NEW YORK • PENNSYLVANIA • CONNECTICUT • NEW JERSEY • MASSACHUSETTS
ER KURI P L U S
P O L I S H NUMER 1374 (1674)
W E E K L Y
ROK ZA£O¯ENIA 1987
M A G A Z I N E
TYGODNIK
9 STYCZNIA 2021
PE£NE WYDANIE KURIERA W INTERNECIE: WWW.KURIERPLUS.COM
í Trzej królowie w wizji Anny Emmerich – str. 3 í Ile mo¿na uzyskaæ za upadek z drabiny? – str. 5 í Szczepionki i narodowa kwarantanna – str. 6 í 224 rocznica powstania Legionów Polskich – str. 8-9 í Noworoczny prezent: drugi pakiet pomocowy – str. 13 í Regionalizm – str. 16
Tomasz Bagnowski
Kongres zatwierdzi³ Bidena Po g³osowaniu w Kongresie wiceprezydent Mike Pence og³osi³ oficjalnie zwyciêstwo Joe Bidena w wyborach prezydenckich. Dzieñ kiedy ustawodawcy w Waszyngtonie zbieraj¹ siê po to, by oficjalnie przeliczyæ g³osy Kolegium Elektorów, zazwyczaj bywa zwyk³¹ formalnoœci¹. Wybory dawno s¹ ju¿ wówczas rozstrzygniête, prezydent-elekt ma ju¿ skompletowan¹ administracjê i wszystko jest gotowe do pokojowego przekazania w³adzy. Tym razem by³o zupe³nie inaczej. Zatwierdzanie g³osów elektorskich zosta³o przerwane po tym jak budynek Kongresu zaatakowa³ t³um zwolenników Donalda Trumpa. Kordony policji pêk³y pod naporem ¿¹daj¹cych przerwania debaty. Czeœæ ludzi wdar³a siê do œrodka, inni rozbijali szyby i wy³amywali drzwi. W pewnym momencie ustawodawcy musieli schowaæ siê pod fotele i za³o¿yæ maski przeciwgazowe, bo czêœæ zwolenników odchodz¹cego prezydenta atakowa³a policjê przy pomocy gazu ³zawi¹cego. Ostatecznie Kongres zosta³ na jakiœ czas opanowany przez wrogi t³um, który wdar³ siê na salê obrad i do gabinetów niektórych polityków. Zaatakowano miêdzy innymi gabinet Nancy Pelosi. Na fotelu prezydenta Senatu, czyli tam gdzie zazwyczaj siedzi wiceprezydent Stanów Zjednoczonych, usiad³ ktoœ z protestuj¹cych. Internet pe³en jest zdjêæ z tego wydarzenia, na jednym z nich widaæ agentów ochrony, którzy zabarykadowali salê obrad i z wyci¹gniêtymi pistoletami bronili do niej dostêpu. Certyfikaty potwier-
dzaj¹ce wygran¹ Joe Bidena w poszczególnych stanach trzeba by³o przenosiæ w bezpieczne miejsce, by uchroniæ je przed zniszczeniem. W trakcie zamieszek jedna osoba zosta³a zastrzelona, kilka odnios³o groŸne obra¿enia. Atak na budynek Kongresu poprzedzi³a trwaj¹ca od dnia wyborów kampania prezydenta Donalda Trumpa, który utrzymywa³, ¿e wybory zosta³y sfa³szowane, ¿e to on wygra³ je du¿¹ wiêkszoœci¹, a demokraci ukradli mu zwyciêstwo. Kampaniê tê wspiera³o wielu cz³onków Partii Republikañskiej w tym jej liderzy zasiadaj¹cy w Kongresie: Mitch McConnell, Kevin McCarthy i wielu innych. Grubo ponad stu kongresmanów przed rozpoczêciem debaty zapowiedzia³o, ¿e nie uzna wyników wyborów zatwierdzonych w poszczególnych stanach. Znalaz³o siê te¿ czternastu senatorów, którzy pomimo odrzucenia przez s¹dy szeœædziesiêciu dwóch pozwów z³o¿onych przez prawników Trumpa, po tym jak S¹d Najwy¿szy uzna³ wezwania o interwencjê za bezpodstawne, po tym jak amerykañskie s³u¿by wywiadowcze oœwiadczy³y, ¿e wybory prezydenckie 2020 by³y najbezpieczniejsze w historii, i po tym jak Departament Sprawiedliwoœci rz¹du Trumpa og³osi³, ¿e nie by³o ¿adnego fa³szerstwa mog¹cego zawa¿yæ na wyniku, wci¹¿ twierdzili, ¿e wynikom wyborów nie mo¿na ufaæ. í6
l Zwolennicy Donalda Trumpa protestuj¹ przed Kapitolem.
128. rocznica urodzin Wac³awa Jêdrzejewicza Spogl¹daj¹c z obecnej perspektywy na dzieje polskiej historiografii na uchodŸstwie po zakoñczeniu dzia³añ wojennych w 1945 r. nie sposób jej sobie wyobraziæ bez znajduj¹cych siê w niej znacz¹cych osobowoœci.
l Wac³aw Jêdrzejewicz.
Te w³aœnie indywidualnoœci rozrzucone po œwiecie, swoj¹ dzia³alnoœci¹ spo³eczn¹, prac¹ pisarsk¹ i jednoczeœnie trosk¹ nad pami¹tkami i archiwaliami zwi¹zanymi z nasz¹ przesz³oœci¹, dawa³y realne œwiadectwo istnienia poza Polsk¹ wolnej myœli w dziedzinie historii. Podejmuj¹c siê obecnie próby wskazania kilku wa¿niejszych postaci, które podjê³y skuteczn¹ pracê w emigracyjnym œrodowisku bez najmniejszego wahania mo¿emy wskazaæ przede wszystkim na Wac³awa Jêdrzejewicza, W³adys³awa Pobóg-Malinowskiego i Oskara Haleckiego. Wac³aw Jêdrzejewicz urodzi³ siê 29 stycznia 1893 r. w maleñkiej osadzie fabrycznej w Spiczyñcach na Ukrainie. Jest przez nas w rzeczywistoœci zapamiêtamy, jako osoba, która by³a przede wszystkim dzia³aczem niepodleg³oœciowym, ¿o³nierzem, politykiem, dyplomat¹ i jednym z czo³owych pi³sudczyków zarówno w kraju jak te¿ i póŸniej od 1939 r. na uchodŸstwie. Wybuch drugiej wojny œwiatowej zamkn¹³ mu drogê do kontynuowania kariery prowadzonej w okresie II Rzeczypospolitej i jednoczeœnie zmusi³, po zajêciu kraju w 1945 r. przez wojska sowieckie i utworzeniu tam komunistycznego systemu, do pozostania na sta³e na emigracji.
Dziêki dzia³alnoœci spo³ecznej podjêtej przez Jêdrzejewicza wspólnie z Ignacym Matuszewskim, Henrykiem Floyarem-Rajchmanem i gronem dzia³aczy niepodleg³oœciowych, którzy mieszkali w Stanach Zjednoczonych, wœród których byli m.in. Maksymilian Wêgrzynek z Nowego Jorku, Franciszek Januszewski z Detroit i pochodz¹cy z tego samego miasta Lucjusz Apolinary Kupferwasser i Zygmunt Dodatko, zosta³ utworzony w pierwszej kolejnoœci w czerwcu 1942 r. Komitet Narodowy Amerykanów Polskiego Pochodzenia, którego dzia³alnoœæ by³a formalnie okreœlana jako „bezpartyjna amerykañska organizacja ideowa”. Komitet stawia³ sobie od pocz¹tku za cel podejmowanie dzia³añ stricte politycznych, które mia³y zapewniæ obronê polskich interesów na terenie Stanów Zjednoczonych. Rok póŸniej na kolejnym zjeŸdzie tej organizacji w dniu 4 lipca 1943 r. zosta³ powo³any Instytut Józefa Pi³sudskiego w Ameryce. Jêdrzejewicz po utworzeniu IJPA zosta³ jego pierwszym dyrektorem i w rzeczywistoœci to na jego barkach spoczywa³a od pocz¹tku organizacja, administracja, pozyskiwanie niezbêdnych do dzia³alnoœci funduszy i gromadzenie znajduj¹cych siê w œrodowisku polonijnym dokumentów archiwalnych i ksi¹¿ek. í 12