NEW YORK • PENNSYLVANIA • CONNECTICUT • NEW JERSEY • MASSACHUSETTS
ER KURI P L U S
P O L I S H NUMER 1266 (1566)
W E E K L Y
ROK ZA£O¯ENIA 1987
M A G A Z I N E
TYGODNIK
8 GRUDNIA 2018
PE£NE E-WYDANIE KURIERA W INTERNECIE: WWW.KURIERPLUS.COM
í W g¹szczu sztuki – str. 2 í Polskie Pañstwo Podziemne wobec zag³ady... – str. 3
í O nowy porz¹dek œwiata – str. 5 í 6,000.000 zamiast stutysiêcznej ugody – str.7 í Marsz, marsz Polonia – str. 10-11 í Pierwsza taka Pierwsza Dama – str.16
Tomasz Bagnowski
Francja w ogniu Burzliwe protesty we Francji os³abi³y politycznie prezydencjê Emmanuela Macrona i stawiaj¹ pod znakiem zapytania realizacjê jego planu dla Europy. To co zaczê³o siê stosunkowo niewinnie na prowincji Francji jako sprzeciw wobec podwy¿ek cen paliw, szybko przenios³o siê do Pary¿a i przerodzi³o siê w najgwa³towniejsze od lat 60-tych zamieszki. Spalone samochody, zniszczone i spl¹drowane sklepy, p³on¹ce barykady na ulicach i regularne bitwy z policj¹ trwa³y w stolicy Francji przez kilka tygodni. Protestuj¹cy w ¿ó³tych kamizelkach drogowych nie oszczêdzili nawet £uku Triumfalnego, jednego z najbardziej znanych francuskich zabytków, który zosta³ pokryty graffiti. „Macron musi odejœæ” to dominuj¹ce has³o napisów. W wyniku zamieszek, które by³y tak intensywne, ¿e w³adze zastanawia³y siê nawet nad wprowadzeniem stanu wyj¹tkowego, kilkaset osób zosta³o rannych, wiele trafi³o do aresztu. Mer Pary¿a Anne Hidalgo liczy obecnie straty materialne jakie ponios³a stolica Francji, a prezydent Marcon, który w koñcu ugi¹³ siê pod presja t³umu i zawiesi³ wprowadzenie podwy¿ek, kalkuluje straty polityczne. Has³o o dymisji prezydenta, które natychmiast podchwyci³ lider lewicowej opozycji Jean-Luc -Mélenchon, raczej nie doczeka siê
realizacji. Francuska konstytucja nie przewiduje mechanizmu, usuniêcia prezydenta z urzêdu. Wotum nieufnoœci w parlamencie mog³oby wymusiæ na nim rekonstrukcjê rz¹du, ale raczej i to siê nie stanie. Partia Macrona ma wiêkszoœæ w izbie ni¿szej francuskiego parlamentu i opozycji by³oby bardzo trudno zebraæ konieczne 289 g³osów. We Francji nie ma równie¿ wyborów w po³owie kadencji prezydenckiej. Macron o zaufanie wyborców bêdzie siê ubiega³ dopiero w roku 2022. Jego pozycja w porównaniu np. do kanclerz Niemiec Angeli Merkel, która powoli schodzi ze sceny politycznej, czy premier Wielkiej Brytanii Theresy May, os³abionej brexitem, jest wiêc raczej stabilna. Nie znaczy to jednak, ¿e Macron nie zosta³ w wyniku protestów os³abiony. Przeciwnie. Poniós³ powa¿ne straty polityczne, stawiaj¹ce pod znakiem zapytania dalszy przebieg jego prezydentury. Protesty udowodni³y przede wszystkim, ¿e prezydenta, krytykowanego we Francji za sprawowanie niemal dyktatorskiej w³adzy mo¿na z³amaæ. í8
Olej na p³ótnie autorstwa Anny Zatorskiej, z grupy Emocjonalistów, znalaz³ siê na kurierowej „Sztuce pod choinkê”. Tê i inne prace polonijnych artystów mo¿na ogl¹daæ i kupowaæ w galerii Kuriera. Zapraszamy.
Bo¿e Narodzenie czyli najd³u¿sze amerykañskie œwiêta Bo¿e Narodzenie trwa w USA ca³y miesi¹c! Rozpoczyna siê wieczorem, w ostatni czwartek listopada, w Dzieñ Dziêkczynienia, a koñczy 25 grudnia. Po zjedzeniu uroczystej kolacji z indykiem w roli g³ównej Amerykanie inauguruj¹ Œwiêta Bo¿ego Narodzenia.
u
Nowojorska ulica w grudniu z nieod³¹cznym Miko³ajem.
Na ulice amerykañskich miast wychodz¹ t³umnie Œwiêci Miko³aje i wolontariusze Armii Zbawienia, co to zbieraj¹ datki dla najbiedniejszych. Handel przygotowuje siê do najwiêkszego uderzenia i w Czarny Pi¹tek, zaczyna siê zakupowe szaleñstwo! Wszêdzie s³ychaæ bo¿onarodzeniowe piosenki. Od kiedy na prezydenckim fotelu zasiad³ Donald Trump, sprzedawcy, zamiast mówiæ klientom – Happy Hollyday, mówi¹ Merry Christmas! Wygl¹da na to, ¿e Bo¿e Narodzenie wróci³o do ³ask! Przez osiem lat prezydentury Obamy, jakoœ niechêtnie u¿ywano tych dwóch s³ów – Bo¿e Narodzenie. Ale to czasy, na szczêœcie, nale¿¹ ju¿ do przesz³oœci. Pojawiawi³y siê ju¿ setki tysiêcy pachn¹cych choinek. Du¿ych, œrednich i ma³ych. Najwiêkszym powodzeniem ciesz¹ sie te ostatnie, bo nowojorskie mieszkania s¹ zazwyczaj niewielkie. No i ozdoby choinkowe. Co roku musz¹ byæ nowe! Amerykanie ubieraja choinki ju¿ pod koniec listopada. Grudzieñ to nie tylko czas zakupów ale i niekoñcz¹cych siê bo¿onarodzeniowych przyjêæ. Organizuj¹ je dla pracowników
i przyjació³ obowi¹zkowo wszystkie firmy. Równie¿ pracownicy obdarowuj¹ siê prezentami. S¹ to najczêœciej s³odycze. Restauracje pêkaj¹ w szwach, w barach trudno o miejsce. Pomiêdzy zakupami a biznesowymi przyjêciami, ka¿dy Amerykanin uwa¿a za swój obowi¹zek wydaæ choæ jedno prywatne przyjêcie dla przyjació³ i s¹siadów. Wypada pojawiæ siê na nim z piwem lub butelk¹ czegoœ mocniejszego i w³asnorêcznie przygotowanym daniem. Zazwyczaj jest du¿o dipów, salsy, ró¿nego rodzaju salatek, chipsów i obowiazkowo sma¿one udka i skrzyde³ka kurczaków. Statystyczny Amerykanin zalicza w grudniu oko³o 15 bo¿onarodzeniowych przyjêæ! Pomiêdzy zakupami i przyjêciami trzeba jeszcze znaleŸæ czas na podziwianie najs³ynniejszej choinki œwiata przy Rockefeller Center. To nowojorska tradycja i historia. Postawili j¹ po raz pierwszy w 1931 roku robotnicy pracuj¹cy przy budowie Rockefeller Center. By³ to czas wielkiego kryzysu, bezrobocia i biedy. Aby ubarwiæ trochê te trudne chwile, robotnicy postawili na œrodku placu budowy ma³¹ choinkê. I tak ju¿ zosta³o. í 13