ER KURI
NEW YORK • PENNSYLVANIA • CONNECTICUT • NEW JERSEY • MASSACHUSETTS
PE£NE E-WYDANIE KURIERA W INTERNECIE: WWW.KURIERPLUS.COM
➭ Gra pomnikiem smoleñskim – str. 5 ➭ Poezja proz¹ – str. 6 ➭ „Ida” a sprawa polska – str. 7 ➭ Adam Makowicz i Krzysztof Medyna – spotkanie
P L U S
P O L I S H NUMER 1069 (1369)
W E E K L Y
mistrzów – str. 9
M A G A Z I N E
ROK ZA£O¯ENIA 1987 TYGODNIK
28 LUTEGO 2015
➭ Zezowaty kowboj – str. 19
Adam Sawicki
Zachód m¹drzejszy po szkodzie?
Brytyjski premier Dawid Cameron oznajmi³ w ostatni wtorek, ¿e wyœle w marcu 75 instruktorów wojskowych na Ukrainê. Polscy szkoleniowcy te¿ maj¹ sie tam znaleŸæ. Zdaniem niektórych komentatorów wzmaga to wysi³ki Zachodu powstrzymania rosyjskiej agresji. Jednak w rzeczywistoœci posuniêcie to zosta³o uzgodnione ju¿ we wrzeœniu ubieg³ego roku podczas spotkania na szczycie przywódców pañstw NATO, obok innych postanowieñ. W marcu na zachodni¹ Ukrainê przybêdzie oko³o 800 zo³nierzy amerykañskich w celu trenowania ukraiñskich w taktyce wojennej. Piêæ innych krajów cz³onkowskich tak¿e bierze po uwagê wys³anie swoich ¿o³nierzy, natomiast Niemcy i Kanada zgodzi³y siê zmodernizowaæ system dowodzenia i ³¹cznoœci armii ukraiñskiej. Do tej pory ukraiñscy dowódcy u¿ywaj¹ starych radioodbiorników i telefonów komórkowych, które bez trudu pods³uchuj¹ rosyjscy najemnicy. Natomiast brytyjscy oficerowie szkoleniowi zmodernizuj¹ wywiad ukraiñskiego wojska, logistykê i procedury medyczne na polu walki, obok podstawowego szkolenia piechoty.
To wszystko jest po¿yteczne, ale wydaje siê za ma³o i za poŸno. Jeœli „separatyœci”, czyli mówi¹c wprost rosyjscy najemnicy, zaczn¹ na wiosnê ofensywê wbrew przyjêtemu w Miñsku przerwaniu ognia, to wy¿ej wymieniona pomoc NATO bêdzie bez znaczenia dla przebiegu konfliktu. W takim wypadku nasil¹ siê wezwania, by dostarczyæ Ukrainie broni œmiercionoœnej. Na pocz¹tku lutego tego roku prezydent Barack Obama i kanclerz Angela Merkel oœwiadczyli razem w Waszyngtonie, ¿e rozpatruj¹ rozmaite opcje, by zmieniæ kalkulacje W³adimira Putina. Brzmia³o to nawet dosyæ groŸnie, ale do tej pory ta dwójka przywódców nie podjê³a decyzji o wys³aniu Ukrainie powa¿nej broni. Sprzeciwia siê temu kanclerz Merkel i wiêkszoœæ przywódców pañstw Unii Europejskiej. Natomiast Obama chce koniecznie zachowaæ jednoœæ Zachodu wobec Rosji, dlatego USA równie¿ nie wys³a³y broni. ➭8
u Prawdziwie zimowy Nowy Jork.
Chwalimy siê polsk¹ kultur¹ FOTO: WERONIKA KWIATKOWSKA
Z Bartkiem Remisko, pe³ni¹cym obowi¹zki dyrektora Instytutu Kultury Polskiej w Nowym Jorku rozmawia Tomasz Bagnowski. - Czy „Ida” jest filmem antypolskim? - S³ysza³em takie opinie. S³ysza³em te¿ opinie, ¿e „Ida” jest antysemicka. Ka¿dy widzi w tym filmie trochê to, co chce zobaczyæ. Pawe³ Pawlikowski - jak sam mówi nie re¿yserowa³ filmu historycznego. Byæ mo¿e dlatego nie wyjaœni³ dok³adnie, ¿e ka¿dej osobie w Polsce pod okupacj¹ niemieck¹ jak i jej rodzinie, za pomoc ¯ydom grozi³a œmieræ. Osobiœcie, nie mia³bym nic przeciwko temu, ¿eby takie wyjaœnienie kontekstu historycznego towarzyszy³o „Idzie” na pocz¹tku. Zdajê sobie bowiem sprawê z poziomu œwiadomoœci historycznej Amerykanów. Takie wyjaœnienia towarzysz¹ zreszt¹ ró¿nym filmom wyœwietlanym tu, wiêc nie by³oby to pewnie nic nadzwyczajnego. Z tym, ¿e ten kontekst historyczny nie jest w filmie Pawlikowskiego najistotniejszy. On pokazywa³ przede wszystkim historiê ludzk¹. Najwa¿niejsza w jego filmie jest opowieœæ o losach i postawach ¿yciowych dwóch kobiet. Wiêc decyzja o zasadnoœci umieszczenia jakiejkolwiek planszy kontekstualizuj¹cej film nale¿y do re¿ysera i producentów filmu.
u
Bartek Remisko – Jesteœmy agencj¹ rz¹dow¹, a nie impresariatem, czy agencj¹ promocyjn¹.
- Czy wpisuj¹c „Idê” do swojego programu, niejako promuj¹c ten film, zdawaliœcie sobie sprawê z tego, ¿e bêdzie on budzi³ takie kontrowersje? -Kultura czêsto budzi kontrowersje. Po³o-
wa z naszych wydarzeñ potencjalnie mo¿e budziæ jakieœ w¹tpliwoœci. Potencjalnie, bo mówimy hipotetycznie. „Ida” pojawi³a siê w programie dlatego, ¿e Instytut Kultury Polskiej by³ partnerem pierwszego pokazu tego filmu w Nowym Jorku, na Festiwalu Filmów ¯ydowskich, w styczniu zesz³ego roku. Chcieliœmy pokazaæ film, który ubiega³ siê o nominacjê do Oscara dla filmu nieanglojêzycznego i który - jak siê póŸniej okaza³o - tego Oscara zdoby³. Pierwszy raz w historii naszej kinematografii. I z tego nale¿y siê cieszyæ, bo o Polsce us³ysza³ ca³y œwiat. Uwa¿amy, ¿e jest to naprawdê wa¿ne ¿ebyœmy, jako Polacy, byli dumni z tego, ¿e polski film zostaje w USA zauwa¿ony. Zreszt¹ trzymaliœmy kciuki te¿ za innych polskich twórców nominowanych w tym roku. Osobiœcie mogê mieæ ró¿ne zarzuty do „Idy, co nie przeszkadza mi cieszyæ siê z sukcesu polskiego kina za granic¹. - Dla kogo jest Instytut Kultury Polskiej w Nowym Jorku? Dla Polaków tu mieszkaj¹cych, czy dla Amerykanów? - Instytut Kultury Polskiej s³u¿y temu, ¿eby publicznoœæ amerykañska, w tym oczywiœcie polonijna, dowiadywa³a siê o tym, co jest najlepsze i najciekawsze w kulturze polskiej. Na pewno nie jesteœmy instytutem diaspory polskiej w Nowym Jorku. ➭ 12-13