Польська література 11 клас Гузюк 2019

Page 39

LEKCJA

III. Proszę przeczytać tekst, a następnie zamienić podkreślone zdania na stronę bierną.

Ignacy Łukasiewicz (1822-1882) Klasyczny amerykański western nie może obyć się bez obecności lamp naftowych. Tymczasem pierwsza z nich nie powstała na Dzikim Zacho­ dzie, ale we Lwowie. Lampę naftową wynalazł Ignacy Łukasiewicz, farma­ ceuta i przedsiębiorca.0 W latach 1852-53 wymyślił sposób na otrzymanie nafty - bezpiecznej, niekopcącej frakcji ropy naftowej, a następnie wyko­ rzystał ją do zasilania lamp własnego projektu1. Był koniec 1847 roku, gdy Ignacy Łukasiewicz opuścił lwowskie więzienie2, w którym przesiedział blisko dwa lata za działalność przeciw zaborcy. W rócił do pracy w aptece, ale czas spędzał nie tylko na sporządzaniu leczniczych mikstur. Z przyjacielem Janem Zehem badał też wydobywaną w Galicji ropę0. Trafił w gazecie na notkę o „oleju skalnym” występującym w okolicach Gorlic oraz ogłoszenie o wakacie w tamtejszej aptece. Nie wahał się ani chwili. Niemal bez grosza przy duszy wyruszył na spotkanie z przeznaczeniem. „Ten płyn to przyszłe bogactwo kraju, to dobrobyt i pomyślność jego mieszkańców, to nowe źródło zarobku dla biednego ludu i nowa gałąź przemysłu” - pisał o ropie. Znalazł wspólników, z którymi zaczął prace wydobywcze na dużą skalę4. Wkrótce „czarne złoto” miało stać się najważniejszym surowcem na ziemi. Łukasiewicz poszukiwał taniego paliwa5, które zastąpiłoby stosowane w tamtych czasach ciężkie oleje i ich mieszaniny. Bywało, że wielogodzinne eksperymenty kończyły się pożarem lub nawet wybuchem. Mimo to młodzi zapaleńcy nie poddawali się - i odnieśli sukces! W marcu 1853 roku ich pracownię rozjaśnił blask pierwszej lampy naftowej6. Już kilka miesięcy później okazało się, jak ogromnym przełomem jest ten wynala­ zek. Miał moc piętnastu świec, więc kiedy zastosowano go w lwowskim szpitalu, w środku nocy przeprowa­ dzono operację ratującą życie pacjenta7. Lampa naftowa była tania, wydajna i łatwa w konstrukcji. Stąd już kilka lat później trafiła do powszech­ nego użytku - nie tylko w Polsce, lecz także na świecie. Wyparła ją dopiero żarówka elektryczna8. Może w tej chwili to zw ykły przedmiot, którego młode pokolenie mogło nawet nie widzieć na własne oczy, jednak wynalazek Łukasiewicza zapoczątkował rozwój przemysłu naftowego9. Bez niego nie istniałyby współcześnie rafinerie i nie używalibyśmy dzisiaj licznych produktów wytwarzanych z ropy naftowej10. Na podstawie https://tech.wp.pl

0. Lampa naftowa została wynaleziona przez Ignacego Łukasiewicza, farmaceutę i przedsiębiorcę.

---------------------------- O

Opis przedm iotu _________________

W opisie przedmiotu powinny występować informacje o rodzaju przedmiotu, jego rozmiarach, kształcie i barwie, o materiale, z którego został wykonany, o tym jak jest zbudowany oraz do czego służy lub w jaki sposób jest wykorzystywany.

A. Rodzaj przedmiotu ґ V

przedmiot, rzecz / narzędzie / przybór (przybory szkolne, toaletowe) / przyrząd (przyrządy miernicze) naczynie, pojemnik / urządzenie / mechanizm (część urządzenia) / maszyna / maszynka / aparat, aparatura

\

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

B. Wielkość ґ

A wielkość, rozmiar / coś jest dużej, średniej, małej wielkości coś jest dużego, średniego, małego rozmiaru / dużych, średnich, małych rozmiarów mały, niewielki, drobny, mikroskopijny / duży, spory / wielki, ogromny V ________________________________________________________________________________________ У


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook

Articles inside

Zagadka kryminalna (czytanie

1min
page 167

B ios

1min
page 163

Mobbing w szkole: Co to jest mobbing? (czytanie); piosenka Kiedy już będę dobrym człowiekiem

4min
pages 172-173

Opis sytuacji (ćwiczenia w pisaniu

3min
pages 174-175

Projekt

3min
page 162

Streszczenie (ćwiczenia w pisaniu

2min
page 161

Unia Europejska: Patrz i mów - struktura i cele UE

1min
page 159

Gramatyka: formy bezosobowe

5min
pages 156-158

Blog

1min
page 147

Organizacje pozarządowe: słownictwo związane z tematem (ćwiczenia leksykalne); przegląd organizacji pozarządowych (czytanie); Wścibskie psy (czytanie)

10min
pages 152-155

Społeczeństwo obywatelskie (czyta n i e

1min
page 150

Okrągły stół: informacja o zmianie ustroju w Polsce w 1989 roku; piosenka Jeszcze będzie przepięknie (słuchanie)

2min
page 151

Projekt

2min
page 146

Kącik literacki: Sławomir Mrożek Cierpienia młodego Werthera (czytanie

2min
pages 139-140

Kultura wysoka a kultura masowa: charakterystyka rodzajów kultury (czytanie); Symbole popkultury (quiz)

3min
pages 131-132

Projekt

1min
page 129

Społeczeństwo konsumpcyjne: Konsumpcjonizm Polaków (czytanie); Na czym polega minimalistyczny

4min
pages 115-117

Instagramowa rzeczywistość (czyta n i e

2min
page 110

Kqcik literacki: Stefan Żeromski Ludzie bezdomni (fragment) (czytanie i mówienie

4min
pages 126-127

Projekt

1min
page 113

Odpoczynek czynny i bierny (mówienie, ćwiczenia komunikacyjne

1min
page 109

Cienie mody na bycie fit: Bycie fit (czytanie); Patrz i mów - kult ciała

4min
pages 103-105

Zdrowe odżywianie: 11 niezdrowych produktów (czytanie); Nasze otyłe dzieci (mówienie); Dlaczego Polacy próbują zmienić styl życia? (słuchanie)

3min
pages 100-102

Zasady zdrowego stylu życia: 10 zasad (czytanie); Sześciu najlepszych lekarzy na świecie (pisanie

3min
pages 98-99

Blog

1min
page 97

Projekt

1min
page 96

Hikikomori - japoński wirus samotności i wyobcowania (czytanie

1min
page 93

Charakterystyka porównawcza (pisanie

4min
pages 94-95

Gramatyka: liczebniki główne; użycie rzeczownika z liczebnikiem w M. Im. w rodzaju męskoosobowym i niemęskoosobowym (funkcja podmiotu), w yrazy określające ilość

7min
pages 89-92

Uzależnienia: Patrz i mów - problemy współczesnej młodzieży; Nierozłączni, czyli smartfon i jego nastolatek (czytanie); psychotest: C zy jestem uzależniony od telefonu komórkowego?

8min
pages 84-87

Depresja: Depresja wśród nastolatków (słuchanie

1min
page 88

Młodzież i media cyfrowe: wywiad z socjologiem młodzieży (czytanie

4min
pages 82-83

Podróżowanie: podróże Polaków (mówienie); Tanie podróżowanie (czytanie); piosenka Autostop (słuchanie)

7min
pages 66-69

Leonid Teliga - pierwszy polski żeglarz samotnik (czyta n i e

7min
pages 72-74

Gramatyka: czasowniki ruchu

4min
pages 75-76

Środki transportu: słownictwo związane z tematem (ćwiczenia leksykalne); Transport w przyszłości (czytanie)

5min
pages 63-65

Blog

1min
page 62

Gramatyka: imiesłowy przysłówkowe współczesne i uprzednie

3min
pages 56-57

Projekt

1min
page 61

Ochrona środowiska: zwierzęta chronione (czytanie); Zbigniew Herbert Niedźwiedzie (słuchanie geoinżynieria (słuchanie)

8min
pages 52-55

Gramatyka: strona bierna

5min
pages 36-38

Dzień Ziemi: zagrożenia dla planety (czytanie); Patrz i mów - zanieczyszczenie środowiska

7min
pages 48-51

Projekt

1min
page 46

Opis przedmiotu: słownictwo związane z tematem (ćwiczenia leksykalne); forma ustna i pisemna opisu

6min
pages 39-44

Kącik literacki: wiersz W isław y Szymborskiej Odkrycie (czytanie i mówienie

1min
page 35

Studia: słownictwo związane z tematem (ćwiczenia leksykalne); Patrz i mów - czy warto studiować Jakie studia wybrać (czytanie i słuchanie)

3min
pages 14-16

Wstęp

1min
page 7

Odkrycia: polscy odkrywcy (czytanie

1min
page 34

Kącik literacki: Adam Mickiewicz Pan Tadeusz - opis poloneza z X II księgi (słuchanie

4min
pages 12-13

Polskie wynalazki (czytanie

4min
pages 32-33

Projekt

1min
page 25

Akademia Krakowska (czyta n i e

4min
pages 21-22

Gramatyka: imiesłowy przymiotnikowe czynne i bierne

6min
pages 17-20
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.
Польська література 11 клас Гузюк 2019 by sloven - Issuu