Bestan 12

‫ﺑﻪﻧﺎوی ﺧﻮدای دهھﻨﺪه و دﻟﯚﭬﺎن‬

‫ژﻣﺎره‬ ‫ﻧﯚﭬﺎﻣﺒﺮی ‪ ٢٠٠٧‬ی زاﯾﯿﻨﯿﯽ‬ ‫ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪ ١٣٨٦‬ی ﮐﯚﭼﯿﯽ‪-‬ھﻪﺗﺎوﯾﯽ‬ ‫ﮔﯚﭬﺎر‪‬ﮑﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪﺷﯽ ﺑ‪‬وﮐﺮدﻧﻪوه و راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ر‪‬ﮑﺨﺮاوی ﺧﻪﺑﺎت‪،‬ی ﺷﯚڕﺷﮕ‪‬ی ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋ‪‬ﺮان دهری دهﮐﺎ‬ ‫ﻟﻪ ﺳﻪروﺗﺎری ﺋﻪم ژﻣﺎرهدا‪:‬‬

‫ﺋﯿﻌﺪام ﻟﻪ ﺋ‪‬ـﺮاﻧـﺪا‪،‬‬ ‫راﭘـــﯚرﺗـــﯽ ﺳـــﺎ‪‬ـــﯽ‬ ‫‪٢٠٠٧‬‬

‫ﻧﻪﺗﻪوهی ﮐﻮرد وهک ﯾﻪﮐ‪‬ﮏ ﻟﻪ‬ ‫ﻧﻪﺗﻪوه د‪‬ﺮﯾﻨﻪﮐﺎﻧﯽ رۆژھﻪ‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻧ‪‬ﻮهڕاﺳﺖ ﭼﻪﻧﺪ ھﻪزار ﺳﺎ‪‬ﻪ ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ﺧﺎﮐﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺧﯚی )ﮐﻮردﺳﺘﺎن(‬ ‫دهژی‪ .‬ھﻪرﭼﻪﻧﺪ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ‬ ‫ﻣﺎوهﯾﻪک ھﻪﺗﺎ ﺳﻪدهی ﻧﯚزده ﺳﻪر‬ ‫ﺑﻪ ﺋﯿﻤﭙ‪‬اﺗﯚرهﮐﺎﻧﯽ رۆژھﻪ‪‬ت ﺑﻮو‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﮐﻮردهﮐﺎن ﻟﻪﻧ‪‬ﻮ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ژﯾﺎﻧ‪‬ﮑﯽ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚ‪ ،‬ﯾﺎن‬ ‫ﻧﯿﻤﭽﻪﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﺎن ھﻪﺑﻮوه و ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻣﯿﺮﻧﺸﯿﻨﯽ ﮔﻪوره و‬ ‫ﭼﮑﯚﻟﻪی ﺗ‪‬ﺪا ﺑﻮو ﮐﻪ ﺳﻪرﯾﺎن ﺑﯚ ﻏﻪواران ﺷﯚڕ ﻧﻪﮐﺮد‪ .‬ﺑﻪ داﺑﻪﺷﺒﻮوﻧﯽ‬ ‫ز‪‬ﺪی ﮐﻮردان‪ ،‬دوای ﺷﻪڕی ﭼﺎ‪‬ﺪ‪‬ﺮان ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان دوو ﺋﯿﻤﭙ‪‬اﺗﯚری ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯿﯽ‬ ‫و ﺳﻪﻓﻪوﯾﯽ دا‪ ،‬ﺑﻪردی ﺑﻨﺎﻏﻪی ﭼﺎرهڕهﺷﯿﯽ ﮐﻮرد داﻧﺮا‪....‬‬

‫ﻻﭘﻪڕهی ‪٢‬‬ ‫ﻻﭘﻪڕهی ‪٦‬‬

‫ﺳﯿﺨﻮڕ‪‬ﮑﯽ ) ‪(CIA‬‬ ‫ﻣـﻮوی ﺳـﻪری ”ﭼــﯽ‬ ‫ﮔﻮﭬﺎرا“ دهﻓﺮۆﺷ‪.‬‬ ‫ﻻﭘﻪڕهی ‪١٤‬‬

‫ﻧـــــــــﺎ ﺑــﯚ ھــ‪‬ــﺮﺷــﯽ‬ ‫ﺳـــﻮﭘـــﺎی ﺗـــﻮرﮐـــﯿـــﻪ‬ ‫ﺑـــﯚﺳـــﻪر ﺑـــﺎﺷـــﻮوری‬ ‫ﮐﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬ ‫ﻻﭘﻪڕهی ‪٣‬‬

‫و‬ ‫ﻣــــﯚﺑــــﺎﯾــــﻞ‬ ‫زﯾـــﺎﻧـــﻪﮐـــﺎﻧـــﯽ ﺑـــﯚ‬ ‫ﻣ‪‬ﺸﮏ‪.‬‬

‫ﻻﭘﻪڕهی ‪٧‬‬

‫ﺑﺨﻮ‪‬ﻨﻦ ﭼﻮﻧﮑﻪ ﺧﻮ‪‬ﻨﺪن ﺑﯚ دﯾﻔﺎﻋﯽ ﺗﯿﻐﯽ دوژﻣﻨﺘﺎن‬

‫ﯾــﺎدی ﺷــﻪھــﯿــﺪان‪. . .‬‬ ‫ﺷـــﻪھـــﯿـــﺪ ﺧـــﻪﻟـــﯿـــﻞ‬ ‫ﻣﺤﻪﻣﻤﻪدﯾﯽ ) ﺧﻪﻟﯿـﻞ‬ ‫ﺧﯚﺷﮑﻪﻻم(‪.‬‬ ‫ﻻﭘﻪڕهی ‪١٠‬‬

‫”دﯾـــﮑـــــﺘــــــــﺎﺗــــــﯚر‬ ‫ﺷـــﺘـــ‪‬ـــﮑـــﯽ ﺗـــﻪواو‬ ‫ﻧــﺎﭘـﻪﺳـﻪﻧـﺪه“‬ ‫ﻻﭘﻪڕهی ‪٤‬‬

‫ھﻪﻣﻮو ﺋﺎن و زهﻣﺎﻧ‪ ‬ﻋﻪﯾﻨﯽ ﻗﻪ‪‬ﻐﺎن و ﺳﻮﭘﻪرﺗﺎﻧﻪ‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫در‪‬ﮋهی ﺳﻪروﺗﺎر‬ ‫‪...‬دوای ﺟﻪﻧﮕﯽ ﯾﻪﮐﻪﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ و داﺑﻪﺷﮑﺮدﻧ‪‬ﮑﯽ ﺳـﻪرﻟـﻪﻧـﻮ‪‬ـﯽ‬

‫ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﭘﺎرﭼﻪ و دروﯾﻨﯽ ھﻪر ﻟﻪﺗ‪‬ﮑﯽ ﺑﻪ و‪‬ﺗـ‪‬ـﮑـﻪوه‪،‬‬ ‫ﺑﻪﺑ‪ ‬ﭘﺮس و ﻣﻪﯾﻠﯽ ﺧﺎوهﻧﯽ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪی ﺋﻪو ز‪‬ﺪه‪ ،‬ﺑ‪‬ﺒـﻪﺷـﯿـﯽ و‬ ‫ﭼﻪوﺳﺎﻧﻪوهی ﮔﻪﻟﯽ ﮐﻮرد ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘ‪‬ﮑﯽ ﺑﻪرﯾـﻨـﺘـﺮ و ﺑـﻪﺷـ‪‬ـﻮاز‪‬ـﮑـﯽ‬ ‫دژوارﺗﺮ در‪‬ﮋهی ﮐ‪‬ﺸﺎ‪ .‬ﻟﻪ ﺋﺎﮐﺎﻣﯽ زهﺑﺮوزهﻧﮓ و ﭘ‪‬ﺸ‪‬ﻠﮑﺮاﻧـﯽ ﻣـﺎف‬ ‫و ﮐﻪراﻣﻪﺗﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﮐﻮرد ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻣﻪزﻧـﯿـﺨـﻮازاﻧـﻪوه‪ ،‬ﺟـﻮو‪‬ﻧـﻪوهی‬ ‫رزﮔﺎرﯾﯿﺨﻮازﯾﯽ ﺋﻪو ﮔﻪﻟﻪ ﻟﻪ ﭘـﺎرﭼـﻪ ﺟـﯿـﺎﺟـﯿـﺎﮐـﺎﻧـﯽ ﮐـﻮردﺳـﺘـﺎن‬ ‫ﺳﻪرﯾﮫﻪ‪‬ﺪا و ﭘﻪرهی ﮔﺮت و ﮐﻪوﺗﻪ ﻗﺎ‪‬ﺒ‪‬ﮑﯽ ﻧﻮ‪‬ﺘﺮهوه و ﺑـﻪرهﺑـﻪره‬ ‫ﮐ‪‬ﺸﻪی ﮐﻮرد ﮐﻪوﺗﻪ ﺳﻪر ﺷﺎﻧﯚی رۆژھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧ‪‬ﻮهڕاﺳـﺖ و ﺑـﻮو ﺑـﻪ‬ ‫ﮐ‪‬ﺸﻪی ﻧﻪﺗﻪوهﯾـﻪﮐـﯽ ﭼـﻪوﺳـﺎوه و ﺑـﻪﮐـﯚﯾـﻠـﻪﮐـﺮاوی ﻣـﺎﻓـﺨـﻮراوی‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﺪاﮔﯿﺮﮐﺮاوی ﺑ‪‬ﺒﻪش ﻟﻪ ﮐﻪﻣﺘﺮﯾﻦ ﻣـﺎﻓـﯽ ﻧـﻪﺗـﻪواﯾـﻪﺗـﯿـﯽ و‬ ‫ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﯿﯽ و ﺋﺎزادﯾﯽ‪ .‬ﻟﻪو ﮐﺎﺗﻪوه ﺧﻪﺑﺎت و ﺑزاﭬﯽ ﮐﻮرد ﻟﻪ ﺷﻮ‪‬ـﻨـﻪ‬ ‫ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﮐﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪرهو ﭘـ‪‬ـﮕـﻪﯾﺸـﺘـﻦ و ﮔـﻪﺷـﻪﮐـﺮدﻧـﻪ و ﺗـﺎ‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ در‪‬ﮋهی ھﻪﯾﻪ‪.‬‬ ‫ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺘﯽ داﮔﯿﺮﮐﻪراﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺳـﻪﺑـﺎرهت ﺑـﻪ ﮔـﻪﻟـﯽ ﮐـﻮرد‬ ‫دهﮔﻪڵ ﺑﻨﻪﻣﺎﮐﺎﻧﯽ د‪‬ﻤﻮﮐﺮاﺳﯿﯽ و ﻧـ‪‬ـﻮهرۆﮐـﯽ ﺟـﺎڕی ﮔـﻪردووﻧـﯿـﯽ‬ ‫ﻣﺎﻓﻪﮐﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ و ﻣﺎﻓﯽ ﮔﻪﻻن ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻧﺎﺗﻪﺑﺎ ﺑﻮوه‪ .‬زﻟﮫ‪‬زهﮐﺎﻧـﯽ‬ ‫ﺑ‪‬ﯾﺎرﺑﻪدهﺳﺖ و ﮐﯚڕ و ﮐـﯚﻣـﻪ‪‬ـﻪ ﻧـ‪‬ـﻮﻧـﻪﺗـﻪوهﯾـﯿـﻪﮐـﺎن ھـﻪﺗـﺎ ﺋـﻪو‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﻧﻪی دواﯾﯽ ﺋﺎوڕﯾﺎن ﻟﻪو ﮔﻪﻟﻪ ﺑﻪﺷـﺨـﻮراوه و ﺑـﻪﮐـﯚﯾـﻠـﻪﮐـﺮاوه‬ ‫ﻧﻪداوهﺗﻪوه ﺑﮕﺮه ﻻﯾﻪﻧﮕﺮی رژ‪‬ﻤـﻪ ﭼـﻪوﺳـ‪‬ـﻨـﻪر و ﺣـﺎﮐـﻢ ﺑـﻪﺳـﻪر‬ ‫ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻮون‪ .‬ﺋﻪو ﮐ‪‬ﺸﻪﯾـﺎن ﻟـﻪ ﻗـﻮژﺑـﻨـﯽ ﺗـﻪﻧـﮓ و ﺗـﺎرﯾـﮑـﯽ‬ ‫ﻧ‪‬ﻮﺧﯚﯾﯿﺪا زﯾﻨﺪهﺑﻪﭼﺎڵ ﮐﺮدووه ﺑﻪﭼﻪﺷﻨ‪‬ﮏ ﮐﻪ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪو ھـﻪﻣـﻮو‬ ‫ﺗﺮاژﯾﺪﯾﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﻣﻪودای ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ رزﮔﺎرﯾـﯿـﺨـﻮازی ﮐـﻮرددا ﺑـﻪﺳـﻪر‬ ‫ﺋﻪو ﮔﻪﻟﻪدا ھﺎﺗﻮوه‪ ،‬ﮔ‪‬ﻞ ﮐﺮدووه‪ .‬دهﺳـﻪ‪‬ﺗـﺪاراﻧـﯽ ﺣـﺎﮐـﻢ ﺑـﻪﺳـﻪر‬ ‫ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ داﺑﻪﺷﮑﺮاودا ﻗـﻪت ﮔـﻮ‪‬ـﯿـﺎن ﺑـﯚ ﺧـﻮاﺳـﺘـﯽ ﮐـﯚﻣـﻪ‪‬ﻧـﯽ‬ ‫ﺧﻪ‪‬ﮑﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن و ﺑﺎﻧﮕﻪوازی ﺧﻪﺑﺎﺗﮕ‪‬اﻧﯽ ﮐﻮرد چ ﺋﯚﺗﯚﻧﯚﻣﯿﯽ و‬ ‫چ ﻣﺎﻓﯽ ﭼﺎرهﻧﻮوس و چ ھﻪورازﺗﺮ ﻧﻪﮔﺮﺗﻮوه‪ ،‬ھـﻪﻣـﻮوﯾـﺎن ھـﻪر ﺑـﻪ‬ ‫ﺳـﻪرﮐـﻮت و ﭘـﯿـﻼﻧـﮕـ‪‬ـ‪‬ﯾـﯽ وه‪‬م داوﻧـﻪوه‪ .‬ﺗـﻪﻧـﺎﻧـﻪت ﮐـﻪﻣـﺘـﺮﯾـﻦ‬ ‫داﺧﻮازﯾﯽ ﮐﻮردﯾﺎن ﺑﻪ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺨﻮازﯾﯽ و ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺨﻮازﯾﯿﺸﯿﺎن ﺑـﻪ‬ ‫ﺗﺎواﻧ‪‬ﮑﯽ زۆر ﮔﻪوره و ﻟﻪﺑﻪﺧﺸﯿﻨﻨﻪھﺎﺗﻮو داﻧﺎوه‪.‬‬ ‫ﺋﻪوان ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪو راﺳﺘﯿﯿﻪ ﮔـ‪‬ـﻞ دهﮐـﻪن ﮐـﻪ ﮐـﻮردﺳـﺘـﺎن ز‪‬ـﺪ و‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﮐﻮرده و ﺑﻪﺑ‪ ‬ﺋﯿﺮاده و ﭘﺮس و ﻣﻪﯾﻠـﯽ ﮐـﻮرد داﺑـﻪش و‬ ‫داﮔﯿﺮ ﮐﺮاوه و ھﻪر ﻟﻪﺗﻪی ﺑﻪ و‪‬ﺗ‪‬ﮑﻪوه درواوه‪ .‬ﺳﻪرهڕای ﺋـﻪوهش‬ ‫ﮐﻮرد ﺑﻪ ﺑﺮاﯾﻪﺗﯿﯽ و ﺗ‪‬ﮑﻪ‪‬ﯿﯽ دهﮔﻪڵ ﮔﻪﻻﻧﯽ دراوﺳ‪ ‬و ھﺎوژﯾﺎﻧـﯽ‬ ‫ﻗﺎﯾﻞ ﺑﻮوه و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت زۆر ﮐﻪﻣﺘﺮ ﻟﻪو ﻣﺎﻓـﺎﻧـﻪی ﮐـﻪ ﺑـﻪ ﮔـﻪﻟـ‪‬ـﮑـﯽ‬ ‫دهﯾﺎن ﻣﻠﻮ‪‬ﻨﯽ ﺧﺎوهن ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧ‪‬ﮑﯽ ﺑﻪرﯾﻦ و ﭘ‪ ‬ﭘﯿﺖ و ﺧﺎوهن زﻣﺎن‬ ‫و ﮐﻮﻟﺘﻮور و داﺑﻮﻧﻪرﯾﺘﯽ ﺧﯚی‪ ،‬رهواﯾﻪ ﻗﻪﻧﺎﻋﻪﺗـﯽ ﮐـﺮدووه ﮐـﻪﭼـﯽ‬ ‫ﺋﻪو رژ‪‬ﻤﺎﻧﻪ ھ‪‬ﺸﺘﻨﻪوهی ﺋﻪو ﮔﻪﻟﻪﯾﺎن ﻟﻪ ﺑ‪‬ﺒﻪﺷﯿﯽ و ﮐـﯚﯾـﻠـﻪﯾـﯿـﺪا‬ ‫ﺑـﻪ ﺋـﻪرﮐـﯽ ﻣـ‪‬ـﮋووﯾــﯽ ﺧـﯚﯾـﺎن داﻧـﺎوه و وه‪‬ﻣــﯽ ﻧـﯿـﺎزﭘـﺎﮐـﯿـﯽ و‬ ‫ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺨﻮازﯾﯽ ﮐﻮردﯾﺎن ﺑﻪ ﺳﻪرﮐﻮت و داﭘ‪‬ﯚﺳﯿـﻦ و ﺑـﻪدﻧـﯿـﻪﺗـﯿـﯽ‪،‬‬ ‫داوهﺗﻪوه‪.‬‬ ‫ﻟﻪ زاراوهی ﺋﻪو رژﯾﻤﺎﻧﻪدا ﮐﻪ ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪﻧ‪‬ﻮدا داﺑﻪﺷﮑـﺮاوه‬ ‫وﺷﻪی ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺨﻮازﯾﯽ )ﺗﺠزﯾـﻪ ﻃـﻠـﺒـﯽ( ﻟـﻪﻻی ﮐـﻮﻓـﺮﯾﺸـﻪوهﯾـﻪ و‬ ‫ﺗﺎواﻧ‪‬ﮑﯽ ﻟﻪﺑﻪﺧﺸﯿﻦ ﻧﻪھﺎﺗﻮوﯾﻪ‪ .‬ﺑﯚﯾﻪ ھﻪﻣﻮو ﺟﻮو‪‬ﻧـﻪوهﯾـﻪک ﮐـﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺳﻪرﯾﮫﻪ‪‬ﺪاﺑ‪ ‬ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺋﻪو ﻣﻪزﻧﯿﺨﻮازاﻧﻪوه ﻣـﯚرﮐـﯽ‬ ‫ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺨﻮازﯾﯽ ﻟ‪‬ﺪراوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﭘﺎﺳﺎو‪‬ﮑﯽ ﺑ‪‬ﮕﺮێ و ﮔﯚﻟﯿـﺎن ﺑـﯚ‬

‫‪2‬‬

‫ﺳﻪرﮐﻮﺗﮑﺮدﻧﯽ ﺑزوﺗﻨﻪوهﮐﺎن و ھ‪‬ﺸﺘﻨـﻪوهی ﮐـﻮرد ﻟـﻪ ﮐـﯚﯾـﻠـﻪﯾـﯿـﺪا‬ ‫ﻟﻪدهﺳﺖ داﺑ‪.‬‬ ‫ﺷﺘ‪‬ﮑﯽ ڕووﻧـﻪ ﮐـﻪ ﭼـﻪﻣـﮑـﯽ‬ ‫ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺨﻮازﯾﯽ ﻟـﻪڕاﺳـﺘـﯿـﯿـﺪا ”ﻟﻪ ﺋﺎﮐﺎﻣﯽ زهﺑﺮوزهﻧﮓ و‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟـﻪ ﻟـﻪﺗـﻮﭘـﻪﺗـﮑـﺮدﻧـﯽ ﭘ‪‬ﺸ‪‬ﻠﮑﺮاﻧﯽ ﻣﺎف و‬ ‫وه‪‬ﺗــ‪‬ــﮏ و ﻟــ‪‬ــﮑــﺪاﺑــ‪‬ﯾــﻨــﯽ‬ ‫ﻧــﻪﺗــﻪوهﯾــﻪﮐــﯽ ﺧــﺎوهن ﯾــﻪک ﮐﻪراﻣﻪﺗﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﮐﻮرد‬ ‫زﻣﺎن و و‪‬ﮋه و ﻓﻪرھـﻪﻧـﮓ و‪ ...‬ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻣﻪزﻧﯿﺨﻮازاﻧﻪوه‪،‬‬ ‫ﻧـﻪک ﯾــﻪﮐــﮕــﺮﺗــﻨــﻪوهی ﺑــﻪﺷــﻪ‬ ‫ﻟ‪‬ﮑﺪاﺑ‪‬اوهﮐﺎﻧﯽ ﯾﻪک ﻧـﻪﺗـﻪوه ﺟﻮو‪‬ﻧﻪوهی رزﮔﺎرﯾﯿﺨﻮازﯾﯽ‬ ‫و ﺑــﻪﯾــﻪﮐــﻪوه ﻟــﮑــﺎﻧــﺪﻧــﻪوهی‬ ‫ﺋﻪو ﮔﻪﻟﻪ ﻟﻪ ﭘﺎرﭼﻪ‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﻪ ﻟﻪﺗـﻮﭘـﻪﺗـﮑـﺮاوهﮐـﻪی‬ ‫ﺋﻪو ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﻪ ﮐﻪ ﺑﻪﺑ‪ ‬ﭘـﺮس و ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﮐﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻣﻪﯾﻞ و ﺋـﯿـﺮادهی ﺧـﯚی و ﺑـﻪ ﺳﻪرﯾﮫﻪ‪‬ﺪا و ﭘﻪرهی ﮔﺮت‬ ‫زۆرهﻣﻠ‪ ‬ﺋـﻪو ﮐـﺎرهﺳـﺎﺗـﻪﯾـﺎن‬ ‫و ﮐﻪوﺗﻪ ﻗﺎ‪‬ﺒ‪‬ﮑﯽ‬ ‫ﺑـــﻪﺳـــﻪر ھـــ‪‬ـــﻨـــﺎ‪ .‬ھـــﻪرﭼـــﻪن‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﯽ زۆرﺑﻪی ﺑـزاﭬـﻪﮐـﺎﻧـﯽ ﻧﻮ‪‬ﺘﺮهوه و ﺑﻪرهﺑﻪره‬ ‫ﮐــﻮرد ﺷــﺘــ‪‬ــﮑــﯽ ﮐــﻪﻣــﺘــﺮ ﻟــﻪ‬ ‫ﺟﯿﺎﺑـﻮوﻧـﻪوه و ﺳـﻪرﺑـﻪﺧـﯚﯾـﯽ ﮐ‪‬ﺸﻪی ﮐﻮرد ﮐﻪوﺗﻪ ﺳﻪر‬ ‫ﺑـﻮوه و ھــﻪﯾـﻪ ﺑـﻪ‪‬م ﺋـﻪﮔــﻪر‬ ‫ﺷﺎﻧﯚی رۆژھﻪ‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﮐﻮرد ﺑـﻪ ﻗـﯚﻧـﺎﻏـ‪‬ـﮏ ﺑـﮕـﺎ ﮐـﻪ‬ ‫ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ ﺑﻪ ﻗﺎزاﻧﺞ ﺑزاﻧـ‪ ‬ﻧ‪‬ﻮهڕاﺳﺖ و ﺑﻮو ﺑﻪ‬ ‫ﻣـــﻪﻧـــﺘـــﯿـــﻖ و ﻋـــﻪداﻟـــﻪت و ﮐ‪‬ﺸﻪی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﮐﯽ‬ ‫ﻣﺮۆﭬﺎﯾﻪﺗﯿﯽ داوای ﺋـﻪو ﻣـﺎﻓـﻪ‬ ‫ﭼﻪوﺳﺎوه“‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻮﻓـﺮ و ﺗـﺎوان داﻧـﺎﻧـ‪‬ـﻦ و‬ ‫دهﮔﻪڵ ﯾﺎﺳﺎ ﻧـﯿـﻮدهو‪‬ـﻪﺗـﯿـﯽ و‬ ‫ﺑ‪‬ﯾﺎره ﻧ‪‬ﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪﮐﺎن ﻧﺎﺗﻪﺑﺎﯾـﯽ ﻧـﺎﺑـ‪ .‬ﺋـﻪو داواﯾـﻪ ﺑـﯚ ﮐـﻮرد‬ ‫ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺨﻮازﯾﯽ ﻧﯿﯿﻪ ﺑﻪ‪‬ﮑﻮو داوای ﯾـﻪﮐـﮕـﺮﺗـﻨـﻪوهی ﻧـﻪﺗـﻪوهﮐـﻪی‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﻪ ﺑﻪزۆر ﻟ‪‬ﮑﺪاﺑ‪‬اوهﮐﻪﯾﻪﺗﯽ ﮐـﻪ ﻟـﻪ ﻗـﯚﻧـﺎﻏـ‪‬ـﮑـﯽ ﻣـ‪‬ـﮋوودا‬ ‫ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﺑﺎرودۆﺧ‪‬ﮑﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪﻧﺎھﻪق ﺑﻪﺳﻪرﯾﺪا ﺳﻪﭘﺎوه‪.‬‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻪ ﭼﺎو‪‬ﮑﯽ واﻗﯿﻌﺒﯿﻨـﺎﻧـﻪوه ﻟـﻪ ﻣـﻪﺳـﻪﻟـﻪﮐـﻪ ووردوهﺑـﯿـﻦ‬ ‫ﺟـﯿـﺎوازﯾـﯿـﺨـﻮاز)ﺗـﺠـزﯾـﻪ ﻃـﻠـﺐ( ﺋـﻪو ﻻﯾـﻪن و دهﺳـﻪ‪‬ﺗـﺎﻧـﻪن ﮐــﻪ‬ ‫ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﮐﯽ دهﯾﺎن ﻣﻠﻮ‪‬ﻨﯽ ﺧﺎوهن زﻣـﺎن و ﮐـﻮﻟـﺘـﻮور و ﻣـ‪‬ـﮋوو و‬ ‫داﺑﻮﻧﻪرﯾﺘﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ وهک ﮔﻪﻟﯽ ﮐﻮردﯾﺎن ﺑﻪ زهﺑـﺮی زۆر ﮐـﺮدۆﺗـﻪ‬ ‫ﭼﻪن ﺑﻪش و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧ‪‬ﮑﯽ ﺑﻪرﯾـﻦ و ﭘـ‪ ‬ﭘـﯿـﺖ و ﺑـﻪرهﮐـﻪﺗـﯽ وهک‬ ‫ﮐــﻮردﺳــﺘــﺎﻧــﯿــﺎن ﺑــﻪﺑــ‪ ‬ﭘــﺮس و ﺋــﯿــﺮاده و ﺣــﻪزی ﺧــﺎوهﻧــﻪ‬ ‫راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪﮐﻪی ﻟﻪﺗﻮﭘﻪت و داﮔﯿﺮﮐﺮدووه و ﺋ‪‬ـﺴـﺘـﺎش ﻟـﻪﺳـﻪر ﺋـﻪو‬ ‫ﻧﺎھﻪﻗﯿﯽ و ﺳﺘﻪﻣﮑﺎرﯾﯿﻪ ھﻪر ﻣﻮﮐ‪‬ن و ﺋﻪو ﺳﻨﻮوره دهﺳـﺘـﮑـﺮداﻧـﻪی‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪ ﺷﺘـ‪‬ـﮑـﯽ ﭘـﯿـﺮۆز و ﺧـﻮداﮐـﺮد دادهﻧـ‪‬ـﻦ و ﺗـﻮوﺷـﺒـﻮون و‬ ‫دهﺳﺘﺒﯚﺑﺮدﻧﯿﺎن ﺑﭭﻪﯾﻪ و ﮐﻮﻓﺮی دوازده ﺋﯿﻤﺎﻣﻪ‪ .‬ﺑﻪ‪ ‬ﻟﻪڕاﺳﺘـﯿـﯿـﺪا‬ ‫ﺋــﻪواﻧــﻪن ﺟــﯿــﺎوازﯾــﯿــﺨــﻮاز ﻧــﻪک ﺋــﻪو ﮐــﻮردهی ﮐــﻪ ﺧــﻮازﯾــﺎری‬ ‫ﯾﻪﮐﮕﺮﺗﻨﻪوهی ﺧﯚی و ﺑﻪﯾﻪﮐﻪوهﻟـﮑـﺎﻧـﯽ ﺑـﻪﺷـﻪﮐـﺎﻧـﯽ ﻧـﯿـﺸـﺘـﻤـﺎﻧـﻪ‬ ‫داﺑــﻪﺷــﮑــﺮاوهﮐــﻪی و ھــﻪ‪‬ــﻮهﺷــﺎﻧــﻪوهی ﺳــﻨــﻮوره دهﺳــﺘــﮑــﺮده‬ ‫داﺳﻪﭘﺎوهﮐﺎﻧﻪ‪ .‬دﯾﺴﺎن ﺋﻪو راﺳﺘﯿﯿﻪ ﻣ‪‬ﮋووﯾﯿﻪ دووﭘﺎت دهﮐـﻪﯾـﻨـﻪوه‬ ‫ﮐﻪ ھﻪر ﺑﻪﯾﻪﮐﻪوهﻟﮑﺎﻧﺪن و ﻟـ‪‬ـﮑـﺪاﺑـ‪‬ﯾـﻨـ‪‬ـﮏ ﮐـﻪ ﺑـﻪﺑـ‪ ‬ﻣـﻪﯾـﻞ و‬ ‫ﺋﯿﺮادهی ﮔـﻪﻻﻧـﯽ ﻟـ‪‬ـﮑـﺪاﺑـ‪‬او و ﻧـﯿـﺸـﺘـﻤـﺎن ﻟـﻪﺗـﻮﭘـﻪﺗـﮑـﺮاو ﺑـﮑـﺮێ‬ ‫ﺳﻪرﻧﺎﮔﺮێ و ﺧﯚﮔ‪‬ﻠﮑﺮدن ﻟﻪو راﺳﺘﯿﯿﻪ ﺧﯚﻓﺮﯾﻮداﻧﻪ و ﭘـ‪‬ـﭽـﻪواﻧـﻪی‬ ‫ﻋﻪداﻟﻪت و ﻣﻪﻧﺘﯿﻘﻪ‪.‬‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫ﻧﺎﺳﺮ ح ‪.‬‬

‫وهک ھـــﻪﻣـــﻮو ﻻﯾـــﻪک‬ ‫ﺋــﺎﮔــﺎدارن ﻣــﺎوهﯾــﻪﮐــﻪ‬ ‫ﺳﻮﭘﺎی دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﮐﯿﻪ‬ ‫ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ھ‪‬ز و ﺗﻮاﻧﺎ و‬ ‫ﭼـــﻪﮐـــﻮﭼـــﯚ‪‬ـــﯿـــﻪوه ﺑـــﯚ‬ ‫ھـــ‪‬ـــﺮﺷـــﮑـــﺮدﻧـــﻪ ﺳـــﻪر‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﮐﻮردﺳﺘـﺎن ﻟـﻪ‬ ‫ﺧــﯚﺋــﺎﻣــﺎدهﮐــﺮدن داﯾــﻪ‪.‬‬ ‫ﺑ‪‬ﮕﻮﻣﺎن وهک ھﻪﻣـﯿـﺸـﻪ‬ ‫ﺑـــﯿـــﺎﻧـــﻮو و ﭘـــﺎﺳـــﺎوی‬ ‫ﺗـــﻮرﮐــــﯿــــﻪ ﺑــــﯚ ﺋــــﻪم‬ ‫ھـــ‪‬ـــﺮﺷـــﺎﻧـــﻪ ﻟـــ‪‬ـــﺪاﻧـــﯽ‬ ‫ھ‪‬زهﮐﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﮐﺮ‪‬ﮑﺎراﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن و ھ‪‬ﺮﺷﮑﺮدﻧﻪ ﺳﻪر ﺑﻨﮑـﻪ و‬ ‫ﺑﺎرهﮔﺎﮐﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﭘﺎرﺗﻪﯾﻪ و ھﻪ‪‬ﮑﻪﻧﺪﻧـﯿـﺎﻧـﻪ ﻟـﻪ ﺧـﺎﮐـﯽ ﺑـﺎﺷـﻮوری‬ ‫ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﮐﻪ ﮔﻮاﯾﻪ ﺋﻪو ھ‪‬زاﻧﻪ ﻟﻪ ﺧﺎﮐﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﮐﻮردﺳﺘـﺎﻧـﻪوه‬ ‫ھ‪‬ﺮش دهﮐﻪﻧﻪ ﺳﻪر ھ‪‬زهﮐﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرﮐﯿﻪ و ﺋﺎﺳﺎﯾﯿـﺸـﯽ وه‪‬ت‬ ‫دهﺷ‪‬ﻮ‪‬ﻨﻦ‪ .‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﯚ ھـﻪﻣـﻮو ﮐـﻪس روون و ﺋـﺎﺷـﮑـﺮاﯾـﻪ ﮐـﻪ ﺗـﺎﻗـﻪ‬ ‫ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺗﻮرﮐﯿﻪ ﻟﻪو ھ‪‬ﺮﺷﺎﻧﻪ دژاﯾﻪﺗﯿﯿﮑﺮدﻧﯽ ﮐﻮرد و ﺣﮑﻮوﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﺑﺎﺷﻮوری ﮐﻮردﺳﺘﺎن و ﻟ‪‬ﺪان و ﻻوازﮐـﺮدﻧـﯽ‬ ‫ﺋﻪو دهﺳﻪ‪‬ﺗﻪﯾﻪ ﮐﻪ ﺋـ‪‬ـﺴـﺘـﺎ ﺑـﯚﺗـﻪ ﺗـﺮوﺳـﮑـﻪی ھـﯿـﻮای ھـﻪ‪‬ﺗـﻨـﯽ‬ ‫ھﻪﺗﺎوی ﺋﺎواﺗﻪ د‪‬ﺮﯾﻨﻪﮐﺎﻧﯽ ﮐﻮرد ﺑﻪﮔﺸﺘﯿﯽ‪ .‬ھﻪروهھﺎ ﻣـﻪﺑـﻪﺳـﺘـﯽ‬ ‫دوژﻣﻨﮑﺎراﻧﻪی ﺋﻪو ﺳﻮﭘﺎﯾﻪ ﻟﻪو ﮐـﺮدهوهﯾـﻪ‪ ،‬ھـ‪‬ـﺮﺷـﮑـﺮدﻧـﻪ ﺑـﯚﺳـﻪر‬ ‫ﺧـﺎﮐـﯽ ﺑــﺎﺷـﻮوری ﮐــﻮردﺳـﺘـﺎن و زﯾـﺎﻧــﮕـﻪﯾـﺎﻧــﺪﻧـﻪ ﺑــﻪ دهﺳـﻪ‪‬ﺗــﯽ‬ ‫ﺣﮑﻮوﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن و ﻟﻪ ﮐﯚﺗﺎﯾﯿـﺸـﺪا رووﺧـﺎﻧـﺪﻧـﯽ ﺋـﻪو‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ﺗﻪ و داﮔﯿﺮﮐﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ‪ .‬ﺋﻪم ﻟﻪﺷﮑﺮﮐ‪‬ـﺸـﯿـﯽ‬ ‫و ھﻪڕهﺷﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﮐﺎﺗ‪‬ﮑﺪان ﮐﻪ ﻧـﺎوﭼـﻪی رۆژھـﻪ‪‬ﺗـﯽ ﻧـ‪‬ـﻮهڕاﺳـﺖ و‬ ‫ﻋ‪‬اق ﺑﻪﮔﺸﺘﯿﯽ و ﺑﺎﺷﻮوری ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﯽ ﺑﻪ ﺑ‪‬ﮔﻪﯾﻪﮐـﯽ‬ ‫ھﻪﺳﺘﯿﺎر و ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﺴﺎزدا ﺗ‪‬ﺪهﭘﻪڕێ و ﻟﻪو ﺷﻮ‪‬ﻨـﻪدا ﭼـﺎوهڕواﻧـﯽ‬ ‫ھﺎﺗﻨﻪدی ﺑﻪﺷ‪‬ﮑﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﻟﻪ وﯾﺴـﺖ و داواڕهواﮐـﺎﻧـﯽ ﮐـﻮرد ﻟـﻪو‬ ‫ﺑﻪﺷﻪی ﮐﻮردﺳﺘﺎن دهﮐﺮێ‪.‬‬ ‫ﺑــ‪‬ــﮕــﻮﻣــﺎن ﻣــﻪﺑــﻪﺳــﺘــﻪ دﯾــﺎر و ﺷــﺎراوهﮐــﺎﻧــﯽ ﺋــﻪم ھــ‪‬ــﺮﺷــﻪ و‬ ‫ﭘﺎﺳﺎوهﮐﺎﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﮐﯿﻪ ﻟﻪم ﺑـﺎرهوه ھـﻪرﭼـﯿـﯿـﻪک ﺑـ‪ ‬ﺋـﻪم‬ ‫ھ‪‬ﺮﺷﻪ ﺳـﻪرﺑـﺎزﯾـﯿـﻪ ﭘـ‪‬ـﺶ ھـﻪﻣـﻮو ﺷـﺘـ‪‬ـﮏ ھـ‪‬ـﺮﺷـﯽ دڕﻧـﺪاﻧـﻪ و‬ ‫ﻧــﺎﻣــﺮۆﭬــﺎﻧــﻪﯾــﻪ ﺑــﯚﺳــﻪر ﭘــﯿــﺮۆزﯾــﯿــﻪﮐــﺎﻧــﯽ ﮐــﻮرد و دژی ﻣــﺎف و‬ ‫ﺋﺎزادﯾﯿﻪﮐﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪ‪ .‬دواﺗﺮ ﺗ‪‬ﮑـﺪاﻧـﯽ ﺋـﺎراﻣـﯿـﯽ و ژﯾـﺎﻧـﯽ‬ ‫ھ‪‬ﻤﻨﺎﻧﻪ و دوور ﻟﻪ ﺷﻪڕی ژن و ﻣـﻨـﺪاڵ و ﭘـﯿـﺎوی ﮐـﻮردﺳـﺘـﺎﻧـﻪ و‬ ‫دژاﯾــﻪﺗــﯿــﯽ راﺳــﺘــﻪوﺧــﯚی ﻟــﻪﮔــﻪڵ ھــﻪﺳــﺘــﯽ ﻣــﺮۆﭬــﺎﻧــﻪ و دﻧــﯿــﺎی‬ ‫ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺨﻮازاﻧﻪ و دراوﺳ‪‬ﯿﻪﺗﯿﯽ و ﭘ‪‬ﮑـﻪوهژﯾـﺎن و ﻟـ‪‬ـﮑـﺘـ‪‬ـﮕـﻪﯾﺸـﺘـﻦ‬ ‫ھﻪﯾﻪ‪.‬‬

‫‪3‬‬

‫ھﻪڕهﺷﻪ و ھ‪‬ﺮﺷـﯽ ﺳـﻮﭘـﺎی ﺗـﻮرﮐـﯿـﻪ ﺑـﯚﺳـﻪر ﺧـﺎﮐـﯽ و‪‬ﺗـ‪‬ـﮑـﯽ‬ ‫ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚی وهک ﻋ‪‬اق و ﺑﺎﺷﻮوری ﮐـﻮردﺳـﺘـﺎن ﻟـﻪﮔـﻪڵ ﻋـﻮرف و‬ ‫ﯾﺎﺳﺎ ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯿﯿﻪﮐﺎن و ﭘﻪﯾﺎﻣﻪ ﺋﺎﺷـﺘـﯿـﯿـﻪﮐـﺎن زۆر ﺑـﻪ ﺗـﻮﻧـﺪﯾـﯽ‬ ‫دژاﯾﻪﺗﯿﯽ ھﻪﯾﻪ و ﺑـﻪ ھـﻪﻣـﻮو‬ ‫ﭘ‪‬ﻮاﻧﻪﯾﻪک ﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪی ژﯾـﺎﻧـﯽ ”ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو ﮐﻪس روون و‬ ‫ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧﻪ و ﮐﻪﺷﯽ ﮔـﻔـﺘـﻮﮔـﯚ و‬ ‫ﺋﺎﺷﮑﺮاﯾﻪ ﮐﻪ ﺗﺎﻗﻪ‬ ‫ﻟـــ‪‬ـــﮑـــﮕـــﻪﯾﺸـــﺘـــﻦ و دﻧـــﯿـــﺎی‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﮑﻪوﺗﻮوه‪.‬‬ ‫دهو‪‬ـــﻪﺗـــﯽ ﺗـــﻮرﮐـــﯿـــﻪ ﺑـــﻪو‬ ‫ھــ‪‬ــﺮﺷــﺎﻧــﻪ دهﯾــﻪوێ ﮐــﻪﺷــﯽ‬ ‫ﺳـــﻪﻗـــﺎﻣـــﮕـــﯿـــﺮی ﺑـــﺎﺷـــﻮوری‬ ‫ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺸ‪‬ﻮ‪‬ﻨـ‪ ‬و ﺗـﺮس و‬ ‫د‪‬ﻪڕاوﮐ‪ ‬و ﻧﺎﺋﺎراﻣﯿﯽ ﺑـﺨـﺎﺗـﻪ‬ ‫ﻧﺎو ﺧﻪ‪‬ﮑﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺎ دواﺗﺮ‬ ‫ﺑــﻪ ﺧــﻪﯾــﺎ‪‬ــﯽ ﺧــﺎوی ﺧــﯚی‬ ‫ﭘﺎﯾﻪﮐﺎﻧﯽ ﺣﮑﻮوﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤـﯽ‬ ‫ﮐــﻮردﺳـــﺘـــﺎن ﺑـــ‪‬ووﺧـــ‪‬ــﻨـــ‪ ‬و‬ ‫ﻟﻪو‪‬ﺸﻪوه زهرﺑـﻪ ﻟـﻪ ﺷـﻮورهی‬ ‫ﺷﯚڕش و ﻗﻪ‪‬ی ﻗﺎﯾﯿﻤﯽ ﺑﺎوهڕی‬ ‫ﻧﻪﺗﻪوهی ﮐﻮرد ﺑﺪا‪.‬‬

‫ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺗﻮرﮐﯿﻪ ﻟﻪو‬

‫ھ‪‬ﺮﺷﺎﻧﻪ دژاﯾﻪﺗﯿﯿﮑﺮدﻧﯽ‬ ‫ﮐﻮرد و ﺣﮑﻮوﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﮐﻮردﺳﺘﺎن و ﻟ‪‬ﺪان و‬ ‫ﻻوازﮐﺮدﻧﯽ ﺋﻪو دهﺳﻪ‪‬ﺗﻪﯾﻪ‬ ‫ﮐﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺑﯚﺗﻪ ﺗﺮوﺳﮑﻪی‬ ‫ھﯿﻮای ھﻪ‪‬ﺗﻨﯽ ھﻪﺗﺎوی‬

‫ﺑـــــ‪‬ـــــﮕـــــﻮﻣـــــﺎن ﺑـــــﯿـــــﺮی‬ ‫رهﮔــﻪزﭘــﻪرﺳــﺘــﯿــﯽ و ھــﻪﺳــﺘــﯽ‬ ‫ﺷـــﻪڕاﻧـــﮕـــ‪‬ـــزﯾـــﯽ و ﺣـــﻪزی ﺋﺎواﺗﻪ د‪‬ﺮﯾﻨﻪﮐﺎﻧﯽ ﮐﻮرد‬ ‫ﺳﻪرﮐ‪‬ﺸﯽ ﺳـﺘـﻪم و ﺑـ‪‬ـﺪادﯾـﯽ‬ ‫ﺑﻪﮔﺸﺘﯿﯽ“‬ ‫ھــﻪﻣــﯿــﺸــﻪ ھــ‪‬ــزی ﭘــﺎ‪‬ــﻨــﻪر و‬ ‫وزهﺑـﻪﺧﺸــﯽ ھـ‪‬ــﺮﺷــﯽ ﺳــﻮﭘــﺎی‬ ‫داﮔﯿﺮﮐﻪراﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚﺳﻪر ﺧﺎک و ﺧﻪ‪‬ﮑﯽ ﺋ‪‬ﻤﻪی ﮐـﻮرد ﺑـﻮون‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﺋـﻪو ﺷـﻪڕﺧـﻮازاﻧـﻪ ﺑـﯚ داﭘـﯚﺷـﯿـﻨـﯽ ﮐـﺮدهوه دز‪‬ـﻮ و ﻧـﯿـﺎزه‬ ‫ﮔ‪‬وهﮐﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺟﯚراوﺟﯚر و ﺳﯿـﺎﺳـﻪﺗـﯽ ﭼـﻪواﺷـﻪﮐـﺎراﻧـﻪ‬ ‫ﮐﻪ‪‬ﮑﯿـﺎن وهرﮔـﺮﺗـﻮوه‪ .‬ﺋـﻪوان ﺑـﻪ در‪‬ـﮋاﯾـﯽ ﻣـ‪‬ـﮋووی ﻧـﻮێ ﻟـﻪژ‪‬ـﺮ‬ ‫ﭘﻪردهی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾـﯿـﺸـﯽ وه‪‬ت و راوﻧـﺎﻧـﯽ "ﺗـﯿـﺮۆرﯾﺴـﺖ" و‬ ‫" دژهﺷﯚڕش" و "ﺗ‪‬ـﮑـﺪهر"و‪ . . .‬ھـﻪﻣـﻮو ھـ‪‬ـز و ﺗـﻮاﻧـﺎ ﺳـﻪرﺑـﺎزﯾـﯽ و‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﮐﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﯾﻪﮐﺠﺎرهﮐـﯿـﯽ ﮐـﻮردان‬ ‫و ﺑﻪ ﺳﻮﺗﻤﺎﻧﮑﺮدﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﯿﻤﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪ ﮐﺮدووه‪.‬‬ ‫ﺑﻪرﭘﻪرﭼﺪاﻧﻪوهی ﺋﻪو ھـ‪‬ـﺮﺷـﻪی ﺳـﻮﭘـﺎی ﺗـﻮرﮐـﯿـﻪ و راوهﺳـﺘـﺎن‬ ‫ﻟﻪدژی ﺋﻪو ﺳﯿﺎﺳﻪﺗـﻪ دژه ﻣـﺮۆﭬـﺎﻧـﻪﯾـﻪ‪ ،‬ﺋـﻪرﮐـﯽ ھـﻪﻧـﻮوﮐـﻪﯾـﯽ و‬ ‫ھﻪﻣﯿﺸﻪﯾﯽ ھﻪﻣﻮو رۆ‪‬ﻪﯾﻪﮐﯽ ﮐﻮرد ﻟﻪ ھـﻪر ﺷـﻮ‪‬ـﻨـ‪‬ـﮑـﯽ دوﻧـﯿـﺎﯾـﻪ‬ ‫ھﻪروهک ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺨﻮازان‪ ،‬داﮐﯚﮐﯿـﯿـﮑـﻪراﻧـﯽ ﻣـﺎﻓـﯽ ﻣـﺮۆڤ و‬ ‫دۆﺳﺘﺎن و ﺧﻪﻣﺨﯚراﻧﯽ ﮔﻪﻟﻪﮐﻪﻣﺎن ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﯾﻪک دهﻧـﮓ و ﺑـﻪ‬ ‫ﯾﻪک ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺖ ﻟﻪ دژی ﺋﻪو ھ‪‬ﺮﺷﻪ و ﺣﻪزی ﻧﺎﻣﺮۆﭬﺎﻧﻪی دهو‪‬ﻪﺗﯽ‬ ‫ﺗﻮرﮐﯿﻪ ﺑﻮوهﺳﺘﻦ و ر‪‬ﮕﻪ ﻧﻪدهن ﻣﺎف و ﮐﻪراﻣﻪﺗﯽ ﻣﺮۆﭬﺎﻧﻪی ﮔﻪﻟﯽ‬ ‫زۆرﯾﯿﻠ‪‬ﮑﺮاوی ﮐﻮرد ﭘ‪‬ﺨﻮﺳﺖ ﺑﮑﺮێ و ژﯾﺎن و ﺋـﺎراﻣـﯿـﯿـﺎن ﺑـﮑـﺮ‪‬ـﺘـﻪ‬ ‫ﺳﻮوﺗﻪﻣﻪﻧﯿﯽ ﺷﻪڕی ﺷﻪڕﺧﻮازاﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﮐﯿﻪ‪.‬‬ ‫ﺳﻪرﮐﻪوێ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﺋﺎزادﯾﯿﺨﻮازان ﺑﯚ ھ‪‬ﻨﺎﻧﻪدی ژﯾﺎﻧ‪‬ﮑـﯽ ﺋـﺎرام‬ ‫و دوور ﻟﻪ ﺷﻪڕ‪.‬‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫‪4‬‬

‫ﺑﻪﻻی ﻣﻨﻪوه ﺧﻮا دووره ﻟـﻪم دهﺳـﺘـﻪواژهﯾـﻪ‪ .‬ﺋـ‪‬ـﻤـﻪ دهﺑـ‪‬ـﺖ ﻟـﻪ‬ ‫ڕاﺳﺘﯿﯿﺪا زۆر ورﯾﺎ ﺑﯿﻦ ﮐﺎﺗ‪‬ﮏ ﺋـﻪم دوو ﺑـﻮاره‪ ،‬ﺳـﯿـﺎﺳـﻪت و دﯾـﻦ‬ ‫ﺗ‪‬ﮑﻪڵ دهﮐﻪﯾﻦ‪ .‬ﭼﻮﻧﮑﻪ دهﮐﺮ‪‬ﺖ ﺋﻪﻣﻪ زۆر ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﺪار ﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬

‫ﭘﺮۆﻓﯿﺴﯚر ﺗﺎرﯾﻖ ڕهﻣﻪزان ﻟﻪﺑﺎرهی د‪‬ﻤﯚﮐﺮاﺳﯿﯿﻪوه‬ ‫دهدوێ‬ ‫وهرﮔ‪‬اﻧﯽ ﻟﻪ ﺳﻮ‪‬ﺪیﯾﻪوه‪ :‬ﺧﻮﻧﭽﻪ ﺳﻠ‪‬ﻤﺎﻧﭙﻮور‬

‫ده ﻧﮓ ﺑﻪ ﮐ‪ ‬دهدهی ﺑﺒ‪‬ﺘﻪ ﺳﻪرۆک ﮐﯚﻣﺎری ھﻪﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎن؟‬ ‫ﭘ‪‬ﺶ ھـﻪﻣـﻮو ﺷـﺘـ‪‬ـﮏ دهﻣـﮫـﻪوێ‬ ‫ﺑــ‪‬ــ‪‬ــﻢ ﮐــﻪ ﻣــﻦ ﻟــﻪﮔــﻪڵ ﺋــﻪو‬ ‫ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧﻪدا ﻧﯿﻢ‪ ،‬ﻟﻪﺑﻪرﺋـﻪوهی‬ ‫ﻣﻦ ﭘ‪‬ﻢ واﯾـﻪ ﺋـﻪﻣـﻪ ڕ‪‬ـﮕـﺎﯾـﻪﮐـﯽ‬ ‫ھﻪ‪‬ﻪﯾﻪ‪ .‬ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻣﻦ دهرﺑـﺎرهی‬ ‫ﺋــــــــــﻪوهﯾــــــــــﻪ‬ ‫دهﺳــــــــــﻪ‪‬ت‬ ‫ﮐﻪ دهﺳﻪﻻﺗ‪‬ﮑﯽ ڕهھﺎ و ﺑ‪‬ﺴﻨـﻮور‬ ‫ھﻪرﮔﯿز ﻧﺎﺗﻮاﻧ‪‬ـﺖ دادﮔـﻪر ﺑـ‪‬ـﺖ‪.‬‬ ‫ﺋــ‪‬ـــﻤـــﻪ ﭘــ‪‬ـــﻮﯾﺴـــﺘـــﯿــﯿـــﻤـــﺎن ﺑـــﻪ‬ ‫ھــﺎوﺳــﻪﻧــﮕــﯽﯾــﻪک ھــﻪﯾــﻪ ﻟــﻪ‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ﺗﺪا‪.‬‬ ‫ﺗﯿﺮۆرﯾزم دهﺗﻮاﻧ‪‬ﺖ د‪‬ﻤﻮﮐﺮاﺗﯿﯽ‬ ‫ﺗ‪‬ﮑﺒﺪات؟‬ ‫ﺋﻪوهی ﺋ‪‬ﻤﻪ ﻟﻪم دواﯾﯿﺎﻧﻪدا ﺑﯿﻨﯿﻮﻣﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت دوای ﯾـﺎزدهی‬ ‫ﺳ‪‬ﭙﺘﻪﻣﺒﻪر‪ ،‬دۆڕاﻧﺪﻧﯽ ﻣﺎﻓﻪ ﻣﻪدهﻧﯿﯿﻪﮐﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ڕاﺳـﺘـﻪوﺧـﯚی‬ ‫ﺗﯿﺮۆرﯾزﻣﻪ‪ .‬ﮐﺎﺗ‪‬ﮏ ﻣﺮۆڤ ﺑﻪم ﺷـ‪‬ـﻮهﯾـﻪ ھـﻪو‪‬ـﯽ ﺑـﻪرﺑـﻪرهﮐـﺎﻧـﯿـﯽ‬ ‫ﺗﯿﺮۆرﯾزم دهدات ﺋﻪوا و‪‬ﺗﻪ د‪‬ﻤﻮﮐﺮاﺗﻪﮐﺎن ﻟ‪‬ـﺪهﮔـﻪڕ‪‬ـﻦ ﺗـﯿـﺮۆرﯾـزم‬ ‫ﺗﻪواوی ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ د‪‬ﻤﻮﮐﺮاﺳﯿﯽ ﺑﻨﮑﯚڵ ﺑﮑﺎت‪.‬‬ ‫ﮐ‪ ‬دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ ﺑﻪﺳﻪر ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ھﻪﯾﻪ؟‬ ‫ﻣﻦ ﻟﻪو ﺑﺎوهڕهدام ﮐﻪ دهﺳﻪ‪‬ت ھﻪﯾـﻪ ﺑـﯿـﻨـﺮاو و ﻟـﻪﺑـﻪرﭼـﺎوه و‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ﺗﯿﺶ ھﻪﯾﻪ ﮐﻪﻣﺘﺮ ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎوه‪ .‬ڕ‪‬ﮑـﺨﺮاوه ﺋﺎﺑـﻮورﯾـﯽ و ﭘـﺎن‬ ‫ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪﮐﺎن دهﺳﻪ‪‬ﺗ‪‬ﮑﯽ ﯾﻪﮐﺠﺎر ﮔﻪورهﯾﺎن ھﻪﯾـﻪ ﮐـﻪ ﻟـﻪﺳـﻪر‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻗﺴﻪی ﻟ‪ ‬ﻧﺎﮐﺮ‪‬ﺖ‪ .‬ھﻪروهھﺎ ﻣﯿﺪﯾﺎﮐـﺎﻧـﯿـﺶ زۆر ﺑـﻪ‬ ‫دهﺳﺘﻪ‪‬ﺗﻦ‪ :‬ﺋﻪواﻧﻦ ﮐﻪ ڕای ﮔﺸﺘﯿﯽ دروﺳﺖ دهﮐﻪن‪.‬‬ ‫ﺑﯚﭼﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ دهﻧﮓ ﺑﺪهﯾﻦ؟‬ ‫ﺋــﻪﻣــﻪ ﺋــﻪرﮐــ‪‬ــﮑــﻪ و ھــﻪروهھــﺎ ﺷــ‪‬ــﻮاز‪‬ــﮑــﻪ ﺑــﯚ دروﺳــﺘــﮑــﺮدﻧــﯽ‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﮑﺎرﯾﯿﻪﮐﺎن‪ .‬ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﮑﺮدﻧﯽ ھﺎوو‪‬ﺗﯿـﯽ ﻟـﻪ ﺳـﯿـﺎﺳـﻪﺗـﺪا زۆر‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﻪ‪ .‬زۆرﺗﺮ واﯾﻪ ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺑﺎس ﻟﻪ ﻣﺎﻓﻪﮐـﺎﻧـﯽ ھـﺎوو‪‬ﺗـﯿـﯽ دهﮐـﻪﯾـﻦ‬ ‫ﻧﻪک ﻟﻪ ﺋﻪرک و ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﻪﮐﺎﻧﯽ‪.‬‬ ‫ﺋﺎﯾﺎ ژﻧﺎن ﻟﻪ ﭘﯿﺎوان د‪‬ﻤﻮﮐﺮاﺗﯿﯿﺘﺮن؟‬ ‫ﻣﻦ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهدا ﻧﯿﻢ ﮐﻪ ڕاﺳـﺘـﯿـﯿـﻪﮐـﺎن ﺑـﻪو ﺷـ‪‬ـﻮهﯾـﻪ داﺑـﻪش‬ ‫ﺑﮑﺮ‪‬ﻦ‪ ،‬ﭘﯿﺎو ﻟﻪ ﻻﯾﻪک و ژن ﻟﻪ ﻻﯾﻪﮐﯽ دﯾﮑﻪ ﻟـﻪﺑـﻪر ﺋـﻪوهی ژﻧـﯽ‬ ‫زۆر د‪‬ﻤﻮﮐﺮات ھﻪن ھﻪر وهک ﭘﯿﺎوی د‪‬ﻤﯚﮐﺮاﺗﯿﺶ ھﻪن‪.‬‬ ‫ﺋﺎﯾﻪ ﺧﻮا د‪‬ﻤﻮﮐﺮاﺗﻪ؟‬

‫د‪‬ﻤﻮﮐﺮاﺗﯿﯽ ﺑﺎﺷﻪ ﺑﯚ ھﻪﻣﻮوان؟‬ ‫ﺋــﻪﮔــﻪر ﺑــﻪھــﺎ و ﺑــﻨــﻪﻣــﺎﮐــﺎﻧــﯽ‬ ‫د‪‬ﻤﻮﮐـﺮاﺳـﯿـﯽ ﻟـﻪﺑـﻪرﭼـﺎو ﺑـﮕـﺮﯾـﻦ‬ ‫ﺋﻪوه ﺋﻪو ﮐﺎﺗـﻪ د‪‬ـﻤـﻮﮐـﺮاﺳـﯿـﯽ ﺑـﯚ‬ ‫ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪک ﺑﺎش دهﺑـ‪‬ـﺖ‪ .‬ﺑـﻪ‪‬م‬ ‫ﺋﻪﻣ‪‬ۆ ﻣﯚد‪‬ﻠﻪﮐﺎﻧﯽ د‪‬ـﻤـﻮﮐـﺮاﺳـﯿـﯽ‬ ‫زۆر دوورن ﻟﻪ ڕاﺳﺘﻪﻗﯿـﻨـﻪ‪ ،‬ﻟـﻪﺑـﻪر‬ ‫ﺋـﻪوه ﺋـﻪواﻧـﻪی ڕواﻧـﮕـﻪی ﺧـﯚﯾــﺎن‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر د‪‬ﻤﻮﮐﺮاﺳﯿﯽ ﺑﯿـﻨـﺎ دهﮐـﻪن‪،‬‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﺳﯿﺴﺘﻤﻪ د‪‬ﻤﯚﮐﺮاﺳﯿـﯿـﻪ‬ ‫] ﺑـــــــﺎواﻧـــــــﻪ[ ‪ ،‬ﻧـــــــﺎﺗـــــــﻮاﻧـــــــﻦ‬ ‫د‪‬ﻤﯚﮐـﺮاﺳـﯽﯾـﻪﮐـﯿـﺎن ھـﻪﺑـ‪‬ـﺖ ﮐـﻪ‬ ‫ﺑﺎش ﺑ‪‬ﺖ ﺑﯚ ھﻪﻣﻮوان‪.‬‬ ‫ﭼﯽ وات ﻟ‪ ‬دهﮐﺎت ﮐﻪ ﺷﯚڕﺷ‪‬ـﮏ‬ ‫ھﻪ ‪‬ﮕﯿﺮﺳ‪‬ﻨﯽ؟‬

‫”ﺋﻪﻣ ۆ ﻣﯚد ﻠﻪﮐﺎﻧﯽ‬ ‫د ﻤﻮﮐﺮاﺳﯿﯽ زۆر‬ ‫دوورن ﻟﻪ‬ ‫ڕاﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ‪ ،‬ﻟﻪﺑﻪر‬ ‫ﺋﻪوه ﺋﻪواﻧﻪی‬ ‫ڕواﻧﮕﻪی ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫د ﻤﻮﮐﺮاﺳﯿﯽ ﺑﯿﻨﺎ‬ ‫دهﮐﻪن‪ ،‬ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻤﻪ‬ ‫د ﻤﯚﮐﺮاﺳﯿﯿﻪ‬ ‫]ﺑﺎواﻧﻪ[‪ ،‬ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ‬ ‫د ﻤﯚﮐﺮاﺳﯽﯾﻪﮐﯿﺎن‬ ‫ھﻪﺑ ﺖ ﮐﻪ ﺑﺎش‬ ‫ﺑ ﺖ ﺑﯚ ھﻪﻣﻮوان“‬

‫ﻟﻪ ڕاﺳﺘﯿﯿﺪا زۆر ﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﭘ‪‬ـﺶ‬ ‫ھــﻪﻣــﻮو ﺷــﺘــ‪‬ــﮏ دهﻣــﮫــﻪوێ ﺑــ‪‬ــ‪‬ــﻢ‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﻣﺎﻓﻪ ﻣﺮۆﯾﯿﻪﮐﺎﻧﻢ ڕ‪‬زﯾﺎن ﻟ‪ ‬ﻧﻪﮔﯿﺮاﺑ‪ ‬ﯾـﺎﺧـﻮد ﮐـﻪ ﺑـﺒـﯿـﻨـﻢ‬ ‫ﺧﻪ‪‬ﮏ‪ ،‬ﻟﻪژ‪‬ﺮ ﻧﺎوی ﺳﯿﺴﺘﻪﻣ‪‬ﮑﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﯾﺎن ﺳﯿﺎﺳﯿـﯿـﻪوه‪ ،‬وهک‬ ‫ﻣﺮۆڤ ﻣﺎﻣﻪ‪‬ﻪﯾﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﻧﺎﮐﺮێ‪ ،‬ﻟـﻪڕ‪‬ـﯽ ﺋـﻪﺷـﮑـﻪﻧـﺠـﻪداﻧـﻪوه ﺑـﯚ‬ ‫ﻧﻤﻮوﻧﻪ‪.‬‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﮑﺮدﻧﯽ ﺋﻪﺷﮑﻪﻧﺠﻪ و ﺋﺎزار وام ﻟ‪‬ﺪهﮐﺎت ﮐﻪ ﺑـﯿـﺮﺑـﮑـﻪﻣـﻪوه‬ ‫ﻟﻪوهی ﮐﻪ ﺷﺘ‪‬ﮏ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﮑﺮ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﮔﯚڕاﻧﮑﺎرﯾـﯽ ﺋـﻪﻧـﺠـﺎم‬ ‫ﺑﺪر‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪھﺎﭘ‪‬ﺪاﻧ‪‬ﮑﯽ دﯾﮑﻪ‪ ،‬ﺷﯚڕﺷ‪‬ﮏ‪.‬‬ ‫ﺋﺎﯾﺎ دﯾﮑﺘﺎﺗﯚر ھﯿﭻ ﮐﺎﺗ‪‬ﮏ ﺑﺎﺷﻪ؟‬ ‫ﻧﻪﺧ‪‬ﺮ‪ ،‬ھﻪرﮔﯿزاو ھﻪرﮔﯿز‪ ،‬ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧﻪﮐﺎﻧﯽ ﻣﻦ دﯾﮑﺘﺎﺗﯚر‬ ‫ﺷﺘ‪‬ﮑﯽ ﺗﻪواو ﻧﺎﭘﻪﺳﻪﻧﺪه‪ .‬ﺑﯿﺮۆﮐﻪی دﯾﮑﺘﺎﺗﯚر‪‬ﮑﯽ ﭼﺎﮐﺴـﺎز ﮐـﻪ ﺑـﻪ‬ ‫د‪‬ﮑﯽ ﭼﺎﮐﻪوه ﺧﻪ‪‬ﮏ ﺑﻪر‪‬ﻮهﺑﺒﺎت زۆر ﻣﻪﺗﺮﺳـﯿـﯿـﺪاره‪ ،‬ﺗـﻪﻧـﺎﻧـﻪت‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻪﻧﯿﯿﻪﺗﻪ ھﻪره ﺑﺎﺷﻪﮐﺎﻧﯿﺶ دهﺳﺖ ﭘ‪‬ﺒﮑﺎت‪.‬‬ ‫د‪‬ﻤﻮﮐﺮاﺳﯿﯽ دهﺗﻮاﻧ‪‬ﺖ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﺋﺎو و ھﻪوا ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﮑﺎت؟‬ ‫ﻣﻦ د‪‬ﻨﯿﯿﺎ ﻧﯿﻢ ﻟﻪوهی ﮐﻪ د‪‬ﻤﻮﮐﺮاﺗﯿﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑ‪‬ﺖ ﺑـﯚ‬ ‫ﺋﻪو ﺟﯚره ﭘﺮﺳﯿﺎره ﺋﻪﺧﻼﻗﯿﯿﺎﻧﻪ‪ .‬دهﮐﺮێ ﺧﻪ‪‬ﮏ زۆر ﺧـﯚﭘـﻪﺳـﻨـﺪﺑـﻦ‬ ‫وه ھﻪﻧﺪێ ﺟﺎر ﺋ‪‬ـﻤـﻪ ﻧـﺎﭼـﺎرﯾـﻦ ﺑـ‪‬ﯾـﺎری ﻧـﺎﺋـﺎﺳـﺎﯾـﯽ ﺑـﺪهﯾـﻦ ﮐـﻪ‬ ‫ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺪان ﻟﻪﺧﯚ دهﮔﺮ‪‬ﺖ ﺑﯚ رزﮔﺎرﮐﺮدﻧﯽ ھﻪﺳﺎرهﮐﻪﻣﺎن‪.‬‬

‫ﺳﻪرﭼﺎوه ‪:‬‬ ‫‪Metro, 2007-10-16‬‬ ‫ﺗﺎرﯾﻖ ڕهﻣﻪزان‪ ،‬ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ‪ ٤٦‬ﺳﺎ‪‬ﻪ و ﻧـﻮوﺳـﻪر و ﭘـﺮۆﻓـﯿـﺴـﯚره ﻟـﻪ‬ ‫ﺑﻮاری ﻓﻪﻟﺴﻪﻓﻪ و ﺋﺎﯾﯿﻦ‪ ،‬ﺑﻪﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﻪ ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮕـﯿـﯿـﭙـ‪‬ـﺪﻧـﻪﮐـﺎﻧـﯽ ﺑـﻪ‬ ‫ﺋ‪‬ﻮروﺋﯿﺴﻼم‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫‪5‬‬

‫ﺑﻠﯿﻤﻪت‬

‫ﮐــﺎروان‪ .‬ع‬ ‫ھﻪر ﺳﻪرهﺗﺎﯾﻪک ﮐﯚﺗﺎﯾﯿﻪﮐﯽ ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﮐﯚﺗـﺎﯾـﯽ ژﯾـﺎﻧـﯿـﺶ ﻣـﻪرﮔـﻪ‪.‬‬ ‫ﮔﺮﯾﻨﮓ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻣﺮۆڤ ﻟـﻪﻣـﺎوهی ژﯾـﺎﻧـﯿـﯿـﺪا ﭼـﯽ ﺑـﯚ ﮔـﻪﻟـﻪﮐـﻪی و‬ ‫ﻣﺮۆﭬﺎﯾﻪﺗﯿﯽ ﮐﺮدووه‪ .‬ﺷﺎﻧﺎزﯾﯽ ﺑﯚ ﺋﻪو ﮐﻪﺳﺎﻧﻪﯾﻪ ﮐﻪ دوای ﺧـﯚﯾـﺎن‬ ‫ﻧﺎوی ﭼﺎک ﺑﻪﺟ‪ ‬د‪‬ﻦ و ﻟﻪﻧﺎو د‪‬ﯽ ﺧﻪ‪‬ﮑﺎ ﺟ‪ ‬دهﮔﺮن‪.‬‬ ‫ﭘﺎﯾزی ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٩٧‬ی زاﯾﻨﯿﯽ ﭘﺎﯾز‪‬ﮑﯽ ﯾﻪﮐﺠﺎر رهش و ﺳـﺎﻣـﻨـﺎک‬ ‫ﺑﻮو‪ .‬ﺋﻪوهﻧﺪه رهش و ﺗـﺎرﯾـﮏ ﺑـﻮو ﮐـﻪ رهﻧـﮕـﯽ زهردی ﺳـﺮوﺷـﺘـﯽ‬ ‫ﺷﺎردﺑﯚوه‪ .‬زرﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪﺗﻪوژﻣﯽ ﻣـﻪرگ ھـﻪر ﺑـﻪ داﻣـﺎ‪‬ـﯿـﻨـﯽ ﮔـﻪ‪‬ی‬ ‫داران و راﻣــﺎ‪‬ــﯿــﻨــﯽ ﮔــﻮڵ و ﮔــﯿــﺎ راﻧــﻪدهوهﺳــﺘــﺎ‪ ،‬دهﯾــﻮﯾﺴــﺖ‬ ‫ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﺮﯾﻦ ﮐﻪﺳﻤﺎن ﻟ‪ ‬ﺑﺴﺘ‪‬ﻨ‪ .‬ﺋﻪو ﮐـﻪﺳـﻪی ﮐـﻪ وهک داره‬ ‫ﺑﻪن دهﯾﺎن ﺳﺎڵ ﺑﻮو ﻟﻪﺳـﻪر دوﻧـﺪی ﭼـﯿـﺎ ﻟـﻪﺑـﻪراﻣـﺒـﻪر ﺗـﯚﻓـﺎن و‬ ‫ﮔﻪردهﻟﻮول و رﻧﻮو و رهﮔﺒﺎر و ﺑﯚﻣﺒﺪا ﺳﻪرﺑﻪرزاﻧﻪ راوهﺳﺘﺎﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﯾﺎدی ﺳﻪرﮐﺮدهی ﺷﻪھﯿﺪ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻣﻪﻻ ﺧـﺪر ﻋـﻪﺑـﺒـﺎﺳـﯽ ﺷـﺘـ‪‬ـﮏ‬ ‫ﻧﯿﯿﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻮوﺳﺮاوهﯾﻪک ﯾﺎن ﮔـﺮﺗـﻨـﯽ ر‪‬ـﻮڕهﺳـﻤـ‪‬ـﮏ ﺗـﻪواو ﺑـ‪،‬‬ ‫ﺑــﻪ‪‬ــﮑــﻮو ﯾــﺎدی ﺋــﻪو ﻧــﻪﻣــﺮه ھــﻪﻣــﻮو ﭼــﺮﮐــﻪﯾــﻪک دهﮐــﺮ‪‬ــﺘــﻪوه و‬ ‫ﯾﺎدﮐﺮدﻧﻪوهی دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﺎﻧﺪهری ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﺎﻧﯽ ڕ‪‬ﺒﺎزی ﺋﻪو ﺗـ‪‬ـﮑـﯚﺷـﻪره‬ ‫ﻓﯿﺪاﮐﺎره‪.‬‬ ‫ﺧــﻮاﻟــ‪‬ــﺨــﯚﺷــﺒــﻮو ﻣــﺎﻣــﯚﺳــﺘــﺎ ھــﻪر ﻟــﻪوﮐــﺎﺗــﻪدا ﮐــﻪ ﺑــﻪرﻧــﺎﻣــﻪ و‬ ‫ﭘ‪‬ۆﮔﺮاﻣﯽ ” ﺧﻪﺑﺎت“ ی ﺑﻪ ﻗﻪ‪‬ﻪﻣﯽ ﺑﻪﺗﻮاﻧﺎی ھ‪‬ﻨﺎﯾﻪ ﺳـﻪر ﮐـﺎﻏـﻪز‪،‬‬ ‫ﺷﻪو و ڕۆژ ﺑﯚ ﺋﻪو ﺋﺎﻣﺎﻧـﺠـﻪ ﺧـﻪﺑـﺎﺗـﯽ دهﮐـﺮد‪ ،‬ﺑـﻪﺷـ‪‬ـﻮهﯾـﻪک ﮐـﻪ‬ ‫ھــﻪﺳــﺘــﺖ دهﮐــﺮد ﺑــﻪڕاﺳــﺘــﯽ ‪ ٢٤‬ﺳــﻪﻋــﺎﺗــﯽ ﺷــﻪو و ڕۆژ ﺑــﻪﺷــﯽ‬ ‫ﺗ‪‬ﮑﯚﺷﺎﻧﯽ ﺑﻪردهواﻣﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻧﺎﮐﺎ‪.‬‬ ‫ﮐﺎﺗ‪‬ﮏ دهﯾﻔﻪرﻣﻮو ﺋ‪‬ﻤﻪ ڕ‪‬ﮑﺨﺮاو‪‬ﮑﯽ ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯿﯽ ‪ -‬ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿـﻦ‪،‬‬ ‫ﻟﻪ ﻗﻮ‪‬ﯾﯽ د‪‬ﯿﻪوه ﺑﺎوهڕی ﭘـ‪ ‬ﺑـﻮو‪ ،‬ﺋـﯿـﺴـﻼﻣـﯽ ﺑـﻪﺗـﻪﻧـﯿـﺎ ڕ‪‬ـﮕـﺎی‬ ‫ڕزﮔﺎرﯾﯽ دهزاﻧﯽ و ﺷﺎﻧﺎزﯾﯽ ﺑـﻪﺑـﺎوهڕی ﺧـﯚی دهﮐـﺮد‪ .‬ﻧـﻪک وهک‬ ‫ھ‪‬ﻨﺪ‪‬ﮏ ﮐﻪس ﮐﻪ دﯾﻦ وهک د‪‬ﻮﺟـﺎﻣـﻪﯾـﻪک ﺑـﻪﮐـﺎرد‪‬ـﻨـﻦ ﺑـﯚ ڕاوی‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن و ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯿﺎن ﺗﻪﻧﯿﺎ دهو‪‬ﻪﻣﻪﻧﺪﯾﯽ و ژﯾـﺎﻧـﯽ دﻧـﯿـﺎﯾـﻪ‪ ،‬ﯾـﺎن‬ ‫ﭘﯚﻟ‪‬ﮏ دهرو‪‬ﺸﯽ ﺑ‪ ‬ﺋﺎﮔﺎ ﻟـﻪ ھـﻪﻣـﻮو ﺷـﺘـ‪‬ـﮏ ﻟـﻪ دهوری ﺧـﯚﯾـﺎن‬ ‫ﮐﯚﺑﮑﻪﻧﻪوه و ﺑﯚ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﭘﯿﺴﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪﮐﺎری ﺑ‪‬ﻨﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﮐـﻪ ﺑـﺎﺳـﯽ ﮐـﻮرداﯾـﻪﺗـﯽ دهﮐـﺮد‪ ،‬ﺑـﻪﺗـﻪواوی ﺗـﻮاﻧـﺎ ﺑـﯚ‬ ‫ڕزﮔﺎرﯾﯽ ﻧﻪﺗﻪوهی ﮐﻮرد ﺗ‪ ‬دهﮐﯚﺷﺎ‪ ،‬ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻟﻪ ﺑﻪﺷﻪﮐﺎﻧﯽ ﺗـﺮی‬ ‫ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺘﯽ دهﮔﺮت و ﻟﻪ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﯽ ﺑزوﺗـﻨـﻪوهی ﮐـﻮرد‬ ‫در‪‬ــﻐــﯿــﯽ ﻧــﻪدهﮐــﺮد‪ .‬ڕاﮔــﻪﯾــﺎﻧــﺪراوی ڕ‪‬ــﮑــﺨــﺮاوی ﺧــﻪﺑــﺎت ﻟــﻪ‬ ‫ﺗﺎواﻧﺒﺎرﮐﺮدﻧﯽ ڕژ‪‬ﻤﯽ ﺑﻪﻋﺲ ﻟـﻪﻣـﻪڕ ﺑـﯚﻣـﺒـﺎراﻧـﮑـﺮدﻧـﯽ زﯾـﻨـﺪاﻧـﯽ‬ ‫)دۆ‪‬ﻪﺗﻮێ(ی ”ﺣﺪﮐﺎ“ ﮐﻪ ﺑﻮو ﺑﻪھﯚی ﮐﻮژراﻧﯽ ﺳﻪدان دﯾﻠﯽ ﺋـ‪‬ـﺮاﻧـﯽ‬ ‫و ﺗﺎواﻧ‪‬ﮑﯽ ﮔـﻪوره ﺑـﻮو‪ ،‬ﺑـﻪ ﻗـﻪ‪‬ـﻪﻣـﯽ ﻣـﺎﻣـﯚﺳـﺘـﺎ ﻧـﻮوﺳـﺮاوه ﮐـﻪ‬ ‫ﺑﻪﺗﻪواﯾﯽ ﺋﻪو ﮐﺎرهﺳﺎﺗﻪ ﺳـﺎﻣـﻨـﺎﮐـﻪی ﻟـﻪﻗـﺎو داوه‪ .‬ﯾـﺎن ﺷـ‪‬ـﻌـﺮی‬ ‫ﺑﻪﻧـﺎوﺑـﺎﻧـﮕـﯽ زۆزگ و ﺳـﭙـﯿـﺮ‪‬ـز ﮐـﻪ ﺑـﺎﺳـﯽ ھـﺎودهردﯾـﯽ ﮐـﻮردی‬ ‫رۆژھﻪ‪‬ت ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﺎﺷﻮور دهﮐﺎ و ھﻪردووک رژ‪‬ﻤﯽ ﺋ‪‬ﺮان و ﻋـ‪‬ـ‪‬اق‬ ‫ﺗﺎواﻧﺒﺎر دهﮐﺎ‪ ،‬ﯾﻪﮐ‪‬ﮏ ﻟﻪ ﺷﺎﮐﺎرهﮐﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺳـﻪردارهﯾـﻪ‪ .‬ﺋـﻪو دوو‬ ‫ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﮔﺮﯾﻨﮕﻪ ﮐﻪ ﺑﻪﺋﺎﺷﮑﺮا دژی رژ‪‬ﻤﯽ ﺑﻪﻋﺲ ﺑﻮون ﻟﻪدوای ‪ ٣‬ی‬ ‫ﺟﯚزهرداﻧﯽ ‪ ١٣٦٦‬ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺋـﻪو ﮔـﻮرﮔـﺎﻧـﻪی ﮐـﻪ ﻟـﻪ ﮐـﻪو‪‬ـﯽ ﻣـﻪڕ‬ ‫داﺑﻮون ﮐﺮاﺑﻮون ﺑﻪ ﻋﻪرهﺑﯿﯽ و وهک راﭘﯚرت دراﺑـﻮون ﺑـﻪ دهزﮔـﺎی‬ ‫ﻣﻮﺧﺎﺑﻪرات ﺗﺎ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ھﺎوڕ‪‬ﯿﺎﻧﯽ ﭘ‪ ‬ﺑﺨﻪﻧﻪ ژ‪‬ﺮ ﻓﺸـﺎر‪ ،‬ﺑـﻪ‪‬م‬

‫ﺑﻠﯿﻤﻪﺗﯿﯽ و ﻧﻪﺑﻪزﯾﯽ ﻣﺎﻣـﯚﺳـﺘـﺎ‬ ‫ﻧــــــﻪﺧﺸــــــﻪﮐــــــﺎﻧــــــﯽ ﻟــــــ‪‬‬ ‫ھﻪ‪‬ﻮهﺷﺎﻧﺪﻧﻪوه‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﻧﻪﻣﺮ ھـﻪﻣـﻮو ﮐـﺎت‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾـﯽ ” ﺧـﻪﺑـﺎت“‬ ‫ﭘ‪‬ﯽ دادهﮔﺮت‪ ،‬ر‪‬ﮕﻪی ﺑـﻪ ھـﯿـﭻ‬ ‫دهو‪‬ﻪت و ﺳـﺎزﻣـﺎﻧـ‪‬ـﮏ ﻧـﻪدهدا‬ ‫دهﺳــﺖ ﻟــﻪ ﮐــﺎروﺑــﺎری ﺧــﻪﺑــﺎت‬ ‫وهرﺑﺪهن‪ .‬ﺣﻪﻣﺎﺳﻪ و ﺧﯚڕاﮔﺮﯾـﯽ‬ ‫ﮐــﺎدر و ﭘــ‪‬ـــﺸـــﻤــﻪرﮔـــﻪﮐـــﺎﻧـــﯽ‬ ‫ر‪‬ـــــﮑـــــﺨـــــﺮاوی ﺧـــــﻪﺑـــــﺎت‪،‬ی‬ ‫ﺷـــﯚڕﺷـــﮕـــ‪‬ـــ‪‬ی ﮐـــﻮردﺳـــﺘـــﺎن‪ ،‬ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻣﻪﻻ ﺧﺪر ﻋﻪﺑﺒﺎﺳﯽ‬ ‫ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﯽ ﻟﻪ ﺑـﻨـﺎری ﻗـﻪﻧـﺪﯾـﻞ‪،‬‬ ‫ﺑــﯚ دۆﺳــﺖ و دوژﻣــﻦ رووﻧــﻪ ﮐــﻪ ﭼــﯚن ﺳــﻪرﮐــﺮده و ﮐــﺎدر و‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪﮐﺎﻧﯽ ﺧﻪﺑﺎت‪،‬ی ﺷـﯚڕﺷـﮕـ‪‬ـ‪ ‬ﺳـﻪرﯾـﺎن ﺑـﻪ ﺑـﺮﺳـ‪‬ـﺘـﯿـﯽ و‬ ‫ﻧﻪدارﯾﯽ ﺷﯚڕﮐﺮد ﺑﻪﺟﯚر‪‬ﮏ ﮐﻪ ﺣـﯿـزب و ر‪‬ـﮑـﺨـﺮاوهﮐـﺎﻧـﯽ دﯾـﮑـﻪ‬ ‫ﻓﯿﺪاﮐﺎرﯾﯽ و ﺑﻪﺑﺎوهڕﯾﯽ ﺧﻪﺑﺎﺗﯿﯿﻪﮐﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﻧﻤﻮوﻧﻪ دهھ‪‬ﻨﺎﯾﻪوه و‬ ‫ﻟﻪ ﮐﯚڕهﮐﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾـﺎﻧـﺪا ﺑـﺎﺳـﯿـﺎن دهﮐـﺮد‪ .‬ﺋـﻪوه ﮐـﺎﺗـ‪‬ـﮏ ﺑـﻮو ﮐـﻪ‬ ‫ﺑﻪﻧﺎوﺷﯚڕﺷﮕ‪‬هﮐﺎن ﺑﻪ ﺳـﻪرﻣـﺎﯾـﻪی ﺷـﯚڕش ﺧـﯚﯾـﺎن دهو‪‬ـﻪﻣـﻪﻧـﺪ‬ ‫دهﮐﺮد و ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺷﺘ‪‬ﮏ ﮐﻪ ﺑﯚﯾﺎن ﮔﺮﯾﻨﮓ ﺑﻮو ﺧﻮاردن و ﮔﻮزهران ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ر‪‬ﺒﻪری ﺷﻪھﯿﺪ ﻟﻪ ﺑﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﮐـﯚﻣـﻪ‪‬ﯾـﻪﺗـﯿـﯽ و‬ ‫ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﯿﻪوه ﺧﺎوهﻧﯽ ر‪‬ﺒﺎز‪‬ﮑﯽ راﺳﺖ و ڕوون ﺑﻮو‪ .‬ﺋﻪو ﺋﯿﺴﻼﻣـﯽ‬ ‫وهک ﻣﻪﮐﺘﻪﺑ‪‬ﮏ دهﺑﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﮐ‪‬ﺸﻪﮐﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑـﻮار‪‬ـﮑـﺪا‬ ‫ﭼﺎرهﺳﻪر دهﮐﺎ و دهﯾﻔﻪرﻣﻮو‪ :‬ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﻪﮐﺎن ﻣﺎﻓﯽ ﯾﻪﮐﺴﺎﻧﯿﺎن ھـﻪﯾـﻪ‬ ‫و ﺗﻪﻧﯿﺎ ﮐﺮدهوهی ﭼﺎﮐﻪ ﮐﻪ ﺋﯿﻨﺴﺎن ﻟﻪﻻی ﺧـﻪ‪‬ـﮏ و ﺧـﻮدا ر‪‬ـزدار‬ ‫دهﮐﺎ‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ وهک ﻧﻮوﺳﻪر و ﺷﺎﻋﯿﺮ و ﺳﯿﺎﺳـﻪﺗـﻮاﻧـ‪‬ـﮑـﯽ ﺑـﻪﺗـﻮاﻧـﺎ ﻟـﻪ‬ ‫ر‪‬ﮕﺎی ﺋﺎزادﯾﯽ ﮐﻮردﺳـﺘـﺎن ﻟـ‪‬ـﺒـ‪‬اواﻧـﻪ ﺗـ‪‬ـﺪهﮐـﯚﺷـﺎ‪ .‬ﮔـﯚﭬـﺎرهﮐـﺎﻧـﯽ‬ ‫”ﺗ‪‬ﮑﯚﺷﺎن“‪“ ،‬ﺑ‪‬ﺴﺘﺎن“ و زﻧﺠﯿﺮه وﺗﺎره ﻣ‪‬ـﮋووﯾـﯿـﻪﮐـﺎﻧـﯽ ﯾـﺎدﮔـﺎرﯾـﯽ‬ ‫ﺋﻪو ﻗﻪ‪‬ﻪﻣﻪ رهﻧﮕﯿﻨﻪن‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ﯾﺎدی ‪ ١٠‬ﺳﺎ‪‬ﻪی ﮐﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺷﻪھـﯿـﺪ ﻟـﻪ ﺧـﻮدای‬ ‫ﮔﻪوره دهﭘﺎڕ‪‬ﯿﻨﻪوه ﮐﻪ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ﮔﺸـﺖ ﺷـﻪھـﯿـﺪاﻧـﯽ ﺧـﻪﺑـﺎت و‬ ‫ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﺑﻪھﻪﺷﺘﯽ ﺑﻪرﯾﻨﯽ ﺧﯚی ﺷﺎد ﺑـﮑـﺎ و رووﺣـﯿـﺎن ﺷـﺎد‬ ‫ﺑ‪ .‬ﺑﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪوه ﺋﻪﻣ‪‬ۆ ﻧﻪوهﯾﻪﮐﯽ ﻧﻮ‪‬ﯽ “ﺧﻪﺑـﺎت“ ﭘـ‪‬ـﮕـﻪﯾﺸـﺘـﻮوه‬ ‫ﮐﻪ ﺳﻪرﮐـﻪوﺗـﻨـﯽ ﺷـﯚڕش ﻣﺴـﯚﮔـﻪر دهﮐـﺎ‪ ،‬ﺋـﻪوهش ﺋـﻪو ﺋـﺎوات و‬ ‫ھﯿﻮاﯾﻪی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺑﻮو ﮐﻪ دهﯾﻔﻪرﻣﻮو‪:‬‬ ‫ﺋــﻪو ﻻوه ژﯾـﺮهی ﺑــﻪ ﺧـﻮ‪‬ــﻦ ﭘـ‪‬ـﮕـــﻪﯾﯽ‬ ‫ھـــﺎﮐــــﺎ ﮔـــــﻮڕاﻧــﺪی دﻧــﯿـــــﺎ ﺗـ‪‬ـﮕــــﻪﯾـﯽ‬ ‫ﺋــﻪوﺳــﺎ ﺑـﻪ دژﻣــﻦ ﺳـﻪر ﻧــﻪوی دهﮐــﻪم‬ ‫ﺋﺎ‪‬ی ﺳﻪرﺑﻪﺳﺘﯿﯽ ﺑﯚ ﮔﻪل ھﻪڵ دهﮐﻪم‬

‫*****‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫‪6‬‬

‫دوو ﺑﻪراﺑﻪری ﺳﺎ‪‬ﯽ ﭘ‪‬ﺸﻮوﯾﻪ‪.‬‬ ‫ ﯾﻪک ﮐﻪس ﻟﻪ ﺋﻪﻧزاری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺑﻪردﺑﺎران )رهﺟﻢ( ﮐﺮاوه‪.‬‬‫ ﻟﻪ ‪ ٧٧‬ﮐﻪس ﻟﻪو ﺋﯿﻌﺪاﻣﮑﺮاواﻧﻪ ﮐﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺎن ﺋﺎﺷﮑﺮا ﺑـﻮوه‪٤٧ ،‬‬‫ﮐﻪﺳﯿﺎن ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺎن ﻧﻪﮔـﻪﯾﺸـﺘـﯚﺗـﻪ‪ ٣٠‬ﺳـﺎڵ و‪ ٣٠‬ﮐـﻪﺳـﯿـﺎن ﻟـﻪ ‪٣٠‬‬ ‫ﺑﻪرهوژوور ﺑﻮون ﮐﻪ ﺑﻪﺗﻪﻣﻪﻧﺘﺮﯾﻨﯿﺎن ‪ ٦٥‬ﺳﺎ‪‬ن ﺑﻮوه‪.‬‬ ‫‪ -‬زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﻟﻪﺳﻪر‪ ٥٧‬ﮐﻪس ﻟﻪم ﮐﻮژراواﻧﻪ ﻧﺎﺗﻪواو ﺑﻮوه‪.‬‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘﺎﻧﭽﯽ‬ ‫ﺑﻪﺑﯚﻧﻪی‪ ١٠‬ی رهزﺑﻪر ) ‪١٨‬ی ﺋﯚﮐﺘـﯚﺑـﺮ(‬ ‫رۆژی ﺟـــﯿـــﮫـــﺎﻧـــﯿـــﯽ ﺧـــﻪﺑـــﺎت ﺑـــﯚ‬ ‫ھﻪ‪‬ﻮهﺷﺎﻧﺪﻧﻪوهی ﺳـزای ﮐـﻮﺷـﺘـﻦ و ﺑـﻪ‬ ‫ﻣــﻪﺑــﻪﺳــﺘــﯽ ﺑــ‪‬وﮐــﺮدﻧــﻪوهی ھــﻪوا‪‬ــﯽ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸ‪‬ﻠﮑﺮدﻧﯽ ﺑﻪردهوام و ﺑـﻪﺑـﻪرﻧـﺎﻣـﻪی‬ ‫ﺣﮑﻮوﻣﻪﺗﯽ ﮐﯚﻣﺎری ﺑـﻪﻧـ‪‬ـﻮ ﺋـﯿـﺴـﻼﻣـﯿـﯽ‬ ‫ﺋــ‪‬ــﺮان ﻟــﻪﻣــﻪڕ ﻣــﺎﻓــﻪﮐــﺎﻧــﯽ ﻣــﺮۆڤ‪،‬‬ ‫” ﭼﺎﻻﮐﺎﻧﯽ ﺋ‪‬ﺮاﻧﯿﯽ داﮐﯚﮐﯿﯿﮑﺎری ﻣﺎﻓﻪﮐـﺎﻧـﯽ ﻣـﺮۆڤ ﻟـﻪ ﺋـﻮروﭘـﺎ و‬ ‫ﺋﺎﻣﺮﯾﮑﺎی ﺑﺎﮐﻮوری“ راﭘﯚرﺗﯽ ﺋﯿﻤﺴﺎ‪‬ﯽ ﭼﯚﻧﯿﻪﺗﯿﯽ ﺳزای ﺋﯿﻌﺪام ﻟـﻪ‬ ‫ﺋ‪‬ﺮان ﺑﻪ ﺋﺎﮔﺎدارﯾﯽ ﺑﯿﺮوڕای ﮔﺸﺘﯿﯽ رادهﮔﻪﯾﻪﻧﻦ‪.‬‬ ‫ﺋﻪم راﭘﯚرﺗﻪ ﺑﺎﺳﯽ ﻧﺎو و ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪی ﮐـﻪﺳـﺎﻧـ‪‬ـﮑـﻪ ﮐـﻪ ﻟـﻪ ﻣـﺎوهی‬ ‫زهﻣﻪﻧﯽ رهزﺑﻪری ‪) ١٣٨٥‬ﺋﯚﮐﺘﯚﺑﺮی ‪ (٢٠٠٦‬ﺗﺎ ﮐﯚﺗﺎﯾﯽ ﺧﻪرﻣﺎﻧـﺎﻧـﯽ‬ ‫‪) ١٣٨٦‬ﺳ‪‬ﭙﺘﺎﻣﺒﺮی ‪ (٢٠٠٧‬ﻟﻪ ﺋ‪‬ﺮان ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣـﮑـﻮوﻣـﻪﺗـﻪوه ﺳـزای‬ ‫ﮐــﻮﺷــﺘــﻨــﯿــﺎن ﺑــﻪﺳــﻪردا ﺑــ‪‬اوه ﯾــﺎ ﺋــﻪو ﺳــزاﯾــﻪ ﺑــﻪڕ‪‬ــﻮه ﭼــﻮوه‪.‬‬ ‫زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﮐﺎﻧﯽ ﺋﻪم ڕاﭘﯚرﺗﻪ ﺑﻪﮔﺸﺘﯿﯽ ﻟـﻪﺳـﻪر دهﻧـﮕـﻮﺑـﺎﺳـﻪﮐـﺎﻧـﯽ‬ ‫ھﻪوا‪‬ﺪهرﯾﯿﻪ ﻓﻪرﻣﯿﯿﻪﮐﺎن ) ﻧ‪‬ﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ و ﺧﯚﺟ‪‬ﯿﯽ(‪ ،‬رۆژﻧـﺎﻣـﻪ و‬ ‫ﺑ‪‬وﮐﺮاوهﮐﺎن‪ ،‬ﻣﺎ‪‬ﭙﻪڕه ﺋﯿﻨﺘ‪‬ﺮﻧ‪‬ﺘﯿﯿﻪ ﺧـﻪﺑـﻪرﯾـﯿـﻪﮐـﺎﻧـﯽ ﻧـ‪‬ـﻮﺧـﯚ و‬ ‫دهرهوهی ﺋ‪‬ﺮان و ھﻪروهھﺎ ھ‪‬ﻨﺪ‪‬ﮏ ﺳﻪرﭼﺎوه ﻟﻪ دهرهوهی ﺋـ‪‬ـﺮان‪،‬‬ ‫ﺳﻪرﭼﺎوهﯾﺎن ﮔﺮﺗﻮوه‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋﻪو ﺳﺎﻧﺴﯚره ﺧـﻪﺑـﻪرﯾـﯿـﻪ ﮐـﻪ ﺣـﮑـﻮوﻣـﻪﺗـﯽ‬ ‫ﺋ‪‬ﺮان رهﭼﺎوی دهﮐﺎت و ﺑﻪ ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑـ‪‬وﻧـﻪﮐـﺮدﻧـﻪوه ﯾـﺎن‬ ‫ﻧﺎﺗﻪواو ﺑ‪‬وﮐﺮدﻧﻪوهی دهﻧـﮕـﻮﺑـﺎﺳـﯽ ﭘـ‪‬ـﻮهﻧـﺪﯾـﯿـﺪار ﺑـﻪ ﮐـﻪﺳـﺎﻧـﯽ‬ ‫ﺋﯿﻌﺪاﻣﮑﺮاو ﯾﺎ ﺋﻪو ﮐﻪﺳﺎﻧﻪی ﺋﻪم ﺳزاﯾﻪﯾﺎن ﺑﻪﺳﻪردا ﺑـ‪‬اوه‪ ،‬ﺋـﻪم‬ ‫راﭘﯚرﺗﻪ ﻧﺎﺗﻮاﻧ‪ ‬دهرﺧﻪری ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﺋﯿﻌﺪاﻣﺎﻧﻪ ﺑ‪ ‬ﮐﻪ ﻟﻪ ﺋ‪‬ـﺮان‬ ‫ﺑ‪‬ﯾﺎرﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر دهدرێ ﯾﺎ ﺑﻪڕ‪‬ﻮه دهﭼﻦ‪.‬‬

‫ﯾﻪﮐﻪم‪ :‬ﺋﯿﻌﺪاﻣﮑﺮاوهﮐﺎن‬ ‫ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﺋﻪم ﻟﯿﺴﺘﻪ ‪:‬‬ ‫ ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﯾﻪک ﺳﺎ‪‬ﯽ ﺑﺎﺳﮑﺮاودا‪ ،‬ﺑﻪﮔﺸﺘﯿﯽ ‪ ٢٦٥‬ﺑ‪‬ﯾﺎری ﮐـﻮﺷـﺘـﻦ‬‫ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﭼﻮوه ﮐﻪ ﺑـﻪﺑـﻪراورد ﻟـﻪﮔـﻪڵ ﺳـﺎ‪‬ـﯽ راﺑـﺮدوودا‪ ١٤٠‬ﮐـﻪس‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﺋﯿﻌﺪام ﮐﺮاون‪.‬‬ ‫ ﻟﻪﮐﯚی ﺋﻪم ﺋﯿﻌﺪاﻣﮑﺮاواﻧﻪ ‪ ٣‬ﮐﻪﺳﯿﺎن ژن ﺑﻮون‪.‬‬‫ ‪ ٣٤‬ﮐﻪﺳﯿﺎن زﯾﻨـﺪاﻧـﯽ ﺳـﯿـﺎﺳـﯿـﯽ ﺑـﻮون‪ ،‬ﮐـﻪ ﺋـﻪم ژﻣـﺎره ﭘـ‪‬ـﻨـﺞ‬‫ﺑﻪراﺑﻪری ﺋﯿﻌﺪاﻣﮑﺮاوه ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﮐﺎﻧﯽ ﺳﺎ‪‬ﯽ راﺑﺮدووه‪.‬‬ ‫‪ -‬زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ‪ ١٠٠‬ﮐﻪس ﻟﻪﭘ‪‬ﺶ ﭼﺎوی ﺧﻪ‪‬ﮏ ھﻪ‪‬ﻮاﺳﺮاون ﮐﻪ ﺋـﻪﻣـﻪ‬

‫دووهم‪ :‬ﭼﺎوهڕواﻧﺎﻧﯽ ﺋﯿﻌﺪام‬ ‫ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ھﻪﻣﺎن ﻟﯿﺴﺘﻪ ‪:‬‬ ‫ ﻟﻪم ﻣﺎوهدا ‪ ٢١٨‬ﮐﻪس ﺣﻮﮐﻤﯽ ﺋـﯿـﻌـﺪاﻣـﯿـﺎن ﺑـﻪﺳـﻪردا ﺳـﻪﭘـﺎوه‬‫ﭼﺎوهڕواﻧﯽ ﮐﻮﺷﺘﻨﻦ‪ .‬ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﺋﻪو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧﻪی ﮐﻪ دزهﯾﺎن ﮐـﺮدۆﺗـﻪ‬ ‫دهرهوه‪ ،‬ﺑ‪‬ﯾﺎری ﮐﻮﺷﺘﻨﯽ ‪ ٣٩‬ﮐـﻪﺳـﯽ دﯾـﮑـﻪش ﮐـﻪ ﺣـﻮﮐـﻤـﻪﮐـﻪﯾـﺎن‬ ‫ﺳـﺎ‪‬ﻧـﯽ ﭘـ‪‬ــﺸـﺘـﺮ دهرﭼــﻮوه و ﺑـﻪھـﻪر ھـﯚﯾـﻪک ﺑــﻪڕ‪‬ـﻮه ﻧـﻪﭼــﻮه‪،‬‬ ‫دﯾﺴﺎﻧﻪوه وهﮔﻪڕﺧﺮاوهﺗـﻪوه و دﯾـﻮاﻧـﯽ ﺑـﻪرزی وه‪‬ت ﭘـﻪﺳـﻪﻧـﺪی‬ ‫ﮐﺮدۆﺗﻪوه‪ .‬ﺟ‪‬ﯽ ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪ ﮐﻪ ﻧﺎوی ﺋﻪم ﮐﻪﺳﺎﻧﻪ ﻟـﻪ ﻟـﯿـﺴـﺘـﻪﮐـﻪدا‬ ‫ﻧﯿﯿﻪ‪.‬‬ ‫ ر‪‬ﮋهی ﺑ‪‬ﯾﻨﻪوهی ﺳـزای ﺋـﯿـﻌـﺪام ﻟـﻪم ﻣـﺎوهدا ﻟـﻪﺋـﺎﺳـﺖ ﺳـﺎ‪‬ـﯽ‬‫راﺑﺮدوودا ‪ ٦٠%‬زﯾﺎدی ﮐﺮدووه و ﻟﻪم ﮐﻪﺳﺎﻧﻪ‪:‬‬ ‫ ‪ ١١‬ﮐﻪس ﺳزای ﺑﻪردﺑﺎران )رهﺟﻤﮑﺮدن(ﯾﺎن ﺑﯚ دهرﭼﻮوه‪.‬‬‫ ‪ ٢٦‬ﮐﻪﺳﯿﺎن ژﻧﻦ‪.‬‬‫ ‪ ٥‬ﮐﻪﺳﯿﺎن زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻦ‪.‬‬‫ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ‪ ٩٨‬ﮐﻪﺳﺪا ﮐﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺎن زاﻧﺮاوه‪ ٤ ،‬ﮐﻪﺳﯿﺎن ﺗـﻪﻣـﻪﻧـﯿـﺎن‬‫ﮐﻪﻣﺘﺮ ﻟﻪ ‪ ١٨‬ﺳﺎ‪‬ﻪ‪ ٦٣ ،‬ﮐﻪس ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ‪ ١٨‬ﺗﺎ‪ ٣٠‬ﺳﺎ‪‬ﺪان‪ ٣١ ،‬ﮐـﻪس‬ ‫ﻟﻪ ‪ ٣٠‬ﺑﻪﺗﻪﻣﻪﻧﺘﺮن‪ .‬ﺟ‪‬ﮕﻪی ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪ ﮐﻪ ‪ ٧‬ﮐﻪس ﻟﻪﮐﺎﺗﯽ ﺗـﺎواﻧـﺪا‬ ‫ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺎن ﻟﻪژ‪‬ﺮ ‪ ١٨‬ﺳﺎ‪‬ﻪوه ﺑﻮوه‪.‬‬ ‫ زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﻟﻪﺳﻪر ‪ ٧٦‬ﮐﻪﺳﯽ دﯾﮑﻪ ﻟﻪم ﺳزای ﺋﯿﻌـﺪام دراواﻧـﻪ ﺑـﻪ‬‫ﻧﺎﺗﻪواوﯾﯽ ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ دهرهوه‪.‬‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫‪7‬‬

‫ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﯿﺎن ھﻪﯾﻪ‪ .‬ﻟﻪ ﺳﻪدا ﺣﻪﻓﺘﺎوﭘ‪‬ﻨﺞ ﻟﻪ ﻣ‪‬ﺮﻣﻨﺪا‪‬ن و ﻟﻪ ﺳـﻪدا‬ ‫وهرﮔ‪‬اﻧﯽ ﻟﻪ ﺳﻮﺋ‪‬ﺪﯾﯿﻪوه ﻧﻪوهدوﻧﯚی ﺋﻪواﻧﻪی ﮐﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺎن ‪ ١٩‬ﺳﺎڵ ﺑـﻪرهوﺳـﻪره ﺧـﺎوهﻧـﯽ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸ‪‬هو ﻣﻪﻋﺮﯾﻔﻪﺗﯽ‬ ‫ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﻦ‪.‬‬

‫ﻟﻪ ﻟ‪‬ﮑﯚ‪‬ﯿﻨﻪوهﯾﻪﮐﯽ ﻓﺮاواﻧﺪا دهرﮐـﻪوﺗـﻮوه ﮐـﻪ ﺑـﻪﮐـﺎرھـ‪‬ـﻨـﺎﻧـﯽ‬ ‫ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ زﯾﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻣ‪‬ﺸﮑﯽ ﻣﺮۆڤ زۆره‪ .‬ھﻪر ﻟﻪم ﺑـﺎرهوه زاﻧـﺎﯾـﺎﻧـﯽ‬ ‫ﺳﻮﺋ‪‬ﺪﯾﯽ ده‪‬ـ‪‬ـﻦ‪ :‬ﻗﺴـﻪﮐـﺮدن ﺑـﻪ ﻣـﯚﺑـﺎﯾـﻞ‪ ،‬ﺑـﯚ ﻣـﺎوهی زﯾـﺎﺗـﺮ ﻟـﻪ‬ ‫ﮐﺎﺗﮋﻣ‪‬ﺮ‪‬ﮏ ﻟﻪ ڕۆژ‪‬ﮑﺪا‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪری ﺗﻮﺷﺒﻮوﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯽ ﺷ‪‬ﺮﭘـﻪﻧـﺠـﻪ‬ ‫ﻧﯿﻮ ﺑﻪراﺑﻪر زﯾﺎد دهﮐﺎ‪ ،‬واﺗﺎ ﺑﻪ ڕادهی ﻟﻪ ﺳﻪدا ﭘـﻪﻧـﺠـﺎ‪ .‬ھـﻪر ﻟـﻪ‬ ‫ﻟ‪‬ﮑﯚ‪‬ﯿﻨﻪوهﯾﻪﮐﯽ دﯾﮑﻪی زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﭘزﯾﺸﮑﯿﯽ ﻟﻪ ﻟﻪﻧﺪهﻧﯽ ﭘ‪‬ﺘﻪﺧﺘﯽ‬ ‫ﺑـﺮﯾـﺘـﺎﻧـﯿــﺎ دهرﮐـﻪوﺗـﻮوه ﮐــﻪ ﻗﺴـﻪﮐـﺮدن ﺑــﻪ ﻣـﯚﺑـﺎﯾـﻞ ﻣـﻪﺗـﺮﺳـﯿــﯽ‬ ‫ﺗــ‪‬ــﮑــﭽــﻮوﻧــﯽ ﻣــ‪‬ــﺸــﮑــﯽ ﻣــﺮۆڤ زﯾــﺎد دهﮐــﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﯚ ﻣﻨﺪاڵ و ﻣ‪‬ﺮﻣﻨﺪا‪‬ن‪.‬‬

‫ﻟﻪ ڕۆژﻧﺎﻣﻪﯾﻪﮐﯽ ﺗﺮدا ﻧﻮوﺳﺮاوه ﮐﻪ ﺋﻪواﻧﻪی ﺳﯿﮕﺎر دهﮐ‪‬ﺸـﻦ ﺑـﻪ‬ ‫ڕ‪‬ﮋهی ‪ ١١%‬زﯾﺎن ﺑﻪ ﺳﯿﻪﮐﺎﻧﯿﺎن دهﮔﻪﯾ‪‬ـﻨـ‪ ‬و‪ ،‬ﺳـﯿـﮕـﺎر ﺋـﻪﮔـﻪری‬ ‫ﺗﻮوﺷﺒﻮوﻧﯽ ﺷ‪‬ﺮﭘﻪﻧﺠﻪی ﺳﯿﻪﮐﺎن زﯾﺎﺗﺮ دهﮐـﺎ‪ .‬ﺑـﻪ‪‬م ﻣـﯚﺑـﺎﯾـﻞ ﺑـﻪ‬ ‫ڕ‪‬ﮋهی ‪ ٥٠%‬زﯾﺎد دهﮐﺎت‪.‬‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر دهﺗﻪوێ ﺧﯚت ﻟﻪم زﯾﺎﻧﺎﻧﻪ ﺑﻪدوور ﺑﮕـﺮی ﺋـﻪم ﺧـﺎ‪‬ﻧـﻪ‬ ‫ڕهﭼﺎو ﺑﮑﻪ‬ ‫ ‪ Handsfree‬ﺑﻪﮐﺎرﺑـ‪‬ـﻨـﻪ ﻟـﻪﺑـﻪر ﺋـﻪوهی ﺋـﻪو ﺑـﻪ ڕ‪‬ـﮋهی ‪٩٥ %‬‬‫ﺷﻪﭘﯚﻟﻪﮐﺎن دووردهﺧﺎﺗﻪوه‪.‬‬ ‫ ﮐﻮرﺗﻪﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪﮐﺎرﺑ‪‬ﻨﻪ ﻟﻪﺟ‪‬ﯽ ﺋﻪوهی ﺗﻪﻟﻪﻓﻮون ﺑﮑﻪی‪.‬‬‫ ﻟﻪﮐﺎﺗـﯽ ﻟـ‪‬ـﺨـﻮڕﯾـﻨـﯽ ﺋـﯚﺗـﯚﻣـﺒـ‪‬ـﻠـﺪا ﺋـﺎی ﻓـﯚن‬‫ﺑﻪﮐﺎرﺑ‪‬ﻨﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺷﻪﭘﯚﻟﻪﮐﺎن ﻟﻪ ﭘﻪﻧﺠﻪره و‬ ‫ﺋﺎﻧﺘ‪‬ﻨﻪﮐﻪوه دهرﺑﭽﻦ و ﻟﻪ ﺗﯚ دوور ﺑﮑﻪوﻧﻪوه‪.‬‬

‫ﭘ‪‬ۆﻓﯿﺴﯚری ﺳﻮﺋ‪‬ﺪی ) ﻟـ‪‬ـﻨـﺎرت( ده‪‬ـ‪ :‬دهﺑـ‪‬‬ ‫ﺋــ‪‬ــﻤــﻪ زۆر ﻧــﯿــﮕــﻪراﻧــﺒــﯿــﻦ و ﺧــﯚﻣــﺎن ﻟــﻪ‬ ‫ﺑﻪﮐﺎرھ‪‬ﻨـﺎﻧـﯽ ﻣـﯚﺑـﺎﯾـﻞ‪ ،‬ﺑـﻪﺷـ‪‬ـﻮهﯾـﻪﮐـﯽ زۆر‪،‬‬ ‫ﺑﭙﺎر‪‬زﯾﻦ‪ .‬ﺋﻪم ﺗﺎﻗﯿﮑﺮدﻧﻪوهﯾﻪ ﺗـﺎ ﺋـ‪‬ـﺴـﺘـﺎ ﺑـﻪ‬ ‫ﮔــﻪورهﺗــﺮﯾــﻦ ﺗــﺎﻗــﯿــﮑــﺮدﻧــﻪوه دادهﻧــﺮ‪‬ــﺖ و‬ ‫ﺋـﻪﻧــﺠــﺎﻣـ‪‬ــﮑــﯽ ڕووﻧـﯽ ﻟــ‪‬ـﮑــﻪوﺗــﻪوه و ﺗــ‪‬ــﯿــﺪا‬ ‫دهرﮐﻪوت ﮐﻪ‪:‬‬

‫ ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﯽ ﺋﺎﻧﺘ‪‬ﻨﺪار ﺑﺎﺷﻪ و ﺷـﻪﭘـﯚﻟـﻪﻛـﺎﻧـﺖ ﻟـ‪‬‬‫دوور دهﺧﺎﺗﻪوه‪.‬‬ ‫ ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﯽ ﺑﭽﻮوک ﺑﺎش ﻧﯿﯿﻪ ﻟـﻪﺑـﻪر ﺋـﻪوهی ﻟـﻪ‬‫ﻧــﺎو دهﺳــﺘــﺘــﺪا ﺑــزر دهﺑــ‪ ‬و ﺷــﻪﭘــﯚﻟــﻪﮐــﺎن ﺑــﻪ‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﻧﯿﯽ دهﭼﻨﻪ ﻧﺎو ﻣ‪‬ﺸﮑﺖ‪.‬‬ ‫ ھﻪﺗﺎ دهﺗﻮاﻧﯽ ﺗﻪﻟﻪﻓﻮوﻧﯽ ﺳﯿﻤﺪار ﺑﻪﮐـﺎرﺑـ‪‬ـﻨـﻪ‬‫ﺑﯚﺋﻪوهی ﺷﻪﭘﯚﻟﻪﮐﺎن ﺑﯚ ﺗﯚ ﻧﻪﮔﻪڕ‪‬ﻨﻪوه‪.‬‬

‫ﺋﻪﮔﻪر ڕۆژاﻧﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﯾﻪک ﮐﺎﺗﮋﻣ‪‬ﺮ ﻣـﯚﺑـﺎﯾـﻞ‬ ‫ﺑﻪﮐﺎرﺑ‪‬ﻨﯽ ﻟﻪ ﻣﺎوهی‪ ١٠‬ﺳﺎ‪‬ﺪا ﺑﻪ ﻧزﯾﮑـﻪی ﻟـﻪ‬ ‫ﺳﻪدا ﭘﻪﻧﺠﺎ ﺋﻪﮔﻪری ﺗﻮوﺷﺒﻮوﻧـﯽ ﻧـﻪﺧـﯚﺷـﯿـﯽ‬ ‫ﺷ‪‬ﺮﭘﻪﻧﺠﻪی ﻣ‪‬ﺸﮑﺖ ﻟ‪ ‬دهﮐﺮێ‪.‬‬ ‫ﮐﺎرﮔﻪﮐﺎﻧﯽ دروﺳﺘﮑﺮدﻧﯽ ﻣـﯚﺑـﺎﯾـﻞ ﺋـﻪوهﻧـﺪه‬ ‫ﺑﺎﯾﻪخ ﺑﻪوه ﻧﺎدهن ﮐﻪ ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ﭼﻪﻧﺪی زﯾﺎن ﺑﯚ ﻣﺮۆڤ ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺑـﮕـﺮه‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪو ﭘﺮﺳﯿﺎراﻧﻪش ﺑﻪدوور دهﮔﺮن ﮐﻪ ﺋﻪم ﺑﺎﺳﻪ دهورووژ‪‬ﻨﻦ‪.‬‬ ‫ﺷﺘ‪‬ﮑﯽ دﯾﮑﻪ ﮐﻪ ﺋﯿﻤﻪ زۆر دهﺗـﺮﺳـ‪‬ـﻨـ‪ ‬و ﺟـ‪‬ـﮕـﻪی ﻣـﻪﺗـﺮﺳـﯿـﯿـﻪ‬ ‫ﺋﻪوهﯾﻪ ﮐﻪ ﺷﻪﭘﯚﻟﻪﮐﺎﻧﯽ ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ دهﭼـﻨـﻪ ﻧـﺎو ﻗـﻮو‪‬ﯾـﯽ ﻣـ‪‬ـﺸـﮑـﯽ‬ ‫ﻣــﺮۆڤ‪ .‬ﺋــﻪم ڕاﭘــﯚڕﺗــﻪ ﻟــﻪ ڕۆژﻧــﺎﻣــﻪﯾــﻪﮐــﯽ زاﻧﺴــﺘــﯿــﯽ ﺳــﻮﺋــ‪‬ــﺪی‬ ‫ﺑ‪‬وﮐﺮاوهﺗﻪ ﮐﻪ ھﻪر ﺳ‪ ‬ھﻪﻓﺘﻪ ﺟﺎر‪‬ﮏ دهردهﭼ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫‪ Lennart Hardell‬و‪ Hansson Mild‬دوو زاﻧـﺎی ﺳـﻮﺋـ‪‬ـﺪﯾـﻦ ﮐـﻪ‬ ‫ھﻪﺳﺘﺎون ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﺋﻪم ﻟ‪‬ﮑﯚ‪‬ﯿﻨﻪوهﯾﻪ‪.‬‬ ‫ھﻪردوو زاﻧﺎ ھﺎﻧﺴﯚن و ﻟ‪‬ﻨﺎرت ﺗـﺎﻗـﯿـﮑـﺮدﻧـﻪوهﯾـﺎن ﻟـﻪﺳـﻪر‪٢٢٠٠‬‬ ‫ﮐﻪس ﮐﺮدووه و ﺑﻪم ﺋﻪﻧـﺠـﺎﻣـﻪ ﮔـﻪﯾﺸـﺘـﻮون‪ .‬ﺟـﺎ ﺑـﯚﺋـﻪوهی زﯾـﺎﺗـﺮ‬ ‫د‪‬ﻨﯿﺎﺑﻦ ﻟﻪ راﺳﺘﯿﯽ و دروﺳﺘﯿﯽ ﺋـﻪﻧـﺠـﺎﻣـﻪﮐـﻪﯾـﺎن ھـﻪﺳـﺘـﺎون ﺑـﻪ‬ ‫ﺑﻪراوردﮐﺮدﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻪﻧـﺪ ﺗـﺎﻗـﯿـﮑـﺮدﻧـﻪوهﯾـﻪﮐـﯽ دﯾـﮑـﻪ ﮐـﻪ ﻟـﻪ‬ ‫و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﻓﯿﻨﻼﻧﺪ‪ ،‬داﻧﯿﻤﺎرک‪ ،‬ژاﭘﯚن‪ ،‬ﺋﺎ‪‬ﻤﺎن‪ ،‬ﺋﺎﻣﺮﯾـﮑـﺎ و ﺑـﺮﯾـﺘـﺎﻧـﯿـﺎ‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪراون‪.‬‬ ‫ﺋﻪم ﺷﻪﭘﯚﻻﻧﻪی ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ زﯾﺎن‪ ،‬ﻟـﻪ ھـﻪﻣـﻮوان زﯾـﺎﺗـﺮ‪ ،‬ﺑـﻪ ﻣـﻨـﺪاڵ‬ ‫دهﮔﻪﯾ‪‬ﻨ‪ ،‬ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهی ﺋ‪‬ﺴﻘﺎﻧﯽ ﻣ‪‬ﺸﮑﯽ ﺋﻪوان ﺗﻪﻧﮑﺘـﺮه‬ ‫و ھ‪‬ﺸﺘﺎ ﺑﻪ ﺑﺎﺷﯿﯽ ﮔﻪﺷﻪﯾﺎن ﻧﻪﮐﺮدووه‪.‬‬ ‫ﺋﻪﻣ‪‬ۆ ﻟﻪ و‪‬ﺗﯽ ﺳﻮﺋ‪‬ﺪ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﻧﯿﻮهی ﻣﻨﺪ‪‬ﻧﯽ ﺗﻪﻣﻪن ‪ ٧‬ﺳـﺎ‪‬ن‬

‫‪ -‬ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ﮐﻪم ﺑﻪﮐﺎرﺑ‪‬ﻨﻪ‪.‬‬

‫ﭘﺎﺷﻤﺎوهی ﻻﭘﻪڕه ‪٨‬‬ ‫‪ . . .‬ھﯿﭻ ﻻﯾﻪﮐﯿﺶ ﻟﻪو ڕا ﻧﺎﮐﯚﮐﺎﻧﻪ ﺑﻪ ھﻪ‪‬ﻪ و ﻧـﺎدروﺳـﺖ داﻧـﺎﻧـﺪرێ‪ .‬ﻟـﻪ‬ ‫ﻣ‪‬ﮋوودا دهﺑﯿﻨﯿﻦ ﮐﻪ ﺣﻪزرهﺗﯽ ﺋﻪﺑﻮ ﺣﻪﻧﯿﻔﻪ و ﯾﺎراﻧﯽ ھﻪروهھﺎ ﺋﯿﻤﺎﻣـﯽ‬ ‫ﺷﺎﻓﻌﯿﯽ و ﭘﻪﯾ‪‬هوهﮐﺎﻧﯽ ﻧﻮ‪‬ﮋﯾﺎن ﻟﻪدوای ﭘ‪‬ﺸﻨﻮ‪‬ﮋهﮐﺎﻧﯽ ﻣﻪدﯾﻨﻪی دهﮐﺮد‬ ‫ﮐﻪ ﺋﻪوان ﻣﺎﻟﮑﯿﯽ ﺑﻮون و )ﺑﺴﻢ اﻟﻠﻪ(ﯾﺎن ﻟﻪ ﻓﺎﺗﯿﺤﻪدا ﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﻮوﮐﯿﯽ و ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻮﻧﺪﯾﯽ ﻧﻪدهﺧﻮ‪‬ﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﯽ )ﺑﺴﻢ اﻟـﻠـﻪ(ش ھـﻪم ﺑـﻪ ﻣـﻪزھـﻪﺑـﯽ‬ ‫ﺣﻪﻧﻪﻓﯿﯽ و ھﻪم ﺑﻪ ﻣﻪزھﻪﺑﯽ ﺷﺎﻓﻌﯿﯽ ﻧﻮ‪‬ﮋێ ﺑﻪﺗﺎڵ دهﮐﺎ ﺑﻪ‪‬م ﭼﻮﻧﮑـﻪ‬ ‫ﻧﻪﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﯽ ﺋﻪو ﺋﺎﯾﻪﺗﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﭘ‪‬ﺸﻨﻮ‪‬ﮋهﮐﺎﻧﯽ ﻣﻪدﯾﻨـﻪوه ﻟـﻪﺳـﻪر رای‬ ‫ﺋﯿﻤﺎم ﻣﺎﻟﮑﯽ ﺑﻮو ﺑﻪ ھﻪ‪‬ﻪ و ﻧﺎدروﺳﺘﯿﺎن داﻧﻪﻧﺎوه و ﻧﻮ‪‬ـﮋﯾـﺎن ﻟـﻪ دواوه‬ ‫ﮐﺮدوون‪.‬‬ ‫ﭘﻮﺧﺘﻪی ﺑﺎﺳﻪﮐﻪ ﺋﻪوهﯾﻪ ﮐﻪ ﺋﻪﺣﮑﺎﻣﯽ ﺋﯿﺴﻼم ﭼﻪﻧﺪ ﺟـﯚرن‪ .‬ﺋـﻪواﻧـﻪی‬ ‫ﭘ‪‬ﻮهﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑﻪ ﺑﺎوهڕ و ﻋﻪﻗﯿﺪهوه ھﻪﯾﻪ ﯾﻪﻗﯿﻨﯿﻦ و ﺋﯿﺨﺘﯿﻼف و ﺟﯿﺎوازﯾﯽ‬ ‫ھﻪ‪‬ﻨﺎﮔﺮن‪ ،‬ﺋﻪو ﺣﻮﮐﻤﺎﻧﻪش ﮐﻪ ﺑﻪ دهﻗﯽ ﻗﻮرﺋﺎن و ﺣـﻪدﯾﺴـﯿـﺎن ﯾـﺎن ﺑـﻪ‬ ‫)اﺟــﻤــﺎع( ﺳــﺎﺑــﯿــﺖ ﺑــﻮون ﻣــﻮﺧــﺎﻟــﻪﻓــﻪﺗــﯿــﺎن دهرﭼــﻮوﻧــﻪ ﻟــﻪ ﺋــﯿــﺴــﻼم و‬ ‫ﺑﻪدرۆﮐﺮدﻧﻪوهی ﺧـﻮدا و ﭘـ‪‬ـﻐـﻪﻣـﺒـﻪره‪ .‬ﺋـﻪو ﺣـﻮﮐـﻤـﺎﻧـﻪش ﮐـﻪ ﻗـﺎﺑـﯿـﻠـﯽ‬ ‫ﺋﯿﺨﺘﯿﻼف ﻧﯿﻦ و ﺋﯿﻨﮑﺎرﮐﺮدﻧﯿﺎن ﮐﻮﻓﺮه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋﻪو ﺣﻮﮐﻤﺎﻧﻪ ﮐﻪ )ﻇﻨﯽ(ن و‬ ‫)اﺟﺘﮫﺎد(ﯾﺎن ﺗ‪‬ﺪا دهﮐﺮێ ﮐـﻪ زۆرﺑـﻪی ﺋـﻪو ﺣـﻮﮐـﻤـﺎﻧـﻪ دهﮔـﺮ‪‬ـﺘـﻪوه ﮐـﻪ‬ ‫ﭘ‪‬ﻮهﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑﻪ ﮐﺮدهوهوه ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺋﻪواﻧﻪ ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ڕاوﺑـﯚﭼـﻮوﻧـﯿـﺎن ﺗـ‪‬ـﺪا‬ ‫دهﺑ‪ ‬و ﻗﺎﺑﯿﻠﯽ ﺋﯿﺨﺘﯿﻼﻓﻦ و ﺑﺎﺑﺎی ﻣﺴﻮ‪‬ﻤﺎن ﺑﯚی ﻧﯿﯿﻪ ھـﻪر ﺋـﻪوهی ﭘـ‪‬‬ ‫ڕاﺳﺖ ﺑ‪ ‬ﮐﻪ ﺑﯚﺧﯚی ﻟﻪﺳﻪرﯾﻪﺗﯿﯽ و ﺋﻪواﻧﯽ دﯾﮑﻪ ﺑﻪ ھﻪ‪‬ﻪ ﻧﺎﺷـﻪرﻋـﯿـﯽ‬ ‫داﺑﻨ‪ ‬ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪو دهﻟﯿﻼﻧﻪ ﮐﻪ ﺋﺎﻣﺎژهﻣﺎن ﺑﯚ ﮐﺮدن‪...‬‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫‪8‬‬

‫وهرز‪‬ﺮ‬ ‫دهﯾﻨﻮوﺳ‪‬‬ ‫ﺧـﻮ‪‬ـﻨـﻪری ﺑــﻪڕ‪‬ـز! ﻟـﻪ ﺑــﺎﺳـﯽ ﺋـﻪﻣــﺠـﺎرهﻣـﺎﻧـﺪا ﺋـﺎﻣـﺎژه ﺑــﯚ‬ ‫ﺋﻪﺣﮑﺎﻣﯽ ﺋﺎﯾﯿﻦ دهﮐﻪﯾﻦ ﮐـﻪ ھـﻪﻣـﻮوﯾـﺎن وهﮐـﯿـﻪک ﺋـﯿـﻦ و ﻧـﺎﺑـ‪‬‬ ‫ﻣﺴﻮ‪‬ﻤﺎن ﺗﻪواوی ﺋﻪﺣﮑﺎﻣﻪﮐﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼم وهﮐﯿﻪک داﺑـﻨـ‪ ،‬ﺑـﻪ‪‬ـﮑـﻮو‬ ‫ﭘﻠﻪ و ﭘﺎﯾﻪی ﻟ‪‬ﮑـﺠـﯿـﺎوازﯾـﺎن ھـﻪﯾـﻪ‪ .‬ﺋـﻪﮔـﻪر ﺑـﺎﺑـﺎی دﯾـﻨـﺪار ﺋـﻪو‬ ‫ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪ ﻧﻪزاﻧ‪ ‬و ﺣﻮﮐﻤﻪﮐﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼم ﺑﻪ ﯾﻪک ﭘ‪‬ﻮهر ﺑـﭙـ‪‬ـﻮێ و‬ ‫ﺑﯚ ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﯾﻪک ﭘﻠﻪ دﯾﺎرﯾﯽ ﺑﮑﺎ ﺳﻪر ﻟﻪ ﺧﯚﺷﯽ و ﻟﻪواﻧﻪش ﮐـﻪ‬ ‫ر‪‬ﻨﻮ‪‬ﻨﯿﯿﺎن دهﮐﺎت‪ ،‬دهﺷ‪‬ﻮ‪‬ﻨ‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ﺋﯿﺴﻼﻣﺪا ﺑ‪‬ﮏ ﺣﻮﮐﻢ ھﻪن )ﻇﻨﯽ(ن و ر‪‬ـﮕـﻪی )اﺟـﺘـﮫـﺎد(ﯾـﺎن‬ ‫ﺗ‪‬ﺪاﯾﻪ و ﭼﻪﻣﮑﯽ ﻟ‪‬ﮑﺠﯿﺎ و ﻟـ‪‬ـﮑـﺪاﻧـﻪوهی ﺟـﯚراوﺟـﯚر ھـﻪ‪‬ـﺪهﮔـﺮن‪،‬‬ ‫وهﮐﻮو ﺋﻪو ﺣﻮﮐﻤﺎﻧﻪ ﮐﻪ دهﻗ‪‬ﮑﯿﺎن ﺗ‪‬ﺪا ﻧﻪھﺎﺗﻮوه ﯾﺎن دهﻗـﻪﮐـﻪﯾـﺎن‬ ‫)ﻇﻨﯽ(ﯾﻪ و وهﮐﻮو زۆرﺑـﻪی ﺋـﻪو ﺣـﻮﮐـﻤـﺎﻧـﻪ ﮐـﻪ ﭘـ‪‬ـﻮهﻧـﺪﯾـﯿـﺎن ﺑـﻪ‬ ‫ﮐﺮدهوهوه ھـﻪﯾـﻪ‪ .‬ﺋـﻪوﯾـﺶ ﺋـﻪﺣـﮑـﺎﻣـﯽ )ﻓـﯿـﻘـﻪ( دهﮔـﺮ‪‬ـﺘـﻪوه ﻟـﻪو‬ ‫ﺣﻮﮐﻤﺎﻧﻪ )ﻇﻦ( ﺑﻪﺳﻪ و ﭘ‪‬ﻮﯾﺴـﺖ ﺑـﻪ ﯾـﻪﻗـﯿـﻦ ﻧـﺎﮐـﺎ‪ ،‬ﺑـﻪ‪‬م ﺑـ‪‬ـﮏ‬ ‫ﺣﻮﮐﻤﯽ دﯾﮑﻪ ھﻪن ﮐﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑﻪ ﺟﻪزم و ﯾﻪﻗﯿﻦ ھـﻪﯾـﻪ وهﮐـﻮو‬ ‫ﺋﻪو ﺣﻮﮐﻤﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﭘ‪‬ﻮهﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑﻪ ﺑﯿﺮوﺑﺎوهڕهوه ھﻪﯾﻪ‪ .‬ﺟﺎ ﻧﺎﮐﯚﮐـﯿـﯽ‬ ‫ﻣﻮﺳ‪‬ﻤﺎﻧﺎن ﻟﻪو ﺋﻪﺣﮑﺎﻣﻪ ﮐﺮدهوهﯾﯽ و )ﻇﻨﯽ(ﯾﺎﻧﻪدا زﯾﺎﻧ‪‬ﮑﯽ ﻧﯿـﯿـﻪ‬ ‫ﺑﻪﻣﻪرﺟ‪‬ﮏ ﻧﺎﮐﯚﮐﯿﯿﻪﮐﻪ ﺳﻪرﭼﺎوهﮐﻪی )اﺟﺘﮫﺎد(ی زاﻧـﺎ و ﭘﺴـﭙـﯚڕه‬ ‫ﺳﻪردهرﭼﻮوهﮐﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼم ﺑ‪ .‬دﯾﺎره ﺋﻪوه ﻧﺎﮐﯚﮐﯿﯿﻪﮐﻪ ﺣـﻪزرهﺗـﯽ‬ ‫ﻣﺤﻪﻣﻤﻪد ) د‪ .‬خ( ﺑﻪ ڕهﺣﻤـﻪﺗـﯽ داﻧـﺎوه‪ ،‬ﭼـﻮﻧـﮑـﻪ ﺋـﻪو ﻧـﺎﮐـﯚﮐـﯿـﯿـﻪ‬ ‫ﺑﺎرﺳﻮوﮐﯿﯽ و ﮔﻮﺷﺎدﯾﯽ ﺑﯚ ﻣﺴﻮ‪‬ﻤﺎﻧﺎن ﺗ‪‬ﺪاﯾﻪ‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ﺋﯿﺴﻼﻣﺪا ﺋﻪﺣﮑﺎﻣﯽ دﯾﮑﻪی ﺋﻪوﺗﯚ ھﻪن ﮐﻪ ﺑﻪ دهﻗـﯽ ﻗـﻮرﺋـﺎن‬ ‫ﯾﺎن ﻓﻪرﻣﻮوده ﯾﺎن ﺑﻪ )اﺟﻤﺎع( ﺳﺎﺑﺖ ﺑـﻮون و ﮔـﻪﯾﺸـﺘـﻮوﻧـﻪ ﭘـﻠـﻪی‬ ‫ﺟﻪزم‪ .‬ﺋﻪواﻧﻪ ھﻪرﮐﻪس ﻣﻮﺧﺎﻟﻪﻓﻪﺗـﯿـﺎن ﺑـﮑـﺎ دژاﯾـﻪﺗـﯿـﯽ دهﮔـﻪڵ‬ ‫ﺳﻮﻧﻨﻪﺗﯽ ﭘ‪‬ﻐﻪﻣﺒﻪر ) د‪ .‬خ( دهﮐﺎ و ﺑﻪ ﻓـﺎﺳـﻖ و ﺋـﻪھـﻠـﯽ ﺑـﯿـﺪﻋـﻪت‬ ‫دادهﻧﺪرێ و ﻟﻪ ھ‪‬ﻨﺪ‪‬ﮏ ﻣﻪورﯾﺪدا دهﯾﮕﻪﯾﻪﻧﻪﺗﻪ ﭘﻠﻪی ﮐﻮﻓﺮ‪.‬‬ ‫ﺑ‪‬ﮏ ﺋﻪﺣﮑﺎﻣﯽ دﯾﮑﻪش ھﻪن ﮐﻪ زاﻧﯿﻨﯿﺎن ﭘ‪‬ﻮﯾﺴـﺘـﻪ ﺑـﯚ ھـﻪﻣـﻮو‬ ‫ﻣﺴﻮ‪‬ﻤﺎﻧ‪‬ﮏ و ﭘ‪‬ﯿـﺎن دهﮔـﻮﺗـﺮێ )اﻻﺣـﮑـﺎم اﻟـﻤـﻌـﻠـﻮﻣـﻪ ﻣـﻦ اﻟـﺪﯾـﻦ‬ ‫ﺑﺎﻟﻀﺮوره( ‪ .‬ﺋﯿﻨﮑﺎرﮐﺮدﻧـﯽ ﺋـﻪو ﺟـﯚره ﺣـﻮﮐـﻤـﺎﻧـﻪ ﮐـﻮﻓـﺮه ﭼـﻮﻧـﮑـﻪ‬ ‫ﺑﻪدرۆﮐﺮدﻧﻪوهی ﺧﻮدا و ڕهﺳﻮ‪‬ﯽ ﺧﻮداﯾﻪ‪ .‬ﮐﻪواﺑﻮو داﻧﺎﻧـﯽ ھـﻪﻣـﻮو‬ ‫ﺣﻮﮐﻤﻪﮐﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﯿﻦ ﻟﻪ ﯾﻪک ﭘﻠﻪدا ﺑﻪﺑ‪ ‬ﺟﯿﺎوازﯾـﯿـﺪاﻧـﺎن ﻟـﻪﻧـ‪‬ـﻮان‬ ‫ﻓﻪرع و ﺋﻪﺳ‪ ‬و ﻗﻪﺗﻌﯿﯽ و زهﻧﻨﯿﯽ و ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﺋﺎﯾـﻪت و ﺣـﻪدﯾـﺲ‬ ‫وهردهﮔﯿﺮێ و ﺋﻪوهی ﺑﻪ ﺋـﯿـﺠـﺘـﯿـﮫـﺎد ﺳـﺎﺑـﯿـﺖ دهﺑـ‪ ‬و‪ . . . .‬ﺑـﺎﺑـﺎی‬ ‫ﻣﺴﻮ‪‬ﻤﺎن ﺗﻮوﺷﯽ ﺳﻪرﻟ‪‬ﺸ‪‬ﻮاوﯾﯽ دهﮐﺎ‪ .‬دووﺑﻪرهﮐﯿﯽ و ﻧﺎﮐﯚﮐﯿﯽ ﻟـﻪ‬ ‫ﻓﺮوﻋﺎﺗﺪا ﺷﺘ‪‬ﮑﯽ ﺣﻪﺗﻤﯿﯿﻪ و ﻧﺎﮐﺮێ ﻧﻪﺑ‪ ‬ﭼﻮﻧﮑﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﯚﭼﻮون و‬ ‫ﻟ‪‬ﮑﺪاﻧـﻪوهﮐـﺎن ﯾـﻪﮐـﻨـﯿـﻦ‪ ،‬ﺋـﻪواﻧـﯿـﺶ ﺑـﻪ ﺋـﻪﻗـ‪ ‬و ڕای ﭘﺴـﭙـﯚڕ و‬ ‫ﺳﻪردهرﭼﻮوان ﺗﻪﻓﺴﯿﺮ دهﮐﺮ‪‬ﻦ و ﻟ‪‬ﮑـﺪهدر‪‬ـﻨـﻪوه ﻟـﻪ ﭼـﻮارﭼـ‪‬ـﻮهی‬ ‫ﻟﯚﻏﻪت و ﻣﻪﻋﻨﺎی ﻟﯚﻏﻪﺗﺪا‪ .‬ﮔﻮﻣﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪوهدا ﻧﯿﯿﻪ ﮐـﻪ ﻣـﺮۆﭬـﻪﮐـﺎن‬ ‫ﻟﻪم ﺑﻮارهدا ھﻪﻣﻮوﯾﺎن وهﮐﯿﻪک ﻧﯿﻦ و زۆرﯾـﺎن ﺟـﯿـﺎوازﯾـﯽ ھـﻪﯾـﻪ‪.‬‬ ‫ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﻟﻪ ﺑﻪھ‪‬زﯾﯽ و ﻻوازﯾﯿﺪهرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﺋﻪﺣﮑﺎم ﻟﻪ دهﻗـﻪﮐـﺎن‪،‬‬ ‫ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﻟﻪ ﻓﺮاواﻧـﯿـﯽ زاﻧـﯿـﺎرﯾـﯽ و ﺗـﻪﻧـﮕـﻪﺑـﻪرﯾـﯽ زاﻧـﯿـﺎرﯾـﯿـﺪا‬ ‫ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﻟﻪ ﻣﻮﺣﯿﺘﺪا دهﺑﻨﻪ ھـﯚی ﻟـ‪‬ـﮑـﺠـﯿـﺎوازﯾـﯽ را و‬ ‫ﺑــﯚﭼــﻮوﻧــﯽ ﭘﺴــﭙــﯚڕاﻧــﯽ ﺋــﺎﯾــﯿــﻦ )ﻣــﺠــﺘــﮫــﺪﯾــﻦ( ﻟــﻪ وهرﮔــﺮﺗــﻨــﯽ‬ ‫ﺋﻪﺣﮑﺎﻣﯿﺸﻪرﻋﯿﯽ ﻟﻪ دهﻗﻪﮐﺎن‪ .‬ﮐﻪواﺑﻮو ﺋﯿﺨﺘﯿﻼف ﻟﻪ ﻓـﺮووﻋـﺎت و‬ ‫ﺋﻪﺣﮑﺎﻣﯽ )اﺟﺘﮫﺎدی(دا ﺷﺘ‪‬ﮑﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻪ و ﻟﻪﺳﻪردهﻣﯽ ﯾﺎراﻧﯽ‬

‫ﭘ‪‬ﻐﻪﻣﺒﻪر )د‪.‬خ( ﺑﻮوه و ﺗﺎﺑﻌﯿﻦ ﺋﻪو ﻣﯿﺮاﺗﻪﯾﺎن ﭘ‪‬ﮕﻪﯾﺸﺘﻮوه و‬ ‫ﺗﺎ ھﺎﺗﻮوه ﻣﻪﺳﺎﺋﯿﻠﯽ ﺋﯿﺨﺘﯿﻼﻓﯿﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮوه ﺑﻪ‪‬م ﺟـﯿـﺎوازﯾـﯽ ﻟـﻪ‬ ‫ڕا و ﺑﯚﭼﻮوﻧﺪا‪ ،‬ﺑﻪﻣﻪرﺟ‪‬ﮏ ﺳﻪرﭼﺎوهی دروﺳﺘﯽ ھﻪﺑ‪ ،‬ﻧﺎﺑ‪ ‬ﺑـﺒـ‪‬‬ ‫ﺑﻪھﯚی ﻟ‪‬ﮑﮫﻪ‪‬ﺒﻪزﯾﻨﻪوه و دووﺑﻪرهﮐﯿـﯽ ﺳـﺎزﮐـﺮدن و ﺳـﻮورﺑـﻮوﻧـﯽ‬ ‫ﻻﯾﻪک ﻟﻪﺳﻪر ڕاﺳﺘﻮڕهواﯾﯽ رای ﺧﯚی و ﻧﺎڕهواﯾﯽ و ھـﻪ‪‬ـﻪﯾـﯽ ڕای‬ ‫ﺑﻪراﻣﺒﻪرهﮐﻪی وهﮐﻮو ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ دهﯾﺒﯿﻨﯿﻦ ﻟﻪﺳﻪر ﺟـﯚری راوهﺳـﺘـﺎن و‬ ‫ﻻﻗﺪاﻧﺎن و ﺷ‪‬ﻮهی دهﺳﺘﮕﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﮐﺎﺗﯽ ﻓﺎﺗﯿﺤﻪﺧﻮ‪‬ﻨﺪن ﻟﻪ ﻧﻮ‪‬ـﮋدا و‬ ‫ﺟﻮو‪‬ﻧﺪن و ﻧﻪﺟﻮو‪‬ﻧﺪﻧﯽ ﻗﺎﻣﮑﯽ ﺷﻪھﺎده ﻟﻪﮐﺎﺗﯽ ﺷﺎدهوﺋﯿﻤﺎن ﻟـﻪ‬ ‫ﺗﻪﺣﯿﺎﺗﺪا و زۆر ﺷﺘﯽ ﭼـﮑـﯚﻟـﻪ و ﻓـﻪرﻋـﯿـﯽ دﯾـﮑـﻪی ﻟـﻪو ﺑـﺎﺑـﻪﺗـﻪ‬ ‫ﮔﻪورهدهﮐﺮ‪‬ﻨﻪوه و ھﻪ‪‬ﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺳـﺎزدهﮐـﺮێ و دهﺗـﻮاﻧـﻦ ﺑـﺒـﻨـﻪ‬ ‫ﻣﺎﮐﻪی دووﺑﻪرهﮐﯿﯽ و دوژﻣﻨﺎﯾﻪﺗﯽ ﻧ‪‬ﻮان ﻣﺴﻮ‪‬ﻤﺎﻧﺎن‪ .‬دووﺑﻪرهﮐﯿﯽ‬ ‫ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ رادهﯾﻪک ﮐﻪ ﻻﯾﻪک ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺋﻪوهﮐﻪی ﺧﯚی ﭘـ‪ ‬ﺣـﻮﮐـﻤـﯽ‬ ‫ﺧﻮداﯾﻪ و ﺋﯽ ﺑﻪراﻣﺒﻪرهﮐﻪی ﺑﻪ ھﻪ‪‬ﻪ و ﺑﻪدهر ﻟﻪ ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ ﺋﯿـﺴـﻼم‬ ‫دادهﻧ‪ ‬و و ﺑﺎﺑﺎی ﻣﻮﺧﺎﻟﯿﻔﯽ ﺧﯚی ﺑﻪ ﺗﺎواﻧﺒﺎر‪‬ﮑﯽ ﮔﻪوره دهزاﻧـ‪،‬‬ ‫ﻟﻪﮐﺎﺗ‪‬ﮑﺪا ﮐﻪ ﺷ‪‬ﻮازی ﻧﻮ‪‬ﮋﮐﺮدﻧﯽ ھﻪردووک ﻻ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﺎﻏﻪی ڕای‬ ‫ﯾﻪﮐ‪‬ﮏ ﻟﻪ ﭘﺴﭙﯚڕان و ﺷﺎرهزاﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﯿﯿﻪ و ڕای ھﻪﻣـﻮوﯾـﺎن ﻟـﻪو‬ ‫ﺟﯚره ﻓﺮوﻋﺎﺗﺎﻧـﻪدا وهﮐـﯿـﻪک رهواﯾـﻪ و ھـﯿـﭻ ﻻﯾـﻪک ﺑـﯚی ﻧـﯿـﯿـﻪ‬ ‫ﺋﻪوهﻧﺪه ﺑﻪرﭼﺎوﺗﻪﻧﮓ ﺑ‪ ‬ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺷ‪‬ﻮهی ﺧﯚی ﭘ‪ ‬ﺷﻪرﻋﯿـﯽ و ڕهوا‬ ‫ﺑ‪ .‬دهﺑ‪ ‬ﺋﻪو ڕاﺳﺘﯿﯿﻪﯾﺎن ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎو ﺑ‪ ‬ﮐﻪ ھﻪرﯾﻪﮐ‪‬ﮏ ﻟﻪو ﺷﯿﻮه‬ ‫راوهﺳــﺘــﺎن و ھــﻪﺳــﺘــﺎن و دهﺳــﺘــﮕــﺮﺗــﻨــﺎﻧــﻪ رای ﯾــﻪﮐــ‪‬ــﮏ ﻟــﻪ‬ ‫ﻣﻮﺟﺘﻪھﯿﺪهﮐﺎﻧﻪ ﮐﻪ ھﻪﻣﻮو ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ دهرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﺋﻪﺣﮑﺎﻣﯽ‬ ‫ﺷﻪرﻋﯿﯽ ﻟﻪ دهﻗﻪﮐﺎن ﺗﻪرﺧﺎن ﮐﺮدووه ﺑـﻪﺑـ‪ ‬ﮐـﻪﻣـﺘـﻪرﺧـﻪﻣـﯿـﯽ و‬ ‫ﺧﯚﭘﻪرﺳﺘﯿﯽ و ﺗﻪﻋﻪﺳﻮوب‪.‬‬ ‫ﺟــﯿــﺎوازﯾــﯽ راوﺑــﯚﭼــﻮون ﺗــﻪﻧــﺎﻧــﻪت ﻟــﻪﺳــﻪردهﻣــﯽ ﺣــﻪزرهﺗــﯽ‬ ‫رهﺳﻮو‪‬ﯿﺸﺪا ﻟﻪﻧ‪‬ﻮ ﯾﺎراﻧﯽ ﺣﻪزرهﺗﺪا رووﯾﺪاوه ﺑ‪‬ـﺌـﻪوهی ﺣـﻪزرهت‬ ‫ھﯿﭻ ﻻﯾﻪﮐﯽ ﺑﻪ ھﻪ‪‬ﻪ داﻧﺎﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬وهﮐﻮو ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﻧـﻮ‪‬ـﮋی ﻋـﻪﺳـﺮی‬ ‫ﻟـﻪ ﺑــﻪﻧـﯽ ﻗـﻮرهﯾــزهدا‪ .‬ﺣـﻪزرهﺗــﯽ رهﺳــﻮوڵ )د‪ .‬خ( دوای ﻏــﻪزوهی‬ ‫) اﺣزاب( ﻓﻪرﻣﻮوی ﮐﻪﺳ‪‬ﮏ ﺑﺎوهڕی ﺑﻪ ﺧﻮدا و ﺑـﻪ رۆژی ﻗـﯿـﺎﻣـﻪت‬ ‫ھﻪﯾﻪ دهﺑ‪ ‬ﻧﻮ‪‬ﮋی ﻋـﻪﺳـﺮی ﻧـﻪﮐـﺎ ﻟـﻪ ﺑـﻪﻧـﯽ ﻗـﻮرهﯾـزهی ﻧـﻪﺑـ‪.‬‬ ‫ھ‪‬ﻨﺪ‪‬ﮏ ﻟﻪ ﻏﻪزاﭼﯿﯿﻪﮐﺎن ﻟﻪ ر‪‬ﮕـﺎﯾـﻪدا ﻧـﻮ‪‬ـﮋهﮐـﻪﯾـﺎن ﮐـﺮد ﭘـ‪‬ـﺶ‬ ‫ﺋﻪوهی ﮐﺎﺗﯽ ﻧﻮ‪‬ﮋی ﻋﻪﺳﺮ ﺑـﻪﺳـﻪر ﺑـﭽـ‪ ‬و ﮔـﻮﺗـﯿـﺎن ﻣـﻪﺑـﻪﺳـﺘـﯽ‬ ‫ﺣﻪزرهت ﺋﻪوه ﺑﻮوه ه ﭘﻪﻟﻪی ﺑﮑﻪﯾﻦ ﺑﻪرهو ﺑﻪﻧﯽ ﻗـﻮرهﯾـزه‪ ،‬ﺑـﻪ‪‬م‬ ‫ھ‪‬ﻨﺪ‪‬ﮑﯿﺎن ﻧﻮ‪‬ﮋهﮐﻪﯾﺎن ﻧـﻪﮐـﺮد ھـﻪﺗـﺎ ﺑـﻪﻧـﯽ ﻗـﻮرهﯾـزهی ﭼـﻮﻧـﮑـﻪ‬ ‫روا‪‬ﻪﺗﯽ ﻓﻪرﻣﺎﯾﺸﻪﮐﻪی ﺣﻪزرهت ﺋﻪوهی دهﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﻧـﻮ‪‬ـﮋهﮐـﻪی‬ ‫ﺑﻪرﻧﻪ ﺋﻪوێ ﺑﺎ ﮐﺎﺗﯿﺶ ﺑـﻪﺳـﻪر ﺑـﭽـ‪ .‬ﻟـ‪‬ـﺮهدا ﯾـﺎراﻧـﯽ ﺣـﻪزرهت‬ ‫ﺋﯿﺠﺘﯿﮫﺎدﯾﺎن ﻟﻪ ﻓﻪرﻣﻮودهﮐﻪی ﭘ‪‬ﻐﻪﻣﺒﻪردا ﮐـﺮد‪ .‬دهﺳـﺘـﻪﯾـﻪﮐـﯿـﺎن‬ ‫ﻓﻪﺣﻮا و ﻣﻪﻓﮫﻮوﻣﻪﮐﻪﯾﺎن ھﻪ‪‬ﺒﮋارد و ﻟﻪ ر‪‬ﮕﻪدا ﻧﻮ‪‬ﮋان ﮐﺮد ﺑـﻪ‪‬م‬ ‫ﺋﻪواﻧﯽ دﯾﮑﻪ روا‪‬ﻪﺗﯽ ﻓﻪرﻣﻮودهﮐﻪﯾﺎن ﻟـﻪﺑـﻪرﭼـﺎو ﮔـﺮت و ھـﻪﺗـﺎ‬ ‫ﺷـﻮ‪‬ـﻨــﯽ دﯾـﺎرﯾــﮑـﺮاو ﻧــﻮ‪‬ـﮋی ﻋــﻪﺳـﺮﯾـﺎن ﻧـﻪﮐـﺮد‪ .‬ﻓــﻪرﻣـﻮودهﮐــﻪش‬ ‫ھﻪردووک ﻻی ھﻪ‪‬ﺪهﮔﺮت و ھﻪرﯾﻪﮐﻪﯾﺎن ﻋﻪﻣﻪﻟـﯽ ﺑـﻪ ﻻﯾـﻪﮐـﯿـﺎن‬ ‫ﮐﺮد‪ ،‬ﮐﻪواﺑﻮو ھﻪردووک ﻻ ھﻪر ﻟﻪﺳﻪر ر‪‬ـﮕـﻪی راﺳـﺖ رۆﯾﺸـﺘـﻦ و‬ ‫ﮐﺎرهﮐﻪﯾﺎن دروﺳﺖ ﺑﻮو ھﻪر ﺑﯚﯾﻪش ﭘ‪‬ﻐﻪﻣـﺒـﻪر )د‪ .‬خ( ﮐـﺎﺗـ‪‬ـﮏ ﺑـﻪ‬ ‫ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﮐﻪی زاﻧﯽ ﻟﯚﻣﻪی ھﯿﭻ ﻻﯾﻪﮐﯽ ﻧﻪﮐﺮد‪ ،‬ﺑﻪو ﺟﯚره ﺣﻪزرهت‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﻣﺴـﻮ‪‬ـﻤـﺎﻧـﺎﻧـﯽ دا ﮐـﻪ ﺟـﯿـﺎوازﯾـﯽ راوﺑـﯚﭼـﻮون ﻟـﻪ ﺷـﺘـﯽ‬ ‫ﭘﺎﺷﻤﺎوه ﻟﻪ ﻻﭘﻪڕه ‪٧‬‬ ‫)اﺟﺘﮫﺎد(ی دا ﺷﺘ‪‬ﮑﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻪ و ھﯿﭻ‪...‬‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ ﭘﯿﺮۆزی ﺋﯿﺴﻼم ﯾﻪﮐ‪‬ﮑﻪ ﻟﻪ ﺋﺎﯾﯿﻨﻪ ﺋـﺎﺳـﻤـﺎﻧـﯿـﯿـﻪﮐـﺎن ﮐـﻪ‬ ‫وهک ھﻪﻣﻮو ﺋﻪواﻧﯽ دی ﺑﻪﺧﺘﻪوهرﯾﯽ ﺑﯚ ﮔﻪﻻﻧﯽ ﺳﻪر رووی زهوی‬ ‫ھ‪‬ﻨﺎﯾﻪ دی‪ .‬ﺧﻮای ﭘﻪروهردﮔﺎر ﺑـﻪرﻧـﺎﻣـﻪی ﺋـﻪم ﺋـﯿـﺴـﻼﻣـﻪی‪ ،‬ﮐـﻪ‬ ‫ﻗﻮرﺋﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﭘ‪‬ﺸﻪوای ﻣﺮۆﭬﺎﯾﻪﺗـﯿـﯽ“ ﻣـﺤـﻪﻣـﻤـﻪد“ ‪ ،‬ﺳـﻪﻻﻣـﯽ ﺧـﻮدا‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو و ﺷﻮ‪‬ﻨﮑﻪﺗﻮواﻧﯽ ھﻪﺗﺎ ﺋﻪﺑﻪد‪ ،‬ﮔﻪﯾﺎﻧﺪه ﻣﻪ‪.‬‬ ‫زۆر ﮐﻪﺳﯽ ﺑﯿﺮﮐﻮرت و ﻧﻪﻓﺎم ھﻪر ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎی ﺋﯿﺴﻼﻣﺪا و‪ ،‬ﺑﮕـﺮه‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎش‪ ،‬ھﻪﺑﻮون و ھﻪن ﮐﻪ دوژﻣﻨﺎﯾﻪﺗـﯽ دﯾـﻦ دهﮐـﻪن‪ .‬ﺑـ‪‬ـﺠـﮕـﻪ‬ ‫ﻟﻪوهش دهﯾﺎﻧﻪوێ ھﻪر وهک ﻣﻮﺳﻪﯾﻠﻪﻣﻪی درۆزن ھﻪ‪‬ﻪ ﻟﻪ ﻗﻮرﺋﺎن‬ ‫وهدۆزن‪ ،‬ﻧﺎزاﻧﻦ ﮐﻪ ﺋﻪواﻧﻪی وا ﻟﻪو ڕ‪‬ﮕﺎﯾﻪ ﺗ‪‬ﮑﯚﺷﺎون ﯾـﺎ دژ ﺑـﻪم‬ ‫دﯾﻨﻪ وهﺳﺘﺎون ﮔﺸﺘﯿﺎن ﺑﯚ ﻧﺎو دۆ‪‬ﯽ ﻣﻪرگ ھﻪ‪‬ﺪ‪‬ﺮان و ﻟﻪ دهرﯾﺎی‬ ‫ﺧﻮادا ﺧﻨﮑ‪‬ﻨﺮان و ﻗﻮرﺋﺎن ھﻪر زهق و زﯾﻨﺪوو ﻣﺎﯾﻪوه و ﺋـﻪوهی دژ‬ ‫ﺑﻪوﯾﺶ وهﺳﺘﺎﺑﻮون وهﺳﺘﺎ ﻧﻪﺑﻮون ﺑﻪ‪‬ﮑﻮو ڕووڕهﺷﯿﯽ ﺋـﻪم دﻧـﯿـﺎ و‬ ‫زهﻻﻟﻪﺗﯽ ﺋﻪوﯾﺪﯾﺎن ﺑﯚ ﻣﺎﯾﻪوه‪ .‬ﺋﻪوان ﭼﺎو و ﮔﻮ‪‬ﯿﺎن ھﻪﺑﻮو ﺑـﻪ‪‬م‬ ‫ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺖ ﺋﻪم ﻗﻮرﺋﺎﻧﻪ ﮐﻪڕ و ﮐﻮ‪‬ﺮﺑﻮون‪ ،‬ﻧﻪﯾﺎﻧزاﻧﯽ ﮐﻪ ﺧ‪‬ﻮی ﺋـﻪم‬ ‫ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪ ﺧﻮای ﮐﺎرﺑﻪﺟ‪‬ﯿﻪ زاﻧﺎﯾﻪ و ﺧﯚی ﻟﻪ ﻧﺎوﯾـﺪا ﻓـﻪرﻣـﻮوﯾـﻪ‬ ‫ﮐﻪ ﺋﻪم ﮐﯿﺘﺎوی ﻗﻮرﺋﺎﻧﻪ ﺑ‪‬ﺸﮏ ﺋ‪‬ﻤﻪ ﻧﺎردووﻣﺎﻧﻪ و ھﻪر ﺋ‪‬ﻤﻪﺷـﯿـﻦ‬ ‫دهﯾﭙﺎر‪‬زﯾﻦ‪” .‬اﻧﺎ ﻧﺤﻦ ﻧزﻟﻨﺎ اﻟﺬﮐﺮ و اﻧﺎ ﻟﻪ ﻟﺤﺎﻓﻈﻮن”‪.‬‬ ‫ﻗﻮرﺋﺎن ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺋﺎوی ژﯾﺎﻧﻪ‪ ،‬دهوای ژاﻧﻪ‪ ،‬ﺑﯚ ﻣـﺮۆﭬـﻪ‬ ‫ﻧﻪزاﻧﻪﮐﺎن ڕ‪‬ﻨﻮ‪‬ﻦ و ھﯿﺪاﯾﻪﺗﻪ‪ .‬ﮐﺎرﭘ‪‬ﮑﺮدﻧﯽ ڕهﺣﻤﻪت و ﺧﯚﻻداﻧﯽ‬ ‫زهﻻﻟﻪﺗﻪ‪ .‬ﺋﻪم ﻗﻮرﺋﺎﻧﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ژﯾﻨﯽ ﺋﯿﻨﺴـﺎﻧـﻪ ﺑـﻪ‪‬م ﺋـﯿـﻨـﮑـﺎر‬ ‫ﻟﻪوه ﻧﺎﮐﺮێ ﮔﻪر ﻟﻪ ﻧﺎو ﺋﻪم ﮐﯿﺘﺎوهدا ﺷﺘﯽ زاﻧﺴﺘﯿﯽ ﺑﻪدی ﺑـﮑـﺮێ‪.‬‬ ‫ﺧﻮاﯾﻪک ﮐﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﺋﻪم ﮐﻪوﻧﻪﯾﻪ و ڕۆژ و ﻣﺎﻧﮓ و ﺋﻪﺳـﺘـ‪‬ـﺮهﮐـﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﺋﻪﻣﺮی وی ھﻪ‪‬ﺪهﺳﻮوڕ‪‬ﻦ ﺣﻪﺗﻤﻪن ﻟﻪﻻﺷﯽ ﺳﺎﻧﺎﯾﻪ ﺷﺘـ‪‬ـﮏ ﻟـﻪ‬ ‫ﻗﻮرﺋﺎﻧﺪا ﺑﺎس ﺑﮑﺎ ﮐﻪ ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ دهﯾزاﻧﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﺑ‪‬ﺠ‪ ‬ﻧﯿﯿﻪ ﺋ‪‬ﻤﻪش ﻟ‪‬ﺮه ﭼﻪﻧﺪ ﺧـﻮﻧـﭽـﮫـﯿـﻪک ﻟـﻪ ﮔـﻮ‪‬ـزاری ﺋـﻪم‬ ‫ﻗﻮرﺋﺎﻧﻪ ﺑﮑﻪﯾﻨﻪ دﯾﺎرﯾﯽ ﺑﯚ ﺋﻪواﻧﻪی ﮔﻪرهﮐﯿﺎﻧـﻪ ﺑـﻪﺧـﺘـﻪوهر ﺑـﻦ‪،‬‬ ‫ﯾﺎن ﺑﯿﮑﻪﯾﻨﻪ ﻣﺴﺘﯽ ﺋﯿﻤﺎن ﺑﯚ ﻗﻪﭘﯚزی ﺋﻪو ﮐﻪﺳﺎﻧﻪی ﺋ‪‬ﮋن ﺋﯿﺴـﻼم‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ زاﻧﺴﺖ داﻧﻮوی ﻧﺎﮐﻮ‪ ،‬ﺑ‪‬ﺨﻪﺑﻪر ﻟﻪوهی ﮐﻪ ﺋﯿﺴﻼم ﭼﺎرده‬ ‫ﺳﻪده ﺑﻪر ﻟﻪ ﺋـ‪‬ـﺴـﺘـﺎ ﮔـﻪڕان ﺑـﻪدوای زاﻧﺴـﺘـﯽ ﻟـﻪﺳـﻪر ھـﻪﻣـﻮو‬ ‫ﻣﻮﺳ‪‬ﻤﺎﻧ‪‬ﮏ واﺟﺐ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫ﻧـﻪﮔـﻮﻧـﺠــﺎوه ھـﻪﺗـﺎ ﺋـ‪‬ـﺴـﺘــﺎ ﺣـﻪﻗـﯿــﻘـﻪﺗـ‪‬ـﮑــﯽ زاﻧﺴـﺘـﯿــﯽ دژ ﺑــﻪ‬ ‫ﻓﻪرﻣﻮودهﯾﻪک ﯾﺎن ﺋﺎﯾﻪﺗ‪‬ﮑﯽ ﻗﻮرﺋﺎﻧﯿﯽ ﺑﻮهﺳﺘ‪ .‬ﺑﻪ‪‬م دهﺷ‪ ‬ﮐـﻪ‬ ‫ھﻪﻧﺪ‪‬ﮏ ﺟﺎر ﺗﯿﯚر‪‬ﮏ ﯾﺎ ﮔﺮﯾﻤﺎﻧ‪‬ﮑﯽ زاﻧﺴﺘﯿﯽ ﻗﻮﺗﺒ‪‬ﺘﻪوه و دژ ﺑـﻪ‬ ‫دهﻗ‪‬ﮑﯽ ﻗﻮرﺋﺎن ﯾﺎن ﭼﻪﻣﮑ‪‬ﮑﯽ ﻓـﻪرﻣـﻮودهﯾـﻪک ﺳـﻪﻧـﮕـﻪر ﺑـﮕـﺮێ‪،‬‬ ‫ﮐــﻪﭼــﯽ دهﺑــﯿــﻨــﯿــﻦ ﺋــﻪم ﺗــﯿــﯚره ﭘــﺎش ﻣــﺎوهﯾــﻪک زهﻣــﻪﻧــﻪﮐــﻪی‬ ‫ﺑﻪﺳﻪردهﭼ‪ ‬و ھﻪر ﺧﯚی ھﻪ‪‬ﺪهوهﺷ‪‬ﺖ و دهﭘﻮوﮐ‪‬ﺘـﻪوه‪ ،‬ﺗـﺎوهﮐـﻮو‬ ‫ﯾــﺎﺳــﺎﯾــﻪک ﯾــﺎن راﺳــﺘــﯿــﯿــﻪﮐــﯽ زاﻧﺴــﺘــﯿــﯽ د‪‬ــﺘــﻪ ﺋــﺎراوه و ﺑــﻪ‬ ‫ﻣﻠﮑﻪﭼﯿﯿﻪوه د‪‬ﺘﻪ ﺧزﻣﻪﺗﯽ ﺋﺎﯾﻪت ﯾﺎن ﻓﻪرﻣﻮودهﮐﻪ‪.‬‬ ‫ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺋﺎزار ﮐﻪ ﻟﻪ ﭘ‪‬ﺴﺘﺪاﯾﻪ و ﮔﯚﺷﺖ ھـﻪﺳـﺖ ﺑـﻪ ﺋـﺎزار‬‫ﻧﺎک‪ ،‬ﺧﻮای ﮔﻪوره دهﻓﻪرﻣﻮێ‪) :‬ان اﻟـﺬﯾـﻦ ﮐـﻔـﺮوا ﺑـﺎﯾـﺎﺗـﻨـﺎ ﺳـﻮف‬ ‫ﻧﺼﻠﯿﮫﻢ ﻧﺎرا ﮐﻠﻤﺎ ﻧﻀﺞ ﺟﻠﻮدھﻢ ﺑﺪﻟﻨﺎھﻢ ﺟﻠـﻮدا ﻏـﯿـﺮھـﺎ ﻟـﯿـﺬوﻗـﻮا‬ ‫اﻟﻌﺬاب‪.(...‬‬

‫‪9‬‬

‫ﭘزﯾﺸﮑﻪﮐﺎن دهزاﻧﻦ ﮐﻪ ﺳﻮوﺗﺎﻧﻪﮐﻪ دهﮔﺎﺗﻪ ﭘﻠﻪ‬ ‫ﺳ‪ ،‬واﺗﺎ ﺑﻪرهو ﮔـﯚﺷـﺘـﻪﮐـﻪ دهڕوا‪ ،‬ﺋـﺎزاری زۆر‬ ‫راﺳـﺎن‬ ‫زۆر ﮐﻪم دهﺑ‪‬ﺘﻪوه ﺗﺎ دهﮔﺎﺗﻪ ﺋﺎﺳﺘ‪‬ﮏ ﮐـﻪ ﺋـﺎزاری‬ ‫ﻧﺎﻣ‪‬ﻨ‪ ،‬ﭼﻮﻧﮑﻪ ﺋﻪو دهﻣﺎراﻧﻪی ﮐﻪ ﺋﺎزارهﮐﻪ دهﮔﻮ‪‬زﻧﻪوه ﺳﻮوﺗﺎون‪.‬‬ ‫ﺧﻮای ﮔﻪوره ﻟﻪ ﺑـﺎﺳـﯽ ﺳـزای دۆزهﺧـﺪا دهﻓـﻪرﻣـﻮێ‪ :‬ﮐـﻪ ﮔـﯚﺷـﺘـﯽ‬ ‫ﺑ‪‬ﺒﺎوهڕان دهﮔﺎﺗﻪ ﺋﻪو ﻗﯚﻧﺎﻏـﻪی ﮐـﻪ ﺋـﯿـﺘـﺮ ﻟـﻪﺑـﻪر ﺳـﻮوﺗـﺎﻧـﯽ زۆر‬ ‫ھﻪﺳﺖ ﺑﻪ ﺋﺎزار ﻧﺎﮐﻪن‪ ،‬ﭘ‪‬ﺴﺘﻪﮐﺎﻧﯿﺎن ﺑـﯚ دروﺳـﺖ دهﮐـﺮ‪‬ـﺘـﻪوه ﺑـﯚ‬ ‫ﺋﻪوهی ﺑﻪﺑﻪردهواﻣﯿﯽ ﺋﺎزارهﮐﻪ ﺑﭽ‪‬ﮋن‪.‬‬

‫ ﺧﻮای ﮔﻪوره دهﻓﻪرﻣﻮێ‪) :‬ﯾﺨﻠﻘﮑﻢ ﻓﯽ ﺑﻄﻮن اﻣﮫﺎﺗﮑﻢ ﺧﻠﻘﺎ ﻣﻦ ﺑﻌـﺪ‬‫ﺧﻠﻖ ﻓﯽ ﻇﻠﻤﺎت ﺛﻠﺚ( واﺗﻪ‪ :‬دروﺳﺘﺘﺎن دهﮐﻪﯾﻦ و ﺋﻪﻧﺪازهﮔﯿﺮﯾـﯿـﺘـﺎن‬ ‫دهﮐﻪﯾﻦ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮ ﺳﮑﯽ داﯾﮑﺘﺎﻧﺪا و ﺑﻪﭼﻪﻧﺪ ﻗﯚﻧﺎﻏ‪‬ـﮑـﺪا دهڕۆن‪ ،‬ﺑـﻪ‪‬م‬ ‫داﭘﯚﺷﺮاون ﺑﻪ ﺳ‪ ‬ﭘﻪرده ﻟﻪ ﺗﺎرﯾﮑﯿﯿﺪا‪.‬‬ ‫زاﻧﺴﺘﯽ ﭘزﯾﺸﮑﯿﯽ دۆزﯾﻪوه ﮐﻪ ﺋﻪو ﮐﯚرﭘﻪﯾﻪی ﻟﻪ ﺳﮑﯽ داﯾﮑﯿـﺪاﯾـﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺳ‪ ‬ﭘﻪرده داﭘـﯚﺷـﺮاوه‪ .‬ﯾـﻪﮐـﻪﻣـﯿـﺎن ڕاﺳـﺘـﻪوﺧـﯚ ﺟـﻪﻧـﯿـﻨـﻪﮐـﻪی‬ ‫داﭘﯚﺷﯿﻮه و ﭘ‪‬ﯽ ده‪‬ﻦ ”ﺋﻪﻣﯿﻨﻮم“‪ ،‬دووهﻣﯿﺎن ﭘ‪‬ﯽ ده‪‬ﻦ ”ﮐـﯚرﯾـﯚن“‪،‬‬ ‫ﺳ‪‬ﯿﻪﻣﯿﺎن ﭘ‪‬ﯽ ده‪‬ﻦ ”دﺳﺪﯾﻮهڵ“ ‪ .‬ﺟ‪‬ﯽ ﺑﺎﺳﻪ ﺋﻪم ﺳـ‪ ‬ﭘـﻪرده زۆر‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯿﯿﺎن ﺑﻪ ﺗﺎرﯾﮑﯿـﯽ ھـﻪﯾـﻪ‪ ،‬ڕووﻧـﺎﮐـﯿـﯽ ﺧـﺮاﭘـﻪ ﺑـﯚﯾـﺎن و ﺑـﻪ‬ ‫ﺗﺎرﯾﮑﯿﯽ ﮔﻪوره دهﺑﻦ ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﮔﻪورهﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ﮐﯚرﭘﻪﯾﻪ ﺧﯚی‪ ،‬ﺧﻮای‬ ‫ﮔﻪورهش وﺷﻪی ”ﻇﻠﻤﺎت“ ﺑﻪﮐﺎردهھ‪‬ﻨ‪‬ﺖ واﺗﻪ ”ﺗﺎرﯾﮑﯿﯽ“‪.‬‬ ‫زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﭘزﯾﺸﮑﯿﯽ ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺮﯾﮑﺎ و ﺋﻮروﭘﺎ ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﻪ ﺋﻪو ﺋـﻪﻧـﺠـﺎﻣـﻪی‬ ‫ﮐﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﮐﯚرﭘﻪی ﻣﺮۆڤ ﮐﻪ ‪ 42‬رۆژ ﺗﻪواو دهﮐـﺎ‪ ،‬ﭼـﺎﻻﮐـﯿـﯿـﻪﮐـﯽ‬ ‫ﮐﺎرهﺑﺎﯾﯽ ﻟﻪ ﺳـﮑـﯽ داﯾـﮑـﻪﮐـﻪدا ﭘـﻪﯾـﺪا دهﺑـ‪ .‬دوای ‪ 42‬رۆژهﮐـﻪ‬ ‫ﺗﯿﺸﮑ‪‬ﮏ ﻟﻪ ﺳﻪری ﻣﻨﺪا‪‬ﻪﮐـﻪ دروﺳـﺖ دهﺑـ‪ ‬ﭘـ‪‬ـﯽ ده‪‬ـ‪‬ـﻦ )ﻗـﻪدی‬ ‫ﻣ‪‬ﺸﮏ( و ﻟ‪‬ﭙﺮﺳﺮاوه ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﯿﺴﺘﻦ‪ ،‬ﺑﯿﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺗﺎﻣﮑـﺮدن‪ ،‬ﺑـﯚﻧـﮑـﺮدن‪،‬‬ ‫ﮔﻪرﻣﺎ و ﺳﻪرﻣﺎ‪ . ..‬وه ﺋﻪم )ﻗﻪدی ﻣـ‪‬ـﺸـﮏ(ه دوای ‪ 42‬رۆژی ﺗـﻪواو‬ ‫دروﺳﺖ دهﺑ‪ .‬ﻟـﻪم ﺑـﺎرهوه ﭘـ‪‬ـﻐـﻪﻣـﺒـﻪر ) دروودی ﺧـﻮای ﻟـﻪﺳـﻪر(‬ ‫دهﻓﻪرﻣﻮێ‪ ) :‬اذا ﻣﺮ ﺑﺎﻟﻨﺤﻠﻔﻪ اﺛﻨﺎن و ارﺑﻌﻮن ﻟﯿﻠﻪ ﺑﻌﺚ اﻟـﻠـﻪ اﻟـﮫـﺎ‬ ‫ﻣﻠﮑﺎ ﻓﺼﻮرھﺎ و ﺧﻠﻖ ﺳﻤﻌﮫﺎ و ﺑﺼﺮھﺎ و ﺟﻠﻮدھﺎ و ﻟﺤﻤﮫﺎ و ﻋﻈﺎﻣﮫـﺎ‪،‬‬ ‫ﺛﻢ ﻗﺎل‪ :‬ﯾﺎ رب اذﮐﺮ ام اﻧﺜﯽ؟( واﺗﻪ‪ :‬ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﺋـﻪو ﮐـﯚرﭘـﻪﻟـﻪﯾـﻪ‬ ‫‪ 42‬رۆژ ﺗﻪواو دهﮐﺎ ﻟﻪ ﺳﮑﯽ داﯾﮑـﯿـﺪا‪ ،‬ﺧـﻮای ﮔـﻪوره ﻓـﺮﯾﺸـﺘـﻪﯾـﻪک‬ ‫دهﻧ‪‬ﺮێ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﮐﯽ ﭘ‪‬ﯿﻪ‪ ،‬ﺑﯿﺴﺘﻦ و ﺑﯿﻨﯿﻦ و ﭘـ‪‬ـﺴـﺖ و ﮔـﯚﺷـﺖ و‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﮑﻪﮐﺎﻧﯽ ﺑـﯚ دﯾـﺎرﯾـﯽ دهﮐـﺎ‪ ،‬ﭘـﺎﺷـﺎن دهﻓـﻪرﻣـﻮێ‪ :‬ﺧـﻮای ﮔـﻪوره‬ ‫ﻧ‪‬ﺮﯾﻨﻪﯾﻪ ﯾﺎن ﻣ‪‬ﯿﻨﻪ؟ واﺗﻪ رهﮔﻪزی ﺋﻪو ﮐﯚرﭘﻪﯾﻪ ھـ‪‬ـﺸـﺘـﺎ دﯾـﺎرﯾـﯽ‬ ‫ﻧﻪﮐﺮاوه‪ ،‬زاﻧﺴﺘﯽ ﭘزﯾﺸﮑﯿﯿﺶ ھﻪر وا ده‪ ،‬ﮐـﻪ ﺋـﻪﻣـﺎﻧـﻪ ھـﻪﻣـﻮوی‬ ‫دروﺳﺖ دهﺑﻦ ﭘﺎﺷﺎن رهﮔﻪزی ﻧ‪‬ﺮﯾﻨﻪ ﯾﺎن ﻣ‪‬ﯿﻨﻪ دروﺳﺖ دهﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﺷﻤﺎوه ﻟﻪ ﻻﭘﻪڕه ‪١٥‬‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫‪10‬‬ ‫ﺋﻪﻣﺠﺎرهش ﭘ‪‬ﻐﻪﻣﺒﻪر ﺑﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ و‬ ‫ﻧﺎودارﺗﺮﯾﻦ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯽ ﺟﯿﮫﺎن دهرﭼﻮو‬

‫ﺑــﺎوهڕ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎدهی دهﮐﺎ‬

‫ﺷﻪھﯿﺪان ﺑﻪڕ‪‬زن‪ ،‬ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻟﻪ د‪‬ن دان و ﻗﻪت‬ ‫ﻟﻪﺑﻪر ﭼﺎوان ون ﻧﺎﺑﻦ‪ .‬ﺋﻪوان ﭘ‪‬ﺸﻪﻧﮕﯽ ﺧﻪﺑﺎت و‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧﺪهری ر‪‬ﮕﻪی رزﮔﺎرﯾﯽ و ﻧﻪﺟﺎﺗﻦ‪ .‬ﺋﻪوان ووره‬ ‫و ووزهی ﺷﯚڕﺷﻦ و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪی‬ ‫ﻓﯿﺪاﮐﺎرﯾﯽ و ﺧﯚﺑﻪﺧﺘﮑﺮدﻧﻦ‪ .‬ﺋﻪوان ﺳﻪﻧﮕﻪری ﻗﺎﯾﯿﻢ‬ ‫و ﻟﻪﮔﺮﺗﻦ ﻧﻪھﺎﺗﻮوی ﺑزوﺗﻨﻪوهﮐﻪﻣﺎن و دهزﻣﺎﯾﻪی‬ ‫ﻗﻪت ﻟﻪﺑ‪‬ان ﻧﻪھﺎﺗﻮوی ﺧﻪﺑﺎﺗﻪ ﺧﻮ‪‬ﻨﺎوﯾﯿﻪﮐﻪﻣﺎﻧﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾﻪ ﺋ‪‬ﻤﻪ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﭼﺎو‪‬ﮑﯽ ﭘ‪ ‬ﻟﻪ ر‪‬زهوه ﻟﻪ‬ ‫ﮐﯚڕی ﺷﻪھﯿﺪان دهڕواﻧﯿﻦ و ﺑﻪ د‪‬ﮑﯽ ﭘ‪ ‬ﻟﻪ‬ ‫ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯿﯿﻪوه ﯾﺎدﯾﺎن دهﮐﻪﯾﻦ و ﺑﺎﺳﯿﺎن دهﮐﻪﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﯾﺎدی ﺋﻪﻣﺠﺎرهﻣﺎن ﯾﺎدی ﺷﻪھﯿﺪی ﻗﺎرهﻣﺎن ﮐﺎک‬ ‫ﺧﻪﻟﯿﻠﯽ ﻣﺤﻪﻣﻤﻪدﯾﯽ )ﺧﻪﻟﯿﻞ ﺧﯚﺷﮑﻪﻻم(ه‪.‬‬ ‫ﺷﻪھﯿﺪ ﺧﻪﻟﯿﻞ ﻣﺤﻪﻣﻤﻪدی ﻧﺎﺳﺮاو ﺑﻪ ﺧﻪﻟﯿﻞ‬ ‫ﺧﯚﺷﮑﻪﻻم‪ ،‬ﺧﻪ‪‬ﮑﯽ ﮔﻮﻧﺪی ﮐﻮ‪‬ﻪﺑﯚزی ﻧﺎوﭼﻪی‬ ‫دهﺷﺘﻪﺗﺎ‪‬ﯽ ﺑﺎﻧﻪ‪ .‬ﻟﻪ ﺑﻨﻪﻣﺎ‪‬ﻪﯾﻪﮐﯽ ھﻪژاردا ﭼﺎوی‬ ‫ﺑﻪ دﻧﯿﺎی ﭘ‪ ‬ﻟﻪ ﻣﻪﯾﻨﻪت و ﺑ‪‬ﺒﻪﺷﯽ ﮐﻮردهوارﯾﯽ‬ ‫ﭘﺸﮑﻮت و ﻟﻪﺑﻪر ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ و ھﻪﻟﻮﻣﻪرﺟﯽ‬ ‫ﻧﻪدارﯾﯽ و دژوارﯾﯽ ژﯾﺎن وهک زۆرﺑﻪی ﻣﻨﺪا‪‬ﻪ‬ ‫د‪‬ﮫﺎﺗﯿﯿﻪﮐﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪ ﺧﻮ‪‬ﻨﺪن ﺑ‪‬ﺒﻪش‬ ‫ﺑﻮو‪ ،‬ﻟﻪﺟﯿﺎﺗﯽ دهرﺳﺨﻮ‪‬ﻨﺪن ﻟﻪ ﮐﺎروﺑﺎری ﮐﺸﺘﻮﮐﺎ‪‬ﺪا ﺷﻪھﯿﺪ ﺧﻪﻟﯿﻞ ﺧﯚﺷﮑﻪﻻم‬ ‫ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﯽ ﺑﺎوﮐﯽ دهدا‪ .‬ﺷﻪھﯿﺪ ﺧﻪﻟﯿﻞ ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ‬ ‫‪ ١٣٥٨‬دا ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ھ‪‬ﺮﺷﯽ رژﯾﻤﯽ ﮐﯚﻧﻪﭘﻪرﺳﺘﯽ ﺧﻮﻣﻪﯾﻨﯽ ﺑﯚﺳﻪر ﮐﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻪﺑﺎوهڕ‪‬ﮑﯽ ﭘﺘﻪو و وورهﯾﻪﮐﯽ ﺑﻪرزهوه ھﺎﺗﻪ ﻧ‪‬ﻮ ڕﯾزی ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪ ﺧﻪﺑﺎﺗﮕ‪‬هﮐﺎﻧﯽ‬ ‫ﮐﻮردﺳﺘﺎن و ﭼﻪﮐﯽ ﺷﻪرهﻓﯽ ﻟﻪﺷﺎن ﮐﺮد و ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ‪ ٨‬ی ‪ ١٣٥٨‬دا ﺷﺎﻧﺎزﯾﯽ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﺎﯾﻪﺗﯿﯽ وهرﮔﺮت و ﻟﻪ ھﻪوه‪‬ﯿﻦ رۆژی داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ر‪‬ﮑﺨﺮاوی ﺧﻪﺑﺎت ﻟﻪ ‪ ٥‬ی‬ ‫ﺧﻪرﻣﺎﻧﺎﻧﯽ ‪ ١٣٥٩‬دا ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﺎﻗﯿﯽ ھﺎوﺑﯿﺮوﺑﺎوهڕهﮐﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻪ ژ‪‬ﺮ ﺗﻪﻧزﯾﻤﯽ ر‪‬ﮑﺨﺮاوی‬ ‫ﺧﻪﺑﺎﺗﻪوه و ﺑﻪﺷﺎﻧﺎزﯾﯿﻪوه ﺋﻪرﮐﯽ ”ﺧﻪﺑﺎت“ی وهﺧﯚ ﮔﺮت‪.‬‬ ‫ﺷﻪھﯿﺪ ﺧﻪﻟﯿﻞ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﺎر‪‬ﮑﻪوه داﻣﻪزراو و ﺧﯚڕاﮔﺮ و ﻟ‪‬ﻮهﺷﺎوه ﺑﻮو‪ ،‬ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﺑﺒﻮه‬ ‫ﺟ‪‬ﮕﺎی ﻣﺘﻤﺎﻧﻪی ”ﺧﻪﺑﺎت“ و ھﺎوﺑﯿﺮ و ھﺎوﺳﻪﻧﮕﻪرهﮐﺎﻧﯽ ﺧﯚی و ﻟﻪﻧﺎو د‪‬ﯽ ﮐﯚﻣﻪ‪‬ﻧﯽ‬ ‫ﺧﻪ‪‬ﮑﺪا ﺟ‪‬ﮕﺎی ﺧﯚی ﮐﺮدﺑﯚوه‪ .‬ﺷﻪھﯿﺪ ﺧﻪﻟﯿﻞ ﺑﻪھﯚی ﻟ‪‬ﮫﺎﺗﻮوﯾﯽ و ﺗ‪‬ﮑﯚﺷﺎﻧﯽ د‪‬ﺴﯚزاﻧﻪی‬ ‫ﺑﻪرهﺑﻪره ﭘ‪‬ﺪهﮔﻪﯾﺸﺖ و ﮐﺎراﻣﻪﯾﯽ و ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ زﯾﺎد دهﮐﺮد و ﭘﻠﻪی ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﯽ دهﭼﻮوه‬ ‫ﺳﻪرێ‪.‬‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘﺎن ‪ .‬ﻧ‪‬ـﺖ ‪ :‬ڕۆژﻧـﺎﻣـﻪی "ﺋـﯿـﻠـﯿـﻤـﻮﻧـﺪو"ی‬ ‫ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ ڕاﭘﺮﺳﯿﯿﻪﻛﯽ دهرﺑﺎرهی ﮔﻪورهﺗـﺮﯾـﻦ‬ ‫و ﻧﺎودارﺗﺮﯾﻦ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗـﯿـﯿـﻪ ﺟـﯿـﮫـﺎﻧـﯿـﯿـﻪﻛـﺎن‬ ‫ﺳﺎزدا‪.‬‬ ‫ڕۆژﻧﺎﻣﻪﻛﻪ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿـﺎﻧـﻪی ﻟـﻪ‬ ‫ﻟﯿﺴﺘ‪‬ﻜﺪا ﻧﺎوﻧﻮوس ﻛﺮدﺑﻮو ﻛﻪ ﻛﺎرﺗ‪‬ﻜﺮدﻧ‪‬ﻜـﯽ‬ ‫ﻻی ﺧـــﻪ‪‬ـــﻚ دروﺳـــﺖ ﻛـــﺮدووه‪ .‬ﺧـــﻪ‪‬ﺗـــﯽ‬ ‫ڕاﭘﺮﺳﯿﯿﻪﻛﻪش‪ ،‬ﺑﯚ ﺋﻪو ﻛـﻪﺳـﺎﯾـﻪﺗـﯿـﯿـﻪی ﻛـﻪ‬ ‫ﻟﻪو ڕاﭘﺮﺳﯿـﯿـﻪ ﺳـﻪرﻛـﻪوﺗـﻦ ﺑـﻪدهﺳـﺘـﺪ‪‬ـﻨـ‪،‬‬ ‫ﺑ‪‬ﯾﺎرﺑﻮو ﻟﻪ ﺋﺎھﻪﻧـﮕـ‪‬ـﻜـﯽ ﺗـﻪﻟـﻪﻓـزﯾـﯚﻧـﯿـﯽ و‬ ‫ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﮐﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﺪا ﭘـﯿـﺸـﮑـﻪش ﺑـﮑـﺮێ و‬ ‫ھﻪروهھﺎ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪ ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ و ﺗـﻪواوی ﺋـﻮروﭘـﺎ ﺑـﻨـﺎﺳـ‪‬ـﻨـﺮ‪‬ـﺖ و‬ ‫ﺑﻪوردﯾﯽ ﺗﯿﺸﻚ ﺑﺨﺮ‪‬ﺘﻪ ﺳﻪر ﻻﯾﻪﻧﻪ ﺟـﻮان و‬ ‫ﺗﺎﯾـﺒـﻪﺗـﻪﻛـﺎﻧـﯽ ژﯾـﺎﻧـﯽ ﺋـﻪو ﻛـﻪﺳـﺎﯾـﻪﺗـﯿـﯿـﻪ‬ ‫ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮوه‪.‬‬ ‫ﻟـﻪ ﻧـ‪‬ـﻮان ﺋـﻪو ﻛـﻪﺳــﺎﯾـﻪﺗـﯿـﯿــﻪ ﻧـﺎﺳـﺮاو و‬ ‫ھــﻪ‪‬ــﻜــﻪوﺗــﻮواﻧــﻪی‪ ،‬ﭘــ‪‬ــﻐــﻪﻣــﺒــﻪری ﺋــﯿــﺴــﻼم‬ ‫ﻣﺤﻪﻣﻤﻪد )دروودی ﺧﻮای ﻟـﻪﺳـﻪر ﺑـ‪‬ـﺖ( ﺑـﻮو‬ ‫ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﯿﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﺑـﻪدهﺳـﺘـﺒـ‪‬ـﻨـ‪ ‬و ﻟـﻪ‬ ‫ﻣــﺎوهی ﻛــﺎﺗــﮋﻣــ‪‬ــﺮ‪‬ــﻜــﺪا‪-%٨٨ -‬ی دهﻧــﮕــﻪﻛــﺎن‬ ‫ﻣﺴﯚﮔﻪر ﺑﮑﺎت‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش ﺋﻪوه ﻧـﯿـﺸـﺎن دهدات‬ ‫ﻛﻪ ﭘـ‪‬ـﻐـﻪﻣـﺒـﻪر ﻧـ‪‬ـﺮدراوی ﺑـﻪﺣـﻪﻗـﯽ ﺧـﻮدا‬ ‫و ﭘﻴﻐﻪﻣﺒﻪری ھﻪﻣﻮو ﺑﻪﺷﻪرﯾﺘﻪ و ﻣﺎﻣـﯚﺳـﺘـﺎ‬ ‫و ﺳﻪرﻣﻪﺷﻘﯽ ﺋﺎﻛﺎر و ڕهﻓﺘﺎره ﺑﺎﺷﻪﮐﺎﻧـﻪ " و‬ ‫اﻧﮏ ﻟﻌﻠﯽ ﺧﻠﻖ ﻋﻈﯿﻢ" و‪ ،‬دﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴﻼم دﯾﻨﯽ‬ ‫ﺳﻪﻻﻣﻪﺗﯿﯽ و ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﻪ‪ .‬ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهی ﻛـﻪ‬ ‫ﻟﻪ ھﻪﻧﺪێ ﻟﻪ و‪‬ﺗﻪ ڕۆژﺋﺎواﯾﯿﻪﻛﺎن رﻗ‪‬ـﮑـﯿـﺎن‬ ‫ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻣﺴﻮ‪‬ﻤﺎﻧـﺎن ﻻ دروﺳـﺖ ﺑـﻮوﺑـﻮو‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﺋـﯿـﺴـﻼم ھـﻪردهم ﻟـﻪ ﺑـﻪھـ‪‬ـزﺑـﻮون و‬ ‫ﺑﻪرهوﭘ‪‬ﺸﭽﻮوﻧﺪا ﺑﻮوه‪.‬‬

‫ﺷﻪھﯿﺪ ﺧﻪﻟﯿﻞ ﺧﯚﺷﮑﻪﻻم ﻟﻪ رۆژی ھﻪﯾﻨﯽ ‪ ١٣٦٣−١٠−١٤‬دا ﻟﻪ ﺷﻪڕ‪‬ﮑﯽ ﻗﺎرهﻣﺎﻧﺎﻧﻪدا‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﺟﺎدهی ”ﮔﺮده رهش“ ﻟﻪ ﭘﺸﺘﯽ ﮔﻮﻧﺪی ”ﮐﯿﻮهرۆ“ی ﻧﺎوﭼﻪی ﺑﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻟﻠﻪی‬ ‫ﺋﻪم ڕاﭘﺮﺳـﯿـﯿـﻪش ﺑـﻪ‪‬ـﮕـﻪی ﺳـﻪرﮐـﻪوﺗـﻨـﯽ‬ ‫دژﻣﻨﺎﻧﯽ ﮔﻪل و داﮔﯿﺮﮐﻪراﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﻪﮐﻪﻣﺎن ﭘ‪‬ﮑﺮا و ﮔﯿﺎﻧﯽ ﭘﺎﮐﯽ ﺑﻪرهو ﺑﻪھﻪﺷﺘﯽ‬ ‫ﻣﺴﻮ‪‬ﻤﺎﻧﺎن و ڕاﺳﺘﯿـﯽ و ﺑـ‪‬ـﮕـﻪردﯾـﯽ دﯾـﻨـﯽ‬ ‫ﺑﻪرﯾﻦ ﺑﺎ‪‬ﯽ ﮔﺮت و ﺋﻪرﮐﯽ ﺧﻪﺑﺎت و ﺗ‪‬ﮑﯚﺷﺎﻧﯽ ﺑﯚ ھﺎوﺑﯿﺮ و ھﺎوﺳﻪﻧﮕﻪرهﮐﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﯿﺴﻼم و ﮔﻪورهﯾﯽ ﭘ‪‬ﻐﻪﻣـﺒـﻪرهﮐـﻪی ﻧـﯿـﺸـﺎن‬ ‫ﺑﻪﺟ‪‬ﮫ‪‬ﺸﺖ‪ .‬ھﻪزار ﺳ‪‬و ﻟﻪ ﮔﯿﺎﻧﯽ ﭘﯿﺮۆزی ﺑ‪.‬‬ ‫دهدا‪.‬‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫دهرو ﺶ‬ ‫ﺟ‪‬ﯿﻪﮐﯽ ھﻪﺗﺎ ﺑ‪‬ﯽ ﻧﺎﺧﯚش و ﺗﻪﻧﮕﻪ‪ ،‬ﺧﯚ ﻧﺎﮐﺮێ ﻗﻪدهﻣﺎﻧﯽ ﺗ‪‬ﺪا‬ ‫ﻟ‪‬ﺪهی ھﯿﭻ‪ ،‬ﺑﮕﺮه ﭘﯿﺎو ﻧﺎﺗﻮاﻧ‪ ‬ﺗﺎو‪‬ﮏ در‪‬ﮋ ﺑ‪‬ﺖ‪ .‬ده‪‬ﻢ دا‪‬ﻧﻪ‬ ‫ﺗﻪﺳﮏ و ھﻪزار ﮐﻮﻧﻪﮐﻪ‪ ،‬ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ھﻪﻣﻮو ﺗﺎرﯾﮑﯿﯿﻪ و ﻗﯚرت و‬ ‫ﭘ‪‬ﭽﻪ زۆراﻧﻪی‪ ،‬زۆر ﺑﯚ ﻣﻦ ﺧﯚﺷﺘﺮ ﺑﻮو ﻟ‪‬ﺮه‪ .‬ﮐﻮڕه راھﺎﺗﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮ‪‬ﻨ‪‬ﮑﯽ ﺋﺎوا زۆر زهﺣﻤﻪﺗﻪ‪ .‬دهرﺑﯿﺠﻪﯾﻪﮐﯽ ﺑﭽﮑﯚﻟﻪی ھﻪﯾﻪ‬ ‫ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪ ﺣﻪوهﻗﯽ ﺣﺎﺳﻤﺎﻧ‪‬ﯿﻪ ﮐﻪ ﺋﻪﮔﻪر ھ‪‬ﻨﺪهی ﮐﻪش در‪‬ﮋ ﺑﺎم‬ ‫دهﺳﺘﻢ ﻧﻪدهﮔﻪﯾﺸﺘ‪ .‬ﻟﻪﺳﻪر ﺳﻪرم‪ ،‬ﺑﻪﺟ‪‬ﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧ‪‬ﮑﯽ ﺑ‪‬ﮕﻪرد و‬ ‫ﺟﻮان ﺳﻪﻗﻔ‪‬ﮑﯽ ڕهش و ﭼ‪‬ﮑﻦ ﭘ‪ ‬ﻟﻪ ھ‪‬ﻼﻧﻪ ﺟﺎ‪‬ﺠﺎ‪‬ﯚﮐﻪﯾﻪ دهرﮔﺎی‬ ‫ﺑﻪﺳﻪر دا‪‬ﻧ‪‬ﮑﯽ در‪‬ﮋدا دهﮐﺮ‪‬ﺘﻪوه‪ ،‬ﻟﻪﭘﺸﺖ دهرﮔﺎﮐﻪ ﻧﯿﮕﺎﺑﺎﻧ‪‬ﮑﯽ‬ ‫ﻣﻠﭙﺎن‬ ‫ﭼﻮارﺷﺎﻧﻪی‬ ‫ده‪‬ﯽ د‪‬ﻮه د‪‬ﺖ و‬ ‫د‪‬ﯽ‬ ‫دهﭼ‪ .‬ﭘﯿﺎو‬ ‫ﺗﻮﻧﺪه‬ ‫داﯾﻤﻪ‬ ‫ﻟ‪‬ﺮه‬ ‫دﯾﻤﻪﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪداﯾﻤﻪش‬ ‫ﻣﻪرگ وهک د‪‬ﻮهزﻣﻪ‬ ‫ﻟﻪﺑﻪر ﭼﺎواﻧﺖ د‪‬ﺖ و‬ ‫دهﭼ‪ .‬ﭘﯿﺎو وهک ﺑﺎوﮐﯽ‬ ‫ﮐﻮڕﮐﻮژراو ھﻪﻣﻮو ﮐﺎت‬ ‫ﺗﺎزﯾﻪداره‪ .‬ﺋﺎﺧﺮ ﺟﮕﻪ‬ ‫ﻟﻪ دﯾﻮاری ﺗﻪﻧﮓ و‬ ‫ﺗﺎرﯾﮏ ﮐﻪس ھﺎت و‬ ‫ﻧﺎﺑﯿﺴﺘ‪.‬‬ ‫ھﺎوار‬ ‫و‬ ‫ﺗﻪڕ‬ ‫ژوور‪‬ﮑﯽ‬ ‫ﺗﻪﻧﮕﻪﺑﻪر ھﻪﻧﺪێ ﺟﺎر‬ ‫ﺑﯚﮔﻪﻧﯿﻮهﮐﻪی زۆر ﻗ‪‬زهوﻧﻪ ﭘﯿﺎو ﭘ‪‬ﯽ دهﺧﻨﮑ‪ .‬ھﻪر ﭼﻪﻧﺪه‬ ‫ﺷﻪﻟﻼق و‪‬ﮑﻪوﺗﻦ ﺋﻪﺷﮑﻪﻧﺠﻪ و ﺋﺎزار‪‬ﮑﯽ زۆر ھﻪ‪‬ﺪهﮔﺮێ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫ﭘﯿﻢ ﺧﯚﺷﻪ ڕۆژێ ‪ ٥٠‬ﺟﺎرم وهﺑﻪر ﺷ‪‬ﻠﻼﻗﺎن دهن ھﻪﺗﺎ ﭼﻪﻧﺪ‬ ‫ﺳﺎﺗ‪‬ﮏ ﻟﻪ ھﻪوای ﺋﺎزاددا ﻗﻪدهﻣﺎن ﻟ‪‬ﺪهم‪ .‬ﻧﻪرﻣﺎﯾﯽ ڕاﻧﻢ ﺑﻪھﯚی‬ ‫ﮔﻪرﻣﺎ و ﺋﺎرهﻗﻪﮐﺮدن ﺑﺒﻮوﻧﻪ ﺋﺎوﻟﻪک و ﺑﻠﯚﻗﯽ ﭘﺎن و ﺑﻪژان و ﺑﺮﯾﻦ‬ ‫و‪ ،‬دهرﻣﺎﻧﯿﺶ ﻧﻪﺑﻮو ﺑﯚ ﺗﯿﻤﺎر‪ .‬ﮐﻮڕه ﺋﻪوهی ﻟﻪ ھﻪﻣﻮوی ﻧﺎﺧﯚﺷﺘﺮه‬ ‫و ﻟﻪ ﭘﯿﺎوت دهﮐﺎت‪ ،‬ﺋﻪﺷﮑﻪﻧﺠﻪ دهرووﻧﯿﯿﻪﮐﺎﻧﻦ ﮐﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ‬ ‫ﺋﯿﻤﺎﻧ‪‬ﮑﯽ ﺑﻪھ‪‬ز دهﺗﻮاﻧ‪ ‬ﻟﻪﺑﻪری ﺧﯚ ڕاﮔﺮێ‪ ،‬ﺋﯿﻤﺎن ﺑﻪوهی ﮐﻪ ﺑﯚ‬ ‫ﺑﻪدهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ ڕاﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ ﻟﻪﺧﯚﺑﻮردوو ﺑ‪‬ﺖ ﺗﺎ ﺋﻪو ڕۆژهی‬ ‫ﮐﻪ ﭼﻮوﻧﻪ ژ‪‬ﺮ ﭘﻪﺗﯽ ﺳ‪‬ﺪاره ﻧزﯾﮏ دهﺑ‪‬ﺘﻪوه و‪....‬‬ ‫زۆر ﺟﺎران ﻟﻪ ﺷﻮوﺷﻪ ﭼ‪‬ﮑﻨﻪﮐﻪی دهرﺑﯿﺠﻪﮐﻪم ھﻪ‪‬واﻧﯿﻮه ﻟﻪ‬ ‫ﺳﻮوﭼ‪‬ﮑﯽ ﺣﺎﺳﻤﺎﻧ‪ ‬ﮐﻪ ﻟ‪‬ﻢ دﯾﺎر ﺑﻮو ﺑﻪدوای ڕۆژ‪‬ﺪا دهﮔﻪڕام‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﻗﻪت ﻧﻪم دۆزﯾﻪوه‪ ،‬ﮔ‪‬ﯚﭘ‪‬ﮑﯽ ﺑﭽﮑﯚﻟﻪی ﻟ‪‬ﯿﻪ ﺑﻪ‪‬م ﮐﻠﯿﻠﯽ‬ ‫ھﻪ‪‬ﮑﺮدن و ﮐﻮژاﻧﺪﻧﻪوهﮐﻪی ﻟﻪ دهرهوهﯾﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﻪ وﯾﺴﺘﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ھﻪ‪‬ﯿﮑﻪن و ﺑﯿﮑﻮژ‪‬ﻨﻨﻪوه‪ .‬ﺋﻪو ﭼﻪﻧﺪ ڕۆژهی ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﺟﻪﻣﺎﻋﻪت ﺑﻮوم ڕﯾﺸﻢ ﻧﻪﺗﺎﺷﯽ ﺑﻮو‪ ،‬ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﮐﻪ ھﺎﺗﻮوﻣﻪﺗﻪ ﺋ‪‬ﺮه‬ ‫ﻟﻪﺗﺎو ﺋﻪو ڕﯾﺸﻪ ﺣﻪﺟﻤﯿﻨﻢ ﻧﻪﻣﺎوه ﺋﻪوهﻧﺪه ﻻﭼﺎوم ھﻪ‪‬ﮑ‪‬اﻧﺪوون‬ ‫ھﻪﻣﻮوم ﺑﺮﯾﻨﺪار ﮐﺮدوون‪.‬‬

‫‪11‬‬

‫دهرﮔﺎی ژوورهﮐﻪ ﮐﺮاﯾﻪوه و ﯾﻪﮐ‪‬ﮏ ﻟﻪ ﭘ‪‬ﺶ دهرﮔﺎ ﺑﻪدﯾﺎرﮐﻪوت‪:‬‬ ‫” ﻟﻪ ﮐﻪﻧﮕ‪‬ﻮه ﻟ‪‬ﺮهی؟“ ﮔﻮﺗﻢ‪ ” :‬ﺗﺎزه ھﺎﺗﻮوم“ ‪ ” .‬ﭼﻪﻧﺪه ﻟﻪوﻻی‬ ‫ﺑﻮوی؟“ ”ﺣﻪوﺗﻮوﯾﻪک”‪ ” .‬ھﯚﺷﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﺧﯚ ﺑ‪‬ﺖ ﺋ‪‬ﺮه ﺋﻪوﻻ ﻧﯿﻪ‪،‬‬ ‫ﻟ‪‬ﺮه ھﻪﻣﻮو ﺷﺘ‪‬ﮏ ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﯾﺎﺳﺎ دهﭼ‪‬ﺘﻪ ﭘ‪‬ﺶ“‪” .‬ﻟﻪﻧ‪‬ﻮ ﺧﻪ‪‬ﮏ و ﻟﻪ‬ ‫دهری زﯾﻨﺪان ﯾﺎﺳﺎ ﻧﻪﺑﻮو! ڕۆژی دوو ﺟﺎر ﺑﯚ ﺳﻪراو ﺑﺎﻧﮕﺖ دهﮐﻪن‬ ‫ﺟﺎری ﯾﻪﮐﻪم ﮐﺎﺗﮋﻣ‪‬ﺮ ‪ ٦‬ی‬ ‫ﺑﻪﯾﺎﻧﯽ ﺟﺎری دووهم ﮐﺎﺗﮋﻣ‪‬ﺮ ” ﻟﻪﺳﻪر ﺳﻪرم‪ ،‬ﺑﻪﺟ‪‬ﯽ‬ ‫ﭘ‪‬ﻨﺠﯽ ﺋ‪‬ﻮاره‪“.‬ﮐﻮڕه ﮐﺎﮐﻪ ﺑﯚ‬ ‫دهﻧﺎ ﭼﻮوﻧﻪ ﺋﺎودهﺳﺘﯿﺶ ﺑﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧ‪‬ﮑﯽ ﺑ‪‬ﮕﻪرد و‬ ‫ﯾﺎﺳﺎﯾﻪ؟ ﭘﯿﺎو ﻟﻪ وهﺧﺖ و ﺳﺎﺗﯽ‬ ‫دﯾﺎرﯾﮑﺮاودا ﺗﯿﻨﯽ ﺑﯚ ﻧﺎﯾﻪ” ‪ .‬ﺟﻮان ﺳﻪﻗﻔ‪‬ﮑﯽ ڕهش و‬ ‫”زۆر ﻗﺴﺎن دهﮐﻪی‪ ،‬ھﻪر ﺋﻪوهﯾﻪ‬ ‫ﮐﻪ ﮔﻮﺗﻢ“‪ .‬ﻟﻪﺑﯿﺮم ﻧﻪﺑﻮو ﺑﺎس ﭼ‪‬ﮑﻦ ﭘ‪ ‬ﻟﻪ ھ‪‬ﻼﻧﻪ‬ ‫ﺑﮑﻪم دﯾﻠ‪‬ﮑﯽ ﺗﺮﯾﺎن ﺋﻪوهﻧﺪه‬ ‫ڕاﮔﺮت ﺑﻮو ﺋﯿزﻧﯿﺎن ﻧﻪداﺑﻮو ﺟﺎ‪‬ﺠﺎ‪‬ﯚﮐﻪﯾﻪ دهرﮔﺎی‬ ‫ﻓﻪﻗﯿﺮه‬ ‫ﺋﺎودهﺳﺖ‬ ‫ﺑﭽ‪‬ﺘﻪ‬ ‫ﺑﻪﺳﻪر دا‪‬ﻧ‪‬ﮑﯽ‬ ‫ﻣﯿز‪‬ﺪاﻧﯽ ﮔﯿﺮاﺑﻮو ﮐﺎﺗ‪‬ﮏ ﺋﯿزﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪدهن ﺋﻪو ﺑﻪدﺑﻪﺧﺘﻪ ﮐﻪ در‪‬ﮋدا دهﮐــﺮ‪‬ـﺘـﻪوه‪.‬‬ ‫دهﭼ‪‬ﺘﻪ ﺋﺎودهﺳﺖ ﻣﯿزی ﺑﯚ‬ ‫ﻧﺎﮐﺮێ و دهﮔﻪڕ‪‬ﺘﻪوه‪ .‬ﻟﻪ د‪‬ﯽ ﻟــﻪﭘﺸﺖ دهرﮔـﺎﮐـﻪ‪،‬‬ ‫ﺧﯚﻣﺪا ﮔﻮﺗﻢ‪ :‬ﺑﯚ دهﺳﺘﺒﻪﺋﺎو‬ ‫ﻧﯿﮕـﺎﺑـﺎﻧ‪‬ﮑﯽ‬ ‫ﮔﻪﯾﺎﻧﺪن ﺋﺎواﻣﺎن ﻟ‪‬ﮑﻪن دهﺑ‪‬‬ ‫ﺑﯚ ڕﯾﺸﺘﺎﺷﯿﻦ و ﭘﺎک و ﺧﺎو‪‬ﻨﯿﯽ‬ ‫چ ﺑﻪ‪‬ﯾﻪﮐﻤﺎن ﺑﻪﺳﻪر ﺑ‪‬ﺖ؟ ﭼـﻮارﺷــﺎﻧـﻪی ﻣﻠﭙـﺎن‬ ‫ﺋ‪‬ﻮارێ‪ ،‬ﺑﻪھﯚی دﯾﺘﻨﯽ ﺑ‪‬ﮏ‬ ‫ده‪‬ﯽ د‪‬ﻮه د‪‬ﺖ و‬ ‫ﺗﻮوﺷﯽ‬ ‫ﻧﺎﻟﻪﺑﺎر‬ ‫ﺷﺘﯽ‬ ‫ﺋﻪرﺷﺎﻧﻪوه ﺑﻮوم‪ .‬ﭘ‪‬ی ﻻﯾﻠﯚﻧ‪‬ﮏ‬ ‫دهﭼ‪“‬‬ ‫ﺧﻮاردن ﮐﻪ ﻟﻪ ﻣﺎ‪‬ﻪوه ﺑﯚﯾﺎن‬ ‫ﻧﺎردﺑﻮوم ﺑﻪ دهﺳﺘﻢ ﮔﻪﯾﺸﺖ‪ .‬ﮐﻪ‬ ‫ﺳﻪﯾﺮم ﮐﺮد ﭘﺎﮐﻪﺗ‪‬ﮏ ﺗﯿﺨﯽ ﺗ‪‬ﺪاﯾﻪ‪ ،‬وﯾﺴﺘﻢ ڕﯾﺸﻢ ﺑﺘﺎﺷﻢ ﺑﻪ‪‬م ھﯿﭻ‬ ‫ﺋﺎﻣ‪‬ﺮ‪‬ﮑﻢ ﻻ ﻧﻪﺑﻮو‪ .‬ﻟﻪﻧﺎو ﭘﯿﺎ‪‬ﻪﮐﻪدا ھ‪‬ﻨﺪێ ﺋﺎو ﻣﺎﺑﻮو ﺑﻪ ﺟ‪‬ﮕﻪی‬ ‫ﻣﻪﮐﯿﻨﻪ ﻗﻪ‪‬ﻪﻣﻪﮐﻪم ﺑﻪﮐﺎرھ‪‬ﻨﺎ‪ .‬دهرﮔﺎ ﮐﺮاﯾﻪوه و د‪‬ﻮهزﻣﻪﮐﻪی‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻮو ﺑﻮو‪ .‬دهﺳﺘﯽ ﺑﻪﺳﻪر و ﭼﺎوی دا ھ‪‬ﻨﺎ و ﮔﻮﺗﯽ‪” :‬ﺑﯚﺧﯚﺗﯽ؟”‬ ‫ﮔﻮﺗﻢ‪” :‬ﺋﻪرێ وه‪ ‬ھﻪر ﺑﯚﺧﯚﻣﻢ ﺧﯚ‪“،“....‬ﺳﻪر و ﺳﯿﻤﺎت ﺑﯚ وای‬ ‫ﻟ‪‬ﮫﺎﺗﻮوه؟ “ ﺑﻪﺳﻪرھﺎﺗﯽ ڕﯾﺸﻪﮐﻪم ﺑﯚ ﮔ‪‬اﯾﻪوه‪” ،‬ﺟﺎ داوات ﻟﻪ‬ ‫ﻣﺎ‪‬ﻪوهﺗﺎن ﮐﺮدﺑﺎﯾﻪ ﻣﻪﮐﯿﻨﻪﯾﻪﮐﯽ ڕﯾﺸﺘﺎﺷﯿﻨﺖ ﺑﯚ ﺑﻨ‪‬ﺮن”‪ .‬وه‪ ‬ﺟﺎ‬ ‫ﺋﻪوﺟﺎرهی وا دهﮐﻪم‪ ،‬دوای ﭼﻪﻧﺪ ڕۆژ‪‬ﮑﯽ ﺗﺮ ھﻪر ﺋﻪو د‪‬ﻮهم ﻟ‪‬‬ ‫ﺑﻪژوورﮐﻪوﺗﻪوه‪”:‬ﺧﯚت ﺑﯚ ﻟ‪‬ﭙﺮﺳﯿﻨﻪوه ”ﺑﺎزﺟﻮﯾﯽ“ ﺋﺎﻣﺎده ﺑﮑﻪ”‪،‬‬ ‫ﮔﻮﺗﻢ‪ ” :‬ﺋﺎﺧﺮ ﻟﻪﺑﻪرﭼﯽ“ ” ﺑﯚﻣﺐ؟! “ ‪ ” ،‬ﺑﻪ‪ ،‬ﺑﯚﭼﯽ داوات ﻟﻪ‬ ‫ﻣﺎ‪‬ﻪوهﺗﺎن ﮐﺮدووه ﮐﻪ ﺑﯚﻣﺒﺖ ﺑﯚ ﺑﻨ‪‬ﺮن؟”‪” ،‬ﭼﯚن ﻟﻪﺑﻪرﭼﯽ ﻟﻪﻧﺎو‬ ‫ﺧﻮاردﻧﻪﮐﺎﻧﺘﺪا ﮐﻪ ﺑﯚﯾﺎن ﻧﺎردووی ﺑﯚﻣﺒ‪‬ﮏ دۆزراوهﺗﻪوه؟ ﺣﻪﺗﻤﻪن‬ ‫ﺋﻪوهت ﻟﻪ ﺳﻪری داﺑﻮو ﮐﻪ ھﻪﻣﻮواﻧﻤﺎن ﺑﻪﮐﻮﺷﺘﻦ ﺑﺪهی؟“‪ ،‬ﮔﻮﺗﻢ‪:‬‬ ‫”ﺋﻪو ﻗﺴﺎﻧﻪ ﭼﯿﯿﻪ‪ ،‬ﻣﻦ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪو ﺷﺘﻪم ﻟﻪ ﻣﺎ‪ ‬داواﮐﺮد ﮐﻪ ﺧﯚت‬ ‫داوات ﻟ‪‬ﮑﺮدم”‪” ،‬ﭘ‪‬ﺖ واﯾﻪ ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺑﯚﻣﺐ ﻧﺎﻧﺎﺳﯿﻦ؟ ﻓززهم ﻧﻪﮐﺮد‬ ‫ﻟﻪﮔﻪ‪‬ﯽ ڕۆﯾﺸﺘﻢ‪ .‬ﻟﻪﺟﯿﺎﺗﯽ ﺧﯚﺗﺮاﺷﯽ دهﺳﺘﯿﯽ ﺋ‪‬ﮑﯽ ﺑﻪرﻗﯿﯿﺎن ﺑﯚ‬ ‫ﻧﺎردﺑﻮوم ﺧﯚ ﺑﻪﮐﺎرﯾﺶ ﻧﻪ دهھﺎت‪.‬‬

‫ﺗﻪواو‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫ﻏـﻪﻓﻠـﻪﺗـﯽ ﺑــﺎی ﻧـﻪﺳﯿﻢ ھــﺎت ﺧـﻪف ژﺑـﺎل ﯾـﺎرێ ﮐــﻪرﯾﻢ ھــﺎت‬ ‫ﭘـﻮڕ ﺑـﺌـﺤﺴــﺎﻧــﻪک ﻋـﻪﻇﯿـﻢ ھــﺎر ﻗـــﺎﺻﯿـﺪی ﺷــﺎھــﻮ ﮔـــﻪداﯾـــﻪ‬ ‫دل ﻧـﻪﻓـﻪس دﯾﺴــﺎن ﺑﺒﻪرھـﺎت ﻟـﻪو ﺣـﻪﮐﯿﻢ ﻟﻮﻗﻤﺎن ﺑﺴﻪر ھـﺎت‬ ‫ﻧــﺎﻓـﻌـ‪ ‬دهردێ ﺟـﻪﮔــﻪر ھــــﺎت ﻃــﺎﻟـﻌﯽ ﮐــﻪوﮐــﻪب ﻧـﻮﻣــﺎﯾــﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﮐــﻮ ﺋـﻪو ﻧﯿﺸــﺎن ﮔـﻪھﯿﺸﺘ‪ ‬ﺋـﻪڤ دﻟﯽ ﺻﻪد داﻏﯽ رهش ﺗـ‪‬‬ ‫ذهررهﯾﻪک ﺧﻪوش ﻟ‪ ‬ﻧﻪھﯿﺸﺘﯽ ﺋﯿﺴﻤﯽ ﺋﻪﻋﻈﻪم ﭘ‪ ‬ﮔﻪھﺎﯾﻪ‬ ‫ﭼــﻮوﻣــﻪ ﺳـﻪر ﭘـﺸـﺘــﺎ ﮐــﻮﻣــﻪﯾﺪی ﻣﻦ ژی ﭘـﻮڕ ﺋـﻪوژان و ﮐـــﻪﯾـﺪی‬ ‫ﺑـﻪﺣﺮ و ﺑـﻪر ﻣﻪﻟﺒﻪر ﺧﻮهﻃﻪی دی دهﺷﺖ و ﭼﯚل و ﮐـﻪرﺑﻪﻻﯾﻪ‬ ‫ﻣـﻪو ﻧـﻪﺳﯿﻢ ﺧﻮهش ﭘـﻪﻧـﺠـﻪ ﺗ‪‬ﮑـﺮا وی دﭼﯿﻦ وهک ﻃـﻪﯾـﺮ ﭬﯿﮑـﺮا‬ ‫ﺑــــﻪﺣـﺜـ‪ ‬زوﻟـﻔـــﺎ ﯾــــﺎر ﭘـ‪‬ـﮑــﺮا ﺑـــﻮری ﻋـﯿـﺸـﻘـ‪ ‬ﭘــﻮڕ ﻓـﺮاﯾــﻪ‬ ‫ﮔـــﻮﻧـﺒــﻪدا ﻧــﻮرﯾﻦ ﺧـــﻮﯾـــــﺎﺑــــﻮ ﺳــﭙــ‪‬ــﺪهﯾــــﺎ ﺻـــــﺎدق ﻧــﻮﻣـــﺎﺑـــﻮ‬ ‫ﯾــﻪک ﺑـﯿـﻪک ﺷـﻪوﻗـ‪ ‬ﭬــﻪداﺑـﻮ ﻗـﻪﺻـﺮ و ﺋـﻪﯾـﻮان و ﺳــﻪراﯾــﻪ‬ ‫ﻗـﻮﻣـﺮی و ﺑـﻮﻟـﺒـﻮل دﺧــﻮﻧــﻦ ﻟـ‪ ‬ﻋـﻪﺟـﻪب ﺋـﻪو ﺧـﻮهش دهﻣـﯿـﻨـﻦ‬ ‫ھـﻪر ﺳــﻪﺣــﻪر ﻣــﻪﺣـﺒـﻮب دﺑﯿﻨﻦ ﻋــﻪﻧـﺪهﻟﯿﺐ ﭬـ‪‬ا ﺗــﻪﺑــﺎﯾــﻪ‬ ‫ﺑﻮﻏﭽﻪﯾـﺎ ﺻﯚر ﮔـﻮل دﮔـﻪش ﺗ‪ ‬ﭼﯿﭽﻪک و رهﯾﺤــﺎﻧﯽ رهش ﺗـ‪‬‬ ‫دﻟﺮوﺑــﺎﯾــﺎن ﺑـ‪‬ـﻨـﻪ ﮔــــﻪﺷـﺘـ‪ ‬ﺳـﻮﻧـﺒـﻮﻻن ﺗـــﺎﺗـــﺎ ﺳـــﻪﻣـــﺎﯾـــﻪ‬ ‫ﺳـﻪﺑزهﯾــﺎ ﺷـﻪﺑﻨـﻢ ﮔـﻮﻻڤ ﻟـ‪ ‬ﺻـﯚر ﻋـﻪﻗﯿﻘــﺎن دوڕ ﺧﻮﺛــﺎف ﻟ‪‬‬ ‫دﻟـﺒــﻪران ﺳــﻪﯾــﺮان و راڤ ﻟـ‪ ‬ﻋــﻪرﻋــﻪران ﺳــﯿـﺘـــﺎب داﯾــﻪ‬

‫ﭘﻮﺧﺘﻪی ﻣﺎﻧﺎ‪:‬‬ ‫ﻣﻨﯽ ﭼﻪﻣﺎرهی ﺑﻪﺗﺎﺳﻪ‪ ،‬ﻟﻪﭘ‪ ‬دﯾﺘﻢ‪ ،‬ﺳﺮوهی ﭘﯿﺮۆز ‪ -‬ﮐﻪ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان‬ ‫ﺷﺎی ﺟﻮاﻧﺎن و ﻣﻨﯽ ﮔﻪدای ھﻪﻧﺎﺳﻪﺳﺎرد ﺑﺒﻮه ﭘﻪﯾﺎﻣﻨ‪‬ﯽ ﻟﻪش‬ ‫ﺳﻮوک‪ -‬ﺑﻪ ﮐزهﯾﻪﮐﯽ ﻧﮫ‪‬ﻨﯿﯽ ھﺎﺗﻪوه ﻻم و ﺋﻪو ﭼﺎﮐﻪﯾﻪی‪ -‬ﮐﻪ زۆر‬ ‫ﺧ‪‬ﺮهوﻣﻪﻧﺪاﻧﻪ ﺑﻮو‪ -‬ﭘ‪‬ﮕﻪﯾﺎﻧﺪم و ﺗ‪‬ﮕﻪﯾﺎﻧﺪم‪ ،‬ﮐﻪ ﻻی ﯾﺎری‬ ‫ﺑﻪﺧﺸﻨﺪهوه ﻣﮋدهی ﺧﯚﺷﯽ ﺑﯚ ھ‪‬ﻨﺎوم‪ .‬د‪‬ﯽ ﻣﺮدووم ﮐﻪوﺗﻪوه‬ ‫ھﻪﻧﺎﺳﻪدان و ﺋﺎھ‪‬ﮑﯽ ﺗ‪‬ﮕﻪڕاﯾﻪوه‪ .‬ﺳﺮوه ﻟ‪‬ﻢ ﺑﻮو ﺑﻪ ﻟﻮﻗﻤﺎن و‬ ‫ﭼﺎرهﺳﺎزی ھﻪره ﭼﺎزان‪ ،‬ﺑﻪرﮔﯽ ژﯾﺎﻧﯽ دهﺑﻪر ﺟﻪرگ و ھﻪﻧﺎوم‬ ‫ﮐﺮد‪ .‬ﺗﯚزی ﭘﺎ‪‬ی ﺳﯚﻟﯽ ﯾﺎری دهﭼﺎوم ﮐﺮد‪ .‬ﻣﮋدهی ﺋﻪو وهک ﺋﯿﺴﻤﯽ‬ ‫ﺋﻪﻋﻈﻪم‪ ،‬ﺑﻪھﺮهدهر ﺑﻮو‪ ،‬ﺳﻪد ﺑﺮﯾﻨﯽ ﺳﻪرهﺗﯿﺮان ﻟﻪ د‪‬ﻤﺪا‪ -‬ﮐﻪ‬ ‫ﮔﺶ ﺑﺒﻮوﻧﻪ ﺗﯿﺮاوێ‪ -‬ﮔﯚﺷﺘﻪزووﻧﯿﺎن ھ‪‬ﻨﺎﯾﻪوه و ﺗﯚﺳﮑﺎ‪‬ﮏ ﺧﻪوﺷﯽ‬ ‫ﺗ‪‬ﻨﻪﻣﺎ و ھﻪر ﺑﻮوﻣﻪ ﮔﻮ‪‬زی ﺋﺎزا و ﺋﺎزا ﺧﯚم ﺋﺎﻣﺎده ﮐﺮد و ﭘﻪڕﯾﻤﻪ‬ ‫ﺳﻪر ﺧﻮاﻧﯽ زﯾﻨﯽ ﺋﻪﺳﭙﯽ ﻣﺮاد‪ .‬دهرد و داﺧﯽ رۆژاﻧﯽ دوورﯾﻢ‪ -‬ﮐﻪ‬ ‫دﯾﺒﻮوم‪ -‬ﻓﻪراﻣﯚش ﮐﺮد‪ .‬ﺳﺮوهش دهﮔﻪ‪‬ﻤﺎ ﮔﻪڕاوه‪ .‬ﺑﻪﺟﻮوﺗﻪ ﻓ‪‬ﯾﻦ‬ ‫ﻟﻪ دهﺷﺘﺎن‪ ،‬ﻟﻪﺳﻪر ﭼﯚل و ﮐﻪرﺑﻪﻻﯾﺎن‪ .‬ﻣﻦ و ﺳﺮوه‪ ،‬ﭘﻪﻧﺠﻪﻣﺎن‬ ‫ﺗ‪‬ﮑﭙﻪڕاﻧﺪﺑﻮو‪ .‬وهک دوو ﺑﺎ‪‬ﺪاری زۆر ھﻪواڵ‪ ،‬ﭘ‪‬ﮑﻪوه ﻟﻪ ﺷﻪﻗﻪﯾﺒﺎڵ‬ ‫دهن‪ ،‬ﻧﻪدهﮐﺮا ﻟ‪‬ﮏ ﺟﻮ‪‬ﺒﯿﻨﻪوه‪ ،‬ﭼﻮﻧﮑﻪ ﺋﻪﺳﭙﻪﺑﯚری ﺋﺎوات زۆر‬

‫‪12‬‬

‫ﺗﯿﮋﺑﺎ‪‬ﻪ و ﭘﯿﺎو دهﺗﺮﺳ‪ ‬ﻟﻪو ﺑﻪرزه ﺑﻪو ﺧﯚﺷﻔ‪‬ﯾﻨﻪی ﭼﺎوی ڕهﺷﮑﻪ‬ ‫و ﭘ‪‬ﺸﮑﻪی ﺑﮑﺎ و ﻟﻪﺳﻪر زﯾﻨﻪﮐﻪی ﺑﭙﻪڕێ‪ .‬ﻣﻦ و ﺳﺮوه ﻟﻪو ر‪‬ﮕﻪدا‪،‬‬ ‫ﻟﻪ ﭘﻪﺳﺘﺎ ﺑﺎﺳﯽ ﮐﻪزی ﯾﺎری ﻧﺎزدارﻣﺎن ﺗﻮ‪‬ﮋ ﺑﻮو‪ .‬ﻟﻪ ﺋﺎﮐﺎﻣﺎ‬ ‫دهرﮐﻪوت‪.‬‬ ‫ﻧﻮورﯾﻦ‬ ‫ﮔﻮﻧﺒﻪزی‬ ‫ﺳﭙ‪‬ﺪهی ﺑﻪرهﺑﻪﯾﺎﻧﯽ راﺳﺘﯿﯿﻤﺎن‬ ‫ھﺎﺗﻪ ﺑﻪرﭼﺎوان‪ .‬ﮐﯚﺷﮏ و ﺳﻪرﺳﻪرا‬ ‫و دﯾﻮان و ﺑﻪرﺑ‪‬ﯾﯽ و ھﻪﯾﻮان و‬ ‫ﺑﺎ‪‬ﻪﺧﺎﻧﻪﮐﺎن‪ ،‬ﺗﯿﺸﮑﯿﺎن ﻟﻪﯾﻪک‬ ‫دهﮔﻪڕاوه‪ .‬ﻟﻪ ﮔﻮ‪‬ﺠﺎری ﺣﻪوﺷﯽ‬ ‫ﯾﺎردا‪ ،‬ھﻪزاران ﮔﻮڵ ﭘﺸﮑﻮﺗﺒﻮون‪.‬‬ ‫رهﺷﻪڕﯾﺤﺎﻧﻪش ﻟﻪو ﻧﺎوه‪ ،‬دهﮔﻪڵ‬ ‫ﻻﺳﺎی ﮐﻮڵ و ﮐﻪزﯾﻪﮐﺎﻧﯽ ﺟﻮان و‬ ‫ﺑﯚﻧﺨﯚﺷﯽ ﺋﻪوﯾﺎن ﺑﻮو‪ .‬ﯾﺎﮐﻪرﯾﻢ و‬ ‫ﮐﻪﻧﺎری و ﺑﻮﻟﺒﻮل و ﺳ‪‬ﺮو‬ ‫ﺳﻪرﻣﻪﺳﺘﯽ دﯾﻤﻪن ﺑﺒﻮون و ﺑﻪﺳﺘﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫و ﻣﻘﺎﻣﯿﺎن ﺧﯚش دهﮔﻮت‪.‬‬ ‫ﺷ ﺦ ﺋﮫﺣﻤﮫدی ﺟﺰﯾﺮی )ﻣﮫﻻی زﺟﯿﺮی(‬ ‫ﻟﻪوﻧﺎوه ﺳﻪﯾﺮ ﻣﺎﺑﻮوم ﮐﻪ ﭼﯚن ﻣﻪل‬ ‫و ﺑﻮﻟﺒﻮﻟﻪﮐﺎن‪ ،‬ﭼﻪﻧﺪ ﺑﻪﯾﺎﻧﯿﺎن ﯾﺎرﯾﺎن دﯾﻮه و ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧﻪ‬ ‫ﻟﻪﺧﯚﺷﯿﯿﺎن ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن دهرﻧﻪﭼ‪ ‬و ﭼﯚن ھ‪‬زی ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﯿﺎن ﻣﺎوه؟‪.‬‬ ‫زۆر ﺟﻮاﻧﯽ د‪‬ﻓ‪‬ﻨﻢ دﯾﻦ‪ .‬ﻟﻪوﻧﺎوه ﺳﻪﯾﺮاﻧﯿﺎن دهﮐﺮد‪ .‬ﺗﺎﺗﺎی‬ ‫ﺑﺴﮑﯿﺎن‪ -‬ﮐﻪ وهک ﻟﻘﻪ ﺳﻤ‪ ‬واﺑﻮون‪ -‬دهﻟﻪرﯾﻦ و ﻟﻪ ﺷﺎدﺑﻮون ﺑﻪ‬ ‫ﻧزﯾﮑﯽ ﯾﺎر ﮐﻪوﺗﺒﻮوﻧﻪ ﺳﻪﻣﺎ و ھﻪ‪‬ﭙﻪڕﯾﻦ‪ .‬ﺗﻨﯚﮐﯽ ﺷﻪوﻧﻤﯽ ﺑﻪﯾﺎن‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﭼ‪ ‬ﭼ‪‬ﯽ ﺳﻪوزه‪‬ن ﺑﺒﻮه ﮔﻮ‪‬و‪ ،‬ﮔﻮ‪‬ﯽ ﺋﺎ‪‬ﯽ ﺑﻪڕهﻧﮕﯽ ﻻڵ‪،‬‬ ‫ﻣﺮواری ﺋﺎوﻧﮕﯽ ﻟﻪﺳﻪر‪ ،‬د‪‬ﻓ‪‬ﻨﺎن ﺑﻪدهم ﮔﻪﺷﺖ و ﮔﻪڕاﻧﻪوه‪،‬‬ ‫ﺳﻪرﮔﻪرﻣﯽ ڕاوی د‪‬ن ﺑﻮون‪ .‬ﺑﻪژن و ﺑﺎ‪ ‬ﻧﻪﻣﺎم ﻋﻪرﻋﻪر‪ ،‬ﻧﺴ‪‬ﯿﺎن‬ ‫ﻟﻪ ﮔﻪ‪‬ﻪﮐﺎن دهﮐﺮد و د‪‬ﯽ ﮔﻮ‪‬ﯿﺎن ﺑﻪﻧ‪‬ﭽﯿﺮ ﺑﯚﺧﯚﯾﺎن دهﺑﺮد‪.‬‬

‫ﺑﻪﺑ‪ ‬دهﺳﺘﮑﺎرﯾﯽ ﻟﻪ دﯾﻮاﻧﯽ ”ﻣﻪﻻی ﺟﺰﯾﺮی“ وهرﮔﯿﺮاوه‪.‬‬ ‫”ھﻪژار“ ﺷﻪرﺣﯽ ﻟ‪‬ﮑﺮدووه‬ ‫ﮐﻮرک دهﺑﯽ دادهﻧﯿﺸﯽ؟‬ ‫ﺑﯚﭼﯽ ﺟﺎر‪‬ﮑﯿﺶ ﻟﻪ ﺟﺎران‬ ‫ھﻮﻣﺎی ﺑﻪﺧﺖ!‬

‫ﻟﻪ زهردهﭘﻪڕی ﺋ‪‬ﻮاران‬

‫ﺑﺎ‪‬ﻨﺪه ﺑﺎڵ ﺑﻪﺧ‪‬ﺮهﮐﻪ!‬

‫ﻟﻪﺳﻪر ﺳﻮاﻧﻪی ﮐﯚﺧﺘﻪ ﮔ‪‬ﯿﻨﻪی‬

‫ﺑﯚ ھﻪر دهﭼﯽ‬

‫ﮔﻮﻧﺪ‪‬ﮑﯽ ﺋﻪم ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ!‬

‫ﻟﻪﺳﻪر دﯾﻮاری ﻗﻪ‪‬ﺗﺎن‪،‬‬

‫ھﻪ‪‬ﻨﺎﺗﺮوﺷﮑ‪‬ﯽ‪ ،‬ھﻪ‪‬ﻨﺎﻧﯿﺸﯽ؟‬

‫ﻟﻪﺳﻪرﺑﺎﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ﻪﺧﺎﻧﺎن‪،‬‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﮔﻮﻣﺒﻪزی ھﻪﯾﻮاﻧﺎن‬

‫ﮐــﺎروان‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫‪13‬‬

‫ﻋﻪﺑﺪو‪‬‬ ‫ﺋ‪‬ﻮارهﯾﻪ و درهﻧﮕﺎﻧﻪ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑ‪‬ﻢ دهﻣﻪو ﺟﺴﺘﺎﻧﻪ‪ ،‬ﯾﺎ ﺷ‪‬ﻮه ﺋﺎﺧﺮزهﻣﺎﻧﻪ‪.‬‬ ‫رۆزﯾﯽ ﺧﻪﻣﺎن‪ ،‬رهﺷﻤﺎڵ ﺗﻪﻣﺎن‪ ،‬ﺳـﻪردهﻧـ‪‬ـﻨـﻪوه ﺧـﻪﻣـﺨـﺎﻧـﻪ‪ .‬ﮔـﯿـﺎﻧـﯽ‬ ‫زﯾﻨﺪووی ﺑﻮوﻧﻪوهران‪ ،‬وهﮐﻮو ھـﻪﻣـﻮو ﭘـﻪﻟـﻪوهران‪ ،‬دوای ﺗـﻪﻣـﻪﻧـ‪‬ـﮑـﯽ‬ ‫ﺑﺎ‪‬ﮑﻮﺗﺎن‪ ،‬ﻟﻪ ﺋﺎﺳـﻤـﺎﻧـﯽ ﺳـﺎﻣـﺎ‪‬ـﯽ ژﯾـﻦ ﺗـﻪﻗـ‪‬ـﻪﻟـ‪‬ـﺪان‪ ،‬دهﮔـﻪڕ‪‬ـﻨـﻪوه‬ ‫ﺋﻪﺷﮑﻪوﺗﺎن‪ ،‬ﻣﯿﻮان دهﺑﻦ ﻟﻪ ﮔﻮ‪‬ﺴﻮاﻧﻪ‪ .‬ﺳﻪرﺳﺎﻣﯽ ﺳﻪﯾﺮی ﺑ‪‬ﮔﻪﯾـﻪﮐـﯽ‬ ‫ﺋﺎھﻪﻧﮕﯽ ﮐﯚﺗﺎﯾﯽ ﺗﻪﻣﻪﻧ‪‬ﮑـﯽ ﺑـ‪ ‬ﺳـﺎﻧـﻪوه و ﮔـﺮ‪‬ـﺪاﻧـﻪوهی ﻗـﻮ‪‬ـﻔـﻪی‬ ‫زﻧﺠﯿﺮ‪‬ﮑﯽ ﺗ‪‬ﮑﯚﺷﺎﻧﯽ ﺑ‪ ‬ﭘﺴـﺎﻧـﻪوه و‪ ،‬رﯾـزﺑـﻪﺳـﺘـﻨـﻪوهی ﮐـﺎرواﻧـ‪‬ـﮑـﯽ‬ ‫ﮐــﯚﭼــﯽ ﺳــﻮوری ﺧــ‪‬ــ‪ ‬ﺑــﻪرهوژووری ﺑــ‪ ‬وهﺳــﺘــﺎن و ﺑــ‪ ‬ﻣــﺎﻧــﻪوهم‪.‬‬ ‫دﯾﻤﻪﻧﻪﮐﺎن ﭼﯽ ھﻪن و ﺑﻮون‪ ،‬ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻟﻪﺑﻪر دﯾﺪ و ھ‪‬ﻨﺪ‪‬ﮏ ﺑـﻪﭘـ‪‬ـﯽ دﯾـﻦ ﺋـﺎوهژوون‪ ،‬ھـﻪروا‬ ‫داژوون‪ ،‬ھﻪﻣﻮوﯾﺎن و‪‬ﮑ‪‬ا ڕهوﯾﺎﻧﻪ ﻟﻪ ڕهوﯾﺎﻧﺪا دهوﯾﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑـﻪڕوا‪‬ـﻪت ﺑـﻪرهو ﺋـﺎواﺑـﻮون ﺑـﻪ‪‬م‬ ‫ﺑﻪڕاﺳﺖ ﺑﻪرهوﺳﻪرﭼﻮون و ﺗﻪواوﺑﻮون ﻧﻪک ﺗﻪواوﺑﻮون‪.‬‬

‫ھﯚ ﻣﺮۆﭬﻪ ﺳﻪرﺑﻪرزهﮐﻪم‬ ‫رهﻣزی ﺷﺎدﯾﯽ‪.‬‬ ‫ﺑﯚ دﯾﻮهﺧﺎﻧﯽ د‪‬ﯽ ﻣﻦ‬ ‫ﺳﻪروهرهﮐﻪم ﺑﻪﺧ‪‬ﺮھﺎﺗﯽ‪.‬‬ ‫ﺗﮑﺎ دهﮐﻪم‬ ‫ﮔﻪر ﺋﻪﺗﻪوێ دوای ﺳﺎﻧﻪوهت‬ ‫ﮔﻮێ ﻟﻪ رازی د‪‬ﯽ ﻣﺎﻧﺪووی ﭘ‪ ‬ﻟﻪ زارم‬

‫زۆر ﺗﺎﺑﻠﯚم دﯾﻦ‪ ،‬ﺟﻮان و ﺧﻮ‪‬ﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺷﯿﻦ و ﺷﯿﺮﯾﻦ‪ .‬ﯾﻪک ﻟﻪواﻧﻪ ھﻪورم دهدﯾﻦ‪ ،‬ﻧزم و ﻧﻪوﯾـﯽ‪،‬‬ ‫ڕام و ﮐﻪوﯾﯽ‪ ،‬ر‪‬ﮏ ﺗﺎﺑﻠﯚی راﻧﻮ‪‬ﻨﺮاوی ”اﻟﺴﺤﺎب اﻟﻤﺴﺨﺮ“ ﻣ‪‬ـزﯾـﺎن ﻟـ‪‬ـﮑـﺘـﺮ وهر‪‬ـﻨـﺎﺑـﻮو‪ ،‬وهک‬ ‫دهﺳﺘﻪی ﺧﻮﺷﮑﺎﻧﯽ ﺷﯿﻨﮕ‪ ‬ﻟﻪ ﺷﯿﻨﯽ ﮐﺎﮐﻪ ﻣﻪﻻدا‪ ،‬ﺧﻮ‪‬ﻦ ﻟﻪ ﭼﺎواﻧﯿﺎن ﭼزا ﺑﻮو‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﺸﺘﯽ ﮐﻮڕ‬ ‫داﻣﻮوﮐﺎوه‪ ،‬ھﻪر ﺑﯚ ر‪‬ز ﺗﯚزﯾﮏ ﭼﻪﻣﺎوه‪ ،‬ﺑﻮوﻧﻪ ﺑﻪردهﺑﺎز و ر‪‬ـﮕـﻪ و ﭘـ‪‬ـﮕـﻪی ﮔـﯿـﺎﻧـﯽ ﭘـﺎﮐـﯽ‬ ‫ﻣﺮۆﭬ‪‬ﮑﯽ ﻓﺮﯾﺸﺘﻪﺧﻮو ﮐﻪ ) اﻟﺤﻤﺪﻟﻠﻪ( زﯾﮑﺮی ﺑﻮو‪) ،‬واﻟـﺤـﮑـﻢ ﻟـﻠـﻪ( ﻓـﺮﮐـﯽ ﺑـﻮو‪ ،‬ﺑـﻪرهوﺳـﻪر و‬ ‫ﺑﻪرهوﺳﻪر و ﺑﻪرهوﺳﻪر ﭼﻮو‪ .‬ﺧﯚری ﺧﻮ‪ ،‬ﻣ‪‬ز ﺋﺎوه‪ ،‬ﺑﻪ ﺑزهﯾﻪﮐﯽ زۆر ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻟﻪ ﭘـ‪‬ـﺸـﻮازﯾـﯽ‬ ‫ﻣﯿﻮاﻧﯽ ﺗﺎزهداﯾﻪ‪.‬‬ ‫ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ﭘﺎﯾﯿزی ﺗﻪﻣﻪﻧ‪‬ﮑﯽ ﭘ‪‬ڕهﻧﺠﻪ‪ ،‬زرﯾﺎﻧﯽ ھﻪﻧـﺎﺳـﻪی ﮐـﯚﺳـﮑـﻪوﺗـﺎن ﻟـﻪﺑـﻦ دهﺳـﺘـﯽ‬ ‫ر‪‬ﺒﻮاراﻧﯽ ر‪‬ﮕﺎی ﺧﻪﺑﺎت دهدا و ﺳ‪‬ی دهﮐﺎ‪ ،‬وڕی دهﮐﺎ‪ ،‬ﺷ‪‬ی دهﮐﺎ‪ .‬ﺑﻪ‪‬م ﺑ‪‬ﯾﺎر و ﭘـﻪﯾـﻤـﺎﻧـﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﺑ‪‬ﯾﺎر ﻧﻪوهﺳﺘﺎﻧﻪ‪ ،‬در‪‬ﮋﮐﺮدﻧﻪوهی ﻣﻪودای ژﯾﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺋﻪو ژﯾﺎﻧﻪ ﮐﻪ ھﻪر ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺗ‪‬ﮑﯚﺷﺎﻧﻪ و‬ ‫ﺗ‪‬ﮑﯚﺷﺎﻧﻪ ﺗ‪‬ﮑﯚﺷﺎﻧﻪ‪ .‬ﺑﺎ ﭘﺎﯾﯿزﺑ‪ ‬ﮔﭭﻪ و ﮔﮋهی زرﯾﺎﻧﻪﮐﻪی‪ ،‬ھـﻪڕه و ﮔـﯿـﻔـﯽ ﺗـﯚﻓـﺎﻧـﻪﮐـﻪی ﻟـﻪ‬ ‫ﭘﯿﺮهدارﺑﻪڕووی ﻗﻪدﭘﺎ‪‬ﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﭼﯽ ﭘ‪ ‬دهﮐﺮێ؟ وا ﭼﻪﻧﺪ ﮔـﻪ‪‬ی زهردی ﺑـﺮدن‪ ،‬ﭼـﯽ ﭘـ‪‬‬ ‫دهﺑ‪‬ێ؟ د‪‬ﻨﯿﺎﯾﻦ وﯾﺴﺘﯽ ﺧﻮدا و ﺣﻮﮐﻤﯽ ﺳﺮوﺷﺖ وا دهﺧﻮازێ )ﻓﺎﺣﯿﺎ ﺑﮫﺎ اﻻرض ﺑـﻌـﺪ ﻣـﻮﺗـﮫـﺎ(‬ ‫دﯾﺴﺎن دهﺑ‪‬ﺘﻪ ﺗﺎﺑﻠﯚﯾﻪﮐﯽ رهﻧﮕﯿﻦ ﮐﻪ دارهﮐﺎن‪ ،‬ﺷ‪‬ﺨﻪ‪‬ﻪﮐﺎن و ﻧﻪﻣﺎﻣﻪﮐﺎن‪ ،‬دهڕو‪‬ﻨﻪوه‪ ،‬ﺷـﯿـﻦ‬ ‫دهﺑﻨﻪوه‪ .‬ﻟﻪ ﺑﻪھﺎری ژﯾﺎﻧﯽ ﮔﻪ‪ ،‬ﺑﯚ ﺋﻪو ﻻﯾﻪی )ھﯽ اﻟﻌﻠﯿﺎ(ی ﭘ‪‬ﺪه‪‬ﻦ ﺗ‪ ‬ھﻪ‪‬ـﺪهﺑـﻨـﻪوه‪ .‬ﺑـﯚ‬ ‫ﺋﻪو ﺟ‪‬ﯿﻪی ﮐﻪ ﺋﺎزادﯾﯽ و داد و د‪‬ﻨﯿﺎﯾﯽ ﻟ‪‬ﯿﻪ ﺗ‪ ‬ھﻪ‪‬ﺪهﭼﻨﻪوه‪.‬‬ ‫ﺋﻪم ﭘﻪﺧﺸﺎﻧﻪ ﺑﻪﺑﯚﻧﻪی ﮐﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ﺳﻪرﮐﺮدهﻣﺎن ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ”ﻣﻪﻻ ﺧﺪر ﻋﻪﺑﺒﺎﺳﯽ“ﯾﻪوه‬ ‫ﻧﻮوﺳﺮاوه‬

‫ﺑﮕﺮی ﺗﺎوێ‪،‬‬ ‫ﻟ‪‬ﮕﻪڕێ ﺑﺎ ﺑﻪھ‪‬ﻤﻨﯿﯽ‬ ‫د‪‬ﻢ ﺑﮕﺮی و‬ ‫ﭼﺎو ﺋﻪﺳﺮﯾﻨﯽ ﻟ‪ ‬ﺑﺒﺎرێ‪.‬‬ ‫ﺑﯚﺳﻪر ﮔ‪‬ﮑﯚی ﭘ‪ ‬ﻧﻮوری ﺗﯚ‬ ‫دهﺳﺘﻪ ﮔﻮ‪‬ﯽ وهﻓﺎدارﯾﯽ‬ ‫ﺑﺒﻪم ﺟﺎرێ‪.‬‬ ‫ﻟ‪‬ﮕﻪڕێ ﺑﺎ ﺋﻪﻣﺸﻪو ﺗﻪﻧﮫﺎ‬ ‫دهﻓﺘﻪری ﭘ‪ ‬ﻟﻪ رازی ﺗﯚ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺪهﻣﻪوه‪،‬‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔزﯾﻨﮕﯽ ﺗﯿﺸﮑﯽ ﺧﯚر‬ ‫ھﻪ‪‬ﺪ‪‬ﻤﻪوه‪.‬‬ ‫ﺑﯚ ﺳﻪﻓﻪری ﯾﻪﮐﺠﺎرهﮐﯿﯽ‬ ‫ﭼﺎرۆﮐﻪی ژﯾﺎن دهﭘ‪‬ﭽﻤﻪوه‪،‬‬ ‫ﺗﺎ ﺋﻪو ﺳﺎﺗﻪی ﺑﻪ دﯾﺪارت‬ ‫ﺷﺎد دهﺑﻤﻪوه‪.‬‬ ‫د‪‬ﻨﯿﺎﺑﻪ ﺳﻪروهرهﮐﻪم‪،‬‬ ‫ھﻪر د‪‬ﻤﻪوه‪ ،‬ھﻪر د‪‬ﻤﻪوه‪.‬‬

‫) ﺳﺒﻪی(‪ :‬ﻟﻪ ﻣﯿﺎﻧﯽ ﻓ‪‬ﺸﺘـﯿـﭭـﺎ‪‬ـ‪‬ـﻜـﺪا ﻛـﻠـﯿـﻠـﯽ ﺷـﺎری "ﺧـﯚی" دهﺑـﻪﺧﺸـﺮ‪‬ـﺘـﻪ )ﺷـﻪھـﺮاﻣـﯽ ﻧـﺎزری(‬ ‫ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﻛﻮردی ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ﻓ‪‬ﺴﺘﯿﭭﺎ‪‬ﯽ ﺷﻪﻣﺴﯽ ﺗﻪﺑﺮﯾزﯾﯽ ﻛﻪ ﺑ‪‬ﯾﺎره رۆژی ھﻪﯾـﻨـﯽ ‪ ٢٠٠٧ −١١ −٢‬ﻟـﻪ ﺷـﺎری "ﺧـﯚی" ﻟـﻪ‬ ‫رۆژھﻪ‪‬ﺗﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﭽ‪‬ﺖ‪ ،‬ﮔﯚراﻧﯿﺒ‪‬ﮋی ﻧﺎوداری ﻛﻮرد ﺷﻪھﺮام ﻧﺎزرﯾﯽ ﻛﯚﻧﺴ‪‬ﺮﺗﯽ ﺷﯿﻌﺮهﻛﺎﻧﯽ ﺷﻪﻣﺲ ﭘ‪‬ﺸﻜﻪش دهﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﭘﻮرﻣﺤﻪﻣﻤﻪدی وهزﯾﺮی ﻧ‪‬ﻮﺧﯚی ﺋ‪‬ﺮان راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ‪ ٤٠ :‬ﻛﻪس ﻟﻪ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪان و ﺳﯿﻨﻪﻣﺎﻛﺎراﻧﯽ ﺑﻪﻧ‪‬ﻮﺑﺎﻧﮕﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن و ﺋـ‪‬ـﺮان‬ ‫ﻟﻪو ﻓ‪‬ﺴﯿﭭﺎ‪‬ﻪدا ﺑﻪﺷﺪارﯾﯽ دهﻛﻪن و ﻛﻠﯿﻠﯽ ﺷﺎری "ﺧﯚی"‪ ،‬وهك رهﻣز‪‬ﻚ و ﺑﻪﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ر‪‬زﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿـﻪﻛـﺎﻧـﯽ ﺷـﻪھـﺮاﻣـﯽ ﻧـﺎزرﯾـﯽ‬ ‫ﻟﻪﭘ‪‬ﻨﺎو ﻧﺎﺳﺎﻧﺪن و ﭘﻪرهﭘ‪‬ﺪاﻧﯽ واﺗﺎ ﻋﯿﺮﻓﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﻪوﻻﻧﺎدا‪ ،‬ﺑﻪو ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪه دهﺑﻪﺧﺸﺮ‪‬ﺖ"‪.‬‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫‪14‬‬

‫ھ‪‬ﺸﺘﻨﯿﻪوه‪.‬‬

‫ﺳﯿﺨﻮڕ‪‬ﮑﯽ ﭘ‪‬ﺸﻮوی )ﺳﯽ ﺋﺎی ﺋﻪی( ﻣﻮوی ﺳﻪری‬ ‫”ﭼﯽ ﮔﻮﭬﺎرا“ دهﻓﺮۆﺷ‪‬‬ ‫و‪ .‬ﻣﻮﺣﯿﻪددﯾﻦ ﺣﻮﺳ‪‬ﻨﯽ‬ ‫ﯾﻪﮐ‪‬ﮏ ﻟﻪو ﮐﻪﺳﺎﻧﻪی ﮐﻪ ﻟﻪ ﮐﻮﺷﺘﻨﯽ ” ﭼﯽ‬ ‫ﮔﻮﭬﺎرا“ دا ﻟﻪ ) ﺑﻮﻟﯿﭭﯽ( دهﺳﺘﯽ ھﻪﺑﻮو‪ ،‬دهﯾﮫﻪوێ‬ ‫ﭼﻨﮕ‪‬ﮑﯽ ﭘ‪ ‬ﻟﻪ ﺗﺎ‪‬ﯽ ﻗﮋی ﺋﻪو ﺷﯚڕﺷﮕ‪‬ه )ﮔﻮﭬﺎرا(‪،‬‬ ‫رۆژی ﭘ‪‬ﻨﺞ ﺷﻪﻣﻤﻪ ‪ ٢٠٠٧⁄١٠⁄٢٥‬ﺑﺨﺎﺗﻪ ﻣﻮزاﯾﻪدهوه‪.‬‬ ‫ﺋﻪو ھﻪوا‪‬ﻪش ﺑﯚﺗﻪ ھﯚی دهرﺑ‪‬ﯾﻨﯽ ﻧﺎڕهزاﯾﯽ‬ ‫ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺑ‪‬ﻮهژﻧﯽ ﮔﻮﭬﺎرا و ﻻﯾﻪﻧﮕﺮاﻧﯽ ﺋﻪو ﻟﻪ‬ ‫ﺳﻪرﺗﺎﺳﻪری ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﻧﺮﺧﯽ ﺳﻪرهﺗﺎ ﺑﯚ ﺗﺎ‪‬ﻪﻣﻮوهﮐﺎن ھ‪‬ﻨﺪێ ﺷﺘﯽ دﯾـﮑـﻪ‪،‬‬ ‫ﮐﻪ ﻟﻪﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا و‪‬ﻨﻪی ﮐﻮژراوی ﮔﻮﭬﺎرا و ﭘﻪﻧـﺠـﻪﻣـﯚری‬ ‫ﺋﻪو ﮐﻪ دوای ﮐﻮژراﻧﯽ ھﻪ‪‬ﮕﯿﺮاﺑﻮون‪ ،‬ﺑﻪ ﺳـﻪد ھـﻪزار‬ ‫)‪ (١٠٠٠٠٠‬دۆﻻر داﻧﺪراوه‪.‬‬ ‫ﺋﻪو ﺷﺘﻮﻣـﻪﮐـﺎﻧـﻪ ھـﯽ )ﮔـﯚﺳـﺘـﺎﭬـﯚ ﭬـﯿـﻠـﯚ‪‬ـﺪۆ(ن ﮐـﻪ‬

‫ﺋﺎ‪‬ﻘﻪی ﭘ‪‬ﻮهﻧﺪﯾﯽ ﺑﻮوه ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺳﯽ ﺋﺎی ﺋﻪی ) ‪ (CIA‬و‪‬ﻨﻪی ﻣﻨﺪا‪‬ﯿﯽ ﮔﻮﭬﺎرا‬ ‫و ﮐﯚﻣﻪ‪‬ﮏ ﺳﻪرﺑﺎزی ھﻪ‪‬ﺒﮋاردهی ﺑﯚﻟﯿﭭﯿﺪا ﮐﻪ ‪ ٤٠‬ﺳﺎڵ ﺑﻪر ﻟﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ‪ ،‬ﺑﯚ ﮔـﺮﺗـﻨـﯽ‬ ‫ﺷﯚڕﺷﻮاﻧﯽ ﮐﻮﺑﺎﯾﯽ‪ ،‬ﮐﻪوﺗﺒﻮوﻧﻪ دارﺳﺘﺎﻧﻪﮐﺎﻧﯽ ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﺑﻮﻟﯿﭭﯿﺎ‪.‬‬ ‫ﭬﯿﻠﯚ‪‬ﺪۆ‪ ،‬ﮐﻪ ﻟﻪ ﮐﻮﺑﺎ ﻟﻪداﯾﮏ ﺑﻮوه‪ ،‬ھ‪‬ﻨﺪ‪‬ﮏ ﻟﻪو ﺷﺘﻮوﻣﻪﮐﺎﻧﻪی ﺑـﯚﯾـﻪ ﻻی ﺧـﯚی‬ ‫ھ‪‬ﺸﺘﯚﺗﻪوه ﺗﺎ ﺑﯿﺴﻪﻟﻤ‪‬ﻨ‪ ‬ﮐﻪ )ﭼ‪ ‬ﮔﻮﭬﺎرا( ﻣﺮدووه‪ ،‬دواﺗﺮﯾﺶ وهک ﯾـﺎدﮔـﺎرﯾـﯿـﻪک‬ ‫ﻻی ﺧﯚی ﭘﺎراﺳﺘﻮوﻧﯽ‪ ،‬ﺋﻪوهش ﯾﻪﮐﻪﻣﺠﺎره ﮐﻪ ﺑﯿﮫﻪوێ ﺋﻪو ﺷﺘﺎﻧﻪ ﺑﻔﺮۆﺷ‪.‬‬

‫ﺳﻪرهﺗﺎ وا ﭼـﺎوهڕوان‬ ‫دهﮐﺮا ﮐﻪ )ھﯚﮔﯚ ﭼﺎو‪‬ز(‬ ‫‪ ،‬ﺳــﻪرۆﮐــﯽ ﺋــ‪‬ــﺴــﺘــﺎی‬ ‫ﭬ‪‬ﻨزو‪‬ﻠﻼ‪ ،‬ﻧﺮﺧﯽ ﻣﻮو و‬ ‫ﺷﺘﻮوﻣﻪﮐﻪﮐﺎﻧﯽ ﮔﻮﭬـﺎرا‬ ‫ﺑﺪا و ﺑـﯿـﺎﻧـﮑـ‪‬ێ ﺑـﻪ‪‬م‬ ‫ﮐــﻪس ﺷــﺘــ‪‬ــﮑــﯽ ﻟــ‪‬‬ ‫ﻧﻪﺑﯿﺴﺖ!‪.‬‬ ‫ﭬﯿﻠﯚ‪‬ﺪۆ ﮐﻪ ﮔﻮﭬﺎرا ﺑـﻪ‬ ‫ﭘﯿﺎوﮐﻮژ و ر‪‬ﮕﺮ دادهﻧـ‪‬‬ ‫ﮔﻮﭬﺎرا ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﻻو‪‬ﺘﯿﯿﺪا‬ ‫ﮔﻮﺗـﯽ ﮐـﻪ ﺋـﻪو ﺳـﻪری‬ ‫ﺳﻮوڕﻣﺎ ﮐﻪ دﯾﺘﯽ ﮐ‪‬ﯾﺎر‪‬ﮏ ﺑﻪ ﻧـﺮﺧـ‪‬ـﮑـﯽ زۆر و ﺑـﻪ‬ ‫ﺗﺎﻣﻪزرۆﯾﯿﻪوه ﺷﺘﻮوﻣﻪﮐﻪﮐﺎﻧﯽ ﺋﻪو ”ر‪‬ﮕـﺮ“هی ﮐـ‪‬ی‪،‬‬ ‫ﻟﻪ ﮐﺎﺗ‪‬ﮑﺪا ﺧﯚم ﺋﺎﻣﺎده ﻧﯿﻢ ‪ ١٠‬ﺳﻪﻧﺘﯿﺸﯽ ﭘ‪ ‬ﺑﺪهم‪.‬‬ ‫ﭼﯽ ﮔﻮﭬﺎرا‪ ،‬ﮐﻪ ھﺎوﺧﻪﺑﺎﺗﯽ )ﻓﯿﺪڵ ﮐﺎﺳﺘﺮۆ( ﺑﻮو ﻟﻪ‬ ‫ﺷﯚڕﺷﯽ ﮐﻮﺑﺎ و ﻟﻪ ﺋﯚﮐﺘﯚﺑﺮی ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٦٧‬ﻟﻪﮐﺎﺗ‪‬ﮑﺪا‬ ‫ھﻪو‪‬ﯽ ھﻪ‪‬ﯾﺴﺎﻧﺪﻧﯽ ﺷﯚڕﺷ‪‬ﮑﯽ ھﺎوﺷ‪‬ـﻮهی ﮐـﻮﺑـﺎی‬ ‫ﻟﻪ ﺑﻮﻟﯿﭭﯽ دهدا‪ ،‬ﮐﻮژرا‪.‬‬ ‫ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎ‪‬ﯿﮏ ﻟﻪﻣﻪوﺑﻪر ﭘﺎﺷﻤﺎوهی ﺗـﻪرﻣـ‪‬ـﮏ‪ ،‬ﮐـﻪ‬ ‫دهﮔﻮﺗﺮێ ﺗـﻪرﻣـﯽ ) ﭼـﯽ ﮔـﻮﭬـﺎرا( ﯾـﻪ‪ ،‬ﻟـﻪژ‪‬ـﺮ ﺧـﺎک‬ ‫دهرھ‪‬ﻨﺪرا و ﺑﻪرهو ) ﮐﻮﺑـﺎ( ﺑـﻪڕێ ﮐـﺮا و ﻟـﻪ ﺷـﺎری‬ ‫)ﺳﺎﻧﺘﺎ ﮐﻼرا( ﻟﻪ ﮔﯚڕ‪‬ﮑﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﺪا ﻧ‪‬ﮋراﯾﻪوه‪.‬‬ ‫) ﮐ‪‬ـ‪‬ـﯽ ﻧـﯚروﯾـﻦ( ‪ ،‬ﺑـﻪڕ‪‬ـﻮهﺑـﻪری ﺑـﻪﺷـﯽ ﻓـﺮۆﺷـﯽ‬ ‫ﻣﻪزادﺧﺎﻧﻪی ﺷﺎری داﻻس ﮐﻪ ﻣـﻮوهﮐـﺎﻧـﯽ ﮔـﻮﭬـﺎرای‬ ‫ﻓﺮۆﺷﺘﻮوه‪ ،‬ده‪ :‬ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺑﻪ‪‬ﮕﻪ ﻟﻪﺳـﻪر ﺋـﻪوهی ﺋـﻪو‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﮑﻮﭘﺮوﺳﮏ و ﺷﺘﻮوﻣـﻪﮐـﺎﻧـﻪی ﺑـﺮاوﻧـﻪ ﮐـﻮﺑـﺎ ھـﯽ‬ ‫ﮔـﻮﭬـﺎران‪ ،‬دی ﺋـ‪‬ـﻦ ﺋــﻪی ) ‪ (DNA‬ﻣـﻮوهﮐـﺎﻧـﯽ ﭼــﯽ‬ ‫ﮔﻮﭬﺎران‪.‬‬

‫ﭬﯿﻠﯚ‪‬ﺪۆ ر‪‬ﮕﻪ ﻧﺎدا ﭼﺎوﭘ‪‬ﮑﻪوﺗﻨﯽ دهﮔـﻪڵ ﺑـﮑـﺮێ‪ ،‬ﺑـﻪ‪‬م د‪‬ـﺨـﯚش و ﺑـﻪﺧـﺘـﻪوهر‬ ‫ﻧﺎﯾﻪﺗﻪ ﺑﻪرﭼﺎو ﺑﻪوهی ﮐﻪ ﮔﻮﭬﺎرا‪ ،‬دوای ﮐﻮژراﻧﯽ‪ ،‬وهک ﺷﯚڕﺷﮕ‪‬ﮑﯽ ﻧ‪‬ﻮدار ﭘـﻠـﻪ‬ ‫و ﭘﺎﯾﻪﯾﻪﮐﯽ ﺑﻪرزی ﻻی ﺧﻪ‪‬ﮑ‪‬ﮑﯽ زۆر ﺑﻪدهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎوه‪.‬‬ ‫) ﺗﯚم ﺳﺎ‪‬ﺘﻪر(‪ ،‬ﮐﻪ ﻟﻪ ﻣﻪزادﺧﺎﻧﻪی ﺷﺎری دا‪‬ﺳـﻪ ﻟـﻪ وﯾـﻼﯾـﻪﺗـﯽ ﺗـ‪‬ـﮑـﺴـﺎس ﺑـﯚ‬ ‫ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺷﺘﻮوﻣﻪﮐﻪﮐﺎﻧﯽ ﮔﻮﭬﺎرا‪ ،‬ﭘ‪‬ﯽ واﯾﻪ ﮐﻪ ﮔﻮﭬﺎرا ﻣﺮۆﭬ‪‬ﮑﯽ ﻗﺎﺗ‪ ‬و ر‪‬ﮕﺮ ﺑـﻮوه‬ ‫و ﺟ‪‬ﯽ ﺧﯚی ﺑﻮو ﮐﻪ دهﺳﺘﮕﯿﺮ ﺑﮑﺮێ‬

‫ﻧزﯾﮑﻪی ‪ ١٢٠‬ھﻪزار دۆﻻر ﺑﯚ ﻣﻮوی ﺳﻪری ﭼﯽ ﮔﻮﭬﺎرا!‬ ‫ﭼﻨﮕ‪‬ﮏ ﻟﻪ ﻣﻮوهﮐﺎﻧﯽ ﺳﻪری ﭼﯽ ﮔﻮﭬﺎرا‪ ،‬ﮐﻪ ﻟﻪ ﺑﯚﻟﯿﭭﯽ ﮐﻮژرا‪ ،‬ﺑﻪ ﺗ‪‬ﮑ‪‬ای ﻧﺮﺧﯽ‬ ‫‪ ١١٩٥٠٠‬دۆﻻر ﻟﻪ ﻣﻪزاد‪‬ﮏ ﻟﻪ ﺗ‪‬ﮑﺴﺎس ﻓﺮۆﺷﺮا‪.‬‬ ‫ﮐ‪‬ﯾﺎری ﻣﻮوهﮐﺎن و ھ‪‬ﻨﺪ‪‬ﮏ ﺷﺘﯽ دﯾﮑﻪ ﮐـﻪ دهﮔـﻪڵ ﻣـﻮوهﮐـﺎن ﻓـﺮۆﺷـﺮاوه )ﺑـﯿـ‪‬‬ ‫ﺑﻮ‪‬ﺘﺮ( ه ﮐﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ دوﮐﺎﻧﯽ ﺷﺘﻮوﻣﻪﮐﯽ ﮐﯚﻧﻪ ﻟﻪ ﺗ‪‬ﮑﺴﺎس‪ .‬ﭘ‪‬ـﺸـﺘـﺮﯾـﺶ ھـﻪر ﺋـﻪو‬ ‫ﮐﻪﺳﻪ ﭘﺎﺷﻤﺎوهی ﺷﺘﻮوﻣﻪﮐﻪﮐﺎﻧﯽ )ﺑﯿﺘﻠﺲ( و )ﺟﯿﻤﯽ ھ‪‬ﻨﺪرﯾﮑﺲ( و ﮐ‪‬ﯾﻮن‪.‬‬ ‫ﻓﺮۆﺷﯿﺎرهﮐﻪ‪ ،‬وهک ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﺋﺎﻣﺎژهی ﭘ‪‬ﮑﺮا‪ ،‬ﭬﯿﻠﯚ‪‬ﺪۆ ﺑـﻮو ﮐـﻪ ﻟـﻪ ﺳـﺎ‪‬ـﯽ ‪ ١٩٦٧‬دا‬ ‫ﺑﻪﺷﺪار ﺑﻮو ﻟﻪ دهﺳﺘﮕﯿﺮﮐﺮدﻧﯽ ﭼ‪ ‬ﮔﻮﭬﺎرا ﻟﻪ ﺑﻮﻟﯿﭭﯽ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﺋـﺎﻣـﺎده ﺑـﻮو ﻟـﻪ‬ ‫ﮐﻮﺷﺘﻦ و ﻧﺎﺷﺘﻨﯿﺪا‪ .‬ﭬﯿﻠﯚ‪‬ﺪۆ‪ ،‬ﭘ‪‬ﺶ ﻧﺎﺷﺘﻨﯽ ﮔﻮﭬﺎرا‪ ،‬ﺑﻪﺷ‪‬ﮏ ﻟﻪ ﻗﮋی ﺳﻪری ﮔﻮﭬﺎرای‬ ‫ﺑ‪‬ی و‪ ،‬ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻪﻧﺪ و‪‬ﻨﻪﯾﻪک و ﭘﻪﻧﺠﻪﻣﯚری ﮔﻮﭬﺎرا‪ ،‬وهک ﯾﺎدﮔﺎرﯾﯿﻪک ﻻی ﺧـﯚی‬

‫ﭼﯽ ﮔﻮﭬﺎرا و ھ‪‬ﻨﺪ‪‬ﮏ ﻟﻪ ھﺎوڕ‪‬ﯿﺎﻧﯽ ﻟﻪ‬ ‫ﺳﻪردهﻣﯽ ﺷﯚڕﺷﺪا‬

‫ژﻣﺎره ‪) ١٢‬ﺧﻪزه‪‬ﻮهری ‪(١٣٨٦‬‬

‫ﺑ‪‬ﺴﺘـﺎن‬

‫‪15‬‬

‫ﺋﺎﺳﯚ‬ ‫ھﻪژار ﺋﻪﺣﻤﻪدی‬ ‫دﮐﺘﯚرهﮐﺎن ھﺎﺗﻦ ﺧﻪﺑﻪری ﻣﺮدﻧﯽ ﻣﻨﺪا‪‬ﻪﮐﻪﯾﺎن ﺑﻪ داﯾﮏ و ﺑﺎوﮐﯽ ﺑﺪهن‪.‬‬ ‫داﯾﮑﯽ ﭼﻮو ﺑﯚ ﻻی ﻣﻨﺪا‪‬ﻪﮐﻪی ﺗﺎ ﺑﯚ ﺋﺎﺧﯿﺮﯾﻦ ﺟﺎر ﻣﺎﭼﯽ ﺑﮑﺎت و‬ ‫ﺧﻮاﺣﺎﻓﯿزی ﻟﻪ ﮐﯚرﭘﻪﮐﻪی ﺑﮑﺎ‪ ،‬ﻟﻪو ﮐﺎﺗﻪدا ﺋﻪو ﻣﻨﺪا‪‬ﻪ "ﺑ‪‬ﮕﯿﺎﻧﻪ" دهﺳﺘﯽ‬ ‫ﮐﺮد ﺑﻪ ﺧﯚﺟﻮو‪‬ﻧﺪن و ﮔﺮﯾﺎ‪.‬‬ ‫داﯾﮑﯽ ﻣﻨﺪا‪‬ﻪﮐﻪ ده‪‬ﺖ‪ :‬ﺋﻪو ﮐﻮڕه ﻣﻮﻋﺠﯿزهﯾﻪ!‪.‬‬ ‫ ی ﺗﻪﻣﻪن دوو ﻣﺎﻧﮓ ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﺗﻮوﺷﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯽ دڵ ھﺎت ﮔﻪﯾﻪﻧﺪراﯾﻪ‬‫ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪ‪Woody Lander-f .‬‬ ‫ﭘزﯾﺸﮑﻪﮐﺎن ﺑﯚ ﻣﺎوهی‪-٣٠-‬ﺧﻮﻟﻪک ﻟﻪ ھﻪو‪‬ﯽ ﺋﻪوهدا ﺑﻮون ﮐﻪ ڕزﮔﺎری‬ ‫ﺑﮑﻪن ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪ ﮐﯚﺗﺎﯾﺪا وازﯾﺎن ھ‪‬ﻨﺎو ﺑ‪ ‬ھﯿﻮا ﻣﺎﻧﻪوه‪ .‬داﯾﮏ و ﺑﺎوﮐﯽ‬ ‫ھﺎﺗﻦ ﺗﺎ ﺑﯚ دواﺟﺎر ﻣﺎ‪‬ﺌﺎواﯾﯽ ﻟﻪ ﮐﯚرﭘﻪﮐﻪﯾﺎن ﺑﮑﻪن‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﮐﺎﺗ‪‬ﮏ ﮐﻪ‬ ‫ﯾﻪﮐ‪‬ﮏ ﻟﻪ ﭘﻪرﺳﺘﺎران ﺳﯚﻧﺪهی ھﻪوای )ﺋﯚﮐﺴﯿﺠﯿﻨﯽ( ﻟﻪ‪ -Woody-‬ﮐﺮدهوه‬ ‫ﺗﺎﮐﻮو داﯾﮏ و ﺑﺎوﮐﯽ ﮐﯚرﭘﻪﻟﻪی ﮔﯿﺎﻧﺪهرﭼﻮو ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻣﺎﭼﯽ ﺑﮑﻪن و ﻣﺎڵ‬ ‫ﺋﺎواﯾﯽ ﻟ‪‬ﺒﮑﻪن‪ ،‬ﺋﻪو دهﺳﺘﯽ ﮐﺮد ﺑﻪ ﮐﯚﺧﯿﻦ و ﺧﯚی ﺟﻮ‪‬ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺋﻪم ﮐﯚرﭘﻪﻟﻪﯾﻪ ﻧزﯾﮏ ﺑﻪ ﺳﺎ‪‬ﮑﻪ‪ .‬ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ﻟﻪو‬ ‫ﭘزﯾﺸﮑﺎﻧﻪی ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪﯾﻪی ﻟﻪﻧﺪهن ﺷﺘﯽ ﺋﺎواﯾﺎن ﻧﻪدﯾﻮه ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻪﺳ‪‬ﮏ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻣﻨﺪاڵ ﻧزﯾﮑﻪی ﺳﯽ ﺧﻮﻟﻪك ﺑ‪ ‬ﮔﯿﺎن ﺑ‪‬ﺖ و دواﺗﺮ‬ ‫ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺑ‪‬ﺘﻪوه ﺑﻪر‪.‬‬ ‫ﺳﻪرﭼﺎوه‪ :‬رۆژﻧﺎﻣﻪی ”ﺋﺎﻓﺘﯚن ﺑ‪‬د‪‬ﺖ“ی ﺳﻮﺋ‪‬ﺪﯾﯽ‬

‫ ﻣــﺎﻣــﯚﺳــﺘــﺎی ﺑــﯿــﺮﮐــﺎرﯾــﯽ )رﯾــﺎﺿــﯿــﺎت( ﻟــﻪ ﯾــﻪﮐــ‪‬ــﮏ ﻟــﻪ‬‫ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﻪﮐﺎﻧﯽ دهﭘﺮﺳ‪" :‬ﺋﻪﮔﻪر ﺑﺎوﮐﺖ ‪ ٢٠‬دﯾﻨﺎری ﭘ‪‬ـﺒـ‪ ‬و‬ ‫ﺗﯚش داوای ‪ ١٠‬دﯾﻨﺎری ﻟ‪ ‬ﺑﮑﻪی‪ ،‬ﭼـﻪﻧـﺪی ﭘـ‪ ‬دهﻣـ‪‬ـﻨـ‪‬؟"‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﻪﮐﻪش ﻟﻪ وه‪‬ﻣﺪا ده‪ ٢٠ :‬دﯾﻨﺎر‬ ‫ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎش ﺑـﻪﺗـﻮوڕهﯾـﯿـﻪوه ده‪‬ـ‪ " :‬ﻧـﻪﺧـ‪‬ـﺮ وا ﻧـﯿـﯿـﻪ! ﺑـﯚ‬ ‫ﻧﺎزاﻧﯽ؟! ‪ ".‬ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﻪﮐﻪش ده‪" :‬ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺗـﯚ ﺑـﺎوﮐـﯽ ﻣـﻦ‬ ‫ﻧﺎﻧﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺋﻪو ﭘﺎره ﻧﺎدات ﺑﻪ داﯾﮑﻢ ﭼﯚن دهﯾﺪا ﺑﻪ ﻣﻦ!‪".‬‬

‫ ﺧ‪‬زاﻧ‪‬ﮏ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮ ﺑﻪﻟﻪﻣ‪‬ﮑﺪان و ﻟﻪ ﺗﻮرﮐﯿﻪوه ﺑﻪرهو ﯾـﯚﻧـﺎن‬‫دهﭘــﻪڕﻧــﻪوه‪ .‬ﻣــﻨــﺪا‪‬ــ‪‬ــﮑــﯿــﺎن ﻟــﻪ ﺑــﺎوﮐــﻪﮐــﻪ دهﭘــﺮﺳــ‪:‬‬ ‫"ﺑـﺎﺑـﻪ ﻗـﻪزاوﻗـﻪدهر و ﻣـﻮﺳـﯿـﺒـﻪت ﺟـﯿــﺎوازﯾـﯿـﺎن ﭼـﯿـﯿــﻪ؟"‬ ‫ﺑﺎوﮐﻪش ﻟﻪوه‪‬ﻣﺪا ده‪" :‬ﻗﻪزاوﻗﻪدهر ﺋﻪوهﯾﻪ ﮐﻪ ﺋـ‪‬ـﺴـﺘـﺎ‬ ‫ھﻪر ﻟﻪﺧﯚوه داﯾﮑﺖ ﺑﮑـﻪو‪‬ـﺘـﻪ دهرﯾـﺎﮐـﻪوه‪ .‬ﻣـﻮﺳـﯿـﺒـﻪﺗـﯿـﺶ‬ ‫ﺋﻪوهﯾﻪ ﮐﻪ ﻣﻪﻟﻪ ﺑزاﻧ‪‬ﺖ و ﺧﯚی ڕزﮔﺎر ﺑﮑﺎت‪".‬‬

‫ ﮐﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎ‪‬ﯽ ﺧﻮ‪‬ﻨﺪن ﻗـﻮﺗـﺎﺑـﯿـﯿـﻪک ﮐـﺎرﺗـﯽ ﻧـﻤـﺮهﮐـﺎﻧـﯽ‬‫وهردهﮔﺮ‪‬ﺖ و ﺑﻪرهو ﻣﺎڵ دهﮔﻪڕ‪‬ﺘﻪوه و ﮐـﺎرﺗـﻪﮐـﻪ دهداﺗـﻪ‬ ‫دهﺳﺖ ﺑـﺎوﮐـﯽ‪ .‬ﮐـﻪ ﺑـﺎوﮐـﯽ دهﺑـﯿـﻨـ‪‬ـﺖ ﮐـﻮڕهﮐـﻪی ‪ ٦‬ﺳـﻔـﺮ‬ ‫)ﺗﻪژدﯾﺪ(ی ﺗـ‪‬ـﺪاﯾـﻪ‪ ،‬دهﮐـﻪو‪‬ـﺘـﻪ ﺳـﻪرزهﻧﺸـﺘـﮑـﺮدﻧـﯽ و ﺑـﻪ‬ ‫ﺗﻮوڕهﯾﯿﻪوه ده‪" :‬ﻧﺎﭘﻠﯿﯚﻧﯽ ﻓﻪڕهﻧﺴﯿﯽ ﻟﻪ ﺗﻪﻣـﻪﻧـﯽ ﺗـﯚدا‬ ‫ﺋﻪﻓﺴﻪر ﺑﻮوه ﻟﻪ ﻟﻪﺷﮑﺮی ﻓﻪڕهﻧﺴﯿﺪا‪".‬‬ ‫ﮐﻮڕهﮐﻪش ده‪ ":‬ﺑﻪ‪ ‬واﯾﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻟـﻪ ﺗـﻪﻣـﻪﻧـﯽ ﺗـﯚﺷـﺪا‬ ‫ﻧﺎﭘﻠﯿﯚن ﻧﯿﻮهی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ داﮔﯿﺮﮐﺮد‪".‬‬

‫ﺟﻪﻧﮕﯽ دژه ﺗﯿﺮۆر‬

‫ﮐﺎرﯾﮑﺎﺗﯚر‬

‫ﭘﺎﺷﻤﺎوهی ﻻﭘﻪڕه ‪٩‬‬ ‫ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﮔﻮ‪‬ﮏ ﺑﻮون ﻟﻪ ﮔﻮ‪‬زاری ﻗﻮرﺋﺎن و ﻓﻪرﻣﻮوده‪،‬‬ ‫ﺧﻮای ﮔﻪورهش ﺑﻪ ﺑ‪‬ﺒﺎوهڕان ده‪ :‬ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺑﻪ‪‬ﮕﻪﮐﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺑ‪‬ﺒﺎوهڕاﻧﻪ دهدهﯾﻦ ﺗﺎ ﺑﯚﯾﺎن دهرﮐﻪوێ ﺋﻪﻣﻪ راﺳﺘﻪ‬ ‫و ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺧﻮداوهﯾﻪ‪ .‬وه ﺑﻪ ﺋﯿﻤﺎﻧﺪاراﻧﯿﺶ دهﻓﻪرﻣﻮێ‪ :‬ﺑ‪‬ﻦ‬ ‫ﺳﻮﭘﺎس و ﺳﺘﺎﯾﯿﺶ ﺑﯚ ﺧﻮدای ﮔﻪوره ﮐﻪ ﺋﺎﯾﻪﺗﻪﮐﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﮔﻮ‪‬ﺮهی‬ ‫زﻣﮑﺎﻧﯽ ﭘ‪‬ﺸﮑﻪوﺗﻨﯽ رۆژ ﺗﯿﺸﮏ دهﺑﻪﺧﺸﻦ و ﺋﯿﺪی دهﺑﻨﻪ‬ ‫ﻣﻪﻋﺮﯾﻔﻪت و زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﺑﯚﻣﺎن‪.‬‬ ‫*****‬

‫ﻟﻪ ﻣﺎ‪‬ﭙﻪڕی ﺋﻪﻟﺠﻪزﯾﺮه وهرﮔﯿﺮاوه‬

‫‪No.‬‬ ‫‪November 2007‬‬ ‫‪A Cultural Magazine. Publishes by The Revolutionary Khabat Organization Of Iranian Kurdistan‬‬

‫ﺳﻪرﻧﺞ‪:‬‬ ‫ھﻪر ﻧﻮﺳﺮاو و ﺑﺎﺑﻪﺗ‪‬ﮏ ﮐﻪ ﻟﻪ ﮔﯚﭬﺎری ”ﺑ‪‬ﺴﺘﺎن“دا ﺑ‪‬ودهﺑ‪‬ﺘﻪ ﻧﻮوﺳﻪری ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﮐﻪ ﻟ‪‬ﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎره و ﻣﻪرج ﻧﯿﯿﻪ دهرﺑ‪‬ی ﺑﯚﭼﻮون و‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪﮐﺎﻧﯽ ر‪‬ﮑﺨﺮاوی ﺧﻪﺑﺎت‪،‬ی ﺷﯚڕﺷﮕ‪‬ی ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺑ‪.‬‬

‫ھﺎوو‪‬ﺗﯿﺎﻧﯽ ھ‪‬ﮋا!‬ ‫ﺑﺮا و ﺧﻮﺷﮑﻪ ﮐﻮردهﮐﺎن!‬ ‫ﺧﻮ‪‬ﻨﻪراﻧﯽ ﺑﯿﺮۆﻣﻪﻧﺪی ﺑ‪‬ﺴﺘﺎن!‬ ‫ﺑ‪‬ﺴﺘﺎن‪ ،‬ﻧ‪‬ﮋراوی ﭼﻪﻧﺪ دهﺳﺘﺎن‪ ،‬ھﯿﻮای ﺋﻪدهب ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﺎن‪ ،‬ﮔﯚﭬﺎر‪‬ﮑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺋﻪدهﺑﯿﯽ‪ ،‬ﮐﯚﻣﻪ‪‬ﯾﻪﺗﯿﯿﻪ ﮐﻪ ﺑﯚ ﭘﻪرهﭘ‪‬ﺪاﻧﯽ‬ ‫ﻓﻪرھﻪﻧﮓ و و‪‬ﮋه و ﺋﻪدهﺑﯽ ﮐﻮردﯾﯽ ﺗ‪‬ﺪهﮐﯚﺷ‪.‬‬ ‫ﺑ‪‬ﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺑﯚ دهو‪‬ﻪﻣﻪﻧﺪﮐﺮدﻧﯽ ﺋﻪدهﺑﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﮐﻪﻣﺎن ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﺗﻮاﻧﺎ ھﻪوڵ دهدا و ﺋﺎﻣ‪‬زی ﭘ‪ ‬ﻟﻪ ر‪‬زی ﺧﯚی ﺑﯚ ھﺎﺗﻨﯽ ر‪‬ﺒﻮاراﻧﯽ ر‪‬ﮕﺎی‬ ‫ﺋﻪدهﺑﯽ ﮐﻮردﯾﯽ ﺋﺎوا‪‬ﯾﻪ و ھﯿﻮا واﯾﻪ ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا ﺷﻪﻣﺎﻣﻪ ﺑﮕﺮێ ﺑﯚ دهﺳﺘﯽ دۆﺳﺘﺎن و‪ ،‬دڕک ﺑﯚ ﭼﺎوی ﻧﻪﯾﺎراﻧﯽ ﺋﻪدهﺑﯽ ﭘﺎراوی‬ ‫ﮐﻮردﯾﯽ‪.‬‬ ‫ﺑ‪‬ﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺑﯚ رازاﻧﺪﻧﻪوهی ﺧﯚی ﭼﺎوهڕواﻧﯽ دهﺳﺖ و ﭘﻪﻧﺠﻪی رهﻧﮕﯿﻦ و ﺑﻪھ‪‬زی ﺋ‪‬ﻮهﯾﻪ ﮐﻪ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﮐﻪوه و ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺟﯚره‬ ‫ﺷﻪﺗ‪ ‬و ﻧﻪﻣﺎﻣ‪‬ﮏ وهﮐﯚﮐﻪن و وهﯾ‪‬از‪‬ﻨﻦ‪.‬‬ ‫دهﺑﺎ ﭘ‪‬ﮑﻪوه ﺑ‪‬ﺴﺘﺎن ﺑﮑﻪﯾﻨﻪ رووﮔﻪی ﺋﻪدهﺑﺪۆﺳﺘﺎن و ﺑﮋاری ﮐﻪﯾﻦ و ﺋﺎوی دهﯾﻦ و ﭘﻪرژﯾﻨﯽ ﮐﻪﯾﻦ و ﻟﻪدهﺳﺖ ﺋﺎﻓﺎت و دژ و‬ ‫زﯾﺎﻧﻪﺧﺮۆﯾﺎن ﺑﯿﭙﺎر‪‬زﯾﻦ‪ .‬وه داواﻣﺎن ﺋﻪوهﯾﻪ ﮐﻪ ﺑﯿﺨﻮ‪‬ﻨﻨﻪوه و ﺑﻪ دهﺳﺘﯽ ﻧﺎﺳﯿﺎواﻧﯽ ﺧﯚﺗﺎﻧﯽ ﺑﮕﻪﯾﻪﻧﻦ‪ .‬ھﯿﻮادارﯾﻦ ﺋ‪‬ﻮهی ﺑﻪر‪‬ز ﻟﻪ‬ ‫ھﺎوﮐﺎرﯾﯿﺘﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﯚﭬﺎرهﮐﻪﻣﺎن ﺑﻪردهوام ﺑﻦ و ﺑﻪ ﻧﺎردﻧﯽ ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﺑﻪﮐﻪ‪‬ﮏ و ﭘ‪‬ﺸﻨﯿﺎر و رهﺧﻨﻪی ﺑﻪﺳﻮود ﭘ‪‬ﻮهﻧﺪﯾﯿﺘﺎن ﻟﻪﮔﻪ‪‬ﻤﺎن‬ ‫ﮔﻪرم و ﮔﻮڕﺗﺮ ﺑﮑﻪن و ھﻪروا و‪‬ای ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺋﺎود‪‬ﺮ و وهرز‪‬ﺮی ﺋﻪم ﮔﯚﭬﺎره ﺑﻦ و ”ﺑ‪‬ﺴﺘﺎن“ ﻟﻪ ﺷﻪﺗ‪ ‬و ﺑ‪‬ﮐﯽ ﮔﻮراوی دهﺳﺘﺘﺎن ﺑ‪‬ﺒﻪش‬ ‫ﻧﻪﺑ‪ .‬ﺋﻪوهش ﮐﻪ ﺑ‪‬ﺴﺘﺎن ﺳﺎ‪‬ﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﺑﻪران ﭘ‪ ‬دهﮔﻪﯾﻪﻧ‪ ‬ﺋ‪‬ﻤﻪ دﯾﺎری ﻧﺎﮐﻪﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﺑزاﻧﯿﻦ ﺋﺎو و ﺧﺎک ﭼﯚﻧﯽ دهﮔﻮور‪‬ﻨ‪.‬‬ ‫ﭼﺎوهڕواﻧﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﺑﺎﯾﯿﺪاری ﺧﻮ‪‬ﻨﻪراﻧﯽ ﺑﻪڕ‪‬زﯾﻦ ﺑﯚ ژﻣﺎرهﮐﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو‪.‬‬

‫دهﺳﺘﻪی ﻧﻮوﺳﻪران‬

‫ﻧ‪‬ﻮﻧﯿﺸﺎن و ﭘ‪‬ﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﮐﺎن‬ ‫·‬

‫ﻧ‪‬ﻮﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺳﺎﯾﺘﯽ ﻧﺎوهﻧﺪﯾﯽ ر‪‬ﮑﺨﺮاوی ﺧﻪﺑﺎت‪،‬ی ﺷﯚڕﺷﮕ‪‬ی ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋ‪‬ﺮان ﻟﻪﺳﻪر ﺗﯚڕی ﺋﯿﻨﺘ‪‬ﺮﻧ‪‬ﺖ‪:‬‬ ‫‪www.khabat.org‬‬

‫·‬

‫ﺑﯚ ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﻪوهی ژﻣﺎرهﮐﺎﻧﯽ دﯾﮑﻪی ﮔﯚﭬﺎری ”ﺑ‪‬ﺴﺘﺎن“ ﻟﻪﺳﻪر ﺗﯚڕی ﺋﯿﻨﺘ‪‬ﺮﻧ‪‬ﺖ ﺳﻪرداﻧﯽ ﺋﻪم ﻧ‪‬ﻮﻧﯿﺸﺎﻧﻪ ﺑﮑﻪن‪:‬‬ ‫‪www.khabat.org/bestan.htm‬‬

‫·‬

‫ﺑﯚ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﮕﺮﺗﻦ ﺑﻪ ﮔﯚﭬﺎری ”ﺑ‪‬ﺴﺘﺎن“هوه‪:‬‬

‫‪bestan59@hotmail.com‬‬