Kobiety w matematyce
Hypatia z Aleksandrii Pierwsza kobieta w dziejach nauki. Zwana również ,,męczennicą nauki''. Zamiast przyjąć typową rolę w społeczeństwie w ówczesnej rzeczywistości, postanowiła zająć się matematyką, fizyką I astronomią. Legenda przypisuje jej wynalezienie astrolabium I rodzaju areometru. Była córką matematyka, astronoma I filozofa Teona z Aleksandrii, wykształcenie matematyczne odebrała najpewniej pod jego kierunkiem.
Hypatia z Aleksandrii Nie zachowały się żadne jej pisma, ale można jej hipotetycznie przypisać współpracę z ojcem przy redakcji pism Ptolemeusza i Euklidesa. Wiadomo, że pracowała nad komentarzami i wydaniem traktatów „Arytmetyka” Diofantosa i „Stożkowe” Apoloniusza z Pergi. Nie można wykluczyć, że ostateczny kształt tych dzieł, jaki dotarł do naszych czasów, jak również „Almagestu” i „Tablic podręcznych” Ptolemeusza, jest dziełem Hypatii.
Maria Gaetana Agnesi Włoska lingwistka, matematyczka i filozofka. Jako pierwsza napisała publikację poświęconą rachunkowi różniczkowemu i całkowemu. Była honorowym członkiem fakultetu na uniwersytecie w Bolonii. Jej ojcem był zamożny profesor matematyki Pietro Agnesi.
Maria Geatana Agnesi W 1748 badała krzywą (,,versiera''), nazwaną od jej nazwiska lok Agnesi. Krzywą tę można opisać równaniem: 8a3 y= 2 2 x +4a gdzie a jest stałą niezerową. Równanie 1 y= 2 x +1 jest najprostsze.
Marie-Sophie Germain Francuska matematyczka. Rozwinęła między innymi teorię liczb, geometrię różniczkową, akustykę I teorię sprężystości. Matematyką zainteresowała się w wieku 13 lat, mimo silnych oporów ze strony rodziców, którzy starali się odciągnąć córkę od zajęć, które wówczas postrzegano jako męskie.
Marie-Sophie Germain Największe osiągnięcia Germain dotyczą teorii liczb i teorii sprężystości. W teorii liczb wiele prac poświęciła dowodowi wielkiego twierdzenia Fermata. Wprowadziła tu pojęcie liczb pierwszych Germain i udowodniła, że jeśli p jest taką liczbą, to dla wykładnika p prawdziwy jest szczególny przypadek wielkiego twierdzenia Fermata.
Ada Lovelace Brytyjska matematyczka I poetka, znana przede wszystkim z publikacji na temat mechanicznego komputera Charlesa Babbage'a, zwanego maszyną analityczną. Jej prywatnymi nauczycielami matematyki I fizyki był William Frend, doktor William King I Mary Somerville.
Ada Lovelace Za pierwszy program komputerowy uważa się diagram, który Lovelace wykonała w swoich notatkach do tłumaczenia artykułu o maszynie analitycznej Babbage'a napisanego przez Lugiego Menabrea.
Maryam Mirzakhani Irańska profesor matematyki. Zajmowała się przestrzenią Teichmüllera, geometrią hiperboliczną, teorią ergodyczną I geometrią symplektyczną. Jako pierwsza kobieta w historii została uhonorowana Medalem Fieldsa.
Maryam Mirzakhani W 1994 roku w wieku 17 lat zdobyła złoty medal na międzynarodowej olimpiadzie matematycznej (była pierwszą dziewczyną w irańskim zespole), w 1995 roku zdobyła złoto, osiągając maksymalną ilość punktów.
Phoebe Sarah Marks Matematyczka I wynalazczyni pochodzenia żydowskiego. Ukończyła uniwersytet w Cambridge, gdzie ukończyła matematykę. Nie otrzymała stopnia naukowego, ponieważ wówczas ta uczelnia nie przyznawała go kobietom. Z tego powodu przystąpiła do egzaminu na Uniwersytecie Londyńskim, gdzie otrzymała licencjat.
Phoebe Sarah Marks Wynalazła przyrząd kreślarski, używany do dokładnego dzielenia linii na równe części oraz pomniejszenia i powiększenia figur. Opublikowała wiele błyskotliwych rozwiązań problemów matematycznych w piśmie naukowym ,,Educational Times''.
Philippa Fawcett Angielska matematyczka I pedagog. Była pierwszą kobietą, która uzyskała najwyższy wynik na egzaminach Cambridge Mathematical Tripos. Uczyła w Newnham College w Cambridge oraz w normalnej szkole w Johannesburgu I została administratorem w London County Council.
Philippa Fawcett Odmówiono jej uzyskania stopnia naukowego w Cambridge ze względu na płeć, była jedną z kobiet na parowcu, które podróżowały do Irlandii w latach 1904-1907, aby otrzymać tytuł ad eundem University of Dublin na Trinity College.
Mary Cartwright Angielska matematyczka, jedna z twórców podstaw teorii chaosu. Pierwsza kobieta, która otrzymała Medal Sylvestera, członek Council of Royal Society, prezes London Mathematical Society.
Mary Cartwright Studiowała matematykę na Uniwersytecie Oksfordzkim. Studia ukończyła w drugim roku od chwili przyznania kobietom praw do uzyskiwania stopni naukowych w tej uczelni. Uzyskała stopieć doktora w dziedzinie matematyki w roku 1930, na podstawie pracy ,,The Zeros of Integral Functions od Special Types''.
Grace Chisholm Young Była angielską matematyczką. Kształciła się w Girton Collage w Cambridge w Anglii i kontynuowała studia na Uniwersytecie w Getyndze w Niemczech, gdzie w 1895 roku uzyskała stopień doktora. Jej wczesne pisma zostały opublikowane pod nazwiskiem jej męża, Williama Hanry’ego Younga, i przez całe życie współpracowali przy pracy matematycznej. Za swoją pracę nad rachunkiem różniczkowym (1914-16) otrzymała nagrodę Gamble Prize for Mathematics od Girton College, University of Cambridge.
Émilie du Châtelet Ta szlachetnie urodzona w 1707r. na dworze Ludwika XIV paryżanka (posiadała tytuł markizy) miała wiele talentów. Ojciec zapewnił jej solidne i wszechstronne wykształcenie, jakie dawano wówczas tylko chłopcom. Émilie biegle znała łacinę, grekę i język niemiecki, grała na klawesynie, śpiewała arie operowe, występowała w balecie i grała w teatrze. Zajmowała się też matematyką i fizyką.
Émilie du Châtelet
Émilie du Châtelet Przyjaźniła się z Voltaire’em, który był francuskim pisarzem, filozofem i biznesmenem Studiowała prace Liebniza, przetłumaczyła na francuski "Principia Mathematice" Newtona i popularyzowała na kontynencie jego teorię grawitacji. Wolter po jej śmierci powiedział: Był to wielki człowiek, którego jedynym błędem jest to, że był kobietą.
Elena Lucrezia Cornaro Piscopia Włoska matematyczka i filozofka. Otrzymała od ojca staranną edukację domową. Gdy miała 7, lat miejscowy proboszcz uznał ją z powodu jej zdolności do nauki za „cudowne dziecko”. Uczyła się także filozofii, astronomii, matematyki i teologii. Była bardzo pobożna i pragnęła wstąpić do zakonu benedyktynek, ale sprzeciwił się temu jej ojciec i na jego polecenie rozpoczęła studia na Uniwersytecie Padewskim. Była tam w latach 1672–1678 pierwszą kobietą-studentką teologii.
Elena Lucrezia Cornaro Piscopia Otrzymała tytuł magistra, a następnie 25 czerwca 1678 stopień doktora filozofii, jako pierwsza kobieta w historii. Do śmierci wykładała matematykę na Uniwersytecie Padewskim. Znajduje się tam do dziś jej posąg z marmuru. Aż do drugiej połowy XX wieku żadna inna kobieta nie uzyskała doktoratu na tym uniwersytecie.
Emmy Noether -Matematyczka i fizyczka, znana głównie dzięki osiągnięciom w teorii pierścieni i rozwinięciu nowej gałęzi matematyki – algebry abstrakcyjnej.
Emmy Noether urodziła się 23 marca 1882 roku w Erlangen w Niemczech. Jej brat Fritz również zrobił karierę matematyczną. Jej ojcem był Max Noether, znany matematyk swoich czasów. Jej matką była Ida Amalie, na cześć której otrzymała imię Emmy. Jako dziecko Emmy nie koncentrowała się na matematyce. Jednakże, w wieku 18 lat zdecydowała się na zajęcia z matematyki na Uniwersytecie w Erlangen. Szybko, ta dziedzina nauki stała się jej pasją.
Emmy Noether wniosła wiele do ogólnie pojętej matematyki. Spędzała czas studiując algebrę abstrakcyjną, ze szczególnym uwzględnieniem teorii pierścieni, grup i pól. Dzięki jej wyjątkowemu spojrzeniu na tematy, była w stanie dostrzec związki, których inni eksperci od algebry nie potrafili. W swoim życiu opublikowała ponad 40 artykułów. Była także nauczycielką, która potrafiła zainspirować swoich uczniów do wniesienia własnego wkładu w dziedzinę matematyki.
Zamiłowanie do matematyki zaszczepili jej nauczyciel Józef Malewicz oraz stryj Piotr Wasiljewicz Korwin-Krukowski. Uczyła się podstaw rachunku różniczkowego w Petersburgu. W 1868 poślubiła paleontologa Włodzimierza Kowalewskiego. Było to fikcyjne małżeństwo, które umożliwiło jej studiowanie, gdyż jako kobieta na naukę za granicą potrzebowała zgody ojca lub męża. Po ślubie wyjechała z mężem do Niemiec i studiowała matematykę w Heidelbergu, a potem w Berlinie.
W 1874 r. została pierwszą Europejką z doktoratem w dziedzinie matematyki. W 1884 jako jedna z pierwszych kobiet na świecie uzyskała tytuł profesora na Uniwersytecie w Sztokholmie, w 1885 r. objęła funkcję dziekana Wydziału Matematyki. W 1888 roku wygrała konkurs paryskiej Akademii Nauk dotyczący ścisłego rozwiązania równań ruchu bryły sztywnej. Jej prace dotyczą głównie równań różniczkowych, a także mechaniki i optyki.
Julia Robinson Amerykańska matematyczka, znana ze swoich badań nad teorią równań diofantycznych w kontekście dziesiątego problemu Hilberta. Już od wieku dziecięcego wykazywała zdolności matematyczne, a wolny czas spędzała grając w skomplikowane gry liczbowe przy użyciu kamieni. W ciągu jednego roku przerobiła z korepetytorem cały materiał szkolny do ósmej klasy włącznie. W 1933 zaczęła uczęszczać do San Diego High School, gdzie była jedyną dziewczyną w klasie o profilu matematycznym, a od 1939 studiowała na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. W 1940 roku uzyskała tytuł licencjata, a w 1941 – magistra.
Dziękujemy za uwagę! Przygotowały: Jessica Neumann Marta Zagórna Karolina Ozga
Źródła •
https://www.laphamsquarterly.org/roundtable/killing-hypatia
•
https://pl.wikipedia.org/wiki/Hypatia_z_Aleksandrii
•
https://pl.wikipedia.org/wiki/Maria_Gaetana_Agnesi
•
https://pl.wikipedia.org/wiki/Julia_Robinson
•
https://pl.wikipedia.org/wiki/Sofja_Kowalewska
•
https://pl.wikipedia.org/wiki/Emmy_Noether
•
http://piekniejszastronanauki.pl/emmy-noether/
•
https://fi.wikipedia.org/wiki/Sophie_Germain
•
https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89milie_du_Ch%C3%A2telet
•
https://www.futura-sciences.com/sciences/photos/magazine-science-grandes-femmes-science-675/photos-emilie-chatelet-4383/
•
https://www.semconstellation.fr/voltaire-emilie-du-chatelet/
•
https://www.ilraccoglitore.com/2020/02/27/la-prima-donna-a-laurearsi-elena-lucrezia-cornaro-piscopia/
•
https://pl.wikipedia.org/wiki/Elena_Cornaro_Piscopia
•
http://www.artspecialday.com/9art/2020/06/05/elena-lucrezia-cornaro-piscopia-prima-donna-laureata/
•
http://matematyka.wroc.pl/doniesienia/kobiety-maj%C4%85-pod-g%C3%B3rk%C4%99
•
https://czestochowskie24.pl/czestochowa/dlaczego-matematyka-jest-obowiazkowa-na-maturze/
•
https://www.stylist.co.uk/visible-women/ada-lovelace-day-2018-facts-best-quotes-most-inspiring-science-confidence-work-computer/230835
•
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ada_Lovelace
•
https://pl.wikipedia.org/wiki/Marjam_Mirzachani
•
https://www.seznamzpravy.cz/clanek/zemrela-prvni-zena-ktera-ziskala-prestizni-fieldsovu-medaili-mela-vazbu-i-na-cesko-34367
•
https://pl.wikipedia.org/wiki/Hertha_Marks_Ayrton
•
https://aarkangel.wordpress.com/2018/10/14/great-girton-girls-no-16-sarah-marks-herta-ayrton/
•
https://wiretelegram.com/2016/04/28/how-british-scientist-hertha-marks-ayrton-discovered-the-secret-of-ripples/
•
http://www.diverse.cam.ac.uk/stories/fawcett/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mary_Cartwright
•
https://en.wikipedia.org/wiki/Philippa_Fawcett
https://www.mathunion.org/cwm/people/gallery/mary-cartwright