wegwijzer
Achterhaalde
waarheid
Mijn kotgebuur had rust, ik niet.
Hoop voor de toekomst.
Wil je de waarheid weten ?
k a a m p o in
wegwijzer
4
6
10
14
18 22
4
Dood ... en ... leven
6
Leden rondom de aardbol!
10
Gewonnen dagen
12
5 waarheden
13
Nasi en currysaus
14
Mijn kotgebuur had rust
18
De incarnatie van Jezus
22
Wil je de waarheid weten?
27
De vraag van Pilatus
28
Hoop voor de toekomst
28 46e jaargang Lentenummer
Wegwijzer is een eigentijds driemaandelijks blad. Het weerspiegelt de diepere thema’s die de maatschappij boeien en daagt de lezer uit om zelf na te denken. Het blad is een uitgave van de evangelische kerk. De evangelische christenen vormen een groeiende groep van gelovigen voor wie het evangelie centraal staat. Met de Bijbel als basis voor alle facetten van het leven, willen ze zich zowel in de kerk als in de maatschappij inzetten voor de medemens. Reacties
info@weg-wijzer.net
Info op
www.weg-wijzer.net
www.eavlaanderen.be
Editoriaal
k a a m p o in Wat is waarheid?
Het overlegcomité besliste vorige maand over heel wat versoepelingen. Er werd een plan opgemaakt voor de hele zomer. Beetje bij beetje wordt het leven weer normaal – het ‘rijk der vrijheid’ wordt het genoemd. Bij zo’n overleg zijn heel wat partijen betrokken en iedereen heeft zo zijn plan bedacht. Alle aanwezigen vinden dan dat zij de waarheid in pacht hebben en proberen bijgevolg datgene wat zij vinden, er ook door te drukken. Natuurlijk is het uiteindelijke resultaat altijd een compromis: geven en nemen, we zijn er heel goed in in ons land.
Bij het lezen van deze Wegwijzer kom je over de waarheid meer te weten. Lees over de kinderen die nieuwsgierig zijn naar wat op een begrafenis gebeurt. Lees over het feit dat men vroeger dacht dat de aarde plat was. Lees over de student die op kot rust vindt door in de Bijbel te lezen. Lees over hoe schilders uitdrukking geven aan hun geloof in prachtige werken. Lees het verhaal van een man die de waarheid vindt in de Bijbel. Jezus zegt het zelf: ‘Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven. Niemand komt tot de Vader dan door Mij.’* In de Bijbel vinden christenen de waarheid. Ga dus daarin op zoek. Het is geen verloren, maar gewonnen tijd.
k a a m p o in Nadien staan de kranten vol met opinies en meningen, het journaal heeft slechts dat ene thema en de man op de straat verkondigt wat hij ervan denkt. Professoren maken modellen over wat zou kunnen gebeuren, ze trachten in de toekomst te kijken, maken voorspellingen en veronderstellingen en geven advies. Vaak wordt dat dan als waarheid aangenomen. Ieder heeft immers zijn eigen waarheid. Maar is dat wel dé waarheid?
Je zal er de echte Waarheid vinden. En het echte Leven. *
Bijbel, boek evangelie van Johannes hoofdstuk hoofdstuk 14 vers 6
Erik D'Joos
Wegwijzer
3
Dagboek
Ongeremde kinderpraat Dood ... en ... leven
k a a m p o in 4
k a a m p o in
Daar zit ik dan, thuis, alleen in de zetel voor een scherm… Ik woon de begrafenis via livestreaming bij van een vriend van de kerk. Het eerste liedje wordt ingezet en de tranen rollen al over mijn wangen. Juda komt naast mij zitten en bij het zien van de binnenkant van onze kerk vraagt hij: “Heuh? Mama, is’t al zondag? Waarom kijken we naar de kerk?” “Nee, lieverd, ’t is donderdag, maar dit is de begrafenis van Bart.” Juda: “Bart? Nonkel Bart? Welke Bart?” Ik: “Nee, niet nonkel Bart, de Bart die mondharmonica speelde in onze kerk, maar je hebt hem al een jaar niet gezien…“ De foto komt in beeld en Abel roept luid: “Jaaa, die ken ik! Die Bart ken ik nog!” Hij komt naast mij in de zetel zitten. Juda vraagt waar Bart nu is: “Is hij in die kist?” Ik leg uit dat zijn lichaam nog in de kist is, maar dat Bart ondertussen al gelukkig en zonder pijn bij de Heer Jezus is. Tegen dat het tweede liedje afgelopen is, is de zetel overvol. Allemaal zijn ze erbij komen zitten, stiller en respectvoller dan op eender welke zondagvoormiddag. Juda legt ijverig uit aan de anderen: “Daar is de kist, maar Bart is er niet meer in, alleen zijn lijf is daar nog.” We huilen, we zien hun vriendjes afscheid nemen van hun nonkel, we huilen nog meer… Abel wordt heel
boos. “Ik haat begrafenissen! Ik haat deze begrafenis!”, tiert en brult hij. Ik zeg: “Je hoeft niet mee te kijken, mama wou graag kijken naar de begrafenis, maar jij moet niet hoor.” Abel: “Maar ik wil wel, maar ik word er verdrietig van en ik haat begrafenissen!” “Ja Abel, ik denk dat er weinigen fan zijn van begrafenissen, maar het hoort erbij…” Eli huilt, Abel huilt, Juda huilt, vooral omdat ik huil. Na de begrafenis begint Micha ook te huilen, daar staan we dan allemaal in de gang (want Abel was boos naar de gang gelopen) te knuffelen en te huilen, om het prachtige wonder van Bart en om het verdriet van het moeten afgeven…
Elke ochtend staan de jongens op om te zien of er al een spoor van kittens is.
zijn ervan overtuigd dat de kittens geworpen worden en dus een spoor door het huis van kittens gaan vormen (wat hebben ze dat toch goed begrijpend gelezen in de boekjes die ik meebracht uit de bib!). Dan is het zo ver, op donderdagochtend (precies een week later) worden er met veel pijn en moeite vijf prachtige, getijgerde kittens geworpen! Niet in willekeurige hoeken, maar gewoon netjes in de doos met dekentjes die daarvoor voorzien was.
k a a m p o in Het contrast kan niet groter, onze coronapoes is drachtig… en nog geen beetje. Ze heet Rayé, wat zoveel wil zeggen als ‘Streepje’. Ik denk dat ze bijna moet bevallen en dat het er drie zullen zijn. Twee dagen later zijn er nog geen kittens en de buik heeft de omvang aangenomen waardoor ik denk dat het er vier zullen zijn. Nog twee dagen verstrijken en ik herzie mijn prognose nog maar eens, we gaan voor vijf kittens. Elke ochtend staan de jongens op om te zien of er al een spoor van kittens is. Nee, ik bedoel niet een teken dat ze eraan komen, maar effectief een pad van kittens. De jongens Wegwijzer
De jongens mogen om de beurt gaan kijken, niet allemaal tegelijk. Rayé laat veel toe, we mogen ze aaien en knuffelen vanaf dag één! Mààr ze houdt alles nauwlettend in’t oog en laat een waarschuwend miauwtje horen als we de babyStreepjes te lang vasthouden. Ann Van Der Flaas 5
Complottheorieën
Leden rondom de aard De ironische paradox van het geloof dat de aarde plat is
k a a m p o in
Een complottheorie is een theorie waar het tekort aan bewijs wordt toegeschreven aan de activiteiten van een krachtige samenzwering. Complottheorieën zijn - per definitie - onbewijsbaar. Ze bieden geen waarneembaar inzicht in de wereld van politiek, geschiedenis of wetenschap, maar ze vertellen ons een heleboel over de moderne samenleving.
6
dbol!
k a a m p o in
Enkele jaren geleden tweette de Flat Earth Society: ‘we have members all around the globe’ (‘wij hebben leden rondom de aardbol’). De tweet werd onmiddellijk een vaak gedeelde FB-meme (een tekst die massaal in FB gedeeld wordt). Veel lezers dachten dat het een grap was. Maar blijkbaar waren er genoeg mensen die het geloofden om in 2018 een internationale conferentie te kunnen houden met 500 leden. Platygeans (zoals ze zichzelf noemen, of ook ‘Zetetics’) beweren dat ze de oudste vereniging in de wereld zijn met een schriftelijke geschiedenis die teruggaat tot 4000 jaar voor onze jaartelling.
De oorspronkelijke vereniging van Zetetics is gestopt in 1904, maar in 1956 werd door Samuel Shenton de opvolger ervan opgericht: International Flat Earth Society. Shenton had weinig interesse in theologische argumenten en probeerde alles te bewijzen met wetenschappelijke en technologische argumenten.
Het leek alsof hij zich baseerde op de twee pilaren van de toenmalige maatschappij, namelijk de Bijbel en de wetenschap.
Het huidige geloof in een platte aarde wordt vooral verspreid via online groepen. Het maakt nu deel uit van de cultuur van complottheorieën, samen met het idee dat de landing op de maan nooit heeft plaatsgevonden en met allerlei kritiek op NASA en de conventionele wetenschap.
k a a m p o in Volgens de historici begon de moderne ‘platte-aarde’beweging bij Samuel Rowbotham (1816-1884). Hij hield een serie zogenaamd wetenschappelijke observaties in Bedford, Engeland. Later probeerde hij ook de Bijbel te citeren, zodat het leek alsof hij zich baseerde op de twee pilaren van de toenmalige maatschappij, namelijk de Bijbel en de wetenschap.
Misschien klinkt dit allemaal als ongevaarlijke onnozelheid. Helaas is dat niet zo. In februari 2020 overleed Mike Hughes, een bekende waaghals, toen zijn zelfgemaakte raket kapotging bij een poging om te bewijzen dat de aarde plat was. Nog ironischer – en triestiger – is dat zijn woordvoerder naderhand vertelde dat Hughes helemaal niet in een platte Wegwijzer
7
???
?
aarde geloofde, maar de theorie gebruikte om publiciteit te krijgen voor zijn stunts. We zien dus dat samenzweringstheorieën dodelijk kunnen zijn, zelfs wanneer je er zelf niet in gelooft.
Het idee dat we de waarheid kunnen destilleren door alles te betwijfelen wat betwijfeld kan worden, is verdacht.
het resultaat van een radicale twijfel, die tweehonderd jaar geleden door René Descartes in gang werd gezet. Maar het idee dat we de waarheid kunnen destilleren door alles te betwijfelen wat betwijfeld kan worden, is verdacht.
Nieuwe Testament. In feite komt ook de wetenschap voort uit het bijbelse idee van ‘waarheid’, de christelijke zekerheid dat bij ons dezelfde rationaliteit is ingebouwd als in het heelal. Dit is niet vanzelfsprekend. In gebieden waar geen bijbels wereldbeeld heerst, is de technologische vooruitgang nooit gevorderd tot echte wetenschap.
k a a m p o in
Nu denk je misschien: ‘wat zijn die mensen goedgelovig!’ Maar eigenlijk is het andersom. Er bleken twee soorten ‘Flat Earthers’ te zijn. Satirische Flat Earthers zoals Hughes zien het als een gemakkelijke manier om publiciteit te krijgen, of gewoon om goedgelovige mensen uit te lachen. Overtuigde Flat Earthers zijn meestal mensen die tot en met sceptisch zijn over alles. alles. Ze geloven eigenlijk alleen in hun eigen observaties, theorieën en argumenten. Hoe meer tegenbewijs ze zien, hoe harder ze roepen. Hun mantra is: ‘we ‘we won’t get fooled again’ again’ (‘wij laten ons niet meer voor de gek houden’). De postmoderne neiging om alles in twijfel te trekken is 8
Is dit misschien een lastige maar aanvaardbare bijwerking van het radicale secularisme? Behalve Mike Hughes hebben weinig mensen echt schade geleden door hun geloof dat de aarde plat is. Maar wat als het gaat om anti-vaxxers? Of het ontkennen van Covid-19?
Mensen die geloven dat de aarde plat is, proberen zowel de wetenschap als de Bijbel aan te halen om hun stelling te bevestigen. Niet omdat die hun theorie ondersteunen, maar omdat de twee samen de basis van de westerse samenleving vormen. Onze technologie stoelt op een wetenschappelijke basis. En onze ideeën over mensenrechten, de waarde van het individu en de gelijkheid van alle volken komen uit het Wegwijzer
De twijfel aan alles wat wetenschappelijk is, leidt uiteindelijk tot het idee dat de aarde plat is en dat alle vaccinaties slecht zijn. Ook het in twijfel trekken van de historische basis van onze samenleving heeft consequenties gehad. Is het misschien tijd om terug te kijken naar de basis? We leven in een tijd van twijfels over God en twijfels over de Bijbel. Is het niet redelijk om, al is het maar voor een keer, deze twijfels in twijfel te trekken? Martin Turner
Hoe weet ik dat de aarde niet plat is?
k a a m p o in
5 simpele stappen.
1. Neem een potlood, een blad papier en een liniaal. 2. Teken een rechte lijn en een cirkel.
3. Teken op zowel de rechte lijn als de cirkel wat bergen, bomen en gebouwen.
4. Teken nu voor allebei een gezichtslijn, d.w.z. een lijn die aangeeft wat je kunt zien vanuit een bepaald punt op de platte lijn of de cirkel. Als de aarde plat is, zou je alle bergen van de hele wereld kunnen zien. Bij een bolle aarde ‘verdwijnen’ dingen achter de horizon. 5. Kijk nu uit het raam. Zie je het Himalayagebergte, de Alpen en de Rockies? Zo ja, dan is de aarde plat. Zo niet, dan is ze bol !!
k a a a a m p m o p o n i n
Opvoeding
Gewonnen dagen Wat verlangen we naar de zomer! Jullie ook? Een tiental jaren geleden, dachten mijn man en ik dat we geen ‘zomermensen’ waren. Want weet je, we functioneerden niet zo goed bij warme temperaturen. Al ons hele leven was het zo dat we bij temperaturen van 30 graden of meer helemaal stilvielen. We hoorden van vrienden dat die hitte net tot speciale uitstapjes uitnodigde, naar het Zilvermeer of een waterpark of zo. Maar mijn man en ik? Wij… ploften… neer… en we puften en zweetten en zuchtten tegen elkaar tot het eindelijk weer ‘beter’ weer werd. Zo’n hittedagen waren naar ons gevoel echt verloren dagen.
ploffen nog steeds ergens neer en doen dan weinig of niets. Maar we vinden dat niet langer verloren dagen. We kijken meer, vertragen ons ritme en leren genieten van niks. Samen met de kinderen in dat zwembad, ijs eten als lunch én als dessert bij het avondeten, in de hangmat liggen met een taterend kind, de tuinslang eindeloos op de trampoline richten voor een spelletje ‘watertrampoline’…
zijn op een manier die we niet meteen zien? Ik denk aan al die mensen die buiten de maatschappij vallen, die niet ‘productief’ genoeg zijn in de ogen van velen.
k a a m p o in
Toen werden we ouders. We bleven nog wel een tijdje hittehaters, zeker omdat baby’tjes niet bepaald goed slapen in warme kamers. Oké, het was altijd wel schattig om die dikke babybilletjes in het kleine zwembadje te plonsen, en wat was het altijd lachen om hen watermeloenen te zien verorberen, maar het waren nog steeds ‘verloren dagen’. Stilaan veranderden we. We 10
We leerden de waarde kennen van iets wat we eerst als verloren beschouwden. We leerden met andere ogen kijken naar dagen waarin productiviteit op een heel laag pitje staat. In plaats van verloren tijd, herkennen we het nu als gewonnen tijd. Ik vraag me af of er niet veel meer zaken zijn die op het eerste zicht verloren of onnuttig lijken, maar eigenlijk een heel bijzondere waarde in zich dragen. Zouden er niet veel meer momenten, of ja, zelfs ménsen zijn die de maatschappij liefst van al zou verwijderen, terwijl ze kostbaar
Een beetje… zoals het verloren schaapje in het verhaal dat Jezus vertelde. Kostbaar genoeg voor de herder om er achteraan te gaan, ook al lijkt het in eerste instantie niet erg slim om het risico te lopen dat dan de troep schapen in gevaar komt. Die herder zag de waarde van dat ene schaapje, klein en alleen. Een waarde waar je misschien wat naar moet zoeken voor je haar kan zien.
Verloren schaap wordt gewonnen schaap. Verloren tijd wordt gewonnen tijd.
Verloren mens wordt gewonnen mens. De moeite waard.
Reninca D’Joos
k a a m p o in
5
waarheden
God od
die je moet weten over .1.
God verlangt naar een relatie met ieder mens. God verlangt naar een intieme en vertrouwelijke band met jou. Want je bent geschapen om te leven in relatie met je liefhebbende Schepper. Hij wil je leven zinvol maken en vullen met Zijn liefde.
.3.
.2. De afstand tussen de mens en zijn Maker is er doordat de mens Hem de rug heeft toegekeerd. God schiep je met een vrije wil. Daarbij kreeg de mens de keuze: leven in gehoorzaamheid aan zijn Schepper, met alle positieve gevolgen vandien. Ofwel toegeven aan het kwaad, met alle negatieve gevolgen vandien. De meeste mensen kiezen voor het tweede omdat dit schijnbaar de meeste vrijheid biedt.
Jezus Christus is de brug tussen de mens en God. We maken allemaal fouten en hebben moeite om ons aan Zijn geboden te houden. Jezus heeft de straf voor onze misstappen op Zich genomen toen Hij stierf aan het kruis. Als gevolg daarvan kan Hij iedereen die dit erkent, vergeven. Op die manier staat er niets meer tussen jou en God in.
.5.
.4. We kunnen niet uit eigen kracht bij God komen. De scheiding tussen God en jou, die is onoverkomelijk. De vele pogingen om de relatie met God te herstellen, lopen telkens op niets uit. Welke inspanningen je ook levert, je slaagt er niet in om zelf terug contact te maken met God.
Geef je leven over aan Jezus Christus. Als je beseft dat er een barrière is tussen God en jou, die je niet op eigen houtje kunt overbruggen, weet dan dat Jezus Christus de brug is naar God. Hij heeft de weg vrijgemaakt en je moet dit enkel in geloof beamen. Als je dat doet, schenkt Hij je een volledig nieuw en eeuwig leven. Hij komt in je wonen en je krijgt contact met Hem. Je kunt Hem iedere dag beter leren kennen, onder andere door het lezen van de Bijbel.
wegwijzer
k a a m p o in
Koken
Nasi en currysaus Deze keer onthul ik jullie niet één van mijn favoriete recepten, maar meteen twee pagina’s uit mijn knip-plakreceptenboek!
Onze kinderen zijn géén fan van gewoon gekookte aardappelen. Rijst is dan ook een welgekomen afwisseling. Hier volgt ons recept voor ‘nasi’ en natuurlijk hoort daar ook nog ons recept voor ‘currysaus’ bij!
Ingrediënten voor Nasi:
- 2 uien - 2 preien - 5 grote wortelen - 6 eitjes - 350 gram rijst (niet klevende!) - 3 teentjes look - 2 cm gember - 200 gram erwtjes - 2 blokjes kippenbouillon (eventueel stukjes kip, roze garnaaltjes, …)
Werkwijze:
Snij de uien, de look, de gember, de prei en de worteltjes heel fijn. Hoe kleiner de blokjes, hoe meer het lijkt op de nasi van bij de ‘Chinees’. Bak de uien, de look en de gember met een beetje boter in een grote pan. Voeg daarna de prei en worteltjes toe. Verkruimel de bouillonblokjes en voeg eventueel een beetje water toe als je merkt dat de groenten beginnen aan te bakken. Kook de rijst apart volgens de voorschriften. Bak van de eitjes omeletten, rol ze op en snij er dunne reepjes van. Voeg de rijst en de reepjes ei toe en meng goed onder elkaar (voeg eventueel gebakken stukjes kip of roze garnaaltjes toe).
k a a m p o in Ingrediënten voor kindvriendelijke Currysaus:
- 1 zoete appel - 1 ui - 1 blokje kippenbouillon - currypoeder - 50 gram boter - 30 gram bloem
Werkwijze:
Stoof de ui en de appel glazig in de boter. Bestrooi met bloem en currypoeder (beter eerst te weinig en later wat toevoegen). Voeg ongeveer 400 ml water toe met het bouillonblokje. Laat alles goed laten doorkoken tot alles heel zacht is. De mixer erin tot het een gladde saus is. Proef even, je kan altijd water toevoegen als het te droog is, currypoeder als het te zacht van smaak is, …
Beide recepten kan je naar smaak bijkruiden met peper en zout.
Als je nu nog een loempia in de oven legt en er een zak kroepoek bij presenteert, dan ben ik zeker dat iedereen fan zal zijn! Ann Van Der Flaas
Wegwijzer
13
Evangelie
MIJN KOTGEBUUR HAD RUST, IK NIET
De studententijd: ‘the best days of your life’, zeggen ze. Mijn studententijd staat me in elk geval nog goed voor ogen. Vooral mijn laatste jaar springt eruit.
Broeder van liefde
achttien bent en dan nog steeds overtuigd ben van je keuze, dan laat ik je gaan.’ Het heeft niet tot mijn achttiende geduurd voor de kogel door de kerk was: op mijn vijftiende leerde ik mijn eerste vriendinnetje kennen en ik was meteen ‘broeder van liefde’. Mijn kap ging mee over de haag en mijn ma had groot gelijk.
Spijtig genoeg smeet ik het kind met het badwater weg.
k a a m p o in
Laat me bij het begin beginnen. Of tenminste: bij het begin dat ik me nog goed kan herinneren. Ik was twaalf toen we op school bezoek kregen van de ‘Broeders van Liefde’, een paterorde die vooral zorg verleende aan mensen met een visuele beperking, zeg maar aan blinden. Ik was zo geraakt door hun presentatie dat ik meteen ‘Broeder van Liefde’ wilde worden. Ik moest alleen nog mijn moeder zien te overtuigen, maar dit bleek minder eenvoudig dan gedacht: mijn ma was niet gemakkelijk van de wijs te brengen. Zelfs een bezoek van één van de paters zelf, die mijn moeder erop wees dat ze een onverantwoorde opvoeding gaf door mijn vraag niet in te willigen - stel je voor welke argumenten ze daarvoor gebruikten - kon haar niet over de streep trekken. ‘Als je 14
Badwater
Toch bleef ik me geruime tijd engageren binnen de katholieke kerk. Het organiseren van jeugdvieringen lag me wel. Op zeker moment wilde ik zelfs een sociaal netwerk opzetten om regelmatig bejaarde mensen te gaan bezoeken. Uiteindelijk gaf ik echter aan alles de brui, door negatieve ervaringen met pastoors. Vooral de toestand van een pastoor die alcoholist was, deed me de das om. Voor mij hoefde het allemaal niet meer.
Wieltjes
Als student bouwde ik een levensfilosofie op die volgens mij goed in elkaar zat, en waarmee ik heel wat discussies met medestudenten won. In die tijd liep trouwens alles op wieltjes: ik studeerde orthopedagogie en had niet bepaald grote moeite met de examens. Ook mijn stageperiode beloofde voortreffelijk te worden. Nog voor ik mijn stage beëindigd had, wist ik al dat ik in die gehandicaptenvoorziening vast werk zou krijgen als groepsleider, verantwoordelijk over een viertal leefgroepen. Ik kreeg de kans om zelf mijn leefgroepen te bepalen en koos drie groepen uit van volwassenen met een matig tot ernstige verstandelijke
k a a m p o in beperking. Eerder uit nieuwsgierigheid dan als uitdaging, nam ik ook een leefgroep van volwassen vrouwen met een heel zware verstandelijke beperking onder mijn hoede.
Routineleven
Ik had me voorgenomen om projecten op te zetten die deze vrouwen een menswaardiger bestaan konden aanbieden. Hun voornaamste activiteit bestond uit eten en vaak deden
ze aan automutilatie (zichzelf pijnigen). De begeleiding bestond uit niet veel meer dan verzorging en nog eens verzorging. Zulke situaties roepen bij jezelf vragen op. Eén daarvan was: ‘Wat kan ik hen aanleren om hun routineleventje te doorbreken?’ Vooreerst was hun taalvaardigheid zo goed als nihil. Ik kon hen hoogstens leren eten met een lepel, maar wat was daarvan de zin? Op restaurant eten konden ze niet. Zelf hadden ze het nodig om geïsoleerd te worden in Wegwijzer
tekening: Kristof Colle
k a a m p o in IIk k had me voorgenomen om projecten op te zetten die deze vrouwen een menswaardiger bestaan konden aanbieden. 15
Wat kon ik nu verkeerd doen met het aanvaarden dat Christus de toegang was tot God?
een soort kooi, zodat ze de omgeving en zichzelf zo weinig mogelijk konden pijnigen. Ze konden niet deelnemen aan het gewone gezinsleven. Materiële dingen, waaraan wij groot belang hechten en ons enigszins opkrikken, betekenen voor hen niks. De mode, een mooie wagen, een vriend, een prachtige film … het kon hen allemaal gestolen worden.
Revolutie
Kinderlijk naïef
In die periode kwam er naast mijn studentenkot (= studentenkamer) in Kortrijk een ander kot vrij. Een klasvriendin was net op zoek naar een kamer voor haar vriend. Hij trok dus in hetzelfde gebouw in. Deze jongeman had toch een aantal rare trekjes. Vooreerst hing hij posters op met spreuken als ‘Jezus in je hart, revolutie in je leven.’
Maar hoewel ik mijn kotgenoot als een rare kwast bestempelde, raakte ik toch stilletjesaan met hem bevriend. Ik werd vooral aangetrokken door de rust die hij uitstraalde. De zondagavond aankomen op kot was voor mij bijna hetzelfde als geconfronteerd worden met die vele vragen waar ik geen antwoord op wist en dat was frustrerend. Mijn kotbuur leek daar, hoewel hij een vergelijkbare stageplaats had, geen last van te hebben. Hij had iets wat ik niet had. Die rust weer … Op zekere avond hadden we het over ‘geloven’. Ik was enigszins verrast, maar vooral verward over zijn ‘kinderlijk’, ‘naïef’ geloof. Hij praatte over God alsof Hij ook werkelijk bestond. Ik moest wel toegeven dat er iets of iemand was, maar geloven dat er een contact mogelijk was met een persoonlijke God, leek me toch vergezocht.
k a a m p o in
Ze hebben mij doen nadenken. Wat kon ik hen bieden? Hoe kon ik hen bereiken? Op dergelijke ogenblikken neem je je eigen leven onder de loep. Wat was nog de betekenis van mijn werk, als ik niet echt wist hoe ik hen gelukkig kon maken? Wist ik het zelf allemaal zo goed? Mijn stageperiode werd in die zin een tijd van veel vragen, een periode waarin ik besefte hoe onrustig het allemaal in mij wel was. Ook mijn prachtige vriendin kon me niet echt een antwoord geven op die vragen.” 16
Ik dacht meteen: ‘Wat heb ik nu binnengehaald?!’ Nog één van die rare zaken was hoe hij de zondagavond op zijn kamer aankwam. Voor mij was dit een dieptepunt: het weekend was voorbij en de lessen stonden weer voor de deur. Dit dieptepunt werd pas tegen het einde van de week terug overwonnen. Maar voor hem bestond er precies geen dieptepunt. De zondagavond kwam hij telkens al fluitend de trap op. Stel je voor!
Wegwijzer
k a a m p o in
Paardenbril
Nog diezelfde avond zou ik hem met de Bijbel zelf aantonen dat Christus niet meer was dan een goed mens en dat Zijn dood niet zoveel te betekenen had. Ik zou … Mijn kotbuur leek echter alles toch grondig onderzocht te hebben. Zijn antwoorden waren sterk afgewogen. En ik die dacht dat geloven niets anders was dan een paardenbril opzetten, verstand op nul draaien en een sprong in het duister maken.
meteen. Toen hij me een bijbel aanreikte met de opmerking: ‘Dan moet het niet moeilijk voor je zijn om er meteen enkele te tonen’, voelde ik me rood aanlopen. Ik moest toegeven dat ik nog nooit de Bijbel had gelezen. Het was van horen zeggen…
Lijfspreuk
die rust niet in zichzelf vindt, is het nodeloze moeite haar elders te zoeken’ (La Rochefoucauld).
Ik heb ervaren dat die rust wel eerst buiten jezelf moet gezocht worden, eer je ze vindt in jezelf. Zolang de relatie tussen God en jezelf niet hersteld is, mis je die innerlijke rust. Jezus’ uitnodiging - ‘Kom tot Mij, allen die vermoeid en belast zijn, en Ik zal u rust geven’ - is een werkelijkheid, geen fictie.
k a a m p o in
Eerlijk, ik had weinig tegenargumenten en werd er zelf heel onrustig door. Maar het was er hem blijkbaar niet om te doen zijn mening te verdedigen. Hij had het steeds over Christus‘ opoffering voor ons, waardoor we de vrije toegang krijgen tot God. Het leek me te eenvoudig. Mijn studentenbrein kon daar niet bij. Hij zei: ‘Als je God ernstig zoekt…‘ Mijn argument ‘de Bijbel staat vol tegenstellingen’ strandde
Ik heb uiteindelijk zelf een keuze gemaakt. Wat kon ik nu verkeerd doen met het aanvaarden dat Christus de toegang was tot God? Ik hoefde niemand mijn keuze te vertellen en ik zou wel snel ondervinden of het ook ‘werkte’.
uit: God in Frankrijk Yvan Thomas
Wel, het werkte. Er kwam een grote, onbeschrijflijke innerlijke rust over me. Niet dat ik op al mijn vragen een pasklaar antwoord kreeg, maar ik werd geconfronteerd met een God die groter was dan mijn vragen. Die innerlijke rust was voor mij het grootste bewijs. Vroeger was mijn lijfspreuk: ‘Wanneer men Wegwijzer
17
Kunst
De incarnatie van Jezus
k a a m p o in
In dit artikel wil ik aandacht schenken aan een beroemde vertegenwoordiger van de Vlaamse Primitieven, namelijk Rogier van der Weijden. Deze schilder leefde in de 15e eeuw en was samen met Jan van Eyck een van de eerste schilders van de periode van de Vlaamse Primitieven. Hij woonde en werkte een groot deel van zijn leven in Brussel.
18
k a a m p o in
in de wereld... wereld ...
Va
k a a m p o in In dit artikel heb ik het over de incarnatie van Jezus in deze wereld. De incarnatie vindt plaats op het moment dat God mens wordt. Jezus de Zoon van God wordt geboren als de Zoon van de Mensen.
Rogier van der Weijden heeft dit proces prachtig uitgebeeld op het zogenaamde Columbaaltaarstuk. De schilders van de Vlaamse Primitieven probeerden de verhalen uit de Bijbel zo dicht mogelijk bij de gelovigen te
Wegwijzer
brengen. Er zijn in de loop van de kerkgeschiedenis ontelbaar veel afbeeldingen van Maria met het kindje Jezus gecreëerd. Bij veel van deze afbeeldingen staat vooral Maria als moeder van Jezus centraal komen te
19
staan, los van de context van het verhaal.
Verhaal Maar op het Columba-altaar zien we juist dat Maria onderdeel is van het verhaal dat wordt uitgebeeld. Op deze triptiek zien we een aantal gebeurtenissen rondom de geboorte van Jezus. In het eerste hoofdstuk van het evangelie van Lukas wordt beschreven dat de engel Gabriel in het huis van Maria binnenkwam. Op het linker zijluik zien we Maria zitten in een huiselijke setting. De schilder heeft een eigentijds, huiselijk tafereel gecreëerd. We herkennen deze taferelen ook op schilderijen van tijdgenoten. Op deze manier kwam deze gebeurtenis heel dicht bij het voorstellingsvermogen van de toeschouwer. Maria is gekleed in een prachtige blauwe mantel. Deze kleur blauw was in die tijd een van de kostbaarste kleurpigmenten om verf van te maken. Blauw is dan waarschijnlijk ook gebruikt om haar bijzondere positie als moeder van de Zoon van God aan te geven. Naast haar staat een vaas met lelies. Deze bloemen staan symbool voor de maagdelijkheid van Maria. Achter haar staat een in wit geklede engel met vleugels. Hij stelt Gabriel voor die het nieuws
komt brengen aan Maria, dat zij de moeder van de Zoon van God zal worden. Ze stelt de vraag hoe dit mogelijk zou zijn. Hij zegt haar dat dit door de Heilige Geest zal gebeuren. We zien op het schilderij gouden stralen bij Maria naar binnen gaan. In die stralen is een duif te zien. De duif staat symbool voor de Heilige Geest. Bijgevolg verbeelden deze stralen de incarnatie van Jezus in deze wereld en het begin van de zwangerschap van Maria.
k a a m p o in 20
Wegwijzer
Middenpaneel
Op het middenpaneel is de aanbidding van de wijzen uitgebeeld die beschreven wordt in het eerste hoofdstuk van het evangelie van Mattheüs. Jezus werd niet geboren in een rijke, koninklijke familie, maar in een doorsnee familie. We zien dat Jozef, Maria en Jezus in een soort van ruïne verblijven. In het Bijbelboek Mattheüs staat geschreven dat Jezus werd geboren in een stal en de in late middeleeuwen werd de stal vaak uitgebeeld als een ruïne. Op de achtergrond is een middeleeuwse stad te zien. Rechts op het middenpaneel bevindt zich een kathedraal die doorloopt in het rechter zijpaneel. Opnieuw is deze scene dus geplaatst in een herkenbare
k a a m p o in
setting. Waarschijnlijk was een ruïne, een plek, waar zij zich in deze tijd konden voorstellen dat Jezus geboren had kunnen worden. We zien rechts op de voorgrond drie zeer rijk geklede mannen; zij verbeelden de wijzen uit het Oosten. Ook zij dragen herkenbare kleding van de rijkere klasse uit de tijd van Rogier van der Weijden. De schilder is erin geslaagd een intiem moment te creëren van echte menselijke interactie.
Rechterpaneel Op het rechterpaneel is een minder bekend verhaal uitgebeeld. Het is het verhaal van het opdragen van Jezus in de tempel. Dit was een ritueel dat alle jongetjes moesten ondergaan in de Joodse traditie. De tempel wordt uitgebeeld als een kathedraal. Weer zien we dat een herkenbaar gebouw uit die tijd gekozen is als de plek waar deze gebeurtenis plaatsvindt, want een kathedraal was in die tijd de meest heilige en verheven plaats waar God en mens elkaar ontmoetten. Bij het opdragen van Jezus zijn er twee oudere mensen, Simeon en Anna, die heel blij worden als zij Jezus zien. Zij geloven dat Jezus de Zoon van God is en zij spreken woorden uit over de toekomst van het leven van Jezus op aarde.
Schilderen - vandaag
De schilder heeft de geschreven verhalen tot leven gebracht voor de analfabete toeschouwers uit zijn tijd. Met veel kleur, herkenning van elementen en menselijke interactie komen deze Bijbelse verhalen echt tot leven.
Bij het schrijven van dit artikel stelde ik mijzelf de vraag: hoe en waar zou ik deze gebeurtenissen uit het leven van Jezus situeren, als ik de opdracht kreeg om hier een schilderij van te maken? De schilders van de late middeleeuwen probeerden zo actueel mogelijk te zijn en verhalen dicht bij de mensen te brengen. Misschien zou ik de keuze maken om de geboorte van Jezus uit te beelden in een vluchtelingenkamp. Want niet lang na de uitgebeelde gebeurtenissen moest Jezus met zijn ouders vluchten omdat koning Herodes Hem wilde doden. Ik zou je willen uitdagen na te denken over de vraag: waar zou Jezus in deze tijd geboren worden en onder welke omstandigheden zou Hij leven?
De schilder heeft de geschreven verhalen tot leven gebracht voor de analfabete toeschouwers uit zijn tijd.
k a a m p o in Gerdine Baaij
Missionairwerker bij Operatie Mobilisatie in België. Zij heeft kunstgeschiedenis gestudeerd aan de universiteit in Leiden en is afgestudeerd op kunst van de Nederlanden van 1400-1600.
Wegwijzer
21
Interview
Wil je de waarheid Paul Simon zong halfweg jaren ‘70 over de ‘Fifty ways to leave your lover’ – vijftig manieren om je geliefde te verlaten. Of het er echt zoveel zijn, zal wellicht niemand onderzocht hebben, maar
k a a m p o in misschien zijn er wel
zoveel mogelijkheden
waarop je kerk en geloof
– en misschien zelfs Gods liefde – vaarwel kunt
zeggen. Neem nu Rudi
Van Steen uit Lier, die zijn jonge jaren in Deurne doorbracht. Achteraf
gezien was de reden van
zijn vertrek iets onnozels
en had het met kleding te maken. Gelukkig zijn er
ook veel wegen om naar
Rudi van Steen
God terug te keren en
daar heeft hij nog altijd de mond van vol...
22
k a a m p o in
weten? Iedere zondag naar de kerk, in de jaren ‘60 en ‘70 van de vorige eeuw was dat nog de gewoonste zaak van de wereld. Het was voor Rudi zowat een eis van zijn ouders, twee zelfstandige, hardwerkende tandtechniekers, die veel tijd in hun job staken. Of dat nu de oorzaak was, weet Rudi niet zeker, maar zijn ouders gingen zelden mee naar de mis. Ze stuurden hun zoon mee met zijn grootmoeder of met de buren. Hij voldeed aan zijn religieuze plichten en vond het best interessant. Op zijn twaalfde deed Rudi zijn plechtige communie. Vooral het kruis dat hij aan een touwtje om zijn nek mocht hangen, was iets om fier op te zijn.
niet meer naar zijn ouders te luisteren. Achteraf zou je kunnen zeggen: de jongen was gewoon opstandig omdat de puberteit aan de deur klopte. Of zeg maar gerust: de deur intrapte, want Rudi’s leven veranderde radicaal. Hij wilde boer worden en trok naar een landbouwschool – die achteraf een tuinbouwschool bleek te zijn – en die was een eind van huis. Dus ging hij op internaat. Daar was alle gelegenheid om van de vrijheid te genieten. Rudi: “Ik weet niet goed meer hoe het gegaan is en hoe ik eigenlijk opstandig en opstandiger werd. Maar ongetwijfeld is het van kwaad naar erger gegaan, en begon het de spuigaten uit te lopen...” Nieuwe vrienden betekenden ook nieuwe gewoonten. Op z’n veertiende was hij al een stevige roker, gefinancierd door het weinige zakgeld dat hij kreeg, aangevuld met regelmatige, onopgemerkte aanslagen op de portefeuille, en later op het geldkistje van zijn ouders.
Rudi voldeed aan zijn religieuze plichten en vond het best interessant om op zijn twaalfde zijn plechtige communie te doen.
k a a m p o in Niet lang na zijn vormsel overleed oma. Op haar begrafenis moest en wilde hij zijn kruis omhangen. Het mocht niet van moeder, die een andere dresscode in gedachte had. Zelfs niet onder zijn hemd: het kruis bleef thuis en Rudi moest de kleren aan die zijn moeder had uitgezocht. Wellicht was het allemaal niet zo erg, maar voor een twaalfjarige kan dit heel ingrijpend zijn. De hele begrafenis was voor hem een verwarrende gebeurtenis. Naast het graf van zijn grootmoeder staande, nam hij zich voor
Slikken, roken en snuiven
De studie werd geen succes. Toen hij op een bepaald ogenblik voor de derde keer aan hetzelfde jaar moest beginnen, vonden zijn ouders het genoeg. Wegwijzer
23
Zo was er de vrouw die met het nieuws kwam dat ze in God was gaan geloven. “Ik vond dat bijzonder, want ik had nog nooit gehoord dat je christen kon worden.
jointje. Dat zoiets illegaal was, stoorde niemand in het café: “We stelden er ons eigenlijk geen vragen bij. Ik vond niet dat ik iets fout deed, het was simpelweg mijn manier van leven. Gewoon: dit was ik, dit ben ik, dit doe ik ...” Er zal voor Rudi ongetwijfeld een zekere logica gezeten hebben in zijn levenshouding, maar de politie dacht er anders over. Hij werd opgepakt en kreeg een voorwaardelijke straf. De schrik zat er goed in en tijdens zijn ‘proefperiode’ hield hij zich ver van de drugs. “Maar mijn lichaam had iets nodig, dus ben ik beginnen te drinken. Van het bier ging het snel over naar de sterke drank. Toen de periode van mijn voorwaardelijke veroordeling voorbij was, greep ik opnieuw naar de drugs.” Het bleef ook al lang niet meer bij marihuana – ook de sterkere producten werden aangesproken: “Als ik wakker werd, duurde het geen vijf minuten voordat ik iets slikte, rookte of snoof. Ik durfde de straat niet op als ik niet genoeg genomen had. Dan was ik enorm paranoia.”
simpele dealer op straat tot een ‘groothandelaar’ die zijn producten in het buitenland kocht en de grens over smokkelde. Aan de andere kant was er die graatmagere jongen die zwaar verslaafd was en geen idee had wat de toekomst zou brengen. Hij durfde zelfs de vraag niet stellen naar wat er komen zou … En bovendien: het geld stroomde elke dag binnen, maar helaas vloog het bijna even snel weer buiten…
k a a m p o in
Tijd om op leercontract te gaan. Rudi kreeg de keuze: ofwel verder in de landbouw, ofwel in dezelfde stiel als zijn ouders. Hij besliste uiteindelijk om dat laatste te doen. Met een vierjarige opleiding tot tandtechnieker achter de kiezen, had hij aan een mooie carrière kunnen beginnen. Maar de tegendraadse adolescent had een andere lucratieve bezigheid gevonden. Hoewel hij eigenlijk tegen alcohol was, begon hij in een café te werken. Veel drank verkocht hij niet, want hij tapte voornamelijk uit een ander vaatje: iedereen wist dat je bij Rudi terecht kon voor een 24
Op zoek naar de uitgang
Wie op dat moment een balans van Rudi’s leven opgemaakt had, zou twee dingen gezien hebben: aan de ene kant een jongeman die zich in een paar jaar had opgewerkt van een Wegwijzer
Rudi: Rudi: “Ik was wanhopig en ik zag geen uitweg. Ik dronk een liter sterke drank per dag en combineerde dat met andere middelen. Ik probeerde ervan af te geraken, maar dat hield ik nooit langer dan een paar uur vol. Op een dag besloot ik: Ik breek er mee. Ik trek de wereld in. Ergens in de wereld moet er toch een plek zijn om opnieuw te beginnen, waar dan ook, maar niet meer in België”. Een vriend zette hem af aan de oprit van de snelweg, waar Rudi, omringd door zijn gitaar en een paar
k a a m p o in
blikjes bier, wachtte op een lift die hem naar het buitenland zou brengen. Het lukte nog ook. Duitsland is dan wel niet de andere kant van de wereld, het was toch een andere omgeving: “Daar Daar speelde ik op straat gitaar en trok ik van stad tot stad. Het duurde wel een tijd voor ik mijn eerste geld kreeg, want ik was een slechte gitarist en mijn stem was nog minder. Ik was compleet radeloos en ik dacht: als ik hiermee niet kan overleven, dan weet ik het niet meer. Dus trok ik verder, tot ik op een dag in Keulen aankwam. Daar heb ik het horen donderen.”
Leugen of waarheid? Aan een fonteintje in Keulen kwam Rudi een groepje jonge mensen tegen die enthousiast aan het zingen waren. Op het eerste zicht waren het collegamuzikanten. Dat een van hen naar Rudi toe stapte, stelde hij op prijs – want ieder contact was welkom: “Maar die begon te praten over God, over Jezus en over de Bijbel, en ik zei: ‘Ophoepelen. Je kunt met mij over alles praten, maar niet daarover’. Maar de man keek me recht in de ogen en vroeg: wil jij de waarheid weten?”. weten?”. Het was een vraag die hard aankwam bij de jongeman die in zijn binnenste heel goed wist dat zijn leven van leugens aan elkaar hing. Maar toegeven dat Jezus de waarheid zou kunnen zijn, wilde Rudi in geen geval.
Tenslotte vroeg de man: “Mag ik voor je bidden?” “Ik zei: ‘dat is goed, maar maak het niet te lang, ik moet gitaar gaan spelen’. Ik weet niet eens meer of ik mijn ogen heb dichtgedaan maar na zijn kort gebed zei ik: OK, bedankt en ben ik verder gegaan. Ik was zeker nog niet klaar om open te staan voor zijn boodschap”.
Het Duitse avontuur had Rudi’s leven niet ingrijpend overhoop gehaald. Toch was er een zaadje van verandering geplant. Vreemd genoeg werd hij verschillende keren met het geloof geconfronteerd. Zo was er de vrouw met wie hij een tijd samen woonde die plots met het nieuws kwam dat ze in God was gaan geloven. “Ik vond dat bijzonder, want ik had nog nooit gehoord dat je christen kon worden. De christenen die ik kende, waren als christen geboren. Ik wilde haar verhaal horen. Ze vertelde hoe haar leven was veranderd en ze nodigde me uit om mee naar de kerk te gaan. Ik vond het daar geweldig en ik zong uit volle borst mee met de liederen. Tegelijk konden de mensen ruiken dat ik whisky gedronken had. Helemaal nuchter was ik niet...”
ommekeer te maken in zijn leven was voor Rudi nog niet aangebroken. De drang naar de drank was sterker dan de wil om echt te veranderen. De Bijbel die hij gekregen had, ging nauwelijks open. Eén ding was wel anders: hij verkocht geen drugs meer. Rudi begon terug te zwerven en al liftend belandde hij in het zuiden van Frankrijk. Omdat hij toch in de buurt was, besloot hij richting Lourdes te gaan. Niet omdat hij een wonder verwachtte maar hij wilde Lourdes wel eens zien.
Een koppel dat Rudi een lift had gegeven, wilde weten of hij gelovig was. Enigszins aarzelend antwoordde hij ‘ja’. Ze gaven hem de raad om naar een evangelische kerk in Tarbes te gaan, waar die avond een bijeenkomst zou zijn. “Het was een regenachtige dag en het was lastig om een lift te krijgen. De kerk die ze mij hadden aangeraden, was eigenlijk veel te ver om nog op tijd te kunnen bereiken. Ik zei dus dat ik daar niet zou geraken. Die man draaide zijn hoofd, sprak geen woord, maar met zijn ogen zei hij: als God wil dat je er zult zijn, dan zul je er zijn. Aarzelend veranderde ik mijn mening naar ‘misschien’. De man zette mij af aan een klein weggetje en de eerstvolgende auto gaf mij opnieuw een lift. Zo ging het door, nog nooit ging alles zo vlot als toen en precies op tijd werd ik voor de deur van de kerk
k a a m p o in Alles is mogelijk ...
Het ging niet verder dan enkele bezoeken aan de kerk. Het moment om echt een Wegwijzer
25
het is wel een boeiend avontuur geworden. Zijn passie om het Goede Nieuws te brengen heeft hem tot in India gebracht. Hij beseft nu waar hij aan ontsnapt is. Hoewel sommige van zijn vrienden van vroeger ook het geloofspad ingeslagen zijn, lukte het anderen niet om aan de verslaving en de hopeloosheid te ontsnappen. Rudi: “Ik weet nog goed, de laatste keer dat ik iemand van toen begroette, voelde ik gewoon de dood in zijn handen”. Dat doet zeer, maar er is hoop. Die ervaring kenmerkt zijn leven: “Jezus zegt: Zie ik maak alle dingen nieuw. Hij is ons aan het vernieuwen en blijft trouw tot het einde, ook al zijn we zelf wel eens ontrouw. Hij weet af te maken wat Hij begonnen is. Vallen is een deel van het leven, maar opstaan ook. We mogen ervaren dat Hij ons steeds wil oprichten, herstellen, bemoedigen, vertroosten ...”
k a a m p o in
afgezet. Op dat moment wist ik het zeker: met God is alles mogelijk.”
Echte vrijheid
Wat er precies die avond, nu meer dan 30 jaar geleden, in die kerk verteld werd, kan Rudi zich niet meer herinneren. Wat hij wel weet is dat hij vanaf dat moment een overtuigde christen was, die in alles op God wilde vertrouwen. Hij zag er niet als zodanig uit toen hij de kerk binnenstapte na een lange dag liften: een langharige, half doorweekte zwerver die zich christen noemde, maar niet eens een Bijbel bij zich had. Maar hij was wel iemand met een diepe overtuiging en de moed om een nieuw leven te beginnen. 26
“Ik ben van daaruit naar België gereisd en op drie maanden tijd heeft God mijn hele leven veranderd. Ik dronk niet meer, ik rookte niet meer, en ik getuigde overal van wat Jezus voor mij gedaan had. Sindsdien ben ik daar niet meer mee gestopt. Ik kan er niet mee stoppen want Jezus is de Waarheid en dat moet de wereld weten.” Rudi zal niet zeggen dat sinds die avond in Zuid Frankrijk alles rimpelloos verlopen is. Zo zit het leven niet in elkaar. Maar
Er zijn effectief veel wegen om naar God terug te keren, en Rudi heeft er een van gevonden. Vroeger dacht hij vrij te zijn, nu beseft hij dat alleen de waarheid iemand kan vrijmaken. En Jezus is de Waarheid! bew. Don Zeeman
Meer weten over God en de waarheid?
Kijk eens op de site: www.ikzoekGod.be, of stuur een mailtje naar info@weg-wijzer.net. Wegwijzer
k a a m p o in
F
A
K
E
F
A
K
E
F
A
K
E
F
A
K
E
F
A
K
E
F
A
K
E
F
A
K
E
F
A
K
E
F
A
K
E
De vraag van Pilatus
De kwestie heeft de mensheid van het begin af aan bezig gehouden: wat is waarheid? Filosofen ontwikkelden hun theorieën – die dan weer door anderen werden tegengesproken. De zoektocht gaat nog altijd door. Van de diepe vragen van het leven tot de triviale zaken van alledag. Om het verschil tussen betrouwbare gegevens en ‘fake news’ te ontdekken, hebben we nu ‘fact checks’. Is het dan zo moeilijk om de waarheid te ontdekken?
valse beschuldigingen voor Pilatus werd gebracht, kwam het gesprek eveneens op het onderwerp ‘waarheid’. De Romeinse prefect, die ook rechter was, maakte zich er van af met de retorische vraag: ‘Wat is waarheid’? Eigenlijk interesseerde het antwoord hem niet echt. Op dat moment miste hij niet alleen de kans om Jezus een eerlijk proces te geven, maar ook de mogelijkheid om zijn eigen leven een andere wending te geven.
Ook de Bijbel spreekt zich uit over de vraag. Niet met ellenlange verhandelingen maar met een eenvoudige stelling. Eigenlijk draait de kwestie niet zozeer over ‘wat is waarheid?’, maar over ‘wie is waarheid?’ Johannes, een van de leerlingen van Jezus Christus, tekende de volgende uitspraak van zijn meester op: “Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven”. Een uitdagende, misschien zelfs pretentieuze bewering. Maar Jezus wist waar Hij over sprak en Zijn volgelingen begrepen dat.
Het wordt vaak gezegd: ‘Ieder zijn waarheid’. Elk mens heeft zijn eigen idee over wat wel of niet waar is. De opinies kunnen sterk zijn: er zijn complete oorlogen over gevoerd. Voor Jezus heeft waarheid te maken met leven. Eeuwig leven. Wie in Hem gelooft, vindt de weg naar de Hemelse Vader. De Bijbel discussieert daar niet over, maar verkondigt het. Je gelooft het of je gelooft het niet.
nemen. Ze zijn niet bedrogen uitgekomen. Wie wil kan nog altijd op zoek gaan. De Bijbel toont de weg. Mis de kans niet om de grootste ontdekking van je leven te doen …
Don Zeeman
k a a m p o in
Toen Jezus op grond van
Door de eeuwen heen hebben mensen gezocht naar de Waarheid. Velen van hen hebben de uitdaging aanvaard om de bewering van Jezus serieus te Wegwijzer
Colofon... Evangelische Volwassenen Werking vzw afd. Wegwijzer Coördinatie:
Yvan Thomas, Stationstraat, 34 8900 Ieper.
Mail:
info@weg-wijzer.net
Bestel:
bestel@weg-wijzer.net
Web:
www.weg-wijzer.net
Redactie:
Erik D'Joos, Johan Leroy, Yvan Thomas, Martin Turner, Ann Van der Flaas, Don Zeeman.
Correctie: Ann Vermeersch Eindcorrectie: Marijke Verbrigghe Vormgeving:
Jehtron Wervik
© Overname van artikelen is mogelijk, mits voorafgaande toestemming van de uitgever.
Reacties kunnen via mail ons toegestuurd worden naar info@weg-wijzer.net
27
Ethiek
Hoop voor de toekomst
28
k a a m p o in
k a a m p o in
Het is de voorbije weken en maanden dikwijls gezegd: één van de redenen waarom er zo weinig draagvlak is met betrekking tot de opgelegde coronamaatregelen is omdat mensen “perspectief” nodig hebben. Waarschijnlijk zorgt het grootschalig vaccineren tegen Covid-19 voor het fameuze “licht aan het einde van de tunnel” en dus voor het nodige perspectief. Maar dan nog blijft de vraag actueel welk perspectief het post-corona tijdperk ons zal bieden. Zal het helemaal zijn zoals vroeger? Wellicht niet. Timothy Garton Ash zei het zo in de Guardian van 6 mei 2020: “Het kan zijn dat er een betere wereld komt na de corona pandemie, maar het kan ook een slechtere wereld zijn. Hoe kunnen we dit weten?”
soort optimisme, of positief denken?
Geduldig wachten
Het heeft zeker te maken met wachten, geduldig wachten. Waarop je op hoopt, is er nog niet, zoals een landbouwer die heeft gezaaid maar moet wachten totdat de zon en de regen hun werk hebben gedaan1. Als je dat geduld niet kunt opbrengen, dan komt er geen oogst. Zo is het dikwijls in het leven: slechts weinig dingen zijn “instant”. Meestal kunnen we niet anders dan wachten: in de file op de autosnelweg of aan de telefoon, in de wachtkamer bij de dokter of in het ziekenhuis, wachten op het “ja” woord van je geliefde, wachten op je maandelijkse salaris, wachten op de maaltijd, enz. Ja, er zijn ook dingen waar je niet lang op hoeft te wachten, dank zij een steeds verder doorgedreven automatisering. Er zijn drankautomaten, hypotheken en quick-food restaurants. Misschien is het je opgevallen dat onze maatschappij de wachttijden graag ziet verdwijnen, of op zijn minst probeert te verminderen, maar
Zonder een bepaalde vooruitblik op de toekomst is het moeilijk voor iemand om zin of betekenis te geven aan het heden.
k a a m p o in
Zonder een bepaalde vooruitblik op de toekomst is het moeilijk voor iemand om zin of betekenis te geven aan het heden. Om de lijst compleet te maken moeten we daar eigenlijk ook het verleden aan toevoegen, want zonder je wortels te respecteren word je snel meegesleurd door allerlei nieuwe trends - goede en minder goede - en komt je identiteit mogelijks in gevaar. Maar laten we het nu bij een toekomst-perspectief houden. Een ander woord daarvoor is het traditionele begrip ““hoop”. “hoop hoop”. hoop ”. Maar wat is hoop? Is het een
Wegwijzer
29
Het is niet altijd gemakkelijk om met die spanning om te gaan. Bij een blijde verwachting weet je dat er iets goeds op komst is.
daarin niet altijd lukt. Misschien is dit ook niet de bedoeling: ligt er misschien een verborgen schat in het wachten op iets?
Gespannen verwachting Er bestaat daarnaast een soort gespannen ver-wachting, soms zelfs een lijdzaam verwachten, zoals de negen maanden wachten op de geboorte van een kind. Dit kan een gevoel van anticipatie en blijde opwinding met zich mee brengen. Alhoewel het kind er nog niet is, bereid je je wel reeds voor op de tijd na de geboorte: hoe zullen we hem/ haar noemen? De landbouwer moet plaats vrij maken in de schuren voor de oogst. Soms is er niet genoeg tijd om alle voorbereidingen te treffen. Soms komt het kind te vroeg. Het feit dat je weet dat er iets zal komen, spoort je aan om in actie te komen.
zitten, soms laagspanning, soms hoogspanning, maar spanning in ieder geval. Het is niet altijd gemakkelijk om met die spanning om te gaan. Bij een blijde verwachting weet je dat er iets goeds op komst is. Je verlangt ernaar. Maar de gevoelens van verwachting kunnen veranderen en een zekere terughoudendheid teweeg brengen tegenover datgene wat te gebeuren staat. Is het wel iets goeds? Wat als mijn baby gehandicapt is? Wat als het teveel regent en de oogst tegenvalt? Er zijn nu eenmaal onzekerheden in het leven. Maar hoe ga je daarmee om? Daarin verschilt de christelijke hoop van wetenschappelijke prognoses, gewoon optimisme of van positief denken. In de verwachting om gestalte te geven aan de toekomst kan er niet uitsluitend voortgegaan worden op wat wetenschappelijke modellen ons voorspiegelen, hoe waardevol die op zich ook zijn. Hun reikwijdte en betrouwbaarheid zijn intrinsiek beperkt. Eens we willen kijken in de verdere toekomst, begeven we ons op onzeker terrein en komen onze gevoelens meer en meer in het spel. Sommige mensen zijn van nature positiever ingesteld dan anderen: “Maak u geen zorgen, uiteindelijk komt alles op zijn
k a a m p o in Spanning in hoop
Deze spanning vindt je ook terug in het Hebreeuwse woord voor hoop in de Bijbel, Qavah. Daarin zit het woordje Qav, wat touw of snaar betekent, bijvoorbeeld de snaar van een gitaar of viool. Je moet de snaar op een bepaalde manier aanspannen (stemmen) alvorens je kan verwachten dat er goede muziek uitkomt. Zo is het ook met hoop: er moet spanning op
30
Wegwijzer
k a a m p o in WAT ?
pootjes terecht”. Dit is ook mijn oprechte wens, maar gevoelens op zich bepalen de toekomst niet. Optimisten krijgen niet altijd gelijk. Integendeel, de geschiedenis zit vol tragedies die de spanning ook van de andere kant belichten. Wat vroeger gebeurde kan, jammer genoeg, opnieuw gebeuren. We mogen deze tragedies niet ontkennen, zoals sommigen bijvoorbeeld wel doen met de Holocaust. Hoe kunnen we dan vermijden dat gevoelens van angst of ontkenning het stuur overnemen?
vergankelijke leven, en waar niet aan getwijfeld hoeft te worden. Ook al is het levenspad niet altijd even gemakkelijk begaanbaar. Maar waarom zou je alles allemaal alleen dragen, als je de toekomst kunt toevertrouwen aan Hem die zowel het begin als het einde kent?
WANNEER ? HOE ?
Er is geen toekomst zonder hoop. De Bijbel toont die hoop in Jezus Christus. Op Hem vertrouwen is geen vage verwachting, maar een stevig fundament
spanning te geven. Als je denkt dat je liever zelf stuurt, dan is de kans groot dat je de weg verliest. Wie in alle aspecten van het leven de eigen regie wil houden, kan behoorlijk gefrustreerd geraken. Als verwachtingen niet uitkomen, kan de teleurstelling immens zijn. Spanningen, stress, de wereld is er vol van.
Eddy Delameillieure
k a a m p o in Richtingaanwijzer
Als we de juiste route willen volgen, hebben we een betrouwbare gids nodig. Die kan ons naar, en doorheen de toekomst loodsen. De Bijbel spreekt over de Geest van God die de richting toont. Daardoor is het leven geen giswerk, maar een hoopvolle zekerheid. Vaak wordt gezegd dat hoe verder de toekomst van je af ligt, hoe moeilijker het is om er iets over te zeggen. Maar dankzij die betrouwbare Gids weet je dat je je eindbestemming zult bereiken. Daarvoor moet je op God zijn afgestemd, zoals een snaar van een viool gestemd wordt door die de juiste
Perspectief
Kijken we niet verder dan de dingen die we kunnen zien? Waar ligt de horizon? Vaak wordt de realiteit van de eeuwigheid ontkent en mist een mens het juiste perspectief. De houding is dan: “we leven vandaag, want niemand weet wat er morgen komt”. Inderdaad, we leven komt”. vandaag en we weten niet alles van morgen. Toch is er het uiteindelijke uitzicht, dat verder gaat dan het Wegwijzer
1
Bijbelboek Jacobus hfdstk. 5 vers 7,8 31
Meer weten over wie God is? Ga naar www.IkZoekGod.be. Of stuur een mailtje aan info@weg-wijzer.net.
Nodig Jezus uit in je bubbel.
Vriendelijk aangeboden door:
V.U.: Vianova - BEZ - Evangelische Volwassenen Werking vzw - Romboutsstraat 7 - 1932 Zaventem
k a a m p o n i