ކުރިން ކިޔާ ނަމަކީ ދަ އެކްޓްސް އޮފް ޕޮންޓިއަސް ޕިލާތުސް ނިކޮޑިމަސްގެ އިންޖީލެވެ 1ވަނަ ބާބު 1ހަނާސް އާއި ކައިފާސް އާއި ސުމާސް އާއި ދަތަމް އާއި ގަމަލިއެލް އާއި ޔަހޫދީންނާއި ލާވީ އާއި ނަޕްތަލީމް އާއި އިސްކަންދަރު އާއި ސައިރަސް އާއި އެހެނިހެން ޔަހޫދީން އީސާގެފާނާ ބެހޭގޮތުން އީސާގެފާނުގެ އަރިހަށް ދިޔައީ އެތައް ނުބައި ޖަރީމާތަކެއް ކޮށްގެންނެވެ. 2އަދި ވިދާޅުވީ ،އީސާގެފާނަކީ ވަޑާންކުރާ ޔޫސުފްގެ ދަރިކަލުން ،މަރިޔަމްގެފާނަށް އުފަން ބިމެއް ކަމާއި ،އެކަލޭގެފާނަކީ މާތްރަސްކަލާނގެ ދަރިކަލުން ކަމުގައި އަދި ރަސްގެފާނެއް ކަމުގައި އިޢުލާން ކުރައްވާ ކަމުގެ ޔަޤީންކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ލިބިގެންވެއެވެ .އަދި ހަމައެކަނި އެކަންޏެއް ނޫން ،ސަބަތު އުވާލުމަށް މަސައްކަތް ކުރަނީ ،އަދި އަޅުގަނޑުމެންގެ ކާބަފައިންގެ ޤާނޫނުތައް އުވާލަން. 3ޕިލާތުސް ޖަވާބު ދެއްވިއެވެ .އޭނާ އިޢުލާން ކުރައްވަނީ ކޮން އެއްޗެއް ހެއްޔެވެ؟ އަދި އޭނާ އުވާލަން މަސައްކަތް ކުރަނީ ކޮން އެއްޗެއް ހެއްޔެވެ؟ 4ޔަހޫދީން އެކަލޭގެފާނަށް ވިދާޅުވިއެވެ .އެކަމަކު ލޭމައްޗަށް ގޮސްފައިވާ މީހުންނާއި ބީރު މީހުންނާއި ،ލޯފަން މީހުންނާއި ،ކުޑަކަމުދާ މީހުންނާއި ،ޖިންނި އުޅޭ މީހުންނަށް ވެސް އެދުވަހު ނުބައި އުސޫލުތަކުން ޝިފާ ދެއްވައެވެ. 5ޕިލާތުސް ޖަވާބު ދެއްވީ ،ނުބައި އުސޫލުތަކުން މިކަން ކުރެވޭނީ ކިހިނެއް ހެއްޔެވެ؟ އެމީހުން ޖަވާބު ދިނީ" ،އެކަލޭގެފާނަކީ ސިހުރުވެރިއެއް ކަމަށާއި ،ޝައިޠާނުންގެ ރަސްގެފާނުގެ ސަބަބުން ޝައިޠާނުން ބޭރުކުރާ މީހެކެވެ .އަދި އެގޮތަށް ހުރިހާ ކަމެއްވެސް އެކަލޭގެފާނަށް ތަބާވެގެންދެއެވެ. 6ދެން ޕިލާތުސް ވިދާޅުވީ" ،ޝައިޠާނުން ބޭރުކުރުމަކީ ނަޖިސް ރޫޙެއްގެ މަސައްކަތެއް ނޫން ކަމުގައި ހީވެއެވެ. 7ޔަހޫދީން ޕިލާތުސްއަށް ޖަވާބު ދިނީ“ ،ތިޔަބޭފުޅުންގެ މައްޗަށް ހާޒިރުވެ ،އަމިއްލައަށް އަޑުއައްސަވައިދެއްވުމަށް ކަލޭގެފާނުގެ މަތިވެރި ރަސްކަލާނގެއަށް އަޅުގަނޑުމެން އާދޭސް ކުރަމެވެ. 8އޭރު ޕިލާތުސް ރަސޫލަކަށް ގޮވާލައްވައި ވިދާޅުވިއެވެ. 9ދެން ރަސޫލާ ނުކުމެ އީސާގެފާނު ދެނެގަނެ ،އެކަލޭގެފާނަށް އަޅުކަން ކުރެއްވިއެވެ .އަދި އޭނާގެ އަތުގައި އޮތް ހެދުން ބިމުގައި ފަތުރާލުމަށްފަހު ވިދާޅުވިއެވެ. 10ޔަހޫދީންނަށް އެ ރަސޫލާ ކުރި ކަންތައް އެނގުމުން އެމީހުން ޕިލާތުސް އަށް ގޮވާލަމުން ބުނީ ،ރަސޫލަކުން ނޫން ކަމަށާއި ،ރަސޫލަކު އޭނާއަށް ޗިޓް ނުދިނީ ކީއްވެގެން ހެއްޔެވެ؟ އެކަލޭގެފާނަށް އަޅުކަންކޮށް ،އޭނާގެ އަތުގައި އޮތް ހެދުން އޭނާގެ ކުރިމަތީގައި ބިމުގައި ފަތުރާލަމުން ބުނީ“ ،ރަސްކަލާނގެ ،ގަވަރުނަރު ކަލޭގެފާނަށް ގޮވާލައްވައެވެ”. 11އޭރު ޕިލާތުސް ރަސޫލާއަށް ގޮވާލަމުން ބުންޏެވެ. 12ރަސޫލާ ޖަވާބު ދިނީ" ،ޤުދުސް އިން އިސްކަންދަރު ރަސްގެފާނަށް އަހަރެން ފޮނުއްވިއިރު ،އީސާގެފާނު އަންހެން ކަނބުލޮއެއްގެ މަތީގައި ނިކަމެތި ސިފައެއްގައި އިށީނދެގެން އިންތަން އަހަންނަށް ފެނުނެވެ. 13އަނެއް ބަޔަކު އެމީހުންގެ ހެދުންތައް މަގުމަތީގައި ފަތުރާލަމުން ބުންޏެވެ .މާތްރަސްކަލާނގެ ނަންފުޅުގައި އަންނަ މީހާ ބާއްޖަވެރިވެއެވެ. 14ޔަހޫދީން ރަސޫލާއާ ދެކޮޅަށް ގޮވާލަމުން ބުނީ" ،އިބްރާނީންގެ ދަރިން އިބްރާހީމީ ބަހުން ތައުރީފު ކުރިއެވެ .އަދި ޔޫނާނީ މީހެއް ކަމުގައިވާ ކަލޭގެފާނަށް އިބްރާހީމީ ބަސް ވިސްނޭނީ ކިހިނެއް ހެއްޔެވެ؟ 15ރަސޫލާ އެމީހުންނަށް ޖަވާބު ދެއްވައި ވިދާޅުވީ" ،އަހަރެން ޔަހޫދީންގެ ތެރެއިން އެކަކާ ސުވާލުކޮށް ބުނީމެވެ. 16އެކަލޭގެފާނު އަހަންނަށް އެކަން ވިސްނައިދެއްވައި ވިދާޅުވީ ،އެމީހުން ގޮވާލަނީ ހުސާނާއެވެ .ނުވަތަ ،އޭ ރަސްކަލާނގެ ،ސަލާމަތް ކުރައްވާށެވެ. 17ޕިލާތުސް ދެން އެމީހުންނަށް ވިދާޅުވީ" ،ތިޔަބައިމީހުން އަމިއްލައަށް ކުދިން ބުނާ ބަސްތަކަށް ،އެއީ ތިޔަބައިމީހުންގެ ހިމޭންކަމުން ހެކިވަނީ ކީއްވެގެން ހެއްޔެވެ؟" ރަސޫލާ ގޯސްކޮށް ކޮށްފައިވަނީ ކޮން ކަމެއްގައި ހެއްޔެވެ؟ އަދި ހިމޭނުން ތިއްބެވެ. 18ދެން ގަވަރުނަރު ރަސޫލާއަށް ވިދާޅުވިއެވެ. 19ނަމަވެސް ރަސޫލާ ނުކުމެ ކުރިން ވެސް ކަންތައް ކުރިއެވެ .އަދި ބުނީ" ،ރަސްކަލާނގެ ،ވަދެވަޑައިގަންނަވާށެވެ .ސަބަބަކީ ގަވަރުނަރު ތިބާއަށް ގޮވާލައްވަނީ". 20އީސާގެފާނު ފާޑުކިޔުންތައް ހިފައިގެން ތިބި ނިޝާންތަކުގެ ތެރެއިން ވަދެވަޑައިގަންނަވަމުން ދިޔައިރު ،އެމީހުންގެ އިސްވެރިން ބޯޖަހާލައިގެން އީސާގެފާނަށް އަޅުކަން ކުރިއެވެ. 21އެއާއެކު ޔަހޫދީން ނިޝާންތަކާ ދެކޮޅަށް އިތުރަށް ބާރަށް ގޮވާލިއެވެ. 22ނަމަވެސް ޕިލާތުސް ޔަހޫދީންނަށް ވިދާޅުވިއެވެ .އެކަމަކު ސަކަރާތްޖަހާ އަޅުކަން ކުރި ފަދައިން ނިޝާންތަކާ ދެކޮޅަށް ތިޔަބައިމީހުން ހަޅޭއްލަވަނީ ކީއްވެގެން ހެއްޔެވެ؟ 23އެމީހުން ޕިލާތުސްއަށް ޖަވާބު ދިނީ“ ،އަހަރެމެންނަށް ފެނުނީ ނިޝާންތައް އަމިއްލައަށް ބޯޖަހާލައިގެން އީސާގެފާނަށް އަޅުކަން ކުރަމުންދާތަނެވެ”. 24އޭރު ގަވަރުނަރު ނިދުންވެރިންނަށް ގޮވާލައްވައި ވިދާޅުވިއެވެ. 25ނިޝާންތައް ޕިލާތުސްއަށް ބުނީ“ ،އަހަރެމެން އެންމެންނަކީ ޕޭގަންސް ތަކެއް ކަމުން ފައްޅިތަކުގައި ކަލާނގެތަކަށް އަޅުކަން ކުރަމެވެ .އަދި އެކަލޭގެފާނަށް އަޅުކަންކުރުމާމެދު އެއްވެސް ކަމެއް ވިސްނަންވީ ކިހިނެއް ހެއްޔެވެ؟ އަހަރެމެންގެ އަތުގައި ހަމައެކަނި މިންގަނޑުތައް ހިފަހައްޓައިގެން އެމީހުން ބޯޖަހާލައިގެން އެކަލޭގެފާނަށް އަޅުކަން ކުރިއެވެ. 26ދެން ޕިލާތުސް ޖަމާޢަތުގެ ވެރިންނަށް ވިދާޅުވީ“ ،ތިޔަބައިމީހުން އަމިއްލައަށް ބައެއް ވަރުގަދަ މީހުން ހޮވައި ،އެމީހުން މިންގަނޑުގައި ހިފަހައްޓާށެވެ. 27އެހެންކަމުން ޔަހޫދީންގެ ބޮޑުން އެންމެ ވަރުގަދަ އަދި ކުޅަދާނަ މުސްކުޅިންގެ ތެރެއިން ބާރަ މީހަކު ހޯދައި ،މިންގަނޑުގައި ހިފަހައްޓައިގެން އެމީހުން ގަވަރުނަރުގެ ކުރިމަތީގައި ތިއްބެވެ. 28އޭރު ޕިލާތުސް ރަސޫލާއަށް ވިދާޅުވީ“ ،އީސާގެފާނު ނެރެ ،ކޮންމެވެސް ގޮތަކުން އޭނާ ގެނައުމަށް” ކަމަށެވެ .އަދި އީސާގެފާނާއި ރަސޫލާ ހޯލުން ނުކުމެގެން ދިޔައެވެ. 29މީގެ ކުރިން ޢަދަދު އުފުލާފައިވާ ދިދަވެރިންނަށް ޕިލާތުސް ގޮވާލައްވައި ،އީސާގެފާނު ކުރިން ވަދެވަޑައިގަތްއިރު އެގޮތަށް މިންގަނޑު ނުގެންގުޅުއްވިނަމަ ،އެމީހުންގެ ބޯ ކަނޑާލާނެ ކަމަށް ހުވާކުރެއްވިއެވެ. 30ދެން ގަވަރުނަރު އީސާގެފާނަށް އަމުރު ކުރެއްވީ އަނެއްކާވެސް ވަދެވަޑައިގަތުމަށެވެ. 31ރަސޫލާ ކުރިން ކުރި ގޮތަށް ކަންތައް ކުރައްވައި ،އީސާގެފާނުގެ ހެދުން އަޅައިގެން ހިނގައިގަތުމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް އާދޭސް ކުރެއްވިއެވެ. 32އީސާގެފާނު އެތެރެއަށް ވަދެވަޑައިގަތުމުން ،މިންގަނޑުތައް ކުރިން ފަދައިން ބޯލަނބާ ،އެކަލޭގެފާނަށް އަޅުކަން ކުރިއެވެ. 2ވަނަ ބާބު 1ޕިލާތުސް މިކަން ފެނުމުން ބިރުގަނެ ،ގޮނޑިން ތެދުވާން އުޅެއެވެ. 2ނަމަވެސް އޭނާ ތެދުވާން ވިސްނަމުން ދިޔައިރު ،ދުރުގައި ހުރި އޭނާގެ އަމިއްލަ އަންހެނުން އޭނާއަށް ފޮނުވީ" ،ތިބާ އެ ޢަދުލުވެރި މީހާއާ އެއްވެސް ގުޅުމެއް ނެތް ހެއްޔެވެ؟" އެހެނީ މިރޭ ފެނުނު ތަޞައްވުރަކުން އެކަލޭގެފާނާ މެދު އަހަރެންނަށް ވަރަށް ގިނަ ތަކުލީފުތަކެއް ލިބިއްޖެއެވެ. 3ޔަހޫދީންނަށް މި އަޑު އިވުމުން ޕިލާތުސް ގާތު ބުނީ" ،އެއީ ސިހުރުވެރިއެއް ކަމަށް އަހަރެމެން ކަލޭގެފާނަށް ނުބުނީ ހެއްޔެވެ؟" ބައްލަވާ ،ކަލޭގެފާނުގެ އަނބިމީހާއަށް ހުވަފެން ދައްކަވައިފިއެވެ. 4ޕިލާތުސް އީސާގެފާނަށް ގޮވާލައްވައި ވިދާޅުވީ“ ،އެމީހުން ކަލޭގެފާނާ ދެކޮޅަށް ހެކިބަސް ދިން އެއްޗެއް ކަލޭގެފާނަށް އަޑުއިވިއްޖެއެވެ؟” 5އީސާގެފާނު ޖަވާބު ދެއްވިއެވެ .އެކަމަކު ކޮންމެ މީހަކަށްވެސް އެމީހެއްގެ ދުލުގެ އަމުރު ލިބިގެންވާތީ ،ހެޔޮކަމާއި ނުބައި ވާހަކަ ދެއްކުމުގެ އަމުރު ލިބިގެންވާތީ ،އެކަމަށް ބަލާށެވެ. 6ނަމަވެސް ޔަހޫދީންގެ މުސްކުޅިން އީސާގެފާނަށް ޖަވާބު ދިނެވެ. 7ފުރަތަމަ ކަމަކަށް ކަލޭގެފާނާ ބެހޭގޮތުން އަޅުގަނޑުމެންނަށް މިކަން އެނގެނީ ކަލޭ އުފަންވީ ޒިނޭގެ ތެރެއިން ކަމެވެ .ދެވަނަ ކަމަކީ ،ކަލޭގެފާނުގެ އުފަންދުވަހުގެ ސަބަބުން ބައިތުލްމަޤްދިސްގައި ތުއްތު ކުދިން މަރާލެވުނު ކަމެވެ .ތިންވަނަ ކަމަކީ ،ކަލޭގެފާނުގެ ބައްޕައާއި މަންމަ މަރިޔަމްގެފާނު މިޞްރަށް ފިލައިގެން ދިޔައީ ،އެމީހުންގެ އަމިއްލަ ރައްޔިތުންނަށް އިތުބާރު ނުކުރެވިގެންނެވެ. 8ކައިރީގައި ތިބި ބައެއް ޔަހޫދީން އިތުރަށް ހެޔޮކޮށް ވާހަކަ ދެއްކިއެވެ .އެކަމަކު އަހަރެމެންނަށް އެނގޭ ގޮތުގައި އޭނާގެ މަންމަ މަރިޔަމް ޔޫސުފްއާ ކައިވެނި ކުރެއްވި ކަމަށާއި ،އެހެންކަމުން އޭނާ އުފަންވީ ޒިނޭގެ ތެރެއިން ނޫން ކަމެވެ. 9ދެން ޕިލާތުސް އޭނާ އުފަންވީ ޒިނޭގެ ތެރެއިން ކަމަށް ސާބިތުކޮށްދިން ޔަހޫދީންނަށް ވިދާޅުވިއެވެ. 10ޙަނާސް އާއި ޤައިފާސް ޕިލާތުސް އާއި ވާހަކަ ދެއްކިއެވެ .އެކަމަކު ޒިނޭގެ ތެރެއިން އުފަންވުމަށް އިންކާރުކުރާ މީހުންނަކީ އޭނާގެ ދީން ބަދަލުވެފައިވާ މީހުންނާއި މުދައްރިސުންނެވެ. 11ޕިލާތުސް ޙަނާސް އާއި ޤަޔާފާއަށް ޖަވާބު ދިނެވެ :އެމީހުން ޖަވާބު ދިނީ" ،އެއީ ޕޭގަންތަކުގެ ދަރިން ކަމުގައި ވެފައި ،ޔަހޫދީންނަށް ނުވެ ،އެކަލޭގެފާނަށް ތަބާވާ މީހުންނެވެ". 12ދެން ޖަވާބު ދިނީ އެލިއަޒާރާއި ،އެސްޓޭރިއަސްއާއި ،އެންޓޯނިއަސްއާއި ،ޔަޢުޤޫބާއި ،ކަރާސްއާއި ،ސަމުޢޫލްއާއި ،އިސްޙާޤުއާއި ،ފިނީސްއާއި ،ކްރިސްޕަސްއާއި އަގްރީޕާއާއި ،ހަނާއާއި ޔަހޫދީންނެވެ ބެޓްރޯޓް ވެއްޖެއެވެ. 13ޕިލާތުސް މި ވާހަކަ ދެއްކި ބާރަ މީހުންނާ މުޚާޠަބު ކުރައްވައި ވިދާޅުވީ" ،ސީޒާރުގެ ޙަޔާތުން އަހަރެން ތިޔަބައިމީހުންނަށް ސިހުރު އަރުވަން ،އޭނާ އުފަންވީ ޒިނޭގެ ތެރެއިންތޯ އަމާނާތްތެރިކަމާއެކު ކިޔައިދިނުމަށާއި ،ތިޔަބައިމީހުން ކިޔައިދިން ކަންތައްތައް ތެދުކަން ތިޔަބައިމީހުންނަށް ކިޔައިދިނުމަށެވެ". 14އެމީހުން ޖަވާބު ދިނީ ޕިލާތުސް" :އަހަރެމެންނަށް ހުވާކުރުން މަނާކުރާ ޤާނޫނެއް އެބައޮތް. 15ދެން ހަނާސް އާއި ޤައިފާސް ޕިލާތުސް އަށް ބުނީ" ،އެ ބާރަ މީހުން އޭނާއަކީ މާތްރަސްކަލާނގެ ދަރިއެއް ކަމަށާއި ،ރަސްގެފާނެއް ކަމަށް ހެދިގެން އުޅުނު ނަމަވެސް ،އެ ބާރަ މީހުން އަހަރެމެންނަށް އެނގޭނެ ކަމަށް ގަބޫލެއް ނުކުރެވޭނެ" ކަމަށެވެ ގަބޫލުކުރުމުން، އަޑުއަހަން އަހަރެމެން ތުރުތުރު އަޅައެވެ. 16ދެން ޕިލާތުސް އަމުރުކުރެއްވީ އޭނާ އުފަންވީ ޒިނޭގެ ތެރެއިން ނޫން ކަމަށް ބުނި ބާރަ މީހުން ފިޔަވައި އެހެން ކޮންމެ މީހަކަށް ވެސް ބޭރަށް ނުކުމެވަޑައިގަތުމަށާއި އީސާގެފާނު ދުރަށް ޖެހިވަޑައިގަތުމަށެވެ. 17އެމީހުން ޖަވާބު ދިނީ" ،ހައްޖު ދުވަހު އޭނާ ޝިފާ ހޯދައިދިނުމުން އެމީހުން ރުޅި އަންނަނީ" ކަމަށެވެ .ޕިލާތުސް ބުންޏެވެ .އެމީހުން އެކަލޭގެފާނަށް ބުނަނީ ،އާދެ ،ސަރ.
3ވަނަ ބާބު 1އޭރު ޕިލާތުސް ރުޅިވެރިކަމާއެކު ހޯލުން ނުކުމެ ޔަހޫދީންނަށް ވިދާޅުވިއެވެ. 2ޔަހޫދީން ޕިލާތުސްއަށް ޖަވާބު ދިނީ ،އޭނާއަކީ ނުބައި މީހެއް ނޫންނަމަ ،އަހަރެމެން އޭނާ ތިބާގެ ކުރިމައްޗަށް ގެނެސްފައެއް ނުވެއެވެ. 3ޕިލާތުސް އެމީހުންނަށް ވިދާޅުވިއެވެ.