6.2 Verlangen, moeilijkheden, problemen

Eén zaak hopen we jullie zeker bij te brengen: onze tevredenheid als hulpverlener wordt groter wanneer wij er in slagen om, van op een respectvolle zijlijn, anderen in hún kracht te zetten. We zijn geen handelsreizigers in oplossingen. De kracht van de oplossing is de kracht van onze cliënten.

Een oplossing zal nooit ontstaan zonder een grondige analyse. Bij het oplossingsgericht werken duiken we niet in de problemen maar in de successen. We onderzoeken wat helpt en wat reeds geholpen heeft om verder te komen. We werken succesgericht en zoeken oorzaken van succes. Oplossingsgericht werken is een krachtige, positieve methode om veranderingen bij mensen op gang te brengen.

Oplossingsgericht werken is een manier van het hanteren van vraagstukken (moeilijkheden), problemen en doelen waarbij wat eerder heeft gewerkt opnieuw wordt toegepast. De methode richt zich op het onderkennen van verlangens, moeilijkheden en problemen, het verhelderen van doelen, het uitvinden van wat werkt, om dichterbij die doelen te komen en tenslotte te doen wat werkt. Het slaat een brug tussen eerder succes en toekomstig succes. Oplossingsgericht werken is meer dan alleen maar een serie van technieken. Het vraagt vooral een zeer specifieke manier van denken over ‘mensen en veranderen’. De grondhouding is positief. Mensen worden welwillend tegemoet getreden. Wat zij zeggen en brengen wordt serieus genomen en positief geïnterpreteerd. Mensen worden als competent beschouwd. De oplossingsgerichte professional laat in zijn manier van werken merken dat hij gelooft dat de ander/de cliënt in staat zal zijn de gewenste verandering tot stand te brengen.

Een eerste stap naar het oplossingsgericht denken toe is het evalueren van de manier waarop wij naar die zaken kijken die we op ons levenspad tegenkomen. Iedereen moet tegenslagen het hoofd bieden. Heel snel wordt de term ‘probleem’ in de mond genomen. Dit is echter erg subjectief. Er is niemand die een tegenslag en/of een probleem kan meten. Als hulpverlener loont het hieromtrent zeker de moeite om bewust te zijn van onze intuïtie en ons empathisch vermogen aan te scherpen. Daarenboven leven we in een sensatiemaatschappij waarbij de minste hindernissen als problemen worden voorgesteld.

Voorbeelden hiervan zijn:

- Een eventuele mogelijkheid van een stroomtekort wordt opgeblazen met allerlei sensationele berichtgevingen tot het bijna werkelijk een probleem is. Pas daarna worden mogelijkheden bekeken van hoe we dit kunnen verhinderen.

- De eerste vrieskou wordt met veel bombarie aangekondigd en de strooidiensten worden al preventief de baan opgestuurd. Er is immers ‘een probleem’.

- De media toont allerlei problematische sociale, maatschappelijke en medische problemen op steeds toegankelijker apparatuur. Op die manier creëert ze een permanent kader waarin alles wat afwijkt van het perfecte, sensationeel wordt: een manier van ‘in de wereld staan’.

- Na een periode van dagenlange regenval wordt een muggenplaag aangekondigd. Nog voor er muggen worden waargenomen zijn mensen overtuigt dat ze overspoeld zullen worden door zwermen muggen. Later blijkt vaak dat het om wat lokale overlast gaat.