KIK 85. Céramiques Décoratives de Hasselt (1895-1954)

(Nr. 5)

CÉRAMIQUES DÉCORATIVES DE HASSELT (1895-1954) Overzicht van de ronde reclame- en sierschotels van de voormalige keramiekfabriek in Hasselt.

Situering “Céramiques Décoratives de Hasselt”, ook wel gekend onder de naam “Majoliques de Hasselt”, wordt in 1895 opgericht. De vestiging gebeurt in de gebouwen van het voormalige fabriek “Porcelaines du Limbourg” (1890-1893) gelegen aan de “Place d’Armes”, op de plaats waar nu de Provinciale Bibliotheek staat.

Zicht op het administratief gedeelte van de keramiekfabriek, Badderijstraat.

De vereffenaars van het porseleinfabriek met o.a. jeneverstoker Florent Villers, haalden de ontbonden “Manufacture de Céramique de Cureghem-lez-Bruxelles” naar Hasselt. Het leidende trio van Cureghem; Henri Baudoux, Arille de Gallaix en architect-ingenieur Célestin Helman brachten hun kennis en materieel mee in het fabriek. Verdere aandeelhouders waren stokers Guillaume Fryns, Florent Villers en André Claes, drukker-uitgever Ceyssens, baron Whetnall, Charles Stiels e.a.

Er werden naast siervoorwerpen ook publicitair materiaal, stopen en kruiken, architecturale keramiek en tegels geproduceerd.

Na WO I werd het accent verlegd op de tegel- en sanitair productie (o.a. douchecellen) voor grote instanties als het leger en de steenkoolmijnen.

De zware concurrentie na 1945, het niet meer willen investeren in vernieuwing en milieuproblemen deden de deuren van het keramiekfabriek in 1954 definitief sluiten.

In deze Kunst in de Kijker belichten we de ronde reclame- en sierschotels. Op dit ogenblik zijn een 39-tal verschillende bekend. Deze schotels bevinden zich in openbare- en in privécollecties.

Reclameschotels Van de reclameschotels voor Hasseltse producenten zijn er negen exemplaren voor de jeneverstokers en één voor een sigarenfabrikant.

Voor de Nederlandse markt zijn vier schotels gekend. Een andere reclameschotel is te zien op een foto van de expositiestand op de wereldtentoonstelling te Liège in 1905.

INVENTARIS

Reclameschotels 1. D istillerie de l ’étoile de Hasselt; ca. 1895-1900 (datum niet vermeld, te situeren); voor stokerij Florent Villers, Hasselt; Æ 46,5 cm; Hasselt, Nationaal Jenevermuseum, inv. nr. 81.0155.

2. D istillerie F. Villers Hasselt, ca. 1895-1900 (datum niet vermeld, te situeren); voor stokerij Florent Villers, Hasselt; Æ 46.2 cm; Hasselt, Nationaal Jenevermuseum, inv. nr. 81.0151.

- Beide schotels zijn te situeren tussen 1895 en 1900. De klaprozen zijn te zien bij de tegel ‘pavot’ in de vroegste catalogus. Het centraal geplaatste panorama met mouttoren en rokende schouwen van stokerij Villers lijkt van dezelfde kunstenaar als het stadspanorama van Hasselt (tegelpaneel). Dit tegelpaneel werd toegeschreven Nr. 2 aan Jos. Damien (1879-1973)(a). Vermoedelijk is het van de hand van Paul Bamps (1862-1932), zoals de tekening afgebeeld op pagina 8 in de publicatie ‘Hasselt intra-muros’ (gedateerd 1900)(f).

3. E lixir Boerenkrijg G. Fryns e t Cie Hasselt; ca. 1898 (datum niet vermeld, te situeren); voor stokerij Guillaume Fryns, Hasselt; Æ 46,5 cm; Hasselt, Nationaal Jenevermuseum, inv. nr. 81.0152.

Nr. 3

4. B itter Boerenkrijg G. Fryns et Cie Hasselt; ca. 1898 (datum niet vermeld, te situeren); voor stokerij Guillaume Fryns, Hasselt; Æ 46,5 cm; Hasselt, Nationaal Jenevermuseum, inv. nr. 91.0007.

- Beide schotels zijn vermoedelijk geproduceerd ter gelegenheid van de viering van 100 jaar boerenkrijg in 1898. Beide dranken werden gedeponeerd in datzelfde jaar, bitter boerenkrijg op 01.03.1898 (deponering nr. 78) en elixir boerenkrijg op 07.05.1898 (deponering nr. 79)(e).

5. Aux armes du Limbourg, Manufacture de cigares, Hasselt, ca. 1902 (datum niet vermeld, te situeren); voor tabaksfabrikant Georges Moreau, Hasselt; Æ 46 cm; Hasselt, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, inv. nr. 94.023.

Nr. 4

(afb. zie pag. 1 )

- De deponering van het embleem van de tabaksfabrikant, nl. een wapenschild met klauwende leeuw, werd gedeponeerd op 31.12.1901 (deponering nr. 110)(e).

6. D istillerie Emile Leynen Hasselt; ca. 1904-1907 (niet vermeld, te situeren); voor stokerij Emile Leynen, Hasselt; Æ 46 cm; Hasselt, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, inv. nr.

99.008 Hasselt, Nationaal Jenevermuseum, inv. nr. 85.0697.

- Volgens archiefgegevens in dossier Leynen, bewaard in het Jenevermuseum, te dateren tussen 1904 en 1907(h).

Nr-6

7. G Fryns et Cie Hasselt Distillateurs Genièvre Garanti Pur Grain; ca. 1904-1907 (niet vermeld, te situeren); voor stokerij Guillaume Fryns, Hasselt; Æ 45,2 cm; Hasselt, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, inv. nr. 99.007 Hasselt, Nationaal Jenevermuseum, inv. nr. 89.0003.

Nr. 7

- De schotel is te zien op een foto van het glazuuratelier in de publicatie van 1907 over de toenmalige keramiekindustrie. De typografie van de letters van de tekst laten echter een vroegere datum vermoeden.

8. D istillerie G. Fryns & C° Hasselt Hop Jenever; ca. 1909 (datum niet vermeld, te situeren); voor stokerij Guillaume Fryns, Hasselt; Æ 46,5 cm; Hasselt, Nationaal Jenevermuseum, inv. nr. 81.0156.

9. G. Fryns & C° Distillateurs Hasselt Vieux Système Ga­ ranti Pur Grain; ca. 1909 (datum niet vermeld, te situeren); voor stokerij Guillaume Fryns, Hasselt; Æ 45,2 cm; Hasselt, Nationaal Jenevermuseum, inv. nr. 85.0816.

Nr. 8

- De deponering van hopjenever (8) gebeurde op 08.03.1909 (deponering nr. 175)<e). Dezelfde korenaren zijn te zien in schotel 9, ook de sobere uitvoering wijst in de richting van deze datum.

Nr. 9

10. D istillerie Léon Leynen Hasselt; ca. 1918 (datum niet vermeld, te situeren); voor stokerij Léon Leynen, Hasselt; Æ 46 cm; Hasselt, Nationaal Jenevermuseum, inv. nr. 81.0153.

- Te plaatsen in 1918 volgens de archiefgegevens in dossier Leynen bewaard in het Jenevermuseum(h).

Nr. 10

11. Touring Club de Belgique; ca. 1905 (te situeren); verblijfplaats onbekend.

- Deze schotel is te zien op een postkaart van de expositiestand op de wereldtentoonstelling te Liège in 1905 (zie ook schotel 36 en 37).

12. Stoom -Likeurstokerij de Kroon, C. Van Duuren, Rotterdam; verblijfplaats onbekend.

13. S to o m fa b rie k van ve rduu rzaa m de le ve n sm id d e le n De S te r G e d ep one erd Fabrieksmerk v/h. N. Wouterlood. R Jzn Leiden; ca. 1895-1910 (datum niet vermeld, te situeren); voor conservenfabriek De Ster, Leiden; Æ 46,5 cm; Hasselt, privé-collectie.

14. BVDS B. Van der Sluys conservenfabriek Rotterdam; ca. 1895-1910 (datum niet vermeld, te situeren); Æ 46 cm; Hasselt, privé-collectie.

15. Max. Wreesmann W ijnhandel Groningen Guldenstraat Specialiteit Cognac; ca. 1895-1910; (datum niet vermeld, te situeren); Æ 46 cm; Hasselt, privé-collectie.

- Schotel 13 toont aan de linkerkant een uitstalling van volgende producten: bonen, tomaten, asperges, bloemkool, wortelen, raap, druiven en kersen. Centraal zien we het fabriekscomplex zeer gedetailleerd weergegeven. Rechtsonder staan een aantal conserven met volgende opschriften: doperwtjes, asperges, worteltjes, sperziebonen, snijboontjes en groentesoep.

Het ontwerp is erg decoratief en werd zeer gedetailleerd uitgevoerd.

Schotel 14 toont rechts een art nouveau vrouwenhoofd in profiel. Ze kijkt naar het pakje in haar hand, waarop de tekst staat: ‘Monogram taartpoeder tot het bereiden van taart’. Links staat er een taart op tafel. Vermoedelijk een ontwerp van Jacques Madiol.

Op schotel 15 zien we drie flessen afgebeeld, nl. een bourgognefles met opschrift ‘Chateau Dadon, Max Wreesmann, Groningen’, Beaujolais met dito opschrift en een schuimwijnfles met opschrift ‘Scharlachberg, Max Wreesmann Wijnkelders’. De flessen zijn omgeven door wijnranken met druiventrossen. Een grappig detail vormt de kurketrekker die in de ranken hangt en een voorbijvliegende bij. Centraal staat een wijnkasteel, waar een wijnboer met os en kar twee vaten binnenhaalt.

Onderaan is een wapenschild geplaatst met de verstrengelde initialen MW en een gevleugeld paard met aan weerszijden drie populieren.

Ook dit bord valt op door de gedetailleerde afwerking.

I 1

I I

I Ij

ij

Sierschotels De sierschotels omvatten exemplaren in lusterglazuur, in reliëflijn (tubeline), in barbotine (geschilderd met gekleurd kleislib), met bas-reliëf en met opgelegde bloemen. Er zijn ook met olieverf beschilderde exemplaren bekend.

INVENTARIS Sierschotels 16. Bloemendecor geschilderd in barbotine; F. Pirsin (gesigneerd); modelnr. 223; ca. 1895-1900 (datum niet vermeld, te situeren); Æ 28 cm; Hasselt, privé-collectie.

Nr. 16

17. Bloemendecor geschilderd in barbotine; vermoedelijk door F. Pirsin (niet vermeld, toegeschreven); modelnr. (niet vermeld); ca. 1895-1900 (datum niet vermeld, te situeren); Æ 26 cm; Hasselt, privé-collectie.

18. Bloemendecor geschilderd in barbotine; vermoedelijk door F. Pirsin (niet vermeld, toegeschreven); modelnr. 307; ca. 1895-1900 (datum niet vermeld, te situeren); Æ 34 cm; Hasselt, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, inv.nr.

2005.0130.00.

- F. Pirsin signeerde schotel 16 in de natte klei, vóór de biscuitbak.

De andere twee schotels verraden dezelfde hand. Deze producten waren volgens Florent Pholien in zijn boek “La céramique au pays de Liège” , typisch voor de ‘Céramiques de Cureghem’, de voorloper van de keramiekfabriek(d).

19. Volcan; modelnr. (niet vermeld); 1896 (gedateerd); Æ 41 cm; Brussel, Koninklijke musea voor kunst en geschiedenis, inv. nr. 6771.

Nr. 17

Nr. 18

20. Zonsondergang; modelnr. 243; ca. 1896-1905 (datum niet vermeld, te situeren); Æ 54,8 cm; Hasselt, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, inv. nr.

88.374.

21. Irissen; modelnr. (niet vermeld); ca. 1896-1905 (datum niet vermeld, te situeren); Æ 45 cm; Hasselt, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, inv. nr.

90.022, schenking Fernand Villers.

- Schotel 19,20,21,36 en 37 zijn allen uitgevoerd in lusterglazuur.

Schotel 19, bewaard in de Koninklijke musea voor kunst en geschiedenis te Brussel, stelt een uitbarsting van de vulkaan Vesuvius voor en is gedateerd 1896.

Bij Zonsondergang (20) en Irissen (21) zijn zowel voor- als achterkant rijk gedecoreerd. Ze stammen vermoedelijk eerder uit 1896, maar omdat op de expofoto van 1905 nog schotels in luster­ glazuur (36 en 37) staan, lijkt een datering tussen 1896 en 1905 hierdoor verantwoord.

Nr. 20

Nr. 21

22. Vrouw met sikkelvormige hoofdtooi; modelnr. 309; 21/9/1900 (gedateerd); Æ 47 cm; antiekhandel, verblijf onbekend.

- Deze tekening in reliëflijn van een vrouw met sikkelvormige hoofdtooi is op de rug gedateerd 21/9/1900. De ontwerper ervan Nr. 22 blijft echter anoniem. Mogen we hier de hand van Jacques Madiol (1871 -1950) vermoeden? Hij maakte talrijke tekeningen voor het keramiekfabriek en ontwierp het tegelpaneel ‘Zwanenmeer’ in 1897 en het paneel Tuin met ondergaande zon’ in 1898.

23. Sambre et Meuse; modelnr. 309; ca. 1900-1905; Æ 46 cm; Hasselt, privé-collectie.

24. Witte papavers en vlinders; Fanny (gesigneerd); modelnr. 374; 1897 (gedateerd); Æ 42 cm; Hasselt, privé-collectie.

Nr. 23

25. Bloemendecor; Fanny (gesigneerd); modelnr. 374; ca. 1897-1900 (datum niet vermeld, te situeren); Æ 42 cm; Hasselt, privé-collectie.

- Het was gebruikelijk in het keramiekfabriek dat ongeglazuurde schotels verkocht of gegeven werden aan kunstenaars. Deze schotels (23,24 en 25) zijn met olieverf beschilderd. Schotel 23 werd door amateurschilder Laurent Ghijsen beschilderd en was geïnspireerd op het gelijknamige affiche ‘Sambre et Meuse’, uitgegeven in Liège. De beide anderen (24 en 25) werden gesigneerd door ‘Fanny’. We konden tot op heden niet achterhalen wie deze vrouw was!

Schotel 25 ligt helemaal in de trant van schotel 16,17,18 en 29.

26. Symmetrisch irissendecor; modelnr. vermoedelijk 243 (niet vermeld); ca. 1895-1910 (datum niet vermeld, te situeren); Æ 54,4 cm; Hasselt, Rijksarchief.

27. Irissen en slakken; modelnr. 309; ca. 1895-1910 (datum niet vermeld, te situeren); Æ 4 6 cm; Hasselt, privé-collectie.

28. Symmetrisch waterplantendecor; modelnr. 308; ca. 1895-1910 (datum niet vermeld, te situeren); Æ 41 cm; Hasselt, privé-collectie.

Nr. 26

- Schotel 26 en 27 hebben zowel qua ontwerp als qua techniek (de tekening ligt onder het transparante glazuur) zeer veel overeenkomsten. Schotel 28 ligt qua ontwerp wel in dezelfde richting, de toegepaste techniek is hier de reliëflijn.

29. Bloemendecor; CG (monogram); modelnr. 309; ca. 1895-1910 (datum niet vermeld, te situeren); Æ 46,5 cm; Hasselt, Rijksarchief.

- Het bloemendecor in reliëflijn lijkt sterk op de ontwerpen van schotels 16,17,18 en 25.

Nr. 29

30. Opgelegde rozentak; modelnr. 308; ca. ?; Æ41 cm; Hasselt, privé-collectie.

31. Opgelegde rozentak; modelnr. 223; ca. ?; Æ 28 cm; Hasselt, privé-collectie.

Nr. 30

- Eenvoudige schotels met een in hoogreliëf uitgevoerde rozentak.

32. Hoofd van een waternimf; modelnr. 374; ca. 1895-1910 (datum niet vermeld, te situeren); Æ 42 cm; Hasselt, privé-collectie.

- Het lijkt alsof deze nimf net uit het water komt, alsof het water van haar lange haren afloopt.

Haar hoofd is omkranst door een steel van een waterlelieblad. Het ontwerp is vermoedelijk van de hand van Jacques Madiol.

33. Vrouw met handspiegel; modelnr. 407; ca. 1895-1910 (datum niet vermeld, te situeren); Æ 59 cm; Wellen, privé-collectie.

- Deze schotel, een mooi voorbeeld van art nouveau, stelt een jonge vrouw voor gehuld in een gedrapeerd gewaad. De vrouw bekijkt zich in een omhooggestoken handspiegel. Haar golvende haren vallen vloeiend over haar schouder. De achtergrond is opgevuld met groene plantenstengels die boven haar hoofd enkele papaverachtige bloemen tevoorschijn toveren.

Nr-33 De datering van deze schotel situeren we ruim, tussen 1895 en 1910. Vermoedelijk echter gaat dit ontwerp eerder naar de periode tussen 1895 en 1900.

Mogelijk een ontwerp van Jacques Madiol?

34. Reliëfportret van Koning Albert; ca. 1909-1918 (datum niet vermeld, te situeren); verblijfplaats onbekend.

- Deze schotel werd door een verzamelaar gesignaleerd. Mogelijk werd de schotel uitgegeven ter gelegenheid van de kroning in 1909 of op het einde van WO I?

35. Renaissancereliëf met putti en guirlandes; modelnr. 151; ca. ?; Æ 28 cm; Kortessem, privé-collectie.

36. Schotel in lusterglazuur; ca. 1905; postkaart wereldtentoonstelling Liège 1905; verblijfplaats onbekend.

37. Schotel in lusterglazuur; ca. 1905; postkaart wereldtentoonstelling Liège 1905; verblijfplaats onbekend.

- De postkaart werd uitgegeven door Désiré Van Dantzig & Fils te Brussel (nr. 12067). De motieven van de afgebeelde schotels zijn echter niet goed te herkennen.

38. Hommage de reconnaissance aux Américains, 1914 Liège 1915; modelnr. 308; 1915 (gedateerd) -1918 (te situeren); Æ41 cm; Hasselt, privé-collectie.

- Deze schotel toont in het midden het perron van Liège met aan weerszijde de letters Lg. De gekruiste Belgische en Amerikaanse vlag dienen als achtergrond. Vermoedelijk gemaakt uit dankbaarheid voor verstrekte voedsel- of humanitaire hulp. Mogelijk geproduceerd na afloop van WO I. 39. Zebrastrepen; modelnr. 309; ca. 1945-1953 (datum niet vermeld, te situeren);

Æ?; Kortessem, privé-collectie.

- Gegevens verstrekt door een oud-werknemer (interview op 09.07.1991 ).

Nawoord Dat dit in tijd beperkte onderzoek reeds 39 verschillende schotels oplevert geeft uiteraard nieuwe moed om verder te gaan met het onderzoek over het keramiekfabriek en haar producten.

Deze inventarislijst zal in de toekomst ongetwijfeld nog aangevuld en uitgebreid worden!

Hierbij wil ik graag de personen danken die mij toegang verschaften tot hun verzameling en mij zo in de gelegenheid stelden deze â&#x20AC;&#x2DC;kleineâ&#x20AC;&#x2122; inventaris van keramische schotels op te maken. *

*

*

Bibliografie (a) Jos. Damien en Anne Ruften, tentoonstellingscatalogus 14, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, Hasselt, 1991. (b) Hasseltse porselein en keramiek 1890-1952, Nationaal Jenevermuseum, Hasselt, 1983. (c) Monographies industrielles. Aperçu économique, technologique et commercial. Groupe IV: Industries céramiques, Brussel, 1907. (d) PHOLIEN F., La céramique aux pays de Liège, Liège, 1906. (e) JACOBS A., VANDEWEYER R, Limburgse documenten 1.6, Merknamen, Inventaris van merken in Limburg gedeponeerd tussen 1880en 1936, Hasselt, Provincie Limburg, Culturele aangelegenheden, 1991. (f) CALUWAERTS Guido, Hasselt intra muros. Hasselt binnen de oude wallen, DeurneHasselt, 1989. (g) BAECK M., VERBRUGGE B., De Belgische A rt Nouveau en A rt Deco wandtegels 1880-1940, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen, Brussel, 1996. (h) Dossier Leynen bewaard in het Nationaal Jenevermuseum Hasselt.

tekst:

Tony DAM EN

foto’s:

Stedelijke Fotodienst

copyright:

Stedelijk M useum Stellingw erff-W aerdenhof Maastrichterstraat 85, B-3500 HASSELT tel. 011-24 10 70 fax 011-26 23 98 e-m ail: stellingwerffwaerdenhof@hasselt.be

In dezelfde reeks verschenen: 1991 1. Olieverfportret M.-H. van Beieren, 2de h. 17e E.; 2. Catharinapaneel oude handboogkamer, e. 17e - b. 18e E.; 3. Lusterglazuurvaas keramiekfabriek, tss. 1895 en 1914; 4. Blazoen rederijkerskamer ‘De Roode Roos’, D. Van Vlierden, ca. 1700; 5. Olieverfschilderij ‘Week-end’, L. Pringels, 1950; 6. Zilveren reliek-ostensorium, F. Jans Burduin Gent & I.F. Frederici Hasselt, 1703; 7. Kledingsstel Virga-Jessebeeld, 1689 - 1863 - 1901; 8. Olieverfschilderij ‘De Grote Markt', J.N. Grauls, 1863; 9. Rijksdaalder G van Groesbeeck, Hasselt, 1568; 10. Kaart-landschap paalstenen tss. Hasselt en Zonhoven, 1661 en 1666?

1992 11. Schilderij ‘De Grote Man', F. Minnaert, 1983; 12. Mirakelprent 0.-L.-V. Virga Jesse, R. Van Orley, wsch. 1689; 13. Zilveren wierookvat, J. Vinckenbosch, Hasselt, 19e E.; 14.

Kaart Midden-en Zuid-Limburg, L. Capitaine, 1795; 15. Lederen Hasseltse brandblusemmer (1782) en vuurhaak; 16. Zilveren reliekhouder H. Barbara, ca. 1702; 17. Portret abt Eucherius Knaepen, P.J. Verhaghen, 1792; 18. Studiocamera 18/24, ca. 1920; 19. Olieverfschilderij ‘Het bos’, Djef Anten (1851-1913); 20. Juweel, zgn. ‘reukappel’- VirgaJessebeeld, e. 16e - b. 17e E.; 21. Schilderij ‘O .-L-Vrouw met Kind’, Antwerpse paneelmerken, 1ste h. 17e E.

1993 22. Liturgische gewaden St.-Vedastus Hoepertingen, 1ste h. 16e E.; 23. Mirakelprent H. Sacrament Herkenrode, Hasselt, P.F.Milis, 1854; 24. Gevelsteen “Den Soeten Naeme Jezus", 1664 (Hasselt); 25. Set van 4 vazen, Piet(er) Stockmans (°1940); 26. Portret Ulysse Claes (1792-1880), G. Guffens (1823-1901); 27. Sacraments-ostensorium of “monstrans van Herkenrode", Parijs, 1286; 28. Schilderij ‘Strandtafereel’, 1930, Jos.Damien (1879-1973); 29. Gezicht op Hasselt naar Remacle Le Loup, 18e E., kopergravure; 30. Beeld “Heilige Cecilia”, 1530-1540; 31. Barokke zonnemonstrans, N. Sigers & S. Vander Locht, Hasselt, 1669.

1994 32. Biechtstoel, Brabants atelier, 1664; 33. Uurwerken v.d. Hasseltse uuiwerkmaker Leonard Joosten (1762-1849); 36. Gouache ‘De Meukes', ca. 1890, Paul Marie Bamps (18621932); 37. Kroningsprent 0.-L.-V. Virga Jesse, Parijs, Lith.Fabre, 1867; 38. Het Hasseletum en de H istoria Lossensis, 2 historische werken v. Joannes Mantelius (1599-1676); 39. Litho “Heusden 2”, uit reeks (5) Heusden, Herman Gordijn, 1992; 40. Ontwerp voor “Overhandiging...” muurschildering Beurs Antwerpen, olie op doek, G Guffens (1823-1901); 41. Aquarel 'Strijdtoneel uit de Tiendaagse Veldtocht, Kermt, 7 augustus 1831’, A. von Geusau, 1835.

1995 42. Gevelplaat "Veloce-Club hasseltois 'Utile * Duld’ - 2 mai 1892"; 43. Olieverfportret van Amoldus van Melbeeck op sterfbed, 17e E.; 44. Acryls van Ray Remans, 1989; 45.

Pronkbeker J.-J.Thonissen, deels verguld zilver, P.Bruckmann & Söhne, Heilbronn, 1888; 46. Begijnenschotel, 1623, zilver, meesterteken: 3 zespuntige sterren in schild; 47. Vaste kunstwerken Herman Blondeel, Hugo Duchateau, Piet Stockmans in Museum Stellingwerff-Waerdenhof; 48. Schilderij “Ijzel en m is f, Djef Anten (1851-1913); 49. Aquarellen “Hasseltse water-molens, 1893/94”, Paul Marie Bamps (1862-1932); 50. Foto “Jongeman met badmuts”, gomdruk, 1/10, Jean Janssis; 51. Zilveren reliekhouder H.Hubertus, (1741-1742), Lambertus Hannosset, Antwerpen.

1996 52. Olieverfschilderij “Zegening van boerenkrijgers op de Grote Markt", 1899, Djef Swennen (1871-1905); 53. Olieverfportret N.G. Vaesen (1768-1864), 1819, M .G Tieleman; 54. Vaandel “Kunstkring Alexis Pierloz Hasselt 1920” , Hasselt; 55. Groepsportret “Leden v.d. Virga-Jessebroederschap bij haar beeld” , 1709, olie op paneel; 56. Beiaardklavier, ca. 1752, Hasselt (?) [bewaard in het Stedelijk Beiaardmuseum Hasselt]; 57. De Hasseltse reus De Langeman, Melchior Tieleman, 1810; 58. Reflectoren (2) zilverbeslag op houten kern, Arnold Frederici, 1714; 59. De gouden kronen v.d. Virga Jesse, Auguste Levesque, 1867; 61. Blauw Tafereel, Pierre Cox (1915-1974).

1997 62. Portret Guillaume Claes, Judith Crollen (1898-1982) naar werk van M.G. Tieleman, 1957; 63. Kaart prinsbisdom Luik, 17e E., Henricus Hondius (1597-1651); 64. Lithografie 'Oude halte Luikersteenweg', 1860, Chartes Joseph Hoolans (Antwerpen, 1814); 65. Drieluik, 1989, Paule Nolens (°1924); 66. Soberheid, eenvoud en liefde, vier geometrische abstracte werken van Vincent Van Den Meersch (1912-1996); 67. Schild v.h. weversambacht, e. 17e - b. 18e E., Daniël van Vlierden (1651-1716); 68. Borstbeelden 10 Hasseltse burgemeesters, 1906, Emile Cantillon (1859-1917); 69. ‘Portret van mijn dochter Madeleine’ & ‘Portret van mijn zoon José’, Jos. Damien (1879-1973); 70. Beeld Homo Sedens, Hub Baerten (°1945); 71. Beeld ‘0.-L.-Vrouw met Kind’, 1530-1540, Meester van Oostham.

1998 72. ‘Panorama van Hasselt, Steven Wilsens (°1937); 73. Portret Télémaque Claes (1831-1913), Tony Alain Hermant (1880-1939); 74. De Loonse muntslag in het kader v.d. monetaire internationalisering tijdens de middeleeuwen; 75. Speculaasplanken & ‘Hasseltse speculaas'; 76. Wandtapijt "Euskadi: balladen en legenden”, 1985, Simone Reynders (°1924); 77. Schilderij “Herfst - kasteel Henegauw”, 1946, Paul Hermans (1898-1972); 78. Prehistorische polijststeen, Sint-Quintinuskathedraal Hasselt; 79. S ierlijst “Oorlogsgesneuvelden Hasselt 1914-1918”, nt. gedateerd, Hasselt, Auguste Blanckart (1878-1952), Sylvain Brauns (1890-1947), Joseph Antoon Jossa (1884-?); 80. Schilderij “Veldslag in een korenveld”, 1864, Jules Van Imschoot (1821-1884).

1999 81. Litho’s H asselt gezien tussen 1960-1979, Jac. Leduc (°1921); 82. Het huis Stellingwerff (19e E)-Waerdenhof (17e E.); 83. Apparaten ontwikkeld en geproduceerd in de Philipsfabriek in Hasselt; 84. Hendrik van Veldeke, het genie van de hoofse literatuur (ca. 1140-ca.1200).