ONTWIKKELINGSSAMENWERKING
38
Nieuws van de Wereldwinkel 50 jaar OWW Onrechtstreeks hebben de Wereldwinkels hun bestaan te danken aan de strapatsen van ene Adolf Hitler. Om te strijden tegen de honger in het door de nazi's bezette Griekenland werd in 1942 het OXford Committee for FAMine Relief opgericht. Oxfam groeide uit tot een internationale organisatie die ijvert voor een rechtvaardige wereldhandel (fair trade). De Belgische tak ontstond in 1964 en van daaruit groeiden later de Wereldwinkels. April 1971. In een gammel huis in de Antwerpse Hoofdkerkstraat knippert een lampje aan. Het dak is naar de vaantjes en verwarming is er niet, maar daar trekken de nieuwe bewoners zich niets van aan. Het huis krijgt een constructief doel, nl. de eerste Wereldwinkel van België. De activisten van de jaren '70 willen de structuren veranderen en daadkrachtige actie ondernemen. De eerste Wereldwinkels sluiten aan bij een nieuwe vorm van 'ontwikkelingshulp'. ‘Trade, not aid’, de slagzin van de internationale Fair Trade-beweging, ligt hier aan de basis.
Als het regent in 't stad, dan druppelt het op de parking Augustus 1976. In een bruisend jeugdhuis in Begijnendijk voelen geëngageerde jongeren de vibes van de 'Trade, not aid'-beweging. Het voorbeeld van Antwerpen en het onwrikbare optimisme dat er andere mogelijkheden zijn, werken aanstekelijk. Binnen Jeugdhuis Fideel waren er verschillende werkgroepen actief, zoals gitaar, volksdans, voetbal en koken, maar ook de werkgroep ontwikkelingssamenwerking. Via allerlei activiteiten, zoals infoavonden en achtergrondartikels in het maandblad ‘Woeps’ van het jeugdhuis, wilde deze werkgroep de leden informeren over de derdewereldproblematiek. De leden van de werkgroep waren dan ook uitermate geboeid door het Wereldwinkelmodel waarbij je een stap verder ging en het principe van eerlijke wereldhandel in de praktijk bracht. Het actiemodel is gebaseerd op het idee dat de opbrengst van producten naar de eigenlijke producent moest gaan: de kleine boer moet betaald worden voor de koffiebonen die hij oogst en niet de grootgrondbezitter. Morele verontwaardiging over armoede en honger in de derde wereld volstaat niet. Het verkopen van producten uit de derde wereld moet een permanente vorm van
steunverlening worden, een rechtvaardig inkomen voor de producent verzekeren en er tevens op wijzen dat rechtvaardige handelsrelaties mogelijk zijn. De eerste producten komen op de zelf getimmerde rekken, nl. koffie uit Tanzania, rietsuiker uit Cuba en wijn uit Algerije. In het jeugdhuis werd zelfs een etalage gemaakt waar de verschillende producten werden uitgestald. In 1978 scheidden de wegen van Fideel en de Wereldwinkel. Fideel verhuist naar 'den Halt' en de Wereldwinkel vindt na flink wat renovatiewerken onderdak in het vroegere café van Beire Kruk aan de Betekomsesteenweg. Naast de verkoop van derdewereldproducten schuwen de wereldwinkeliers het activisme niet. Tal van nationale acties worden ook in Begijnendijk ondersteund en in de kijker geplaatst. De grootste en bekendste actie was waarschijnlijk de antirakettenbetoging in 1983. In volle koude oorlog besliste de NAVO om met kernkoppen uitrustbare raketten te plaatsen in o.a. België als antwoord op de Russische SS20 raketten in het Oostblok. De Wereldwinkels speelden een grote rol in de mobilisatie voor de antirakettenbetoging. Vanuit het hele land trokken 400 000 betogers naar Brussel, per trein of met de bus. Het zou de grootste betoging ooit in België worden. Er zakte ook een ruime delegatie Begijnendijkenaars af naar Brussel onder aanvoeren van de plaatselijke Wereldwinkeliers. Samen met WOSH (Werkgroep Ontwikkelingssamenwerking Heist-op-den-Berg, de oprichters van de Heistse Wereldwinkel) werd een bus ingelegd om de enthousiaste betogers ter plaatse te brengen. Uiteindelijk zou de regering Martens onder druk van de Amerikanen toch twintig kruisraketten plaatsen op de militaire basis van Florennes. Ook de minder bekende acties doen bij sommigen misschien nog een belletje rinkelen. Denk maar aan de verkoop van bananen uit Nicaragua op Rock Werchter of later in de jaren '90 de Hand in Hand- betogingen. Ook de gemeentelijke 11.11.11.-werking werd oorspronkelijk vanuit de Wereldwinkel gecoördineerd. Later werd dit overgenomen door het plaatselijke 11.11.11.-comité. In 1984 komt er slecht nieuws. Het gebouw waar de Wereldwinkel in huist, is niet veilig en moet gesloopt worden. Nieuw onderdak wordt gevonden in het
