2 minute read
Uit het gedrag kun je de problemen aflezen
from Boekje Hoorwinst
by gemeente-hw
HET KOMPAS, 29 NOVEMBER 2019
Mick Metselaar, KNO-arts Erasmus MC Louw Feenstra, emeritus hoogleraar KNO-heelkunde, filosoof
Mensen kunnen er niet vroeg genoeg bij zijn als het om hoorproblemen gaat. Dit betoogden de KNO-artsen dr. Mick Metselaar van het Erasmus MC en emeritus hoogleraar dr. Louw Feenstra tijdens hun hoorcollege –afgelopen donderdagavond 21 november- voor (zorg)professionals in dorpshuis Streona in Strijen.
‘Het duurt even om aan de apparatuur te wennen en hoe jonger je bent des te gemakkelijker de routine ontstaat. Bovendien ga je vereenzaming tegen als je beter hoort,’ aldus Feenstra. Tien procent van de wereldbevolking, 1,3 miljoen mensen in Nederland, heeft problemen met het gehoor. Onder ouderen is het de belangrijkste aandoening.
‘Slechthorendheid is een reden om te zuchten’, aldus Metselaar. ‘Mensen gaan zeven jaar te laat naar de hoorspecialist, het is een onterecht taboe dat synoniem is met achteruitgang en krakkemikkigheid.’ Hij richtte zich in zijn deel van het college op de theoretische aspecten en schetste de werking van het oor en ‘de weg van het geluid’. ‘De piek van slechthorendheid ligt bij de ouderen. Het belangrijkste probleem is de communicatie. Een groepsgesprek is bij velen een enorm probleem.’
Uit de reacties van wijkverpleegkundigen, mantelzorgers, sociaal makelaars, artsenondersteuners, vrijwilligers signalerend huisbezoek, logopedisten en casemanagers bleek dat Metselaar de spijker op de kop sloeg toen hij zei dat je uit het gedrag de hoorproblemen kunt aflezen. Mensen met hoorproblemen geven vaak foute antwoorden, of lachen op de verkeerde momenten en ze praten liever niet mee. Of ze praten juist heel veel, zodat ze niet hoeven te luisteren. Metselaar: ‘Slechthorenden ontwikkelen een vaardigheid in liplezen. Iemand zei eens dat hij slechter hoorde naarmate het donkerder werd. Ze zeggen ook snel ja of knikken en vragen naar herhaling. Erger nog is dat ze verjaardagen mijden, niet meer uit eten gaan, of naar de film. Slechthorenden kiezen voor solistische bezigheden zoals vissen, handwerken en achter de computer zitten. Hun leefwereld wordt erg klein.’
Feenstra nam het ‘kundedeel’ voor zijn rekening en maakte duidelijk dat iedereen die ouder wordt aan gehoor inboet: ‘Hoortoestellen kunnen ernstig gehoorverlies niet compenseren, het blijven hulpmiddelen.’ Het doel is volgens hem om zo goed mogelijk spraak te verstaan en dat lukt met de huidige techniek steeds beter. ‘Trap niet in de val van de aanname dat de duurste toestellen de beste zijn, want dat is niet zo’, aldus Feenstra.
Magdaleen Rietveld, ouderenadviseur van de gemeente Hoeksche Waard - samen met het Erasmus MC en de GGD Zuid-Holland Zuid, organisator van het hoorcollege - stond aan de basis van het project ‘Hoorwinst’. Steeds vaker hoorde zij over sociale problemen onder ouderen. ‘Zij lieten dingen voorbijgaan en liepen het risico op een verkeerde diagnose omdat hun gedrag aan beginnende dementie deed denken.’
De praktische tips die werden uitgewisseld: niet schreeuwen maar langzaam en duidelijk praten, je gesprekspartner aankijken, informatie en uitleg geven, controleren of de boodschap is begrepen, geen gesprek voeren in een galmende ruimte of met je rug naar iemand toe en storende achtergrondgeluiden zoals radio, televisie of een open raam elimineren.
Met het project ‘Hoorwinst’ wil de GGD ZuidHolland Zuid samen met de gemeente Hoeksche Waard helpen voorkomen dat (oudere) mensen in een isolement raken.
