This House Belongs to Me - Icelandic and English

Guðrún Kristín Magnúsdóttir

Þetta er mitt hús

This house belongs to me

Máninn lætur sér hvergi bregða þótt fölgrænn morgunn fæðist handan fjalla Undir tindrandi vetrardjásni bíður lífið eins og fóstur í móður jörð. Þöll spilar á fagottið sitt og semur ljóð. Þegar hún spilar koma ljóðin.

Hún horfir út um gluggann á litla gamla húsinu, á trén í vetrarbúningi sínum -- og út á sjóinn.

ISBN 978-9979-895-48-0 Amazon paper or kindle

The moon makes no fuss when a pale-green morning is born on the sky behind mountains.

Under the twinkling winter-jewels life awaits like an embryo in Mother Earth. Þöll plays her fagot and makes poems to go with the music.

When she plays the instrument then the poems just come.

She looks out of the window of the little old house. She looks at the trees in their winter-clothes, and she looks out towards the sea.

Hér var hún alin upp hjá afa og ömmu. Nú er amman dáin.

Nú býr Ari hjá henni. Nú býr Ari hér hjá þeim.

Afi er frammi á verkstæði að smíða.

Hann er að smíða litla skemla.

Allt sem hann gerir verður svo fallegt. Það er einhvern veginn ekki hægt að orða það, -- kannski: það stendur í fæturna,.

Já. Það stendur í fæturna.

Þöll was brought up here in this house by her grandparents.

Grandmother is not here any more.

Now Ari lives here with her. Ari lives here now with them, Þöll and grandfather.

Grandpa is in his workshop making things out of wood.

He is making little footstools.

Everything he makes is so admiringly beautiful. It cannot somehow be expressed by words, -- everything is so real and has a life on its own.

So grounded.

Hlutirnir hans standa á gömlum merg. Hann hefur tilfinningu fyrir því sem hann smíðar.

Alúð.

Já. Alúð.

Sendiferðabíll nemur staðar fyrir utan. Kona stígur út og bankar á verkstæðisdyrnar. Ólafur snýtir sér og fer til dyra.

-Já. Þú ert að sækja borðið, góða. Ólafur gefur sér tíma, paufast yfir að hrúgu af gömlu drasli, flytur gamalt borð út á gólf og virðir það fyrir sér, rennir fingri yfir brúnina.

The things he make are somehow grounded in the past. He has some feeling for everything he makes.

It is made with love and care.

Yes. So cordially.

A delivery van stops outside.

A lady steps out, knocks on the door of the workshop. Ólafur blows his nose, goes to the door: -Oh, yes, my dear. You are fetching your table. Ólafur takes his time, walks slowly towards a pile of old stuff, takes a small table there, places it on the floor, looks at it, touches the edges of it with with the typical fingertouch of a carpenter.

-Ég geri ráð fyrir að viðgerðin sé þarna megin, segir konan og hlær, fyrst þú strýkur þumlinum svona smiðslega yfir borðbrúnina þar megin.

Annars hefði ég ekki getað sagt hvoru megin hún væri.

Hvað skulda ég þér? Þetta er alveg stórkostlegt ! Ég skil ekki hvernig galdra þú notar!

Eldgamlir hlutir fá nýtt líf. Ólafur hummar. Honum líkar ekki hól. Oflof er ekki að hans skapi.

-O. Ætli þetta verði ekki 100 krónur, góða, segir hann.

-Nei, Ólafur. Þetta er nú ekki hægt.

Veistu hvað ég borga stráknum á sendiferðabílnum?

-I assume that this is the side you just fixed for me, says the woman and laughs. -As your thumb stokes that side so professionally, I assume this is the one you repaired.

Otherwise I could not have guessed.

-How much do I owe you?

This is so perfect !

I do not understand what magic you use ! Old and tattered things get a new life in your hands. Ólafur murmurs. He is not in for praise. Too much praise is something he can do without.

-This will be some one hundred krónas, my dear, he says.

-No, Ólafur. I cannot agree on that!

Do you know what i pay the guy that drives the delivery van !

Þú tekur minna fyrir viðgerðina en ég borga fyrir flutninginn. Þetta gengur ekki upp. sérðu?

-Ætli það væri nú ofverkið hans, segir Ólafur, -að flytja eitt borð fyrir þig, án þess að þiggja peninga fyrir.

Og það hnussar í gamla manninum.

-Maður fær nú ekki svona þjónustu ókeypis, Ólafur minn.

-Ja, það verður erfitt fyrir þessa hvolpa að takast á við lífið seinna meir, tautar Ólafur, -ef þeir læra ekki að hjálpa náunganum. Það væri nú ekki ofverkið hans að flytja þetta milli húsa.

-You are charging less for the repair than I pay for the transport.

Something drastically wrong here, you see.

-He should not be charging for that, Ólafur says, -he could just do it as a favor to get this little table for you without charging money for it.

The old man makes a grunt of disapproval.

-We do not get such service for free, my dear Ólafur.

-It would just be a good lesson for life for these little puppies, Ólafur murmurs, -to do such little favors as to move this from one house to the other. They will not be well off in life if they never learn to render a service to their fellow men.

-Ég tek ekki í mál að borga svona lítið, segir konan og leggur peningana undir gamla límdós uppi á hillu --- límdós sem orðin er að listaverki eftir áralanga notkun, þar sem límið hefur hlaðist utan á barmana, lag eftir lag, ár eftir ár, lag eftir lag, í hvert skipti sem pensillinn hefur verið dreginn upp og sleikt af honum á börmunum. Í þessa límdós er þolinmæði og æðruleysi greypt. Æðruleysi kynalóðanna.

-O, sussu nei, góða mín. Það var ekki nema gaman að geta gert þetta úr því að ég átti brúklegt efni. Ég þarf engar ölmusur. Ég hef alltaf séð fyrir mér og mínum.

-No way, the lady says, -will I pay only 100 kronas, and she puts her money on the shelf, under an old glue-tin.

This old tin has become a mere decoration by the very use of the glue. The glue has accumulated on the top-brim of it, layer by layer, year after year, every time the pencil was put into the glue and the excess wiped off on the edge of the tin. This tin bears the marks of patience and stoicism.

The patience and dedication that the now gone generations had to possess.

-Oh, no no, dear. It was just my pleasure to be able to do this for you. I was lucky enough to have some suitable wood to repair it.

I need no alms. I have always worked for my family´s needs.

-Hey, hvað er nú þetta hérna? Hvað er þetta eiginlega?

Konan virðir fyrir sér lítinn hlut úr tré.

Hér er eins og tíminn breyti um hraða. Allt í einu liggur ekkert á, þótt sendiferðabíllinn bíði fyrir utan.

Allt í einu er eitthvert annað tempó í tilverunni.

Lítill hlutur úr tré, handunninn, veldur einhvers konar tímahvörfum: -Hey, hvað er nú þetta?

-O, þetta eru nú skóþrælar, væna mín.

-Oh, what is this? Whatever could this be?

The lady handles a little thing made of wood.

Here, it is like as if time changes tempo. All of a sudden there is no hurry, even if the delivery-van is waiting outside.

A small thing made of wood, handmade, as if changes course of time.

-Tell me - what is this? What is this used for?

-This is a certain type of a shoehorn, my dear.

-Skóþrælar?

Hvernig á að nota þetta?

-Þetta á nú að vera svona á gólfinu, sjáðu. Svo stígur maður á, svona, með öðrum fætinum. Smeygir hælnum á stígvélinu á hinum fætinum svona, sko, hér inn í.

Og þannig dregur maður stígvélið af sér.

-Svona vantar mig einmitt í sumarbústaðinn, segir konan. -Viltu selja mér einn, eða varstu búinn að lofa þessum?

-Þér er velkomið að fá einn, væna mín.

-Súper!, segir konan og lætur fleiri seðla undir límdósina á hillunni.

-Shoe-horn?

How are we supposed to use it?

-You put it on the floor, like this, look. Put one foot here, see? Then we put the heel of the boot on the other foot, look, in here, and this is how we easily take off the boots.

-This is exactly what I would like to have in my summer cottage, the woman says. -Can I buy one, or are they all already pre-ordered?

-You can just have one, my dear.

-Suberb! says the woman, and puts some more bills under the glue-jar on the shelf.

Strákurinn á sendaferðabílnum opnar dyrnar: -Heyrðu, er þetta nokkuð að koma?

Er það þetta?

Hann rekur borðið brussulega í og bölvar: -Æ, andskotans. Ólafur verður byrstur: -Í þessu húsi er ekki bölvað, væni minn.

Þöll situr inni í stofu í litla gamla húsinu og spilar á fagottið sitt.

Kisa sefur í stól.

The boy on the dellivery van enters: -Hey, I am waiting. What is the delay. Is it this one?

He picks up the table and clumbsily bumps it against the wall.

-Damn, he says.

Ólafur, harshly, says to the boy: -In this house no one is allowed to swear.

Inside the little old house, in the living room, Þöll plays her fagott.

The cat sleeps in a chair.

Þegar þöll er ein spilar hún á fagottið sitt. Þá koma ljóðin:

Aldan skolar glitrandi geislum að landi.

Fölur vetrardagur er aðeins morgunn og kvöld á fjallatoppum í suðri.

Regnblaut þök húsanna eru úr silfri í vetrarsólskininu.

-Dansa ekki álfarnir á nýjársnótt, mamma?

Yfir hugarvelli þeysa bláir villtir hestar, jóreykur þyrlast yfir fölgrænan vetrarhimin, og svartbakurinn hlær eins og maður.

-Það dansa ekki álfar í blokkum, litli vinur.

When Þöll is alone, she plays her fagott. Then the poems pop up in her mind: The wave brings glittering sun rays to the shore.

The pale winter day is but a morning and an evening on mountain tops on the southern horizon.

The roofs of the houses, wet from the rain, are as if made of silver when the winter sun shines on them.

-Mamma, do the elves not dance on new year‘s eve?

Wild blue horses run across the mind, earth gets stirred up by their hoofs, that dust covering the pale green winter sky.

And the seagull laughs exactly like do humans.

-No, my little friend, elves do not dance in apartment houses.

Svo fer Þöll að hella uppá könnuna fyrir afa sinn. Þegar hún kemur með kaffið er Ólafur enn að tauta: -Þessir strákhvolpar. Huðh. Ekki væri nú ofverkið hans að flytja eitt borð fyrir hana, þessa ágætis konu, án þess að þiggja peninga fyrir.

Ari kemur heim úr vinnunni um kvöldið. Hann leggur teikningar af blokk á borðið: -Við fáum íbúðina á efstu hæð, Bolla mín. Þöll hálfhvíslar: -Afi vill ekki fara úr þessu húsi, Ari. Afi hefur sjálfur smíðað þetta hús.

Afi hefur búið hér svo lengi.

Then Þöll goes into the kitchen to make some coffee for her grandfather.

When she brings the coffee into his workshop, Ólafur is still muttering: -These little stupid boys. It would not be too much of a favor from that boy to move one little table from one house to the other, for this good woman, without claiming a payment for it.

Ari comes home from work in the afternoon. He puts sketces from the architect on the table: -We will get the flat on the top floor, my sweet Bolla. Þöll whispers: -Grandpa does not want to move out of this house, Ari. He has built it himself, by his own hands.

He has lived here for so long.

Ari fórnar höndum: -Afi, afi, afi.

Heldurðu að skipulagið spyrji um hver hefur smíðað aflóga hús sem á að rífa?

Við getum ekki búið í þessum kartöflukofa alla tíð. Þöll. Þú sérð það sjálf. Það sem einu sinni var kartöflugarður er nú byggingalóð.

-Æ, Ari minn. Okkur líður svo vel hérna. Er ekki hægt að hafa þetta bara svona?

-Hann fær verkstæðispláss í kjallaranum í blokkinni, segir Ari. -Hann verður hér á þessum sama stað. Hér!!! Þú verður að tala við hann um að svona verði þetta að vera.

Reyndu nú að tjónka við hann og það sem fyrst.

Ari cannot help but throwing up his hands in despair: -Grandpa grandpa grandpa!

Do you really think that the city planning is thinking about who built an old, worn out house, that is going to be torn down?

We cannot live in this shed all our life, Þöll. You see that for yourself.

What used to be a garden to grow potatos, is now a building site.

-Ari, my beloved. We are fine here.

Can we not just keep things as they are?

-He will get ample place in the basement of the apatment house for his workshop, Ari says. -He will be here, in the same place.

You will have to talk to him about that this is how it is going to be.

Just try to get him to understand this, and sooner than later.

Þú verður að takast á við raunveruleikann, elsku vina mín.

Viltu sjá teikningarnar? Sjáðu. Ólafur kemur í gættina á stofudyrunum.: -Var verið að kalla í mig?

Er kominn matur?

-Já, afi minn. Það er að koma matur, svarar Þöll.

Eftir kvöldmat fer Ólafur aftur fram að smíða.

Ari les íþróttablaðið.

-Ég er að fara á æfingu í kvöld, Bolla mín.

-Já, vinur.

You have to face reality, my beloved girlfriend.

Do you want to see the final plan from the architects? Look. Ólafur peeps into the living-room: -Was somebody calling me? Is dinner ready?

-Yes, my dear grandpa. Coming up, Þöll answers.

After dinner Ólafur goes back to his workshop to carry on making his wooden things.

Ari reads the paper, the sports part of it: -I am going tonight to play some soccer. Keeping fit for the match, my beloved little Bolla.

-OK, my love.

-Verst að geta ekki tekið strákinn sinn með. Þöll lítur upp og brosir: -En ef það verður nú stelpa.

Hlæjandi smellir Ari einum kossi á munninn á Þöllu -- og einum kossi á magann á henni.

Þöll og kisa eru einar í litlu stofunni í gamla húsinu.

Kisa sefur, Þöll spilar á fagottið sitt.

Rödd þess er tært andvarp. Þegar hún spilar koma ljóðin.

-I wish I could take my little son with me. Þöll looks at Ari and smiles: -But if the baby will be a girl?

Laughing to Þöll, Ari kisses on her mouth, and another kiss on her belly.

Þöll and the cat are in the little living room in the old house.

The cat is asleep, Þöll plays her fagott.

The voice of the fagott is a pure sigh.

When she plays, the poems are born:

Bláir klettar hlæja.

Kvöldið hellir myrkri yfir hafið.

Vindurinn er þreyttur og hvílist.

Syfjað hafsaugað er að lokast.

Eirð hinna ófæddu ríkir, þar til vindurinn hefur endurnærst af svefninum.

Tónarnir verða daprir. Langir.

Fallegir.

Ljúfir: Lágnættið lyftir upp bjartri vornóttinni.

Göngum laust á grasinu, því blómin heyra svo vel á óttunni. Ég verða að hvísla þér ljóðið svo ég veki þau ekki, vinur. Þau eiga nóttina eins og barnið á móðurina.

Blue cliffs laugh.

The night pours darkness over the ocean. The wind is tired and rests.

The sleepy eye of the ocean is about to close.

The serenity of the unborn is the only there is until the wind has gotten refreshed by its nourishing sleep.

The sound from the fagott is now a bit melancholic. Long. Beautiful.

Mild: The very early of morning lifts up the bright night in spring.

Let us tread lightly on the grass because the flowers can hear so well at this time of day.

I have to whisper the poem to thee in order not to wake them up, my little friend.

Theirs is the night, as the mother is the child´s.

Hljóðfærið þagnar.

Kisa sefur.

-Nei, það dansa ekki álfar í blokkum, litli vinur.

Ólafur er að tína spýtur úr ruslakesti við nýbyggingu.

Sólin er að koma upp.

Hann hummar, raðar spýtunum í snyrtilegan bunka -- rakkar þær.

Byggingameistarinn mætir á staðinn í nýja BMV-inum sínum.

Hann sér að Óli gamli frændi er að hirða spýtnabrak, og brosir að gamla manninum.

-Sæll, frændi, kallar hann.

The instrument is now quiet.

The cat sleeps.

-No. Elves do not dance in apartment houses, my little friend.

Ólafur is outside picking old pieces of wood from a heap of rubbish close to a building-site.

The sun is about to rise.

The old man hums, puts his wood neatly in a pile in a certain way.

The civil engineer drives into the site in his new BMV. He spots Óli, his uncle, where he collects trash of wood. That makes him smile.

-Good morning, uncle, he shouts.

-Að ætla að fleygja þessu, hnussar í gamla manninum þar sem hann bograr.

-Nýtilegt efni allt saman.

-Það borgar sig nú ekki að setja strák í að flytja þetta til þín, Óli minn. Þetta afsag er einskis virði, skal ég segja þér.

-Að það skuli vera frændi manns sem talar svona, segir Ólafur æstur.

-Skömm er að sjá hvernig farið er með dýrmætt efnið.

-Veistu hvert tímakaupið er, Óli minn?

-Við amma þín vorum nú ekki alin upp við bruðlið, góði minn.

-Why is this being thrown away, the old man mutters in disgust, as he leans over the trash.

-All of it good and useable material.

-There is no profit in trying to make use of this rubbish, my dear Óli, or having a worker move it over to your house. It is worthless, you know.

-What a shame to hear ones own nephew talk like this, Ólafur utters, rather upset about it.

-It is a shame not to make use of precious material.

-Do you know the hourly wage I have to pay, my Óli dear.

-Your grandmother and I were not brought up in this squandering and lack of proper use of precious things, my boy.

Byggingameistarinn fleygir frá sér vindlinum.

-Æ, ég læt strákinn skutla þessu til þin, segir hann.

Hann gengur áleiðis að grunninum þar sem á að fara að slá upp.

Snýr sér við og kallar: -Heyrðu, Óli. Hvar verðurðu með verkstæðið þegar húsið verður rifið? Ólafur réttir snögglega úr sér.

-Það verður ekkert rifið. Þetta er mitt hús. Vel smíðað hús. Traust hús.

-Óli. Það fellur ekki inn í skipulagið. Það er búið aða segja þér það. Þú hlýtur að skilja að það er fyrir.

The engineer throws away his cigar.

-Well, I´ll have the boy skip this over to your house, he says.

He walks towards the site where the new apartment house is being planned, and, actually, the work on it is already about to start.

He turns around, and shouts to Ólafur: -Hey, Óli, where do you plan to have your workshop when the old house will be torn down? Ólafur, swiftly, straightens his back: -There will be no tearing down! This is my house. A well built house.

A good and sturdy house.

-Óli !! It does not fit into the city plan. You know this. You have been told all about it.

It is in the way.

You must understand this.

-Þetta er mitt hús, heyrirðu það!

Augu gamla mannsins gneista.

-Mitt hús.

Ólafur vaknar alltaf klukkan sex.

Til þess að ná vatni úr gamla klósettkassanum á veggnum, þarf að toga tvisvar til þrisvar í keðjuna.

Ari breiðir uppfyrir haus. Það er ekki svefnfriður þegar gamli maðurinn er að ræskja sig ofan í kok og hrækja -- klukkan sex.

Aftur skolað niður.

Svona byrja allir morgnar í litla gamla húsinu.

-This house belongs to me, do you hear me?

-My house !

Ólafur always wakes up at 6 o´clock every morning.

In order to get the water to run out when flushing the old toilet, the chain - on a container high up on the wall - has to be pulled twice or thrice.

Ari pulls the quilt over his head. No way to sleep when the old man clears his throat disgustingly, and spits out mucus - at six o´clock.

Flushed again.

This is how every morning starts in the little old house.

Svo fer Ólafur fram á verkstæði að smíða.

Smíðahljóðin eru nokkuð skaplegri en klósettkassahljóðin.

Svo í fyllingu tímans bætist barnsgrátur í morgunsynfóníuna.

Ari skrapp vestur á mót.

Hann er í liðinu. Þarna er margt um manninn.

Fyrirtaks veður.

-Hæ, Ari, er kallað. -Hæ, hvað segir þú?

-Nei Ásta? Þú hér? Langt síðan við höfum sést. Hvað segirðu þá?

Then Ólafur goes to his workshop and starts making his wooden things.

That kind of noise sounds much better than the toiletsystem noise.

Then, when time has come, baby´s crying is added to the morning synphony.

Ari went to the West of Iceland as there was a soccer match.

He is in the team, you know.

There, many people have gathered.

Beautiful weather.

-Hi, Ari, somebody calls. -Hi, how are you doing ?

-Ásta ! You here? Long time no see. How are you doing these days?

-Ágætis mót, maður. Góður leikur hjá ykkur.

-Þeir hafa aldeilis æft, gaurarnir.

Stóðu bara í okkur.

-Flott þegar þig senduð á Palla í hornið og hann gaf fyrir markið og þú skallaðir stöngin inn. Óverjandi, drengur. Þeir sáu aldrei við þér. Þetta var eins og köttur á mús.

-Vonandi kemst músavinafélagið ekki í málið. Þau hlæja.

Það verður aðeins þögn. Svona hallærisleg þögn. Svo ætla þau bæði að fara að tala í einu:

-Great gathering, man! You played well, indeed.

-They, seemingly, have made an effort, these other guys, to beat us.

They didn‘t make it easy for us !!

-Great when Palli got the ball in the corner, he kicked towards the goal, and you headed it in. No way to defend that, oh boy ! They could never cope with you. Like a cat against a mouse.

-I hope that the Association for Mice Preservation does not take that up as an issue.

They laugh.

Then silence. A kind of stupid, awkward silence. Then they both of them start speaking at the same time:

-Hvernig hefur....

-Hvernig gengur.... Þau fara auðvitað að hlæja aftur.

-Hvernig gengur í nýja djobbinu? spyr Ásta.

-Vel. Ágætt.

Og hvernig hefur þú það?

-Flott, svarar Ásta. -Pollinn á dagheimili. Ég leigi herbergi.

Biggi pakkaði, eins og þú veist.

Eruð þið enn í litla gamla húsinu? Þið getið nú ekki hírst þar til eilífðar.

-Ja, þá á nú að fara að rífa það, sko.

-Býr sá gamli hjá ykkur ennþá?

-Eða er það ég sem bý hjá honum?

-How is the......?

-How is.....?

Of course they laugh again.

-How is the new job, Ásta asks.

-Fine. OK. And how are you?

-Great, Ásta replies -The little one in Kindergarten. I rent a room.

Biggi packed his things, as you know.

Do you still live in the little old house? You cannot cram there forever.

-It will be pulled down soon.

-Does the old one still live there together wilth you?

-Or rather: I live in his house.

Karlinn er alveg þversum.

Hornið á blokkinni á að koma þar sem stofan er.

-- Það hefur komið til tals að rífa hluta af kofanum til að byrja með. Ásta skellir uppúr.

-Hálft hús með blokk í stofunni og elliæran karlfausk í hinum endanum.

-Við Þöll fáum íbúð á efstu hæð.

-Flott útsýni þarna við sjóinn, maður.

Er Þöll búin að eiga?

-Já.

-Stelpa eða strákur?

-Strákur, auðvitað. Miðframherji.

Mjög efnilegur.

-The old one is very stubborn.

One corner of the apartment house will be where the living room is.

-- The possibility has been considered to tear down part of the cottage to begin with. Ásta cannot help laughing: -One half of a house, an apartment house in the living room, then an old fogey in the other end.

-Þöll and I will get a flat on the top floor.

-Beautiful ocean wiew, man.

Has Þöll delivered?

-Yes -Boy or a girl?

-Boy, of course. Very promising for our soccer team.

Do..... Heldurðu að það vanti ekki góða miðframherja hjá okkur líka?

Svo hlæja þau enn.

-En hvernig komstu, Ari? Með rútunni?

-Já. Með strákunum.

-Ég er á bíl. Vertu samferða í bæinn.

-Já, en strákarnir....

-Kemur þeim ekkert við. Láttu þá bara vita.

-Þú segir það, já.

-Boooo ... We also need some promising key players in our team, you know.

And they laugh once more.

-How did you get here, Ari? By bus?

-Yes. Together with the boys.

-I have a car. Come with me back to town.

-Yea, but the guys ....

-What has it got to do with them.

Just tell them.

-OK. As you say so, I might.

Fallegt útsýni.

Kvöldsólin á logagylltum vesturhimni. Ásta keyrir hratt.

-Jamm, segir Ari. -Og hér ertu bara með hljómburðargræjur.

-Já, endilega troddu í, maður.

-Heyrðu, Ásta. Af hverju slitnaði eiginlega uppúr hjá ykkur Bigga?

-Ari. Það er ekki hægt að eiga fólk.

-.....Nema það vilji láta eiga sig, Ásta mín.

-Jæja. Er það nú til?

-Ég veit allt um það.

Djöfull var ég afbrýðisamur útí hann.

Veistu það.

Beautiful panorama. The midnight sun on the golden western sky. Ásta drives fast.

-Well oh well, Ari says, Such nice stereo equipment you have.

-Yes, by all mean, put something on, man.

-Tell me Ásta. What happened between Biggi and you?

-Ari - it is not possible to own people.

- ...... Unless some want to be owned, my dear Ásta, Ari adds.

-What ! Do such phenomena exist?

-I know all about that, Ari says.

And continues: -I was damn jealous when Biggi started to date you.

-Heyrðu, vinur. Ekki draga athygli bílstjórans frá akstrinum. Þau flissa.

-Keyrum útá Snæfellsnes, Ari. Veðrið er svo súper.

-Nei, heyrðu. Er það ekki svo langt?

-Jú jú. Það er langt. Hefurðu eitthvað á móti því að Snæfellsnesið sé langt?

Snæfellsnesið er langt.

-Jæja. Ég er orðin svöng. Það þýðir ekkert að bíða eftir að sólin setjist.

Hún sets ekki fyrr í í haust. Þarna er lækur.

-Hey hey, my friend. Do not distract the driver.

They giggle.

-Let´s drive onto Snæfellsnes, Ari. Just see how the weather is suberb!

-No, listen, is that not very long?

-Yes. Snæfellsnes is indeed very long. Is that something of your concern, or bothering you, that Snæfellsnes is very long?

Snæfellsnes is long.

-Well. I am hungry, Ásta says.

-We cannot wait for the sun to set.

It does not set until autumn.

There is a brook over there, look.

Súpu?

Tjöldum. Enga stund gert.

-Nei, heyrðu....

-Heyra hvað?

Náðu í tjaldpokann.

Hvar á að tjalda, segir hún Skjalda.

Suður við ána....

-OK, Grána.

-Aaa ! Kanntu þetta?

Hver verður svo hrausti riddarinn og nær í vatn fyrir prinsessuna?

Hér er potturinn, ljúflingur, fyrst enginn annar gaf sig fram.

-Vatnið, prinsessa.

-Soup? Ásta asks.

Let´s put up the tent. Takes only a minute.

-No, hey...-

listen...

-Hey what?

Go get the tent.

“Where shall we put up the tent, Skjalda says (old Icelandic song) there, to the south by the river.....“ -OK, Grána.

(Skjalda and Grána are cows) -Oh, you know that one !

Who is going to be the brave chevalier and fetch some water for the princess? Here is the pot, my lovely, as no one else volunteered.

-Water coming up, princess.

Hva? búin að rúlla út svefnpoka.

Bara servís.

-Til að sitja á -- eða liggja á eftir atvikum.

-Hey, ekkert svona sko.

-Ertu hamingjusamur, Ari -Ég?

-Já, þú. Hvernig datt þér í huga að ég væri að tala við þig?

-Af hverju spyrðu að því?

-Þú -- þú, bara..... Þú bara lítur þannig út.

Er kannski, segir Ásta, og glettnin dansar í augunum á henni, -dálítið óþægilegt að hafa alltaf einhvers konar tengdó hinum megin við þilið?

-What ! Sleeping bags ready in the tent! Service?

-Yes, to sit on - or lie on, depends.

-Well - not that, Ásta, Ari says.

-Ari, are you happy?

-Who, I ?

-Yes, you. How did you figure out that I would be talking to you?

-Why do you ask, Ari says.

-You - you just .... the expression on your face, see.

Is it, perhaps, Ásta continues, - her eyes smiling teasingly - not really comfy always to have a kind of father-in-law on the other side of the thin bedroom wall?

Ekkert svar. Og ekkert svar segir meira en mörg orð.

-Gerðu svo vel. Súpa, heldur Ásta áfram. Ég skal éta sem ég þoli segir hann graði boli, nei, hvernig var þetta?

Er kannski bara ónæði, ha? Þú slappar ekki af, Ari. Komdu.

Slappaðu af.

-Jæja, Ari minn. Svo þú ert bara að halda framhjá, segir Ásta með ásökunartón í röddu.

-Hverju ætlar þú að svara Sankti Pétri, þegar hann spyr hvort þú hafir verið góður maður?

-Er ég ekki góður?

No answer.

No answer says more and many words.

-Here you are. Soup, Ásta continues.

“I am going to eat as much as I can, says the horny bull“ (old Icelandic song, bit skewed) - no, how does the poem go?

Perhaps the old man a bit of a trouble?

Ari, you are not relaxed.

Come. Relax a bit.

-So, Ari, Ásta says, and her voice has the tone of accusations. -So, you are comitting adultery.

What can you tell Saint Peter when he asks if you have been a good man?

-Well, I am good, Ari affirms. Right? A good man?

-Alla vega maður, karlmaður.

Jú, þú ert ofsagóður. Og Sankti Pétur er farinn í verkfall. Kaupdæmi eitthvert, þú skilur. Gæti orðið mjög mjög langt. Þú ert góður. Too good to be true. Það er víst ekki hægt að þýða þennan..

-Var í lagi.....?

-Heldurðu að ég sé alger? Það er nú nóg að eiga einn lausaleikskrakka, Ari minn.

-Veistu, Ásta. Þöll vill ekki nota pilluna. Hún er svo gamaldags upp alin.

-Og ég veit, segir Ásta stríðnislega, hvað þú vilt ekki nota -- því það er eins og að borða karamellu með bréfinu á.

-Anyway a man. Male.

Yes, you are extremly good.

And Saint Peter is on strike. Something about wages, you see. Could become very prolonged a strike.

Yes. You are good. Too good to be true.

This one cannot be translated.

-Was safe......?

-What do you take me for!!!

Definitely enough to have one illegimate child, my dear Ari. -Ásta, - Þöll does not want to use the pill. She is brought up in such an old fashioned way.

-And I know, Ásta says teasingly, -what you do not want to use - as that is like eating a caramel without removing the wrappings of it.

-Ha? -Þú sagðir þetta einu sinni.

-Ég?

Ertu viss um að það hafi verið ég?

-Þú sagðir nú svo margt og gerðir svo margt. Þú veist að ég sé ef þú ert ekki hamingjusamur, vegna þess að ég þekkti þig þá.

Komdu.

Slappaðu af. Það klæðir þig betur. Úr tjaldinu heyrist fliss og ýmislegt annað.

Sólin sest ekki fyrr en í haust.

-What?

-Yes, you said that.

-I ?

Are you sure it was I who said it?

-You said to many things, and you did so many things.

You know that I can see if you are not happy, because I knew you then.

Come.

Relax. You look nicer that way.

From inside of that tent some giggling is to be heard, and something more.

The sun does not go down untill autumn.

-Jæja. Er þetta ekki litla húsið hans afa?

-Það verður víst ekki hér mikið lengur. Það á að byrja að grafa í dag. Þakka þér fyrir aksturinn, Ásta mín.

-Bless bless. Síjú.

-Ertu kominn, Ari minn? hvíslar Þöll.

-Hvað er klukkan?

-Ég hélt þú værir sofandi, Bolla mín.

Við burstuðum þá, greyin.

Ari er syfjaður. Hann kyssir Þöllu góða nótt, þótt nóttin sé liðin.

Hann er varla búinn að breiða ofan á sig þegar heyrist skolað niður í klósettinu, -- tvær tilraunir til að fá

-Well. What do we have here!

Grandpa´s little house.

-It, probably, will not be here much longer. They plan to start digging today.

Thank you for the lift, Ásta.

-Bye bye - see you.

-You are back, my love, Þöll whispers. What is the time?

-I thought you were asleep, my little Bolla. We won the game. Runaway victory. Poor guys.

Ari is sleepy. He gives Þöll a good night kiss, even if there is no night now, only broad daylight.

He has not yet cuddled up in his bed when the toilet is being flushed.

Some attempts are needed to get

vatn úr kassanum. Ólafur ræskir sig ofan í kok.

Togar í keðjuna. Þrjár tilraunir.

Svona byrja allir morgnar í litla gamla húsinu.

En þessi morgunn verður öðru vísi.

Vinnuvélar staðnæmast í kartöflugarðinum fyrir framan litla gamla húsið. Það á að fara að grafa fyrir blokkinni.

Skarkalinn í vinnuvélunum fær Ólaf til að líta út um gluggann. Æfur af reiði grípur hann skóflu, snarast út, arkar að vélskóflunni.

Hann lemur vélskófluna af alefli, aftur og aftur.

Lemur, lemur, aftur og aftur.

water from the system. Ólafur clears his throat, noisily. Spits out mucus.

Pulls the chain to flush down.

Three attempts.

This is how all and every morning start in the little old house.

But this particular morning becomes different.

Heavy duty machinery stops in the garden in front of the little old house. They are about to start digging for the apartment house.

The noise from the excavator is, of course, heard by Ólafur, who looks out of the window.

Mad with rage he grabs a shovel, rushes out, walks briskly towards the excavator. He beats it again and again as hard as he can.

Beats, beats, again and again.

Þöll hleypur út til afa síns: -Afi ! Afi minn ! Þöll togar í handlegg hans. Hún reynir að róa hann. Titrandi af bræði lemur gamli maðurinn tækið í sífellu.

-Afi minn. Þú veist að svona verður þetta að vera.

Afi! Það þarf ekki að rífa nema helminginn af húsinu okkar. Við getum áfram haft verkstæðið, eldhúsið og kompuna.

En gamli maðurinn hlustar ekki.

Loks þverra kraftar hans. Höggin verða strjálli og máttlausari.

-Afi minn. Afi. Komum inn. Þú mátt ekki ofreyna þig. Þú veist að við fáum íbúð í blokkinni.

-Ég flyt aldrei úr mínu húsi, kallar Ólafur brostnum rómi. -Aldrei.

Þöll runs out of the house to her grandfather. Grandpa !

My beloved grandpa ! Þöll pulls his arm. She tries to calm him down. Shivering from anger, the old man continues to beat the excavator.

-Grandpa, you know that this is how it has to be.

Grandpa.

They will only tear down half of our house. We can still have the workshop, the kitchen, and the little room.

But the old man is not listening.

In the end his power starts to diminish. The blows become fewer and less powerful.

-My dearest grandpa. Let us go inside. You must not overexert.

You know that we will get a flat in the apartment building.

-I will never ever move out of my house, says Ólafur, his voice failing.

Djúpur grunnur hálffullur af vatni.

Litla húsið er aðeins hálft. Hluti þess hefur verið rifinn.

Flaksandi veggfóðurlufsur, lokuð innihurð á stofuvegg sem veit út í gínandi grunn.

Skipulagið hefur sigrað. Ólafur smíðar, þungur á brún.

Hamarshögg margra smiða við mótauppslátt glymja í eyrum hans.

Blokkin rís og gnæfir yfir litla gamla húsið sem raunar er aðeins hálft.

Blokkarhornið er þar sem litla stofan var.

A deep deep hole, the foundation for the apartment house, half-filled with water.

The small house, or rather one half of it is still there. One half of it has been torn down.

Tatters of wall-paper hang there, a closed door on a wall that once used to be a living room, is on the brink of a deep deep hole in the earth.

City planning won. Ólafur makes wooden things in his workshop. His face is gloomy.

The noise from the hammers of many carpenter batter his ears.

The apartment house starts to rise from the ground, above the little house, or actually that half-house.

The corner of the building is where the little living room used to be.

Ari og Þöll fá íbúð á efstu hæð. Útsýnið er fallegt útá sjóinn. Þegar Þöll er ein spilar hún á fagottið sitt. Þá koma ljóðin. Ég horfi út gegnum tvöfalt gler sem aldrei vaxa á frostrósir svona eins og ég bræddi með fingrunum þegar ég var barn. Úti blaktir hrímaður punturinn á sinubleiku túni.

Kona á götunni er komin með loðhúfu því norðanáttin feykir vetrinum suður yfir fjöllin. Ég stilli nýja þermóstatinn á 23.

Ari and Þöll get the flat on top floor.

Beautiful view towards the ocean.

When Þöll is alone she plays her fagott. Then the poems are born.

I look out of the window. It is double-glazed. On such panes humidity never freezes to form patterns of roses. I used to thaw them with my fingers when I was a kid.

Outside, the wind moves the frozen grass straws on the pink meadow.

A woman walking on the street has put on a fur cap, because the northern winds blow the winter from the North towards South over the mountains.

I put the new thermostat on 23°.

Þöll leggur frá sér hljóðfærið.

Hún strýkur fingri eftir bókahillu.

Steinryk, steinryk, steinryk.

Mynd af Ara. Blaðaúrklippa. Á henni stendur: MARKAHÆSTUR. Skrítið að til eru tvenns konar verk.

Annars vegar þau sem sjást þegar þau hafa verið unnin: markahæstur, ---- hins vegar þau sem sjást aðeins ef þau hafa ekki verið gerð: steinryk.

Sumir vinna alltaf svoleiðis verk. Það er bankað. Þöll fer til dyra.

Kona stendur þar og brosir. Þetta er tilgerðarlegt bros. -Fyrirgefðu, segir hún.

-Ég er María hér á hæðinni fyrir neðan. Var ég að trufla þig?

Þöll puts her instrument away.

She slowly runs a finger on the bookshelf.

Dust from the building material all over.

A picture of Ari, from a newspaper, on which can be read: SCORES THE HIGHEST. Funny how there are two types of work: On one hand those who are visible when being accomplished, the other seen only when they have not been done: debris and dust.

Some always get such a work.

Knocking on the door. Þöll opens the door.

A smiling lady stands there.

Her smile is a bit affected, not real.

-Excuse me, she says. -I am María, living on the flat right below you.

Am I disturbing?

Varstu að æfa þig? Þöll býður henni inn.

Konan skoðar blómin hennar Þallar og lítur út um stofugluggann: -Svona er útsýnið hjá ykkur. Munar um eina hæð. Og þessi ógeðslegi húskofi við blokkarhornið okkar. Ég vona að þeir fari að rífa hann. Meira stappið sem búið er að eiga í við þann gamla. Þú kemur aldrei á húsfundi?

-Ari fer, svarar Þöll.

-Sjarmerandi maður, maðurinn þinn.

Heyrðu, segir konan fleðulega. -Þú ert í músíkkinni. Þú ert efnileg, er það ekki?

-You were rehearsing? Þöll invites her to enter.

The woman admires the flowers that Þöll has, then looks out of the window: You are one flat above us, and have even more gorgious view.

And that disgusting rotten cottage at the corner of our apartment house.

Just terrible the dispute that has been going on with the old one.

You never show up on our meetings regarding common affairs in our building?

-Ari goes there, Þöll answers.

-Very charming a man that husband of yours.

Eh, the woman now says, a bit fawning: -You are a musician, right?

You are very promishing, right?

-Ég veit nú ekki, svarar Þöll. -Ætli ég fái ekki á grafskriftina mína: Hún var efnilega til dauðadags.

-Heyrðu, segir konan, -ég ætlaði eiginlega að spyrja þig -- við eigum nefnilega von á gestum í kvöld til að hlusta á plötur -- við vorum að fá nýja útgáfu af níundunni á geisla -hvort þú ætlir að æfa þig í kvöld?

Ertu kannski í synfóníunni?

-Nei nei, svarar Þöll. -Ég hef ekkert lært. Ég bara spila svona fyrir sjálfa mig.

Konan verður greinilega afskaplega skúffuð að heyra þetta.

-Heyrist á milli þegar ég spila, spyr Þöll.

-Well, I am not so sure, Þöll replies.

-I suppose my epitaph will be: she was promising all her life to the very end.

-Listen, the woman says, -I was going to ask you -- as we are expecting guests tonight to listen to some classical music - we just got a brand new recording of The Ninth -if you planned to rehearse tonight?

Do you, perhaps, play in the synphonic orchestra?

-No, Þöll replies. -I have never learned to play. Just doing this for myself.

The woman is obviously very disappointed to hear this.

-Is my playing heard from one flat to the other, Þöll asks.

-Já, svarar konan foj. -Ertu bara að föndra við þetta? Bara svona frúarföndur? Það er óskaplega truflandi þegar verið er að gaula þetta svona seint og snemma.

-Ég skal athuga það, svarar Þöll.

-Það væri ágætt, góða, að þú tækir tillit til þess að þetta truflar fólk í húsinu. Þöll fylgir henni til dyra, utan við sig.

Hún handfjatlar hljóðfærið sitt, döpur.

Húmið er eins og smyrsl á huga minn. Dögg blómanna höfugt tár.

Svalur haustvindur segir mér sögur af dánum sumarblómum.

-Yes, the woman utters, showing her disapproval. So you are just playing along with this? Housewife‘s passtime, as it were? It is, you must realize, that it is annoying when this whine is constantly going on at all times of the day.

-I understand, Þöll says.

-It would be appreciated, my dear, that you be considerate as to understand that his is disturbing for others living here.

Þöll holds her instrument in her hands. She is sad and downcast: The beginning of dusk at night is like a soothing balm on my mind.

The dew on the flowers as a heavy tear. A chilly autumn-breeze tells me stories about the summer flowers that died.

Þöll, heltekin hugarvíli, tekur son sinn sofandi í fangið.

Vefur hann inn í sæng.

Hún hleypur með hann niður alla stigana í blokkinni. Útidyrahurðin er þung. Í angist hleypur hún út fyrir endann á blokkinni og út í litla gamla húsið, sem raunar er aðeins hálft. Ólafur er að smíða.

-Afi. Ó afi minn.

-- o 0 o --

Þöll is overwhelmed. Her heart is aching.

She picks up her baby-son who is asleep. Wraps him up in a quilt.

She runs down the stairs of the building.

The outer door has a heavy pump on it.

Frustrated, she runs by the corner of the apartment house all the way to the little old house, that actually is only half a house. Ólafur is in his workshop making things.

-Grandpa. Oh my beloved grandpa.

- o 0 o --

Afi, ó afi minn -Húsið er fyrir samkvæmt skipulaginu.

Þú veist það. Þú hlýtur að skilja það.

-Þetta er mitt hús