Tak og jarðeplaupptökuvélin
and the
TAK
Potato-Harvesting-Machine
Hjalti sprellar með tröllasúruhöfuðfat (rabarbarablöð), segist vera álfur; tíkin Mora með „álfinum“ á myndinni. Flestar TAK-sagnanna voru í Stundinni okkar á árunum 1975-´80, Jarðeplaupptökuvélin var send út í janúar´79
On picture: Hjalti having fun, mimicking an elf, his hat is made of rhubarb leaves. The dog Mora is with “the elf” on the picture. (trölla-súru-höfuð-fat; rabarbara-blöð) Note Icelandic quotention marks: .....með „álfinum“ English : ...with “the elf” (do not use the English quotention marks when writing Icelandic) ,,jarð-epli” (“earth-apples”) = kartöflur compare French: pommes de terre rabbarbari : tröllasúra (trölla-súra) kartöflur : jarðepli (jarð-epli) Tak the alien stories were broadcasted in the Children‘s Hour on TV 1975-1980 The Potato-Harvesting-Machine January ‘79 Note Icelandic title: Stundin okkar ---only first word in a title capitalized--English Children´s Hour (---every (major) word in a title capitalized---) Note: January capitalized, janúar not; names of months and days not capitalized in Icelandic - / á íslensku.
Um tilurð þessarar sögu: Ykkur að segja var það svo, að öll fjölskyldan var að taka upp kartöflur í rigningu. Allir voru duglegir -- nema Hjalti. Honum þykir ekki gaman að
taka
upp kartöflur í rigningu. Hann var
yngstur, svo hann var ekki skammaður
þótt hann
gerði ekkert gagn.
About this story. Hjalti‘s family was harvesting potatoes in pouring rain. The whole family was working hard, except Hjalti. He is not fond of picking up potatoes from the muddy garden when it rains. Hjalti was the youngest, so no one scolded him, even if he was of no use. (til-urð (from: verða til); fjöl-skylda; dug+legur; þótt = þó að) Note: (+) is suffix, (-) means compound words viðskeyti (við-skeyti), samsett orð (sam-sett)
Hann fór að segja okkur hvernig Tak tekur upp kartöflur. Ekki með svona fornaldarvinnubrögðum, heldur með nýjustu tækni. Svo teiknaði Hjalti myndirnar við söguna þegar við komum heim. Skemmst er frá að segja, að Hjalti fékk meira greitt fyrir söguna í Stundinni okkar en öll fjölskyldan græddi / sparaði á eigin kartöfluuppskeru.
told us how Tak harvests his potatoes. No stone-age technology, but latest super-technology.
When back home in the evening, Hjalti drew the pictures. In short, Hjalti earned more money, when his story was broadcasted in Children‘s Hour on TV, than the whole family earned (or saved) by growing its own potatoes.
Instead Hjalti
(forn-aldar-vinnu-brögð; kartöflu-upp-skera)
Jarðeplafluga
. Tjaliatsa geimfluga með 16 fætur.
Potato-fly . Tjaliastsa space-fly, who has 16 legs. (jarð-epla-fluga; geim-fluga)
stjörnunni hans Taks er mikið um gróður og geimverurnar eru mikið að rækta.
Geimverurnar eru líka að rækta jarðepli. Oft eru jarðeplagarðarnir svo stórir, að þær eru mjög mjög lengi að setja niður og taka upp. -Úff! Ég er alveg orðinn kófsveittur, segir Tak
Á
There is a variety of vegetation on Tak‘s star. The ETs like to cultivate all kinds of plants.
The ETs also grow earth-apples / potatoes. The potato fields are sometimes so big, that it takes a long long time to plant and harvest. -Puh, I am sweating heavily, Tak says. (geim-vera; jarð-epli (kartöflur); jarð-epla-garður; kóf-sveittur)
Þá dettur Taki í hug að reyna að hafa eins konar plóg eða skóflu, -- sem hann gengur með -- til að taka upp. En það þarf að snúa þessu. -Ofsalega er þetta erfitt. Ég held ég verði að setja mótor í þetta.
Tak gets the idea to make a kind of a plough, or shovel, which he pushes along, to harvest the potatoes. But it needs to be powered manually. -This is exhausting. I think I must make it motor-driven, Tak thinks. (ofsa+lega)
Þá snýst skófluplógurinn svo hratt að enginn getur stoppað. Geimverurnar þjóta bara með. Vélin rýkur áfram en tekur ekkert upp.
The shovel-plough goes so fast that nobody can stop it. The aliens are just pulled along. The machine rushes ahead but does not harvest anything.
(skóflu-plógur;
á-fram)
Ekki einu sinni hraðgeimveran getur hlaupið svo hratt þótt hún fari á spretti.
Not even the Speed-ET can run as fast, even on full blast.
(hrað-geim-vera)
Tak býr því til sjálfvirka jarðeplaupptökuvél. Hún er á hjólum. (leikhljóð: tjíkíkú tjíkíkú tjíkíkú tjíkíkú.....)
Tak invents an automatic potato-harvesting-machine. It‘s on wheels. (sound effects: cheegeegoo cheegeegoo cheegeegoo...) (sjálf-virkur; jarð-epla-upp-töku-vél; leik-hljóð)
Tak sest á og stýrir. Að vísu gleymdi Tak að setja hemla á, en það gerir ekkert til. Hér á jarðeplaræktunarakrinum er allt flatt. -Þetta er nú heldur betur munur!
Tak holds the steering-wheel. Actually, he forgot to put brakes on, but that does not matter. The potato field is all level.
-What a difference ! (jarð-epla-rækt+unar-akur)
Tak býr líka til jarðeplaniðursetningarvél. En tíminn er svo lengi að líða meðan jarðeplin vaxa.
Það þarf að bíða allt sumarið frá því sett er niður þar til hægt er að taka upp.
Tak also invents a potato-planting-machine. But it takes such a long time for the potatoes to grow. We have to wait all summer, from the time of planting, to the time of harvesting. (jarð-epla-niður-setn+ingar-vél)
Tak býr því til hraðvaxtarduftið PIKOLEX. Þetta duft fær jarðeplin til að vaxa samstundis.
That is why Tak invents the fast-growth-powder PIKOLEX. This powder promotes instant growth of the potatoes. (hrað-vaxtar-duft; sam-stundis)
(leikhljóð: kligg tigg kligg tigg.....) Tak sameinar allt í eina vél, niðursetningarvél, sem dreifir Pikolexi, og upptökuvél.
(sound effects: cligg tigg cligg tigg....) Tak combines the machines; a planting machine which spreads Pikolex, and a harvesting machine. (sam-eina; niður-setn+ingar-vél; upp-töku-vél)
En Taki þykir svo leiðinlegt að þvo jarðepli, sjóða þau og flysja. -Ég verða að reyna að búa til suðu-, flysjiog stöppunarvél og hengja hana aftan í niðursetningar-, áburðar- og upptökuvélina, svo allt komi tilbúið út.
is not found of washing the potatoes, and having to boil them and peel.
for boiling, peeling, and mashing.
planting-fertilizing-andharvesting-machine
the perfect end-result.
Tak
-I must invent a machine
And connect it to the
to get
(leiðin-legt; suðu-vél, flysji-vél; stöppunar-vél; suðu-vél; á-burðar-vél; upp-töku-vél; til-búið)
Vonda og Sprengi ætla að gera betri og meiri vél en Tak. -Við verðum að hugsa málið, pískra þau. Loks finna þau út hvað þau geta gert.
The Evil-alien and the Bomb-alien are going to invent a better and greater machine than Tak did.
-We have to contemplate on the idea, they whisper.
Finally they come to a solution on what they can do.
Sprengi og Vonda gera þessa vél sem sýður, flysjar og stappar jarðepli. (leikhljóð: pudr brumm pudr brumm.....) Þau setja vélina skakkt saman í klaufaskap, svo vélin étur öll jarðeplin sem hún kemst í. En þau vita það ekkert.
Bomby and Evil make this machine. It boils, peels, and mashes potatoes.
effects: pudr broom pudr brooom)
They make a mistake in assembling the machine, so the machine eats all the potatoes. But they don‘t know that.
(sound
(klaufa-skapur)
(viðbótarleikhljóð: nammí nammí namm. pudr brumm pudr brumm nammí namm pudr brumm pudr brumm nammí namm pudr brumm pudr brumm nammí namm)
(additional sound effects yummy yummy yummy pudr broom pudr broom yummy yummy pudr broom pudr broom yummy yummy pudr broom pudr broom yummy yummy) (við-bótar-leik-hljóð)
-Jæja, Tak, segir Vonda. -Nú höfum við búið til ágæta jarðeplastöppunarvél. -Það er nú gott, segir Tak. -Ég hef einmitt fundið upp dósir sem við getum sett stöppuna í. Þær opnast ef ýtt er á sérstakan stað á þeim. Þarf engan dósahníf.
Tak says.
potatoes.
certain point.
needed.
Well
Tak, Evil says.
We
have made an excellent potato-mashingmachine.
That‘s good,
I
just invented cans,
into which we can put
the
mashed
The cans open up when one pushes at a
No can opener
(á-gætur; ein-mitt; sér-stakur; dósa-hnífur)
Tak, Vonda og Sprengi fara að selja jarðeplastöppu í dósum. Svona líta dósirnar út.
Tak, Evil, and Bomby start selling canned mashed potatoes. This is what the cans look like. (jarð-epla-stappa)
Pakkageimveran kaupir eina dós. Hún tautar: Bara ýta á sérstakan stað, þá opnast hún.
The
Parcel-ET buys one can. She mutters: Just push at a certain point, then it opens up.
(pakka-geim-vera)
En þegar Pakka ætlar að fara að fá sér í svanginn, kemur í ljós..... ......að dósin er alveg tóm.
When Parcely is going to have a meal, it turns out.......... ......that the can is completely empty.
Pakka fer og kvartar við Tak. Pakka segir: -Þetta er alveg hræðilegt. Tak segir: -Vélin hefur étið öll jarðeplin.
Parcely
goes to Tak to complain. Parcely says: This is a simply awful.
Tak
says: The machine has eaten all the potatoes !
(hræði+legt)
eru
Allar dósirnar
tómar.
All the cans are empty.
(leikhljóð: klikkiti tikk klikkiti tikk ......) Tak býr til nýja suðu-, flysji- og stöppuvél sem setur jarðeplin í dósir.
Tak makes a new boiling, peeling, and mashing machine, that cans the potatoes.
(sound effects: klikkiti tikk klikkiti tikk)
Það má líka búa
til
gulrótastöppu. -Bara
ýta
á
sérstakan stað, þá opnast dósirnar.
ENDIR
THE
We can also make mashed carrots. Just push at a certain point, then the can opens up. sögulok (sögu-lok) end of story
END (gul-róta-stappa) dósarlok (dósar-lok) : lid of a can loks/loksins/að lokum = in the end, or: at last
30 Tak-sögur (þrjátíu) Barn semur handa börnum Jarðeplaupptökuvélin