Jónki Went to the Sheep-Gathering - Icelandic and English

Page 1

Guðrún Kristín Magnúsdóttir : JÓNKI FÓR Í RÉTTIRNAR GANGANDI Í SKÓM OG SOKKUM Runki fór raunar ríðandi á honum Sokka, þegar hann fór í réttirnar á sínum tíma. Jónki took part in gathering the sheep from the highlands
Jónki fór í réttirnar Við Jónki eru ekki beint aðalmennirnir í réttunum, en reynum að gera gagn. Það er svo erfitt að vera ekki orðinn stór. amazon paperback ISBN 978-9979-895-57-2 Norræn menning

Jónki took part in gathering the sheep from the highlands.

Jónki and I are not any priority-workers here where sheep has been gathered in the autumn.

(aðal-maður)

But we try to be of some use.

It is so difficult not to have grown up.

Jónki is a nick-name for Jón (---or rather one of the nick-names for Jón; also: Nonni and Jónsi---))

Réttir are the round-up of sheep in autumn, before winter hits the mountains, where sheep graze wild all summer.

Safnið rennur heim af heiðinni, hægt, jarmandi. Sveittir hestar, hóandi menn, styggar kindur, hrútagreyin að springa af mæði, sílspikaðir eftir sumar á fjalli. Tungan lafir út úr tíkinni minni. Ég er að reyna að gera hana að góðum smalahundi. Jónki fór ekki með hund í leitirnar. Hvolpurinn hans er svo lítill að hann getur ekki smalað ennþá.

(síl-spikaður;

Iceland pony is referred to as a horse French & English pony German, Scandinavian, Dutch, Icelandic: hestur; smala-hundur)

Note;

The flock of sheep, is chased slowly from the wilderness. There is sheep’s bleat and whining.

The horses are sweaty, men shout to urge the flock of sheep to move on, some sheep show stampede, the poor rams are out of breath, as they are very fat after the summer of grazing in the highlands.

My little bitch is cooling off by letting her tongue drop out of her mouth.

I am trying to train her to be a good sheep-dog. Jónki did not take a dog with him to gather the sheep from the wilderness of the mountains. His puppy is still too young to be taken to this kind of sheep-gathering.

.
.
Jónki er búinn að hlaupa miklu meira en ég í dag. Hann á líka kindur, en ekki ég. Það er gaman að sjá safnið koma að, en það þarf að fylgja fast á eftir. Ein og ein kind reynir að stökkva út úr. -Svona, strákar, segir Sigurður -hlaupið fyrir þær. Reynið nú að sýna hvað þið getið, drengir. Fljótir nú.

It is nice to see the flock approach, but we have to keep them close together. (They still want to run back to their summer-freedom.)

One and one sheep tries to get away.

-Well, boys, Sigurður says, -run and get them back to the flock.

-Now try to show us how efficient you are, boys.

Quick. - Hurry.

Jónki has been running a lot more than I have today.
Well, he owns sheep. I don´t.

Allt

er komið inn í almenninginn og karlarnir

Jónki finnur

Jónka-Golsa

féð
farnir að draga.
eina af sínum kindum. -Jæja, strákar, segir Sigurður, -náið henni nú.
stendur grafkyrr. Stappar að vísu tvisvar að okkur.

All the sheep is now in the main part of the fence, and the farmers have begun to find their sheep and drag them to their private section of the fence.

Jónki finds one of his sheep.

-Well, boys, Sigurður says, -now go and get her.

(i.e. the largest, main and middle section of rétt (/sheep-fence)))

Golsa, the sheep that Jónki owns, stands there unmoving. Completely motionless.

Well, she tramps down her fore-foot twice, showing us her stubbornness. (this indicates her readiness to resist being caught)

(al-menn+ingur
Það er miklu betra að eiga hyrndar kindur en kollóttar, finnst mér. Golsa er ekkert á því að láta draga sig. Og Sigurður hlær og eggjar okkur: -Þið megið ekki láta á ykkur sannast að þið getið ekki dregið eina rollu, tveir saman. Körlunum er skemmt. Það er ekkert smáræðis stökk sem Golsa tekur. loksins þegar hún ákveður að hreyfa sig.

It is much better to own horned sheep than polled ones, I think.

Golsa is not in the mood of having us drag her.

(sheep-name Golsa refers to color gols+ótt)

And Siguður laughs and dares us.

-You cannot get the reputation that you cannot draw one ewe - two of you together.

The farmers are amused.

No little jump that Golsa takes, when at last she decides to move!

(smá-ræði; á-kveða)

ekkert

maður

Maður meiðir sig svosem
þótt
svona aðeins missi fótanna, því það er þykkt skítlag í réttinni. Ég er ekkert viss um að ég ætli nokkuð að eiga kindur þegar ég verð stór. Jónki ætlar að vera stórfjárbóndi.

I am not so sure that I am ever going to own sheep when I grow up.

Jónki is going to become a farmer who has

Well, it does not hurt even if one falls a little bit, because there is a thick layer of shit/mud in the fence.
(svo sem; ekk-ert (= ekki neitt) þótt = þó að; að-eins; skit-lag)
many sheep. (stór fjár-bóndi fjár is genitive case of féfjár er eignarfall (eignar-fall) af fé )
-Kannski þið reynið þá við þann mórauða, drengir, segir Sigurður. -Pabbi þinn á hann, Jón. Komið honum nú í sinn dilk. Nei, hann er ekki árennilegur sá mórauði. Það er vissara að gera sig ekki að fífli. Stóru strákarnir fara bara að hlæja ef við ráðum ekki við hann.

-Perhaps you then try to cope with the red ram, boys, Sigurður says.

-It belongs to your dad, Jón. Now just put him into his appropriate fence section of the rétt.

No, actually, the red one does not seem to be something that we can cope with.

We better not make fools of ourselves. The older boys would just laugh if we cannot pull him anywhere (/cope with him).

(kann-ski / kann-ske; mó-rauður (sheep-color)) (á-renni+legur)
Við finnum eitt lambið hans Jónka, fallega gimbur, og drögum það í dilkinn hjá sláturlömbunum hans pabba hans. Svo ákveðum við að hvíla okkur svolítið. Skreppa inn til ömmu og fá mjólk og kleinu.

We find one of Jónki´s lambs, a beautiful she-lamb, and drag it into his dad’s section where the lambs that will be slaughtered are kept.

Then we decide to take a little rest.

Go inside to grandma and have some milk and kleina.

(fal-leg; slátur-lömb; á-kveða; svo-lítið)

(kleina is the Icelandic twisted doughnut)

Budda litla frekjudolla er úti í læk að leika sér.

Hún er allt of lítil til að vera í fénu. Hún - hún er búin að opna mjólkurbrúsann hennar ömmu !!

She

Budda, the cheeky little brat, is in the brook playing.
She is far too young to help with the sheep.
is a
(frekju-dolla; mjólkur-brúsi; Budda
nick-name) mjólkurbrúsinn í læknum
- she has opened gramma´s milk-container.
Haldiðið að hún sé nú óviti: Hún er að ausa vatni úr læknum í mjólkina! -Budda, þú mátt þetta ekki, kallar Jónki. -Amma verður vond. Komdu Budda, við skulum sýna þér svolítið. Komdu að sjá skrýtnu fluguna úti í lambhúsi. Við erum ekkert að gabba.

See what a stupid little thing she is: She is pouring brook-water into the milk!

-Budda, you mustn´t do this, Jónki shouts to her. -Grandma becomes angry.

-Come, Budda. We shall show you something.

-Come, and have a look at the queer fly that is in the lamb-shed. We are not mocking you.

(svo lítið, svo-lítið; lamb-hús

ekk-ert = ekki neitt)

bara og sjáðu.

Ofsa skrýtin fluga. Komdu
Svo förum við með Buddu út í lambhús,

An awfully funny fly.

Just come and have a look.
þú; sjá þú)
Then we take Budda to the lamb-shed.
(kom

en það er engin fluga þar. Við erum bara að gabba hana.

Við stökkvum út og lokum.

But there is no fly there. We were just playing a trick on her.
We run out and close the door.
Budda öskrar og öskrar. Það er aldeilis frekjan. Hún öskrar svo hátt að mamma hennar heyrir til hennar alla leið inn í bæ.

Budda screams and screams. What a temperament (/cheek).

She yells so loudly that her mom can hear her all the way into the farmhouse.

(al-deilis) cheek)
-Að svona stórir strákar skuli vere að hrekkja litla skalausa telpu sem er bara úti að leika sér. -Já, en, hún var að ausa vatni í mjólkurbrúsann. -Snautiðið heldur út í rétt og reynið að gera eitthvert gagn. Og skrökva svo oná allt saman. Budda getur ekki náð lokinu af mjólkurbrúsanum. Fý og skamm barasta. Ráðast á minni máttar, stórir strákar.

-Big boys as you are bullying a little innocent girl who is just playing outside.

-Yes, but she was pouring water into the milkcontainer.

-Now go where the sheep is and try to be of some use.

And tell a lie, on top of all. Budda cannot get the lid off the milk-container.

Shame on you. Bully those who are weaker than you are, big boys.

þið

is rude / ruddalegt (rudda-legt))

(sak-laus snautið
(this
Við römbum aftur út í rétt. Við vorum þó kallaðir „stórir strákar“ . Við sleppum kleinunum í bili. Mamma hennar Buddu er áreiðanlega að segja ömmu frá þessu. Auðvitað hefðum við ekki átt að loka hana inni. Litlir krakkar eru bara svo vitlausir.

We walk slowly to the sheep-fence again.

Well, she did address us as “big boys”.

We let go of the idea of getting a kleina for now.

Budda’s mother is most likely telling gramma what happened.

Of course we shouldn´t have locked her up. But, little kids are, simply, so stupid. (á-reiðan+lega; vit-laus)

-Á ég að segja þér, Jónki, hve vitlaus ég var einu sinni þegar ég var lítill? Það var sko fyrir löngu síðan: Ég fór með mömmu í sláturhúsið að kaupa kjöt og svoleiðis í slátur og kæfu, og þá sá ég hjólbörur fullar af blóðugum lambahausum.

That was, of course, long long ago:

-I went with mom to the slaughterhouse to buy meat and such stuff to make haggis and meat-paté, and then I saw a wheelbarrow full of bloody lambheads.

(vit-laus; slátur-hús; svo-leiðis; hjól-börur; lamba-hausar)

-Shall I tell you, Jónki, how stupid I was once, when I was very young?

-Hver

-Slátrarinn,

-Slátrarinn

Var

drepti öll lömbin!!? spurði ég voða æstur, maður.
svaraði mamma.
er bara vondur, sagði ég, og svo vildi ég ekki smakka lambakjöt lengi á eftir.
ég ekki vitlaus, þegar ég var lítill, ha?

-Who killed all the lambs!?? I exclaimed, terribly upset, man! (wrong past tense of the verb drepa should be drap hver drap…. “drepti” = röng þátíð (þá-tíð) af sögninni drepa á að vera hver drap….

-The butcher, mom replied.

-The butcher is simply evil, I said. and then I refused to taste lamb-meat (/mutton) for a long time afterwards.

Was I not stupid when I was a small kid? (lamba-kjöt vit-laus)

Við setjumst út á réttarvegg. -Það þýðir ekkert annað en hafa nóg að éta, segir Jónki. (Mér þykir hann óþarflega mannalegur í röddinni.) Hann sýnir mér lömbin sem hann ætlar að leggja inn. Ég er nú feginn að vera ekki lamb.

We sit down on the wall around the sheep-fence.

-The only sensible thing to do is to have enough to eat, Jónki says.

(To my mind, his voice sounds a bit too cocky.)

He shows me the lambs that he is going to send to the slaughterhouse.

I am rather glad that I am not a lamb.

(réttar-veggur; ekk-ert (ekki neitt);

(óþarfur = unnecessary); manna+legur; (feginn = thankful; relieved))

ó-þarf+lega
Ég vil ekki láta Jónka vita hvað ég er að hugsa: Það hlýtur að vera ósköp leiðinlegt að láta éta sig. Ég er að hugsa um að verða grænmetisæta. Vil ekki láta Jónka vita það heldur. -Nei, það þýðir nú ekki annað en eiga nóg kjöt, segir Jónki aftur, öllu drýgri með sig en hið fyrra sinnið. Jarmur lambanna, sem leita mömmu sinnar, ómar í eyrunum og ég reyni að hugsa ekki um sláturhúsið. SÖGULOK

I don´t want to let Jónki know what I am thinking: It must be very sad to be eaten.

I am contemplating the idea of becoming a vegetarian.

I do not want Jónki to know that either.

-Well, the only right thing to do is to have enough meat, Jónki repeats (/says again), and this time sounding even more selfimportant that he was before.

(ó-sköp; leiðin+legt; græn-metis-æta)

The whining of the lambs who are calling their mothers, sounds in the ears and I try not to think about the slaughterhouse. END OF STORY (sögu-lok)

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.