Θάλεια Νουάρου
ΑΝΤΙ ΕΠΑΘΛΟΥ
Α
πόψε, αγαπητέ αναγνώστη, θα καθίσω αναπαυτικά στον καναπέ μου και σαν άλλη Πακίτα Γκαλιέγο, θα σου μιλήσω για τον φόβο. Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας γιατρός, που καθώς έφευγε από την πόλη του για να πάει σε μια άλλη γειτονική, συνάντησε την πανούκλα που έμπαινε. «Πάλι εδώ; Τι ήρθες να κάνεις;», τη ρωτά. Και η πανούκλα απάντησε: «Είναι η σειρά μου». «Πόσους θα πάρεις αυτή τη φορά;» ρώτησε ο γιατρός. «Λίγους, γύρω στους χίλιους», απάντησε η πανούκλα. Μετά από μια εβδομάδα, ο γιατρός επέστρεψε και στην είσοδο της πόλης αντάμωσε την πανούκλα που έφευγε. «Μου είπες ψέματα», της είπε. «Είχες πει ότι θα πάρεις κάπου χίλιους και τελικά πέθαναν πέντε χιλιάδες». Κι εκείνη απάντησε: «Δεν είπα ψέματα. Εγώ πήρα χίλιους. Τους υπόλοιπους τους σκότωσε το άγχος και ο φόβος…» Δεν ξέρω ποιος επινόησε αυτήν την ιστορία αλλά πολύ τη συμμερίζομαι. Διότι, αγαπητέ αναγνώστη, πολύ έχει απασχολήσει τη ζωή μου ο φόβος, πόσο μάλλον τώρα που τον νιώσαμε όλοι στο πετσί μας. Αμέτρητοι φιλόσοφοι, συγγραφείς, διδάσκαλοι και ψυχαναλυτές, από Ανατολή σε Δύση, έχουν προσπαθήσει να ερμηνεύσουν το φαινόμενο του φόβου, που απασχολεί τον άνθρωπο από γεννησιμιού του. Οι περισσότερες συνηγορούν στην άποψη, πως ο φόβος είναι αποτέλεσμα της σκέψης και πως η διεφθαρμένη κι ανταγωνιστική κοινωνία, στην οποία μεγαλώσαμε, τα πρότυπα με τα οποία μας γαλουχεί κατά το βόλεμά της αλλά και η ίδια η υποκρισία της, έχουν τεράστιο μερίδιο σε αυτόν. Φόβος για το παρελθόν – η αγωνία να μην επαναλάβουμε τα ίδια λάθη, φόβος για τα μελλούμενα – ανέχεια, φτώχεια, δυστυχία, σεισμοί, λιμοί, ιοί και καταποντισμοί – ένα άγνωστο και δυστοπικό μέλλον. Φόβος για την απώλεια των κεκτημένων μας, των ανθρώπων μας, της ίδια της ζωής μας. Κι εδώ κρύβεται το εξής παράδοξο, φίλε αναγνώστη, πως ο υπερβολικός φόβος κι η ανησυχία οδηγεί σε ακινησία κι η ακινησία είναι συνώνυμη του θανάτου. Ναι, αυτού που στην ουσία φοβόμαστε. «Φοβόμαστε αυτό που επιθυμούμε», είχε διατυπώσει ο Λακάν και δεν σου κρύβω, ότι πολύ είχα αναστατωθεί όταν το ‘χα πρωτοδιαβάσει. 9