CASHLESS PAYMENTS
Toverpasje
Mijn schoonvader noemt zijn creditcard liefkozend zijn ‘toverpas’. Na een etentje of een drankje zegt hij vaak: ‘Wacht, ik zwaai wel even met mijn toverpasje’, om vervolgens met een dramatisch gebaar de ober te wenken.
Hij heeft een punt. Het voelt ook een beetje als toveren. Je betaalt met een vrolijk gekleurd muntje of houdt een stukje plastic tegen een apparaat en krijgt een biertje geserveerd of hamburger voorgeschoteld. Contactloze betalingen en digitale wallets mogen dan in populariteit toenemen (op Lowlands is het dit jaar bijvoorbeeld alleen mogelijk om met pinpas of smartphone te betalen), een groot aantal festivals blijft trouw aan het festivalmuntje.
De één vindt contactloos betalen geweldig, de ander mist de tastbare beleving van een muntje. Het blijft een discussie zonder eind – zo bleek ook tijdens ons Grotetafelgesprek rond het thema Cashless Payments. De conclusie? Beide oplossingen kunnen makkelijk naast elkaar bestaan, waarbij er zelfs binnen een festival of event gevarieerd kan worden met de betaalwijze.
En laten we eerlijk zijn: uiteindelijk draait het niet om hoe je betaalt, maar om de muziek, de sfeer en hoeveel er nog op je bankrekening staat…
Ik wens je veel leesplezier!
ARNOLD LE FÈBRE
HOOFDREDACTEUR EB LIVE
INHOUD
6 Grotetafelgesprek Cashless Payments 2025
18 GoCredible
19 MMC Events
20 Dutchband
22 Invista
24 Trends en ontwikkelingen
26 FeeBack
28 Lubee Betaalsystemen
COLOFON
Uitgave
iMediate
Arendstraat 33b
Telefoon: 035 - 646 58 00 redactie@entertainmentbusiness.nl
Uitgever
Joost Driessen
Hoofdredacteur
Arnold le Fèbre
Redactie & medewerkers
Cas Spiertz, Jeroen van Trierum, Marcel Debets (eindredactie), Edgar Kruize
Fotografie
Video Huys, Nathan Reinds (cover)
Exploitatie
Mitchel van der Heide & Tarik Lahri
Telefoon: 035 646 5810
mitchel.vanderheide@entertainmentbusiness.nl
tarik.lahri@entertainmentbusiness.nl
Abonnementen
Vragen of meer informatie? Mail naar abonnees@imediate.nl
Als vakblad hanteren we de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan ervan uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een halfjaar verlengd. Opzeggen kan per post, mail of telefoon. De opzegtermijn is 30 dagen voor het einde van de abonnementsperiode.
Jaarabonnement EB Live
Benelux: € 79,95
Elk volgend abonnement: € 50
Jaarabonnement EB + EB Live
Benelux: € 134,95
Elk volgend abonnement: € 89,95
Basis layout
Louis Bertrand
Vormgeving
Tim van den Berg
Drukkerij
Vellendrukkerij BDU bv, Barneveld
© Copyright 2025
ISSN: 1875-2888
Innovatie, uitdagingen en toekomstvisie
Midden februari organiseerden we op onze redactie in Hilversum een Grotetafelgesprek rond Cashless Payments. Aan de hand van zeven stellingen schetsten Boaz Verwater (Lubee Betaalsystemen), Frank Zijlstra (Feeback), Ernst Houdkamp (MMC-Events), Klaas De Proost (EventPay), Mark Broeks (Euro Events) en Michiel Fransen (Dutchband) een beeld van het betaallandschap anno 2025. Een gesprek over technische vooruitgang, duurzaamheid en de eeuwige strijd tussen de fysieke munt en digitaal betalen.
DOOR: JEROEN VAN TRIERUM & ARNOLD LE FÈBRE | FOTOGRAFIE: IMEDIATE | VIDEO HUYS
VAN LINKS NAAR RECHTS: MARK BROEKS, FRANK ZIJLSTRA, ERNST HOUDKAMP, MICHIEL FRANSEN, KLAAS DE PROOST EN BOAZ VERWATER.
Stelling 1
De enige mogelijkheid om over vijf jaar ook nog een gezonde cashless business te hebben is door consolidatie.
Mark Broeks: “Een hoop partijen stapt onze markt in met het idee ‘hier kunnen we snel geld verdienen.’ Kijk naar een beurs als Festivak, waar je ook de afgelopen editie weer een stuk of zes nieuwe paymentaanbieders aantrof. Over een jaar zijn hier nog maar een paar van over. Die nieuwe bedrijven zijn vaak software-partijen die denken dat een betaalsysteem niet zo moeilijk is om te maken. De realiteit is echter anders. De festivalwereld is uniek en werkt heel anders dan dat zij van tevoren hadden bedacht. Lang verhaal kort: er is een bijna constante aanvoer van kleinere nieuwere partijen die komen en gaan. Ik vraag mij af of consolidatie nodig is.”
gevolg om verder met elkaar op te trekken. Ik verwacht dat Feeback uiteindelijk ook samengaat met een andere partij. Het resultaat is dat je zo de taart deelt, maar allebei een groter stuk krijgt.”
Klaas De Proost: “In België komen we uit een quasi monopolie. Een aantal bedrijven zwaaide daar zo goed als alleen de scepter. Inmiddels zijn daar heel veel bedrijven bijgekomen, waaronder ook munten- en cashless-aanbieders. Een aantal heeft vaste voet aan de grond gekregen. Ik denk dat een wat groter speelveld zorgt voor meer ontwikkelingen en evoluties. Dat zal een stuk minder snel gaan als er maar een handvol spelers overblijven.”
voor mij belangrijk. Ik zou niet samen kunnen gaan met een bedrijf dat alleen maar ‘meer, meer en meer’ wil.”
Frank Zijlstra: “Ik denk het wel. Je ziet het al gebeuren in de mediabureauwereld. Er zijn veel aanbieders die binnen hun eigen specialisme in dezelfde vijver vissen. Door samen op te trekken, kom je tot betere resultaten. Binnen onze branche zou dat ook werken. De onderlinge verhoudingen zijn vaak goed en er wordt volgens mij al in sommige gevallen samengewerkt. Het is dan een logisch
Ernst Houdkamp: “Ik werk vanuit visie en passie. Dat doet volgens mij iedereen hier aan tafel. De vergelijking met de mediabusiness gaat voor mij niet op. Daar draait alles om geld verdienen en uitbreiden. Ik krijg wel vaker de vraag of MMC-Events niet een groot festival moet strikken. Mijn antwoord is dan ‘nee niet echt.’ Ik wil werken met mensen die dezelfde passie hebben. Een klik is
Michiel Fransen: “Consolidatie zie je al in ticketingbranche en ook binnen de evenementen- en festivalwereld. Corona was daarvoor een flinke aanjager. Voorafgaand aan dit gesprek belde ik met Mark om samen de verdeling van de betaalmiddelenmarkt te becijferen. Met de meest recente Festival Monitor kun je daar een aardige analyse van maken. Wat we zagen was dat 25 tot 30 procent van de taart verdeeld wordt tussen 24 aanbieders. Iedereen heeft dus een relatief klein stukje van de markt. De vraag is of dat gaat groeien door consolidatie. Er zijn namelijk flinke uitdagingen. Denk bijvoorbeeld aan de integratie van platformen en hardware ypes. Iedere aanbieder werkt op een andere manier.”
'Een hoop partijen stapt onze markt in met het idee: hier kunnen we snel geld verdienen'
Mark Broeks
Boaz Verwater: “Gezien de dichtheid van het Nederlandse festivallandschap is er genoeg ruimte voor verschillende aanbieders. Die zijn ook nodig, het houdt de markt gezond. Natuurlijk zien we ook dat er afgelopen jaren meer partijen komen en gaan. De klinkende namen in onze branche zijn gevestigde en gezonde partijen. Nieuwkomers vertrekken vanaf een heel ander punt. Lubee focust vooral op de eigen ontwikkeling en klanten.”
Stelling 2
Festivals
reageren te traag op ontwikkelingen rond digitale betalingen.
Ernst Houdkamp: “Ik denk dat traag het verkeerde woord is. Lui zou volgens mij in sommige gevallen beter passen. Iedere partij denkt na over cashless, maar het eerste wat vaak ter sprake komt, is: wat gebeurt er met de niet-ingeleverde munten? Men is bang dat ze die bij cashless kwijtraken.”
Klaas De Proost: “Ik ben het met Ernst eens dat traag niet de juiste omschrijving is. Het gaat over omzet en dan moet je daar goed over nadenken. Liever te lang, dan te kort. Dat is logisch, want er zijn nogal wat drempels. Wij zien het afgelopen jaar dat festivals het moeilijker en moeilijker krijgen en dat er steeds meer gekeken wordt naar wat er binnenkomt en hoe geldstromen geoptimaliseerd kunnen worden. Dan heb je een systeem nodig dat transparantie en rapportages biedt. Dan is een digitale betaalmethode uiteindelijk de beste oplossing.”
Mark Broeks: “Wat is te traag? Ik denk dat ieder evenement het op zijn eigen manier doet. Er kunnen verschillende zaken spelen. Denk aan het soort event, de regio en de samenstelling van het publiek. Dat zijn dingen die organisatoren meenemen als ze kijken naar betalingen. Of dat nu digitaal is of munten zijn.”
Boaz Verwater: “Daar ben ik het deels mee eens. Digitaal betalen is gemeengoed geworden doordat consumenten overal betalen met pinpas of telefoon. Ook op festivals of evenementen. Of je dit doet om een drankje bij de bar of af te rekenen of om munten te kopen - het is beide digitaal. Wij merken dat het 'pinnen aan de bar' echt is doorgebroken. Alleen al in het eerste kwartaal van 2025 zien wij een groei van 35 procent gerelateerde opdrachten. Het is niet de vraag of organisatoren bij munten blijven, maar wanneer ze overgaan op pinnen aan de bar.”
Michiel Fransen: “Het klopt dat grote festivals de afgelopen jaren hebben geëxperimenteerd met pinnen aan de bar. Dat heeft ertoe geleid dat veel partijen er toch voor kozen om met munten te blijven werken. Op evenementen moet je immers in een dag of weekend de investering terugverdienen. De kans dat het betaal systeem faalt moet nihil zijn. Daarnaast moeten betalingssystemen ook goed te begrijpen zijn voor bezoekers. Wij zien dat er gekozen wordt voor een bewezen systeem. De insteek lijkt te zijn: waarom zou je voor verandering gaan als wat je nu gebruikt goed werkt? Ik denk niet dat festivalorganisatoren te traag reageren, maar juist heel verstandig.”
Frank Zijlstra: “De munt werkt super op festivals net als het pinnen aan de bar. Die twee varianten kunnen gewoon naast elkaar blijven bestaan. In mijn optiek zijn munten overigens ook een vorm van cashless.” ▶
Frank Zijlstra Eigenaar Feeback
Boaz Verwater Eigenaar Lubee betaalsystemen
Klaas De Proost Eigenaar EventPay
Ernst Houdkamp Eigenaar MMC-Events
Michiel Fransen Managing Director Dutchband
Mark Broeks Directeur Euro Events
Stelling 3
Boaz Verwater: “Ik denk niet dat die onderschatting er is en draai het graag om. De buitenwereld onderschat hoe complex het neerzetten van een evenement is. Daar komt in de voorbereiding veel bij kijken, variërend van veiligheid en vergunningen tot overleg met buren. Organisatoren dienen de basis voor leveranciers op orde te krijgen. Daarom nemen wij de voorbereiding ook mee in ons projectmanagement. Bijkomend voordeel is dat je hiermee de festivals ontzorgt.”
Organisatoren realiseren zich onvoldoende hoeveel impact cashless-betaalsystemen hebben op de productietijd van een event. Aanverwante leveranciers kunnen hier weer de dupe van zijn.
Frank Zijlstra: “Ik ben het met de stelling eens. Als je aan het einde van een event vraagt: gaan we dit volgend jaar weer doen? Dan is vaak het antwoord: ‘Daar kom ik op terug.’ Organisatoren zijn in eerste instantie bezig met de artiesten, programmering, beveiliging, horeca, bier en catering. Als dat allemaal geregeld is, denken ze vaak pas aan een statiegeld- of cashless-oplossing.”
Klaas de Proost: “Het is inderdaad zaak om de organisator in een vroeg stadium te betrekken. Op die manier kom je niet voor verrassingen te staan.”
'Digitaal betalen is inmiddels gemeengoed geworden'
Boaz Verwater
Mark Broeks: “Herkenbaar. We zitten aan het eind van de beslissing. Ik zeg vaak gekscherend dat we van spoed leven, maar dat is wel hoe het is. Gelukkig zijn we daarop ingericht.”
Michiel Fransen: “We doen veel zaken met partijen die jaren van tevoren weten wat ze willen en wat ze nodig hebben. Toch komt het nog steeds geregeld voor dat we twee dagen voor en zelfs tijdens het evenement gebeld worden met de vraag of we 50.000 extra munten kunnen regelen. Dan zet je alles op alles om dat voor elkaar te krijgen.”
CASHLESS PAYMENTS
Boaz Verwater: “Dat is ook het mooie van de evenementenbranche. We kunnen allemaal snel schakelen en dit soort uitdagingen brengen je helemaal in je element.”
Frank Zijlstra: “Natuurlijk moet je dit soort brandjes oplossen, maar sommige partijen mogen best een professionaliseringsslag slaan. Ik ken beursorganisatoren die met een draaiboek van 15 jaar oud werken. Dit zorgt iedere keer weer voor ad hoc stappen. Je gaat erin mee, maar het gevaar bestaat dat er dan gedacht wordt: hij heeft ons vorig jaar geholpen dus nu doet hij dat weer.”
Ernst Houdkamp: “Er is een middensegment in onze industrie dat te groot is voor het servet maar te klein voor het tafellaken. Eenpitters die ooit vol passie begonnen zijn, en nu een hele club vrijwilligers om zich heen hebben en daarmee een event organiseren. Zo heb ik ooit een directeur van een festival dat al 10 jaar bestond naar de bouwmarkt gestuurd om verlengsnoeren te halen. De stroomvoorziening was namelijk niet goed geregeld. Ik vind dat geen probleem, het heeft ook iets heel schattigs, want dit werk doen ze met hart en ziel.”
Stelling 4
Niet uitgegeven geld moet gemakkelijker door de gebruiker kunnen worden teruggevraagd en niet als extra verdienmodel dienen voor de organisator.
Ernst Houdkamp: “Volgens mij is het al heel makkelijk om als bezoeker geld terug te krijgen. Je moet een account aanmaken en dat is het.”
Michiel Fransen: “Dat klopt, maar het is wel een extra stap en daarnaast wordt het door niet alle evenementen en festivals makkelijk gemaakt.”
Mark Broeks: “De vraag is of ze het wel makkelijk willen maken?”
Frank Zijlstra: “Op het moment dat je in een stadion zit en je moet aan het begin van het seizoen een account aanmaken, dan is er geen probleem. Voor een eendaags dorpsfeest is dat natuurlijk een ander verhaal.”
Michiel Fransen: “Bij munten is dat ook zo. Het is aan de festivalorganisator om aan het einde van een event de overgebleven munten weer in te nemen. Wij adviseren dat ze dat wel moeten doen. Dat maakt immers de aankoop een stuk makkelijker. Uiteindelijk is het aan de bezoeker die nog een bedrag op zijn kaart heeft staan of een muntje in zijn zak heeft, of hij of zij moeite wil doen om zijn geld terug te krijgen.”
Klaas De Poort: “Wij bieden closed loop-terugbetalingen aan. Voor ons is dat een kosteloze service voor de organisatoren. Automatisch terugstorten is wel complex. Het is belangrijk om de drempel laag te houden. Wij zien dat na 14 dagen 90 procent van de overgebleven gelden als refund is teruggevraagd. Het is overigens geen alles-ofniets-verhaal. Er blijft altijd wel iets plakken.”
Ernst Houdkamp: “Bij Into The Great Wide Open zag ik iets met een closed loop-systeem dat ik nooit had verwacht. Er waren kaarten gemaakt waar bezoekers geld op konden zetten. Weet je wie daar het meest blij mee waren? De ouders. Voor hun kinderen kochten ze een kaart en daar werd een tientje opgezet. Die maakten zich totaal geen zorgen over of het overgebleven geld wel of niet terugkomt. De beleving werkte veel zwaarder. Het betaalmiddel werd een middel en niet een doel.”
Boaz Verwater: “De bezoeker wil transparant afrekenen. Als je een onderzoek laat doen, dan voorspel ik dat 100 procent zegt ‘Ik wil het geld terug want dat is van mij.’ Maak het zo makkelijk mogelijk voor bezoekers om geld terug te vragen.”
Michiel Fransen: “Ik denk dat we, voor welk betaalsysteem dan ook, allemaal voorstander zijn om dit alles zo makkelijk mogelijk te maken voor de bezoeker.”
Michiel Fransen: “Wat terugkomt uit closed loop-onderzoeken is dat je een fee moet betalen om je te veel gestorte tegoed terug te krijgen.”
Ernst Houdkamp: “Waar wij werken verloopt de terug betaling automatisch, maar moet er wel een transactievergoeding worden betaald aan de betaalprovider. Je praat dan over zo’n 26 cent.”
'Wij zien dat er meer gekeken wordt naar wat er binnenkomt en hoe geldstromen geoptimaliseerd kunnen worden'
Klaas De Proost
EVENT IT SERVICES
Stelling 5
Binnen twee jaar gebruikt geen enkel festival nog munten of andere fysieke betaalmogelijkheden.
Mark Broeks: “Dat wordt al minstens tien jaar geroepen. Het feit is dat we de afgelopen jaren ieder seizoen meer munten verkopen. Dat gaat zeker niet binnen twee jaar verdwijnen.”
Michiel Fransen: “Onze klanten geloven daar in ieder geval niet in. Zeker als je ziet hoeveel meerjarige deals wij afsluiten. Wel zien we dat een deel van onze klantengroep geen cash meer accepteert om muntjes te kopen. Die willen dat bezoekers aankopen doen met pin. Dutchband werkt veel in Duitsland en daar is cash veel meer de regel. De Duitse markt is hyper terughoudend met de invoer van cashless-betaalsystemen.”
Boaz Verwater: “De ontwikkelingen gaan heel snel, ook buiten het festivalterrein. Bezoekers zijn gewend om digitaal te betalen in winkels en supermarkten en willen dat bij een evenement ook. De meeste evenementen in Nederland zitten al op 80 procent pinverkeer. Dat gezegd hebbende denk ik wel dat er altijd ruimte blijft voor meerdere betaaloplossingen. De munt of andere fysieke betaalmogelijkheden als cash zijn niet binnen twee jaar verdwenen. Daarnaast zijn alle betaaloplossingen ingericht om ook cashbetalingen te accepteren.”
Ernst Houdkamp: “Ik denk ook wel dat cash aflopend is. Dat komt niet door uitdagingen bij het aanvaarden, maar door de vraag: waar laat je het als het festivalterrein ’s avonds sluit?”
Frank Zijlstra: “Het woord generatie is nog niet over tafel gekomen. Jongeren tussen 18 en 21 zijn gewend aan digitaal betalen. Ze doen niet anders. Een munt als betaalmiddel vinden ze volgens mij heel ouderwets. Er gaat dus absoluut een verschuiving plaats vinden.”
Mark Broeks: “Dat zou misschien kloppen als er een standaard festival was waar iedereen heen ging. Dat is echter niet het geval. Munten bieden voor bezoekers voordelen. Kijk naar carnaval. Ongeacht de leeftijd wordt tijdens carnaval, per groep, een pot met munten gevuld. Als de pot leeg is, stort iedereen weer bij en kan men onbezorgd doorfeesten. Die bezoekers vinden de munt echt niet ouderwets.”
Ernst Houdkamp: “Ik denk niet dat we vanuit onze eigen wereld moeten denken, maar meer vanuit de bezoeker. Dit geldt overigens ook voor festivalorganisatoren. Zij verdiepen zich te weinig in de beleving van de bezoeker en wat hij of zij wil.”
Klaas de Proost: “In België is cash nog steeds een wettelijk verplicht betaalmiddel. Ik ben met het Boaz eens. Er zal altijd plek zijn voor een fysieke drager. Of je nu praat over cash, een munt of NFC-chip. Uiteindelijk moet de bezoeker zelf kunnen kiezen.”
Frank Zijlstra: “Ik denk dat cash-acceptatie op evenementen toch sneller zal verdwijnen dan wat ik hier hoor. Zo zijn er steeds meer winkels waar je niet terecht kunt met cash. Hoelang het duurt? Misschien niet in twee jaar, maar over een jaar of vijf zeker.”
Mark Broeks: “Als een organisator inzet op munten dan is dat zijn keuze. Het is niet zo dat een bezoeker die een bepaalde act wil zien niet gaat omdat er alleen betaald kan worden met muntjes.”
Michiel Fransen: “Dat zal vooral afhangen van het soort event en in welke regio dit georganiseerd gaat worden.”
Klaas De Proost: “Het is misschien de bevestiging van een soort cliché maar als wij de cijfers van een veldrit-event naast die van een stadsfestival liggen dan is de conclusie dat daar voornamelijk met cash betaald wordt. Dat zie ik niet snel veranderen.”
'De kans dat het betaalsysteem faalt moet nihil zijn. Munten zijn bewezen de meest betrouwbare oplossing'
Michiel Fransen
'De munt werkt super op festivals, net als het pinnen aan de bar. Die twee varianten kunnen gewoon naast elkaar blijven bestaan' Frank Zijlstra
Stelling 6
Cashless is een belangrijke aanjager om groene doelen te realiseren.
Ernst Houdkamp: “Je kunt geen 100 procent groene doelen nastreven als je evenementen organiseert. Dat is onmogelijk. Ieder event is per definitie niet groen. Denk alleen maar aan bezoekers-, artiesten- en toeleverancierstromen.”
Klaas De Proost: “Wat wij doen is zeker niet groen, maar je kunt de impact wel verminderen. Onze markt is constant aan het evolueren en je hebt controlesystemen nodig om te voldoen aan de doelstellingen van de overheid. Bij duurzaamheid gaat het niet alleen over die doelen halen maar ook over rapportage. Ik weet zeker dat cashless met de vele data-mogelijkheden daar een groenere rol in kan spelen.”
Michiel Fransen: “Daar heb je gelijk in, maar er zijn heel veel manieren om data te verzamelen. Ook met munten.”
Boaz Verwater: “We dienen allemaal een bijdrage te leveren aan klimaat en moeten daarom altijd groene doelen nastreven. Ons systeem kan bijvoorbeeld het bekergebruik op de juiste manier verwerken. Het is een middel om te regelen dat de registratie correct wordt uitgevoerd.”
Mark Broeks: “In de basis produceren we onze munten al zonder afval. Alles wat overblijft is opnieuw te gebruiken. Wat over is aan het einde van een event wordt gerecycled. Ook is het mogelijk om munten te maken van aardappelzetmeel of materiaal van oude koelkasten. Dat is wel iets duurder en in deze tijd waar kostenreductie belangrijk is zie je dat de vraag hiernaar minder is dan voor corona.”
Stelling 7
Festivalorganisatoren kunnen veel meer profijt halen uit de knowhow en realtime insights van aanbieders dan nu het geval is.
Boaz Verwater: “De techniek is er dus waarom zou je die niet beter gebruiken? Kijk bijvoorbeeld naar digitale prijslijsten. Hierdoor kunnen cateraars beter inspelen op de voorraad. Stel, einde van de dag zien zij dat een bepaald broodje het minder heeft gedaan dan verwacht. Via digitale prijslijsten kun je tegenwoordig prijzen aanpassen en aanbiedingen toevoegen. Er wordt al meer profijt gehaald uit de mogelijkheden die er nu zijn. Er is echter ook nog veel ruimte om die nog beter te benutten. Data gaat de komende jaren worden ingezet om extra toegevoegde waarde te bieden.”
Michiel Fransen: “Het is belangrijk voor een festival om met de data die voorhanden is slimmere beslissingen te nemen voor de volgende editie. Waar kan het beter? Hoe kunnen bepaalde zaken worden geoptimaliseerd? Tijdens een event moet je streven naar een optimale verkoop. Dat is mogelijk door de beslissingen en maatregelen die je vooraf hebt genomen. Ik denk dat je realtime heel weinig kunt aansturen of verbeteren.”
Klaas De Proost: “Daar ben ik het niet helemaal mee eens. Er zijn festivals die iemand achter de schermen hebben die specifiek met de datastroom bezig is. Op basis van zijn informatie kunnen beslissingen worden genomen, bijvoorbeeld om meer bekers af te leveren bij de ene bar en minder personeel bij de andere bar. Vroeger werden dit soort beslissingen door de combinatie onderbuikgevoel en ervaring genomen. Dat kan door de data goed in te zetten veel gerichter.”
Ernst Houdkamp: “Op grote festivals met 30.000 bezoekers en 20 bars is personeelsverschuiving vaak een uitdaging. Dan kan data zeker helpen. Bij kleinere speelt dat minder.”
Mark Broeks: “Je hebt toch het barhoofd met een oortje die aangeeft dat er meer personeel nodig is. Er zijn niet veel evenementen die realtime data gebruiken om beslissingen te nemen.”
Frank Zijlstra: “Er kan nog veel meer gedaan worden met data. Zeker als je kijkt naar de snelle opkomst van AI. Dat gaat alles, ook in de festivalwereld, op zijn kop zetten. De realisering moet komen dat er nog veel winst te behalen is. Ik merk echter dat deze markt toch wel erg conservatief is en vaak een afwachtende houding aanneemt.”
Boaz Verwater: “Misschien is daar realtime info minder relevant, maar ook zij willen zeker de data uitlezen om de volgende keer meer te kunnen verdienen.”
Michiel Fransen: “Er kan heel veel, maar omdat het kan betekent niet dat het ook moet. Ik denk dat het zinnig is om je af te vragen of de tijd die je er insteekt zich ook daadwerkelijk terugbetaalt. Grote festivalorganisaties hebben vaak niet meer dan een man of acht in dienst en geen resources om data-analyse te doen. Daar kun je iemand voor inhuren maar dan betaal je nog meer. In mijn ervaring wordt er niet altijd iets gedaan met data, zeker niet met insights die in realtime worden gegeven. Onze rol is om de realiteitszin te bewaren. Wat is het hoofddoel van het evenement en hoe gaan we zorgen dat we dat dit gerealiseerd wordt in een zo’n e ciënt mogelijke productie?”
Boaz Verwater: “Ik zie juist dat early adopters proactief met vragen komen. Ze vragen bijvoorbeeld hoe ze een API-koppeling kunnen maken of welke bar het beste draait en waarom. Ik verwacht dat het gebruik van data over een paar jaar in onze branche gemeengoed is geworden.”
Mark Broeks: “Ook voor die partijen die een keer per jaar een kermis in Noord-Holland organiseren?
Boaz Verwater: “Dat is iets te kort door de bocht. Je moet natuurlijk oppassen voor overkill. Echter, de praktische toepasbaarheid en maatwerkoplossingen zijn al door heel veel partijen geaccepteerd.”
'Het middensegment in onze industrie is te groot voor het servet, maar te klein voor het tafellaken'
Ernst Houdkamp
Klaas De Proost: “Uiteindelijk is het aan ons om onze klanten mee te nemen in hoe zij zaken kunnen optimaliseren door data te gebruiken. Dat kan soms heel makkelijk. Ik krijg vaak te horen dat de marges steeds kleiner worden. Dat klopt, is mijn antwoord. Data kan helpen om je inzicht te geven en hierop in te spelen.”
Frank Zijlstra: “Ik verwijs graag naar Martec’s law. De technologie ontwikkelt zich sneller dan organisaties kunnen bijbenen. Veranderingen in gedrag en cultuur kosten tijd. Binnen de festivalwereld gaan de technologische ontwikkelingen razendsnel, maar de adaptatie blijft nog ver achter.” ◾
DOSSIER SECURITY &
Technologie speelt een steeds grotere rol in security en crowd management. Datagedreven beveiliging, drones, AI en gezichtsherkenning zorgen voor e ciëntere en veiligere processen. Van slimme camerasystemen tot geavanceerde toegangscontrole: innovatieve technieken helpen organisatoren risico’s te verkleinen en bezoekersstromen beter te beheersen.
Bovendien kunnen slimme technieken ook helpen om het personeelstekort in de beveiligingsbranche het hoofd te bieden. Tegelijkertijd schuilt hier ook een gevaar in: vertrouwen we soms niet teveel op de techniek?
In ons Security & Crowd Management dossier bieden we een uitgebreid overzicht van de nieuwste trends, innovaties en best practices.
CROWD MANAGEMENT
Mis ‘m niet!
GROTETAFELGESPREK Opnames: woensdag 7 mei 2025
Naast de opties voor deelname in het Security & Crowd Management Dossier 2025, organiseren wij op woensdag 7 mei een EB Live Grotetafelgesprek rond dit thema op onze redactie.
Tijdens dit gesprek gaan we met specialisten uit de markt in gesprek en discussiëren we met een select gezelschap over enkele prikkelende stellingen.
Wees er op tijd bij, want er is slechts een beperkt aantal plekken te vergeven en net als vorig jaar is vol = vol.
Bekijk hier de video van het vorige
Grotetafelgesprek
Geïnteresseerd om deel te nemen? Mail dan uiterlijk 2 mei naar: sales@imediate.nl
‘Complexe betalingen, eenvoudig en betrouwbaar’
Het in Amsterdam gevestigde fintech-bedrijf GoCredible zorgt al jaren op de achtergrond voor soepele transactieverwerkingen op menig festival en concert. Dit doen ze door nauw samen te werken met partners die hardware en betaaloplossingen leveren. CEO Teun Lammers: “Onze partners werken voor tal van evenementen, waardoor wij een van de grootste transactieverwerkers voor outdoor evenementen in Nederland zijn.”
GoCredible levert niet direct aan organisatoren, maar werkt als verlengstuk voor al hun partners. Teun Lammers: “We richten ons vooral op partners met een sterk klantportfolio en werken samen om te ontdekken wat deze klanten graag willen bieden en hoe wij hen daarin kunnen ondersteunen. Enkele voorbeelden uit de evenementensector, die we bij naam mogen noemen, zijn Dutchband, Euro Events en Pay Systems. Dit zijn dé bedrijven die de betalingsstructuur voor outdoor events verzorgen. Onze partners hebben vaak te maken met dezelfde uitdagingen. De drukke zomermaanden vragen om optimale e ciëntie en betrouwbaarheid.”
Betrouwbaarheid
GoCredible investeert dan ook volop in de betrouwbaarheid van hun betalingssystemen. “Daar bezuinigen we nooit op. Betaaltransacties kunnen we verwerken via meerdere hosts, waardoor het risico op storing sterk vermindert. Daarnaast hebben we een online QR-oplossing en softPOS met een o line modus. Uit alle opties van onze ‘menukaart’ stelt de festivalorganisator samen met onze partner flexibel de gewenste setup samen. En als Ingenico Solution Partner bieden we ook het volledige assortiment van Ingenico-terminals aan.”
Plug-and-play
Een andere manier waarop GoCredible de problemen voor zijn partners wil verlichten, is het op afstand aansturen van alle betaalterminals. “Wij zorgen ervoor dat de terminals volledig plug-and-play zijn: simpelweg aansluiten, verbinden met het netwerk en klaar
om te gaan. Daarnaast zorgen we er ook voor dat alle transacties soepel worden verwerkt en dat alles betrouwbaar en compliant is. We kunnen bijvoorbeeld de tenaamstelling van terminals 'overnight' wijzigen, zonder dat we iets hoeven aan te passen op de terminals zelf of in het Terminal Management Systeem.” “Onze partners werken voor tal van evenementen, waardoor wij een van de grootste transactieverwerkers voor outdoor evenementen in Nederland zijn. We faciliteren dat de naam van de risicodrager, meestal de organisator, netjes op het afschrift van de bezoeker staat zodat die weet waar hij zijn uitgave heeft gedaan. Onze partners leveren hun cashless payment systemen aan verschillende organisatoren, en in de backend zorgen wij ervoor dat de transacties naar het juiste bedrijf worden geleid. Dit alles gebeurt volgens de regels van banken en creditcardbedrijven.
Toekomst
De toekomst ziet Lammers rooskleurig in, vooral omdat hij en zijn team veel energie krijgen van de evenementenbranche. “We zijn voortdurend in gesprek met onze partners en voegen continu nieuwe functionaliteiten toe. We vinden deze branche ontzettend leuk, daarom durven we er ook echt in te investeren. Daarnaast richten we ons steeds meer op de gehele keten. Ook andere toeleveranciers die tijdens festivals betalingen ontvangen, weten ons goed te vinden. Denk hierbij aan ondernemers die lockers verhuren, vendingmachines aanbieden of merchandise verkopen. Doordat organisatoren al met ons samenwerken, kunnen we onze diensten gemakkelijk uitbreiden naar deze klanten. Elke leverancier die een soepele entree wil garanderen en zijn festivalklanten volledig wil ontzorgen, kan bij ons terecht.” ◾
DOOR: CAS SPIERTZ
HET TEAM VAN GOCREDIBLE
‘Goedlopende waardestromen zijn essentieel’
De vraag waarop iedere ondernemer direct na een festival antwoord wil hebben is hoe het evenement financieel is verlopen. MMC Events is al jaren een onafhankelijke partner voor organisatoren op het gebied van de diverse financiële processen en heef dat antwoord direct na een festival of evenement paraat.
DOOR: EDGAR KRUIZE
MMC Events is letterlijk gestart vanuit de ambitie om partijen in de evenementensector te helpen,” vertelt eigenaar Ernst Houdkamp. “Ik ben iemand die graag met leuke mensen werkt en die kwaliteit voorop heeft staan. Als je kijkt naar de evenementenbranche en deze afzet tegen andere branches, dan is het toch gek dat er soms weken overheen gaan voor men precies weet hoe een evenement heeft gedraaid? Wij vinden dat het anders kan. MMC Events organiseert, produceert en administreert financiële processen op festivals en evenementen en dat betekent dat we ook echt alles van waarde binnen een evenementenorganisatie tellen. Van tickets en parkeergeld, tot kassassystemen voor merchandise of horeca en meer.”
Knelpunten oplossen
De kracht van MMC Events is dat men als onderdeel van de serviceverlening verschil-
lende rollen kan aannemen. “MMC Events staat garant voor geoptimaliseerde waardestromen en zorgt onder meer dat betaalmogelijkheden worden aangesloten, er personeel beschikbaar is om kassa’s te bedienen, waardetransport wordt opgezet en dat alles op verantwoorde en controleerbare manier geregistreerd en gerapporteerd wordt.” Daarnaast kan het monitoren en controleren ook als losse dienst worden afgenomen. “Waarbij we ter plaatse controleren of alle kassa’s wel goed zijn aangesloten, of de juiste omzetten worden doorgegeven, waar de knelpunten zitten et cetera,” vertelt Houdkamp. “In alle gevallen werken we als partner met de organisatoren en indien nodig worden we als het ware ‘een met de organisatie’. En daags na het evenement leveren we de totaaladministratie op, zodat die direct de boekhouding in kan.”
uit. Soms wil een organisator nog graag met muntjes werken omdat de mythe dat de niet ingeleverde muntjes geld opleveren hardnekkig is. Natuurlijk kán dat zo zijn, maar er zijn zo veel factoren die meewegen, van bezoekersaantallen tot demografi e. Door meerdere scenario’s te schetsen kunnen wij dat inzichtelijk maken en op basis daarvan advies uitbrengen. Zo is er een voorbeeld van een festival dat 33 procent meer horecaomzet gerealiseerd had nadat deze ondanks de initiële muntjeswens was overgestapt op cashless.”
Oplossingsgericht werken
Maatwerk door scenario’s
Houdkamp stelt dat het werk dat MMC Events levert maatwerk is. Het klantenportfolio waarop diverse grote meerdaagse festivals staan, maar ook kleinschaliger eendaagse evenementen, onderstreept dat. “We willen een ‘one stop shop’ voor fi nanciën en verkoop zijn, maar dat betekent niet dat we één product leveren. Bewust niet. In samenspraak met een organisator kijken we wat nodig is voor een evenement. Bij de een kan dat een muntensysteem zijn, bij de andere cashless, soms werkt een combinatie goed. Samen komen we tot een oplossing die naar verwachting het meeste rendement zal geven tegen een zo gunstig mogelijke prijs. Daarbij werken wij alle mogelijke scenario’s
Omdat MMC Events zich als partner opstelt, zullen zij altijd onafhankelijk advies leveren en op basis daarvan de voor ieder evenement juiste apparatuur leveren. “Waarbij we ook altijd zorgen dat deze ‘up and running’ blijft,” zegt Houdkamp. “We werken daarom alleen met apparatuur van partners waarvan we kunnen garanderen dat deze het goed doet. Je hoort bij organisatoren nog weleens dat men bij cashless betalingen bang is dat het internet eruit zal vallen. Wij kunnen indien noodzakelijk in korte tijd een netwerk aanleggen om dat op te vangen, dus die angst is ongegrond. Maar waar veel organisatoren aan voorbij gaan is dat de kans op een stroomstoring veel groter is en aanzienlijk veel vaker voorkomt. Ook dan denken we oplossingsgericht en doen we alles wat in onze macht ligt om het snel op te lossen. Ik durf wel te zegen dat die ‘hands-on’ mentaliteit in combinatie met hoogwaardige administratieve en fi nanciële controle en rapportage ons onderscheidt.”
ERNST HOUDKAMP
‘Festivalmuntjes blijven onmisbaar’
Ondanks de groei van contactloze betalingen en digitale wallets, houden zowel bezoekers als veel organisatoren vast aan de vertrouwde muntjes. Dutchband is al een kwart eeuw toonaangevend als het gaat om polsbandjes, muntjes en muntenautomaten.
DOOR: ARNOLD LE FÈBRE
De festivalmarkt is constant in ontwikkeling, maar we maar merken dat veel festivals, over de hele breedte, toch vaak voor munten blijven kiezen,” vertelt Michiel Fransen. “Ook event finance professionals, gespecialiseerde partijen die de geldstromen op de events in goede banen leiden, blijven munten als dé oplossing voor food- en beverage-betalingen zien. Sterker nog, veel klanten gaan zelfs meerjarige overeenkomsten aan om zich te verzekeren van beschikbaarheid van materialen, munten en natuurlijk een aantrekkelijke prijs.”
bar. Tijdens een druk festival is snelheid aan de bar essentieel. Met muntjes verloopt de transactie razendsnel: je geeft je muntjes, ontvangt je drankje en kunt direct weer verder feesten. Geen gedoe met pinpassen, QR-codes, lege telefoons of apps die niet laden.”
Managing Director Michiel Fransen: “De eenvoud, snelheid en beleving voor bezoekers, gecombineerd met de e ciëntie en het verdienmodel voor organisatoren, maken dat dit traditionele betaalmiddel voorlopig nog niet zal verdwijnen.”
Voordelen voor bezoekers
Afgelopen jaar gebruikten meer dan 1.000 events in Nederland de munten van het Amsterdamse bedrijf. Vaak in combinatie met de muntenautomaten en pinterminals voor de verkoop aan de bezoekers. Maar waarom kiezen festivalorganisatoren en bezoekers nog steeds voor dit ogenschijnlijk traditionele betaalmiddel? “Die vraag is makkelijk te beantwoorden,” aldus Fransen. “De voordelen zijn namelijk talrijk, zowel voor bezoekers als voor organisatoren.” Fransen somt de voordelen op, te beginnen met die voor de bezoeker. “Muntjes zorgen als eerste voor snellere transacties aan de
Een tweede voordeel is dat muntjes eenvoudig zijn en voor iedereen begrijpelijk. “Zelfs zonder uitleg is het principe duidelijk: één muntje voor een biertje, twee voor een cocktail. Dit zorgt voor minder verwarring en wachttijd.”
Verder is het met muntjes makkelijker om een rondje halen voor de groep. “Iedereen legt een paar muntjes in en het rondje is snel geregeld, zonder dat iemand hoeft uit te rekenen wie welk bedrag moet overmaken.” Muntjes helpen daarnaast met budgetteren. “Festivalbezoekers kunnen van tevoren hun budget bepalen en het exacte aantal muntjes aanscha en. Zo houden ze grip op hun uitgaven en is de kans op impulsieve aankopen kleiner.”
Ook dragen muntjes bij aan een ontspannen festivalervaring omdat bezoekers niet steeds geconfronteerd worden met de prijs van een drankje, snack of maaltijd. “Op deze manier wordt de drempel verlaagd om iets te bestellen. Er is één keer de startuitgave
'We bieden flexibele betaal- en toegangsoplossingen op maat voor elk evenement'
MICHIEL FRANSEN
'We merken dat veel festivals, over de hele breedte, toch veelal voor munten blijven kiezen'
en daarna heeft de klant festivalvaluta in handen.”
Een aspect dat vaak over het hoofd wordt gezien is dat muntjes milieuvriendelijk zijn dankzij het circulaire systeem. “Moderne festivalmunten worden vaak gemaakt van gerecycled plastic en worden na afloop ingezameld voor hergebruik. Dit circulaire systeem maakt muntjes tot een duurzamere keuze dan vaak wordt gedacht.”
Tot slot passen muntjes perfect in de festivalbeleving. “De fysieke handeling van een muntje overhandigen, de unieke ontwerpen en het tastbare element sluiten naadloos aan op de beleving van een festival. Een muntje kan zelfs als souvenir dienen, waardoor het een blijvende herinnering wordt aan een geslaagd evenement.”
Voordelen voor organisatoren
“Of ik net zo makkelijk de voordelen voor de organisator kan benoemen?” Michiel Fransen lacht. “Dat is misschien nog wel simpeler. Om te beginnen is een muntsysteem is makkelijk te implementeren en vereist het weinig voorbereiding. Er is geen complexe infrastructuur nodig en medewerkers zijn snel ingewerkt.”
In vergelijking met digitale betaalsystemen zijn de kosten van muntjes relatief laag, benadrukt de Dutchband-directeur. “Er hoeven geen kassa’s op de barren geplaatst te worden, munt-verkooppunten bij de entree en optioneel op het terrein volstaan. En waar bij digitale betalingen elke transactie kosten met zich meebrengt, gebeurt dat bij muntjes alleen bij het aanschafmoment. Dit maakt het kostene ciënt voor zowel organisator als bezoeker.”
Bovendien werken muntjes altijd, ongeacht de drukte of technische problemen. “Organisatoren die met muntjes werken hoeven niet bang te zijn voor falende infrastructuur, uitvallende pinapparaten of vastlopende apps. De omzet blijft dus stabiel.” Tot slot kunnen muntjes fungeren als extra verdienmodel. “Veel bezoekers houden een of meerdere muntjes als aandenken. Deze niet-ingewisselde munten vertegenwoordigen een directe extra omzet voor de organisatie, zonder extra kosten.”
Veelzijdigheid
Het dienstenpakket van Dutchband is de afgelopen jaren aanzienlijk uitgebreid. “Naast onze kernactiviteiten hebben we diverse
grootschalige projecten uitgevoerd met producten die niet direct geassocieerd worden met Dutchband. Zo hebben we bijvoorbeeld voor de Olympische Spelen in Frankrijk afgelopen jaar alle materialen op het gebied van parkeeraccreditatie verzorgd. Denk aan onder meer parkeerkaarten met unieke codes voor kentekenverificatie, parkeerbadges en stickers met veiligheidskenmerken. De wensen en eisen in de evenementenbranche zijn net zo divers als de spelers zelf. Of het nu gaat om een bescheiden evenement met eenvoudige betaalopties of een grootschalig festival waarbij uitgebreide klantdata en een ultieme bezoekerservaring centraal staan — Dutchband biedt flexibele betaal- en toegangsoplossingen op maat voor elk evenement." ◾
Solid EventCrew
Begin dit jaar maakte Dutchband een samenwerking bekend met Solid EventCrew, een full-service back of house bureau dat personeel koppelt aan evenementen. “Het is essentieel om niet alleen de juiste materialen te leveren, maar ook de service te bieden die organisatoren nodig hebben om soepel te kunnen draaien,” legt Fransen uit. “Met Solid EventCrew kunnen we nog beter inspelen op last-minute verzoeken en technische uitdagingen op locatie. Dankzij deze samenwerking hebben we onze slagkracht op installatie- en servicegebied verviervoudigd.”
‘E ciënt én kostene ectief’
Met het modulaire kassasysteem “Fixer” wil Invista uiteenlopende organisatoren een platform bieden dat realtime voorraadbeheer, dataverzameling en diverse betaalopties integreert – zowel online als o ine. Invista-directeur Ferry van de Graaf: “Ons doel is dat het hele barproces volledig gedigitaliseerd en geoptimaliseerd is.”
DOOR: ARNOLD LE FÈBRE
Invista is ontstaan in 2015. Toen zijn we gestart met de ontwikkeling van een cashless betalingsoplossing,” vertelt Ferry van de Graaf. “We waren eigenlijk te vroeg - we dachten toen al dat cashless snel groot zou worden, maar dat gebeurde niet. We draaiden mooie pilots, maar de markt en technologie waren er nog niet klaar voor. In de coronatijd hebben we de evenementenindustrie deels losgelaten, maar we bleven actief met ons reserveringssysteem voor lockers. Dat systeem draait inmiddels al op meer dan 300 festivals en evenementen per jaar, met bijna een miljoen bijbehorende transacties. En de basis van dat systeem gebruiken we nu ook voor onze kassasoftware.”
Data
Anno 2025 is de behoefte van evenementenorganisatoren natuurlijk ook veranderd.
“Ze willen nu meer data verzamelen en bijvoorbeeld recycle tokens correct kunnen bijhouden. Dat was tien jaar geleden minder belangrijk. Vooral de behoefte aan meer data met bijbehorende inzichten is belangrijker geworden. Die inzichten kan Fixer bieden. Daarnaast zorgen regels rondom recyclebekers voor extra rekenwerk. Daardoor is een goed kassasysteem bijna een noodzaak geworden.”
Drie pijlers
Fixer is volgens Van de Graaf hét modulaire kassasysteem voor horeca en evenementen. “Of je nu een festival, groot evenement of restaurant runt, Fixer brengt alle essentiële functionaliteiten samen in één pakket: van kassasysteem, realtime voorraadbeheer, barhoofd-functionaliteit tot keukenschermen en een uitgebreid klantloyaliteitssysteem.”
Fixer is gebouwd rond drie pijlers: zo min mogelijk handelingen voor barpersoneel, efficiënt voorraadbeheer en bruikbare inzichten. “Het systeem is samen met organisatoren ontwikkeld, dus we weten precies waar de knelpunten zitten. Barhoofden kunnen bijvoorbeeld direct voorraadverzoeken doen, die vervolgens automatisch naar de runners worden gestuurd. Ook kunnen zij live zien hoe hun personeel presteert en dit vergelijken met andere barren op het terrein. Zulke inzichten maken een kassasysteem echt waardevol.”
Flexibel
Fixer werkt waar mogelijk online, maar kan in bepaalde situaties ook volledig offline werken. “Onze hardware is daarnaast uitgerust met M2M-simkaarten die automatisch verbinding maken met het sterkste mobiele netwerk op locatie, zoals KPN, Vodafone of
Odido. Als WiFi uitvalt of niet beschikbaar is, blijft het systeem volledig functioneren. In offline modus functioneert het kassasysteem voornamelijk als telsysteem, maar blijft het compatibel met zowel PIN-, NFCwallet als muntbetalingen. Tevens blijven we dan data meten die achteraf alsnog naar inzichten kan worden vertaald. Festivals die met munten werken maar bijvoorbeeld op doorloopbarren PIN-betalingen willen toestaan, kunnen dat eenvoudig instellen. We hebben ook studentenintroductieweken gedraaid waar studenten met een NFCbandje konden betalen. Dit systeem werd geheel zelfstandig door de organisatie beheerd en ook dat verliep probleemloos.”
Standaard
Ferry van de Graaf wil dat Fixer de komende jaren uitgroeit tot de standaard voor evenementenkassa's. “We willen verder bouwen aan functionaliteiten en we blijven luisteren naar de wensen van organisatoren. Ons doel is dat het hele barproces volledig gedigitaliseerd en geoptimaliseerd is. We hebben een sterk product en we willen organisatoren de komende periode graag overtuigen van de meerwaarde van digitalisering. We doen inmiddels bijna een miljoen transacties per jaar, dus we hebben er het volste vertrouwen in!” ◾
RINUS EN FERRY VAN DE GRAAF
Cashless groeit, maar is zeker nog altijd niet de norm
DOOR: EDGAR KRUIZE
Inmiddels al meer dan tien jaar geleden werd tijdens Eurosonic Noorderslag in diverse panels geroepen dat de traditionele festivalmunt binnen een jaar of vijf à zes zou zijn verdrongen door cashless betalingen met kaart, dan wel telefoon of een NFC-bandje. De techniek is er klaar voor, maar ook organisatoren moeten meegaan, zo blijkt uit het Grotetafelgesprek elders in deze EB Live. “Organisatoren zijn niet per se traag, maar wel voorzichtig. Veel festivals zijn afhankelijk van hun inkomsten uit niet-ingeleverde munten en vrezen omzetverlies bij de overstap naar digitale betalingen”, zo stelt Ernst Houdkamp van MMC-Events in het gesprek. Boaz Verwater van Lubee constateert wel een stijgend het aantal pintransacties, maar eveneens een zekere terughoudendheid bij festivalorganisatoren.
naar het Europese betaalgedrag. Daaruit blijkt dat digitale betalingen binnen Europa in opmars zijn, maar dat de meeste betalingen (52 procent) het afgelopen jaar toch nog altijd met cash geld zijn gedaan. Daarbij moet wel worden gezegd dat Nederland een uitschieter is. Hier wordt nog ‘slechts’ zo’n 20 procent kassa-aanslagen cash betaald. Deze cijfers corresponderen met de Factsheet Betalingsverkeer 2024 van Betaalvereniging Nederland, die stelt dat 80 procent van de in ons
In het Grotetafelgesprek wordt met regelmaat het gedrag van de bezoekers besproken. Maar het kan ook zeker geen kwaad om diezelfde bezoeker eens buiten de poorten van een evenement te bekijken. Een festival is tenslotte een mini-maatschappijtje, met alle sociologie die daarbij komt kijken. Daar is misschien ook wel een verklaring voor het betaalgedrag van bezoekers te vinden.
Nederland pioniert
Eind januari presenteerde de Nederlandse Bank de resultaten van het tweejaarlijkse onderzoek van de Europese Centrale Bank
Dat cashless betalingen de toekomst hebben, daar is iedereen het wel over eens. Maar wie naar de populariteit van cashless betalingen kijkt, zowel in de daadwerkelijke maatschappij als binnen de infrastructuur van festivals en evenementen, zou kunnen stellen dat het allemaal zo hard nog niet gaat als waar jaren terug rekening mee werd gehouden.
betalingen (inclusief smartwatch) in 2024 ongeveer 45 procent van het totaal aantal contactloze (pin)betalingen betalingen is geweest. Daarmee staat Nederland bovenaan de top 3 van landen waar dit gebeurt, met een verdubbeling ten opzichte van de nummers twee en drie, Finland en Ierland.
Demografische mitsen en maren
Nederland loopt voorop dus. Maar wie het heel plat slaat, kan constateren dat Nederlandse festivals die volledig op con-
'De komende jaren zullen sleuteljaren blijken en het is aan zowel het publiek als de organisatoren hoe zij met betalingen om willen gaan in de toekomst'
land gedane kassabetalingen een variant van pinnen betreft. 93 daarvan was contactloos. Nederland loopt volgens de cijfers van de Europese Centrale Bank zelfs ver vooruit op het gebied van telefonische betaalmogelijkheden. Deze evenaren de Nederlandse cash-betalingen, eveneens zo’n 20 procent. Zet daar de Factsheet Betalingsverkeer 2024 van Betaalvereniging Nederland naast en die concluderen dat het aantal telefonische
tactloos/cashless inzetten – en zeker de grote evenementen die ook veel buitenlandse gasten ontvangen – toch zeker meer en misschien wel iets te hard vooruitlopen op ‘het echte leven’ dan menigeen vermoedt. Zélfs al loopt Nederland op zich mijlenver voor op contactloos gebied, 45 procent van de Nederlanders zegt de acceptatie van cash belangrijk of zeer belangrijk te vinden.
Uiteraard zijn hier wat betreft festivals en
hun bezoekers nog wel de nodige demografische mitsen en maren op los te laten. Maar het toont zeker hoe nog altijd een aanzienlijk deel van het publiek graag ‘tastbaar’ afrekent. Hoewel cashless betalen steeds dominanter wordt, blijven fysieke munten op veel festivals een populaire betaalmethode, aldus Mark Broeks van Euro Events. “We verkopen ieder seizoen meer munten dan voorheen. Dat gaat zeker niet binnen twee jaar verdwijnen.”
Frank Zijlstra van Feeback countert echter terecht dat het een generatieding is. “De jongere generatie is gewend aan digitaal betalen. Over vijf jaar zal de cash-acceptatie op evenementen sterk zijn afgenomen.”
Maar ook hij is anno 2025 niet zo stellig als de experts die tien jaar terug al een hoge penetratie van volledig cashless events hadden voorspeld.
jaar heeft de Europese Centrale Bank in hun onderzoek voor het eerst gevraagd naar de bezorgdheid over privacy bij betalingen met de pinpas of mobiele telefoon. Drie op de vijf Europeanen zegt zich wel eens zorgen maken of hun privacy wel wordt gewaarborgd bij digitale betalingen. Nederlanders maken zich hier het minst druk over, slechts 32 procent maakt zich zoergen. Toch wordt er door festivals nog niet altijd veel met data gedaan.
Adaptatie
Data vergaren
Op het gebied van dataverzameling liggen er door de laksheid van de Nederlandse gebruikers wel flinke mogelijkheden. Dit
“Er kan heel veel, maar omdat het kan betekent niet dat het ook moet”, zo zegt Michiel Fransen van Dutchband in het Grotetafelgesprek. “Ik denk dat het zinnig is om je af te vragen of de tijd die je er insteekt zich ook daadwerkelijk terugbetaalt.”
Klaas De Proost van EventPay vindt van wel. “Uiteindelijk is het aan ons om onze klanten mee te nemen in hoe zij zaken kunnen optimaliseren door data te gebruiken. Dat kan soms heel makkelijk. Ik krijg vaak te horen dat de marges steeds kleiner worden. Dat klopt, is mijn antwoord. Data kunnen helpen om je inzicht te geven en hierop in te spelen.”
Feit is dat de technologie zich sneller ontwikkelt dan organisaties bij kunnen benen. Zeker nu AI zich op velerlei gebied de maatschappij in werkt en dus ook de festivalwereld. En dat betekent dat iedereen moet hollen en anders stilstaat met een achterstand die ogenschijnlijk niet meer in te halen is. De acceptatie van (en adaptatie door) de maatschappij– en dus de bezoekers van festivals, concerten en evenementen – blijft echter in alle gevallen de onzekere factor. En daardoor hinken festivals en evenementen ook ruim tien jaar nadat de digitale revolutie werd aangekondigd nog altijd op twee benen. Terwijl de acceptatie van digitale betaalmethoden toeneemt, blijven traditionele betaalopties zoals munten relevant. De komende jaren zullen sleuteljaren blijken en het is aan zowel het publiek als de organisatoren hoe zij met betalingen om willen gaan in de toekomst. Dat betekent dat de discussies hierover nog lange tijd gevoerd zullen worden… ◾
‘Wij zorgen dat het proces geautomatiseerd en zonder stress verloopt’
Sinds het verbod op wegwerpplastic ruim een jaar geleden is ingegaan, worstelen veel organisatoren van evenementen en festivals nog altijd met de manier waarop ze met statiegeld om moeten gaan. Feeback heeft een oplossing die het uitbetalen van statiegeld automatiseert en organisatoren onafhankelijk maakt van kleingeld, netwerkverbindingen of pincontracten. De Cashback Terminals van Feeback hebben zich inmiddels bewezen op talloze evenementen.
DOOR: EDGAR KRUIZE
Inmiddels heeft de Nederlandse evenementen- en festivalbranche er een volledig jaar opzitten waarin een wettelijk verbod geldt op wegwerpplastic. Statiegeld vragen voor de gebruikte hard- of softcups is noodzakelijk om aan de wetgeving te voldoen. Lees: om terreinen en zalen schoon achter te laten na afloop van een evenement. Feeback heeft zich gedurende het evenementenseizoen van 2024 enorm geprofileerd als de oplossing voor organisatoren die op een gestroomlijnde manier met hun statiegeldlogistiek om willen gaan. “Wat Feeback biedt, is in feite een omgekeerd pinapparaat,” vertelt Feeback-oprichter Frank Zijlstra,
“Every little thing, is gonna be alright” Het Feeback-systeem is ook goed inzetbaar als middel om geld in te zamelen voor een goed doel. Na afloop van een evenement kunnen bezoekers er in dat geval voor kiezen om hun statiegeld niet te innen, maar te doneren aan een goed doel. Feeback is hiervoor specifiek een samenwerking aangegaan met Stichting Ev@, een doel dat Zijlstra na aan het hart ligt. “Bij mijn nee e Thomas is in 2019 Ewing sarcoom vastgesteld, een kwaadaardige en zeldzame vorm van botkanker. Jaarlijks krijgen ongeveer dertien kinderen in Nederland Ewing sarcoom. Aanvankelijk leek hij schoon, maar de kanker kwam terug. We hebben met zijn allen enorm voor hem geknokt, de Alpe D’Huzes meerdere malen op en neer gefietst om geld op te halen voor onderzoek en allerhande andere benefieten georganiseerd. Want vanwege de zeldzaamheid wordt vanuit andere goede doelen en stichtingen niet structureel gedoneerd. Helaas is Thomas, in 2022 overleden op 16-jarige leeftijd, maar de strijd gaat door. Vandaar dat ik ben gaan nadenken hoe ik meer kan doen en komend evenementenseizoen wil ik de kracht van Feeback in gaan zetten om geld op te halen. Zodoende kunnen bezoekers straks kiezen van of zij hun statiegeldtegoed geld op hun rekening uitgekeerd willen krijgen, of dat ze het doneren aan de Stichting Ev@. Ik hoop op deze manier zowel bij te kunnen dragen aan onderzoek, als aan meer bekendheid over de ziekte.”
Meer informatie: www.feeback.nl/stichtingeva
die het systeem vanuit de praktijk – onder meer zijn achtergrond bij Bevrijdingsfestival Fryslân – heeft ontwikkeld. “Aan het eind van een festival of show leveren bezoekers hun bekers in, ze krijgen een bon met daarop een QR-code en zodra deze gescand wordt krijgen ze het aan het ingeleverde aantal bekers gekoppelde bedrag teruggestort op hun rekening. Een snelle, doelgerichte en voor iedereen eenvoudige oplossing die een organisator op het gebied van statiegeld volkomen ontziet. Een organisator meldt zich aan het begin van een evenement aan, kan gedurende het evenement via een dashboard alle statistieken makkelijk inzien en het uitbetalen van het statiegeld is zo gebeurd.”
Vaste terminals
Feeback is al voor de daadwerkelijke invoering van genoemde wetgeving gestart en ziet al langere tijd dat organisatoren zeer tevreden zijn. De evenementen en venues die van FeeBack gebruik maken zijn breed en divers. Van Zijlstra’s thuisbasis Bevrijdingsfestival Fryslân tot DelfSail of de Wereldhavendagen in Rotterdam. En van ESNS tot Jumping Amsterdam in de RAI. Zijlstra: “Een enorm divers palet aan evenementen, maar wel met de gemene deler dat het stuk voor stuk partijen zijn die snel en efficiënt grote hoeveelheden bezoekers met hun statiegeldbekers willen kunnen verwerken.” In 2024 was er een verdubbeling van het aantal evenementen dat Feeback inzet. Voor komend jaar wordt nogmaals een verdubbe-
ling verwacht. “Ons systeem heeft zichzelf bewezen en inmiddels heeft ook een aantal venues besloten om de Cashback Terminal een permanente plek te geven. Het afgelopen jaar bijvoorbeeld in Walibi Holland.
Snel terugverdiend
Volgens Zijlstra is het aantal jaarlijks terugkerende evenementen ook behoorlijk stabiel. “Zo’n 75 tot 80 procent van de
het systeem een evenement geld op kan leveren. Er zijn altijd mensen zijn die om wat voor reden dan ook hun beker niet inleveren. Het doel is natuurlijk dat deze niet op de grond verdwijnt. Dus als mensen bijvoorbeeld een hardcup als souvenir mee naar huis nemen en het terrein alsnog schoon blijft, is dat ook prima. Maar we zien ook veel gebeuren dat bezoekers hun bekers wel inleveren, maar de QR-
soms om letterlijk vele duizenden euro’s. Feeback verdient zichzelf dus snel terug.”
Gemak
'We hebben inmiddels bewezen dat het systeem werkt op elk schaalgrootte'
evenementen is een jaarlijks terugkerende klant geworden. Waarbij gezegd moet worden dat sommige evenementen zijn gestopt of – zoals DelfSail – niet ieder jaar plaatsvinden. Dus we zijn echt heel blij dat onze innovatie op ’n grote schaal aanslaat. Door de data die we inmiddels vergaard hebben, kunnen we ook constateren dat
code uiteindelijk niet meer scannen. Het resultaat is in alle gevallen dat een terrein relatief schoon achterblijft omdat er geen bekers op de grond verdwijnen en de niet gescande QR-codes zijn extra inkomsten, vergelijkbaar met hoe niet verzilverde festivalmuntjes ook ooit een verdienmodel waren. Dat gaat bij grote evenementen
Het belangrijkste argument voor de inzet van Feeback is echter het gemak dat het een organisator oplevert, zo merkt Zijlstra. “Organisatoren hebben al genoeg aan hun hoofd en er komen steeds weer dingen bij die geregeld moeten worden. Statiegeldbeheer is niet iets waar men op zit te wachten, maar het moet toch gebeuren. Feeback zorgt ervoor dat het hele proces van uitbetalen van statiegeld na het inleveren van bekers volledig geautomatiseerd en zonder stress verloopt. Ons dashboard geeft volledige controle, men kan real-time zien hoeveel bekers al retour zijn of nog op het veld circuleren en uiteraard hoe veel statiegeld er nog uitstaat of is uitgekeerd. We hebben inmiddels bewezen dat het systeem werkt op elk schaalgrootte, dus ik ben ervan overtuigd dat we de komende jaren steeds verder zullen uitbouwen.” ◾
FRANK ZIJLSTRA
‘Sneller, slimmer en digitaler’
WLubee Betaalsystemen verzorgt al ruim 12 jaar betaaloplossingen voor zowel kleine events als grotere festivals. Eigenaar Boaz Verwater: “Digitaal betalen is de norm geworden, maar er is altijd ruimte voor meerdere betaalwijzes.”
e spreken Boaz Verwater eind februari, enkele dagen voordat het carnaval losbarst in het zuiden van het land. “Het is superdruk”, zegt hij enthousiast. “Onze terminal base is dit jaar verder uitgebreid en vele organisatoren weten ons te vinden. Ons magazijn is met carnaval helemaal leeg. We staan bekend als een betrouwbare en stabiele toeleverancier met ons hoofdkantoor in Breda en een servicepunt in Amsterdam. Jaarlijks maken honderden evenementen gebruik van onze betaaloplossingen. Het eerste kwartaal van dit jaar zien we al een stijging van 35% in pinnen aan de bar betaaloplossingen ten opzichte van vorig jaar.” Veel bestaande en nieuwe klanten, die voorheen losse betaalapparaten huurden om munten te verkopen of afrekeningen te maken, stappen volgens Verwater over op cashless oplossingen. “Ze willen real-time inzicht in hun backo ce, producten en prijzen direct kunnen wijzigen en een oplossing hebben voor het bekersysteem. Vooral middelgrote evenementen tot ongeveer 7.500 bezoekers maken in rap tempo de overstap.”
Rabobank
Lubee heeft verder diverse verbeteringen doorgevoerd. “Onze kassasoftware heeft een moderne look & feel gekregen, inclusief een dark-modus. We bieden terminals op de bar met draaibare stands, maar ze kunnen ook met een keycord om de nek gedragen worden.”
Nieuw dit jaar is dat Lubee een partnership heeft gesloten met Rabobank. “Hierdoor kun-
nen klanten die bij Rabobank bankieren, snel en eenvoudig een betaalcontract afsluiten. Wij nemen dat hele proces uit handen en zorgen voor een snelle en soepele configuratie van de betaalterminals.” Daarnaast blijft Lubee samenwerken met andere betaalverwerkers en heeft het al meer dan 12 jaar de mogelijkheid om zelf pintransacties te mogen verwerken. Hier heeft Lubee een vrijstelling voor gekregen bij DNB. Sinds enkele maanden verwerkt het bedrijf naast de reguliere debitcard/pin- transacties ook standaard creditcardbetalingen.
We willen organisatoren en cateraars ook in staat stellen om upselling-opties toe te voegen aan bestellingen.”
Vraag naar inzicht
Verwater ziet in de toekomst een toenemende vraag naar data-oplossingen op maat. “Steeds meer klanten willen inzicht in hun transactiegegevens en koppelingen maken met ons systeem. Daarnaast werken we aan zelfservice-oplossingen voor evenementen. Net zoals je bij McDonald’s je bestelling via een scherm plaatst, hebben we pilots in het vooruitzicht om dit bij foodcourts op festivals te gaan testen. Wachtrijen worden op die manier verminderd, terwijl je de festivalbeleving verbetert.
Koploper in digtaal betalen
Uit onderzoek van de Nederlandse
Betaalvereniging blijkt dat in 2024 nog maar 20% van de transacties contant wordt afgerekend. “Digitaal betalen is de norm geworden”, concludeert Verwater. “De meeste evenementen in Nederland zitten al op 80 procent pinverkeer. Nederland is een absolute koploper in digitaal betalen.” Van die pinbetalingen was 93% contactloos. Van alle contactloze betalingen was 55% met een fysieke betaalpas en 45% met een mobieltje of slim polshorloge.
Passende oplossing
Als een organisator een ‘pin-only’ evenement wil, maar ook cash wil accepteren, is dat geen enkel probleem. “Met onze oplaadbare betaalkaarten blijft de cashhandeling op één punt en kan de bezoeker overal betalen. De eigen betaalkaarten zijn overigens ook ideaal voor sponsoren en eigen gebruik. Zo heeft iedereen een passende betaaloplossing.” ◾
BOAZ VERWATER