Nood aan positief tegengewicht in de bouwshift

Embuild Vlaanderen is tevreden dat het Vlaams parlement onlangs het licht op groen heeft gezet voor de realisatie van de bouwshift. Het decretaal kader biedt de nodige rechtszekerheid. Anderzijds is de sector ongerust over de initiatieven op andere beleidsniveaus, zoals de provincies en gemeenten. Die wakkeren de schaarste verder aan en maken bouwen duurder.

Vandaag is verdichting stilaan de trend en het bijkomend ruimtebeslag daalt. Met de bouwshift wil de Vlaamse Regering tegen 2040 evolueren naar 0 hectare per dag. Nu wordt een stolp geplaatst over de niet ontwikkelde woonreservegebieden. Enkel de gemeenteraad kan die opheffen. Met de goedkeuring van het Instrumentendecreet voorziet de Vlaamse regering een correcte vergoeding voor eigenaars die waardeverlies lijden als hun grond herbestemd wordt. Nu dient dit snel in uitvoeringsbesluiten te worden gegoten om de noodzakelijke rechtszekerheid te bieden, alsook duidelijkheid over de concrete uitwerking, termijnen en de inwerkingtreding. Want eigenaarschap is in Vlaanderen erg versnipperd. Bijna 70 procent van de eigenaars van bouwgronden zijn gezinnen met één of twee bouwgronden. Bij de rechtspersonen nemen de overheden de grootste hap uit de percelen. Het gaat om 13,1 procent van het totaal. Immobiliën en bouwbedrijven zijn eigenaar van 8,2 procent.

Maar de sector blijft bezorgd over de toekomst. Zo worden er momenteel ‘provinciale beleidsplannen ruimte’ gelanceerd die bol staan van de beperkingen op woongebieden. Die plannen remmen onnodig snel de bouwmogelijkheden af, aangezien de gewenste verkerning te weinig van de grond komt. Bovendien neemt de laatste jaren de verhardingsgraad in Vlaanderen af. Tegelijkertijd zien we heel wat lokale belemmeringen en bouwpauzes die verkerning in de weg staan. Daarom roepen wij op om met meer stadsvernieuwingsfondsen en PPS-formules een actieve bouwshift te lanceren als positief tegengewicht voor de huidige, verlammende aanpak.

Want de bouwshift slaagt niet zonder meer, meer, meer. Maar plannen voor alternatieven voor de bijkomende honderdduizenden huishoudens zijn niet te bekennen. Net zomin als er rekening wordt gehouden met maatschappelijke uitdagingen zoals de energietransitie, watergevoelige kernen, meer groene ruimte in kernen, elektromobiliteit en dergelijke. Met de provinciale plannen neemt de rechtsonzekerheid voor huishoudens, ondernemers en lokale besturen met rasse schreden toe. Want in afwachting van het globale beleidsplan ruimte Vlaanderen nemen zij de vlucht vooruit en doorkruisen zij de gemeentelijke bevoegdheden en lokale bekommernissen. Dat brengt ook bijkomende administratieve complexiteit en juridische onduidelijkheid met zich mee voor kandidaat-(ver)bouwers

Intussen sijpelt stilaan ook op lokaal niveau de draagwijdte door van de provinciale plannen. In Oost-Vlaanderen waarschuwen burgemeesters voor rechtsonzekerheid, onderschatte woonnoden, ongeschikte alternatieven en de onbetaalbaarheid van wonen. Daarom pleiten wij al geruime tijd voor het belang van parallellisme bij de bouwshift: eerst valabele alternatieven voorzien vooraleer je de ruimte voor wonen beperkt.

Marc Dillen Directeur-generaal Embuild Vlaanderen

Personeel • Onderaannemers • Voertuigen • Machines

Garandeer uw projecten: Beveiliging

Productiviteit

Conformiteit

Duurzaamheid