EDUCATIEVE MASTER BEELDENDE KUNSTEN
2 plus 2
Wij zijn Co-Kunst. Een collectief van vier beeldend kunstenaars en beginnende leerkrachten. Uit eigen ervaringen, zowel als leerling en als leerkracht, merkten we een gebrek aan kruisbestuiving tussen verschillende vakken, zeker in het kunstonderwijs.
Als onderzoeksgroep van de Educatieve Master op de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen besloten we hierrond aan de slag te gaan. We ontwikkelden een werkboek over co-teaching voor alle leerkrachten met een interesse om samen voor de klas te staan. Het is een werkboek voor zowel beginnende
leerkrachten als gevestigde waardes, voor wie nog geen ervaring heeft in co-teaching maar ook voor wie daarvan overloopt. Hierbij kon een luik voor de directie niet ontbreken.
Dit deden we samen met de hulp van de Hagelandse Academie voor Beeldende Kunst en verscheidene scholen zoals de Academie van Schoten evenals leerkrachten uit meerdere academies en het regulier onderwijs.
Manon Lambeens , Jasper Drumont, Sarah Buniowski & Jennifer Bogaert
Wat is co-teaching? Hoe start je met co-teaching? Wat is het voordeel van co-teaching?
Ons onderzoek begon vanuit een persoonlijke nood. Een gebrek dat we ondervonden als leerling en nu als leraar. Een grote honger die de aanzet vormde.
Als leerlingen voelden we ons gebonden aan ons vakgebied, enerzijds werd er verwacht dat je alles alleen kon klaarspelen. Deze druk om te voldoen aan ongeschreven normen en waarden waar een leerling tracht een homo universalis te zijn, is onhaalbaar. Deze ballast voelden we toen als leerling en nu als leraar. Een ingeburgerd verwachtingspatroon binnen het onderwijs dat je alles—of toch veel—alleen moet kunnen. We voelden ons genoodzaakt om hiervoor een tool te ontwikkelen en zagen coteaching als een ideale kans.
Zoals elk onderzoek begint, stelden we ons een aantal cruciale vragen:
1,2,3
1,2,3 START
‘Wat is co-teaching? Hoe kan co-teaching en samenwerken ingezet worden in het onderwijs? Hoe staat samenwerken vermeld in de leerplannen? Hoe groot is het belang van samenwerking in deze plannen?
Wat is de beste manier voor leerlingen om te leren en te onderzoeken? Zijn er scholen die inzetten op co-teaching en met welk resultaat?
We begonnen met een grondige literaire speurtocht, waarbij we de leerplannen van het GO!-onderwijs, het katholiek onderwijs, het OVSG en het provinciaal onderwijs onderzochten op het gebied van samenwerken, co-creatie en co-teaching. We ontdekten dat er twee vormen van samenwerking zijn. Enerzijds kan je de buitenwereld naar binnen halen en anderzijds kan je binnen de schoolmuren kijken naar wat we van elkaar kunnen leren. In de leerplannen zagen we ook dat er in het secundair onderwijs meer vrijheid was om de onderwijsmethoden zelf samen te stellen. Daarom besloten we ons te richten op het KSO.
Vervolgens doken we in verschillende methodescholen, zoals Steiner en Freinet, om te kijken naar hun benadering van samenwerken. We ontdekten dat samen groeien, samen leren en samen ontwikkelen hier centraal staan. Ook onderzochten we voorbeeldscholen in het secundair onderwijs, zoals AGORA in Leuven en het Stedelijk Lyceum Groenhout.
Daarnaast deden we onderzoek naar de manieren waarop individuen leren. Hierbij kwamen we terecht bij methoden zoals het methodisme en Kolb, en stuitten we op andere methodescholen zoals Montessori en Dalton. We ontdekten dat er zeven verschillende leerstijlen zijn, waarbij de ene leerstijl beter aansluit bij een leerling dan de andere. Zo is er Kolb, visueel leren, auditief leren, de teamrollen van Belbin (scan voor meer info de QR code).
Al snel beseften we dat co-teaching een ideale oplossing kan zijn om al deze leerstijlen aan bod te laten komen.
Met deze rugzak vol informatie en een missie om het onderwijs socialer te maken, trokken we naar het werkveld. We interviewden verschillende co-teachers uit het DKO en KSO, experimenteerden in ons eigen werkveld en keken naar waar co-teaching nog kan plaatsvinden in het onderwijs. Verder zochten we naar de voor- en nadelen van co-teaching, de verschillende vormen en ontwikkelden we verschillende doe-pagina’s om zelf aan de slag te gaan. Onze
Een doe-boek, want oefening
baart kunst! 1,2,3
‘Dewandelgangenzijnookeen groteinspiratiebronvoorvele docenten,jekijktnaarwatandere klassengedaanhebbenenjewordt daardoorgeïnspireerdomdatook metjeeigenklastedoen.Jevraag er dan naar en zo wordt er ook weereenconnectiegelegdmet anderedocentenenhunwerking.’
—Directie DKO
Co-teaching
Bij co-teaching werken twee leraren samen voor één klas. Ze zijn beide verantwoordelijk voor de klas en zorgen ervoor dat de leerlingen de doelstellingen zo veel mogelijk halen. Leerkrachten kunnen elkaar aanvullen met hun eigen talenten, competenties en vakkennis. Daarbij biedt het meer kansen voor differentiatie en een persoonlijkere begeleiding. Verder fungeren leerkrachten tijdens co-teaching als rolmodel voor verbindend leren in de klas. Plus helpt co-teaching om een nieuwe, moderne leeromgeving te creëren voor zowel leerlingen als leerkrachten. Verschillen worden als troef uitgespeeld.
Co-teaching is een ideale start voor de ontwikkeling van je school als lerende organisatie. Een plek waar iedereen kan leren, niet enkel de leerling maar waar er collectief geleerd wordt. Je kan als school je eigen definitie van co-teaching ontwikkelen naargelang de visie van de school. Zo zien we dat sommige scholen de
vroegere zorgcoördinator inzetten in de klas. Daarnaast zien we dat andere scholen nieuwe leerkrachten samen laten lesgeven met ervaren leerkrachten. De lessen worden samen gemaakt en voorbereid. Ze leren van elkaar. Andere scholen zetten dan weer in op een vlinderleraar. Meer informatie over de vlinderleraar kan je vinden in ons werkboek of via deze qr-code.
‘Algemeenzijndeopenheidvanje teamendeschoolcultuurvanje academiedebelangrijkstepijlers. Vertrouwen naar elkaar toe is het ingrediënttotsucces.Wijleren van elkaar.’
—Kim Deboes, directie DKO
