De Appeldijk, Geldermalsen Foto : Adinda Slingerland
Droomreis naar Australië of Nieuw-Zeeland?
Bij Australia Expert & New Zealand Expert regelen we alles voor je: van familiereizen en groepsreizen tot camper- en autoreizen, high-end én budget.
Geweldige routes, toffe tours, vluchten, highlights én camperhuur: wij helpen je van A tot Z!
Speciaal voor Dutch Courier-lezers: 5% korting op camperhuur met code DUTCHCOURIER
Scan de QR-code en start je avontuur!
Phone number Manita: 0433 446 350 Email: sales@itsalldutchtome.com.au
Letters from the editor editor@dutchcourier.com
Beste lezer,
Wat was het weer een feestje om als community samen te komen, in het gezelschap van bitterballen en frikandellen speciaal.
De vraag van Norman Jansen in zijn artikel Hoe gaat dat eigenlijk in Australië?: “Hangt u daar op deze bekende dagen de Nederlandse driekleur zichtbaar op?” wordt beantwoord door verschillende foto’s in de Courier. Misschien is er niet altijd een vlag opgehangen, maar zeker bij velen is de Nederlandse trots op hun gezicht te zien.
Kort na de koningsfeesten volgt de dodenherdenking, die voor mij altijd het leven in balans brengt. Het is opmerkelijk hoe snel we overgaan van uitbundige viering naar het besef dat het niet altijd feest is.
En het is inderdaad niet altijd feest. Dat weten migranten maar al te goed. Toch is het fijn om stil te staan bij het positieve en dankbaar te zijn voor wat we hebben. Zo’n positief verhaal lees ik ook weer op pagina 8 met een migratie verhaal weer verteld vanuit een kind van 14.
Prachtig om te zien dat nieuwe initiatieven zich weer ontplooien in de community. Heb je altijd weer willen klaverjassen dan kan je je nu opgeven via pagina 19 van de krant.
En wie zijn boek mocht signeren in het bijzijn van Annie M.G. Schmidt lees je op pagina 11. En wat een indrukwekkend verhaal van Ina, die haar oorlogsverhaal deelt—net als Carla van Dokkum, die als kind door haar ouders werd weggegeven om te kunnen overleven in de oorlog.
Hoe schrijnend voor alle betrokkenen. “Stomme oorlog,” denk ik dan.
Weer met liefde gemaakt
Carole Overmaat
NOTES FROM THE EDITOR
ONLINE SUBSCRIPTION NEXT TO YOUR PRINTED VERSION
Go to the website www.dutchcourier.com Click subscription Click on the paper
Fill in your email and we send you your code
PAYMENT ISSUES
We receive payments in our account without your name and postcode in the description field hence we cannot cross check these payments.
Possible solutions
Can you please put your name and postcode down in the description field while preparing your EFT?
Also it would be great if you could send an email that you transferred your subscription fees into our bank account.
The Dutch Courier is published monthly except in January. The Dutch Courier is available by subscription. Printed by Spotpress Pty Ltd 24-26 Lilian Fowler Pl Marrickville NSW 2204 Tel: 02 9549 1111
Cheques need to be made payable to Dutch Courier paper
Adress: P.O. Box 277’ Black Rock VIC 3193
EFT via bank: BSB 033055 ACCT: 376 516
Please put your name and Postcode in the description field
Overal in Australië werden Koningsfeesten gevierd
Soms was het gewoon een gezellig samenzijn bij iemand thuis. Maar vaak waren het evenementen waar maanden voorbereiding aan voorafgingen. In Melbourne organiseerde de Dutch Club Abel Tasman op 3 mei een dag vol Nederlandse gezelligheid. Overdag was er een gratis toegankelijke Family Fun Day met traditionele spelletjes, Nederlandse snacks en entertainment. ’s Avonds vond er een feest plaats met een liveband en een Nederlandse DJ. In Sydney bracht Dutchlink, in samenwerking met het Nederlandse Consulaat, op 1 mei een groot feest naar Bungalow 8 aan Darling Harbour. De avond was gevuld met Hollandse hits, Heineken en een optreden van de Nederlandse coverband Hollandse Nieuwe, gevolgd door DJ TK die de dansvloer tot in de late uurtjes liet swingen.Ook in andere steden zoals Brisbane, Perth en Cairns werden Koningsdagvieringen
Koningsdag in Australie
georganiseerd, Australian Expert organiseerde 3 feesten door het land heen. Leuk dat er weer andere organisato-
ren op zijn gestaan. Kortom, Koningsdag 2025 werd in heel Australië uitbundig gevierd, met dank aan de inzet van vele
vrijwilligers en organisatoren die de Nederlandse cultuur en tradities levend houden. Meer koningsdag verhalen op pagi-
1st Saturday of the Month Churchill Island 8am - 1pm
2nd Sunday of the Month Williamstown 9am - 2pm
of
Hollandse Nieuwe band in Sydney DJ in Melbourne
600 gasten in Sydney
Ron en Carole
Jelmer, Nick en Dennis
Carla van Dokkum (1943) woonde in Lathum, Gld, op het schiereiland Riverparc. Ze is getrouwd met Onno. Samen hebben ze vijf kinderen en dertien kleinkinderen. Ze schreef Eigenlijk heet ik Tsiwja, een boek over haar turbulente leven. carlavandokkum@gmail. com was de buurvrouw van de vader van Carole Overmaat, de editor van deze krant. In haar maandelijkse bijdrage herschrijft Carla stukjes uit haar boek. Dit is column 68. .
Seks
Eigenlijk heet ik Tsiwja is te koop bij www.bol.com. Ook als luisterboek te verkrijgen en als e-boek te downloaden.
SPORT
by Henry van Zanden
Sensational end to the Eredivisie title race
After leading the championship by nine points, Ajax surrendered its ‘unassailable’ lead through sub-standard performances against Sparta, FC Utrecht (loss), and NEC (loss). With only five games to play, Ajax was nine points ahead. They just needed six points from a possible 15 to clinch their 37th title.
Ajax 2-0 PSV
FC Groningen 1- PSV 3 Willem II 1-2 Ajax
Melbourne 92.3 FM
3ZZZ 92.3 FM
Monday 4pm-5pm
Friday 8am - 9am
SBS Radio
Wednesday and Saturday 11 am Adelaide 106.3FM Canberra 105.5FM
Darwin 100.9FM Hobart 105.7FM
Melbourne 93.1FM
Perth 96.9FM
Sydney 97.7FM
Adelaide. – 5EBI 103.1 FM
Thursdays 9 pm to 12 am
Website: www.5ebi.com.au
Op mijn elfde krijg ik borstjes en word ik ongesteld. Als je er niet op bent voorbereid is vooral die laatste gebeurtenis een enorme schok. Mamma geeft mij een raar soort jarretelletje waar je maandverband aan moet vastknopen. Ik sta ermee in mijn hand en moet het zelf zien uit te vogelen. Haar voorlichting bestaat verder uit ‘dat heb je de rest van je leven’ en ‘kijk uit voor jongens’. Mijn paniek is compleet. Kan ik dan nooit meer zwemmen is het eerste dat bij mij opkomt? Vragen als waar dat bloed vandaan komt en waarom ik voor jongens moet oppassen vraag ik niet. Ze worden toch afgedaan met zwijgen of rare antwoorden. Mijn borsten zijn nóg een dankbaar onderwerp voor mijn plaaggeesten op school. Ik smeek mamma Bruins om een bh, in ieder geval voor gym. Maar ze wil er niets van weten. De pesterijen en het gestaar van jongens op school zijn onverdraaglijk. Ik schaam me rot voor het gebungel en gezwiep. Dus ik koop stiekem een bh bij de Hema. Bij het bankje in het park achter de rododendrons, halverwege mijn looproute naar school trek ik het aan en als ik uit school kom trek ik het weer uit. Die bh heb ik aan gort gedragen, want ik had er maar één. Vies of nog nat na het wassen, ik droeg ‘m altijd. Jongens beginnen ook in andere manier interesse in mij te krijgen en ik in hen. Op het grote grasveld op weg naar school zijn er altijd wel een paar aan het voetballen die naar me kijken en me naroepen. Stiekem vind ik dat wel interessant. Het geheimzinnige onderwerp ‘seks’ en alles daaromheen begint sowieso te intrigeren. Even verderop staat het spannendste
Radio 3zzz 92.3 FM
Nederlandstalig en gezellige
Nederlandse liedjes en muziek
huis van de buurt: een imposante villa met trapgevels en rood-witte luiken. Ik weet dat er mannen wonen die vroeger priester waren waarmee ‘iets’ is. Jaren later als ik bij toeval in dezelfde straat woon, vertelt iemand mij dat daar uitgetreden priesters woonden die omdat ze hun celibaat hadden geschonden uit hun ambt waren gezet. Op internet lees ik dat in de seksuele opvoeding van de jaren vijftig de focus alleen lag op het voorkomen van seksuele activiteiten van jongeren voordat zij getrouwd waren. Op seks voor het huwelijk lag een groot taboe. Het idee was dat de biologische driften die in de puberteit ontstonden onder controle gehouden moesten worden. Daarom zorgden de ouders dat contacten tussen jongens en meisjes minimaal waren. Het onderwerp werd doodgezwegen. Ongetrouwde meisjes die in die jaren zwanger raakten, werden door familie en buren beschimpt en met de nek aangekeken. Mamma Bruins formuleerde het krachtig en beslist: seks is voor beesten.
A 99’ equalizer for FC Groningen means Ajax have only one point from their last FOUR league matches.
FC Groningen v Ajax
Confident of an Ajax victory over 12th placed Groningen, the Eredivisie plate was brought to the ground in anticipation of an Ajax victory. Meanwhile, in Eindhoven, a sold-out crowd still dared to believe PSV could still snatch the title. Almost every second spectator glanced at their
More at the last page of this paper
Email: ebiradio@5ebi.com.au
Ballarat - 99.9 Voice FM
Thursdays 1pm – 3pm
Website: www.voicefm.com.au
Facebook: voicefm
Email: info@voicefm.com.au
Brisbane – Radio 4EB 98.1FM Wij zijn LIVE op 98.1FM op zaterdag om 16h. Onze GLOBAL programmas zijn vrijdag om 18h en zaterdag om 17h.
Website: www.4eb.org.au
Facebook: Dutch-Group-4EB981FM-in-Brisbane
Email: info@4eb.org.au
Radio Fremantle 107.9 fm
Broadcasting in the Dutch language sunday from 15.30 to 17.00
Radio programma’s kunt u beluisteren op maandag van 4-5 en op vrijdag ‘smorgens van 8-9
Wij nodigen u uit om als gast aanwezig te zijn tijdens een uitzending. Bel daarvoor op naar Ina Lewis 98593934. U mag ook opbellen tijdens een van onze uitzendingen tel 94151923
Als U een programma gemist heeft kunt u het toch luisteren via internet (www.3zzz.com.au)
Wij wensen u veel luistergenot
Bij Australia Expert & New Zealand Expert regelen we alles voor je: van familiereizen en groepsreizen tot camper- en autoreizen, high-end én budget.
Geweldige routes, toffe tours, vluchten, highlights én camperhuur: wij helpen je van A tot Z!
Speciaal voor Dutch Courier-lezers: 5% korting op camperhuur met code DUTCHCOURIER
Scan de QR-code en start je avontuur!
Droomreis naar Austral ië of Nieuw-Zeeland? @australiaexpert //
Ik wil het eens over de bevers hebben die zich een paar jaar geleden langs het fietspad hebben gevestigd tussen de boswachterijen Grolloo en Hooghalen. Of ik kan beter zeggen: ex-fietspad, want het is na de komst van de bever opgeheven. Bevers zijn een beschermde diersoort, je mag ze niet verstoren, ook niet met de fiets. Aanvankelijk was het wel aardig: die beverburcht die je vlak naast het pad kon zien, ik heb daar al eerder over geschreven. Intussen is heel het pad ondermijnd, je kunt er eigenlijk niet meer overheen, tenzij je flink kunt springen.
Jaren geleden is de bever in Drenthe terug gebracht. Toentertijd is er een informatieavond geweest die wij ook hebben bezocht. Er werden vanuit het publiek wel kritische opmerkingen gemaakt, onder andere hoe veel hectare bos er wel aangeplant zou moeten worden om de bevers tevreden te houden. Dat zou volgens de deskundigen wel meevallen, en dat is denk ik ook wel zo. Wat echter heel erg
tegen valt is de schade die bevers kunnen aanrichten, aan wegen maar ook aan waterkeringen. De bever is toentertijd in een gebied rond Exloo geïntroduceerd, grappig genoeg werden ze vanuit Duitsland hierheen
gebracht in houten kooien die op hun nieuwe woonplek werden neergezet. Het duurde een paar dagen voor de bevers zich dwars door de wand van de kooi heen hadden geknaagd, en daarna zijn ze op die plek blijven wonen, kregen na verloop van tijd jongen; nu zijn we ruim vijftien jaar verder en de bever heeft zich in een fiks tempo door Drenthe verspreid. Ze zitten niet alleen tussen de boswachterijen, maar bijvoorbeeld ook in de Onlanden, een
natuurgebied zuidelijk van Groningen. Daar kunnen ze de dijken ondermijnen, en dan is niet Leiden in last, maar stad Groningen wel. De Onlanden is een waterberging gebied voor stad Groningen; als het veel regent is het de bedoeling dat het overtollige regenwater naar de Onlanden loopt, en niet naar Groningen. Dat gebeurt in de praktijk ook, want de Onlanden liggen lager dan stad Groningen. Maar wat zou er gebeuren als de bevers de dijken die rond de Onlanden liggen door zouden graven? Dan zou het zomaar kunnen gebeuren dat al het water uit de stad Groningen weg zou lopen, alle grachten waren dan ineens leeg. De waterdruk tegen de kades valt dan weg, en daarna zouden de huizen die zo fraai aan het water liggen kunnen verzakken. Oeps, daar hadden de mensen die zo veel vertrouwen hadden in de herintroductie van de bever geen rekening mee gehouden.
Intussen is er wel een plan gemaakt; op plekken waar de bevers voor overlast zouden kunnen zorgen worden ze gevangen en vervolgens op een andere plek weer uitgezet. Mocht u dus verlegen zitten om een leuk huisdier dat zo fijn in de vijver rond kan spartelen en ook nog eens kan helpen bij het snoeien van de bomen dan heb ik nog een tip voor u: neem een bever! Maar wees in vredesnaam gewaarschuwd.
Continuation from last paper: Where did Emile Carabain go?
By Peter Reynders
father Jaques Carabain’s arrival date was to be 17 August 1888.
Scheltema would then be able to finally meet the famous artist, who apparently chose to come to Australia not just to paint but also to connect with his offspring already living here. Scheltema was subsequently asked to teach figure painting to a woodcarver ‘with a heavy moustache’ and a prospect for another student and had to decide whether to accept him. He calculated that he would have to employ a model and that it required at least six students to cover the costs of a model, for that one night a week, to make it worthwhile. On 13 September he wrote to his father about this: I could decide this better if Mr Wright decides to move in with me, which I hope he will do for the benefit of us both. Next week his workshop in Collins Street will be demolished around him and he and Carabain must look for another one. They would prefer to stay in the city of course if something decent were available there, in which case I would join in as well. Wright also seems to dread leaving his current boarding house, where he has credit and comfort, just as much as I dread moving from here. They have still been busy on the terrible
bushfire on Black Thursday. Scheltema had still not met Jaques, the father of Emile Carabain, when he reflected on the latter in his letter of 8 November 1888: Mr Carabain is one of those artists who paints with one hand and plays with the other on a large drum, just like the old masters could, in a time when journalism, advertising and the impresario type were almost unknown. I am not educated that way, and I have later failed to practice that. In another letter dated the same day Hendrik wrote to his brother Herman and a somewhat happier type of story appears, about another Dutchman’s arrival: A Hollander arrived here recently with the good sounding name of d’Ablaing van Giessenburg, with two pounds in his pocket, very little knowledge of English and a little ditto about tobacco. He needed to get ahead and whether Ploos looked friendly or Zevenboom looked serious, that did not help the boy. Then (E.) Carabain went out to search with him and managed within three days to get him planted in a business and negotiated the deal, so from the beginning he can spend some money, and thus ensures this continues and the young man
More on page 7
De Bever Marjo Giljam
S&P Promotions has now been running music nights at the Dutch Club Carnegie in Melbourne for the last 5 years and would like to offer all Dutch Courier readers a special offer of $5 off the ticketed price as a welcome
For bookings please call Sid on 0409 699 311
We have a great long term working partnership with Alfons and as of lately with Marielle and looking forward to continuing that partnership
Saturdays in June
7 June Ronnie Charles 14 June The poptease divas 21 June Soul Sacrifice
Podcast boekbespreking
Hans Knoop De Joodsche Raad
Renee van StipriaanKunnen we onze democratie nog redden?
Femke NijboerEn ze leefden nog kort en gelukkig
Getty Lenaerts Margot, eindelijk thuis
Joost Thissen Horm
Stevaan van Dist
Provo Typing Dailychannel.fm De Nationale Ziekenomroep op Dailychannel.fm
Evert & Nicole Kupers
Dommelstraat 17
4105 ZB Culemborg
M: E: 31 (0) 6- 45438916
M: N: 31 (0) 6-28924811
@: evert@nationaleziekenomroep.com
i: www.dailychannel.fm f: Dailychannelradio
By Peter Reynders
does not get derailed, for which there was concern.
Ploos (van Amstel) and Zevenboom referred to, were Dutch Immigrants in influential positions in Melbourne. Scheltema had thus realised that Emile Carabain’s pushiness comes with a genuine desire to assist his fellow arrivals from overseas. Under Emile’s bluster a warm heart appeared to be beating, which made Scheltema appreciate him better, as he also had genuinely tried to help him settle in as well, even where Scheltema tended to make up his own mind. Emile had managed to get the recent arrival a job. He reported more about him. Hendrik updated his family in Gouda regarding the young d’Ablaing, but he did not know the likely inherited cause of his below average intelligence i.e. the story that his father’s mother had a baby with her half-brother, so his grandparents were both d’Ablaings.
Ref.
The said young Hollander was Arnaud Jean Pierre d’Ablaing van Giessenburg, born 1865, the third of four sons of Rudolf Charles d’Ablaing van Giessenburg, an historically relevant figure also known as R.C. Meijer, the founder and owner of the Amsterdam
publishing firm R.C. Meijer. It was located at Damrak 97, Amsterdam from 18951904. It published the iconic book ‘Multatuli’ by Eduard Douwes Dekker and other then daring and later famous publications. (Ref: https://nl.wikipedia.org/wiki/Rudolf_ Carel_d%27Ablaing_van_ Giessenburg)
Hendrik reported on 24 April 1889 a few more details, about the d’Ablaing scion in Australia: It is also going well with Mr d’Ablaing van Giessenburg as far as I know. I met him once. His looks are not intelligent, but he seems quite careful. His first Australian experiences as a ‘kitchen man’ in a large boarding school between three ‘kitchen nymphs’, were for his food, a roof over his head and 10 shillings a week. There is now a prospect that he becomes an employee in the tobacco shop of Mr Schuh for 3 pounds a week. Simple Simon progresses through his stupidity.
And to his father on 16 May 1889: Mr d’Ablaing v. Giessensburg has, I hear, found a great job in the inner city as a jack of all trades in a country hotel for the food, lodging and a pound a week. Mr Schuh did not need him anymore
because of a change in his business. Mr Schuh junior has sold the lucrative tobacco shop in Bourke Street and will now try and gamble with all his money at the races as a bookmaker.
He reported to his father 5 December 1889 yet another job for the new arrival: Mr d’Ablaing is now ‘barman’ in a fairly mean quarter of in the City. I like him well and he is much too decent and honest to get ahead here fast.
Mr d’Ablaing van Giessenburg’s naturalisation as an Australian became a fact on 14 August in 1935, (C’wealth Gaz. 29 Aug 1935), so he lived at least to the age of 70 in his adopted country. He resided then in Naracoorte, South Australia. The Commonwealth however registered his surname as ‘van Giessenburg’ and, erroneously, the names Arnaud Jean Pierre d’Ablaing as his four Christian names. The old aristocratic family d’Ablaing v. Giessensburg has completely disappeared from the Netherlands, but not from the US where his brothers may have migrated to.
Scheltema wrote 7 March 1890 about his further contacts with Emile Carabain.
port container still had to be built for the first time of long-distance travel.
I can perhaps take over a drawing lesson at a school from Wright for the time that he travels with Carabain with the display, which would be in 6 weeks, but it is not at all certain yet . Scheltema updated his father in his letter of 28 March 1889 on the progress of the construction of Emile Carabain’s ‘travelling show’ at the end of March with:
The viewing extravaganza of Carabain and Wright is being installed on the piece of land behind the house at present, whereby I occasionally lend a hand. The gentlemen have made everything themselves. Still, it costs much to undertake something like that; one needs to have two to three hundred pounds disposable. Carabain married a woman with some money and is thus able to cover the initial costs for now. The people of the little town of Sandhurst will, when the opportunity of its Agricultural Show comes, have the honour of the first opening of the spectacle.
The town of Sandhurst became Bendigo (again) in 1891. Their travelling display artwork of huge canvases was still being finalised, after which its demountable structures and trans-
Given the European history of mega-art developments of the earlier period, the Emile Carabain mega painting idea was probably a down-market clone of the European ‘mega panorama’ painting concept that had become fashionable and even profitable from the middle of the 19th century. They were typically installed inside a permanent building in a city, targeting an up-market audience or art admirers. Henry F. E. Philippoteaux (1815–1884) and Paul Philippoteaux (1846-1923), a father-andson team of painters heading a small workforce are seen as pioneering this kind of art. They had great success with these panoramas in Paris. Those enormous paintings had a degree of permanency. They would paint multi-figure historical scenes, such as field battles or their victory ceremony. Scheltema will have noticed the involvement of his former Antwerp teacher Charles Verlat with painting one or more of these. One was 125 metres long and 10 metres high according to the 1895 book by Max Rooses, pp.77, 78. Ref: https://archive.org/details/ oudeennieuwekuns00roos/ page/98/mode/2up.
Because the Car abains lived in Belgium, they will have seen or at least read about these mega-paintings. However, the easily demountable travelling display that Emile Carabain was trying to create was a slightly different concept in many respects. Theirs was to be quickly demountable. It was not targeting a city’s sophisticated art audience, but rural towns and annual events like an easter show, with animal displays, whole family audiences in a funfair atmosphere.
When the time had come to take the travelling mega-canvas art show to Sandhurst, Scheltema wrote to his father on 24 April 1889 about the progress made and how it was received:
More in next month’s paper.
Where did Emile Carabain go? - Continuation from page 5
Emile Carabain, as sketched in Scheltema’s letter of 27 July 1888, thus an image that is with the whole Scheltema letter collection in the State Library of Victoria.
Mr Wright, Emile C’s colleague, also as sketched by Scheltema in the letter.
BVN tips
De wilde Noordzee EO
Op het eerste gezicht lijkt de bodem van de Noordzee een levenloze woestijn van zand, bedekt met water, maar wie goed kijkt, ontdekt een verborgen wereld vol leven en dynamiek.
De proefkeuken
In De proefkeuken maken Pieter Hulst en Willem Voogd weer alles wat ze maar kunnen bedenken. Hoe maak je de perfecte namaak poep? Hoe creëer je kou als het buiten snikheet is?
Geef om je hersenen
In Geef om je hersenen wordt aandacht gevraagd voor de impact van hersenaandoeningen op het dagelijks leven.
Van Kooten en De Bie: Toen werd nu
Vanaf 1974 bekritiseerden en analyseerden Kees van Kooten en Wim de Bie daarin de Nederlandse samenleving
jarenlang op eigen, onnavolgbare wijze. Wat blijkt? De thema’s van toen zijn de thema’s van nu.
NPO Doc: Groenkijkers
Goed leren kijken is de eerste stap om natuurbeschermer te worden. Regisseur Sanne Rovers gaat op pad met ‘gewone mensen’ die de teloorgang van hun postzegel natuur proberen tegen te houden.
Koers van de Kameraden
De serie volgt negen wielrenclubjes verspreid over Nederland en gaat over vriendschap, gedeelde passie en hoogte- en dieptepunten, zowel op als naast de fiets. Bekijken play icon
Dag & nacht
In de medische dramaserie Dag & nacht zorgen zware werkomstandigheden en een personeelstekort voor veel stress en problemen op de kraamafdeling.
Een buitengewoon gesprek
Mensen met autisme stellen vragen aan bekende Nederlanders. Open, eerlijk en zonder filter vragen de journalisten de bekende Nederlanders alles wat ze willen weten.
Zembla - Campingterreur Recreatieparken en campings zijn gewild bij projectontwikkelaars, maar de overnames hebben grote gevolgen. Bewoners van camping Westeinder in Rijsenhout ondervinden dit aan den lijve. Bekijk hier play icon
Mijn reis
naar Australie met de boot
28 September 1957, eindelijk was het zover. We gingen die dag naar Australie emigreren. Onze ouders hadden dat ons een paar maanden van te voren gezegd dat dat zou gebeuren. De dag begon met een taxi van waar we woonden in Amsterdam naar de Javakade om op de Johan van Oldebarnevelt te gaan. Heel wat mensen kwamen iedereen het beste wensen, inclusief een van mijn klasgenoten. Om 4 uur werden de trossen los gemaakt en begon het symbolische afscheid van Nederland.
Behalve onze moeder en vader, ik was 14, een zus 11 en een andere zus net een jaar.
Na haast 1 ½ uur varen gingen we door de sluisen van Ijmuiden en toen de Noordzee op. De volgende ochtend vaarden we door het kanaal en na nog een dag gingen we de Middellandse Zee op.
Indonesian recipe - Rendang
I’m thrilled to see a new Migration Museum opening in Rotterdam (Fenix). The timing feels perfect for me. With right-wing politics on the rise in the Netherlands, it’s powerful to see a positive perspective on migration being brought to life through art. I almost think, wow, how cool that the arts are creating space again for important conversations. As they of course allways have been in history.
This museum feels like a natural extension of what I studied in Rotterdam—CMV (Culture and Social Work), with a focus on art and culture. I wouldn’t be surprised if many students from that program contributed their vision on migration to the project.
It also connects beautifully with my recent experience at The Other Art Fair, (see page 19) where I helped my French friend exhibit paintings that explore the blending of two cultures. It’s amazing to move with the flow of life and witness these kinds of developments.
I love seeing art flourishing again in society. We need more places like this—spaces to reflect, connect, and talk about life.
The press in Australia also mentioned the museum
1 x boemboe voor rendang ( zelfgemaakt of kant en klaar )
1 kg sucadelappen
400 ml kokosmelk (Go-Tan)
200 ml water
1 laurierblad
1 stengel sereh ( citroengras )
0.5 runder bouillonblokje (Maggi)
bosje verse koriander ( om te garneren )
Zout en peper sambal ( optioneel )
Bereiding
Maak eerst de boemboe als je deze niet kant-en-klaar hebt gekocht.
Snijd het vlees in blokjes.
Doe de boemboe in een grote (braad/stoof) pan en bak een minuutje aan. Houd je van pittig dan kun je ook een beetje sambal toevoegen.
Voeg het vlees toe en schep er doorheen.
We zouden als een van de eerste schepen weer door het Suez Kanaal kunnen varen nadat een paar schepen in het kanaal gezonken waren gedurende de ooplog tussen Israel en Egypte een jaar geleden. Andere schepen hadden via Zuid Afrika moeten varen. We stopten in Port Said en later Aden en toen de Indische Oceaan op.
Het was een emigranten schip met veel families en heel wat kinderen ook van mijn leeftijd Er was altijd wel wat te doen en de bemanning was erg er op ingesteld om de reis zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Schaken en tafel tennis wedstrijden werden georganiseerd en ‘s middags speelde er een band met leuke muziek. De Johan van Oldebarnevelt was in de jaren ‘30 gebouwd voor luxe reizen voor ambtenaren en zaken mensen naar Nederlands Indie. Wij waren in Hut D100 en hadden een goed uitzicht op het voordek van het schip. Mijn 11 jarige zus werd uitgenodigd om met de Kapitein P De Groote te eten en er waren een paar optochten met muzikanten voor mijn andere zus. Een nicht van mijn moeder die ook naar Australie emigreerde was ook aan boord met haar man en zoon terwijl een neef als machinist aan boord was.
Voeg vervolgens de kokosmelk en water toe en het blaadje laurier en sereh. Kruimel het bouillonblokje er bij en laat de rendang 3 uur stoven met deksel schuin op de pan. Roer af en toe door.
Wil je de rendang iets laten indikken? Haal dan de deksel van de pan en laat nog iets langer stoven. Wil je hem juist wat dunner dan kun je een beetje water toevoegen. Proef op het laatst of er nog een beetje peper of zout nodig is. Garneer de rendang met wat koriander of geraspte kokos. Vaak is de rendang de volgende dag nog lekkerder. Bewaar hem in de koelkast max. 3 dag of vries hem in.
www.leukerecepten.nl
Boemboe zelf maken
3 middel grote uien
3 teentjes knoflook
1 rode peper, 1 theelepel trassi
2 eetlepels ketjap
1 eetlepel sojasaus
1 duim gemalen verse gember
2 eetlepels sambal
mix in de keukenmachine tot een boemboe (dikkez homogene pasta). Of vijzel het in de vijzel, tjobek of oelekan.
In eind 1956 was er een revolutie in Hongarije tegen de Russen en een paar van de Hongaarse vluchtelingen waren ook aan boord. Er was een amateur avond georganiseerd waar mensen konden zingen , gogelen en verhalen vertellen. Een van de Hongaren zong Komm Zigann van de operette Gravin Maritza en hij zong dat met zo veel emotie en melancholie dat het een hele indruk op mij maakte, na 67 jaar kan ik hem nog voor ogen zien.
Het weer was fantastisch en na 10 dagen uit Aden kwamen we in Fremantle aan. Er was iedere dag een competitie om te raden hoeveel mijlen we in de afgelopen 24 uur gevaren hadden en mijn vader deed daar steeds aan mee. Terwijl we in die oceaan waren ging de Sputnik het heelal in.
Na een paar dagen waren we in Melbourne en de volgende dag, Zondag 3 November kwamen we in Sydney aan. Ik kan me nog de mooie kleuren van de stranden bij Sydney herinneren.
En daar waren we, het land van onze toekomst.
Hans Tiller
Carole Overmaat
A new museum in Rotterdam
SNBN
Roep om digitaal: ruime meerderheid
Nederlanders in buitenland heeft problemen bij vernieuwen paspoort
New York/Olten, 23 april 2025 –
Terwijl Nederlanders buiten Nederland veel problemen ervaren bij de wachttijd, de kosten en de reisafstand die nodig zijn bij het vernieuwen van een paspoort, wil de regering verder bezuinigen op ambassades en consulaten. De SNBN houdt de regering aan de afspraak in het regeerakkoord: er moet een adequaat postennetwerk blijven en de bestaande problemen bij de paspoortvernieuwing moeten worden aangepakt.
In een enquête van de SNBN geeft maar liefst 59% van de ondervraagden aan, dat het moeilijk is om tijdig een afspraak te plannen voor een nieuw paspoort. Van de ondervraagden ziet 92% een digitale aanvraag als de sleutel tot een snellere en goedkopere dienstverlening. Andere landen (USA, Verenigd Koninkrijk) bieden zo’n digitale vernieuwing al aan.
“Al meer dan een jaar is het bij veel ambassades heel lastig om een afspraak voor een nieuw paspoort te maken”, licht voorzitter Eelco Keij toe. “Mensen zijn soms maandenlang bezig om een afspraak te pakken krijgen, terwijl de regering in het regeerakkoord een ‘adequaat postennetwerk’ heeft beloofd. We zien in andere landen dat het anders, sneller, en digitaal kan – hiermee zijn de Nederlanders in het buitenland ècht geholpen. We roepen de regering op hier nu werk van te maken.”
SBS in de bocht
Audrey van der MeijLommerse emigreerde als kind twee keer naar Australië, maar door haar moeders heimwee keerde het gezin beide keren terug naar Nederland. Toch voelde Australië voor Audrey als thuis en dus maakte ze 18 jaar geleden de definitieve oversteek met haar gezin. We spraken haar over die drie verhuizingen.
Elly Spillekom kwam in 2013 met haar man Dick in Australië wonen. Dat het stel in Perth (WA) neerstreek was alles behalve toeval. Elly’s passie is maritieme geschiedenis en houten schepen en dan is WA ‘the place to be’. Ze kwam langs bij ons in de studio.
Mooi nieuws uit
Queensland: McKoy Street Park in Coopers Plains zal worden omgedoopt tot Dutch Houses Park. Dit gebeurt als eerbetoon aan het Nederlands-Australische erfgoed in Brisbane. We belden hierover met Paul Budde van de Dutch Australian Cultural Centre. Rowie Olde Rikkert woont
“ veilig bij de buren” Een holocaust verhaal van Ina Lewis
I k ben geboren op 30 maart 1942 in Amsterdam. Bloemina was officieel mijn naam, maar dat werd Ina. Met een Joodse achtergrond als cadeau betrad ik de wereld.
De Jodenvervolging was heel erg, Er waren veel spanningen door het hele land en er was grote paniek. De geruhten waren dat er concentratiekampen overal met strafbarakken uit de grond rezen met dwangarbeid. Maar hoe erg het was kon niemand zich voorstellen.
In 1943 was 80 % van onze familie al opgepakt, uit hun huizen in trucks geduwd met alleen een
heel klein koffertje. Het is haast niet voor te stellen om zomaar alles te moeten achterlaten.
De razzia’s werden gehouden op volgorde van A tot Z bij naam, daarom probeerden veel mensen verschillende namen. Er werden ook valse paspoorten gemaakt, maar weinigen ontsprongen aan het geweld. Had je het ongelijk dat jouw naam met een A begon, dan was je er meteen bij.
De Joodse raad had besloten mede te werken met de Duitsers om alle adressen van de Joodse mensen te geven. Het was de grootste fout in de geschiedenis, er waren verkeerde mensen in die Raad van State.
Een belangrijke Minister van de regering van Nederland, hij heette dhr Musserts, werd leider van de N.S.B. (NationaalSocialistishe Beweging), hij was een verrader en goede vriend van Hitler. Nederland werd daardoor nog meer in de verdrukking gezet.
Meer op pagina 21
en werkt in een Wilderness en Dark Sky Reserve in het noorden van Flinders Rangers (SA). Ze vertelde onder meer hoe ze daar informatie verzamelt voor het Australische weersbureau BoM.
Kim en Matthijs uit Perth (WA) werden onlangs verrast door het televisieprogramma All you Need is Love. De ouders van Kim waren samen met presentator Robert ten Brink stiekem naar Australië gevlogen om hun pasgeboren kleinzoon te ontmoeten. Ze vertelden in onze uitzending over deze grote verrassing.
Nederlanders en Vlamingen vertellen in onze rubriek Groeten uit... over hun woonplaats in Australië. Deze maand vertelde Michael Visser over Stones Corner (QLD), waar hij al jaren met plezier woont. En verder: Nici Deller en haar man droomden ervan om hun oude dag te slijten in Echuca Moama aan de Murray River. Maar als je er toch al iedere vakantie verblijft en
het hele gezin dol is op die plek, waarom zou je dan wachten met verhuizen?
Go Ahead Eagles schreef eind april historie door voor het eerst de KNVBbekerfinale te winnen. De club uit Deventer won de straffenschoppenreeks van AZ. We belden hierover met sportjournalist Jaap de Groot.
Op 17 maart 1945 wordt Jack Dawson Green door Duits artillerievuur uit de lucht geschoten. Jack was een Australische piloot, die nu begraven ligt in Barendrecht. Daar wordt zijn graf verzorgd door de kinderen van de Rehebothschool, die zijn nagedachtenis in ere houden. De man die onderzoek deed naar Jack en uiteindelijk zijn familie vond in Camberwell (VIC) is historicus en schrijver Hans Onderwater. Journalist en historica Ingeborg van Teeseling ging langs bij het graf in Barendrecht.
René Degryse (73) is speciaal vanuit België naar Ballarat (VIC) afgereist om
de Anzac Day ceremonie bij te wonen. Aan voormalig SBS Dutch collega Yvon Davis vertelde René waar zijn interesse voor de Eerste Wereldoorlog vandaan komt en hoe hij in Turkije bevriend raakte met enkele Australiërs.
Meta gaat AI trainen met openbare berichten, foto’s en reacties van haar gebruikers. De Nederlandse privacywaakhond roept mensen op om bezwaar te maken. Dit kan vanwege strenge Europese wetgeving. Hoe zit dat in Australië; kan Meta gewoon onze privégegevens gebruiken of kunnen we er iets tegen doen? We vroegen het aan strategisch futuroloog en AI expert Mark van Rijmenam.
Ten slotte onze series: in de gloednieuwe aflevering van Astrids Boekencast besprak Astrid van Schoonacker ‘De Redding’ van Judith Koelemeijer. In onze kinderboekenrubriek De Boekenhut besprak leesconsulente Larissa de Rue ‘Waarom
de maan verdwijnt’ van Martine Letterie. In Leer Nederlands besprak Joyce Diebels van Dutch with Joyce woorden en zinnen die te maken hebben met Pasen en Koningsdag.
Al onze verhalen staan ook op onze website www. sbs.com.au/dutch en met de SBS Audio App (gratis te downloaden in de App store of Google Play) kunt u SBS Dutch altijd en overal beluisteren. We zijn ook te beluisteren in uw favoriete podcast app. Meepraten kan op onze Facebookpagina www. facebook.com/sbsdutch. Heeft u een tip voor het programma dan wel aanmerkingen? Stuur een e-mail naar dutch.program@sbs.com.au .
Mis niets en luister iedere woensdag- en zaterdagochtend om 11 uur naar SBS Dutch op SBS Radio 2: Adelaide 106.3FM / Canberra 105.5FM / Darwin 100.9FM / Hobart 105.7FM / Melbourne 93.1FM / Perth 96.9FM / Sydney 97.7FM.
Yoga? Niets voor mij!”
Dat hoor ik vaker dan niet. “Ik ben nu 80+, ik kan toch echt niet meer aan yoga beginnen,” wordt er dan gezegd.
Maar wat als ik u vertel… dat u waarschijnlijk allang yoga doet?
Denk maar aan tot tien tellen voordat u reageert. Schaapjes tellen voor het slapengaan. Dat zijn van die kleine foefjes die we als kind al meekregen van onze moeders. Tegenwoordig valt het onder “mindfulness”, maar in onze Nederlandse cultuur zitten al van oudsher elementen daarvan.
Uitwaaien? Ook zo’n typisch voorbeeld. Een paar jaar geleden werd het ineens als een nieuwe trend gepresenteerd—
maar wij deden het al lang. Zelfs “niksen” wordt nu een mindful moment genoemd.
Ik leer mijn studenten eerst goed hun voeten te voelen. Stevig staan, echt aanwezig zijn. Dat verbetert niet alleen je houding, het maakt je ook bewuster.
En het mooie is: je kunt dit overal oefenen. In de rij bij de supermarkt. Op de tribune, kijkend naar uw achterkleinkind op het voetbalveld.
Deze manier van staan—van zijn—brengt rust én vreugde.
Dus ja yoga. U doet het allang
Namaste www.spiritualsisters.info
Schelpen zoeken op het strand, ook mindful
Australia Discovered Series
Je lichaam houdt de score vast: hoe trauma zich nestelt in ons lijf
Door Monique Poppelaars –Reflexoloog, Aromatic Heart Worker en Intuïtief Begeleider
We kennen allemaal de ervaring van knikkende knieën bij zenuwen of een knoop in de maag bij stress. Wat minder bekend is, is dat ons lichaam ook dieper, langduriger pijn en trauma kan vasthouden. Zelfs als we denken dat we iets “achter ons hebben gelaten”, blijft het lichaam soms signalen geven: onverklaarbare spanning, vermoeidheid, lichamelijke klachten – zonder duidelijke medische oorzaak.
Dit fenomeen wordt treffend samengevat in de woorden: je lichaam houdt de score vast. Het werd wereldwijd bekend door het gelijknamige boek van de Nederlandse psychiater Bessel van der Kolk (The Body Keeps the Score), waarin hij uitlegt hoe trauma’s niet alleen mentaal, maar ook lichamelijk worden opgeslagen.
Wat betekent dit precies?
Wanneer we iets ingrijpends meemaken – een ongeluk, verlies, verwaarlozing of een jeugd vol spanningen – reageert ons lichaam direct. Het zenuwstelsel slaat als het ware een ‘overlevingsstand’
op. Zelfs jaren later kan het lichaam nog reageren alsof het gevaar nog steeds aanwezig is. Dit kan zich uiten in gespannen spieren, chronische pijn, verminderde ademhaling of zelfs gevoelloosheid.
Onze geest kan gebeurtenissen vergeten of wegstoppen, maar het lichaam onthoudt. Dit verklaart waarom sommige mensen pas tijdens een massage, ademhalingssessie of meditatie plots emoties ervaren die ze lange tijd hadden onderdrukt.
Lichaamsgerichte heling
De sleutel tot herstel ligt niet alleen in praten, maar ook in voelen. Steeds meer therapeuten en begeleiders combineren gesprek met lichaamswerk. Denk aan yoga, ademhalingstechnieken, reflexologie, aromatherapie, dans, TRE (tension & trauma releasing exercises) of somatische therapie. Deze vormen van begeleiding helpen mensen om weer ‘thuis te komen’ in hun lichaam, spanningen los te laten en veiligheid te hervinden in zichzelf.
In haar eigen praktijk ziet Monique regelmatig hoe krachtig dit kan zijn. Iemand komt binnen met vage klachten, slaapproblemen of overprikkeling. Gaandeweg blijkt er onder die klachten een oud
1. The Lost White Tribes of Australia Part One: 1656 The First Settlement of Australia $30 The story of The Lost Whit eTribes of Australia confirms longstanding rumours, never previously proven true, that a community of Dutch-descended people was found … in the early 19th century. The community was living proof that foreigners had occupied the continent long before the British and its existence became know the UK’s claim to sovereignty could be threatened. So it was kept a secret and has remained so to this day. Patrick Connoly, Journalist
2. 1629 Mutiny on the Batavia: $50
3. ‘The lost White Tribes of Australia Part Two $55
4. 1642 Abel Tasman - $55
Any three books purchased in the one order pay only ONE postage of $15
Visit: www.australiadiscovered.com.au
Email: henry@australiadiscovered.com.au
Postage: Henry van Zanden 31 Meander Drive Calderwood NSW 2521
verhaal te schuilen – eentje dat het lichaam al die tijd trouw heeft gedragen.
Een uitnodiging
Luisteren naar je lichaam vraagt aandacht en zachtheid. In plaats van symptomen te bestrijden, mogen we nieuwsgierig worden: wat wil mijn lichaam me vertellen? Waar zit de spanning – en wat heeft die nodig?
Je lichaam is niet tegen je, het is een trouwe bondgenoot die al die tijd heeft meegedragen wat te zwaar was om alleen te dragen. Misschien is dit het moment om met open aandacht te luisteren naar wat het je wil vertellen.
In haar praktijk in Cheltenham, Bayside Melbourne, ondersteunt Monique Poppelaars mensen met een combinatie van holistische therapieën, intuïtieve begeleiding en de subtiele kracht van essentiële oliën.
www.sundewtherapies.com.au
My passion is yoga
Je lichaam houdt de score vast
Tulpenverrassing
ANZAC day… Gallipoli… Ik had er nog nooit van gehoord. Toen ik, nu alweer ruim 2 jaar geleden, voor het eerst Down Under kwam, werd ik er mee geconfronteerd. En heb ik me meteen direct verdiept in die kant van de geschiedenis. Het verleidde mij zelfs een gedicht te schrijven over deze zwarte bladzijde van de geschiedenis. Een van mijn eerste gedichten in het Engels. In Nederland schreef ik kinderboeken en uiteraard Nederlandstalige gedichten. Ik probeer mij steeds meer in beide talen te uiten. Voel me steeds meer een Australiaan. Ben hier nu voor de vijfde keer.
Ik kan mij niet herinneren dat Gallipoli tijdens mijn lessen op de middelbare school aan de orde kwam. Schandalig eigenlijk. Of ik moet niet hebben opgelet.
Om het maar sterk uit te drukken… met de Tweede Wereldoorlog werd je overspoeld. Terecht overigens. Ook aan de herdenking wordt
gelukkig nog veel aandacht besteed. De mensen die voor onze vrijheid streden verdienen dat voor eeuwig en eindeloos.
De vierde Mei en ook de vijfde Mei had voor mij ook altijd een persoonlijke kant. Mijn vader verloor zijn Joodse vriendin en kind in de oorlog, dat was altijd zeer voelbaar als hij de verschrikkingen van die oorlog herdacht.
De tentoonstelling van zijn werk in Gallery Unbound, met onder meer werk dat hij in die oorlogsjaren maakte, was dan ook om hem te eren.
Om mijn eerste stukje in de Dutch Courier licht te eindigen wil ik afsluiten met mijn liefde voor kinderboeken en taal in het bijzonder. Ik mocht ooit samen met Annie MG Schmidt in een boekwinkel in Amsterdam boeken signeren. Dat was voor mij, als beginnend schrijver, een grote eer. Pluk en de Pettenflet beschouw ik als een
“Tulips in the Capital”
Hans van de Zandt, of the Oranjefeest Canberra Organisation, turned 80 this year and decided that it is time to end the annual organising of a Dutch Fest. He has been doing this, with assistance from some others like Kelvin Fahey, for about ten years, since the Canberra Dutch Club closed down. This year would be the last time. Not only is he getting older, the Dutchies in Canberra also are growing older and attendance is reducing every year. So, Hans decided to go out with a bang, and organised a concert at the German Club, to take place on 26 April, the day before Kings Day. He also decided that for this occasion he would produce a book with life stories of Dutch migrants in Canberra and Region. He called it “Tulips in the Capital” and it is to preserve the stories of the Dutch-Australians who helped build the capital city of today.
Hans sent out emails to as many Dutchies in the region as he had addresses for, and contacted some also by telephone. At the same time, he approached Marianne Pietersen (who no longer lives in Canberra), asking for her to edit the stories.
From early February 2025 till early April, Hans was chasing stories and Marianne was editing them and fitting in photos. The book contains stories of 25 families. It was decided to launch the book on Saturday, 26 April, to be followed by the concert. The stars of the show were Mirusia, flown in from Qld, and Queenie vd Zandt, daughter of Hans, who came over from Melbourne.
As many of you would know, Mirusia is the internationally famous singer who was born in Australia from Dutch parents and who made her career with the orchestra of Andre Rieu. She married a Dutchman and retired from Rieu’s orchestra to go live in Qld in the area where she grew up, thus enabling her daughter to be close to her grandparents.
Mirusia still has an international career, but on a somewhat smaller scale than the Johan Strauss orchestra provided. Her husband is her manager. At our concert she performed solo, and together with Queenie, who also did some solo songs. Queenie, is also a gifted comedienne and did a sketch with a Dutch accent.
The booklaunch was well attended and the book sold out
van de hoogtepunten uit de Nederlandse literatuur. Ook Kruimeltje is een van mijn favorieten. Ik heb zelfs de eerste druk, in oud-Nederlands. Momenteel vind ik Toon Tellegen een grootheid. Hij tovert met taal.
Mijn eerste peuter/kleuterkinderboek in beide talen heet: ‘ Lorie en Lorika’, het gaat over twee Lorikeets, die van tulpen houden. Een is jarig en krijgt een tulpenverrassing.
Jorge Bolle
pretty quickly. The concert was fabulous and all who attended were enthused about the two stars who performed both in Dutch and English. The audience participation was overwhelming. This was a very appropriate event to finish the Dutch Fest tradition
HISTORY OF THE GAME KLAVERJASSEN
This well known Dutch card game dates back to the 17th Century , rooted in the family of trick taking games that spread across Europe.
It likely shares ancestry with French and German games like Belote , jass and skat.
The Name Klaverjas combines “klaver”[ clubs one of the suits ] and “jas” [ The jack, of- ten the highest trump}
It has become a cultural tradition in the Netherlands , especially in cafes, clubs and family gatherings. There have been many Klaverjas clubs around for many years in Victoria but Covid did a lot of damage to social and club activities, Klaverjas drives used to be a regular event pitching players from all around Victoria to see who had the best strategy on the day. We want to bring this back again.
DOVETON DISTRICT KLAVERJAS CLUB WORKS IN CONJUCTION WITH THE ABELTASMAN CLUB , SUPPORTED BY THE DUTCH COURIER ,HOLLAND FESTIVAL ORGANIZERS AND VARIOUS SPONSERS
WHEN: SUNDAY 20/07/2025
WHERE: DUTCH ABEL TASMAN CLUB START AT :9.30 AM
with. Thank you, Hans.
Marianne Pietersen
PS: A new print run of the book is planned. Orders can be sent to Hans vd Zandt at dutchfestcanberra@ outlook.com
COST IS $30.00 WHICH INCLUDES REGISTRATION, DUTCH COFFEE MET GEBAK, A DUTCH LUNCH AND DUTCH BORREL HAPJES IN THE AFTERNOON BREAK. WE HAVE A GREAT PRIZE POOL AND GIVE AWAYS. REGISTER NOW THROUGH WWW.TRYBOOKING. COM/CZJRH OR SEND EMAIL TO KLJASDRIVE@ OUTLOOK.COM
Ad on page 19 for the QR
Mirusia and Queenie
THE ROLE OF THE DUTCH INTHE EXTINCTION OF TH E DODO BIRD
by Monica de Knecht
The Dodo used to walk around, And take the sun and air. The sun yet warms his native ground— The Dodo is not there!
The voice which used to squawk and squeak Is now forever dumb— Yet may you see his bones and beak All in the Museum
Written by Hilaire Belloc (1870-1953)
The Dodo bird lived happily for millennia on the island of Mauritius, east of Madagascar, in the Indian Ocean. In fact he was ecstatic, as he had no known predators to bother him. Therefore he had no need to fly off, so through millennia became flightless. The dodo’s closest genetic relative was the Rodrigues solitaire, who died out about 11700 years ago; the two formed the subfamily Raphinae of the family of pigeons and doves. As I have recounted, this bird was very content, assumably. until the Second Dutch Expedition to Indonesia, one of the Dutch forays into the Indonesian spice trade. This voyage was led by Admiral Jacob Cornelius van Neck, together with Vice-Admiral Wybrand van Warwyck, arctic explorer, Jacob van Heemskerck and Willem Janszoon. This mission really opened up the east and led to the establishment of the Vereenigde Oost-Indische Compagnie. Jacob van Neck also was one of the first to bring back to Holland his drawings of that peculiar bird, when he stopped off at Mauritius.
The poor old Dodo was no longer without any predators, for it was alleged that now he had predators a-plenty among the Dutch sailors, who, it was said, “ate the beast to extinction” after finding that he was incredibly easy to catch, because it had no fear of humans. Well, if we look at the time from 1598 to the middle and late 17th century, we find that its numbers declined until after about a century it became completely extinct. It was also said that the Dutch sailors found the dodo quite delicious, a sort of glorified ‘pigeon pie’. However, the Dutch brought with them pigs, monkeys and uninvited vermin, such as rats and these would have been far more likely to chase after the dodos, seeking easy prey.
But why have the Dutch navy and VOC sailors become the ‘scapegoats’ for the bird’s extinction . It’s probably because Jacob van Neck was the first to go to the trouble of doing drawings of it and it was such an exotic, fascinating looking creature. Other nationalities may not have been quite so thorough. For Portuguese sailors are also said to have seen the bird, many decades before, in the early 1500s. Scientists are also quite vague about the exact date of the extinction of this bird. Sometimes they say, middle 1660s, sometimes 1680 and the latest conclusion is that the extinction of the species occurred in the 1690s. In another text, all of these dates are disproved, for the authors are completely convinced that the last actual sighting of the dodo was in 1662. (Cheke and Hume 2008)
In actual fact the Arabs are the first to have discovered Mauritius in the middle Ages and it was in 1505 that
Savery’s depictions that he used one of the paintings as a template, placing the bones of the dead specimen over one of them, to work out how they fitted together. Three years later, he realised that the creature would have been far thinner than the paintings. But because the public had grown so fond of the awkward big bird, this image was retained in modern days. They just could not let go of it.
the Portuguese set foot on Mauritius. It quickly became a stopover for ships engaged in the spice trade. The Arabs were many centuries before the 2nd expedition of Jacob van Neck. So it was possibly Arabic and/or Portuguese sailors that developed a taste for dodo as the birds supposedly weighed up to 50 pounds. They were too busy eating it to draw it. I think the VOC sailors would have much preferred pork to dodo.
Although the story of the dodo bird’s decline is one of the most popular narratives; this bird is just one of the bird species driven to extinction on Mauritius. Others were lost in the 19th century, when the Mauritian forests were converted into tea and sugar plantations. In fact out of 45 bird species originally found on Mauritius, only 21 are actually extant.
With deforestation, farming and plantations dramatically destroying the habitat of Mauritius, this would have been a crucial factor in the extinction of the dodo bird.
Although this bird was so iconic, we are not too sure how it exactly looked. Jacob van Neck’s image is a thin, athletic creature. Despite the image being from someone who actually saw these birds; it is now alleged that the dodo was a big overweight hefty creature. And this is the image we now almost always see.
However, most of these modern images are able to be traced back to an artist named Roelant Savery, in which you can see a very early portrait of the dodo so commonly shown. Professor Richard Owen, a superintendent of the Natural History Museum was so taken in by
That’s probably why they thought the Dutch would have been fond of the scrumptious meat of the dodo. However, they would certainly not have thought of ‘tucking in” to a scraggy miserable thin version. In the same way most don’t like scraggy thin meat. They’d much prefer to have plenty of flesh on the bones. So the real dodo would not have been a favourite of the Dutch. As I’ve said before, they bought many other supplies and food with them; especially pigs, so a feed of bacon would have done the trick, more than a scrawny, gaunt bird.
Evidently the bird wasn’t tasty at all. This is proven by a study published. The waste pits from the early Mauritian Dutch settlements were excavated in 2013. There are many animal bones, but not a single dodo bone amongst them. This proves that it wasn’t a favourite on the Dutch dinner table. (BBC.com Colin Barras, 2016)
The dodo has been depicted with brownish-grey plumage, yellow feet, a tuft of tail feathers, a grey, naked head, and a black, yellow, and green beak. It is thought it used gizzard stones to help digest its food, which is thought to have included fruits, and its main habitat is believed to have been the woods in the drier coastal areas of Mauritius. One account states its clutch consisted of a single egg.
Another reason for the common held belief that the bird was bulky is probably also due to the English author Charles Dodgson who wrote under his better known pseudonym, Lewis Carroll, the wonderful books, Alice in Wonderland and Through the Looking Glass. He wrote these specifically
for his niece, Alice Liddell. Naturally a children’s book such as this, written in the 19th century must have a host of fantastic and marvellous characters and creatures, which it certainly did, so the dodo cannot be depicted as this uninteresting bird. It must be exaggerated even more than Savery did. It’s also interesting to note that Charles Dodgson, the author of ‘Alice’ had a bit of a stutter. So he would say “I’m Charles Do-do Dodgson’. Because of this, he caricatured himself as the Dodo bird and the other many fantastic creatures in ‘Alice’, such as the March Hare, the White Rabbit and the Cheshire cat were friends and acquaintances of his.
In conclusion, we just cannot totally blame the VOC and/or Dutch navy for the extinction of the Dodo; it’s a combination of circumstances such as introduced species, hunting, deforestation and because it has now been viably contested that the Dutch were the first to find Mauritius, it becomes far more than a 60 - 100 year time window of gradual extinction. Also in 1638, the Dutch established a penal colony there and named the island after Prince Maurits of Oranje-Nassau. I’m pretty sure they wouldn’t have been interested in chasing after dodo birds, as well as guarding the prisoners.
We must also not forget that the English were very sour after losing the Second a
More on page 13
Whimsy in the Wild
Whimsy in the Wild: How Fairy Doors Cast a Global Spell—and Found a Home in West Melbourne
By Dominique Hes
During the global pandemic, while much of the world retreated indoors, a quiet enchantment began to bloom in parks, reserves, and forests around the globe. From the mossy woodlands of the UK and the walking trails of the US to cobbled European towns, a curious trend emerged: fairy doors—tiny, handcrafted portals placed in nature—began appearing like magic. A symbol of hope, play, and connection, they turned local walks into miniature adventures, sparking joy during a time of uncertainty.
Australia embraced this gentle movement with heart and imagination. In Holsworthy, NSW, a “Fairy Glen” came to life
along Harris Creek Reserve, offering children a trail of wonder. In WA, Geraldton locals nestled wooden doors among riverbank rocks, and in Denmark, pastel-hued fairy homes dotted the Denmark River. Queensland’s Logan paired fairy doors with “worry jars,” inviting kids to leave their troubles behind for the fairies to whisk away. And in Cockatoo, VIC, Wright Forest became a living storybook, where a local mother and daughter sparked an entire fairy door trail.
But one of the most heartwarming case studies can be found in Melbourne’s west— specifically, Newport Lakes Reserve. Once a quarry, this transformed green space became a sanctuary for local families during lockdowns. Among eucalyptus branches and along gravel paths, six tiny fairy doors began to appear. Lovingly installed in trees and
Dominique Hes
under benches, they offered more than whimsy—they became a source of connection. Children left notes and drawings. Stories of shy fairies living among the reeds spread like folklore. Even when renovations led to the removal of one door, the local rangers honored the spirit by creating new spaces for hidden messages and treasure drops.
From this magical moment, ‘Gumnut Trails’ was born.
Created by local resident Christina Carter, Gumnut Trails combines storytelling, art, and nature exploration. Starting in 2021 with her daughter and husband, the initiative encourages kids to be adventurers—guided by clues, imagination, and the land itself. What began as a pandemic pastime has now become a beloved community staple, expanding across the west and even inspiring a mosaic treasure trail along Merri Creek.
Gumnut Trails isn’t just about fantasy—it’s rooted in biophilia, the human need to connect with nature. “It’s about giving kids the kind of screen-free, outdoor childhood many of us remember,” says Carter.
Families walk, talk, discover—and most importantly, heal.
That healing continues with “First Aid for Fairies: From Rain to Rainbows”, a book for young people by Newport author Louise Karch. Blending emotional intelligence with storybook charm, the book teaches emotional regulation through seven tools, helping kids become “rainbows in someone else’s cloud.” Soon, Karch—often dressed as a steampunk fairy—and Dr. Liz Cyarto will be leading mindful fairy walks for neurodiverse youth at Newport Lakes.
Together, these projects are more than a post-pandemic whim. They’re a roadmap for how urban spaces can nurture mental wellbeing, creativity, and connection—through play.
As cities grow and screens demand attention, fairy doors remind us that magic is still found in nature, tucked into tree trunks and hidden under benches. In Melbourne’s west, the fairies are still there—and in believing, children are reminded to believe in themselves.
Kingsday at the Elford
On Saturday the 3 rd of May we celebrated Koningsdag with a party at The Elford. On arrival, party goers were pointed in the right direction to the orange covered stairs and greeted by Nikita and Gerriecke.
Upon entry, all were given an orange wristband and a voucher for a free drink voucher.
We danced the night away to some of the best Dutch music, with over 140 people in attendance. Plates upon plates of bitterballen were passed around, accompanied by mustard.
Looking forward to next year.
Nikita
Continuation from page 12 and Third Anglo-Dutch wars. So they decided to create adjectives such as Dutch Treat, Dutch Uncle and Dutch Courage. If they couldn’t win in battle, they could win in a war of words.
So they created a Dutch Uncle who is an odious person who lectures you incessantly; a Dutch treat is no treat at all as each has to pay for their portion and Dutch Courage means that you only have courage if you fill yourself with alcohol. It is possible that the
English would have liked to encourage the myth that the Dutch sailors caused
the Dodo’s extinction?
BIBLIOGRAPHY
‘The Dodo’ from the Bad Child’s Book of Beasts by Hilaire Belloc, London, 1896.
‘Lost Land of the Dodo” The Ecological History of Mauritius, Reunion and Rodrigues Hardcover, 23 September, 2008 by Anthony Cheke and Julian P. Hume
Internet study – Colin Barras, 9th April, 2016, How
Humanity first killed the dodo, then lost it as well (BBC.com/earth/story)
REFERENCES
BBC.com Today I found out.com Bagheera.com – Education site, morningticker.com, Wikipedia ‘Alice in Wonderland’ by Lewis Carroll, original publisher Macmillan, 1865
Je kunt alleen zien, wanneer je
bereid bent te kijken.
Annette Heermans schrijft over haar leven in het basisonderwijs, haar gezin met man Eppoh en 2 grote dochters Wietske en Brechtje, haar katten en alles wat ze verder op haar pad tegenkomt.annetteheermans@ gmail.com
Je kunt alleen zien, wanneer je bereid bent te kijken Als kind vrat ik boeken over de oorlog. Eerst over die in Nederland. Later die over Indonesië. Want daar liggen de roots van mijn moeder. Ik vrat sowieso boeken, dus het kwam regelmatig voor dat ik uit pure leeshonger, als ik al mijn biebboeken uit had, de boeken van mijn oudere broer las. Ook de kast van mijn ouders plunderde ik, kritiekloos. Als je al jong je wereld opent, door te kijken met de ogen van de hoofdpersoon en te praten met de stem van de schrijver, dan bepaalt dat wellicht je wereldbeeld. Tegenwoordig is dat normaal zou je denken. De wereld ligt open door het internet en de sociale media. Je veegt over je scherm en je weet alles. Zóu je denken. Toch? Als ik een boek uit de kast pakte, dan nam ik het mee op
basis van de kaft, de titel, de schrijver, de achterkant, het onderwerp. Er kwamen onderwerpen op mijn pad, waar ik nooit eerder over had gehoord. En wilde ik mij verdiepen, dan moest je naar de studiezaal van de bibliotheek. Ooit moest ik in de brugklas een spreekbeurt houden. Het moest iets maatschappelijks zijn, niet over dolfijnen of paarden of iets dergelijks dus. Ik weet nog dat een klasgenoot het hield over AIDS en het feit dat ik dat nog weet, geeft aan dat dit enorm veel indruk op mij heeft gemaakt. Mijn spreekbeurt ging over de Ku Klux Klan. Wilde je daar informatie over hebben, dan moest je vragen aan de bibliothecaris of je de infomap mocht hebben. Ik geloof dat ik zelfs een handtekening van mijn moeder nodig had, om zo’n zwaar onderwerp te mogen bekijken. Die spreekbeurt, al die boeken en het decennium waarin ik puberde (de jaren ‘80!), maakte dat ik mee zorgen maakte. In de 6e klas van de Basisschool was de atoomdreiging een zwaard van Damocles boven mijn hoofd geworden. Daar drukte onrecht, ongelijkheid,
Remembering the fallen
Remembering the Fallen: Qld Dutch Club Hosts Moving WWII Commemoration
On Sunday 4 May 2025, members of the Dutch community gathered at the NAQ Dutch Club in Richlands to honour those who lost their lives during the Second World War. The commemoration, organised by the Dutch Club, took place in the club’s Memorial Garden and marked a particularly
poignant occasion—the 80th anniversary of the liberation of the Netherlands and the end of World War II in Europe.
Although attendance from other Dutch community groups was limited, the service was enriched by the presence of descendants of the 18th Squadron, families of veterans, and others with deep personal connections to the war. For some attendees, memories
honger en oorlog nog zwaarder op. Van buiten was ik een vrolijk kind, een giebelende, drukke puber die overal wat van vond. Maar ik voel nog de greep om mijn hart als ik dacht aan de rest van de wereld. Toch was die wereld soms ook makkelijk uit je hoofd te zetten. Want alleen om acht uur ‘s avonds bij het journaal kwam Fred Emmer je huiskamer in om je vertellen hoeveel kinderen er in Afrika honger hadden. En we waren stil bij het Nieuws op de radio.
Ik zeg het wel eens tegen ouders van kinderen uit mijn groep 3: sommige kinderen dragen het leed van de wereld op hun schouders. Bescherm ze een beetje, door niet alles met ze te bekijken, filter de info die ze krijgen.
Niet ieder kind kan als een Greta Thunberg op de barricade. Als ik in haar ogen kijkt, dan zie ik de onmetelijke pijn die zij voelt. Dat mijn wereld beperkter was dan het nu is, heeft mij misschien wel beschermd.
De onrust die ik voelde bij Eén voor Afrika, ook in de jaren ‘80, ging door mijn hele lijf. Ik wilde alles zien, ik wilde geld
by Marianne Pietersen
of the conflict remained vivid—some had lived through the war as children, while others were veterans of the Dutch military.
The service was led by Mr Vince Scheenhouwer (C.O.M.) and followed traditional commemorative elements, including a Candlelight Ceremony, the Last Post, one minute of silence, and the Reveille. Following this, Aart de Boer, Annelies Zeissink, Ingrid Schroder, Captain Kasper Kuiper R.O.N., and Magreth de Graaf each shared personal or family stories that had been passed down to them, reflecting on their experiences during the war.
Wreaths were laid by several participants, including Ingrid Schroder, Magreth de Graaf, Bill van Drunen, Vince Scheenhouwer, and Capt. Kuiper. The service concluded with the singing of the Dutch national anthem, Het Wilhelmus, and the Australian national anthem, Advance Australia Fair.
Following the formalities, attendees moved indoors to
Door Netje
inzamelen, ik wilde hollen naar de bank, om te zien hoe mensen daar hun oude sok kwamen legen en ieder duppie tellen om te zorgen dat het geen druppie op een gloeiende plaat was. Terugkijkend kan ik dat gerust een hyperfocus noemen, maar dat begrip was mij toen nog vreemd.
En als al het geld geteld was en we naar mijn gevoel alles hadden gedaan wat we konden doen, kon ik dat deurtje in mijn hoofd sluiten.
Ik heb nu de wereld in mijn handen. Ik veeg over mijn mobiel en ben in Amerika. Ik zie
hoe die kant van de aarde lijkt terug te draaien naar de jaren ‘30 van de vorige eeuw. Ik veeg verder en ik zie dat er weer honger is in Afrika. Ik glij over het scherm en ben in Palestina. En ik blijf in Palestina. En ook niet. Ik ben getuige van de wandaden die vergelijkbaar zijn met die van de Tweede Wereldoorlog, of erger. En wat ik zie is zo erg, dat ik niet meer wil kijken. Maar ik wil ook niet wegkijken.
De greep om mijn hart, die ik voelde vanaf het begin van mijn tienerjaren, wordt een wurggreep om mijn keel en een steen in mijn buik. Nog nooit eerder wordt het onrecht en leed van land, een volk, mensen, kinderen zo direct weergegeven. Ik zie en ik zie en ik zie. Maar hoe kan het dan dat niet iedereen dit ziet?
Hoe kan het dat de Nederlandse regering financieel belang belangrijker vindt?
Vroeger vrat ik boeken over de oorlog. En als er rond 4 en 5 mei films waren over die tijd, dan keek ik ze allemaal. Opnieuw en opnieuw.
vervolg op pagina 15
enjoy refreshments and view a special exhibition curated by the Dutch Club in collaboration with Ingrid Schroder, representing “Children of the 18th Squadron.” The display included original wartime photographs taken by soldiers, historical information about the 18th Squadron, and a full set of wartime newspapers. A unique addition came from Huub Gravendijk, who contributed a certificate awarded to his father after the war.
Despite earlier forecasts of showers, the weather held, allowing the service to take place under clear skies. The event was a respectful and heartfelt tribute to those who sacrificed so much. Organisers are to be commended for their dedication in preserving this important piece of history for future generations.
Marianne Pietersen, edited by Marloes Pronk
Norman Jansen: Remi gratie-ervaringsdeskundige, auteur, expat, ondernemer, medeoprichter wensambulance Curaçao (FADK), oprichter van: ‘Norman Jansen, thuis in (r)emigreren’.
Nationale driekleur
Het was weer de tijd van het jaar dat de Nederlandse driekleur overal in de straten van Nederland zichtbaar was. Zowel op Koningsdag, dit jaar een dagje eerder gevierd ivm de zondag(rust) op de eigenlijke verjaardag van de Koning, als ook op 4 en 5 mei. Buiten deze feest- en herdenkingsdagen om, op een enkele uitzondering na, wordt er verder maar weinig gevlagd door de inwoners van Nederland.
Gek eigenlijk, dat de gemiddelde Nederlander (woonachtig in Nederland) niet zo behept is met een al-dan-niet overdreven vorm van vaderlandsliefde waardoor hij/zij iedere dag de nationale driekleur in top hijst. Dit in tegenstelling tot veel Amerikanen, Fransen of bijvoorbeeld Engelse ingezetenen. Hoe gaat dat eigenlijk in Australië? Hangt u daar op deze bekende dagen de Nederlandse driekleur zichtbaar op? Of hangt daar altijd de Australische vlag fier te wapperen in de top?
In mijn rondreizen over een deel van de wereld merkte ik dat relatief veel Nederlanders die daar woonachtig zijn, er minder moeite mee hebben en zelfs in het nieuwe woonland de driekleur regelmatig hijsen. Daar in het nieuwe land willen we enerzijds ons verbinden met de oorspronkelijke bewoners maar aan de andere kant hebben we dan ook weer moeite om vaste rituelen en gewoontes los te laten. Een interessant fenomeen, wellicht ook weer voer voor deskundigen op dit gebied.
Het viel mij na onze remigratie en terugkeer naar Nederland wel op dat er juist op deze nationale feest/ herdenkingsdagen meer gevlagd werd dan ik mij kan herinneren voordat ik mijn geboorteland verliet voor een langdurig verblijf aan de andere kant van de wereld. Zeker in een grote stad zoals Amsterdam vielen mij dit jaar de vele vlaggen aan woonhuizen op, dat was volgens mij voorheen toch niet zo?
Of laat mijn geheugen mij nu in de steek, dat kan natuurlijk ook. En waarom doen wij dat dan wel op deze nationale dagen, waarmee men uiteraard ook een stukje verbondenheid laat zien, en niet of nauwelijks op gewone dagen? Heeft dat wellicht te maken met de huidige onrustige situatie in de wereld, maar met name ook die in Europa?
Vaak gehoord: versterking van de krijgsmachten, investeren in hoofdtaak-1 (bescherming eigen grondgebied en die van de NAVOlanden), machtsvertoon door regeringsleiders, dreigementen vanuit Amerika omtrent financiële instituten etc. etc. Terugtrekkingen uit het Internationaal Strafhof in Den Haag, arrestatiebevelen welke door andere landen niet meer worden opgevolgd, wat je er van de inhoud ook van mag denken. Gevestigde instituten zoals de UN of het internationale Rode Kruis worden niet meer serieus genomen, en ga zo maar door. Dit zal ongetwijfeld allemaal een rol spelen met een intensievere betrokkenheid – of noem het verbondenheid –met onze afkomst. En daar mogen we best trots op zijn!
Opvallend is ook dat in een onlangs verschenen onderzoek van o.a. de NOS
(Koningsdag-enquête) blijkt dat er een stijging waarneembaar is bij de Nederlanders die voór het behoud van de monarchie stemmen. Al jarenlang bleek dat deze steun aan het afnemen was (zeker rondom de covid periode), maar opvallend genoeg is de uitkomst voor het eerst sinds vijf jaar stijgende. Meer Nederlanders steunen de monarchie en waarderen de tradities rondom het Koningshuis. Ondervraagden noemen in de toelichting met name de stabiliteit van het Koningshuis in onrustige tijden en de neutrale positie van de Koning in de politiek als reden.
Kort samengevat vlaggen we meer en hebben tegelijkertijd meer waardering voor het staatshoofd. Wellicht zijn we dan toch chauvinistischer dan we voor mogelijk houden! Al komt dat bij lange na niet in de buurt van de gemiddelde Amerikaan of Fransman, maar er is gelukkig hoop.
Ik denk dat het tijd gaat worden om een vaste vlaggenmast in mijn voortuin te laten plaatsen zodat ik iedere dag vol trots de nationale driekleur in top kan hijsen.
Reactie, tips en aanbevelingen zijn van harte welkom via email: info@normanjansen. nl
Geniet van het leven!
Norman Jansen (r)emigratie-expert
Je kunt alleen zien, wanneer je bereid bent te kijken.
(Continuation page 14) - Door Netje
Ik huilde een stille traan tijdens Dodenherdenking op 4 mei en 15 augustus. Ik feestte mee tijdens Bevrijdingsdag. En ik herhaalde in mijzelf: nooit meer!
Maar wat zijn woorden als ze niet leiden tot daden? Loze beloftes van schijnheiligheid. Ik vond het dan ook ingewikkelde dagen, waarin ik stil ben gebleven.
Ik ben niet Greta, maar ik voel wel die enorme drang om op te springen, om mensen wakker te schudden. Niet door te vegen naar een luchtig filmpje op Tiktok of Insta.
En dus zoek ik nu bewust.
Ik zoek naar de kinderen in Gaza. Ik pauzeer.
En ik schilder ze.
Ik verander er niets mee, maar ik wil ze zien. En ik wil ze laten zien, omdat ik hoop dat anderen ook wakker liggen of wórden wanneer ze de honger, het verdriet en de onmacht zien.
Want ook al hebben we nu de hele wereld binnen handbereik, je moet wel durven kijken naar de realiteit. En die zie je als je kijkt in de ogen van een kind in Gaza. Tussen de brokstukken van zijn leven...
Wil je de tekeningen zien, zoek mij dan op bij Instagram: Nettepiet
DutchNews.nl
Tributes pour in for pope Francis from across the Netherlands
The death of pope Francis at the age of 88 has prompted tributes from across the Netherlands, with the head of the Roman Catholic Church, cardinal Wim Eijk, praising the late pontiff for his compassion and commitment to people on the margins of society.
“He had a great heart for the vulnerable,” Eijk said. “He made that clear time and again in his writings and through the visits he undertook.”
King Willem-Alexander and queen Máxima said they were “deeply moved” by the pope’s death. “With unshakeable faith in God’s love, he advocated compassion and humanity,” they said in a statement. “Living simply and modestly, he consistently chose the side of the vulnerable and those in need.”
Prime minister Dick Schoof said on social media that pope Francis was “in every way a man of the people”.
“The global Catholic community bids farewell to a leader who recognised and addressed the needs of our time,” Schoof said. “Through his deeply lived simplicity, service and humanity, he was an example to many – including those outside the Catholic Church.”
Justice minister David van Weel met the pope on Sunday during a visit to the Vatican. Writing on social media, he called it “a very special moment” and described the news of his death as “very sad”.
“My thoughts are with everyone affected by his passing,” Van Weel said.
Dutch LGBT+ campaign group COC said the community appreciated Francis’s more accepting approach compared to his predecessors.
“He did not pass judgement on LGBT+ people. He allowed blessings for same-sex couples and baptism for transgender people,” a spokesperson told news agency ANP. “That was deeply appreciated by many in our community.”
Maria van Schaijik, chairwoman of the Dutch Catholic Women’s Network told the NRC that the pope championed greater influence for women within the church. “He
said that women should be valued, because they are the ones who carry the Church. The fact that he said that is very significant,” she said.
Women were given a voice in various round-table discussions at the Vatican, she said. “And people genuinely listened, without judgement. That might not sound revolutionary, but by Vatican standards, it really is.”
In recent years, Francis also appointed some more progressive cardinals, she said. “As a result, the proportion of cardinals who are more open-minded has increased.”
Dutch Catholics
The pope, born Jorge Mario Bergoglio in Argentina, had been head of the Catholic church since 2013.
Some 17% of the Dutch identify as Catholics, making them the largest religious group in the Netherlands.
Dutch designer Duran Lantink has been named as the new creative director of French fashion house Jean Paul Gaultier.
Gaultier retired in 2020, and since then the company has worked with guest designers for its collections. The 72-yearold has described Lantink as the “new enfant terrible” of fashion – a name once given to himself.
“I see in him the energy, audacity and playful spirit through fashion that I had at the beginning of my own journey: the new enfant terrible of fashion,” Gaultier said in a statement.
Lantink said it is a “real honour” to join the company. “I consider Jean Paul Gaultier to be a genius and part of a generation that has broken down barriers so that people like us can be as we are,” he is quoted by NOS as saying.
Fertitlity clinics
Dutch fertility clinics have deliberately flouted the rules around sperm donorship for over 20 years, resulting in at least 85 mass donors, the organisation for gynaecologists NVOG has confirmed to current affairs programme Nieuwsuur.
Until recently, Dutch fertility clinics had a limit of 25 children per donor. That has now been brought back to 12.
But until then, donors were able to register at several clinics at the same time, and some clinics deliberately used donated sperm more than 25 times without the knowledge of the donor or the mothers involved. Clinics also exchanged sperm without the proper paperwork and knowledge of the donor, the NVOG said.
Sorry from Amsterdam Amsterdam mayor Femke Halsema will offer a formal apology to the Jewish community for its role in the persecution of the Jews during the German occupation at the annual commemoration of the Shoah at the Hollandsche Schouwburg on April 24, sources close to the mayor have confirmed to the Parool.
The city will also earmark €25 million to strengthen the Jewish community, the sources said.
The apology, the first made on behalf of the city, comes in the wake of an investigation by war studies institute Niod into the role of council services in the persecution of Jewish Amsterdammers. A report outlining the findings will be published shortly.
Employers “should fund Dutch lessons for all foreign workers”
The government and employers should do more to ensure that all foreign workers in the Netherlands learn Dutch, and agreements about language learning should be included in pay and conditions deals, the Advisory Council on Migration said on Tuesday.
Given that over one third of foreign workers end up staying in the Netherlands for longer periods, “a better understanding of Dutch is essential for migrant workers to use their skills and qualifications effectively and for their further career development,” the council said.
“In addition, knowledge of Dutch contributes to social cohesion by promoting communication and interaction in the host society.”
At the same time, both national and local authorities should improve the way they inform
all foreign workers about their “rights and duties”, using a language the workers understand. This should apply to both low-income and highly paid employees, the council said, and would help prevent exploitation.
50% drop of refugees
The number of people applying for refugee status in the Netherlands fell by 50% to 4,500 in the first three months of this year, the national statistics agency the CBS said on Wednesday.
The decline was mainly due to fewer applications from people from Syria, Iraq and Yemen, according to the CBS. The figures are based on data from the IND immigration service.
The drop in refugee numbers reflects a broader European trend and is not linked to immigration minister Marjolein Faber’s “strictest refugee regime ever”, as none of her proposed legislation has yet come into effect.
Cold Turkey May
Some 43% of social media users are struggling to control the amount of time they are spending online, with 14% describing themselves as addicts and another 29% saying they think they may be addicted, an RTL news panel survey has shown.
Among the 18 to 35 age group, some 60% said they are having trouble controlling the time they spend on social media.
Two third of those experiencing problems said they wanted to limit the time they spend
online. Some 27% said they had tried to wean themselves off social media. Some 4% said they had stopped but could not keep it up and one in five said they had never tried to curb their use but would like to.
“I am wasting too much time on them. I am winding it down, and I already get more done and my mood has improved,” one respondent said.
The survey comes a day ahead of the start of Mei Social Vrij, the second edition of a campaign to encourage people to quit social media use for a month. Last year, some 1,500 people signed up.
Of the 120 people who participated in a subsequent survey, 6% said they had not managed to last the month, while 30% said they had not been able to ignore the platforms completely.
0,1% growth
The Dutch economy grew by just 0.1% in the first quarter of 2025, compared with the final three months of 2024, according to preliminary figures published by statistics agency CBS on Tuesday.
Government spending was the main driver of the modest growth, with increased investment in healthcare and a rise in the number of civil servants helping to support economic activity.
It marks the fourth consecutive quarter in which economic growth has slowed. Consumer spending fell in the first months of the year, with households cutting back on essentials such as food. Businesses also scaled down their investments, purchasing fewer delivery vans, while exports declined, the CBS said.
Picture by: Katherine
Typical Dutch: Dressing up orange on a Dutch party In orange during Kingsday
1 open zomerschoen, 2 als onder afk., 3 vogel, 4 opbergplaats, 5 ruwe berekening, 6 ampere afk., 7 bepaalde klank, 8 onbepaald voomaamwoord, 9 ene, 10 plaats in Limburg, 11 sprei, 12 eerstkomende afk., 13 kloosterkerk, 18 niet fris, 20 lof, 23 grasland, 24 vloeistof, 26 monddeel, 28 grote tuin, 29 brede broekklep, 30 zaal, 32 hard, 34 vingerbeentje, 35 slet, 36 legervoorraden magazijn, 38 vinnig, 40 eikehout schillen, 41 lang en dik hout, 43 aandachtig kijken, 44 verdikt sap, 46 onbehaaglijk, 47 rijstbrandewijn, 49 man, 51 aardigheid, 52 modderaar, 53 plaats in Luik (B), 55 lariks, 56 wormentros, 57 voorzetsel, 58 schoeisel, 60 verhoogde toon, 62 kruiderij, 63 stuw, 64 afval, 66 meetkundig lichaam, 68 kunstmatige inseminatie afk., 69 grote warmte, 71 ijzerhoudende grond, 73 zuigdot, 75 deel van een visfuik, 76 soort boom, 82 voegwoord, 83 soort struisvogel, 84 namelijk afk., 85 een of ander, 87 loofboom, 89 bleu, 90 steunpilaar, 91 transactie, 93 vijfde noot, 95 zomerjas, 96 meubel, 98 uitwisseling, 100 windrichting, 102 hemellichaam, 103 ankerplaats, 105 wilgetak, 107 verpakking van vloeistoffen, 108 brilslang, 109 uitroep van vreugde, 111 binnenloop, 112 hengel, 113 voorgerecht, 114 Javaans dorp, 115 bijbelse figuur, 117 gemakkelijk glijdend, 118 familiebezit, 120 wrang, 121 beleefd, 124 deel van het lichaam, 125 perplex, 127 ontkenning, 129 deugniet, 131 rolschaatsbaan, 132 rij, 134 afschutting, 137 etenbereider, 138 bittere stof, 139 chemische werkplaats afk., 141 figuur bij kunstschaatsen, 143 nikkel afk., 146 zangnoot.
741 Luxury Retirement Apartments
Princess Margriet Village, Kilsyth, VIC
Avondrust Village Carrum Downs VIC
Beatrix Village, Kilsyth, VIC
Pure Nostalgie
Vroeger werd je bij familie en vrienden getrakteerd op een gezellig dia-avondje. Urenlang naar dia’s op het grote diascherm kijken van hun o zo leuke vakantie.
Wereld op z’n kop
Regelmatig werd er een extra plaspauze ingelast omdat er weer een dia vastzat in de diaprojector. Wanneer het gepruts te lang duurde en de sterke lamp van de projector te lang op de vastgelopen dia scheen, dan ‘plopte’ deze uit het frame en was de dia kapot. Het was overigens nog een hele klus voordat er überhaupt
naar gekeken kon worden. Ontwikkelde dia’s zaten namelijk aan elkaar vast op een strook. Deze moesten worden losgeknipt door met uiterste precisie op het zwarte lijntje tussen de afbeeldingen te knippen. Daarna werden de dia’s tussen de twee delen van een diaraam vastgeklemd. De ingeraamde dia’s werden ondersteboven in de kunsstof lade gezet, anders zag men de dia op zijn kop. Ondanks het vele werk waren dia’s veel goedkoper omdat men alleen voor de ontwikkelingskosten betaalde en niet zoals bij foto’s ook voor de afdrukken.
De toverlantaarn
De geschiedenis van het ‘dia’ kijken gaat terug naar 1659 toen de Nederlandse weten schapper en vooraanstaande wis-, natuur- en sterrenkundi ge Christiaan Huygens (16921695) de vroegste versie van de diaprojector bedacht, de zogehete toverlantaarn. Op een glasplaatje schilderde hij een afbeelding die hij achter een lens schoof. Als lichtbron gebruikte hij een kaars of olielamp zodat de afbeelding vergroot op een muur werd geprojecteerd. De toverlantaarns werden in de eeuwen die volgden steeeds moderner en maakten in 1936 plaats voor Kodak’s Kodachrome, de eerste moderne diafilm. In 1937 bracht het bedrijf de Kodaslideprojector op de markt waar de dia’s handmatig één voor één ingeschoven moesten worden. Vanaf de jaren vijftig kwamen er lades en de carrousel waarin meerdere dia’s geplaatst konden worden. Hoewel de dia-avondjes in de jaren zestig en zeventig mega populair waren, verdwenen deze geleidelijk naar de achtergrond door de komst van de videocamera.
Lieve lezers,
Ik ben GT Rovers. Een vrouw, een vijftiger en moeder van twee fantastische zonen.
Pseudoniem GT Rovers
Mijn eigen voor- en achternaam (Elzeline Koerselman) zijn niet heel gemakkelijk. Gedoemd tot spellen zeg ik altijd. Daarom gebruik ik net als veel schrijvers dat vroeger deden een pseudoniem.
Boeken
Ik hing als klein meisje altijd al aan de lippen van mijn grootouders wanneer zij vertelden over hun leven vroeger. Naarmate ik ouder werd ontstond de passie om te schrijven over de jaren dertig tot begin jaren negentig. De columns die ik daarover schrijf zijn te lezen in TrosKompas, op mijn website en in mijn boeken: ‘Pure nostalgie’ en ‘Meer nostalgie’ en ‘Nederland bevrijd’. Wat was het een eer om te mogen schrijven over Nederland en Nederlands-Indië ten tijde en na de Tweede Wereldoorlog.
Interviews en podcasts
Voor mijn website nostalgieTV.nl interview ik mensen (sommige met dementie) die ons meenemen naar hoe het leven er toen uitzag. Deze video’s zijn voorzien van prachtig beeldmateriaal. Daarnaast kun je op zowel gtrovers.nl als nostalgietv.nl luisteren naar podcasts met natuurlijk allemaal verhalen over vroeger.
Veel plezier met het lezen en luisteren naar al die prachtige verhalen over vroeger.
Veel liefs,
GT Rovers
Touch football in Sydney
Hoi iedereen! Wij zijn op zoek naar teams en individuen die mee willen doen met een sport competitie! De sported zijn mixed touch football en mixed soccer in Forsyth Park, Neutral Bay!
Sluit je elke woensdag bij ons aan, beginnend op 9 april, voor een gezellig en informeel spel in touch football en voetbal. Of je nu een professional bent of gewoon komt om plezier te hebben, alle vaardigheidsniveaus zijn welkom!
Wanneer:
Elke woensdag vanaf 9 april
Waar:
Forsyth Park, Neutral Bay
Breng je vrienden mee of kom alleen – we zorgen ervoor dat iedereen meedoet! Het draait om plezier hebben, actief blijven en nieuwe mensen ontmoeten!
Wanneer je langs het lieflijke riviertje de Linge wandelt, ontvouwt zich langzaam een magisch stukje Betuwe: de Appeldijk. Vooral in de bloesemtijd is deze kronkelende dijk een waar festijn voor je zintuigen. Denk aan kilometers vol bloesem, rust, en de geur van appelbomen die je begeleiden op je pad.
Het mooiste? De weg is grotendeels afgesloten voor auto’s en motoren – dus alle ruimte om echt even te wandelen, te ademen, te kijken. Aan het eind van de dijk kun je kiezen: volg je de gewone weg of laat je je leiden door het bospad? Mijn advies? Ga voor het bospad. Echt, het is alsof je een sprookje binnenstapt.
Uiteindelijk komt de route uit bij landgoed Heerlijkheid Mariënwaerdt.
De Appeldijk – een wandeling vol bloesempracht
Foto van: Adinda Slingerland
The Other Art Fair
My French friend Janet Besancon is since I know her (2008) an artist. Making the most interesting art. Her topic at the moment is putting 2 pigments off the earth (French and Australian) in one painting. Representing the two places what are in her heart in the one painting. A topic what is not strange for the migrants from recents years in Australia.
Adopting the new motherland, but not forgetting the land.
This is another idea then the people migrated in the 50’s in Australia. Then the migrant has to deal with assimilation politics.
Nowadays we dont have that and we can express ourselves being proud where we are from. Hence also the many Dutch parties this month. I was so lucky to be Janets assistent this time in the White terminal (no i didnt go on a cruise). What meant I could
also meet and part of all these creative artists. It gave me a little inside in the art industry in Sydney.Nice to explore as a Dutch girl.
Here some paintings from my beautiful friend.
I will make a little gallery on my website. If you also an artist send me your paintings and I will display.
The website is of course www.dutchcourier.com
Carole Overmaat
1. Jeanet with a painting she sold
Photo’s made at Holland Festival
MELBOURNE
Abel Tasman: 60 Rosstown Road, Carnegie
Sunday 29 june
Mokum oost lunch
12 -2 pm
37 non members call Alfons: 0418512369
S02 EP S21 EP CALENDAREVENTS OF SINGING CONTEST
Poffertjes at the RFM Farmers markets
1st weekend: Saturday: Churchill Island
2nd weekend in the month: Sunday: Williamstown
4th weekend : Saturday
Sandringham
Treybit reserve
Acmi
1 June
Screening Docu by Sascha Hulschebos
Tempo Doeloe
Melbourne
Social Lunch at Bintang restaurant at 75 Stud Road in Bayswater. Note Bintang is pay by card only. If there are no hick-ups, we hope to see you there. Don’t forget, if you want to attend, give Elly a call (9511 4392), so she can book a table
Dutch Australian Society in Illawara
Cards on Monday afternoon
Billiards on Tuesday, Thursday and Friday
Pensioner group SVDO meets every second Wednesday Neerlandia PERTH
Clubhouse details: Neerlandia is using the Rhein-Donau Clubhouse for all their activities.
Address: 110 North Lake Road, Myaree—6154
May
15, 29
Seniors club 10 am
17, 24 ,31
Dutch Singers 10 am
21 May Bingo 11 am
SYDNEY
25 MAY - Dutchlink Tennis Tournament
Primrose Park | Registrations open at1:30 pm | Drinks & snacks included
We’re back for another exciting edition of our annual Tennis Tournament
We’ll be playing at Primrose Park in Cremorne, and all levels are welcome.
DANCE PARTY MUSIC FEST
June 25
1 Juni
Neerlandia Sunday Cards Drive 10.30 am
7,14, 21, 28
Dutch Singers Morley Windmills 10 am
12, 26
Neerlandia Seniors club
27 June End of month drinks
A tennis competition wouldn’t be the same without a great audience, so bring your family and friends to cheer you on!
Tickets (drinks and snacks included):
Member ticket: $25.00 / General ticket: $35.00 / Supporter ticket: $15.00 email office@dutchlink.com.
Upcoming: C-Suite Breakfast – 29 May 2025
16 SEP
Dutchlink, together with the Consul-General of the Kingdom of the Netherlands, is pleased to host a C-suite Breakfast featuring Paul Kanters, Managing Director of Vopak Terminals Australia.
In conversation with Dutchlink Chair Bert Bardoel, Paul will share global insights on the
A Successful Koningsdag CelebrationBrisbane
ZUMBA
BRISBANE Dutchlink Brisbane organises
Dutch Club Brisbane NAQ
Location: 123 Pine Rd, Richlands QLD 4077
Opening Times: Tuesday: 9 AM - 2 PM Friday: 9 AM - 2 PM Saturday: 9 AM - 12 PM
Despite the long weekend and many people heading away, our Koningsdag celebration was a wonderful success. The weather truly turned it on for us with clear skies and plenty of sunshine — perfect for gathering outdoors.
Visitors enjoyed a great selection of traditional Dutch treats, from kroketten to poffertjes, and the smell alone was enough to bring a smile. The food was not only delicious, but lovingly prepared and well received by all.
28 SEP
WWW.REALLYGREATSITE.
Most importantly, the atmosphere was gezellig — full of warmth, laughter, and connection. It was lovely to see old friends catching up and new faces joining in for the first time.
A heartfelt thank you to all the volunteers who helped make the day run so smoothly. Your time, effort, and dedication are what keep our events going strong.
Netherlands Association Queensland Inc ABN 1790901804
energy transition and the role of leadership, infrastructure, and strategy in shaping the future of energy.
The breakfast will take place at the offices of Norton Rose Fulbright in Sydney. Interested? Please email office@dutchlink.com.au.
Elke maand bespreken wij in het kort een nieuwe titel die is toegevoegd aan het bestand van Nederlandstalige boeken in de Dutch Club “Mies” bibliotheek, 99 Loftus Street, Leederville, Perth, WA.
Adem is een ‘mogelijk kind’. Op het moment dat zijn ouders elkaar ontmoeten in een oude Oost-Europese stad, springt er een vonk over en komt hij als geest tot leven. Er bestaan ontelbaar veel mogelijke kinderen en de meeste zullen nooit het levenslicht zien, maar met Adem is iets bijzonders. Als zijn ouders na hun eerste ontmoeting het contact dreigen te verliezen krijgt Adem een voorschot op het leven. Hij heeft kort de tijd om zijn ouders weer bij elkaar te brengen en zo zijn eigen leven veilig te stellen. Met ontwapenende naïviteit gaat hij op pad. Want één ding weet hij wil leven! Ik heb dit boek met heel veel plezier gelezen en ik weet zeker dit boek zal aanslaan bij 8 – 13 jarige lezers.
Bron: Goodreads
Tijbe Veldkamp vertelt over zichzelf op https://www.tjibbeveldkamp.nl/
1962 Op 19 oktober word ik geboren te Groningen.
1966-1988 Ik ga naar school en word wetenschapper.
1988 Iemand geeft me een schrift en zegt: ‘Ga jij maar eens een kinderboek schrijven’. Ik doe het niet.
1990 Ik lees een prachtig boek van Russell Hoban (Het marsepeinen varkentje) en denk: ‘Hmm. Toch eens proberen...’.
1991 Met het verhaal ‘Een ober van niks’ doe ik mee aan een wedstrijd. Ik win en de prijs is dat het verhaal wordt uitgegeven als prentenboek met illustraties van Philip Hopman. Ik ontdek dat wat ik schrijf prentenboeken kunnen worden! Dat wist ik niet!
1992 – 1999 Ik ga voor de Disneytijdschriften werken, waar ik van alles schrijf voor de Donald Duck en de Disneyland. Op vrije dagen werk ik aan mijn boeken. Ik maak er een paar samen met Philip Hopman.
2000 Ik vertrek bij de Disneyredactie. Vanaf nu leef ik van het schrijven! Brood kopen en dan betalen met geld dat ik heb verdiend met schrijven. Ik vind het geweldig.
2000 – 2024 Ik schrijf boeken. Elk jaar wel een of twee en soms drie. Mensen vragen wel eens: ‘Wordt dat nooit saai, steeds maar weer een boek?’ Het antwoord is: ‘Nee nee nee! Helemaal niet! Elk boek is een nieuw avontuur!’
Ik blijk een enorme geluksvogel te zijn. Ik mag samenwerken met veel fantastische tekenaars zoals Kees de Boer, Wouter Tulp, Alice Hoogstad, Noëlle Smit en Sebastiaan van Doninck. Wat ook heerlijk is: mensen kopen mijn boeken. Hierdoor leven sommige van mijn boeken (zoals Tim op de Tegels en Agent en Boef) best lang. Ook mag ik boeken vertalen, zoals die over Dog Man en Super Luier Baby. En dan krijg ik óók nog af en toe een prijs. Ik zei het al: geluksvogel.
Feedback en vragen: Machiel mvdstelt@gmail.com Lianna lianna_parker@bigpond.com
Rens Breur to Pan Pacific Perth
We are delighted to welcome Rens Breur as the newly appointed General Manager of Pan Pacific Perth.
With more than three decades of global hospitality leadership, Rens brings a distinguished track record of elevating guest experiences
“
and curating events that leave lasting impressions. His career reflects a deep commitment to excellence, authenticity, and the transformative power of thoughtful service.
As we usher in a bold new chapter, marked by modernised spaces and tailored brand experiences, Rens’s strategic vision and natural ability to foster meaningful connections will be instrumental in shaping a culture of purpose and performance across the hotel.
Please join us in warmly welcoming Rens to the Pan Pacific Hotels Group family.
The DutchTeam at Radio 4EB
Beste luisteraars en vrienden van Radio 4EB.
Ons Nederlandse team hier bij Radio 4EB is toegewijd om u de programma’s te brengen waar u graag naar luistert. We zijn een leuke groep broadcasters die graag samenwerken en ervoor zorgen dat onze programmas en onze muziek zeer divers zijn en aan de smaak van al onze luisteraars voldoen.
veilig bij de buren”
Een holocaust verhaal van Ina Lewis (continuation P 9)
In januari 1943 werd het tijd voor onze familie om onder te duiken, een baby van tien maanden erbij was gevaarlijk. Buurvrienden boden aan om voor mij te zorgen tot zij terug zouden keren. Mijn broers waren al weg onder een andere naam ieder apart.
Mijn ouders gaven wat geld, na een maand vonden die lieve vrienden, ze hadden zelf ook kinderen, dat het nu wel genoeg was geweest. Hij werd NSBer en een Joods kindje kon hij daar niet houden. “Dan moet ik die baby kwijt. “ Zo dacht hij.
In de kerk waren nonnen; toen heeft hij gelogen dat mijn ouders dood waren en hij opgezadeld was met een baby..
Na een paar dagen informeren zeiden de nonnen dat hij wel de instructies precies moest volgen. Ze hadden iets gevonden van een opvangtehuis voor weeskinderen, zo gebeurde het en kreeg hij informatie wat hij moest doen. Ik was toen elf maanden oud. Het plan was om opgehaald te worden door een persoon vlakbij waar hij woonde. Het bleek Constance Koster - Fernhout te zijn, toendertijd een drieentwintig jarige jonge vrouw. Toen had ik den naam Ina de Levie.
Achter het weeshuis was er een opvang met geheime ruimte ertussen wat niemand mocht weten.
More on Page 23
Wij zijn LIVE op 98.1FM op zaterdag om 16h. Onze GLOBAL programmas zijn vrijdag om 18h en zaterdag om 17h.
Geniet je van de Nederlandse radio? Dan zou ik u willen vragen om uw lidmaatschap te verlengen of een nieuw lid te worden. Onze uitzenduren zijn afhankelijk van het aantal betalende leden.
We zijn altijd op zoek naar nieuwe broadcasters om zich bij onze groep aan te sluiten. Mocht U dus interesse hebben om ‘voor’of ‘achter’ de microfoon te zitten, dan horen we dat graag.
U kunt ons volgen op onze Facebookpagina “4EB Dutch”
voor meer informatie.
Wilma Burton Secretary/Broadcaster/Panel Operator 4EB Dutch Radio Group Radio4ebdutch@outlook.com
Oranje boven!
Hoe komt ons koningshuis eigenlijk aan die kleur? En dat terwijl de kleuren in onze nationale vlag rood, wit en blauw zijn?
Het blijkt dat de man die wij kortom Willem van Oranje noemen eerst Prins van Orange genoemd werd. Om regelrecht uit de Wikipedia te citeren, kwam dat zo: “In 1544 erfde de elfjarige Willem het prinsdom Orange van zijn op 15 juli dat jaar overleden neef René van Chalon. Omsloten door Frankrijk was Orange een soeverein territorium van ongeveer 12 bij 25 kilometer, vlak bij Avignon in het stroomgebied van de Rhône.” Tegelijkertijd was hij ook Graaf van Nassau, want zijn vader was Graaf van Nassau-Dillenburg en zijn moeder was Juliana van Stolberg. Zijn oorspronkelijke naam was Wilhelm - vandaar ons volkslied het Wilhelmusen Duits, niet Nederlands, was zijn “moerstaal”. Wat vreemd, eigenlijk, dat een piepklein gebied zoals het prinsdom Orange, dat maar 12 bij 25 kilometer groot was, überhaupt een prinsdom was. Het feit, echter, dat degene die over dat territorium regeerde een prins was, maakte deze erfenis begerenswaard, want nu mocht de jonge graaf zich Prins noemen en een prins staat, per slot van zake, boven een graaf in de adelstand. We hebben onze nationale wapenspreuk: ”Je maintiendrai” - ik zal handhaven - aan deze Franse connectie te danken.
Het Nederlandse wapenschild
Hoe kwam het, echter, dat deze Wilhelm, die nooit zijn Duitse accent zou verliezen, met zijn vernederlandste naam, Willem, zo aanzienlijk in onze geschiedenis werd dat hij de vader des vaderlands genoemd wordt?
Zijn familie, het Huis OranjeNassau bezat aanzienlijke landerijen in de Nederlanden en hij was dus een lokale edelman met belangen in de regio. Toen het repressieve beleid van de Spaanse koning Filips II en de vervolging van protestanten leidden tot de Nederlandse Opstand, kwam Willem naar voren als een belangrijke leider. Katholiek gedoopt, bekeerde hij zich tot het protestantse geloof en plaatste zich aan het hoofd van de beweging. Hoewel hij een belangrijke rol als raadsman aan het hof van Filips II had gehad, verslechterde zijn verhouding met de koning, die het zeker niet waardeerde dat Willem het volgende over gewetensvrijheid in zijn Oudejaarsrede in 1564 zei: “Ik kan niet goedkeuren dat vorsten over het geweten van hun onderdanen willen heersen en hun de vrijheid van geloof en godsdienst ontnemen.” In 1580 heeft Filips hem vogelvrij verklaard. Een vogelvrijverklaring is een soort fatwa, want zo’n koninklijk besluit betekende dat iedereen hem mocht vermoorden zonder daarvoor gestraft te worden. En hij werd in 1584 vermoord, maar de opstand tegen Spanje bleef doorgaan. In 1648 zijn de noordelijke Nederlanden onafhankelijk van Spanje geworden. Van 1588 tot 1795 hadden we de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, een samenwerking van gewesten, die voor een groot deel hun eigen gang gingen. Ik stel voor dat u uw eigen geschiedenisboek of de Wikipedia raadpleegt om erachter te komen hoe en wan-
neer Nederland uiteindelijk een koninkrijk is geworden, want dit artikel begint al aardig op een soort geschiedenisles te lijken. Echter, we zullen zometeen weer even de geschiedenis moeten induiken omdat ik het over een andere plaats genaamd Orange wil hebben, namelijk Orange in New South Wales. Het internet vertelt mij dat Orange een stad in de Central Tablelands van New South Wales is en dat het 254 km ten westen van Sydney en op een hoogte van 862 meter ligt. Het gebied in en om Orange is bekend om zijn vruchten (geen sinaasappelen!) zijn appels, kersen, steenvruchten en wijndruiven.
Wijnvaten als decoratie in een tuin in Orange
De Orange wijnen zijn befaamd, met hun Shiraz en Chardonnay boven aan de lijst. Vooral die wijnen deden mij denken dat de eerste Europese ingezetenen van Orange waarschijnlijk uit dat voormalige kleine prinsdom in de buurt van Avignon in Zuid-Frankrijk kwamen. Maar nee! Op de website WA today onder Traveller, las ik het volgende geschreven door Katherine Scott op 8 maart jl.:There may be a surprising Dutch royal connection behind the name. Scottish surveyor Sir Thomas Livingstone Mitchell, who mapped much of inland NSW during the 19th century, is said to have renamed the then-village in honour of William, Prince of Orange, later king of the Netherlands. (The “Prince of Orange” was a title associated with the Netherlands’ sovereign Principality of Orange, in what is now southern France) Die Oranjes toch!
Dit was Willem Frederik George Lodewijk, oftewel Willem II, die voordat hij de troon besteeg, als 19-jarige samen met Thomas Mitchell, een Schot, in dienst was als adjutant bij de Duke of Wellington, de overwinnaar in de Slag bij Waterloo. Ik citeer direct uit Wikipedia: “His courage and good nature made him very popular with the British, who nicknamed him “Slender Billy”. Dat verklaart de verering, vanwege de moed die hij toonde, en de genegenheid die Thomas Mitchell ertoe leidden Orange naar hem te vernoemen. Volgens Wikipedia was Wellington de commandant van de Britse troepen en hun bondgenoten (waaronder Nederlanders, zoals Willem) die de Franse troepen van Napoleon versloegen in 1815. Zoals wij allen weten, markeerde de slag bij Waterloo de definitieve nederlaag van Napoleon en het einde van de Napoleontische oorlogen.
N.B. Terwijl ik probeerde zoveel mogelijke inlichtingen over Orange uit toeristische bronnen op het internet te halen, merkte ik dat Paul Budde van het Dutch Australian Cultural Centre in Sydney een heel interessant stuk over de connectie tussen Willem II en Orange geschreven heeft. Lezen, jongens en meisjes! Ja, juf.
De invloed van oranje op het Zing! - koor
Janna Hilbrink
En dat is een verbinding, niet van verering, maar van bewondering en genegenheid. Het maakt Nederlanders bij voorbeeld blij als ze horen dat de koningskinderen “gewoon” op de fiets naar school gaan. De Britse hang naar “pomp and circumstance”, oftewel “pracht en praal” druist in tegen de Nederlandse volksaard die uitgedrukt wordt in het populaire gezegde:
Wandtegel in veel Nederlandse huizen te vinden
Koning Willem II oftewel
“Slender Billy”
Ondertussen blijft oranje bovenaan de kleurenlijst van het Nederlandse volk staan, want niet alleen vliegt er op feestdagen een oranje wimpel boven onze rood-wit-blauwe vlag, maar in internationale sportgebeurtenissen betekent een oranje outfit dat men met Nederlandse sporters te maken heeft. Hoewel GrootBritannië ook de nationalistische kleuren die in hun vlag voorkomen op het sportveld gebruikt, heeft ons oranje een directe verbinding met ons koningshuis.
Wat onze verhouding met het vorstenhuis betreft, staan buitenlanders volkomen versteld over de manier waarop Koningsdag gevierd wordt, en wel met vrijmarkten, ook wel vlooienmarkten of rommelmarkten genoemd, door het hele land. Het kan niet informeler. Het idee van vrijmarkten op Koningsdag is blijkbaar in Amsterdam ontstaan om de relschoppers die tegen het huwelijk van Beatrix en Claus waren in toom te houden en om het feest voor iedereen leuk te houden. De vrijmarkt geeft particulieren vergunning om vanaf 6.00 uur tweedehandsgoederen op straat te verkopen. Het is eigenlijk een collectieve garageverkoop. Verkoop van eten en drinken, vooral alcoholhoudende dranken is verboden, maar blikjes frisdrank of zakjes snoep mogen wel. Ik heb op een vrijmarkt in Amsterdam eens een hele mooie tas op de kop getikt en denk nu al vol verlangen aan wat zich morgen gaat afspelen. Want ik zit dit hier op 25 april te schrijven en morgen is het zo ver!
Janna Hilbrink
Willem van Oranje
Run-up to the Brisbane 2032 Olympic & Paralympic Games!
Exciting opportunities in the run-up to the Brisbane 2032 Olympic & Paralympic Games!
A NL Fact-Finding mission delivered a Report shedding light on the potential for international collaboration surrounding the Games. While much has evolved since then, the core message of opportunity remains relevant for Dutch businesses.
Queensland is in its “Golden Decade”, embarking on its largest infrastructure investment in history to prepare for the Games and beyond. Brisbane2032 are not just a sporting event; they are a catalyst for long-term climate-positive development project.
The report highlights key areas where Dutch expertise aligns perfectly with Queensland’s ambitions:
�� Sustainabilit y& Circula r Economy: With Brisbane aiming for a climate-positive Games, your innovative solutions in circularity, waste management, and sustainable practices are highly sought after.
Mobility & Crowd Management: As South East Queensland’s population grows, efficient and sustainable transport solutions and crowd management expertise will be crucial.
Built Environment & Water Management: The significant infrastructure pipeline, including stadiums and community facilities, presents opportunities for resilient and low-carbon infrastructure development.
Digitalization & Digital Infrastructure: From smart stadiums to enhanced fan experiences, digital solutions will play a vital role.
Inclusivity: Ensuring accessible infrastructure and services for all, including Paralympic athletes and patrons.
Recent developments further solidify these opportunities:
• The “100 Day Review Report” (March 2025) by the Games Independent Infrastructure and Coordination Authority (GIICA) underscores the urgency and scale of the infrastructure program, including the need for world-class venues and critical infrastructure.
• The Queensland Government’s announcement of a new 63,000-seater stadium to be built at Victoria Park signifies a major commitment to delivering legacy infrastructure. While the future of The Gabba is under discussion, this new stadium project is a significant development in the built environment sector.
• The “Delivering 2032 and beyond” plan emphasizes connecting Queensland through roads, transport, and supporting grassroots clubs, showcasing the breadth of investment. Events will be hosted across various regions, offering opportunities beyond Brisbane.
Brisbane2032 offers a 20-year runway of opportunities. Now is the time for Dutch companies to “Think Big, Act Small, Start Now” and explore partnerships to contribute to successful and legacy-driven Games.
Info found via linkedin Netherlands Embassy
“ veilig bij de buren” Een holocaust verhaal van Ina Lewis (continuation P 21)
Constance smokkelde baby’s en jonge kindertjes naar een veiligere plek met de verzorginsorganisatie waar Walter Susskind achter de schouwburg in Amsterdam een onderduikplaats met geheime gangen had.
Zo’n achthonderd kindertjes ontsnapten aan de dood en transport. Hijzelf was een Duitse Jood en z.g.n. hulp voor de nazi’s. Hij werd opgepakt met vrouw en twee kinderen in 1944, ze kwamen nooit meer terug.
Instructies voor Constance waren dat er een baby opghaald moest worden in de Vrolik straat. Ze keek op het bord en dacht, “Er is niets ook maar vrolijk in die straat. Al die mensen hier zijn weg en getransporteerd.” Een man zou mij dan overhandigen aan haar. Doordat er Duitsers vlakij aan het schieten waren moest ze nog voorzichter zijn en zou ze iets te laat komen. Het moest bijna in het donker voor de veiligheid gebeuren.
Daar gekomen zei de man. ”Je bent laat, als je in de volgende paar minuten niet was gekomen, had ik haar in de portiek achtergelaten”
In een dekentje gewikkeld en gelukkig rustig en slaperig overhandigde hij mij aan Constance. Ze keek naar de grote grove onaardige man, maar zei geen woord en verborg mij onder haar Schotse Cape en ze liep langzaam weg.
In de oorlog had ik verschillende namen, dat deden de mensen ook voor de veiligheid. In de tussentijd waren mijn toekomstige pleegouders Corrie en Ludwig Schrakamp aan het zoeken om een kind te adopteren uit datzelfe weeshuis, het was een kinderloos
echtpaar. Na verscheidene keren een jongetje van ruimt twee jaar te bezoeken waren ze nog niet zeker of dit het kind zou worden. Hij gilde steeds, maar de papieren waren bijna getekend.
Na de kerk vertelden ze aan wat mensen hun plannen, waar de man bijstond die mij toen had weggegeven en hij zei ‘ als je vlug bent dan is er nog een baby waar ik voor moest zorgen, een weesje, ze zit nu in een weeshuis, denk ik “ Waar het precies was wist hij niet en het werd hem ook niet verteld. De nonnen wisten het natuurlijk en gaven het adres met voorzichtigheid door.
ja hoor, wat een leuk kindje. Hun werd verteld voor de tweede keer dat dit kind geen ouders meer had dus mochten zij haar hebben in plaats van dat jongetje. Na acht dagen goede verzorging in het weeshuis besloot de instatntie met navraag of die mensen wel geschikt hiervoor waren , mij mee te geven.
Ze waren goede mensen en gaven mij een huis.
Tot aan hun dood bleef ik hun pleegdochter en Ludwig Schrakamp was getuige op mijn trouwen.
Toen werd ik Ineke Schrakamp en ze lieten mij katholiek dopen na een klein jaar bij hen te zijn. geweest. Diezelfde buurman heeft mij later verraden toen ik ruimt twee jaar oud was. Mijn moeder ging na een paar maanden stiekem terug uit het onderduikadres, wat heel gevaarlijk was. Maar ze wilde mij even zien na twee maanden ondergedoken te zijn geweest. Ze wilde weten hoe ik het maakte bij die goede buren waar ze mij achtergelaten had.
Maar ze kreeg een schok, haar
kind was niet bij de buren. Hij ze: “ Ik heb je kind weggegeven aan een kinderloos echtpaar, jullie gaven me geen geld meer. Moeder was erg overstuurd en ging naar het adres waar ik volgens hem was. De mensen waren niet thuis, nog meer paniek, en het was levensgevaardlijk om als Jodin buiten te lopen. Een paar dagen later probeerde ze het nog een keer met de hulp van haar onderduikers. Toen waren mijn pleegouders thuis en moeder zag dat ik goed verzorgd werd , en zei, Als wij niet terugkomen, willen jullie haar dan houden? Dat werd haar beloofd en dat was voorlopng de laatste keer dat mijn moeder mij toen zag, dertien maanden oud, veilig en wel bij mijn lieve pleegouders. De pleegouders zorgden met veel liefde voor mij ,totdat ik verraden werd in mei 1944. De buurman kwam met de Gestapo in hun huis om mij mee te nemen en ik ging op transport naar het doorgangskamp Westerbork. Mijn pleegvader moest vier weken in het gevang zitten, omdat hij een Joods kind verborgen had. Zo kwam ik in een weeshuis voor onbekende kinderen. Na enige weken daar werd ik bijna geadopteerd door mevrouwe en meneer Hirsch van de modezaken in Amsterdam; Ik heette toen “Gonny Hirsch” Mijn ouders en grootmoeder dachten dat ik veilig in Amsterdam zat. In het kleine plaatsje Ammerstol waren zij voor bijna anderhalfjaar ondergedoken bij lieve mensen, helaas lag de verrader daar op de loer.
Meer in de volgende courier Dit verhaal is first published in Centre news in 2015 : Jewis Holocast Centre . Geschreven door Ina Lewis en geedit door Renee Feikema
SPORT
phone to check the Ajax result. PSV scored first in the 17th minute after a harmless shot was deflected by a defender into his goal. The second goal, three minutes later, was gift after the Heracles defence attempted to play the ball out while four PSV attacked quickly closed in winning the ball to score.
Anxious Ajax supporters exchanged nervous glances as their team struggled to score. Ajax began well and perhaps should have scored in the 9th minute. When it did come in the 27th minute, it was a great goal scored from an acute angle by Anton Haael. A low pass was made from the right to Brobbey who immediately passed to Haael whose low thunderbolt shot found the far corner. Suddenly the Ajax supporters found their voice. However, PSV scored a third in the 35th minute. There was little doubt that PSV would easily win the match.
At halftime, supporters from both teams checked their phones. An Ajax win was not a certainty as Groningen had more shots at goal than Ajax (14 – 10). In the 52nd minute, there was joy for both the Groningen and PSV supporters when Thomas van Bergen scored. It was bad defence by Ajax. Anticipating a diagonal cross, the defence pushed out, but one player remained allowing Van Bergen to meet the cross close to goal.
It was strange watching PSV supporters cheering for no reason, or so it seemed. A ripple of
joy spread through the crowd after they realised Groningen had scored.
In the 55th minute, Farioli brought on Klaasen and Weghorst. He has been severely criticised by the Dutch media for having a blind spot for Brobbey over a proven goal scorer in Weghorst. It didn’t take long for Weghorst to score. A diagonal cross from Berghuis found the outstretched foot of Weghorst who scored from close range. This was it! This was the championship, thought the spectators who were slightly more inebriated than before. It seemed inevitable that the title would come home to Ajax. Their collective breaths were held when Groningen almost scored from a fierce drive. When Berghuis scored in the 81st minute, Ajax supporters believed the title was theirs. But wait, a very lonely linesman not far from the Ajax supporters held up his flag. After the VAR checked, Berghuis was offside being just a little too slow to step back half a metre. Meanwhile, in Eindhoven, PSV scored their fourth goal, but it was all academic if Ajax could hold onto their lead.
Suddenly all hell broke loose in Groningen in the 99th minute after a horrible tackle on Jordan Henderson by Lucio Velente. A fracas ensued before the referee could calm the situation. A red card was issued to Velente. Surely now Ajax could defeat a 10-man Groningen. In the 97th minute, Sutalo had a brain snap giving a way stupid
Droomreis naar Austral ië of Nieuw-Zeeland?
foul in a dangerous position. The Groningen goalkeeper raced upfield to add his presence in the box. On the way he shouldered an Ajax player out of the way sending him to the ground. Although the foul was clear, no action was taken as the free kick had yet to be taken. Distracted, the Ajax defence was sitting too close to goal allowing the Groningen players to run in to just a metre from the goal. All it needed was to find the head of a Groningen player, Thijmen Blokzijl to score in the 99th minute. Meanwhile, in Eindhoven, the game had already finished. Players were walking around resigned to the belief that Ajax had won. But no one in the stadium left. Glued to their phones, there was an eerie silence followed by an enormous roar. It took a few seconds before the result filtered down to the players who joined in with the celebrations. The impossible happened! PSV were now one point ahead of Ajax at the top of the table with one match remaining. Malik Tillman scored twice and provided an assist, while Ismael Saibari netted a brace. It was a record-breaking game for PSV as they topped the 100 goals in the season for the second year in a row, setting a record with six players hitting 10+ goals this season.
Has any leading team ‘bottled’ after leading the competition with only five games to go? Two years ago, Arsenal were eight points clear at the beginning
Bij Australia Expert & New Zealand Expert regelen we alles voor je: van familiereizen en groepsreizen tot camper- en autoreizen, high-end én budget.
Geweldige routes, toffe tours, vluchten, highlights én camperhuur: wij helpen je van A tot Z!
Speciaal voor Dutch Courier-lezers: 5% korting op camperhuur met code DUTCHCOURIER
Scan de QR-code en start je avontuur!
@australiaexpert // @newzealandexpert
by Henry van Zanden
of April and lost the Premier League title to Manchester City. However, that was with n\e games to go, and City had a match in hand.
With only one game to go, PSV lead by one point and will visit Sparta Rotterdam in their hope to snatch the title from Ajax who will play FC Twente at home.
Both teams must win to win the title. However, a draw by both sides will see the title go to PSV.
The game that won PSV the Championship PSV had never given up the title. Two weeks ago, after being down 2 nil against Feyenoord at De Kuip, PSV’s hope of regaining their title seemed to be gone. However, they rallied to win 3-2 with Noa Lang scoring the winning goal in the 99th minute.
Against the run of play, Feyenoord scored from two long passes, including one from their goalkeeper. Although PSV dominated possession and shots on goal, they were two goals down after only ten minutes. Feyenoord thought they could hold onto their lead by defending for the rest of the game. They allowed PSV twice the amount
of possession, twice the number of passes and three times the number of shots. It was a bad-tempered game at times, with 5 yellow cards issued and one red (Feyenoord) in the 90’ minute.
After Ivan Perisic scored in the 50’ minute, suddenly there was hope for PSV who continued to press until Noa Lang scored the first of his two goals in the 73rd minute.
The Sons of Legends
Eleven players who followed their father’s footsteps. S. Kluivert (17), J. Kluivert (26), R. Kluivert (23). S. Van Persie (18). R. van Bommel (20) J. Schneider (18). G. Reiziger (19). D. van der Vaart (18). J. Mathijsen (17). D. Blind (35) and goalkeeper, R. Koeman Jnr (29).
