Bevrijdingsfestival Fryslân 2024

Page 1

Vrijheid

FESTIVALKRANT 2024 BEVRIJDINGSFESTIVAL FRYSLAN .NL
Vertelt

Lees wat je wilt, lees wat je raakt.

Vanuit verschillende perspectieven brengen we jou het nieuws dat telt. Of het nu gaat om analyses, reportages of opiniestukken. Lees je met ons mee?

lc.nl
26 11 2022 Voorland dersaksen Watschuilterachterhetplanvooreenluxeeco-resortWaadhoekerhout? Opinie:20jaarin2050,eenoefeningintoekomstdenken.‘Achterafblijkt2023eenkanteljaartezijngeweest’ ColumnsvanJantiendeBoer,JanPostma,RenéDiekstraenWimBeekman vrijdag Legalisati stopt met Friesembo-scholensamen verderalsFirda OersetterFeddeDijkstraoerJoseph Roth:monargist,sosjalistenanargist regeldhedeninmetnamedegrote Yesilgözhaaltw fel uitnaar relschoppers Sluimerende onze Opnieuwgrotezorgen omtoekomstThialf OpmarswolvenuitDuitslanden Fabio &Juliusvriendenopdefiets Weekend TICKETSVIADELANDBOUWBEURS.NL WTC EXPO DELANDBOUW BEURS DEC.7T/M9 2022 Met‘goudomrande’regelingen,volvan‘hoopentoekomst’,wil hetkabinetzicheenweguitdestikstofcrisiskopen.Agrariërs, zoalsDurkenJannekedeVriesuitBeetsterzwaag,zieninde plannenjuistweinigtotgeenperspectief –w Meeroppagina’s2,3,22en23

Vrijheid vertelt

Op 5 mei vieren wij het meest kostbare goed dat we als samenleving hebben: de vrijheid. Het leven in vrijheid, maar ook de vrijheid om te zijn wie je bent.

De landelijke rode draad in de vrijheidsviering is dit jaar ‘vrijheid vertelt’. Wat mij betreft een mooi thema, want een verhaal kan veel teweegbrengen. Het kan je nieuwe inzichten geven, of een ander perspectief. Het kan je aan het denken zetten. Bijna 80 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog zijn er nog maar weinig mensen die hun eigen verhaal van toen kunnen vertellen.

Daarom is het aan ons allemaal om deze verhalen in leven te houden. Ook om bewust te zijn van de verantwoordelijkheid die we tot op de dag van vandaag hebben om de vrijheid te koesteren en te beschermen. En dat geldt niet alleen voor de Tweede Wereldoorlog. Ook de verhalen van mensen in actuele conflictgebieden herinneren ons eraan dat vrijheid geen vanzelfsprekendheid is.

Deel vandaag ook jouw verhaal. Want door samen te komen en naar elkaar te luisteren kunnen we vieren wat we in elkaar herkennen en wat ons verbindt.

Maar ook de dingen waarin we van elkaar verschillen. Daar kunnen we veel van leren. Van ervaringen, overtuigingen

of passies. En natuurlijk is het een dag om samen kunnen lachen, dansen en te genieten van de vrijheid die we koesteren. Graag wil ik mijn dank uitspreken aan iedereen die ons bevrijdingsfestival mede mogelijk maakt. Alle vrijwilligers, donateurs en de diverse partners die een onmisbare bijdrage leveren. Een bevrijdingsfestival zonder deze steun is ondenkbaar.

Bevrijdingsfestival Fryslân is voor iedereen: met een programma voor jong en oud en een breed palet aan muziek en activiteiten. Geniet van de dag en vier de vrijheid!

Frank de Vries, Voorzitter Bevrijdingsfestival Fryslân

C olofon

Uitvoerend producenten: Johan Koster & Thijs ten Berge

Inhoudelijke projecten en Kinderfestival: Nanda Tuinstra & Sanne Terpstra

Marketing & Communicatie:

Thea van der Schaaf

Vormgeving:

Chantal van Wieren (Sprog)

Website:

Tim Kuiper

Social Media (en Platenbeurs):

Janneke Vonk

Vrijwilligerscoördinatie:

Anne Willem Penninga

Technische productie: Olaf Hansson

Artiestenproductie:

Marein van Wifferen

Programmeur Sena Stage: Jeroen Toussaint

Productie Firda Stage:

stagiaires Ymkje Yntema en Lucas Abma

Uitgave en advertenties:

Devea, Doede Vellema

Oplage en verspreiding: 55.000, huis aan huis in de gemeente Leeuwarden

Fotografie:

Lucas Kemper

Cato Raymann

Stichting Bevrijdingsfestival Fryslân

Frank de Vries

Marre Sloots

Judith Zijlstra

Harmen de Haan

Postbus 2610

8901 AC Leeuwarden bevrijdingsfestivalfryslan.nl

Inhoud Vrijheid vertelt 3 Colofon 3 Herdenking 5 Ambassadeurs 5 Blokkenschema 7 Programma 9 Programma 11 Vrijheidssoep 13 Bevrijdingsrok 15 Kind in de oorlog 17 Herdenken en vieren 19 Plattegrond 21 Een circulair festival 21 Vrienden van Bevrijdingsfestival Fryslân 22 3

UIT?

PARKEER JE FIETS

VEILIG EN VOOR NIETS!

OOK TIJDENS HET BEVRIJDINGSFESTIVAL

Sint Jacobsstraat

5 mei 13:00 uur tot 6 mei 01:00 uur

Zaailand

5 mei 10:00 uur tot 6 mei 01:00 uur www.fietsenstallingleeuwarden.nl

P AVONDJE
Met je fiets, e-bike of scooter naar de binnenstad? Stal hem dan in één van onze fietsenstallingen aan de Sint Jacobsstraat of het Zaailand en wandel de binnenstad in.

HERDENKING

Op zaterdag 4 mei is de Prinsentuin in Leeuwarden het decor van de jaarlijkse Provinciale Herdenking. Het programma, dat begint om 19:30 uur, is geschikt voor jong en oud.

Burgemeester Sybrand Buma spreekt een herdenkingsrede uit. Er is muziek van Brassband ‘Hosannah’ en Kaspar, de Friese ambassadeur van de Vrijheid 4 en 5 mei. Er wordt een gedicht voorgedragen door Denia Laanstra en Isa van Renen van OSG Mariënburg in Leeuwarden. Er zijn interviews met stadsdichter Marrit Jellema en Wietske de Boer over het gedichtenproject met de scholen, de Friese ambassadeur van de vrijheid Kaspar, en met Jacques Kooistra van de stichting Hunting Jack. Na de herdenking worden er kransen gelegd bij het oorlogsmonument en is er een defilé.

Na afloop van de ceremonie vertrekken leden van Loopgroep Leeuwarden en A.V. Lionitas naar Wageningen om het bevrijdingsvuur op te halen, samen met Verschilmaker Erik Blank. Erik is directeur van Stjoer en heeft als visie dat iedereen er toe doet, wat je achtergrond ook is.

In estafettevorm brengen de lopers het vuur vervolgens naar Leeuwarden, waar ze samen met de Erik Blank en burgemeester Sybrand Buma en kinderburgemeester Levi Silvijn op 5 mei om 13:00 uur Bevrijdingsfestival Fryslân openen op het Oldehoofsterkerkhof.

De provinciale herdenking is vanaf 19:30 uur live te volgen via Omrop Fryslân radio, televisie en internet.

AMBASSADEURS

Landelijke ambassadeur Son Mieux

Son Mieux is de landelijke Ambassadeur van de Vrijheid die tourt langs Bevrijdingsfestival Fryslân! Met hun muziek zetten ze graag negatieve ervaringen om in een hoopvolle boodschap. Vrijheid draait voor Son Mieux om jezelf kunnen uiten.

De zeskoppige band Son Mieux bestaat al bijna 10 jaar. In 2022 braken ze door bij het grote publiek met hun hit Multicolor. Al sinds hun bestaan treden ze op op Bevrijdingsfestivals. Zanger Camiel:

“Het leek me altijd een enorme eer om Ambassadeur van de Vrijheid te mogen zijn.” Violist Maud vult aan: “We hebben het er zeker over gehad binnen de band, dus het is heel gaaf dat die wens nu uitkomt.” Camiel vertelt dat ze door de jaren heen steeds meer de betekenis van de Bevrijdingsfestivals zijn gaan begrijpen. “Als je jonger bent, kom je vooral voor de muziek en om een feestje te vieren. Nu we ouder worden, krijgt zo’n dag steeds meer lading.”

Samen met een artiest die uit Rusland is gevlucht gaat Son Mieux voor 5 mei een nieuwe versie maken van Feels. Maud: “We gaan in gesprek met deze artiest die niet vrij is zich te uiten zoals die wil. Wij hebben natuurlijk een luxepositie in dit land waarin dat wel kan en mag.” Camiel: “We hebben hele verschillende levens.

Hoe meer je over elkaar weet, hoe beter je op dezelfde golflengte kan zitten.

Daarom willen we het verhaal delen van iemand die Rusland uit moest vluchten, omdat je die kant van deze oorlog niet vaak hoort.”

Son Mieux, Landelijke ambassadeur van de vrijheid is te zien:

5 mei, Bevrijdingsfestival Fryslân, 16:00 uur, Mainstage

Gedicht door Denia Laanstra en Isa van Renen van OSG Mariënburg in Leeuwarden

Het eeuwige licht

De wereld die vindt dat jij er niet mag zijn

Dagenlang in een overvolle trein

Op een perron met duizenden mensen zoals jij Wachtend in de rij

Een arts die in 1 seconde je lot bepaalt

Geen idee welke bestemming je hebt gehaald

Kleine kinderen die jou vertrouwen

Die zich krampachtig aan je vasthouden

Geen idee wat jullie staat te wachten

Wetend dat mensen jullie verachten

Met een hele groep word je naar een gebouw geleid

Hand in hand met je man de hele tijd

Een kleedkamer waar je je uitkleden moet

Een warme douche is wat je vermoedt

Daar sta je met je jonge gezin

Alleen omdat je geboren bent als Jodin

Mensen om je heen vallen langzaam neer

Met de minuut worden het er meer

Je man, je kinderen dicht tegen je aan

Je voelt de liefde voor je gezin door je aderen gaan

Een traan loopt over je gezicht

Dan loop je met je gezin naar het eeuwige licht

Friese ambassadeur

Kaspar

Kaspar opent Bevrijdingsfestival Fryslân voor ons als Friese Ambassadeur van de Vrijheid. Dat doet hij samen met 7 andere muzikanten op mainstage, nadat het bevrijdingsvuur is ontstoken. Hij hoopt met zijn muziek zijn publiek uit te nodigen op zoek te gaan naar innerlijke vrijheid.

Vrijheid is voor Kaspar iets heel persoonlijks. “Het gevoel van vrijheid na een oorlogssituatie ken ik niet. Ik kan me niet goed voorstellen hoe ik me zou voelen in een situatie waarin ik niet kan gaan en staan waar ik zou willen. Die belemmering in vrijheid op innerlijk vlak ken ik zelf wel heel goed, ik ben daar iedere dag mee bezig.”

Wiebe Kaspers (Jorwert, 1990) heeft ruim 15 jaar ervaring als muzikant en liedjesschrijver. Sinds oktober 2022 doet hij dat onder de naam Kaspar. Als Ambassadeur van de Vrijheid op Bevrijdingsfestival Fryslân optreden, noemt hij een bekroning op zijn werk.

“Dat ik ook op 4 mei tijdens de Provinciale Dodenherdenking in de Prinsentuin in Leeuwarden mag optreden, vind ik een eer.” Kaspar speelt ‘No-man’s-land’ op 4 mei met een violiste en een gitarist. Op 5 mei pakt hij groots uit, met een 8-koppige formatie.

Kaspar maakt als veelzijdig muzikant popmuziek met symfonische invloeden.

“Ik denk, wanneer je je bewust bent van een grote innerlijke vrijheid, dat je jezelf

dan ontzettend goed kan ontplooien. Ik zou het fantastisch vinden dat ik anderen met mijn muziek kan uitnodigen om ook die vrijheid op te zoeken.”

Kaspar, Friese ambassadeur van de vrijheid is te zien:

4 mei, Provinciale Herdenking, 19:30 uur, Prinsentuin & 5 mei, Bevrijdingsfestival Fryslân, 13:15 uur, Mainstage

5

* Waan je terug in de tijd van de ‘Koude Oorlog’ in de grootste bunker (1100M2) van de civiele verdediging in Nederland.

* Maar liefst 150 personen konden 14 dagen lang in de bunker verblijven zonder naar buiten te hoeven.

* Het bunkercomplex is nog voor 90% intact.

* Ook is er een segment van de Berlijnse muur te bewonderen alsmede een aantal voertuigen.

OPENINGSTIJDEN

Iedere eerste zondag van de maand van 11.00 tot 16.00 uur Daarnaast iedere woensdagmiddag van 13.30 tot 16.00 uur behalve in de maanden december en januari.

In de zomermaanden extra geopend tijdens een aantal weken op woensdag, donderdag en vrijdag van 13.00 - 16.00 uur.

Voor de juiste weken zie website van het museum.

Burstumerdyk 1 - 9001 ZC GROU www.museumbeschermingbevolking.nl

Kennis verrijkt en geeft vrijheid!

Podcasts en gratis lezingen over actuele maatschappelijke onderwerpen

www.sgleeuwarden.nl

BLOKKENSCHEMA

5 mei in Leeuwarden

MAINSTAGE Oldehoofsterkerkhof SENA PERFORMERS STAGE Noorderplantage FIRDA STAGE Prinsentuin PRINSENTUIN STAGE Prinsentuin OMROP FRYSLÂN POADIUM Wissesdwinger DANCE STAGE Matahariplein 13:00 13.00 - 13.15 Opening 13:15 13.15 - 14.00 Kaspar Friese ambassadeur 13:30 13.30 - 14.30 Hippe Gasten 13:45 14:00 14.00 - 14.45 Dan And The Middle Men 14.00 - 14.30 Frysance 14.00 - 14:30 Nothing / Kaydee and the Goodfornothing Boys 14:15 14:30 14.30 - 15.15 Prins S. en de geit 14.30 - 15.45 Hesz & Tombah 14:45 14.45 - 15.45 The Hangouts Stones Legacy 14.45 - 15.15 F.O.D. 15:00 15.00 - 15.30 Nozems 15:15 15.15 - 16.00 Babs 15:30 15.30 - 16.00 Bildtstar 15:45 15.45 - 16.15 Richy Montana 16:00 16.00 - 16.45 Son Mieux Landelijke ambassadeur 16.00 - 16.30 Elayne 16:15 16.15 - 17.30 Marlon Pichel 16.15 - 16.45 Folgas 16.15 - 17.00 Dirty Berry 16:30 16.30 - 17.15 Given Ski 16:45 17:00 17.00 - 17.30 Velvet 17.00 - 17.30 Jitiizer 17.00 - 17.30 Cloudrider 17:15 17:30 17.30 - 18.30 Froukje 17.30 - 18.00 De Doelleazen 17.30 - 18.15 Kroegtijgers 17:45 17.45 - 18.30 Boneripper 18:00 18.00 - 18.30 I Hate Sports 18.00 - 19.00 Latino BM Royale 18:15 NEUSHOORN HEAVY STAGE 18.15 - 19.00 Robin Roij 18:30 18:45 19:00 19.00 - 19.45 Gunmoll 19.00 - 19.45 Never Been To Berlin 19.00 - 19.30 Nozems 19.00 - 19.45 Stoflik Omskot 19.00 - 19.45 Julian Snijder 19:15 19:30 19:45 19.45 - 20.30 Jurab 20:00 20.00 - 20.30 Amber 20:15 20.15 - 21.15 De Hûnekop 20.15 - 21.00 Byrchwood 20.15 - 21.00 God Dethroned 20:30 20.30 - 21.15 Steff Da Campo 20:45 21:00 21.00 - 21.45 Coach 21:15 21.15 - 22.00 Coco Coquelicot 21.15 - 21.45 Victory 21:30 21.30 - 22.15 Bizkit Park 21:45 21.45 - 22.30 Pieter Sahieter & All The Fokk 22:00 22.00 - 23.00 Kraantje Pappie 22:15 22:30 22:45 23:00 23:15 23:30 17:25 - 17:30 5 Mei Moment 14:30 - 22:30 FREEDOM STAGE Gouverneursplein 13:00 - 18:00 PLEIN VAN DE VRIJHEID Prinsentuin TUIN VAN DE VREDE Tuin keramiekmuseum Princessehof 12 :00 - 18:00 Platenbeurs op de Groeneweg! 13:00 - 18:00 kinderfestival
Change overs DJ’s: Renzo, MXLY, Dianco, Overblast
Host: Rowan Veltman
7
SUPPORT. EXECUTE. SUCCEED. WWW.GVSTAGEEQUIPMENT.NL WWW.NEUSHOORN.NL NEUSHOORN WOE
ZON 23 JUN VRI 12 JUL WOE 17 JUL VRI
VRI
VRI
VRI 21 JUN MAGIC
CRADLE OF FILTH THE DELINES NERVANA BENJAMIN HERMAN’S VROEGZAT GUNMOLL WAYLON BUGHOUSE
8 MEI
10 MEI
31 MEI
31 MEI
TOM & YURI

PROGRAMMA

VERSCHILMAKER ERIK BLANK

Erik Blank, directeur van Stjoer, is onze verschilmaker dit jaar! Erik heeft als visie dat iedereen er toe doet, wat je achtergrond ook is. In zijn werk geeft hij, samen met de medewerkers en vrijwilligers, dit vorm door in te zetten op laagdrempelige activiteiten voor mensen met een psychische kwetsbaarheid en nieuwkomers, waar zij mogen ervaren dat zij er toe doen en hun talenten mogen (her)ontdekken.

Stjoer is een zelfregie- en herstelorganisatie in Friesland. Stjoer gelooft in herstel en persoonlijke ontwikkeling voor iedereen. Stjoer ondersteunt mensen met een sociale en/of psychische kwetsbaarheid bij het (her)ontdekken van hun eigen mogelijkheden en talenten. Stjoer ziet de mens en kijkt verder dan een diagnose, indicatie of label. Op deze manier draagt Stjoer bij aan een inclusieve samenleving voor mensen met een sociale en/ of psychische kwetsbaarheid, gaan ze eenzaamheid tegen, maken ze mensen mentaal veerkrachtiger en geven ze mensen de mogelijkheid om hun leven in te vullen zoals zij graag willen.

5 MEI MOMENT

MAINSTAGE | 17:25

Op 5 mei staan bijna 1 miljoen bezoekers van alle bevrijdingsfestivals in Nederland stil bij vrijheid. Gezamenlijk met alle festivals doen we dat op een hele speciale manier. Kom bij Bevrijdingsfestival Fryslân vlak voor het optreden van Froukje naar de Mainstage en je kunt het meebeleven!

AMNESTY INTERNATIONAL

VAN RAVESTEIJN

WIE VAN DE DRIE?

OOK OP ONS FESTIVAL:

Tûmba, de organisatie die helpt discriminatie te signaleren en voorkomen.

Met een activerend spel wil Amnesty International bezoekers van ons festival in gesprek brengen over het belang van mensenrechten en de bescherming hiervan. Je kunt meteen in actie komen door het ondertekenen van een petitie.

Dit jaar voert Amnesty International actie tegen de oorlogscensuurwet in Rusland. Je kunt solidariteitskaarten schrijven naar vreedzame activisten in Rusland die door deze wet veroordeeld zijn.

PORTRETJE VRIJHEID

PLEIN VAN DE VRIJHEID

Studenten van de opleiding Mediavormgeving van Firda maakten portretten met het thema vrijheid in de vorm van een foto of schilderij. Ze hebben zich laten inspireren door een bezoek aan het Fries Verzetsmuseum. De studenten hebben compleet de vrije hand gekregen om hun portret op een eigen, creatieve manier in te vullen. De portretten zijn tot en met 4 mei te zien in dbieb in Leeuwarden en worden op 5 mei op het Plein van de Vrijheid tentoongesteld. Bekijk ook de video’s online.

FIRDA VERTELT

Firda vertelt is een inhoudelijk programma dat je vindt bij Firda Stage in de Prinsentuin. Via QR-codes op fakkels vind je persoonlijke verhalen van studenten, waarin ze hun ervaring delen over vrijheid en onvrijheid.

In een klein theater in de buitenlucht komt het interactieve programma ‘Wie van de Drie’ tot leven. Een presentator staat klaar om het publiek te verwelkomen en dan kan de show beginnen. Drie jongere spelers staan centraal, elk met hun eigen verhaal en geheimen. Wie van de drie is een oorlogskind? Uit onverwachte hoek meldt zich een man die het verhaal niet herkent. Dat verhalen zich kunnen vervormen van generatie op generatie, wordt duidelijk tijdens het spel. Van horen zeggen worden levensgeschiedenissen gevormd, soms tot onherkenbare vertelsels. Heden en verleden komen bij elkaar in het theaterspel van Van Ravesteijn. Wie vertelt de waarheid?

PLATENBEURS

GROENEWEG | 12:00 - 18:00

De PlatenBazen (Variaworld) zijn op 5 mei in Leeuwarden met een markt waar iedere liefhebber van tastbare geluidsdragers ruimschoots aan zijn of haar trekken komt! Een beurs met letterlijk duizenden lp’s, singles, cd’s, dvd’s, cassettes en merchandise in de meest uiteenlopende genres en van Abba tot ZZ Top. Nieuw en tweedehands, van million seller tot obscuur collectors item.

KUNSTKADE:

MAAK ’T MOOI!

Wat betekent vrijheid voor jou en hoe geef jij hier vorm aan? Teken of doodle erop los bij de stand van Kunstkade, hang jouw idee over vrijheid in de blinkerboom, de wensboom van kinderburgemeester Levi Silvijn. Of voel je vrij en hoela hoep een eind in de rondte met Linda Sinnige!

Ook mooi: vanuit

Talentontwikkeling op Maat (een onderdeel van Kunstkade) is er een expositie over het thema ‘Vrijheid Vertelt’ door jonge talenten van de kunstenaars Hein de Graaf, Issi Borgers en Marien Buijs. We zien je graag op het Kinderfestival!

9

Ontdek het

Fries Verzetsmuseum en sta oog in oog met Fryslân in oorlogstijd

een verhaal dat je raakt!

Een bezoek aan het Fries Verzetsmuseum is een ontmoeting met de bewoners van Fryslân in de jaren 1940-1945. Ooggetuigen en voorwerpen met een persoonlijk verhaal brengen de oorlog heel dichtbij. Het is een verhaal dat raakt, confronteert en aan het denken zet.

www.friesverzetsmuseum.nl

Het

Steun het museum. Word vriend! Kijk voor meer informatie op friesverzetsmuseum.nl/wordvriend

Fries Verzetsmuseum is onderdeel van het Fries Museum.

WTF HAPPENED

PLEIN VAN DE VRIJHEID

Wat doe jij als JOUW vrijheid wordt ontnomen? Bij ‘wtf happened’ daagt O3 je uit om te voelen wat vrijheid werkelijk inhoudt. Wat is nog van waarde voor jou wanneer de pleuris uitbreekt? En wat laat je achter? Denk je dat je veilig bent? Vergeet het maar!

LIVING LIBRARY

TUIN VAN DE VREDE

In Living Library gaan deelnemers in gesprek met mensen die om wat voor reden dan ook ver van hen af staan. Bijvoorbeeld omdat ze als soldaat hebben gevochten in een oorlog, of omdat ze autistisch zijn, of opgegroeid in een gezin dat in de Tweede Wereldoorlog met de Duitsers sympathiseerden.

DE TYPEMACHINE

TUIN VAN DE VREDE

Ieder mens, jong en oud, heeft levenswijsheden. Welke wijsheid wil jij graag delen met de wereld? Deel je wijsheid met een ander op zondag 5 mei tijdens Bevrijdingsfestival Fryslân. In ‘De Tuin van de Vrede’ staat Sonja Knoppers klaar met prachtige typemachines om het leven van jezelf, én dat van een ander, te verrijken. Het enige wat jij hoeft te doen: typen!

POEM BOOTH | DBIEB

PLEIN VAN DE VRIJHEID

De Poem Booth is een op AI-gebaseerde dichtmachine. Het genereert prachtige gedichten op basis van ter plaatse genomen foto's, als reactie op de scène die de foto vastlegt. De booth maakt gebruik van het bestaande werk en input van schrijvers, in combinatie met geavanceerde taalmodellen zoals ChatGPT. Daarmee probeert deze machine jou te motiveren om te lezen en te schrijven!

ERNA ONTVLUCHT DE OORLOG IN TEKENINGEN

NOG T/M 12 JULI

In Historisch Centrum Leeuwarden (HCL) is aandacht voor een bijzondere collectie tekeningen. De tekeningen zijn eind jaren dertig en begin jaren veertig gemaakt door het joodse meisje Erna Rozenberg (Leeuwarden, 1 november 1928 –Auschwitz, eind november 1942) en tonen een gefantaseerd beeld van Leeuwarden in een - in werkelijkheid - duistere periode.

KINDERFESTIVAL

Scouting Burmania, de scoutingvereniging die dit jaar maar liefst 95 jaar bestaat, is er op 5 mei weer met leuke activiteiten voor de kleinste bezoekers! De kabelbaan keert terug en je kunt lekker marshmallows roosteren!

Erna was de dochter van Joël Rozenberg (Leeuwarden 1879 –Auschwitz 1942) en Minni Hess (Osnabrück 1890 - Auschwitz 1942). Vader, moeder en Erna zijn in november 1942 vermoord in Auschwitz. Haar beide zusters, Marie (Leeuwarden 1914 – Amsterdam 2000) en Edith (Leeuwarden 1917 – Amsterdam 2014), overleefden de oorlog. Erna groeide op in een gegoede familie. Haar vader was een grote vee- en vleesexporteur en bekleedde meerdere functies binnen de joodse gemeenschap. Het gezin Rozenberg woonde in een mooi huis aan de Van Swietenstraat en Erna bezocht de deftige Hofschool aan het Raadhuisplein.

De ruim honderd tekeningen die de jonge Erna heeft gemaakt zijn deels geïnspireerd op de destijds populaire strip Pam bij de Maanapen (die o.a. in 1940 en 1941 in de Leeuwarder Courant verscheen). Meerdere tekeningen hebben een duidelijke link met Leeuwarden: er komen gebouwen in Leeuwarden op voor, er wordt Liwwadders gesproken of er worden Leeuwarder namen genoemd. Ruim zeventig jaar na dato zijn de tekeningen voor een groot publiek te bezichtigen. Tevens wordt, voor zover dat mogelijk is, een beeld geschetst van het meisje achter de tekeningen. Nog tot en met 12 juli te zien bij Historisch Centrum Leeuwarden aan de Groeneweg 1.

VETERANENDAG

ZAAILAND

De Veteranendag heeft een eigen programma in de ochtend van 5 mei, maar zeker weten dat je aan de muziek kunt horen dat er wat te doen is op het Wilhelminaplein. De veteranen bedanken kan op het Plein van de Vrijheid.

Ook op het kinderfestival: Springkussens van Rojo Events | Ranjakoe met gratis drinken voor kinderen | Glitterdames en Schminkers | Een optreden van Hippe Gasten in de Koepel | Saranti met de leukste shows en workshops

11
Luister op ons festival naar ‘Time to say new things’, gemaakt in het kader van ‘Over de drempel’.

VAN NICK TOET TOMATENSOEP MET MISO EN BOSUI

Chef en tv-presentator Nick Toet kookt dit jaar de Vrijheidssoep. Toet is bekend van zijn eigen YouTube-kanaal EtenMetNick en het televisieprogramma Taarten van Babel. Eten is voor Nick dé manier om mensen samen te brengen. Want juist aan tafel is er volgens hem aandacht en ruimte voor een gesprek met elkaar: “Door naar elkaar te luisteren, kom je erachter hoe het met iemand gaat.” Hij hoopt dan ook dat de mensen op Bevrijdingsdag samen eten en bovenal met elkaar genieten van zijn soep, hetgeen volgens hem uiteindelijk het meest verbindt.

Voor het recept van de Vrijheidssoep 2024 liet de chef zich door zijn oma’s tomatensoep inspireren, waar hij een Aziatische twist aan toevoegde met Koreaanse chilivlokken, miso en bosui.

Voor 6 personen

2 el zonnebloemolie

2 preien, gewassen en in halve ringen

3 uien, gesnipperd

2 teentjes knoflook, gehakt

1 tl gerookte paprikapoeder

1 el Koreaanse chilivlokken (gochugaru) of 1⁄2 el chilivlokken

1⁄2 tl gedroogde oregano

2 el misopasta

3⁄4 tl komijnpoeder

800 gr tomaten uit blik

400 ml kokosmelk

1 groentebouillonblokje

100 gr kapucijners

100 gr doperwten uit de vriezer

Zout en peper naar smaak

2 el olijfolie

3 bosuien, in fijne dunne ringen

2 eieren, geklutst (optioneel)

Vrijheidsmaaltijden: doe mee

Op (en rond!) 5 mei worden overal in Nederland Vrijheidsmaaltijden georganiseerd. In alle vormen en maten. Iedereen kan aanschuiven voor een kom Vrijheidssoep. Want aan de eettafel leren we elkaar beter kennen.

Er worden in Fryslân vrijheidsmaaltijden georganiseerd in: Leeuwarden, Aalsum,

Dokkum, Haulerwijk, Pingjum, Bakkeveen, Stiens, Hommerts, Sint Annaparochie, Minnertsga, Wolvega en op Vlieland, Terschelling en Schiermonnikoog!

Ontdek hier waar je aan kunt schuiven bij een maaltijd of hoe je zelf een vrijheidsmaaltijd organiseert:

1. Besprenkel de soeppan met een beetje zonnebloemolie en gooi je gesnipperde uien erbij, bak je uien glazig. Doe nu je gehakte knoflook erbij en bak 1 minuut mee. Doe vervolgens de gesneden prei erbij en laat 4 minuten op laag vuur meebakken totdat ze zacht zijn.

2. Voeg de gerookte paprikapoeder, komijnpoeder, (Koreaanse) chilivlokken, oregano en 2 eetlepels miso toe en bak een halve minuut mee. Stop hierna de tomaten uit blik erbij, samen met je kokosmelk en het bouillonblokje. Maak de tomaten kleiner met je spatel.

3. Laat alles aan de kook komen. Draai het vuur dan meteen laag, zodat alles zachtjes blijft pruttelen. Laat 3 minuten staan.

4. Haal je pan van het vuur en pureer het geheel met een staafmixer. Eitje erbij? Zet dan een bakpan op het fornuis met 1 eetlepel olie en bak van de eieren een mooi omeletje. Omelet klaar? Rol ‘m op en snij er mooie reepjes van. Bewaar ze voor je garnituur.

5. Doe de kapucijners en doperwten bij je soep en laat warm worden. Snij wat bosuien in fijne ringen. Breng, indien nodig, op smaak met zout en peper. SOEP KLAAR! Gooi wat in een bakkie en doe er wat olijfolie op met je gesneden bosuien en omeletreepjes. DE VRIJHEIDSSOEP

VAN NICK TOET Tomatensoep met miso en bosui

Keukenspullen Soeppan, bakpan/ koekenpan, staafmixer

Vrijheidssoep en falafel bij Fursa

Tot en met 5 mei koop je een blik óf een bord soep bij Fursa op de Prins Hendrikbrug in Leeuwarden.

Het loket is een initiatief van Salah Aldin Alaybi, in samenwerking met Johannes van Wieren van Stichting Jong en Ondernemend Fryslân. Lees er hier meer over: Voor elk blik dat verkocht wordt bij Fursa, doneert Bevrijdingsfestival Fryslân een blik soep aan de voedselbank.

broodjes Vrijheidfalafel in de aanbieding, heerlijk in combinatie met de soep!

Soep bij Poiesz

Dankzij een mooie samenwerking kun je onze soep in alle vestigingen van Poiesz supermarkten halen.

Vers op het festival!

Uiteraard ontbreekt de Vrijheidssoep ook niet op ons festivalterrein op 5 mei. Op het Plein van de Vrijheid vind je het ingeblikt terug. Enjoy!

Salah heeft ook lekkere
13

VRIJHEID

Het Leeuwarder Ondernemers Fonds is er voor en door ondernemers. Het LOF ondersteunt, verbindt en adviseert ondernemersverenigingen bij de besteding van het beschikbare budget aan collectieve activiteiten, voorzieningen en evenementen. Het Bevrijdingsfestival is een belangrijk, groot en gratis evenement dat de Leeuwarder ondernemers van harte financieel ondersteunen.

Wil je weten wat het LOF voor jouw project of evenement kan betekenen? Kijk dan eens op onze website. We denken graag met je mee.

LEEUWARDERONDERNEMERSFONDS.NL

WERK MEE AAN DE GROOTSTE EN KLEURRIJKSTE LAPJESROK VAN NEDERLAND

Leuk voor jong en oud!

Iedere vrouw in Nederland een bevrijdingsrok, dat was de droom van Mies Boissevain - Van Lennep. De rok moest bestaan uit allemaal verschillende kleurrijke lapjes, en daarmee symbool staan voor de eenheid van Nederland. Want ook al zien de lapjes er allemaal anders uit, ze vormen één geheel. Bevrijdingsfestival Fryslân is in samenwerking met het Fries Verzetsmuseum vorig jaar begonnen aan het maken van de grootste en kleurrijkste lapjesrok van Nederland!

Dit jaar gaan we er mee verder. Samen met kunstenares Mariken van Geel roepen we iedereen van jong tot oud op om lapjes stof te versieren.

Zo doe je mee:

• Knip een driehoek van stof, ongeveer zo groot als de rok op deze pagina

• Versier deze met textielstiften of andere versieringen, dat mag ook op het festival zelf!*

• Zorg ervoor dat het stofje laat zien wie JIJ bent. Wat vind je leuk? Waar word je blij van? Wat zijn jouw dromen?

• Breng jouw stofje op 5 mei naar het Plein van de Vrijheid op Bevrijdingsfestival Fryslân

* Voor de bevrijdingsrok werden soms stofjes gebruikt die een speciale betekenis hadden. Bijvoorbeeld een kledingstuk dat was gedragen in de gevangenis.

* Er werden soms spreuken of data op de bevrijdingsrokken geborduurd, bijvoorbeeld ‘5 mei 1945’, de dag van de bevrijding

15

VRIJ

om te zijn én te worden wie je bent.

Om je eigen pad te kiezen, voorbij hokjes, kaders en conventies.

Zo vieren wij onze vrijheid, iedere dag.

HOME OF THE ORIGINALS

Kind in de oorlog

Het verhaal van toen in de stad van nu

Hoe beleefden kinderen uit Leeuwarden de Tweede Wereldoorlog? Hoe groot was hun besef van wat er speelde, waren ze bang? Of konden ze nog onbevangen kind zijn? En hoe was het om je jeugd door te brengen in bezettingstijd, als alles om je heen veranderde, en jijzelf misschien nog wel het meest?

Op verschillende plekken in de Prinsentuin in Leeuwarden wordt met levensgrote foto’s verhalen verteld over Leeuwarder kinderen in de Tweede Wereldoorlog. Op de hoek van het pand van Historisch Centrum Leeuwarden zijn videobeelden uit oorlogstijd te zien, met dank aan het Fies Film & Audio Archief.

De oorlogsroute is een initiatief van Bevrijdingsfestival Fryslân in samenwerking met het Historisch Centrum Leeuwarden en het Fries Verzetsmuseum. Scan de foto’s met een QR-code met de camera van je telefoon, en ontdek de verhalen achter de foto’s. Bekijk de foto’s en verhalen tijdens de expositie ook online. De route is te bekijken t/m 10 mei. Zie voor meer WO2routes historischcentrumleeuwarden.nl

17

HERDENKEN EN VIEREN

TWEEDE WERELDOORLOG TOUR IN LEEUWARDEN

Op zaterdag 4, 11 en 18 mei kun je om 14:00 uur meelopen op de openbare Tweede Wereldoorlog Tour in Leeuwarden. Op deze stadswandeling hoor je de meest bijzondere verhalen over de Tweede

Wereldoorlog. Waar zat de bezetter?

Wat gebeurde er met de joodse inwoners? En welke bijzondere actie heeft het verzet uitgevoerd? Meld je vooraf aan op aguidetoleeuwarden.nl

THEATER NA DE DAM IN DE HARMONIE

Op 4 mei om 20:00 uur wordt de Nationale Dodenherdenking gehouden. Bij het Nationaal Monument op de Dam in Amsterdam, maar ook lokaal in het hele land waaronder in de Prinsentuin in Leeuwarden. Na de herdenking, om 21:00 uur, stelt De Harmonie zich open voor Theater na de Dam. Dit in samenwerking met Tryater. Centraal staat de vraag: ‘Wat is menselijkheid?’ De toegang is gratis.

Theater na de Dam is een landelijk initiatief om na de Herdenking nog meer stil te staan. Dit jaar alleen al gelijktijdig meer dan 130 voorstellingen die elk op hun manier betrekking hebben op de Tweede Wereldoorlog. De Harmonie is voor het eerst onderdeel van Theater na de Dam. Om 21:00 uur zie je bij De Harmonie Wat is menselijkheid? Geïnspireerd op het boek ‘Is dit een mens’, van de Italiaanse schrijver Primo Levi die concentratiekamp Auschwitz overleefde. De voorstelling brengt Syrische vluchtelingen, het Nieuw Amsterdams Klarinet Kwartet, Marjolein Ley en Fabian Janssen samen.

Geen mens is hij die… Wat leren we uit dit pijnlijke oorlogsverleden, wat nemen we mee naar het heden en hoe vormen we onze perspectieven voor de toekomst.

‘Wie doodt, is een mens, wie onrecht doet of lijdt, is een mens; geen mens is hij die elk gevoel van grenzen verloren heeft en zijn bed deelt met een lijk.” Deze zinnen komen uit Is Dit Een Mens van schrijver, chemicus en holocaust-overlevende Primo Levi. In deze getuigenis van Auschwitz, in feite zijn gebundelde pogingen om zijn trauma te bezweren, komt hij met vele vragen en voorbeelden ten aanzien van wat dat nu eigenlijk inhoudt, ‘menselijkheid’. Aan de hand van aantal voorbeelden uit zijn boek en versterkt door klarinet muziek in uitvoering van Nieuw Amsterdams Klarinet Kwartet, bevragen in acteurs Marjolein Ley en Fabian Janssen samen met uit Syrië gevluchte jongeren hoe wij anno 2024 willen herdenken.

5 MEI REDE DORPSKERK HUIZUM

De jaarlijks in de Dorpskerk Huizum georganiseerde 5 mei rede wordt dit jaar om 16:00 uur verzorgd door prof.

OMROP FRYSLÂN BRENGT DORPSGEVOEL MET NOARDEWYN LIVE

We hebben een jaar zonder gemoeten, maar Omrop Fryslân is terug met een eigen podium op Bevrijdingsfestival Fryslân. Omrop Fryslân tovert met Noardewyn Live de Wissesdwinger om tot een muzikaal dorpsplein. “Het wordt in enthousiaste middag met veel plezier en muzikale energie”, zegt presentator Willem de Vries.

De middag begint met Kaydee and the Goodfornothing Boys. Daarna zijn er bands als Jitiizer en Folgas. De Doelleazen sluiten de middag spectaculair af. Het programma biedt een variatie aan blues, rock en hardcore, maar alle bands hebben wel één overeenkomst: ze komen uit Fryslân. Willem: “Het hele programma is qua sfeer gericht op het dorpsfeestgevoel.”

Het Omrop Fryslân podium is van 14:00 tot 18:00 uur te vinden op de Wissesdwinger in Leeuwarden. De presentatie ligt in handen van Willem de Vries en Eric Ennema. De thuisblijvers hoeven niks te missen en kunnen het hele feest thuis meebeleven op televisie en online bij Omrop Fryslân.

4 EN 5 MEI BIJ KAZEMATTENMUSEUM

Jaarlijks wordt op 4 mei in het Kazemattenmuseum een dodenherdenking gehouden. Op deze bijzondere plek, waar in mei 1940 225 Nederlandse militairen 17.000 Duitsers wisten tegen te houden, wordt stilgestaan bij de slachtoffers van onder andere de Tweede Wereldoorlog. Vertegenwoordigers van onder andere gemeente, provincie, de krijgsmachtonderdelen, twee basisscholen en Scoutinggroep Jambowa leggen kransen en bloemen. De herdenking vindt plaats om 18:00 uur. Vanaf 17:30 uur is iedereen welkom in het bezoekerscentrum van het Kazemattenmuseum.

Na de herdenking stappen zo’n 25 sporters vanuit Sneek in de bus naar Wageningen voor het ophalen van het bevrijdingsvuur. Zij brengen dit naar het Kazemattenmuseum op Kornwerderzand. Op het monumentenplein wordt het vrijheidsvuur ontstoken. Na een 170 kilometer lange estafetteloop arriveren de atleten op 5 mei om ongeveer 14:30 uur in het Kazemattenmuseum en wordt op het monumentenplein het vrijheidsvuur ontstoken. De lopers worden feestelijk ingehaald. Vanaf 14:00 uur is de toegang tot het museum op 5 mei gratis!

dr. Friso Wielenga van de Universiteit van Münster met een muzikaal optreden door Allen Pieterse (alt/mezzo) en Monique van de Ven (piano) en een optreden van de nieuwe Leeuwarder stadsdichter Marrit Jellema. Het adres van cultuurpodium Dorpskerk

De toegang

los van de administratiekosten van ticketservice (€ 1,00) gratis. Tegenover Intratuin kan gratis geparkeerd worden. Vandaar is het 1 minuut lopen.

Huizum is Huizum Dorp 65 in Leeuwarden. is
19

BEVRIJDINGSFESTIVAL?

SAMEN AFVAL RECYCLEN!

Wat is er mooier dan in vrede en vrijheid leven? Juist! Vrede en vrijheid in een mooie en schone wereld! Samen doen we dat. Hoe? Omrin helpt het Bevrijdingsfestival circulair en duurzaam te maken. Door minder afval, meer recycling en beter hergebruik.

we alles eruit

www.omrin.nl samen
halen

Een circulair festival

Als Bevrijdingsfestival Fryslân streven we ernaar een circulair festival te zijn.

Daarom draaien de generatoren op biodiesel, planten wij projectmatig bomen en werken we tijdens het festival met herbruikbare bekers die we reinigen middels een spoelsysteem.

Hoe werkt het

Voor het eerste rondje drinken betaal je € 3,50 per beker, exclusief een consumptie. Bij inlevering van je laatste beker bij de bar ontvang je een tikkie van € 3,00 terug.

De overgebleven € 0,50 wordt ingezet om alle achterliggende kosten als reiniging, handling, transport en jouw tikkie terug te betalen. Hiermee help je mee aan een goed milieu. Dankjewel!

Rent, Serve, Return!

Onze circulaire ambitie wordt mede mogelijk gemaakt door Vereniging Circulair Friesland, Omrin, Wetterskip Fryslân, Varweg, StarCups en Event Catering.

Er is gratis ranja voor de kinderen bij de ranjakoe in de Prinsentuin!

Plattegrond

1 Mainstage

2 Sena Performers Stage

3 Firda Stage

4 Prinsentuin Stage

5 Omrop Fryslân Poadium

6 Freedom Stage

7 Dance Stage

8 Plein van de Vrijheid

9 Tuin van de Vrede

10 Kinderfestival

11 Platenbeurs

12 Veteranendag Toilet Fietsenstalling

Het eerste rondje kost je geld, maar je helpt het milieu!

Op onze website vind je de huisregels voor 5 mei

EHBO Ingang Uitgang 1 2 3 11 9 5 7 4 12 6 10 8
21

Vrienden van Bevrijdingsfestival Fryslân

Een groot dankjewel aan iedereen die ons een warm hart toedraagt.

Akkrum: Knol Akkrum | Bakhuizen: Straal en Coating Bakhuizen B.V. | Bolsward: Gerritsma Interieurbetimmering vof | Drachten: Betonboor- en Zaagbedrijf K. Wijma BV | Franeker: Grandcafé de Doelen | Huhtamaki Nederland B.V. | King Metaal Machinefabriek bv | Levo Produktenmaatschappij B.V. | Water-Land Bevrachtingen B.V. | Gorredijk: De Bakkers van Verloop | Hallum: Helwa Wafelbakkerij B.V. | Harlingen: ADONIN B.V. | Notarispraktijk mr. H.J. Hettema | Heerenveen: Derustit Holland B.V. | Ingenieursburo Meijer & Joustra B.V. | Hindeloopen: Atelier W.H. Glashouwer Hindeloopen | IJlst: Rispens State BV | Stienstra & Van der Wal B.V. | Joure: Bakkerij Molkwar B.V. | De Jouster Klokkenmakerij | Piersma Vloeren | Koarnjum: De Vries Cornjum B.V. | Kootstertille: Bouwbedrijf Postma B.V. | Haitsma Beton B.V. | Leeuwarden: Alynia Architekten Harlingen B.V. | Banketbakkerij Nijstad | Boekhandel Van der Velde B.V. | Bouwbedrijf van der Hoek B.V. | Cowhouse International B.V. | DDFR IT Infra & Security | Dekker Drukwerken B.V. | Haaima Hylkema | Handelsmaatschappij Platex B.V. | Jan Eringa Leeuwarden B.V. | Jan Terpstra Cycling World | Jongia Mixing Technology | Mannen van Staal | Paddy O’Ryan Irish Pub / Eetcafé | Parsec B.V. | PAX GROEP | Schweigmann Jeugdmode B.V. | Stedon B.V. | Van der Ploeg International B.V. | WIND Internet | Zuivelhoeve Leeuwarden | Luinjeberd: Pieterpikzonen B.V. | Munnekezyl: Zuidema Agrotrans | Sint Jacobiparochie: Faber Agra centrum | Meijer Metal B.V. | Sneek: Landustrie Sneek B.V. | Stork Turbo Blading B.V. | Uitvaartcentrum J.AE. De Boer & Zn. | Van Eysinga & Oostra CS | St. Nicolaasga: Administratiekantoor D. Taconis | Uitwellingerga: Betonindustrie Efko B.V. | Wolvega: Carrosseriefabriek Heiwo B.V. | Home Center Wolvega / Buitenpost - Leeuwarden Kapenga Wonen

Stichting Amelanderhof Duintjer Fonds

Boelema Gasthuis

Leeuwarden | KTR Friesland Groep

| Stichting Sint Anthony Gasthuis

Het vfonds het Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid en Veteranenzorg zet zich in voor de erkenning en waardering van geüniformeerden die in dienst zijn van de Nederlandse overheid waar ook ter wereld. Het vfonds wil met voorlichting, educatie en publiciteit respect en waardering van de maatschappij winnen voor alle personen die betrokken zijn bij internationale vredesoperaties.
22

Songfestival viewing party 11 mei 2024

let’s come together
Oldehoofsterkerkhof Leeuwarden visitleeuwarden.nl
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.