Ben jij ondernemend, enthousiast, vernieuwend en inspirerend? Heb je veel in je mars en ben je altijd op zoek naar meer? Dan is FrieslandCampina op zoek naar jou! FrieslandCampina is ervan overtuigd alleen met gemotiveerde en goed opgeleide mensen meer uit melk te kunnen halen en de ambities waar te kunnen maken.
Samen met zijn leden-melkveehouders is FrieslandCampina expert in melk; van de kwaliteit van het grasland waarop de koeien grazen tot het op de markt brengen van betrouwbare en smakelijke zuivelproducten, op een zo duurzaam mogelijke manier.
www.careers.frieslandcampina.com/
INHOUDSOPGAVE
INHOUDSOPGAVE
Het hoofdredacteurschap is een prachtig vak. Zeker als je de redactie van een studentenkrant leidt. Maar ja, het is soms ook zweten. Zeker als het verwerken van alle copy en foto’s gebeurt tijdens mijn trip in Indonesië.
Wat waren dan zoal de hobbels? Een kleine redactie omdat onze student Journalistiek, Jelle, naar Groningen verhuisde. De uitreiking van de Docent van het Jaar op de dag van de deadline, want dit stellen we zolang mogelijk uit om lekken te voorkomen. Een redactielid die omkwam in alle opdrachten van school en uitstel vroeg. Een uitgever die mij (blij) verrast met een extra redactionele pagina.
Maar het is allemaal goed gekomen. We vonden Jules Leliveld bereid om onze gastredacteur te zijn. Hij bleef hangen na afloop van een workshop LinkedIn die ik gaf aan Bestuurskunde-studenten. Er volgde een bijzonder gesprek over ambities, maar ook over de onderwaardering van mbo’ers. Genoeg stof om in dit nummer een pagina mee te vullen.
En die extra pagina? Die mocht ik van de uitgever vullen met een verslag van mijn ontmoeting met twee Indonesische studenten die studeren dankzij een studiebeurs van Stichting Amurang. Als coördinator van Studiefonds Amurang bezocht ik Queentita en Varisa op hun hogeschool in Manado.
De respons op de Verkiezing Docent van het Jaar 2025 was groter dan ooit. Ruim veertig studenten nomineerden hun favo docenten, waaruit wij een lijst met zeventien genomineerde docenten samenstelden. Via Instagram stemden bijna 1600 studenten op hun favoriet. Een record voor deze verkiezing. Met een unieke winnaar als eindresultaat. Wie?
Dat lees je op pagina vier.
Coverfoto Dijks Media
Redactie Lorenza Blokker, Yannick Coenen, Emily Mayer, Jacco Scheel, Roosmarijn Sissing en Ritsko van Vliet (hoofdredacteur)
En verder? Doorbijtertjes van Lorenza, Jacco die leert beleggen, Yannick die hoopvol is na de val van het kabinet, promotie voor het boeklezen door Roosmarijn en Emily vertelt welke studenten deze zomer optreden.
Oh wacht, de Campusvraag nog. Ik las dat de huren van studentenkamers omhooggaan terwijl de omstandigheden minder worden. Hoe ervaren de Leeuwarder studenten dat. Lees hun antwoord op de vraag “hoe comfortabel woon jij?”.
Fijne zomer jullie!
Ritsko van Vliet hoofdredacteur
‘Blijf 100% bereikbaar voor je student’ ‘Blijf 100% bereikbaar voor je student’
Matthijs Post, een van zijn studenten, verraste hem tijdens een practicum met een grote bos bloemen. In het kleine laboratorium was het dringen met de vijf aanwezige studenten, een meegekomen collega en de fotografen van Van Hall Larenstein en de Leeuwarder Studentenkrant. “Ik ben sprakeloos”, mompelde de Docent van het Jaar 2025. Jeroen had dit nooit verwacht. Hij zag wel wat promotie voor het stemmen voorbijkomen op de socials en de schermen in het schoolgebouw, maar hij had geen idee wat dit los zou maken.
Wie is deze onverwachte winnaar? “Als jong broekje ging ik in 2010 vanuit de Zaanstreek naar Van Hall Larenstein om te studeren. Ik heb heel bewust voor deze hogeschool gekozen, want planten en dieren hielden mij in mijn jeugd al bezig.” Jeroen was erg leergierig en wist in het eerste jaar de docenten al regelmatig af te troeven. “Als wij als groepje om een docent heen stonden terwijl wij vogels aan het spotten waren, verbeterde ik achterin zijn waarnemingen. Ik heb toen al eens een les overgenomen.” Dit gedrag viel op bij de opleiding Diermanagement, want in zijn tweede jaar werd hij gevraagd om studentassistent te worden en practica te geven.
Alhoewel het moeilijk is om dat van jezelf te zeggen, weet Jeroen wel waarom hij zo populair is. “Ik denk dat ik ze aansteek door mijn enorme passie voor dieren. Mijn eigen verhaal van student naar docent inspireert natuurlijk ook.” Hij probeert altijd op een aantrekkelijke manier de praktijk aan de theorie te koppelen. “Ik werk het liefst met externe partners, zoals de Gemeente Leeuwarden. En blijven vernieuwen. Zo startte ik onlangs een vogelringstation voor wetenschappelijk onderzoek.”
Steekt Jeroen ook iets op van zijn studenten? “Sowieso als mens, want mijn studenten zijn zo divers qua achtergrond. Die jeugdervaringen nemen zij mee in de lessen. Verder zijn studenten alert in het toepassen van nieuwe technieken zoals AI. Fascinerend hoe afstudeerders daardoor werkbare innovaties toevoegen aan ons vak.”
Een Docent van het Jaar moet ongetwijfeld tips hebben voor zijn collega’s. “Altijd oog hebben voor de situatie van de student. Als zij bij mij komen en vragen wat ik wil, dan antwoord ik ‘wat zou jij willen?’. Dat maakt studeren veel prettiger. De belangrijkste tip is ook het moeilijkste uit te voeren: blijf 100% bereikbaar voor je student.
Dat is geen gemakkelijk opdracht. Als je niet oppast, slokt het onderwijssysteem steeds meer contacttijd op. Al die overleggen zorgen voor veel ruis op de lijn met de student.”
Jeroen Breidenbach laat zich er niet door ontmoedigen. Hij loop met een brede glimlach met zijn boeket het lokaal uit. En dat een dag voor zijn trouwfeest. Betere timing had niet gekund. ●
Uitslag
STUDENTEN EREN HUN FAVORIETE DOCENT DE VERKIEZING WAS EEN WARE STRIJD
Wat een geweldige respons op de Verkiezing Docent van het Jaar! Jullie hebben massaal gereageerd en de nominaties werden stuk voor s tuk ondersteund met indrukwekkende en hartverwarmende motivaties.
Opvallend was het grote aantal genomineerden van Van Hall Larenstein: maar liefst zes docenten deden mee. Samen met negen docenten van NHL Stenden, één van Firda en één van de Academie voor Popcultuur streden ze om de felbegeerde titel. De ingezonden motivaties geven een prachtig inkijkje in hoe studenten hun ideale docent zien: gepassioneerd, betrokken, begripvol, benaderbaar, enthousiast, inspirerend en allesbehalve saai.
De strijd om de eerste plek ging al vanaf het begin tussen Jeroen Breidenbach en Olivier Oostelbos. Pas op de laatste dag van het stemmen nam Jeroen de eerste plek over en stond die niet meer af.
De top 10 Docent van het jaar 2025 (in percentage van de stemmen):
“Verrast iedere college weer, veel ervaring en kennis, staat altijd klaar”.
3. 11,31%
MARK SIDERIUS
VAN HALL LARENSTEIN – BIOTECH
“Gepassioneerd, maakt leren leuk, origineel, energiek”.
4. 10,74%
KARIN VAN DER BORGHT
VAN HALL LARENSTEIN – BIOTECH
“Legt goed uit, motiveert, denkt met je mee, begripvol”.
5. 9,36%
TOMAS CORNWELL
VAN HALL LARENSTEIN –
KUST EN ZEE MANAGEMENT
“Gepassioneerd, colleges super interessant met real life voorbeelden”.
“DE PASSIE VAN JEROEN WERKT AANSTEKELIJK”
Matthijs Post was vereerd dat hij de bloemen mocht overhandigen aan zijn Docent van het Jaar. “Echt geweldig, dik verdiend. Door zijn passie voor dieren brengt Jeroen zoveel sfeer en plezier in zijn lessen. Hij staat midden in de materie en weet zijn kennis op een motiverende manier over te dragen. Kleine insecten zijn normaal niet echt mijn ding, maar door Jeroen wordt die wereld opeens interessant. Dan wíl je er gewoon mee aan de slag.”
Matthijs was één van de studenten die met Jeroen mee was naar Spanje, voor de minor International Wildlife Management. “Daar is Jeroen niet zomaar een docent, maar echt één van ons. ’s Avonds hang je nog steeds aan zijn lippen, omdat hij zó vol zit van verhalen over dieren. Dat werkt ontzettend aanstekelijk.”
6. 6,22%
DAVID HARDENBERG
ACADEMIE VOOR POPCULTUURPERFORMANCE LAB
“Echte vakman, weet wat hij doet, zorgt voor een veilige sfeer”.
7. 4,90%
BRENDA DE ZWAAN
NHL STENDEN – HOTEL MANAGEMENT
“Superlief, passievol, oprecht geïnteresseerd”.
8. 4,59%
BERT HOFSTEDE
NHL STENDEN – COMMUNICATIE
“Geeft echte aandacht, supergrappig, is er altijd voor je, gezellige lessen”.
9. 2,70%
CHRISTA VAN DER WEYDE
VAN HALL LARENSTEIN –DIERMANAGEMENT
“Passie voor haar werk, empathisch, geeft veiligheid, ontspannen stemgebruik”.
10. 2,20%
LYNNE ILES
NHL STENDEN - COMMUNICATIE
“Staat altijd voor je klaar, neemt de tijd voor een praatje, creëert een fijne sfeer in de klas”.
DOCENT VAN HET JAAR 2025
Met de scherpte van een valk, de rust van een uil en het enthousiasme van een merel in de ochtendzon weet Jeroen Breidenbach elk college tot grote hoogten te tillen.
Voor ons is de verkiezing van deze topdocent-onderzoeker bij de opleiding Diermanagement en fervent vogelaar dan ook niet meer dan terecht. Van harte gefeliciteerd Jeroen!
Leesgraag
VOORBIJ BOOKTOK EN ENEMIESTO-LOVERS
Jongeren lezen steeds minder, en als ze al lezen, dan meestal in het Engels. Maar dat is natuurlijk geen nieuws meer. Het zoveelste artikel over dalende leescijfers, slecht verkopende Nederlandstalige boeken of het feit dat een derde van de jongeren nooit een boek aanraakt... Het voelt alsof we telkens in hetzelfde cirkeltje ronddraaien. En eerlijk: daar gaat de lol wel een beetje vanaf.
BOOKTOK: VLOEK OF ZEGEN?
Sinds TikTok zo’n enorme vlucht heeft genomen, liggen boekwinkels vol met titels die populair zijn geworden via BookTok. Auteurs als Emily Henry, Colleen Hoover en Rebecca Yarros kom je werkelijk overal tegen. ‘Bekend van TikTok’-stickers, BookTok-top 10’s bij Bruna: de aanprijzingen zijn bijna niet meer weg te denken. Het zijn vaak dezelfde genres: romantiek, fantasy, met hier en daar wat spice. (Iets met cirkeltjes, toch?) Veel mensen laten zich hierdoor inspireren en heel wat auteurs hebben er goed garen bij gesponnen. Maar deze hype heeft ook een keerzijde: boeken die níet viraal gaan, verdwijnen uit beeld. Bovendien is BookTok grotendeels Engelstalig. Dat betekent dat Nederlandse vertalingen, en vooral ook Nederlandstalige auteurs, zelden een podium krijgen. En dat is zonde, want er zijn genoeg sterke, verrassende en relevante titels van eigen bodem te vinden.
VERDER DAN DE HYPE
Laat de Leeuwarder Studentenkrant je eens ‘influencen’ met een ander soort boekenlijst. Van fictie tot non-fictie: titels die niet alleen leuk zijn om te lezen, maar waar je óók nog iets van opsteekt (naast je studie, natuurlijk). Lezen is ontspanning, maar ook verdieping. En enemies-to-lovers is leuk, maar er is meer.
• DE WETTEN VAN ALEXMYRTHE VAN DER MEER
Uitgegeven door The House of Books. Een roman over zelfontdekking, waarin hoofdpersoon Alex Zee haar
eigen weg zoekt. De auteur schrijft deels vanuit haar ervaring met autisme, wat de roman een extra laag geeft.
• DE KEIZER VAN GLADNESS –OCEAN VUONG
Verschenen bij Hollands Diep. Na Op aarde schitteren we even komt Vuong nu met een ontroerend verhaal over een jonge man die onverwacht mantelzorger wordt voor een dementerende weduwe.
• HET LAATSTE LIJSTJE
VAN MABEL BEAUMONT –
LAURA PEARSON
Boldwood Books NL bracht deze warme en ontroerende roman uit over Mabel, een weduwe die op zoek gaat naar een figuur uit haar verleden. Een verhaal over liefde, verlies en (zelf)vergeving.
• VRIJUIT –IRIS DE GRAAF
Journalist Iris de Graaf, voormalig Rusland-correspondent, schrijft in dit non-fictie debuut over haar tijd in Moskou en de gevolgen van de Russische inval in Oekraïne. Uitgegeven door Lebowski.
• WAAROM WERKEN WE? –ANNA LILLIOJA
Verschenen bij Hollands Diep. Deze in Leeuwarden woonachtige journalist daagt je uit om na te denken over de betekenis van werk in een wereld waarin we steeds harder (moeten) rennen.
• DRIE WILDE HONDEN (EN DE WAARHEID) –MARKUS ZUSAK
Van de auteur van De boekendief (uitgegeven door The House of
Books) komt dit eigenzinnige memoir dat een liefdesbrief is aan de chaotische schoonheid van het leven met dieren.
LEZEN MET EEN STUDENTENBUDGET Boeken zijn duur, zeker Nederlandstalige. Toch is er een betaalbaar alternatief: een abonnement bij dbieb. Voor €57 per jaar heb je toegang tot (luister) boeken, e-books, dvd’s en cd’s. Voor dat bedrag koop je nog geen tien boeken per jaar. En hoewel een eigen boekenkast natuurlijk ook wat waard is, is lenen soms nét zo fijn. Het aanbod aan Nederlandstalige boeken mag dan wat kleiner lijken, er valt echt veel te ontdekken –als je er de tijd voor neemt. ●
“Er zijn genoeg sterke, verrassende en relevante titels van eigen bodem te vinden .”
[Wist
je dat...]
...er volop stagemogelijkheden zijn bij Nederlandse uitgeverijen? Kijk eens op de websites van Overamstel Uitgevers of LuitinghSijthoff. Dé kans om je te verdiepen in het boekenvak.
TALENT OP HET PODIUM HIER TREDEN STUDENTEN DEZE ZOMER OP
DE ZOMER STAAT VOOR DE DEUR EN DAT BETEKENT WEER ZOMERSE OPTREDENS
VAN STUDENTEN VAN DE ACADEMIE VOOR POPCULTUUR! DEZE JONGE ARTIESTEN KRIJGEN VOLOP DE RUIMTE OM ZICH CREATIEF TE ONTWIKKELEN, WAT REGELMATIG
LOURENS
(Graaflandgraaf)
VIERDEJAARSSTUDENT
10 EN 13 JULI: KLEINKUNST SET OP ARCADIA, LEEUWARDEN
Contrastartiest Graaflandgraaf reikt een hand naar iedereen die hulp nodig heeft en biedt dansend en lachend verzet tegen de hebzuchtige wereld waar we aan overgeleverd lijken. Met een zoete, confronterende toon zet hij je flink op je nummer: over hoe we het samen eigenlijk best wel aan het verkloten zijn in deze maatschappij. Hij stort zijn hart uit en geeft je tegelijk een gigantische, warme knuffel. Samen kritisch dansend over alles wat moreel niet in de haak is.
In zijn optreden zingt Lourens over zijn diagnose autisme, depressies, wrange situaties, misverstanden en faalmoed. Voor hem is het belangrijk om dit te delen, zodat hij zich minder alleen voelt.
Op zowel 10 als 13 Juli speelt Lourens een met piano en gitaar begeleide kleinkunst set op Arcadia’s Bouwurk, voor de Oldehove in Leeuwarden.
Ga voor de aanvangstijd en/of meer informatie naar @arcadiafrl op Instagram.
YOURI
(met WållF sh) DERDEJAARSSTUDENT
13 SEPTEMBER:
THEATERVOORSTELLING
‘IN DE WAR & IN PANIEK’ IN DE BRES, LEEUWARDEN
WållFysh is een theatergroep uit de polder die theater maakt voor jongeren. Youri, Bram en Jelle veranderen het stereotype dat theater iets oubolligs is, waar hun generatie zich niet voor interesseert. Dat kan anders. Met hun frisse blik, lef en liefde voor het absurde brengen ze theater dat schuurt, prikkelt en verwart.
Op zaterdag 13 september staat
WållFysh in theater De Bres in Leeuwarden. Hun theatervoorstelling heet ‘In de War & In Paniek’, en is vernoemd naar het gevoel dat ze het publiek willen geven. Ze nemen je mee in een aaneenschakeling van scènes die variëren van flitsend kort tot tergend langzaam, waarbij de grens tussen logica en waanzin steeds dunner wordt. Het stuk is ontworpen om het publiek voortdurend op het verkeerde been te zetten.
Ga voor de aanvangstijd en/of meer informatie naar @wallfysh_theater op Instagram.
LEIDT TOT VERRASSENDE, VERNIEUWENDE EN SOMS GRENSVERLEGGENDE SHOWS. BENIEUWD WAAR EN WANNEER JE ZE KUNT ZIEN EN HOREN IN LEEUWARDEN? JE LEEST HET HIERONDER.
EMILY MAYER (met Poetry Circle 058) EERSTEJAARSSTUDENT
4 JULI: ‘LITTEKENWEEFSEL’; EINDPRESENTATIE POETRY CIRCLE IN PODIUM EXPLORE, LEEUWARDEN
Emily Mayer zit niet graag stil en houdt zich met van alles bezig. Als lid van het schrijverscollectief Poetry Circle wordt ze wekelijks geïnspireerd door haar getalenteerde medeleden, die haar doen groeien als dichter. Daarnaast acteert ze en is ze ook redacteur van de Leeuwarder Studentenkrant, en toevallig ook van dit artikel. Zie dit maar niet als schaamteloze zelfpromotie, maar eerder als zelfwaardering ;).
En nee, ze vindt het totaal niet raar om over haarzelf in de derde persoon te schrijven...
Op 4 juli is er een dichtkunst optreden te zien in Podium Explore, waar Emily samen met de dertien andere leden van Poetry Circle 058 optreedt. In het stuk ‘Littekenweefsel’ onderzoeken de dichters waar ze aan vasthouden en wat ze liever los willen laten. Inloop begint vanaf 19.30 uur en het optreden is van 20.00 tot 22.00 uur. Dit alles inclusief een open mic moment voor andere dichters die zich graag willen laten horen!
Meer informatie is te vinden op explorethenorth.nl.
JASMIJN (Miame) EERSTEJAARSSTUDENT
10 JULI: AKOESTISCHE MUZIEK
BIJ DE WALRUS, LEEUWARDEN
Een vrolijke personality, die ene golden retriever best friend; dat is Miame. Ze schrijft Nederlandstalige singer-songwriterliedjes om haar gevoelens te vertalen en zichzelf beter te begrijpen.
Op 10 juli speelt Jasmijn een akoestische set op het terras van De Walrus in Leeuwarden. Hier speelt ze zowel zelfgeschreven nummers als covers van bekende liedjes waarmee ze een vreugdevolle sfeer creëert. Het optreden is van 19.00 tot 22.00 uur en bestaat uit drie dezelfde sets van 40 minuten. Elke set start op een heel uur, dus later komen kan altijd!
Voor de levensgenieters die houden van een gezellig avondje op een terras met livemuziek op de achtergrond is dit optreden perfect! Kom gezellig langs om van je favoriete drankje te genieten en misschien zelfs mee te zingen met een cover.
“Veel mensen willen snel kopen, snel verkopen, en snel winst maken. Maar zo werkt beleggen niet. ”
TWEE UUR PER WEEK
Hoeveel tijd je erin steekt, bepaalt ook hoeveel je eruit haalt, denkt Mart. Zelf volgt hij regelmatig het nieuws en blijft hij up-to-date. “Normaal gesproken besteed ik er niet meer dan twee uur per week aan. Het hoeft echt geen parttime baan te zijn. Maar voordat je begint, moet je je wel goed inlezen. Dat kost tijd, maar dat is ook gewoon slim om te doen.”
PROBLEMEN
STEEDS MEER STUDENTEN
STEEDS MEER STUDENTEN
BELEGGEN MART
BELEGGEN MART SIJBERSMA:
SIJBERSMA: “JE MOET GEDULD HEBBEN”
“JE MOET GEDULD HEBBEN”
Je ontkomt er nauwelijks aan als je even op social media zit: video’s over beleggen. Mannen, vaak met zonnebril in Dubai, die beloven dat je binnen een paar dagen miljonair kunt worden. Dat klinkt veel studenten waarschijnlijk als muziek in de oren, want beleggen is onder jongeren populairder dan ooit. Maar dat het lastiger is dan het lijkt, staat ook vast. De Leeuwarder Studentenkrant sprak met Mart Sijbersma (19), tweedejaarsstudent Bestuurskunde aan NHL Stenden. Hij belegt al een paar jaar en legt haarfijn uit hoe je op een zo veilig mogelijke manier wat extra geld kunt verdienen.
“Beleggen betekent dat je geld inlegt in een product of onderneming, in de hoop dat het meer waard wordt of rendement oplevert. Dat is heel breed, zelfs een spaarrekening kun je technisch gezien zien als een vorm van beleggen. Je kunt bijvoorbeeld investeren in bedrijven, dan koop je een klein stukje van zo’n onderneming Je kunt ook obligaties kopen: dat zijn in feite leningen die je verstrekt aan bedrijven of overheden. En dan is er nog crypto, dat wordt vaak ook gezien als beleggen, maar persoonlijk vind ik dat meer gokken.”
SPANNEND
Mart begon op zijn zestiende al met crypto, via een platform dat inmiddels niet meer legaal is in Nederland. Sinds zijn achttiende belegt hij in aandelen. Aanleiding? Hij had wat geld over, maar vond de rente op zijn spaarrekening veel te laag. “Ik investeer vooral in bedrijven die ik zelf interessant vind, zoals ASML. Ik heb vertrouwen in dat bedrijf. Je kunt je er goed in verdiepen en dus ook redelijk inschatten of het zich herstelt na een mindere periode. Daarnaast heeft ASML een boeiende koers, dat maakt het ook spannend om te volgen.”
VERTROUWEN HOUDEN
De grote vraag is natuurlijk: hoe makkelijk is het om winst te maken met beleggen? “In principe is winst maken niet zo moeilijk. Maar je moet wel geduld hebben. Veel mensen willen snel kopen, snel verkopen, en snel winst maken. Maar zo werkt beleggen niet. Het draait juist om wachten, en vertrouwen houden in het bedrijf waarin je hebt geïnvesteerd.”
Een belangrijke les die Mart graag deelt: beleg alleen met geld dat je kunt missen. “Als je wat spaargeld hebt, is het vaak slimmer om dat te investeren in aandelen dan het op de bank te laten staan. Gemiddeld levert dat meer op. Maar gebruik alsjeblieft niet het geld van ome DUO aangezien je dat gewoon terug moet betalen. Beleggen met geleend geld is echt vragen om problemen.”
RUSTIG BLIJVEN
Natuurlijk zijn er ook risico’s. “Niets is zeker. Ik had een paar aandelen in ASML en toen maakten ze per ongeluk te vroeg cijfers bekend. Het aandeel crashte. Uiteindelijk herstelde het zich weer, maar veel mensen schrikken van zoiets en verkopen meteen. Vaak is het beter om rustig te blijven en het aandeel vast te houden, zeker bij stabiele, grote bedrijven.”
INDEXFONDSEN
Voor studenten die liever wat minder risico willen nemen, raadt Mart ETF’s aan (indexfondsen). “Dat zijn bundels van aandelen van vaak de grootste beursgenoteerde bedrijven. Die zijn veel stabieler. En het mooie is: je spreidt je risico automatisch.”
NIET ETISCH
Tot slot: wat als Mart nu 10.000 euro zou krijgen om te beleggen? “Dan zou ik het spreiden over meerdere bedrijven waarin ik geloof. Sommige sectoren vermijd ik bewust, zoals grote oorlogsbedrijven of Shell. Die doen alsof ze duurzaam bezig zijn, maar dat zijn ze niet. Als je snel rijk wilt worden, moet je daar misschien in investeren, maar ik sla ze over omdat ik ze niet ethisch vind.” ●
Maar ja, het is maar de vraag of dat financieel haalbaar is.”
Varisa woonde in het tehuis (ooit gebouwd met hulp van stichting Amurang) tegenover de Aquinoschool. Op deze school haalde ze in diverse vakken de ‘first rank’ waardoor zij aan verschillende schoolcompetities meedeed. Mede hierdoor, maar vooral dankzij haar gedrevenheid, werd zij geselecteerd voor een studiebeurs.
gedrag. In onze cultuur doe je dat niet zo gauw. Soms zitten we tijden zwijgend tegenover elkaar.”
TROTS
STUDEREN IN INDONESIË MET
EEN BEURS UIT LEEUWARDEN STUDEREN IN INDONESIË MET EEN BEURS UIT LEEUWARDEN
Al twintig jaar reist hoofdredacteur Ritsko van Vliet jaarlijks naar het Indonesische eiland Sulawesi. Hij doet dat voor stichting Amurang, die zich via de Aquino-school in Amurang inzet voor kansarme jongeren. Dit jaar begon zijn werkbezoek met het ontmoeten van Queentita Balikan en Varisa Lendo. Zij studeren met steun van het studiefonds van het Leeuwarder goede doel, dat 65% van hun studiekosten en kamerhuur betaalt.
Afspreken was wat lastig, want Queentita en Varisa zitten midden in een tentamenweek en ik ben op doorreis naar Amurang. Maar na enig appverkeer lukt het elkaar te treffen. De studentes hebben net een toets achter de rug en hoeven niet meer terug naar de hogeschool. Ik ontmoet ze in een modern cafeetje in Manado, de hoofdstad van Noord-Sulawesi. Het is een omgeving waar jongeren elkaar ontmoeten onder het genot van een ijskoffie en Indonesische snacks.
ONGEMAKKELIJK
De kennismaking is in het begin wat ongemakkelijk. Ondanks dat ik al jaren naar Sulawesi reis, ben ik de taal nog niet machtig en het Engels van Queentita en Varisa is beperkt. Maar met Google Translate komen we een heel eind. Mede door mijn handen- en voetenwerk ontspint zich een leuk gesprek over hun studie. Varisa studeert Verpleegkunde aan de grote Universitas Sam Ratulangi, vernoemd naar een oud-docent die een held werd van de Indonesische onafhankelijkheidsbeweging. Queentita volgt ook een studie Verpleegkunde, maar bij het kleine Poltekes Manado.
Queentita:
“Ik durf anderen ook niet goed aan te spreken op hun gedrag. In
onze cultuur doe je dat niet zo gauw.”
HOGE AMBITIES
Varisa heeft grote ambities. ”Ik merk dat deze studie mij ligt. Ik heb er aardigheid aan en pak de stof makkelijk op. Na deze vier jaar wil ik een masterstudie volgen en mijn droom is het behalen van een doctoraal in de gezondheidszorg.
Varisa: “
Zo’n eerste jaar zijn het
allemaal vreemden voor je. Soms reageren ze heel apart, of komen ze niet opdagen. Dat gaat ten koste van het resultaat.”
DOORLEREN
Daar waar Varisa het plan heeft om door te leren, wil Queentita zo snel mogelijk als verpleegster aan het werk. “De praktijk ligt mij goed en ik heb altijd al veel respect gehad voor mensen die anderen helpen. Bovendien verdien ik dan geld om mijn familie te steunen in plaats dat het geld kost.” Haar vader overleed jaren geleden en vorig jaar stierf onverwacht haar moeder. “Ik was echt bang dat het studeren voorbij was, want ik had niemand meer die mij financieel kon steunen.”
Dankzij een extra bijdrage van het Nederlandse Fonds voor Verpleegkundigen hoefde zij niet te stoppen met haar opleiding.
VREEMDEN
Over een ding zijn beiden het eens: hoe lastig groepswerk is. Varisa: “Op de Senior Highschool deed je weinig projecten en als we wel met een groepje werkten dan kende je elkaar heel goed. Dat is hier heel anders. Zo’n eerste jaar zijn het allemaal vreemden voor je. Soms reageren ze heel apart, of komen ze niet opdagen. Dat gaat ten koste van het resultaat. Queentita vult aan: ”Ik herken dat. Ik durf anderen ook niet goed aan te spreken op hun
Toch gaan ze vol energie voor hun studie. Dat zie ik aan hun sprankelende ogen als zij vertellen hoe een studiedag verloopt, wanneer we een bezoekje brengen aan hun universiteit. Queentita: “Vaak zijn het dagen van 8 AM tot 4 PM, maar dat is ook wel nodig.” Trots poseren zij op hun vaste plek in het klaslokaal. Varisa: ”Dit is de plek waar ik alle theorie in mijn hoofd opsla om het later in de bibliotheek uit te werken. Ik benut ieder moment, zodat ik nog tijd en energie over heb om te basketballen of studentmeetings te organiseren.” Na afloop van het bezoek beseffen beiden dat zij een kans kregen die aan andere getalenteerde jongeren voorbijging. “Thank you so much, mister Ritsko. May God bless you.” Ik wilde nog zeggen “alles dankzij giften van fondsen, kerken en bedrijven, maar ja hun Engels en mijn Indonesisch, laat maar. ●
Stichting Amurang
Stichting Amurang is opgericht nadat Ritsko van Vliet in 2004 voor het eerst Amurang bezocht. Deze kustplaats op NoordSulawesi is de geboorteplek van zijn moeder, die overleed toen hij twee jaar oud was. Hier vond hij een deel van haar bewogen levensverhaal. Over deze zoektocht schreef hij het boek “Wie was mijn Indische oma?”. In 2004 ontmoette hij in Amurang ook Zuster Pauline die met dertig kinderen uit het onrustige Midden-Sulawesi was gevlucht. Zij vroeg om hulp bij het bouwen van een tehuis. Daarna volgde de bouw van een school en een ander tehuis.
Naast het in het artikel genoemde studiefonds coördineert de stichting de educatieve initiatieven Creaproject en Hari Depan Saya (Mijn Toekomst). Studenten van Firda en NHL Stenden geven als stagiair in Amurang creatieve en sportieve lessen, ondersteunen coachgesprekken en organiseren feestelijke afsluitingen.
Heb je interesse in zo’n stage? Je kunt een DM sturen naar @amurangers of contact zoeken via amurang.nl.
LETTERLIJK EN FIGUURLIJK DOORBIJTEN TOT DE ZOMER:
En ja hoor, daar is-ie dan: de laatste schoolmaand! Wat is dit jaar voorbijgevlogen. Terwijl de zon steeds vaker lonkt en je stiekem al droomt over tropische stranden of een luie middag aan het zwembad, is het toch nog even doorbijten. Die laatste presentaties, tentamens en deadlines vragen om focus. Ook al voelt de vakantie zó dichtbij. Om je een steuntje in de rug te geven en de pijn van deze (veel te lange) maand een beetje te verzachten, hebben we een paar lekkere doorbijtertjes verzameld: snacks die je helpen om gemotiveerd te blijven en je eindsprint vol energie te halen: richting zomervakantie, vrijheid en die welverdiende plons in een zwembad, ver weg van school.
Havermoutkokosbites
Deze gezonde powerballetjes zijn ideaal als je geen puf hebt om te koken, maar wel iets voedzaams wil.
Wat heb je nodig:
• 1 kopje havermout
• 2 eetlepels pindakaas
• 2 eetlepels geraspte kokos
• 1 rijpe banaan (of 4 à 5 ontpitte dadels)
• Een klein scheutje water of kokosmelk
• Snufje kaneel of zout
Gooi alles in een kom, prak of mix tot een stevige massa, en kneed er kleine balletjes van. Laat ze even opstijven in de koelkast. Perfect als snack bij je samenvatting of tijdens je laatste Zoom-college.
Smoothie IJskoffie
Om smooth te beginnen: een tropische boost in een glas. Gooi een banaan, wat blokjes mango en ananas in de blender. Giet er een royale plens kokosmelk bij en blend tot een romig geheel. Extra fris? Voeg wat ijsblokjes toe. Binnen een minuut zit je, althans in je hoofd, onder een palmboom, zonder je laptop te verlaten.
Je hebt nodig: 1 of 2 shotjes espresso (afhankelijk van hoe diep je in de studieput zit), een scheutje van je favoriete melk en een handvol ijsblokjes. Wil je ’m wat feestelijker? Voeg een bolletje vanille-ijs toe en eventueel een toef slagroom. Giet het geheel in een mok, rietje erin, ogen dicht en BAM: motivatie in vloeibare vorm.
Heel veel succes nog deze laatste weken! Hopelijk geven deze doorbijtertjes je nét dat extra zetje. Zodat je straks, met mooie cijfers én een grote glimlach, richting dat strandbedje vertrekt. Want laten we eerlijk zijn: die eindsprint? Die smaakt toch nét iets beter met een koude smoothie en een kokosbite in je hand.
MBO-STUDENTEN
GELIJKE KANSEN EN BEHANDELING VOOR MBO-STUDENTEN GELIJKE KANSEN EN BEHANDELING VOOR
In de media verschijnen regelmatig berichten over de onderwaardering van het mbo. Op een vragenlijst van NOS Stories over dit onderwerp reageerden ruim 1600 mbo’er en zeker de helft gaf aan het gevoel te hebben dat ze zwaar onderschat worden. Daarnaast is er sprake van een verschil in rechten tussen mbo-studenten en studenten van het hbo of op de universiteit. Mbo-ers worden regelmatig geweigerd in studentencafés. De Leeuwarder Studentenkrant vroeg voormalig mbo-student Jules Leliveld (25) om zijn ervaringen met ons te delen.
“Ik studeer sinds augustus 2023 Bestuurskunde-Overheidsmanagement aan de Thorbecke Academie van NHL Stenden Hogeschool in Leeuwarden.
Zelf heb ik in de afgelopen jaren hard moeten werken om te komen waar ik nu ben, eerst op een Entreeopleiding, daarna op het mbo, nu op een hogeschool en in de toekomst hopelijk op de universiteit. Ik ben dankbaar voor de kansen die ik gekregen heb en de goede ondersteuning die ik van docenten heb mogen ontvangen.
Door mijn doorzettingsvermogen en rechtvaardigheidsgevoel werd ik voorzitter van de studentenraad van Zone.college Zwolle, deed ik mee aan de Burgerschapchallenge voor mbotalent, bezocht ik afgelopen november de klimaattop in Azerbeidzjan, debatteerde ik afgelopen maart over het thema Onderwijs tijdens het PJO (politieke jongerenorganisatie)Parlement in de Tweede Kamer en liep ik mee met onderwijsstakingen in Tilburg en Maastricht.
Zelf kijk ik positief terug op mijn tijd op het mbo. Ik heb veel geleerd en een goede voorbereiding gehad op mijn huidige hbo-opleiding. Ik besef echter goed dat dit niet vanzelfsprekend is. Elke student heeft goede begeleiding van een docent nodig. Iedereen heeft recht op respect, gelijkheid en een mooie toekomst. Veel mbo’ers hebben te maken met onderwaardering en dit
is een groot probleem, aangezien we hun praktijkgerichte ervaring en vakmanschap hard nodig hebben voor het oplossen van grote maatschappelijke thema’s als klimaatverandering en energietransitie, bijvoorbeeld bij de installatie van zonnepanelen en warmtepompen.
Drie jaar geleden sprak ik met de toenmalige minister van Onderwijs, Robbert Dijkgraaf, en hij vertelde mij dat ieder talent hard nodig is. Het beroepsonderwijs moet als een waaiermodel ingericht worden, waarin opleidingen gelijkwaardig naast elkaar komen te staan. Als student kun je dan gemakkelijker een opleiding vinden die past bij jouw kwaliteiten en interesses. Het maakt dan niet uit of dit op een mbo, hogeschool of universiteit is.
Dijkgraaf stelde dat het tijd was om deze stap te nemen, want democratie werkt alleen als iedereen mee kan doen.
De afgelopen jaren is er een grote vraag ontstaan naar mbo en hboafgestudeerden in verschillende sectoren van het bedrijfsleven. Binnen het onderwijslandschap is echter een fenomeen ontstaan waarbij een hogere opleiding status geeft en deuren opent richting een reeks voordelen binnen zowel het studentenleven als de kansen op de arbeidsmarkt. Dit ten nadele van de mbo-ers. Het onderwijs is een belangrijke kernwaarde op het
gebied van verbinding en levensgeluk in de samenleving. De druk om te kiezen voor een zo hoog mogelijke opleiding zorgt voor veel stress en uitval binnen de studentenpopulatie. Dat moet anders, aangezien iedereen recht heeft op gelijke kansen en waardering. Juist ook mensen met een mbo-diploma.
Afgelopen april heb ik zelf deelgenomen aan de schaduw NAVO-top in Assen.
Deze simulatie van de echte NAVO-top in Den Haag werd georganiseerd in samenwerking met onderwijsinstellingen in Noord-Nederland. Het was voor mij de eerste keer dat ik een samenwerking tussen mbo, hbo en universiteit meemaakte. Normaal onderneem je je onderwijsactiviteiten alleen binnen je eigen klas of op je eigen school en daarom was het extra bijzonder om met elkaar samen te werken en te leren van elkaars ervaring. Het bleek dat je echt niet zonder elkaars vaardigheden kon en moest bouwen op elkaars kennis en kunde.
Ik hoop in toekomst dat deze vorm van samenwerking vaker zal plaatsvinden en dat er meer waardering komt vanuit de maatschappij richting mbostudenten. De schaduw NAVO-top en Skills The Finals (een evenement waar de beste vmbo-leerlingen en mbostudenten van Nederland hun vakmanschap tonen. Meer dan 600 gedreven jongeren strijden in hun vakgebied om de felbegeerde titel: Nederlands Kampioen. Dit zijn mooie voorbeelden van waardering richting het mbo. Maar we zijn er nog niet, dus ik ga door in mijn strijd voor gelijke kansen en waardering zowel binnen als buiten het onderwijs. Dit door mij blijvend te manifesteren als die mbo’er die door hard werken via het hbo richting universiteit gaat.” ●
“De druk om te kiezen voor een zo hoog mogelijke opleiding zorgt voor veel stress en uitval binnen de studentenpopulatie.”
Jules Leliveld ontmoet
Robbert Dijkgraaf.
Campusvraag
WOON JE COMFORTABEL IN JE STUDENTENKAMER?
Meer dan de helft van de jongeren die in Leeuwarden studeren wonen op kamers. Voor sommigen is dat best pittig. Te weinig ruimte, stijgende huurprijzen, luidruchtige medebewoners, sanitair dat niet werkt, noem maar op. Onze redacteur zocht een paar Van Hall Larenstein-studenten op om te vragen of zij comfortabel wonen.
MERIJN
VAN HALL LARENSTEIN
“Ik bof heel erg. Ik woon in een oud huis, maar het voldoet aan alles eisen. Ik heb een ruime kamer en ik deel de woonkamer met twee anderen. Dat doen we ook met de huur. Die is €1000 per maand en die gaat dus door drieën. Dit is wel exclusief energiekosten en die zijn na 2022 flink gestegen. Gelukkig gaat dat nu weer de goede kant op.”
ROOS
VAN HALL LARENSTEIN
“Ik woon zeker weten comfortabel thuis in Hoogeveen. Dat is best een eind reizen. Op een lange studiedag ga ik om zeven uur de deur uit en kom ik ’s avonds acht uur weer thuis. Maar ik spaar zo wel veel geld uit omdat ik na mijn studie terug wil naar mijn Tsjechische vriend in Praag. Ik heb daar drie jaar samengewoond. Mijn moeder was dus erg blij met mijn terugkomst, maar mijn broertje niet. Die moest zijn opslagkamer voor mij opofferen.“
BAS
VAN HALL LARENSTEIN
“Ik woon in dezelfde woning als Merijn, maar heb wel de kleinste kamer. Toen ik daar een bureau inzette, zat ik met mijn kont tegen het bed aan. Dat was erg oncomfortabel. Maar ik heb ik een handige vader die een hoogslaper in elkaar zette, zodat ik wat meer beweegruimte kreeg. Gelukkig neem ik binnenkort de kamer van Merijn over als hij op stage gaat.”
MATTHIJS
VAN HALL LARENSTEIN
“Ik heb niets te klagen. Ik heb een studio van dertig vierkante meter. De huur is €700, maar dankzij de huurtoeslag ben ik maar €450 in de maand kwijt. Waar ik eerst woonde was het wel anders. Ik zat toen in een woning met twaalf andere studenten. We hadden twee keukens waar veel beschimmeld was. Mijn kamer was kleiner dan een cel, nog geen tien vierkante meter. Nee, ik heb het nu geweldig. Jammer dat ik over een half jaar vanwege mijn stage de kamer opzeg.”
STUDENTEN NHL STENDEN STRIJDEN TEGEN EENZAAMHEID
Studenten Commerciële Economie van NHL Stenden Hogeschool zijn een hartverwarmende actie gestart onder de naam ‘Vitamine Aandacht’. Tijdens een project ontdekten zij hoe groot het probleem van eenzaamheid is, zowel bij jongeren als ouderen. Hun oplossing? Een klein gebaar met grote impact: handgemaakte kaartjes die aandacht en warmte verspreiden door heel Nederland.
De kaartjes zijn met zorg ontworpen en worden ingekleurd door basisschoolkinderen. Vervolgens bezorgen de studenten deze bij mensen die wel wat extra aandacht kunnen gebruiken, zoals ouderen in zorginstellingen of alleenstaande buurtbewoners. “Wij willen laten zien dat een klein gebaar een groot verschil kan maken”, vertelt initiatiefnemer Emma Kooistra.
Eenzaamheid is een groeiend maatschappelijk probleem. Uit cijfers van het CBS blijkt dat bijna de helft van de 65-plussers zich eenzaam voelt. Dat zijn 1,76 miljoen mensen. Ook onder jongeren speelt dit: in 2019 gaf 26% van de Nederlanders van 15 jaar of ouder aan zich eenzaam te voelen –dat zijn 3,78 miljoen mensen.
KINDEREN ALS CREATIEVE KRACHT
Basisschoolleerlingen helpen actief mee door de kaartjes in te kleuren. “Kinderen zijn creatief en oprecht. Hun tekeningen zorgen voor een oprechte glimlach”, aldus Emma. Zo ontstaat er een bijzondere verbinding tussen jong en oud.
HET TEAM
Het team achter Vitamine Aandacht bestaat uit zes jonge ondernemers: (vlnr op de foto) Liset Reitsma, Emma Kooistra, Marijn Joosen, Jelte Terpstra, Eke Jente Stellingwerf en (niet op foto) Harm Jan Smits. Zij geloven dat positieve aandacht net zo belangrijk is als vitamines voor je gezondheid. Hun missie: Nederland een beetje minder eenzaam maken, één kaartje tegelijk.
KAARTJE KOPEN
Via vitamine-aandacht.nl kun je voor €3,50 een kaartje kopen voor iemand die dat nodig heeft. Ook kun je doneren zodat het team extra kaartjes kan verspreiden onder mensen die zelf geen kaartje ontvangen. ●
DE BOER
MET ADRIANA WINNAAR
RICHTSJE DE BOER MET ADRIANA WINNAAR
ENTERPRIJS 2025
ENTERPRIJS 2025 RICHTSJE
Afgelopen donderdag vond in Leeuwarden de finale van Enterprijs 2025 plaats: vijf studentondernemers uit Friesland pitchten hun startups aan een jury en live publiek. Winnaar werd Richtsje de Boer, student aan NHL Stenden en oprichter van Adriana, een huidverzorgingsmerk dat wil bewijzen dat minder echt meer kan zijn. Adriana biedt een alternatief voor de chaos van loze beloftes en agressieve ingrediënten. De focus: pure formules, minimalistische routines en échte effectiviteit, speciaal voor mensen met eczeem of een gevoelige huid.
Richtsje won zowel de jury- als de publieksprijs, een dubbele erkenning van haar visie en uitvoering. “Ik had
veel geoefend en vond dat min pitch goed verliep. Maar toen ik de anderen bezig zag dacht ik wel “dit heb ik niet
zomaar gewonnen”. Ik had nooit verwacht dat ik beide prijzen zou winnen. Helemaal omdat ik maar vier
“Geen handtekening voor onze asielplannen.” “Geen aanpassing Hoofdlijnenakkoord.” “PVV verlaat de coalitie.”
Dat waren de woorden van onze favoriete Limburger. Nou beste lezer: het kabinet is weer eens gevallen. Geen stukje vlaai dus. Of juist wel. Het goede nieuws: we mogen weer stemmen. Het slechte nieuws: we móeten weer stemmen.
Progressieven in dit land moeten nog niet te vroeg juichen. Op korte termijn is het namelijk nog maar de vraag welke dossiers controversieel worden verklaard en dat geldt óók voor zaken die jouw onderwijs raken. Totdat er een nieuw kabinet zit, kan dit politieke zooitje grote gevolgen hebben. Zoals de wereld nu is, is vertraging wel het laatste wat we kunnen gebruiken.
Wat heeft deze coalitie eigenlijk de das omgedaan? Als je het mij vraagt: demotivatie. De stekker werd er
abrupt uitgetrokken en zo liet de PVV haar coalitie teneergeslagen achter. Alsof je de brandweer ontslaat tijdens een bosbrand. Een jaar zaniken en uiteindelijk niets voor elkaar krijgen. In diezelfde tijd heb ik m’n hele stage geregeld, drie groepsprojecten afgerond en zelfs ik, met m’n chaotische planning, had meer lijn dan dit kabinet. Trouwens, het kabinet hééft uiteindelijk nog wel iets bereikt... oh wacht. Nee. Niks.
Dit experiment had überhaupt nooit het populistische laboratorium mogen verlaten. Het gebeurt zelden dat een kabinet zó snel klapt. Kijk, ik klap ook, maar dan vooral voor de oppositie. Want eindelijk gloort er weer perspectief op fatsoenlijk onderwijsbeleid. We zijn namelijk afgezakt van een kenniseconomie naar een kermiseconomie. 1.000.000.000 euro: zoveel zou er bezuinigd gaan worden
op het hoger onderwijs. En dat was nog niet alles: tijdens een nachtje ‘doorpakken’ sneuvelde ook de onderwijskansenregeling. Nog eens een half miljard weg. Het is de grootste bezuiniging van deze eeuw, met in het hoofdlijnenakkoord nog de - gelukkig afgewende - langstudeerboete eraan vast. Er is een tekort aan mensen in allerlei werkvelden. Scholen leiden vakmensen op en dan ga je daar maar op bezuinigen?
Partijen die goed en toegankelijk onderwijs serieus nemen, zoals D66 en GroenLinks-PvdA, zijn positief over de nieuwe ruimte die nu ontstaat. Wat Nederland nodig heeft is geen extra prikkeldraad, maar extra docenten voor de klas. Gelijke kansen, goed onderwijs, en internationale studenten die in Nederland gewoon kunnen komen studeren: dát is pas investeren in de toekomst. Het ontslag bij de Koning van demissionair premier Dick Schoof komt wat dat betreft precies op tijd. Opgeschooft staat netjes. Stukje vlaai dan maar? ●
bekenden in het publiek had zitten. Ik gebruik het gewonnen geldbedrag voor het opzetten van een laboratorium om mijn huidverzorgingsproducten te testen. Dat is een flinke stap vooruit.”
Monica Putri Gunandar van Founded in Friesland is erg tevreden met de winnaar. “De overwinning laat zien dat er ruimte is voor merken met inhoud - niet de luidste stem in de zaal, maar degene die het beste luistert.”
De andere finalisten waren:
- Albert Duursma van NHL Stenden met Albird - Automatische meting en registratie van koeltechniek.
- Felix Grotjan van RUG Campus Fryslan met ExpoTherm - Panisolatie die het warmteverlies van bestaande kookpotten tot 50% vermindert.
- Sem Kramer van Firda met SK Customs - Maatwerkmeubilair van hout en staal, gemaakt met vakmanschap en oog voor de klant.
- Victoria Alexa van NHL Stenden met Uji Machine - Luxe matchaautomaat voor wellnesscentra en sportscholen, ontworpen voor een natuurlijke energieboost. ●
YANNICK COENEN
Voor al je vragen over seks denken wij óók in de zomer graag met jou mee! Bel 0900 736 7366 (lokaal tarief)