Issuu

TRUDE TJENSVOLD på Samlaget

Bo flyttar ut. Biletbok 2016

Vil du ha katt? Lettlesbok 2019

Bålet. Biletbok 2020

Raud Volvo. Teikneserieroman 2022

Vi roper i skogen. Ei faktabok om skogens språk. 2023

Trude Tjensvold

Roman

Samlaget

Oslo 2025

Omslag og illustrasjonar: Trude Tjensvold

Førtrykk: Type-it AS, Trondheim

Skrift: Sabon LT Pro 14/20 pkt.

Papir: 115 g Munken Premium Cream

Trykkeri: Livonia Print, Latvia

Printed in Latvia

ISBN 978-82-340-1416-1

NORSKILLUSTRASJONSFOND

c/o TEGNERFORBUNDETS GALLERI

Rådhusgt 17 - 0158 Oslo

Boka er utgitt med støtte frå Norsk illustrasjonsfond.

Denne boka er trykt på miljøvenleg papir.

Materialet i denne utgivinga er verna etter åndsverklova. Det er derfor ikkje tillate å kopiere, avfotografere eller på andre måtar gi att eller overføre heile eller delar av innhaldet i utgivinga utan at det er heimla i lov eller følgjer av avtale med Kopinor.

Det er forbode å bruke heile eller delar av utgivinga som inndata eller treningskorpus i generative modellar som kan skape tekst, bilete, film, lyd eller andre typar innhald og uttrykk, utan særskild avtale med rettshavarane.

Bruk av materiale frå utgivinga i strid med lov eller avtale kan føre til inndraging, erstatningsansvar og straff i form av bøter eller fengsel.

DEL EIN

– Hei! Misty!

Ein liten, gul ball susar gjennom lufta. Han kjem rett mot ho, treffer ho midt i skallen.

Misty skvett.

Ruben ler så han ramlar over ende i graset.

Held seg for magen medan han rullar rundt.

– No såg du skikkeleg dust ut, seier han, men

Misty berre lograr og spring mot han. Rundslikkar han i fjeset.

– Stopp, ler Ruben, – du kilar!

Der Ruben er, der er alltid Misty òg. Ho har vore Ruben sin hund heilt sidan ho kom til familien som liten kvalp for to år sidan. På same viset har Ruben vore Misty sitt menneske.

– Kva tenkte du på? spør han. – Du brukar jo alltid å fange ballen i lufta.

Det sit eit eldre par på ein benk. Misty kjenner dei ikkje, men dei har med seg ei korg med mat. Ho niglanar på korga. Nasen hennar vibrerer. Kjøtbollar? Misty elskar kjøtbollar!

– Ah, hadde du lyst på kjøtbollar, Misty? Ein vakker dag kjem nasen din til å få deg opp i trøbbel, seier Ruben.

Han sprett opp frå bakken og børstar av seg graset.

– Kor er Cilie? spør han. – Kor er ho, Misty?

Det er søndag, og Ruben er i parken saman med Cilie. Dei bur i kvar sin oppgang i den same store blokka, og dei har hange saman sidan barnehagen. No har Cilie gøymt seg bak nokre busker. Misty er best i verda på å leike gøymsel. Ho finn alle. Det er uråd å lure ho, men Cilie prøver stadig.

– Finn Cilie, seier Ruben. – Finn spora, Misty.

Misty set nasen mot det kortklipte graset. Ho luktar seg fram til gøymestaden hennar på

rekordtid, same kor godt Cilie har gøymt seg inne mellom dei tette greinene. Misty hoppar og gøyr. Ho stoppar ikkje før Cilie smyg seg ut av buskaset. Då ser dei at ho har teke på badedrakt.

– Første mann uti! ropar ho og spring mot dammen.

Det er varmare enn det brukar vere så tidleg i mai. Ruben vrenger av seg trøya og spring etter. Han nærmar seg vasskanten i det han tek att Cilie. Ruben skal akkurat til å hoppe ut i vatnet, då han kjenner vass-spruten frå Misty, som allereie har kasta seg uti.

Kvelden kjem, og sola ligg lågt over horisonten då Ruben og Cilie går på land. Dei tørkar seg med store handkle før dei trekker på seg jeans og sko. Misty ensar dei ikkje. Ho er oppteken med å leike i vatnet.

– Morn då, Misty, ertar Ruben. – Ser deg neste søndag.

Då får Misty det travelt. Ho padlar mot land og spring mot dei. Men ho er klissvåt og må riste seg tørr.

– Misty! skrik Ruben. – No er eg like våt att!

Han ler og ruskar ho i pelsen.

– Er det middag snart? ropar Ruben inn i leilegheita medan han sparkar av seg skoa i gangen.

– Straks, svarar pappa frå kjøkkenet.

Ruben tek bandet av Misty, som spring inn i stova og hoppar opp i sofaen. Men der ligg allereie mamma, og Misty krøllar seg saman på magen hennar. Mamma legg frå seg boka ho les, og byrjar å klø Misty bak øyret.

– Pappas spesialgryte! kjem det frå kjøkkenet. – Rykande fersk og klar til servering.

Pappas spesialgryte er aldri den same to gongar på rad. Ein dag er det fisk i gryta, ein annan dag er det kylling, eller berre grønsaker. Nokre gongar er ho laga på tomatsaus, andre

gongar er det kvit fløytesaus. I dag kan Ruben lukte at spesialgryta er sterk, med chili og ingefær.

Misty får maten sin i ein bolle ved kjøkkenbenken, medan dei andre forsyner seg frå den rykande gryta på bordet.

– Har du gjort leksene, Ruben? spør mamma etter at dei har ete ferdig. – Hugs at det er måndag i morgon.

– Har berre litt høgtlesing igjen, svarar Ruben.

Han finn fram ei bok. Ho har eit bilete av eit raudt lokomotiv på framsida. Ruben likar godt å lese. Misty likar òg godt at Ruben les. Då får ho ligge på fanget hans. Ho brukar å sovne slik, med stemma til Ruben i øyret.

– Sjå, Misty, seier Ruben. Han peikar på eit av bileta i boka. – Japansk lyntog, seier han nøgd. – Det går super-raskt. I alle fall mykje kjappare enn dette.

Ruben peikar på eit nytt bilete. Det er av eit gammalt lokomotiv med svart røyk som buktar seg opp frå pipa.

– Kanskje eg skal bli lokførar når eg blir stor? seier Ruben. Misty skakkar på hovudet og ser på han. – Eller kanskje astronaut? Ruben gliser breitt. – Då kan eg og du reise på oppdagingsferd til framande planetar. Kva trur du om det, Misty? spør han.

– VOFF! seier Misty.

Pappa har slått på TV-en. Han og mamma sit i sofaen. Dei er stille, sit tett saman og har lagt armane rundt kvarandre.

– Hysj, Misty, seier pappa, og ho stoppar å gøy.

Kolonnar med stridsvogner og lastebilar fulle av soldatar glir over skjermen.

– Dei nærmar seg byen no, seier mamma lågt.

– Korleis kunne vi tru at dei ville stoppe? At dei ikkje ville kome hit? Korleis kunne vi tru at krigen ville vere over før han nådde byen vår?

Pappa svarar ikkje.

Det kjem fleire bilete på skjermen. Dei viser store eksplosjonar. Dei viser døde menneske.

Døde menneske som er pakka inn i kvite klede.

Store byltar og små byltar. Bileta viser born som manglar hender eller føter. Born som kanskje berre hadde leika. Men så hadde dei kome borti ei mine.

– Folk lyt vere forsiktige, seier ein journalist. Ho ser rett i kameraet. Andletet hennar har

djupe fòrer. – Det kan ligge miner gøymde mest alle plassar no.

Skuldrene til mamma ristar svakt. Hovudet hennar heng framover medan pappa stryk ho over ryggen. Ruben står stille ved sida av. Han ser på TV-en med store auge. Bileta er uverkelege. Det er bilete som ikkje skulle ha vore der, eller som skulle ha vore frå ein annan stad, i eit land langt vekke. Men bileta kjem frå ein by like i nærleiken.

– Vi lyt dra snart, seier mamma stille. – Vi lyt dra, vi òg.

– God natt, Ruben, seier pappa og sløkker lyset.

–VOFF! kjem det frå Misty.

– Og god natt til deg òg, Misty, seier pappa og lèt att døra.

Taket over senga til Ruben blir lyst opp av tusen stjerner. Akkurat som på himmelen ute om natta. Det er pappa som har limt dei opp. Om dagen ser ein dei ikkje, då er dei berre kvite, slik som taket. Men når det blir mørkt, lyser dei av seg sjølv. Litt sånn som på himmelen ute, det òg. Ruben peikar mot nokre stjerner ut mot eine kanten av taket.

– Sjå, Misty, der er vi, seier han.

Misty løftar på øyra og ser mot retninga fingeren hans peikar.

– Der er Orion. Og der, rett attmed, sjå, der er Sirius! Ruben smiler og klemmer ho tettare inntil seg. – Dei er nett som oss, Misty, kviskrar han i øyret hennar.

Misty ser på han med kloke auge.

– Orion var son til guden Poseidon, fortset Ruben. – Han levde på jorda som jeger, og hunden Sirius var bestevenen hans. Den dagen

Orion døydde, vart gudinna Artemis så lei seg at ho kasta han opp på himmelen, slik at han kunne leve evig blant stjernene. For at Orion ikkje skulle bli einsam, kasta ho opp Sirius også. Sirius, eller Hundestjerna som ho òg heiter, er den stjerna som lyser aller sterkast på himmelen.

Ruben grev andletet ned i den mjuke pelsen til Misty.

– Akkurat som oss, Misty! Vi skal alltid vere saman. Alltid!

Ikkje lenge etter at søvnen har teke dei, høyrest ein hesleg lyd gjennom natta, ei tuting med korte støytar. Ruben sprett opp frå puta, held seg for øyra. Misty reiser seg på alle fire og gøyr som besett mot døra, som brått blir riven

opp. Inn stormar mamma med bustete hår og pappa hakk i hæl.

– FLYALARM! Ruben er på føtene. – Kom, Misty! ropar han. – Fort!

Saman styrtar dei ut døra. Mamma med ei brun kåpe over nattkleda, pappa berre i pysjamas og tøflar. Og til sist Ruben med Misty i armane.

Dei spring ned alle fire etasjane mot kjellardøra. Det same gjer alle naboane i blokka. Dei kjem frå femte etasje og frå første etasje. Tredje også. Døra inn til kjellaren er blytung, ho er laga av stål. Ein breiskuldra mann held døra oppe, og folk stimlar inn i det dunkle, opne kjellarrommet.

– Er vi trygge her? spør Ruben.

– Ja. Inntil vidare, svarar mamma.