





In 2024 gingen de hypotheekregels flink op de schop. Alleenstaanden mochten onder voorwaarden meer lenen om een huis te kopen en het energielabel van de woning die je op het oog had werd (nog) belangrijker. In 2025 verandert er een stuk minder en blijven de regels rondom het energielabel bestaan. Daarom duiken we nog een keer in het belang van een energiezuinige woning en vertellen we waarom sommige hypotheekverstrekkers zelfs eisen stellen.
Goed label, meer hypotheek. Hoe zat het ook alweer? Per 1 januari is het extra belangrijk om goed te letten op het energielabel van de woning die je koopt. Dit kan namelijk (flink) schelen in het bedrag dat je maximaal mag lenen voor de aankoop van je nieuwe woning. Heel kort gezegd: hoe beter het energielabel van je woning, hoe hoger je maximale hypotheek kan zijn.
Een hogere maximale hypotheek betekent ook hogere lasten. Het is daarom altijd belangrijk om te kijken of je die extra kosten iedere maand ook kunt dragen. Het Nibud, dat jaarlijks bepaalt welk deel van je inkomen je mag lenen voor je hypotheek, gaat ervan uit dat je in een energiezuinig huis minder kosten hebt voor gas en elektriciteit en dus meer overhoudt.
Extra lenen om te verduurzamen
Het is ook belangrijk dat de bestaande woningvoorraad wordt verduurzaamd. Daarom mag je ook extra lenen als je nieuwe woning nog niet energiezuinig is. Hierbij geldt het omgekeerde: hoe slechter het label, hoe hoger het extra leenbedrag. Belangrijke voorwaarde is wel dat het extra bedrag volledig wordt gebruikt om de woning te verduurzamen. Bijvoorbeeld door isolatie van de muren, het plaatsen van zonnepanelen, een warmtepomp of betere kozijnen.
Betere kozijnen, maar welk glas moet ik kiezen?
Is het glas in jouw (nieuwe) woning aan vervanging toe? Om de keuze makkelijker te maken is het belangrijk om eerst te kiezen of je alleen het glas wilt vervangen of ook de kozijnen. In het eerste geval is de keuze namelijk beperkt tot HR++ glas. De andere (beter isolerende) opties zijn een stuk dikker en passen daarom niet in oudere kozijnen. Natuurlijk zou je ervoor kunnen kiezen om enkelglas te vervangen voor dubbelglas. Dit is alleen zonde, omdat HR++ glas een stuk beter isoleert. En ook niet onbelangrijk: er zit geen prijsverschil tussen beide opties.
Kunnen ook je kozijnen wel vervanging gebruiken? Dan is de keuze voor triple glas waarschijnlijk de beste. Dit is nog beter isolerend dan HR++ glas. De prijs voor triple glas is wel ongeveer 7,5 procent hoger dan voor HR++. Er is alleen een fijne ‘maar’. Dankzij een hogere subsidie komt de prijs onderaan de streep ongeveer op hetzelfde uit.
Hypotheekverstrekkers stellen steeds meer duurzaamheidseisen Niet alleen voor het extra leenbedrag is het goed om kritisch te kijken naar de duurzaamheid om verduurzamingsmogelijkheden van je nieuwe woning. Verschillende hypotheekaanbieders stellen namelijk eisen aan de woningen die ze in hun portefeuille willen hebben. Dat betekent concreet dat ze geen hypotheken meer verstrekken aan kopers van een huis met een minder goed energielabel. Meestal wordt label C als minimale vereiste gezien. Koop je een huis met een minder goed label, dan wordt de keuze uit aanbieders kleiner.
Gelukkig worden kopers van een niet zo duurzaam huis niet helemaal uitgesloten door deze geldverstrekkers. Zij moeten bij de aankoop alleen wel aantonen concrete plannen te hebben om de nieuwe woning te verduurzamen naar minimaal energielabel C. Daarmee hopen deze hypotheekverstrekkers meer duurzame woningen aan hun portefeuille toe te voegen. Verduurzaming stimuleren gebeurt ook voor bestaande huizen met een lopende hypotheek. Eigenaren van deze woningen worden aangespoord om ook een stap richting een energiezuiniger huis te zetten. Bijvoorbeeld door middel van speciale bouwdepots waaruit de maatregelen betaald kunnen worden, duurzaamheidsadvies of korting op de hypotheekrente nadat de verduurzaming is afgerond.
Heb je hier vragen over? Onze hypotheekadviseurs helpen je graag. Samen bekijken we welke financieringsoptie het beste past bij jouw situatie en wensen. Maak een afspraak voor een vrijblijvend oriëntatiegesprek.
De Hypotheker Maastricht Avenue Ceramique 12 Maastricht 043-3561061
Het nieuwe jaar is begonnen. Een aantal lezers is misschien nog bezig met goede voornemens zoals afvallen, meer bewegen of stoppen met roken. En wellicht bent u een van die mensen die deze maand begon aan dry january, een maand lang geen alcohol drinken. Voor hen geldt… volhouden.
Het is niet makkelijk om uitgerekend in januari met goede voornemens te starten, zo hoorde ik iemand die hiervoor gestudeerd heeft zeggen op tv. Het is een maand met nieuwjaarsrecepties, carnavalszittingen, kou en korte dagen. Niet bepaald een fijne tijd om te starten met buiten sporten of wandelen. Wil je het volhouden, dan is het makkelijker om in het voorjaar te beginnen. Dan is het beter weer en heb je meer zin om naar buiten te gaan, volgens deze deskundige. Met andere woorden. Ook in maart kan gestart worden met goede voornemens.
Gratis stadsmagazine voor Maastricht. Jaargang 2, editie 6, januari 2025. Verschijnt elke maand. Het magazine is af te halen bij de supermarkten in Maastricht.
KANTOORADRES
Boschstraat 28 6211 AX - Maastricht
UITGEVER
Maurice Ubags 06 53 70 26 38
Het nieuwe jaar brengt voor De Nieuwe Ster veranderingen. Zo wordt ons stadsmagazine vanaf nu gedrukt op mooier papier, zodat verhalen, foto’s en advertenties er nog mooier uitzien. Een kwaliteitsimpuls voor het blad.
We zijn het jaar gestart met 21.148 abonnees op onze digitale nieuwsbrief en elke dag komen daar zo’n twintig nieuwe abonnees bij. Daar zijn we hartstikke trots op. Als u nog geen abonnee bent, kijk dan eens op www.denieuwestermaastricht.nl. Door in te schrijven op de gratis nieuwsbrief mist u niets meer van het Maastrichtse nieuws.
Blijf ons vooral lezen en steunen, want samen maken we De Nieuwe Ster.
Veel leesplezier!
Peter Eberson, hoofdredacteur
LEES HET MAASTRICHTSE NIEUWS
OOK ELKE DAG ONLINE: WWW.DENIEUWESTERMAASTRICHT.NL
HOOFDREDACTEUR
Peter Eberson 06 55 93 29 18
DIRECTEUR
Maurice van der Linden 06 51 50 57 44
SALES
Maarten Goes 06 36 50 12 84 verkoop@denieuwestermaastricht.nl
TIP DE REDACTIE redactie@denieuwestermaastricht.nl
Het Historisch Centrum Limburg (HCL) aan de Sint Pieterstraat kent heel veel verschillende archieven. Het meest bijzonder archief is misschien wel Truus Roks. Haar hele werkzame leven heeft ze bij het HCL gewerkt.” Na 45 jaar dienstverband gaat ze in mei met pensioen. Je mag haar met recht een levende encyclopedie noemen.
Wie een afspraak met Truus heeft om over haar vak te praten, kan maar beter ruim de tijd nemen. Haar verhalen en de manier waarop ze over haar werk praat zijn zo aanstekelijk dat je eigenlijk altijd tijd te kort hebt. De senior medewerker dienstverlening werd geboren in het West-Brabantse Halsteren. Ze studeerde aan het Gymnasium Juvenaat in Bergen op Zoom. “Dankzij de Mammoetwet was ik de derde lichting meisjes die de kans kreeg om naar het hoger onderwijs te gaan”, vertelt Truus. “Mijn vader was de melkboer van dit voormalige klein-seminarie en hij is door de rector overgehaald mij aan te melden. ‘Piet, sinds een paar jaar is dit niet meer een school voor kinderen van advocaten en artsen, maar voor iedereen’. Ik ben mijn ouders zeer dankbaar dat zij toen die keuze durfden te maken. Ik zeg wel eens dat ik, als ik vijf jaar eerder was geboren nooit in Maastricht terecht was gekomen.” Na het gymnasium ging Truus naar de Pedagogisch Academie. Echter eind jaren zeventig solliciteerden honderden kandidaten op één baan in het onderwijs. “Daar zat dus niet echt toekomst in. Met de Pedagogisch Academie maakte ik een keer een excursie naar het gemeentearchief in Rotterdam. Dat vond ik zo interessant dat ik dacht ‘dit wil ik ook’. Ik ben vervolgens gaan studeren aan de Rijksarchiefschool in Utrecht.”
Door de strot geduwd
Een stageplek vond ze bij het Nationaal Archief in Den Haag. “Maar plotseling kreeg ik een brief van het Nationaal Archief dat ik mij in verbinding moest stellen met het Rijksarchief in Maastricht voor een stageplek. Ik kreeg al een vermoeden dat Den Haag dus niet door zou gaan. Ik heb toen een afspraak met rijksarchivaris Smeets in Maastricht gemaakt. Tijdens het gesprek bekeek hij me eens met zijn sigaar in de hand en zei: ‘Juffrouw, u moet het zich niet aantrekken, want ik heb niets tegen u. Maar we willen dit jaar helemaal geen stagiair. Maar ja, u bent ons door Den Haag door de strot geduwd, dus we nemen u aan als stagiair.’ Dat was natuurlijk gelijk een binnenkomer. Maar later zijn we beste vrienden geworden. Hij heeft mij ook geïnspireerd om deeltijd Geschiedenis te gaan studeren aan de Rijksuniversiteit Utrecht.”
Hier hoor ik thuis
Truus was meteen verliefd op Maastricht. “Na het sollicitatiegesprek zat ik in de bus en zag al die winkeltjes. Wat hebben ze hier een mooie kleren dacht ik toen. Maar ook het archief vond ik prachtig. Waar nu de studiezaal is, stond het nog vol met metalen archiefkasten. Het rook hier ook nog echt naar archiefstukken. Ik had meteen mijn plek gevonden. Hier hoor ik thuis en zo voelt dat nog steeds. In mei word ik 67 en dan ga ik met pensioen, maar ik denk dat ik hier als vrijwilliger nog wel van alles kan doen.”
Daarnaast krijgt ze dan de tijd om familie en vrienden die door heel het land wonen eens wat vaker te bezoeken of doordeweeks een mooie tentoonstelling te bewonderen. “Dan hoef ik niet meer alles in het weekend te proppen.”
Eminence grise
Ze voelt zichzelf de éminence grise van het archief. Met regelmaat wordt ze door collega’s geraadpleegd als vraagbaak. “Ik weet bijvoorbeeld nog hoe archieven 30 of 40 jaar geleden hier zijn binnengekomen, hoe de volgorde was en hoe het zat met de administratieve afhandeling.” Het is ook een verslavend vak, volgens Truus. “Je bent namelijk nooit klaar. Hoe meer je te weten komt over de geschiedenis, hoe meer er te onderzoeken valt. Want de ene ontdekking roept weer andere vragen op. Historische stukken zijn in principe zonder enige duiding of context simpelweg droge →
informatie. Je moet altijd vragen stellen aan de geschiedenis. Alleen zo kom je verder in je zoektocht.”
Napoleon
Truus vindt juist het werken bij HCL zeer interessant. “Limburg heeft namelijk heel veel internationale en daarmee interessante lijnen. De Staten-Generaal bestuurden vanuit Den Haag, de Spaanse Koning had hier invloed, net zoals Oostenrijk, de Duitse keizer en de prins-bisschop van Luik. Vanaf 1795 behoorde Limburg, op een paar kleine stukken na, bij Frankrijk. Omdat Limburg een Frans Departement was golden hier andere wetten dan in de rest van Nederland. Zo is de burgerlijke stand, die door de Fransen werd ingevoerd, de oudste van ons land.
“Als je oude schrift kunt lezen, gaan de vensters op het verleden open.”
Dat gold ook voor de militaire dienstplicht. Limburgse en dus ook Maastrichtse jongeren waren de ‘nieuwe Fransen’ en moesten met Napoleon naar Italië, Spanje en zelfs Rusland ten strijde trekken.” Truus laat een brief zien uit 1813 die Mathias Banens, een Maastrichtse jongen, vanuit Parijs schreef aan zijn tante in Maastricht. Hij volgde de opleiding scherpschutter en liet onder meer weten dat hij in afwachting was van zijn ‘uitzending’ naar Rusland. “Kun je je dat voorstellen”, zegt Truus. “Deze jongen heeft Napoleon in levenden lijve gezien. Dat is toch fascinerend.”
Code kraken
Tekening met bladgoud van Sint Franciscus die de stigmata ontvangt. Volgens Truus een uniek archiefstuk omdat dit zelden in een liedboek werd afgebeeld.
Het kunnen lezen van oude handschriften is heel belangrijk voor wie in de geschiedenis wil duiken. Truus leerde het vak van haar
collega Jan Fokkers en schreef er later zelfs een boek over, ‘Oud schrift in Limburg’. Het verscheen in 1993 en in 2011 was er een herdruk. “Ja, hier ben ik heel trots op. Het is een les- en oefenboek voor het leren lezen van oude handschriften. Het is nog steeds te koop bij de Stichting Vrienden van het Historisch Centrum Limburg. Neem nou een testament, daarin staat altijd de vaststelling ‘Niets is zekerder dan de dood, niets onzekerder dan het uur derzelve’. Als je deze zin hebt, kun je zien hoe de schrijver bepaalde letters schreef. Dat kun je dan weer verderop in de tekst gebruiken. Het is als het ware de code kraken. Weet je trouwens wie een van de slechtste handschriften had? Dat was Thorbecke. Op de archiefschool zei ooit iemand: ‘Degene die dat heeft moeten vertalen, is er bijna blind van geworden’. Als je oude schrift kunt lezen, gaan de vensters op het verleden open.”
Liefde
Het werk van Truus is zeer divers. Ze verzorgt rondleidingen, geeft cursussen paleografie (het bestuderen en ontcijferen van oude handschriften en archiefstukken; red.) en lezingen over heel veel verschillende onderwerpen. Daarnaast zoekt ze antwoorden op vragen die binnenkomen van geïnteresseerden, bemenst de studiezaalbalie, doet ze aan stamboomonderzoek en organiseert ze kleine tentoonstellingen. Maar het mooiste vindt ze nog altijd ‘de liefde voor het vak geschiedenis en de historische bronnen overbrengen’.
Verborgen Verleden
Ook is Truus regelmatig te zien in het televisieprogramma Verborgen Verleden, waarin bekende Nederlanders op zoek gaan naar hun voorouders. Als die zoektocht uitkomt in Limburg, is Truus degene die de stukken uit het archief boven water tovert. Joost Prinsen, Twan Huys, Paul Haenen, Esther Verhoef en Lilianne Ploumen kwamen al over de vloer bij haar in het HCL. Binnenkort is de aflevering met Hadewich Minis te zien.
Maastrichtse vondelingen
Op 16 mei neemt Truus officieel afscheid van het HCL. Dat doet ze met de zelf samengestelde tentoonstelling waar ze als sinds 2015 onderzoek naar doet. De titel van de tentoonstelling is ‘Maastrichtse vondelingen 1802 – 1824’. Meer wil ze er nog niet over zeggen. “Dat ziet iedereen op 16 mei. De tentoonstelling zal dan nog te zien zijn tot en met het weekend van Open Monumentendag Maastricht op 13 en 14 september.”
In een zwart gat zal ze zeker niet vallen na 16 mei. “Ik krijg dan tijd voor het kijken van films, luisteren naar muziek, mooie tentoonstellingen bezoeken en pubquizzen. Ik blijf overigens tot 22 mei om 11.30 uur hier werken. Want op dat tijdstip ben ik geboren. Dan ben ik 67 jaar en is het klaar!”
DOOR: ERIK VAN RIJSSELT EN FRED CAMMAERT BEELD:WIKIMEDIA
In Maastricht ontstond veel commotie over het openbaar maken van de namen van ‘foute’ Nederlanders. In deze opinie betogen Erik van Rijsselt en Fred Cammaert dat deze lijst, waarop ook veel Maastrichtste namen staan, nooit op deze manier gepubliceerd had mogen worden.
Voorop gesteld moet worden dat de index die nu online staat nadrukkelijk géén collaboratielijst is”, aldus de toevoeging van 6 januari 2025 door het Nationaal Archief (NA) in antwoord op klachten in de media over fouten in de kort tevoren gepubliceerde namenlijst van het Centraal Archief voor de Bijzondere Rechtspleging (CABR). De waarschuwing komt niet alleen als mosterd na de maaltijd, ook gaat de mededeling voorbij aan de vraag of de inhoud van een
stel samengevoegde cartotheken zonder verificatie gepubliceerd had mogen worden. De kaartenbakken waren onmisbaar om een archief van bijna een half miljoen dossiers toegankelijk te maken. Ze waren bestemd voor intern gebruik door archiefmedewerkers, niet voor het grote publiek. Fouten werden niet hersteld; de kennis ontbrak en niemand die zich erom bekommerde, toen niet en nu niet.
Afrekening De Bijzondere Rechtspleging was ingesteld om het risico op een
bijltjesdag in de kiem te smoren. De samenleving eiste een snelle afrekening met het kwaad uit de voorbije jaren. De juridische neerslag ervan belandde in het CABR, een archief met een uiterst gevoelige inhoud en van sterk wisselende kwaliteit, het staat bekend als het archief van ‘fout’ Nederland op individueel niveau. Dat er ook duizenden fiches met persoonsnamen in de kaartenbakken zitten die er niet thuishoren, variërend van in kampen omgekomen Joden, verzetsdeelnemers, verklaringen van niet aangeklaagde personen
of slachtoffers van valse aangiftes en wraak, viel het handjevol archiefmedewerkers vermoedelijk niet eens op. Het ging immers om een afgeschermd, aan het oog van het publiek onttrokken archief dat uitsluitend beargumenteerd geraadpleegd kon worden. Verzoeken voor inzage werden slechts in behandeling worden genomen als de volledige naam, geboorteplaats en geboortedatum van de te onderzoeken persoon in de aanvraag vermeld stond.
Valkuilen
Nadat bekend werd dat het Nationaal Archief voornemens was de index en de daaraan gekoppelde persoonsdossiers online te zetten, werd door kenners van het CABR onder meer gewaarschuwd voor fouten, onjuistheden, ontbrekende of verdwenen stukken en voor valse verklaringen en aangiftes. Er zaten allerlei valkuilen in de dossiers en fouten in de namenlijst. Hoewel zwaarwegend, vormden de argumenten geen beletsel voor de initiatiefnemers om hun plannen door te zetten. Ondanks het besluit van minister Bruins om te wachten
gegooid en werden nog veel meer belangstellenden en belanghebbenden met serieuze vragen opgezadeld omdat niet bekend is wat er met de persoon in kwestie aan de hand zou zijn geweest. Wie momenteel een dossier wil inzien, is gehouden aan de oude regeling.
Middenstandsbank
In hoeverre is de gemankeerde namenindex serieus te nemen? Een steekproef waarbij ‘Maastricht’ als zoekterm werd ingevoerd, leverde bijvoorbeeld een Joodse inwoner op van wie bekend is dat hij familieleden in Duitse vernietigingskampen verloor en dat hun volledige
“Duizenden onschuldigen werden opnieuw voor de bus gegooid”
met openbaarmaking, ging het Nationaal Archief ertoe over de namenlijst alvast online te zetten. Onverantwoord en een overheidsinstelling onwaardig, want daarmee werden duizenden onschuldigen (opnieuw?) voor de bus
bezit werd geroofd. Ook de leider van de Belastinggroep Maastricht, een verzetsgroep die verzetsactiviteiten ontplooide in de regio, staat op de lijst. Hetzelfde geldt voor de directeur van de toenmalige Middenstandsbank aan het
Vrijthof, die met hulp van zijn procuratiehouder verzet in de provincie met forse geldbedragen steunde. Vreemd genoeg ontbreekt echter de naam Gonnie Zeguers-Boere, de nicht van de onverbeterlijke nazi en Silbertannemoordenaar Heinrich Boere. Haar verraad leidde tot de dood van een groot aantal Maastrichtse verzetsmensen. Ook de gevreesde en nooit veroordeelde oorlogsmisdadiger en moordenaar Cor Klonen uit Heerlen staat niet op de lijst.
Geen Nader Onderzoek
Vaststaat dat slechts een beperkt aantal CABRdossiers uiteindelijk leidde tot een veroordeling. Veel, zo niet de meeste bevatten een paar nietszeggende velletjes papier, een aangifte of getuigenverklaring met het stempel GNO (Geen Nader Onderzoek) waaraan geen gevolg is gegeven. Het is daarom raadzaam vooraf een bezoek te brengen aan het Historisch Centrum Limburg in Maastricht. Daar wordt het schaduwarchief van de plaatselijke Politieke Recherche
(PRA) en de Politieke Opsporingsdienst (POD) bewaard: het fundament van de meeste CABR-dossiers. Het zou zomaar een reis naar de volgeboekte studiezaal van het Nationaal Archief kunnen schelen.
Wraak Tegen openbaarmaking bestaat uiteraard geen bezwaar, maar die moet vergezeld gaan van een uitvoerige toelichting of gebruiksaanwijzing waarin onder meer wordt gewezen op gebreken, valkuilen en onvolledigheid van zowel de index als de dossiers. Met het oog op de tekortschietende kwaliteit van veel dossiers is het bovendien van belang kennis te nemen van de omstandigheden waaronder en het tijdsgewricht waarin het archief tot stand is gekomen. Het was een tijd van afrekening, wraak en rekeningen vereffenen. Bovendien kampten politie en justitie met een groot personeelstekort omdat veel ervaren krachten op non-actief waren gesteld vanwege de zuiveringen. De tekorten werden voor een deel aangevuld met onervaren hulpkrachten en (partijdige) amateurs uit verzetskring wat de kwaliteit en objectiviteit van het recherchewerk niet bevorderde. Soms was sprake van klassenjustitie en liepen onderzoeken om onverklaarbare wijze dood. Ook verdwenen documenten uit de dossiers. Door de overstelpende hoeveelheid aanklachten en omdat er zo kort na de oorlog nog veel onbekend was, bleven talloze vragen onbeantwoord en werd onvoldoende door gerechercheerd waar dat nodig was. De gebruiker is gewaarschuwd!
Supersnel en superstabiel
Wilt u meer weten over KPN Glasvezel? Kom langs!
Datum: 07 februari & 14 maart
Tijdstip: 12:00-17:00
Locatie: Malbergsingel, Maastricht
Tien jaar geleden startte de Eerste Maastrichtse Energie Coöperatie. (EMEC) Opgezet om lokaal duurzaam energie op te wekken. Afgelopen december werd de zevende zonnecentrale gerealiseerd. Door lid te worden help je de energietransitie en levert de investering ook nog een rendement op.
Guido Heijnen en Alex Peters zijn vanaf het begin betrokken bij de coöperatie. Zij zetten zich vrijwillig in om van EMEC een succes te maken. "Er is eigenlijk geen reden om niet mee te doen," zegt Guido Heijnen. "Alleen samen kunnen we de energietransitie vooruit helpen en stoppen met het sponsoren van de fossiele industrie. Als je het niet voor het klimaat doet, doe het dan voor je eigen portemonnee zou ik zeggen, want de investering levert je ook nog een leuk rendement op."
ZONNECENTRALES
EMEC is een van de oudste energiecoöperaties van Limburg. Op dit moment draaien zes zonnecentrales, waarvan de eerste in oktober ook in Maastricht werd gerealiseerd. Op het dak van het bedrijf Medireva
liggen 180 zonnepanelen van de coöperatie. Het verwachte rendement voor mensen die deelnemen ligt tussen 4 en 4,5 procent op basis van de ervaringen van andere zonnecentrales van de coöperatie.
Alex Peters legt uit hoe de coöperatie werkt. "We zijn voortdurend op zoek naar eigenaren van panden die een dak hebben waar ongeveer 180 panelen op passen. Hebben we zo'n dak gevonden en overeenstemming met de eigenaar, dan gaan we in de buurt op zoek naar mensen die willen investeren in duurzaam op te wekkken energie. Met de investering wordt de centrale bekostigd. Investeren kan al vanaf 250 euro. De opgewekte stroom verkopen wij rechtstreeks aan de
stroomproducent die zich verplicht heeft de stroom af te nemen."
VOORDELEN
Voor bedrijven die hun dak beschikbaar stellen zijn er verschillende voordelen, los van een kleine vergoeding voor het huren van het dak om er zonnepanelen te leggen. De eigenaar, kan als het dak groot genoeg is, ook zelf nog zonnepanelen laten installeren. De coöperatie regelt de gehele afhandeling, daar heeft de eigenaar geen omkijken naar. Omdat het dak ook panelen krijgt van de coöperatie zijn de aanschafkosten lager. De bedrijfseigenaar kan zijn naam verbinden aan de zonnecentrale en krijgt zo gratis reclame."
www.emec.nu
DOOR: STEFAN VRANCKEN
HOOGBRUGSTRAAT 19-21
Op deze foto zien we links een café en rechts een spekslagerij (waar de jongen voor de deur staat).
We kijken naar de panden Hoogbrugstraat 19 en 21.
Op het raam van nummer 19 lezen we onder meer ‘café’ en ‘H. Wetsels’. Uit het Maastrichtse bevolkingsregister blijkt dat sinds 23 maart 1912 op dat adres woonachtig was het echtpaar Hubertus Nicolaas Wetsels en Maria Hubertina Helena Heuts, beiden geboortig van Heer. In het bevolkingsregister werd genoteerd dat Hubertus Nicolaas Wetsels ‘metselaar & zetbaas’ van beroep was. Mogelijk was het café dan ook eigendom van iemand anders. In de periode 1912-1915 werden drie kinderen geboren in dit pand. Op 5 november 1915 verhuisde het gezin naar Heer. Later werd maar liefst 38 jaar door het echtpaar Hannes en Truike Linotte op dit adres een café gedreven. In 1956 droegen Hannes en Truike het café over aan mijn opa en oma Joep en Truus Caenen-Menten, die het café de naam ‘Bij de Boer’ gaven. Joep was namelijk geboren en opgegroeid in Margraten. In 1960 doopten Joep en Truus het café om tot ‘Café Picasso’. In 1971 namen Marie-José Hufkens (beter bekend als Kien) en haar echtgenoot het café over, en noemden het de ‘Cottage’. Kien zou in 1985 in de Rechtstraat, tegenover de Sint Martinuskerk, haar ‘Café Swaree - Bij Kien’ beginnen.
Op het raam van nummer 21 staat geschreven: ‘J.H. Starren-Kaanen’. In de etalage ligt spek. Door het raadplegen van het bevolkingsregister ontdekte ik dat Joannes Hubertus Starren, de bewoner van dit pand, spekslager van beroep was. Joannes Hubertus was geboortig van Gronsveld, terwijl zijn echtgenote Ida Kaanen een Maastrichtse was. Nadat Joannes Hubertus en Ida in 1897 vanuit Heer naar Maastricht waren verhuisd, gingen zij eerst wonen op het adres Hoogbrugstraat 52. In 1901 volgde de verhuizing naar Hoogbrugstraat 21. Tegenwoordig vinden we op nummer 21 conceptstore de Verwondering.
Bron informatie: Bevolkingsregister Maastricht en www.delpher.nl
Deze foto werd gemaakt in 1962. Rechts, op de hoek met de Minckelersstraat, ligt het pand Achter het Vleeshuis 21 (met de gevelsteen en het jaartal 1697).
Veel mensen kennen dit pand als de locatie waar in het verleden voetballer Willy Brokamp zijn café had. Sinds 2023 zwaait Glenn Dierickx de scepter over Café In de Tenne Kan.
Toen deze foto werd gemaakt, was in dit pand de radio- en televisiezaak van Van der Voort gevestigd. In oktober 1950 ontving
Van der Voort als eerste in Maastricht een ‘Philips-televisie-ontvangtoestel’. Diverse belangstellenden waren voor een uitzending van ‘Philips Experimentele Televisie’ naar de zaak van Van der Voort gekomen, terwijl nieuwsgierige voorbijgangers vanaf het trottoir de voorstelling probeerden te volgen. Auto’s mochten toen door de straat rijden, want de krant meldt dat ‘enige passerende auto’s storingen op het scherm veroorzaakten’.
Op 7 februari 1969 vond op dit adres de heropening plaats van de ‘alom bekende ORLY-BAR’ van de gebroeders Willy en Jo Darding, en in 1985 vinden we er ‘DiscoDancing King’.
Bron informatie: www.delpher.nl
DOOR: PETER EBERSON BEELD: TJEU PHILIPPENS
We worden met z’n allen steeds ouder en wonen langer zelfstandig thuis. Toch zijn er situaties waarin ouder worden tot meer zorg kan leiden. Ouderen die tekenen van dementie vertonen, zonder dat ze het zelf meteen in de gaten hebben. Ook naasten of huisartsen hebben soms moeite beginnende dementie te herkennen. In dit en veel andere medische en psychologische gevallen kan het team van Oudergeneeskundepraktijk Limburg uitkomst bieden.
Christophe van Dijken is specialist Oudergeneeskunde, kaderarts Psychogeriatrie en medisch directeur van de praktijk die hulp en ondersteuning biedt in heel Limburg. Met een team specialisten runt hij Oudergeneeskundepraktijk Limburg. De praktijk biedt medische en psychologische zorg voor kwetsbare ouderen en andere mensen met een complexe zorgvraag. Denk hierbij aan mensen die leven met dementie, de ziekte van Parkinson, of met beperkingen na een beroerte. Maar ook mensen die meerdere ziektebeelden tegelijk hebben zoals hartfalen, COPD of suikerziekte. Ziekten die elkaar beïnvloeden, maar ook invloed hebben op de kwaliteit van leven.”
Christophe legt uit dat Oudergeneeskundepraktijk Limburg laagdrempelig is, maar dat nog niet iedereen op de hoogte is van wat de praktijk kan betekenen. “Kwetsbare ouderen
of hun familie weten vaak niet dat ze bij ons terecht kunnen voor hulp en dat dit ook gewoon door de zorgverzekeraar vergoed wordt. De huisarts kan in deze situaties veel betekenen maar daarbij ook de kennis en ervaring vanuit het specialisme ouderengeneeskunde goed gebruiken. Door een beroep op ons te doen wordt ook de huisartsenzorg nog eens ontlast. Wel is er een verwijzing nodig, maar daarna nemen wij waar gewenst veel werk uit handen en kan de patiënt rekenen op de beste zorg. We zijn gespecialiseerd in ouderenzorg en kunnen in de thuissituatie de juiste diagnose stellen als het gaat om bijvoorbeeld Alzheimer en andere vormen van dementie. Omdat we elke dag met deze doelgroep bezig zijn hebben we een enorme kennis en kunnen we sneller een juiste inschatting maken en tot een gezamenlijk plan komen,” zegt Christophe.
De zorg van Ouderengeneeskundepraktijk Limburg wordt vooral geleverd tijdens bezoeken thuis in plaats van in de praktijkruimte. “We doen vooral huisbezoeken en bieden zelfs 24-uurs ondersteuning op afstand. Ook als het gaat om behandelingen bij dementie met medicijnen zijn wij een deskundige partner. Daarnaast werken we intensief samen met andere zorgorganisaties en kleinschalige woonvormen voor ouderen. Vaak zijn we ook 24/7 de vaste ouderengeneeskundige dienst voor deze organisaties, en soms doen wij alleen de diensten buiten kantooruren voor deze organisaties,” zegt Christophe.
Ouderengeneeskundepraktijk Limburg wil met hun zorg waarde toevoegen aan het leven van het individu. Christophe: “De medewerkers van Ouderengeneeskundepraktijk Limburg begrijpen dat zorg per definitie verschillend is per individu en de omstandigheden waar deze zich in bevindt. One size, does not fit all… at all. Het is echt maatwerk dat we leveren. Onze deskundige medewerkers vinden het een voorrecht om met onze medische en psychologische kennis en ervaring de mens achter de patiënt, de cliënt of de bewoner bij te staan,” aldus de medisch directeur.
Het zorgteam van Ouderengeneeskundepraktijk Limburg begrijpt dat op complexe zorgvragen alleen een medisch antwoord niet voldoende is en zet volop in op passende psychosociale en menselijke ondersteuning voor zowel het individu als de mensen die mee zorgen, professionals en mantelzorgers.
De specialisten van de Ouderengeneeskundepraktijk Limburg kunnen ook een belangrijke rol spelen als er een advies moet worden gegeven over de juiste zorg, bijvoorbeeld als er een indicatie van het CIZ noodzakelijk is of iemand naar een verzorgingshuis of andere woonvorm wil verhuizen. Juist vanwege de uitgebreide expertise van het zorgteam kan zo het best passende advies worden gegeven, want niet elke woonvorm is voor elke patiënt geschikt.
“Zorg is maatwerk: One size does not fit all… at all”
Christophe: “Het zijn vaak kwetsbare mensen die we begeleiden met hun ziekte en daarom bieden we ook zorg en steun aan mensen die niet meer beter worden en palliatieve of terminale zorg nodig hebben naar het einde van het leven. Het verlies aan eigenheid en regie doen een bijzonder zwaar beroep op de psychologische en sociale reserves van iemand. Ieder mens is anders. Wij bieden de zorg die hierbij past en dat is zorg op maat.”
DOOR: MAURICE UBAGS BEELD: DE NIEUWE STER
Het enthousiasme en de levenslust spat ervan af als Nico Aaldering over klassiekers begint te vertellen. Zijn ogen twinkelen.
“De hang naar nostalgie is enorm. Dat merken we heel goed. Straks rijdt iedereen in een elektrische auto. Daar zit weinig emotie bij. In het weekend pakken ze dan de Porsche of de Ferrari uit de garage om daarmee terug te gaan naar het verleden. Weer even dat geluid horen.”
Voor Aaldering is het een weerzien op deze InterClassics in MECC Maastricht. Hij is een aantal jaren weggeweest, maar is weer terug. “Het is een ontzettend volwassen beurs geworden. Fijne mensen hier in het zuiden. Een goede beursorganisatie. Hier zijn we weer thuis.” Over de zaken - InterClassics is ook een echte verkoopbeurs - geen klagen. “Ik heb 24 auto’s meegenomen. Zeven zijn er verkocht. Ik ben nu al tevreden en we hebben nog twee dagen te gaan.” De klanten laten het geld ook makkelijk rollen: “Ik heb drie auto’s verkocht aan mensen die naar deze beurs gekomen zijn zonder de intentie om een auto te kopen.”
Voor Aaldering is de auto-logica heel simpel. “Niks zo waardevast als een klassieker. Onder één voorwaarde: je moet wel kwaliteit kopen. En die kwaliteit die hebben wij”, zegt hij er gevat bij.
Stuk vlaai
Klassieke auto’s als belegging. Als een investering die niet wordt opgevreten door de inflatie. De vraag is groot, maar Aaldering heeft geen moeite om goede auto’s in te kopen. “Ik heb deze beurs contact gehad met een heer uit Wijlre. Hij had een Jaguar E-type uit 1978. Eerste eigenaar. Hij is op leeftijd, 80 jaar, en wil ervan af. ‘Kom maar kijken en dan krijg je ook nog een stuk vlaai’, zei de man tegen me. “Hij wilde mij de auto verkopen, omdat hij niet zomaar iedereen over de vloer wil hebben. Dan ga ik daarnaartoe. Prachtig! Dat is het mooie van ons vak. Ik ben een mensen-mens. Ik hou van mensen en van hun verhalen.”
Maastricht staat als meest Bourgondische stad van Nederland bekend om zijn fijne restaurants, gezellige kroegen, Mediteraanse terrassen… én al z’n lekkernijen!
Maar welke lekkernijen zijn er dan zoal te krijgen in maar ook rondom Maastricht en wat is hun verhaal, achtergrond, recept of… geheim?
DOOR:
RENÉ PERSOON BEELD: DE
René Persoon beschrijft maandelijks in De Nieuwe Ster typische Maastrichtse lekkernijen. Van klassieke Mestreechse Praline tot ‘t traditionele “Stumpke” of een verrassende nieuwe vondst... zodat u daarna zelf de proef “in de mond” kunt nemen. We vervolgen deze ontdekkingstocht met een smakelijk seizoenslekkernij... de Nonnevotten van Bakkerij Paulissen.
LOCATIE:
Bakkerij Paulissen. De Leim 6-7A 6227CT Heer Maastricht
Geopend ma-vrij van 08.00-18.00 uur, zaterdag 08.00-17.00 uur. zondag 08.00-14.00 uur.
LEKKERNIJ : Nonnevotten
Prijs:1,85 per stuk.
IN GESPREK MET: Luc Paulissen.
Beste lezer... u kunt zich wellicht voorstellen dat ik als 8-jarige enorm ‘verpopzak’ was, toen ik mijn moeder aan mijn vader hoorde vragen op carnavalszondag 1965 vlak vóór het vertrek naar de Groete optoch of hij de Nonnevotten in de kinderkojts” had gelegd...en mijn vader antwoordde: “Jao,16 stöks... en ze liggen neve de Els”... Vrij vertaald, mocht u het niet begrijpen... mijn moeder vroeg aan mijn vader of hij “de Nonnevotten in de kinderwagen had gelegd”, waarop mijn vader
NIEUWE STER
antwoordde “dat er 16 stuks waren, en hij die naast Els had gelegd!”. U begrijpt dat ik als klein “menneke” even van mijn à propos was. Nonnevotten in de kinderwagen naast Els? Wat was hier aan de hand? En waar moest mijn klein broertje dan liggen in die kinderwagen?
Uiteraard werd mij een en ander later wel duidelijk, want zo ging dat bij ons thuis in die jaren ‘60 en ‘70. Met een hele groep werden de weken voor de Vastelaovend de Vastelaovends-pekskes gemaakt om op carnavalszondag de Groete Optocht en op carnavalsmaan-
dag de Kinderoptocht met de ganse familie en alle vrienden en kennissen te lopen en onderweg werd er uiteraard gestopt bij de nodige heilige huisjes en waren er voor de kinderen Nonnevotten met een glas sinas... en voor de volwassenen van de groep ‘n ijskoud Eelske, een traditie waar ik op latere leeftijd ook buiten de carnavalstijd,nog altijd graag gebruik van maak!
Maar goed,de Nonnevotten (of strik) in de carnavalstijd... een waarlijk heerlijke lekkernij in de vorm van een lus met een losse knoop die z’n ontstaan heeft vanuit en dat was bij nader
onderzoek wel even schrikken mogelijk... Sittard! Het gebak is al zeer oud, want in 1676 werd het al aangeboden aan de Franse bevelhebbers die de stad Sittard wilden innemen (Geschiedenis van Sittard-Guliks). Wat precies de achtergrond is van de naam Nonnevot is niet geheel duidelijk, daar zijn verschillende verklaringen voor. Een ervan is dat de zusters Franciscanessen, die een klooster hadden tussen 1600 en 1700 in Sittard, dit gefrituurde gebak meegaven aan mensen die lompen en vodden brachten, waarvan de opbrengst bestemd was voor de armen. Een andere verklaring is dat de naam verwijst naar de strik die nonnen vroeger op hun achterwerk (op de vot) droegen. Maar hoe het ook zij... Nonnevotten bestaan uit meel, gist, melk, zout, boter en fijne kristalsuiker en worden gefrituurd in olie of reuzel, traditioneel vanaf 11 november tot Aswoensdag.
Wij proeven vandaag als Lekkernij de Nonnevotten van Bakkerij Paulissen in een van hun winkels en wel de winkel in winkelcentrum “De Leim”. Dit is niet alleen een winkel maar ook een soort bakkerscafé waar je dus naast alle gebak, broden en andere lekkernijen die er te koop zijn gezellig een kop koffie kunt drinken of ontbijtje nemen.
Bakkerij Paulissen is een moderne Maastrichtse bakkerij, ooit begonnen in 1981 als ‘t Bakhoes door Fred en Marleen Paulissen met vestigingen in Maastricht (Daalhof en Malberg)en Stein.
‘t Bakhoes concept was toentertijd een franchiseformule waar de producten zoals brood en gebak werden aangeleverd, maar toen duidelijk werd dat de beide zonen Luc en Tom Paulissen steeds meer interesse kregen in de bakkerij,is het roer flink omgegaan.
Die interesse van de beide zonen Paulissen in de bakkerswereld was er niet vanaf het eerste moment wordt mij uitgelegd door Luc Paulissen. “Ik studeerde eerst aan de universiteit” vertelt Luc “maar ik ontdekte in die tijd het studentenleven, waardoor ik niet genoeg studiepunten haalde. Een andere studie volgde, maar toen ook die niet afgerond werd, moest het studiegeld wel terugbetaald worden aan mijn ouders, en dat werd uiteindelijk gedaan door te werken in de winkels. Dit beviel mij zo goed dat ook mijn broer Tom Paulissen interesse kreeg en hij
na zijn MDS- en Makelaardij studie óók in het bedrijf kwam werken”.
Daar waar Luc zich in eerste instantie richtte op met name de verkoop en organisatie, ging Tom nog een stap verder en volgde de bakkersopleiding in Heerlen.
Zo werden vanaf 2003 alle producten steeds meer en uiteindelijk allemaal zélf gebakken en bereid en ontwikkelde zich de eigen “Paulissen-stijl” met als motto “de bakker van vroeger anno nu!”. Anno nu betekent bij Paulissen in totaal 9 bakkerswinkels
Een mooi gebaar. Ondernemer Bert Peels, eigenaar van een van de grootste bedrijven in consumentenelektronica in Europa, heeft 250 mp3-spelers geschonken aan de Stichting
Dementie & Muziek, mede opgericht door Beppie Kraft.
verdeeld over Maastricht (6 winkels), Cadier en Keer, Gulpen en Stein, met een centrale bakkerij in Maastricht, Randwyck en een spelt- en desembakkerij in Heer, De Leim.
Ondanks die bedrijfsgrootte is het opmerkelijk om te zien hoe ambachtelijk alle producten gebleven zijn... net zoals de uitstraling van de winkels. Deze uitstraling en klantgerichtheid wordt nog versterkt door de aanwezigheid van de Bakkerscafés” in Daalhof, Wyck, De Leim en Stein. Hier kan onder het genot van een kopje koffie geproefd worden van het heerlijke brood en gebak.
Zoals ik dat vanmiddag ook doe... en wel koffie mèt uiteraard een verse Nonnevot, bereid volgens Paulissenrecept en heerlijk door de fijne kaneelsuiker gerold. Ik doe dat niet alleen maar samen met Luc Paulissen die als eerste een hap
Kosten
Met de muziekapparatuur krijgt het Eureka-project van de stichting een vliegende start. Het afgelopen jaar werd een pilot gedaan, waarbij mensen met dementie via een mp3-speler konden luisteren naar gepersonaliseerde muziek. De resultaten van de proef bleken verbluffend. De kwaliteit van leven ging vooruit, mensen herkenden de muziek uit hun jeugd, maakten weer contact met naasten. Door de muziek bleek het mogelijk weer contact te leggen met mensen met wie het voorheen lastig was om nog contact te hebben door de ziekte.
neemt, zichtbaar geniet en mij met de mond nog vol vertelt zich weer te verheugen op de Vastelaovend, een gevoel dat altijd bij hem opkomt als hij een Nonnevot eet.
Ik herken dit uiteraard ook vanuit mijn jeugd in 1965 toen ik 8 jaar was en in de latere jaren toen ikzelf met de kinderen toen én kleinkinderen nu in “d’n Groete optocht” liep én loop... mèt de wagen vol met Nonnevotten. Overigens heb ik dat Vastelaovendsgevoel niet alleen qua traditie bij Nonnevotten, maar ook zeker bij ‘n heerlijk koud “Eelske”... waarbij, als ik het drink, altijd gezegd wordt... ”daor krijg opa ‘t lekker wèrm vaan”. Laote v’r ‘t daor mèr op hawwe!”.
Fijne Pré-Vastelaovendstied... !
René Persoon
Beppie Kraft, die aan de basis stond van de stichting, is ontzettend blij met de gulle gave van de ondernemer. “Als stichting hebben we weinig financiële middelen en we wilden na de succesvolle pilot graag het project uitbreiden. De grootste kosten die we hebben, zijn de mp3-spelers, waarvan we er nu in één klap 250 krijgen. Fantastisch. Ik heb tijdens mijn vele optredens in verzorgingshuizen gezien wat muziek kan doen. Nu is gebleken dat als mensen naar gepersonaliseerde muziek luisteren, de effecten nog groter zijn. Muziek uit de periode dat mensen tussen de 15 en 25 zijn blijft op een of andere manier altijd ergens in het geheugen zitten. Als die muziek dan wordt afgespeeld, bloeien mensen op,” aldus Beppie Kraft, die er aan toevoegt dat het project nu ook wetenschappelijk onderzocht gaat worden.
Gratis
“Ik kwam via via in contact met een van de bestuursleden, Marion Schmitz, en was meteen gecharmeerd van dit goede doel. Zij vertelde over de pilot en over het feit dat ze graag meer muziekspelers wilden aanschaffen. Omdat ik in deze apparaten handel heb ik gezegd dat ik de eerste 250 mp3-spelers gratis beschikbaar stel. Het gaat niet alleen om een mp3-speler maar ook om koptelefoons en splitters, zodat met twee personen geluisterd kan worden naar de muziek. Zo kan familie of verzorgingspersoneel meedoen en de effecten zien,” zegt Bert Peels.
De 250 apparaten worden binnenkort tijdens een officieel moment overhandigd aan de Stichting Dementie & Muziek.
DOOR:
MIKOS PIETERS BEELD: JEAN-PIERRE GEUSSENS
Mette Laugs, directeur-bestuurder van Philzuid, kijkt terug op een mooi jubileumjaar van het tienjarige orkest. “Mensen zien ons, komen graag en ervaren de kracht van de klassieke muziek. Het orkest draait op volle toeren, speelt op hoog niveau en we werken met elkaar op een goede, open en transparante manier.”
Laugs maakte twee maanden geleden de overstap van het conservatorium in Maastricht naar het symfonische orkest van Zuid-Nederland. “Ik val zeker met mijn neus in de boter omdat hier alles al heel goed staat. Een prachtig orkest en een goed managementteam en staf.”
Het is een cruciale tijd waar ook het voortbestaan van Opera Zuid haar volle aandacht heeft. “Zuid-Nederland kan gewoon niet zonder Opera Zuid. Ik blijf altijd hoop houden. Ik ben een heel positief mens. Voor het orkest zou het ook een grote tegenspoed zijn omdat we twee opera’s per jaar samendoen. Daar ben ik dan ook nu over in gesprek met het ministerie van OC&W en de regionale politiek. Het kan niet zo zijn dat Opera Zuid als instituut hier zou verdwijnen.”
Zonder geschiedenis
Philzuid zelf is het resultaat van een gedwongen fusie tussen het Limburgs Symfonie Orkest en Het Brabants Orkest. Met de komst van Mette Laugs lijkt een nieuwe fase aan te breken. “Ik moet zeggen dat het fijn
is om hierbinnen te komen zonder geschiedenis. Het is nu één orkest en ik ervaar het ook als één orkest. Ik denk echt dat die moeilijke tijd voorbij is, het orkest is een eenheid.”
“Ik denk echt dat die moeilijke tijd voorbij is, het orkest is een eenheid.”
Het orkest bestrijkt de provincies Zeeland, NoordBrabant en Limburg waarbij de Zeeuwen financieel niets bijdragen en de provincie Limburg en gemeente Maastricht meer doen dan de provincie Noord-Brabant en gemeente Eindhoven. “Ik wil Zeeland ook nog betrekken. Het gaat niet alleen om geld maar ook omdat ik heel graag de klassieke muziek aan iedereen wil laten horen. Ik denk dat juist vanwege mijn passie en hart voor de klassieke muziek het makkelijker is om dat gesprek te voeren.”
Philzuid heeft zowel Eindhoven als Maastricht als standplaats. “Mijn man is Limburger, ik heb een Limburgse vader en zelf ben ik in Den Bosch geboren. Ik voelde veel affiniteit met dit orkest omdat ik dus die Brabantse en Limburgse roots in mij draag. Ik ben drie jaar werkzaam bij het conservatorium geweest en dat vond ik eigenlijk iets te kort. Maar hoe vaak komt deze baan voorbij?”
Theresiakerk
Philzuid heeft de repetitieplek in het Theater aan het Vrijthof verlaten zodat daar de Middenzaal kan worden gerealiseerd. Het orkest is neergestreken in de Theresiakerk en gebruikt deze onder de noemer Opus 9 als standplaats en repetitieplek. “Het is heel fijn dat we hier kunnen repeteren. Er zijn hier inmiddels ook concerten geweest voor de mensen die in de omgeving wonen. We hebben de akoestische en de verwarmingsproblematiek al een heel eind opgelost, dat is heel fijn.”
De plannen voor de komende jaren lagen al klaar. Gezien
haar achtergrond is het niet onlogisch dat Mette Laugs vooral het accent op talentontwikkeling wil vergroten. “De afgelopen jaren zijn in heel Nederland de muziekscholen langzaam verdwenen. Daardoor heb je een stuk minder mogelijkheden voor de hele piramide naar de professionele wereld toe om iedereen en zeker ook jonge mensen te betrekken bij muziek. Daar ligt ook mijn hart. Hoe kun je jong talent betrekken en hoe kun je mensen de kans geven om bij Philzuid ervaring op te doen?”
“We hebben net een plan ingediend bij OCW voor jong talent. Er is zoveel talent hier in deze regio in het zuiden van Nederland. De blaascultuur in de regio is niet weg te denken en die wortels zijn belangrijk.” Samenwerking met de amateurverenigingen staat ook op haar agenda. “Daar wil ik ook graag op inzetten. Die plannen moeten nog uitgewerkt worden, maar dat is voor mij een belangrijk thema.”
Divers publiek Jong publiek weet het orkest te bereiken via de philsurround
“Hij draagt echt bij aan de verbinding tussen het orkest en het
publiek.”
en de philmob. “Ik vind het zeer positief om te zien hoeveel divers publiek we bereiken. Je hebt de verantwoordelijkheid voor de canon en je hebt een verantwoordelijkheid om voor een divers publiek een diverse programmering te maken. Ik
ben er niet voor om de hele traditionele orkestwereld op zijn kop te zetten. Ik wil samen met alle mensen die hard werken bij Philzuid nieuwe ideeën en plannen uitwerken zodat we nieuw publiek blijven bereiken. Ik denk hierbij aan korte lunchconcerten voor mensen die minder tijd hebben om een hele avond te komen luisteren.”
De charismatische Duncan Ward heeft onlangs zijn chef dirigentschap verlengd tot de zomer van 2028. “Ik heb Duncan leren kennen als heel open en positief. Hij draagt echt
bij aan de verbinding tussen het orkest en het publiek. Hij heeft een zeer warm hart voor het orkest.”
Kwaliteit
De kwaliteit van het orkest is voor beiden een prioriteit. “Iedereen wil natuurlijk zo goed mogelijk spelen, elke musicus legt de lat hoog. Het is zo mooi als je van al die musici een geheel kan maken en daarom is het van belang dat je hele goede dirigenten aantrekt die van het orkest een mooie eenheid kunnen maken.”
Het orkest vergt veel van de musici. “Het reizen is heel intensief voor dit orkest. Het is echt een heftig vak hoor, altijd op topniveau presteren.”
Daarom heeft Laugs ook oog en oor voor de interne organisatie. “Ik heb me voorgenomen elk orkestlid elk jaar een keer wat langer te spreken. Voor mij maakt het niet uit of je tutti speler bent of een aanvoerder. Je bent onderdeel van het complete systeem waarin je een hele belangrijke functie hebt. Het in de kracht zetten van de musici waardoor je als geheel kan groeien, is het mooiste wat er is.”
Kracht van muziek
Het helpt dat Mette Laugs zelf ook musicus is. Ze begon haar carrière als fagottiste. “Ik heb zelf van binnenuit de orkestwereld goed ervaren. Het is heel fijn als je gewaardeerd en gezien wordt als musicus in een orkest, dan voel je dat je een belangrijk bouwsteentje bent in het grote geheel.”
De kracht van muziek is haar drijfveer. “Het is zo mooi om mensen muziek te laten horen of met muziek bezig te laten zijn en schoonheid te laten ervaren. Zo divers als mijn leven is geweest, zo divers is mijn keuze in muziekrepertoire. Als je mij vraagt wat ik zelf het liefst speelde dan is dat Sjostakovitsj. Die diepere emotionele, donkere laag in zijn muziek past heel erg bij mij als musicus. Ik speel zelf nog een beetje, gewoon voor de lol. Ik ga dat nu niet op professioneel niveau doen, want deze baan als directeur-bestuurder is heel intensief.”
Transparantie en openheid tekenen haar manier van werken. “Ik neem mijn ervaring, mijn enthousiasme, mijn energie, mijn passie en mijn ideeën mee. Met hiërarchie heb ik eerlijk gezegd niet zoveel, we maken het orkest samen tot een succes. Kritische vragen aan elkaar stellen is belangrijk en dat je de neuzen dezelfde
kant op hebt staan zodat we met z’n allen kunnen uitdragen waar we voor staan. Het is kijken, luisteren en oprecht geïnteresseerd zijn.”
Goed nadenken
“Je moet vooruitkijken. Je moet anticiperen. Je moet ervoor zorgen dat je de boel op orde hebt en je moet een plan bedenken voor wat je gaat doen bij eventueel financieel moeilijkere tijden. We moeten heel goed nadenken over waar we het geld aan uit geven. We gaan het orkest niet groter maken.” Met als geruststelling: “Maar ik ben ook niet van plan om het orkest te laten krimpen.”
“Het zou echt heel mooi zijn als we meer vrienden en meer sponsoren kunnen verwelkomen.” De actie Adopteer een raam voor de renovatie en verduurzaming van Opus 9 was al een groot succes. “Als je projectmatig op die manier aan crowdfunding doet
dan blijkt dat mensen hier graag voor Philzuid aan bijdragen.”
Gewoon Mette
Zonder het optimisme te verliezen. “Je kunt niet ieder moment bang zijn voor wat de toekomst brengen gaat. We voeren het gesprek zowel intern als extern en we zetten de schouders eronder.”
“Ik heb nooit het gevoel dat het bijzonder is wat ik bereikt heb als vrouw. Ik ben gewoon Mette, een mens in de rol van directeur-bestuurder, die op z’n tijd beslissingen moet en kan nemen. Maar mijn doel is om het samen te doen voor ons publiek dat geniet van onze muziek. Juist in deze roerige tijden hebben we kunst en cultuur nodig om mensen te verbinden.”
ONTDEK DE MOOISTE CONCERTEN
14 t/m 16 februari
Maastricht, Eindhoven en Den Bosch
LEI WANG SOLEERT IN BARBERS VIOOLCONCERT
21 februari t/m 1 maart
Weert, Heerlen, Maastricht, Venlo, Geleen, Roermond, Sittard
Kampioene van de 1001 nach
BELEEF GELUKSMOMENTEN MET HÉT SYMFONIEORKEST VAN HET ZUIDEN
14 t/m 16 maart
DUNCAN WARD DIRIGEERT MAHLER 4
philzuid.nl/concerten
VORIG JAAR SLOEG LA FÈVE DE HANDEN INEEN
MET MAASTRICHT STORE EN INTRODUCEERDEN
WIJ SAMEN EEN
CHOCOLADEREEP VERSIE
VAN DE WELBEKENDE
MESTREECHTER GEIS. DAT
SMAAKTE NAAR MEER EN
HEEFT NU GELEID TOT DE
REALISATIE VAN EEN 2E ‘MAASTRICHT PRODUCT’: DE MESTREECHTER
STEERKES, WAARBIJ
LEUKE MAASTRICHTSE
DIALECTWOORDEN
ZOALS ‘POEMEL’, ‘VERLEEF’, EN ‘SJEVRAOJE’ OP TE LEZEN ZIJN.
La Fève
Statensingel 148 B 6217 KH Maastricht
T. +31(0)43 311 1399
La Fève Chocolade & Desserts, ook wel bekend als ‘Het Willy Wonka paradijs van Maastricht’, werd in 2010 opgericht door Meester-Chocolatier Geert-Jan Heesterbeek en zijn partner Mirelle Haex.
E. info@la-feve.nl
W. www.la-feve.nl
Op zoek naar écht zitcomfort?
Heeft u al eens gedacht aan een comfortabele relaxfauteuil? Een stoel die u eenvoudig kunt verstellen in verschillende standen. Zodat uw zitmomenten nog aangenamer worden en uw lichaam meer rust krijgt.
Persoonlijk & ongedwongen advies
U koopt niet elke dag een relaxfauteuil. Een goed en passend advies is dan ook belangrijk bij het vinden van de relaxfauteuil die het beste past bij uw budget, lichaam & smaak. Wij nemen de tijd om samen met u alle mogelijkheden door te nemen, zodat u kunt gaan genieten van een relaxfauteuil die niet alleen comfortabel zit, maar ook volledig op maat is gemaakt voor u.
Meer dan 70+ verschillende relaxfauteuils
Omdat ieder lichaam anders is hebben we in onze showroom op de Woonboulevard in Heerlen op de 1e etage in het pand van Vegers Meubelen, meer dan 70+ relax- en sta-op-fauteuils klaarstaan om te voelen, testen en te proberen. In verschillende maten, van XS tot XXL, zodat u altijd kunt rekenen op een relaxfauteuil die perfect past bij uw postuur.
Heesterbeek werd aanvankelijk opgeleid tot kok door de bekende Nederlandse Michelinsterren kok
Toine Hermsen en werd op diens advies patissier vanwege zijn verrassende smaakcombinaties met desserts.
Sindsdien hebben de bijzondere creaties van Heesterbeek een vlucht genomen en bedient La Fève een nationale, euregionale en internationale clientèle variërend van op maat gemaakte bonbons voor tientallen Michelinchefs, TEFAF, Lambertz Printen, het Nederlandse Koninklijk Huis tot de Italiaanse
President Napolitano, het Isola Project van kunstenaar
Jackie Sleper, DJ Afrojack en de Britse actrice
Kate Winslet.
De passie voor het product chocolade, gecombineerd met innovatie, maatwerk en het werken met de beste ingrediënten vormen de rode draad van La Fève.
Smaak is de ziel van de creaties van MeesterChocolatier Geert-Jan Heesterbeek en zijn team. Eénmaal geproefd, verandert uw zienswijze op cacao!
Hi, ik ben Stijn!
Relaxxz is ontstaan door mijn passie voor meubels.
Mijn familie richtte meer dan 100 jaar geleden Vegers Meubelen op, waardoor ik op een jonge leeftijd in aanraking kwam met de meubelbranche. Hierdoor ging ik in mijn jeugd al mee naar meubelbeurzen en daar is mijn liefde voor meubels ontstaan. Op mijn 19e vond ik het tijd om mijn eigen draai te geven aan de meubelbranche. Dat is dan ook de reden dat ik een eigen meubelzaak heb opgestart. Mijn doel is het tevredenstellen van klanten door het leveren van topkwaliteit-relaxfauteuils tegen een eerlijke prijs.
Hi, ik ben Tanja en 25 jaar geleden begon ik vanuit passie voor mode Le Marais, een boetiek met tijdloze damesmode van uitzonderlijke kwaliteit die niet alleen gedragen en gekoesterd wordt, maar ook steeds weer met plezier uit de kast gehaald kan worden.
Vandaag, 25 jaar later, is die visie een blijvende werkelijkheid, gedreven door mijn liefde voor kwaliteit en eenvoud.
Samen met mijn team werk ik elke dag met veel plezier aan het samenstellen van tijdloze, mooie collecties. Het mooiste aan mijn werk is, is dat ik dit mag doen met geweldige collega’s hier in het prachtige Stokstraatkwartier in Maastricht.
Enorm dankbaar ben ik voor al onze trouwe klanten die al vanaf het allereerste begin deel uitmaken van ons verhaal en met wie we door de jaren heen een bijzondere band hebben opgebouwd.
Daarnaast hebben we -dankzij onze webshop www.lemarais.nl- veel nieuwe gezichten mogen verwelkomen, iets waar mijn team en ik met trots op terugkijken. De waardering voor onze collecties en visie drijft ons om steeds weer te streven naar de perfecte balans tussen eenvoud en verfijning, seizoen na seizoen.
WWW.LEMARAIS.NL
In de rubriek Het Afscheid verschijnt elke maand een necrologie van iemand die recent is overleden.
Het zal voor de meeste mensen geen baanbrekend nieuwsbericht zijn geweest, dat het Haagsche Hopje niet langer geproduceerd wordt. Dit naar koffie smakende snoepje houdt na meer dan 200 jaar op met bestaan. Kathy Jacob-Zeller’s familie raakte het daarentegen vol in het hart omdat hun moeder en vrouw, die zichzelf een ‘Haagsch Hopje’ noemde, nèt overleden is.
Nuchterheid
Opgegroeid in de hofstad waar ze de hoogste sterren haalde met dansen en werkend bij de afdeling Aardewerk bij Vroom & Dreesmann, was Kathy via Roelofarendsveen eind jaren ‘70 in Maastricht thuis gekomen. Hier voelde ze zich op haar gemak, hier groeiden haar kinderen Danny, Martine en Jean-Pierre op en hier vond ze de liefde bij Robby. Toch zou ze in zekere zin altijd een beetje een ‘Hollandse dame’ blijven. Dat zat ‘m in haar nuchterheid en directheid. Bij Kathy wist je precies waar je aan toe was, en wat ze ervan vond. Dat liet ze merken. Ja was ja, nee was nee; geen omfloerst gebeuren zoals in Limburg gangbaar is. Dat wil niet zeggen dat ze geen tact had. Ze was bovendien heel begaan met anderen. En ze kon van niets, iets maken.
Pindakaas
Zo had ze het in financieel opzicht een tijd niet al te breed. De kinderen merkten
24 september 1948, Den Haag - 27 december 2024 Maastricht
er niets van, vindingrijk als ze was. Kathy besmeerde droge Mariabiscuits met boter, bestrooide ze met suiker, en presenteerde deze als luxe koekjes. Of ze organiseerde een wedstrijdje in het zo grondig mogelijk leeg schrapen van potten pindakaas en jam. Toen ze alleenstaand werd, betrok ze in flatwoning in de Karolingenstraat in Wittevrouwenveld. Of zoals ze zelf zei: ‘In Scharn-Noord’. Kathy was altijd in de weer. Er moest gezorgd worden voor de zonen en dochter, voor wie thuis alles kon. Vrienden mochten altijd mee-eten en bij hen logeren. Daarnaast moesten de nodige uren gedraaid worden op het werk. Wat hielp is dat ze het daar, op Fort Sint Pieter, naar haar zin had.
Op rolletjes
Kathy legde de klanten graag in de watten. Als vaste gasten zich meldden, waren ze amper binnen wanneer de consumpties al op tafel verschenen. Ze wist wat ieders gebruikelijke bestelling was. Alles moest tot in de puntjes geregeld zijn. Die insteek deelde ze met haar voormalige collega en tevens leidinggevende. De twee dames waren perfect op elkaar ingespeeld. Wanneer zij samen dienst hadden liep de boel op rolletjes. Het meubilair moest strak op een lijn staan, met de asbakken, vaasjes bloemen en kaarsjes op elke tafel gelijk. Kathy had soms haar jas nog aan als ze bij aankomst al begon met herinrichten. Altijd
DOOR: KARLIJN VAN DER GRAAF
piekfijn verzorgd met een zwarte rok en witte blouse, haar zwarte krullen opgestoken en blauwe schaduw boven haar ogen. Haar oud-collega kan zich niet herinneren dat Kathy zich ooit ziekgemeld heeft. En qua stemming was ze steevast opgeruimd. Graag zong ze mee met liedjes in een soort verhollands Maastrichts dialect. Als Kathy bij de vele feesten en partijen van onder meer De Mosasaurussen de bar bestierde, dan wist haar baas zeker dat de drankjes op hoog tempo doorkwamen. En dat na afloop de koelkasten bijgevuld zouden zijn en de bar weer keurig schoon opgeleverd werd.
“Toch zou ze in zekere zin altijd een beetje een Hollandse dame blijven”
Toen de kinderen zelfstandig werden, ging Kathy regelmatig na het werk zelf op stap. Haar dochter en diens vriendin waren amper twintig en konden na een dag werken niet begrijpen waar Kathy de energie vandaan haalde om nog de stad in te gaan. Zij verkozen bankhangen boven cafébezoek, maar Kathy genoot ervan. Dan liet zíj zich eens bedienen.
Huwelijk
Bij Fort Sint Pieter bleek Kathy met nóg een collega een gouden duo te vormen:
Robby. Hij werkte als kok en als zij in de bediening stond, kon hij het niet laten om af en toe met een vinger langs Kathy’s wang te strijken. Dat deed hij alleen bij haar. Het bleek de voedingsbodem voor een gelukkig huwelijk. Met Robby kreeg Kathy er een grote Indische familie bij, die haar liefdevol opnam. Dat zij altijd als eerste haar bord leeg had bij een rijsttafel, typeerde haar. Ze nam weinig tijd voor zichzelf en bovendien smaakte het eten haar in dit gezelschap goed.
Benny Neyman
Het principe ‘klant is koning’ gold zonder meer voor Kathy, met dien verstande dat ze er fatsoen en respect voor terug verwachtte. Dat soort waarden had ze haar kinderen ook bijgebracht. Net als het idee dat iedereen gelijk is. Dat de een niet meer is dan de ander. Dus toen niemand minder dan Benny Neyman haar -volgens de overlevering- tijdens een koffietafel op het werk wat geld toewierp met het verzoek een pakje sigaretten te halen, wees Kathy naar zijn benen en gaf hem te verstaan: “Volgens mij is daar niets mis mee, dus haal je dat maar zelf!”
Waar ze ook waarde aan hechtte, was om niemand te veroordelen. Toch was het even slikken toen haar jongste zijn nieuwe vriendin voorstelde. Hij zag hoe zijn moeder steels haar veel tatoeages bekeek. Maar ze zei er niets van. Belangrijker was of de dame in kwestie goed
en hartelijk was voor haar zoon. En toen dat zo bleek te zijn, was Kathy ‘om’.
Haagsche hopjes
Haar voornemen was om 100 jaar te worden, zoals ze haar kleinkinderen Myrthe en Vince vaak verteld heeft. Kathy had er alle vertrouwen in omdat ze een vitaal leven hoog in het vaandel had staan. Uit Robby’s keuken kwam louter gezond eten, en een flinke wandeling was elke dag vaste prik. Ze had voldoende ontspanning, er was rust en regelmaat in het leven gekomen. Toen haar in november in het ziekenhuis werd medegedeeld dat het anders zou lopen, reageerde ze daar verdrietig maar nuchter op. De kinderen werden bijeengeroepen en na het nieuws gedeeld te hebben dat ze niet lang meer zou leven, zei ze: “Zo, en nu ga ik koffiezetten!”
Bij haar uitvaart ‘bediende’ Kathy haar gasten een laatste keer: bij haar kist stond een enorme schaal Haagsche Hopjes.
Niet alleen gericht op zorg, maar ook op welzijn bewoners
V.l.n.r.: Wendy Thijssen, Didi Merx, Morena Welters, Melany van der Zweep en Monique Notermans-Marchal
Didi Merx (28), Wendy Thijssen (54), Morena Welters (21), Melany van der Zweep (26) en Monique Notermans-Marchal (49) werken vrij recent bij Zorg Thuis van Sevagram. Alle vijf hebben gemeen dat ze laaiend enthousiast zijn over de andere werkwijze van Zorg Thuis.
Tekst: De Media Experts | Beeld: Jean-Pierre Geusens
Zorg Thuis beperkt zich tot de bewoners van de serviceappartementen van Sevagram van Scharwyerveld en Campagne in Maastricht. De medewerkers rijden dus niet meer van hot naar her om hun cliënten te verzorgen. “Al die reistijd kun je gebruiken voor de bewoners”, zegt Didi. “Het is ook prettig dat je niet meer alleen op pad hoeft”, vult Morena aan. “Je werkt hier in een team en hebt daardoor veel meer contact met je collega’s.”
Kleine teams
Monique werkt al 30 jaar in de zorg. Als verpleegkundige, in de ambulante zorg en in de ouderenzorg. “Bij Zorg Thuis kan ik alles combineren en samenwerken met verschillende disciplines. Hierdoor leer je enorm veel van elkaar.” In Scharwyerveld en Campagne werken ze met kleine teams. In principe is iedere medewerker gebonden aan een locatie, maar daar waar nodig helpen ze elkaar ook uit in beide locaties. Overdrachten van diensten gebeuren ook altijd persoonlijk. Daar wordt de tijd voor genomen en niet even snel telefonisch afgehandeld. Het gaat immers om de zorg en het
welzijn van de cliënten. Dat doe je zorgvuldig. Verder geven de dames aan dat je een hele andere band met de cliënten opbouwt. Je ziet ze niet alleen in hun eigen thuissituatie, maar ook bij activiteiten die in het hoofdgebouw worden georganiseerd of in de Gasterie waar een kopje koffie of een hapje genuttigd kan worden.
“Bij Sevagram is heel veel gericht op het welzijn van de bewoners”, legt Melany uit. “Het werk gaat verder dan alleen zorg verlenen. In de reguliere thuiszorg ontbreekt vaak de tijd om extra aandacht te geven, omdat je direct door moet naar de volgende cliënt. Soms vang je iets op van een cliënt en dan kun je zeggen ‘ik kom straks even terug na mijn ronde’. Of ik schakel een collega uit het team in.” Deze eigen regie over het werk, wordt door alle vijf de dames als zeer prettig ervaren. “Natuurlijk heb je hier ook een lijstje met taken dat je moet verzorgen, maar er is ook tijd voor datgene waarvan jij denkt dat het nodig is voor de cliënt.”
Balans werk en privé
Iets wat ook anders is bij Zorg Thuis ten opzichte van de reguliere thuiszorg, is dat er geen gesplitste diensten zijn. Je werkt één dienst. Verder is er geen verplichting om nacht- of bereikbaarheidsdiensten te draaien. Als iemand er de voorkeur aan geeft, is dat uiteraard wel mogelijk. De teams nemen de bereikbaarheidsdienst op zich en dat betekent dat als je dienst voorbij is, je dus ook niet meer gebeld wordt. “Hierdoor ontstaat ook een goede balans tussen werk en privé”, vindt Wendy. “In het verleden gebeurde het regelmatig dat als ik thuiskwam na mijn ronde langs alle cliënten, de telefoon ging voor een spoedgeval. Dan kon ik dus weer rechtsomkeer maken. Dat is door het werken in teams bij Zorg Thuis veel fijner geregeld.”
“Bij Zorg Thuis kan ik alles combineren en samenwerken met verschillende disciplines. Hierdoor leer je enorm veel van elkaar.”
Zorghart
“Het belangrijkste om bij Zorg Thuis te werken, is dat je een zorghart hebt”, zegt Audrey van der Weerden, Teammanager Zorg bij Sevagram. “In de praktijk leer je uiteindelijk het vak en daar stoppen we als Sevagram ook heel veel tijd en energie in. Hetzelfde geldt voor het onboardingproces. Dat is een Sevagrambreed programma om nieuwe medewerkers kennis te laten maken met onze organisatie. Verder kun je parttime of fulltime aan de slag. Je hoeft ook niet in het bezit van een rijbewijs te zijn, want je werkt op één locatie. Je kunt dus op de fiets of met de bus naar je werk.”
Didi kan dit beamen. Ze is nu twee maanden als leerling verpleegkundige aan de slag bij Scharwyerveld. “Ik heb als leerling nog nooit zoveel begeleiding gehad als hier. De teams zijn fantastisch, er wordt flink gelachen onder elkaar, maar ook met de cliënten. Als Sevagram me de kans geeft, blijf ik hier zeker werken na mijn opleiding.”
ENTHOUSIAST
Ben je na de verhalen van Didi, Wendy, Morena, Melany en Monique enthousiast geraakt om ook bij Zorg Thuis van Sevagram te komen werken? Ga dan snel naar www.werkenbijsevagram.nl/zorgthuis of neem contact op met Pien Wassen, recruiter Maastricht, 06 18 46 53 15 / pien.wassen@sevagram.nl.
DOOR: MAURICE VAN DER LINDEN BEELD: GER DE LOO
Zondag 26 januari vindt de 29ste editie van Zweit veur Leid plaats. Een jaarlijkse goede doelenactie die niet meer weg te denken is op de Maastrichtse kalender. In december 1993 ontstond het initiatief om de inwoners van Borgharen en Itteren te ondersteunen na de overstroming van de Maas.
Deze eerste sponsorloop was een dermate groot succes dat het niet bij deze ene keer bleef. De volgende edities stonden in het teken van goede doelen. Grote bedrijven sloten zich als partner aan en dat zorgde voor de nodige donaties. In de loop der jaren liep de animo van grote bedrijven terug. Daarnaast werd het ook steeds moeilijker om lokale goede doelen te vinden.
Opnieuw uitvinden
In de coronaperiode besloot het bestuur onder leiding van toenmalig voorzitter Marc Stoffelen dat Zweit veur Leid zich opnieuw moest uitvinden. Als doel werd gesteld: ‘Het verminderen van het leed van kinderen in armoede in Maastricht.’ “Zo is het idee ontstaan om met de opbrengst van de sponsorloop basisscholen te voorzien van een keuken”, vertelt Roberto Lanckohr, die sinds juli 2023 de voorzittershamer hanteert. “Uit een rapport van de overheid
bleek dat Maastricht best veel basisscholen had met kinderen die in armoede leven. Een ontbijt of lunch is in die gezinnen geen vanzelfsprekendheid, laat staan een gezonde variant.”
Verbindende functie
Via de Rijke Schooldag en het Programma Schoolmaaltijden kunnen basisscholen een budget aanvragen om kinderen te voorzien van een gezonde maaltijd. Zo hoeft geen enkel kind met een lege maag in de klas te zitten. “Wij hebben hierop aangehaakt”, zegt Roberto. “Met
de opbrengsten van Zweit veur Leid financieren en organiseren we een keuken voor een basisschool.” Dit jaar is het de derde keer dat een basisschool een keuken krijgt dankzij de sponsorloop. In 2023 beet basisschool De Letterdoes in Wyckerpoort het spits af. Vorig jaar was basisschool De Geluksvogel in Limmel aan de beurt en voor de editie van 2025 is basisschool Het Mozaïek in Caberg aan de beurt.
Directeur Annemieke van Rooy is erg blij dat haar basisschool is gekozen tot goede doel. “Op dit moment krijgen de kinderen bij
ons iedere schooldag een ontbijt vanuit de landelijke programma’s. We hebben nu een piepklein keukentje waar het enorm behelpen is en we weinig faciliteiten hebben. Met de nieuwe keuken kunnen we de kinderen veel meer bieden. Dan moet je denken aan gezonde voedingslessen of samen lunchmaaltijden bereiden. Samen koken en eten draagt bij aan de sociale interactie. Verder gaan we kijken hoe we binnen het naschoolse aanbod het thema voeding kunnen inbouwen. Ook willen we met deze keuken de verbinding tussen de school en de buurt Caberg intensiveren. Hiervoor zoeken we de samenwerking
met Trajekt. Kortom, we gaan zelf een heel programma ontwikkelen rondom de nieuwe keuken. Het allerbelangrijkste is dat uit onderzoek is gebleken dat kinderen met een gevulde maag tot betere leerresultaten komen. En daar gaat de keuken van Zweit veur Leid enorm bij helpen.”
Impact creëren
Vorig jaar liepen onder een strakblauwe hemel 500 sportievelingen de sponsorloop. Samen brachten ze 50.000 euro bij elkaar. “Dat zal dit jaar ook weer een hele uitdaging worden”, zegt Roberto. “Je bent natuurlijk ook afhankelijk van het weer. Daardoor komt het merendeel van de inschrijvingen ook pas de laatste week binnen. Collega bestuurslid Tim Stoffelen zei ooit de wijze woorden: ‘Zweit veur Leid gaat niet alleen om geld, maar ook om impact creëren. Daarmee slaat hij de spijker op de kop. We proberen met het sponsorgeld ook echt iets toe te voegen aan de Maastrichtse samenleving, dus niet alleen een cheque overhandigen.”
Sinds een paar jaar wordt de sponsorloop gelopen op het Tapijnterrein. “Behalve dat het een prachtige locatie is, scheelt het ook een hoop aan organisatie en veiligheid”, legt Roberto uit. “We hoeven maar één keer de openbare weg over te steken om in het stadspark te geraken. Universiteit Maastricht is voor ons een hele belangrijke partner op dit terrein.”
Vorig jaar dus een blauwe hemel, maar wat als het regent? Januari is niet de meest ideale maand voor een loop als het gaat om de weersgesteldheid. Volgens de voorzitter is er wel eens nagedacht over een andere periode. “Maar we kwamen toch al snel tot de conclusie dat de traditie van Zweit veur Leid ook in de maand januari ligt. Daar moet je gewoon aan vasthouden.” De traditie van het sponsoren van een keuken, blijft ook nog wel een paar jaar. “Een vierde en vijfde school staat nog wel op ons lijstje. Daarna zien we wel weer. Misschien stelt de overheid dan geen geld meer ter beschikking voor maaltijden voor kinderen op de basisschool. Dan zouden we daar iets in kunnen betekenen. Als het maar impact creëert en kinderen een betere toekomst geeft”, besluit Roberto Lanckohr.
Wie wil doneren of zich inschrijven voor de sponsorloop kan terecht op www.zweitveurleid.nl
TWICE AS NICE - NU OOK IN MAASTRICHT!
We hebben geweldig nieuws! Twice As Nice, het trendy Belgische juwelenmerk, opent zijn tweede winkel in Nederland in Maastricht.
Locatie: Kleine Staat 4, 6211 EE Maastricht
Geopend sinds donderdag 16 januari
Na het succes van onze winkel in Mall of the Netherlands in Den Haag, zijn we trots om nu ook in Maastricht aanwezig te zijn.
Ontdek onze prachtige collectie stijlvolle en betaalbare sieraden die elke outfit compleet maken. Van verfijnde oorbellen tot elegante armbanden en ringen – er is voor elk wat wils.
Kom langs en ontvang een cadeau bij aankoop om samen met ons de opening te vieren!
We kunnen niet wachten om je te ontmoeten. Tot snel in onze nieuwe winkel in Maastricht!
TWICE AS NICE www.twiceasnice.com
Door ’t feit tot Mestreech ummertouw groeter is gegreujd zien veer ouch tege eus eige barrières aongeloupe. Jaorelaank waors d’n A2 zoe’n obstakel dat zörgde veur ’n splitsing in de stad. Dekser hoort me iemes zègke: “Iech woen achter de otoweeg” um daomèt aon te geve tot heer in ’t Wittevrouweveld of in Sjaan woende. Die barrière is gelökkeg al e tiedsje vaan de baon. Me heet zelfs gein idee mie wie drök d’n A2 is en dat maak de mieste lui ouch niks mie oet. Weg is weg.
Veer höbbe noe nog twie obstakels euver in Mestreech, naomelek de Maos en ’t spoor. De Maos verlègke zal wel noets gebäöre meh de discussie spits ziech noe touw op ’t spoor. Wie de mijne in Geleen en Heerle nog actief waore mós geransjeerd kinne weure um de kole te transportere. Dao had me väöl spoorstave veur nudeg en vaandao tot in Mestreech hiel väöl spoorstave nevenein ligke. Veer höbbe e groet emplacemint.
Dat ransjere gebäörde hiel väöl snachts en de lui die in de naoventrint vaan de stasie woende destijds hadde dao amper las vaan. Me waors geweend tot de wagons tegenein stoede en daan geluid maakde. Me sleep gewoen door. De lèsten tied is de discussie op gaank gekoume of al die spoorstave wel nog nudeg zien. De mijne zien al jaore weg en dat zien mer leefs zès spoorstave. Nog nudeg?? De NS zag in ierste instansie vaan wel meh dao kump langsem aon verandering in.
De hiere Coenen en Soete höbbe oetgerekend tot op de plaots vaan de spoorstave ‘nen houp woeninge gebouwd kinne weure (750 apparteminte) boedoor de stad e stök korter bij kump. Vaanaof de stasie is me in tien menute loupe op ’t Vriethof, dus in de binnestad en dat is toch ’n uniek gegeve es me aon de Meerssenerweeg hiel väöl hoezer kint bouwe.
Es me boete dat ’t spoor nao Luik ouch nog ‘ns oondergronds kint make daan is de twiede barrière in eus stad e stök kleiner gewoorde en dat kint me allein mer good vinde. Op dit memint mote de lui vaan achter ’t spoor nog ummer gebruuk make vaan de passerel. Urges e lielek dink meh e noodzakelek dink um vlot de stad in te kinne goon. De huidege passerel is neet altied eve proper, heer leek op mierdere plaotse en um de hits (de passerel is hielemaol vaan metaol) te beheerse heet me bove de roete lochgater gemaak. Door die lochgater steit dekser ’n zier kawwe wind dee oonplezereg is en oongezond euverkump.
Hopelek kinne de planne vaan de hiere Coenen en Soete in dit nui jaor nog ‘ns beloerd weure en kint me beslute tot dit ’n prima touwkoms is veur de stasie en alle lui die aon d’n achterkant vaan stasie woene. Mestreech verdeent beter es de passerel (ouch nog zoonder roltrappe!!) dee noe ein deil vaan Mestreech verbindt mèt ’t aander deil.
Jan Janssen
Met uw advertentie in De Nieuwe Ster bereikt u niet alleen uw lokale doelgroep online en in print, maar houdt u ook het nieuws van onze stad
GRATIS VOOR ALLE MAASTRICHTENAREN.
Van Huis naar Thuis bij Zorg Groep Beek, Elsresidenties Sittard en Margraten
Het adres voor al uw tuin-, dier en bakbenodigdheden Op 2 minuten rijden van Maastricht UMC+
Vogelzang 7a 6229 VM Maastricht(Heugem) 043-3672835 avevemaastricht@aveve.nl Ma-vr: 9.00-18.00u Za: 9.00-17.00u
Twintig jaar geleden zag Zorg Groep Beek op initiatief van Hannelore en Michael Hamers het levenslicht vanuit het ideaal dat de zorg anders moest én kon. Hannelore had immers in al haar jaren werkervaring goed voor ogen hoe het wél, maar ook hoe het juist niet moest.
In 2005 werd gewerkt aan een concept waarbij thuiszorg mogelijk moest zijn met vaste gezichten per route.
Geen duur gebouw, maar gewoon vanuit de garage aan huis.
Hier begonnen 2 medewerkers met 1 zorgroute door Beek voor een aantal cliënten. Dit verliep zo goed dat er steeds meer collega’s en cliënten volgden. De visie van Hannelore is vandaag de dag nog altijd onveranderd. 2 vaste collega’s hebben een route met eigen cliënten met uitzonderding van ziekten of vakantie. De cliënttevredenheid is ontzettend hoog waaruit blijkt dat deze werkwijze ook door de cliënten gewaardeerd wordt. Er is een vertrouwd gevoel voor zowel de cliënten als de medewerkers en de medewerkers kennen hun cliënten uitermate goed.
Na ruim 12,5 jaar werd de Elsresidentie Sittard geopend; een kleinschalige woonvorm met 24uurs zorg voor mensen met de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie.
In 2018 werd de tweede Elsresidentie in Margraten geopend.
Dit jubileumjaar (2025) is voor ons een mijlpaal. We staan stil bij het verleden, heden en kijken door naar de toekomst waarin we blijven zorgen en ondersteunen.
Kijk op www.elsresidentie.nl of op www.zorggroep-beek.nl voor meer informatie.
JAAR
ZORG GROEP BEEK
DOOR: STEFAN VRANCKEN
Als horecaondernemer wil je je gasten uiteraard graag tevreden houden. Op een negatieve recensie zit niemand te wachten. Anno 2025 kunnen negatieve verhalen over een horecazaak via social media als een lopend vuurtje gaan. In de achttiende eeuw was dat blijkbaar niet anders.
Kanunnik Arnoldus Theunissen zou in een ‘caffee huijs’ in Maastricht aan iemand verteld hebben dat Joannes Baptista van Gulpen zijn gasten een gans geserveerd had die overleden was aan de gevolgen van een ziekte die in de volksmond ‘den pups’ werd genoemd. Waarschijnlijk betrof het een soort vogelgriep. Vervolgens was dit verhaal als een lopend vuurtje door de stad gegaan. Overal werd gesproken over de zieke gans die Van Gulpen geserveerd had. Hierdoor voelde Joannes Baptista zich van zijn eer beroofd. Omdat Arnoldus Theunissen een kanunnik was, wilde Joannes Baptista het op een correcte wijze oplossen, uit respect voor de functie die Arnoldus bekleedde.
Onjuiste ‘roddel’
Daarom schakelde Joannes Baptista op 4 september 1749 de notarissen Joannes Winandus Roemers en Hubert Nolens in. Deze twee notarissen kregen de opdracht om zich te melden bij kanunnik Theunissen. De kanunnik zou dan in de gelegenheid gesteld worden om te verklaren dat zijn ‘roddel’ niet juist was, zodat na het aanbieden van excuses de eer van Van Gulpen hersteld zou kunnen worden. En aldus geschiedde. Twee dagen later meldden de beide notarissen zich bij kanunnik Theunissen. Deze vertelde de notarissen dat zelfs de broer van Joannes Baptista van Gulpen, Willem genaamd, dit verhaal over de zieke gans had verteld. Bovendien, zo zei de kanunnik, had hij niet verteld dat de bewuste gans was overleden aan ‘den pups’, maar slechts dat deze gans besmet was geweest met ‘den pups’. Joannes Baptista moest het ook niet al te serieus opvatten, zo meende de kanunnik. Hij had dat verhaal in het ‘caffee huijs’ uitsluitend in de tegenwoordigheid van vrienden verteld om te kunnen lachen en te ‘badineren’ (schertsen). Of Joannes Bapista van Gulpen hiermee genoegen nam, is helaas niet bekend.
Afnameverplichting brandewijn en jenever
In de horeca is het vrij gebruikelijk dat een horecaondernemer zijn dranken verplicht dient af te nemen bij één leverancier, zeker als deze leverancier ook de eigenaar van het horecapand is. Ook in vroeger tijden was dit gebruikelijk. Op 20 februari 1779 hadden
Het pand Markt 68, gelegen op de hoek met de Nieuwstraat. De foto werd gemaakt in 1962. In 1894 overleed hier de koffiehuishoudster Maria Ida Hubertina Claessens. Anno 2025 vinden we er Café de Zwaan.
Beeld: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
de brandewijnstookster Maria Corvers, weduwe van Joris Jorissen, en Joannes Franciscus Soiron een afspraak met notaris Hendrik Willem Crahaij. Maria was eigenaresse van een huis in de Bogaardenstraat en was met Joannes Franciscus overeengekomen dat hij dit huis voor een periode van zes jaar van haar zou huren. Die periode van zes jaar was een in die tijd gebruikelijke periode. Notaris Crahaij zette alle afspraken keurig op papier. Verhuurder
en huurder kwamen onder meer overeen dat als de huurder gedurende de huurperiode brandewijn of jenever zou willen schenken aan gasten, hij verplicht was om die dranken in te kopen bij de verhuurder. Indien hij dat niet zou doen, dan zou de verhuurder het recht hebben om de huurovereenkomst te ontbinden. Blijkbaar was Soiron voornemens om samen met zijn zussen in dit pand te gaan wonen. De notaris vermeldde namelijk in de akte dat ook de zussen van de huurder aan deze afnameverplichting waren gehouden.
“De hoeren die gij soekt sijn niet hier boven maer beneden.”
Illegale horeca
De hiervoor genoemde Joannes Franciscus Soiron mocht van zijn verhuurder horeca-activiteiten uitoefenen in zijn huis in de Bogaardenstraat, zo konden we hiervoor lezen. Wie dat absoluut niet mocht, dat was de blikslager Niclaes Gade. Blik is geplet en vertind plaatijzer. Een blikslager maakte onder meer lampen, emmers en kannen van dit blikken plaatmateriaal. De smid sloeg op het blik om het de juiste vorm te geven, en had om die reden de naam blikslager. Niclaes had in 1720 een gedeelte van een huis in de Nieuwstraat gehuurd van de weduwe Van Schaaijen, geboren als Mechteldt Bock. De weduwe en haar dochter zouden een kamer op de bovenverdieping blijven gebruiken. In de huurovereenkomst was bedongen dat Niclaes uitsluitend activiteiten mocht uitoefenen die verband hielden met zijn vak als blikslager. Niclaes hield zich niet aan de gemaakte afspraken en begon een brandewijnwinkeltje. Dat winkeltje zou ontaarden in een drukbezochte horecagelegenheid waar dag en nacht burgers, militairen en zelfs geestelijken over de vloer kwamen. Dit alles zorgde voor grote onregelmatigheden in het huis. Omdat dronken gasten ook naar boven liepen, was de weduwe genoodzaakt om de deur van haar kamer dikwijls met stoelen en banken te barricaderen. Het was zelfs een keer gebeurd dat een man de kamer op was gekomen terwijl de weduwe en haar dochter in bed lagen. Toen de betreffende man de bedgordijnen opentrok, had de weduwe uit grote angst geroepen: “De hoeren die gij soekt sijn niet hier boven maer beneden.” De indringer was blijkbaar zeer agressief, hij wilde de weduwe met een stok op haar hoofd slaan. Gelukkig wist de echtgenote van Gade, de huurder, dit te voorkomen toen zij de trap opstormde om de rust te laten terugkeren. De weduwe was ervan overtuigd dat in haar huis ‘ontuchtigheden’ plaatsvonden. Zij had haar huurder hier al eens op aangesproken en hem een ‘hoereweert’ (hoerenkastelein) genoemd. Omdat zij de onrust in haar huis niet meer kon verdragen, en ook omdat zij bang was om haar eigen eer en reputatie te verliezen, was de weduwe naar de burgemeester gestapt. Uiteindelijk wist zij via de burgemeester te bewerkstelligen dat Gade het huis moest verlaten. De rust in de Nieuwstraat was teruggekeerd. Vele jaren later, op 6 maart 1731, legde notaris Arnold Morren dit verhaal vast in een notariële akte, toen de weduwe en haar dochter hem bezochten. Mogelijk dat deze verklaring nodig was in een rechtszaak tegen Gade.
La cuoca (de kokkin), omstreeks 1625 geschilderd door de Italiaanse barokschilder Bernardo Strozzi. We aanschouwen een kokkin die voorbereidingen treft om een gans te braden. In 1749 zou Joannes Baptista van Gulpen aan zijn gasten een zieke gans hebben geserveerd. Beeld: Public Domain, Wikimedia Commons.
Ruzie in het ‘withuijsken’
Waar veel mensen bij elkaar komen, bestaat de kans dat ruzies en gevechten ontstaan. Op 14 maart 1734 was het prijs in ‘het withuijsken buijten de Wyckerpoort gelegen’, zo blijkt uit een akte, die op 16 maart 1734 werd opgemaakt door notaris Ludovicus Burtin. Het ‘withuijsken’ is de locatie van de Withuishof in Scharn, en was destijds eigendom van Matthijs Sleijpen, die getrouwd was met Anna Crijns. Op die veertiende maart liepen Frans Croes en Pieter Claessen (inwoners van
“Dou schellem, dou honsvot, dou gouwdief, kompts dou nou heij, ich wil dig den kop insloen.”
Valkenburg) in de namiddag het ‘withuijsken’ binnen om ‘een pintje te drinken’. In het ‘withuijsken’ was dus een openbare drankgelegenheid gevestigd. Op het moment dat Frans en Pieter binnenliepen, ging één van de aanwezige gasten gelijk de confrontatie aan met Frans. Het was een soldaat die de familienaam Wingets droeg, en die geboren was in de buurt van Heerlen. Deze soldaat had een mes in zijn hand en riep Frans toe: “Dou schellem, dou honsvot, dou gouwdief, kompts dou nou heij, ich wil dig den kop insloen, en ich wil dig dat mets in dijn hart indraijen.” Uit angst vluchtte Frans het ‘withuijsken’ uit en hield zich verborgen tot de soldaat en zijn twee medesoldaten het ‘withuijsken’ hadden verlaten.
Frans durfde niet terug naar Valkenburg te lopen omdat hij bang was onderweg opgewacht te worden door het gezelschap. Om die reden liep hij van Scharn naar Wyck om in het huis met de naam ‘St Arnoldus’ een ‘pintje bier’ te drinken. Tot zijn grote schrik liepen de drie soldaten die hij getroffen had in het ‘withuijsken’ ook ‘St Arnoldus’ binnen. Hier kwam het wederom tot een confrontatie. Soldaat Wingets zei tegen Frans: “Ich braek dig den hals.” Frans ontvluchtte ‘St Arnoldus’, maar raakte daarbij gewond aan één van zijn voeten. Tijdens zijn vlucht liep hij over de ‘Maesbrugge’, maar door de grote pijn aan zijn voet viel hij flauw op de brug. Omstanders droegen hem vervolgens terug naar Wyck, naar het huis dat ‘de Kriekenboom’ heette. Daar werd hij geholpen door een chirurgijn. De akte van notaris Burtin zal ongetwijfeld als bewijsmateriaal hebben gediend in een rechtszaak.
‘Een goed beklant café’ Veel horecapanden in Maastricht kennen een lange horecageschiedenis. Op het adres Markt 68, gelegen op de hoek met de Nieuwstraat, kun je anno 2025 het bekende Café de Zwaan bezoeken. Op 13 september 1894 overleed op dat adres de vijfenzeventigjarige Maria Ida Hubertina Claessens. Vierentwintig jaar eerder, in 1870, was zij weduwe geworden van de landmeter en bouwmeester Joannes Henricus Hubertus Timmermans. Maria Ida Hubertina Claessens was koffiehuishoudster. Toen haar echtgenoot overleed, was een deel van de uit het huwelijk Timmermans-Claessens geboren kinderen nog minderjarig. Om die reden was het noodzakelijk dat spoedig een beschrijving werd gemaakt van de in het pand aan de Markt aanwezige roerende goederen. De rechten van de kinderen moesten namelijk duidelijk
zijn. Op 27 december 1870, twee maanden na het overlijden, meldde notaris Petrus Jacobus Hubertus Jessé, woonachtig in de Lenculenstraat 15, zich om twee uur in de middag op het adres Markt 68. Kamer voor kamer liep notaris Jessé met de weduwe Timmermans door het hele huis en beschreef nauwkeurig wat hij allemaal aantrof. Zo beschreef hij dat hij op de begane grond in ‘de koffijkamer zigt hebbende op de Markt’ tien vierkante tafels zag, alsmede vijfentwintig stoelen en een ‘buffet met pompen, pijpen en toebehoor’. In de ‘koffijkamer’ werd niet uitsluitend koffiegedronken, want in die kamer bevonden zich ook onder
“Uiteindelijk werd het pand voor een bedrag van 20.700 gulden verkocht.”
meer honderdvierenzestig bierglazen, zestig lilkeurglazen en zes likeurkaraffen. Gasten konden ook spelletjes spelen, want de notaris trof in de kamer twee dominospellen aan, alsmede een dambord. De door notaris Jessé uitgevoerde inventarisatie geeft een prachtig beeld van hoe een café in 1870 was ingericht. Op 29 december 1894, ruim drie maanden na het overlijden van de weduwe Timmermans, liet notaris Alphonsus Emille Josephus Hubertus Herfst, woonachtig in de Bogaardenstraat 43, een advertentie plaatsen in De Limburger Koerier. In deze advertentie kondigde notaris Herfst aan dat hij op verzoek van de kinderen Timmermans op 24 januari 1895 zou overgaan tot een vrijwillige openbare verkoop van het pand Markt 68. De zitting zou in het pand zelf worden gehouden. In de advertentie is te lezen dat het ging om een huis, ‘waarin sinds lange jaren een steeds goed beklant café is gevestigd’. Uiteindelijk werd het pand voor een bedrag van 20.700 gulden verkocht aan de in de Wycker Grachtstraat 19 woonachtige distillateur Egidius Hubertus Meijers. Een zoon van het echtpaar Timmermans-Claessens, Jean Victor Hubert Timmermans, zou overigens koffiehuishouder worden op het adres Markt 72, waar hij op 2 februari 1918 overleed. Dit adres is tegenwoordig bekend als de locatie van Café ’t Haantje. Het horecabloed kroop blijkbaar door de aderen.
Het naslagwerk biedt een subliem inzicht in het superrijke Maastrichts cultureel erfgoed in kleur, woord en beeld. Een ware lust voor het oog en een ‘must have’ voor iedereen met een carnavalshart, fantastisch ook als geschenk. U steunt meteen ons goede doel, het Kindercarnaval in al zijn facetten.
Haal het boek vandaag nog voor 33 euro in plaats van 36,95 euro bij inlevering van onderstaande coupon bij Boekhandel Dominicanen.
■ Ja, ik wil dat boek van De Clochards! En ik betaal 33 euro voor het boek.
(prijs is geldig tegen inlevering van deze bon bij Dominicanen Boekhandel)
Miljaar, dao höbste ‘ne Clochard, is de titel van een uniek naslagwerk over de rijke historie van de in Maastricht wereldberoemde carnavalsgroep De Clochards. Het boek is nu met korting te koop voor 3 x 11 euro bij Boekhandel Dominicanen.
Behalve het boek is ook de topwijn Le 44 Mestreechter Clochards te koop bij Thiessen Wijnkoopers. Deze wijn is te koop voor 13,95 euro in plaats van 15,95 euro.
Vrijdag 7 februari is in Complex (Platte Zaol) een unieke en eenmalige Clochards Broelof vol met verrassingen en topartiesten Frans Theunisz, Eric Jaspers, Huub Stassen, Madame Gisela en vele anderen. Dit mag je niet missen. Toegangskaarten zijn verkrijgbaar via www.tempeleers.nl, kijk bij ‘eveneminte’ en bestel.
■ Ja, doe mij die lekkere wijn van De Clochards
En ik betaal 13,95 euro voor de wijn.
(prijs is geldig tegen inlevering van deze bon bij Thiessen Wijnkoopers)
Een sportschool waar iedereen zich op zijn gemakt voelt. Van internationale student tot 65-plusser en dat al meer dan 22 jaar. Drijvende kracht achter City Gym Maastricht is John Schilder, die met zijn enorme passie en kennis mensen helpt om zich fitter, energieker en gezonder te voelen.
City Gym is al ruim twee decennia gevestigd Achter de Barakken in het centrum van Maastricht.
Wie de sportschool bezoekt, merkt meteen het enorme verschil met de grote, vaak onpersoonlijke sportschoolketens die de afgelopen twintig jaar zijn ontstaan. “Bij ons heerst een ongedwongen sfeer van vriendschap,” zegt John terwijl hij de ene na de andere bezoeker die binnenkomt persoonlijk met naam begroet. Tegen een studente die klaar is met sporten begint John in het Italiaans te praten. “Ik ken alle leden die hier sporten. Dat maakt City Gym uniek. Het is ook de reden waarom mensen kiezen voor City Gym. Het gaat om de kleinschaligheid en persoonlijke benadering,” aldus John.
"Iemands wens in vervulling laten gaan, dat vind ik belangrijk"
kader van fitness, heeft hem sinds 1982 een enorme ervaring en kennis opgeleverd. Die kennis gebruikt hij om persoonlijke trainingsschema’s op maat te maken voor zijn leden. “Ik neem ruim de tijd voor een eerste gesprek. Alleen zo kom ik er achter wat iemand wil bereiken. Voor elke persoon is dat anders. De ene wil afvallen, terwijl de andere sterkere spieren wil of zich energieker wil voelen. Na het intakegesprek en metingen weet ik precies wat mijn klant wil en kan hij of zij aan de slag met een op maat gemaakt persoonlijk trainingsschema, met begeleiding van mij of mijn team. Door onze kleinschaligheid voelen de mensen zich thuis.”
Wie voor het eerst komt sporten bij John merkt dat alles anders is dan een reguliere sportschool. John Schilders grenzeloze nieuwsgierigheid naar het functioneren van het menselijk lichaam, binnen het
Wil je weten hoe John jou kan helpen, loop gerust naar binnen en vraag naar John. Kijk voor meer informatie op www.citygymmaastricht.nl
‘Streven is om het kroonjaar te halen’
DOOR: MAURICE VAN DER LINDEN BEELD: TJEU PHILIPPENS EN MANNENKOOR BORGHAREN MAASTRICHT
Het Mannenkoor Borgharen Maastricht werd in 1902 opgericht als het Sint Gregoriuskoor. Vermoedelijk is het koor ontstaan uit het kerkelijk zangkoor Sint Caecilia. De mannen uit dit koor zongen voor de oprichting al profane liederen op onder meer feesten bij de op het kasteel van Borgharen woonachtige baron de Selys-Longchamps, in de cafés van Borgharen, tijdens toneelvoorstellingen of op de bekende kermis in het dorp. Omdat profane muziek het tegenovergestelde is van sacrale muziek, mochten de leden van deze zanggroep zich destijds niet presenteren als kerkelijk zangkoor. Waarschijnlijk gingen ze daarom in 1902 over tot de oprichting van een apart mannenkoor.
Al snel nam het Gregoriuskoor deel aan concoursen in binnen- en buitenland, wat leidde tot grote naamsbekendheid. Dit resulteerde in radio-optredens in steden als Hilversum, Luik, Antwerpen en Brussel. Aan deze bloeiperiode kwam een vroegtijdig einde door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Omdat het Gregoriuskoor niet bereid was om lid te worden van de beruchte Duitse Reichskulturkammer verstomden de stemmen langs de Maas.
Na de oorlog werd de draad weer opgepakt en groeide het koor gestaag, zowel qua leden als naamsbekendheid. In de hoogtijdagen had het koor bijna 80 zangers. Vandaag de dag is dit aantal teruggelopen tot 32. “Corona is daar mede de oorzaak van”, legt bestuurslid Harry ter Linden uit. “We zijn toen letterlijk leden verloren aan de ziekte, maar er waren ook leden die plotseling ervoeren hoe het is om niet naar de repetitie te gaan. Lekker thuis op de bank. Toen de coronapandemie voorbij was, bleven ze ook thuis.”
Samenwerking
Het koor in Borgharen is niet het enige mannenkoor dat kampt met een terugloop van het aantal leden. Dat geldt voor vrijwel ieder koor. De vraag is of de koren niet moeten samenwerken? “Daar geloof ik heel sterk in”, zegt Nol Beckers, die sinds juni de voorzittershamer hanteert. “Natuurlijk wil iedereen het liefst zijn eigen vereniging behouden, maar uiteindelijk gaat het toch erom dat iedereen graag wil zingen. Het ene koor heeft te weinig baritons, het andere te weinig bassen. Dus waarom niet samengaan?”
Naamsbekendheid
In 2006 wijzigde de naam Sint Gregoriuskoor in Mannenkoor Borgharen. Een naam die beter past bij een algemeen mannenkoor met een breed repertoire. In 2013 werd Maastricht nog aan de naam toegevoegd. Het koor wilde hiermee zijn sterke oriëntatie op de stad Maastricht accentueren. Niet alleen vanuit het oogpunt van public relations en marketing, maar zeker ook op de versterking van zijn nationale en internationale naamsbekendheid.
Aanwas
De gemiddelde leeftijd van de zangers ligt ruim boven de 70 jaar. De oudste leden zijn 91. “Maar hun stem is nog steeds fantastisch”, benadrukt Harry ter Linden. “Dit koor heeft een fantastische klankkleur en de kwaliteit was en is nog altijd erg hoog.” Maar de hoge leeftijd baart ook zorgen, want jonge aanwas is er maar sporadisch. “Toen ik 17 was en bij het koor ging, moest ik tien weken lang op zaterdag naar het conservatorium op solfège (notenles; red.). Dat hoef je vandaag de dag aan niemand meer te vragen, laat staan verplichten.”
Dirigenten
Het koor repeteert iedere dinsdagavond in gemeenschapshuis Haarderhof in Borgharen. Zes keer per jaar wordt er nog een concert gegeven. In 2012, bij het 110-jarig bestaan, mocht het koor de muzikale omlijsting verzorgen bij het aanbieden van het bidbook Maastricht Europese Culturele Hoofdstad 2018. Opmerkelijk is ook dat sinds eind jaren veertig van vorige eeuw slechts vier dirigenten voor het koor stonden. Lambert Kengen had de baton tot 1977 in handen. Toine Cremers volgde hem op tot 1993, waarna het de beurt was aan Roger Moens. Sinds 2015 is Fried Dobbelstein de dirigent van het koor.
Jubileum
De kersverse voorzitter is zelf geen zanger, maar wel een muziekliefhebber. Hij is op bestuurlijk niveau altijd heel actief geweest in de harmonie- en fanfarewereld. Toen het vorig bestuur ermee ophield, was Harry ter Linden een van de mannen die het bestuur nieuw leven inblies. “Ik kende Nol persoonlijk en hij leek me wel een geschikte man om met een onbevangen kijk onze vereniging te leiden.” Beckers hoefde niet lang na te denken, ondanks zijn drukke agenda. “Er liggen hier nog genoeg uitdagingen. De financiering van het koor, de ledenwerving, de eventuele samenwerking met andere koren en last but not least het 125-jarig jubileum in 2027. Dat is voor ons echt een stip aan de horizon. Wat er ook gebeurt met het koor, dat jubileum willen we hoe dan ook vieren.”
Je tanden poetsen met tandpasta, haren wassen met een shampoo of even je kleren in de machine gooien met een lekker ruikend wasmiddel. Wat voor de meesten normaal is, blijkt voor sommigen een onbetaalbare luxe.
Stel je voor dat je dagelijks stress hebt en niet lekker in je vel zit omdat je niet goed voor jezelf kan zorgen. Je kunt het je misschien niet voorstellen, maar voor 1 op de 7 volwassen Nederlanders is dit wel de realiteit. Zij hebben te maken met verzorgingsarmoede.
Verzorgingsarmoede houdt in dat iemand in de afgelopen twaalf maanden geen alledaagse verzorgingsproducten kon kopen vanwege financiële middelen. Denk hierbij aan producten als shampoo, tandpasta of deodorant. Voor veel mensen is het vanzelfsprekend om deze producten in huis te hebben. Voor 1 op de 7 Nederlanders echter niet. Het niet kunnen kopen van deze verzorgingsproducten kan een grote impact hebben op iemands leven.
Armoedestress
Dit houdt in dat iemand stress ervaart door directe gevolgen van het leven onder of rondom de armoedegrens. Dit kan effect hebben op de (mentale) gezondheid van een persoon. Het kan namelijk uitmonden in sociale isolatie, burn-outklachten of zelfs angststoornissen. Ook kan het aanzienlijk effect hebben op het zelfvertrouwen van iemand wanneer er een gebrek is aan juiste verzorging.
Fysieke gezondheidsklachten
Het niet kunnen bekostigen van enkele verzorgingsproducten, zoals tandpasta, kan ook gevolgen hebben voor iemands gezondheid. Een gebrek aan hygiëne kan namelijk leiden tot ernstige mondzorgen, infecties of zelfs langdurige ziektes. Deze gezondheidsrisico’s kunnen ervoor zorgen dat iemand in een vicieuze cirkel belandt, waardoor het steeds moeilijker is om uit armoede te komen. Kijkend naar fysieke problemen, hebben mensen vooral last van huidproblemen en minder lekker ruiken.
Het maatschappelijke effect is dat mensen die kampen met verzorgingsarmoede sociale bijenkomsten mijden. Bij een derde van de mensen leidt dit op psychosociaal vlak tot stress,
schaamte en zichzelf wegcijferen. Gevoelens van frustratie, teleurstelling en machteloosheid komen naar boven, terugdenkend aan de laatste keer dat ze iets niet konden kopen.
Verzorgingsarmoede is helaas nog een relatief onbekend probleem. Zowel de fysieke en psychologische gevolgen van verzorgingsarmoede zijn echter groot. Daarom ook deze oproep:
Er is enorme behoefte aan materiele steun, meer begrip vanuit de samenleving. De prachtige actie van een landelijke drogisterijketen om verzorgingsarmoede onder de aandacht te brengen, moet en mag geen momentopname zijn.
We vragen:
• Meer bewustwording en begrip in de samenleving
• Informatie over hoe u geld kunt besparen op verzorgingsproducten
• Advies over hoe u huisgemaakte of natuurlijke alternatieven voor verzorgingsproducten kunt gebruiken
• Ondersteuning bij het aanvragen van overheidssteun of uitkeringen
• Ondersteuning bij het omgaan met de emotionele impact van verzorgingsarmoede
‘Op dit moment is het niet vanzelfsprekend om voor mezelf te zorgen. Ik kom heel veel producten tekort. Daardoor gaat mijn zelfvertrouwen omlaag. En júist voor die producten die je meer zelfvertrouwen en een warm gevoel geven, heb ik de middelen niet.’
Uit de wereld krijgen we het niet, maar helpen om het tot een minimum te beperken en de bovenstaande quote zo goed als niet meer te horen of te lezen, zou toch normaal met zijn.
Henny Willems
Raadslid Senioren stads Partij Maastricht 06 43 88 27 35
Met Kerstmis is Koen Kostons, profvoetballer bij SC Paderborn 07, weer even in Maastricht. Tussen alle afspraken door maakt hij ook nog even tijd vrij voor een interview met De Nieuwe Ster. “In het begin kwam ik zo’n twee keer per maand even terug naar Maastricht. Mijn vriendin Isabelle woonde toen nog in Maastricht. Sinds we samenwonen in Paderborn, maken we om de paar maanden de reis naar Maastricht.
Koen Kostons (25) verruilde in januari 2024 MVV Maastricht voor de 2. Bundesligaclub die op een kleine 300 kilometer van de Limburgse hoofdstad ligt. “Het is iedere keer weer thuiskomen als ik in Maastricht ben. Vaak is het dan ook een druk programma. Ik heb maar één dag in de week vrij, dus betekent het op en neer rijden. In de korte tijd dat we hier zijn bezoeken we onze familie. Ik kom net bij mijn oma vandaan. Toen ik nog in Maastricht speelde bezocht ik haar iedere week. En we genieten ervan om in Maastricht een eetcafé of restaurant te bezoeken. Dat is wel iets wat we missen in Paderborn, het bourgondische.”
Haastcultuur
Het is niet het eerste buitenlandse avontuur voor Koen, in het seizoen 2021-2022 speelde hij voor Dalkurd FF in Uppsala, de op drie na grootste stad van Zweden, zo’n 70 kilometer ten noorden van Stockholm. “Het wonen was er zeer aangenaam”, zegt Koen. “Typisch voor Zweden is ook de werk-privé-balans. Ze houden daar veel meer rekening met het leven buiten het werk of het voetbal. In Nederland heerst eerder een haastcultuur, alles moet nu gebeuren. Daarnaast is Uppsala een prachtige stad die omgeven is met geweldige natuur.”
Familieclub
Spelen bij een club in het buitenland kan ook eenzaam zijn. “Dat was in Zweden wel het geval, daar woonde ik alleen. In Paderborn woon ik nu samen met Isabelle en dat maakt het toch anders. Daarnaast is de club een ‘familieclub’. Ik voel me daar vanaf het eerste moment thuis. Bij iedereen staat de deur open en iedereen is bereid om elkaar te helpen. Verder is de voertaal binnen de club Duits en dat sprak ik al een beetje toen ik er arriveerde. Door het iedere dag te spreken gaat het snel met leren. Dat was in Zweden wel anders, aan het Zweeds is niet te beginnen.”
MVV
Contacten met zijn voormalig ploeggenoten bij MVV heeft hij nog steeds. “In een appgroepje houden we elkaar op de hoogte van wat er speelt. Verder kijk ik -als we zelf niet hoeven te spelen- ook regelmatig naar de wedstrijden van MVV. Het was jammer dat ik niet aanwezig kon zijn bij de bekerwedstrijd MVV – Feyenoord, maar gelukkig kon ik het duel live zien op televisie.” De Keuken Kampioen Divisie en de 2. Bundesliga zijn op geen enkele wijze met elkaar te vergelijken. Koen speelt nu tegen clubs als Schalke 04, HSV, Karlsruher SC, Hannover 96, Hertha BSC en 1.FC Nürnberg. In het Volksparkstadion speelde Koen voor 57.000 toeschouwers tegen HSV. In de uitwedstrijd tegen Schalke 04 zaten er bijna 62.000 mensen op de tribune.
Verschil
al is het seizoen nog lang. Het verschil tussen de nummer 1 en de nummer 9 is maar vijf punten. De nummer 1 en 2 promoveren en de nummer 3 speelt tegen de nummer 16 uit de Bundesliga om promotie. Verder is een groot verschil dat je niet kunt degraderen uit de Keuken Kampioen Divisie. Dat is in de 2. Bundesliga wel het geval. Dat maakt het een stuk spannender.”
“Mijn vader ondersteunt mij al mijn hele carrière in alles.”
“Dit is natuurlijk een droom die uitkomt”, zegt Koen. “Mijn droom was om profvoetballer te worden en dat lukte mij in 2016. Als je dit eenmaal bereikt hebt, wil je meer en probeer je alles uit je carrière te halen. Na de Championship in Engeland is de 2. Bundesliga de sterkste competitie in Europa op het tweede niveau. Ik speel tegen spelers die een marktwaarde hebben van 10 miljoen euro of meer. We doen mee om het kampioenschap, ook
Promotie
Droomt hij ook wel eens van de Bundesliga? “Natuurlijk, spelen in de Alianz Arena tegen Bayern München of in het Signal Iduna Park van Borussia Dortmund, dat wil toch iedere voetballer. Ik denk ook dat het met dit team kan. Dat gevoel hebben we al vanaf het begin van het seizoen. Als we vrij blijven van blessures en schorsingen, kunnen we ver komen.” Spelen in de op een na hoogste klasse in Duitsland betekent ook grote afstanden afleggen. “We vertrekken altijd een dag voor de wedstrijd. Vaak is het dan ’s morgens nog trainen, eten en dan de bus in. Soms duurt de busreis zo’n zes uur. De club doet er alles aan om ons zo optimaal mogelijk voor te bereiden op de wedstrijden met zo min mogelijk afleiding. Ook het trainingscomplex is fantastisch. Het tweeverdiepingen tellende gebouw ligt op een terrein van 2.600 vierkante meter en is van alle gemakken voorzien.
“Ik
voel me bij SC Paderborn vanaf het eerste moment thuis.”
Daar kon ik bij MVV alleen maar van dromen.”
Studio Chabella
Voor Koens vriendin Isabelle is het ook een hele verandering om familie, vrienden en bekenden in Maastricht te moeten verruilen voor Paderborn. “Veel mensen vinden het als vanzelfsprekend dat een partner een profvoetballer volgt, maar dat is het natuurlijk niet. Ik ben vaak van huis en dan moet je het in je eentje zien te rooien. Je moet er zelf op uit. Ze heeft haar eigen webshop Studio Chabella waarmee ze kleding verkoopt en haar zelfgemaakte tassen. Onlangs heeft ze ook een pop-upstore geopend niet ver van Paderborn. Ik ben heel trots op haar.”
Mening
En dan is er nog zijn vader Harold. “Hij ondersteunt mij al mijn hele carrière in alles. Ik wil ook altijd weten wat hij vindt voordat ik een beslissing neem. Zijn mening is belangrijk voor mij. Hij vertelt me ook als iets niet goed is. Vaak heb ik na de wedstrijd al een appje van hem voordat ik in de kleedkamer ben. Zijn droom van profvoetballer worden, ziet hij nu in mij. Hij kon destijds ook
bij MVV tekenen, maar koos voor zijn studie. Daar heb ik respect voor. Ik heb mijn bachelor bedrijfsmanagement op zak, maar wil voorlopig nog zo lang mogelijk voetballen.”
DOOR: PETER EBERSON BEELD: HAIR SCIENCE CLINIC
Hij mag gezien worden als de grondlegger van de moderne en unieke haartransplantatie-techniek. Met inmiddels 16 klinieken over de hele wereld die zijn methode toepassen, is dr. Coen Gho uit Maastricht een autoriteit op het gebied van haartransplantatie. Een interview met de man die ondanks internationaal succes graag een Maastrichts bedrijf blijft. “Maar de gemeente mag wel wat trotser zijn op bedrijven zoals dat van ons.” Wereldwijd succes
Hij mag gezien worden als de grondlegger van de moderne en unieke haartransplantatie-techniek. Met inmiddels 16 klinieken over de hele wereld die zijn methode toepassen, is dr. Coen Gho uit Maastricht een autoriteit op het gebied van haartransplantatie. Een interview met de man die ondanks internationaal succes graag een Maastrichts bedrijf blijft. “Maar de gemeente mag wel wat trotser zijn op bedrijven zoals dat van ons.”
Niemand vindt het fijn om haar te verliezen. Kaal zijn of worden kan de kwaliteit van leven flink aantasten. Bijna dertig jaar geleden ontwikkelde een toen jonge Maastrichtse wetenschapper een techniek die het mogelijk maakt weer een volle haardos te krijgen. Die arts is Coen Gho die met zijn gepatenteerde Haar Stamcel Transplantatie in 1995 zorgde voor een revolutie op het gebied van haartransplantatie. Een revolutie die nog steeds voortduurt.
Wereldwijd concern
Hij is net terug uit Londen, waar hij een bezoek bracht aan Hair Science Clinic - London, gelegen naast het sjieke warenhuis Harrods. Londen is één van de plaatsen in de wereld waar volgens de door Coen Gho ontwikkelde methode haartransplantaties worden uitgevoerd. Wat ooit begon in Maastricht met één kliniek, is inmiddels uitgegroeid tot een wereldwijd concern. Ga maar na, Amsterdam, Parijs, Antibes, Dubai, Düsseldorf, Berlijn, Lissabon, Milaan, Thessaloniki, Lausanne, Hong Kong, Singapore, Jakarta, Mumbai, New York en Los Angeles. Overal ter wereld worden mensen gelukkiger na een behandeling in één van de klinieken van Hair Science.
FolliGem
Het succes betekent niet dat Coen Gho het rustiger aan doet. “In Maastricht is ons hoofdkantoor, Château Jerusalem is onze thuisbasis,” vertelt Gho. “Research en Development doen we vanuit Maastricht. De techniek wordt steeds verbeterd en staat nu bekend onder FolliGem. In de eerste fase konden we met onze stamceltechnologie uit een minuscuul deel van een haarzakje een of meerdere haren vormen. Met de nieuwste techniek verwachten we binnen vijf tot tien jaar met FolliGem tot 100 haren te vormen.”
Anoniem
Coen Gho heeft over aantal klanten niet te klagen. Door de jaren heen heeft hij duizenden mensen blij gemaakt met een nieuwe haardos. Tot zijn klanten behoren veel nationale en internationale beroemdheden. De meeste willen anoniem blijven, maar bekende Nederlanders als Gerard Joling en Hans Klok laten heel graag aan de buitenwereld weten hoe tevreden ze zijn over het werk van Hair Science Clinic. Coen: “Door verbeterde technieken behandelen we ook steeds meer jongeren die last hebben van haaruitval. Vooral jongeren gaan gebukt onder haaruitval op jonge leeftijd. Als we ze op jongere leeftijd behandelen krijgen ze meer zelfvertrouwen.
Vergunning
Waardering, erkenning over de hele wereld. Zelfs ChatGPT spreekt over “The most advanced hairtransplantation clinic in the world”. Het maakt Coen Gho trots. “Maar die waardering zou ook wel wat meer mogen blijken bij de gemeente Maastricht,” zegt hij. “We zijn een bedrijf dat al dertig jaar geworteld is in Maastricht en we willen graag in Maastricht blijven. Hier zit onze afdeling Research en Development, Hair Science Academy, maar ook onze behandelkamers. Er komen beroemdheden van heel de wereld, maar bureaucratie belemmert onze toekomstplannen. Dat frustreert wel eens. Je zou toch verwachten dat een gemeente trots is dat ze zulke innovatieve bedrijven als Hair Science Clinic in de stad hebben.”
Kansen
Kijkend naar de toekomst verwacht dr. Coen Gho dat de techniek, de gebruikte instrumenten steeds beter worden en dat het aantal klinieken wereldwijd nog wordt uitgebreid. ”Ook in Maastricht groeien we door. We zijn op zoek naar mensen die met ons willen meegroeien. Mensen die opgeleid willen worden tot Hair Restoration Professional om de FolliGem / HaarStamcel Transplantaties uit te voeren, niet alleen in het binnenland, maar ook in het buitenland. Voor hen zijn er volop kansen bij Hair Science Clinic,” aldus Coen Gho. De arts ziet ook een verandering bij cliënten. “Op dit moment is 80% van onze klantenkring mannelijk. Door de nieuwe ontwikkelingen in de
HOE WERKT DE METHODE VAN COEN GHO?
HST benut op slimme wijze het regenererend vermogen van de menselijke stamcel. De kern van deze revolutionaire techniek is dat maar een minuscuul déél van een haarzakje – en niet het hele haarzakje zoals bij FUE – nodig is om één of meerdere nieuwe haren te vormen.
Grafts (weefsel met haarstamcellen) worden overgebracht van het donorgebied naar het ontvangstgebied. Het minuscule stukje weefsel dat geoogst wordt met een 0.5 / 0.6 mm kleine naald, bevat genoeg haarstamcellen om op de nieuwe plek haar te doen groeien. Er blijven ook voldoende haarstamcellen achter in het donorgebied, waardoor ook in het donorgebied haar blijft groeien. HST gebruikt daarnaast een speciaal (eveneens gepatenteerd) preservatie vloeistof dat de levensvatbaarheid en het groeivermogen van de stamcellen stimuleert.
De geoogste grafts zijn superklein en worden dicht op elkaar geplaatst, daardoor is de nieuwe inplant fijnmazig en zeer natuurlijk. Getransplanteerde haarfollikels blijven een leven lang haar produceren. HST is de meest doeltreffende ingreep om haar te verdichten en volume te creëren. Een haartransplantatie volgens de verfijnde, gepatenteerde HST-methode kun je alleen ondergaan bij één van de gecertificeerde Hair Science Clinics.
technologie zal in toekomst de verhouding tussen man en vrouw ongeveer gelijk zijn. Steeds meer vrouwen, die kampen met dunner haar komen naar Hair Science Clinic.”
“Kaalheid kan de kwaliteit van leven flink aantasten”
Coen Gho blijft de komende jaren werken aan het opleiden van mensen over de hele wereld. “Elke nieuwe kliniek waarmee we een partnership aangaan, moet voldoen aan de strenge eisen die we ons hebben opgelegd. Daarom is het zo belangrijk dat we zelf de mensen opleiden, zodat de kwaliteit overal gelijk is. Hair Science Clinic is niet voor niets ‘the world leader in hair transplantation’,” aldus de oprichter.
Het voormalige hoofdkantoor van de Eerste Nederlandse Cement Industrie aan de Lage Kanaaldijk in Maastricht. De maakindustrie van de ENCI is verdwenen, maar in een nieuwe vorm krijgt aandacht voor het ambacht weer een kans in de studio van Liza en Victor.
Made in Maastricht. Design met aandacht en respect voor de omgeving. Zo valt ontwerpstudio Linfin het best te omschrijven. Al meer dan tien jaar houdt Liza zich bezig met ontwerpen waarbij gebruik wordt gemaakt van natuurlijke materialen. Ze heeft een voorkeur voor het gebruik van linnen, vandaar ook de naam Linfin, fijn linnen. Een paar jaar geleden trad echtgenoot Victor toe tot het bedrijf. “Ik heb een communicatieachtergrond, maar mijn hart ligt bij ontwerpen”, vertelt Victor.
Geen ontwerpen voor even, maar het liefst voor eeuwig, dat streven Liza en Victor na. Liza: “De huidige maatschappij is al een wegwerpmaatschappij. Kijk naar goedkope kleding uit China of de spullen bij de Action. Alles is erop gericht zo goedkoop en zoveel mogelijk te produceren. Als je een kledingstuk koopt, waar volgens het etiket linnen of katoen in zit, dan bestaat dat kledingstuk voor een groot deel uit polyester en synthetische vezels. Het is onmogelijk om van die kleding weer grondstoffen te maken. We kiezen voor materialen als leer en linnen, staal, hout en klei waarvan we de herkomst kennen”, zegt Liza.
“Kiezen voor materialen waarvan we de herkomst kennen”
Met die grondstoffen uit de omgeving worden unieke designtassen, vazen of meubels gemaakt. Hoge kwaliteit linnen wordt gebruikt voor raambekleding, kamerschermen of bedlinnen.
Beauty with less, Mooi met minder wordt nagestreefd door de twee ontwerpers. Victor: “We zien gelukkig dat meer mensen daar mee bezig zijn. Liever kiezen voor een duurzaam product, een stoel een tweede leven geven in plaats van weg te gooien. Het begint met bewustwording.
Bij Linfin is bijna elk ontwerp uniek. Liza: “We hebben geen grote collectie, het liefst ontwerpen we in opdracht, zodat we iets unieks kunnen maken. Vaak in opdracht van interieurarchitecten die voor hun klant op zoek zijn naar iets bijzonders.”
Bijzonder is ook de samenwerking met brillenontwerper Leo Vanweersch uit Vaals. Zijn ontwerpen onder de naam Ülsje gaan de hele wereld over en worden gedragen door Marc Jacobs en Céline Dion. “Als je zulke mooie brillen maakt dan wil je ook een mooi doosje waar die bril inzit. Dat mochten we voor hem ontwerpen,” zegt Liza.
Lokale ondernemers als Frissen Pieters, Hoeve de Bies en restaurant Studio schakelden Linfin in. “Voor studio ontwierpen en maakten we het tafellinnen. Het restaurant is eveneens erg bezig met duurzaamheid en wilde dat ook terug laten komen in het tafellinnen in het sterrenrestaurant. Voor Frissen Pieters, net verhuisd naar het Onze Lieve Vrouweplein ontwierpen we de kleding”, vertelt Victor.
Victor en Liza ontwerpen veel gezamenlijk en bijna alles wordt in het atelier in Maastricht gemaakt. “De leren tassen die ik maak zijn handgestikt. Veel werk, maar zo is het mogelijk om bijna elke vorm te maken. Bij fabriekstassen kan dat niet. Soms combineer ik het leer met hout, wat de tas nog duurzamer maakt”, zegt Liza.
Liza en Victor willen meer toe naar een atelierboutique waar je ook kunt binnenlopen om inspiratie op te doen. Om te laten zien wat hun ontwerpen doen in een interieur verhuren ze bij hun woning in de Voerstreek een voormalige stal om te overnachten. De studio is ingericht met ontwerpen van de hand van Liza en Victor. Slapen doen de gasten onder het zelf ontworpen linnen beddengoed. De accommodatie is op die manier meteen een visitekaartje voor het werk van Linfin.
DOOR: MAURICE VAN DER LINDEN BEELD: JEAN-PIERRE GEUSENS
Vrijdagavond 4 januari 1974 om veertien minuten over tien veranderde het leven van de 20-jarige Nicoline Broeckx uit Maastricht in één klap. Tijdens een live-uitzending van de TROS vanuit het Jaarbeurs Congrescentrum in Utrecht werd ze namelijk uitgeroepen tot Miss Holland.
Het jaarboek van Maastricht over 1974 schrijft er zelfs over. Het jaaroverzicht begint met het feit dat de politie handenvol werk had met de jaarwisseling. Er waren verontrustend veel inbraken en vernielingen gepleegd. Om te vervolgen met: “Genoeg over dit sombere begin. Nog geen vijf dagen later brak de zon door en zagen we op de t.v., dat een Maastrichts meisje, de 20-jarige Nicoline Broeckx, tot Miss Holland werd uitgeroepen. Daar boven de rivieren geven ze nu eindelijk toe dat de mooiste meisjes in Maastricht wonen.”
Het is inmiddels meer dan een halve eeuw geleden. De tand des tijds is echter aan Nicoline voorbijgegaan. Ze is nog steeds een uitermate charmante verschijning, waar veel vrouwen van jongere leeftijd met een jaloers oog naar zullen kijken. Haar leeftijd? “Dat mogen de lezers zelf uitrekenen”, zegt ze lachend.
Maastricht
Nicoline werd in Breda geboren, maar verhuisde al op tweejarige leeftijd naar Maastricht. “Mijn vader kon hier een baan krijgen. Hij is overigens geboren in Maastricht, dus ons gezin kwam terug naar zijn roots. Mijn moeder was een Haarlemse. Tot
op de dag van vandaag ben ik in Maastricht gebleven. Het is een heerlijke bourgondische stad.”
Naast haar studie operatiekamerassistente werkte ze ook als fotomodel. Een fotograaf van het blad Libelle zette haar op het spoor om mee te doen aan de missverkiezing. “Ik heb me ingeschreven voor de Miss Limburg-verkiezing die in Roermond werd gehouden. Mijn ouders had ik niets verteld, want
“Uiteindelijk waren mijn ouders zeer trots.”
ik was bang dat ze het niet goed zouden keuren. Uiteindelijk won ik die verkiezing en moest ik het natuurlijk vertellen, want de volgende dag zou er een foto van mij in de krant staan. Uiteindelijk waren mijn ouders zeer trots. Mijn vader was in die tijd docent en kon zelfs twee dagen geen lesgeven omdat iedereen hem aansprak over mijn titel.”
Dansen met Demis Roussos Als Miss Limburg doe je automatisch mee aan de Miss Holland-verkiezing. En ook daar werd ze dus tot mooiste gekroond. “Het was een prachtige ervaring. Ik won niet
alleen de titel, maar ook sieraden en een heuse sportauto, een Alfa Romeo. Tijdens de afterparty mocht ik de openingsdans doen met Demis Roussos. Ik was bijna niet te zien achter het kolossale lichaam van de zanger. Verder waren er die
avond optredens van The Three Degrees, Diana Ross en The Cats. Die herinneringen neemt niemand mij meer af. De titel Miss Holland is ook als een rode draad door mijn leven blijven lopen, zowel persoonlijk als beroepsmatig.
Er gingen plotseling deuren open, mijn netwerk groeide enorm, maar mijn zelfvertrouwen kreeg ook een enorme boost. Het is een bagage die je meekrijgt, waar ik nog dagelijks van geniet.
Als Miss Holland heb je een ambassadeursrol en vlieg je een jaar lang over de hele wereld. Ik mocht Nederland vertegenwoordigen tijdens de Miss Benelux-verkiezing en werd daar tweede. Tijdens de Miss Universe-verkiezing in Manila op de Filipijnen werd ik achtste. Stond ik daar als meisje van 20 tussen 59 prachtige vrouwen van over de hele wereld. Er waren zelfs landen bij waar ik nog nooit van gehoord had.”
Vleeskeuring
Tegenstanders zien een missverkiezing als een ‘vleeskeuring’. “Onzin”, zegt Nicoline stellig. “Die mensen hebben zich niet verdiept in wat er komt kijken bij een missverkiezing en soms denk ik
wel eens dat ze jaloers zijn. Ook het recentelijk afschaffen van de Miss Nederland-verkiezing (in 1989 wijzigde de naam Miss Holland in Miss Nederland; red.) omdat het niet meer van deze tijd is, vind ik ontzettend jammer.”
Tot haar 28ste deed Nicoline aan modellenwerk. Daarna werkte ze vijf jaar als operatiekamerassistente bij ziekenhuis ‘Annadal’ en 15 jaar als hostess bij MECC Maastricht. Verder had ze ook nog een aantal jaren haar eigen beauty-adviesbureau. Bang om oud te worden is ze niet. “Dat hoort bij het leven. Ik zorg er wel voor dat ik in conditie blijf. Ik wandel
veel, doe aan fitness, golf graag en bezoek regelmatig de schoonheidspecialiste.” Een filler of botox gebruikt ze ook wel eens. “Ik vind het wel belangrijk dat je cosmetische ingrepen met beleid en gedoseerd doet. En je moet het voor jezelf doen, niet voor je partner. Ik vind het gevaarlijker dat jonge meiden tegenwoordig alles op TikTok gewoon maar nadoen.”
Alle kroontjes die ze gewonnen heeft bij de verkiezingen bezit ze nog steeds. “Die koester ik, maar straks krijgt mijn kleindochter die. Ze is pas 6 jaar en begrijpt nog niet wat die allemaal voor oma hebben betekent. Maar dat komt nog wel.”
“Ik zorg er wel voor dat ik in conditie blijf.”
Sinds 1 januari 2025 heeft Maastricht, samen met 13 andere steden, een zero-emissiezone voor stadslogistiek ingevoerd. Aan de basis liggen jaren van voorbereiding, afspraken met ondernemersorganisaties en intensieve communicatie met en naar alle betrokkenen. Het doel: schoner vervoer en minder ritten voor een leefbare en aantrekkelijke binnenstad.
Rijd je met een bestelbus of vrachtauto op benzine, diesel of lpg of met een hybride voertuig? Dan mag je niet meer zomaar het centrum in. Emissievrij vervoer (elektrisch of waterstof) is altijd toegestaan. ZES geldt niet voor personenauto’s, taxi’s en busvervoer.
Wat kun je doen?
Doe de kentekencheck om te zien hoe lang je bedrijfsvoertuig de ZE-zone nog in mag. Tot 2030 geldt een overgangsregeling. Euro 5 bestelauto’s kunnen tot 1-1-2027 de zone in, Euro 6 tot 1-1-2028.
Maak een plan, afhankelijk van hoe vaak je voertuig in de ZE-zone moet zijn. Denk aan - de inzet van dagontheffingen (max 12x per jaar).
- de mogelijkheid om gebruik te maken van een logistieke hub aan de rand van de stad. - de vervanging van je huidige voertuig door een elektrische variant of tijdelijk door een voertuig met emissieklasse 6. Er zijn lokale subsidiemogelijkheden.
De logistiek makelaars van Zuid-Limburg Bereikbaar helpen graag bij het maken van een plan.
Als blijkt dat geen enkele oplossing haalbaar is, heb je wellicht de mogelijkheid voor een ontheffing. Die kan sinds 1 juli 2024 worden aangevraagd bij het centraal loket RDW.
Kijk voor alle info op www.zesmaastricht.nl
Handhaving en waarschuwingsperiode
De zero-emissiezone is 1-1-2025 in werking getreden. Dat betekent o.a. dat bij ingangswegen camera’s hangen die kentekens registreren. De eerste vier maanden geldt als een waarschuwingsperiode. Voertuigen die geen toegang meer hebben, worden niet bekeurd, wel gewaarschuwd. anaf 1-5-2025 wordt er bekeurd. Voor een bestelbus is de boete € 120,- en voor een vrachtwagen € 300,-. Ook buitenlandse kentekens kunnen bekeurd worden, maar voorlopig alleen door fysieke controle.
Tip 1. Gebruik fietskoeriers
‘Efficiënter bezorgen dan met een fietskoerier bestaat niet’, zegt Maud Vromen van Schoepp Apotheek Mosa Forum. ‘Het is de reden dat we al vele jaren gebruik maken van Vleugels Fietskoeriers.’
Tip 2. Bundel je leveringen in stadshubs
De Stadsbrouwerij Maastricht maakt al vier jaar gebruik van Goederenhubs in de Beatrixhaven. ‘Omdat we zelf beperkt opslagruimte hebben, staat een deel van onze voorraad daar. Zij brengen de producten bij ons langs of leveren ze rechtstreeks bij klanten af’, vertelt directeur Bastiaan Bronkhorst.
Tip 3 en 4. Kies voor elektrisch vervoer, plan efficiënt ‘Vanaf het moment dat we wilden gaan bezorgen met een bestelauto moest dat voor mij een elektrische bestelauto zijn’, vertelt eigenaar Carmen Hermans van Bakkerij Hermans. ‘Ik ben heel tevreden over de bestelauto die ik lease’. Ook eigenaar Raymond Wintjens van versleverancier ’t Vitamientje heeft de stap naar elektrische lease gemaakt met 3 bakwagens. ‘Ook plannen we onze ritten zo efficiënt mogelijk. Dat scheelt ritten, tijd en geld en spaart het milieu.’
Maak gebruik van de gemeentelijke subsidieregeling
Wie
Gezonde mannen en vrouwen
45 - 75 jaar met overgewicht
(BMI 27-38 kg/m2)
Locatie
Universiteit Maastricht
Wat houdt het onderzoek in?
Wat
2-3 bezoeken
4 dagen medicatie nemen
Vergoeding
€250 - €500 + reiskosten à 0.23€/km na deelname
Om te bepalen of u geschikt bent voor deelname aan het onderzoek, wordt er eerst een uitgebreid vooronderzoek gedaan Hierbij wordt een orale glucose tolerantie test (OGTT) uitgevoerd om te zien of u prediabetes heeft of niet Als u geschikt bent, zult u een dag en nacht doorbrengen op de universiteit Tijdens dit bezoek zullen verschillende metingen worden gedaan, zoals MRI scans van de lever en spier, energiegebruik metingen en bloedafnames De eerste 10 deelnemers in elke groep zullen ook een PET scan krijgen Als u prediabetes heeft en bij de eerste 20 geselecteerde deelnemers zit, zult u ook deelnemen aan de tweede fase van het onderzoek Gedurende 4 dagen zult u medicatie innemen die de aanmaak van suikers zal onderdrukken Twee dagen neemt u de medicatie thuis in en op de derde en vierde dag komt u weer naar de universiteit tijdens een 2e bezoek van een dag en nacht, waarbij dezelfde metingen worden uitgevoerd als tijdens het eerste onderzoek Nu zal geen PET scan worden gedaan In totaal duurt het onderzoek dus 1,5e dag of 1 week, afhankelijk van doel van dit onderzoek is om meer te leren over mensen met prediabetes, zodat we in de toekomst kunnen voorkomen
Interesse? Neem contact op met Florian Haans florian.haans@maastrichtuniversity.nl
Sinds het jaar 2008 is Chimera actief in de inkoop en verkoop van edelmetalen zoals goud, zilver en diamant. Chimera gelooft in eerlijke prijzen en garandeert daarom de hoogste goudprijs van Limburg.
SLUIT JE AAN BIJ ONS TEAM VAN OPERATORS
We zijn op zoek naar gepassioneerde mensen om ons team van operators te versterken, werkzaam in Maastricht!
Waarom bij ons werken?
Werk voor een bedrijf dat om de planeet geeft!
13e Maand Salaris 26 Betaalde Vakantiedagen Werken met een Wereldwijd Team Professionele Training en Certificeringen
Solliciteer nu!
Stuur je cv naar WhatsApp +31 645 79 71 89
recruitment.eu@bluephoenix-group.com
SNELHEID
BEWEGEND DEEL
BOOMSOORT
OPSLAGTOREN
VERFMENGBORD
INSPRINGTOETS
KLEDING
VROLIJK
DOORDRUKPAPIER
NEDERZETTING