Ledenblad 2024 Lente

Page 1

Ver.

P928079

Afgiftekantoor Herzele

uitg.: Filip De Bodt, Groenlaan 39, 9550 Herzele
vzw Climaxi. Verschijnt vier seizoenen, Lente 2024
Seizoensuitgave

Edito

2024 ging stevig van start: overstromingen in de Westhoek en Denderstreek, boerenprotesten in heel Europa, afbouw van bushaltes in Vlaanderen. Niet bepaald een sociaal klimaatbeleid als je het ons vraagt.

Begin februari stelde de fossiele industrie grootse plannen voor om de klimaatdoelstellingen te tackelen in de Verklaring van Antwerpen . Ook begin februari volgde de rechter de actiegroep Leefbaar groot Kortemark rond PFAS in de buurt van het stort van Silvamo . En na de paasvakantie spreekt de rechter zich uit over de verdere verspreiding van PFAS bij de bouw van de Scheldetunnel in Antwerpen .

Ook in de visserij deden we dingen bewegen. De flyshoot is een manier van vissen met een 3km lang net achter de boot. Deze vismethode geeft veel bijvangst waardoor de Noordzee zo wat leeg gevist raakt.

Minister Crevits stuurt aan op zelfregulering van de industrie. Dat is zowat hetzelfde als geloven in Sinterklaas

Het openbaar vervoer gaat erop achteruit. We interviewen twee vakbondsmensen bij ACOD De Lijn en Spoor . De strijd voor goede werkomstandigheden is er ook een voor stipte rijuren en investeringen in openbaar vervoer. In dit ledenblad bouwen we een brug tussen reizigers en vakbonden.

Voor u ligt het eerste ledenblad van 2024. We brengen nog een nummer uit net voor de verkiezingen. Een sterk en sociaal klimaatbeleid zet in op minder marktwerking in plaats van meer marktwerking in alle facetten van onze maatschappij. Als u graag dit ledenblad blijft ontvangen, twijfel dan niet om je lidgeld te vernieuwen of lid te worden van Climaxi.

Katrin Van den Troost

In dit nummer (Agro)-industrie en klimaat: wie heeft grip op ons beleid? 4

Een waardig inkomen voor de boeren 7

Wat met ons openbaar vervoer? Interview Stan Reusen 12

Spoorpersoneel en klimaat onder vuur. Interview met Günther Blauwens 16

Overstromingen: een plan voor de Denderstreek 20

PFAS: Waterarrest in Kortemark met gevolgen voor Vlaanderen 24

Flyshoot: Vlaams Parlement neemt geen maatregelen 26

Eco & Fair nieuws uit Italië, Rojava en Palestina 28

Ons laatste nieuws: Oostende – Torens op Oosteroever 32

Stabroek – Lucht van Indaver 33

D’Hoppe – Natuurgebied in zavelputten 33

Antwerpen – Lantis verspreider van PFAS 33

Gent – save the date 34

• Redactie: Tim Deweerdt, Filip De Bodt, Simon Van Parijs, Joeri Thijs, Wim Moyaert, Nele Coen en Katrin Van den Troost

• Eindredactie: Filip De Bodt en Katrin Van den Troost

Nieuwe Oogst! bestel via

• Cartoons: Arnulf

• Vormgeving: info@bijdruk.be

• Drukkerij: Polyprint Herzele

• Foto’s: Joost Agneessens, Climaxi, Jo Clauwaert en Verenigde Supporters Openbaar Vervoer.

2 3
www.ecofair.be

(Agro)-industrie en klimaat: wie heeft grip op ons beleid?

Verschillende industriële sectoren roeren zich in het maatschappelijk debat. De agro-industrie duwt zijn grieven naar de politieke agenda in het zog van de boerenprotesten. Ook de patroons van de industrie zetten met hun ‘Verklaring van Antwerpen’ de agenda op scherp.

De boerenprotesten in heel Europa doen het debat rond de plaats van landbouw in onze maatschappij oplaaien. Het lage loon van landbouwers voedt de onrust voor de toekomst van de landbouw. Ineos kreeg begin dit jaar nog een vergunning voor de bouw van een ethaankraker die stikstof zal uitstoten. Ondertussen moeten boeren wachten op hun vergunning. De bestaande klimaat- en milieuregels naar beneden halen zet ons allemaal met de voeten in het water. Natuur en landbouw gaan samen, maar hoe organiseer je dat als maatschappij?

Niet op de manier die Europa en de Boerenbond al decennialang preken:

investeren in schaalvergroting, produceren voor export en prijszetting door veilingen en supermarkten. Dat laatste bleek uit een recente studie van econoom Olivier Malay, verbonden aan ULB en ACV. Hij analyseerde duizenden jaarrekeningen van supermarkten en voedingsbedrijven. Verwerkingsbedrijven zagen hun marges aanzienlijk stijgen. Het gaat over bedrijven als pastaproducent Soubry, de Tiense suikerraffinaderij en aardappelverwerkers Clarebout Potatoes, Agristo en Lutosa. De winsten in de verwerkingsindustrie zijn hoog maar het loon van de boer blijft ver onder het minimumloon. Hoe kan dat? Een herverdeling van de winsten dringt zich op.

Wie wint er na twee maanden boerenprotesten?

Als we naar de resultaten op Europees vlak kijken, is de versoepeling van de pesticide wetgeving vooral een opsteker voor de agro-industrie. Op 6 februari besliste EU-voorzitster Ursula Von der Leyden om de Pesticide Reduction Law terug te trekken. Dit schuift een uitfasering van schadelijke pesticiden op de lange baan.

Onze eigen Vlaamse Regering belooft de boeren geen landbouwgrond meer op te kopen tot 1 oktober 2024 en stelt de maatregel om 4% van het land

braak te laten liggen uit. Twee tijdelijke maatregelen die de kern van de zaak niet raken. Terecht zijn boeren boos. Climaxi schreef samen met Greenpeace en Boerenforum een duidelijk pleidooi voor een waardig loon voor de boer dat je verder in dit nummer kan lezen.

Op 20 februari kwamen 70 CEO’s van bouw-, staal- en chemie-industrie afgezakt naar de site van BASF in Antwerpen. CEO van Ineos, Jim Ratcliffe was hoofdgast en stelde in tien punten

de ‘Verklaring van Antwerpen’ voor aan EU-voorzitster Ursula Von der Leyden en onze premier Alexander De Croo. Het programma vraagt een verschuiving van klimaat- en milieuregels naar ‘doelstellingen’. Het programma leest als een vraag om het vertrouwen én ons belastinggeld voor de broodnodige omschakeling naar minder fossiel verder te zetten. De industrie is globaal georganiseerd. Zowel in de VS, Europa als China concentreert de sector zich rond grote havens. In de VS lokt men bedrijven over de plas met de Inflation

4 5

Reduction Act, een reeks subsidies op korte termijn. Ook China zet klimaatdoelstellingen op via overheidsplannen. De ‘Verklaring van Antwerpen’ moet het beleid van Europa vormgeven om chemie te vergroenen en in Europa te houden.

De chemische industrie gaat al enkele jaren door woelig water. Essenscia, de werkgeversfederatie van chemische industrie, trok eerder al aan de alarmbel: hoge energieprijzen, strenge milieu- en klimaatregels, vergunningsprocedures, een negatief imago door vervuiling en hoge loonkosten maken dat de winsten in de sector te veel slinken.

vrijmaakt voor de vergroening van de industrie. Welke resultaatsverbintenissen aan dit geld worden gekoppeld, blijft vaag.

De winsten in de verwerkingsindustrie zijn hoog maar het loon van de boer blijft ver onder het minimumloon.

Hoe kan dat?

Onder het motto ‘never waste a good crisis’ zetten de CEO’s nu de puntjes op de i. De Europese REACH- wetgeving voor bescherming van milieu wordt op de lange baan geschoven. Na de Green Deal is er nood aan een industrie-deal, volgens de CEO’s, die 1 miljard euro

De fossiele industrie vraagt het vertrouwen van onze overheden in de industrie als oplosser van het klimaatprobleem. Het is bizar om de leiders van deze vervuilende chemie, die al decennialang winsten opstrijken op kosten van klimaat, milieu en gezondheid van werknemers, nu het stuur in handen te geven om een klimaatpositieve chemie uit te vinden. Dit gebeurt met de donkere bui boven ons hoofd van zware besparingsregels die door Europa zullen opgelegd worden aan de lidstaten. Die zullen dus willen besparen op openbare diensten, zorg en dergelijke. Ondertussen wil de industrie dat Europa de geldkraan opendraait voor industriebonzen die weinig zekerheden bieden dat ze effectieve klimaatmaatregelen zullen nemen. Climaxi maakt zich grote zorgen over de toekomst van de industrie. Strenge en duidelijke wetgeving of regels zijn de hefboom om vervuiling van deze industrieën te bedwingen, winsten te herverdelen en het algemeen belang boven het winstbejag te stellen. Een afbouw van strenge milieu- en klimaatwetgeving is een cadeau voor aandeelhouders maar een grote stap achteruit voor milieu, klimaat en onze gezondheid. Zowel bij de boeren als bij de industrie.

Een waardig inkomen voor de boeren

Van onze boeren wordt meer en meer gevraagd op het vlak van leefmilieu en klimaat. Dikwijls gaat het om terechte zorgen over klimaat, biodiversiteit en gezondheid. Tegelijkertijd worden diegenen die verondersteld worden om dat allemaal te realiseren schandalig weinig betaald. De boer zit tussen hamer en aambeeld: zelfzorg (o.a financieel) en zorg voor zijn omgeving.

Als we daar wat aan willen doen, dan gaat onze voorkeur uit naar fundamentele oplossingen: men kan de scherpe kanten van het systeem wat afvijlen door subsidies te verbeteren of te heroriënteren, maar dat zal onvoldoende zijn. Begrijp ons niet verkeerd: wij zijn ervoor dat de centen van de gemeenschap eerder gaan naar het kleine familiale boerenbedrijf dan naar de agro-industrie. Geld om kwalitatiever te boeren met meer kansen voor natuur en milieu moet er zeker zijn. Onze Vlaamse en Europese subsidies zullen helemaal anders aangepakt

moeten worden. In essentie gaat het evenwel om het realiseren van een winstgevende sector, die momenteel moet functioneren in een zogezegde vrije markt, waar de economische omstandigheden eigenlijk vastgelegd worden door een kleine groep spelers: de voedingsindustrie, grote landeigenaars en de supermarkten. De absolute vrije markt zal moeten wijken voor sociale rechtvaardigheid en een minimum aan controle.

Bij Franse contracten wordt de prijs automatisch aangepast aan de kostprijs van de grondstoffen die je nodig hebt om te produceren

Consumptieprijzen

De prijsopbouw van producten moet veranderen. De prijzen worden nu bepaald door de vrije markt, de veilingen en de retailsector. Dit heeft als gevolg dat de boer bijzonder weinig inkomsten haalt uit zijn producten. De voedingsindustrie gebruikt allerhande trucjes om die prijszetting te beïnvloeden: prijzen afspreken met de veiling, minder gewicht in producten doen

6 7

dan in de promotie vermeld staat, boeren dwingen tot monoculturen en prijsdalingen, boeren in ongunstige contracten duwen, producten verdunnen en aanlengen. Op deze wantoestanden moet er meer controle komen. Tegelijkertijd moet voeding een minimumprijs krijgen en moeten extreme promoties verboden worden: melk wordt soms goedkoper dan water! De nadruk moet liggen op gezonde en degelijke voeding die op een duurzame manier geproduceerd wordt.

Door de marges van verwerkers, verdelers en supermarkten te herverdelen en door subsidies te gaan heroriënteren van producent naar consument, moet de consument hier niet voor opdraaien .Vanuit het principe dat iedere burger recht heeft op waardige voeding dienen we iedereen te steunen in de toegang tot gezond, lokaal voedsel.

Net zoals in Frankrijk en Spanje pleiten wij er ook voor om de sector te verplichten lange-termijncontracten op te maken die mee evolueren met de prijzen van energie en grondstoffen. Bij Franse contracten wordt de prijs automatisch aangepast aan de kostprijs van de grondstoffen die je nodig hebt om te produceren. Lange-termijncontracten zorgen ervoor dat de boer niet

jaar na jaar kan gechanteerd worden door opkopers.

Herdefiniëren en stimuleren van de korte keten

Er moet een wetsvoorstel komen dat definieert wat korte keten en fair trade is. De termen zijn momenteel zeer vaag. Velen denken dat de korte keten verkoop dicht bij huis is. Dat klopt niet: korte keten is een systeem met zo weinig mogelijk tussenhandelaren dat de boer een eerlijke prijs garandeert. Korte keten en fair trade sluiten dan ook dicht bij mekaar aan. Korte keten is meer dan afstand. Het is de fair trade van de NoordNoord-verhoudingen en het gebeurt buiten de invloedssfeer van multinationals, agro-industrie en industrieel bewerkte voeding.

industrie en de infrastructuurwerken van de overheid.

Grondgebonden kwes ties

Een boer heeft grond nodig om te boeren. De prijzen daarvan zijn exuberant hoog en worden opgedreven door speculanten zoals Fernand Huts en claims vanuit de

Om het werk van de boer economisch leefbaar te houden pleiten wij voor een sterke pachtwet die de boer zekerheid geeft. Wij zijn tegen de liberalisering van de pachtwet zoals die nu gestemd werd en die boeren sneller van hun grond drijven. Bij natuurprojecten moet de overheid, zoals in Duitsland , zoeken naar compenserende gronden.

Het beslag van industrieterreinen en nieuwe wegen moet teruggedrongen worden: nieuwe wegen nemen vaak de aanpalende landbouwgrond in. Inkleuren van de bestemming van onze gronden, zowel publiek als particulier bezit, dient door een gemeenschap te worden uitgevoerd en ook gerespecteerd: landbouwgrond moet in gebruik zijn van een landbouwer en er moet voedsel geproduceerd worden. Het is not done dat een burger of organisatie

8 9

zelf beslist om de landbouwgrond een andere invulling te geven omdat ze eigenaar zijn.

Er moet een grondenbank komen die vermijdt dat openbare gronden opgekocht worden door speculanten. Wij pleiten ervoor om publieke gronden ( OCMW , kerkfabrieken) onder voorwaarden ter beschikking te stellen van de landbouw. Die voorwaarden moeten in de richting gaan van ecologische en duurzame teelten. Daartegenover moet evenwel een afzetgarantie staan: lokale besturen moeten breken met de grote aankoopcentrales en voedingsproducten eerst en vooral afnemen in de eigen regio.

Een switch naar een landbouw in balans

Extra promotie naar economische doelgroepen

Het beslag van industrieterreinen en nieuwe wegen moet teruggedrongen worden: nieuwe wegen nemen vaak de aanpalende landbouwgrond in

Het huidige industriële model in de groente- en veeteelt bezorgt ons veel problemen: methaanuitstoot, verlies van biodiversiteit, erosie door enorme maïs- en aardappelvelden en monocultuur, enz… Wij zijn voor een ommekeer waarbij groenten en veeteelt in evenwicht zijn én deel uitmaken van lokale systemen van voedselveiligheid. Dat moet evenwel gebeuren door stimulansen en markthervormingen die verder gaan dan alleen een krimp van de veestapel. Wie een veestapel beperkt, moet alternatieven voorzien voor de inkomens van de mensen die daarvan leven. Er moeten dus de nodige middelen worden voorzien om de landbouwer te ondersteunen in de verandering naar een evenwichtig landbouwmodel. Boeren uitkopen is zoveel mogelijk te vermijden, omdat we verwachten dat er tegen 2040 weer dubbel zoveel boeren en boerinnen nodig zijn om voor onze lokale gezonde voedselproductie te kunnen instaan. Elke boer.in die nu actief is en iedereen die nu een landbouwopleiding volgt of wil volgen telt dus.

Mensen die het economisch moeilijk hebben verdienen een duwtje in de rug voor de aanschaf van gezonde en duurzame voeding. Eerder dan de BTW af te schaffen, zijn wij voor ondersteuningssystemen waarbij al bestaande structuren gezonder gemaakt worden: reorganisatie van de indexschaal (het unieke Belgische systeem dat de lonen koppelt aan de levensduurte) met meer aandacht voor de prijzen van bio- en kleinhandel. Momenteel wordt die grotendeels bepaald door de klassieke warenhuisproducten.

Men zou kunnen werken aan de vergroening van bepaalde chequesystemen (ecocheques, maaltijdcheques) waarbij ze gedeeltelijk uit handen worden gehaald van de grote bedrijven en er ruimte is voor hoevewinkels en kleinhandel. Het blijven verloningssystemen waar we niet wild van lopen omdat er geen sociale zekerheid op betaald wordt, maar als ze blijven bestaan moeten ze gecorrigeerd worden. Ook zal een correctie van deze vrije markt en het inkomen van de mensen niet kunnen zonder het optrekken van de minimumlonen tot een sociaal

aanvaardbaar niveau (minimum 18€ per uur vinden de vakbonden). Op iets langere termijn pleiten we voor een systeem van sociale voedselzekerheid.

Op basis van een brede belastingen premiegrondslag, zou een sociale voedselzekerheid het mogelijk maken de toegang tot gezond voedsel te democratiseren en tegelijkertijd steun te verlenen aan landbouwers met productiemethoden die voldoen aan sociaal, economisch en ecologisch rechtvaardige criteria.

Lokale besturen moeten breken met de grote aankoopcentrales en voedingsproducten eerst en vooral afnemen in de eigen regio

Het geïnde budget stelt de overheid dan in staat te investeren in structuren en initiatieven die kwaliteitsvoeding aanbieden, zodat die worden aangepast aan een stijgende vraag en zodat belemmeringen voor de toegang tot kwaliteitsvoeding worden weggenomen.

10 11

Wat met ons openbaar vervoer?

Interview met Stan

Reusen, Adjunct Federaal secretaris

bij ACOD De Lijn

Climaxi: Begin januari ging het nieuwe vervoersplan van De Lijn in werking. 1 op 6 bushaltes werden geschrapt volgens de beginselen van ‘basisbereikbaarheid’. Europa heeft een visie uitgewerkt rond mobiliteit en die staat haaks op de afbouw van het aantal haltes.

Stan Reusen: Het Europese beleid trekt een duidelijke kaart voor meer openbaar vervoer zowel in steden als op het platteland. Dit plan zou tegen 2027 in werking moeten zijn en zet in op een mobiliteitsmix van parkings aan stations, deelfietsen, treinverkeer en deelauto’s. Europa zet daarbij in op de elektrificering van auto’s en bussen. België heeft dit akkoord ondertekend. Maar het beleid staat in schril contrast met

bijvoorbeeld Luxemburg . Daar heeft men massaal geïnvesteerd in openbaar vervoer waardoor mensen uitgenodigd worden om zich op een andere manier te verplaatsen. Het beleid van Europa geeft richtlijnen en is sturend, maar heeft geen stok achter de deur. Als België en daarbij Vlaanderen niet volgt in het elektrificeren of investeren in openbaar vervoer, is er geen consequentie. Daarnaast heeft Europa zelf ook een aantal steken laten vallen. Ze heeft niet geïnvesteerd in batterijfabrieken of aangestuurd op groepsaankopen voor lidstaten van elektrische bussen. Het resultaat is dat elke lidstaat nu naar de goedkoopste bus zoekt en die vindt in Azië , niet op de Europese markt.

Climaxi: Minister van mobiliteit Lydia Peeters sloeg zichzelf op de borst met forse investeringen in De Lijn tijdens haar legislatuur.

SR: De investeringen in De Lijn lopen al jaren achter waardoor het wagenpark verouderd is en stelplaatsen niet gerenoveerd worden. Lydia Peeters heeft inderdaad een inhaalbeweging gedaan, maar die is nog steeds te weinig voor jaren van onderinvestering. Daarbij komt dat we een groot onderscheid moeten maken tussen investeringen en

exploitatiemiddelen. Europa maant lidstaten aan om forse investeringen te doen, onder andere in elektrificering. Daarvoor kunnen er ook gemakkelijk middelen gekregen worden via Europese investeringsbank. Maar De Lijn heeft ook nood aan mensen die dit allemaal organiseren, mensen die investeringsdossiers aanvragen, opvolgen, nieuwe bussen inplannen en laten rijden. We zijn niets met een nieuwe bus waar geen kat naar kijkt om ze in te zetten. De exploitatiemiddelen worden vergeten en de begroting gaat in het rood. Daardoor is De Lijn genoodzaakt om haar tickets te verhogen en zo de prijs voor de reiziger te doen stijgen.

Vlaanderen is de logistieke hub van West Europa , via onze haven komt de wereld binnen die verspreid moet worden door Europa. Het idee dat zoveel mogelijk personenvervoer dan van de weg gehaald wordt waardoor er minder files zijn, is enkel een goede zaak voor de doorstroom van goederen en daaraan gekoppeld onze welvaart.

Climaxi: De Lijn kreeg in 1991 de opdracht van de Vlaamse Overheid om het openbaar vervoer autonoom te organiseren. Sinds de vorige legislatuur zijn er vervoersregioraden opgericht met lokale besturen en Vlaamse

12 13
Katrin Van den Troost

administraties. Zij krijgen meer beslissingsrecht over waar bussen moeten rijden en hoe middelen gespendeerd worden.

SR: Europa dringt aan op een stevig wetgevend kader waarbinnen privé spelers het openbaar vervoer kunnen aanbieden. Dit systeem is vatbaar voor achterpoortjes en zet geen dam tegen winstmaximalisatie van de privéspelers. Persoonlijk vind ik het systeem in Vlaanderen nog niet zo slecht. De Lijn heeft 50% van de markt van het openbaar vervoer in handen en zet zo ook kwalitatief de norm. De contracten van buschauffeurs bij De Lijn zetten zo een norm

voor contracten bij onderaannemers. De vervoersregio’s zetten het solidariteitsprincipe onder druk. Op plaatsen waar openbaar vervoer veel gebruikt wordt kan men kosten compenseren en eventueel winst maken, zoals in steden. Deze winst dient dan om bussen die niet zo vaak vol zitten maar nodig zijn om bereikbaarheid te bekostigen. Europa en nu ook de vervoersregio’s geven meer macht aan de steden. Je ziet dat in een vervoersregio als Antwerpen . Kennis is macht en dit spelen vooral de steden uit binnen de vervoersregioraden. Zij komen met kennis van zaken aan binnen zo een raad ten opzichte van kleinere gemeenten. Hierdoor

zijn zij beter in staat om de beperkte middelen (budgetneutraliteit van basisbereikbaarheid) naar zich toe te trekken.

Climaxi: Wat is er volgens jou nodig om de befaamde modal shift, omslag naar meer openbaar vervoer, waar te maken?

SR: Het beleid moet in eerste instantie werk maken van de onderinvesteringen op te trekken. Ik ben geen pleitbezorger om dit ineens met grote stappen te doen. De bovenbouw van De Lijn is zo uitgehold dat we eerst opnieuw ook personeel moeten aanwerven die zich organiseren om de nieuwe investeringen in goede banen te leiden en zichtbaar te maken voor reizigers. Dit loopt samen met extra aanwervingen van chauffeurs en planners. Daarnaast moet er een beleid komen dat straten anders inricht. Nu is de auto overal koning. Dit kan anders. Zo kan er beter ingezet worden op buurtparkings, parkings uit straatbeeld halen en ontharden van straten. Het principe van combimobiliteit moet uitgerold worden, zeker voor het platteland. Mensen moeten, ook in hun vrije tijd, gemakkelijk en goedkoop het openbaar vervoer kunnen nemen en overstappen op fiets, deelauto of andere modi. Nu zijn er

nog veel te veel salariswagens en worden tarieven niet gelijkgeschakeld met trein, tram, bus. Belangrijk bij deze combimobiliteit is dat deze de sociale zekerheid niet verder uitholt zoals salariswagens dat nu wel doen.

Ik ben voorstander om alle openbaar vervoer op Vlaams niveau te organiseren, weg van steden. Zodat bussen vervoersoverschrijdend rijden en dat er overzicht is van financiën. Nu dreigen we in een kluwen tussen vervoersregio’s, Vlaanderen en steden en gemeenten te geraken. Van dit kluwen heeft de gebruiker het meeste last. Willen we naar een modelshift waar verplaatsingen duurzamer verlopen? Deze vraag is eigenlijk een no-brainer als je kijkt naar onze klimaatdoelstellingen. Als we onze welvaart willen behouden hebben we volgens mij geen andere keuze. Maar we moeten eerlijk zijn als politici vanuit hun ivoren toren niet zien dat we iedereen hierin mee moeten krijgen, dan hebben we een groot probleem. Mensen verplichten creëert afgunst en deze verliezen we aan klimaatontkenners. Dus voor mij is een klimaatbeleid waar ook onze mobiliteit onder valt onlosmakelijk verbonden aan een sociaal beleid. Neem iedereen mee, overtuig hen en stel hun koopkracht veilig.

14 15
Actie voor het openbaar vervoer, Antwerpen-Centraal

Spoorpersoneel en klimaat onder vuur

Interview met Günther Blauwens, voorzitter ACOD

Spoor

Het is logisch dat vakbonden en klimaatbewegingen samenwerken, volgens Günther Blauwens, voorzitter ACOD Spoor. Hij voorspelt geen uitbreiding van het aanbod van NMBS in de komende jaren. Besparingen en de splitsing van de spoorwegbedrijven leiden tot chaotische organisaties van de treinen.

Climaxi: Eind vorig jaar waren er 2 stakingen van 48 uur. Waarom?

Günther Blauwens: Deze stakingen waren in functie van de reizigers. We staakten niet voor hogere premies of lonen, maar om de openbare dienstverlening van de spoorwegen te kunnen garanderen. De lopende reorganisaties zorgen voor het terug-

trekken van een 250-tal werknemers uit het station. Om de paar jaar is er een reorganisatie, en het doel daarvan is altijd om te besparen op de dienstverlening. Er is altijd bezuinigd op de spoorwegen, terwijl er wel geld beschikbaar is voor bedrijfswagens en kleine luchthavens. En de gevolgen voor het klimaat? Die zijn al duidelijk zichtbaar.

Climaxi: Kunnen de klimaatbeweging en de vakbonden beter samenwerken?

GB: Wij zijn natuurlijke bondgenoten, zoals Naomi Klein zei: “stakende spoorwerknemers zijn de klimaatverdedigers van de toekomst”. De auto brengt aanzienlijke kosten met zich mee, zowel door files als de gevolgen daarvan. Volgens cijfers van de OESO uit 2018 kostten de files ons toen 8

Er is altijd bezuinigd op de spoorwegen, terwijl er wel geld beschikbaar is voor bedrijfswagens en kleine luchthavens.

En de gevolgen voor het klimaat? Die zijn al duidelijk zichtbaar

miljard euro. Deze kosten komen niet alleen voort uit vertragingen van vrachtwagens in havens, maar hebben ook gevolgen op de gezondheid van mensen door de uitstoot van schadelijke gassen.

Climaxi: Heeft de vakbond als doel het klimaat te verbeteren?

GB: Ik beschouw elke spoorvakbond, per definitie als een sociaal-ecologische organisatie. Vroeger was onze bijdrage vooral sociaal-economisch. Dankzij de spoorwegen kregen we sociaal-economische ontwikkeling: industrialisatie en woon-werkverkeer. Wij waren de eerste spoorweg op het Europese vasteland. Sociaal-ecologisch zijn wij de locomotief vandaag. Alleen worden we op dat vlak veel te weinig ondersteund. Dat is jammer. Als je echt wilt nadenken over de klimaatneutrale toekomst, dan speelt de trein daar een hoofdrol in.

Climaxi: Voeren jullie dan ook actie voor een gezondere samenleving?

GB: Ja, absoluut. Reizigers worden vandaag meer en meer geconfronteerd met het feit dat ze niemand meer zien in de stations. Dat zorgt voor een onveiligheidsgevoel. En het treft de meest kwetsbare groepen die behoefte hebben aan menselijk con-

Het probleem dat we vandaag zien, heeft ook iets te maken met het politieke klimaat: de verrechtsing in onze samenleving. Er zit heel veel ongenoegen bij de mensen

tact. Toen ik werd opgeleid als treinbegeleider, kregen we een halve dag training van de Brailleliga over hoe we moesten omgaan met slechtziende mensen. Dat is allemaal afgeschaft. Heel jammer. Want het probleem dat we vandaag zien, heeft ook iets te maken met het politieke klimaat: de verrechtsing in onze samenleving. Er zit heel veel ongenoegen bij de mensen vanwege de afname van nabije dienstverlening, het feit dat je meer en meer afhankelijk bent van online applicaties voor een bepaalde dienstverlening te kunnen krijgen. Dat zie je dan ook bij het spoor, vooral in Limburg. In deze regio blijft nog maar één station over waar je tijdens het weekend een ticket kunt halen aan het loket. Dat zorgt voor veel ongenoegen bij de mensen.

Climaxi: Waar ligt de verantwoordelijkheid? Bij de overheid of het bestuur van de NMBS?

GB: De overheid, alles wat vandaag

16 17

misgaat op het spoor, hebben wij al decennialang voorspeld. Als je de spoorwegen operationeel splitst, zorg je ervoor dat de dingen niet verlopen zoals ze moeten lopen. In de politiek zegt men vaak; het moest van Europa. Maar, neen. Europa vraagt een boekhoudkundige splitsing. En een boekhoudkundig splitsing is geen operationele splitsing. Operationele taken zijn vandaag verspreid over drie, vier directies. Dat werkt niet. Je moet je inbeelden: De NMBS heeft met minister Gilkinet onderhandeld over het beheerscontract. En Infrabel heeft diezelfde onderhandelingen gedaan. Daar is dus totaal geen overleg geweest. De CEO van NMBS zegt in de Kamercommissie dat ze problemen zullen hebben met het aanbod omdat Infrabel onvoldoende capaciteit heeft op het spoor. Aan de andere kant zegt Infrabel in de pers dat ze veel problemen zullen hebben met stiptheid omdat het aanbod van NMBS fors is uitgebreid. Die operationele splitsing is dom.

Climaxi: Hoe ervaart het personeel het huidige beleid?

GB: In de afgelopen acht jaar zijn we met 6000 mensen minder, terwijl het management alleen maar is gegroeid, ondanks het feit dat we nog nooit zoveel reizigers hebben gehad.

Dat klopt niet. Door jarenlange bezuinigingen op personeel bevinden we ons nu in een situatie van personeelstekorten op plaatsen waar we ons dat absoluut niet kunnen veroorloven. Als we in de toekomst 30% meer reizigers willen en 10% meer aanbod, dan heb je meer personeel nodig. Vandaag moeten we stabiliteit waarborgen, kijken wat je vandaag hebt aan personeel, en aan treinen. Op basis van deze gegevens moeten we een treinaanbod aan de reizigers presenteren. Mensen hebben er geen boodschap aan als je

Door jarenlange bezuinigingen op personeel bevinden we ons nu in een situatie van personeelstekorten op plaatsen waar we ons dat absoluut niet kunnen veroorloven

beweert tien treinen aan te bieden, maar er in de praktijk slechts zeven kan realiseren.

Climaxi: Apache berekende dat de Belgische spoorwegen tussen 2020 en 2022, 612 miljoen euro aan consultancy uitgaven.

GB: Consultants, hou ze zo ver mogelijk van openbare diensten. Mariana Mazzucato – een Britse econome – heeft daar een boek over geschreven. Zij noemt het een rampscenario.

Ze kosten een pak geld en het enige wat zij afleveren is knoeiwerk. Ze zorgen er ook voor dat de knowhow verdwijnt. Consultants hebben nog geen dag in een station gewerkt. Laat staan dat ze de beweging van de treinen kennen. En die komen tegen ons zeggen hoe je het stationsgebouw moet organiseren?

Ook Infrabel werkt met onderaannemers. En die bepalen wanneer de werken gebeuren. Als ik met hen praat, kan ik geen spoorwegjargon gebruiken, omdat zij de terminologie niet eens begrijpen. Je moet bijna met een Vlerick-woordenboek naar die vergaderingen gaan.

18 19

Denderstreek: nieuw plan tegen overstromingen

Filip De Bodt

In de Dendersteek wordt een nieuw plan opgemaakt om overstromingen in de toekomst te vermijden. Dat plan wordt in stilte neergelegd en onderworpen aan een openbaar onderzoek. Het telt ongeveer een vijfhonderd bladzijden. Climaxi vatte het samen in een filmpje van tien minuten en dient bezwaar in. Het plan is niet becijferd en vertrekt van het bizarre idee dat Wallonië plots 25% minder water gaat doorsturen naar Vlaanderen.

Naast dit plan bestaat er nog een plan voor de behandeling van de zijrivieren van de Dender. Het bestaan van meerdere plannen verhindert de verdere eengemaakt uitwerking van een algemeen Denderplan. De aanpak van de zijrivieren en hellingen dient integraal deel uit te maken van het algemeen Strategisch Plan Dender. Ook de vernieuwingen van de sluizen en het optrekken van de bevaarbaarheid van de Dender van Aalst tot Dendermonde moet aan bod komen, net als de invloed van het plan op Wallonië. Idealiter zouden wij zelfs vertrek-

ken van een gemengde VlaamsWaalse aanpak. In het verleden was de onvolledige aanpak van dergelijke MER’s al menige keer de oorzaak van schorsingen door de hogere rechtbanken in dit land. De Vlaamse Regering wil ondertussen ook een intendant aanstellen om het proces te begeleiden. Maar, hoe begeleid je een proces dat al afgerond is? Laat ons deze fout niet meer maken en nu echt werk maken van vooruitgang.

Geen vergunningen

meer in overstromingszones

Om de veiligheid van de inwoners te verzekeren vinden wij het absoluut noodzakelijk dat er geen nieuwe omgevingsvergunningen meer uitgereikt worden in overstromingszones. Een degelijke Vlaamse wetgeving op regionaal niveau moet ons verder behoeden van de aanpak uit het verleden, waarbij gemeentebesturen te pas en te onpas toch nog vergunningen uitreiken voor allerhande bouwsels: industrie, woongebieden, recreatieterreinen.

Ruimte voor water i.p.v. vliegvelden

In het plan worden verschillende scenario’s uitgewerkt waarbij mensen op termijn onteigend worden en hun huizen dienen te verlaten.

Wij vragen degelijke vergoedingen, die een nieuwe gelijkwaardige woonst garanderen én begeleiding voor deze mensen. Verder vinden we dat eerst nodeloze en onvergunbare terreinen zoals het vliegveld van Overboelare dienen ingenomen te worden alvorens huizen van mensen aan te pakken. Mensen hebben immers gebouwd in overstromingsgebied mét een vergunning, uitgereikt door verschillende stadsbesturen in onze streek.

Wij stellen vast dat er voor de onteigening van bewoners al concrete plannen opgemaakt werden en scenario’s vooropgesteld, terwijl men met vb. het vliegveld van Overboelare wil wachten tot na de opmaak van een Ruimtelijk Uitvoerings Plan (RUP). Dit kan nog verschillende jaren in beslag nemen.

Wat betreft het Provinciaal Domein De Gavers en andere

gebieden blijft het ook wachten op ene voorstel van aanpak. Gaat men het speelplein daar mobieler maken? Kunnen zwembad en camping behouden worden? Bewoners en gebruikers willen op dit vlak vooral duidelijkheid.

Concrete cijfers en engagementen i.p.v. giswerk

Het voorgelegd plan is onvolledig becijferd. Men zegt dat er in elk scenario zo een 25 % minder water uit Wallonië gaat komen, maar op geen enkele wijze kan worden aangenomen dat dit zo zal zijn: er zijn geen volumeberekeningen of garanties vanuit de Waalse overheid in het plan opgenomen.

Wat de berekening van overstromingsgebieden betreft vertrekt men van een uitvergroting van bestaande overstromingen. Ook hier vinden wij het belangrijk dat de verschillende alternatieven met cijfers onderbouwd worden: hoeveel kubieke meter water dienen wij te bergen bij welke overstromingen en hoeveel kunnen de voorgestelde gebieden aan? Voldoende? Onvoldoende? We hebben er eigenlijk het raden naar.

Foto’s Joost Agneessens

Waterarrest in Kortemark en gevolgen in Vlaanderen

In februari haalden omwonenden samen met vzw Leefbaar Groot Kortemark een belangrijke slag thuis: de Raad voor Vergunningsbetwistingen vernietigde de vergunning van stortplaats Silvamo. In Kortemark vroeg Silvamo in 2022 een verlenging van haar stortvergunning aan. Silvamo is een categorie 2-stortplaats voor niet-gevaarlijk afval. Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir stond Silvamo aanvankelijk toe om afval uit heel Vlaanderen te storten met een PFAS-gehalte tot 50.000.000 nanogram per kilogram. Nochtans tonen metingen aan dat de milieukwaliteitsnorm voor PFOS van 0,65 nanogram per liter nu reeds wordt overschreden in de Speyebeek en de Handzamevaart in de omgeving van de stortplaats. Buurtbewoners vreesden een verdere achteruitgang van het milieu in de omgeving van het stort.

De Raad voor Vergunningsbetwistingen volgt de lokale actiegroep Leefbaar Groot Kortemark. De vergunning geeft geen garanties dat het reeds ver-

vuilde oppervlaktewater niet nog meer vervuild gaat worden. In een nieuwe vergunning moet de Vlaamse minister van Omgeving Zuhal Demir het lozen van PFOS uitdrukkelijk verantwoorden omdat de milieukwaliteitsnorm voor PFOS in oppervlaktewater reeds is overschreden. Het PFOS-bad zit vol voor het oppervlaktewater rond de stortplaats. Silvamo moet nu gaan voor een nullozing voor PFOS. Of dit haalbaar is voor een PFAS-stort is nog maar de vraag. Omgevingsminister Demir heeft vier maanden de tijd om een nieuwe beslissing te nemen.

Sinds Leefbaar Groot Kortemark actie onderneemt, investeert Silvamo in een waterzuiveringsinstallatie die performanter is geworden. Het recente arrest zorgt ervoor dat de druk op de ketel hoog zal blijven. Analyses van het afvalwater dat uit het stort wordt weggepompt tonen aan dat er in het stort eerder al heel wat PFAS-houdend afval is gestort. Verdere verspreiding in de omgeving wordt nu bemoeilijkt als er geen vergunning wordt uitgegeven. Intussen weten we ook zwart op wit dat dichtbij het stort grondwater met PFAS is vervuild. Aanvankelijk verwees de stortuitbater naar historische vervuiling, nog van voor de stortplaats werd geëxploiteerd. Omdat er in het grondwater ook recenter ontwikkelde PFAS-verbindingen werden opgetekend, weten we dat er sprake is van nieuwe verontrei-

niging. Meer nog: intussen negeert de exploitant het scenario niet meer dat de stortplaats zelf een mogelijke bron van verontreiniging is. Een beschrijvend bodemonderzoek wordt dit jaar opgemaakt om in kaart te brengen wat de oorzaak van de vervuiling is.

Het precedentgehalte van dit arrest voor Vlaanderen is niet min. Doordat de milieukwaliteitsnorm voor enkel PFOS in oppervlaktewater overal in Vlaanderen al wordt overschreden, zal een lozing van PFOS niet langer zomaar kunnen worden toegestaan. Men zal héél goed moeten kunnen motiveren dat dit niet leidt tot een verdere achteruitgang van de waterkwaliteit. Het lijkt niet evident om te stellen dat verder PFOS lozen in een overvol PFOS-bad met zekerheid géén probleem is. De gevolgen zijn niet min. Dit arrest

kan een bom leggen onder het Oosterweelproject. Momenteel bemaalt men het grondwater onder PFAS-producent 3M voor de bouw van de Scheldetunnel. Een langverwachte studie van VITO die uitkwam in septmber 23 toont zwart op wit aan dat Lantis lang niet alle PFAS uit het geloosde water kan zuiveren. Vooral de korte en ultrakorte keten PFASverbindingen, blijken een moeilijkheid. Lantis geeft zelf toe dat de technieken om de korte keten PFAS uit het water te zuiveren nog niet op punt staan. In de vergunning is veel te weinig aandacht besteed aan de impact van die PFAS op de achteruitgang van de waterkwaliteit. Dat die werkwijze ontoelaatbaar is, blijkt uit het waterarrest. De Europese Kaderrichtlijn Water verplicht lidstaten hun oppervlaktewater tegen 2027 in een goede staat te krijgen. Na de paasvakantie wordt de uitspraak verwacht.

24 25

Flyshoot:

Vlaams Parlement neemt geen maatregelen

Filip De Bodt

In het decembernummer van ons Visserijblad luiden wij de alarmklok over het visbestand in de Zuidelijke Noordzee. Vissers lieten ons weten dat garnalen, tong en andere soorten er dramatisch op achteruit gaan. Het

Vlaams Parlement discuteerde vandaag over deze problematiek. Ministers van visserij Crevits wil het visbestand beter monitoren maar voorziet geen maatregelen tegen de vernietigende flyshoot-techniek die vooral door Nederlandse vissers gebruikt wordt in onze Noordzee.

De getuigenissen en analyse van Climaxi werden gedeeltelijk overgenomen door de Nederlands- en Franstalige pers. De zwaar tegenvallende vangst van bijvoorbeeld garnalen ruïneert veel kustvissers. Dikwijls wordt dan gekeken naar de grote aanwezigheid van wijting voor de Belgische kust. Dat klopt, zegt ook Climaxi, maar die wijting kan er ook alleen zijn omdat de predatoren ervan opgeschept worden via industriele visserijtechnieken.

Ludwig Vandenhove (Vooruit) en Jeremie Vaneeckhout (GROEN) namen onze vragen mee naar het Vlaams Parlement. Daarbij kwam ook de flyshoot als destructieve techniek om te vissen aan bod. Climaxi vraagt om een onmiddellijk verbod binnen de Belgische twaalf mijl in te voeren. Minister Crevits erkende het probleem en stelde dat het monitoren van soorten sneller moet gebeuren: “Het duurt twee jaar voor nieuwe gegevens binnen komen en de quota op Europees vlak aangepast worden. Dat is veel te lang. Het heeft ervoor gezorgd dat er bijvoorbeeld veel te laat gereageerd is op de Nederlandse pulsvisserij (vissen met elektrische schokken). Dit zou wel eens de oorzaak kunnen zijn van de achteruitgang van het tongbestand nu.”

Climaxi respecteert de inzet van de minister op dit vlak en apprecieert elke poging om in Europees verband tot snellere analyses te komen. Wij vinden evenwel dat het pulskorprobleem, dat de minister erkent, niet voor herhaling vatbaar is. De minister liet weten dat er overleg is met de Fransen (die de

De zwaar tegenvallende vangst van bijvoorbeeld garnalen ruïneert veel kustvissers

flyshoot bestrijden omdat ze een vloot hebben met veel meer kleine schepen die de vis door de groten voor hun neus zien wegvangen.) en wil dat de sector het gebruik van de flyshoot zelf reguleert: “Men moet dat doen of er gaan andere strenge maatregelen komen op Europees vlak”.

Climaxi heeft de industriële visserijsector zichzelf nog nooit zien reguleren. Ook bij de pulskor moest er een Europees verbod komen vooraleer de techniek verdween. Filip De Bodt: “Wij verdedigen het inkomen van de vissers in het algemeen. Dit is niet alleen een ecologisch probleem, maar ook één van sociale rechtvaardigheid: de kleine vissers in de Noordzee zien de vis voor hun neus verdwijnen en hebben financieel één van de slechtste jaren ooit achter de rug.”

Ook de consument ziet nu al de gevolgen van de flyshoot: de achteruitgang van het garnalenbestand met de bijbehorende sterk stijgende prijzen. Wij vinden dan ook dat minister Crevits

op Europees vlak maatregelen moet nemen in plaats van te wachten op de sector. België kan daarbij als voorzitter een voorbeeld geven door zijn eigen wateren af te sluiten voor flyshooters.

26 27
De traditionele boomkor slaat minder oppervlakte dan de flyshoot De flyshoot sleept een honderden meters lang net mee achter de boot (foto: Jo Clauwaert)

Eco & Fair nieuws

Simon Van Parijs

... uit Italië, Rojava en Palestina

Nieuwe partner Antica

Passione

Eco & Fair verwelkomt Antica

Passione als een nieuwe partner.

Gevestigd in Acerra , nabij Napels , werd deze coöperatie opgericht door

Michele Gaglione , een voormalige vakbondsman uit

de industriële voedingssector die na een staking aan de deur werd gezet. Samen met vrienden begon hij een coöperatie op door de overheid in

Ze strijden tegen dwangarbeid en promoten ecologische landbouw op land vrij van maffia-invloeden en uitbuiting

beslag genomen maffia-gronden. De coöperatie legt zich volledig toe op duurzaamheid en maakt uitsluitend gebruik van lokale producten, afkomstig van kleine boerderijen in de regio Campanië . Deze regio, waar helaas heel wat jongeren wegtrekken, staat bekend om haar rijke geschiedenis en culinaire tradities.

Met nauwgezette aandacht voor kwaliteit creëert de coöperatie authentieke Zuid-Italiaanse sauzen. Zo kan je kennismaken met artisanale Napolitaanse ragout met varkens-

of rundvlees, de typische uiensaus uit Campanië of de Genovese saus met vlees of groenten. Het assortiment omvat ook bolognaisesaus, balletjes in tomatensaus, kerstomaten in blik, gedroogde tomaten in olie... Er zijn geen smaakstoffen of conserveermiddelen gebruikt. De verwerking gebeurt op de dag van de oogst zelf. Het vlees in de ragout wordt op lage temperatuur en traag bereid. Dat zorgt voor een diepe, complexe smaak. Dagelijks worden kwaliteitscontroles in het eigen labo uitgevoerd.

Solidair met Palestina en Rojava

Eco & Fair ondersteunt niet alleen werknemerscoöperatieven die produceren in zelfbeheer, maar is ook solidair met onderdrukte groepen over de hele wereld. We bieden solidariteitsproducten aan van de Europese Palestijnse Arabische Jeugdvereniging , gevestigd in Gent en van de Koerdische Serhildan beweging.

Wij verkopen de Palestijnse sjaal, bekend als Keffiyeh . Deze worden vandaag gedragen als uitdrukking van steun voor Palestina. De Europese Palestijnse Arabische Jeugdvereniging heeft deze sjaals voor ons

De coöperatie zet zich in voor een sociale en duurzame voedselketen. Ze strijden tegen dwangarbeid en promoten ecologische landbouw op land vrij van maffia-invloeden en uitbuiting. Dit betekent dat eerlijke prijzen bij lokale landbouwers noodzakelijk zijn, zo krijgen boeren en hun werknemers leefbare lonen. Deze coöperatie creeert zo in een moeilijke regio werkgelegenheid. Ze organiseren cursussen om de heroriëntering van mensen die eerder hun baan hebben verloren te bevorderen en begeleiden mensen met drugsproblemen.

geïmporteerd. Door de oorlog en de grote vraag zijn de sjaals in Palestina zelf moeilijk te verkrijgen. Ze worden nu geproduceerd door lokale ateliers in Syrië. Ze zijn traditioneel geweven van 100% katoen, verkrijgbaar in zwart of rood, en met afmetingen van 130 x 130 cm. We verkopen ze voor 24€.

We hebben nu ook Palestijnse vlaggen. Deze kosten 9€. In het vaste assortiment van de winkel in Herzele vindt je ook zeep en dadels die gemaakt zijn in Palestina .

28 29

Daarnaast importeren wij traditionele Koerdische sjaals die worden gedragen door de YPJ (Vrouwelijke Volksbeschermingseenheden), die strijden tegen IS in Koerdistan, Syrië. Deze sjaals zijn geweven door een Koerdische coöperatie die deel uitmaakt van Serhildan , een Koerdische beweging gevestigd in Bakur , Turks Koerdistan. Deze regio biedt weerstand tegen het regime van Turks leider Erdogan . Bij het kopen van deze sjaal ondersteun je deze gemeenschap en draag je een stukje van hun erfgoed. De sjaals zijn gemaakt van 100% katoen en hebben een afmeting van 90 x

Deze sjaals zijn geweven door een Koerdische coöperatie die deel uitmaakt van Serhildan, een Koerdische beweging gevestigd in Bakur, Turks Koerdistan

90 cm, beschikbaar in verschillende kleuren zoals paars, grijs, bruin en zwart. We verkopen ze aan 20€ per stuk.

Nieuwe Oogst 2024

Wij zijn momenteel druk bezig met de Nieuwe Oogst 2024. Zoals jullie wellicht al weten, zijn de prijzen van olijfolie fors gestegen.

De hele markt voor mediterrane olijfolie is sterk verstoord door klimaatopwarming en stijgende glasprijzen.

Op dit moment verkopen we onze laatste voorraad aan de oude prijzen: een liter olijfolie kost nu nog 10,90€ en 400gr olijven 6€. Ook verkopen we nog onze artisanale passata van de sociale coöperatieve nabij Napels aan de oude prijs van 3,5€. Volgende maand zullen de vijfliter olievaten en andere producten van de nieuwe oogst beschikbaar zijn.

Stuur ons gerust een berichtje via info@ecofair.be als je een doos wilt reserveren

30 31

Ons laatste nieuws

Oostende –Torens op Oosteroever

Aan de Oosteroever in Oostende komen twee nieuwe woontorens. Een van 17 en een van 9 verdiepingen. Zowel de omgeving van Fort Napoleon als het Natura 2000-gebied aan de duinen worden daardoor geschaad. Bovendien is de aanvraag

niet conform met de wetgeving rond milieu-effectenrapporten. Climaxi diende samen met buurtbewoners bezwaren in. Benieuwd hoe dit verder gaat? Zet alvast 26 mei in je agenda voor onze Visserijfeesten in Oostende.

Stabroek –Lucht van Indaver

Climaxi ijvert voor strengere normering en controle op de uitstoot van PFAS. Bij afvalverbrandingsoven Indaver, vlak bij Stabroek , wordt het PFAS-afval van 3M , Chemours (NL) en de Oosterweelverbinding verbrand. De afvalverbrandingsoven staat vlak bij de dorpskern van Stabroek. Indaver deed al forse investeringen om haar afvalwater te zuiveren, maar er blijft heel wat onduidelijkheid over uitstoot via de lucht. In februari kwam VITO met een studie over de uitstoot via de schouw. Jammer genoeg werden de emissies onleesbaar gemaakt en blijven buurtbewoners en organisaties in het donker tasten over de impact van de uitstoot via de schouw. Prof. Em. Jacob De Boer geeft aan op deze manier de studie niet te kunnen interpreteren. Climaxi denkt er daarom over om bezwaar in te dienen bij de Beroepsinstantie voor Openbaarheid van Bestuur . Milieu-informatie moet toegankelijk zijn voor iedereen.

D’Hoppe –Natuurgebied in zavelputten

De eigenaar van de oude zavelputten en het stort in D’Hoppe komt

met een nieuwe tactiek op de proppen. De man wil vooral zijn terrein verzilveren door er een activiteit op te lanceren. Na twee pogingen voor een wolvenpark en een aanvraag tot regularisatie van het gebouw zijn we nu toe aan een aanvraag voor het testen van daken van ondergrondse gebouwen. Bijzonder is dat de aanvraag deze keer ook een studie omvat over de natuurwaarden binnen de oude zavelputten zelf. De studie werd gedaan in 2016 en geeft tientallen beschermde soorten aan: van bijen tot amfibieën en de hazelworm. De site werd op basis daarvan in Wallonië erkend als Site de Grand Intérêt Biologique . Daarmee geeft men eigenlijk de oplossing van het probleem aan: lijf de oude zavelputten gewoon in bij het overal omringende Natura 2000-gebied en zorg voor een definitieve bescherming.

Antwerpen –

Lantis verspreider van PFAS

Climaxi en ALR , die al langer (juridisch) tegen de Scheldetunnel strijden, verklaren dat Lantis niet alle PFAS uit het grondwater op de werf haalt. We baseren ons onder meer op een studie van het VITO. De studie zegt dat Lantis onmogelijk de korte keten PFAS kan meten, laat staan zuiveren. Daarbij komt het

32 33

arrest over een stort in Kortemark dat stelt dat het PFAS-bad vol zit. Een extra lozing mag zomaar niet meer passeren.

Lantis reageert door te stellen dat alle regels worden gevolgd. "We lozen conform de vergunning die werd afgeleverd", klinkt het. “Het zuiveren van ultrakorte ketens is vandaag nog niet mogelijk, niet voor Lantis, maar ook niet voor eender ander welke partij die vandaag een vergunning heeft om te lozen in de Schelde.

Indien de noodzaak tot zuivering van de ultrakorte ketens blijkt, en van zodra er technieken zijn die het zuiveren van ultra korte ketens toelaten, zal Lantis in samenspraak met de bevoegde instanties een wijziging van de vergunningsvoorwaarden vragen" , klinkt het nog. De vraag is natuurlijk of dit allemaal niet te laat gaat komen, de tunnel al gebouwd zal zijn en dat het milieu nog meer vervuild zal zijn. Na de Paasvakantie volgt de uitspraak.

Lid worden van Climaxi

Zin om Climaxi te steunen? Vind je dat ons werk nuttig is en wil je de beweging die we uitbouwen steunen?

Word lid door minimum 10€ per jaar te storten, of een maandelijks bijdrage op BE40 0016 3236 1163 t.v.v. Climaxi, Groenlaan 39, 9550 Herzele.

Gent –save the date

Op 22 juni organiseert Climaxi een klimaatconferentie in De Expeditie.

We steken de koppen samen met boerenorganisaties, vakbonden en actiecomités. De verkiezingsuitslag voor Vlaanderen, België en Europa zijn bekend. De strijd om de lokale verkiezingen is nog niet losgebarsten.

Welke eisen kunnen we samen stellen om een sociaal klimaatbeleid naar voor te schuiven?

Kom af en discussieer mee!

10u - De Expeditie, Dok Noord 4/F, Gent. Meer info: info@climaxi.be

Met dit lidgeld zetten wij acties op poten, bijten we ons verder vast in dossiers en organiseren we activiteiten. Samen bouwen we de sociale klimaatbeweging uit. Je krijgt onze brochures in je bus en we nodigen je uit voor onze jaarlijkse ledenvergadering. Als je wil kan je aansluiten bij een groep in je regio.

Zin om mee te doen?

Dat kan!

Neem contact op via info@climaxi. be of via 0496/71.84.72. Of iemand van Climaxi, actief in jouw regio:

BRUSSEL

Simon Van Parijs via 0478/06.00.42

ZUID-OOSTVLAANDEREN

Filip de Bodt via Filip@climaxi.be of 0496/71.84.72 en Michelle Van Impe via 0474/83.78.32

ANTWERPEN

Katrin Van den Troost: katrin@ climaxi.be en 0484/83.24.63

OOSTENDE

Johan Bultiauw via 0478/71.48.59 en Kries Hoornaert: kriesjex@hotmail.com

GENT

Filip De Bodt via 0496/71.84.72

MECHELEN

Piet De Baere: 0496/71.17.98

ZAVENTEM

Jean-Paul Martens 0477/62.41.28

KORTEMARK

Tim Deweerdt 0474/43.28.54

34 35

Metamorfose

Leer aan je dochter dat ze de maan in zich draagt om zeeën te bedwingen met rauwe kracht.

Vertel haar dat de aarde een vrouw is, een moeder bij wie vossen en reeën rusten voor de nacht

dat ze mos bloedt en bloesems kadavers en compost haar razernij een orkaan is en haar tederheid lente.

Maak van je dochter een strijdbare hoedster die op een dag de metamorfose begrijpt als in haar vruchtbare schoot een zaadje het begin van de tedere lente - rijpt.

Mieke Stessens

Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.