Landssvikoppgjøret i Norge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257 Kritikk av oppgjøret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258 KAPITTEL 12
Kald krig
........................................
Polen blir kommunistisk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Delingen av Tyskland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kuppet i Praha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Trumandoktrinen og Marshallhjelpen . . . . . . . . . . . . NATO og Warszawapakten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jugoslavia bryter med Moskva. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Khrusjtsjovs brudd med stalinismen . . . . . . . . . . . . . Ungarn 1956 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Praha-våren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fra krig til avspenning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Koreakrigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cubakrisen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rustningskontroll . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Helsingforsavtalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 274
KAPITTEL 13
Fra gjenoppbygging til velferdsstat . . . . . . 277 Samlingsregjeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Frykten for kommunistene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . NATO-medlemskap med forbehold. . . . . . . . . . . . . . . Fra samlingsregjering til arbeiderpartistyre . . . . . Nord-Norge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Skifte i samepolitikken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Velferdsstaten tar form . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
278 278 279 281 281 282 283 Nye lover . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283
8
Boligpolitikk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284 Utdanning for alle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285 Fra hest til traktor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286
Kulturelle brytninger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288 Sangen om den røde rubin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288 «Vi som føler annerledes» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289 Ungdomsopprør og kvinnekamp. . . . . . . . . . . . . . . . . . 290 Ungdomsopprøret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290 Kvinnebevegelsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291 Prevensjon og selvbestemt abort. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293 Likelønn og kvotering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293 Miljøpolitikk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294 Alta-demningen og samene. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 295 Fra påskeopprøret til høyrebølgen . . . . . . . . . . . . . . . 297 Påskeopprøret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297 Høyrebølgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298 Norske nei. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300 EØS-avtalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300 Oljenasjonen Norge. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301 Oljeinntektene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 302 Fra svart hav til kvoteregulering . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303 Det fargerike fellesskapet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304 Fra arbeidsinnvandring til innvandringsstopp . . . . . . . . . . 305 22. juli 2011. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306 KAPITTEL 14
Europa: fra kald krig til samling. . . . . . . . . . . 309 Muren faller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310 Vremia zastoi – stagnasjonstiden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310 Gorbatsjovs reformer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311