BRUZZ editie 1945 (27-08-2025)

klopt op het ritme van jullie projecten

Brussel heeft niet toevallig de vorm van een hart. Ze is een stad die meebeweegt op het ritme van de wereld, maar ook een plek waar bijna 200 verschillende nationaliteiten samenkomen. In het hart van ons land borrelen ideeën op die daarna uitgroeien tot projecten. Je hoeft maar door de straten te lopen om dat te voelen. Heb jij een idee dat je hart sneller doet slaan? KBC Brussels is er om je te ondersteunen en je dromen te helpen waarmaken.

Democratie Het recht op protest aan de Beurs

Al sinds oktober 2023 wordt er met Palestijnse vlaggen gezwaaid aan de Beurs, eerst sporadisch, daarna elke avond. Dat komt soms met wrijving. Zo verwijderde de politie op de Gay-Pride hardhandig tientallen pro-Palestijnse manifestanten. Volgens de politie op vraag van de organisatie, volgens heel wat omstanders ook zomaar, zonder aanleiding.

In juni liep een Palestina-betoging uit de hand nadat er maar liefst tweeduizend manifestanten opgedaagd waren, en de massa onverwacht naar de kleine Ring trok. Een politiewagen werd aangevallen, negen actievoerders werden gearresteerd.

Afgelopen weekend liep het bijna verkeerd af. Een manifestant werd neergestoken en was even in levensgevaar. Het motief is op het moment van schrijven nog niet bekend, maar ook dat gebeurde in de marge van een pro-Palestijnse betoging. Zowel dader als slachtoffer zouden Gazanen zijn, en elkaar kennen. Na het voorval was het vervolgens nog een tijd onrustig aan de Beurs, met blaffende politiehonden en bange manifestanten.

Om maar te zeggen: het pro-Palestijnse protest zet de zaken op scherp aan de Beurs. Het gaat dan ook om een zeer centrale plek die verschillende functies zoals wonen, werken, winkelen, toerisme en uitgaan vermengt, afgekruid met een occasionele dj-set. De pro-Palestijnse manifestanten nemen daarbij zowel visueel als fysiek veel plaats in, en storen in zekere zin bezoekers die om andere redenen naar het centrum komen. Bovendien is de betoging dagelijks, waardoor het recht op manifesteren wordt opgerekt, en er evengoed dagelijks een sectie politieagenten wordt opgevorderd om een oogje in het zeil te houden.

Er gaan dan ook stemmen op om die betogingen te verbieden. Buurtbewoners en handelaars klampen daar de schepenen van de Stad Brussel over aan. Op zowat elk schepencollege gaat het dan ook over die acties en bijhorende klachten, waarbij de vraag al eens valt of het niet maar eens gedaan moet zijn met die manifestaties. Dat valt te snappen. Een verbod zou ontegensprekelijk helpen om de orde te handhaven, iets waar men ook in het centrum recht op heeft.

Toch is het van groot belang dat het Beursplein plaats blijven bieden aan dat protest, en bij uitbreiding aan elk protest dat vreedzaam van aard is. Daarvoor ruimte maken, en dan nog wel in het midden van je stad, is niet alleen een uiting van, maar ook een zegen voor democratie. De vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van vergadering zijn belangrijke verworvenheden, die je moet blijven verdedigen. Zeker nu protest, en al zeker pro-Palestijns protest, in landen zoals de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, steeds vaker gecriminaliseerd wordt.

“Een openbare ruimte dient niet alleen om te eten of te winkelen, maar ook om ideeën te laten kletteren”

Dat is trouwens volledig in lijn met de rol die Brussel door de geschiedenis heen gespeeld heeft, als toevluchtsoord voor ballingen als Victor Hugo en Karl Marx. Dat het al eens schuurt, moeten we erbij nemen.

Daarom valt het alleen maar toe te juichen dat burgemeester Philippe Close (PS) en zijn schepenen – ook die van MR, die soms wat dichter bij Israël staan – zo vasthouden aan dat recht op protest, en de betogingen blijven toelaten. Ook zij begrijpen finaal dat de openbare ruimte er niet alleen is om te winkelen of te eten. Het is een agora, waar het mag kletteren en botsen tot iedereen er beter van wordt.

Bram Van Renterghem Redacteur

In het edito fileert de redactie de Brusselse actualiteit.

Lees meer In Beeld p.14 Omar El Akkad fileert het westerse wegkijken van de genocide in Gaza p.39

INVESTEER NU IN HET HART VAN DE EUROPESE

Bel ons op 02 342 09 09 of surf naar www.thebanks-brussels.be

Inhoud

24

Voor veel Brusselaars zijn de vele schietpartijen geen vervan-mijn-bedshow meer.

OPDECOVER

30Fastfood Kippenrestaurants verdringenelkaar

ACTUALITEIT

03Vooraan Het rechtopprotest

06 Het gesprek Schooldirectrice AnneliesDeVille:‘Elitescholen mogeneentandjebijstekenvoor welzijn’

12Figuur van deweek BrusselaarFrédéricDeGuchtin polepositievoor voorzitterschapOpenVLD

13Cartoon Kim

16Opinie ‘Wanneereenpeuter van drie opstraatstaat,faalt het beleid’

17Debatteermee Moetenzwaarlijvige mensenapartesporturenkrijgen?

18Formatie Denota van facilitator Yvan Verougstraete:voorelk wat wils

VERHALEN

24Drugs Steedsmeerbuurtbewoners verhuizendoor het drugsgeweld

ELKEWEEK

14Inbeeld

15In het nieuws

COLOFON

16 Stadsleven IJsblokjes

23BeestigBrussel Dehoutsnipisvaak slachtoffer van raambotsingen

28Hang-out Abdullah

36 Column Gepeperd

37CityJobs AngeloZanolinzit65 meterhooginzijnkraancabine

SELECT

39 OmarElAkkad fileert het westerse wegkijken van degenocideinGaza

43Kleinonderhoud Jozef Wouters

45 Eat &Drink Schmet

46Inzichten Yves Degryse

in Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België: 29 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393 van Vlaams Brusselse Media vzw, een abonnement binnen Europa kost 162 euro per jaar, buiten Europa 192 euro per jaar OPLAGE 50.000 exemplaren ADVERTEREN? Angela Mngongo 02-650.10.81 angela.mngongo@brusselmedia.be DISTRIBUTIE Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be ALGEMENE DIRECTIE Dirk De Clippeleir ALGEMEEN HOOFDREDACTEUR Klaus Van Isacker COÖRDINATOR MAGAZINE Maarten Goethals ART DIRECTOR Heleen Rodiers VORMGEVING Ruth Plaizier EINDREDACTIE Karen De Becker, Kurt Snoekx WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER Eva Christiaens, Kris Hendrickx, Bettina Hubo, Sophie Soukias, Tom Zonderman (redacteurs); Johan Baeten, Michaël Bellon, Emilia De Feyter, Andy Furniere, Denis Goeman, Niels Ruëll, Matisse Van der Haegen, Michel Verlinden (medewerkers) VERTALING Frédérique Beuzon, Aurélien Garcia, George Holmer, Laura Jones FOTOGRAFIE & ILLUSTRATIE Bart Dewaele, Kim Duchateau, Delphine Frantzen, Ivan Put, Sophie Soukias, Saskia Vanderstichele, Emiel Viellefont VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Dirk De Clippeleir, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

BRUZZ is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw wordt gedrukt bij Printing Partners Paal-Beringen en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie

‘Elitescholen mogen een tandje bijsteken voor welzijn’

Directrice Annelies De Ville kijkt uit naar het nieuwe schooljaar

Drie jaar geleden kwam Annelies De Ville aan het hoofd van een

piepjonge school: de tiener- en highschoolafdeling van Campus Kompas in Schaarbeek. “In een grootstedelijke context mag je niet vervallen in een soort ‘Ze kunnen het toch niet’.”

door Kris Hendrickx foto’s Saskia Vanderstichele

Hagelwitte muren, kleine boompjes en vers beton. Als de poort van Campus Kompas in de Gallaitstraat opendraait, ademt alles nieuwigheid. Annelies De Ville is volop bezig met een sollicitatiegesprek, dat voorrang heeft op alles en dus ook op dit interview. Even later blijkt de nieuwe directeur een vrouw met een duidelijke mening.

Aan de telefoon benadrukte u dat u uit het Brusselse komt. Is dat belangrijk voor een leerkracht?

ANNELIES DE VILLE: Ja, je hebt stadsvaardige leerkrachten nodig. Van de 40 leerkrach-

ten in ons team wonen er zowat 25 in Brussel. Die kennen hun weg. Zo is er Sophie, lerares kunstwetenschappen en zij-instromer. Zij heeft nog bij het Kunstenfestivaldesarts gewerkt. Als zij rond artisanale kunst werkt, belt ze even naar Christophe Coppens en regelt ze een atelierbezoek. En dan sta je daar plots in dat atelier.

Waarom deed u de stap van leerkracht naar directeur?

DE VILLE: Ik wou zelf aan de knoppen zitten en liefst van al een school opbouwen van een wit blad. Het moest in Brussel zijn én de school moest liefst de drie finaliteiten

hebben: doorstroming, dubbele finaliteit en arbeidsmarkt (het vroegere ASO, TSO en BSO, red.). Als je meer van die scholen zou hebben, zou dat het veelbesproken watervalprobleem fel afzwakken. Leerlingen die van richting veranderen, moeten dan niet meteen de school wisselen. Zeker bij ons publiek uit de Noordwijk is het belangrijk dat de school een stabiele factor is.

De grootste uitdaging voor het Brusselse onderwijs is nu al jaren het lerarentekort. Hoe loopt dat hier, en hoe rekruteert u?

DE VILLE: Ons lerarenkader is voor 90 procent ingevuld. De resterende 10 procent

los ik via ‘tovenarij’: hier en daar een uur afpitsen van een bepaald vak, opvoeders aanwerven als er geen leerkracht te vinden is. Mijn collega-directeur van de basisschool krijgt van sollicitanten soms de vraag of hij geen vierdagenweek wil aanbieden, zodat ze minder vaak naar Brussel moeten komen. Dat vind ik nefast. Naar school gaan vraagt een routine. Zeker bij ons publiek, dat het socio-economisch niet makkelijk heeft, is dat belangrijk. Een dag midden in de week zonder Nederlands, dat voel je meteen.

Wat moet het beleid nog doen?

DE VILLE: Snel noodmaatregelen nemen. In plaats van een Brusselpremie kan je

Scholen zijn vaak goed geoliede machines, die al vele jaren bestaan. Levert een nieuwe school als deze – u start dit jaar het vijfde secundair op – niet veel meer uitdagingen op?

DE VILLE: Absoluut. Bij elk sollicitatiegesprek leg ik zelf in het begin uit dat leerkrachten hier op een bepaald moment op drie muren zullen botsen: in een nieuwe school is er altijd wel een moment dat er iets aan de infrastructuur scheelt, stopcontacten die niet werken en zo. De tweede is dat we ook onze manier van onderwijs proberen te vernieuwen. Onze leerkrachten gaan hospiteren bij collega’s en ze werken samen in vakgroepen. Dat is in de eerste plaats een enorme kans om je

onderwijs naar een hoger niveau te tillen, maar het vraagt extra energie, zeker omdat die werkvormen in een opstartfase zitten. De derde muur is dat we school maken in de Noordwijk van Brussel, dat vergt emotioneel wel een en ander.

Waarom vraagt lesgeven hier emotioneel meer van een leraar?

DE VILLE: Je hoort soms confronterende levensverhalen, van mensen zonder papieren bijvoorbeeld. Kinderen die thuis heel braaf en stil moeten zijn, krijgen plots alle mogelijkheden en dan flippen ze soms. In Hoe de straat de school binnendringt legt socioloog Iliass el Hadioui uit hoe kinderen in drie werelden leven: thuis, de

“Brussel is een laboratorium, waar leerkrachten veel sneller op uitdagingen stoten”

bijvoorbeeld elk jaar de anciënniteit verhogen in Brussel, terwijl dat nu om de twee jaar is. Een beetje alsof lesgeven hier tropenjaren zijn, ja. Het onderwijs krijgt er iets voor terug. Brussel is een laboratorium, waar leerkrachten veel sneller op uitdagingen stoten en er daardoor ook sneller vernieuwende oplossingen worden gevonden, die vervolgens hun weg vinden naar de lerarenopleidingen.

Daarnaast mag het beleid rond zijinstromers stabieler, die voortdurend veranderende anciënniteitsregels waren een klucht. Geef die zij-instromers standaard aanvangsbegeleiding. Toen ik begon bij Anneessens Funck heeft dat mij er op moeilijke momenten doorgesleurd. Ik herinner me dat leerlingen een kauwgum in mijn haar hadden geplakt en ik er echt mee wou stoppen. Die man zei toen: “Geen sprake van, ik kom mee in je klas.” Dat was een wereld van verschil.

“Zeker als het over seksualiteit gaat, is goede voorbereiding cruciaal”

school en de straat. Het is belangrijk dat kinderen in die drie culturen socialiseren. Als dat goed loopt, dan werken die drie culturen emanciperend voor elkaar, dan helpen ze kinderen om te groeien. Bij veel van onze kinderen zien we dat ze zich niet goed socialiseren in alle drie die omgevingen en dat er niet genoeg verbindingen zijn tussen de drie.

Jullie schoolproject hecht veel waarde aan communicatie- en sociale vaardigheden. Waarom?

DE VILLE: Omdat we in Brussel wonen, waar communicatie in verschillende talen belangrijk is. Het stelt je in staat om verbinding te maken met mensen. We

BIO

• 41 jaar

• Geborenin het Pajottenland, looptschoolinBrussel

• Taal-enletterkundeNederlands (VUB)

• LeerkrachtopAnneessensFunck (Brussel-Stad)enAtheneum Brussel

• Directeur van detiener-en highschoolafdeling van Campus Kompas(4deleerjaar tot 6de secundair)

Annelies De Ville: “Een school in de Noordwijk van Brussel, dat vergt emotioneel wel een en ander van de leerkrachten.”.

zitten in een samenleving waar er nog zelden actief wordt geluisterd naar elkaar, waar mensen moeilijke gesprekken vaak uit de weg gaan. Je moet het niet altijd eens zijn met elkaar, maar je moet kunnen luisteren en uitdrukken hoe je je verhoudt tot de visie van iemand anders. We werken daarom vaak met de ‘cirkelen in de klas’-methode. Het idee is dat als je gewoon bent om in normale omstandigheden dingen als groep te bespreken, je die techniek ook zal gebruiken in crisissituaties, bij conflicten bijvoorbeeld.

Ook ‘zelfgestuurd leren’ staat hoog op jullie agenda. Wat moeten we daaronder verstaan?

DE VILLE: Laat me eerst uitleggen wat het niét is: het kind een laptop geven en een mailtje sturen met oefeningen die ze dan enkele dagen later moeten uitleggen. Zelfgestuurd leren is wél proberen om leerlingen autonomie aan te leren. Dat doen we met een mix van verschillende methodes, waarbij de leerlingen betrokken worden bij hun planning van wat ze wanneer zullen doen. Leerkrachten nemen daarbij binnen de 80 minuten die een lestijd op onze school telt verschillende rollen aan: nu eens zijn ze meer de expert, dan eerder de coach of motivator.

Het onderwijsdebat draait de laatste jaren dikwijls over de hoogte van ‘de lat’. Vaak wordt dan gezegd dat we meer nadruk moeten leggen op harde vaardigheden als taal en wiskunde. Hoe kijkt u daarnaar? DE VILLE: Ik heb het gevoel dat talenkennis de voorbije jaren aan belang heeft ingeboet, ten onrechte. Dan heb ik het niet enkel over Nederlands, maar ook over Engels en Frans. De kennis van het Engels is erbarmelijk. Je hebt een soort verengelsing door series, niet door de school. Ook Frans is lange tijd afgebouwd. STEM (wetenschap, technologie, techniek en wiskunde, red.) heeft echt de bovenhand gehad. Het tij moet keren, ook voor artistieke vakken.

Wat helpt om die lat omhoog te krijgen is om kinderen focus te gunnen. Omdat de samenleving waarin ze leven erg overprikkeld is, hebben we onder meer de stille rij geïntroduceerd, een rustmoment tussen speelplaats en klas. Het hoofd van kinderen heeft dat nodig.

Ook moeten we opletten dat we niet van iedereen een master willen maken. De lat moet hoog liggen, ja, maar dat geldt net zo goed voor loodgieters of laboranten. Zeker

in een grootstedelijke context mag je niet vervallen in een soort ‘Ze kunnen het toch niet’. Ook wat welzijn betreft mag de ambitie wat omhoog. Op dat vlak mogen wel wat elitescholen in Brussel een tandje bijsteken. Af en toe druppelen er op onze school leerlingen binnen van wie ik me afvraag waarom ze nooit getest zijn op bepaalde leerstoornissen.

Over concentratie gesproken: het smartphoneverbod gaat dit schooljaar in. Goed initiatief? En hoe gaat u het invoeren?

DE VILLE: Mevrouw Demir komt wat laat, wij hebben dat al vier jaar ingevoerd. Ook daarin is Brussel vaak een laboratorium. Nu, de modaliteiten vragen soms wel wat denkwerk en investeringen. Gsm-hotels kosten handenvol geld. Onze regel is: als we een telefoon zien, nemen we hem af. Dan mag een ouder of meerderjarige broer of zus die op het eind van de dag afhalen. Sommige ouders feliciteren me met die regel, andere schelden me uit. Over twintig jaar zullen we waarschijnlijk zeggen: “Hoe zot dat we ooit smartphones hebben toegelaten op school.”

“De lat moet hoog liggen, ja, maar dat geldt net zo goed voor loodgieters of laboranten”

Seksuele opvoeding veroorzaakte twee jaar geleden heel wat commotie in het Franstalige onderwijs. Hoe zit dat in uw school, met heel diverse thuisculturen?

DE VILLE: Dat ligt gevoelig bij sommige leerlingen, maar dat is geen reden om het onderwerp te weren, wél om het goed voor te bereiden. Als we naar een voorstelling als Q&A gaan kijken van gezelschap Tint (over jongeren en seksualiteit, red.), dan bereiden we dat voor, laten we ze er al eens over nadenken en komen we er op school op terug.

Annelies De Ville is zelf heel open over haar geaardheid op school: “Als je zo nauw samenwerkt met jongeren kan je niet anders dan jezelf zijn.”

Een – heel goeie – leerkracht die openlijk homoseksueel is, kreeg ooit vliegertje waar een leerling GAY had opgeschreven. Daar hebben we niet alleen een gesprek met die jongen over gehad. Danny heeft erover verteld voor de hele klas: hoe hij zijn geaardheid heeft ontdekt, hoe hij leeft, hoe dat voor hem de reden was om van Limburg naar Brussel te verhuizen. Ook dat hebben we voorbereid, de leerlingen wisten waar het gesprek over zou gaan en welke reacties niet getolereerd zouden worden. Tijdens het gesprek hebben we verschillende leerkrachten – een van hen van Marokkaanse origine – in de klas gezet, als teken dat Danny niet alleen staat. Die omkadering ontbreekt in veel scholen. Zeker als het over seksuele opvoeding gaat, is goede voorbereiding cruciaal. Je kan niet gewoon plots een werkblaadje met een penis onder hun neus duwen.

U hebt zelf ook een lesbische relatie en een kind.

DE VILLE: Ja, ik ben daar open over op school. Als je zo nauw samenwerkt met jongeren kan je niet anders dan jezelf zijn. Op een vorige school heb ik dat onderwerp eens te abrupt aangepakt. Of beter gezegd: niet aangepakt. Plots was ik afwezig om even later als moeder, zonder zwangerschap terug te keren. Voor de leerlingen was dat verwarrend. Zoiets moet je dus voorbereiden.

‘LE BIEN-ÊTRE, CLÉ ESSENTIELLE DE L’ÉDUCATION’

FR/ Il y a trois ans, Annelies De Ville (41 ans) a pris la tête de la section secondaire du Campus Kompas à Schaerbeek, où elle a instauré une pédagogie axée sur travail en équipe, communication et autonomie. « Dans un contexte urbain, il ne faut pas céder au “ils n’y arriveront pas”. L’attention au bien-être mérite d’être renforcée. Et certaines écoles d’élite bruxelloises ont d’ailleurs du retard à combler en la matière. »

‘ELITE SCHOOLS COULD DO MORE AROUND WELL-BEING’

EN/ Annelies De Ville (41) became head of the teenage and high school section of Campus Kompas in Schaarbeek/Schaerbeek three years ago. There, she set about creating a school that is innovative in terms of content and pays a lot of attention to communication skills and autonomy. “You must not fall into a mindset of ‘They can’t do it anyway’. Ambitions around well-being must be raised, also in some of the elite schools in Brussels.”

ZWANGERE GUY • ZAP MAMA • WARHAUS • VENETIA LA MANNA

UWASE • TODIEFOR • TINE EMBRECHTS • THE BIGGIES

SYLVIE KREUSCH • SIMON GRONOWSKI & ELLEN DE SOETE

SELAH SUE • SCYLLA • SANDRA KIM • SAAR DEPUYDT • RORI

ROKIA BAMBA • RED SEBASTIAN • PITCHO WOMBA KONGA

PIETER EMBRECHTS • PEET • OMDAT HET KAN & AVERAGE ROB

OLIVIER VANDECASTEELE • NORA GHARIB • MAX LA MANNA

LARA CHEDRAOUI & OTTO-JAN HAM • L’OR DU COMMUN

JOHANNES GENARD • JAN VERSTRAETEN • J. BERNARDT

HASSAN AL HILOU • GUSTAPH • GEIKE ARNAERT

FÉLICIEN BOGAERTS • FRANCISCO SCHUSTER • FAISAL

ELISABETH LUCIE BAETEN • ELINE GOETHALS • DORIA D • DIEGO

DAVID VAN REYBROUCK • DAAN • COLT • CHARLES

CAROLINE WILLEMEN • BLU SAMU • BLACKWAVE • AXELLE RED

ASTER NZEYIMANA • ALICJA GESCINSKA • ALICE ON THE ROOF

ADÉLAÏDE CHARLIER • ADAM LA NUIT • AARON BLOMMAERT

Voorzittersverkiezingen

Open VLD Waarom Frédéric De Gucht de Brusselse formatie niet zal vlot trekken

Brusselaar Frédéric De Gucht staat te popelen om Open VLD nieuw leven in te blazen. Voorzitter of niet: voor de Brusselse formatie lijkt zijn nakende carrièreswitch weinig te veranderen.

Hoewel Eva De Bleeker vorig jaar met de gratie van de basis met het Open VLD-voorzitterschap ging lopen, werd ze al snel overvleugeld door een van haar toenmalige uitdagers in de voorzittersstrijd: Frédéric De Gucht. Ondertussen lijkt niemand hem nog iets in de weg te leggen als volgende voorzitter van de Vlaamse liberalen, na het ontslag van De Bleeker vrijdag.

De Brusselaar deed vorige zomer al een worp naar het voorzitterschap, toen hij een kleine zevenhonderd stemmen minder achter zijn naam kreeg dan De Bleeker. Nadien begon zijn eigen stem intern en extern echter steeds luider te klinken.

“De Gucht had bij de verkiezingen voor het partijbestuur het hoogste aantal stemmen van de niet-mandatarissen. De Bleeker zag dat hij populairder en populairder werd,” zegt een insider. “Bovendien durft hij zelfs een Alexander De Croo aan te pakken in het partijbestuur.” Ook toen Bart De Wever tijdens de federale formatie even met Open VLD aan tafel ging zitten, figureerde De Gucht aan de zijde van De Bleeker.

De oudste zoon van minister van Staat Karel De Gucht mocht van De Bleeker ook het verouderde ledenbestand opkuisen. “Twee vliegen in één klap,” zegt een

insider. “Hij bleef de leden ontmoeten en liet hen ook kennismaken met zijn nononsenseaanpak, die velen wel konden smaken.”

Ook bij het grote publiek ontpopte De Gucht zich als iemand die zegt waar het op staat. Terwijl De Bleeker moest opboksen tegen het traditioneel felle interne weerwerk van liberale leden en partijtop, en niet kon overtuigen in de media, begon de ster van De Gucht te rijzen. Zeker in Vlaanderen, maar ook onder de traditioneel linksere bubbel Vlaamse Brusselaars, kreeg hij bijval met zijn onwankelbare positie in de Brusselse formatie.

Zijn partij moet en zal enkel in een nieuwe Brusselse regering stappen mét de N-VA. “Ik wil Brussel in 2029 beter achterlaten dan hoe ik de stad vandaag aantref,” zegt De Gucht daar steevast over. “Iemand moet mij uitleggen hoe we dat op institutioneel, financieel en veiligheidsvlak gaan doen zonder de partij van de premier.”

Op die manier druist De Gucht in tegen de ijzeren wil van de PS, die de Vlaamse meerderheid niet aanvaardt omdat de N-VA er deel van uitmaakt. Het lijkt ondenkbaar dat De Gucht, als hij het tot voorzitter schopt, van die lijn zou afwijken.

700stemmen minder dan Eva De Bleeker had Frédéric De Gucht bij de voorzittersverkiezingen vorig jaar

oktober is de dag waarop de nieuwe voorzitter van Open VLD wordt bekendgemaakt. Brusselaar Frédéric De Gucht is de grootste kanshebber

“Beeld je in dat hij voorzitter wordt op 17 oktober (wanneer de resultaten bekendgemaakt worden, red.) en daarna de N-VA lost,” zegt politicoloog Nicolas Bouteca (UGent).

“Slechter kan je niet starten. Voor een partij die net geloofwaardiger moet worden en die niet koste wat kost aan de macht wil deelnemen, zou het een dooddoener zijn om op haar stappen terug te keren. En tot 17 oktober zal De Gucht in zijn campagne zijn positie in de verf blijven zetten.”

Scenario’s voor Brussel

Daarom keren bij bronnen drie scenario’s terug voor het verloop van de formatie. Ten eerste de reanimatie van de ‘creatieve oplossing’ van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. Daarbij werden de PS en de N-VA toch met elkaar verzoend door een

MR-staatssecretarispost aan een figuur toe te vertrouwen die zowel Franstalige socialisten als Vlaams-nationalisten konden slikken. Voortvarende communicatie van Bouchez deed de deal in het honderd lopen.

Ten tweede hopen enkele bronnen dat de vier partijen die de huidige opdracht van facilitator Yvan Verougstraete (lees ook p. 18) steunen (Les Engagés, Groen, Vooruit en CD&V) met de MR en de PS beginnen te onderhandelen – weliswaar zonder Nederlandstalige meerderheid. “En dat zij vervolgens een inhoudelijk programma aan Open VLD voorleggen waar de Vlaamse liberalen nog eigen punten aan kunnen toevoegen die ze als trofeeën kunnen beschouwen, en zo toch nog de N-VA lossen.” Maar opnieuw: het lijkt ondenkbaar dat De Gucht daar voor of na 17 oktober in meegaat.

Ten derde gaat ook een tabula rasa op personeelsvlak over de tongen: elke partij stuurt iemand anders naar de onderhandelingstafel. “Een bekende onderhandelingstechniek in de bedrijfswereld,” zegt een liberale bron. “Alleen vrees ik dat Brussels PS-voorzitter Ahmed Laaouej daar nooit mee zou instemmen.”

Het zijn dat soort creatieve oplossingen waarmee Frédéric De Gucht Open VLD uit het slop zou willen halen. “Hij kijkt naar heel leesbare en simplificerende oplossingen voor complexe problemen,” zegt federaal parlementslid Alexia Bertrand.

“Pensioenen bijvoorbeeld: is het niet logischer om die som overeen te stemmen met het aantal gewerkte jaren, in plaats van het huidige complexe systeem?” Al maakt dat van De Gucht geen donkerblauwe individualist. “Hij is voor de beperking van de werkloosheid in de tijd, maar is zich bewust van de sociale gevoeligheden en de nodige extra middelen voor de OCMW’s,” voegt Bertrand toe.

Toch is het net die links-rechtsbreuklijn waar De Gucht helderheid in zal moeten scheppen. “Hij lijkt me een voorzitter te worden die net zoals Conner Rousseau of Sammy Mahdi heldere en klare taal brengt. Ik denk dat hij debatten met andere partijvoorzitters aankan. Maar de uitdaging wordt om ideologische duidelijkheid te brengen,” zegt Bouteca.

Opvallend is dat De Gucht mogelijk een Vlaamse partijvoorzitter wordt die gedomicilieerd is in Brussel. “Hij zal niet naar Vlaanderen verhuizen,” weet een liberale insider die dicht bij De Gucht staat. “Dat kan hij wel verzoenen. Brussel ziet hij als aparte biotoop, die soms ook een iets linkser discours nodig heeft. In de Vlaamse pers gaat het toch weinig over het Brusselse beleid en daar kan hij een scherpere boodschap brengen.”

JOHAN BAETEN

© PHOTONEWS

Memorabel

Voor Dylan Borlée werd het een Memorial-deelname om te koesteren. Hij liep op de 400 meter voor het eerst in zijn carrière onder de 45 seconden. Met 44.94 pitste de jongere broer van de intussen gestopte tweeling Kevin en Jonathan vijftien honderdsten van zijn persoonlijk record.

© PHOTONEWS

Broodjes smeren

De Brusselse band Madou bereikte vorig jaar een nieuw publiek dankzij de soundtrack bij de serie Putain Onder een stralende zon trapte de groep rond Vera Coomans Boterhammen in het Park op gang. Andere beren die deze week broodjes komen smeren zijn onder meer Kaat Van Stralen, Maksim en Guido Belcanto.

© BRAM DE JAEGHER

Steekpartij tijdens pro-Palestina-betoging

In de buurt van de pro-Palestinabetoging in het centrum van Brussel werd zondagavond een 22-jarige persoon neergestoken. Het slachtoffer is inmiddels buiten levensgevaar, zo bevestigt de politiezone Brussel Hoofdstad-Elsene, en een verdachte is gearresteerd. Volgens het parket van Brussel zouden de twee elkaar hebben gekend.

© BELGA

In het nieuws

25/08 | Smartphoneverbod kleurt start schooljaar Franstalig onderwijs. 900.000 Franstalige leerlingen in het lager en secundair onderwijs startten maandag aan hun eerste schooldag. Voor het vierde jaar op rij begint het Franstalige onderwijs een week vroeger dan het Nederlandstalige. Een stokpaardje uit het regeerakkoord van MR en Les Engagés in de Waalse en Franse gemeenschapsregering is het smartphoneverbod in het lager en secundair onderwijs. Dat beleid gaat maandag in. In Vlaanderen geldt het verbod vanaf 1 september.

25/08 | Tijgermuggen gesignaleerd in Etterbeek. Tijgermuggen zijn een invasieve insectensoort die virussen zoals dengue, chikungunya en zika kan overdragen. Volgens Sciensano en het Instituut voor Tropische Geneeskunde zijn dit muggenseizoen in zeven Belgische gemeenten exemplaren vastgesteld, onder andere in Etterbeek. Op sommige plekken heeft de exoot ook de winter overleefd.

22/08 | Léa Bayekula wint vrijdagavond op de Memorial Van Damme de 400 meter rolstoelsprint. De 30-jarige Brusselse, tweevoudig paralympisch kampioene van Parijs (100 en 400 meter) en aangesloten bij atletiekclub White Star Woluwe, haalde het in 52.24 afgetekend voor de Britse Melanie Woods.

22/08 | Vanaf midden november rijdt de nachtbus van Twiliner rechtstreeks van Brussel naar Bazel en Zürich.

De Zwitserse busmaatschappij mikt op milieubewuste reizigers die graag meer betalen voor extra comfort. Er kunnen maar 21 reizigers op de bus, en de zetels kunnen volledig plat worden gelegd voor een goede nachtrust. Een ticket kost 180 euro.

21/08 | Op 15 augustus is pastoor Hugo Vangeel op 83-jarige leeftijd overleden. Vangeel, afkomstig uit Limburg en jarenlang missionaris in Afrika, was twintig jaar lang de pastoor van de Sint-Rochusparochie in de Noordwijk en stond bekend om zijn geëngageerde aanpak en steun voor daklozen, sans-papiers en sekswerkers in de wijk. “Heel zijn leven stond in het teken van eenvoud, verbondenheid en liefde voor de medemens,” laat de parochie weten.

22/08 | De Brusselse stadsbeweging Arau dient een nieuwe aanvraag in om het monumentale Zuidpaleis te erkennen als erfgoed. “Het gaat om hetzelfde dossier als in 2023, maar aangevuld met nieuwe elementen,” zegt Jean-Michel Bleus van Arau. Het is momenteel nog niet duidelijk of het afleveren van de afbraakvergunning opnieuw wordt verhinderd door de nieuwe aanvraag.

19/08 | Muziekcafé Bonnefooi sluit de deuren. Na zes jaar heeft café-uitbater Christian Ducy beslist om te stoppen met de Bonnefooi, het legendarische muziekcafé in de Steenstraat in het centrum van Brussel. “Het was niet meer rendabel,” zegt hij.

Opinie

‘Wanneer een

drie

op

peuter van

straat staat, faalt het beleid’

Door de strengere asielprocedures die onlangs werden ingevoerd, staan in hartje Brussel vandaag gezinnen met jonge kinderen op straat. De impact is verwoestend, schrijft Eline Fuertes van Vluchtelingenwerk Vlaanderen.

Eline Fuertes

• is medewerker communicatie bij Vluchtelingenwerk Vlaanderen

Een Afghaans gezin met drie kinderen tussen één en drie jaar oud staat uitgeput en angstig pal naast het drukke verkeer. Hun buggy dient als stoel, een plastic zak als koffer. Fedasil, de federale opvangdienst voor asielzoekers, weigert hen een bed omdat het gezin eerder bescherming vroeg in een ander Europees land. Maar een officieel papiertje beschermt niemand tegen kou, honger of gevaar.

Geen bescherming

Sinds 4 augustus mag België asielzoekers die al elders bescherming kregen, weigeren. En dus staan gezinnen die in landen als Bulgarije of Griekenland geen huis, geen werk en geen toegang tot onderwijs vinden, opnieuw in de kou zodra ze in België aankloppen. Kinderen worden twee keer in de steek gelaten. Eerst door een Europees systeem dat hen aan hun lot overlaat, vervolgens door een Belgische regering die de deur sluit. De impact is verwoestend. De

Stadsleven IJsblokjes door Maarten Goethals

Dringende oproep aan het barpersoneel in Brussel: stop met mijn cocktails, mocktails en mijn karaf sangria op te vullen met ijsblokken. Als ik een liter rode wijn bestel, wil ik een

liter rode wijn krijgen. En geen driekwart liter, dat het volle pond lijkt door een bevroren rotsformatie waar zelfs de Titanic spontaan het roer van omgooit.

angsten stapelen zich op: vreemde straten, geen bed, geen bescherming. Ouders voelen zich machteloos en vernederd. Voor onze samenleving betekent het extra druk op vrijwilligers, noodopvang en Brusselse sociale diensten. Buurtbewoners proberen gaten te vullen die de overheid bewust laat vallen. De menselijke tol is immens. De beleidsopbrengst? Nihil. Geen

daling van de migratiecijfers, geen besparing op termijn, enkel meer menselijk leed. Dit beleid klinkt misschien stevig in een debatstudio, maar op straat betekent het dat peuters in de regen staan.

Elke dag onzekerheid

“Het huidige opvangbeleid veroorzaakt emotionele schade die geen enkele minister ooit zijn eigen kinderen zou toewensen”

Ja, het zijn voor iedereen moeilijke tijden. De grondstofprijzen stijgen, personeel kost handenvol geld, de brouwerijen willen hogere afzetpercentages. Dus de kleine zelfstandige zoekt de grote marges op. Maar als klant voel ik me telkens koud gepakt. Bij iedere bestelling – meer

Alsof dat nog niet genoeg is, maakt de nieuwe wet op gezinshereniging de situatie nóg schrijnender. Voor wie enkel subsidiaire bescherming krijgt – een tijdelijk statuut voor mensen die niet als klassieke vluchteling erkend worden maar wél gevaar lopen op oorlog of foltering – gelden wachttijden van jaren en strenge inkomensvoorwaarden. Gezinnen blijven gescheiden, kinderen groeien op zonder hun ouders, onzekerheid knaagt elke dag.

vulsel dan vloeistof – gaat mijn humeur onder het vriespunt. De truc is ook even doorzichtig als het ijs zelf.

Kijk, het is simpel: wanneer ik water wil, bestel ik wel water. Laat ondertussen mijn aperol als aperol smaken. Mijn vermout naar vermout. En wees gul met gin.

Is het toeval dat het spreekwoord ‘iemand op het ijs brengen’ zoveel betekent als ‘iemand misleiden’?

In Stadsleven vertellen redacteurs en lezers in maximaal 1000 tekens een verrassende anekdote over Brussel. Insturen kan via redactie@bruzz.be

Ditbeleidveroorzaaktemotionele schadediegeenenkeleminister ooitzijn of haareigenkinderen zou toewensen.

Minister van AsielenMigratie

Anneleen Van Bossuyt(N-VA) verdedigt hetmethet argument dat strengereregelsnodigzijnom“misbruik” te voorkomen.Daarmeedoelt ze opschijnhuwelijken of gezinnen diezogezegdenkelviagezinsherenigingnaarhierkomen. Dat zijn uitzonderingen,nietderegel. Het resultaatis dat vadersdieelkedag werkenenbijdragenworden afgestraft, dat moedershuilendhun peuterproberen te troostenzonder te weten waar ze vannachtslapen, dat kinderenzonderschuldhun toekomstzienafbrokkelen.

Ditbeleidstraftdemeestkwetsba-

“De impact van de nieuwe asielregels op kinderen is verwoestend,” zegt Vluchtelingenwerk Vlaanderen, dat aanklaagt dat gezinnen daardoor op straat moeten leven.

ren enbiedtgeenenkelperspectief. Het isnietstreng, het is hardvochtig. Het isnietefficiënt, het isonmenselijk.

Moreel kompas

Minister Van Bossuyt,deballigtin uwkamp.Uhebtdemachtomde situatieterug te draaienwaarbij peutersopstraatslapen,gezinnen uitelkaargetrokkenwordenen dat mensenrechten met devoeten wordengetreden.U weet als moederhoefundamenteel het is eenkind te beschermen.Laat dat moedergevoeluwmoreelkompas zijn.

Reageren of zelfeen opiniestukinsturen?

Mailnaarredactie@bruzz.be

Er is in Brussel eigenlijk een soort segregatie aan de gang. Iedereen leeft er in zijn eigen cluster. Dat is voor niemand fijn”

Debatteer mee

Moeten zwaarlijvige mensen aparte sporturen krijgen?

Resultatenonlinebevraging,op22augustus2025viaRhetoric(33reacties) Ja

Alleideeënommensenmeerbuiten te krijgen, te laten sporten,maarvooraldaarookop het gemak te laten zijn,moeten we kunnensteunen.Beginnen met sporten iseenhele grote stapenalles wat dezedrempel kan verlagenlijktmeeengoedidee. Thomas T.

Ik twijfel

Moetenniet,maartocheenleukinitiatief.Voorzwaarlijvigemensenbestaattoch wel wat stigmaonder sporters, wat dedrempelom te beginnensportenheel wat hogermaakt.Apartesporturen met anderemensen indezelfdesituatie kan motiverendwerken. Tilly P. Het isgoedbedoeld: zo zorgen we dat zwaarlijvige mensenzichvrijervoelenomaanbeweging te doen. Maar het isookmenseninhokjesplaatsenen dat leidt altijd tot uitsluiting. We moetenjuistietsdoenaan het negatievesocialestigma dat aanbepaaldelichaamsvormenkleeft. Marjolein O.

Nee

Ikbenaquagymcoachenbenbijnadagelijksinde fitness.Ikhebinal m’n jarennognooiteennegatieve situatiemeegemaaktnaareenzwaarlijvigpersoontoe. Desamenlevingonderverdelenin vele subgroepjes(dik, vrouw,allochtoon...)iseenslechtidee. Dries V.

Ikbegrijp het ‘probleem’en het concept,maar opsplitsenmagen kan nooitdeoplossingzijn. Jaak D. Ikbenzelfzwaarlijvig,maarikziegeenvoordeelaan apartesporturen.Ermoetaltijdeenveiligeomgeving zijnvooriedereendiewilsporten. Kelly M.

Influencer ANNA-LIVIA SMEKENS geeftbijlesaanjongeren van MarokkaanseenTurkseafkomst indehoofdstad Humo,19augustus2025

Verougstraete wil niemand tegen de schenen schoppen

Voor elk wat wils in de nota van de facilitator

Met zijn kadernota wil facilitator Yvan Verougstraete (Les Engagés) vooral

niemand in het harnas jagen. Hervormende recepten gaan gepaard met sociale en groene voorstellen. BRUZZ kon het document inkijken.

door Johan Baeten

Zoals verwacht kon worden van centrumfiguur Yvan Verougstraete, voorzitter van Les Engagés, houdt de nota die volgt op zijn gespreksronde als facilitator in de Brusselse formatie de kerk in het midden. Het document is een synthese van de raakvlakken tussen de partijen die Verougstraete vorige week ontmoette – alle partijen behalve Team Fouad Ahidar en Vlaams Belang.

Daaruit vloeit de slagzin ‘Reboot Brussels’ voort. “Ons gewest moet opnieuw die unieke plek worden waar iedereen – ongeacht zijn situatie of levensstandaard – zijn plaats kan vinden, kan innoveren en zich in een gezonde omgeving en in veiligheid kan ontplooien.”

Levenskwaliteit vormt de rode draad in de tien beleidsprioriteiten die Verougstraete naar voren schuift, maar wel onder twee

voorwaarden: een beheerste begroting en een efficiënter Brussel.

Begrotingsevenwicht in zeven jaar “Er kan geen duurzaam beleid worden gevoerd zonder een snelle terugkeer naar een houdbaar meerjarenbegrotingstraject,” klinkt het. De facilitator mikt op een begrotingsevenwicht binnen zeven jaar, tegen 2032. Dat is bijvoorbeeld een wens van de MR. Daarbij moet er wel een investeringscapaciteit behouden worden.

Nog een voorwaarde: het institutionele landschap van Brussel moet er aan het einde van de legislatuur vereenvoudigd en efficiënter uitzien – vooral een eis van de Vlaamse partijen en de Franstalige Arizonapartijen.

De dienstverlening moet leesbaarder en nutteloze of dubbele procedures moeten op de schop. “Ook de organisatie van de

bevoegdheden tussen de gemeenten en het Gewest zal worden herzien, met name op het vlak van netheid, beheer van de openbare ruimte, mobiliteit, stedenbouw en veiligheid.”

Wat federale maatregelen betreft, zoals de beperking van de werkloosheid in de tijd of de fusie van de politiezones, staat in de nota dat Brussel “zijn constructieve samenwerking met de federale en deelstaatsregeringen zal versterken zodat hervormingen rekening houden met de Brusselse realiteit”.

Zo moet de volgende Brusselse regering de uitvoering van de eengemaakte Brusselse politiezone vergemakkelijken, luidt het, ondanks het intussen bekende protest van PS- en Les Engagés-burgemeesters. “Maar: specifieke kenmerken van Brussel en de verzoeken van de lokale mandatarissen moeten gehoord en in overweging genomen worden.”

Levenskwaliteit vormt de rode draad in de tien beleidsprioriteiten die Yvan Verougstraete naar voren schuift. © PHOTONEWS

Van een fusie van de OCMW’s is geen sprake, van een harmonisering wel. Verder moet er ook een stappenplan komen om “de institutionele structuur en het kiesstelsel van Brussel te moderniseren,” met bescherming van beide taalgroepen.

Metro 3

Het document gaat verder met tien beleidsprioriteiten. Onder het mom van een betere levenskwaliteit spelen netheid, milieu en een vlottere mobiliteit een sleutelrol in de plannen.

Zo moet de afvalophaling flexibeler en resultaatgerichter, met bijvoorbeeld de plaatsing van containers en afvalpersen, en zouden sancties voor sluikstorters omhooggaan als deel van een doeltreffender boetebeleid. Op milieuvlak zijn de verbetering van de luchtkwaliteit (de volgende fasen van de lage-emissiezone worden bevestigd) en de bescherming van de biodiversiteit speerpunten, net zoals de bestrijding van geluidsoverlast door vliegtuigen.

Mobiliteitskeuzes die in de voorbije legislatuur uit de koker van minister Elke Van den Brandt (Groen) kwamen, blijven grotendeels overeind. Over Good Move wordt met geen woord gerept.

De zone 30 wordt wel bevestigd en versterkt via infrastructuuraanpassingen en een betere controle. De werken aan het zuidelijke tracé van de geplaagde Metro 3-lijn krijgen een vervolg, al is de financiering allesbehalve rond.

Verder mikt de nota op een verbeterd fietsnetwerk en een verkeersbelasting op basis van gebruik, “met name in het kader van de invoering van een autovignet in Vlaanderen en Wallonië en de technologische overgang van benzine- en dieselmotoren naar elektrische motoren”.

Ook ‘Vision Zero’, nul doden of zwaargewonden op de wegen tegen 2030, blijft een centrale pijler van het mobiliteitsbeleid.

Mede dankzij het aanhoudende schietgeweld in de hoofdstad staat ook veiligheid bovenaan het prioriteitenlijstje van Verougstraete. Die bevoegdheden bevinden zich vooral op federaal niveau, maar Brussel heeft op het vlak van regelgeving wel belangrijke tools in handen.

Buurtpolitie – met meer Brusselaars in het korps – en preventie moeten bijvoorbeeld meer aandacht krijgen, er moet gewerkt worden aan een globaal plan van aanpak rond drugs, het personeel van onder meer de Spoorwegpolitie en de Federale Gerechtelijke politie moet versterkt worden en het Gewest zal de gemeenten aanmoedigen om gebruik te maken van administratieve sancties.

“Nederlandstalige Brusselaars hebben recht op dienstverlening in hun eigen taal”

Uit de nota van Yvan Verougstraete

Er is in de nota veel oog voor de toegang tot huisvesting. Opvallend is onder meer een voorgestelde verlaging van de registratierechten om het makkelijker te maken om vastgoed te kopen, “voor zover de begroting dat toelaat”. Om meer mensen in de richting van een eigendom te duwen, moet vergunningen afleveren sneller en eenvoudiger gaan.

Strijd tegen leegstand

In de sociale woningbouw moet er dan weer gekeken worden naar nieuwe modellen zoals samenwerkingsverbanden met de privésector. Daarnaast zal de regering “het rooster van de indicatieve huurprijzen regelmatig evalueren en herzien, zodat dat een getrouwe weerspiegeling is van de prijsontwikkeling op de Brusselse huurmarkt,” staat in de nota te lezen.

De strijd tegen leegstand zou opgevoerd worden en om dakloosheid tegen te gaan kijkt Brussel in de richting van de verantwoordelijkheid van het federale niveau als het gaat om migranten.

Ook de link tussen klimaatverandering en renovatie passeert de revue in het hoofdstuk rond klimaat en energie. “Het systeem van renovatiepremies zal worden voortgezet, evenals het principe van leningen voor ecologische renovatie,” staat in de nota.

“Dit zal echter grondig worden hervormd,

© PHOTONEWS

rekening houdend met de beperkte begrotingsmiddelen, en veel gerichter worden: meer gekoppeld aan het inkomen en alleen subsidies voor renovaties waar de energieefficiëntie het grootst is, en geen subsidies meer voor andere aspecten.” De productie van groene energie op wijkniveau zal worden aangemoedigd en ook de uitbreiding van het laadnetwerk voor elektrische auto’s staat tussen de voorstellen.

Tweetaligheid

De uitdagingen op het vlak van tewerkstelling komen eveneens aan bod. Daarbij is een nauwere opvolging van werkzoekenden van belang. Actiris moet via een transformatie volop zijn middelen heroriënteren naar begeleiding naar werk en opleiding, zeker om geschikter te kunnen reageren op de beperking van de werkloosheidsuitkeringen in de tijd.

De versterking van meertaligheid vormt een onderdeel van de weg naar meer mensen aan het werk. “Het Nederlands zal meer worden gewaardeerd als sociale en economische hefboom in opleidingen voor werkzoekenden,” klinkt het.

In dezelfde adem komt de aloude kwelgeest van ondermaatse tweetaligheid terug. “Nederlandstalige Brusselaars hebben recht op dienstverlening in hun eigen taal, wat

“Het doel is om de toekomstige formateur in staat te stellen zijn kaarten uit te spelen”

Yvan Verougstraete Facilitator

momenteel onvoldoende gewaarborgd is. De inspanningen om de tweetaligheid van de openbare diensten en de zorgsector in Brussel te versterken, zullen worden opgevoerd.”

Daarnaast focust de nota ook op economische aantrekkingskracht. Ook daar gaat het over vereenvoudiging om het ondernemerschap te stimuleren, over een beleid van leningen tegen verlaagde rentevoeten voor ondernemers en kmo’s in plaats van bepaalde premies, of over nieuwe ontwikkelingskansen “in de sectoren van kunstmatige intelligentie, fintech, de gezondheidszorg en de culturele en creatieve sector, die een groot potentieel hebben voor de economische en toeristische ontwikkeling van Brussel”.

Een lokale aanpak wat gezondheid betreft moet de toegang tot een huisarts en dringende medische hulp te faciliteren. Er wordt gewag gemaakt van verbeterde thuiszorg voor ouderen en hulpbehoevenden. Preventie moet centraal staan op het gebied van mentaal welzijn, naast extra plaatsen in psychiatrische zorginstellingen.

Tot slot staat een aantal punten gebundeld in een hoofdstuk rond sociale cohesie. Het gaat dan onder andere over “de bestrijding van kinderarmoede en schooluitval, de bestrijding van dakloosheid, een verantwoord en humaan opvangbeleid, de digitale kloof, toegang tot sportinfrastructuur, het valoriseren van cultuur, de ondersteuning van jongeren en het creëren van bruggen tussen jonge Brusselaars, en de bestrijding van discriminatie”.

Ook heraanlegprojecten met het oog op toegankelijkheid voor mensen met een beperking maken deel uit van de voorstellen, net zoals een actieplan voor inclusie en de steun voor de kandidatuur van ‘Molenbeek for Brussels’ als Culturele Hoofdstad in 2030.

Nieuwe gespreksronde

De rist voorstellen die in de nota staan, is voorlopig nog geen voer voor onderhandelingen. Er wordt ook geprobeerd om de ene of andere potentiële coalitiepartner niet te veel tegen de schenen te schoppen.

Verougstraete verwacht nu tijdens een nieuwe gespreksronde met alle partijen die vorige week op de koffie kwamen de becijferde impact van hun beleidsvoorstellen.

“Het doel is om de toekomstige formateur in staat te stellen zijn kaarten uit te spelen,” aldus Verougstraete. De facilitator ziet het als zijn taak om een toekomstige formateur van zoveel inhoudelijk materiaal te voorzien – op het vlak van inhoud en begroting.

Al blijft het de vraag of de MR het stokje wel wil overnemen zolang de obstakels overeind blijven die ervoor zorgen dat Brussel al bijna vijftien maanden geen meerderheid vindt.

LA NOTE DE VEROUGSTRAETE : QUELQUE CHOSE POUR CHACUN

FR/ Avec sa note, le facilitateur Yvan Verougstraete (Les Engagés) cherche avant tout à ne froisser personne. Les propositions de réforme s’accompagnent de mesures sociales et écologiques, sous deux conditions : un budget maîtrisé et un Bruxelles plus efficace. BRUZZ a pu consulter le document, qui résume les points communs de tous les partis rencontrés la semaine dernière, sauf Team Fouad Ahidar et le Vlaams Belang.

VEROUGSTRAETE’S PLAN OFFERS SOMETHING FOR EVERYONE

EN/ More than anything, facilitator Yvan Verougstraete (Les Engagés) wants to keep everyone happy with his plan. Reforms are accompanied by social and green proposals, but under two conditions: a controlled budget and a more efficient Brussels. BRUZZ was able to read the document. It is a synthesis of the common ground between the parties Verougstraete met last week – all except Team Fouad Ahidar and Vlaams Belang.

Beestig Brussel

Houtsnip Vaak slachtoffer van raambotsingen door weinig dieptezicht

Tijdens zonnige zomerweken vliegen vogels zich vaker te pletter tegen ramen. Dat stelt dierenopvangcentrum VOC Anderlecht vast. De houtsnip is daarbij een van de grootste slachtoffers.

door Andy Furniere

Het probleem van raambotsingen van vogels is lange tijd onderschat. “Onder meer omdat vogels vaak pas later sterven aan inwendige verwondingen, zoals bloedingen of breuken, of omdat ze snel verdwijnen door katten of ratten bijvoorbeeld,” zo schreef Leefmilieu Brussel onlangs op het Renature Brussels platform.

Vaak wordt gedacht dat de meeste slachtoffers vallen in zones met moderne torens, wolkenkrabbers en glazen gebouwen – zoals rond het Noordstation of in de Europese wijk, maar dat blijkt een misverstand. “De meeste botsingen vinden plaats op een gematigde hoogte, ongeveer de helft bij klassieke woningen en de andere helft tussen de vierde en de elfde verdieping van gebouwen,” stipt de overheidsinstelling aan. En, zo voegt Leefmilieu Brussel eraan toe: “Vogels vliegen zich ook te pletter tegen bushokjes, veranda’s en glazen balustrades.”

Precieze cijfers voor België zijn er niet, maar volgens schattingen knallen er in ons land jaarlijks honderdduizenden vogels tegen ramen. Dierenopvangcentrum VOC Anderlecht krijgt in elk geval altijd vaker vogels met dergelijke blessures binnen. In 2019 werden 61 slachtoffers opgevangen – 5 procent van het totale aantal – vorig jaar waren er dat 1349 procent van het totale aantal binnengebrachte vogels.

“De voornaamste slachtoffers zijn voor het overgrote deel ook de vogelsoorten die we in het algemeen opvangen, zoals houtduiven en eksters,” zegt communicatieverantwoordelijke Natalia Grega. Er is echter één uitzondering, een soort die onevenredig getroffen wordt door dit probleem: de houtsnip. Door de positie van zijn ogen, kan die minder goed diepte inschat-

• Eengoedgecamoufleerde vogeldiebijdreiging plotselingopvliegt met snelle, zigzaggendevlucht

• Indeherfstenwintertrekken veelhoutsnippenuitNoord-en Oost-EuropanaarBelgië

• Kanvooruit-,opzij-én achteruitkijkenomvijanden te zienaankomen,maarminder goeddiepteinschatten

ten. “Twee derde van de houtsnippen die we verzorgen, heeft blessures door vogelbotsingen.” Tussen 2019 en 2024 waren dat er 98. In Anderlecht laat de houtsnip alleen de houtduif achter zich.

“Vooral in trekperiodes vliegen veel houtsnippen tegen ramen,” geeft Grega aan. Volgens Leefmilieu Brussel zijn migratieperiodes in het algemeen kritieke periodes, omdat het gaat om grote verplaatsingen, vaak ‘s nachts en in slechte weersomstandigheden. “Ook het broedseizoen verhoogt het risico, door toegenomen verplaatsingen, voor nestbouw of voedsel bijvoorbeeld.”

“We zien vooral dat er in dagen met veel zon, zoals in de zomermaanden, veel slachtoffers vallen,” vult woordvoerster Grega aan. “De zon creëert dan op de ramen een spiegeleffect.” Daardoor denken vogels dat er ruimte is voorbij het raam. Ook erg doorzichtige ramen die zorgen dat vogels het obstakel niet zien of licht dat ’s nachts door ramen schijnt kunnen tot botsingen leiden.

Hoe zijn die botsingen te voorkomen?

Leefmilieu Brussel heeft enkele tips. Je ramen zichtbaarder maken met verf, collages en glas-in-lood – bij voorkeur aan de buitenkant – of met gordijnen en rolluiken de lichtuitstraling naar buiten beperken. Het helpt ook om je ramen niet te vaak te wassen.

Het meest doeltreffend zijn speciale folies, waarbij de hele oppervlakte moet worden bedekt met stippen of lijnen op korte afstand. “Kwalitatieve producten zijn echter duur,” erkent de instelling, die de gemeente Ukkel onlangs een subsidie gaf om de ramen van het nieuwe gemeentehuis te voorzien van folies tegen vogelbotsingen.

Reeks nalezen?

Lees de hele reeks op BRUZZ.be/beestigbrussel

‘Zelfs bij een luide uitlaat schiet ik wakker’

Steeds meer buurtbewoners lijden onder drugsgeweld

Kogelhulzen op de stoep, verzegelde cafés of verdwaalde kogels op weg naar school of werk. Voor veel Brusselaars zijn de schietpartijen geen vervan-mijn-bedshow meer. Dat leidt tot stress, slaaptekort, vermijdingsdrang en zelfs verhuizingen. “Waar kan ik naartoe? Mijn leven is in Molenbeek.”

door Eva Christiaens foto Saskia Vanderstichele

“Kinderen

Ik slaap al de hele maand met het licht aan in de woonkamer. Zo lijkt het niet of hier niemand thuis is. Mijn boodschappen doe ik snel-snel in de ochtend, vanaf 9 uur, en alleen nog via een omweg langs het kanaal. Op dat uur slapen de dealers nog. Daarna kom ik mijn huis niet meer uit.”

De 63-jarige Nadia * uit Molenbeek zag en hoorde deze maand meerdere schoten vlak bij huis. Ze woont in een sociaal woonblok aan het Fonderiepark. In de Ransfortstraat en Paalstraat om haar hoek waren er deze zomer schietpartijen, net als verderop in het centrum van de gemeente.

“Eén keer kwam ik van de bakker, waar ik mijn pannenkoeken haal, en zag ik de politie alles afsluiten,” vertelt ze. Nadia wil in geen geval met naam of foto in de krant. “Ik durf niet. Te veel jongeren uit de buurt kennen mij,” zegt ze.

Haar angst manifesteert zich ook op straat. Ze kijkt vaker links en rechts van zich, mijdt bepaalde straten en checkt of niemand rond haar een wapen draagt, zegt ze. “Mijn dochter woont in Sint-Pieters-Woluwe en vindt dat ik moet verhuizen, maar mijn sociale leven is hier. Waar zou ik naartoe gaan?” De vrouw woont al haar hele leven in Molenbeek en veertien jaar in dit blok.

Verhuisd naar Schepdaal

Haar gevoel van machteloosheid leeft wel breder in Brussel. Wie een schietpartij meemaakt voor de eigen dorpel, lijkt voor een keuze gezet: verwerken, incasseren of verhuizen. “Ik ben jarenlang judoka geweest. Ik was nooit bang van ruzie op straat. Alleen, op mijn 67e vind ik het toch wat riskant om nog tussenbeide te komen. Jongeren die ik niet ken uit de wijk, spreek ik niet aan,” vertelt Nadia’s buurvrouw Martine Martin.

Zij woont al dertig jaar in het woonblok. “Ik sluit me niet op, maar ga soms wel een week uitblazen bij mijn dochter in Namen,” vertelt ze. “Wij hebben hier al genoeg schietpartijen meegemaakt en zelfs Salah

Abdeslam is om onze hoek opgepakt (in de Vierwindenstraat in 2016, red.). Dat draag je mee. Een verdwaalde kogel kan altijd.”

Net diezelfde boodschap gaf Brussels procureur des Konings Julien Moinil deze maand tijdens een fel bewaakte persconferentie over het oplaaiende drugsgeweld in de hoofdstad. “Iedereen kan beschoten worden,” benadrukte hij. Moinil wou er de politiek mee wakker schudden. Alleen al de voorbije zomer werd in Brussel meer dan twintig keer geschoten. Voor dit jaar is de kaap van zestig schietpartijen gerond en vielen er al zeven doden – weliswaar niet allemaal gelinkt aan drugs. Op het aantal indirecte slachtoffers, van getuigen tot buurtbewoners, is veel minder zicht.

“Ik schiet vaak wakker als ik een luide knal hoor, zelfs als het maar een uitlaat is,” zegt buurtbewoner Tim Van Helden van het Anderlechtse Raadsplein. Hij maakte in maart een schietpartij van dichtbij mee.

“Wij zijn intussen verhuisd,” vertelt een vrouw uit de Aumale-wijk dan weer. Ook zij wil anoniem blijven. Ze zag vorig jaar een doodgeschoten man voor haar deur en moest meermaals weglopen van schoten. “Ik ben zelf psychologe, ik spring echt niet lichtzinnig om met het begrip trauma. Toch is dat echt wat ik ervaarde. Bij het minste geluid reageert mijn lijf alsof ik moet weglopen en ik mijd groepen mensen op straat. Natuurlijk mis ik Brussel, maar in Schepdaal kan ik weer slapen,” zegt ze over haar nieuwe thuis.

Zorgwekkende symptomen

Is die angst terecht, en hoe ver kan die reiken? “De vraag naar veiligheid is reëel. Brussel zit met een veiligheidsprobleem. Dan is het normaal dat mensen naar oplossingen zoeken om die veiligheid voor zichzelf te verhogen. Anderzijds komt me regelmatig ter ore dat mensen bepaalde wijken of tijdstippen vermijden. Dat wijst echt op een probleem,” zegt psychologe Charlotte Viaene.

Buurtbewoner Tim Van Helden met zijn vriendin op het Raadsplein in Anderlecht.

spelen minder laat buiten dan vroeger, door de schietpartijen,” zegt hij.

Pieter Buggenhout is niet van plan om op te geven: “Ik ben altijd van het principe geweest: Aumale is mijn buurt, dus laat de dealers maar verhuizen. Niet ik.”

Ze woont zelf aan de Anderlechtsepoort, ziet de openlijke straatdeals daar zelf toenemen, en ontvangt cliënten in het therapeutisch centrum De Vijfhoek aan de Grasmarkt. Ze werkt onder meer rond traumaverwerking en angsten.

“Voorlopig krijgen we nog geen specifieke vragen over schietpartijen, maar we verwachten die wel. Na de aanslagen van 2016 en de terreuraanslag op twee Zweedse voetbalsupporters duurde het ook even voor getuigen zich aanmeldden voor hulp. Mensen hebben zelf niet altijd door dat hun symptomen zorgwekkend zijn,” zegt ze.

Wie plots wordt opgeschrikt door een schietpartij, zegt Viaene, kan daarna prikkelbaar, sneller boos, angstig of neerslachtig zijn. “Dat is een normale, menselijke reactie op een abnormale, schokkende gebeurtenis,” benadrukt ze.

Behalve gepieker kan langdurige stress concentratie- en slaapproblemen in de hand werken en zelfs de immuniteit verstoren. Al hoeft lang niet iedereen daarvoor in therapie. “De meeste mensen kunnen dat soort klachten opvangen door er met hun eigen familie of vrienden over te praten. Pas wanneer de symptomen lang aanhouden, spreken we van een posttraumatisch stresssyndroom (PTTS),” zegt Viaene. Dat laat zich pas met vertraging voelen in therapeutische praktijken. “Meestal is het de omgeving die mensen daarop wijst,” zegt Viaene. “Ik

verwacht meer vragen over drugsgeweld vanaf dit najaar.”

Overigens komen er wél al vragen over drugsgebruik op haar af. “Steeds meer mensen kloppen bij ons aan omdat ze vinden dat hun gebruik uit de hand loopt,” zegt ze. “In zekere zin vind ik dat positief, omdat ze het willen aanpakken. Het toont wel hoe alomtegenwoordig drugs in Brussel zijn. Uiteindelijk zijn de dealers zelf vaak erg jong en voor mij ook een slachtoffer.”

Verhuizen

“Ik heb geen PTSS overgehouden aan de schietpartij voor mijn deur, zelfs geen angst, maar wel een grote moedeloosheid,” zegt Tim Van Helden uit Kuregem . “Natuurlijk was ik in shock bij het horen van schoten in de lente. Ik stond aan de grond genageld, ik

“Ik verwacht meer vragen over drugsgeweld vanaf dit najaar”

Charlotte Viaene Psychologe

Bij een schietpartij eind juli in het Bonneviepark in Sint-JansMolenbeek raakte een man levensgevaarlijk gewond.

begreep eerst niet wat er gebeurde. Maar wij hebben ons leven nooit aangepast aan dat geweld: we blijven buitenkomen, werken, sporten en uit eten gaan. Dat zie ik ook bij de buren.”

Kinderen op het Raadsplein spelen wel minder laat buiten dan vroeger, ziet hij. “En zelf proberen we na een etentje toch voor 2 uur ’s nachts thuis te zijn, wanneer de meeste schietpartijen plaatsvinden. Ik ben vooral gefrustreerd en ontgoocheld dat er na al die maanden niets is veranderd. Ik zie geen enkele zichtbare actie of daadkracht van de politiek.”

Tims vriendin Silvia wil nu verhuizen naar buiten Brussel. “Al zal ik het huis niet verkopen. Ik hoop nog altijd dat het over vijf jaar beter is en we kunnen terugkeren,” zegt Van Helden zelf.

Eenzelfde geluid is te horen bij het gezin uit de Aumale-wijk, dat naar Schepdaal in de Vlaamse rand verkaste. “Wij hebben ons huis in Brussel nog niet verkocht, we zouden er geen goede prijs voor krijgen in deze context. We verhuren het liever tot de situatie verbetert,” klinkt het. Hun voormalige buren aan Aumale zien wel dat het geweld, een klein jaar na twee dodelijke schietpartijen, is gaan liggen.

“Er zijn nog enkele kleine dealers, maar die verkopen alleen huis-tuin-en-keukendrugs,” zegt Pieter Buggenhout, die in de

Martine Martin woont al dertig jaar in Molenbeek: “Ik sluit me niet op, maar ga soms een weekje uitblazen bij mijn dochter in Namen.”

buurt woont. Een contrast met de drive-in die hij vorig jaar vanuit zijn raam zag opereren. Buggenhout woont al twaalf jaar aan Aumale. “Een klein dorp in de stad met winkels en veel groen, ideaal gelegen bij de metro en op fietsafstand van het stadscentrum. Ik ben altijd van het principe geweest: dit is mijn buurt, dus laat de dealers maar verhuizen. Niet ik,” zegt hij.

Buggenhout noemt zichzelf een rationeel iemand. Hij is trouwens schooldirecteur van het Unesco-atheneum in Koekelberg. “Ik heb die mannen altijd aangesproken. Ik zei hen goeiendag en soms zei ik hen dat ze me wakker hadden gemaakt om 2 of 4 uur ’s nachts. Dan hadden we weleens discussie, maar op die manier is er ten minste gesprek,” zegt hij. “Ik weet dat niet iedereen dat durft. Maar uiteindelijk staan zij daar grâce à nous Criminele bendes zoeken zwakke plekken in de stad op om van te profiteren. Je hoeft dat als buurt niet toe te laten. Bel naar de politie,” vindt Buggenhout.

In de Aumale-wijk heeft hun verhoogde aanwezigheid en de installatie van extra camera’s alvast geholpen, zegt hij. Over de lokale politiek in Anderlecht is hij minder te spreken. “Ik heb de burgemeester nog nooit gezien in de wijk. Welke Brusselaar heeft vandaag nog vertrouwen in de politiek?” zegt hij.

Die moedeloosheid lijkt wel het meest voorkomende gevolg van de schietpartijen in

de stad, veel meer dan angst. “In onze voortuin slapen tegenwoordig twee dakloze mensen. De huisvestingsmaatschappij zegt dat we de politie moeten bellen, maar de politie zegt dat het privéterrein is en verwijst ons terug naar hen,” zegt Martine Martin uit Molenbeek. “Het slot van onze voordeur is al dagen stuk, maar de woningmaatschappij komt het niet maken. Hoe wil je dat wij ons nog veilig voelen in ons eigen huis?”

Blijven praten

Volgens psychologe Charlotte Viaene is verhuizen in zo’n geval zeker geen vermijdingsgedrag, maar een keuze voor veiligheid en welzijn. “Het hoeft wel niet zo drastisch te worden. Preventief is het belangrijk om te blijven praten. Sluit je niet af, blijf naar buiten gaan en zoek naar bronnen van

ontspanning en sport,” geeft ze als tip tegen gepieker. “En als je die ontspanning in je eigen buurt of huis niet vindt, kan je misschien toch een hoek of kamer vinden om je even terug te trekken.”

De dames uit Molenbeek proberen dat op hun opgefleurde balkon. “We moeten toch wat vrolijkheid brengen in de wijk?” zegt Nadia, die haar bloembakken vol geraniums heeft gezet. Bij Martine staat er nog meer decoratie klaar. Op hun beide koelkasten prijken magneten met positieve levenslessen. “We hebben nu dezelfde kerstlichtjes gekocht om aan onze balkons te hangen. Zo stralen we ’s avonds wat leven uit,” zegt Martine.

(*) Nadia is een schuilnaam. Echte naam bekend bij de redactie.

‘APRÈS 9 HEURES, JE NE METS PLUS UN PIED DEHORS’

FR/ Des douilles sur le trottoir, des cafés scellés, des balles perdues : pour beaucoup, les fusillades ne sont plus un spectacle lointain. Elles provoquent stress, insomnie et comportements d’évitement. « Depuis un mois, je dors avec la lumière allumée pour faire croire que la maison est occupée. Je fais mes courses dès 9 heures, par un détour le long du canal, quand les dealers dorment encore. Ensuite, je ne sors plus. »

‘I DON’T COME OUT AFTER

9 AM’

EN/ Bullet casings on the pavement, boarded up cafes... For many in our city, the shootings are back. This leads to stress, sleep deprivation, people avoiding public spaces and even moving away. “I have been sleeping with the light on in the living room all month. I quickly do my shopping in the morning, right at 9 am, and only via a detour along the canal. At that hour, the dealers are still asleep. After that, I don’t leave my house.”

BIO

Naam: Abdullah

Leeftijd: 18

Woont samen met: ouders, oudere broer en oudere zus

Studies: Bedrijf en organisatie

Talen: Urdu (taal in Pakistan), Frans en Nederlands

The hang-out

‘Brussel staat bekend als boksstad’

Elke week toont een ket zijn favoriete plek in Brussel. Deze keer is het aan bokskampioen Abdullah (18). Hij toont BRUZZ de plek waar het allemaal is begonnen: in de Miranda Boxing Academy in Anderlecht. “Ik train zes keer per week.”

door Emilia De Feyter foto Saskia Vanderstichele

Wat betekent deze plek voor jou?

Het is de club van de coach bij wie ik ooit begon. We hebben de sleutel en mogen komen trainen wanneer we willen. Met de coach heb ik een sterke band opgebouwd. Sinds ik deel uitmaak van de nationale ploeg, train ik meestal in Molenbeek. Daar zijn de verplichte trainingen, maar hier kom ik extra trainen op mijn rustdagen. In totaal train ik zes keer per week, telkens anderhalf uur.

Hoe is je verhaal als bokser begonnen?

Ik ben in 2022 begonnen dankzij mijn oudere broer, die al lang bokst. Mijn passie voor de sport kwam later, maar hij heeft me gemotiveerd om te starten. Ook mijn coach, Carlos Miranda, heeft enorm veel tijd in mij geïnvesteerd en dankzij hem ben ik sneller gegroeid.

Waar sta je nu?

Ik ben voor de tweede keer Belgisch kampioen. Daardoor mag ik België internationaal vertegenwoordigen in mijn gewichtsklasse (-55 kg). Tot nu toe heb ik tien van mijn elf internationale wedstrijden gewonnen. In oktober neem ik deel aan het Europees kampioenschap. Als ik dat win, openen er zich nog meer deuren.

Hoe vind je het om Belgisch kampioen te zijn?

Het is zwaar, maar het was mijn droom en die heb ik nu bereikt. De uitdaging is om die titel te behouden. Alles combineren – school, trainingen, studentenjob – is moeilijk, maar het voelt goed om al zo ver te zijn gekomen. Momenteel werk ik hard aan mijn ultieme doel: de Olympische Spelen van 2028.

Doe je het ook graag?

Absoluut. Als ik train, valt alle stress van me af. Het is een gezonde sport. Je moet ook in andere sporten goed zijn, zoals lopen en zwemmen, want je hebt je hele lichaam nodig.

Wat is je grootste droom?

Een gouden medaille op de Spelen. Ik wil een grote bokser worden en andere mensen helpen. Zelf heb ik niet veel nodig om gelukkig te zijn: mijn familie, een vrouw, kinderen. Maar ik hoop dat God me genoeg geeft om ook anderen te ondersteunen. Ik kom uit Pakistan, waar veel armoede is. Ik zou er graag een moskee oprichten, zodat ik ook na mijn dood iets kan betekenen voor de mensen.

Heb je er nog familie?

Mijn gezin woont in België, maar de rest van mijn familie in Pakistan. We proberen elke zomer op bezoek te gaan. Mijn vader is dertig jaar geleden naar België gekomen om ons een beter leven te geven, en dat is hem gelukt.

Op welke manier?

Er zijn meer kansen om te groeien, zeker op school. Bovendien kreeg ik in België de kans om een goede bokser te worden. In Pakistan is de sport niet goed ontwikkeld.

Je woont in de buurt van Anneessens. Wat vind je van de wijk?

Er is nog veel werk. Er zijn schietpartijen, drugs en gangs. Zelfs als er meer politie komt, zullen drugs blijven bestaan. Drugs aanpakken moet de grootste prioriteit zijn. Het milieu waarin je opgroeit, is bepalend.

Helpt boksen daarbij?

Zeker. Brussel staat bekend als een echte boksstad. De meeste Belgische kampioenen komen hier vandaan. Er zijn veel clubs, en ook veel jongeren uit verschillende culturen die hongerig zijn om iets te bereiken.

Wil jij ook je favoriete plek tonen? Dat zou heel leuk zijn. Stuur een mailtje naar ket@bruzz.be en een journalist neemt contact met je op.

Favoriete TikTokker

De Duitser Alex Okafor. Hij begon met TikTok en Instagram en heeft ondertussen heel veel volgers. Hij weet zichzelf goed te verkopen. Er bestaan wereldwijd veel sterke amateurboksers, maar omdat ze zich niet tonen op sociale media, kent niemand hen. Je moet zichtbaar zijn, en daar zijn sociale media heel belangrijk voor.

Grote voorbeeld

Mijn broer. Hij heeft veel tijd in mij geïnvesteerd en iets in mij gezien wat ik zelf niet zag. In het begin heeft hij me een beetje gepusht, maar nu begrijp ik waarom. Hij is heel zorgzaam en communiceert goed. Hij was mijn eerste coach en blijft mijn grote voorbeeld.

Toekomst

Mijn ouders hebben al zoveel voor me gedaan en veel mensen geloven in mij. Daarom mag ik niet opgeven. Mijn religie zegt dat ik me geen zorgen hoef te maken, maar soms lukt dat niet en leg ik veel druk op mezelf. Toch geloof ik dat alles met tijd goed komt. Ik moet gewoon leren te ontspannen, blijven bidden en hard blijven werken.

‘Fried chicken is de proteïne van het volk’

Al 45 vestigingen van kippenketens in Brussel

Met de opening van een nieuwe KFC in de Anspachlaan liggen er in die buurt zes kippenrestaurants van dergelijke ketens op amper een kilometer wandelen. Die ketens doen er gouden zaken mee, maar gezondheidswetenschappers wijzen op de risico’s van al dat kiekenfretten. “Van één hamburger gaat een mens niet dood, maar het begint wel een probleem te vormen als fastfood de voedingsgewoonten overheerst.”

door Matisse Van der Haegen

“

Coming soon” staat in het groot boven de beeltenis van Colonel Sanders, de bekende mascotte met sik en strik van de Amerikaanse keten Kentucky Fried Chicken (KFC). Het nieuwe restaurant – toepasselijk op de hoek van de Kiekenmarkt en de Anspachlaan – nestelt zich daarmee op een kilometer van zijn broertje aan Rogier.

KFC lijkt aan een inhaalrace begonnen te zijn, want ook aan Naamsepoort in Elsene plant het een vestiging, de vijfde al in de hoofdstad, al doet het gemeentebestuur moeilijk met het verlenen van een stedenbouwkundige vergunning. De keten mag dan wel als eerste fried chicken op de kaart hebben gezet en zijn uitgegroeid tot de grootste kiprestaurantketen ter wereld, in Brussel is het voorlopig slechts een middenmoter.

Dat heeft alles te maken met de snoeiharde concurrentie: Brussel telt inmiddels 45 kippenrestaurants van ketens (eenmanszaken niet meegeteld), een veelvoud van enkele jaren geleden. Belchicken is daarbij de grootste speler met twaalf vestigingen, gevolgd door CTR Chicken (7) en Hector Chicken met vijf zaken. In de race om haantje-de-voorste te zijn, liggen die verhoudingen echter geenszins vast: eind vorig jaar opende Belchicken nog een nieuw restaurant in Ukkel, terwijl BFC er een aankondigt in Schaarbeek.

Bij iedereen in de smaak

Dat dergelijke fastfoodrestaurants het goed doen, heeft te maken met de populariteit van kip in alle culturen. “Wij hebben klanten van allerlei achtergronden, want kip valt bij iedereen erg goed in de smaak,” vertelt Alpcan Bozkanat, marketinghoofd bij Belchicken. “Het is tasty, de klant kan het op verschillende manieren eten, en combineren met tal van sauzen en kruiden.

9 x meer gefrituurde kip te koop (van ketens) in Brussel t.o.v. 10 jaar terug

”We werken aan gezondere opties, maar uiteindelijk kiezen mensen zelf wat ze willen eten”

Alpcan Bozkanat Marketinghoofd Belchicken

Een andere reden voor de stijgende populariteit van kip is dat klanten het als relatief milieuvriendelijker beschouwen, zo argumenteren de ketens, omdat pluimvee in vergelijking met varkens, schapen of koeien minder broeikasgassen uitstoot. Daarnaast heeft kippenvlees ook de perceptie mee dat het gezonder is dan ander vlees, al blijft het in de meeste gevallen evengoed gefrituurd en begeleid door weinig groenten.

“En het is goedkoper,” vult Adrien Golinvaux van Hector Chicken aan, een restaurantketen die in 1994 werd opgericht

door de Brusselse horecaondernemer Lucien Nataf. “De kweek kost minder en kippen kweken gaat gewoon een stuk sneller dan rundvlees, ook dat maakt het relatief goedkoop. We spreken hier soms van la protéine du peuple.” Hoewel hamburgerketens nog steeds dominant zijn, is door al die factoren duidelijk een verschuiving merkbaar, schreef The Wall Street Journal eerder over het fenomeen op basis van cijfers die marktonderzoeksbureau Technomic verzamelde. Zo groeide de omzet van kippenketens in 2024 met 8,9 procent ten

opzichte van het voorgaande jaar, terwijl de omzet van hamburgerketens slechts met 1,4 procent groeide.

Belchicken surfte als geen ander mee op die trend en legde de voorbije jaren een indrukwekkend parcours af. Het merk ontstond in ons land in 2016 na een afsplitsing van Chitir Chicken en rondde inmiddels de kaap van vijftig restaurants. Een verklaring ligt in de aanlokkelijke voorwaarden voor franchisenemers die op hun beurt nieuwe panden zoeken en eigen restaurants openen.

“Belchicken begon in Brussel bijna tegelijk met KFC, maar was veel sneller,” zegt marketinghoofd Bozkanat. “Concurrentie vormt trouwens niet echt een probleem. Veel van onze restaurants liggen vlak bij een plek waar KFC of een andere keten opende, maar dat had geen effect op het aantal klanten.”

Volgens hem verschilt Belchicken van andere ketens door het brede gamma –“Met voor ieder wat wils, ook gezondere maaltijden” – en het comfort. Dat betekent: geen plastic, maar gestoffeerde zeteltjes

en houten tafels. “Klanten moeten een goede ervaring hebben en tijd willen spenderen. Een restaurant-vibe met snelle bediening: dat is het doel. We positioneren ons ergens tussen KFC en pakweg Manhattn’s of Ellis. Zij zijn geen directe concurrenten van ons.”

Ook Adrien Golinvaux van Hector Chicken wil wijzen op de verschillen tussen die keten en de andere. “Als enige bieden wij behalve gefrituurde ook geroosterde kip aan, wat gezonder is. Alles wordt in de ochtend met de hand bereid en we bieden kwaliteit-

sproducten met uitsluitend Belgische kip. Hector Chicken mikt – takeaway terzijde –op een restaurantervaring met echte borden en glazen: geen drinkbekers of kartonnen doosjes dus.”

Salades

Met een op de vijf Belgen die wekelijks fastfood eet, zien heel wat gezondheidsexperts de kippenkoorts met lede ogen aan. “De kwaliteit van dit soort voedsel vormt een essentieel probleem,” stelt voedingsarts Elisabeth De Waele van het UZ Brussel. “Het is vaak erg eenzijdig met weinig groenten, vezels en vitaminen, maar rijk aan suiker, energie (calorieën) en vet.”

“Tegelijk speelt het aspect van de kwantiteit: van één hamburger gaat een mens niet dood, maar het begint wel een probleem te vormen als fastfood de voedingsgewoonten overheerst. Wetende dat de helft van de Belgen tegenwoordig lijdt aan overgewicht of obesitas – met alle bijhorende kwalen van dien – dan besef je dat dit een actueel probleem is. Denk aan gewrichtspijnen, bloeddruk, hart- en vaatziekten, leververvetting.”

Het kenniscentrum Sciensano becijferde dat België jaarlijks 4,5 miljard euro uitgeeft om de directe en indirecte kosten in verband met overgewicht en obesitas te dekken.

De fastfoodsector voelt zich weinig aangesproken door die kritiek. “Ook gegrilde kip, vegetarische burgers en drie erg goede salades staan bij ons op het menu,” klinkt het bij Belchicken. “We werken constant aan gezondere opties, maar uiteindelijk kiezen mensen zelf wat ze eten.”

Bozkanat benadrukt altijd te overleggen met de gemeente voor een nieuwe opening. “Als de buurt al highly saturated is, dan blijven we weg.” Het kabinet van schepen van Handel in Brussel-Stad Didier Wauters (Les Engagés) laat weten dat overleg met de gemeente sowieso verplicht is als de functie van een pand wijzigt. Als een restaurant vervangen wordt door een ander restaurant (zoals bij de nieuwe KFC) hoeft dat niet. Wauters zegt momenteel te werken aan een plan om een meer diverse voetgangerszone te stimuleren.

In 2019 probeerde de gemeente Elsene ook al de bouw van een KFC aan Naamsepoort tegen te houden. Toenmalige burgemeester Christos Doulkeridis (Ecolo) haalde onder meer de strijd tegen de “malbouffe” en het waarborgen van de commerciële mix in de wijk aan als argumenten. Het Gewest leverde intussen een vergunning, maar de gemeente ging in beroep bij de Raad van

“Kip is een product van alle culturen, het bestaat overal ter wereld in allerlei vormen”

Adrien Golinvaux

Hector Chicken

State, een procedure die nog altijd loopt. Feit blijft dat de vraag in veel buurten nadrukkelijk aanwezig is. “Er gaapt nog een gat in de Europese markt, daarom groeit de sector zo snel,” aldus nog Bozkanat. Ook Golinvaux benadrukt de stijgende cijfers. “Zeker sinds de economische crisis zoeken meer mensen naar betaalbare prijzen en zo komen ze bij ons terecht.”

Vicieuze cirkel

Professor De Waele denkt daar het hare van. “Fastfood speelt toch een belangrijke rol in het creëren van overgewicht. Doordat je op zo’n klein volume erg veel energie binnenkrijgt, kan je erg snel te zwaar worden. Het probleem speelt vooral in de zogenaamde food deserts, hele wijken waar amper nog gezonde voeding te vinden valt. Dan kan je moeilijk zeggen dat het allemaal de schuld van de consument is. Het is een vicieuze cirkel van vraag en aanbod.”

Ze wijst ook op de impact van socioeconomische factoren. “Een gezonde maaltijd koken, kost meer, je moet er tijd voor hebben én een goede keuken. Sommige mensen leven in erg moeilijk omstandigheden of worden getroffen door ziekte: begin dan maar om iedere dag je schorseneren te kuisen.”

Wie dan schuld treft voor de desastreuze gezondheidscijfers? “It’s somewhere in the middle, maar ik zie die energierijke voeding vol overmatige suikers wel als de alcohol en sigaretten van twintig jaar geleden. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid om dat probleem aan te pakken.”

Toch ziet Elisabeth De Waele ook positieve evoluties. “Kijk naar de EU die het suikergehalte in ontbijtgranen terugdringt. Dat is goed, omdat de concurrentie dan wegvalt en ons smaakpatroon zich gaat aanpassen. Je ziet daar nu al een verschil tussen Europeanen en Amerikanen. Probeer tegenwoordig maar eens een cherry-cola te drinken: je krijgt dat niet meer binnen.”

LES FAST-FOODS DE POULET EN PLEIN BOOM À BRUXELLES

FR/ Les restaurants de poulet ont explosé ces dernières années. Avec l’ouverture d’un nouveau KFC sur le boulevard Anspach, BRUZZ en compte six sur à peine un kilomètre. Les chaînes prospèrent, mais le poulet frit n’est pas sans danger pour la santé, préviennent les experts. Bruxelles compte désormais 45 établissements de restauration rapide spécialisés dans le poulet, bien plus qu’il y a quelques années.

BRUSSELS BOOM IN FAST-FOOD CHICKEN

EN/ Fast-food chicken out-lets have in recent years popped up like mushrooms. With the opening of a new KFC on Anspachlaan/Boulevard Anspach, BRUZZ counts no fewer than six within a kilometre’s walk. The whole of Brussels now has 45 chain chicken restaurants. Those chains are doing great business, but health experts point to the risks of all that bucket-frying.

De BRUZZKet schoolkalender

Bestel nu een gratis exemplaar voor jouw klas

BRUZZKet, het jongerenplatform van BRUZZ, maakt opnieuw een kalender met leuke weetjes en Brusseltips voor ketten van het 4e, 5e en 6e leerjaar.

Vraag de kalender 2025-2026 aan via de QR-code of via bruzzket.be/schoolkalender Wij leveren hem begin september gratis op jouw school.

Column

Denis Goeman

Denis Goeman is rechter bij de Franstalige rechtbank van eerste aanleg in Brussel en geeft tweewekelijks in zijn column een unieke inkijk in de wereld van de Brusselse justitie.

Gepeperd

De zomer staat synoniem voor vakantie, zon, strand of andere pogingen om die soms veeleisende job even los te laten. Dat geldt net zo goed voor mij, als magistraat. Toch blijf ik, zelfs vanuit mijn ‘ballingschap’ tussen de wijnranken en olijfbomen van de Provence, verbonden met de Belgische actualiteit, via die vervloekte nieuwsapps op mijn smartphone. En het moet gezegd: de drugsdealers hebben géén vakantie genomen. Om de dag krijg ik wel een melding over een schietpartij in een Brusselse wijk. Op het moment dat ik dit schrijf, zijn er al een twintigtal criminele feiten geteld.

De Brusselse procureur des Konings, Julien Moinil, liet in duidelijke bewoordingen verstaan hoe hard hij zich inzet om Brussel de veiligheid te geven die het verdient. Ook de voorzitter van de Franstalige rechtbank van eerste aanleg van Brussel, Paul Dhaeyer, liet zijn terughoudendheid varen en gaf aan dat hij dossiers rond drugshandel met voorrang wil behandelen. Beiden trokken dezelfde conclusie: door een gebrek aan middelen lukt het niet om het fenomeen doeltreffend te bestrijden, alle inspanningen ten spijt.

Nochtans is er niet veel nodig om een drugsbehandelingskamer op te richten, een specifieke afdeling bedoeld om drugsgebruikers actief op te volgen. Een paar extra administratieve medewerkers en griffiers volstaan. Zo’n rechtbank heeft haar nut al bewezen, onder meer in Gent en Charleroi. De recidive bij gebruikers zou dalen met dertig procent.

Om drugsnetwerken actief te bestrijden, vrees ik echter dat de rekening voor de overheid erg gepeperd zal zijn. Stel je even voor: het dealpunt aan Clemenceau zou tot 30.000 euro per dag opleveren, of goed 500.000 euro maandelijkse winst voor de criminele netwerken. Vermenigvuldig dat met 15 – het aantal belangrijke ‘hotspots’ voor drugshandel in Brussel – en je komt aan een bedrag waar een Lottowinnaar bleek van zou uitslaan. Hoe zou je dan met 150 miljoen euro per jaar voor justitie dit soort maffiaorganisaties echt kunnen treffen?

Los van dat prijskaartje, is het echter aan ons allemaal om te beslissen in wat voor soort samenleving we willen leven en onze kinderen willen opvoeden. Zeg dus aan degene die je op een avond een lijntje coke aanbiedt ‘om het wat spannender te maken’, dat één op de honderd mensen die op het aanbod ingaat, er een fatale hartaanval van krijgt.

Zeg aan degene die beweert dat je makkelijk 1.500 euro per week kunt verdienen via een verleidelijk aanbod op Snapchat – in ruil voor het afleveren van wat pakjes – dat die dertig biljetten van 50 euro misschien wel besmeurd zijn met het bloed van een jongen die het slechte idee had om ‘waren’ op de ‘verkeerde stoep’ te verkopen.

Drugs zijn een zaak van justitie, van politiek, maar vooral van maatschappelijke keuzes.

‘Je wil die kabel niet door

een

ruit zwieren’’

Op het Beursplein, op 65 meter hoog, hangt kraanbestuurder Angelo, boven de werf aan de voormalige Actiriszetel. “Gisteren zat ik hier dertien uur zonder middagpauze of toilet. Maar ik doe het dolgraag.”

door Kris Hendrickx foto Ivan Put

Wanneer we met Angelo Zanolin (39) afspreken in zijn kraancabine, vragen we ons af hoe we precies naar boven zullen raken. Zou er een lift zijn? Of is het gewoon via een conventionele trap? Het blijkt een zeer rudimentaire ladder met smalle sporten, die de beklimming alvast met adrenaline kruidt. Angelo glimlacht als we over de beklimming berichten. “De eerste keer dat ik zelf op zo’n kraan klom was het met knikkende knieën, de kraan bewoog toen volop, want ze verplaatste net zware lasten.”

Hoog in zijn cabine is Angelo een beetje de koning van Brussel, zij het dan in een paleisje van hooguit vier vierkante meter. “Zal ik de kraan even laten draaien voor het panorama? Daar is de kerk van Laken, aan het Muntplein zit een collega in een nog

hogere kraan, daar heb je het reuzenrad … ”

Na twaalf jaar als kraanbestuurder is het wow-effect er voor Angelo al lang af. “Mijn aandacht is sowieso bij het werk, dat eigenlijk nooit stopt. Vandaag heb ik vooral bekisting geplaatst voor de steunpilaren in het toekomstige gebouw (dat onder meer een vestiging van de Italiaanse delicatessenketen Eataly zal herbergen, net als een Delhaize, kantoren en cohousingeenheden, red.), maar ik help ook bij afbraakwerk en het verplaatsen van elke grotere partij materiaal op de werf. Dit is best een bijzondere bouwplaats hoor, zo pal in het stadscentrum. De afbraak met behoud van de historische gevels was ook niet eenvoudig.”

Kraanbestuurder is een centrale job op de werf en het is precisiewerk, benadrukt Angelo. “Ik hou ervan om efficiënt,

precies en snel te werken. Daar hoort techniek bij, de kabel mag bijvoorbeeld niet beginnen te wiebelen of je maakt de arbeiders bang, het wordt gevaarlijk en je verliest tijd. Ik ben best trots op wat ik kan, noem het gerust een passie.”

Daarom nam CIT Blaton hem vorig jaar vast in dienst. “Je wil immers niet dat iemand zijn zware kabels door de ruiten van het Brucity-gebouw zwiert.”

Moordende concurrentie

Voor zijn tijd bij CIT Blaton was Angelo zelfstandig kraanbestuurder en daarvoor werkte hij in de wapening van beton. “Dat was hard werk, ik had vaak bebloede handen. Als ik vandaag in deze cabine zit, is het omdat ik twee keer met hetzelfde fenomeen ben geconfronteerd: als Belgische arbeider is de concurrentie met buitenlandse krachten moordend. Toen ik

“De eerste keer dat ik zelf op zo’n kraan klom was met knikkende knieën”

mijn job in de wapening verloor, heb ik een opleiding tot kraanman gevolgd, drie maanden lang. Ik zag mezelf niet meteen groenten verkopen.”

Later, als zelfstandig kraanbestuurder was het algauw hetzelfde liedje. “Om uit de kosten te komen moest ik

50 euro per uur vragen, maar op sommige werven zeiden ze dat ze mensen voor 17 euro konden vinden. De bouwsector kan een echte jungle zijn.”

Als werknemer heeft de kraanbestuurder uit de buurt van Binche het wél naar zijn zin.

Dat de dagen soms erg lang worden, neemt hij erbij.

“Om 4.20 uur gaat mijn wekker, ik doe wat oefeningen want een hele dag stilzitten weegt op je rug. Om 5.15 uur vertrek ik met de auto, om 6.30 uur begin ik met de beklimming van de kraan, en om 7 uur stipt start de werf om ten vroegste om 17.30 uur te stoppen. Dan ben ik rond 19 uur thuis en kan ik mijn kinderen nog zien. Maar het kan evengoed anders lopen, als een levering beton bijvoorbeeld vertraging oploopt. Gisteren zat ik hier – letterlijk –

tot 20 uur, ruim 13 uur dus. Gelukkig kan ik de overuren recupereren. Deze zomer kan ik voor het eerst in twintig jaar in juli én augustus vrij nemen.”

Boterham in de cabine

Een echte middagpauze zit er niet in en dus eet Angelo een boterham in de cabine. De kraanbestuurder ziet hoe we tevergeefs een toilet zoeken in de cabine. “Dit is een ouder kraanmodel, dus moet het zonder. Ik probeer ‘s ochtends na het opstaan wat tijd te nemen om rustig naar het toilet te gaan.” De kraanman wijst op een drietal lege plastic flessen naast zijn zetel. “Verder gebruik ik die en neem de flessen ‘s avonds mee naar beneden. Dat went, hoor.”

In City jobs toont BRUZZ de mens achter typische en minder typische stadsjobs

Fubuki

Vul de cijfers 1 tot en met 9 in het rooster in, zodat het resultaat van de sommen klopt met de cijfers rechts en onderaan de kolommen. Elk getal mag maar één keer voorkomen. Het niveau van de puzzel kan variëren per editie.

Rekenpuzzel

Vul de witte vakjes met positieve gehele getallen zodat elke rij een kloppende som vormt met het doelgetal rechts of onder. Reken van links naar rechts en van boven naar beneden, zonder voorrang van × of ÷ (bij delen moet de uitkomst altijd een geheel getal vormen).

Verborgen Brussel

De hoofdstad kent veel verborgen plekjes, onverwachte panorama-uitzichten, en onbekende maar daarom niet minder intrigerende panden en kantjes, ver weg van Manneken Pis, de Grote Markt en het Atomium. Zoals deze kippenren. Waar is deze foto getrokken? Zelf een foto van een onverwacht stukje Brussel insturen? Mailen naar redactie@bruzz.be

Woordzoeker

Zoek alle verborgen woorden in het raster van de speciale woordzoeker van BRUZZ.

Streep de begrippen één voor één weg, dit kan in alle richtingen: horizontaal, verticaal, diagonaal, en van links naar rechts en andersom.

▢ Berlijn

▢ Kraanwerker

▢ Koolmeesje

▢ Rechter

▢ Impasse

▢ Schietincident

▢ Trauma

▢ Hamburger

▢ Campus

▢ Facilitator

▢ Schooljaar

▢ Gefrituurd

Oplossingen

De puzzels in dit magazine zijn intern ontwikkeld of gegenereerd met gebruik van toegestane tools en artificiële intelligentie. Elke gelijkenis met bestaande puzzels is toevallig.

De Rivierendreef

WIN TICKETS

Stuur het trefwoord, samen met je adres en telefoonnummer, naar win@bruzz.be

Avant-première Sirât

5X2 TICKETS, Cinema Palace, 1/9 Regisseur Oliver Laxe trekt door de Marokkaanse woestijn.

Amazônia

5X2 TICKETS, Thurn & Taxis, > 11/11

Sebastião Salgado fotografeert het Braziliaanse Amazonegebied.

Brussels Open Air Festival

5X2 TICKETS, 30/8

De Brusselse nightlife-scene palmt vijf openluchtlocaties in.

Antwoord L’Atelier 34zéro Muzeum,

‘Als ik mijn ogen sluit, zie ik verhongerende kinderen’

Schrijver Omar El Akkad fileert het westerse wegkijken van de genocide in Gaza

Kort na de start van de genocide in Gaza, uitte de EgyptischCanadese schrijver Omar El Akkad zijn groeiende wanhoop over de situatie in een vlammende tweet die de wereld rondging. Die tweet vormde de kiem van het boek dat hij nu in Bozar voorstelt: One day, everyone will have always been against this. “Ik ben fundamenteel veranderd als mens.”

door Andy Furniere

Op een dag – wanneer het veilig is, wanneer er geen persoonlijk nadeel meer kleeft aan iets benoemen met de juiste naam, wanneer het te laat is om iemand verantwoordelijk te houden – zal iedereen hier altijd tegen zijn geweest.” Dat was de tweet die de Egyptisch-Canadese schrijver Omar El Akkad ondertussen bijna twee jaar geleden de wereld in stuurde. “Het was een periode waarin ik fundamenteel ben veranderd als mens,” legt hij uit vanuit zijn huis in het Amerikaanse Oregon. “Ik besefte heel helder dat ik getuige was van een uitroeiingscampagne. Maar daarbovenop merkte ik ook hoe die campagne in westerse machtscentra openlijk werd gesteund.”

Na de tweet volgde een furieus schrijfproces, heel anders dan dat voor zijn romans American war (in 2017 ook als Een Amerikaanse oorlog in het Nederlands verschenen bij De Geus) en What strange paradise het geval was geweest. “Normaal wrik ik er op een heel goede dag enkele

honderden woorden uit, nu kwam er een dagelijkse stroom van duizenden woorden op gang. Ik was nog nooit in mijn leven zo woedend geweest en dat gevoel moest eruit.”

Die stroom mondde uit in een striemend relaas, opgedeeld in tien onderling verbonden persoonlijke essays, over hoe hij niet langer kon geloven in de morele superioriteit van de wereld waarin hij al sinds zijn tienerjaren woont: het Westen. El Akkad werd geboren in Egypte, maar zijn familie ontvluchtte door de repressie het land, en trok eerst naar Qatar en daarna naar Canada. Later verhuisde hij naar de Verenigde Staten.

“Voor het grootste deel van mijn leven was dat mijn ultieme doel: me in de VS vestigen,” vertelt hij. “Het land stond in mijn geest voor onbeperkte vrijheid, de vrijheid om te kunnen zeggen wat ik wil. Het gebrek aan vrije meningsuiting dat ik in het verleden heb ervaren, was een enorme bron van frustratie, die raakte aan het diepste van mijn wezen.”

De woede en het zwijgen

“Kunst is niet apolitiek. De keuze om het politieke te negeren in je werk is net zo politiek als de omgekeerde keuze”

Toen hij als journalist begon te werken, midden in de war on terror na 11 september 2001, kwamen er al snel barstjes in het ideaalbeeld dat hij koesterde van het Westen. Later bracht El Akkad onder meer verslag uit over de oorlog in Afghanistan, over Guantánamo Bay en over de Black Lives Matter-protesten. “Ik wou dat ik toen al moediger was geweest, maar ik overtuigde me er telkens van dat de misstanden die ik toen zag, uniek waren en gebonden aan een bepaalde plaats en tijd.”

De barstjes verwerden tot een heuse breuk in oktober 2023. En hoewel westerse politici zich de laatste tijd steeds meer uitspreken voor Palestina, maakt dat weinig indruk op El Akkad. “Dat zijn vaak wanhopige pogingen om de immense woede van zoveel kiezers onder controle

te houden, met de bedoeling om negatieve gevolgen voor hun carrière te vermijden. Maar de angst voor de gevolgen als je je hier te luid over uitspreekt, heeft nog altijd een doorslaggevende impact.”

Ook de journalistiek krijgt er zwaar van langs in het boek, met de neiging van veel grote media om telkens de middenweg te kiezen, in plaats van zaken voor te stellen zoals ze zijn. Al ziet hij stilaan wel verandering, bijvoorbeeld in de manier waarop hij geïnterviewd wordt, “wellicht omdat de bewijzen over de wreedheid nu zodanig concreet zijn

Omar El Akkad: “Ik haal veel troost uit het feit dat er zich een solidaire gemeenschap heeft gevormd van mensen die net als ik voelen dat ze gek worden van de situatie en die iets willen doen.”

dat ze steeds moeilijker te ontkennen vallen.”

Niet alleen zijn vroegere vakgenoten, ook veel van zijn huidige collega’s krijgen een veeg uit de pan. “Het valt heel moeilijk te verteren dat sommige schrijvers zich in stilte hullen tot de situatie min of meer beslecht is, tot het veilig is om een groots werk over al die gruwel uit het verleden te maken. Ik heb het ook moeilijk met degenen die stellen dat kunst apolitiek is. Terwijl de keuze om het politieke te negeren in je werk net zo politiek is als de omgekeerde keuze.”

“Ook kleine landen kunnen een impact hebben. Want moed is net zo aanstekelijk als lafheid besmettelijk is”

Het lelijkste gelaat

Ook voor zichzelf is hij keihard. “Door belastingen te betalen draag ik bij tot de uitvoering van deze genocide, de systematische uithongering en de executie van het Palestijnse volk,” zegt hij met nadruk. “Ik woon aan de kant vanwaar de bommen gelanceerd worden.” Zijn wanhoop heeft ook geleid tot een knoert van een writer’s block. “Telkens als ik mijn ogen sluit, zie ik verhongerende kinderen. Daardoor kan ik momenteel eerlijk gezegd met moeite twee zinnen achter elkaar zetten.”

Opgeven is echter geen optie, onderstreept hij. “Dat recht heb ik niet. Ik blijf ook geloven dat er veel meer goede dan slechte mensen zijn, en haal veel troost uit het feit dat er zich een solidaire gemeenschap heeft gevormd van mensen die net als ik voelen dat ze gek worden van de situatie en die iets willen doen. En ook

kleine zaken helpen, al is het een beperkte donatie, het opzetten van een event of het stoppen met winkelen bij bepaalde bedrijven.”

Die solidariteit vormt een tegengewicht voor wat hij in het boek “het lelijkste en tegelijk eerlijkste gelaat van de westerse gelatenheid” noemt: de aanvaarding “dat een onbeduidende groep mensen die je nooit zal ontmoeten, gewoon moet sterven.” Mensen die door velen gezien worden als “ondermensen”, “barbaren” en “bruine mensen” – zoals hij meermaals benadrukt in zijn tekst –, en die in een bepaald geval zelfs werden beschreven als “toekomstige explosieven.”

Wat denkt hij van het argument van sommige Belgische politieke partijen dat een klein land niet echt een verschil kan maken door een duidelijke positie in te nemen? “Ook kleine landen kunnen een impact hebben, omdat ze helpen een domino-effect in gang te zetten. Want moed is net zo aanstekelijk als lafheid besmettelijk is. Ik geloof dat er een tijd komt – de tijd waaraan de titel van het boek refereert – dat geen enkele politicus zich nog achter zulke excuses zal verschuilen, omdat de kwestie vanuit moreel oogpunt beslecht zal zijn.”

Zelf ontbreekt het hem nog aan moed om over de situatie te praten met zijn dochter, zegt hij aan het eind van het interview. “Ze is op een leeftijd gekomen dat zo’n gesprek zeker mogelijk is, maar ik slaag er maar niet in om erover te beginnen.” Misschien met een passage uit zijn boek? “Nee, het is zelfs mijn levenslange hoop dat mijn kinderen nooit een van mijn boeken zullen lezen.” (Lacht)

Omar El Akkad gaat op 3/9 in Bozar in gesprek met Brigitte Herremans over zijn boek One day, everyone will have always been against this, bozar.be

OMAR EL AKKAD DÉNONCE L’AVEUGLEMENT OCCIDENTAL

FR/ Peu après le début du génocide à Gaza, l’écrivain égypto-canadien Omar El Akkad a exprimé son désespoir dans un tweet enflammé devenu viral. Ce message a inspiré le livre qu’il présente à Bozar : One Day, Everyone Will Have Always Been Against This. « Quand je ferme les yeux, je vois des enfants qui meurent de faim. »

OMAR EL AKKAD DENOUNCES THE WESTERN SILENCE

EN/ Shortly after the start of the genocide in Gaza, Egyptian-Canadian writer Omar El Akkad put his growing despair at the situation in a furious tweet that went around the world. That tweet grew into the book he now comes to present at Bozar: One Day, Everyone Will Have Always Been Against This. “Every time I close my eyes, I see starving children.”

Dé belangrijkste nieuwsfeiten uit Brussel, elke ochtend in je mailbox

Pop & Jazz

Doorstart van het jaar

BRUZZ daily newsletter bruzz.be/nieuwsbrief

Niemand die het pad van cringe naar cool zo vlotjes bewandelde als Addison Rae Easterling. De Amerikaanse verzamelde in een ijltempo een miljoenenpubliek op TikTok met flitsende dansjes en lipsyncvideo’s, maar probeerde het al snel ook als popster. Haar eerste single flopte, maar intussen wordt ze met haar ijle, tongue-in-cheekpopsongs omarmd door Lana Del Rey, Lorde en Charli XCX. De doorstart van het jaar.

ADDISON RAE 4/9, Koninklijk Circus, cirque-royal-bruxelles.be

Vorst in de zomer

Forest Sounds verzacht het einde van de zomervakantie met concerten, dj-sets en performances. Zorgen onder meer voor een pleister op de wonde: Roshâni, het wilde verbond tussen zangeres Roxane, toetseniste Inès Mouzoune en drummer Yavor Lilov; de elektronica van Cyril Yerian en Cyril Bondi; wervelwind La Chiva Gantiva; en Lefto, die zich mag warmdraaien voor de nakende festiviteiten rond zijn dertigjarige carrière.

FOREST SOUNDS FESTIVAL 29 & 30/8, Abdij van Vorst, forestsounds.be

Plankgas

Théâtre Marni trapt zijn seizoen op gang met Funky Vollegaz, het nieuwe project van gitarist Christophe Mercier en bassist Eric D’Agostino. Samen met een rist andere Brusselse topmuzikanten, onder wie Stéphane Mercier, David De Vrieze en Nico Sanchez, duwen ze het gaspedaal in op een soundtrack van jazz, groove en funk. Wie nog wat extra brandstof wil tanken, mag meedoen aan de karaoke. (TZ)

FUNKY VOLLEGAZ 4/9, Théâtre Marni, theatremarni.be

Expo

Imposante poëzie

Voor de 33e keer wordt de Armand Steurssquare, een art-deco-oase in Sint-Joost-tenNode, het decor voor een expo van monumentale sculpturen. Geheel gratis kunnen voorbijgangers zich laven aan poëtische beelden van onder meer Bob Van Der Auwera, Noushin Bagherzadeh en Jacques Moeschal, de Brusselaar die ook de Pijl van de Burgerlijke Bouwkunde van Expo 58 en het Signaal van Zellik uit zijn verbeelding plukte.

THEARTSQUARE 30/8 > 29/9, Armand Steurssquare, theartsquare.be

Het zit vanbinnen

Het Maison Hannon, een pareltje van de Brusselse art nouveau, buigt zich in een expo over het Belgische symbolisme. Tachtig werken – van schilderijen over geluidsinstallaties tot objecten – tonen in vijf thematische zalen hoe kunstenaars aan het einde van de negentiende eeuw innerlijk gingen graven naar hoop en dromen. Met bezield werk van onder anderen Victor Rousseau, Fernand Khnopff, George Minne en Jef Lambeaux.

DROMENECHO’S 29/8 > 19/4, Maison Hannon, maisonhannon.be

First date

Vorig jaar was er al een soft launch van RendezVous, de opvolger van het schielijk heengegane Brussels Gallery Weekend, dit jaar zetten Laure Decock en Evelyn Simons de eerste echte editie op van het rentreefeestje van de hoofdstedelijke kunstenscene. Met tentoonstellingen, atelierbezoeken, performances, gesprekken, dj-sessies én een salon/ bar in de vorm van een in-situ-installatie van de Britse kunstenares Zoe Williams. (KS) RENDEZVOUS 4 > 7/9, verschillende locaties, rendezvousbxl.com

Addison Rae

TheArtSquare

Klein onderhoud

Jozef Wouters

Decoratelier leest de nieuwe grond onder zijn voeten

In het voorjaar hield Decoratelier van Jozef Wouters een afscheidsfeest in de Manchesterstraat. Intussen verhuisde het artistieke stadslab naar de Kortrijkstraat in hetzelfde Molenbeek. Tijdens een driedaagse onder de opwindende titel BORING nodigt het deskundigen, kunstenaars en bewoners uit om een bodemstaal te nemen op het nieuwe terrein. Om zo de grond en het ecosysteem onder onze voeten te leren ‘lezen’. Als kwetsbaar levend organisme, als plek van bewoning, vervuiling en ontheemding, en als grond voor verbeelding. “Onze verhuizing betekende een transformatie zoals we die graag hebben,” evalueert Jozef Wouters de eerste maanden in de Kortrijkstraat. “Omdat ze een totale verandering van de werking impliceert. Die ontwikkelen we altijd vanuit onze omgeving, niet vanuit een vooropgesteld plan. In de Manchesterstraat zijn we met een luide knal gestopt, omdat we wisten dat hier een nachtleven niet mogelijk is. Nu bekijken we wat er in dit gebouw wél kan.” Begin september is dat alvast het driedaagse ‘symposium’ BORING. Op het door Jeroen Peeters en Jozef Wouters gecureerde programma figureren net zo goed lezingen van archeologen, antropologen, architecten en stedenbouwkundigen als concerten van Nathan Daems, Maika Garnica en Inne Eysermans. “De plek waar we nu zitten, is een binnengebied van een huizenblok van ongeveer 2.000 vierkante meter,” vertelt Wouters. “Onder de verharding zit een van de meest vervuilde industriële gronden van het Brussels Gewest, omdat hier ooit een galvanisatiefabriek stond. Het dossier over de grond telt zo’n 2.000 pagina’s, de helft van onze site ligt twee meter onder het maaiveld. Molenbeek gaat hier met Europees geld gezonde grond storten. We zien wel de poëzie in van het feit dat alles wat wij nu bouwen over vijf jaar misschien twee meter onder de grond zit.”

Vandaar de grondboringen tijdens het symposium, dat plaatsvindt in het kader van MolenFest (KANAL en Molenbeek for Brussels 2030), met de steun van het VAi – Vlaams Architectuurinstituut. “Wij gaan wetenschappers, archeologen, kunstenaars en researchers uitnodigen om ons als ongeletterde stadsbewoners die grond te leren ‘lezen’,” licht Wouters toe. “Fairuz Ghammam maakt een film, bouwer Jeff Verschueren werkt met mycelium en architect Sebastiaan Willemen leest en vergelijkt landschappen aan de hand van grondbewegingen. Zij geven korte lezingen, waarna we samen eten in Cassonade (het solidaire restaurant dat Decoratelier meenam uit de Manchesterstraat, red.). Daarna volgen langere lezingen van bijvoorbeeld beeldend kunstenaar Rossella Biscotti of geoarcheoloog Yannick Devos (VUB). Zowel het symposium als het theater van aarde dat we daarvoor bouwen, zijn de eerste aanzetten voor een voorstelling op het Kunstenfestivaldesarts.”

MICHAËL BELLON

BORING – Three evenings of soil readings vindt plaats op 4, 5 en 6/9 in Decoratelier, decoratelier.be

Select Aanraders van de week

Podium

Feest in Molenbeek

Voor de tweede editie van MolenFest werkten Molenbeek for Brussels 2030, het Huis van Culturen en Sociale Samenhang, Kanal en heel wat andere partners samen om de Brusselse gemeente te vullen met dans, circus, muziek, theater, debat, film en feest. Choreograaf Serge Aimé Coulibaly toont er de wereldpremière van Few days before tomorrow, Claire Croizé houdt het stadsproject The round boven de doopvont.

MOLENFEST 3 > 7/9, verschillende locaties, molenfest.eu

Ivoriaans duet

Het Brigittines International Festival sluit de week af met een Belgische première. De van geboorte Ivoriaanse Nadia Beugré werkte samen met Aya en Christelle, die begonnen te dansen in Abobo, een rebelse wijk in Abidjan. De ene heeft de bijnaam ‘La Chinoise’ vanwege haar acrobatische stunts, de andere staat dan weer bekend als ‘Gros Camion’ door haar stevige bouw. In duet vertellen ze een verhaal dat lijkt op dat van Beugré.

NADIA BEUGRÉ: FILLES-PÉTROLES 28 > 30/8, Les Brigittines, brigittines.be

Take a break

Elke week opent De Spot in Muntpunt (langs de ingang aan de Schildknaapstraat) de deuren voor breakdancers die staan te popelen om hun nieuwe moves te komen trainen, hun enthousiasme en passie te delen met gelijkgestemden en elkaar te inspireren. Omdat oefening kunst baart, en omdat groeien samen sneller gaat. Je vooraf inschrijven is niet nodig. Je stapt gewoon binnen en begint eraan. (MB)

INTO THE JAM: BREAKDANCE SESSION 4/9 (16+), Muntpunt, muntpunt.be

The Roses

Colman vs. Cumberbatch

Is een herinterpretatie van The war of the Roses (1989), de zwarte echtscheidingskomedie van Danny DeVito met Michael Douglas en Kathleen Turner, wel een goed idee? Dat valt heus nog wel mee. Het scenario en de vaak erg vileine verbale uithalen zijn bedacht door de scenarist van Poor things en The favourite De Britse klasbakken Olivia Colman en Benedict Cumberbatch vertolken het koppel dat zichzelf de dieperik in bakkeleit.

THE ROSES US, dir.: Jay Roach, act.: Olivia Colman, Benedict Cumberbatch

Arme Austin Butler

Sinds zijn imitatie van Elvis staat pretty boy Austin Butler op de radar van regisseurs met veel persoonlijkheid. Darren Aronofsky ziet in hem een sexy barman, die in het New York van 1998 op de kat van de buurman moet letten en plots Russische maffiosi, Bad Bunny, de drugspolitie en ultraorthodoxe gangsters op zijn nek krijgt. Jawel, de regisseur van duistere, existentiële films als Black swan en The whale trakteert op een actiekomedie!

CAUGHT STEALING US, dir.: Darren Aronofsky, act.: Austin Butler, Zoë Kravitz, Bad Bunny

Hotspot

De komende drie maanden bijt Cinematek zich vast in de neo-noir, die van de jaren 1990 zo’n mooi filmdecennium maakte. Een kans om klassiekers als The usual suspects, Basic instinct, Lost highway, Reservoir dogs, Fargo, Se7en of Heat op het grote scherm te zien. Voor wie liever iets nieuws ontdekt of nogal gehecht is aan de aanwezigheid van een femme fatale zijn er zwoele, sombere films als The hot spot van Dennis Hopper. (NR) US NEO-NOIR FROM THE 1990S 1/9 > 30/11, Cinematek, cinematek.be

Molenfest

Met zijn zonnige terras, eenvoudige keuken en feestelijke sfeer is Schmet een onontbeerlijke zomerse ontmoetingsplek.

Het nieuwe adres van Frédéric Nicolay ligt op een steenworp van het Justitiepaleis en valt meteen bij aankomst al in de smaak –onder meer te danken aan de jonge uitbater Noah Lao, die het restaurant vult met een aanstekelijke energie. Het terras is tegen de gevel genesteld, baadt in het licht en is met plaats voor een 120-tal gasten erg groot. Vernevelaars en een L-vormige opstelling nodigen uit om plaats te nemen.

Binnen zorgt een stedelijke soberheid voor structuur, of het nu gaat om de ruwe betonnen muren, de piramidevormige houten blokken uit Caïro, de massief houten tafels of de tinnen toog die het stempel van

de Ateliers Nectoux draagt. Aan de muur hangen discreet vijf foto’s van de Brusselse kunstenaar Stephan Goldrajch. Samen zorgen al deze elementen voor een doeltreffende inrichting, die allesbehalve kil is. Wat de keuken betreft, biedt Schmet een korte kaart, die zowel streetfood als kleine, verzorgde gerechten aanreikt. De huisgemaakte smashburger (12 euro), die bij het serveren met wodka wordt geflambeerd, is een absolute must. Zacht briochebrood, licht gerookte saus, sappige steak: een eenvoudig maar zeer goed uitgevoerd gerecht.

Liefhebbers van vegetarische gerechten kunnen kiezen voor de heerlijke halloumibietensandwich (6,50 euro), geserveerd op een luchtig broodje van bakkerij Balkan en op smaak gebracht met een vleugje citroenyoghurt en verse koriander. Met veel plezier eten we ook van een chakchouka (7

euro) en wat knapperige huisgemaakte frietjes (6 euro) – alleen jammer dat er geen kleine hapjes zijn om bij het aperitief op te peuzelen. Om te drinken is de huisgemaakte ijsthee met hibiscus (4,50 euro) een schot in de roos: verfrissend en niet te zoet. De klassieke cocktails – een basil smash (14 euro), een spritz (9,50 euro) of een negroni (12 euro) – maken de korte maar doeltreffende kaart compleet.

Bij Schmet zal je geen ingewikkelde formules of onbetaalbare prijzen tegenkomen: hier wordt gestreefd naar toegankelijkheid, zowel op het bord als qua sfeer. Of het restaurant, ondanks de afgelegen ligging, even succesvol wordt als Château Moderne, het nieuwe vlaggenschip van Nicolay, valt nog af te wachten.

TEKST: MICHEL VERLINDEN FOTO: SASKIA VANDERSTICHELE

Eat & Drink

Quatre Brasstraat 2, Bruxelles, Instagram: schmet.bxl

Schmet ••••

Inzichten

Wat weet acteur en theatermaker Yves Degryse van het leven?

‘Ik sprak kort met de paus, maar dat was nog te lang’

Welke fout maak je keer op keer tijdens het creatieve proces?

Telkens weer van A naar B willen gaan en telkens ook weer vergeten dat dat alleen maar kan via W, dan terug naar D, om uiteindelijk via O bij Y uit te komen.

Achteraf ben ik daar steevast heel dankbaar om. De fout is eigenlijk een cadeau, en ik hoop er altijd op.

Wat heeft je werk of je publiek je geleerd over het leven of over jezelf?

Wij zijn ronduit niets zonder elkaar.

Doe je iets bijzonders op je verjaardag?

Pas toen ik besefte dat mijn lief en mijn kinderen dat echt leuk vinden.

Waar trakteer je jezelf af en toe op?

De zee, een meer, water.

Wat doe je anderen graag cadeau?

Binnenkort doe ik mijn geliefden de zee cadeau, echt waar.

Met welke quote durf je al eens uit te pakken?

“Perhaps all the dragons in our lives are princesses who are only waiting to see us act, just once, with beauty and courage,” van Rainer Maria Rilke.

Welk vreemd voorwerp slingert er rond in je huis?

Werkelijk elk van de vele schitterende voorwerpen die mijn lief verzamelt, heeft die status.

Waar kijk je naar uit in de nabije toekomst?

Straks met BERLIN Living apartment together brengen in Brussel, True copy gaan tonen in Shanghai, in de tunnel duiken van een nieuw seizoen van NTGent, en leren zeilen om 360 graden in het rond te kunnen blijven kijken.

Bij welke historische gebeurtenis was je graag aanwezig geweest? De oerknal.

• Yves Degryse (1977) studeerde bij Dora van der Groen, maakte deel uit van theatercollectief SKaGeN en richtte in 2003 met Bart Baele en Caroline Rochlitz theatergezelschap BERLIN op, dat in 2015 een Ultima voor Podiumkunsten won

• Sinds 2023 vormt Degryse met Barbara Raes en Melih Gençboyacı de artistieke leiding van NTGent

• Als acteur speelde hij onder meer mee in De helaasheid der dingen, Callboys en Chantal

Bij welke historische gebeurtenis had je graag ingegrepen?

Die van de afgelopen twee jaar.

Waar welke andere plek zou je graag willen verhuizen en om welke reden?

Portugal. Omdat ik er ooit even mocht wonen en er sindsdien een permanent verlangen in mij verblijft.

Wie verdient het écht om heilig te worden verklaard?

Mijn ouders, al zouden ze daar serieus om vloeken.

Wie is de bekendste persoon met wie je ooit sprak?

Paus Johannes Paulus II. Het was kort, maar naar mijn bescheiden mening nog steeds te lang.

Hoeveel personen ben jij verwijderd van bekende persoon X?

Ik ben maar één stap verwijderd van Brad Pitt en Nick Cave, en dat via dezelfde persoon.

Doe eens een toekomstvoorspelling

We hangen eraan voor de moeite. Welke levenswijsheid wordt overschat?

Alles komt goed.

Welke zin mag er op je doodsprentje komen te staan?

“I’m glad I didn’t die before I met you,” uit ‘First day of my life’ van de Amerikaanse band Bright Eyes.

MICHAËL

BELLON

Living Apartment Together van BERLIN en NTGent, naar een scenario van Yves Degryse en Angelo Tijssens, is van 4tot en met7/9 te zien op het kruispunt van de Grootsermentstraat en de Hopstraat (Papenvest), kaaitheater.be

© MICHIEL DEVIJVER

in the mood

Taalcursussen

Cours de langue

Language courses

Nederlands, français, English, Deutsch, português, italiano, español, русский,Ελληνικά,

Schrijf je online in voor een dag-, avond- of zaterdagcursus, online of in de klas

Inscrivez-vous en ligne à un cours du jour, du soir ou du samedi, en ligne ou en classe

Enrol online for day, evening or Saturday, online and in class 02 882 50 70 info@cvosemper.be cvosemper.be

Jij brengt de goesting. Wij de stad.

hC e c k a llecursussen engetuigen i s nes

ADVERTENTIE

Haal je gratis brochure in een van de 22 gemeenschapscentra, bibliotheken of Muntpunt. Kijk op N22.brussels.