2012 Bisdomblad Augustus, Jaargang 90 by Jaap van Eeden

Jaargang 90, augustus 2012

geloof

VAKANTIE

LEEG WORDEN, RUIMTE MAKEN

kerk

mens

maatschappij

IEDERE ZONDAG IS HET VAKANTIE

Van de redactie Gravendienst A.C. van der Burgt & Zn. VOF

de Bonth van Hulten bv

Alde Biezenstraat 30 • 5421 BG Gemert Tel: 06 537 188 49 Fax: 0492 36 78 78 bgg. 06 510 524 69 www.vanderburgtgemert.nl E-mail: pburgt@xs4all.nl

Postbus 115 - 5250 AC Vlijmen - Telefoon 073 - 5119022 E-mail bvh@volkerwessels.com - Website www.bonthvanhulten.nl

• Gespecialiseerd in delven en dichten van graven • Op en herbegraven op begraafplaatsen en evt. overbrengen naar andere begraafplaats • Ruimen, op en herbegraven van gehele begraafplaatsen in heel Nederland • Het ruimen van grafmonumenten en tekens afvoeren en vernietigen • Het ruimen van grafkelders • Plaatsen van nieuwe grafkelders • Ook voor andere graafwerkzaamheden kunnen wij u van dienst zijn

Bouw • Restauratie • Projectontwikkeling

Is voor u de vakantie ook weer voorbij? Velen hebben er een heel

Als extraatje een 8 pagina's groot katern met de bekendste

jaar lang naar uitgezien en dan gaan die drie, vier weken ineens heel

plaatsen van Mariadevotie in ons bisdom. Als u uw vakantie nog

snel om. Uitrusten, geestelijk bijtanken, de bakens even verzetten.

tegoed heeft, wilt u een van deze plaatsen van verering misschien

‘Vacare’: leegmaken heeft wel degelijk een functie.

aandoen tijdens een dagje-uit. En anders kunt het boekje bewaren voor de oktobermaand.

Na de tweede wereldoorlog besefte de kerk dat met de stijgende welvaart het (geestelijke) welzijn niet veronachtzaamd mocht wor-

In het septembernummer besteden we aandacht aan het Sint-

den. ‘Mens sana in corpere sano’, een gezonde geest in een gezond

Janscentrum, dat 25 jaar geleden door mgr. J.G. ter Schure sdb

lichaam was het adagium. We hadden onze eigen katholieke ver-

werd opgericht en sindsdien het diocesane opleidingscentrum is

enigingen op sportief, sociaal en cultureel gebied. We blikken in

voor priesters, diakens en pastoraal assistenten.

dit nummer terug op een paar van huis uit katholieke fenomenen

Maar eerst dit staartje van de vakantie. We wensen u veel leesple-

die met vakantie en toerisme te maken

zier!

hebben: de jubilerende, door de parochie Loon op Zand opgerichte Efteling, het meer dan 50 jaar oude Haarense

Jaap van Eeden, wnmd. hoofdredacteur

Jeugdcircus Il Grigio van pastoor Verrijt, de Toeristenkerk op de camping in Zeeland.

IN DIT NUMMER Van de redactie 3 Kort nieuws 4 Woord van de bisschop 5

Wilt u ook adverteren in het Bisdomblad?

Adv_98x126_H.Servatiuskerk_Appeltern.indd 1

Vertaler of tolk nodig?

60 jaar Efteling: hoe de droom begon 6 Jubilerend attractiepark begon als initiatief van parochie Loon op Zand

01-12-11 13:43

IZO vertaalservice verzorgt vertalingen en tolkendiensten vanuit en naar alle talen in alle denkbare specialismen. Om een perfecte kwaliteit te garanderen wordt alleen met ‘native speakers’ gewerkt. Kwaliteit, nauwkeurigheid, flexibiliteit en het inzetten van de juiste specialist kenmerken IZO vertaalservice.

- - -

HMS Media Exploitatie Europalaan 22

Telefoon : 073-7507000

5232 BC ‘s-Hertogenbosch

Fax : 073-7507049

Postbus 1611

uitgeverij@hmsmediaexploitatie.nl

5200 BR ‘s-Hertogenbosch

www.hmsmediaexploitatie.nl

het voeren van financiële administraties het opmaken van jaarrekeningen het doen van belastingaangiftes het voeren van salarisadministraties

www.rcoppens.nl • 073 – 644 15 08 Wilhelminastraat 1a • 5243 XA Rosmalen

Spaans tegenbezoek werd regenbezoek 12 Een kaarsje bij Maria 13 Hooggeëerd Publiek! 21 Dorpspastoor richtte halve eeuw geleden Haarens Jeugdcircus op

Zowel voor bedrijven, particulieren of kerkelijke organisaties kunnen wij u van dienst zijn bij:

Neem contact op met:

Hulpbisschop draagt H. Mis op in de buitenlucht bij Toeristenkerk in Zoutelande

Uitneembaar katern over plaatsen van Mariadevotie in ons bisdom

Alle talen binnen handbereik! Europalaan 22 – 5232 BC ’s-Hertogenbosch – 073-7507080 vertaalservice@izocommuncatie.nl – www.izovertaalservice.nl

De kerk is er ook op vakantie 9

Heiligenrubriek: Leonardus van Veghel 24 Rubriek Catechese: Werken en rusten 26 Maandlezing 28 Verslag jaarlijkse Priesterdag 29 Colofon/Lezingenschema 30 Agenda's van de bisschoppen/Personalia 31

21 Bisdomblad augustus 2012

Van de redactie Gravendienst A.C. van der Burgt & Zn. VOF

de Bonth van Hulten bv

Alde Biezenstraat 30 • 5421 BG Gemert Tel: 06 537 188 49 Fax: 0492 36 78 78 bgg. 06 510 524 69 www.vanderburgtgemert.nl E-mail: pburgt@xs4all.nl

Postbus 115 - 5250 AC Vlijmen - Telefoon 073 - 5119022 E-mail bvh@volkerwessels.com - Website www.bonthvanhulten.nl

Bouw • Restauratie • Projectontwikkeling

Is voor u de vakantie ook weer voorbij? Velen hebben er een heel

Als extraatje een 8 pagina's groot katern met de bekendste

jaar lang naar uitgezien en dan gaan die drie, vier weken ineens heel

plaatsen van Mariadevotie in ons bisdom. Als u uw vakantie nog

snel om. Uitrusten, geestelijk bijtanken, de bakens even verzetten.

tegoed heeft, wilt u een van deze plaatsen van verering misschien

‘Vacare’: leegmaken heeft wel degelijk een functie.

aandoen tijdens een dagje-uit. En anders kunt het boekje bewaren voor de oktobermaand.

Na de tweede wereldoorlog besefte de kerk dat met de stijgende welvaart het (geestelijke) welzijn niet veronachtzaamd mocht wor-

In het septembernummer besteden we aandacht aan het Sint-

den. ‘Mens sana in corpere sano’, een gezonde geest in een gezond

Janscentrum, dat 25 jaar geleden door mgr. J.G. ter Schure sdb

lichaam was het adagium. We hadden onze eigen katholieke ver-

werd opgericht en sindsdien het diocesane opleidingscentrum is

enigingen op sportief, sociaal en cultureel gebied. We blikken in

voor priesters, diakens en pastoraal assistenten.

dit nummer terug op een paar van huis uit katholieke fenomenen

Maar eerst dit staartje van de vakantie. We wensen u veel leesple-

die met vakantie en toerisme te maken

zier!

hebben: de jubilerende, door de parochie Loon op Zand opgerichte Efteling, het meer dan 50 jaar oude Haarense

Jaap van Eeden, wnmd. hoofdredacteur

Jeugdcircus Il Grigio van pastoor Verrijt, de Toeristenkerk op de camping in Zeeland.

IN DIT NUMMER Van de redactie 3 Kort nieuws 4 Woord van de bisschop 5

Wilt u ook adverteren in het Bisdomblad?

Adv_98x126_H.Servatiuskerk_Appeltern.indd 1

Vertaler of tolk nodig?

60 jaar Efteling: hoe de droom begon 6 Jubilerend attractiepark begon als initiatief van parochie Loon op Zand

01-12-11 13:43

- - -

HMS Media Exploitatie Europalaan 22

Telefoon : 073-7507000

5232 BC ‘s-Hertogenbosch

Fax : 073-7507049

Postbus 1611

uitgeverij@hmsmediaexploitatie.nl

5200 BR ‘s-Hertogenbosch

www.hmsmediaexploitatie.nl

het voeren van financiële administraties het opmaken van jaarrekeningen het doen van belastingaangiftes het voeren van salarisadministraties

www.rcoppens.nl • 073 – 644 15 08 Wilhelminastraat 1a • 5243 XA Rosmalen

Spaans tegenbezoek werd regenbezoek 12 Een kaarsje bij Maria 13 Hooggeëerd Publiek! 21 Dorpspastoor richtte halve eeuw geleden Haarens Jeugdcircus op

Zowel voor bedrijven, particulieren of kerkelijke organisaties kunnen wij u van dienst zijn bij:

Neem contact op met:

Hulpbisschop draagt H. Mis op in de buitenlucht bij Toeristenkerk in Zoutelande

Uitneembaar katern over plaatsen van Mariadevotie in ons bisdom

Alle talen binnen handbereik! Europalaan 22 – 5232 BC ’s-Hertogenbosch – 073-7507080 vertaalservice@izocommuncatie.nl – www.izovertaalservice.nl

De kerk is er ook op vakantie 9

Heiligenrubriek: Leonardus van Veghel 24 Rubriek Catechese: Werken en rusten 26 Maandlezing 28 Verslag jaarlijkse Priesterdag 29 Colofon/Lezingenschema 30 Agenda's van de bisschoppen/Personalia 31

21 Bisdomblad augustus 2012

Diocesane opening Jaar van geloof

Cursus Groeien in geloof in het kort:

Op donderdag 11 oktober wordt wereldwijd het Jaar van het

• de thema’s van de bijeenkomsten volgen de inhoud van het

Geloof geopend. Het bisdom van ’s-Hertogenbosch wil bij dit

christelijk geloof zoals dit in de vier delen van de Catechismus

bijzondere jaar aansluiten. In het Bossche diocees start het

wordt verwoord: over het credo (de geloofsbelijdenis), de litur-

Jaar van het Geloof op donderdag 11 oktober om 19.00 uur

gie met daarin de sacramenten, het christelijk handelen en

geopend met een pontificale Eucharistieviering in de kathedrale basiliek St. Jan’ Evangelist. Het speciaal voor het Jaar

het gebed; • er is een basisjaar waar vooral het eigen verstaan van het

van het Geloof samengestelde misformulier voor de evangelise-

christelijk geloof aandacht krijgt, en een verdiepingsjaar waar

ring wordt gevolgd. Iedereen die mee wil vieren is hiervoor van

vooral de systematiek en kerkelijke verwoording van dit geloof

harte uitgenodigd.

centraal staat;

Aansluitend op de viering is er op het St. Janscentrum een avond met een lezing over het thema 'gelovig zijn vandaag'. Geloven is immers nooit vanzelfsprekend. Er zal daarom worden ingegaan op de obstakels die we bij het geloven tegenkomen, maar ook bij de goede redenen om te geloven en vooral de betrouwbare steunpunten die we daarbij hebben en in het

• zowel het basisjaar als het verdiepingsjaar bestaat uit twintig bijeenkomsten; • in beide jaren worden door de deelnemers kleine werkstukken gemaakt; • de bijeenkomsten zijn telkens op maandagavond van 19.30 tot 21.30 uur op het Sint Janscentrum in ’s-Hertogenbosch;

pastoraat kunnen aanreiken.

Aan de deelnemers wordt een bijdrage van € 90,-- per persoon

De ruimte waar de lezing plaatsvindt is helaas beperkt. Leden

per jaar gevraagd. Aanmelden kan tot 25 augustus 2012,

van de pastorale teams en parochiebestuurders krijgen daar-

e-mail: vormingscentrum@bisdomdenbosch.nl, of: secretariaat

om rond het feest van Maria Tenhemelopneming een uitnodi-

diocesaan vormingscentrum, Parade 11, 5211 KL ’s-Hertogen-

ging voor deze lezing met de mogelijkheid zich aan te melden

bosch. Voor informatie: Ellen Kleinpenning, tel. 073-5232057

(middels antwoordkaart of per e-mail, vóór 1 oktober).

(of secretariaat: 073-5232045).

...................................

Cursus Groeien in Geloof in het kader van pauselijk Jaar

Youcat-bijeenkomsten in het najaar bekend Het concept van YouCat bijeenkomsten wordt het komende jaar voortgezet. Deze jongerenbijeenkomsten rondom de jongerencatechismus vinden eens per maand plaats op verschillende plaatsen in het bisdom. Tijdens een YouCat bijeenkomst wordt er een inleiding gegeven vanuit de YouCat, zijn er deelgroepgesprekken, wordt er Eucharistie gevierd en samen gegeten. Dit jaar zal er aan deze voor de jongeren vertrouwde formule ook

Iedere zondag is een

beetje vakantie Veel mensen zien uit naar hun vakantie. Dat kan ik goed begrijpen. Vaker hoor je iemand zeggen dat hij of zij écht aan vakantie toe is, aan een onderbreking van het werkritme. Mensen ondervinden in hun werk vaak te veel druk en stress, waardoor er weinig ruimte is voor ontspanning. Om gezond te blijven vraagt het lichaam om voldoende beweging en zoekt de geest ruimte om los te komen van de dagelijkse beslommeringen. Het leven van mensen raakt steeds voller. Bood vroeger de zondag nog enig soelaas, ook die dag is nu vaak volgepland.

een voorbereidingsblok voor de WJD worden toegevoegd aan het programma.

Aansluitend bij het speciale Jaar van het Geloof dat Paus

De YouCat bijeenkomsten in het najaar van 2012 zullen zijn op

De vakantie is daarom voor mensen een

de vakantie de ruimte krijgen ook in het

opdracht op maandag, wanneer de werk-

de volgende data:

‘helende tijd’. Het is een periode van ont-

gewone leven weer een plaats krijgen.

week begint, ter hand nemen. En door

• Zondag 30 september in Drunen (Pastoor Vermeulenzaal,

haasting. Mensen creëren ruimte en tijd.

Een goede invulling van de zondag kan

het vieren van de zondag zul je leren ook

Benedictus XVI heeft aangekondigd en dat op 11 oktober

het parochiezaaltje naast de kerk, Raadhuisplein 2, 5151 JH,

Tijd om te rusten, te bewegen, om met

hierbij helpen. De zondag mag een dag

iedere dag een uur ruimte in te bouwen

2012, op de 50ste verjaardag van de opening van het Tweede

Drunen)

elkaar in gesprek te gaan en om het leven

zijn voor God, voor je gezin en voor jezelf.

om zo verbonden te blijven met de wel-

te overwegen. Er is weer tijd om een goed

Wen je aan om op zondag naar de kerk te

daad die de zondag brengt.

boek te lezen, van muziek te genieten

gaan. Maak ruimte om als gezin samen te

en samen gezellig te eten. In zekere zin

zijn. Regel een uitgebreide, rustige maal-

Van harte wens ik u een goede vakantie

geneest ook de ziel. De mens opent zich

tijd. Maak verder geen afspraken, dan

toe en de voorzetting daarvan op de zondagen. Het zal u helpen gelukkig te zijn.

Vaticaans Concilie begint, wordt u uitgenodigd de diocesane cursus Groeien in geloof te gaan volgen. Op die datum is het ook 20 jaar geleden dat de Catechismus van de katholieke Kerk werd gepubliceerd. Twee verjaardagen

• Zondag 28 oktober in Uden (Parochiecenturm, Kerkstraat 25, 5401 BC, Uden) • Zondag 16 december in Oirschot (Pastoraal centrum, Nieuwstraat 17, Oirschot)

die de moeite waard zijn om bij stil te staan. In zijn apostoli-

Alle jongeren uit het hele bisdom zijn van harte uitgenodigd om

voor het wonder van het bestaan. Hij

kun je rusten, bewegen, lezen en naar

sche brief Porta Fidei schrijft de paus dan ook dat hij hoopt dat

deel te nemen aan de YouCat-bijeenkomsten, om zich zo te ver-

vraagt naar God en komt ook tot gebed.

muziek luisteren. Kortom: geef de zondag

velen deze jubilea willen vieren “door de weg van het geloof te

diepen in hun geloof en andere jongeren te ontmoeten.

herontdekken om zo steeds beter de vreugde en het nieuwe

...................................

enthousiasme te belichten van de ontmoeting met Christus”.

rust en ruimte. Op zo’n zondag kan de

Drs. A.L.M. Hurkmans

Een vakantie lijkt me geslaagd wan-

mens zich hernemen en herstellen. Je

Bisschop van ’s-Hertogenbosch

neer alle facetten van het leven die in

kunt weer met vreugde en overtuiging je

De diocesane cursus biedt daar een goede gelegenheid toe. 4

Bisdomblad augustus 2012

Diocesane opening Jaar van geloof

Cursus Groeien in geloof in het kort:

Op donderdag 11 oktober wordt wereldwijd het Jaar van het

• de thema’s van de bijeenkomsten volgen de inhoud van het

Geloof geopend. Het bisdom van ’s-Hertogenbosch wil bij dit

christelijk geloof zoals dit in de vier delen van de Catechismus

bijzondere jaar aansluiten. In het Bossche diocees start het

wordt verwoord: over het credo (de geloofsbelijdenis), de litur-

Jaar van het Geloof op donderdag 11 oktober om 19.00 uur

gie met daarin de sacramenten, het christelijk handelen en

geopend met een pontificale Eucharistieviering in de kathedrale basiliek St. Jan’ Evangelist. Het speciaal voor het Jaar

het gebed; • er is een basisjaar waar vooral het eigen verstaan van het

van het Geloof samengestelde misformulier voor de evangelise-

christelijk geloof aandacht krijgt, en een verdiepingsjaar waar

ring wordt gevolgd. Iedereen die mee wil vieren is hiervoor van

vooral de systematiek en kerkelijke verwoording van dit geloof

harte uitgenodigd.

centraal staat;

pastoraat kunnen aanreiken.

Aan de deelnemers wordt een bijdrage van € 90,-- per persoon

De ruimte waar de lezing plaatsvindt is helaas beperkt. Leden

per jaar gevraagd. Aanmelden kan tot 25 augustus 2012,

van de pastorale teams en parochiebestuurders krijgen daar-

e-mail: vormingscentrum@bisdomdenbosch.nl, of: secretariaat

om rond het feest van Maria Tenhemelopneming een uitnodi-

diocesaan vormingscentrum, Parade 11, 5211 KL ’s-Hertogen-

ging voor deze lezing met de mogelijkheid zich aan te melden

bosch. Voor informatie: Ellen Kleinpenning, tel. 073-5232057

(middels antwoordkaart of per e-mail, vóór 1 oktober).

(of secretariaat: 073-5232045).

...................................

Cursus Groeien in Geloof in het kader van pauselijk Jaar

Iedere zondag is een

een voorbereidingsblok voor de WJD worden toegevoegd aan het programma.

Aansluitend bij het speciale Jaar van het Geloof dat Paus

De YouCat bijeenkomsten in het najaar van 2012 zullen zijn op

De vakantie is daarom voor mensen een

de vakantie de ruimte krijgen ook in het

opdracht op maandag, wanneer de werk-

de volgende data:

‘helende tijd’. Het is een periode van ont-

gewone leven weer een plaats krijgen.

week begint, ter hand nemen. En door

• Zondag 30 september in Drunen (Pastoor Vermeulenzaal,

haasting. Mensen creëren ruimte en tijd.

Een goede invulling van de zondag kan

het vieren van de zondag zul je leren ook

Benedictus XVI heeft aangekondigd en dat op 11 oktober

het parochiezaaltje naast de kerk, Raadhuisplein 2, 5151 JH,

Tijd om te rusten, te bewegen, om met

hierbij helpen. De zondag mag een dag

iedere dag een uur ruimte in te bouwen

2012, op de 50ste verjaardag van de opening van het Tweede

Drunen)

elkaar in gesprek te gaan en om het leven

zijn voor God, voor je gezin en voor jezelf.

om zo verbonden te blijven met de wel-

te overwegen. Er is weer tijd om een goed

Wen je aan om op zondag naar de kerk te

daad die de zondag brengt.

boek te lezen, van muziek te genieten

gaan. Maak ruimte om als gezin samen te

en samen gezellig te eten. In zekere zin

zijn. Regel een uitgebreide, rustige maal-

Van harte wens ik u een goede vakantie

geneest ook de ziel. De mens opent zich

tijd. Maak verder geen afspraken, dan

toe en de voorzetting daarvan op de zondagen. Het zal u helpen gelukkig te zijn.

• Zondag 28 oktober in Uden (Parochiecenturm, Kerkstraat 25, 5401 BC, Uden) • Zondag 16 december in Oirschot (Pastoraal centrum, Nieuwstraat 17, Oirschot)

die de moeite waard zijn om bij stil te staan. In zijn apostoli-

Alle jongeren uit het hele bisdom zijn van harte uitgenodigd om

voor het wonder van het bestaan. Hij

kun je rusten, bewegen, lezen en naar

sche brief Porta Fidei schrijft de paus dan ook dat hij hoopt dat

deel te nemen aan de YouCat-bijeenkomsten, om zich zo te ver-

vraagt naar God en komt ook tot gebed.

muziek luisteren. Kortom: geef de zondag

velen deze jubilea willen vieren “door de weg van het geloof te

diepen in hun geloof en andere jongeren te ontmoeten.

herontdekken om zo steeds beter de vreugde en het nieuwe

...................................

enthousiasme te belichten van de ontmoeting met Christus”.

rust en ruimte. Op zo’n zondag kan de

Drs. A.L.M. Hurkmans

Een vakantie lijkt me geslaagd wan-

mens zich hernemen en herstellen. Je

Bisschop van ’s-Hertogenbosch

neer alle facetten van het leven die in

kunt weer met vreugde en overtuiging je

De diocesane cursus biedt daar een goede gelegenheid toe. 4

Bisdomblad augustus 2012

60 Jaar Efteling:

Hoe de droom begon Dit jaar bestaat de Efteling 60 jaar, gerekend vanaf de opening in 1952 van het beroemde Sprookjesbos. Eerder dit jaar werd dat jubileum gevierd met de opening van de nieuwste attractie van het attractiepark dat sinds jaren de nummer 1 bestemming is voor een dagje uit in eigen land, Aquanura. Ook bisschop Hurkmans was een van de genodigden. Want wist u dat het initiatief voor de sprookjeswereld in Kaatsheuvel een paar jaar eerder genomen werd door de pastoor van Loon op Zand? En dat ernstig zieke kinderen in de naar de mascotte van het park genoemde Villa Pardoes terecht kunnen voor een droomvakantie met het gezin?

De aandacht voor kwetsbare kinderen loopt als een rode draad door de geschiedenis van de Efteling, ook al is het niet meer ‘de katholieke geest’ die het beleid bepaalt. We schrijven de jaren dertig van de vorige eeuw, aan de vooravond van de tweede wereldoorlog. Het leven is hard in de Langstraat. De rol van de kerk is belangrijk, want de bevolking is grotendeels katholiek, de gezinnen zijn groot en het gevecht om het bestaan wordt bepaald door de economische crisis die het tweede grote gewapende conflict van deze eeuw zal voortbrengen. De kerk laat het lot van de arbeider niet onberoerd: zij wil het zware leven verlichten en optillen naar een hoger plan door hen gepaste vormen van sport en ontspanning aan te bieden. In deze periode begint in feite de geschiedenis van de Efteling. Het zijn pastoor F.J. de Klijn en zijn kapelaan E. Rietra die samen met de voorzitter van voetbalvereniging DESK in 1933 het voortouw nemen tot het oprichten van een R.K. Sport- en Wandelpark op de bos- en zandgronden die behoren tot de parochies St. Jan en St. Jozef in Loon op Zand en Kaatsheuvel. Onder begeleiding van de Nederlandsche Heidemaatschappij gaat in 1934 de eerste schop de grond in. In 1936 krijgt het sportpark een uitbreiding met een speelweide, een grote speeltuin met glijbaan, een kabelbaan en een draaimolen. De Broeders van Liefde houden op het park jaarlijks vakantiespelen voor kinderen. In katholieke geest Na de oorlog kent de schoenindustrie in de Langstraat een periode van ongekende bloei en de behoefte aan recreatiemogelijkheden overstijgt hetgeen het sportpark te bieden heeft. 1949 is

een recordjaar voor het park, niet in het minst door de expositie De Schoen, die in de zomermaanden plaatsvindt, compleet met een lunapark dat, zo is in de vergunning voor de tentoonstelling bepaald, een permanente plaats krijgt op het sportpark. Hier komt de geboorte van de Efteling in een stroomversnelling. Op 1 augustus 1949 wordt architect Heijdelberger door de burgemeester en de gemeentesecretaris, pastoor De Klijn en kapelaan Rietra ontboden op het gemeentehuis om de plannen te bespreken voor een 'groot recreatiepark met bergen en 10 hectare water'. Een en ander wordt in 1950 tijdens een bijzondere vergadering in de pastorie van de St. Jozefparochie bezegeld. Tijdens die vergadering worden de statuten van het Sportpark gewijzigd en de naam veranderd in Natuurpark de Efteling. Doel van de nieuwe stichting is “de lichamelijke ontwikkeling en ontspanning van de inwoners der gemeente Loon op Zand en de bevordering van het tourisme naar en binnen de gemeente, een en ander in katholieke geest”. Dit zijn de baringsweeën van de huidige Efteling, die de opening van het Sprookjesbos in 1952 aanhoudt als start van het huidige attractiepark. De kerk heeft al lang geen vinger meer in de pap bij de Efteling. In 1968 komt er een exploitatiestichting voor het Natuurpark en op 6 augustus 1968 kondigt Rietra, die inmiddels pastoor is en de laatste geestelijke die zitting heeft in het Stichtingsbestuur, zijn vertrek aan. Zijn plaats wordt ingenomen Karel van Tuijn, een neef van Rietra en huisarts in Loon op Zand.

Een droomvakantie in Villa Pardoes Villa Pardoes is een vakantieverblijf voor ernstig, mogelijk levensbedreigend zieke kinderen in Kaatsheuvel. Een gratis week vakantie voor het hele gezin. Met vader, moeder, broers en zusjes, zelfs met hun opa’s en oma’s. Even geen doktoren, geen witte jassen, maar plezier maken met het hele gezin. Wekelijks is er plaats voor acht gezinnen (tot 6 personen) uit Nederland en Vlaanderen. Zeven dagen per week worden ze van 9.30 tot 21.30 uur met liefde en zorg omringd door zo’n 130 vrijwilligers, de gastheren en –vrouwen van de Villa. Die doen spelletjes en activiteiten met hen, zorgen voor het onderhoud en de schoonmaak en fungeren als vangnet voor de kinderen en hun familie. Dat alles om het verblijf voor hen zo zorgenloos mogelijk te maken. Aan vrijwilligers is geen gebrek. Helemaal zelfstandig De aandacht voor kinderen loopt als een rode draad door de geschiedenis van de Efteling, met name voor kwetsbare kinderen, ook al is het al lang niet meer 'de katholieke geest' die het beleid van het park bepaalt. Villa Pardoes, in 2000 opgericht door Stichting Natuurpark de Efteling, functioneert al bijna 12 jaar helemaal zelfstandig. Frank van Helvoirt is 67 jaar, gepensioneerd vertegenwoordiger, hij is weduwnaar en sinds 6 jaar één van de 130 vrijwilligers van Villa Pardoes. “We maken wel gebruik van diensten van de Efteling - de post, ict en administraBisdomblad augustus 2012

60 Jaar Efteling:

De kerk is er

ook op vakantie tie - en ze zijn een structurele sponsor. Daarnaast hebben onze gasten gratis toegang tot het park. We hebben aan de overkant van de weg een eigen entree voor de gezinnen van Villa Pardoes. Ik geef meestal een van de kinderen de sleutel en vraag dan: ‘Heb jij wel eens de Efteling opengemaakt?’ Dat is maar iets van een paar seconden, maar dat vinden ze natuurlijk prachtig: ik heb de Efteling opengemaakt!” Wachtlijst voor vrijwilligers Aan vrijwilligers geen gebrek,zoals gezegd, er is zelfs een wachtlijst voor gastheer/gastvrouw. Welke organisatie kan dat vandaag de dag nog zeggen...? Frank is begonnen in de Villa via de Reiki-behandelingen die hij met de gastgezinnen deed. Als zij daarvoor openstaan en dat willen. Reiki veronderstelt een universele energie die door de handen werkt. Iedere mens heeft de kracht in zich deze energie te gebruiken, te geven. (Ga maar na waar je handen naar toe gaan als een kleuter gevallen is: naar de pijnlijke plek. Wat je in het liefdegevoel voor de kleuter onbewust doet, doe je bij een behandeling met Reiki bewust). “De kinderen zijn vaak erg druk en ouders erg gestrest en het is met name rust die je met reiki overbrengt”. Na de dood van zijn vrouw heeft Frank zich aangemeld voor als 8

Bisdomblad augustus 2012

gastheer. Hij wijst naar buiten, waar bouwvakkers, zo vlak voor hun vakantie, nog druk aan het werk zijn. “Daar komt De Poef, een soort theater bij de Villa voor presentaties, optredens, evenementen en festiviteiten”, vertelt hij. “Dat zal hier ook wat meer rust brengen in huis,” is zijn overtuiging. Omdat de Villa toch zieke kinderen te gast krijgt, is de accomodatie daarop ingericht: als het nodig is dan zijn er rolstoelen, hoog/laagbedden, tilliften en dergelijke beschikbaar. Er is een uitgebreid medisch vangnet paraat, maar medische ondersteuning is er in het complex niet. “Witte jassen, daar hebben ze al zo vaak mee te maken, dat moet hier even niet aan de orde zijn. Niet voor niets is onze slogan: ‘Villa Pardoes, daar vergeet je àlles!’ Dat geldt voor de kinderen die ziek zijn even goed als voor de ouders en het gezin, voor de hele omgeving.” Ouders adviseert hij vaak om eenmaal thuis verder te gaan met reiki. “Je hebt er twee handen voor nodig en die heb je altijd bij je. Je kunt er energie door krijgen, soms zelfs pijn mee verlichten. Je moet het natuurlijk niet zien in plaats van een medische handeling, maar het kan wel aanvullend positief uitpakken”. Daar doe je het voor Rust is belangrijk, maar anderzijds is

er voor de kinderen en hun gezinnen heel wat te doen. In huis (wat handig is als het slecht weer is), want er is speelgoed te over en zeg nou, waar vind je in huis een glijbaan en een zandbak? En hoewel de Efteling natuurlijk een grote trekpleister is voor de gezinnen, staan voor wie dat wil ook een scala aan andere activiteiten klaar, zoals een bezoekje aan Attractiepark Toverland, de Beekse Bergen, de bioscoop en taartjes bakken bij bakkerij Piekfijn in het dorp. Frank werkt nooit op vrijdag, de wisseldag in de Villa, en mist daardoor vaak het moment dat de gezinnen weer naar huis gaan, maar uit alles merkt hij dat het hen dan goed gedaan heeft: brieven, mailtjes, foto's die naderhand gestuurd worden, werkstukken. “Daar doe je het voor!” zegt hij niet zonder trots.

G. van het Hof Bronnen: De Efteling; kroniek van een sprookje; H. vanden Diepstraten ISBN 90 4390 416 3

Heeft u ooit in de openlucht, zittend op een stoel in het gras en genietend van de omgeving en het geluid van de natuur, een heilige Mis bijgewoond? Wie weleens op vakantie in Zeeland is geweest, zal deze vraag wellicht met 'ja' kunnen beantwoorden. Toegegeven, ook hier heeft de secularisatie hard toegeslagen, maar in sommige badplaatsen vindt u ze nog: de zogeheten strandkerken. De Toeristenkerk Sint Catharina in Zoutelande is er zo een. Al meer dan vijftig jaar. Vorige maand had ze twee Bossche celebranten te gast: hulpbisschop Rob Mutsaerts en diens (priester)broer Ed. Ook voor de schrijver dezes was het vroeg uit de veren en twee uur rijden om de zondagsmis van 10.00 uur bij te wonen.

Het was, kort na de oorlog, pastoor Snel van de Petrus en Paulusparochie in Middelburg die, met volmacht van mgr. Baeten, de toenmalige bisschop van Breda, van start ging met het toeristenpastoraat in Zoutelande. De badplaats telde in het hoogseizoen soms wel 1200 vakantiegangers, die er meestal een maand verbleven. De weg naar de opening van de toeristenkerk bleek niet eenvoudig, zo blijkt uit de haar analen. Pastoor Snel ijverde al sinds 1947 voor de bouw van een toeristenkerk, nadat katholieke badgasten, vele met grote gezinnen en meest afkomstig uit Brabant

Bisdomblad augustus 2012

De kerk is er

Bisdomblad augustus 2012

G. van het Hof Bronnen: De Efteling; kroniek van een sprookje; H. vanden Diepstraten ISBN 90 4390 416 3

Bisdomblad augustus 2012

driehonderd jaar later, kort na de beeldenstorm in 1566, werd deze kerk voor rooms-katholieke erediensten gesloten. In 1964 vroeg de toenmalige bisschop van Breda aan de paters van de Heilige Harten in het Brabantse Bavel of zij bereid waren de diensten te verzorgen. Pater Johan van Berkel begon ermee in het toeristenseizoen 1964-1965. Van Berkel kwam -tot 2006- ieder weekend, met zijn bromfiets, vanuit Bavel naar Zoutelande. Zijn opvolger was pater Rameckers die in 2009, bij het naderen van zijn 84-ste verjaardag en na veertig jaar trouwe dienst, afscheid nam. Sinds die tijd worden de meeste vieringen gedaan door Jan van Oers.

De kerkgangers kennen het recept: ze pakken allemaal een comfortabele stoel en zoeken een zonnig plekje op het gazon en Limburg, herhaaldelijk hadden gevraagd of het niet mogelijk was om tenminste op de zondagen in Zoutelande de heilige Mis bij te wonen. Want de afstand naar Middelburg was, met de beperkte vervoersmogelijkheden van die tijd, te groot. Kerkelijke en wereldlijke autoriteiten moesten met de bouw in te stemmen en dat vroeg eveneens veel tijd.

10 Bisdomblad augustus 2012

In de begintijd van het toeristenpastoraat werd daarom, bij gebrek aan beter, toevlucht gezocht in een tent. Maar op 7 juni 1959, ongeveer twaalf jaar nadat de eerste stappen waren gezet door pastoor Snel, kon de toeristenkerk dan eindelijk als bakstenen godshuis worden ingezegend. Gedurende de periode 1959-1964 gingen priesters uit Middelburg en Vlissingen in de vieringen voor. De toeristenkerk werd toegewijd van Sint Catharina, de patrones van de voormalige parochiekerk van Zoutelande, die in de tweede helft van de dertiende eeuw werd gesticht. Zo’n

Op de mooie zomerdag dat ik de Toeristenkerk bezoek - het is inmiddels 22 juli en van echt zomerweer is nog nauwelijks sprake geweest – kom ik een half uur vóór de Mis tegelijk aan met hulpbisschop Rob Mutsaerts. Hij zal vandaag samen met zijn broer Ed Mutsaerts celebreren en heeft ook zijn eigen misdienaars meegenomen. We worden verwelkomd door twee leden van de werkgroep. Even later arriveert ook het gastkoor uit Zundert en de eerste kerkgangers parkeren dan al hun fiets op het kerkportaal. “Goede morgen”, klinkt het, en “Gute Morgen”, want een kwart van de kerkgangers, zo schat ik, is van Duitse afkomst. De kerkgangers kennen het recept: ze pakken allemaal een comfortabele stoel en zoeken zich een zonnig plekje op het gazon. De beheerder van de strandkerk luidt de klok en binnen de kortste keren zijn er zo’n kleine honderdvijftig toeristen geklokt. Aan de ingang van de kerk staat een tafeltje met daarop een boek waarin men zijn of haar intentie kan noteren, die later in de Mis tijdens de voorbeden worden voorgelezen.

Ik klamp een 74-jarige mevrouw uit Hannover aan die me vertelt dat ze al 40 jaar in Zoutelande vakantie viert. Ze is uitermate enthousiast over het feit dat ze, “wie zuhause”, op zondag de Eucharistie kan bijwonen. Hulpbisschop Mutaerts preekt in het Duits (“Op het gevaar af dat nu helemáál niemand er iets van begrijpt…”) en naar ik kan inschatten valt zijn homilie goed bij zijn gehoor. Hij spreekt over de vakantie als een kans om uit te stijgen boven de sleur van alledag, te zoeken naar innerlijke harmonie, door op tijd stil te zijn, de rust van het hart te zoeken en te bidden. Mgr Mutsaerts krijgt de lachers op zijn hand wanneer hij zegt dat vakantie anderzijds ook een commercieel bedrijf is, een zaak van status, en dat velen met meer stress terugkomen dan dat zij bij aanvang van hun vakantie aan bagage meenamen. Daarom zijn appèl om ook tijdens de Urlaub van tijd tot tijd een kerk binnen te gaan en daar, al is het maar even, tijd te maken voor innerlijke vrede. De voorbeden (zie het kadertje op deze pagina) worden gelezen in het Nederlands en dat was, zo bleekt achteraf, voor de Duitse kerkgangers geen probleem. Zoals een heer me na de Mis toevertrouwde: “de viering heeft ons toch verbroederd”. Als de Mis ten einde is kan wie dat wil nog een kopje koffie drinken, is het dik 25 graden en lonkt het strand.

Jaap van Eeden

Gebeden bij de vakantie Heer, even willen wij rustig zijn, en samen bidden. • Heer, geef ons hart rust, zodat wij loskomen van de spanning die ons voortdurend voortdrijft. Laat ons bidden. • Heer, geef ons hart rust, zodat wij tot de stilte van het gebed kunnen komen. Laat ons bidden. • Heer, geef ons hart rust in deze vakantietijd, zodat wij meer tijd willen maken voor U en voor de anderen. Laat ons bidden. • Heer, geef ons hart rust, door een stille plaats te vinden om Uw Woord te beluisteren. Laat ons bidden. • Heer, geef ons hart rust, zodat wij zorgzaam en moedig onze gewone dagtaak kunnen vervullen. Laat ons bidden. Goede God, geef ons een weldoende vakantieperiode, zodat wij rust vinden in ons hart en de liefde van Uw goddelijk hart voor iedere mens ervaren. Door Christus onze Heer. Amen

Bisdomblad augustus 2012

10 Bisdomblad augustus 2012

Jaap van Eeden

Bisdomblad augustus 2012

Op uitnodiging zijn van 11 tot en met 15 juli 180 Spaanse jongeren op tegenbezoek in ons bisdom geweest. Aanleiding hiervoor was het contact met de gastparochies van de WereldJongerenDagen 2011 in Madrid: Talavera della Reina, Hinojosa de San Vincente en Castillio de Bayuela. Na een geweldige ontvangst van de Bossche jongeren daar, zijn zij op tegenbezoek in Nederland geweest met het bisdom Toledo. Hoewel de Spaanse jongeren slechts kort in Nederland waren, was het voor hen een 10-daagse bedevaart met daarin o.a. bezoeken aan Parijs, Banneux, Lyon en Barcelona. Hoogtepunt waren de drie volle dagen in ons Bossche bisdom. De jongeren zijn tijdens deze dagen gastvrij opgevangen in de Cuijkse parochies, waar de plaatselijke voetbalvereniging JvC (met sinds kort Hans Kraaij jr als trainer!) hun ruimtes gratis ter beschikking had gesteld. Het bezoek werd vooral getekend door regen, maar dat mocht de pret niet drukken, al was de temperatuur voor de Spaanse gasten erg “frigo”! De aankomstavond was vooral een avond van hernieuwde kennismaking met de mensen die vorig jaar de WJD-dagen in het bisdom hebben georganiseerd, het zoeken van slaapplaatsen en een goede nachtrust na vele kilometers reizen. 12 juli was de dag van ’s-Hertogenbosch, met een rondleiding door de kathedraal, bezoek aan het centrum van de stad en een spel dat zou plaatsvinden in de tuin van het St. Janscentrum, maar uiteindelijk door 180 Spaanse jongeren (deels) verkleed midden op de Parade werd uitgevoerd. Mgr. Hurkmans sloot tijdens de lunch in het seminarie aan en vierde aan het begin van de middag met de gasten de eucharistie in de St. Jan. De 12 Bisdomblad augustus 2012

rest van de middag werd doorgebracht in Handel, waar de Spaanse jongeren katechese en rozenkrans hadden in het processiepark en de parochiekerk. De dag erop werd de dag van Cuijk. Na een ochtenwandeling naar het kruisherenklooster en het Erfgoedcentrum in St. Agatha en na het ochtendgebed, was er een inleiding door een Spaanssprekende pater en catechese en gesprekken in kleine groepen, zoals wij dat ook van de WJD kennen. In de kerk van Cuijk volgde een mini-orgelconcert en de ontvangst door de burgemeester van Cuijk, W. Hillenaar. Natuurlijk mocht vrije tijd voor souvenirs niet ontbreken. 's Avonds was er een grote jongerenviering met mgr. Mutsaerts en aansluitend een BBQ en voetbalwedstrijd samen met de jongeren uit ons eigen bisdom. Mgr. Mutsaerts was bereid gevonden om als scheidsrechter in deze kerkelijke wedstrijd op te treden (de Gelderlander kopte daags erna: “Witte boord baas op het Cuijkse voetbalveld”) en de burgemeester deed de aftrap. Helaas moest vanwege een pijnlijke blessure van een Nederlandse speler de wedstrijd na 10 minuten stilgelegd worden. Het spel werd kort hervat en het was maar goed dat het niet langer duurde, want daar verloren de Nederlandse jongeren al met 6-0! Na de prijsuitreiking werd de wissel-

beker door de Spaanse jongeren aan de gewonde Jeffrey gegeven. Een gul en mooi gebaar. De laatste volle dag ging het gezelschap naar Kevelaer. Met de bus een eind op weg en de laatste 7 kilometer lopend, om uiteindelijk bij de genadekapel uit te komen. Daar werd gebeden en de Maria-afbeelding vereerd. Na het avondeten was er tijd voor geleide aanbidding in de bedevaartskerk bij de Lourdesgrot in Katwijk aan de Maas, het hoogtepunt van de bedevaart. Na de aanbidding kregen alle jongeren een brief van een kloosterling, pater of zuster uit Spanje, die voor hen tijdens deze reis baden. Dat maakte op vele jongeren grote indruk. Dan was het tijd om afscheid te gaan nemen: cadeaus werden uitgewisseld, woorden van dank naar alle kanten gesproken en beloofd werd dat we elkaar weer gaan ontmoeten...! De Spaanse jongerenbedevaart naar Nederland was een goede reis voor deze jongeren, maar zeker niet minder inspirerend voor de Nederlandse jongeren in ons bisdom en de parochies, maar ook voor de vele vrijwilligers die dit feest mogelijk hebben gemaakt.

Theo Lamers pr Astrid Bakker

bewaarkatern

Spaans jongeren op tegenbezoek - of was het ‘regenbezoek’?

Vele duizenden bezoeken elk jaar een van de bedevaartplaatsen van ‘Onze Lieve Vrouw’ in ons bisdom. Vooral in de meimaand, vanouds toegewijd aan Maria, maar ook als aanlegplaats tijdens een fietstocht in de vakantie. De Zoete Lieve Moeder in Den Bosch straalt in het licht van honderden kaarsjes, tijdens een mooie zomerdag doen fietsers en wandelaars de Heilige Eik in Oirschot aan en in veel genade-oorden komen groepen pelgrims Maria eer brengen tijdens hun jaarlijkse bedevaart. In dit uitneembare katern staan de belangrijkste vindplaatsen van de Mariadevotie in het Bossche bisdom.

Een kaarsje

Als het aan Gonnie Spronk ligt, gaat alle aandacht uit naar de roeping tot gewijde maagd en de betekenis van de maagdenwijding voor de Kerk. Maar wij willen ook graag weten hoe zij de eerste gewijde maagd van Bisdom Den Bosch is geworden. “Als ik terugkijk, zie ik zo’n mooie rode draad van O. L. Heer door mijn leven lopen.” Ook al wist Gonnie begin 20 al dat ze zich wilde toewijden aan Jezus, pas vele jaren en vele ervaringen later kwam deze bijzondere roeping. “Vooral Moeder Maria heeft me al die jaren bij de hand genomen.”

bij Maria... ’s-Hertogenbosch

O.L. Vrouw; Zoete Lieve Moeder van ’s-Hertogenbosch Het beeld van de Zoete Lieve Moeder van Den Bosch is een staande madonna van ongeveer een meter hoog. Oorspronkelijk was in het hout een plooienkleed gebeeldhouwd, maar nadat in de 15de eeuw de gewoonte was ontstaan de beelden met mantels te tooien, werden vele plooien weggesneden. Maria draagt op haar linkerarm een Jezuskind dat van een latere datum is. In haar rechterhand draagt zij een wereldbol. Het beeld, dat in 1380 opnieuw werd ontdekt, heeft sindsdien altijd in de Mariakapel gestaan. Behalve in het diocesane Mariajaar 2003, toen is de Zoete Lieve Moeder op reis gegaan door het Bisdom van ’s-Hertogenbosch. Het belangrijkste getuigenis over de verering voor de Zoete Lieve Vrouw in de late middeleeuwen en de vroegmoderne tijd vormt het nog steeds in de kathedrale basiliek van St. Jan bewaarde handschrift van het mirakelboek. Het bevat protocollen van 481 wonderen, gedateerd tussen 8 november 1382 en 10 oktober 1603.

Locatie Lieve Vrouwekapel van de kathedrale basiliek van St. Jan Evangelist Adres Torenstraat 16, 5211 KK 's-Hertogenbosch

Bisdomblad augustus 2012

Theo Lamers pr Astrid Bakker

bewaarkatern

Spaans jongeren op tegenbezoek - of was het ‘regenbezoek’?

Een kaarsje

bij Maria... ’s-Hertogenbosch

Locatie Lieve Vrouwekapel van de kathedrale basiliek van St. Jan Evangelist Adres Torenstraat 16, 5211 KK 's-Hertogenbosch

Bisdomblad augustus 2012

Aarle-Rixtel Zetel der wijsheid

O.L. Vrouw in 't Zand

Tilburg

O.L. Vrouw Hasseltse kapel In 1796 werd in de kapel van de Tilburgse 'herdgang' (buurtschap) De

Volgens de oorsprongslegende zou tot ca. 1500 het Mariabeeldje op een wegkruis aan

Hasselt een Mariabeeld geplaatst dat talrijke vereerders aantrok uit

de weg naar Helmond hebben gestaan Tot een van de omwonenden het mee naar huis

de herdgang maar ook uit andere delen van Tilburg en uit de regio.

naam en het in een hoek gooide als speelgoed voor de kinderen. Daarop werd het huis

Volgens een overlevering zou er al vanaf omstreeks 1500 een bijzon-

getroffen door tal van plagen en de bewoners vonden geen rust meer. Toen de man zich

dere Mariaverering zijn geweest, omdat toen een 'vroom man' de kapel

realiseerde wat hij had gedaan, zette hij het beeldje op zijn plaats terug en maakte er

stichtte nadat hij een Mariabeeld had gevonden. Er is ook nog een ander

zelfs tralies voor, zodat het niet meer van zijn plek zou komen. Andere mensen in de

oorsprongsverhaal. In 1576 hielden geuzen huis in de Heikese kerk van

buurt hoorden van het beeld en lieten er een kapel en een altaar bouwen.

Tilburg. Zeer wel mogelijk is dat een der buitgemaakte beelden meegenomen en daar, op de Hasselt, in een put geworpen is. Het vinden van dat

De verering van O.L. Vrouw in 't Zand in Aarle-Rixtel bestond al in de 15e eeuw. Het

beeld zou dan een vingerwijzing geweest zijn van de hemel, om daar een

eenvoudige, pijpaarden Mariabeeldje, dateert uit die tijd en stelt een zittende Madonna

kapel of noodkerk te bouwen. In de loop van haar bestaan is de kapel

(Sedes sapientiae) voor met het kind Jezus op de rechterarm. Het zou in Arendonk (B)

enkele malen vergroot. Tot op heden komen pelgrims, in kleine groepen of

vervaardigd zijn in de pottenbakkerij van de familie van Jan van Eyck. Dergelijke beeldjes

op eigen gelegenheid, naar de kapel voor troost en voorspraak van Maria.

werden vanaf de 14e eeuw vervaardigd als 'souvenir' voor pelgrims. Het Mariabeeld werd verworven in 1796, kort nadat het aan de katholieVast staat dat al in 1480 bedevaartgangers naar O.L. Vrouw in 't Zand trokken. In de

ken was toegestaan om opnieuw de eredienst te vieren in de kapel. Het

19e en 20e eeuw vond een sterke opleving plaats; in 1957 werden processie en bede-

gepolychromeerde houten beeld (18e eeuw) met stijlkenmerken van de

vaart echter abrupt afgebroken door een pastoor die een dergelijke devotie niet meer

barok bestaat uit een buste van Maria met haar kind op de linkerarm.

passend vond. In 1988 zijn de verering van het beeld en de bedevaart op een kleinere

Moeder en kind beschikken over een heel assortiment kleren en sieraden

schaal hersteld.

die in de loop van de tijd geschonken zijn.

Locatie Kapel van O.L. Vrouw in 't Zand Adres Bosscheweg 20, 5735 GV Aarle-Rixtel

Locatie Kapel van O.L. Vrouw Visitatie (Hasseltse kapel) Adres Hasseltplein 7, 5042 AB Tilburg

Oirschot

O.L. Vrouw van de heilige eik

O.L. Vrouw Troosteres der bedrukten

Ommel

O.L. Vrouw Toevlucht in elke nood

De cultus van O.L. Vrouw van de H. Eik stamt uit het begin van de 15e

De cultus rond het Mariabeeld in Ommel is waarschijnlijk rond 1400 ontstaan.

eeuw. Ook na de sloop van de cultuskapel in 1649, bleef men de bede-

Volgens een legende werd het beeld na de vondst langs een weg in Ommel

vaartplaats bezoeken. In de 19e eeuw werd de kapel herbouwd en in

tot drie keer toe naar de kerk te Asten gebracht. Het Mariabeeld zou echter

het begin van de 20e eeuw vergroot. Tot op heden komen er dagelijks

steeds meteen op eigen kracht weer naar de vindplaats zijn teruggegaan.

bezoekers - meestal op eigen initiatief of in kleine groepen - uit de regio,

Later zou een schipper, Jan van der Haven, uit gelofte een kapel hebben

maar ook van verder, naar de kapel, vooral in de mei-maand. Per jaar

gesticht voor O.L. Vrouw van Ommel nadat hij op zee door haar gered was.

zijn dat er naar schatting zo'n 25.000. De kapel van de H. Eik is gelegen aan het riviertje de Beerze, ongeveer

Het ivoren Mariabeeld is 24 centimeter hoog en 5 millimeter dik. De achter-

drie kilometer ten westen van de kom van Oirschot. In de kapel staat

kant van het beeld is geheel onbewerkt. Maria zit op een vijfhoekige troon; op

een altaar met houten retabel, voorzien van een draai-troon waarop een

haar rechterknie draagt zij Jezus, die zegenend de hand opheft. In de linker-

eikenboom te zien is met een kleine (ca. 15 cm) gipsen replica van het

hand houdt zij een appel. In rechte plooien daalt het kleed van de schouders

cultusbeeld dat in de Oirschotse Pieterskerk huist. Op de achterwand

tot op de voeten. Moeder en kind zien strak voor zich uit.

boven de altaartafel staat de titel waaronder Maria hier wordt vereerd: 'Consolatrix Afflictorum' ('Troosteres der Bedrukten').

Vanaf het begin van de verering zouden dankzij O.L. Vrouw van Ommel tal van wonderen zijn geschied. Het beeld heeft sinds de 15e eeuw een aantrekkings-

Bij de kapel stond een eik die in ieder geval in de eerste helft van de

kracht gehad op grote aantallen bedevaartgangers, onder anderen afkomstig

17e eeuw werd beschouwd als de boom waarin, volgens de legende,

uit Duitsland en BelgiĂŤ. Tegenwoordig worden in de maand mei tussen de

herders het beeldje na de vondst zouden hebben geplaatst. Deze boom

55.000 en 60.000 hosties uitgereikt aan bezoekers die Maria komen vereren.

werd de 'Heilige Eik' genoemd.

Locatie Kapel van de H. Eik, behorend tot de parochie van St. Petrus Adres Proosbroekweg 11, 5688 JH Oirschot

Locatie Parochiekerk van O.L. Vrouw Presentatie Adres Marialaan 35, 5724 AB Ommel (Asten)

O.L. Vrouw van Ommel