Timmerfabrikant 7/8-2022

De voordelen op een rij: • Een licht en slank kozijn, dus kostenbesparend; • Vlakke EW-30 deuren met een sponning 15 (renovatie) en 17 mogelijk.

Ook bij grenen/vuren kozijnen!

• CE-proof; • Brandwerende voorzieningen volledig in de deur opgenomen en kozijnonafhankelijk; • Uitvoerbaar als buitendeur en inpandige deur in massieve en vlakke uitvoering.

TIMMERFABRIKANT | NR 7/8 | 2022 | JAARGANG 72

Gecer tificeerde deur/kozijn combinatie!

NR 7/8 | 2022 | JAARGANG 72

HISTORIE NBVT De beknopte historie van de jubilerende NBvT en van de branche gevangen in woord en beeld: acht voorwerpen brengen de geschiedenis tot leven.

OUDSTE EN JONGSTE

U maakt het kozijn, dan zorgen wij voor de brandwerende deur en de certificering van deur en kozijn!

Timmerfabriek Kuiters en Helwig Kozijnen zijn sinds 1947 lid van de NBvT. Gewoonhout uit Wehl is het meest recente lid van de vereniging.

VOORZITTERS Interviews met de huidige NBvT-voorzitter Michel Nijenhuis en zijn voorgangers Taeke Jansen, Mathee van de Vin en Marco Wijma.

Met de brand- en rookwerende deuren van Kegro bent u als RVaPQULUMHIYPRHU[ TL[LLU NLJLY[PÄ JLLYK +H[ RVT[ VTKH[ HSSL brandwerende voorzieningen in de deur zelf zitten. Een standaard KVT-kozijn met 17 mm sponningen is daardoor ruim voldoende ]VVY KL OVVNZ[L IYHUK^LYLUKL JSHZZPÄ JH[PL KPL LY PZ Dat vereenvoudigt de klus aanzienlijk: geen extra (frees)werk, geen extra materiaal en geen extra tijd of kosten. =VVY \^ NLTHR OLIILU ^L HSSL JLY[PÄ JH[LU LU KL[HPS[LRLUPUNLU van onze brand- en rookwerende deuren verzameld op kegro.nl.

Scan de QR-code om toegang te krijgen tot deze informatie.

Zo kunt u de kozijnen met zij- en bovenlichten eenvoudig WYVK\JLYLU NLIY\PRTHRLUK ]HU OL[ 2LNYV JLY[PÄ JHH[

Scan de QR code om toegang [L RYPQNLU [V[ KL JLY[PÄ JH[LU LU detailtekeningen.

Industrieweg 25 6562 AP Groesbeek +31 (0)24 399 95 55

SOCIAL MEDIA KegroDeuren kegro-deuren

info@kegro.nl www.kegro.nl

22_Cover_01R.indd 1

@KegroDeuren

T7

v

BEZOEKADRES

NB

Contact onze specialisten: Telefoon - 024 399 95 55 of Mail - verkoop@kegro.nl

5 JA AR 19-07-2022 08:34

WIE LEVERT WAT? AFZUIGINSTALLATIES

VENTILATIE

CERTIFICERING/ADVIES

HOUT

Voor al uw houtwensen

EXPERTS IN HIJSBANDEN EN VEILIG HIJSEN

Tel: 055 301 47 54 www.evanbuytendijk.nl

PASSIE VOOR BOS & HOUT

Het veilig en volgens de normen hijsen van houten kozijnen en prefab HSB-elementen vereist de juiste hijsbanden en de kennis om deze hijsmiddelen toe te passen. Savix® Transsupply is producent van hijsbanden. Passend bij de toepassing brengen

SPUITERIJ-INRICHTINGEN

BEVESTIGINGSTECHNIEK

wij een advies uit voor de te gebruiken Savix®-systemen en instrueren wij u en uw medewerkers bij het bekwaam toepassen hiervan.

0180 551 552

Hijsbanden voor kozijnen

Hijsbanden voor dakelementen

boogaerdthout.nl

Hijsbanden voor HSB-elementen

REINIGINGSAPPARATUUR

Een schone vloer werkt beter!

HOUT UIT VOORRAAD TRANSSUPPLY

22_Cover_01R.indd 2

T 0577 764 000

Uddel

•

www.savix.nl

E www.verhagenleiden.nl - 071 581 30 30 Reinigingsmachines & Elektrotrekkers

I

info@habrakenhout.nl www.habrakenhout.nl

19-07-2022 08:34

Innovatief beslag, dat hout met de toekomst verbindt.

Duurzame raam- en deursystemen die perspectief bieden.

Hout is meer dan materiaal. Voor veel mensen creëert het een duurzame, authentieke perfectie. Een mening die we al meer dan een eeuw delen. Daarom ontwikkelen we innovatieve oplossingen met liefde voor details. Met productie-geoptimaliseerd TITAN-beslag dat automatisch toleranties compenseert, moderne KFV-meerpuntssluitingen voor deuren in een efficiënt modulair systeem en baanbrekende oplossingen voor een smart home.

Profiteer van onze veelzijdige expertise in hout, geniet van het ruimtecomfort van morgen: www.siegenia.com/nl/houtoplossingen

Ruimtecomfort

22TIM007_008_ADVERTENTIES.indd 3 SIEGENIA_AZ_Holz_NL_Timmerfabrikant_240x290_RZ.indd 1

18-07-2022 14:08 09.02.22 11:24

22TIM007_008_ADVERTENTIES.indd 4

18-07-2022 14:09

BRANCHEHISTORIE

10

JUBILEUMFEEST

18

Bij de verhuizing van Bussum naar Almere kwamen vele met de NBvT-historie verbonden voorwerpen in depot. Een overzicht.

Beachclub O vormde 8 juli het feestdecor voor het 75-jarige bestaan van de Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie.

6 Nieuws

26 Interview Mathee van de Vin

14 Oudste lid NBvT

28 Interview Marco Wijma

16 Jongste lid NBvT

30 Interview Michel Nijenhuis

22 Taco Schoonderwoerd aan het woord

32 Verslag alv NBvT 30 juni 2022

Timmerfabrikant Verschijnt maandelijks, 72ste jaargang.

Abonnementen Jaarabonnement: € 112,11 excl. btw Jaarabonnement buitenland: € 126,12 excl. btw Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan, lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor de vervaldatum is opgezegd bij de abonnementenservice.

Zakelijke abonnementen worden niet tussentijds beëindigd.

Uitgeefteam BDUvakmedia Peter Vorstenbosch (uitgever vakmedia) Martin ten Hoven (salescoördinator) Redactie Kees de Vries telefoon: 06 – 16 71 97 93 E-mail: redactie.tifa@bdu.nl Centrale redactie Linda Hulsman Administratie BDUmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld E-mail: service@bdu.nl Telefoon: 0342 – 49 48 82 Fax: 0342 – 49 42 99 Bank: ING N.V. IBAN: NL90INGB0703719 SWIFT/BIC: INGBNL2A

Opzeggen abonnement Opzegtermijn voor het opzeggen van uw abonnement voor onbepaalde tijd: uiterlijk twee maanden voor de volgende abonnementsperiode.

Advertentieverkoop Martin ten Hoven Telefoon: 0342 – 49 42 91 E-mail: m.t.hoven@bdu.nl

NBVT-VOORZITTERS

24

In deze NBvT-jubileumuitgave komen vier (oud-)voorzitters aan het woord. Taeke Jansen is de senior van het kwartet.

In 75 jaar NBvT (1946-2022) is er veel gebeurd. Los van bevlogenheid en kwaliteit is één ding in de basis hetzelfde gebleven: toepassing van de grondstof hout.

(Foto: Kees de Vries)

Auteursrechten voorbehouden © Timmerfabrikant Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze berusten bij Timmerfabrikant c.q. de betreffende auteur.

Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, scan, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook.

Timmerfabrikant wordt tevens elektronisch opgeslagen en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen in de vorm van artikelen of ingezonden brieven en/of makers van beeldmateriaal worden geacht daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen e.e.a. overeenkomstig de publicatie- en/of inkoopvoorwaarden. Deze zijn bij de redactie ter inzage of op te vragen.

ISSN: 0040-7933

Vormgeving Frizzon B.V., Arnhem Technische realisatie Vellendrukkerij BDU, Werkendam vakmedia

Op werkdagen bereikbaar tussen 09.00 uur en 16.00 uur

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

11_Inhoud_01R.indd 5

5

21-07-2022 09:11

NIEUWS

75 jaar In 1988 kwam ik te werken bij vakblad Houtwereld. Cornelis van Oosterwijk, toenmalig voorzitter van de Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten, zei toen met sonore stem: “Zo, u komt in het hout werken. Als u maar weet dat u er nooit meer uitkomt. Dat houtstof gaat in je bloed zitten.” Het bleken profetische woorden, want ik werk nog steeds ‘in het hout’. De sector doet dat met mensen: je blijft er of heel kort of de rest van je leven.

In mijn nu bijna 35 jaar omspannende loopbaan heb ik in de houthandel en timmerindustrie een aantal karakteristieke mensen ontmoet van wie ik veel heb geleerd.

Niet alleen omdat ze gul waren met hun lach, maar ook in het delen van kennis. Vooral technisch medewerker Joop Wolff en zijn nooit aflatende energie om voor het hout op te komen. Ik denk nog geregeld aan deze veel te vroeg overleden collega.

We deelden een werkkamer in mijn jaren bij Centrum Hout. Hij was de verbinding tussen de houthandel en de timmerindustrie. Met zichtbaar plezier toonde hij mij eens beretrots zijn ‘timmerdas’, een speciale voor NBvT-leden gemaakte stropdas die hij steevast droeg als hij naar alv’s ging. Hij was een van de weinigen buiten het timmervak die er een had ontvangen.

Eenzelfde trots heb ik ook een beetje na zoveel jaren in het hout. Ik werd nu sinds 2011 voor Timmerfabrikant.

De timmerindustrie is een eigenwijze sector, maar ook een met een heldere strategie en passie voor de grondstof hout. Betrokkenheid en passie. Dit jubileumnummer doet daar maar ten dele recht aan. Maar het was een feest deze uitgave te mogen maken.

Dus veel leesplezier!

Kees de Vries

timmerfabrikant @keesdevriesredactie.nl

6

Één miljoenste GND-label in een deur geplaatst Onder toeziend oog van brandspecialist Joric Witlox, voorzitter Brandveilig Bouwen Nederland (BBN) en GND-directeur Henk Breel is op 17 juni het één miljoenste GND-label in een deur geplaatst. Breel: “Een mooie mijlpaal, want dit betekent dat opdrachtgevers, gebouweigenaren en -gebruikers, controleurs en inspecteurs al bij 1 miljoen deuren kunnen aflezen welke beschermende prestaties de deur heeft op het gebied van brand, rook, geluid, inbraak en isolatie.”

BBN is heel enthousiast over het label. Witlox: “Het label zorgt voor transparantie, controleerbaarheid en ook voor een stuk bewustwording. Bij een rood label zijn veel gebruikers toch extra alert. Je vertelt impliciet dat het niet handig is om zo’n deur open te laten staan omdat dat de deur een belangrijke functie heeft bij de bescherming tegen brand of rook. Breel vult aan: “Het GNDzekerheidslabel geeft naast de brandwerendheid ook de rookwerende prestatie van de deur aan. En om in te spelen op de toenemende eisen ten aanzien van de isolatie van de gevel, is de u-waarde ook af te lezen van het GND-zekerheidslabel.

Hiermee willen we het bewustzijn voor de keuze van een goed isolerende deur verder vergroten en bijdragen aan het terugdringen van de CO2uitstoot en verlaging van het energieverbruik.”

Meer informatie: GND Garantiedeuren www.gnd.nl

Weinig kondigt investering aan De Weinig Groep heeft in juni een uitgebreid en grootschalig investeringsprogramma van meer dan 120 miljoen euro aangekondigd. De hoofdlocatie Tauberbischofsheim ontvangt alleen al 70 miljoen van de totale investering. Met de investering wil Weinig de groep en haar hoofdlocatie Tauberbischofsheim in de komende vijf jaar fundamenteel herpositioneren. De investering zal met name gebruikt worden om de massief hout-divisie van het bedrijf verder uit te bouwen. Al 117 jaar is Tauberbischofsheim de thuisbasis van Weinig.

Voor deze locatie is een plan opgezet, waarbij de productie volledig gemoderniseerd en verduurzaamd zal worden. Hiermee wordt de leveringscapaciteit aanzienlijk geoptimaliseerd en zullen ook de arbeidsomstandigheden voor de werknemers verder verbeterd worden. Er wordt onder andere geïnvesteerd in een nieuw logistiek centrum, een nieuw productieconcept, nieuwe productiefaciliteiten, een nieuwe showroom en scholingsruimten

voor klanten en leveranciers.Voor deze transformatie van de infrastructuur is alleen al 70 miljoen euro uitgetrokken.

Ceo Gregor Baumbusch geeft aan dat de houtverwerkende industrie een groeimarkt is, die nu een extra impuls krijgt door duurzaamheid en klimaatbescherming. De vraag naar houtbewerkingsmachines is groot en stijgende. Er wordt daarom nog eens 40 miljoen euro geïnvesteerd in het uitbreiden van het productportfolio. Baumbusch ligt toe: “We hebben nu al wereldwijd het breedste productportfolio op het gebied van massief houtbewerking.

Vooral in de snelgroeiende markt van houtbouw zullen we onze klanten nog meer en betere oplossingen gaan bieden. Zo hebben ze maar één merk nodig voor alle bewerkingsmachines: Weinig.”

Meer informatie: Weinig www.weinig.com

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

11_Column_01L.indd 6

19-07-2022 08:36

NIEUWS

2.800 houtschroeven voor kunstwerk In een kunstwerk van hout, dat op 5 juli op het terrein van ingenieursbureau ABT in Velp werd onthuld, zijn Heco-Topix-plus schroeven gebruikt om de 220 houten onderdelen met elkaar te verbinden. Het trechtervormige kunstwerk is ontworpen door een team van engineers van ABT en gemaakt van Nederlands Larikshout. Hoe fraai het kunstwerk – dat de naam ‘De Houtkroon’ gekregen heeft – ook is; eigenlijk is het bouwwerk een experimenteel proefmodel om de grenzen van houtconstructies te verkennen. “Wij adviseren steeds meer over houtbouwprojecten en door hun groeiende populariteit wilden we ervaring opdoen door te experimenteren met de engineering, de productie en de montage van complexe constructies”, verduidelijkt Chris van der Ploeg, structural engineer bij ABT. “Ons doel was echt de grenzen van de mogelijkheden te onderzoeken. Complexer dan dit kan het in de houtbouw eigenlijk niet.” Het resultaat is een trechtervormig houten kunstwerk van 3,5 meter hoog en 7,5 meter breed, dat op een betonnen sokkel is verankerd.

De constructie bestaat uit 74 driehoeken met 49 unieke

elementen van schillende afmetingen. In het kunstwerk zijn 220 houten balkjes verwerkt, die met behulp van 2.800 Heco-Topix-plus houtschroeven met elkaar verbonden zijn.

Meer informatie: Heco Schrauben www.heco-schrauben.nl

(Advertentie)

FELICITEERT DE NEDERLANDSE BRANCHEVERENIGING VOOR DE TIMMERINDUSTRIE MET HAAR 75-JARIG BESTAAN. EEN PRACHTIGE MIJLPAAL!

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

11_Nieuws_01R.indd 7

7

19-07-2022 08:40

NIEUWS

Milieuwinst houtbouw enorm Bouwen met hout is weer in opkomst.Veel bouwbedrijven zijn er mee bezig. Hout is goed industrieel te bewerken en het slaat CO2 op in plaats van dat er CO2 vrij komt bij de productie zoals bij beton. Eén houten woning slaat ongeveer de jaarlijkse CO2uitstoot op van de cv-ketels van acht huishoudens. Houtbouw is nog wel duurder dan ‘traditionele bouw’. Door schaalvoordelen en hogere CO2-heffingen op beton en bakstenen wordt hout naar verwachting de komende jaren echter een steeds concurrerender bouwmateriaal en maakt goede kans de ‘elektrische auto van de woningbouw’ te worden. Dit concludeert ING Research in het recent gepubliceerde rapport over houtbouw.

Voor de industriële revolutie was hout het belangrijkste bouwmateriaal, ook in Nederland. De afgelopen twee eeuwen is hout echter verdrongen door beton, bakstenen, staal en ook kunststoffen. Deze materialen hebben echter een grote negatieve impact op het milieu. Om dit tegen te gaan overwegen steeds meer bouwbedrijven te gaan bouwen met biobased materialen zoals hout.

“Over bouwen met hout bestaan veel mythes”, aldus Jan van der Doelen, ING Sector Banker Building & Construction, “brandgevaar en de beschikbaarheid van voldoende productiehout zijn de belangrijkste.

Beiden kunnen eenvoudig worden ontkracht.”

Houtbouw is een trend waar bouwbedrijven de komende jaren rekening mee moet gaan

houden.Veel bouwbedrijven hebben echter de afgelopen jaren geïnvesteerd in de industrialisatie van hun bouwproces dat nog voornamelijk op beton en bakstenen is gebaseerd. Om nu om te schakelen naar hout zal voor deze bouwbedrijven leiden tot nieuwe investeringen en ‘sunk costs’ die dan niet meer terugverdiend kunnen worden.

Voor bedrijven die nog niet geïnvesteerd hebben in industrialisatie is bouwen met hout zeker een kans. Ze spelen daarbij in op deze nieuwe trend waar de komende jaren meer vraag naar komt.

Meer informatie: ING Research www.ing.nl

Restauratietimmerlieden ontvangen diploma Op Kasteel Doorwerth ontvingen 11 restauratietimmerlieden onlangs het diploma van de opleiding Specialist Restauratie Timmeren/Metselen. Student Sander Lenting vat kort en bondig samen wat hij vooral heeft geleerd: de taal spreken van een restauratie-architect of monumentenwachter. Deze opleiding wordt georganiseerd door het Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen (NCE) met het Gelders Restauratie Centrum (GRC).

Docent Lammert van Hemert geeft de vakken Bouwgeschiedenis en Restauratietimmerwerk. Zelf is hij namelijk niet alleen bouwhistoricus, maar ook praktiserend restauratietimmerman. Een mooie combinatie blijkt. Hij is trots op de studenten: “Dit zijn mensen met ervaring en passie. Het is erg leuk om bij te dragen aan hun vakmanschap.”

Student Sander Lenting wilde zich graag verder specialiseren als timmerman en door zijn liefde voor het erfgoed belandde hij twee jaar geleden bij erkend restauratiebouwbedrijf Witte Bouw met de toezegging de opleiding Specialist Restauratie Timmeren te mogen gaan volgen. Wat Sander vooral geleerd heeft: “Het lezen van een historisch gebouw, benamingen, bouwstijlen, terminologie, natuursteensoorten, geschiedenis, metselverbanden, boerderijen, landhuizen, kastelen, 8

verdedigingswerken, kapconstructies, kerken, leidekkingen, dakpansoorten, et cetera. Met andere woorden, ik spreek nu dezelfde taal als de monumentenwacht of een restauratie architect.”

De kersverse, gediplomeerde restauratietimmerlieden zijn Kilian Hollander (Dijkhof Bouw), Jos Beijeman (Prins Bouw), Jelle Bulten (Jelle Bulten RO), Jeroen Bronkhorst, Martijn Efdé, Christine Slootstra en Wim

Tijhuis (Draisma Bouw), Swen Hendriks (PHB Deventer), Berry Huisman (Aannemingsbedrijf Timmer), Marcel Limbeek (Timmer- en aannemersbedrijf De Vries) en Sander Lenting (Witte Bouw en aannemersbedrijf).

Meer informatie: NCE www.erfgoedopleidingen.nl

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

11_Nieuws_03L.indd 8

19-07-2022 08:40

Proficiat !

Met het 75-jarig jubileum van de NBvT. We zetten onze goede en constructieve samenwerking graag voort!

Samen optrekken in de ontwikkeling van onze houttechniek opleidingen, samen organiseren van brancheavonden en samen zorgen voor instroom van nieuwe studenten voor de branche.

Namens het

uw vakschool !

Amsterdam • Rotterdam

www.hmcollege.nl

Bos Machines feliciteert de NBvT met het 75-jarig jubileum!

Al meer dan 35 jaar maken wij machines voor de timmerindustrie, met passie, vakmanschap en focus op innovatie.

En dat doen we voor u.

BMH 3D Master aansturingssoftware vanuit 3D

BMH Framemaster bewerkingscentrum voor prefab

BMH Windowmaster CNC bewerkingscentrum

BMH Sawmaster automatische afkortinstallatie

BMH Gluemaster automatische lijmopbrengmachine

BMH Pressmaster automatische opsluitrobot

Mijlweg 5, Vianen • T 0347 377 000 • info@bosmachines.nl

22TIM007_008_ADVERTENTIES.indd 9

www.bosmachines.nl

18-07-2022 14:09

NBVT 75 JAAR

Het heden ligt deels in het verleden B r an ch e h i st o r i e i n a cht voorwe rpe n Bij de verhuizing van Bussum naar Almere kwamen vele met de NBvT-historie verbonden voorwerpen in depot. Adri Bras (interne zaken NBvT) waakt over deze voorwerpen en kent voor een belangrijk deel de verhalen. De beknopte historie van de vereniging in acht voorwerpen.

TEKST EN FOTO’S Kees de Vries

1. Schilderijtje Eendracht maakt macht. Samen werken is samen leven.

Zoveel hoofden zoveel zinnen. Er zijn veel spreekwoorden die passen bij dit schilderijtje van aan elkaar geknoopte ezels.

Al voor de oorlog verenigden timmerfabrikanten zich in vrijwel elke provincie in verbanden. Die verbanden werden in de bezettingstijd en kort daarna erg belangrijk. Oudvoorzitter Taeke Jansen: “Hout was tijdens de oorlog en korte tijd daarna op de bon. Als je was aangesloten bij een verband, kreeg je bonnen en dus hout. Niet-leden hadden het nakijken.” In Limburg, met zijn rijke verenigingsleven, en Noord-Holland bestonden redelijk grote en actieve clubs die werden aangevoerd door een bureauhouder. Een functie die te vergelijken is met secretaris/directeur/voorzitter. In Noord-Holland werd die positie bekleed door Dolf van Ommeren. “Hij heeft het initiatief genomen om de verschillende clubjes in 1946 op te laten gaan in regionale afdelingen van de Nederlandse Bond van Timmerfabrieken.”

2. Kasboek(en)

4

10

De administratie werd nauwgezet bijgehouden. Niet in de laatste plaats vanwege de inning van de contibutiegelden. De Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten is statutair opgericht op 30 juli 1946, maar pas na de van regeringswege opheffing van vakgroepsorganisaties in 1950 vanaf januari 1951 in werking getreden.Vakgroep en Bond hadden overigens hetzelfde bestuur. Wel werden in 1948 al Algemene Verkoopwaarden opgesteld en kwam in juni 1947 de eerste landelijke cao voor de Timmerfabrieken tot stand. Als secretaris van de vakgroep fungeerde sinds jaar en dag oud-timmerfabrikant J.C. van Ommeren. De Bond werd gevestigd op Jan Luykenstraat 90 in Amsterdam.Vanwege zijn zwakke gezondheid trad Van Ommeren eind 1950 terug, hetgeen per 1 januari 1951 resulteerde in de aanstelling van Jan van der Valk. Deze voormalige financieel verslaggever bij het Algemeen Handelsblad stond in 1951 aan de geboorte van vakblad De Timmerfabrikant. Hij leerde het timmerjar-

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

33_Artikel_01L.indd 10

19-07-2022 08:41

1

2

gon. “Ik leerde dat een kalf wel of niet ingekroosd kan zijn, trappen een wrong en een kuip kunnen hebben en een verdrijving. Dat tweemaal optree en eenmaal aantree 60 à 65 cm moet zijn en een hoerenkind een horletoet of grondschaaf is”, zo schreef de secretaris zijn het 50-jarig jubileum van de vereniging. Bij zijn eerste hoofdbestuursvergadering zag Van der Valk meer dan 25 personen voor zich. De afdeling Noord-Holland bestond uit meer dan zestig leden. Hij overtuigde in 1951 de Amsterdamse lokale vereniging van timmer- en trappenfabrikanten zich bij de Bond moesten aansluiten. De eerste algemene ledenvergadering vond plaats op 14 juni 1951 in Utrecht. Op de agenda: brandbeveiliging, houtvoorlichting en de maatschappelijke functie van de timmerfabrikant.

3. Wandborden Bij het vijftigjarig bestaan in 1971 ontving de vereniging twee Makkumer wandborden. Het geschenk van de Friese Combinatie met daarop de Friese spreuk laat zich vertalen als ‘Geen woorden maar daden’. De ander, een geschenk van de vakexaminatoren ‘Erkenning Vakbekwaamheid’, bevat met een spreuk vrij naar schrijverskoppel Betje Wolff en Aagje Deken. De afdeling Friesland, Friese Combinatie, werd reeds in 1932 statutair opgericht. De afdeling Groningen en Drenthe stond te boek als de NoordNederlandse Vereniging met eigen rechtspersoonlijkheid. In Limburg was de afdeling identiek met de R.K,Vereniging van Timmer- en Meubelfabrikanten Sint Jozef, in BrabantOost fungeerde als afdeling eveneens een R.K. vereniging.

Uiteindelijk zijn ze allemaal opgegaan in de NBvT. Die landelijke dekking maakte ook de aandacht voor onderwijs en scholing mogelijk. Uitvloeisels daarvan zijn de diverse samenwerkingsverbanden maar ook de oprichting van de timmeropleidingen bij Hout- en Meubileringscollege Rotterdam en de inmiddels opgeheven Stichting Hout en Meubel. De afdeling opleidingen van Centrum Hout werd verzelfstandigd in Hout Opleidings Centrum toen het

3

kennisinstituut voor 100 procent onder de vleugels van de VVNH kwam, de brancheorganisatie voor de houthandel VVNH.

4. Publiciteitsposter Zoveel timmerfabrieken, zoveel details. Het vormde een waardevol instrument om je van de concurrentie te onderscheiden. De eerste KVT – Kwaliteit van houten gevelelementen – werd in 1961 uitgegeven door het Houtvoorlichtingsinstituut en was het resultaat van een reeds in 1954 ingestelde studiecommissie van het Centrum voor Houtresearch, een samenwerkingsverband tussen HVI, TNO en TU Delft. Invoering van nieuwe Europese houtmaten was de voornaamste aanleiding voor de KVT 1968. Details van kozijnen, ramen en deuren werd voor het eerst geregeld in de Standaarddetails Efficiënte Woningbouw 1961 van Bouwcentrum. Deze werden drie jaar geleden gevolgd door de Standaarddetails EW’64 en door de HVI-publicatie Standaarddetails voor Timmerwerk SVT 1964. De overheid schaarde zich achter deze regelgeving. Uit een samenwerking tussen de Studiegroep Efficiënte Woningbouw en het Centrum voor Houtresearch kwamen de Standaarddetails Efficiënt Geveltimmerwerk 1970, kortweg EG’70, die door Bouwcentrum bijna gelijktijdig werden gepubliceerd met de nieuwe KVT 1970, met daarin voor het eerst verplichtende regels voor de droogtegraad van kozijnhout. De standaarddetails werden vanaf 1 januari 1969 door de overheid verplicht gesteld voor de gesubsidieerde woningbouw. In 1985 verscheen de KVT’80. Ditmaal in de vorm van vier Nederlandse Praktijkrichtlijnen van het Nederlands Normalisatie Instituut. De kwaliteit van het timmerwerk werd eerst zelfstandig en daarna onder paraplu van stichting Komo ondergebracht bij Stichting Kwaliteitscontrolebureau voor Hout (SKH). De KVT’95 sluit aan op de nationale beoordelingsrichtlijn BRL0801 van SKH. Inmiddels is op kvt-online.nl een digitale versie beschikbaar. Stichting Garantiefonds Timmerwerk SGT ziet eind 1982 het licht.

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

33_Artikel_01L.indd 11

11

19-07-2022 08:42

Vacature voor Head of Wood Engineering and Kilning Operations (Hoofd Houttechniek en Houtdroging) Accsys Technologies, producent van Accoya® en Tricoya®, ’s werelds grootste merken op het gebied van gemodificeerd hout, is momenteel op zoek naar kandidaten voor de functie van Head of Wood Engineering and Kilning Operations (Hoofd houttechniek en houtdroging).

De nadruk van de functie ligt in eerste instantie op het beheren en verbeteren van onze interne houtdrogingsprocessen en de uitbestede diensten voor het drogen, vingerlassen en lamineren van Accoya®. Andere taken zijn het maken van analyses en het projectmanagement voor de insourcing van aanvullende houttechnische productiestappen, waaronder houtoptimalisatieprocessen en de uiteindelijke productassemblage.

Voor de functie zal worden samengewerkt met de afdelingen Product Development, Engineering, Supply Chain en Quality. Hoewel de werkzaamheden in eerste instantie zijn gericht op onze locatie in Arnhem en dienstverleners in die regio, zal er ook regelmatig worden samengewerkt met onze andere productielocaties. De kandidaat moet daarom aantoonbare ervaring hebben met het samenwerken met diverse internationale teams.

FSC® F000222

Wil jij graag werken voor een bedrijf met een doelgerichte missie, met uitstekende prestaties en duurzame merken, kijk dan voor meer informatie op de carrièrepagina van Accsys: www.accsysplc.com/nl/carrieres.

22TIM007_008_Accsys_100x131mm.indd 1

07-07-2022 13:24

Houten deuvels bestelt u bij WooX! WooX BV staat voor ‘Connecting Wood’, wij doen wat een deuvel doet; verbinden.

Wij verbinden de keten van zagerij tot eindverwerker.

Bij houtendeuvels.nl bestelt u gemakkelijk online.

Vraag nu eenvoudig & snel uw unieke login aan:

KOMO FSC ®

WWW.HOUTENDEUVELS.NL

Standaard op voorraad bij WooX BV, deuvels in onderstaande maten: Diameter

x lengte

8 mm

35

50

60

80

14 mm

60

65

70

80

16 mm

70

115

120

150

90

100

110

120

135

140

WooX BV is ook hét adres voor houten trapstokken.

WooX BV • Vonderweg-Oost 2 • 5741 TN Beek en Donk • 06-51226986 • eric@houtendeuvels.nl • www.houtendeuvels.nl

22TIM007_008_ADVERTENTIES.indd 12

18-07-2022 14:09

7. Voorzittershamer sectie Trappen Zowel het pand in Bussum als het huidige kantoor in Almere hebben indrukwekkende trappen die passen bij de kennis en kunde van een zichzelf respecterende maaksector.

De groei in de trappenindustrie loopt gelijk aan de woningbouw.Voor 1965 werden er jaarlijks 50.000 tot 55.000 woningen in Nederland gebouwd. In de periode 1965 tot 1970 is dat gegroeid tot ongeveer 130.000. Tot aan 1980 was dat ook het beeld: gemiddeld werden er in die periode tussen de 120.000 en 130.000 woningen met een uitschieter in 1979 naar 145.000. Kom daar heden ten dage maar eens om. In de periode 1965 tot 1987 veranderde er niet veel binnen de werkwijze van de trappenproductie. De intrede van de computer bracht echter een grotere flexibiliteit die ook kwantitatieve aspecten inhield. Trappen worden tegenwoordig uitgetekend in de computer en uitgewerkt door cnc-machines. Dat maakt grote series tot eenstukswerk mogelijk. Zoals de unieke exemplaren in Bussum en Almere.

5

5. Plakkaat Jong Management Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. NBvT zag dat al gauw in en gaf de jeugd de ruimte in Jong Management.

Netwerken, maar ook bedrijfsbezoeken en meevergaderen.

Inmiddels hebben vertegenwoordigers van Jong Management dan ook een zetel in het hoofdbestuur.

6. Gipsmodel tuinornament Bussum NBvT verwierf in 1975 een pand aan de Nieuwe ’s-Gravelandseweg 16 in Bussum. Een houten sculptuur sierde de tuin waarvan nu alleen dit gipsmodel over is. Lezers van Timmerfabrikant kennen het omdat de gestileerde ‘H’ van ‘hout’ van 1997-1987 de kopregel sierde van het tijdschrift.

De naam van de ontwerper is helaas bij de redactie onbekend. Het Bussumse pand herbergde diverse secties, met houtskeletbouw als laatste aanvulling. De introductie van houtskeletbouw begon met studiereizen naar Canada in het kader van een onderzoek naar arbeidsparende bouwmethoden en een in 1976 door het Hout Voorlichtingsinstituut uitgeschreven prijsvraag. Mede door de oliecrisis en de vraag naar goed geïsoleerde woningen nam houtskeletbouw in de jaren tachtig een vlucht. In 1984 werd de Vereniging van Houtskeletbouwers VHSB opgericht met de doelstelling de bouwmethode te stimuleren, de ontwikkelingen te coördineren en de kwaliteit te bewaken. De NBvT-sectie HSB gaat in 1992 op in de VHSB, met een omgekeerde beweging zo’n twee decennia later als de VHSB weer een NBvT-sectie wordt. In samenwerking met Bouwcentrum in Rotterdam werd in de jaren tachtig handboek ‘Kwaliteit in Houtskeletbouw’ opgesteld.

8. Wandklok vergaderzaal Bussum Een vereniging is niets zonder de leden, de bestuursleden en het secretariaat. Zij zijn de ogen en oren, handen en voeten van de vereniging. Opvallend is dat veel bestuursfuncties bij de NBvT tot wel decennia lang zijn ingevuld door dezelfde personen. In die 75 jaar is het aantal voorzitters beperkt, net als het aantal directeuren. Deze houten klok uit de vergaderkamer in Bussum zal dan ook velen op het netvlies zijn gebrand.Vooral bij het uitlopen van de rondvraag. Het werk van al die bij het verenigingswerk betrokkenen is gezien en niet onopgemerkt gebleven.

In dit artikel is dankbaar gebruikgemaakt van de 22 jaar omvattende verenigingservaring van Adri Bras en de speciale edities van Timmerfabrikant bij het 25- en 50-jarig jubileum van de vereniging.

7 8

6

13

33_Artikel_01L.indd 13

19-07-2022 09:04

NBVT 75 JAAR

Feitelijk vanaf het begin H e l w i g Ko z i j n e n e n Kuite rs Tim m e rfa brie k Timmerfabriek Kuiters in Heerhugowaard startte de activiteiten in 1926. Helwig Kozijnen ging in Geleen aan de slag als ‘Elektrische Timmerfabriek’ in 1931. Beide bedrijven waren al aangesloten bij de regionale voorlopers van de NBvT in Noord-Holland en Limburg en traden in 1947 toe tot de NBvT. Daarmee zijn ze nu de oudste en meest springlevende leden van de branchevereniging.

TEKST EN FOTO’S Kees de Vries

Het verhaal is genoegzaam bekend.Voor 1936 bestonden in Zuid-Nederland reeds diverse organisaties van timmerfabrikanten, waarvan R.K. Bond van Timmer- en Meubelfabrikanten St Jozef in 1932 naar alle waarschijnlijkheid de eerste was. In 1937 besloot een aantal timmerfabrikanten tot oprichting van een Bond van Timmerfabriekanten (sic) Noord-Holland Noord.

Laatstgenoemde nam in 1946 het initiatief tot een landelijke NBvT. Helwig Kozijnen (opgericht in 1931) en Timmerfabriek Kuiters (sinds 1926) waren er vanaf het begin bij en trekken daarmee de historische lijn tot in het heden.

+100 Om de langjarige betrokkenheid van de onderneming even aan te geven. Wil Helwig toont zichtbaar met plezier een

zwartwit foto en een houtprint menukaart uit 1959. “Het 12,5 jarig bestaan van de NBvT in 1959 werd gevierd in Hotel Americain in Amsterdam. Mijn opa was er bij. Ik heb nog de rekening van zijn verblijf, het feestmenu en de foto van het bezoek aan een houtwerf. Allemaal mannen, allemaal een hoed!” De afgelopen veertig jaar is Wil Helwig zelf actief in de timmerindustrie. Samen met broer Frank, zoon Bob en Erik Slootmaekers vormt hij de directie van Helwig Kozijnen.Van zijn vader heeft hij een en ander meegekregen over de branchevereniging. “In de eerste jaren met de gigantische bouwvolumes van de jaren vijftig en zestig werd de timmermarkt, maar ook de brancheorganisatie gedomineerd door een eliteclub van de bedrijven met +100 personeelsleden. Ik noem De Vries, Kuin,VLT, en Verti. We keken daar als kleinere onderneming ook wel tegenop. Toentertijd was alles op techniek geënt. Dat is

1

14

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_01L_0005.indd 14

19-07-2022 08:43

gelukkig allemaal anders geworden. De doelstelling van de vereniging is breder, de focus helderder en de invulling daarvan is over de volle breedte gelijk. Focus en het leveren van toegevoegde waarde voor de leden, dat is in mijn ogen het bestaansrecht van een branchevereniging.”

Belangrijk Frits Kuiters (Kuiters Timmerfabriek Heerhugowaard) herinnert zich nog goed dat zijn vader met plezier naar de vergaderingen ging. “Je moest toen wel naar een vergadering gaan om op de hoogte te blijven van alles rondom de houtindustrie. De communicatie van vandaag met collega’s, is nu een stuk vluchtiger. Gelukkig hebben we hier in Noord-Holland nog steeds een collegiale hechte band.”

Frits werkt inmiddels zo’n veertig jaar in het door zijn grootvader Willem sr opgerichte familiebedrijf. In begin met zijn vader Willem, maar na diens overlijden in 2012, geheel zelfstandig. De onderneming heeft op dit moment twaalf personeelsleden en een aantal flexkrachten. “Ik vind het belangrijk dat we aangesloten zijn bij een branchevereniging als NBvT. Zelf zit ik al 23 jaar in het bestuur van de afdeling Noord-Holland en heb een aantal jaren mijn bijdrage in de Technische Commissie geleverd, daarbij heb ik bij diverse opleidingen ondersteuning gegeven.”

Kuiters Timmerfabriek maakt kozijnen, ramen en deuren van hoge kwaliteit voor nieuwbouw, passiefbouw, renovatie en restauratie, daarnaast aanbouw en verbouw en tevens chaletbouw. “We zijn flexibel en breed inzetbaar”, aldus Frits.

Zowel Helwig als Kuiters hebben het momenteel heel druk.

Een recept voor hun langjarige voortbestaan is niet anders aan te duiden als ‘hard werken’. Kuiters kiest voor innovatie, verduurzaming en flexibiliteit, wat hem een brede vaste klantenkring geeft. Wil Helwig: “Wij hebben de aanval

2

gekozen. We zijn met ketenpartners gaan werken. Hebben concepten ontwikkeld, ingezet op duurzaamheid en daarmee de wind in de zeilen gekregen. Dat zijn goede stappen geweest. Tien jaar geleden verwierf je 95 procent van je opdrachten omdat je de laagste prijs had. 80-85 procent van onze opdrachten nu komt uit partnerschap.”

Ritjes Bussum De aansluiting bij een brancheorganisatie, het zal niemand verbazen, vinden zowel Kuiters als Helwig belangrijk. Wil Helwig: “Mijn grootvader was al lid van de NBvT. Mijn vader ook. Bij de stichting Garantiefonds Timmerwerk SGT waren we met lidnummer 31 ook een van de eerst aangeslotenen.” Zelf was hij, samen met onder andere Mathee van de Vin, initiatiefnemer van Jong Management. “Wij hebben tot in de nieuwe generatie altijd zitting genomen in besturen en commissies. Mijn zoon Bob zit nu in het bestuur van de sectie Kozijnen en Jong Management, broer Frank in de Technische Commissie. Zelf zat ik enige tijd in het hoofdbestuur. We hebben in veertig jaar heel wat ritjes naar Bussum gemaakt.”

Houten eeuw 3

1 De NBvT-leden tijdens het 12,5 jarig jubileum in 1959 met Wil Helwig zijn grootvader. “Mannen en hoeden.”

2 Frank, Bob en Wil Helwig.

3 De menukaart uit 1959.

Volgens Frits Kuiters is het belang van een brancheorganisatie meerledig. “Als branche is het heel belangrijk te ondersteunen en te profileren, modereren om de branche zo goed mogelijk naar buiten te brengen. Ik vind het ook belangrijk dat de vereniging de leden goed informeert over nieuwe ontwikkelingen als wet en regelgeving, innovaties, sociaal en vaktechnische weetjes en indien nodig je daarin ook ondersteunt. Zeker de bedrijven van onze omvang, en daar zijn er nog genoeg van, hebben vaak niet de capaciteit en de middelen dat allemaal zelf uit te zoeken.”

Wil Helwig zegt: “De meerwaarde van een brancheorganisatie is kennisdeling, Komo, netwerken en het prettige gevoel dat je ergens op terug kunt vallen. Bouwen doe je nooit alleen.” Zijn broer Frank vult aan: “Als houtsector heb je ook een gedeeld belang tegen aluminium en kunststof.

Beter met, dan tegen elkaar.” Wil en Frank zijn trots op het familiebedrijf. Bedrijfsopvolging is zeker nu, na Bob, binnenkort ook Frank’s zoon Jander in het bedrijf. De vooruitzichten voor beide negentigjarigen zijn goed: de Houten Eeuw met CO2-neutraal en circulair bouwen is begonnen.

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_01L_0005.indd 15

15

19-07-2022 08:43

NBVT 75 JAAR

1

‘Samen sterk staan’ G e w o o n h o u t i s h e t j ongs te N B vT-lid Gewoonhout in Wehl levert kant-en-klare houten modules voor de realisatie van duurzame grondgebonden en gestapelde woningen. Meer prefab, sneller en circulair bouwen, het is een trend die de komende jaren gemeengoed zal worden. De bouw is in beweging. Ook op gebied van wet- en regelgeving. Samen met de netwerkfunctie is dat de reden dat het jonge bedrijf recent aansluiting heeft gevonden bij de NBvT en daarmee het jongste lid is.

TEKST Kees de Vries FOTO’S Gewoonhout

16

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_01L_0002.indd 16

19-07-2022 08:44

ontwikkelingsproject nog niet helemaal, maar dat is de insteek. Een woning bestaat gemiddeld gezien uit acht modules. Onze insteek is om zo’n woning in een dag te kunnen maken, de dag erop naar de bouwplaats te transporteren en bij de montage de dakbedekking aan te brengen zodat het volume wind- en waterdicht is. Dag drie komt de installateur voor doorkoppelen en inregelen en werken de timmerlieden de schil af. De woningen moeten dan ook zijn uitgerust met kant-en-klare keuken en badkamer. Zover zijn we echter nog niet. We zitten in een leer- en opschalingstraject. Momenteel gaat erg veel energie zitten in contact met nutspartijen om dat te realiseren. Dat doen we ook in breder verband, want we zijn niet de enige bouwer die hier tegenaan loopt.”

1 Productmanager Linda Braakman van Gewoonhout: “We zitten in een leer-en opschalingstraject.”

2 De fabriek in Wehl meet 3.200 m².

Gewoonhout noemt zich geen ‘timmerfabriek’ maar een ‘modulebouwer’. “Dat geeft onze activiteiten beter weer”, zegt productmanager Linda Braakman. Zij doet de totale voorbereiding voordat een project in productie gaat.

“Aansturen van de verschillende disciplines van ontwerpers, constructeurs en bouwfysici en zorgen dat er geproduceerd kan worden.” Gewoonhout is ontstaan uit Koopmans Bouwgroep. De 3.200 m2 grootte fabriek in Wehl (40 x 80 m) is begin vorig jaar opgestart. De fabriek in Wehl produceert duurzame grondgebonden en gestapelde woningen van een twee- of drielaags woning met een plat dak of kap tot appartementen. Deze worden in de markt gezet als de circulaire producten Houtbaar Huis (waarvan Gewoonhout de producent is) en Houtbaar Loft via TBI ondernemingen Era Contour, Hazenberg Bouw en Koopmans Bouwgroep. Houtbaar Huis is een concept dat door Koopmans Bouwgroep is ontwikkeld in samenwerking met Sustainer, The New Makers en het TBI Woonlab.

Groeiontwikkeling De eerste projecten zijn inmiddels opgeleverd. Braakman: “Een blok van vier huurwoningen in Hengelo was in juli 2021 ons eerste project. Deze zijn opgevolgd door projecten in Winterswijk (9 woningen, 60 modules) in mei geplaatst en Didam (5 woningen, 20 modules) in juli geplaatst.

Allemaal in Wehl geprefabriceerd en na de bouwvak opgeleverd als de nutsvoorzieningen zijn aangesloten.” Ook is de onderneming bezig met projecten in respectievelijk Groenlo en Zelhem waar de eerste woningen met schuine kap worden geplaatst. “Hoewel we een vrij jonge onderneming zijn, merken we dat de markt zit te springen om nieuwe woningen. We maken dan ook in een kort tijdsbestek echt een groeiontwikkeling door. Daar geven we met een jong team zowel in engineering als de productie invulling aan. Circulair bouwen betekent voor ons ook hergebruik van de modules. Een platte organisatie zorgt voor de beste kruisbestuiving om nu en ook in de toekomst waardevol kunnen bouwen.”

NBvT Gewoonhout is sinds kort lid van de Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie. Braakman: “Bouwen doe je met elkaar. Lid worden van een branchevereniging levert je altijd waardevolle contacten op. En voor ons speelt ook een rol dat modulebouw nog een vrij jonge en nieuwe bouwmethode is, ook binnen wet- en regelgeving. Desalniettemin maken we als sector houtbouwsystemen een stormachtige ontwikkeling door. De Beng-berekeningen zijn voor een belangrijk deel gestoeld op de traditionele manier van bouwen. Houtbouw begint als gevolg daarvan op achterstand, omdat we bijvoorbeeld meer moeten koelen dan verwarmen. De regelgeving is daar nog onvoldoende op afgestemd.Verder gebeurt er van alles binnen de kaders van het circulair bouwen. Wij werken met de Building Circularity Index BCI van Alba Concepts. Daar moet je als modulebouwer ook iets van gaan vinden. Aansluiting bij een branchevereniging maakt dat je als sector je stem kunt laten horen zodat je samen sterk staat. Ook op gebied van kennisuitwisseling en personeelsvoorziening.”

LVL Gewoonhout produceert de modules uit laminated veneer lumber (LVL), waarbij de modules door een carroussel lopen om steeds verder te worden afgewerkt. Daarbij verschilt de woonfabriek niet veel van de technieken zoals die in de automobielindustrie worden gebruikt.

Gewoonhout zet zich in om ‘een woning in drie dagen’ te leveren. Braakman: “Dat lukt ons vanwege het hele

2

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_01L_0002.indd 17

17

19-07-2022 08:44

NBVT 75 JAAR

1

Feestje!

7 5 j a a r N BvT TEKST EN FOTO’S Kees de Vries

Beachclub O in Noordwijk aan Zee vormde vrijdag 8 juli het mondaine feestdecor voor het 75-jarige bestaan van de Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie.

Intiem, vrolijk, maar vooral gezellig. Het was goed elkaar na de coronapandemie weer fysiek te treffen, zo was het algemene gevoel.

Het feest van de jubilerende branchevereniging zou eigenlijk al in 2021 worden gevierd. Maar corona maakte dat onmogelijk. Een nieuw beleidsplan én een nieuwe directeur voor de vereniging eisten ook veel aandacht op.

Maar zoals dat gaat, 75 jaar kun en wil je niet ongemerkt voorbij laten gaan. Besloten werd de eigen gelederen bij elkaar te brengen in een ongedwongen en vrolijke sfeer in 18

Noordwijk. Beachclub O vormde het decor voor een luchtig programma waarbij stil werd gestaan bij de historie van de vereniging en er de mogelijkheid was bij te praten en aan diverse activiteiten deel te nemen. Zo kon er worden geschilderd en konden de deelnemers leren als volleerde profs cocktails te maken. Ook konden ze hun creativiteit kwijt in het bouwen van zandsculpturen. Er was een DJ geregeld, er werd gedanst, contacten werden aangehaald en met een hapje en een drankje konden de circa 120 aanwezigen genieten van een schitterende zonsondergang. Enige minpunt was dat zowel voorzitter Michel Nijenhuis (medische ingreep) als directeur Taco Schoonderwoerd (corona) niet fysiek aanwezig konden zijn. Maar dat zullen ze ongetwijfeld bij een volgende feestgelegenheid inhalen.

Bekijk de aanvullende sfeerimpressie op timmerfabrikant.nl.

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

44_Artikel_01L.indd 18

19-07-2022 08:46

1 Beachclub met de O van Ontzettend gezellig.

2 Circa 120 timmerfabrikanten en aanhang kwamen naar Noordwijk.

3 Voorzitter Michel Nijenhuis nam samen met drie andere voorzitters op video de geschiedenis van de vereniging door.

4 Vice-voorzitter en presentator van dienst Marco Wijma praatte het programma aan elkaar.

5 Directeur Taco Schoonderwoerd kon door corona niet fysiek aanwezig zijn en sprak de aanwezigen digitaal 2

toe.

4

3

5

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

44_Artikel_01L.indd 19

19

19-07-2022 08:46

6

7 6 Hier staat voor een paar decennia timmerervaring. Jan Kersten (Kegro), Wil Helwig (Helwig Kozijnen) en René Veerman (Veerman De Rijp).

7 Hans Wesselink (Groothuis Timmerfabriek) zette de jubilerende brancheorganisatie via dagvoorzitter Marco Wijma in de bloemen.

8 Eline van Leeuwen (Van Leeuwen Kozijnen) (links), praat even bij met Annemarie Huizing en Christiaan van der Linden (van de gelijknamige timmerfabriek).

9 Bier bouwt beter.

10 Maak je eigen drankje in de cocktailworkshop.

8 9

10

20

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

44_Artikel_01L.indd 20

19-07-2022 08:46

11

12 13

14 11 Bob Helwig met partner kwamen goed uit de verf.

12 Bij een natje hoort een droogje.

13 Allround DJ Charles sloot de avond af met een sprankelende show.

14 ...en dan kun je niet blijven zitten.

15 Het bleek uitstekend strandweer met een prachtige zonsondergang tot besluit.

15

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

44_Artikel_01L.indd 21

21

19-07-2022 08:47

NBVT 75 JAAR

Van, voor en samen met de leden Spee ch Ta c o S ch o o n de rwoe rd De Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie (NBvT) is een branchevereniging die er primair is voor haar leden, krachten bundelt en belangen behartigt. De NBvT ondersteunt haar leden op het gebied van marketing, advies, netwerken, innovatie, normering en regelgeving, milieu, techniek, personeel en organisatie. NBvT-directeur Taco Schoonderwoerd had corona en kon fysiek niet bij het jubileumfeest in Noordwijk zijn. Hij sprak de aanwezige timmerfabrikanten via een beeldverbinding toe.

TEKST Kees de Vries FOTO’S NBvT

Welkom leden, ere-leden, collega’s en partners, Leuk dat jullie er zijn. 75 jaar is echt een mijlpaal en ik ben trots dat ik dat, zij het vanwege corona in een iets andere vorm dan gedacht, met jullie mag vieren.

Voordat ik de komende 75 minuten de afgelopen 75 jaar ga terugblikken, wil ik proosten op de NBvT en de toekomst.

Proost! Drink ondertussen gerust je glas leeg terwijl ik aan het woord ben. Die 75 minuten klonken mooi bij ons 75-jarig bestaan, maar ik ga het kort houden. Het idee voor vanavond is dat wij op informele wijze gezellig bij elkaar zijn met hapjes en drankjes en enkele activiteiten.

Bij het bereiken van een mijlpaal als de onze, mag je terugkijken op de afgelopen jaren en vooruitblikken op de

toekomst. Het liefst zou ik een verhaal houden met anekdotes en smeuïge verhalen, maar ondanks mijn research bij enkele leden, collega’s en het doorlezen van de eerdere jubileumexemplaren van ons lijfblad ‘Timmerfabrikant’ kom ik meer tot een feitenoverzicht.

De roddels moeten jullie dan maar later op deze avond met elkaar delen.

Voor de Tweede Wereldoorlog spraken vijftien timmerfabrikanten al over de vorming van een gezamenlijke vereniging. Daar is toentertijd weinig van terecht gekomen, en alle vijftien bedrijven bestaan heden ten dage niet meer. In 1946, we bestaan bijna 76 jaar, zijn we ontstaan vanuit 14 kleinere regionale verbonden die in

Het NBvT-secretariaat anno 2022.

1

22

2

3

4

5

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_01L.indd 22

19-07-2022 08:48

de jaren dertig werden opgericht. De oudste regionale bond was de Rooms-Katholieke bond van Sint Jozef in Limburg. Het initiatief tot een landelijk NBvT kwam vanuit de toen al zeer betrokken en grootste verbond Noord-Holland.

De Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten werd gevestigd in Amsterdam aan de Jan Luykenstraat, die parallel loopt aan de PC Hooftstraat. In 1975 is het pand in Bussum gekocht vanwege de (ook toen al) parkeerproblemen in Amsterdam. Het bondsbureau, op een mooie statige locatie, nabij het spoorstation. Aan de Nieuwe ‘s-Gravelandseweg blijft de NBvT gehuisvest om in 2020 te verhuizen naar Almere. Daar zitten we nu ook aan het spoor, zij het ingeklemd tussen een parkeergarage en een tijdelijk winkelcentrum dat al 25 jaar staat.

Vanuit de regionale overgang naar een landelijke Bond werd er na verloop van tijd al op een bepaalde manier naar het bondskantoor gekeken met de gebruikte leuze: ‘Amsterdam beslist maar’. Ik hoop niet dat er onderling nu wordt gesproken over ‘Almere beslist maar’, want we moeten het

1 Adri Bras - interne zaken/facilitair.

echt samen doen. De NBvT is 75 jaar van, voor en samen mét de leden.

In de eerste jaren was men nog niet zo actief. De eerste algemene ledenvergadering was op 14 juni 1951. Het kan ook komen dat informatie uit die tijd onvindbaar is, omdat ons clubblad ‘Timmerfabrikant’ pas in 1951 voor het eerst verscheen.

In de eerste vijftig jaar spelen onderwerpen in de top 5 die ook nu nog actueel zijn: • op 5 1970 - Meer aandacht voor marketing ‘Hout in de Sterreclame’ • op 4 1959 - Conjunctuurtekst • op 3 1959 - Representativiteit • op 2 1963 - Houten woningplan • op 1 1954 - Betalingsgedrag aannemers Wat steeds terugkomt zijn alle bestuur- en sectiereizen.

Uiteraard allemaal met als doel om onze grondstoffen te bekijken en de onderlinge branden te verstevigen.

Bijkomend voordeel is dat deze in alle werelddelen groeien en meestal op bijzondere locaties. En uiteraard werd de directeur dan uitgenodigd voor het verenigingsgevoel. Ook dit jaar gaat de NBvT op reis: september a.s. trekken wij het land in met mooie regiobijeenkomsten in Urk, Ridderkerk en Groesbeek. U bent van harte uitgenodigd.

2 Desirée van der Kuijl - secretariaat.

Het jubileumprogramma van vandaag omvat zandsculpturen, schilderen en cocktail-shaken. Heb je geen zin, dan kun je naar eigen inzicht ook langs het strand lopen, of op het terras gezellig genieten van een drankje en een hapje van het BBQ-buffet. Er kan worden gedanst, En jullie hebben allemaal een lootje ontvangen. Later vanavond verloten we drie lariks kunstwerken van houtcarver Mervin Goossen.

Maak er een gezellige avond van!

3 Helma van Remmerden - marketing en communicatie.

4 Helmer Weterings - technisch secretariaat.

5 Jan van der Burgh - technische secretariaat.

6 Mariëtte Willems - technisch secretariaat.

7 Mieke Vrakking - secretariaat.

8 Paul van Lierop - technische secretariaat.

9 Ton Paalman - sociale zaken.

10 Taco Schoonderwoerd - directeur.

6

7

8

9

10

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_01L.indd 23

23

19-07-2022 08:48

NBVT 75 JAAR

Hout groeiend goud Ta eke Ja n se n – 1 9 9 5-2 0 0 5 Begin jaren negentig staat het gebruik van tropisch hardhout onder druk. Bescherm de bossen, kappen met kappen zegt de milieubeweging. De nieuw aangetreden voorzitter Taeke Jansen krijgt er in 1995 direct mee te maken. Nederlandse delegaties van houthandel en timmerindustrie bezoeken leverancierslanden als Maleisië en Canada die certificering volgens de eisen van de Nederlandse overheid niet zien zitten en worden op andere gedachten gebracht. “Zonder hout uit Maleisië en Canada hadden we toen de boel wel kunnen sluiten en dat hebben we Den Haag ook laten weten.”

TEKST EN FOTO’S Kees de Vries

3 september 1964. Dat was de datum dat de eerste partij van ‘de nieuwe houtsoort’ meranti in Nederland werd afgeleverd. Tropisch hardhout was duurzaam, kon tegen een stootje en een goede vervanger van minder duurzame houtsoorten in de Nederlandse bouwmethodiek met metselkozijnen. De houtsoort zou de volgende decennia de timmerindustrie domineren. Taeke Jansen (89) was er bij.

Hij kon niet bevroeden dat die houtsoort en verduurzaming van de handelsketen de eerste jaren van zijn voorzitterschap van de NBvT zou kleuren.

Houkesloot

1

24

Jansen kreeg vanaf 1955 zijn houtopleiding bij N.V. Hollandsche Deurenfabriek C. Bruynzeel en Zonen te Zaandam. “Toen was de Houtacademie van Boerhave Beekman min of meer een verplichte opstap in het vak.”

Hij was vertegenwoordiger van de deurenfabriek en de schaverij.Vanaf 1964 werkte hij als verkoopleider buitendienst bij de toenmalig vermaarde Maatschappij De Fijnhouthandel aan de Hemweg 1-6 in Amsterdam. “Het kantoor was in de vorm van een boomstam.” Een toevallige ontmoeting leidde tot een commerciële functie bij kozijnfabrikant De Vries Gorredijk om hun toen ontwikkelde standaardkozijn aan de man te brengen. “Dat was een hele andere materie. De timmerindustrie was van oudsher heel ambachtelijk, waarbij de architect bepaalde welk kozijn er in de gevel kwam. Die diversiteit werd onhoudbaar en De Vries kwam met een eigen standaardkozijn in bepaalde afmetingen.” Toen hij in 1983 werd gevraagd de verlieslijdende timmerfabriek van Friso Bouwgroep in Sneek over te nemen, aarzelde hij. “Mijn vrouw gaf het zetje dat ik nodig had. Zij heeft toen ook haar eigen baan opgezegd. We hebben Timmerfabriek Houkesloot ook echt als een team geleid.” Het op de rit brengen van de timmerfabriek begon met opruimen ervan. “Overal lag hout. We hebben het

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_04L_0002.indd 24

21-07-2022 09:03

gebundeld, en een advertentie gemaakt: ‘ieder zaterdag houtverkoop. We waren het zomaar kwijt. Toen konden we fabriek herinrichten met een logische routing.” Jansen zocht zijn opdrachten in het westen van het land en Houkesloot kreeg het druk. “Maar lid worden van de NBvT mocht ik niet als onderdeel van een bouwonderneming. En ook De Vries Gorredijk ging ervoor liggen.”

Voorzitter Toen zijn vrouw in 1992 overleed, verloor Jansen behalve zijn steun en toeverlaat ook de lol van het runnen van een onderneming. Een telefoontje in 1995 van toenmalig NBvT-voorzitter Sip Douma met het verzoek om zijn opvolger te worden, brengt hem weer terug in de sector.

Ook heeft hij een bestuursfunctie (van 1994 tot 2004) bij Centrum Hout, het opleidings- en kennisinstituut van de houtsector, eert vice-voorzitter en daarna nog twee jaar als voorzitter. “In 1995 vond ik dat we als brancheorganisatie NBvT te weinig naar de toekomst keken. Ik zag met de opkomst van prefab al een verplaatsing van het werk op de bouwplaats naar de fabriek. Ik heb in vergaderingen ook constant getamboereerd dat de leden moesten investeren in bouwkunde. Daar zijn ook samen met Centrum Hout cursussen voor ontwikkeld. Ik wilde dat de timmerindustrie een eigen positie creëerde met toegevoegde waarde en een eerlijke prijsstelling, los van de inkoper die alles te duur vond. Je moet jezelf onmisbaar maken.Van huis uit ben ik een marketingman. We hadden in de jaren tachtig al brochuremateriaal. We leverden ook al complete woningen.

Dat wilde ik in de NBvT ook te promoten. Mensen vergeten wel eens dat de timmerindustrie de tweede poot is in de bouwketen. Je moet je als sector ook bewust zijn van wie je bent.”

Kappen met kappen

1 Taeke Jansen tussen boom en kozijn. Grondstofvoorziening en duurzaam bosbeheer speelden in zijn voorzitterschap een grote rol.

2 Taeke Jansen als erelid aanwezig op de ledenvergadering van 31 oktober 2013.

De jaren negentig waren een hectische tijd in de timmerindustrie. “Er waren problemen met het hout. Niet alleen vanuit de concurrentie van kunststof aluminium. Gebruik van hardhout lag tot in de Tweede Kamer onder vuur. De milieubeweging (Kappen met Kappen) en Marijke Vos (GroenLinks) wilden zelfs een totaalverbod ten faveure van naaldhout. Zij kreeg een wet met die strekking ook door de Tweede Kamer. Houthandel en timmerindustrie zijn toen samen in geweer gekomen. Een reis naar Finland maakte al snel duidelijk dat geupgrade zaaghout voor kozijnen toentertijd geen prioriteit was voor de houtconcerns die hun geld voornamelijk met de papierproductie verdienden.”

Tot in zijn eigen afdeling van het CDA lobbyde Jansen om de initiatiefwet in de Eerste Kamer te laten struikelen.

Hetgeen lukte. Toen was er op 25 juni 1993 al een Convenant Tropisch Hout gesloten met overheid, vakbeweging en milieuorganisaties.

De milieudiscussie heeft de grondstof hout sinds het begin van de jaren negentig van de vorige eigenlijk nooit meer verlaten. Milieuorganisaties richtte in 1993 de Forest Stewardship Council FSC op voor het verantwoord beheer

2

van bossen. Er ontstonden ook andere initiatieven (PEFC is van 1999). Uit vrees voor wildgroei schaarde de houtsector zich achter stichting Keurhout waarvan het College van Deskundigen in 1997 reeds een officieel protocol opstelt voor ‘duurzaam bosbeheer en handelsketencertificering’.

Die ontwikkeling in de inmenging van het bosbeheer ontmoet zowel in Maleisië als Canada wrevel.

Maleisië en Canada “Wij waren als timmerindustrie afhankelijk van de Malaysian Timber Council en het keurmerk van de Malaysian Timber Certification Council”, zegt Jansen.

“Keurhout weigerde op een gegeven moment goedkeuring te geven voor de manier waarop de bossen in Maleisië werden beheerd. We hebben toen het initiatief genomen met een delegatie van werkgevers- en werknemersorganisaties naar Maleisië af te reizen om hen de ernst van die situatie duidelijk te maken. Onze delegatie met onder andere NBvT-directeur Jan Douma, timmerfabrikant Leen Nederlof, Theo van Amersfoort (FNV), Rene Lahoye (CNV) en Bauke van der Werf van Keurhout gingen op audiëntie bij toenmalig minister Lim van Bosbouw. Dat heeft er uiteindelijk toe geleid dat aan Maleisische kant stappen zijn ondernomen en het keurmerk wel kon worden geaccepteerd.” Eenzelfde situatie speelde aan de andere kant van de wereld, in Canada. “Die wilden FSC niet omarmen.

Ook daar hebben we tijdens een bezoek in september 1998 het belang van certificering van de bossen voor marktbehoud aangegeven. Dat leidde vier weken later tot een gesprek in Bussum met het ministerie van Bosbouw in British Columbia en Frank de Reus van de Canadese ambassade.” Ook daar vond FSC uiteindelijk een ingang.

“Zonder hout uit Maleisië en Canada hadden we toen de boel wel kunnen sluiten en dat hebben we Den Haag ook laten weten.”

Jansen heeft het voorzitterschap tien jaar met verve vervuld.

“Een prachtige tijd”, zo zegt hij zelf. Hij is nog steeds druk met verenigingsleven en kerk. Ook staat hij desgevraagd startende ondernemingen bij met advies. En hij blijft begaan met de houtsector. Een recente bijeenkomst van Hout100% en rondleiding bij Houkesloot bezoekt hij met interesse.

Stilstand is immers achteruitgang.

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_04L_0002.indd 25

25

21-07-2022 09:04

NBVT 75 JAAR

Van ambacht naar industrie M a t h e e v a n de Vin – 2 0 0 5 -2 0 1 5 Van timmerbedrijf naar timmerfabriek, van ambacht naar industrie. Het is de ontwikkeling die Mathee van de Vin in zijn tijd als NBvT-voorzitter zowel in het eigen familiebedrijf als in de achterban zag gebeuren. De timmerindustrie werd in het begin van de jaren 2000 volwassen.

TEKST EN FOTO’S Kees de Vries

hebben kunnen bevroeden. De ontwikkeling die Van de Vin Ramen en Kozijnen in Heeze heeft doorgemaakt, is te spiegelen aan die van de sector. Timmerbedrijven ontwikkelden zich door professionalisering, investeringen in cnc-gestuurde machines, het denken in concepten en het groeien in de rol van ketenpartner tot een volwaardige industrie. En toeval of niet, de eerste aanzet daartoe gebeurde in de periode 2005-2015 tijdens het NBvTvoorzitterschap van Mathee van de Vin.

Achter het woonhuis in 1960 starten met een timmerbedrijf voor alle voorkomende timmerwerkzaamheden als deuren, trappen, winkelbetimmeringen, meubilair en dan de twee oudsten van je vijf zoons dat zien uitbouwen tot een onderneming met een schaalgrootte die past bij de top 5 van de sector. Oprichter Frans van de Vin zal het niet

Hollen

1

26

“Begin jaren tachtig was er niet veel werk, dus werden mijn broer Anton en ik klaargestoomd voor het familiebedrijf.

Anton door de mts bouwkunde te volgen en ik het Hout- en meubileringscollege.” De broers namen op 1 januari 1987 het bedrijf over, net 25 en 26 jaar oud, om zich volledig te focussen op de productie van kozijnen. “Begin jaren tachtig kwam ik tijdens afdelingsvergaderingen Noord-Brabant/Zeeland in Hotel Princeville in Breda voor het eerst in aanraking met de NBvT”, zegt Van de Vin. “Met collega’s over de branche praten interesseerde mij meteen vanaf het eerste begin. Het was niet alleen goed voor de contacten, maar ik heb daar voor onze eigen onderneming ook veel aan gehad.” Zijn interesse leidde hem via het afdelingsbestuur min of meer direct naar de Technische Commissie. “En toen begon een en ander te hollen.” Hij nam in 1989 het initiatief tot de oprichting van een samenwerkingsverband BOS MTI voor het in de regio opleiden van leerlingen en hen baanzekerheid te geven.

Ook was hij een van de eerste bestuursleden van Jong Management waar leeftijdgenoten (tot 45 jaar) elkaar troffen en onderwerpen bespraken als bedrijfsopvolging. Dat leidde eind jaren negentig weer tot een bestuursfunctie en een driejarig voorzitterschap van de Stichting Garantie Timmerwerk SGT. “In 2001 waren wij volop bezig met nieuwbouw toen toenmalig directeur Jan Douma mij

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_04L.indd 26

21-07-2022 09:07

2

1 Mathee van de Vin: “Eigen kozijnconcepten ontwikkelen en weg van het dwingend bestek en tekeningen van opdrachtgevers.”

2 ‘In functie’ tijdens de algemene ledenvergadering op 20 juni 2013.

verzocht landelijk voorzitter te worden. Dat kwam bijna tegelijk met het verzoek afdelingsvoorzitter te worden. Ik heb toen afscheid genomen van alle bestuursfuncties om eerst een jaar mee te lopen als landelijk vicevoorzitter om eind 2004, begin 2005 de voorzittersfunctie van Taeke Jansen over te nemen.”

Marketingcommissie Van de Vin heeft zich in zijn voorzitterschap ingespannen om de timmerbranche verder te brengen. “Dat is altijd mijn uitgangspunt geweest. Je kunt een monopolie nastreven, maar als je in het algemeen belang niet aan productontwikkeling en promotie kunt doen, niet terug kunt vallen op tijdgenoten om breder je stem te laten horen, dan stokt de ontwikkeling. Toentertijd werd heel sterk geleund op regelgeving en techniek. De stappen daarin te communiceren en in de markt te zetten werd vaak vergeten.

Kunststoffabrikanten kwamen op en waren marketingtechnisch veel sterker.”

Dat leidde tot de oprichting van de marketingcommissie, “een afdeling marketing op het secretariaat en een budget voor meer reclame voor hout in zijn algemeenheid en voor houten kozijnen in het bijzonder”. Om de bestuurlijke slagkracht te vergroten werd afscheid genomen van de lokale afdelingen en is de sectiestructuur omarmd van Kozijnen, Binnendeuren, Buitendeuren en Trappen (later aangevuld met houtskeletbouw) die in het hoofdbestuur waren vertegenwoordigd. “Om sneller en kordater te vergaderen.”

Van halffabricaat naar eindproduct De voorzitter vangt signalen op uit de hele branche.

“Tijdens de financiële crisis van 2008 hebben wij, en wij niet alleen, onze fabriek ingericht op het leveren van een eindproduct - afgelakt en beglaasd. Wij wilden onze eigen kozijnconcepten ontwikkelen en weg van het dwingend bestek en tekeningen van opdrachtgevers.

Met lean, verkorting van de doorlooptijd en productieautomatisering is dat ook mogelijk geworden. De sector is gegroeid van een halffabricaat naar een eindproduct.

Die conceptenvisie ontwikkel je alleen door af en toe naar buiten te gaan en te zien wat daar allemaal gebeurt.

Ik was voor het bedrijf de ogen en oren buiten, terwijl Anton hier bleef zorgen dat het goed bleef lopen. Ik had het geluk dat we met zijn tweeën waren en hij de zaak draaiende hield als ik er niet was. Dat is altijd onze kracht geweest.”

Leuke dingen Mathee van de Vin heeft de dagelijkse leiding van het familiebedrijf in 2021 overgedragen aan zijn broer Anton en diens zonen. “Mijn eigen drie zoons zien een carrière in het familiebedrijf niet zitten. Dus ik vond dat ik ruimte moest maken. Wytze, zoon van Anton, is inmiddels in het bedrijf getreden. Ook is er een operationeel directeur aangesteld in de persoon van Piet van Loenhout. Inmiddels ben ik alleen nog als adviseur van mijn broer Anton bij het bedrijf betrokken. Deze stap geeft mij tijd voor andere dingen. Ik zit in de raad van toezicht van een zorginstelling in Eindhoven. Ik ben ook eerste mantelzorger van mijn vader nadat veertien jaar geleden Parkinson bij hem is vastgesteld.

Daarnaast zit ik in de raad van advies van zeven familiebedrijven die zich hebben verenigd in Wits Vastgoed-onderhoud Nederland. De bouw is dus nog steeds niet ver weg.”

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_04L.indd 27

27

21-07-2022 09:07

NBVT 75 JAAR

De blik naar buiten Ma r c o W i j ma – 2 0 1 5-2 0 2 0 De NBvT probeert tijdens het voorzitterschap van Marco Wijma het houtbelang veilig te stellen. Met de brancheorganisatie voor de houthandel Koninklijke VVNH komt het tot een hernieuwde samenwerking in projectorganisatie Centrum Hout. “Voor hout zit in de huidige milieudiscussie alles mee. We moeten het als sector alleen nog zien te oogsten.”

TEKST EN FOTO’S Kees de Vries

Zijn afstudeeropdracht werktuigbouwkunde aan de TU Twente bracht hem bijna dertig jaar geleden bij Homex Deuren in Vroomshoop. Na zijn militaire dienst (en de overname van Homex eerst door Halbertsma en toen door VolkerWessels) werd hij gevraagd er productieleider te worden. Marco Wijma, NBvT-voorzitter van 20152020: “Toen begon mijn carrière in de deurenindustrie en ik ben er gelukkig niet meer van losgekomen.” Na een decennium Homex en een korte uitstap als interim technisch directeur van VolkerWessels-dochter Reinaerdt Deuren, ontmoette hij in 2002 bij de NBvT deurenfabrikant Johan Weekamp. Hij zit er nu twintig jaar. Weekamp Deuren werd drie jaar geleden overgenomen door Deli Home en hier is Wijma sinds dit jaar operationeel directeur.

Brancheniveau Wijma trad in 1995 toe tot de toentertijd opgerichte NBvT-sectie Buitendeuren. “Een aantal jaren later is de sectie Binnendeuren opgericht en omdat Weekamp beide deurtypen produceert, zat ik in allerlei commissies.

Ik vind het leuk om naast het eigen bedrijf, ook op brancheniveau actief te zijn.” Wijma werd lid van het hoofdbestuur. “Toen de positie van voorzitter vrijkwam, heb ik me gemeld. De NBvT was toen een echte kozijnenclub. Een deurenfabrikant als voorzitter werd niet direct met applaus ontvangen, al werd ik wel verwelkomd.” Die ‘buitenpositie’ maakte het wel eenvoudiger door te gaan met de al onder Mathee van de Vin (de vorige voorzitter) ingezette strategie de secties Trappen, Houtskeletbouw, Binnendeuren en Buitendeuren een prominentere plek in de vereniging te geven. “Ging het traditioneel bestuurlijk vaak over kozijnen, dat is in de loop der jaren verbreed tot het 28

1

houten product.”Voornaamste persoonlijke reden om het voorzitterschap te aanvaarden noemt Wijma ‘horizonverbreding’. “Ik ben best wel ambitieus en wil meer van de wereld zien. Een branchevereniging biedt daar bij uitstek een kans voor.”

Lobby Verbreding van de focus, betekende ook een beter zicht op het houtbelang. “Als brancheorganisatie in het hout moet je alle belemmeringen die er zijn om de grondstof toe te passen in ramen, deuren, kozijnen, trappen en constructies wegnemen. Wij staan daarin op achterstand bij de veel beter georganiseerde lobby’s voor beton, metalen en kunststof.Voor hout zit in de huidige milieudiscussie alles mee. We moeten het alleen nog zien te oogsten.” Een krachtige gebundelde houtlobby is volgens Wijma daarvoor onontbeerlijk.

Centrum Hout Onder Mathee van de Vin begonnen de eerste verkennende gesprekken en toenadering tot de branchevereniging voor de houthandel, Koninklijke VVNH. Die gesprekken werden onder Wijma voortgezet en kwamen tot een afronding. “Een gezamenlijke marketing en lobby van hout en het houten product richting de markt en de overheid biedt zoveel meer kansen.” De Federatie

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_01L_0004.indd 28

21-07-2022 09:08

Platform Hout werd de Federatie Centrum Hout, onder voorzitterschap van Wijma en een gezamenlijke directeur.

Hoewel de samenwerking werd geïntensiveerd, werd de daadwerkelijke vorming van een gezamenlijke federatie in 2021 in de ijskast gezet. “De cultuurverschillen tussen de houtleverancier en de houtverwerker blijken toch wel groot te zijn.” Centrum Hout werd omgevormd tot een projectorganisatie die de houtbelangen van beide organisaties behartigt, aangestuurd door de voorzitters van NBvT en VVNH. “Het belang is er”, zegt Wijma, “maar misschien waren we als besturen te vroeg met integreren. De tijd zal leren of we de innige gezamenlijkheid weer opzoeken, maar het is vooralsnog geen noodzaak. Wat we nu doen is voor de huidige tijd goed. Gekeken naar de hele historie van 75 jaar NBvT waarin wij als bewerkers hout zijn gaan kopen en de houtleveranciers steeds meer

1 Marco Wijma: “Een gezamenlijke marketing en lobby van hout en het houten product richting de markt en de overheid biedt zoveel meer kansen.”

2 Marco Wijma (l) naast medebestuurslid en huidig voorzitter Michel Nijenhuis tijdens de alv op 5 juni 2014 waarin interim directeur Willem Olthof (tweede van rechts) ter afscheid een houten fiets ontvangt.

machinale bewerkingen voor hun rekening nemen, denk ik dat verdere toenadering in de komende vijftig jaar niet is uit te sluiten.”

Consolidatie En de toekomst voor de houtbewerkende industrie? Wijma: “De sector kan de vraag naar houten producten als gevolg van personeelskrapte nauwelijks aan. Een economische reactie daarop is mechaniseren en automatiseren. Dat is nu dan ook volop aan de gang. Het spannende vind ik dat de investering in meer (dure) machines ook meer volume moet betekenen. Gebeurt dat niet, dan raakt overcapaciteit de sector met desastreuze gevolgen. Dat was in de jaren tachtig al in Duitsland aan de hand. Daar is toen in twee jaar tijd tweederde van de kozijnensector gesaneerd. Ik sluit niet uit dat we daar in Nederland ook tegenaan kunnen lopen. De trend van minder, grotere spelers is een economisch gegeven. Die consolidatieslag is bij de buitendeuren geweest, maar heeft in de timmerindustrie nooit plaatsgevonden. Het digitaal bestellen van het houten product voor het middensegment via websites neemt een grote vlucht. Ik verwacht dat die ontwikkeling de vorming van grote productiepartijen zal aanjagen. Maar begrijp me niet verkeerd: er zal altijd ruimte zijn voor kleinere gespecialiseerde lokale bedrijven die de renovatiemarkt blijven bedienen.”

2

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_01L_0004.indd 29

29

21-07-2022 09:08

NBVT 75 JAAR

Nu, en verder M i ch e l N i j e nhuis – 20 2 1 -...

Langjarig bestuurslid Michel Nijenhuis trad in 2021 aan als voorzitter van de NBvT. Versteviging van de banden tussen besturen en achterban zijn voor hem onontbeerlijk voor een goede toekomst. “Toegankelijkheid, benaderbaarheid en herkenbaarheid zijn de basis voor betrokkenheid.”

TEKST EN FOTO’S Kees de Vries

1

Als je vooruit wilt met je branchevereniging moet je als lid niet alleen maar dingen ‘halen’, maar ook willen ‘brengen’.

Voor Michel Nijenhuis betekent dat een investering als lid van het hoofdbestuur (sinds 2020), hij was in 2012 de eerste voorzitter van de sectie Kozijnen (2012), en voorzitter van 30

de Sociale Commissie en daarmee van de werkgeversdelegatie cao-onderhandelingen. “Met een bovengemiddelde interesse in het reilen en zeilen van de NBvT, heb ik nooit langs de zijlijn gestaan.” Op 1 januari 2021 werd hij voorzitter.

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_02L.indd 30

21-07-2022 09:10

2 1 Michel Nijenhuis: “Toegankelijkheid, benaderbaarheid en herkenbaarheid zijn de basis voor betrokkenheid.”

2 De eerste algemene ledenvergadering als voorzitter op 1 juli 2021 in Maarssen.

3 Nijenhuis en directeur Taco Schoonderwoerd bij de presentatie van het concept beleidsplan.

Kentering Nijenhuis voelt een sociale kentering naar duurzaamheid in de maatschappij optreden die hij vergelijkt met #metoo en #blacklivesmatters. “De mentaliteit en de manier waarop als samenleving met zijn allen in de wedstrijd staan verandert.

We hebben de stikstofcrisis, we gaan ongetwijfeld nog een CO2-crisis krijgen. We zijn als samenleving echt in een transitie waarbij het milieudenken een integraal belangrijk onderdeel wordt van maatschappij en economie. Als hout- en bouwsector kunnen we daarin mee door alleen nog maar duurzaam geproduceerd hout toepassen.

Opdrachtgevers zullen illegaal gekapt hout zonder certificaat niet meer accepteren. Daarnaast, zo verwacht ik, zullen we het hout dichter bij huis gaan zoeken. Meer Europees hout bijvoorbeeld. Het is ook de taak van de leden en de branchevereniging om daar maximaal op in te zetten. We zullen ons best doen te zorgen dat hout straks in een aantal toepassingen de enige logische keus is. Maar duurzaamheid is ook verlenging van de onderhoudscycli tot vijftien jaar en langer. Daar kun je met elkaar en de verfindustrie ook de krachten bundelen en slim in samenwerken om een eenduidig geluid richting markt en politiek te laten horen.”

Samen met de branchevereniging voor de houthandel Koninklijke VVNH lopen projecten om hout goed te positioneren in de Nationale Milieudatabase die milieudata bevat voor het berekenen van de milieuprestatie van bouwwerken. Samen met de rekenregels uit de Bepalingsmethode zorgt eenzelfde dataset met productkaarten voor een identiek rekenhart in de verschillende instrumenten, wat leidt tot eenduidige rekenuitkomsten.

“Dat is voor hout erg belangrijk”, zegt Nijenhuis.

beleidsplan ‘Door de bomen het bos weer zien’. Nijenhuis: “We liggen op dat vlak redelijk op één lijn. De kansen die op dit moment voor hout in de markt liggen moeten we pakken. Duurzaamheid, circulariteit, biobased bouwen, versnelling van de bouw, prefab, alle seinen staan voor hout op groen. We moeten als branchevereniging onze zichtbaarheid vergroten. Leden moeten de toegevoegde waarde van de branchevereniging en hun lidmaatschap beter onderkennen. Ze moeten zien wat de meerwaarde kan zijn als we daarin met zijn allen investeren en de krachten bundelen.”

Als voorbeelden van die meerwaarde noemt Nijenhuis het afsluiten van een goede cao (waarvoor representativiteit nodig is), maar ook de KVT en andere regelgeving waar de NBvT actief bij betrokken is zorgen voor een kwalitatief hoogwaardig product. “Maar vergeet het lobbywerk niet voor de grondstof zowel in Den Haag als in de wet- en regelgeving. Het lijkt allemaal minder tastbaar, maar het is wel degelijk een rol voor de branchevereniging die tot in de dagelijkse praktijk van de leden doorloopt. De beste tip die ik kan geven is: kijk eens achterom waar we in de jaren tachtig als fabrikanten en sector stonden en kijk eens wat je nu aan het doen bent.”

Regio Om de betrokkenheid van de leden te verstevigen worden in september drie regionale fysieke netwerkbijeenkomsten gehouden en een digitale. “Het afschaffen van de lokale afdelingen heeft de NBvT op afstand gezet bij de leden. We hebben baat bij betrokkenheid en een levendige discussie om sectiebesturen en hoofdbestuur goed te laten functioneren. Met de netwerkbijeenkomsten in de regio (in Urk, Ridderkerk en Groesbeek) willen we de banden tussen bestuur en achterban weer aanhalen. Toegankelijkheid, benaderbaarheid en herkenbaarheid zijn de basis voor betrokkenheid. De NBvT is een club van, voor en door de leden. Dus dat moet iedereen helder hebben.”

Toekomstvisie Het is de taak van de nieuwe voorzitter om samen met de leden, bestuur en directie een toekomstvisie voor de vereniging te ontwikkelen. Die ligt er in de vorm van het

3

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_02L.indd 31

31

21-07-2022 09:10

NBVT

ALV

Door de bomen, het bos Al ge me n e l e d e n v e r ga de ring N B vT 30 juni 2 0 2 2 De NBvT gaat in september nadrukkelijk de dialoog aan met de leden in drie fysieke en een digitale netwerkbijeenkomst. Het fysieke samenkomen zal zijn in Urk, Ridderkerk en Groesbeek. Ook gaat na de zomer een nieuwe publiciteitscampagne van start met de naam ‘Nieuwe Kijk op Bouwen’. En oud-voorzitter Marco Wijma is benoemd tot erelid. Zo werd duidelijk op de algemene ledenvergadering van de NBvT op 30 juni in Amersfoort.

TEKST EN FOTO’S Kees de Vries

De NBvT ziet het als haar taak om doelgericht en transparant uitvoering te geven aan de opdracht die zij heeft gekregen van haar leden. Dit vereist zowel in- als externe focus. Om die opdracht zo goed mogelijk in te vullen en het contact met de leden te intensiveren, gaat de NBvT in september een aantal netwerkbijeenkomsten organiseren.

Dit was een van de onderwerpen van de algemene leden-

vergadering op 30 juni bij Van der Valk in Amersfoort. Op 13 september is er gelegenheid een bezoek te brengen aan ABC Waterwoningen in Urk. De dag daarop op 14 september opent Timmerfabriek De Kievit in Ridderkerk de deuren voor de vereniging. Op 15 september is de achterban van harte welkom bij Kegro Deuren in Groesbeek. De genoemde locaties sluiten aan bij de nieuwe regio-indeling noord, oost en zuid. Het middagprogramma op genoemde dagen wordt ingevuld met een rondleiding, bespreking van actuele onderwerpen en vanzelfsprekend een borrel. Om ook degenen bij het werk van de NBvT te betrekken die geen gelegenheid hebben naar een van de drie fysieke bijeenkomsten te komen, vindt op 16 september in de ochtend een digitale bijeenkomst plaats met dezelfde onderwerpen. “Je zult dan wel zelf voor de consumpties moeten zorgen”, aldus directeur Taco Schoonderwoerd. De achterban zal via de gebruikelijke kanalen worden geïnformeerd.

Doelen-en-middelenmatrix

1

32

De aanwezige timmerfabrikanten kregen tijdens de algemene ledenvergadering de resultaten te horen van de marketing- en communicatie-inspanningen. Nieuw daarbij, en passend bij de nieuwe werkwijze van het beleidsplan, is dat er ook capaciteit en kosten aan de inspanningen worden gehangen. “De leden hebben zo een duidelijker inzicht hoe we invulling geven aan de doelstellingen, maar ook in de capaciteit die dat van de interne organisatie vraagt. Op die manier kunnen we op basis van doelstelling en capaciteit gezamenlijk een pad uitstippelen”, aldus Taco Schoonderwoerd. Een doelen- en middelenmatrix begeleidt elk focusgebied uit het beleidsplan ‘Door de bomen het bos weer zien’. Ook dit voor een beter inzicht in de actuele en toekomstige stand van zaken voor de besluitvorming. De focusgebieden uit het beleidsplan richten zich op marketing en communicatie, advies, netwerken, innovatie, normering en regelgeving, milieu, techniek en P&O. Dit laatste onderdeel zal tevens kijken hoe jongeren en zij-instromers

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_01L_0003.indd 32

19-07-2022 08:54

2

1 De vergadering benoemde oud-voorzitter Marco Wijma (r) tot erelid. Hij kreeg de bijbehorende oorkonde uit handen van directeur Taco Schoonderwoerd.

2 Hendrikus Dannenberg (tweede van links), hier geflankeerd door Eric Sins (Holland Houtwerk), Ton Leliveld (Brandhof De Meern) en Hans van Wensen (Trappenfabriek Vos) is voor drie jaar herbenoemd als lid van het NBvT-hoofdbestuur.

Rick van Houten (Timboco) op de voorste rij links neemt ook zitting in het hoofdbestuur.

3 Ralph Nederlof (Westerveld en Nederlof) (tweede van links) vervult namens Jong Management een duorol met Rick van

Erelid Op de ledenvergadering viel oud-voorzitter Marco Wijma in voor huidig voorzitter Michel Nijenhuis die herstellende is van een herniaoperatie. Wijma’s laatste alv vorig jaar werd vanwege corona digitaal gehouden en had ook nog te kampen met een storing. Bestuur en algemene vergadering grepen de kans weer fysiek bij elkaar te zijn aan om de oud-voorzitter voor zijn inzet en passie te belonen. Hij werd in de vergadering benoemd tot erelid van de vereniging. Hetgeen een verbouwereerde Wijma zichtbaar emotioneerde.

Houten in het dagelijks bestuur.

Bestuurlijke zaken gemotiveerd kunnen worden een loopbaan in de timmerindustrie op te bouwen. “Ontzorgen, informeren, transparant, simpel en samenwerken, dat zijn de uitgangspunten waarmee we de leden tegemoet treden”, aldus Schoonderwoerd.

Houtnatuurlijkvannu In het najaar zal het bezoek aan de campagnewebsite houtnatuurlijkvannu.nl worden aangejaagd met betaalde campagnes. Circa 90 procent van de bezoekers vindt de campagnewebsite via google of komt rechtstreeks door de url in te tikken. Op LinkedIn heeft de campagne inmiddels 4.547 volgers, merendeels bouw en bouwmateriaal gerelateerd. Een verdere boost aan bezoekers is de nieuwe campagne ‘Nieuwe Kijk op Bouwen’. Hierin wordt gestart met drie ambassadeurs die het verhaal van bouwen met hout promoten. Het gaat hierbij om de architecten Daan Bruggink en Jurriaan Knijtijzer en kwartiermaker van de TU Delft en AMS Institute en mede-auteur van De Houtbouw Revolutie Pablo van der Lugt. Op LinkedIn zullen korte video’s verschijnen. Ook wordt er een landingspagina op de website gemaakt met interviews die in gewijzigde vorm ook worden ingezet via organische posts. Doel is ook om gebruik te maken van het netwerk van deze ambassadeurs om de houtboodschap nog breder uit te kunnen dragen.

De algemene ledenvergadering ging akkoord met de herbenoeming van Hendrikus Dannenberg (Deurenfabriek Suselbeek te Sinderen) voor een periode van drie jaar in het hoofdbestuur. Ralph Nederlof (Westerveld en Nederlof te Breedenbroek) en Rick van Houten (Timboco Kozijntechniek Drachten) kregen hun voordracht bevestigd om vanuit de sectie Jong Management in een duorol zitting te nemen in het hoofdbestuur.

3

TIMMERFABRIKANT | AUGUSTUS 2022

22_Artikel_01L_0003.indd 33

33

19-07-2022 08:54

Nu en in de toekomst, dé omgevingsbewuste ontwikkelaar van dichtingsprofielen Op zoek naar een zowel technisch als esthetisch optimaal presterend duurzaam dichtingsprofiel waarmee de comfortverwachting van de eindgebruiker is gewaarborgd? Een DEVENTER oplossing staat voor continue hoogstaande kwaliteit, hoge leverbetrouwbaarheid en is bovendien op duurzame wijze geproduceerd en Cradle to Cradle gecertificeerd. Wij zijn nu en in de toekomst dé omgevingsbewuste ontwikkelaar van dichtingsprofielen voor ramen & deuren. Diverse verkregen keurmerken en certificaten bevestigen onze kennis, ervaring en expertise. Samen bouwen we aan duurzame projecten, nu en in de toekomst!

w w w. d e v e n t e r- p r o f i e l e n . n l

Adverteren?

Bel of mail voor meer informatie en/of de mogelijkheden met Martin ten Hoven Tel : +31 (0) 342 - 49 42 91 E-mail: m.t.hoven@bdu.nl

Compacte Spuitoplossing met Robot(s) Met behulp van onze geautomatiseerde monorail (verrijdbare draaischijf) kunnen wij een passende oplossing bieden met als resultaat een hogere RXWSXW HQ HႈFLsQWLH +HW V\VWHHP LV YROOHGLJ WH DXWRPDWLVHUHQ HQ NDQ geïntegreerd worden in uw huidige productieproces.

RFID

Track & Trace

&LUFXODLU 6\VWHHP

QR-Code

4XDOLW\ /RJ

LEAN advies

Ruimte besparend

Industrie 4.0

Toepasbaar in iedere installatie

www.railtechniek.nl info@railtechniek.nl Tel. +31 344 61 6363

22TIM007_008_ADVERTENTIES.indd 34

19-07-2022 11:17

WIE LEVERT WAT? AFZUIGINSTALLATIES

VENTILATIE

CERTIFICERING/ADVIES

HOUT

Voor al uw houtwensen

EXPERTS IN HIJSBANDEN EN VEILIG HIJSEN

Tel: 055 301 47 54 www.evanbuytendijk.nl

PASSIE VOOR BOS & HOUT

Het veilig en volgens de normen hijsen van houten kozijnen en prefab HSB-elementen vereist de juiste hijsbanden en de kennis om deze hijsmiddelen toe te passen. Savix® Transsupply is producent van hijsbanden. Passend bij de toepassing brengen

SPUITERIJ-INRICHTINGEN

BEVESTIGINGSTECHNIEK

wij een advies uit voor de te gebruiken Savix®-systemen en instrueren wij u en uw medewerkers bij het bekwaam toepassen hiervan.

0180 551 552

Hijsbanden voor kozijnen

Hijsbanden voor dakelementen

boogaerdthout.nl

Hijsbanden voor HSB-elementen

REINIGINGSAPPARATUUR

Een schone vloer werkt beter!

HOUT UIT VOORRAAD TRANSSUPPLY

22_Cover_01R.indd 2

T 0577 764 000

Uddel

•

www.savix.nl

E www.verhagenleiden.nl - 071 581 30 30 Reinigingsmachines & Elektrotrekkers

I

info@habrakenhout.nl www.habrakenhout.nl

19-07-2022 08:34

De voordelen op een rij: • Een licht en slank kozijn, dus kostenbesparend; • Vlakke EW-30 deuren met een sponning 15 (renovatie) en 17 mogelijk.

Ook bij grenen/vuren kozijnen!

• CE-proof; • Brandwerende voorzieningen volledig in de deur opgenomen en kozijnonafhankelijk; • Uitvoerbaar als buitendeur en inpandige deur in massieve en vlakke uitvoering.

TIMMERFABRIKANT | NR 7/8 | 2022 | JAARGANG 72

Gecer tificeerde deur/kozijn combinatie!

NR 7/8 | 2022 | JAARGANG 72

HISTORIE NBVT De beknopte historie van de jubilerende NBvT en van de branche gevangen in woord en beeld: acht voorwerpen brengen de geschiedenis tot leven.

OUDSTE EN JONGSTE

U maakt het kozijn, dan zorgen wij voor de brandwerende deur en de certificering van deur en kozijn!

Timmerfabriek Kuiters en Helwig Kozijnen zijn sinds 1947 lid van de NBvT. Gewoonhout uit Wehl is het meest recente lid van de vereniging.

VOORZITTERS Interviews met de huidige NBvT-voorzitter Michel Nijenhuis en zijn voorgangers Taeke Jansen, Mathee van de Vin en Marco Wijma.

Met de brand- en rookwerende deuren van Kegro bent u als RVaPQULUMHIYPRHU[ TL[LLU NLJLY[PÄ JLLYK +H[ RVT[ VTKH[ HSSL brandwerende voorzieningen in de deur zelf zitten. Een standaard KVT-kozijn met 17 mm sponningen is daardoor ruim voldoende ]VVY KL OVVNZ[L IYHUK^LYLUKL JSHZZPÄ JH[PL KPL LY PZ Dat vereenvoudigt de klus aanzienlijk: geen extra (frees)werk, geen extra materiaal en geen extra tijd of kosten. =VVY \^ NLTHR OLIILU ^L HSSL JLY[PÄ JH[LU LU KL[HPS[LRLUPUNLU van onze brand- en rookwerende deuren verzameld op kegro.nl.

Scan de QR-code om toegang te krijgen tot deze informatie.

Zo kunt u de kozijnen met zij- en bovenlichten eenvoudig WYVK\JLYLU NLIY\PRTHRLUK ]HU OL[ 2LNYV JLY[PÄ JHH[

Scan de QR code om toegang [L RYPQNLU [V[ KL JLY[PÄ JH[LU LU detailtekeningen.

Industrieweg 25 6562 AP Groesbeek +31 (0)24 399 95 55

SOCIAL MEDIA KegroDeuren kegro-deuren

info@kegro.nl www.kegro.nl

22_Cover_01R.indd 1

@KegroDeuren

T7

v

BEZOEKADRES

NB

Contact onze specialisten: Telefoon - 024 399 95 55 of Mail - verkoop@kegro.nl

5 JA AR 19-07-2022 08:34