SPELLING- EN TAALTIPS
De juiste aanhef De lezer van je brieven en mails wil je natuurlijk vriendelijk aanspreken. Dus kies je de juiste aanhef. Maar wat is de beste aanhef voor een zakelijke brief of e-mail? Dat lees je in deze Spelling- en Taaltips.
Tekst Judith Winterkamp | Communicatief tekst & training | www.communicatief.info
Ik heb geleerd dat je in een brief niet beste als aanhef mag gebruiken. Op mijn werk gebeurt dit wel. Is dat goed of fout? Taaladviesboeken hebben lange tijd voorgeschreven dat een brief met geachte moet beginnen, dus Geachte heer Van Vliet en Geachte mevrouw Jansen. Inmiddels hebben we meer vrijheid: Beste mevrouw De Groot is ook goed. In Jan Renkema’s Schrijfwijzer staat verder de mogelijkheid: Beste Piet Jansen. Deze laatste optie ben ik eerlijk gezegd nog nooit tegengekomen. Mag ik in een brief aan een getrouwde vrouw de meisjesnaam in de aanhef zetten? Het was ongebruikelijk om de meisjesnaam van een getrouwde vrouw te vermelden in de aanhef van een brief. Nu doen we dat wel. Dus naast Geachte mevrouw Van Dijk is ook Geachte mevrouw Van Dijk-van Velzen correct. Of natuurlijk Beste mevrouw Van Dijk-van Velzen. Ook mag je kiezen voor Beste Monique Van Dijk-van Vliet. Maar een van de volgende opties heeft de voorkeur: Beste Monique Beste mevrouw Van Dijk Geachte mevrouw Van Dijk Beste mevrouw Van Dijk-van Velzen Geachte mevrouw Van Dijk-van Velzen Mijn manager zet soms L.S. boven een mail aan meerdere personen. Volgens mij is dat niet meer toegestaan. Klopt dat? L.S. staat voor Lectori salutem en betekent ‘den lezer heil’. Voor een algemene aanhef lijkt dit een prima oplossing. Maar L.S. is heel ouderwets en past niet in een eigentijdse brief of mail. Ik raad je dan ook aan om het niet meer te gebruiken. Lezers voelen zich meer aangesproken als je start met Beste collega’s, Geacht bestuur of Beste bewoners van het Statenkwartier. Als je de groep niet kunt duiden, is Geachte dames en heren ook heel geschikt. Wat is de juiste aanhef in een brief aan de familie van een overleden persoon? De meest gebruikelijke aanhef in een brief aan de nabestaanden van een overleden persoon is Aan de erven van de heer … Ook kun je kiezen voor Geachte erven van mevrouw … Dhr. en mw. Tot slot nog even dit: sommige schrijvers korten de heer en mevrouw in een aanhef af tot dhr. en mw. Doe dit nooit. Daarmee geef je de lezer de indruk dat je niet de tijd wilt nemen om een goede tekst te schrijven. Afkortingen in de aanhef zijn daarom niet lezersvriendelijk.
38
TaalTEST Weet jij wat de juiste schrijfwijze is van de volgende woorden? Je vindt de antwoorden achter bonuscode 0713.2. 1. a. ik heb geyoutubed b. ik heb ge-you-tubed 2. a. hij heeft gemountainbiked b. hij heeft gemountainbiket 3. a. b. c. d.
zij heeft gerock-‘n-rold zij heeft gerock ‘n rold zij heeft gerock-‘n-rolled zij heeft gerock ‘n rolled
4. a. ze heeft uren geskypet b. ze heeft uren geskyped 5. a. Heb jij haar ge-e-maild? b. Heb jij haar geëmaild? c. Heb jij haar ge-emaild?
Kan je het werkwoord copy-pasten vervoegen? En hoe dan? Ja hoor, copy-pasten kan je als volgt vervoegen: ik copy-paste (tegenwoordige tijd), ik copy-pastete (verleden tijd) en ik heb gecopypastet (voltooid deelwoord). Om werkwoorden van Engelse herkomst te vervoegen, moet je uitgaan van de Nederlandse regels. Gebruik voor de verleden tijd dus ’t kofschip. Ik fris je kennis even op. Haal van het hele werkwoord, bijvoorbeeld faxen, -en af. Dat is de stam, dus fax. Daarna ‘luister’ je of de laatste klank van de stam (x = ks) hoorbaar is in ’t kofschip. Als dat zo is, zet je voor de verleden tijd te(n) achter de stam. Als dat niet zo is, komt er de(n) achter de stam te staan. De verleden tijd van faxen is dus faxte. Is de verleden tijd met te(n), dan is het voltooid deelwoord ook met een t. Dus is het voltooid deelwoord gefaxt. < Bronnen: Schrijfwijzer, Jan Renkema, 2012
MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2013