Nutri-Score in het schap

‘Nutri-Score komt hoe dan ook in de schappen’

GOEDE COMMUNICATIE NAAR DE CONSUMENT IS NOODZAKELIJK

De invoering van Nutri-Score leidt in Nederland tot scherpe discussies. Er zijn veel voorstanders van het voedselkeuzelogo, maar de kritiek is ook hard. Zo zou de Nutri-Score niet aansluiten bij de Schijf van Vijf, waardoor het voedselkeuzelogo voor de consument niet geloofwaardig genoeg is. Wat is precies het doel van de Nutri-Score en wat zijn de voor- en nadelen?

Tekst Carmen Groeneveld

‘Richtlijnen en het label hebben niet hetzelfde doel’

Productontwikkelaars, duurzaamheidsmanagers, doctoren, voedingskundigen, beleidsmedewerkers, boeren en wetenschappers. Zij waren allemaal aanwezig bij het debat over Nutri-Score dat Foodlog op donderdag 20 februari in het Hortiversum in Zoetermeer organiseerde. Er werd heftig gediscussieerd over de voor- en nadelen van de Nutri-Score en de precieze functie van het in te voeren voedselkeuzelogo. Vijf panelleden gingen de discussie met elkaar en de zaal aan. Het panel: Serge Hercberg, de Franse

Alpro heeft op al haar producten het Nutri-Score-logo al vermeld. ontwerper van de Nutri-Score; Dino Trescher van het Duitse ministerie van Voedsel en Landbouw; Annet Roodenburg, docente Voeding & Gezondheid aan de HAS Hogeschool; Denise de Ridder, hoogleraar Gezondheidspsychologie, en Timo Hoogeboom, ceo van HAK.

Nationaal Preventieakkoord Het debat werd georganiseerd naar aanleiding van de op 28 november 2019 gemaakte keuze voor het Nutri-Score-logo door staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS. Hij maakte deze keuze in het verlengde van het in november 2018 gepresenteerde Nationaal Preventieakkoord. Nutri-Score wordt in 2021 ingevoerd in Nederland, nadat er aanpassingen zijn gedaan aan het algoritme, ofwel de rekenformule achter het gezondheidslogo. Davide Balestra vertegenwoordigde tijdens dit debat VWS. Met de invoering van het front-of-pack-voedselkeuzelogo wordt volgens hem voldaan aan vier doelen in het Preventieakkoord. Balestra: “Allereerst moet het voedselkeuzelogo de publieke gezondheid bevorderen. Ten tweede moet het logo consumenten helpen om een gezondere keuze te maken. Ten derde moet het logo overeenkomen met de Schijf van Vijf en ten vierde moet het ook overeenkomen met Europese voedingsrichtlijnen.” Daar wringt volgens hoogleraar Gezondheidspsychologie De Ridder direct de schoen: “Het derde en vierde doel gaan niet samen. Het logo kan niet voldoen aan de Schijf van Vijf én de Europese richtlij

NUTRISCORE Heftige discussies over de voor- en nadelen van het logo.

nen tegelijk. We moeten de Nederlandse voedingsrichtlijnen boven de Europese verkiezen.” Panellid Roodenburg van de HAS sluit zich daarbij aan. “Het is een enorme uitdaging om de Nederlandse voedingsrichtlijnen in lijn te krijgen met een Europees voedselkeuzelogo.”

Aanvulling op voedingsrichtlijnen Daarmee kwam de discussie goed op gang. Wat is nu eigenlijk het doel van de Nutri-Score? “Het doel van voedingsrichtlijnen is om consumenten te informeren over wat gezonde voeding is. Het doel van een front-of-pack-logo zoals de Nutri-Score, is om consumenten te laten zien welk product de gezondste is binnen een productgroep”, liet Trescher van het Duitse ministerie van Voedsel en Landbouw weten, terwijl hij elk woord voorzichtig afwoog alvorens het uit te spreken. Het probleem van de Nutri-Score is volgens Roodenburg (en meer dan 175 voedingswetenschappers) dat de score niet aansluit bij de Schijf van Vijf, de Nederlandse voedingsrichtlijnen. Deze verschillen gaan volgens Roodenburg verwarring

‘Niemand neemt een laptop mee naar de supermarkt met de Schijf van Vijf’

Nationaal Preventieakkoord Het Nationaal Preventieakkoord is op 23 november 2018 gepresenteerd door staatssecretaris Blokhuis, met als doel de Nederlandse bevolking gezonder te maken. Over invoering van een voedselkeuzelogo zegt het Nationaal Preventieakkoord: ‘Om te faciliteren in het maken van gezonde keuzes wil de rijksoverheid uiterlijk in 2020 een nieuw breed gedragen voedselkeuzelogo introduceren. Dat moet nadrukkelijk aansluiten bij de manier waarop mensen hun keuzes maken, begrijpelijkheid voor de consument is leidend. Bij de ontwikkeling van het nieuwe logo worden de criteria van de Schijf van Vijf uitdrukkelijk verwerkt. De Europese ontwikkelingen met betrekking tot voedselkeuzelogo’s zullen ook worden meegewogen.’ veroorzaken bij de consument. En dat kan weer leiden tot wantrouwen over zowel de Schijf van Vijf als de Nutri-Score. Hercberg, de Franse ontwerper van de Nutri-Score, vindt dat deze discussie leidt tot misverstanden. “Voedingsrichtlijnen en het front-of-pack-logo hebben namelijk niet hetzelfde doel. De voedingsrichtlijnen zijn altijd leidend voor consumenten. Wij adviseren consumenten in deze richtlijnen om verse en onbewerkte producten te eten. Als consumenten toch kiezen voor bewerkte voedingsmiddelen, dan laat de Nutri-Score zien welk product de gezondste optie is binnen die productgroep”, probeerde Hercberg wanhopig duidelijk te maken. Daarnaast is een front-of-pack-label volgens hem een motivatie voor bedrijven om hun producten gezonder te maken.

Aanpassingen algoritme Maar als het front-of-pack-logo een aanvulling moet zijn op de voedingsrichtlijnen, dan moeten de verschillen volgens staatssecretaris Blokhuis en Annet Roodenburg toch echt geminimaliseerd worden. Daarom is er een groep van internationale onafhankelijke wetenschappers samengesteld om het algoritme van de Nutri-Score onder de loep te nemen en grote verschillen eruit te halen. Hoe kan het bijvoorbeeld dat Coca Cola Light een groene B scoort? “We weten dat er hiaten zijn in het algoritme”, gaf Hercberg zonder schaamte toe. “We zijn bereid om het algoritme te verbeteren. Het internationale panel gaat kijken of er wetenschappelijke redenen zijn om het algoritme aan te passen.” Na lang luisteren reageerde HAK-ceo en Nutri-Score-voorvechter Hoogeboom. “Nutri-Score is niet perfect. Het heeft wat finetuning nodig. Maar laten we niet vergeten dat onderzoeken aantonen dat 9,3 procent (dit blijkt

HAK doet met zes producten een pilot in Nederland met de Nutri-Score.

Ook Iglo heeft de Nutri-Score al op een aantal producten staan in Nederland.

uit Franse ervaringsonderzoeken, red.) van de bevolking met een lager inkomen gezondere producten koopt door Nutri-Score. Dat is een van de hoogste stijgingen tot nu toe getoond. Nutri-Score is misschien een 7 op een schaal van 10, maar we hebben een sociaal probleem van ongezonde voedingsgewoonten dat we moeten oplossen. Nutri-Score gaat vanuit het buitenland toch in de Nederlandse schappen komen, of wij nu meegaan of niet”, pleitte Hoogeboom voor het snel invoeren van het voedselkeuzelogo. Volgens Roodenburg is aanpassing van het algoritme een belangrijke eis voor het laten slagen van de Nutri-Score in Nederland.

Communicatie is key Het aanpassen van het algoritme is voor het merendeel van de aanwezigen het belangrijkste punt van kritiek. Daarnaast blijkt uit het debat dat communicatie een factor is die de Nutri-Score kan maken of breken. “We kunnen kleine aanpassingen maken in het algoritme, maar het grootste probleem is de communicatie richting de consument. Er moeten algemene voedingsrichtlijnen zijn, in Nederland is dat de Schijf van Vijf. En binnen die productgroepen geeft de Nutri-Score richting voor het kiezen van de gezondste optie. Dit moet alleen wel duidelijk naar

Schijf van Vijf De voedingsrichtlijnen in Nederland worden gecommuniceerd door middel van de Schijf van Vijf. Tijdens het debat was er wat discussie over het belang van de Schijf van Vijf tussen Annet Roodenburg en Denise de Ridder. “De Schijf van Vijf laat consumenten zien welke producten bij een gezond voedingspatroon horen”, aldus Roodenburg. “Niemand neemt een laptop mee naar de supermarkt met de Schijf van Vijf”, constateerde De Ridder. “Er is een app”, reageerde Roodenburg verontwaardigd. “De Schijf van Vijf is goed voor voedingskundigen en diëtisten. Maar niet voor consumenten om een gezonde keuze te maken in de supermarkt. Verschillen tussen de Schijf van Vijf en de Nutri-Score zullen consumenten niet snel opvallen. Nutri-Score kan consumenten helpen om een gezondere keuze te maken”, concludeerde De Ridder. de consument gecommuniceerd worden, zoals wij in Frankrijk ook doen”, schetste Hercberg. Alle deelnemers van het panel sluiten zich aan bij het belang van goede communicatie. Wanneer VMT de vraag stelt of we niet al achterlopen in communicatie omdat er al producten in de schappen liggen met het voedselkeuzelogo, blijft het angstvallig stil. Alleen Annet Roodenburg durft te reageren: “Dat is precies waar ik ook bang voor ben. Communicatie is essentieel bij dit logo, maar daar lopen we wellicht al in achter omdat er nu al producten met het logo in de schappen komen. Daar ontkomen we niet aan.” Aan het einde van het debat kwam vanuit de zaal nog een vraag van Unilever waarom de portiegrootte niet is meegenomen in de Nutri-Score. “Het is moeilijk om dit mee te nemen in het logo omdat verschillende producenten andere portiegroottes adviseren voor dezelfde producten”, aldus Hercberg.

Conclusie Het Foodlog-debat laat duidelijk zien dat er nog wat hete hangijzers zijn rondom het Nutri-Score-dossier. Voorstanders benadrukten tijdens het debat dat het logo leidt tot meer gezonde aankopen. Ook onderstreepten zij dat de Nutri-Score een goede aanvulling is op nationale en internationale voedingsrichtlijnen. Tenslotte leidt de Nutri-Score volgens voorstanders tot productverbetering waardoor de producten over de hele linie gezonder worden. Tegenstanders daarentegen merkten op dat de Nutri-Score teveel verschillen vertoont met de Schijf van Vijf. Ook zeiden zij dat de Nederlandse voedingsrichtlijnen niet gelijk zijn aan die van andere Europese landen waardoor een Europees uniform logo erg lastig wordt. Een laatste kanttekening was dat de portiegrootte niet meegenomen wordt bij het berekenen van de Nutri-Score. Toch lijkt de komst onvermijdelijk. Nutri-Score is al te vinden in de schappen op producten die vanuit het buitenland geïmporteerd worden. Het logo komt er dus hoe dan ook, de vraag blijft alleen hoe en wanneer. •

PLASTICBESPAREND VERPAKKEN OP GEBRUIKTE OF SPLINTERNIEUWE MULTIVAC MACHINES

Plasticbesparende verpakkingsconcepten

Origineel gereviseerde, gebruikte verpakkingsmachines

De splinternieuwe, prijswinnende, X-line traysealers en dieptrekverpakkingsmachines

Beter vindbaar op internet en meer klanten bereiken? Voedingsmiddelenjaarboek & Ingrediëntenwijzer 2020 Online leveranciersregister UNIEKE FORMULE 2-in-1 combinatie boek • Extra groot bereik

Staat u al in het Voedingsmiddelenjaarboek & Ingrediëntenwijzer 2020? In april 2020 verschijnt de nieuwe editie van het Voedingsmiddelenjaarboek & Ingrediëntenwijzer 2020, het handboek voor de foodprofessional.

Urschel E TranSlicer ® Cutter

Een vermelding print en online is er al vanaf € 14,50. Ga vóór 6 maart 2020 naar www.vmt.nl/leveranciersregister en meld u aan!

Wilt u meer informatie over advertentiemogelijkheden? Neem contact op met: Elli Doornink / Demani Sales E. sales@demani.nl | T. 0316 - 227155

www.vmt.nl/leveranciersregister