8 minute read

Georges Nagelmackers

Georges Nagelmackers et le légendaire Orient-Express

// 'GEORGES NAGELMACKERS EN DE LEGENDARISCHE ORIENT-EXPRESS'

Advertisement

Het was een gebroken hart dat Georges Nagelmackers meer dan 150 jaar geleden naar een ander continent dreef. Het werd een reis die zijn leven voorgoed zou veranderen en hem zou inspireren tot de intussen wereldberoemde OrientExpress. — C’est le cœur brisé que Georges Nagelmackers mit le cap sur un autre continent, il y a plus de 150 ans. Ce périple changea sa vie à jamais et lui inspira la création du légendaire Orient-Express. —

Amerikaanse droom In 1868 reisde Georges Nagelmackers, toen 23 jaar, als industrieel ingenieur met de trein door de Verenigde Staten om zijn verboden liefde te vergeten. Daar maakte hij kennis met de befaamde slaaptreinen van Pullman. Hoewel de trein was uitgevonden in Europa, kwamen de eerste slaaptreinen uit Amerika. Georges zag dat ze technologisch top waren, maar dat hun comfort te wensen overliet. Heel wat reizigers hadden klachten en Georges hoorde ze met veel interesse aan. In zijn hoofd kiemde op dat moment al een droom. Terug in België was die kiem uitgegroeid tot een concreet plan: voor welgestelde reizigers luxueuze treinen bouwen die hun wensen en behoeften volledig beantwoorden en zelfs overtreffen. Een hotel op wielen, met luxe slaapwagons en een restaurant.

Dankzij zijn innovatievermogen, expertise en klantgerichtheid begon Georges zijn ideeën waar te maken. Zijn vader Edmond Nagelmackers, de vierde generatie Nagelmackers aan het hoofd van Nagelmackers, stond hem bij met financiële kennis. Georges werd geacht zijn vader op te volgen als hoofd van de familiebank, maar koos na zijn bezoek aan de Verenigde Staten volledig voor het uitwerken van zijn eigen dromen. Het vervolg is geschiedenis, want die uitwerking resulteerde in de legendarische Orient-Express. Het was slechts het begin van een lange reeks realisaties, van luxetreinen tot internationale hotelketens

Succesvol spoorwegimperium In 1876 richtte Georges de Compagnie Internationale des Wagons-Lits (CIWL) op. In 1882 liet hij een eerste proeftrein, de Train Éclair, van Parijs naar Wenen rijden, via Straatsburg en München. Met steun van onder andere Leopold II van België startte hij een jaar later aan de legendarische spoorwegverbinding Orient-Express tussen Parijs en het toenmalige Constantinopel, een traject van maar liefst 3.200 kilometer. Datzelfde jaar begon de CIWL ook aan een lijn Calais-Nice-Rome, die in 1889 opgesplitst werd in de Rome Express en de CalaisMéditerranée Express. Hiermee was het startschot gegeven van een succesvol spoorwegimperium, want later volgden nog tientallen treindiensten over heel Europa, Siberië, het Midden-Oosten en Egypte. → Rêve américain En 1868, Georges Nagelmackers, alors jeune ingénieur industriel de 23 ans, sillonna les États-Unis en train dans l’espoir d’oublier un amour impossible. Il y découvrit les célèbres wagons-lits Pullman. Si le rail a vu le jour en Europe, les premiers trains-couchettes sont, en effet, nés en Amérique. Georges constata qu’ils étaient technologiquement à la pointe, mais que leur confort laissait à désirer. De nombreux voyageurs s’en plaignaient, ce qui éveilla son intérêt à tel point qu’un rêve prit forme dans son esprit. À son retour en Belgique, cette idée devint un projet concret : Georges se fixe pour but de construire des trains luxueux pour les voyageurs aisés, qui répondent pleinement à leurs souhaits et à leurs besoins, voire les dépassent. Un hôtel sur roues, avec des wagons-lits de luxe et un restaurant.

Grâce à sa capacité d’innovation, son expertise et son orientation "client", Georges commença à concrétiser ses idées. Son père, Edmond Nagelmackers, la quatrième génération à diriger Nagelmackers, l’aida grâce à ses connaissances financières. Censé succéder à son père à la tête de la banque familiale, Georges choisit toutefois de vivre son propre rêve après sa visite aux États-Unis. La suite appartient à l’histoire, car de cette vision naquit le légendaire Orient-Express… qui n’était que le début d’une longue série de réalisations, des trains de luxe aux chaînes hôtelières internationales.

Un empire ferroviaire prospère Georges fonda la Compagnie Internationale des WagonsLits (CIWL) en 1876. Il fit circuler le premier train d’essai, le Train Éclair, de Paris à Vienne, via Strasbourg et Munich six ans plus tard. Avec le soutien de Léopold II de Belgique entre autres, il mit en place, un an plus tard, la légendaire ligne ferroviaire Orient-Express entre Paris et ce qui était alors Constantinople, un trajet de pas moins de 3 200 kilomètres. La même année, la CIWL lança également une ligne Calais-Nice-Rome, qui fut scindée en 1889 en Rome Express et Calais-Méditerranée Express. Ce fut le coup d’envoi d’un empire ferroviaire prospère, car des dizaines de services ferroviaires suivirent ensuite, dans toute l’Europe, en Sibérie, au Moyen-Orient et en Égypte. →

“Georges Nagelmackers werd geacht zijn vader op te volgen als hoofd van de familiebank, maar koos na zijn bezoek aan de Verenigde Staten volledig voor het uitwerken van zijn eigen dromen. Het vervolg is geschiedenis, want die uitwerking resulteerde in de legendarische Orient-Express.” —

«L’Orient-Express circulait alors deux fois par semaine et assurait la liaison entre Paris et Constantinople en trois nuits, un voyage qui prenait auparavant une dizaine de semaines.» —

Toch blijft vooral de Orient-Express tot de verbeelding spreken. De trein werd officieel ingewijd op 4 oktober 1883 en vertrok met hooggeplaatste genodigden, enkele journalisten en niemand minder dan Georges Nagelmackers zelf aan boord. De Orient-Express reed twee keer per week in drie nachten van Parijs naar Constantinopel. Een rit die vroeger zo’n tien weken in beslag nam. In 1906 ging de Simplon tunnel open, dwars door de Alpen, waardoor de trein vlot van Zwitserland naar Italië kon. De rit trakteerde reizigers op prachtige landschappen in Dijon, Lausanne, Milaan, Venetië, Triëst, Zagreb, Belgrado en Sofia. Eindigen deed de Orient-Express in het station Sirkeci in Istanbul, in 1890 door de Duitse architect August Jachmund speciaal voor de Orient-Express gebouwd.

Anno 2022 De Orient-Express vertrok op 19 mei 1977 voor een laatste keer uit het Parijse station Gare de Lyon. Daarna reed de trein nog als nachttrein van Parijs naar Boedapest en Boekarest. In 2001 werd de verbinding ingekort tot Parijs-Wenen en later tot Straatsburg-Wenen. In 2009 verdween de nachttrein volledig. Vandaag worden onder de naam Venice Simplon-Orient-Express door Belmond tientallen ritten verzorgd vanuit bijvoorbeeld Brussel, Parijs of Amsterdam naar Venetië, Praag of Wenen. → C’est néanmoins l’Orient-Express qui enflamme le plus l’imagination. Le train fut officiellement inauguré le 4 octobre 1883 et partit avec à son bord des invités de haut rang, quelques journalistes et nul autre que Georges Nagelmackers lui-même. L’Orient-Express circulait alors deux fois par semaine et assurait la liaison entre Paris et Constantinople en trois nuits, un voyage qui prenait auparavant une dizaine de semaines. L’année 1906 vit l’ouverture du tunnel du Simplon, qui traverse les Alpes et permit au train de passer facilement de la Suisse à l’Italie. Le voyage offrait aux passagers de magnifiques paysages à Dijon, Lausanne, Milan, Venise, Trieste, Zagreb, Belgrade et Sofia. L’Orient-Express s’arrêtait à la gare de Sirkeci, à Istanbul, spécialement construite en 1890 par l’architecte allemand August Jachmund pour ce train emblématique.

Millésime 2022 L’Orient-Express quitta la gare de Lyon, à Paris, pour la dernière fois le 19 mai 1977. Il circula ensuite comme train de nuit de Paris à Budapest et Bucarest. En 2001, la liaison fut raccourcie à Paris-Vienne, puis à StrasbourgVienne. Le train de nuit disparut complètement en 2009. Sous l’appellation Venice Simplon-Orient-Express, Belmond propose aujourd’hui des dizaines de voyages au départ de Bruxelles, Paris ou Amsterdam vers Venise, Prague ou Vienne. →

De Orient-Express is onlosmakelijk verbonden met Agatha Christie’s wereldberoemde misdaadroman ‘Murder on the Orient-Express’ uit 1934, met de fictieve Belgische detective Hercule Poirot in de hoofdrol. Christie schreef het verhaal na een hevige sneeuwstorm in 1929, waarbij de Orient-Express kwam vast te zitten in de sneeuw en op 130 kilometer van Istanbul vijf dagen lang bleef staan. Schrijven aan de roman deed ze naar verluidt in het Pera Palace hotel in Istanboel, dat gebouwd werd door de Compagnie Internationale des Grands Hôtels van Georges Nagelmackers.

L’Orient-Express est inextricablement lié au célèbre roman policier d’Agatha Christie, publié en 1934, « Le Crime de l’Orient-Express », dans lequel le détective belge Hercule Poirot joue le rôle principal. Christie a écrit cette histoire après une violente tempête de neige en 1929, au cours de laquelle l’Orient-Express s’est retrouvé coincé dans la neige et bloqué à 130 kilomètres d’Istanbul pendant cinq jours. Elle aurait écrit le roman à l’hôtel Pera Palace d’Istanbul, construit par… la Compagnie Internationale des Grands Hôtels de Georges Nagelmackers.

ʻMurder on the Orient-Express’

Magische treinritten Met zijn fluwelen overgordijnen, mahoniehouten lambrisering, oosterse tapijten, diepe leunstoelen bekleed met Spaans leder en verfijnde keuken bracht de Orient-Express ongeziene luxe en comfort. De metalen restauratierijtuigen waren gebouwd in 1925 en versierd in art-deco-stijl met geometrische, florale en dierenmotieven. De marqueterie bestond uit houten panelen ingelegd met tropische houtsoorten, ivoor, parelmoer en kostbare metalen. Die luxe trok jarenlang de Europese elite en leden van het koningshuis aan. De beroemdste passagiers van de Orient Express waren onder meer Marlène Dietrich, Coco Chanel, Mata Hari, Sigmund Freud en Albert Einstein. // Des trajets magiques en train Avec ses rideaux de velours, ses lambris en acajou, ses tapis orientaux, ses profonds fauteuils recouverts de cuir espagnol et sa cuisine raffinée, l’Orient-Express se distinguait par un luxe et un confort sans précédent. Les wagons-restaurants en métal furent construits en 1925 et décorés dans le style Art déco avec des motifs géométriques, floraux et animaliers. La marqueterie consistait en des panneaux de bois incrustés d'essences tropicales, d’ivoire, de nacre et de métaux précieux. Ce luxe a attiré l’élite européenne et les membres de la famille royale pendant des années. Parmi les passagers les plus célèbres de l’Orient-Express figurent Marlene Dietrich, Coco Chanel, Mata Hari, Sigmund Freud et Albert Einstein. //