GRANADA
Amets eta istorio askoren sorleku dugu Granada, eta bere izena historia liburuetan sarri topatuko dugu. Alhambra txundigarria dugu, noski, bertako eraikinik ezagunena, bera bakarrik urtero milaka eta milaka bisitari erakartzeko gai baita. Baina Sierra Nevadako oinetan hazten den hiriak badauka beste hamaika gauza edonori eskaintzeko. Orrialde hauetan ibilaldi kulturala egingo dugu Nazari erreinuaren harribitxia izan zenaren auzo enblematikoetan barna, eta bertako «tapa» bikainak dastatuko ditugu.
Kuskus eta barazki entsalada dastatzeko prest El Huerto de Juan Ranas tabernako terraza ikusgarrian. Ondoko orrialdean, Albaicin auzoko kale misteriotsua iluntze batean eta Alhambra ederra.
24
iri guztiek dute euren xarma berezia, bada, Granadak berea eta beste guztiena du». Horixe zen Antonio Machado handiak Andaluziako hiriaz zioena. Bada, jakinduriaz betetako maisuaren hitzek ez dute gaurkotasun apurrik ere galdu. Sierra Nevada mendilerroaren oinetan kokatua, hiri liluragarria da Granada, flamenko dantzari baten soineko ikusgarria bailitzan bisitariari bere erakarpen guztiak harro erakustez dizkiona. Historia, kultura eta tradizioetan oparoa den Granada mila modutan bisita daiteke, mila modutan goza daiteke, baina bada falta ezin den bat: ezinbestekoa da Granada bertako tapa bikainen eskutik ezagutzea. Ez dago hiriko espiritua, Granadako herritarrak, ezagutzeko modu hoberik bertako taberna tipiko zein abangoardistetatik ibilaldia egitea baino. Prestatu, beraz, inguruotan edariarekin batera bezeroari eskaintzen zaizkion tapa apartak dastatzeko. Trago batzuk hartu eta tapa batzuk jatera irtetea erabat errotutako ohitura da Granadako herritarren artean, hainbesteraino, inguruotan erabat pentsaezina dela taberna batean edari bat eskatu eta zerbitzariak berau laguntzeko mokadutxo (edo mokadutzar) bat ez ateratzea. Ahalik eta bezero gehien lortzeko lehian, gainera, tabernek ondo baino hobeto zaintzen dituzte bai mokadutxoen kalitatea bai kantitatea. Prestatu dugun ibilbide kulturalean, hiri andaluziarreko auzorik interesgarrienak ezagutuko ditugu, tapeo zonalde onenekin batera. Beraz, Granada dotore, lasai, liluragarriaz gozatzea besterik ez da geratzen, presarik gabe kalez kale ibiliz, bertako kultura aberatsa eta gastronomia bikaina dastatuz.
H
Alcaiceria Auzoaren izenak al-qaysariya izen arabiarrean du jatorria, hau da, «merkataritzako instituzioa eta berau osatzen duten eraikinak». Azken batean, Alcaiceria auzoa Granadako zoko edo merkatu arabiar zaharra da. XIV. mendean sortu zen eta bertara gauero ixten ziren bederatzi ateetatik sar zitekeen. Hiria 1492an konkistatu ondoren, Errege-Erregina Katolikoek Granadako instituzio eta ohitura musulmanak mantentzea erabaki zuten, eta Alcaiceria bere horretan utzi zuten, bertako gobernadore gisa noble kristau bat izendatuta. Zilar eta urrezko objektuak, arropa ikusgarriak… saltzen ziren bertan, baina, batez ere, zeta zen merkataritzaren ardatza, berau Alcaiceriatik kanpo saltzea debekatuta baitzegoen. Denborak aurrera egin ahala, baina, zetaren merkataritza gainbeheran erori zen, eta beste artisau eta merkatari batzuek hartu zituzten denda eta tailer hutsak. Egun, kalexka labirintikoz betetako auzoan, oroigarriak eta Marokoko artisautza produktuak saltzen dituzten denda txikiak dira na-