4
AQUA 2020/1
Een plan voor hemelwater… en meer Alsmaar meer Vlaamse steden en gemeenten laten een hemelwaterplan opmaken om lokale wateroverlast op te lossen of om zich in de toekomst te wapenen tegen meer stortregens door de klimaatverandering. Als de gemeente ervoor open staat, kijkt Aquafin graag wat breder naar kansen om de meerwaarde nog te vergroten.
D
e naam zegt het zelf, een hemelwaterplan is een visie over hoe een gemeente of stad het best met hemelwater op haar grondgebied omgaat. De algemeen gevolgde leidraad daarvoor is de ladder van Lansink: afstroming vermijden, inzetten op hergebruik en infiltratie en indien nodig bufferen en vertraagd afvoeren.
VAN OVERLAST NAAR KANSEN “De eerste hemelwaterplannen die Aquafin opmaakte, startten altijd vanuit een problematiek van wateroverlast,” vertelt Toon Van Dorpe, manager Hemelwaterplannen bij Aquafin. “Er werd onderzocht vanwaar het water kwam en wat de oplossingen waren en we ontwikkelden een visie die input gaf aan het beleid.”
“We werkten vooral samen met de Technische Dienst van de gemeente, de VMM en de waterloopbeheerder binnen een technisch verhaal. Natuurlijk is dat nog altijd de basis, maar vandaag gaan we waar mogelijk uit van een bredere benadering. Het oplossen van de wateroverlast kan immers de aanleiding zijn voor veel meer positieve effecten. We kijken bijvoorbeeld naar kansen om meer belevingswaarde te creëren voor de buurt en door het gebruik van meer groen de biodiversiteit te vergroten. Daarvoor werken we nu veel meer samen met landschapsarchitecten. Maar ook droogte staat door de kurkdroge zomers van de laatste jaren hoog op de agenda. Daarom proberen we problemen van wateroverlast om te buigen naar opportuniteiten voor droogteproblemen. Binnen Aquafin verdiepen we ons daar momenteel verder in.”
44
steden en gemeenten lieten of laten hemelwaterplan opmaken door Aquafin, rechtstreeks of via Riopact of water-link.
MET MEER AAN TAFEL Logisch dat er bij zo’n ruimere benadering veel meer partijen rond de tafel zitten, afhankelijk van de lokale situatie. En die is altijd anders. “Soms worden de Boerenbond, burgers of omliggende scholen betrokken, maar ook Natuurpunt en het Agentschap Natuur en Bos schuiven bijvoorbeeld geregeld mee aan tafel,” verduidelijkt Toon Van Dorpe. “Omdat het hemelwaterplan een instrument moet zijn voor verschillende diensten binnen de gemeente betrekken we naast de Technische Dienst tegenwoordig ook Ruimtelijke Planning, de Milieudienst, Groendienst en in sommige gevallen zelfs de Toeristische Dienst.” Aquafin maakte in totaal al voor 44 steden en gemeenten een hemelwaterplan op, rechtstreeks of binnen de samenwerkingen met water-link en De Watergroep (Riopact).
AQUASENS BEREKENT MEEST EFFICIËNTE COMBINATIE Een hemelwaterplan bevat een scala aan oplossingen voor een bepaalde zone in de gemeente. Om de juiste combinatie te vinden die de meeste impact heeft, ontwikkelde Aquafin de berekeningstool AquaSens. Bij de berekening van mogelijke scenario’s gebruikt de tool lokale gegevens zoals de grondwaterstand, infiltratiecapaciteit, verharding,… De tool maakt de berekening voor verschillende typische dimensies van de infrastructuur en kijkt daarbij naar de beschikbare ruimte. AquaSens is een eenvoudige, snelle tool die kan ingesteld worden voor verschillende doelstellingen zoals het vermijden van wateroverlast, het verminderen van het overstortvolume of van piekdebieten. Meer weten? Contacteer evi.vinck@aquafin.be
l
