Impuls RWM Nr. 2 by Amigo Creative Concepts

Categorie

BUsiness WitH pleasURe IN DE WESTELIJKE MIJNSTREEK...

KASTEEL ELSLOO GASTRONOMIE EN GASTVRIJHEID IN EEN HISTORISCHE OMGEVING ADJIEDJ BAKAS

4X3 ESTAFETTE

CLARA LAMAR

GOOGLE EN

VIER DIRECTEUREN

LIEFDE VOOR

MICROSOFT

OVER DE LIMBURGSE

MUZIEK EN

GAAN BANKIEREN

ECONOMIE

VOOR BEWEGING 1

special inteRest magaZine Van RaBOBank Westelijke mijnstReek | nUmmeR 2 | apRil 2011

Categorie

VOORWOORD Geachte relatie, beste lezer,

Voor u ligt het tweede nummer van Impuls RWM, het special interest magazine dat wij u met gepaste trots aanbieden.

Zoals in de vorige editie komt ook nu een aantal ondernemers aan het woord. Ondernemers uit diverse branches, zoals horeca, bouw, paardensport en danssport. Daarnaast leest u over een bijzondere ontmoeting met een bijzonder persoon: Adjiedj Bakas. Deze bekende trendwatcher neemt geen blad voor de mond als hij praat over de Rabobank. Nieuw in deze editie is een ‘4x3 estafette’ waarin vier directeuren uit het Limburgse bedrijfsleven hun visie geven op de Limburgse economie. Aan het woord is ook Clara Lamar, directrice van de gelijknamige dansschool. Zij vertelt over haar liefde voor muziek en voor beweging.

Kortom: een magazine met uiteenlopende onderwerpen, vol interessante mensen.

Rabobank Westelijke Mijnstreek heeft zich tot doel gesteld als ‘vliegwiel’ voor de lokale economie te fungeren. Mensen en middelen met elkaar in contact brengen en op die manier nieuwe samenwerkingsverbanden te realiseren. Daar gaan we voor. Met als resultaat dat daarmee de leefbaarheid in onze regio verbetert.

Samen op zoek naar mogelijkheden… Dat is de gedachte, dat is het idee.

Veel leesplezier!

Raymond Neilen | Directeur Particulieren Rabobank Westelijke Mijnstreek Harry Lempens | Directeur Bedrijven Rabobank Westelijke Mijnstreek

22 BAKAS

GOOGLE EN MICROSOFT GAAN BANKIEREN

38 TERUGBLIK netwerkborrel

30 52

46 CYBERCRIME DE ONTSTUITBARE OPMARS

58 62

66 KRIYA MATERIALS GROEIT OP CHEMELOT

70 04

Inhoud april 2011 04 | Mh roadstyling

winnaar ondernemersprijs

â&#x20AC;&#x2DC;Applaus voor de ondernemerâ&#x20AC;&#x2122;

06 | up-to-date

Nice to know

08 | Kasteel Elsloo

gastronomie en gastvrijheid in een historische omgeving

14 | bouwplanplus

bouwen aan de toekomst

18 | U2 doet het allemaal muziek maken, de wereld

verbeteren en cashen

21 | evenementenagenda

22 | Interview adjiedj bakas

google en microsoft gaan bankieren

26 | interview raymond neilen banking is boring!

30 | 4x3 estafette

38 | terugblik

40 | zeiljachthuren.nl zorgeloos pronken met een gehuurd zeiljacht

46 | cybercrime

de onstuitbare opmars

52 | duiken

de ultieme ontspanning

58 | henk nooren

kan de adrenaline niet missen

62 | clara lamar

Liefde voor muziek en voor beweging

66 | Kriya materials groeit op chemelot

70 | jOs meijers

tien jaar sleutelen aan een mg sa

Vier directeuren over de limburgse economie

mH ROaDstyling winnaar ondernemersPrijs ‘aPPlaus voor de ondernemer’ V.l.n.r. Ton Mostard, Roel Sluijsmans en Jos Mostard

‘Applaus voor de Ondernemer’ is een prestigieuze ondernemersprijs in de gemeente Sittard-Geleen en is een initiatief van het MKB Stedenprogramma Sittard-Geleen in samenwerking met Rabobank Westelijke Mijnstreek en de gemeente. De prijs bestaat uit een kunstwerk en een geldbedrag van 10.000 euro. Twee jaar geleden won Kriya Materials de eerste ‘Applaus voor de Ondernemer’. De genomineerden voor deze editie waren: MH Roadstyling, Glasdecor Jac Salvino en Claessens Personenvervoer. Tekst > Tom Brennand Beeld > Henry Peters

Beoordelingscriteria

Daarom hebben wij goed opgeleide mensen in dienst die snel

Om voor de ‘Applaus voor de Ondernemer 2010-2012’ in aan-

en effectief kunnen werken en die geen uitdaging uit de weg

merking te komen moeten de deelnemers voldoen aan enkele

gaan. Kwaliteit staat uiteraard voorop. Dat blijkt ook het feit

criteria. Dit keer waren de twee belangrijkste dat het bedrijf

dat wij het enige Limburgse bedrijf in deze branche zijn dat

reeds langer in de gemeente gevestigd is en het moet bij voor-

voldoet aan de eisen van het 3M Certificaat dat wordt toege-

keur een familiebedrijf zijn. Andere zaken die meetellen in de

kend op basis van materiaalgebruik, deskundigheid, service en

beoordeling zijn een bijzondere of innovatieve manier van on-

garantie.”

dernemen en maatschappelijke betrokkenheid. MH Roadstyling voldoet aan al die criteria.

Prijs Ton: “De trofee, een mooi kunstwerk, krijgt een mooie plek in

Erkenning

het bedrijf. Het geldbedrag dat wij hebben gewonnen met deze

Ton Mostard, MH Roadstyling: “Deze prijs is een erkenning

prijs, investeren wij natuurlijk op een maatschappelijk verant-

voor wie we zijn en wat wij doen. Ons diensten- en producten

woorde wijze. In de aanloop naar de finale van ‘Applaus voor

assortiment varieert van belettering en bewegwijzering tot

de ondernemer’ hebben wij al aangekondigd dat, mochten wij

relatiegeschenken en alles wat daar tussen in ligt. Daarbij rich-

als winnaar uit de bus komen, we het geld zouden besteden

ten wij ons vooral op Midden- en Zuid-Limburg. Wij investeren

aan ‘groene inkt druktechnologie’. Dat wil zeggen een nieuwe

ook in de regio door allerlei initiatieven, waaronder de krant

printer die inkt gebruikt op basis van latex in plaats van milieu-

‘Winkelen Sittard-Geleen’ en sponsoring van clubs en vereni-

onvriendelijke oplosmiddelen. Die nieuwe ‘groene’ printer is

gingen. Het gaat zeker niet slecht met onze regio, maar wij

inmiddels al operationeel.” Jos: “De prijs heeft ons ook veel aan-

vinden het heel belangrijk om de Limburgse economie en de

dacht opgeleverd in de regio. Zakelijke relaties reageren met

maatschappij te steunen en samen met onze relaties te ver-

uitingen van extra waardering en wij krijgen daardoor de kans

beteren.” Jos Mostard: “Dit is een uniek bedrijf in Limburg en

om nogmaals te laten zien hoe breed ons productenpakket is

waarschijnlijk zelfs landelijk, zonder dat dat direct voor iedereen

en hoe wij door onze innovatieve instelling en slagkracht voort-

zichtbaar is. Met 40 medewerkers kunnen wij heel erg veel ver-

durend uitbreiden en investeren in MH Roadstyling en in de

schillende diensten en producten aanbieden voor een bedrijf

maatschappelijke context van ons bedrijf.”

van onze omvang. We hebben het hier in veel gevallen over complexe processen die elk hun eigen deskundigheid vragen.

www.mhroadstyling.nl

Vrouwen betere managers Vrouwen zijn betere managers dan mannen, blijkt uit een 足Australisch onderzoek onder 3.000 mannelijke en vrouwelijke werknemers. Op vijftien van de zestien prestatiecriteria scoren vrouwen beter dan mannen. Zo behalen de vrouwen meer punten op leiderschap, besluitvaardigheid en arbeids足 management, meldt The Australian. Verschillen tussen mannen en vrouwen zijn er ook op het gebied van ondernemerschap. Vrouwelijke entrepreneurs netwerken meer en op een andere manier dan mannen. Dat blijkt uit een onderzoek van FNV Zelfstandigen onder meer dan 1.600 ondernemers. Een duidelijk verschil tussen de seksen is het doel van het netwerken. Waar vrouwen zich bij voorkeur liever zakelijk profileren, gaat het mannen erom concrete opdrachten en nieuwe contacten

Up-to-date

binnen te halen. Zij doen dit bij voorkeur tijdens een borrel of een receptie, in tegenstelling tot vrouwen die het liefst professionele netwerkbijeenkomsten bezoeken. Bron: telegraaf.nl 2011

nice to know Rabobank blijft favoriet als werkgever Rabobank is opnieuw de meest favoriete werkgever van Nederland in 2010. Ten opzichte van het jaar daar足 voor wisselen Shell en Philips binnen de top drie van plek: Shell zakt van de tweede naar de derde positie, Philips staat nu op nummer twee. Dit blijkt uit de Baro足 meter van Meest Favoriete Werkgevers, onderdeel van het jaarlijkse Arbeidsmarkt GedragsOnderzoek (AGO) van de Intelligence Group onder 15.000 respondenten. Bron: nu.nl 2011

Ondernemers twijfelen nog over social media Veel ondernemers zien nog geen nut in het gebruik van social media. Dat blijkt uit een peiling van MijnBedrijf.nl (onderdeel van De Telegraaf) onder 1.064 zelfstandigen. Ruim 30% van de respondenten is ervan overtuigd dat so cial media niets voor hun onderneming oplevert, zo schrijft de website. Ongeveer een derde van de ondernemers (35%) zegt wel actief gebruik te maken van sociale netwerken als LinkedIn, Facebook en Hyves. 16% geeft aan lid te zijn van één net

Bank voert buffer flink op tijdens kredietcrisis Gevolg van nieuwe toezichtseisen Nederlandse banken hebben net als veel grote Europese sectorgenoten hun

werk. Bijna twee op de tien (18%) zegt geen tijd te hebben voor het onderhouden van hun online sociale netwerk. Bron: nu.nl 2011

Aantal ondernemers verdubbeld

financiële buffers de afgelopen jaren fors verhoogd door een combinatie van

Het aantal zelfstandige ondernemers in Nederland, buiten de

meer kapitaal en minder risico’s. Daar

landbouw, is in de afgelopen 25 jaar meer dan verdubbeld tot

mee lopen banken vooruit op nieuwe

bijna 1,1 miljoen.

toezichtseisen die pas in 2019 volledig van kracht zijn.

Circa 12% van de beroepsbevolking is nu ondernemer. Daarmee is Nederland koploper in Noord- en West-Europa. Dat con-

Dat blijkt uit een vergelijking van de

cludeert het onderzoeksbureau EIM in zijn ‘Trendstudie MKB en

jaarcijfers, die de meeste banken de af

Ondernemerschap’.

gelopen maanden hebben gepubliceerd. Veel banken hebben nu een hogere ratio

‘Door een haasje-over-effect is een meer ondernemende cultuur

voor solvabiliteit dan de Rabobank had in

ontstaan’, aldus het EIM. Zo is een zelfversterkend mechanisme

2007. De coöperatieve bank kan al jaren

op gang gekomen. Het aantal ondernemers zal de komende

pronken met het hoogste kredietoordeel:

jaren verder stijgen, zo is de verwachting, maar in een lager

AAA.

tempo. Verdere groei van de dienstensector stimuleert het zelf-

Bron: fd.nl 2011

standig ondernemerschap. Met name het ondernemerschap onder vrouwen en allochtonen zal verder toenemen. Bron: fd.nl 2011

Kasteel

Elsloo Gastronomie en gastvrijheid in een historische omgeving Tekst > Tom Brennand Beeld > Etiënne van Sloun Cover > V.l.n.r. Jos Meijers, Ralph Pieters en Ronnie van Nulck

Als je over het smalle steile klinkerweggetje naar beneden rijdt richting Kasteel Elsloo, dan lijkt de tijd even te hebben stilgestaan. Alleen de geparkeerde auto’s verraden dat we in de 21e eeuw zijn en niet enkele honderden jaren eerder. Beneden aangekomen kijk je tegen de dijk van het Juliana kanaal aan en je stelt je voor hoe dit uitzicht was toen je nog rechtstreeks over de uiterwaarden van de Maas kon kijken. Kasteel Elsloo ademt nog steeds de historische sfeer uit. In het kasteel vinden we een restaurant en een aantal hotelkamers. Alles is hier aanwezig om het particuliere en zakelijke gasten volledig naar de zin te maken: natuur, rust, comfort en alle nodige faciliteiten.

Historie Het huidige kasteel staat op een andere plek dan oorspronkelijk. Het eerste Kasteel Elsloo is in de 15e eeuw deels verwoest door de Maas en in 1579 hebben de Spanjaarden de nog bruikbare delen in brand gestoken. Het nieuwe kasteel is enkele honderden meters verderop gebouwd in de vorm van een herenhuis met bijgebouwen. Op deze plaats bevonden zich al enkele boerderijen, een watermolen en een brouwerij. De watermolen uit 1552 is het oudste deel van het huidige kasteel. In de loop van de eeuwen heeft het kasteel verschillende eigenaren gekend die elk wel iets hebben toegevoegd, zoals de

010

“Kastelen hebben doorgaans een duur imago. Dat is niet altijd terecht”

011

karakteristieke ronde toren die halverwege de 19e eeuw gestalte

beschikken wij over 24 hotelkamers, een comfortabel en ge-

heeft gekregen. Door verschillende branden zijn het herenhuis

zellig à la carte restaurant en alle mogelijke faciliteiten voor

en sommige bijgebouwen verloren gegaan en niet herbouwd.

feesten en zakelijke bijeenkomsten. Wij zijn ook een officiële

Nadat de laatste eigenaar, Anton Jurgens, er een buitenverblijf

trouwlocatie en hebben ons onder andere gespecialiseerd in

van maakte, is het kasteel verkocht aan de gemeente en heeft

bruiloften. We zijn overigens ook trots op ons eigen merk bier,

het zijn huidige bestemming van hotel-restaurant gekregen.

Kasteel Elsloo Amber 1601, dat afgeleid is van de brouwer die hier oorspronkelijk zat. Een oude steen met het brouwerswa-

Hotel en restaurant

pen en het jaartal 1601 herinnert ons aan deze tijd.”

Jo Meijers, directeur Kasteel Elsloo: “Het is fantastisch om op zo’n

historische plek te mogen werken. Ik was al als tiener betrokken

Zakelijk

bij het restaurant. Ik ben namelijk geboren en getogen in Elsloo.

Kasteel Elsloo kan kleine en grote zakelijke groepen volledig

Toen ik 14 was, had ik een bijbaantje op het kasteel. Via allerlei

accommoderen. Er zijn vergaderruimtes vanaf vier personen

klusjes in de afwaskeuken en de keuken, ben ik uiteindelijk aan

tot een grote zaal waar grote meetings plaats kunnen vinden.

de voorkant, ofwel de gastenzijde, terechtgekomen om mijn

Jo Meijers: “Regelmatig vinden hier bedrijfspresentaties plaats,

eerste stappen in de horeca te zetten. Daarna heb ik Elsloo ver-

maar ook verschillende businessclubs uit de regio hebben

laten totdat ik gevraagd werd als directeur van het restaurant

hier hun thuishaven. Alles is aanwezig, van draadloos internet

en het hotel van Kasteel Elsloo. In 1994 heb ik het bedrijf over-

tot moderne audiovisuele presentatiemiddelen. Heel bijzon-

genomen. Het kasteel is uiteraard eigendom van de gemeente

der is het om het torenkamertje, dat we ook gebruiken om

gebleven. Door de jaren hebben wij voortdurend geïnvesteerd

huwelijken te voltrekken, te huren als vergaderruimte. De vol-

in de inrichting, kleine verbouwingen en modernisering. Thans

ledig originele inrichting met afbeeldingen van wapenschilden

op het plafond, indrukwekkende lambrisering inclusief een verborgen deur, ademen een historische sfeer uit die de bezoeker niet snel zal vergeten.“

Schijn bedriegt Kastelen hebben doorgaans een duur imago. Dat is niet altijd terecht. Jo Meijers: “Ik hoor vaak dat mensen opkijken tegen een kasteel. Dat is in ons geval zeker niet nodig. Wij zijn toegankelijk voor iedereen en voeren een menukaart met zeer acceptabele prijzen, terwijl men wel de kwaliteit krijgt die je bij een klasselocatie mag verwachten. Zo schenken wij ook een keur aan Limburgse wijnen en serveren we diverse gerechten die bij deze streek horen. Wij bieden onze gasten dan ook een uitstekend gastronomisch product in een gastvrije omgeving en met respect voor het historisch erfgoed. In de zomer nodigt ons terras aan de voorzijde mensen uit om te gaan zitten. Bovendien bevinden we ons hier in een gebied dat zich uitstekend leent om te wandelen en te fietsen. Kasteel Elsloo is dan een beginen/of eindpunt.”

Succes door een sterk team Jo Meijers: “We slagen er doorgaans goed in om onze gasten te verwennen met datgene waar zij voor komen. Lekker eten, lekkere wijnen, goede service tijdens feesten of zakelijke bijeenkomsten en een prima sfeer. In dat kader wil ik benadrukken dat dit succes een echte teamprestatie is. Irene Berger verzorgt de contacten voor de organisatie voor alle evenementen, terwijl chefkok Ralph Pieters ons keer op keer verrast met culinaire verrukkelijkheden. Onze maître en eerste gastheer Ronnie van Nulck heeft de opleiding gastronomisch sommelier afgerond en is gespecialiseerd in de combinatie wijn en spijs. Kortom, een ijzersterk team dat ons in staat stelt om heel toegankelijk voor al onze gasten onze doelstellingen als restaurant en hotel te verwezenlijken.

www.kasteelelsloo.nl

“Terwijl m en wel de kwaliteit krijgt die je bij een klasselocatie mag verwach ten...”

Roger van der Linden en Harry Knoors

Bouwplanplus Bouwen aan de toekomst Tekst > Tom Brennand Beeld > Henry Peters

Er is veel gaande in de bouw. Nieuwe materialen, innovatieve werkwijzes en de wens om duurzamer te bouwen, leiden niet alleen tot energiebesparing, maar ook tot gezonder en comfortabeler wonen. Het is opvallend dat de ons omringende landen daar actiever mee bezig zijn dan Nederland. Eén van de grote voorvechters en pioniers in Nederland is het Sittardse bedrijf Bouwplanplus dat in nauwe samenwerking met Knoors Bouw aansprekende en baanbrekende duurzame bouwprojecten realiseert.

Passief huis

en ecologisch. Dat wil zeggen, je kunt het helemaal uit elkaar

Roger van der Linden, directeur Bouwplanplus: “Duurzaam

halen en alle materialen hergebruiken. Door het woonhuis in

bouwen heeft alles te maken met hergebruik van materialen,

hout te bouwen is het huis volledig cradle to cradle. Een tra-

het kiezen van de juiste materialen en energiezuinigheid. Een

ditioneel gebouwde woning is momenteel nog niet cradle to

zogenaamd ‘passief huis’ is al een stap in de goede richting,

cradle te bouwen, maar we zitten al een heel eind in de goede

maar het kan nog veel verder. Een passief huis is georiënteerd

richting. Het 0-energie-ecohuis wekt zijn eigen stroom en

op het zuiden en luchtdicht gebouwd. Het heeft een zeer hoge

warmte op en zorgt zelf voor warm tapwater.”

isolatiewaarde en is in staat warmte terug te winnen waardoor het energieverbruik voor verwarming volgens de huidige

Duurzaamheid en budget

normen maximaal 20% is van het verbruik in een traditioneel

Roger: “Hoewel goede initiatieven ontstaan, wordt in Nederland

huis.” Harry Knoors, directeur Knoors Bouw: “Maar zoals Roger

nog te weinig duurzaam gebouwd. De overheid stimuleert hier

al zei, er is nog veel meer mogelijk. In Limbricht wordt mo-

nog niet voldoende in en mensen die een huis laten bouwen of

menteel een 0-energie-ecohuis gerealiseerd. Dit woonhuis is

verbouwen beschikken zelf niet over de kennis die nodig is om

gebouwd op basis van een passief huis, maar beschikt ook over

binnen hun budget toch de duurzaamheidprincipes te laten

bijvoorbeeld een installatie voor hergebruik van regenwater

doorvoeren. Doorgaans maakt een architect een mooie buiten-

en is geïsoleerd met cellulose (gerecyclede oude kranten). De

kant en gaat van daaruit naar binnen werken. Pas in een later

kern van het huis is houtskeletbouw en daardoor niet alleen

stadium komt er een aannemer aan te pas en blijkt dat het ge-

gezonder en beter geïsoleerd, maar ook volledig demontabel

stelde budget wordt overschreden. Het is daarom verstandiger

andersom te werken. Je moet slim omgaan met het budget en

was een betonnen woning met aarde erover heen, een soort

eerst uitgaan van de wensen van de klant en mogelijkheden

aardwoning. Het was een begin, maar de betonindustrie is

op het gebied van duurzaamheid. Dus van binnenuit werken,

nu niet bepaald vriendelijk voor het milieu. We moesten dus

zorgvuldig van tevoren de materialen kiezen en in een later sta-

op zoek naar andere materialen. Uitgangspunt daarbij was

dium de buitenkant verfraaien en afwerken.” Harry Knoors: “Met

hergebruik ofwel recycling. De keuze is uiteindelijk op hout

zo’n routing zijn de aannemer en de installateurs al vanaf het

gevallen. Dit is namelijk het enige materiaal dat CO2-neutraal

begin erbij betrokken als de architect nog moet beginnen en

is. Het is ook een natuurlijk materiaal met gunstige isoleren-

kun je veel effectiever werken. Niet alleen kun je dan de werk-

de eigenschappen. Bovendien kun je met hout gemakkelijker

zaamheden beter afstemmen, je kunt ook sneller werken. Je zet

demontabel bouwen, zodat de bouwmaterialen altijd geschikt

de toeleveranciers van de materialen namelijk direct aan het

zijn voor hergebruik of je verstookt het hout en gebruikt het

werk. Dat scheelt tijd en geld voor de klant. Bij de traditionele

materiaal als brandstof en dan nog is de CO2-kringloop rond

aanpak is het eerder regel dan uitzondering dat de klant voor

(lees neutraal). Als je goed om je heen kijkt, dan zie je dat er

onverwachte kostenposten komt te staan. Bij Bouwplanplus is

voor alle mogelijke toepassingen natuurlijke bronnen te vin-

budgetoverschrijding onmogelijk. Doordat je direct van een

den zijn die bij verantwoord gebruik duurzaam bouwen tot de

Plan van Eisen uitgaat en de materiaalkeuze en -toepassingen

gewoonste zaak van de wereld maken.” Roger: “100% cradle to

daar op afstemt, weet de klant altijd van tevoren wat de maxi-

cradle is voorlopig nog een utopie, maar als de bouwwereld

male kosten bedragen. Bij Bouwplanplus zijn al kostenbespa-

zich open stelt voor de vele mogelijkheden om duurzaam te

ringen tot 20% gerealiseerd zonder in te boeten op kwaliteit!”

werken met natuurlijke en/of gerecyclede materialen, dan bouwen we aan een mooie toekomst. Binnenkort gaan wij ook

‘Footprint’

zelf een nieuw kantoorpand neerzetten voor Bouwplanplus en

Harry: “Bouwen laat een behoorlijke ‘footprint’ achter. Dat wil

Knoors Bouw. Uiteraard zal ook dit nieuwe pand een voorbeeld

zeggen dat vele generaties na ons nog kunnen zien wat wij

zijn op het gebied van duurzaam en klimaatneutraal bouwen.”

hebben geproduceerd vanwege de onuitwisbare gevolgen voor de natuur en samenleving. Jaren geleden zijn wij ons al

www.knoors.nl

gaan verdiepen in hoe wij kunnen bouwen en daarbij het milieu

www.bouwplanplus.nl

zo weinig mogelijk belasten. Het eerste duurzaamheidsproject

rijden of fle e l m Fi en? ijd

Infor m eer

a na o ns

Industriestraat 31/B 6135 KG Sittard info@zuidlease.nl www.zuidlease.nl

Roll & Ride

046 - 458 17 67 www.zuidleasegroen.nl

k pa

MUzIEK MAKEN, DE wERELD vERBETEREN ÉN CASHEN:

U2 DOet Het allemaal Een popgroep die in een algemeen erkend crisisjaar gewoon 100 miljoen euro nettowinst maakt. Dat is U2, een van de meest intrigerende rockbands van de planeet. En een van de weinige bands die de zakenpagina’s van alle kranten en tijdschriften haalt.

Over investeren gesproken: U2 raast op dit moment over de planeet met een tournee die 360° heet. Het rondreizende circus omvat onder meer vijfhonderd vaste personeels leden, twaalf bussen, een eigen vliegtuig en bijna

Het is niet eens zeker of Bono aan goede doelen schenkt

tweehonderd vrachtwagens. De kosten per dag - of er nu wordt opgetreden of niet - zijn 750.000 euro. Voor de ontwikkeling van het speciale po dium - ‘the Claw’ - dat midden in het publiek staat zodat de fans van alle kanten de groep kun nen bewonderen, legde U2 40 miljoen euro neer. Omdat het vijf dagen kost om het podium op te bouwen en weer af te breken, zijn er drie exem plaren gemaakt, zodat de tour op tempo kan

Activisme: goed voor het imago

blijven. Volgens het Amerikaanse muziekmaga

Vrijwel iedereen zal van U2 het nummer Sunday Bloody Sunday

zine Billboard hebben ruim 6,5 miljoen mensen

kennen, een felle protestsong tegen het legergeweld gebruikt

een kaartje gekocht en kan de tournee 750 mil

in het Noord-Ierse Derry in 1972. Maatschappelijke betrokken

joen euro winst op gaan leveren. Hiermee wordt

heid is een van de pijlers onder het imago van de band.

dan het record verbroken van de meest recente

Hoeveel foto’s zijn er niet van Bono aan de zijde van mannen

afscheidstournee van the Rolling Stones, die

als Nelson Mandela of Obama, of van Bono die groepen politici

ongeveer 500 miljoen euro opleverde. Hoe cool

toespreekt over het kwijtschelden van schuldenlasten aan der-

de groep onder dit alles blijft? Zanger Bono ver

dewereldlanden. De artiestennaam Bono klinkt waarschijnlijk

telde ooit: ”Onze ZOO TV-tour in 1993 kostte

niet voor niets al goed.

een kwart miljoen dollar per dag. Dat vond ik wel angstaanjagend. Zeker omdat we toen nog

Schaapjes op het droge

niemand hadden die dat risico voor ons wou en

Maar de media hebben het er tegelijkertijd erg moelijk mee

kon dragen. Als toen 10% minder mensen waren

dat de U2-mannen zo ‘schandalig’ rijk zijn. De Tijd: ‘Dan wordt

komen kijken, waren we failliet gegaan. En niet

er schande geschreven over de belastingvlucht van de groep

een beetje failliet, hé. Heel, heel, héél erg failliet.

naar Amsterdam, waar U2 Limited een postbusvennootschap

Ik herinner me dat ik daar met mijn vrouw Ali

oprichtte aan de - noblesse oblige - poepchique Herengracht

over sprak. Ze stelde me gerust. ‘Wat is het erg

in Amsterdam. Naar het voorbeeld van de Stones.’ “Perfect le-

ste dat ons kan overkomen?’, vroeg ze. ‘Dat we

gaal en gewoon een kwestie van slim zakendoen,” verdedigde

het huis moeten verkopen en een kleiner huis

de groep zich, toen daar in 2006 een mediastormpje over op-

moeten nemen? Dat we het tweede huis moeten

stak. “We betalen meer dan genoeg belastingen.” Veel meer

verkopen dat we toch niet nodig hebben? En dat

details gaf U2 daar niet bij - laat staan concrete cijfers. De

we een normaal leven moeten leiden, zoals onze

kranten die toch publiceerden kregen hun artikelen in stuk-

vrienden? Wellicht zouden die opgelucht adem

jes gescheurd teruggestuurd. ‘Bollocks’, had manager Paul

halen.’ “

McGuinness er op geschreven - rock ’n-rolls voor onzin. Ook de 100 miljoen euro die de groep volgens Forbes verdiende

in 2009, is het resultaat van het betere nattevingerwerk. Zelfs

Als rockgod annex wereldverbeteraar hoorde hij geld vies te

hoeveel weldoener Bono aan goede doelen schenkt is privé.

vinden, of toch op zijn minst braaf belastingen te betalen. Het

Het is niet eens zeker of hij het wel doet.

is een kritiek die wel vaker klinkt als het over U2 en zaken gaat getuige zure krantenkoppen als Buy Buy Bono. ‘Hoe geloof-

De fiscus bedotten

waardig kan je voor een rechtvaardigere wereld pleiten, als je

Het financiële persagentschap Bloomberg liet in 2007 twee on-

na elk optreden met een privéjet naar je villa aan de Franse

derzoeksjournalisten het hebben en houden van Bono in kaart

Rivièra wordt gevlogen? Of naar je New Yorkse penthouse met

brengen. Achter de naam van de zanger stond een waslijst

zicht op Central Park?’, aldus de analyse in De Tijd.

aan ondernemingen, zo bleek al snel. Een luxehotel in Dublin, maar ook een fairtrade kledinglijn, een gezonde fastfoodketen,

Fans willen ondernemersgeest zien

en het durfkapitaalfonds Elevation Records. Bono speculeerde

Het zal wel, lijkt Bono te denken. Of zoals hij het stelt in het

ook met vastgoed, volgens Bloomberg, en had huizen in alle

interviewboek Bono over Bono: “Natúúrlijk zijn wij kapitalisti-

wereldsteden. De activiteiten van U2 Limited had hij samen

sche zwijnen. Ik heb nooit wat moeten hebben van het cliché:

met zijn medegroepsleden en manager Paul McGuinness

‘Ik ben artiest, ik wil niets te maken hebben met de smerige

ondergebracht in een kluwen van vennootschappen en

business.’ Wat een achterhaald idee. Dat komt nog van de hip-

stichtingen in vijf verschillende landen. Waarom, dat was voor

py’s: ‘Hey man! Rook wiet in plaats van je te laten corrumperen

Bloomberg zo klaar als een klontje. De inkomsten van de groep

door het vuige gewin! Steek je tenen in de rivier, en omring

moesten zoveel mogelijk aan het oog van de fiscus, de pers en

je door een stel knappe grieten die je haar kammen terwijl de

het grote publiek onttrokken worden. Iemand moest er maar

zon opkomt!’ Wat een achterhaald gelul. Ik vond de jaren zes-

eens achterkomen hoe schandalig rijk ze precies waren.

tig heerlijk - het was de renaissance van de pop - maar we leven in een andere tijd nu, die om andere strategieën vraagt.

Moet een wereldverbeteraar vies van geld zijn?

Fans willen ondernemersgeest zien. Ook van hun sterren. Wij

“U2 zijn aartskapitalisten,” getuigde een ex-werknemer bij

waren nooit hippy’s die de hele dag over wereldvrede zaten

Bloomberg, “ook al doen ze geweldig hard hun best om dat

te praten,” zegt Bono. De groep werd vanaf het begin als een

te verbergen.” Opmerkelijk verwijt toch, van een nieuws-

coöperatie gestructureerd. Bono (zang), The Edge (gitaar),

agentschap dat niet meteen bekendstaat om zijn maoïstische

Adam Clayton (bas), Andy Mullen (drums) en Paul McGuinness

sympathieën. Want zo was het duidelijk bedoeld, als verwijt.

(management) deelden - en delen nog steeds - alle inkomsten

Het artikel Bono Inc. opende met een crapuleus citaat uit de

netjes door vijf. Op die manier omzeilden ze de belangrijkste

U2-hit One: ‘Did I disappoint you/Or leave a bad taste in your

reden waarom groepen aan hun eigen succes tenonder gaan:

mouth?’ De suggestie was duidelijk. Bono was een hypocriet.

ruzies over geld.

THEATER | Stadsschouwburg Sittard- Geleen

Zaterdag 23 april t/m maandag 23 mei

Toon, de Musical

Zaterdag 07 mei

Geleens Mannenkoor Mignon m.m.v. het Philharmonie Sittard Jubileumconcert 85 jaar Mignon

Zaterdag 18 juni

Blaosmeziek - A Meeting with Popmusic Harmonie St. Joseph Sittard

EVENEMENTEN Zaterdag 23 april

Kennedy-Mars Sittard

Maandag 25 april

Paasmarkt Born

Zaterdag 30 april

Parkfestival Sittard

Vrijdag 03 juni

Mei-Jaarmarkt Stein

Vrijdag 03 en zaterdag 04 juni

Humorfestival Stadspark Sittard

Zaterdag 4 en zondag 5 juni

Muze aan de Maas Zomeravondconcerten aan de Maas

Zaterdag 18 juni t/m maandag 20 juni

Triathlon Stein

Maandag 16 mei

Netwerkevent startende ondernemers, Fortunato

Dinsdag 28 juni

Netwerkborrel zakelijke klanten en relaties, Kasteel Limbricht

www.uitbalie.nl

Ledenraadsvergadering

EN www.vvvzuidlimburg.nl

Dinsdag 26 april

www.rabobank.nl/wm

RABOBANK WESTELIJKE MIJNSTREEK KALENDER

EVENEMENTENAGENDA

Matthaeus Passion Limburgs Symfonie Orkest

CULTUURAGENDA

Vrijdag 22 april

‘bank’ into the future: Op zijn zachtst gezegd een bijzondere ontmoeting. Impuls interviewde Adjiedj Bakas over het fenomeen de Rabobank. Bakas is ‘Trendwatcher van het Jaar 2009’ en ‘Zwarte Zakenman van het Jaar 2008.’ Bakas geldt als een boeiende, prikkelende, visionaire, humoristische en inspirerende spreker. Hij noemt de medewerkers en directie van de Rabobank liefkozend de ‘Rabootjes’ en zijn uitspraken zijn niet zelden doorspekt met relativerende zelfspot. Met circa 200 lezingen inspireert hij jaarlijks circa 200.000 mensen in verschillende landen. Hij koppelt onderzoeksinformatie over trends en de toekomst aan entertainment. Zijn lezingen zijn serieus, populairwetenschappelijk, prikkelend, uitdagend en humoristisch.

Adjiedj bakas:

Google en Microsoft gaan bankieren Tekst > Marcel Limbourg Beeld > Sander Heezen

Bling, bling… | In het sfeervolle theatercafé in Oisterwijk had ik het gesprek met hem. Maanden van te voren ingepland. Bakas is drukbezet en succesvol. Er stapt een opvallende verschijning binnen. Een ontspannen, zwarte man met een lange bontjas, opvallende stropdas en een werkelijk enorme gouden ring met ‘knoeperds’ van stenen erin. Bling, bling… Vriendelijk lachend neemt hij plaats en steekt vrijwel onmiddellijk van wal.

Topschrijver | Bakas schreef verschillende bestsellers over de toekomst, die onder andere in Nederland, de Verenigde Staten, China, Brazilië en Engeland verschenen. Enkele van zijn succesvolle Engelstalige titels zijn: The Future of Faith, Beyond the Crisis, World Megatrends en Living without Oil (het laatste boek samen met Rob Creemers). Succesvolle Nederlandstalige titels zijn: De Toekomst van Werk (co-auteur Martijn van der Woude), De Toekomst van de Liefde en Microtrends Nederland. Hij werkt nu aan het boek De Toekomst van Gezondheid.

“De consument heeft niets van Icesave geleerd”

Adjiedj Bakas

Het wordt allemaal veel harder | “Er loopt momenteel een

Met producten en diensten. Dus je product moet kloppen. Je

nieuwe commercial van pensioenverzekeraar; Brand New Day.

moet erop voorbereid zijn dat mensen steeds meer gaan ver-

Vergelijkende reclame. Waar een aantal instituten als Aegon,

gelijken. Dat geldt straks ook, bijvoorbeeld, voor diensten als

Nationale Nederlanden en Delta Loyd met naam en toenaam

‘private banking’.“

genoemd worden als verkopers van zo’n slordige 7,5 miljoen woekerpolissen. Het wordt allemaal veel harder. Dat blijft

De consument heeft niets geleerd | “Het gekke is wel dat

overigens niet beperkt tot de financiële wereld. Je ziet steeds

het vertrouwen van mensen in financiële dienstverleners

meer van dit soort hardere acties. Telecomaanbieder ‘Hollands

best groot blijft. De mensen sparen weer. Ik was bij Leaseplan

Nieuwe’ en de Nederlandse Energiemaatschappij kiezen ook

Bank vorige week. Ze werden gek van al die mensen die met

voor de rechtstreekse aanval. Op die manier proberen de nieu-

hun spaarcentjes kwamen aandragen. Ook ING maakt weer

we marktpartijen marktaandeel te verwerven door zich af te

recordwinsten dus ik roep altijd dat de consument niets ge-

zetten tegen het establishment.”

leerd heeft. De consument is dom en leert helemaal niet zo veel als dat het lijkt. Dat komt omdat hij eigenlijk helemaal niet zo geïnteresseerd is in financiële producten.”

Nieuwe internetspaarbanken | “Wat erg interessant is. Er komen dit jaar twee of drie nieuwe internetspaarbanken aan. Leaseplan was vorig jaar de eerste. Bank of Scotland was de tweede. Dat hoor ik van IT’ers die deze banken hebben gebouwd. Dat zijn namelijk precies dezelfde IT’ers die Icesave hebben gebouwd. Die nieuwe aanbieders komen niet uit de bankwereld maar uit de ‘food’. Ze zijn er voor juli van dit jaar. Ik

‘DE Rabobank is het schoolvoorbeeld van een community’

vind dat fascinerend.”

Het is Icesave ‘all-over’ | “De consument heeft helemaal niets van Icesave geleerd. De spaarder trekt nu ineens weer naar een Britse bank. Hij wil gewoon weer op een verjaardagsfeestje kunnen roepen; ‘Ik heb een half procentpunt meer dan jij’. Het is Icesave ‘all-over’. Ik vind dat de IJslanders gelijk hebben dat ze niet terug willen betalen. De Nederlandse consument was

Een beetje stout | “In het bankwezen had je dat tot nu toe

gewoon hebberig. Ze wilden zonodig meer rente. Waarom

nooit. Het was allemaal heel ‘sjiek’. Er werd ‘sjieke’ reclame

moeten die IJslanders terugbetalen? Als je inhalig bent moet je

gemaakt. De Rabobank was eigenlijk de eerste die dat ‘sjieke’

op de blaren zitten! Het was een keuze van Bos om die mensen

doorbrak. Toen het debacle met Fortis speelde verscheen een

te compenseren. Dat had hij niet hoeven doen. En vervolgens

advertentie in de landelijke dagbladen met de kop: het is tijd

ging hij snel naar KPMG. Nee, nee die IJslanders hebben groot

voor een betrouwbare bank. Dat maakt het allemaal wel veel

gelijk.

spannender zo’n tegenreactie. Dat was natuurlijk wel een

beetje stout. Het leverde in ieder geval miljarden aan spaar

Ik ken ze wel, die mensen. Zit jij bij Rabo met die lullige procent-

tegoeden op. Je zag letterlijk de mensen van de ene kant van

jes? Ik zit bij Icesave, jubelen ze dan op partijtjes. Hahahaaa...

de straat hun spaarcentjes brengen naar de andere kant van

schaterlacht Bakas. Dat de Rabobank met heel andere garantie-

de straat. Er komen ook steeds meer vergelijkende websites.

voorwaarden werkt, vergeten ze even.”

Het slagveld gaat plaatsvinden op consumentenvlak |

Rabobank blijft bij zijn identiteit | “Ze hebben verder het

“Weet je, consumentenbankieren is verder ook heel simpel.

imago van niet te poenerig, niet te duur. Ze zijn relatief be-

private banking is een ander verhaal. Daar moet je echt toe-

houdend. Datzelfde imago werd nog niet zo lang geleden als

gevoegde waarde bieden. Dat hebben ze bij de Rabobank vol-

een beetje sullerig gezien. Ze hebben er zelfs nog even over

gens mij heel goed begrepen. Daar zijn ze inmiddels heel sterk

nagedacht om dat beeld te verlaten. Alles was glossy, global

in. Op consumentengebied zijn er grote veranderingen op

etcetera. Misschien moeten we wel een soort kloon van ING

komst. Wist je dat Google en Microsoft een wereldwijde bank-

worden? Dat hebben ze toch niet gedaan. Het paste wel bin-

vergunning hebben aangevraagd? De Rabobank kan dan wel

nen die tijdsgeest maar niet bij het karakter van de bank. Het

roepen: altijd dichtbij. Maar Google is nog dichterbij! Google

past niet bij onze identiteit. Het past niet bij ons DNA. Nu werkt

ziet jou kijken op Funda en denkt die man heeft een hypotheek

dat coöperatieve hart absoluut in hun voordeel. Dus het is niet

nodig. Ze zien je op een autosite kijken en prompt krijg je een

alleen een kwestie van een beetje mazzel hebben. Dat is best

aanbod voor een autofinanciering binnen. Ze trekken zich ver-

heel knap om je te verzetten tegen een tijdsgeest. Want het

der niks aan van privacy. Ze zitten in Californië. Who cares? Ze

is altijd de vraag wat doe je met een tijdsgeest. Ga je mee of

hebben een bankvergunning in 120 landen in de wereld. Inclu-

verzet ik mij daartegen? Maar het had net zo goed fout kunnen

sief Nederland! In Engeland heeft IBS een groot deel van zijn

gaan. Geluk helpt natuurlijk wel een handje.”

filialen aan Virgin verkocht van Richard Branson. Die zijn echt heel goedkoop en doen bijna alles via internet.

De Rabobank is een community | “Er liggen grote kansen voor de Rabobank op het vlak van het bouwen en onderhouden van

Het slagveld gaat dus plaatsvinden op consumentenvlak! Je

communities. Gemeenschappen. Hun rol in de maatschappij.

ziet dat een luchtvaartmaatschappij in bankieren stapt. Inter-

De Rabobank is het schoolvoorbeeld van een community. Kijk,

netbedrijven, ondernemingen uit de foodsector. Het kan best

pensioen bestaat bijvoorbeeld straks niet meer. Mensen leven

zijn dat de Rabobank straks zijn backoffice gaat verhuren aan

daar straks dan ook niet meer naar toe. Dus je moet fondsjes

Google. Dat zie je ook al gebeuren, dat soort dingen. Neem bij-

hebben. Ik heb nu tien jaar dit gedaan dan ga ik op wereldreis

voorbeeld Pay-Pal. Achter Pay-Pal zit Zürich Financial Services.

en dan ga ik wat anders doen. Dan moet je dat wel kunnen

Dat weet bijna niemand. Zij regelen alles voor Pay-Pal.”

financieren. Je werkt gewoon door tot je tachtigste. En geen gelul: het hoeft niet per se werk te zijn dat je leuk vindt. Er moet

De kansen liggen op de zakelijke en de private banking

gewoon gewerkt worden.”

markt | “De kansen voor banken liggen met name op het vlak van zakenbankieren. Onder andere het financieren van het MKB en op het vlak van private banking. Dat wordt hun ding. En hypotheken bijvoorbeeld ook. Maar daar moet je goed opletten wat daar gaat gebeuren. Huizen zijn in Nederland veel te duur. Dat komt door de renteaftrek. Uiteindelijk gaat Brussel daar iets aan doen. We weten alleen nog niet wanneer. De Rabobank moet in Limburg ook flink gaan investeren in de nieuwe economie. Dat vinden ze natuurlijk best griezelig want daar zit vaak een hoger risico aan vast. Pak nu die fabriek van zonnecellen bij jullie daar. Die gaat strakjes gewoon dicht, want die Chinese zonnecellen zijn veel goedkoper. Je zal daar als bank maar inzitten. Dat weet je bij nieuwe dingen. Je moet er ook op tijd weer uitstappen.”

‘bank’ into the future: Bankieren is in principe saai voor de klant. Je gaat niet eens ‘lekker naar de bank’. Ook niet eens ‘lekker op het internet om te bankieren’. Je móet nog even naar de bank. Daar is eigenlijk alles mee gezegd. Bankieren is gewoon een verplicht nummertje.

Raymond Neilen:

“Banking is Boring!” Tekst > Marcel Limbourg Beeld > Henry Peters

De virtuele bank | “Retailbanking, het consumentenbankieren, neemt een enorme vlucht. Daarbij is een hele grote rol weggelegd voor het internet. Niet per se gelieerd aan een traditionele bank. Ik ben ervan overtuigd dat over enkele jaren geen enkele betaalrekening, spaarrekening, schadeverzekering, een pasje aanvragen, etcetera via een bankkantoor verloopt. Maar via het virtuele kanaal. De virtuele bank. En die markt wordt vele malen diverser. Er zullen straks ook veel meer aanbieders zijn.”

Transparanter | “De markt wordt daardoor veel transparanter. Een hogere rente? Toets het in op Google en je weet meteen waar de hoogste spaarrente te halen valt. Marketeers spelen daar vanzelfsprekend op in. En in een competitieve markt loop je natuurlijk het gevaar dat de communicatie wat harder wordt. Wat dat betreft zie ik net zoals Adjiedj Bakas een verharding in de nabije toekomst. Er komen steeds meer vergelijkende websites. Vergelijkende reclame kan dan niet uitblijven.”

“De virtualisering van de bank is onafwendbaar”

Raymond Neilen

Toekomst traditioneel bankkantoor | “Dus het aantal bankkantoren zal in de toekomst afnemen en het aantal internetaanbieders van financiële producten zal alleen nog maar toenemen. Zelfs retailers gaan ook financiële producten aanbieden. Daar waar vroeger gold: ‘stocks and socks, don’t mix!’, denk ik niet dat dit voor retailbanking in de toekomst nog zal gelden. Wij bieden als bank ook telecomproducten aan. Dus waarom zouden anderen dan achterblijven als ze kansen zien? Het hele basisassortiment van financiële producten zal nivelleren. De zelfredzaamheid van de consument gaat toe nemen. Producten lijken steeds meer op elkaar en de transparantie van de markt neemt toe. Dat werkt prijsvergelijking in de hand.”

Veiligheid | “Randvoorwaardelijk ligt er nog een hele uitdaging voor de branche. Niet in de laatste plaats op het vlak van veiligheid. De criminaliteit spitst zich steeds meer toe op het internet. De veiligheid moet gewaarborgd worden. Maar de reputatie van de aanbieder speelt ook een rol. De consument heeft absoluut van Icesave geleerd en is wat mij betreft helemaal niet dom. Wat dat betreft ben ik het oneens met Bakas.”

‘Icesave? wat dat betreft ben ik het oneens met bakas’

Communicerende vaten | “We zien bij Rabobank Westelijke Mijnstreek in het directe kanaal een enorme toename in het aantal contacten per dag. Dat neemt echt een enorme vlucht. Daar waar we in de zomer 2010 nog vijfhonderd contacten per dag hadden zien we momenteel dat het aantal al toegenomen is tot achthonderd. We zijn echt verbijsterd door dit succes. We investeren qua capaciteit steeds meer in het directe kanaal. Met als doel het proces als een soort van communicerende vaten te laten plaatsvinden. Fysiek versus virtueel. Dat vergt behoedzaamheid.”

Hologram | “Die integratie van het fysieke en virtuele kanaal zal ook in de kantoren tot uitdrukking komen. Een kantoor met grote glazen ramen. Transparant dus. Open qua opzet. Als je binnenwandelt zul je straks wellicht zelfs een hologram zien van een medewerker die je door de bank loodst. Dat is de toekomst. Ik schat dat dit binnen nu en vijf jaar al realiteit is. ‘Virtual reality’!”

Private banking | “Ook private banking moet gericht zijn op

aan het winnen. Dat komt omdat we maatwerk leveren. En die

gemak. Gemoedsrust, overzicht, bereikbaarheid! Daarin ver-

klanten op een persoonlijke manier blijven benaderen. Charity,

schilt deze markt op het eerste gezicht misschien weinig van

real estate planning, vermogensbeheer of financiële planning?

het retailsegment. Ook daar zorgt de zelfredzaamheid van de

Wij hebben de specialisten in huis. Onze dochter Schretlen is

klant, voor standaard dienstverlening, dat veel zaken via het

ons daarbij uiterst behulpzaam. De accountmanager als spin in

rechtstreekse kanaal afgehandeld kunnen worden. Voor de

het web. De specialisten op afroep beschikbaar.”

private banking klanten komt daar nog iets bij. Die hebben vaak complexe klantvragen en daarbij is sprake van een complexere financiële situatie. Daar gaat de wereld uit elkaar. Het persoonlijke contact en de expertise van de accountmanager blijft hier onontbeerlijk.”

Toonaangevend, betrokken en dichtbij | “En juist in die toegevoegde waarde blinkt de Rabobank uit. We zijn toonaangevend, betrokken en dichtbij. Door onze coöperatieve structuur hebben we een uitstekend contact met de lokale markt. Onze investeringen in de lokale samenleving zijn zichtbaar en worden gewaardeerd. We onderscheiden ons ook op dit gebied van andere aanbieders. Daar moet vaak een callcenter op afstand worden gebeld. Wij werken juist met onze eigen mensen en dat stellen onze klanten zeer op prijs.”

In de ogen kijken | “Als we kijken naar een specialistische groep als, bijvoorbeeld, medici dan weet je dat je die klanten anders moet servicen. Voor de standaard dienstverlening willen ze best het internet op. Maar ze willen toch ook af en toe de accountmanager in de ogen kijken. Je ziet zelfs dat de vroegere marktleiders in die niche bijna alles via het rechtstreekse kanaal willen gaan doen. Dat pikt de medicus niet en we zien dan ook een toestroom van klanten in dit segment. De klant kiest de manier waarop hij behandeld wil worden. Hij laat zich niet in een richting dwingen. Je kunt hem wel verleiden tot… Maar dat is iets heel anders.”

Maatwerk door specialisten | “In de private banking markt zijn we veel groter dan men denkt. We zijn sowieso marktleider op particulier vlak. Dat betekent dat we ook een enorm marktaandeel hebben in private banking. Anderen hebben misschien traditioneel de naam. Maar stiekem hebben we heel wat vermogende particulieren als klant. Vaak ‘hebben’ wij die klanten ook zakelijk. Niet altijd natuurlijk. We zijn in snel tempo terrein

“Westelijke Mijnstreek heeft grote veerkracht”

Jérôme Verhagen Liof-directeur

Tekst > Maurice Ubags Beeld > Henry Peters

Wat is de kracht van de Westelijke Mijnstreek? “De Westelijke

niet ieder solitair worden ontwikkeld: dat moet vanuit één

Mijnstreek wordt vaker ‘de smidse’ van Limburg genoemd. Veel

gemeenschappelijke ambitie gebeuren. In Zuid-Limburg kan

maak-industrie vergeleken met de andere regio’s in Limburg.

niet anders dan samengewerkt worden om de economie voor-

Relatief veel industrie betekent dat je bij een crisis harder wordt

uit te helpen. De universiteit en DSM hebben elkaar nodig. De

geraakt, maar ook dat je bij herstel betere cijfers dan gemiddeld

steden hebben wel ieder een eigen karakter en zijn in die zin

laat zien. Belangrijker nog is dat regio’s met veel industrie van-

juist complementair aan elkaar. Voor dat elkaar versterkende

uit hun genen meer veerkracht hebben en zich sneller kunnen

karakter moet je je ook als bestuur hard maken,” zegt Verhagen.

aanpassen aan veranderende omstandigheden.” LIOF-directeur Jérôme Verhagen is optimistisch over de Westelijke Mijnstreek.

De LIOF-directeur is zeer te spreken over het lokale bestuur in

“De veerkracht die nodig is, is een concurrentievoordeel. Werk-

de Westelijke Mijnstreek. “Kijk naar iemand als Pieter Meekels,

nemers zijn net iets eerder bereid van werkgever te wisselen als

de wethouder van economische zaken in Sittard-Geleen. Zo ie-

dat nodig is. Je ziet dat Sittard-Geleen landelijk het voorbeeld is

mand maakt mede het verschil. Dat merk je als je kijkt naar de

voor mobiliteitscentra.”

inzet van de overheid bij de ontwikkeling van de barge-terminal

4x3

in Holtum, de ontwikkeling van industrie- en bedrijventerreinen en kijkt naar alle bedrijvendossiers waarin de gemeente een rol speelt, bijvoorbeeld met garantstelling. Meekels is iemand die heel strategisch meedenkt, maar ook heel doortastend kan zijn als het erop aankomt iets uiteindelijk ook te realiseren.”

Wat verwacht u economisch gezien de komende jaren? Ver hagen ziet met het aantrekken van de groei in de Westelijke

estafette

Mijnstreek ook weer de vraag naar financieringen toenemen.

De limburgse economie

groeien en heel simpel werkkapitaalfinancieringen nodig heb-

Vier directeuren uit het Limburgse bedrijfsleven

ook in het fourneren van een stukje werkkapitaal, maar er is na-

beantwoorden vanuit hun eigen perspectief elk

tuurlijk ook altijd een normale bancaire financiering nodig. Voor

drie vragen over de Limburgse economie. De

banken is deelname van LIOF een soort keurmerk geworden,

estafettestok gaat over van Jérôme Verhagen

omdat wij de businesscase die voorligt grondig beoordelen op

naar Harry Lempens naar Hans Kasper en tot slot

de vraag of die reëel is. Wat je bij banken merkt is dat ze veel

naar Casper Bruens.

strenger zijn geworden op hun ratio’s. Vroeger kende de lo-

“Bij acquisities gaat het natuurlijk vaak ook om een financieringsarrangement. En wat we nu ook zien is dat bedrijven weer

ben. Ik zie dat wij veel doen in het leveren van durfkapitaal en

kale directeur de lokale ondernemer, zijn onderneming en zijn branche. In zo’n situatie werd sneller krediet verleend. Nu zie je dat banken korter gehouden worden door de hoofdkantoHoe belangrijk is samenwerking? Voor Verhagen is evenwel

ren. Bij de Rabobank speelt dat minder, vanwege de decentrale

meteen duidelijk dat de Westelijke Mijnstreek niet zonder

opbouw en de lokale verankering van de bank. Als financiers

Maastricht en niet zonder de Parkstad kan. “Het is natuurlijk

moeten we kritisch oordelen, maar wel ook de durf hebben om

één gebied. Kijk alleen naar de campussen. Chemelot in Geleen

de ambities van bedrijven en van de regio – en wat mij betreft

en de Health Campus in Maastricht. Die moeten natuurlijk

mogen die ambities nog aangescherpt worden! – te steunen.”

â&#x20AC;&#x153;Willen we de mensen hier houden dan moeten we investerenâ&#x20AC;?

Harry Lempens

directeur bedrijven Rabobank Westelijke Mijnstreek Tekst > Peter Eberson Beeld > Henry Peters

Wat is de kracht van de Westelijke Mijnstreek? Harry Lempens:

Hoe belangrijk is samenwerking? “Willen we de mensen hier

“De Westelijke Mijnstreek is een economisch interessant gebied.

houden, dan moeten we investeren. In bedrijven, maar ook in

Na de fusie van onze banken hebben we gekeken naar wat

het onderwijs, want dat moet aansluiten op het bedrijfsleven.

onze ambities zijn. Die liggen op verschillende gebieden. In ie-

Onderwijs en bedrijfsleven moeten samenwerken. Onze bank

der geval onze bestaande klanten nog beter en professioneler

wil daarbij een rol spelen.” De directeur benadrukt dat de bank

van dienst zijn. Daarnaast zien we nieuwe mogelijkheden.

geen onverantwoorde risico’s gaat nemen. “We wegen alles

Kijk in dit kader naar bijvoorbeeld de ontwikkelingen op het

zorgvuldig af, maar Chemelot is wel een speerpunt voor ons.

bedrijventerrein Maastricht Aachen Airport, het logistieke

Daarin willen we voorop lopen, willen we pionier zijn.”

knooppunt Holtum Noord, de Sportzone Limburg en de Chemelot Campus. Chemelot steekt er met kop en schouders

Wat verwacht u economisch gezien de komende jaren?

boven uit, want wat daar staat te gebeuren is van nationaal

“Voor starters op Chemelot was het tot op heden lastig een

belang. De Rabobank investeert in bedrijven op de Chemelot

financiering van een bank te krijgen. Ook wij hebben in het

Campus, omdat de bank gelooft in de potentie van de Campus.

verleden een aantal keren op basis van de huidige regels

We kunnen door mee te doen de economie en werkgelegen-

een financiering afgewezen. Daar heeft het investeringsfonds

heid stimuleren,” aldus de directeur.

Limburg Ventures ons fijntjes op gewezen. Volgens de normale beoordelingen zijn deze starters te risicovol voor een bank.

Voor de buitenstaander mag het Chemelotterrein misschien

We hebben er nu voor gekozen dat wij deze bedrijven willen

uitzien als een stukje DSM, met fabrieken, buizen en schoor-

steunen. Dat betekent dat we ze financieren omdat we gelo-

stenen, in werkelijkheid ontstaat er een clustering van hoog-

ven in de Campusgedachte en in de bedrijven die er zitten. Het

waardige, technologische en innovatieve bedrijvigheid die van

is hoogwaardige werkgelegenheid die deze regio hard nodig

groot belang is voor de toekomstige werkgelegenheid in de

heeft. We kennen de problemen van krimp. Jonge mensen trek-

regio. Reden voor Rabobank Westelijke Mijnstreek om het voor-

ken weg om te studeren en komen niet meer terug omdat hier

touw te nemen en te investeren in deze bedrijven. “Ik moet

geen passende banen zijn. Daarom vindt Rabobank Westelijke

toegeven, ook ik dacht tot een poos geleden nog dat Chemelot

Mijnstreek investeren op Chemelot van belang. Door de groei

een stukje DSM was, maar als je je verdiept in de ondernemin-

van bedrijven is personeel nodig en die mensen gaan in de

gen en producten die ontwikkeld worden, dan zie je dat er

regio wonen. Zo kun je de krimp niet helemaal tegen gaan,

fantastische nieuwe bedrijven ontstaan en er zich vestigen.

maar hem wel afremmen,” aldus Harry Lempens.

Vaak nu nog klein van omvang, maar met een enorme potentie. Er zijn bedrijven die hun omzet jaarlijks verdrievoudigen.”

â&#x20AC;&#x153;Sittard-Geleen: ideale positieâ&#x20AC;?

Hans Kasper

wetenschappelijk directeur E,til Tekst > Maurice Ubags Beeld > Henry Peters

Wat is de kracht van de Westelijke Mijnstreek? Prof. dr. Hans

Hoe belangrijk is samenwerking? Voor Kasper is het nood-

Kasper, wetenschappelijk directeur van economisch onder-

zakelijk dat de Westelijke Mijnstreek, en breder heel Limburg,

zoeksbureau E,til in Maastricht, kan moeiteloos opsommen

goed moet letten op het aanbod van de goede mensen om

waarom de Westelijke Mijnstreek een regio is waar de kansen

de kansen die zich voordoen ook te kunnen verzilveren. “Als

voor het oprapen liggen. “Op alle mogelijke manieren kun je

ik zie hoe mager eigenlijk de contacten zijn tussen de arbeids-

het vervoer invullen: over de weg, over het spoor, over het

bureaus aan weerszijden van de grens, dan ben ik verbaasd. Ik

water met een eigen haven, door de lucht via Maastricht of

ben ook verbaasd als ik zie hoe weinig we eigenlijk doen met

Luik en door de grond: er liggen dikke transportleidingen naar

de aanwezigheid van de technische universiteit RWTH in Aken.

Europort in Rotterdam. Dat zijn allemaal uitstekende randvoor-

Daar worden meer ingenieurs opgeleid dan in heel Nederland.

waarden voor veel bedrijven.” Bovendien wijst Kasper erop dat

Daar moeten we de mensen vandaan halen die we hier nodig

je ook in veel andere opzichten een perfecte infrastructuur hebt.

hebben. Er studeren in Aken drieduizend Chinezen. Die zijn al

“Kijk naar de Chemelot Campus en naar de Health Campus in

gewend geraakt aan onze westerse cultuur. Laat ze hier begin-

Maastricht. Die moeten samen optrekken. Op Chemelot heb je

nen!” Kasper ziet dat DSM gelukkig veel doet aan de aansluiting

natuurlijk een geweldige omgeving voor laboratoriumonder-

van het onderwijs op het bedrijfsleven. “Dat is belangrijk: van

zoek in combinatie met de productiefaciliteiten. Voor nieuwe

de vmbo’s tot de diverse universiteiten die hier allemaal op een

bedrijven is er nog volop ruimte. Een mooi industrieterrein in

steenworp afstand liggen. Ik zie dat onderwijs en bedrijfsleven

het groen.”

nog veel beter kunnen gaan samenwerken. Daar liggen nog kansen.”

Voor wie wat verder kijkt, ziet dat de Westelijke Mijnstreek ook in het hart ligt van Zuidoost-Nederland, zeg maar van Brainport

Wat verwacht u economisch gezien de komende jaren? Een

2020. In het hart van wat de Technologische Topregio moet

‘ramp’ noemt Kasper het als NedCar geen toekomst meer zou

worden, in het hart van de driehoek in het gebied tussen

hebben. “Het gaat direct bij NedCar en indirect bij de toeleve-

Eindhoven, Aken en Leuven. De Westelijke Mijnstreek kan zijn

ranciers om vele duizenden banen in de Westelijke Mijnstreek.

naam als ‘smidse’ van Limburg alle eer aandoen. Kasper prikkelt:

De toeleveranciers zullen het ook bijzonder moeilijk krijgen

“In die driehoek moeten ook de overheden over de grenzen

zonder NedCar. Je kunt wel leveren aan andere autofabrieken,

leren kijken. Het bedrijfsleven doet dat al. Wellicht moet je van

maar die hebben meestal ook hun vaste toeleveranciers. Dan

Limburg en Brabant één bestuurlijk gebied maken op provin-

moet je je echt invechten, in Duitsland, in Polen of waar dan

ciaal niveau om te beginnen. Bestuurders kunnen niet achter-

ook. Dat is niet iedereen gegeven. Een gevolg dat net zo erg

blijven; de ontwikkelingen staan niet stil. En dan zie je ook nog

is als het wegvallen van banen, is het wegvallen van hoog-

projecten voorbij komen als Opac, een centrale voor de onder-

waardige technische productiefaciliteiten. In NedCar en in de

grondse opslag van energie die onder Graetheide zou moeten

toelevering zit juist heel veel specifieke know how. Die zou je

komen. Over dat project wordt wel eens wat schamper gedaan.

ook verliezen.” Voor Kasper is het daarom duidelijk dat het be-

Ten onrechte.”

houd van functie voor NedCar de hoogste prioriteit moet hebben voor de regio. “Wanneer blijkt dat er geen toekomst meer is voor een bedrijf, moet je het lijden niet langer rekken dan nodig en verantwoord is.”

â&#x20AC;&#x153;Duizend nieuwe banen door investeringen Limburg Venturesâ&#x20AC;?

Casper Bruens

Investment director limburg ventures Tekst > Peter Eberson Beeld > Henry Peters

Wat is de kracht van de Westelijke Mijnstreek? “De regio heeft

van Limburg Ventures zijn er 350 nieuwe banen bij gekomen.

door de geografische ligging en door de aanwezigheid van de

Het grote voordeel is dat op Chemelot faciliteiten aanwezig zijn

Chemelot Campus een enorme potentie. De Chemelot Campus

waarvan andere bedrijven gebruik kunnen maken.”

en ook de Maastricht Health Campus zijn campussen van nationaal belang. Voor internationale bedrijven is de ligging van

Wat verwacht u economisch gezien de komende jaren? “Lim-

de campussen ideaal. Dichtbij Duitsland is belangrijk. Ook het

burg Ventures wil dit jaar een tweede fonds starten, gevuld

feit dat de mensen hier verschillende talen spreken telt zwaar,”

met 80 miljoen euro. De komende negen jaar is onze opdracht

aldus Casper Bruens.

om 40 investeringen te doen. Dat moet 1.000 nieuwe banen scheppen. We denken dat het makkelijker wordt om mede-

Limburg Ventures is in 2003 opgericht als een gezamenlijke

investeerders te vinden. Het opmerkelijke is dat in 2009 toen

bv van DSM en LIOF met als doel hoogwaardige technolo-

de crisis in alle hevigheid woedde vier van onze partners winst-

gische bedrijven naar Chemelot te krijgen, of de start van

gevend zijn geworden. De afgelopen jaren was het lastiger

nieuwe bedrijven mogelijk te maken. Sinds de start is 15 mil-

mede-investeerders te vinden. Iedereen zat toch een beetje op

joen euro durfkapitaal gestoken in innovatieve bedrijven. De

z’n geld. Voor 2011 merken we dat het weer makkelijker wordt.

komende negen jaar wordt nog eens 80 miljoen euro geïn-

Ook banken durven weer. Chemelot en Health Campus bieden

vesteerd. Limburg Ventures investeerde in de pharmabedrij-

een eenmalige kans voor Limburg. Als ik een bank was zou ik

ven CellMade, Basic Pharma Group en Bioceros, de medische

daarbij willen zijn. Met de Rabobank zijn we al zover. Wij laten

bedrijven TiGenix, PharmaCell en Fortimedix en bedrijven als

de bank zien hoe wij werken, wat onze aanpak is en dat geeft

Isobionics, Chemtrix en Kriya Materials. Zeer innovatieve bedrij-

vertrouwen. Dan durft een bank ook te investeren, op een ver-

ven die elkaar versterken op de Chemelot Campus.

antwoorde manier. Wat in Sittard-Geleen en Maastricht gebeurt op de campussen is uniek in de wereld. Het biedt ongekende

Bruens: “Limburg wil binnen een paar jaar tot de top van de we-

mogelijkheden,” aldus Bruens.

reld behoren op het gebied van onderzoek en nieuwe materialen en een betere gezondheid. Om dat doel te bereiken wordt

Casper Bruens erkent dat het een weg van lange adem is. “We

een half miljard euro gestoken in de versnelde ontwikkeling

zijn in 2003 heel voorzichtig begonnen. Nu zie je dat de aanwe-

van de campussen. Naar verwachting levert onze investering

zige bedrijven werken als magneten. Ze trekken weer andere

duizend nieuwe banen op bij veertig innovatieve bedrijven,”

bedrijven aan. Als investeringsfonds zoeken we ook actief naar

zegt Bruens.

bedrijven. We bezoeken veel conferenties, maar proberen ook van bedrijven te weten te komen wat ze nodig hebben. Als wij

Hoe belangrijk is samenwerking? “In de regio proberen we

denken dat de Chemelot Campus faciliteiten kan bieden, dan

bedrijven bij elkaar te krijgen die innovatief zijn op dit ge-

proberen we het bedrijf naar Limburg te halen. Zo is recent het

bied. Chemelot werkt als een magneet. Sinds de start zijn er

bedrijf Chemtrix vanuit Enschede naar Geleen gehaald. Het ge-

43 nieuwe bedrijven gevestigd. Alleen al door de investeringen

loof in de Campus is nu bij heel veel partijen heel groot.”

16 november 2010 Op dinsdag 16 november vond de Rabobank netwerkborrel plaats in de Stadsschouwburg van Sittard-Geleen. Deze keer met een combinatie van sprekers en netwerken. Als speciale gast werd Piet van Schijndel verwelkomd. Hij is lid van de raad van bestuur van Rabobank Nederland. Van Schijndel gaf in zijn presen足tatie zijn visie op de economische situatie en de kansen voor 足de Westelijke Mijnstreek.

Ruim 400 klanten en relaties bezochten het evenement, waar contacten leggen en het onderling zakendoen centraal stonden. Onder het genot van een hapje en een drankje konden collega-ondernemers uit de Westelijke Mijnstreek 足kennismaken met elkaar en elkaars business. De reacties achteraf waren

Terugblik

Netwerkborrel

足lovend.

Zorgeloos

pronken met een gehuurd zeiljacht Tekst > Jorijn Franken-Storm Beeld > Henk Marks

Crisis of geen crisis, je zeilkunsten vertonen op een van de vele wereldwateren moet toch kunnen. Zeker omdat je geen tonnen meer hoeft neer te leggen voor een luxe zeiljacht: je kunt er gewoon een huren. Krap een jaar geleden was de wereld weer een website rijker: zeiljachthuren.nl, van de ondernemers en zeilfans Anne de Vries en Ron Spoelstra. Via een paar simpele muisklikken biedt de site bezoekers de mogelijkheid om de mooiste zeiljachten in de meest verre oorden te boeken. Van de Waddeneilanden tot het Middellandse Zeegebied, aan de kusten van Brazilië tot Australië, in havens op de Kaapverdische Eilanden of de Seychellen: overal waar water is, kun je tegenwoordig wel een zeiljacht huren. Maar dat is zowel een voor- als een nadeel.

Versnipperde markt Er zijn zoveel zeilgebieden op deze aardbol en zoveel verschillende soorten zeiljachten, dat je als consument bijna verdrinkt in de mogelijkheden. Dat is precies wat Anne de Vries en Ron Spoelstra met hun site proberen te voorkomen. “De markt is zo groot,” begint Ron, “dat je gerust kunt spreken van een oerwoud aan aanbieders. Het is voor de gewone huurder niet gemakkelijk te peilen of een verhuurder wel of niet betrouwbaar is.” Anne: “Wij kennen de markt inmiddels zo goed, dat we kunnen garanderen dat het gehuurde schip er ook echt zal liggen.”

Anne de Vries & Ron Spoelstra

Categorie

“Het is een mach tig gevoel om aan h et roer van je ‘eigen’ zeiljach t te staan...”

Geen onaangename verrassingen Hoe is het mogelijk om deze betrouwbaarheid te garanderen? Ron: “Wij zijn op een goed moment de hele wereld gaan afspeuren naar havens waar jachten te huur zijn. Dat was en

“40 duizend euro voor een week zeilen? Het gebeurt!”

is nog steeds een enorme klus.” Met alle jachtverhuurders die de compagnons in hun bestand hebben, is persoonlijk contact geweest, waarbij Ron en Anne zich ervan hebben overtuigd dat de verhuurder beschikt over een deugdelijk boekingssysteem. “We moeten onze klanten de zekerheid kunnen bieden dat de haven waar ze uiteindelijk terecht komen, de zaken goed voor elkaar heeft,” vertelt Ron verder. “Ook wij hebben er niks aan als klanten bij ons een vakantie boeken en vervolgens voor de verrassing komen te staan dat er helemaal geen zeiljacht ligt.”

Van hobby naar beroep

betrouwbaarheid. Alles is met eigen vermogen gefinancierd.

Anne de Vries en Ron Spoelstra hebben allebei van hun hobby

Heerlijk was dat, om niet je hand op te houden bij een bank,

hun beroep gemaakt. Ze zijn beiden oorspronkelijk niet begon-

maar gewoon je eigen ideeën meteen uit te kunnen voeren,”

nen in de zeiljachtenbranche, maar hebben als fervente zeilers

zegt oud-bankier Ron Spoelstra.

een schat aan ervaring opgebouwd. Ron is van origine bankier, maar was daar na jaren wel op uitgekeken. Hij zag zijn kans

Pindakaas en champagne

schoon toen hij eigenaar kon worden van Rossinante Yacht-

Tot nu toe hebben Ron en Anne wereldwijd 9.000 zeiljachten te

charter Lauwersmeer, een verhuurbedrijf van zogenaamde

verhuren op meer dan 200 bestemmingen, waarvan de meest

droogvallende scherpe zeiljachten. Daarnaast begon hij als im-

populaire rond de Middellandse Zee liggen. Maar ook een

porteur van Allures zeiljachten en Outremer catamarans. Anne

dagje zeilen op de Waddenzee of vier weken aaneengesloten

is medeoprichter van NationaleVacaturebank.nl en weet alles

ronddobberen kan worden geregeld via Zeiljachthuren.nl. “De

van internettoepassingen en zoekmachines. Ook hij is een fa-

meeste van onze klanten komen op dit moment uit Nederland

natiek zeezeiler en eigenaar van een prachtig zeiljacht, waar-

en Vlaanderen,” zegt Anne. “Het gaat voornamelijk om mensen

mee hij zo vaak mogelijk de golven trotseert.

met een bovenmodaal inkomen en de nodige - in de meeste gevallen verplichte - vaarbewijzen. Gemiddeld betalen mensen

Kennis bundelen

3.500 euro voor een zeilvakantie, maar we maken ook wel eens

Het was bij de aanschaf van dit zeiljacht, dat Anne en Ron elkaar

een uitschieter mee van een rijkaard die 40.000 euro per week

ontmoetten: Ron importeerde het type schip waar Anne zijn

spendeert. Die mensen willen dan ook alles erop en eraan. Per-

zinnen op had gezet. “Ik adviseerde hem over de aanschaf, we

soneel, een schipper, champagne en een kok om de lekkerste

zijn samen een keer gaan zeilen en zo werden we vrienden,”

gerechten te bereiden. We zorgen zelfs dat iemands favoriete

vertelt Ron. “Vanuit de kennis die wij samen van zeilen hebben,

pindakaas aan boord is.”

gecombineerd met onze andere expertises, ontstond al snel het idee om samen iets te ondernemen,” vertelt Anne. “Met nu

Een tiende van de markt

deze site als resultaat.”

Ron en Anne verkeren op dit moment in de luxepositie dat ze in de gaten moeten houden niet te snel te groeien, om zo

Eigen vermogen

hun bedrijf beheersbaar te houden. Om de volgende groei-

In hun stoutste dromen hadden Ron en Anne niet kunnen ver-

slag te maken zijn ze bezig hun site in meerdere talen op te

moeden dat hun onderneming zo’n vlucht zou nemen. “De

stellen, zodat boekingen van over de hele wereld binnen kun-

boekingen stroomden meteen binnen, we wisten niet wat ons

nen komen. “We pakken nu al 10% van de markt, dat is veel,

overkwam,” zegt Ron enthousiast. “Het vroeg wel een forse

maar we kunnen nog veel meer,” stelt Ron. De zeilliefhebbers

investering, want wij moeten zowel aan onze klanten, als aan

willen in de toekomst niet ‘de grote bazen op kantoor’ wor-

de verhuurders in ons bestand, de garantie kunnen geven dat

den. “Als dreigt dat we daar te veel tijd moeten doorbrengen,

de zeiljachten ook daadwerkelijk worden verhuurd. Bij elke

dragen we de dagelijkse leiding meteen over en gaan wij lek-

boeking vraagt de verhuurder meteen een aanbetaling. Wan-

ker op de Caraïben mensen rondzeilen, gewoon voor een fles

neer de klant deze aanbetaling niet in een keer kan of wil be-

Beerenburg per dag!”

talen, moeten wij dat voorschieten om de boeking te kunnen bevestigen. Dat is een risico, maar waarborgt wel direct onze

www.zeiljachthuren.nl

cyBeRcRime Terwijl we met zijn allen nog steeds strijden tegen economische malaise, de onrust in het Midden-Oosten en het broeikaseffect zijn we geneigd te vergeten dat een van de grootste gevaren van deze tijd op de loer ligt in de â&#x20AC;&#x2DC;veiligâ&#x20AC;&#x2122; gewaande omgeving van onze huiskamers en kantoren. Iedereen die gebruik maakt van zijn of haar computer en het internet is een potentieel slachtoffer. Een dreiging waartegen bewapening onmogelijk lijkt. We hebben het over cybercrime of hightech crime.

Tekst > Marcel Limbourg

DE ONSTUITBARE OPMARS vAN

De meest voorkomende vormen van cybercrime Phishing | Dit bestaat uit het oplichten van men-

Het zijn krengen die zich ongemerkt in je computer systeem nestelen en vermenigvuldigen

sen door ze te lokken naar een valse (bank)website. Vaak een waarheidsgetrouwe kopie van de echte website. Nietsvermoedend log je in met je inlogcode en wachtwoord en/of creditcardnummer. Hierdoor krijgt de fraudeur de beschikking over deze gegevens met alle gevolgen van dien.

Skimming | Dit is het op onrechtmatige wijze bemachtigen en kopiëren van pinpas- of creditcardgegevens. Het is een vorm van betaalpasfraude, waarbij criminelen de magneetstrip van

Computercriminaliteit, in goed Nederlands, is de snelst groei-

een pas kopiëren en de pincode bemachtigen op

ende vorm van misdaad. Vertaald naar de praktijk hebben we

het moment dat er een transactie wordt verricht.

het dan over spam, phishing, pharming, malware, skimming en

Vervolgens maken de fraudeurs een kopie van de

datadiefstal. Een groeimarkt voor virtuele struikrovers en ander

pas om daarna met gebruik van je pincode geld op

geboefte. Talloze particulieren en ondernemers worden ermee

te nemen en betalingen te verrichten in binnen- en

geconfronteerd en vaak zijn de gevolgen verstrekkend. Omdat

buitenland.

we een aanval op onze computers met gevoelige gegevens meestal te laat herkennen en we dus ‘op de blaren’ moeten

Grooming | Dit is de werkwijze waarop sexueel

zitten.

gemotiveerde criminelen contact leggen met kinderen en volwassenen met het oogmerk seksueel

‘Cybercrime is een ruim omvattende naam voor misdaden ge-

contact tot stand te brengen.

pleegd over het internet. Deze criminele activiteiten kunnen gericht zijn tegen personen, eigendommen en organisaties

Identiteitsfraude | Dit is het gebruik van fraudu-

of tegen elektronische communicatienetwerken en informa-

leus verkregen persoonlijke informatie om met

tiesystemen,’ zo luidt de definitie. Cybercrime bestaat nog

andermans naam toegang te krijgen tot computer-

niet zo lang. Pas in het begin van de jaren tachtig doken de

systemen, vormen van elektronische dienstverle-

eerste hackers van computersystemen op. Schimmige ‘compu-

ning en betaal- en creditcardrekeningen.

ternerds’ die er plezier aan beleefden om vanuit hun zolder kamertje complete computernetwerken plat te leggen. Met als

Spam | Dit is ongewenste reclame versturen naar

enige motivatie pesterij en kijken of je er mee wegkwam. Deze

e-mailadressen en een middel om websites plat te

vorm van anarchie werd in eerste instantie geïnspireerd door

leggen.

de zogenaamde ‘phreakers’.

Phreaken ontstond met de opkomst van de telefoon. Het hacken van telecommunicatiesystemen groeide uit tot een ware pest. Met name in de Verenigde Staten. Door het imiteren van bepaalde tonen (het Amerikaanse telefoonnetwerk was hier op gebaseerd), konden de phreakers gratis bellen over de hele wereld. De ‘toon’ was gezet.

I Love You Computervirussen. Een virus is een vorm van schadelijke software. Het is vaak een computerprogramma dat zich in een bestand nestelt, bijvoorbeeld in bestanden van het besturingssysteem. Deze virussen worden als schadelijk beschouwd, want ze nemen schijfruimte en computertijd in beslag van de besmette computers. In ernstige gevallen kunnen ze in de computer schade aanrichten zoals het wissen en verspreiden van gegevens. Er is altijd sprake van een steeds langzamer werkende computer. Met uiteindelijk het vastlopen van je computer als gevolg.

Terwijl u nietsvermoedend en vrolijk uw gegevens over het internet verspreidt

Het zijn ‘krengen’, die zich ongemerkt in je computersysteem nestelen en vermenigvuldigen. Iets anders zijn de Trojaanse paarden. Dit zijn programma’s die bewust andere dingen doen dan ze voorspiegelen. Om de computer gemakkelijker toegankelijk te maken voor andere virussen of om spam te versturen terwijl je een spelletje speelt. Wormen zijn geen virussen maar worden wel vaak zo genoemd. Het zijn zelfstandige programma’s die zich snel over het netwerk verspreiden. Wellicht herinnert u zich nog de ‘I Love You’ worm. Het veroorzaakte wereldwijd 5,5 miljard dollar schade.

Een explosieve groei van cybercrime Misbruik van het internet is wijdverbreid. Dit heeft verschillende redenen. Op de eerste plaats is het veel moeilijker om de dader(s) te traceren dan bij gewone criminaliteit. Het is allemaal veel anoniemer. Bovendien zijn ICT-misdrijven niet gebonden aan landsgrenzen. Het bemoeilijkt de opsporing en uiteraard de vervolging. Het grootste probleem zit echter in de snelle technologische

ontwikkelingen. Door constante veranderingen en creativiteit

Nieuwe handel

en inventiviteit van gemotiveerdecriminelen is het voor de ver-

Waarom storten criminelen zich massaal op het internet? Heel

volgers een moeizame maar vooral ook, dure strijd. Bovendien

simpel eigenlijk. Met name omdat hun vroegere bezigheid, de

zijn de criminele opbrengsten hoog en is de pakkans uiterst

drugshandel, steeds minder lucratief wordt. De oorzaak hiervan

klein. Het internet is daardoor de ideale werkomgeving voor

ligt in het feit dat er enorme verschuivingen plaatsvinden in

professionele criminelen. Het opleiden en inhuren van ‘zware’

de productie, distributie en het uiteindelijke gebruikersgedrag.

hackers is een tijdrovende bezigheid. Maar de internetmaffia

Vroeger waren er producerende landen van drugs als bijvoor-

beschikt over veel ‘zwart’ geld en heeft meer dan voldoende

beeld Columbia, het verre Oosten en Afghanistan. De distributie

tijd om een ‘overval’ voor te bereiden. Terwijl u nietsvermoe-

vond plaats via Oost Europa, en West Afrika. De afzetgebieden

dend en vrolijk uw gegevens over het internet verspreidt.

kon men vinden in met name West Europa en West Amerika. De gebruikende landen zijn met de opkomst van chemische

De schaduwkant van social networking.

drugs zoals Crack, XTC, Speed, GHB etc. producerende landen

Hyves, Facebook, Twitter en LinkedIn zijn populaire sociale

geworden. Weg handel dus!

netwerken. Maar ook Lexa, Relatieplanet en andere websites zorgen ervoor dat de criminelen ons steeds een stapje voor

Zombiecomputers

kunnen blijven. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar de website

Zombiecomputers zijn computers die van afstand worden be-

‘wieowie.nl’ en toets een willekeurige naam in van iemand die

stuurd door cybercriminelen. Meestal worden ze ingezet voor

u wel of niet persoonlijk kent. Het is schrikbarend om te zien

schadelijke doeleinden zoals het verzenden van spam. Het al-

hoeveel persoonlijk informatie u terugvindt op het net. Meestal

lergrootste leger zombiecomputers bevindt zich in Europa.

hebben de mensen die het betreft het er nota bene zelf op-

Dat concludeert het Duitse beveiligingsbedrijf G DATA uit een

gezet. Waar ga je op vakantie en wanneer? Heb je een drukke

recent onderzoek naar cybercrime. “Duitsland en Italië staan

baan en waar ben je dan overdag? Wat is je sexuele voorkeur?

bovenaan de wereldranglijst als het aankomt op de hoeveel-

Wie waren je klasgenoten? En vooral: heb je wat te besteden?

heid zombiecomputers: maar liefst 20% van alle computers

“Need I say more?”

in botnets - netwerken van zombiecomputers - zijn in deze landen te vinden,” aldus Ralf Benzmüller, hoofd Security bij G

Wie doet het?

DATA. In de top tien staan verder Brazilië als goede tweede,

Wie zitten achter cybercrime? De echte maffia! Vooral uit de

Turkije, China, Polen, de Verenigde Staten, Rusland, Spanje en

voormalige Oostbloklanden. Maar ook de West Afrikanen en

India. Wereldwijd worden er gemiddeld zo’n 350.000 zombies

boeven uit Azië hebben er de afgelopen jaren een nieuwe

per dag ingezet voor schadelijke doeleinden. Tijdens piekuren

hobby bij. Internetfraude, waaronder voorschot-, identiteits-,

worden er zelfs meer dan 700.000 zombies ingezet voor het

banken creditcardfraude, zou vooral worden gepleegd door

verspreiden van spam.

mensen van Afrikaanse of Aziatische afkomst. Achter kinderporno en het online verleiden van kinderen tot een fysieke

Namaaksites

ontmoeting zitten vooral blanke daders, concluderen onder-

Een computer in een zombie veranderen is een fluitje van een

zoekers. Criminele organisaties rekruteren steeds vaker pas

cent. Een schadelijke code wordt bij voorkeur geplaatst op na-

afgestudeerden, hackers, ICT’ers en jonge leden van compu-

maak- of gehackte websites. Het openen van dergelijke sites is

terclubs. Zij manipuleren en bespioneren computers, ontwik-

voldoende om van je PC een zombie te maken. Het gebruik van

kelen speciale software of maken nepwebsites om criminele

firewalls en anti-virussoftware is helaas nog geen gemeengoed

activiteiten mogelijk te maken. Zo houden zij zich bezig met

bij alle computergebruikers. “Hierdoor blijft het aantal potentië-

internetfraude, kinderporno en hacken.

le zombiecomputers hoog en is het makkelijk de botnets groot

Een computer in een zombie veranderen is een fluitje van een cent

te houden”, verklaart Benzmüller, de grote hoeveelheid zom-

ben. Desnoods wordt hij er vlak voor het aflopen van de defi-

biecomputers in onze contreien. “Botnetbeheerders hebben

nitieve betalingstermijn nog eens fijntjes aan herinnerd. Met

Europa al lange tijd op de radar: snelle ADSL-verbindingen,

als slotzin: “Wij wensen u een prettig verblijf bijgaand vind u de

goede PC-apparatuur, en belangrijker: heel veel onbeschermde

routebeschrijving…” Zo stroomt het geld binnen. En bent u een

Windows-systemen.”

cybercrimineel.

‘Weekendje-geld-weg.nl’

Cybercrime: wat kunt u er zelf tegen doen?

Tenslotte een voorbeeld. Stelt u zich eens voor. U maakt een

Iedereen kan slachtoffer worden van cybercrime. Toch kunt u

reisje naar Mexico naar een luxe hotel. U bent een niet onver-

van alles doen om de risico’s zo klein mogelijk te houden. Zes

dienstelijk amateurfotograaf en schiet een aantal aantrekkelijke

tips voor veilig internetten.

plaatjes. Eenmaal thuis aangekomen maakt u een professionele website van deze droomplek. Compleet met een online

1. Gebruik een goede virusscanner.

boekingssysteem en het logo van de ANVR. Ziehier: u heeft

2. Zet gevoelige privé-informatie niet meer zomaar op internet.

een prachtig hotel met honderd kamers met alles erop en er-

3. Download niet illegaal.

aan. Alleen ligt het hotel dit keer niet in Mexico maar op een

4. Beveilig het draadloos netwerk.

gefingeerde plek in Spanje. Alles ziet er op en top en profes-

5. Gebruik een goede spamfilter.

sioneel uit. Online boeken is niet abnormaal. We hebben het

6. Klik niet zomaar op OK.

allemaal wel eens gedaan. Dus afwachten maar. Mensen kunnen door het aanbetalen van een fiks deel van de uiteindelijke

Kijk voor meer informatie over veilig internetten op:

reissom van te voren hun vakantie boeken. Een maand voor

www.nederlandveilig.nl/veiliginternetten

aankomst dient het slachtoffer de hele reissom voldaan te heb-

Zo’n wijn wordt toch ook een beetje van mijzelf… Als accountmanager Private Banking van Rabobank Westelijke Mijnstreek ken ik mijn klanten en weet ik wat hen beweegt. Ik ken hun dromen en ambities. Het gekke is; het lijkt allemaal anders maar het komt altijd op hetzelfde neer. Lekker leven zonder al te veel kopzorgen. Het beschikken over een vermogen is immers een lust, geen last. Vaak wil een klant toch ook wel bezig blijven. Maar dan wel met léuke dingen. Een eigen wijnhuis beginnen bijvoorbeeld of een huis in Frankrijk kopen. Of een combinatie van beiden natuurlijk. Als ik mijn klant kan helpen bij de realisatie van zo’n project dan ben ik best wel trots. Op mijn klant, mijn bank en ook een beetje op mijzelf. Rendement behaal je nooit alleen... Samen op zoek naar mogelijkheden... Dat is de gedachte, dat is het idee.

Samen op zoek naar mogelijkheden... Rabobank. Een bank met ideeën.

www.rabobank.nl/wm

Duiken: de ultieme ontspanning

onder water vergeet Paul wolters alle sores Tekst > Jos Cortenraad Beeld > Paul Wolters

“Duiken is voor mij de ultieme uitlaatklep. Op het moment dat ik in het water glijd, ben ik alle stress kwijt. De klant die klaagt of niet betaalt, de discussie met de fiscus, het gezeur over kilometeradministratie; het bestaat gewoon niet meer. Ik kan het iedereen aanbevelen.” Aan het woord is Paul Wolters, al 32 jaar eigenaar van Wolters Klimaattechniek in Beek en al bijna even lang verknocht aan de duiksport. “Duiken is een gevoel dat aan een buitenstaander lastig uit te leggen is. Je moet het ervaren. De stilte, het water dat je als een tweede huid omsluit, het speciale licht. Duiken is elke keer weer een sensatie. Of je nu in het ijskoude Grevelingenmeer zakt of de behaaglijk warme Rode Zee bij Egypte. Je vergeet echt alle sores boven de oppervlakte.”

Warmtepompen Niet dat de 52-jarige ondernemer zoveel ellende heeft. Privé heeft hij een prettig leven en zakelijk is weinig te klagen. “Dat klopt wel,” klinkt het lachend. “Het bedrijf draait prima. Vroeger deed ik echt alles zelf, nu heb ik de luxe van vier man personeel. Die doen het zware werk. Ik hou me vooral bezig met acquisitie en nieuwe producten. Naast de traditionele koelsystemen en airco’s, verkopen en installeren we sinds een jaar of vijf warmtepompen. Mooie, duurzame systemen die energie uit de buitenlucht halen. Warmte in de winter, koeling in de zomer. Een investering die binnen drie à vier jaar is terugverdiend, want de energierekening halveert zo’n beetje. Nee, dat loopt allemaal prima. Ik heb geleerd me niet meer zo heel druk te maken. Neemt niet weg dat elk mens ontspanning nodig heeft.”

“Een uiterste vorm van vrijheid”

“Je ‘zweeft’ als h et ware in een surrealistisch e wereld...” 57

Paul Wolters vindt die onder andere in de duiksport. “Mijn

de terugtocht naar de oppervlakte ondertussen elke minuut

zwager kwam destijds op het idee nadat hij op de Maladiven

een teug zuurstof nemend. Wat was ik blij toen ik boven was.”

een keertje gesnorkeld had. We zijn in Stein lid geworden van

Een spannend avontuur dat meteen aangeeft hoe betoverend

een duikvereniging en waren eigenlijk meteen verkocht. Net

de onderwaterwereld kan zijn. “Ik heb de prachtigste vissen en

als onze echtgenotes trouwens. Al dik dertig jaar zoeken we

planten gezien. In de warme zeeën, maar ook in de Maas en het

regelmatig een duikplek op. Dat kan in eigen omgeving zijn

grindgat. Dat is één van de gevaren van deze hobby: je volgt

voor een paar uurtjes of een complete duikvakantie ergens

wat je ziet. Je denkt niet meer na. Tijdens de opleiding wordt

rond de Middellandse Zee of nog verder weg. In principe kun

daar voortdurend op gehamerd.”

je overal ter wereld duiken.” Rode Zee Veilig duiken

De mooiste herinneringen bewaart Paul Wolters aan de Rode

Het duurde ruim een jaar voordat Paul Wolters het oefen

Zee. “Ja, en meteen de slechtste. De riffen zijn er deels verwoest

zwembad in Stein mocht verruilen voor het ‘echte’ werk. “Ik

door de duiktoeristen. Het is wel erg commercieel geworden

zie de advertenties wel eens staan: leer duiken in drie dagen

allemaal. Dan ga je met veertig man op een boot om op de-

op Curaçao. Onzin en levensgevaarlijk. Er komt nogal wat bij

zelfde plek te duiken. Hier in Nederland mag je bijna nergens

kijken. We hebben een jaar lang elke week theorielessen ge-

meer vrij duiken. Dat heeft me dusdanig het plezier bedorven

had, telkens gevolgd door de praktijk. Ik heb een vuistdik boek

dat ik een paar jaar weinig gedoken heb. Heeft ook te maken

uit het hoofd geleerd. Als je veilig wilt duiken, dan moet je

met de warmtepompen waardoor ik ook in de winter veel werk

bijvoorbeeld precies weten hoe diep je kunt gaan. Voor mij is

en dus weinig tijd heb. Eigenlijk pas vorig jaar heb ik de draad

dat 30 meter. Voor een ander kan dat 20 of 40 meter zijn. Je

weer opgepikt.” Waar veel sportduikers de tropen als favoriete

moet weten om te gaan met de zuurstofflessen en het lood om

bestemming hebben, oriënteert Paul Wolters zich juist op het

je middel. En je moet vooral leren om niet in paniek te raken.

noorden. “Hoog op het verlanglijstje staat Scandinavië. Met de

Zwem je te snel naar boven, dan betaal je dat met je leven.” Eén

camper naar Noorwegen en Zweden, uitrusting in de kofferbak

keer werd de stressbestendigheid van Paul Wolters danig op de

en dan het water in waar het mooi is. Als het even kan komende

proef gesteld. “We zwommen achter een grote zeeschildpad

zomer. Een uiterste vorm van vrijheid.”

aan, ergens bij Mexico. Ik was zo gefascineerd dat ik te diep ging. Op 40 meter ging een ventiel kapot waardoor ik niet meer normaal kon ademen. Toen heb ik een uur lang gedaan over

www.woltersklimaattechniek.nl

2. Chuuk Lagoon | Micronesië

3. Manta Ray Village | Hawai

4. Samarai Island |

Het Chuuk Lagoon gebied is zowat zeventig kilome-

De duiksite voor de kust van Kona op Hawaii is vooral

Papua New Guinea

ter breed. Hier zwemmen kleurrijke tropische vissen

’s nachts populair: dan schijnen duikinstructeurs met

Hier moet u niet zijn als u op zoek

tussen wrakken van vliegtuigen die hier neerstortten

krachtige lichten in het water om plankton aan te

bent naar manta rays, haaien,

tijdens Amerikaanse aanvallen in 1944. De Fujikawa

trekken, waardoor Manta Rays – de bekendste soort

murenen of andere spectaculaire

Maru is de onderwatersite waar intacte gevechts-

van roggen- tevoorschijn komen. Hun verschijning is

grote vondsten. Kleine mysterieuze

vliegtuigen op de bodem rusten. Op de Shinkoku

hoogst onvoorspelbaar. De ene keer kunt u ze volledig

zeecreaturen, zoals de naaktslak,

Maru site vindt u gezonken schepen, bedekt met

zien, de andere keer niet. Maar volle maan schijnt het

zwaaien de scepter in het zoute

een laagje koralen en sponzen. Enkel gecertificeerde

ideale moment te zijn om op Manta Rays te ‘jagen’.

water van Papua New Guinea. Ook prachtige koraalriffen, tro-

duikers mogen hier een duik wagen.

5. Pulau Sipadan | Maleisië Op dit Maleisische eiland, dat in haast alle lijsten voorkomt als topbestemming voor dui-

Duikbestemming

top 10 wereldwijd

pische vissoorten en zelfs overblijfselen van de geschiedenis van Samarai zijn er te vinden. Dankzij het ondiepe water is dit

kers, kunt u de talrijk aanwezige schildpadden

de ideale plek voor beginners

bewonderen. Op 22 meter diepte ontdekt u de

om het duiken onder de knie te

‘schildpaddengraftombe’ waarin skeletten van

krijgen.

schildpadden huizen. Iets anders is Barracuda

6. Cocos Island |

Point. Daar ondervindt u niet langer de rust

Costa Rica

van schildpadden, maar de kracht van kolkend water. De beroemde ‘Drop off’, op een kleine

Tekst > Aïsa Knockaert

Op Cocos Island, 600 kilometer

1. Great Blue Hole | Belize

van Costa Rica’s kustlijn, werd

Van bovenaf ziet deze onderwatergrot eruit als het pupil

Park’ opgenomen. Maar het is

7. Gansbaai | Zuid-Afrika

van een oog. Het ‘grote blauwe gat’ heeft een diameter

pas onder water dat er actie

Kruip in een metalen kooi en dien als lokaas

van driehonderd meter en een diepte van honderd

is: enorme scholen hamer-

voor de hamerhaaien van Zuid-Afrika. Onder-

meter. Vroeger was het een kalksteengrot, maar tijdens

haaien cirkelen hier nerveus in

tussen kunt u dit meest bedreigende roofdier

de laatste ijstijd heeft het dak het begeven. Er is geen

het rond. De grootste scholen

grondig van dichterbij bekijken, terwijl u neus

enkele vis te bespeuren, maar eens u tussen de druip

zijn te vinden rond de onder

aan neus kennismaakt. Duikoperatoren doen

stenen van deze grot zwemt, vergeet u dat al gauw.

gestroomde berg Alcyone. Dui-

afstand van de kustlijn, is de plaats waar de oceaanbodem 600 meter het diepe in gaat.

kers zullen het eiland moeten

al het nodige om de dieren naar de kooi te lokken, wat zorgt voor veel controverse op de

8. Ras Mohammed National Park | Egypte

West-Kaap. Dergelijke operatoren vindt u in

In het meest zuidelijke stukje van het Sinai schiereiland

Hermanus, maar de boten zelf vertrekken vanaf

vinden we het Ras Mohammed National Park, dat aan de

de Gansbaai, 35 kilometer verderop.

Rode Zee uitmondt. Het park zelf biedt twintig duiklocaties.

9. Cocklebiddy Cave | Australië

De voornaamste zijn Yolanda Reef en Shark Reef. Op de eer-

De Nullarbor vlakte in Australië mag dan al

niet voor niets de film ‘Jurassic

ste kunt u duiken naar het wrak van de gezonken Yolanda, inclusief de lading van honderden toiletten en één BMW.

droog lijken, eronder bevinden zich verschillende

bezoeken per live aboard boten want overnachten is er niet toegestaan.

10. Rainbow Warrior | Nieuw Zeeland Het schip van Greenpeace, ‘Rainbow Warrior’ genaamd,

overspoelde grotten, waaronder Cocklebiddy Cave. Deze vier meter

werd in juli 1985 gebombardeerd in de haven van Auckland door saboteurs

lange, pijlrechte tunnel is haast volledig onder water gelopen. Om

van de Franse regering. Overblijfselen ervan kunt u al duikend ontdekken

hier te duiken moet u wel ervaren zijn en een toestemming krijgen

in de Matauri Bay in het noorden van Nieuw Zeeland. Het schip is nu de

van het departement ‘Western Australia’s Conservation and Land

thuis van vele vissen, murenen, sponzen en algen in alle soorten en kleuren,

Management’.

waardoor het zijn naam in elk geval alle eer aan doet.

Henk Nooren

Henk nooren kan de adrenaline niet missen Tekst > Jos Cortenraad Beeld > Henk Nooren

Attines. Nooit van gehoord? Dat kan, want dit buurtschap in België op een kleine drie kwartier rijden van Maastricht telt welgeteld één adres. Verscholen op een plateau hoog boven de Maas, in de middle of nowhere. En toch staat dit adres in de smartphones en TomTom’s van de beroemdste springruiters en paardenhandelaren uit alle delen van de wereld. Attines is namelijk de thuishaven van de opleidingsschool van voormalig topruiter en internationaal trainer Henk Nooren. De weg naar Attines bij Engis voert langs een onaantrekkelijk

ze bedoelde. De sfeer is zo bijzonder, je hebt hier nergens last

stukje Maas en een lint van grauwe fabrieken met rokende

van. De ideale plek om ons bedrijf verder uit te bouwen. Met 20

schoorstenen. Het laatste stukje bergop vereist enige stuur-

hectare veel ruimte, centraal in Europa en goed bereikbaar via

manskunst vanwege de talloze gaten en kuilen in de weg. En

autowegen en vliegvelden.” Liefde op het eerste gezicht dus,

dan openbaart zich een prachtige boerenhoeve zoals eigenlijk

destijds in 2003. Met de eigenaren van de hoeve wordt snel

alleen Wallonië of Noord-Frankrijk die kent. Afwerend en tege-

een akkoord bereikt, de Rabobank verleent alle medewerking

lijk intrigerend, opgetrokken in natuursteen. Welkom bij Henk

en na de bouw van de manege naast de hoeve verhuist Henk

Nooren Stables.

Nooren Stables definitief van Guttecoven naar Wallonië. Een stap waar niemand in het gezin spijt van heeft gehad, de drie

Bijzonder

dochters inclusief. “Geen tijd voor,” lacht Henk Nooren. “Hier

“Ik heb eerst heel hard nee geroepen toen mijn vrouw Nicole

is het altijd druk, zeven dagen per week. Wat dacht je met ge-

met deze locatie op de proppen kwam,” vertelt Henk Nooren

middeld veertig paarden die twee tot drie keer per dag bere-

in de ontvangstruimte van de bijgebouwde manege. “De route

den moeten worden. Met de ruiters die hier les nemen. Met

hierheen is desolaat, de industrie zo dichtbij, in de verre om-

de handelaren die hier regelmatig komen kijken, op zoek naar

geving is niets te doen. Maar na een eerste bezoek wist ik wat

bijzondere paarden.”

“Er is één echte droom: dochter Lisa naar de top brengen”

Toppers

trainen en natuurlijk ook voor het Franse team waarbij ik als

In een kwart eeuw hebben Henk en Nicole Nooren een flore-

trainer heel nauw betrokken ben. Een jaar is kort. In de hippi-

rend bedrijf opgebouwd met internationale faam. Toppers uit

sche sport maak je maar heel kleine stapjes vooruit. Elk detail

de hele wereld komen naar het afgelegen Attines om te trai-

moet kloppen. Bij mens én paard. Dat samenspel maakt de

nen. “Ruiters en amazones uit verschillende Europese landen,

springsport zo uniek. Zo spannend ook. De adrenaline stroomt

de VS, Japan, Mexico en noem maar op. Sommigen voor een

net zo hard bij wedstrijden als in de tijd dat ik zelf sprong. Na 25

stage van enkele weken, anderen komen al jaren. Uit de hui-

jaar kan ik die altijd nog niet missen.”

dige top tien zijn hier momenteel vijf ruiters te gast. Soms met hun eigen begeleiders en uiteraard altijd met hun paarden.”

Henk Nooren is zowel paardenhandelaar als trainer. Een moeilijke combinatie? “Soms wel. De kans is immers altijd aanwezig

Toch wringt het een beetje: de befaamde Henk Nooren die in

dat goede paarden worden opgekocht door partijen die veel

1977 met het Nederlands team Europees kampioen wordt en

kapitaalkrachtiger zijn dan wij. Uit het Midden-Oosten bijvoor-

een jaar later tweede op het WK. Zoon van ruitersporticoon

beeld of de Verenigde Staten. Als coach van het Franse team

Cees Nooren en vele jaren nauw betrokken bij de Nederland-

zou ik het heel erg vinden als net voor de Olympiade de beste

se hippische sport. En nu woonachtig in België en trainer van

paarden weggekocht worden. Als handelaar heb ik een andere

de Franse équipe. “Tja, zo gaan de dingen soms,” klinkt het na

invalshoek. Als ik goed verdien aan een paard, kan ik weer in-

enige aarzeling. “Ik ben 25 jaar geleden gestopt met de actieve

vesteren in nieuw talent. Het is net als bij Ajax. Je leidt talenten

wedstrijdsport en gekozen voor een internationale trainerscar-

op en de toppers gaan naar Barcelona of Milaan. Dat is het lot

rière. Ik ben coach geweest in Spanje, Italië, Scandinavië en nu

van de kleinere paardenlanden.”

dus in Frankrijk. In Limburg hebben we een mooi bedrijf opgebouwd en de verhuizing was een logische stap. Ik draag de

Lisa

Nederlandse springsport een warm hart toe. Ik ben ook blij dat

Olympisch kampoen worden met Frankrijk is een van de groot-

we als Nederland volop meetellen in de wereld.”

ste doelen van Henk Nooren. Maar er is één echte droom: dochter Lisa (13) naar de top brengen, volgens kenners een

Kostbaar

supertalent. “De dochter die zonder enige aarzeling voor de

Tijd is kostbaar voor de man die elk jaar een slordige 150.000 ki-

springsport heeft gekozen. Genenkwestie? Misschien, maar

lometer op de teller van zijn auto bijschrijft en gemiddeld twee

onze andere twee dochters hebben geen speciaal talent en

keer per week in het vliegtuig stapt. Zijn ogen schieten regel-

mijn zussen hadden dat ook niet. Lisa dus wel. En ze gaat er

matig naar de klok, hij zit op het puntje van zijn stoel. Want er

vol voor. Met een passie waar Nicole en ik nauwelijks aan kun-

moet nog zoveel gedaan worden, ook op deze koude maan-

nen tippen. Het is haar eigen keuze en uiteraard proberen we

dagochtend in februari. “Dit is een cruciaal jaar. De Olympische

die absolute top te halen. Je weet nooit of dat lukt, er spelen

Spelen van Londen komen eraan. In 2012 ja, maar daar zijn we

zoveel factoren een rol. Maar we gaan ervoor. Onze dochter

nu al helemaal op gefocust. Dat geldt voor de mensen die hier

Olympisch kampioen of wereldkampioen, het zou wat zijn.”

LIEFDE

VOOR

MUZIEK EN VOOR BEWEGING... Tekst > Marcel Limbourg Beeld > Henry Peters

Clara Lamar: “Ik ben een creatief mens. In eerste instantie in ieder geval. Ik ben een danseres. Dat ondernemen is er eigenlijk vanzelf bijgekomen. Gelukkig heb ik op dat vlak erg veel steun aan mijn man André. Hij leidt de dansschool eigenlijk op zakelijk vlak. Ik houd me primair met het dansen bezig. Wat mij betreft is dat de perfecte combinatie. Ik begeleid de dansers, plan de lessen, bepaal wat er gegeven gaat worden aan de kinderen en dat soort dingen. André doet dat ook voor een gedeelte. Maar hij weet wat er uitgaat en binnenkomt, zeg maar… Ik concentreer mij op het creatieve proces. Ik zou ook niet anders willen. Mijn man doet de zakelijke kant. En dat doet hij heel goed. Daarnaast ondersteunt hij de dansschool waar hij maar kan. Zonder hem was ik verloren.”

“Mensen vinden mij gewoon dansdebiel”

Clara Lamar

“Mijn moeder vond dat dansen bij de opvoeding hoorde. Mijn broer en ik dus op dansles. Dat deed eigenlijk iedereen in die tijd. In mijn klas zat bijna iedereen op dansles. We werden enthousiast en zijn beiden ook als dansleraar verder gegaan. Ik heb best een goede opleiding hoor. Na gymnasium bèta heb ik een opleiding tot diëtiste gevolgd. Toch koos ik uiteindelijk

“Sociale verschillen en leeftijdsgrenzen vervagen”

voor de richting waar mijn hart lag. Ik ben in eerste instantie in de reiswereld terechtgekomen. Op Rhodos om precies te zijn. Ik heb daar enkele jaren gewoond en echt een geweldige tijd gehad. Mijn broer die inmiddels een succesvolle dansschool had vroeg me of ik niet bij hem wilde komen werken. Na ampele overwegingen ben ik overstag gegaan. Eerst nog eens een driejarige dansopleiding gevolgd en toen ben ik voor hem gaan werken.

Begin jaren negentig ben ik, samen met mijn man, voor mezelf begonnen. Met hulp van de Rabobank. Dat groeide meteen heel erg hard. We schrokken daar wel een beetje van. In no time hadden we vijf- à zeshonderd leden. Inmiddels hebben we zo’n 1.500 leden! Zo konden we al snel het pand, dat we in eerste instantie huurden, kopen. Ook weer met behulp van de Rabobank natuurlijk. Zij ‘dansen’ al jaren met ons mee.

Al die mensen komen hier elke week dansen. Het blijft niet beperkt tot stijldansen. We spelen in op alle trends. Dat kan ook gewoon niet anders in deze tijd. We geven hier van alles; streetdance, hip-hop, tango, country, zumba... you name it. Het is een sociaal gebeuren dat dansen. Mensen komen hier vaak samen met hun partner. Dat is geweldig leuk om samen een hobby te hebben. Na het dansen drinken de mensen nog vaak iets aan de bar en je ziet hier heel veel vriendschappen ontstaan. Soms met mensen uit totaal verschillende sociale klassen. Dat is het mooie aan dansen. Dansen nivelleert en zorgt ervoor dat iedereen op dezelfde manier moet beginnen en zich ontwikkelt. Sociale verschillen en leeftijdsgrenzen vervagen. De leeftijd van onze klanten loopt uiteen van drie tot zesentachtig jaar. Iedereen kent elkaar en maakt een praatje met mekaar. Dat is heel erg mooi om te zien.

Mensen vinden mij gewoon ‘dansdebiel’. Ik vind het echt superleuk om te doen. Zo geef ik nog zeven dagen in de week les. Dat is best zwaar. Je verbrandt meer dan duizend calorieën per uur. Op een bepaald moment woog ik nog maar 49 kilo. Dat is dan een teken dat je het wat rustiger aan moet doen. Maar het is gewoon een passie. Het blijft echt afwisselend en uitdagend. Om peuters van drie jaar beginselen bij te brengen. Het mooiste wat er is. Kinderen liefde voor muziek en beweging bijbrengen.

Maar echt het aller-aller mooiste vind ik het begeleiden van wedstrijdparen. Er komen toch wel een aantal toppers uit onze school. Mensen die landelijk of zelfs internationaal heel hoog scoren op de ranglijsten. Dat maakt me trots. Zo coach ik de Nederlandse kampioenen. En reis ik de hele wereld over. Jureren! Het komende voorjaar ben ik meer in het buitenland dan thuis. Onder andere in Ierland, op Mallorca en in Verona. Dancing with the Stars…”

www.claralamar.nl

Dansschool

Clara Lamar

1990

OPGERICHT

600

LEDEN IN HET

EERSTE JAAR

1500

MILJOEN

OMZET 2010 67

Een vensterfolie die wel het zonlicht binnen laat, maar de warmte buiten houdt. Een krasvast laagje dat de lcd-tv beschermt en tegelijk geen stof aantrekt. Ziehier enkele toepassingen van zogenoemde functionele coatings. Bedacht en geproduceerd door Kriya Materials uit Geleen.

kriya materials groeit op chemelot Tekst > Jos Cortenraad Beeld > Henry Peters

Er wordt hard gewerkt bij Kriya Materials op bedrijventerrein Chemelot in Geleen. Door de medewerkers van het bedrijf zelf, uiteraard, maar dat niet alleen. Interieurbouwers en schilders plamuren en verven de wanden van verschillende ruimtes. Hier wordt uitgebreid, zoveel is duidelijk. “Inderdaad,” zegt directeur Dr. Edwin Currie. “We zitten in een groeifase. 2010 was al een prima jaar, 2011 wordt nog beter. We bestaan bijna vijf jaar en zien nu de orderstroom gestaag groeien. Daarom investeren we in een verbeterd lab en uitbreiding van de productiefaciliteiten.”

Coatings Kriya Materials is een van de vele kleine chemiebedrijven die op Chemelot de kans krijgt zich te ontplooien. “Initieel legden we ons toe op de productie van zeer kleine metaaloxide-deeltjes voor de verwerking in plastics en coatings, zogenoemde nanodeeltjes,” legt marketingmanager Roel Huis in ‘t Veld uit. “Deze deeltjes zijn zo klein dat je ze onder een gewone microscoop niet eens kunt zien. Een mooie vinding, maar coatings hiervan gaven meer aansluiting bij de markt. Zodoende maken we eindproducten in plaats van halfproducten.”

“Time-to-market is in deze tijd cruciaal”

Edwin Currie en Roel Huis in ‘t Veld

Edwin Currie: “We maken formuleringen die door onze klanten

product. En door klantspecifieke oplossingen te bedenken,”

op folies worden aangebracht. Vergelijk het met het procé-

antwoordt Roel Huis in ‘t Veld. “We werken met een klein team

dé van de drukpers. We maken producten die UV-straling of

dat in staat is om gericht en in korte tijd een nieuw product te

warmte tegenhouden, beschermen tegen krassen of snijden en

ontwikkelen. In sommige gevallen hebben wij binnen enkele

schermen anti-statisch maken. Die folies worden dan weer op

weken een coating klaar om te testen. Functioneel maatwerk,

vensters van bijvoorbeeld kantoorgebouwen geplakt. De nano-

precies zoals de klant dat wil. Maar wel met de hoogste kwali-

deeltjes in de folie absorberen de warmte en laten wel het licht

teit die gevraagd wordt. Hiertoe zijn we ook eind vorig jaar ISO

door. We hebben het dan over bijna 50% van de zonnewarmte

gecertificeerd. Met deze aanpak zijn we bij verschillende grote

die niet naar binnen dringt. Interessant natuurlijk in de zomer,

elektronicaproducenten in Azië binnen gekomen. Daar en in de

want dat scheelt airco. De vinding is niet helemaal nieuw. Er

VS zitten nu ook onze grootste afnemers.”

zijn meerdere fabrikanten die dergelijke producten op de markt brengen. “Klopt,” zegt Roel Huis in ‘t Veld, “maar niet met zo

Chemelot

weinig lichtverlies en schittering. Varianten van onze coatings

Sleutel tot het succes is zonder enige twijfel de vestiging op

zijn daarom heel geschikt voor autoruiten en lcd-schermen. In

bedrijventerrein Chemelot. Edwin Currie: “Absoluut. We maken

die marktsegmenten hebben we de laatste jaren dan ook veel

hier gebruik van heel veel faciliteiten. De vergunningen zijn

nieuwe klanten geworven.”

geregeld, er is beveiliging en brandweer, energie, we kunnen expertise inhuren bij de research campus, we maken gebruik

Innovatief en flexibel

van productiereactoren van DSM, enzovoort. Daardoor kunnen

Hoe kan een klein bedrijfje uit Geleen het opnemen tegen gro-

wij ons helemaal concentreren op onze core business: coatings

te namen als een 3M? “In de eerste plaats door een innovatief

maken. Als startend chemiebedrijf zou je dat bovendien nooit

allemaal in je eentje kunnen doen. Onbetaalbaar. Zelfs niet met een Rabobank die zich in de afgelopen vijf jaar heeft opgesteld als een prima partner die met ons in de onderneming en de toekomst bleef geloven. En terecht, zo blijkt nu.”

Groeimarkten Bij Kriya Materials werken momenteel 17 mensen van wie de helft in productie. Voor de komende jaren wordt een gestage groei verwacht. “We richten ons voorlopig op de coatings voor plastics, touch panels en beeldschermen,” aldus Roel Huis in ‘t

“Functioneel maatwerk precies zoals de klant dat wil”

Veld. “Groeimarkten, zeker als je kijkt naar de opkomende economieën in Azië en Zuid-Amerika. Time-to-market is in deze tijd cruciaal. Dat is onze kracht. Kijken we wat verder vooruit, dan zijn er nog wel meer markten waar we kennis zien. De meubelmarkt bijvoorbeeld en de automotive. Verder denken we aan nauwere samenwerkingen in de opkomende economieën, maar dat is nog toekomstmuziek. Eerst hier het bedrijf verder uitbouwen.”

www.kriya-materials.com

Jos Meijers

Tien jaar sleutelen aan een mg sa Tekst > Jos Cortenraad Beeld > Henry Peters

Jos Meijers, al vele jaren lid van de Rabobank, kocht acht jaar geleden een MG, type SA. Althans, hij werd eigenaar van een roestig autowrak dat hij samen met zijn vriend Herman van Mulken restaureert. Nog twee jaar, schat het duo, en dan is de klus geklaard. Na talloze uren noeste arbeid. Maar dan zal ook een forse winst gemaakt worden bij de ver-

MG koopt, een TD uit 1953, staat ze daar volledig achter. “We

koop, stelt de op bezoek zijnde autobarbaar argeloos. Even is

rijden er al jaren heel Europa mee door,” zegt ze. “Meestal met

het stil in de garage achter huize Meijers in Urmond waar het

de MG-club. Samen hebben we veel meegemaakt. Overal waar

pronkstuk langzaam maar zeker zijn voltooiing nadert. “Verdie-

je komt zijn de mensen enthousiast. Zeker in Italië en Duitsland

nen?” klinkt het enigszins verontwaardigd. “Dit doen we toch

waar spontaan wordt geklapt als we voorbij rijden. Niet zelden

niet voor geld. Je kunt niet eens je materiaal terugverdienen.

hebben we een journalist op ons dak die een stukje over ons

Laat staan je tijd. Hoeveel uren hebben we erin zitten Herman?

schrijft. Het is een leuke verslaving.”

5.000, 10.000? Maakt niet uit, we tellen niet. Dit is een hobby, een passie. Er is niets mooiers dan deze automobiel met eigen

Hoe wordt iemand verslaafd? Jos Meijers heeft wat hemzelf be-

handen weer op te bouwen. Schroefje voor schroefje, boutje

treft wel een antwoord. Op 16-jarige leeftijd begint hij samen

voor boutje. En dan komt de dag van dat eerste ritje. Dat pure

met zijn vader een garagebedrijf in Elsloo. “Ik had de mulo af

rijden in een wagen zonder rem- en stuurbekrachtiging, zonder

en met succes toelatingsexamen gedaan voor de hts. Ik heb

elektronica, zonder plastic. Wérken is het, heerlijk!”

echter geen moment getwijfeld om samen met mijn vader een bedrijf te beginnen. Auto’s, dat heeft me altijd geweldig

Leuke verslaving

geboeid. Zeker de technische kant. Uiteraard hadden we ook

Het is helder: hier spreekt de oldtimerverslaafde. Op de achter

oldtimers in onderhoud en reparatie. In de loop der jaren ben ik

grond knikt mevrouw Meijers van ja. Hoewel ook zij niet he-

gaan verlangen naar zo’n ouwe MG. Traditioneel Brits, degelijk,

lemaal virusvrij is. Want als echtgenoot Jos in 1991 zijn eerste

klasse. Daar ben ik voor gevallen.”

Herman van Mulken en Jos Meijers

Restaureren

van metaal en hout. Gelukkig loopt hij Herman van Mulken

In 1991 koopt Jos Meijers zijn MG TD, bouwjaar 1953, van een

tegen het lijf. Elektricien en leraar luchtvaarttechnologie bij

Amerikaan. “Na lang zoeken. Een opknapper, logisch. In goede

Leeuwenborgh en net als Meijers liefhebber van oldtimers,

staat zijn ze onbetaalbaar. Ik heb wel de goede jaren in de

met name MG. “Samen zijn we naar een plaatwerkercursus in

autobranche meegemaakt, maar een gerestaureerde MG is een

Brussel geweest,” vertelt Herman. “Daar heb ik geleerd plaat-

dure hobby. Bovendien is het mooi om zélf die auto te restau-

werk te maken. Jos doet nu het technische gedeelte, ik zorg

reren. Het enige probleem is dat je de eerste jaren niet echt

dat de deuren, kofferbak en dak er komen. Monnikenwerk, in-

kunt rijden. Je wilt zo snel mogelijk resultaat. Later, bij volgende

derdaad. Spatborden, treeplanken; alles kost heel veel uren aan

oldtimers denk je daar heel anders over. Het restaureren zelf is

buigen, schuren, plamuren, spuiten, etcetera. Waarom ik dat

het mooiste.”

doe? Omdat het me geweldig ontspant.”

De SA is het summum voor Jos Meijers. “Ja. Vier andere lief-

Verleiden

hebbers hadden zich de tanden stukgebeten op deze auto. Ik

Jos Meijers heeft hetzelfde argument. In zijn garage verliest hij

begrijp dat best. Eigenlijk was er geen beginnen aan. Zeker niet

het gevoel voor tijd. Ook in de letterlijke zin. Kost het restaure-

als je haast hebt.”

ren van de SA hem vele uren per dag, toch heeft hij zich nog laten verleiden door meer oldtimers. Behalve de MG TD staat

Jos Meijers neemt het wrak in 2003 over van een moedeloos

een Ford Anglia te blinken in de garage. In het autobedrijf in

geworden Nederlander en schroeft alles tot het laatste boutje

Elsloo, inmiddels overgenomen door zijn zoon, staan een Robin

uit elkaar. Vervolgens begint hij aan het heidense karwei: de

en twee Subaru’s 360 geparkeerd. “Stuk voor stuk juweeltjes,”

auto weer in elkaar zetten. De originele bouwtekening hangt

klinkt het liefdevol. “Oldtimers, ze zijn zo mooi. Als ik de SA klaar

aan de muur. Op beurzen en markten in Engeland is van alles

heb, dan zou ik nog wel een racemodel van MG willen. Puurder

te koop, maar sommige onderdelen zijn niet meer verkrijgbaar.

kan een auto niet zijn. Maar dat is toekomstmuziek. Eerst de SA

Zelf maken dus. Groot probleem is de carrosserie, vervaardigd

de weg op krijgen…”

Idee 11: Samen mogelijk maken. Rabobank Westelijke Mijnstreek is een stuwende kracht en de vernieuwende partner in de regio. Samen mogelijk maken. Daar geloven we in. Vanuit onze sociale, economische en maatschappelijke betrokkenheid dragen wij bij aan initiatieven, nieuwe verbindingen en een brede samenhang in de gemeenschap. Wij investeren met innovatiefondsen, financieringen en kennis in projecten op de Chemelot Campus, ontwikkelingen op diverse bedrijventerreinen zoals Holtum-Noord en Maastricht Aachen Airport, Expeditie 2040 en het Ondernemershuis. Om u maar een idee te geven.

Werken aan de economie van Westelijke Mijnstreek. Dat is het idee. Rabobank. Een bank met ideeën.