Dziękuję, nie piję - film edukacyjny

,VCB 4OPDIPXTLJ

%[JNjLVKNj o OJF QJKNj

„Najlepsze wyjście – nie wchodzić” Marek Kotański

8BST[BXB

POMOC

Pomarańczowa Linia

0 801 140 068 System pomocy rodzicom, których dzieci upijają się

Niebieska Linia

0 801 120 002 Przemoc w rodzinie

www.alkoholizm.akcjasos.pl Strona poświęcona problemowi alkoholizmu

19

Film: Dziękuję – nie piję!

Scenariusz i realizacja: Kuba Snochowski i Marcin Wołkowicz Produkcja: Tutto Arts & Media

Wystąpili: Maciej Brojek, Edyta Dawidziuk, Łukasz Gajdziński, Marcin Kowalski, Julian Matulaniec, Monika Rost, Magdalena Stępniewska, Żaneta Urban, Klaudia Wawrzyńczyk Oprawa graficzna: Iwona Wołkowicz 18

/JF QS[FDFOJBK NOJF 5P NOJF LSว QVKF J OJFLJFEZ [NVT[B EP Lย BNTUXB BCZ OJF TQSBXJว $J [BXPEV /JF [NJFOJBK TXPJDI [BTBE QPTUว QPXBOJB X [BMFวปOPวงDJ PE VLย BEร X $[VKว TJว XUFEZ [BHVCJPOZ J USBDว XJBSว X $JFCJF /JF [CZXBK NOJF HEZ TUBXJBN $J QZUBOJB +B [OBKEว JOGPSNBDKว HE[JF JOE[JFK BMF DIDJBย CZN วปFCZวง 5Z CZย B NPJN QS[FXPEOJLJFN QP วงXJFDJF /JF Nร X วปF Nร K TUSBDI J NPKF PCBXZ Tฦพ Hย VQJF %MB NOJF Tฦพ CBSE[P SFBMOF /JHEZ OBXFU OJF TVHFSVK วปF 5Z KFTUFวง EPTLPOBย Z J OJFP NZMOZ 1S[FวปZXBN CPXJFN [CZU XJFMLJ XTUS[ฦพT HEZ XJE[ว วปF OJF KFTUFวง UBLJ /JHEZ OJF NZวงM วปF VTQSBXJFEMJXJBOJF TJว QS[FEF NOฦพ KFTU QPOJวปFK 5XPKFK HPEOPวงDJ 8[CVE[B POP XF NOJF QSBXE[JXฦพ TFSEFD[OPวงว /JF [BCSBOJBK NJ FLTQFSZNFOUPXBOJB J QPQFย OJBOJB Cย ว Eร X #F[ UFHP OJF NPHว TJว SP[XJKBว /JF [BQPNJOBK KBL T[ZCLP EPSBTUBN +FTU $J [BQFXOF USVEOP EPUS[ZNBว NJ LSPLV BMF o QSPT[ว $Jว o QPTUBSBK TJว Janusz Korczak

Projekt okล adki: Iwona Woล kowicz Skล ad i ล amanie: agencja KUBA tel.: +48(22)827 24 91, e-mail: kuba.ar@onet.pl 17

PoniĹźszy tekst warto omĂłwić i przekazać rodzicom uczniĂłw, z ktĂłrymi zostaĹ‚y przeprowadzone zajÄ™cia dotyczÄ…ce proďŹ laktyki uzaleĹźnieĹ„.

"QFM 5XPKFHP %[JFDLB /JF QTVK NOJF EBKĆžD NJ XT[ZTULP P DP $JÇ‹ QPQSPT[Ç‹ /JFLUĂ˜SZNJ QSPǧCBNJ KFEZOJF XZTUBXJBN $JÇ‹ OB QSĂ˜CÇ‹ /JF PCBXJBK TJÇ‹ QPTUÇ‹QPXBÇ€ XPCFD NOJF UXBSEP J [EF DZEPXBOJF %BKF NOJF UP QPD[VDJF CF[QJFD[FÇ?TUXB /JF QP[XĂ˜M NJ VUSXBMJÇ€ [Â’ZDI OBXZLĂ˜X 6GBN ÇťF 5Z QPNPÇťFT[ NJ TJÇ‹ [ OJNJ VQPSBÇ€ /JF QPTUÇ‹QVK UBL BCZN D[VÂ’ TJÇ‹ NOJFKT[Z OJÇť KFTUFN 5P TQSBXJB ÇťF QPTUÇ‹QVKÇ‹ HÂ’VQJP ÇťFCZ VEPXPEOJÇ€ ÇťF KFTUFN EVÇťZ /JF LBSÇ€ NOJF X PCFDOPǧDJ JOOZDI /BKCBSE[JFK NOJF QS[FLPOVKFT[ HEZ NĂ˜XJT[ EP NOJF TQPLPKOJF J EZTLSFUOJF /JF PDISBOJBK NOJF QS[FE LPOTFLXFODKBNJ UFHP DP [SPCJÂ’FN 1PUS[FCOF NJ TĆž SĂ˜XOJFÇť CPMFTOF EPǧXJBED[FOJB /JF QS[FKNVK TJÇ‹ [CZUOJP HEZ NĂ˜XJÇ‹ v+B $JÇ‹ OJFOBXJE[Ç‹w 5P OJF $JFCJF OJFOBXJE[Ç‹ BMF PHSBOJD[FÇ? LUĂ˜SF TUBXJBT[ QS[FEF NOĆž

Dziękuję – nie piję.

Przekazujemy w Wasze rÄ™ce drodzy wychowawcy i pedagodzy drugÄ… część programu proďŹ laktycznego „DziÄ™kujÄ™ – nie pijÄ™â€?. Pierwsza część „DziÄ™kujÄ™ – nie biorÄ™â€? juĹź od roku istnieje na rynku edukacyjnym i cieszy siÄ™ ogromnym zainteresowaniem. PoniewaĹź nowatorska formuĹ‚a lekcji interaktywnej, sprawdziĹ‚a siÄ™ w pierwszej części, podobnÄ… formÄ™ proponujemy w programie „DziÄ™kujÄ™ – nie pijÄ™â€?.

Okazuje siÄ™, Ĺźe mĹ‚odzieĹź gimnazjalna, do ktĂłrej skierowany jest nasz projekt, szybciej zapoznaje siÄ™ z charakterem naĹ‚ogu, oglÄ…dajÄ…c na ekranie swoich rĂłwieĹ›nikĂłw, niĹź dorosĹ‚ych, ktĂłrzy relacjonujÄ…, opisujÄ…, bÄ…dĹş moralizujÄ…, WĹ‚aĹ›nie wiek naszych aktorĂłw okazaĹ‚ siÄ™ najwiÄ™kszym atutem w myĹ›leniu o proďŹ laktyce.

Stwarza on tak potrzebne poczucie bliskości i zrozumienia rówieśników - widzów i aktorów.

Potwierdza teş smutną prawdę o nałogach, iş moment inicjacji jest coraz wcześniejszy.

Nałóg, zwłaszcza alkoholizm, który do niedaw-

/JF QS[FKNVK TJÇ‹ [CZUOJP NPJNJ NBÂ’ZNJ EPMFHMJXPǧDJBNJ 1PNZǧM KFEOBL D[Z OJF TUBSBN TJÇ‹ QS[Z JDI QPNPDZ QS[ZDJĆžHOƞǀ 5XPKFK VXBHJ LUĂ˜SFK UBL CBSE[P QPUS[FCVKÇ‹ /JF HEFSBK #Ç‹EÇ‹ TJÇ‹ CSPOJÂ’ VEBKĆžD HÂ’VDIFHP /JF EBXBK NJ QPDIPQOZDI PCJFUOJD CP D[VKÇ‹ TJÇ‹ CBSE[P [BXJFE[JPOZ HEZ QĂ˜ÇşOJFK OJF EPUS[ZNVKFT[ 16

Alkohol brutalnie wkroczył w świat dzieci ...

5

na kojarzył się wyłącznie ze światem dorosłych, brutalnie wkroczył w świat dzieci i młodzieży.

Alkohol u nastolatków staje się czymś oczywistym. I właśnie z tą oczywistością chcemy walczyć. Z tym przysłowiowym jednym piwkiem, które „przecież nic nie znaczy”.

Alkoholizm to nie tylko pijąca młodzież, ale także problem w rodzinie. Marcin, występujący w części dokumentalnej „Dziękuję - nie piję” swoim życiem świadczy, jakie piekło kryje się w jego rodzinnym domu – ojciec alkoholik, niszczony przez chorobę, niszczy też swoją rodzinę. Marcin, jak nikt inny, choć niepijący, wie, czym grozi alkohol. Swoją postawą udowadnia jak bardzo się mylimy traktując „procenty” jako niezbędny środek do zabawy.

Podobnie jak w projekcie „Dziękuję – nie biorę”, w części fabularnej skupiamy się na pokazaniu postaw biernych i aktywnych, uległych i asertywnych, a w części dokumentalnej na świadectwie młodego człowieka dotkniętego przez alkoholizm. Przedstawiając alternatywę wobec picia – życie w trzeźwości – promujemy trzeźwe, kreatywne myślenie.

Credo towarzyszące części „Dziękuję – nie biorę.”: Twoje życie – Twoja decyzja, jest wciąż

W na

6

szym filmie nikt nie ...

Słowniczek Asertywność – umiejętność odmawiania w sposób nie uwłaczający godności drugiej osoby.

Sztuka mówienia „nie”. Zachowanie pozbawione wulgarności.

Drama – jedna z aktywnych metod nauczania, polegająca na odgrywaniu wyznaczonych ról, zawierająca element emocjonalny i uczuciowy.

Empatia – umiejętność wczuwania się w położenie innej osoby, identyfikowanie się uczuciowe z kimś.

Informacja zwrotna – komunikat werbalny, dotyczący wyłącznie zachowania osoby, do której mówimy. Określenie co zobaczyliśmy, pozbawione oceny.

Komunikat niewerbalny – informacja wyrażona za pomocą gestu, mimiki twarzy, postawy ciała – bez udziału słowa.

Moderowanie otwartości – czuwanie nad bezpieczeństwem np. dyskusji; przyzwalanie na szczerość wypowiedzi z jednoczesnym wyznaczaniem granic.

Nałóg – fizyczne lub psychiczne uzależnienie np. od narkotyków, alkoholu, nikotyny internetu, pornografii prowadzące do kompulsywnego zachowania, nad którym dana jednostka nie ma wystarczającej kontroli.

Partnerstwo – sposób komunikowania się, polegający na tym, że współuczestnicy rozmowy mają równe szanse, żadna ze stron nie dominuje.

Profilaktyka – ogół środków zapobiegających chorobom (nałogom).

Umiejętności interpersonalne – umiejętności nawiązywania kontaktu z drugą osobą oparte na empatii i otwartości.

15

T

zja ecy ad j wo

„Najlepsze wyjście – nie wchodzić.”

Tw oj e

ży

cie

=

Najczęstszym powodem sięgania po alkohol przez młodzież są problemy emocjonalne. Ich przyczyna to ciężka sytuacja rodzinna, brak akceptacji wśród rówieśników, niska samoocena.

Alkoholizm jest skutkiem braku miłości. Jeśli uczeń podejrzewany o nadużywanie alkoholu znajdzie się w naszej klasie, to właśnie miłości potrzeba mu najbardziej. Dlatego starajmy się zrozumieć uzależnienie, a nie oceniać.

Bądźmy stanowczy, ale pełni empatii.

.BSFL ,PUBǝTLJ aktualne. Chcesz pić? Zobacz, co możesz stracić, czym to grozi, jeśli mimo to chcesz próbować – Twoja decyzja, która prawdopodobnie pozbawi Cię dzieciństwa i pociągnie za sobą nieszczęście innych ludzi.

Film zawiera: 1. Fabularyzowane scenki – pierwszy kontakt z alkoholem.

2. Świadectwo Marcina pochodzącego z rodziny alkoholowej.

3. Alternatywne (asertywne) zakończenie fabularyzowanych scenek.

14

7

INSTRUKTAĹť do LEKCJI Nasz materiaĹ‚ jest tylko narzÄ™dziem sĹ‚uşącym do przeprowadzenia lekcji proďŹ laktycznej.

Waşna jest więc świadomość, iş to, jaki będzie przebieg zajęć, zaleşy przede wszystkim od prowadzącego – wychowawcy, bądź psychologa szkolnego. Film jest wyłącznie pretekstem do dyskusji na temat alkoholizmu, pomocą w badaniu tego problemu w klasie. Nauczyciel zaś – osobą, która proponuje, obserwuje a, przede wszystkim, słucha i analizuje wszystkie reakcje młodzieşy. Warto zawalczyć o atmosferę zaufania, otwartości, choć w szkole jest to trudne. Im bardziej nam się to uda, tym celniej zdiagnozujemy poziom zagroşenia uzaleşnieniem w danej klasie.

Kaşda reakcja młodego człowieka jest źródłem informacji. Reakcje te z kolei są wynikiem róşnorodnych postaw wobec problemu. To, jak

asertywnego zakończenia scenek – „jak bohaterowie mogą odmówić?�.

4. Prezentujemy ďŹ lmowe rozwiÄ…zania (po napisie Dyskusja).

„KoĹ„czymy zajÄ™cia prĂłbujÄ…c wraz z uczniami podsumować ich przebieg. Warto zapytać o ocenÄ™, jakÄ… mĹ‚odzieĹź wystawia projektowi zajęć proďŹ laktycznych z ďŹ lmem: co byĹ‚o dla nich ciekawe, odkrywcze, a co ich zupeĹ‚nie nie interesowaĹ‚o. Być moĹźe umoĹźliwi to rĂłwnieĹź nauczycielowi poznanie stopnia oddziaĹ‚ywania proďŹ laktyki na uczniĂłw z róşnym doĹ›wiadczeniem alkoholowym.

6[BMFÇťOJFOJF OBTUÇ‹QVKÇ‹ T[ZCDJFK HEZ QJKĆžDZ KFTU NÂ’PET[Z %PSPTÂ’Z V[BMFÇťOJB TJÇ‹ MBU NÂ’PE[JFÇť X XJFLV MBU o PE NJFTJÇ‹DZ EP MBU 1POBE MJDFBMJTUĂ˜X QS[Z[OBKF TJÇ‹ EP LPOUBLUV [ BMLPIPMFN 1PÂ’PXB [ OJDI QJKF QJXP XJOP J XĂ˜ELÇ‹ ZagroĹźenie jest ogromne, wciÄ…Ĺź niezauwaĹźane, bagatelizowane nawet akceptowane.

(( Dyskusja ))

Kandydaci na prowadzÄ…cego lekcjÄ™

8

13

Druga lekcja agresja

I ETAP Nawiązanie do poprzedniej lekcji. Prezentacja materiału filmowego – po napisie „Dyskusja”. Świadectwo Marcina – dziecka z rodziny alkoholowej.

Zabawa – „Decyzja należy do Ciebie”.

Tematem jest alkohol.

Dzielimy klasę na dwie równe grupy. Jedna przygotowuje argumenty przemawiające za piciem alkoholu, druga – przeciw. Oczywiście, podział początkowy jest sztuczny, służy dynamice dyskusji. Ciekawym zabiegiem może okazać się wstawienie do grupy „niepijących” uczniów podejrzanych o kontakt z alkoholem i pobudzanie ich w szukaniu argumentów.

Grupy przystępują do dyskusji. Po jakimś czasie wprowadzamy zasadę – każdy ma prawo przejść do grupy przeciwników, jeśli ich argumenty go przekonały. Każda „zmiana barw” musi być rzeczowo uzasadniona. Po zakończeniu (każdy czuje się dobrze w swojej grupie) omawiamy wynik i staramy się ustalić wnioski – dlaczego dana grupa zwyciężyła?

III ETAP 1. Przypominamy sytuacje, w których znaleźli się bohaterowie fabularyzowanych scenek.

2. Tłumaczymy znaczenie słowa asertywność.

Używamy go w kontekście profilaktyki.

3. Proponujemy uczniom zabawę w wymyślenie 12

postawa

yniz m

zamknieta

II ETAP

c zy prześmiewns dysta

c

Każda reakcja młodego człowieka jest żródłem informacji...

każdy odnosi się do alkoholizmu w obecności swoich kolegów, może nam wiele wyjaśnić.

Zwłaszcza postawy ekstremalne, takie jak cynizm, agresja, prześmiewczy dystans, z drugiej strony postawa zamknięta, spięta mogą sugerować istnienie problemu, bądź przynajmniej kwestii alkoholu u ucznia. Dlatego warto dopuszczać do głosu wszystkich chętnych, a niechętnych pobudzić do dyskusji, by uzyskać jak najszersze spektrum opinii, które na końcu pomoże ustalić młodzieży ich własne stanowisko wobec alkoholizmu. Jakiekolwiek ono by było, należy je uszanować i traktować jako odpowiedzialną wypowiedź klasy.

Oczywiście jest to ideał. Trudności przy moderowaniu dyskusji jest wiele. Niektóre pomagamy przezwyciężyć naszym filmem i propozycją scenariusza lekcji. Mamy jednocześnie świadomość, iż każdy nauczyciel, bądź pedagog szkolny, wypracowuje przez lata swoją własną metodę prowadzenia zajęć. Chcielibyśmy, by to doświadczenie i nasza propozycja wsparły się nawzajem na polu profilaktyki.

9

Konspekt (proponujemy podział na dwie godziny lekcyjne) Pierwsza lekcja I ETAP Prezentacja materiału filmowego – sceny fabularne „Pierwszy kontakt z alkoholem”.

Film zatrzymujemy po pojawieniu się napisu „Dyskusja”

Film a potem dyskusja...

II ETAP Omówienie fabularnych scenek, postaw poszczególnych bohaterów, ocena problemu głównych bohaterów.

Na tym etapie najważniejsze są szczere wypowiedzi uczniów, nawet jeśli pojawi się lekceważenie tematu, należy unikać moralizowania. Na podstawie swobodnych wypowiedzi można rozpoznać w klasie poziom zagrożenia alkoholizmem. I Etap służy prowokacji, którą nauczyciel powinien wzmocnić w omówieniu, 10

aby uzyskać jak najwięcej informacji, będących odpowiedzią na pytanie „Czym dla was jest alkohol?”.

III ETAP Drama składająca się z konkurencyjnych wobec filmu scenek „Pierwszy kontakt z alkoholem”.

Dzielimy uczniów na kilkuosobowe podgrupy. Zadaniem każdej z nich jest przygotowanie scenki dotyczącej inicjacji alkoholowej, innej od obejrzanych. Trzeba podkreślić, że najważniejszym jest pokazanie procesu przekonywania oraz momentu decyzji bohatera. Należy zaznaczyć, że każda z postaci kreowanych przez uczniów ma swój indywidualny, odmienny stosunek do alkoholu.

Omawiamy dokładnie każdą scenę. Nie oceniamy, która z nich była lepsza, bądź gorsza. Skupiamy uwagę klasy na różnorodności odegranych postaw, na motywacjach, którymi kierowali się bohaterowie, przyczynach ich zachowania. Informujemy, że na kolejnej lekcji obejrzymy osobę z rodziny alkoholowej.

pierwszy kontakt... z alkoholem

11

Konspekt (proponujemy podział na dwie godziny lekcyjne) Pierwsza lekcja I ETAP Prezentacja materiału filmowego – sceny fabularne „Pierwszy kontakt z alkoholem”.

Film zatrzymujemy po pojawieniu się napisu „Dyskusja”

Film a potem dyskusja...

II ETAP Omówienie fabularnych scenek, postaw poszczególnych bohaterów, ocena problemu głównych bohaterów.

Na tym etapie najważniejsze są szczere wypowiedzi uczniów, nawet jeśli pojawi się lekceważenie tematu, należy unikać moralizowania. Na podstawie swobodnych wypowiedzi można rozpoznać w klasie poziom zagrożenia alkoholizmem. I Etap służy prowokacji, którą nauczyciel powinien wzmocnić w omówieniu, 10

aby uzyskać jak najwięcej informacji, będących odpowiedzią na pytanie „Czym dla was jest alkohol?”.

III ETAP Drama składająca się z konkurencyjnych wobec filmu scenek „Pierwszy kontakt z alkoholem”.

Dzielimy uczniów na kilkuosobowe podgrupy. Zadaniem każdej z nich jest przygotowanie scenki dotyczącej inicjacji alkoholowej, innej od obejrzanych. Trzeba podkreślić, że najważniejszym jest pokazanie procesu przekonywania oraz momentu decyzji bohatera. Należy zaznaczyć, że każda z postaci kreowanych przez uczniów ma swój indywidualny, odmienny stosunek do alkoholu.

Omawiamy dokładnie każdą scenę. Nie oceniamy, która z nich była lepsza, bądź gorsza. Skupiamy uwagę klasy na różnorodności odegranych postaw, na motywacjach, którymi kierowali się bohaterowie, przyczynach ich zachowania. Informujemy, że na kolejnej lekcji obejrzymy osobę z rodziny alkoholowej.

pierwszy kontakt... z alkoholem

11

Druga lekcja agresja

I ETAP Nawiązanie do poprzedniej lekcji. Prezentacja materiału filmowego – po napisie „Dyskusja”. Świadectwo Marcina – dziecka z rodziny alkoholowej.

Zabawa – „Decyzja należy do Ciebie”.

Tematem jest alkohol.

Dzielimy klasę na dwie równe grupy. Jedna przygotowuje argumenty przemawiające za piciem alkoholu, druga – przeciw. Oczywiście, podział początkowy jest sztuczny, służy dynamice dyskusji. Ciekawym zabiegiem może okazać się wstawienie do grupy „niepijących” uczniów podejrzanych o kontakt z alkoholem i pobudzanie ich w szukaniu argumentów.

Grupy przystępują do dyskusji. Po jakimś czasie wprowadzamy zasadę – każdy ma prawo przejść do grupy przeciwników, jeśli ich argumenty go przekonały. Każda „zmiana barw” musi być rzeczowo uzasadniona. Po zakończeniu (każdy czuje się dobrze w swojej grupie) omawiamy wynik i staramy się ustalić wnioski – dlaczego dana grupa zwyciężyła?

III ETAP 1. Przypominamy sytuacje, w których znaleźli się bohaterowie fabularyzowanych scenek.

2. Tłumaczymy znaczenie słowa asertywność.

Używamy go w kontekście profilaktyki.

3. Proponujemy uczniom zabawę w wymyślenie 12

postawa

yniz m

zamknieta

II ETAP

c zy prześmiewns dysta

c

Każda reakcja młodego człowieka jest żródłem informacji...

każdy odnosi się do alkoholizmu w obecności swoich kolegów, może nam wiele wyjaśnić.

Zwłaszcza postawy ekstremalne, takie jak cynizm, agresja, prześmiewczy dystans, z drugiej strony postawa zamknięta, spięta mogą sugerować istnienie problemu, bądź przynajmniej kwestii alkoholu u ucznia. Dlatego warto dopuszczać do głosu wszystkich chętnych, a niechętnych pobudzić do dyskusji, by uzyskać jak najszersze spektrum opinii, które na końcu pomoże ustalić młodzieży ich własne stanowisko wobec alkoholizmu. Jakiekolwiek ono by było, należy je uszanować i traktować jako odpowiedzialną wypowiedź klasy.

Oczywiście jest to ideał. Trudności przy moderowaniu dyskusji jest wiele. Niektóre pomagamy przezwyciężyć naszym filmem i propozycją scenariusza lekcji. Mamy jednocześnie świadomość, iż każdy nauczyciel, bądź pedagog szkolny, wypracowuje przez lata swoją własną metodę prowadzenia zajęć. Chcielibyśmy, by to doświadczenie i nasza propozycja wsparły się nawzajem na polu profilaktyki.

9

INSTRUKTAĹť do LEKCJI Nasz materiaĹ‚ jest tylko narzÄ™dziem sĹ‚uşącym do przeprowadzenia lekcji proďŹ laktycznej.

Waşna jest więc świadomość, iş to, jaki będzie przebieg zajęć, zaleşy przede wszystkim od prowadzącego – wychowawcy, bądź psychologa szkolnego. Film jest wyłącznie pretekstem do dyskusji na temat alkoholizmu, pomocą w badaniu tego problemu w klasie. Nauczyciel zaś – osobą, która proponuje, obserwuje a, przede wszystkim, słucha i analizuje wszystkie reakcje młodzieşy. Warto zawalczyć o atmosferę zaufania, otwartości, choć w szkole jest to trudne. Im bardziej nam się to uda, tym celniej zdiagnozujemy poziom zagroşenia uzaleşnieniem w danej klasie.

Kaşda reakcja młodego człowieka jest źródłem informacji. Reakcje te z kolei są wynikiem róşnorodnych postaw wobec problemu. To, jak

asertywnego zakończenia scenek – „jak bohaterowie mogą odmówić?�.

4. Prezentujemy ďŹ lmowe rozwiÄ…zania (po napisie Dyskusja).

„KoĹ„czymy zajÄ™cia prĂłbujÄ…c wraz z uczniami podsumować ich przebieg. Warto zapytać o ocenÄ™, jakÄ… mĹ‚odzieĹź wystawia projektowi zajęć proďŹ laktycznych z ďŹ lmem: co byĹ‚o dla nich ciekawe, odkrywcze, a co ich zupeĹ‚nie nie interesowaĹ‚o. Być moĹźe umoĹźliwi to rĂłwnieĹź nauczycielowi poznanie stopnia oddziaĹ‚ywania proďŹ laktyki na uczniĂłw z róşnym doĹ›wiadczeniem alkoholowym.

6[BMFÇťOJFOJF OBTUÇ‹QVKÇ‹ T[ZCDJFK HEZ QJKĆžDZ KFTU NÂ’PET[Z %PSPTÂ’Z V[BMFÇťOJB TJÇ‹ MBU NÂ’PE[JFÇť X XJFLV MBU o PE NJFTJÇ‹DZ EP MBU 1POBE MJDFBMJTUĂ˜X QS[Z[OBKF TJÇ‹ EP LPOUBLUV [ BMLPIPMFN 1PÂ’PXB [ OJDI QJKF QJXP XJOP J XĂ˜ELÇ‹ ZagroĹźenie jest ogromne, wciÄ…Ĺź niezauwaĹźane, bagatelizowane nawet akceptowane.

(( Dyskusja ))

Kandydaci na prowadzÄ…cego lekcjÄ™

8

13

T

zja ecy ad j wo

„Najlepsze wyjście – nie wchodzić.”

Tw oj e

ży

cie

=

Najczęstszym powodem sięgania po alkohol przez młodzież są problemy emocjonalne. Ich przyczyna to ciężka sytuacja rodzinna, brak akceptacji wśród rówieśników, niska samoocena.

Alkoholizm jest skutkiem braku miłości. Jeśli uczeń podejrzewany o nadużywanie alkoholu znajdzie się w naszej klasie, to właśnie miłości potrzeba mu najbardziej. Dlatego starajmy się zrozumieć uzależnienie, a nie oceniać.

Bądźmy stanowczy, ale pełni empatii.

.BSFL ,PUBǝTLJ aktualne. Chcesz pić? Zobacz, co możesz stracić, czym to grozi, jeśli mimo to chcesz próbować – Twoja decyzja, która prawdopodobnie pozbawi Cię dzieciństwa i pociągnie za sobą nieszczęście innych ludzi.

Film zawiera: 1. Fabularyzowane scenki – pierwszy kontakt z alkoholem.

2. Świadectwo Marcina pochodzącego z rodziny alkoholowej.

3. Alternatywne (asertywne) zakończenie fabularyzowanych scenek.

14

7

na kojarzył się wyłącznie ze światem dorosłych, brutalnie wkroczył w świat dzieci i młodzieży.

Alkohol u nastolatków staje się czymś oczywistym. I właśnie z tą oczywistością chcemy walczyć. Z tym przysłowiowym jednym piwkiem, które „przecież nic nie znaczy”.

Alkoholizm to nie tylko pijąca młodzież, ale także problem w rodzinie. Marcin, występujący w części dokumentalnej „Dziękuję - nie piję” swoim życiem świadczy, jakie piekło kryje się w jego rodzinnym domu – ojciec alkoholik, niszczony przez chorobę, niszczy też swoją rodzinę. Marcin, jak nikt inny, choć niepijący, wie, czym grozi alkohol. Swoją postawą udowadnia jak bardzo się mylimy traktując „procenty” jako niezbędny środek do zabawy.

Podobnie jak w projekcie „Dziękuję – nie biorę”, w części fabularnej skupiamy się na pokazaniu postaw biernych i aktywnych, uległych i asertywnych, a w części dokumentalnej na świadectwie młodego człowieka dotkniętego przez alkoholizm. Przedstawiając alternatywę wobec picia – życie w trzeźwości – promujemy trzeźwe, kreatywne myślenie.

Credo towarzyszące części „Dziękuję – nie biorę.”: Twoje życie – Twoja decyzja, jest wciąż

W na

6

szym filmie nikt nie ...

Słowniczek Asertywność – umiejętność odmawiania w sposób nie uwłaczający godności drugiej osoby.

Sztuka mówienia „nie”. Zachowanie pozbawione wulgarności.

Drama – jedna z aktywnych metod nauczania, polegająca na odgrywaniu wyznaczonych ról, zawierająca element emocjonalny i uczuciowy.

Empatia – umiejętność wczuwania się w położenie innej osoby, identyfikowanie się uczuciowe z kimś.

Informacja zwrotna – komunikat werbalny, dotyczący wyłącznie zachowania osoby, do której mówimy. Określenie co zobaczyliśmy, pozbawione oceny.

Komunikat niewerbalny – informacja wyrażona za pomocą gestu, mimiki twarzy, postawy ciała – bez udziału słowa.

Moderowanie otwartości – czuwanie nad bezpieczeństwem np. dyskusji; przyzwalanie na szczerość wypowiedzi z jednoczesnym wyznaczaniem granic.

Nałóg – fizyczne lub psychiczne uzależnienie np. od narkotyków, alkoholu, nikotyny internetu, pornografii prowadzące do kompulsywnego zachowania, nad którym dana jednostka nie ma wystarczającej kontroli.

Partnerstwo – sposób komunikowania się, polegający na tym, że współuczestnicy rozmowy mają równe szanse, żadna ze stron nie dominuje.

Profilaktyka – ogół środków zapobiegających chorobom (nałogom).

Umiejętności interpersonalne – umiejętności nawiązywania kontaktu z drugą osobą oparte na empatii i otwartości.

15

PoniĹźszy tekst warto omĂłwić i przekazać rodzicom uczniĂłw, z ktĂłrymi zostaĹ‚y przeprowadzone zajÄ™cia dotyczÄ…ce proďŹ laktyki uzaleĹźnieĹ„.

"QFM 5XPKFHP %[JFDLB /JF QTVK NOJF EBKĆžD NJ XT[ZTULP P DP $JÇ‹ QPQSPT[Ç‹ /JFLUĂ˜SZNJ QSPǧCBNJ KFEZOJF XZTUBXJBN $JÇ‹ OB QSĂ˜CÇ‹ /JF PCBXJBK TJÇ‹ QPTUÇ‹QPXBÇ€ XPCFD NOJF UXBSEP J [EF DZEPXBOJF %BKF NOJF UP QPD[VDJF CF[QJFD[FÇ?TUXB /JF QP[XĂ˜M NJ VUSXBMJÇ€ [Â’ZDI OBXZLĂ˜X 6GBN ÇťF 5Z QPNPÇťFT[ NJ TJÇ‹ [ OJNJ VQPSBÇ€ /JF QPTUÇ‹QVK UBL BCZN D[VÂ’ TJÇ‹ NOJFKT[Z OJÇť KFTUFN 5P TQSBXJB ÇťF QPTUÇ‹QVKÇ‹ HÂ’VQJP ÇťFCZ VEPXPEOJÇ€ ÇťF KFTUFN EVÇťZ /JF LBSÇ€ NOJF X PCFDOPǧDJ JOOZDI /BKCBSE[JFK NOJF QS[FLPOVKFT[ HEZ NĂ˜XJT[ EP NOJF TQPLPKOJF J EZTLSFUOJF /JF PDISBOJBK NOJF QS[FE LPOTFLXFODKBNJ UFHP DP [SPCJÂ’FN 1PUS[FCOF NJ TĆž SĂ˜XOJFÇť CPMFTOF EPǧXJBED[FOJB /JF QS[FKNVK TJÇ‹ [CZUOJP HEZ NĂ˜XJÇ‹ v+B $JÇ‹ OJFOBXJE[Ç‹w 5P OJF $JFCJF OJFOBXJE[Ç‹ BMF PHSBOJD[FÇ? LUĂ˜SF TUBXJBT[ QS[FEF NOĆž

Dziękuję – nie piję.

Przekazujemy w Wasze rÄ™ce drodzy wychowawcy i pedagodzy drugÄ… część programu proďŹ laktycznego „DziÄ™kujÄ™ – nie pijÄ™â€?. Pierwsza część „DziÄ™kujÄ™ – nie biorÄ™â€? juĹź od roku istnieje na rynku edukacyjnym i cieszy siÄ™ ogromnym zainteresowaniem. PoniewaĹź nowatorska formuĹ‚a lekcji interaktywnej, sprawdziĹ‚a siÄ™ w pierwszej części, podobnÄ… formÄ™ proponujemy w programie „DziÄ™kujÄ™ – nie pijÄ™â€?.

Okazuje siÄ™, Ĺźe mĹ‚odzieĹź gimnazjalna, do ktĂłrej skierowany jest nasz projekt, szybciej zapoznaje siÄ™ z charakterem naĹ‚ogu, oglÄ…dajÄ…c na ekranie swoich rĂłwieĹ›nikĂłw, niĹź dorosĹ‚ych, ktĂłrzy relacjonujÄ…, opisujÄ…, bÄ…dĹş moralizujÄ…, WĹ‚aĹ›nie wiek naszych aktorĂłw okazaĹ‚ siÄ™ najwiÄ™kszym atutem w myĹ›leniu o proďŹ laktyce.

Stwarza on tak potrzebne poczucie bliskości i zrozumienia rówieśników - widzów i aktorów.

Potwierdza teş smutną prawdę o nałogach, iş moment inicjacji jest coraz wcześniejszy.

Nałóg, zwłaszcza alkoholizm, który do niedaw-

/JF QS[FKNVK TJÇ‹ [CZUOJP NPJNJ NBÂ’ZNJ EPMFHMJXPǧDJBNJ 1PNZǧM KFEOBL D[Z OJF TUBSBN TJÇ‹ QS[Z JDI QPNPDZ QS[ZDJĆžHOƞǀ 5XPKFK VXBHJ LUĂ˜SFK UBL CBSE[P QPUS[FCVKÇ‹ /JF HEFSBK #Ç‹EÇ‹ TJÇ‹ CSPOJÂ’ VEBKĆžD HÂ’VDIFHP /JF EBXBK NJ QPDIPQOZDI PCJFUOJD CP D[VKÇ‹ TJÇ‹ CBSE[P [BXJFE[JPOZ HEZ QĂ˜ÇşOJFK OJF EPUS[ZNVKFT[ 16

Alkohol brutalnie wkroczył w świat dzieci ...

5

/JF QS[FDFOJBK NOJF 5P NOJF LSว QVKF J OJFLJFEZ [NVT[B EP Lย BNTUXB BCZ OJF TQSBXJว $J [BXPEV /JF [NJFOJBK TXPJDI [BTBE QPTUว QPXBOJB X [BMFวปOPวงDJ PE VLย BEร X $[VKว TJว XUFEZ [BHVCJPOZ J USBDว XJBSว X $JFCJF /JF [CZXBK NOJF HEZ TUBXJBN $J QZUBOJB +B [OBKEว JOGPSNBDKว HE[JF JOE[JFK BMF DIDJBย CZN วปFCZวง 5Z CZย B NPJN QS[FXPEOJLJFN QP วงXJFDJF /JF Nร X วปF Nร K TUSBDI J NPKF PCBXZ Tฦพ Hย VQJF %MB NOJF Tฦพ CBSE[P SFBMOF /JHEZ OBXFU OJF TVHFSVK วปF 5Z KFTUFวง EPTLPOBย Z J OJFP NZMOZ 1S[FวปZXBN CPXJFN [CZU XJFMLJ XTUS[ฦพT HEZ XJE[ว วปF OJF KFTUFวง UBLJ /JHEZ OJF NZวงM วปF VTQSBXJFEMJXJBOJF TJว QS[FEF NOฦพ KFTU QPOJวปFK 5XPKFK HPEOPวงDJ 8[CVE[B POP XF NOJF QSBXE[JXฦพ TFSEFD[OPวงว /JF [BCSBOJBK NJ FLTQFSZNFOUPXBOJB J QPQFย OJBOJB Cย ว Eร X #F[ UFHP OJF NPHว TJว SP[XJKBว /JF [BQPNJOBK KBL T[ZCLP EPSBTUBN +FTU $J [BQFXOF USVEOP EPUS[ZNBว NJ LSPLV BMF o QSPT[ว $Jว o QPTUBSBK TJว Janusz Korczak

Projekt okล adki: Iwona Woล kowicz Skล ad i ล amanie: agencja KUBA tel.: +48(22)827 24 91, e-mail: kuba.ar@onet.pl 17

Film: Dziękuję – nie piję!

Scenariusz i realizacja: Kuba Snochowski i Marcin Wołkowicz Produkcja: Tutto Arts & Media

Wystąpili: Maciej Brojek, Edyta Dawidziuk, Łukasz Gajdziński, Marcin Kowalski, Julian Matulaniec, Monika Rost, Magdalena Stępniewska, Żaneta Urban, Klaudia Wawrzyńczyk Oprawa graficzna: Iwona Wołkowicz 18

POMOC

Pomarańczowa Linia

0 801 140 068 System pomocy rodzicom, których dzieci upijają się

Niebieska Linia

0 801 120 002 Przemoc w rodzinie

www.alkoholizm.akcjasos.pl Strona poświęcona problemowi alkoholizmu

19

,VCB 4OPDIPXTLJ

%[JNjLVKNj o OJF QJKNj

„Najlepsze wyjście – nie wchodzić” Marek Kotański

8BST[BXB