WIJ 3 2023

Page 1

€ 42,95

OKTOBER 2023 € 2,95

Verloskundige

Marlies nu zelf zwanger

LATER MOEDER

Merlin ‘Ik ben nu meer in balans dan vroeger’

DE 2E RONDE

Waarom je een tweede er niet ‘even bij doet’

VOORDEEL BOXVAN € VOOR190

Little Farm Collection

verkrijgbaar bij

KIEZEN VOOR JE GEZIN

Goed voor jezelf zorgen is een veelgehoord advies. Hoe gaat dat bij jou? Juist nu de bekende ren-je-rot dagen van werk naar kinderopvang en school weer zijn begonnen, is het belangrijker dan ooit. Zaken goed voor jezelf regelen, is ook goed voor jezelf zorgen. En voor je gezin. In het licht van de komende verkiezingen moest ik daar aandenken nu de plannen van alle politieke partijen bekend zijn. En er lijkt een nieuwe wind te gaan waaien in Den Haag.

De verkiezingen zijn hét moment om op te komen voor de belangen van ouders en gezinnen. Belangen die ook jouw gezinsleven raken. We hebben daarom met de redactie op WIJ.nl de belangrijkste standpunten van alle politieke partijen op een rij gezet over onderwerpen die jou en je gezin aangaan. Kijk wat jij belangrijk vindt en ontdek welke partij jouw stem verdient. Dit is het moment. Doe er je voordeel mee en stem met je hart op 22 november!

Ontdek wat de politiek voor jou in petto heeft

30 Met frisse moed het gewone leven ingaan

33 Onderzoek naar ADHD

37 Dilemma: kraamtijd zonder bezoek?

38 Drie generaties: ex-topatleet Giovanni Codrington

42 Jullie rollen binnen het gezin

44 Mijn bevalling: Zeynep over de geboorte van Baran

47 Mom to Mom

48 Mode: boys & girls

50 Column Roxanne

5 Pasgeboren
Zwanger! Verloskundige Marlies nu zelf zwanger
Mode: zwangerschap 12 Later moeder
Onder ons: Martijn wil kinderen, Myrthe twijfelt
Voordeelbox
Waarom je een tweede er niet ‘even bij doet’
Spoton 28 Mode: newborn IN DIT
6
10
18
20
22
25
NUMMER
GOED BEGIN
3
Hoofdredacteur WIJ

ZOLANG JE JE NERGENS THUIS VOELT VOEL JE JE ALTIJD ALLEEN

Thuis was het niet veilig voor Chiara. Ze werd als jong meisje uit huis geplaatst. Bij het pleeggezin waar ze terechtkwam bleek dat ze enorm beschadigd is. Ze kreeg steeds vaker woedeaanvallen en kon er daarom niet blijven. Inmiddels woont Chiara op haar vierde leefgroep. ‘s Nachts heeft ze paniekaanvallen, maar ze doet haar best om overdag zo ‘normaal’ mogelijk over te komen. Ze is bang dat ze weer moet verhuizen.

In plaats van telkens doorverhuizen, heeft Chiara een vaste woonplek nodig waar ze de aandacht en hulp krijgt die ze nodig heeft. Daarom werkt Het Vergeten Kind aan verbetering van de jeugdzorg. Met jouw hulp kunnen we een vangnet vormen voor de 100.000 vergeten kinderen als Chiara in Nederland.

Doneer via de QR-code of ga naar

hetvergetenkind.nl/chiara en help!

Laat geen kind er alleen voor staan

Laat je het WIJ weten? Is jouw baby geboren? Laat het ons binnen 6 weken na de geboorte weten op wij.nl/gratismutsje. Je krijgt dan totdat je kind één jaar is het magazine WIJ thuis gestuurd én een gratis mutsje van simply colors met de naam van je kind. Doen!

Be e en?

Scan de QR c e!

PAS GEBOREN
Abel van Wijk 04-06-2023 Sam Dolfsma 17-06-2023 Amy van Eden 22-05-2023 Thomas Evers 11-05-2023 Jules Sijbers 12-06-2023
5
Luuk Boerenkamp 17-07-2023 Niek Jager 18-06-2023 Cane Charlie Clyde van Geste 03-08-2023 Aiden Debipersad 25-04-2023

“Hoe het is om als verloskundige zwanger te zijn? Heel bijzonder, natuurlijk. Ik ga er heel open in en probeer alles uit. Zwangerschapsyoga, een zwangerschapscursus … Ondanks dat ik veel weet van zwangerschappen en bevallingen, maak ik dit natuurlijk voor het eerst mee. Het is niet zo dat ik heel kritisch ben op andermans werk, maar ik zie wel dingen waarvan ik denk: hier kan ik na m’n verlof wat mee. Ik moest bijvoorbeeld voor een onderzoek in het ziekenhuis zijn. Doordat ik dat nu zelf heb meegemaakt en de voorlichting heb gekregen, zie ik in hoe ik dit na mijn verlof zou kunnen verbeteren.”

Zo snel mogelijk zwanger worden

“Mijn collega’s zijn mijn verloskundigen. Dat heb ik natuurlijk wel even overlegd van tevoren, want je krijgt dan een heel ander soort relatie met je collega’s. Zij wilden dat heel graag doen en voor mij voelt het supervertrouwd, dus dat is fijn. Zij dragen overigens gedeelde zorg met het ziekenhuis –ik loop ook bij de gynaecoloog. Vorig jaar ben ik al zwanger geweest en na een goede vroege echo, bleek bij de termijnecho dat het toch niet goed zat. Middels curettage is de miskraam operatief verwijderd, maar toen is er iets beschadigd in de baarmoeder. Daardoor zijn er verklevingen ontstaan die ook weer operatief verwijderd moesten worden en daarna mocht ik een tijd niet zwanger worden – het syndroom van Asherman wordt dat genoemd. Nadat de verklevingen weg waren gehaald, kreeg ik een zware hormoonkuur om mijn baarmoeder te laten herstellen. Na dit traject kregen we het advies: ‘Probeer zo snel mogelijk zwanger te worden’. Nou, succes daarmee! Dat wil je natuurlijk heel graag, maar je bent ook afhankelijk van de natuur. Daarin hebben we superveel geluk gehad, want in de eerste poging waren we zwanger van deze baby.”

Verlammende onzekerheid

“In die eerste twaalf weken kreeg ik te maken met een onzekerheid waar ik het bestaan niet van wist. Logisch denk ik, door wat we hebben meegemaakt, maar ik was zo bang dat het mis zou gaan dat het gewoon verlammend werkte. Gelukkig hadden zowel mijn verloskundige als de gynaecoloog daar veel begrip voor. Dan belde ik de gynaecoloog:

‘Ik moet echt even weten of het goed zit’ en dan mocht ik langskomen en keken ze. Ik heb dan ook echt wel meer echo’s gehad dan normaal is in het begin. Vroeger had ik in mijn hoofd: ik ga pas vertellen aan mensen dat ik zwanger ben als ik de magische 12-weken grens voorbij ben. Maar na wat er vorig jaar gebeurd is, leefde onze omgeving zo mee. Met zes weken heb ik al aan mijn ouders, schoonouders en onze broers en zussen verteld dat ik zwanger was. De rest van de wereld hebben we het na de goede 13 wekenecho verteld.”

Hoop en vertrouwen

“Gek genoeg vond ik mijn werk, nadat het de vorige keer misging, helemaal niet confronterend en heb ik ook geen afgunst gevoeld. Door mijn werk wist ik juist: het gaat veel vaker goed dan fout. Ik heb daar echt hoop en vertrouwen uitgehaald. Daarnaast zorgde het ook voor een fijne afleiding, het hield me op de been. Maar door wat er vorig jaar gebeurd is, ben ik wel extra dankbaar voor deze zwangerschap. Natuurlijk besef ik altijd hoe kwetsbaar en bijzonder het is, mede dankzij mijn werk, maar als je het zelf meemaakt geeft een zwangerschap na zwangerschapsverlies wel echt een extra dimensie.”

Op zoek naar een nieuwe balans

“Daar komt nog eens bij dat ik echt niets te klagen heb. Ik voel me supergoed; in het begin was ik wel

TEKST: SELIEN KOSTER. FOTOGRAFIE: ANOUK DE KLEERMAEKER.
ZWAN
Verloskundige en WIJ-columnist Marlies Keizer-Koers (31) verwacht samen met haar man Martan in oktober hun eerste kind. “Ondanks de kennis en ervaring over zwangerschappen en bevallingen, word ik ook voor het eerst moeder en is alles nieuw.”
GER

Verloskundige is zelf zwanger:

‘Ik dompel me helemaal onder in de wereld aan de andere kant’

moe, dat zal iedere zwangere herkennen. Maar dan ging ik lekker vroeg naar bed. Ik ben nauwelijks misselijk geweest en heb geen gekke dingen gehad. Tuurlijk, wel eens een beetje maagzuur en een keer een blaasontsteking, dat zijn vervelende dingen, maar niet onoverkomelijk. En dat terwijl ik op de praktijk geregeld anders zie. Soms voel ik me zo goed dat ik bijna denk: wat een geluk heb ik, waarom heb ik dit? Maar ik probeer er maar van te genieten dat dit gewoon een heel fijne periode in mijn leven is. Zwanger zijn vind ik ook heel leuk – ik geniet van dat er iets in mij groeit, ik vind het oké dat mijn lijf verandert. Het enige wat ik wel echt lastig vind, en wat ik niet had zien aankomen, is dat je steeds minder kan. Ik dacht altijd: hoe groot is het verschil tussen het tweede en derde trimester nou? Maar dat is aanzienlijk. Van mezelf ben ik altijd druk en bezig en dat ik dan nu dingen niet kan, is soms wel frustrerend. Het is op zoek naar een nieuwe balans, maar voor m’n gevoel doe ik soms al zo weinig. Daarin ben ik dagelijks aan het zoeken naar hoe ik de pot energie voor de dag kan verdelen, en dat is lang niet altijd makkelijk.”

Gewoon een groentje

“Als je het dan hebt over dingen die ik niet had verwacht, is het wel dat: die energieverdeling. Daarnaast ook die diepe onzekerheid in de eerste twaalf weken, dat vond ik echt heel heftig. Grappig vind ik ook om te merken dat wij gewoon een groentje zijn op het gebied van alles wat gaat komen. Natuurlijk; ik weet veel van zwangerschappen en bevallingen, maar in zo’n grote babywinkel lopen we ook gewoon met een uitzetlijst rond – normaliter ben ik niet bezig met of de zwangere wel of niet voldoende doekjes in huis heeft. Die winkels vond ik trouwens

overweldigend en ook daarin denk ik: goed om mee te maken, om te ervaren hoeveel er eigenlijk van aanstaande ouders wordt verwacht met die giga babyuitzetlijsten. Het merendeel heb ik ook gewoon aangeschaft, maar er waren ook wel dingen waarvan ik dacht: da’s echt niet nodig. Bijvoorbeeld 20 monddoekjes. Je draait dagelijks een was, dan gooi je die doekjes er toch gewoon bij?”

Tussenoplossing

“Mijn zwangerschapsverlof gaat in met ruim 34 weken, daar ben ik nu heel blij mee. Rond de 20 weken dacht ik: wat een onzin, ik voel me goed en ga gewoon door tot 36 weken. Maar de gynaecoloog gaf het advies om toch al eerder te stoppen en dat heb ik ter harte genomen. Ook omdat het natuurlijk fysiek werk is en met zo’n dikke buik nog bevallingen doen, dat is gewoon niet handig of fijn. Voor mijn eigen bevalling had ik een grote wens: thuis bevallen. Dat werd me helaas dringend afgeraden, omdat ik een medische indicatie heb. Daar heb ik best wel van gebaald, maar dat is nu ook oké. We hebben een mooie tussenoplossing: met mijn eigen verloskundige in het ziekenhuis bevallen – medium risk, noemen ze dat. Ik wil graag zo natuurlijk mogelijk bevallen en het liefst in bad. Ik kijk er echt naar uit om na honderden bevallingen gezien te hebben, het nu zelf mee te maken. Het lijkt me een heel wonderlijk, intens en bijzonder moment. En natuurlijk heb ik superveel zin om ons meisje te ontmoeten. Ik voel me al heel erg verbonden met haar doordat ze in mijn buik zit en ik haar voel. Maar straks is het gewoon een kind van ons samen waar we tijd, energie en liefde in gaan stoppen en waarmee we het leven gaan ervaren en die we van alles gaan leren en laten zien; daar heb ik ontzettend veel zin in.”

8
‘Ik geniet van dat er iets in mij groeit, ik vind het oké dat mijn lijf verandert’

NIEUW!

Nijntje baby invulboeken

Nu in een stoere, eigentijdse uitvoering. Puur natuur door de linnen cover en de natuurlijke tinten. Helemaal van nu! Ook verkrijgbaar: Baby’s eerste jaar. imagebooks.nl

PLAYGRO Snuggle Me Penguin Tummy Time Gym

Snooze lekker mee in deze Penguin gym. Je kleintje kan op dit speelkleed op ontdekkingstocht gaan in z’n eigen zachte en vertrouwde omgeving. Verkrijgbaar bij Prénatal zolang voorraad toereikend is. prenatal.nl

HELP mijn kind krijgt tandjes …

Veel huilen, niet willen eten of drinken, maar ook symptomen als diarree, rode billetjes, kwijlen en zelfs oorpijn vallen vaak samen met het ontwikkelen van het melkgebit. De oplossing is Gengigel® Baby. Een kindvriendelijke gel vrij van alle ongewenste sto en die de pijn verlicht, en andere klachten laat verdwijnen. gengigel.nl

DROOM kinderkamers

PAIDI geeft geborenheid, want de meubels van PAIDI zijn gifvrij gelakt en vallen onder de beste emissieklasse

A . Ook produceert PAIDI al sinds 2016 – als eerste kindermeubelfabrikant –klimaatneutraal. De kamers zijn te bezichtigen bij Prénatal Amersfoort. prenatal.nl

SPELEN, balanceren en leren!

Deze set van zes duurzame houten stapstenen stimuleert de motorische en cognitieve ontwikkeling van jouw kind! Zowel binnen als buiten te gebruiken door de vilten onderkant. Rammelaartje.nl

DÉ IDEALE MOMBAG!

Wallabag is dé ideale tas voor elke gelegenheid, ruim genoeg voor al jouw en je kleintjes spullen. Elke Wallabag is in vele kleuren en sto en te bestellen met bijpassende pouches & straps! Shop nu jouw favoriete mombag voor € 24,95 ipv € 39,95 met de code: WALLABAGXWIJ (geldig t/m 30-01-2024). wallabag.nl

ALLE WALLABAGS

€24,95

Hygiënisch & DUURZAAM

Wasbare luiers of wegwerpluiers, met de DiaperChamp MAXI luieremmer in huis heb je een reukloze en hygiënische luieropslag. ECO bags van gerecycled plastic passen er ook in. Duurzaam dus DiaperChamp. diaperchamp.nl

5 JAAR

Sensorische nijntje speelset

Kijken, voelen, bouwen en heel veel ontdekken! De nijntje Soft Clemmy speelset bevat zachte blokken en reliëftegels met verschillende texturen. Stimuleert de zintuigelijke en motorische ontwikkeling. Gemaakt van veilige, wasbare materialen. toychamp.nl

ADVERTENTIE
UITGELICHT
Gengigel is een medisch hulpmiddel. Lees voor gebruik de bijsluiter.
GARANTIE

Je buik begint groter te worden en je spijkerbroek zit steeds strakker. Het is tijd voor positiekleding! De positie collectie van Prénatal vol met aubergine paarse tinten, paisley printjes en plofmouwen bevat echte musthaves voor jouw garderobe.

FASHION MUSTHAVES

Prénatal BLOUSE S t/m XXL € 39,99 Prénatal BROEK 27 t/m 32 € 39,99 MODE
Prénatal JURK S t/m XXL € 39,99 Prénatal JURK S t/m XXL € 49,99 Prénatal SWEATER S t/m XXL € 29,99 Prénatal ROK S t/m XXL € 19,99 Prénatal JUMPSUIT S t/m XXL € 44,99 Prénatal TOP S t/m XXL € 32,99 Prénatal BROEK 27 t/m 32 € 39,99 Kijk voor meer positiemode op prenatal.nl/ kleding-voormama/

LATER MOEDER

Vrouwen in Nederland worden steeds later moeder. Ook Ester, Nanja en Merlin naderden de 40 of waren die leeftijd al gepasseerd toen ze hun eerste kind kregen. Ze vertellen waarom zij die keuze hebben gemaakt –of waarom eerder moeder worden simpelweg geen optie was.

De leeftijd waarop vrouwen in Nederland voor het eerst moeder worden, stijgt al decennia, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In 1970 kregen vrouwen hun eerste kind gemiddeld op de leeftijd van 24,3, in 2021 was dat al 30,3 jaar. Bijna 5 procent van de baby’s die in 2021 werden geboren had een moeder van 40 jaar of ouder. In ruim een kwart van de gevallen ging het hierbij om een eerste kind. Hoewel de biologie er niet om liegt en de kans op een succesvolle zwangerschap na je 30ste geleidelijk afneemt, kiezen steeds meer vrouwen er dus voor – of ze worden door omstandigheden tot die keuze gedwongen – om toch pas later aan kinderen te beginnen. Ester, Merlin en Nanja vertellen over hun reis naar het moederschap.

12

Ester Wiersma (43) is moeder van zoons Cooper (2) en Jimmie (6 maanden).

“Ik heb altijd graag moeder willen worden, maar de relaties die ik had strandden voordat er kinderen kwamen. Daar had ik vrede mee. Nooit heb ik me druk gemaakt over het tikken van de klok. Ik stond er luchtig in, dacht dat ik nog tijd zat had. Maar toen één van mijn beste vriendinnen een kind kreeg en we aan de praat raakten over mijn kinderwens, zei ze dat ik dan toch even goed moest nadenken over hoe ik die wens dacht te gaan vervullen. Dat was een eyeopener voor me; ik besefte dat ik actie moest ondernemen als ik moeder wilde worden – en dat wilde ik maar wat graag.

Op advies van mijn vriendin ben ik naar een fertiliteitskliniek gegaan om eens vrijblijvend naar mijn opties te informeren. Kon ik mijn eicellen laten invriezen of zwanger worden via een zaaddonor, en wat zou dat dan betekenen? Ik bleek in ieder geval vruchtbaar genoeg te zijn. De bal lag bij mij; zodra ik het startsein zou geven, zou er iets in gang worden gezet. Dat was een geruststelling. Ik had de intentie voor zaaddonatie te gaan, maar zover is het nooit gekomen. Want kort daarna – nu drie jaar geleden –ontmoette ik mijn huidige partner. Ik heb hem al tijdens één van onze eerste dates over mijn plannen verteld. Hij reageerde daar heel positief op en zei dat hij ook nog een kinderwens had, al heeft hij al twee oudere kinderen uit een eerder huwelijk. We leerden elkaar in april kennen, in juni was ik zwanger. Ik had niet verwacht dat het zo snel raak zou zijn. >> op pagina 16

‘Ik besefte dat ik actie moest ondernemen als ik moeder wilde worden’

Nanja van Dorst (41) is vorig jaar voor het eerst moeder geworden van dochter Elin en momenteel (11 weken) zwanger van de tweede.

“Vroeger wist ik niet zeker of ik moeder wilde worden, maar toen ik begin 30 was en een vaste relatie kreeg, leek het me een mooie toevoeging aan ons leven. Helaas bleek dat de kans om medische redenen nihil was met mijn toenmalige partner. We hebben nog een ziekenhuistraject afgelegd met IUI-behandelingen, maar dat heb ik uiteindelijk zelf stopgezet. Ik vond dat veel te intens, mentaal gezien. Als er een kind mocht komen, dan moest dat op de natuurlijke manier gebeuren vond ik – hoe klein de kans ook was. Een paar jaar later liep die relatie stuk. Op dat moment had ik me er al bij neergelegd dat ik nooit moeder zou worden. Tot ik mijn huidige man leerde kennen. Hij is zes jaar jonger dan ik en wilde graag nog wel kinderen. Ik heb daar echt even over moeten nadenken, want ik was al bijna 37. Uiteindelijk heb ik rationeel het besluit genomen ervoor te gaan, maar zonder fertiliteitstraject en ik wilde het nog uiterlijk drie jaar proberen. Bij 40 jaar trok ik de grens. We zijn nog wel bij een fertiliteitskliniek geweest om te onderzoeken of het nog mogelijk was –dat bleek het geval. Sterker nog: ik was op dat moment al zwanger. Ik heb een paar weken nodig gehad om te laten bezinken dat het echt zo was.

Mijn vriendinnen – die zelf al tieners hebben – waren heel blij voor me toen ik het ze vertelde; ze huilden van geluk. Ikzelf zag allerlei beren op de weg. Ik was bang dat het vanwege mijn leeftijd gelijk een medische zwangerschap zou worden, maar mijn verloskundige zei: ‘Hoezo, je bent toch gezond?’ Die zwangerschap is me uiteindelijk alleszins meegevallen.

‘Het voordeel van deze leeftijd is dat je je niet zo snel meer gek laat maken’

(44)

“Als het aan mij had gelegen, was ik al veel eerder moeder geworden, maar het ging helaas niet vanzelf. We hebben achtenhalf jaar gevochten om zwanger te raken en te blijven.

Ik was 34 toen ik Tjeerd ontmoette. Ik heb vrij snel tegen hem gezegd dat ik een kinderwens had en daar niet te lang mee wilde wachten. Gelukkig zag hij het ook zitten. Mijn eerste zwangerschap liep helaas slecht af, en ook de tweede keer ging het mis. Die keer hadden we het hartje al zien kloppen. Ik vond het heel heftig, ben zelfs in een depressie geraakt. We hebben van alles doorlopen voordat het uiteindelijk een succes was. IUI, IVF, eerst in Nederland, later in Duitsland. En vervolgens zijn we in Portugal beland voor een ICSI-behandeling. Het hakte er behoorlijk in allemaal. Het was elke maand weer een teleurstelling als het dan toch weer niet raak bleek. Ik nam nauwelijks de tijd om een mislukte poging te verwerken en ging in één moeite door naar de volgende ronde. Het slechtste wat je kunt doen, want zo loop je jezelf voorbij. Op een gegeven moment besefte ik dat het niet oké was hoe ik leefde. Alles draaide om die kinderwens, het ging over niets anders. Vanaf dat moment hebben Tjeerd en ik onze leefstijl helemaal omgegooid, we zijn veel beter voor onszelf gaan zorgen wat betreft voeding, beweging en mindset. Die verandering had ik nodig om mezelf terug te vinden. Als kinderwenscoach help ik nu andere vrouwen hetzelfde te bereiken. Toen ik 43 jaar was, stonden we op het punt om het op te geven. We hadden voor ons gevoel echt alles geprobeerd. Portugal zou onze laatste poging worden en uitgerekend die leidde tot de zwanger -

‘Het was elke maand weer een teleurstelling als het dan toch weer niet raak bleek’

Cooper werd geboren toen ik 41 was. Twee jaar later verwelkomden we Jimmie. Hoe spannend ik het in het begin ook vond, beide zwangerschappen verliepen perfect. Ik had bijna geen last van kwaaltjes. Ik weet niet hoe het is als je jonger bent, maar ik heb mijn zwangerschappen heel bewust beleefd. Mijn man zegt ook dat hij het nu veel bewuster heeft beleefd dan met de eerste twee. Ik zou er zo nog één of twee kunnen krijgen, maar onze gezinssamenstelling is mooi zo. Ik heb het idee dat ik meer rust uitstraal dan jongere moeders, omdat ik al veel heb meegemaakt en gedaan. Daardoor heb ik niet meer steeds het gevoel dat ik dingen mis. Voor de kinderen laat ik een hoop; mijn leven staat echt in het teken van hen. Het is denk ik ook een voordeel dat we al wat verder gevorderd zijn in onze carrière en we de kinderen dus veel stabiliteit te bieden hebben. Dat het bij mij nu toch op de natuurlijke manier is gegaan, is een kwestie van geluk. Misschien helpt het ook dat ik er zo voor openstond. Maar het is zonde om je kinderwens te laten afhangen van het vinden van de juiste partner; er zijn zoveel andere opties. Dus heb je een kinderwens? Ga ervoor!”

Deze tweede keer ben ik minder gespannen. Nu weet ik dat mijn lichaam het aan kan. Ik kijk er erg naar uit om dit kleintje te laten groeien en over een paar maanden welkom te mogen heten. En ja, het wordt straks lekker druk met twee kleintjes. Maar het voordeel van deze leeftijd is dat je je niet zo snel meer gek laat maken! Ik weet niet hoe het geweest zou zijn als ik op jongere leeftijd moeder was geworden, maar ik geniet er nu in ieder geval inténs van. En nu ik weet wat ik gemist zou hebben als ik niet voor een kind was gegaan, ben ik blij dat ik toch deze keuze heb gemaakt. Ik ben ontzettend blij dat mijn leven zo gelopen is.

Wel realiseerde ik me laatst dat mijn vriendinnen met oudere kinderen zo’n twintig jaar langer van hun kinderen kunnen genieten dan ik, als je kijkt naar de gemiddelde levensverwachting. Dat vond ik wel even slikken. Ik heb geen idee of ik mijn kleinkinderen ga meemaken. Maar aan de andere kant: die garantie heb je sowieso nooit. Ik kies ervoor vooral te genieten van wat we nu hebben en in het moment te leven.”

schap van Aiden. Ik kon haast niet geloven dat de test positief was. Na de blijdschap kwam gelijk weer de angst dat het alsnog mis zou gaan. Genieten van de zwangerschap was er helaas niet bij, dat vind ik wel jammer. Ik kreeg pas wat rust vanaf het moment dat ik Aiden voelde bewegen.

Aiden is nu 7,5 maand, een heerlijk ventje. Ik moet wel eerlijk zeggen dat we de eerste weken nog flink zoekende waren. We keken elkaar regelmatig aan, van: waarom wilden we dit zo graag? Je krijgt er zoveel voor terug, maar wat dan?

Vanaf het eerste lachje snapten we wat het ouderschap zo leuk maakt. Ik was natuurlijk liever eerder moeder geworden, maar aan de andere kant ben ik nu meer in balans dan vroeger. Ik weet veel beter waar het echt om draait en durf te vertrouwen op mijn intuïtie. Ik ben nu denk ik een relaxtere moeder dan ik op jongere leeftijd zou zijn geweest. Een nadeel is wel dat Aiden geen broertje of zusje krijgt. Dat vind ik jammer voor hem. We hebben nog een tweede embryo in de vriezer dus het zou in theorie kunnen, maar door mijn leeftijd en het heftige verloop van mijn bevalling – ik ben veel bloed verloren – zullen we deze waarschijnlijk doneren aan een ander wenskoppel.”

16 INTERVIEWS: ROXANNE VIS. FOTOGRAFIE: ANOUK DE KLEERMAEKER. VISAGIE: ASTRID TIMMER.
‘Ik heb het idee dat ik meer rust uitstraal dan jongere moeders’
‘Het moest op de maniernatuurlijkegebeuren vond ik – hoe klein de kans ook was’
‘Ik ben nu meer in balans dan vroeger’
ESTER NANJA
MERLIN

EVEN VOORSTELLEN

Maak kennis met de voetenzak Grace van Baby’s Only, jouw metgezel voor ultiem comfort en gemak tijdens autoritten en wandelingen. Dankzij de innovatieve voorrits en zachte voering blijft je baby heerlijk warm in elk weer.

Compatibel met de meeste autostoeltjes en moeiteloos te bevestigen met klittenbandsluitingen. De handige voorrits geeft snel toegang tot je baby, terwijl de knusse capuchon extra warmte en bescherming biedt. Klaar om samen avonturen te beleven?

De voetenzak kost € 79,95. babysonly.nl

LEKKER PRAKTISCH

Lekker kliederen aan tafel is geen enkel probleem met dit schattig en praktisch siliconen slabbetje van A Little Lovely Company. Gemaakt van hoogwaardig siliconen, eenvoudig schoon te maken en verstelbaar voor groeiende kleintjes.

Er zijn meerdere designs verkrijgbaar, waaronder deze vlinder variant, maar er zijn ook slabbetjes met dino’s, regenbogen, bosdieren en meer. Ze worden verkocht in setjes van twee stuks en eenvoudig te bestellen via de site. En wellicht neem je er ook een bijpassende placemat of drinkfles bij!

Bekijk nu de complete collectie babyartikelen. alittlelovelycompany.nl

GELUK KUN JE DELEN!

Zwanger worden is fantastisch! Maar helaas gaat zwanger worden niet altijd vanzelf. Als je net zwanger bent, kun je wensouders met vruchtbaarheidsproblemen eenvoudig helpen. Hoe? Door je urine op te vangen en mee te doen met Moeders voor Moeders. De urine van pril zwangere vrouwen bevat het hCG-hormoon. En juist van dit hormoon worden medicijnen gemaakt die voor wensouders van onschatbare waarde zijn. Bijzonder hè?

Er is veel urine nodig. Letterlijk elke druppel telt. Daarom is Moeders voor Moeders dringend op zoek naar zwangere vrouwen die hun urine willen doneren. Je kunt je aanmelden tot en met de 11e week van je zwangerschap. Álle urine wordt gebruikt voor het maken van vruchtbaarheidsmedicijnen.

Kijk voor meer informatie of om je aan te melden op moedersvoormoeders.nl.

SHOPPING

ineens een hokje op. Van een leuk stel worden jullie een gezin. Wat betekent dat voor jullie relatie? Een lezeres vertelt.

Myrthe (33) en Martijn (32) zijn zo’n twee jaar bij elkaar als Martijn graag voor kinderen wil gaan. Myrthe twijfelt enorm: ze hoort alleen maar negatieve verhalen als het gaat om hoe je relatie met je partner verandert op het moment dat er kinderen komen. Kan hun relatie zo goed blijven?

“Het was liefde op het eerste gezicht toen ik Martijn zo’n zeven jaar geleden in het uitgaansleven ontmoette. Ik vond ‘m sexy, charmant en grappig. Gelukkig was dit wederzijds en binnen no time waren we dan ook ‘insta official’. Het leven samen was een sprookje. We waren dolverliefd en deden veel leuke dingen. Reizen, uitgaan, sporten … we genoten intens. We gingen al snel ‘hokken’ en kochten binnen afzienbare tijd ons eerste eigen huis.

Om ons heen kregen de eerste vrienden kinderen en ik merkte aan Martijn dat hij ook steeds vaker over kinderen begon. Maar ik zag ook bij mijn vriendinnen wat voor impact een baby op hun leven had. Altijd moe zijn, onzeker, je hele leven dat plots alleen nog maar in het teken van je kind staat én je relatie die onder druk komt te staan. Vooral die relaties die niet meer zo sprankelend, leuk en probleemloos leken te gaan, vond ik heftig. Martijn en ik hadden het zó goed met elkaar. Waarom zou ik dit willen verpesten met een baby?

In de jaren die volgden hadden we het steeds vaker over het krijgen van kinderen. Ik merkte wel dat ik steeds meer verlangde naar zo’n klein hummeltje in mijn armen, maar die verhalen van mijn vriendinnen bleven me achtervolgen. Ik ging daarom met hen in gesprek en vroeg ze wat ik kon doen om te zorgen dat mijn relatie wél fijn, sprankelend en leuk zou blijven. Naar aanleiding van die gesprekken maakte ik met Martijn

een soort plan van aanpak wat me geruststelde. Uiteindelijk durfde ik de sprong te wagen en werd onze dochter Fay drie jaar geleden geboren na een bevalling uit het boekje. Fay bleek een relatief makkelijke baby en we zaten allebei dan ook op een roze wolk. Onze afspraken en maatregelen wierpen direct zijn vruchten af. Ik was bijvoorbeeld van tevoren best wel angstig dat ik in een postpartum depressie zou belanden. Ik besloot daarom geen borstvoeding te geven. Misschien een egoïstische keuze volgens veel moeders, maar ik zie het als een soort preventie. Daarnaast werd er twee weken lang voor ons gekookt, zodat wij wat meer rust zouden hebben. Ook wilde ik niet te veel bezoek en wilde ik ’s middags bij kunnen slapen. Martijn zorgde er daarnaast voor dat hij na de geboorte wekenlang vrij was, zodat we het echt samen konden doen. Ook hadden we van tevoren al huishoudelijke hulp geregeld, zodat we niet te veel gedoe over het huishouden zouden krijgen. Ondanks dat we natuurlijk best moe waren, onzeker en alles in het begin ‘eng’ was, ging het hartstikke goed. We genoten van Fay én van de tijd met elkaar. Eigenlijk begreep ik niet zo goed waarom mijn vriendinnen die kraamperiode zo zwaar vonden.

We waren zelfs zó enthousiast over ons nieuwe leven als ouders, en voelden ons al zó snel weer in balans, dat ik na vier maanden alweer zwanger was van Fays

TEKST: KARIN BROEREN.
Op het moment dat jullie samen een kind krijgen, schuif je
18
‘We gaan standaard één keer per twee weken uit eten’

broertje – geheel gepland. Onze familie en vrienden hoorden het met verbazing aan. Ze vroegen zich af hoe zij na vier maanden nog met de wallen op hun knieën kibbelend door het leven gingen en wij alweer zwanger waren van de tweede. Ik denk dat het alles met voorbereiding te maken heeft en er niet te naïef in gaan. Ik had simpelweg het geluk dat mijn vriendinnen ons voor gingen en zij alle ‘beginnersfouten’ hadden gemaakt waarover ze mij vertelden. Hierdoor waren wij heel goed voorbereid op wat ons te wachten stond.

Twee jaar geleden werd Dex geboren. Ook deze zwangerschap en bevalling ging prima, al vond ik de zwangerschap wel zwaarder dan mijn eerste met al een baby in huis. Ook Dex kreeg geen borstvoeding en onze moeders kookten om de beurt voor ons. Martijn had wederom weer een paar weken verlof achter elkaar opgenomen en Fay ging in de eerste weken regelmatig naar het kinderdag verblijf en de opa’s en oma’s, zodat wij ons volledig op Dex konden richten. Wederom was deze kraamtijd heel fijn, al helemaal omdat je bij een tweede minder onzeker bent. Wat we eigenlijk doen, en wat ik ook iedereen zou aanraden, is dat we ‘It take a village to raise a child’ echt ter harte nemen. En dat is moeilijk, want je wil anderen niet te veel belasten. En je moet dat vangnet natuurlijk ook hébben. Ik heb het geluk met schoonouders die met pensioen zijn en alle tijd hebben voor onze

ONDER ONS

kinderen. Daarnaast hebben we een vaste oppas. We gaan standaard één keer per twee weken samen uit eten. Ook gaan we gemiddeld één keer in de twee maanden samen een weekend weg. Los van elkaar gaan we nog regelmatig op stap met vrienden en vriendinnen. Gelukkig hebben we het financieel heel goed, zodat we ons dat kunnen veroorloven. Zo zijn we niet alleen maar ouders, maar ook nog geliefden. Ik hoor van vriendinnen dat ze weleens jaloers zijn en onze relatie er perfect uitziet. Tuurlijk kibbelen we weleens, welk stel doet dat niet, maar ingedut of seksloos zijn we zeker niet. Toch krijg ik ook soms commentaar dat men vindt dat we wel héél vaak op pad zijn zonder kinderen – wat ze dan via Instagram zien. Ze vragen of onze kinderen het niet vervelend vinden en zeggen dat ze dat ‘zelf niet zo snel zouden doen’. Met dat soort opmerkingen kan ik niks. Ik vraag dan heel direct of hun relatie nog net zo leuk is als voordat ze kinderen kregen. Om heel bijdehand ‘bij mij wel’ erachteraan te roepen. Happy parents, happy kids, zeg ik altijd maar. De oudste roept weleens dat ze niet wil dat we weer weggaan of dat ze niet wil logeren. Maar als de kinderen er vanaf jongs af aan aan wennen, zal het later alleen maar makkelijker worden. Iedere week van het ene huis naar het andere huis moeten omdat je ouders gescheiden zijn, lijkt me tenslotte ook niet heel leuk voor een kind.”

19
‘Ook spreken we regelmatig onze waardering naar elkaar uit’

VOOR DEEL BOX

Wat een prachtige producten zitten er in deze goed gevulde box van WIJ. Jij betaalt maar € 42,95 (met gratis verzending)

i.p.v. € 190,91. Dat is bijna 80% korting! En je maakt kans op een combi behandeling bij Weleda City Spa t.w.v. € 135. Dat wil jij toch ook!?

Bestel snel, want OP = OP.

ADVIESPRIJS € 190

VOOR MAAR € 42,95

MET GRATIS VERZENDING 2X

SILICONEN SLAB

Rammelaartje € 14,95 rammelaartje.nl

KLEDINGSTICKERS & SCHOENLABELS

Goedgemerkt € 25,40 goedgemerkt.nl

BILLENBALSEM met zinkoxide en biologische Calendula 2x 30ml € 8,98 weleda.nl

wat hoort erbij, nijntje?

NACHTLAMPJE

Li le light Owl € 15,95 alittlelovelycompany.nl

2X

dick bruna

KARTONBOEK MET SCHUIFJES wat hoort erbij, nijntje? € 11,50 nijntje.nl

DEURSTOPPERS

A3 Baby & Kids € 5,95 a3babykids.com

MOOIE GIFTS EN VEEL LEUKS VOOR MAAR € 42,95

LUXE MEMORY BOX

Li le Dutch € 24,95 little-dutch.com/nl

BADOLIE

Bambo Nature 145 ml € 9,99 bambonature.nl

TWEE PUZZELS

Voor de àllerkleinsten!

Beer en Konijn ÓF Tijger en Walvis € 7,95 imagegroupholland.nl

WINNEN

KETTING Stainless steel goud of zilver met één initiaal € 24,90 kayasieraden.nl

STOFFEN BOEK nijntje aankleedboek € 14,95 nijntje.nl

2X MAMA (TO BE) COMBI BEHANDELING WELEDA CITY SPA

T.W.V. € 135

HUIDVERZORGINGSOLIE

Bio-Oil 60 ml € 12,99 bio-oil.com/nl

GEBREIDE RAMMELAAR

Baby’s Only: in grijs ÓF mintgroen € 12,45 babysonly.nl

Onder alle bestellers verloot WIJ twee behandelingen bij Weleda City Spa. Deze Mamabehandeling is een combinatie van verzorging en ontspanning. Eerst krijg je een fijne gezichtsbehandeling, daarna een ontspannende massage afgestemd op wat jij op dat moment nodig hebt. Hoe lekker is dat!? weleda-spa.nl

PRIJS IS INCL. € 5,95 VERZENDKOSTEN. DE VOORDEELBOX WORDT NA BETALING BINNEN TWEE WEKEN THUIS BEZORGD.
BESTEL SNEL OP WIJ.NL/VOORDEELBOX

DE TWEEDE RONDE

Een tweede kind erbij: hoe moeilijk kan het zijn, toch? Met die gedachte beginnen veel stellen aan ‘de tweede ronde’.

Maar – net als bij de eerste – blijkt de praktijk vaak toch weerbarstig weet journalist en moeder van twee Karin Broeren.

“Waarom leek het me ook alweer leuk om een tweede te krijgen?”

Waarom je een tweede er niet

Daar zat ik dan op de bank. Om elf uur ’s ochtends nog steeds in pyjama met verwilderd haar. Kattend tegen m’n oudste dat hij moest stoppen met het laatste restje energie zuigen uit m’n linkerteen. M’n jongste troostend omdat ze last had van buikkrampjes. Met slechts twee uur slaap achter mijn kiezen wilde ik alleen maar dat deze dag enorm snel voorbij zou gaan, maar dat ging-ie niet. Iedereen wilde continu iets van me - eten, drinken, billen afvegen of getroost worden - en aan mezelf kwam ik niet toe. Toen de jongste vervolgens besloot de rest van de dag amper nog te slapen en de oudste het een goed idee vond om regelmatig gillend door het huis te rennen, knapte er iets. Ik barstte in tranen uit. Waarom leek het me ook alweer leuk om een tweede te krijgen? Was dit wel zo’n goed idee?

Ondanks dat ik heus door vriendinnen van tevoren gewaarschuwd was dat een tweede erbij niet makkelijk is, dacht ik dat het wel goed zou komen. De oudste was een aardige terrorbaby; we waren wel wat gewend. Bovendien zou mijn vriend dit keer veel langer thuis zijn na de geboorte van de baby (lang leven het verruimde vaderschapsverlof!) en hadden we besloten dat ik ditmaal geen borstvoeding zou geven. Dat haalde flink wat druk van de ketel bij mij. En toch werd ik na zo’n drie maanden – toen onze baby overdag én ‘s nachts langer en vaker wakker was en er weer gewerkt moest worden – weer overrompeld. Door de eindeloze, dagelijkse to do-list, het continu aandacht verdelen tussen twee kinderen en de allesoverheersende vermoeidheid. Die overgang van één naar twee? Die was heftiger dan ik dacht.

Meer tijdsdruk, slechtere gezondheid

Veel ouders denken na het krijgen van de eerste dat een tweede kind heus niet zo’n aardverschuiving teweeg brengt. Je weet nu tenslotte hoe een baby werkt en je hebt het ouderschap aardig uitgespeeld - denk je. Je weet wat sprongetjes en regeldagen zijn, je bent niet meer zo onzeker over elk huiltje en je weet dat álles een fase is. En of je nu één

22
‘even bij doet’

of twee luiers moet verschonen … Toch valt de overgang van één naar twee kinderen in de praktijk regelmatig tegen. De tweede vraagt bijvoorbeeld veel meer aandacht dan de grote broer of zus. Of de tweede slaapt een stuk slechter. Bovendien stapelen de taken in en om huis zich op, net als de bergen was. En tijd voor jezelf of je relatie? Die blijft beperkt tot dat uurtje in de avond waarbij je in zombie modus naar de tv zit te staren tot je luiken dichtvallen. Om nog maar te zwijgen over het feit dat het toppunt van romantiek beperkt blijft tot een snelle ochtendkus voor vertrek.

Ook uit jarenlang wetenschappelijk onderzoek onder 20.000 Australische ouders blijkt dat bovenstaand beeld niet uit de lucht gegrepen is. Een tweede kind zorgt voor meer tijdsdruk - met name, je verwacht het niet, bij moeders. Ook zorgt het voor een verslechterde mentale gezondheid van ouders - ook met name bij moeders. Niet zo gek overigens dat vooral moeders hieronder lijden, als je je bedenkt dat het ouderschap nog steeds vaak zorgt voor klassieke rolpatronen waarbij moeders de (enorme) mental

‘IK DACHT: MET

ONS ZOONTJE

GAAN WE

GEWOON DOOR

ZOALS HET

GAAT, MAAR

DAN MET ONZE

DOCHTER ERBIJ’

23

‘OOK DIT KEER IS ÁLLES EEN FASE EN GAAT DE PIEKDRUKTE ÉCHT VOORBIJ’

workload over het huishouden en de kinderen dragen, naast het feit dat velen ook nog werken. (Lees ook het artikel Hoofdrol of bijrol? Jullie rollen in het gezin op pagina 42 – red.)

Slaapjes en spuitluiers

Daniëlle, moeder van een zoontje (2,5) en een dochter (3 maanden) werd ook overrompeld door de hectiek van een tweede kind. “Ik had eigenlijk geen verwachtingen van een tweede”, vertelt ze. “Ik dacht: met ons zoontje gaan we gewoon door zoals het gaat, maar dan met onze dochter erbij. Hij zal heus een beetje jaloers zijn in het begin, maar dat komt vast goed.” Maar ze realiseerde zich niet (genoeg) dat haar zoontje gedurende haar zwangerschap twee jaar werd en zich ook verder zou ontwikkelen. “Terwijl hij een peuter werd met een eigen mening en een sterke wil, kwam onze dochter erbij. Eigenlijk was het een slechte timing, achteraf gezien. Hij zat middenin de peuterdriftbuien, en moest dan regelmatig wachten en zichzelf vermaken omdat ik haar aan het voeden was. Hij kon zich dan heel afgewezen en boos voelen. Hij liep een beetje met zijn ziel onder zijn arm door het huis. Dat was heel sneu.”

Het moeilijkste aan twee kleine kinderen vindt Daniëlle om haar aandacht te verdelen.

“Als ik onze dochter boven naar bed breng, wil ze niet altijd direct in slaap vallen. Hierdoor loop ik continu naar boven en naar beneden om beide kinderen aandacht te geven. Bovendien is onze zoon precies tijdens mijn verlof met zijn middagslaapje gestopt, waardoor ik geen enkel rustmoment op de dag heb. Ook ’s avonds komt hij slechter in slaap momenteel en wordt hij soms wakker van haar gehuil. Kortom, het is piekdrukte nu: de zorg voor de kinderen gaat overdag en ’s nachts aan één stuk door.”

Amper de deur uit

Ook Marieke (35), moeder van twee dochters (2 en bijna 1) vindt de tropentijd met twee kleine kinderen zwaar. ‘Ik vind de dagen af en toe ingewikkeld, uitputtend en vreselijk saai. De jongste slaapt twee keer per dag, de oudste één keer. Maar dit doen ze vrijwel niet tegelijkertijd, waardoor ik bijna niet weg kan. Er slaapt er altijd wel één. Een ritje naar de supermarkt of Kruidvat vereist hierdoor een planning van militaire precisie. Ik heb er moeite mee dat ik amper de deur uitkom op mijn vrije dag.” Daarnaast vindt ze het effect van twee kleine kinderen op haar relatie heftig. “Onze kinderen zijn niet de allerbeste slapers, maar van weinig slaap krijgen mijn partner en ik een erg kort lontje. We snauwen elkaar vaker af dan ons lief is. En als de kinderen eindelijk ’s avonds op bed liggen, heb ik nog maar weinig puf om samen te kletsen. Meestal liggen we afgepeigerd voor de tv en val ik na een of twee uurtjes in slaap. De romantiek is momenteel ver te zoeken. Die derde gaat er dan ook – voorlopig in ieder geval – niet komen, haha!”

Verwachtingen temperen

GZ-psycholoog en eigenaar van Psyche en Zwangerschap, Merith Cohen de Lara, herkent bovenstaande verhalen. “Bij de komst van een tweede moet er een nieuw evenwicht gevonden worden binnen het gezin. “Een babybroertje of -zusje is voor de meeste kinderen in het begin niet alleen maar leuk. Het is simpelweg een concurrent als het om aandacht van de ouders gaat. Bovendien kun je er (nog) niet mee spelen. Dat is niet erg, zolang je dit als ouder accepteert en het tijd geeft. Net als het feit dat je zelf moet wennen aan de nieuwe gezinssamenstelling.” Met twee kleine kinderen heb je letterlijk je handen vol volgens de psychologe. “Bespreek daarom van tevoren goed: hoe gaan we het doen? Wie wordt wakker voor het ene kind en wie voor de ander? Wie zorgt er voor avondeten? Wie zou er kunnen helpen in de eerste weken of maanden?”

Daarnaast is het volgens Merith ontzettend belangrijk om de verwachtingen zo laag mogelijk te houden. “Het tweede kind kan een stuk ‘lastiger’ zijn dan de eerste, houd hier rekening mee. Accepteer dat je in deze fase van je leven weinig tijd en energie hebt voor jezelf, partner, vrienden en familie. Accepteer ook dat het soms saai en uitputtend kan zijn. En bereid je voor op drukke, lange dagen. Maar goed om te onthouden: ook dit keer is álles een fase en gaat de piekdrukte écht voorbij.” Oftewel: dubbel zo druk, dubbel zoveel geluk ...

24
TEKST: KARIN BROEREN. FOTO: ISTOCK.

DUUR ZAAM

& PRAKTISCH

Dankzij een kussenset van Ukje geef je een Stokke Tripp Trapp kinderstoel (of een ander merk trouwens) weer een heel nieuw leven. Afneembaar en wasbaar! ukje.nl € 69,95

lief e rf knu el!

Ibiza-style

Het balletje laat je baby in jouw buik een rustgevend geluid horen. Proud Mama voegt met de speelse kwastjes een vleugje Ibiza toe aan zwangerschapske ing Anais.

In goud, zilver of rosé. proudmama.nl € 27,95

KLEINER DAN KLEIN

100% tegen darmkrampjes

Door het ventiel in de bodem en de unieke S-vorm komt er geen lucht in de voeding.

Je baby voeden met de Difrax anti-colic S-fles voorkomt darmkrampjes!

difrax.com vanaf € 9,99

De passende, hippe kleding van Hello Tiny is speciaal ontworpen voor premature baby’s (gewicht 1.000 t/m 2.300 gram). Er hoeft niets over het hoofdje en de kleertjes hebben allerlei handigheidjes, zodat het ienieminimensje gewoon verbonden kan blijven aan medische apparatuur. Volop keuze in broeken, shirts, rompers en mutsjes, die prima met elkaar te combineren zijn. hellotiny.nl

Vanaf € 15,95

SPOT
ONDER REDACTIE VAN: MARJA VAN DE NES.
ON
25
Forest Fauna Owl in haar boomstamappartement musjes.com € 38

NIETS OM JE VO

Er zijn soms van die momenten tijdens je zwangerschap die best genânt zijn. Of je hebt van die genânte kwaaltjes waarover je het eigenlijk nooit hebt. Waarom eigenlijk? We krijgen allemaal onze portie, niets om je voor te schamen dus. Laten we er open over zijn. Dit zijn jullie ervaringen.

Niet tijdens de zwangerschap, maar tijdens de weeën heb ik gespuugd en liet ik zo mijn plas lopen. Mijn lichaam was doodop …

Manon

Naar het ziekenhuis racen omdat ik dacht dat mijn vliezen zijn gebroken. Blijk ik gewoon ontzettend in mijn broek te hebben geplast.

Kelly

Obstipatie vond ik zo’n onbesproken onderwerp. Vreselijk last van gehad tijdens mijn zwangerschappen.

Merel

Tijdens de bevalling was ik alleen maar keiharde scheten aan het laten. Moest mij echt inhouden als de verloskundige kwam kijken hoeveel ontsluiting ik had. Kon er niks aan doen.

Petra

Ik werk bij alleen maar mannen. Loop ik over het kantoorplein, laat ik opeens een heel harde scheet. Zij moesten er allemaal om lachen, maar ik schaamde me dood.

Ik was druk met een klant in gesprek aan de telefoon toen ik ineens een keiharde boer liet. Ik schoot echt gelijk enorm in de lach en legde die mevrouw uit dat ik zwanger was en dit soms ineens gebeurde. Gelukkig was deze mevrouw zelf ook zwanger geweest en begreep ze wat er gebeurde. Samen hebben we heel hard gelachen. Ivanka

Ik had geen schaamte hihi Abigail

Gewoon achter mijn computer zitten op het werk en opeens proest ik kost over het scherm. Het stonk nogal, de rest van de dag, die ruimte rondom mijn bureau. Yarah

Dat ik tijdens de termijnecho al met m’n broek én ondergoed op m’n enkels stond toen de echoscopiste zei: “Oh je mag je kleding aanhouden hoor, we doen een uitwendige echo.”

26
NIETS OM JE VOOR TE SCHAMEN

OR TE SCHAMEN

Moeten kotsen in het pashokje van de Prénatal.

Michelle

Heb zo moeten janken omdat ik in een restaurant niet wist wat ik moest bestellen. Leuk, die blik van die ober. En die van mijn man tegenover me.

Renée

Een stuk huid wat loshangt tussen je anus en je vagina, je daarmee naar de verloskundige gaat die vervolgens tussen je benen kijkt. Wat blijkt? Het is was een aambei.

Camina

In de eerste weken van mijn zwangerschap moest ik veel overgeven, maar daardoor plaste ik ook vaak in mijn broek. Elke keer als ik moest overgeven, rende mijn vriend naar boven om een schone onderbroek en broek te pakken. Super lief, maar zo verschrikkelijk vond ik het. Annelinde

Ik zat half kotsend bij de lunch op het werk en kreeg geen hap door mijn keel, om een uur later dan met juist ontzettende trek de keuken te plunderen. Wat duurt zo’n dag oneindig als je groen ziet.

Tessa

Ik kreeg ineens spataderen down under …

Laura

Aambeien, nee toch?!

Onschuldig, maar wel heel vervelend en een normale zwangerschapskwaal: aambeien. Maar liefst 85% van de vrouwen* heeft er last van tijdens de zwangerschap of na de bevalling. Helaas kun je ze niet helemaal voorkomen, wel kun je de kans op aambeien verkleinen en de klachten verminderen. Kies zo veel mogelijk voor vezelrijke voeding, drink elke dag voldoende water en ga op tijd naar de wc. En blijf in beweging om de darmfunctie te stimuleren.

Toch last? Dan kun je Sperti Zalf gebruiken, de zalf verzacht de pijn en verlicht de jeuk. Sperti is een vertrouwde oplossing en de nummer 1** in de bestrijding van klachten van aambeien***. Sperti Zalf is bij zowel inwendige als uitwendige aambeien te gebruiken. Kijk voor meer informatie op sperti.nl/zwangerschap

27
***SPERTI IS EEN GENEESMIDDEL. LEES VOOR GEBRUIK DE BIJSLUITER. KOAG/KAG CODE: 309-0523-615, PM-NL-23-00001
*Staroselsky A, Nava-Ocampo AA, Vohra S, Koren G. Hemorrhoids in pregnancy. Can Fam Physician. 2008 Feb;54(2):189-90. PMID: 18272631; PMCID: PMC2278306. ** Nielsen (verkopen, MAT week 8 2023)
NIETS OM JE VOOR TE SCHAMEN

MODE

SOON

Speciaal voor de allerkleinsten heeft Prénatal een nieuwe ‘soon’ collectie. Met zachte materialen als teddy, ribstof en american fleece zodat je kleine comfortabele kleding aanheeft. De kleuren nude, off white, beige en bruin zijn gemakkelijk te mixen & matchen.

Prénatal MUTS één maat € 6,99 Prénatal SHIRT maat 44 t/m 68 € 9,99 Prénatal BROEK maat 50 t/m 68 € 12,99
Prénatal BERENPAK maat 50 t/m 68 € 29,99 Prénatal MUTS één maat € 6,99 Prénatal OVERSLAGSHIRT maat 44 t/m 68 € 11,99 Prénatal BROEK maat 44 t/m 68 € 9,99 Prénatal OVERSLAGSHIRT maat 44 t/m 68 € 11,99 Prénatal BROEK maat 50 t/m 68 € 12,99 Prénatal SOKKEN 3-pack één maat € 5,99 Prénatal OVERSLAGSHIRT maat 44 t/m 68 € 11,99 Prénatal BROEK maat 50 t/m 68 € 12,99 Prénatal TEDDY JAS maat 50 t/m 68 € 26,99 Kijk voor meer babykleding op prenatal.nl/ newborn

WEER MET FRISSE MOED HET ‘GEWONE LEVEN’ IN

30

Heb je een fijne vakantie gehad? Zo fijn dat je nu in een behoorlijke ‘after holiday’ dip zit met als enige uitzicht de bekende ren-je-rot dagen van werk naar kinderopvang, school of zwemles? Dat is niet zo gek. Uit onderzoek blijkt dat gemiddeld zo’n 60% van alle werkenden last heeft van een algeheel gevoel van balen na de zomer. Hoe klim je hier weer uit?

DE ZOMER IS OM ALLERLEI REDENEN een periode om naar uit te zien. De dagen zijn langer, de temperatuur is aangenaam, er zijn vrije dagen en vaak geplande vakanties. Het haasten is even verdampt en je kan vaker zelf beslissen wat je wilt gaan doen. Zeker met jonge kinderen is het ontstane buitenleven met minder moeten een ware verademing. Het ontstane geluksgevoel is zeker niet iets dat je je inbeeldt. Het is zelfs zo dat je gedurende de zomerperiode meer gelukstofjes aanmaakt. Hoe dat komt? Je bent met de mensen van wie je houdt, doet je te goed aan heerlijk eten en frisse cocktails, beweegt meer en krijgt – naast de bekende Hollandse bui – ook een flinke dosis zonlicht en dus vitamine D over je heen.

NIET ZO GEK DUS dat je na al dit genot zo ongeveer in een depressie raakt zodra de eerste blaadjes beginnen te vallen. Psychologen vergelijken het zelfs met een vorm van rouw. Ook al zijn al die gelukshormonen echt nog niet allemaal uitgewerkt, mentaal weet je wat je te wachten staat. Een vol jaar ren-je-rot weken met kortere en koudere dagen die veel van je gaan vragen. WIJ interviewde Annemie Webers van Career & Kids over dit bekende ‘back to school’ fenomeen en de impact daarvan op jonge ouders. Met als ultieme vraag natuurlijk: Hoe klim je hier weer uit?

EEN EENDUIDIG ANTWOORD OP DEZE VRAAG bestaat volgens Annemie niet. “Er zijn grote verschillen tussen hoe ouders de zomer beleven. Sommige hebben een fantastische tijd gehad en zien op tegen het gewone leven. Anderen zijn juist blij dat ze niet meer hele dagen met de kinderen zijn, maar weer lekker kunnen werken. Ben je een thuisblijfmoeder of alleenstaand ouder dan geeft het feit dat je kind weer naar de peuterspeelzaal of het kinderdagverblijf gaat je ook weer wat ruimte. En zeker niet alle ouders kunnen zich een zon-zee-strand vakantie veroorloven. Er is wat dat betreft geen ‘one size fits all’ oplossing om weer met frisse moed het ‘gewone’ leven in te gaan.”

Louise, moeder van Fenna (1,5) en Yannick (3): “Dat vroege opstaan kost me altijd wel weer een paar weken, maar in het werken heb ik eigenlijk wel weer zin. Weer even bijkomen zeg maar.”

NEEMT NIET WEG DAT een ‘after holiday dip’ heel confronterend kan zijn. Vind ik mijn gewone leven wel leuk? Vind ik mijn werk wel leuk? Allemaal relevante vragen die op zichzelf de moeite waard zijn om te stellen. Maar zo’n dip komt volgens Annemie ook doordat we het wezen van vakantie vieren hebben veranderd. “Vakantie is van oorsprong bedoeld als een periode om te ontspannen, te lummelen, even helemaal niks.” En in die zin hoefde het ook niet veel bijzonders te zijn, vult ze aan. “Een weekje op de camping was al heel wat. Tegenwoordig doen we het tegenovergestelde. Alles moet

supergeweldig en Instagram-waardig zijn.” Annemie ziet in haar coachingspraktijk genoeg ouders die aan het eind van de vakantie zeggen: ‘Ik ben meer toe aan vakantie dan ooit.’ Annemie: “Echte ontspanning is dé oplossing voor ons volle moderne leven, daar ben ik absoluut van overtuigd.” Het goede nieuws is: daar kan je altijd mee beginnen, zelfs na de vakantie. Zorg er bijvoorbeeld voor dat de eerste weken van het gewone leven wat leger zijn dan normaal, met minder sociale afspraken en nog even geen playdates. Of organiseer nog eens een extra dag vrij voor jezelf als je kind al wel weer naar de kinderopvang gaat. Annemie: “Een cooling down periode na de vakantie om weer in het gareel te komen, is de beste start van ‘het nieuwe jaar’.”

Maayke, moeder van Alysya (2): “Sowieso ben ik na de vakantie altijd een beetje down; je kijkt er weken naar uit en opeens is het allemaal voorbij en ‘moet’ er weer van alles.”

31
‘ DE
DIE
GEZIEN HET REN-JE-ROT LEVEN ZO NODIG HEBT’
NODIGE RUST
JE JUIST

NIET METEEN DIE HELE AGENDA volplempen is één ding, de ontspanning vasthouden een belangrijke tweede. En ook daar zijn goede trucs voor. Annemie: “Als je meer wilt genieten van het leven buiten de vakanties om, blijf iets doen wat je in de vakantie deed en leuk en ontspannend was, zoals lezen, wandelen, zwemmen, of telefoonloze dagen instellen.” De vakantieperiode is tenslotte ook een mooie tijd voor reflectie, wil ze maar zeggen. “We zijn snel geneigd om het roer helemaal om te gooien als we, bijvoorbeeld door te veel stress, dreigen om te vallen. Maar dat hoeft helemaal niet. Eén ding echt structureel veranderen kan al heel veel schelen.”

Jaap, vader van Mick (6 maanden) en Sofie (2,5): “Natuurlijk was de vakantie heerlijk, maar er is ook niks mis met het school- en werkleven.”

NAAST HET VASTHOUDEN van dat ontspannen vakantiegevoel is het einde van de zomer ook een goed moment om meer balans in het gewone leven te krijgen. De basistip is: wees lief voor jezelf. Dat zit om te beginnen in tijd maken voor jezelf, voor dat boek of een wandeling. Annemie: “Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: JA zeggen tegen een ander is NEE zeggen tegen jezelf. Dus zeg eens vaker JA tegen jezelf.” Het zit ook in een goede taakverdeling met je partner. Het zit in hulp durven vragen als je alleenstaand bent. In – als het kan – een deel van je inkomen uitgeven aan diensten van anderen: voor boodschappen aan de deur, voor een vaste oppas twee keer per maand voor een leuke date met je partner of een goede vriendin, voor een schoonmaakster of iemand die de hond af en toe uitlaat.

Janneke, moeder van Levi (3) en Lars (5): “Ik moet altijd eerst weer een hap lucht nemen voor de drukte weer begint. Als alles eenmaal weer begonnen is, voelt het eigenlijk al snel weer oké.”

HOE VERSCHILLEND WE DE ZOMERPERIODE en weer in het ritme komen ook ervaren en vormgeven, er is nog één laatste ultieme tip voor iedereen. Annemie: “Bekijk voor een goede balans en fijn ritme niet alleen de volgende weekplanning, maar de jaarplanning. Verder vooruitkijken en plannen helpt echt om het leven niet als een rollercoaster over je heen te laten gaan. Waar zitten de momenten dat het gaat schuren en hoe kan je daar meer ruimte in krijgen? Na de vakantieperiode start alles en iedereen weer op en dat is vaak een heel drukke tijd. Neem dan dat uitdagende project op je werk misschien niet aan, maar kies iets voor later in het jaar.” In die jaarplanning kan je ook nieuwe rustmomenten zetten, weekendjes weg of een nieuwe vakantie. Annemie bedenkt de gouden tip ter plekke: “Naast het hybride werken (thuis én op kantoor) dat gelukkig steeds meer mensen kunnen doen, kunnen we de hybride vakantie in het leven roepen! Integreer rustmomenten en leuke dingen doen in je routine, dan hoef je ook niet steeds van piek naar dal te gaan.”

WEER IN HET RI TM E TIPS

1 Koop of maak een weekplanner en overzie globaal het hele jaar.

2 Plan een ‘cooling down’ periode door de eerste periode niet te veel extra activiteiten te plannen. Weer in het ritme komen als gezin is vermoeiend genoeg.

3 Breng de routine er weer in: houd je weer aan de vaste bedtijden, maak nieuwe afspraken met jezelf, je partner en je kind.

4 Doe de eerste weken (en liefst blijvend) af en toe nog iets onverwachts, zoals een picknick in de tuin of een bezoekje aan een museum.

5 Denk na over wat je leuk vindt om te doen tijdens je vakantie ter ontspanning en kies één ding dat je blijft doen.

6 Wees lief voor jezelf: geef tijd aan jezelf, vraag hulp, koop hulp in, verdeel de taken onderling.

7 Als het kan, neem nog een dagje vrij ergens in de eerste weken dat je kind naar school, de oppas of opvang gaat.

8 Boek een nieuwe trip voor een quick fix van je vakantiedip of grijp geregeld even terug naar de mooie vakantieherinneringen.

9 Zie de vakantiedip als onderdeel van de vakantiepret en lach er een beetje om.

32 TEKST: RENATE TROMP. FOTO: ISTOCK.
9X

ONDERZOEK NAAR ADHD

Hoe eerder je het weet, hoe beter

De diagnose ADHD wordt meestal gegeven als een kind op de basisschool zit. Maar hoe eerder het bekend is, hoe beter je er als ouder op kunt anticiperen. Zayni doet daarom met haar baby mee aan een onderzoek naar de vroege signalen voor ADHD.

Zayni (39) had er nooit over nagedacht dat ze ADHD zou kunnen hebben, tot ze in haar werk als orthopedagoog jongeren behandelde met deze diagnose. “Ik zag gelijkenissen met mijn eigen schooltraject en leven. Als kind kon ik nooit stilzi en en ik vond het moeilijk om me te concentreren”, vertelt de moeder van drie. “Druk zijn in mijn hoofd, spullen kwijtraken, mijn werk op het allerlaatste moment doen, het gevoel hebben dat het nooit goed genoeg is. Het waren dingen die ik normaal vond, die bij me hoorden.” Toch weet ze zich staande te houden, mede dankzij haar moeder en grootouders. “Zij zorgden voor structuur in mijn leven. Als ik thuiskwam, moest ik eten en daarna meteen huiswerk maken. Ik wist waar ik aan toe was. Toen ik naar de havo ging en mijn eigen planning moest maken, ging het mis en haalde ik slechtere cijfers. Ik begon in de nachten en weekenden te werken om toch alles af te krijgen, zo heb ik uiteindelijk ook mijn universitaire studie afgerond. De druk die ik toen voelde was enorm.”

Uitgeput

Als Zayni na haar studie aan het werk gaat, loopt ze tegen dezelfde problemen aan. Toch gaat het jarenlang relatief goed. “Ik was me er destijds niet van bewust wat voor tol het eiste. Het was voor mij normaal om dingen op het laatste moment te doen en om vervolgens tot diep in de nacht te werken. Maar toen ik moeder werd, ging dat niet meer en kwam ik mezelf keihard tegen.” Zayni voelde zich continu uitgeput en ging

33

naar de huisarts, maar een oorzaak voor haar vermoeidheid vindt ze niet.

“De dokter vond het niet zo raar dat ik moe was, ik had tenslotte een peuter en een kleuter rondlopen die ik moest combineren met mijn werk.”

Door de gesprekken met de jongeren en hun ouders op haar werk ging er bij Zayni een lampje branden. Twee jaar geleden besloot ze zich op ADHD te laten testen. “Dat was een neurologisch onderzoek. Ik moest met en daarna zonder medicatie een digitaal taakje doen waarbij ik me moest focussen. Het verschil was enorm, dat was echt een shock. Ineens besefte ik hoe anders ik de wereld om me heen ervaar vergeleken met andere mensen. Ik vergelijk het met in de spits rijden door de binnenstad van Amsterdam of ’s nachts over een provinciale weg. Het is heel vermoeiend als prikkels continu zo bij je binnenkomen.”

Erfelijk

In de tijd dat Zayni opgroeide, kregen nog maar weinig kinderen de diagnose ADHD. Zeker bij meisjes, die vaker sociaal wenselijk gedrag vertonen, werd het vaak niet gezien. Tegenwoordig krijgen de meeste kinderen de diagnose wanneer ze op de basisschool zitten, vertelt onderzoeker Maurits Masselink van het RadboudUMC en het UMCG. “Dat is het moment waarop gaat opvallen dat een kind ander gedrag vertoont dan andere kinderen. Bekende symptomen zijn beweeglijk zijn, druk doen en je niet kunnen concentreren.”

Maurits doet met een team onderzoek naar de vroege signalen van ADHD. Want hoe eerder bekend is dat een kind het heeft, hoe beter de omgeving zich kan aanpassen aan zijn behoeftes.

“Rust, regelmaat en veiligheid zijn goed voor alle kinderen, maar zeker voor degenen met ADHD. Ook kunnen ouders leren hoe ze kunnen omgaan met de emoties die jonge kinderen met ADHD vaak sterker ervaren, bijvoorbeeld frustraties, woede en verdriet”, vertelt hij. In het zogenaamde ROAD-onderzoek worden kinderen gevolgd van wie tenminste één van de ouders AHDH heeft. De reden daarvoor is simpel: ADHD is in sterke mate erfelijk bepaald. Wanneer één van de ouders ADHD heeft, is de kans dat het kind het krijgt 45 á 55 procent. Wanneer beide ouders het hebben, loopt dat percentage op tot 80 á 90 procent.

Huisbezoeken

In het ROAD-onderzoek worden kinderen gevolgd vanaf de geboorte totdat ze 6,5 jaar oud zijn. De ouders krijgen vanaf het moment van deelname totdat de baby drie maanden oud is iedere week een vragen lijst met vragen over hun gemoedstoestand. Wanneer het kind drie maanden is, komt er voor het eerst een onderzoeks medewerker langs voor een huisbezoek. Ook met 2,5 jaar, 4,5 jaar en 6,5 jaar wordt een bezoek gebracht. Onderzoeksmedewerker Amanda Barbonis van het UMCG legt deze huisbezoeken af. “We kijken tijdens zo’n bezoek naar de algehele ontwikkeling van het kind door ze taakjes en spelletjes te laten doen, maar we bestuderen ook de interactie tussen ouder en kind”, legt ze uit. Amanda hoort van ouders dat ze het interessant vinden om mee te werken aan het onderzoek. “Ouders krijgen niet de individuele

34
‘Toen ik moeder werd, kwam ik mezelf keihard tegen’
‘ADHD’ers denken snel, ze zijn creatief en heel innovatief’

onderzoeksgegevens van hun kind terug, maar wel de video’s die gemaakt worden tijdens de huisbezoeken. Dat vinden ze heel erg leuk. Momenteel volgen we 144 baby’s. Als deze kinderen ouder zijn, gaan we een test doen waarbij we het kind vragen om een doosje rozijntjes op tafel te laten liggen tot we terug zijn. We filmen dan wat er gebeurt als we niet in de kamer zijn, dat levert vaak grappige beelden op.”

Hoe eerder hoe beter

Een andere reden dat ouders meewerken aan het onderzoek is omdat ze zelf vaak pas op latere leeftijd ontdekten dat ze ADHD hebben. Dat gold ook voor Zayni, die in 2021 de diagnose kreeg en werd gevraagd om met haar jongste dochter, geboren in november 2022, mee te doen. “Ik had als kind het geluk dat het op school heel duidelijk was wat ik moest doen en wanneer. Tegenwoordig wordt er soms al in groep drie van kinderen verwacht dat ze voor hun planning minder afhankelijk zijn van de leerkracht. Kinderen hebben een grote kans op het ontwikkelen van een laag zelfbeeld wanneer ze hun hele leven het gevoel hebben dat wat ze doen niet goed genoeg is. Ze voelen zich schuldig om dat dingen niet lukken en moeten overcompenseren. Hoe eerder je weet dat je kind ADHD heeft, hoe beter het is.”

Bewuster moeder

Deze psychische gevolgen zijn ook terug te zien in de cijfers, stelt onderzoeker Maurits. “We zien dat kinderen met ADHD vaker kampen met leerproblemen, minder vriendjes hebben, vaker psychische problemen hebben, vaker geen baan kunnen vinden of behouden en vaker een uitkering hebben. Ook ligt het aantal suïcides bij deze groep hoger dan gemiddeld.” Het doel van de ROAD-studie is volgens Maurits niet dat kinderen jonger medicatie krijgen voorgeschreven. “Medicatie kan helpen, maar het belangrijkst zijn de aanpassingen in de leefomgeving.” Dat merkt Zayni ook. Ze heeft medicatie gevonden die voor haar werkt, maar het is vooral de verandering in haar levensstijl en steun van haar man die haar goed doet. “Ik heb in therapie geleerd hoe ik mijn leven kan organiseren zonder uitgeput te raken. Vroeger nam mijn werk de overhand en was ik tussendoor ook nog moeder. Nu neem ik bewuster de tijd en de ruimte om moeder te zijn.”

Zayni spreekt de wens uit dat de ROAD-studie het begin is van meer onderzoek naar ADHD bij jonge kinderen. “Ik hoop dat het in de toekomst makkelijker wordt om ADHD vast te stellen bij kinderen in de vroege basisschooljaren, want ADHD kenmerken zijn moeilijk te onderscheiden van bepaalde gedragskenmerken die bij deze ontwikkelingsfase horen. Zo is het bijvoorbeeld normaal dat een beginnende basisschool leerling zich nog niet goed kan concentreren, maar dit is ook één van de ADHD kenmerken.”

Of de kinderen van Zayni ADHD hebben? Ze vermoedt dat één van de oudere kinderen het heeft, dat wordt nu onderzocht. Of haar jongste dochter het heeft is nog afwachten. Een diagnose krijgt ze vanuit het onderzoek niet, benadrukt Maurits. “Als onderzoekers plakken wij geen labels, wij observeren alleen, maar deelnemers zijn natuurlijk vrij om naar de huisarts te gaan als ze vermoeden dat hun kind ADHD heeft.” Mocht ze het hebben, dan is dat volgens Zayni zeker niet iets negatiefs. “ADHD’ers denken snel, ze zijn creatief en zijn heel innovatief in het vinden van oplossingen. Dat zijn mooie kwaliteiten.”

Meedoen aan de ROADstudie? Aanmelden en meer lezen kan op vroegherkenningadhd.nl.

35
TEKST: ELSELIEN VAN DIEREN. FOTO: PRIVÉ.

Welkom lieve

Verliefd geworden op één van onze geboortekaartjes?

Bestel een gratis proefdruk met de code WIJPROEF

1 2 0 4 2 0 2 8 SETH

KAN EEN WEEK

LATER OOK

Het is jullie besluit. Je bepaalt zelf wie er op bezoek komt en wanneer. Ik had een zware bevalling van drie dagen in het ziekenhuis. Het werd uiteindelijk een keizersnee en ik had tijd nodig om bij te komen. Ik kon ook geen bezoek om me heen verdragen. Pas toen we thuis waren, kwamen mijn ouders en enkele familieleden op bezoek. Ze respecteerden dit allemaal. Dus doe lekker waar jij je goed bij voelt. Echte vrienden en close familie heeft hier begrip voor.

Cindy

GEZELLIGE KRAAMBORREL

Gewoon doen wat jullie zelf willen! Wij hadden bij de oudste drie weken lang élke dag visite. Ik had een loodzware bevalling gehad en het was voor de kleine meid ook een zware start. De kraamverzorgende zei dat ze de eerste dagen niet van ‘hand tot hand’ mocht gaan. Toch wilden uiteraard mijn moeder en schoonmoeder komen, mijn zussen, uiteindelijk ook mijn zwager, etc. Heel lief, maar we waren gesloopt. Bij de jongste hebben we meteen besloten een kraamborrel te doen na drie weken. 42 man in één keer in plaats van elke dag. Wat een genot en het was supergezellig!

Yosha

“Ik ben zes maanden zwanger van onze derde én laatste telg. Mijn man en ik willen de kraamtijd alleen met elkaar doorbrengen, oké, plus de kraamverzorgster dan. In ons eigen coconnetje, geen rekening houden met bezoek en beschuit met muisjes smeren. Maar wél een gezellig kraamfeest na een week of twee waarbij iedereen welkom is. Mijn familie reageerde niet zo positief. Mijn ouders en zus vinden dat zij toch wel mogen komen als close familie?!

Maar als ik ja zeg, dan wil mijn schoonfamilie ook en onze beste vrienden … Wat kunnen we doen om niemand voor het hoofd te stoten?”

Wat vinden jullie?

Communiceer vooraf duidelijk met je familie, zodat ze er rekening mee kunnen houden. Wellicht kun je de ouders en zussen/broers iets eerder laten komen dan op de kraamborrel. Het idee zou ik ook fijn vinden, maar hier krijgen we dan de grootste familieruzies en daar heb ik geen zin in. Maar ik hoef ze ook niet elke dag op de stoep. Ze mogen in de kraamweek één keer komen en ik schop ze er uit na één uur. De rest van de tijd is voor ons als gezin.

GEDOSEERD KRAAMBEZOEK

Persoonlijk zou ik mijn ouders en zussen en broers wél laten komen. Plus eventueel je beste vriend(in). Ik snap heus dat je lekker in je eigen bubbel wilt blijven, maar probeer je eens in je ouders te verplaatsen. Je weet dat er een kleinkind is geboren, maar je mag het nog niet zien of vasthouden ... Wij hebben bij alle drie kinderen geen kraamfeest gehad, maar gedoseerd kraambezoek.

KRAAMTIJD ZONDER BEZOEK?

JUIST LEUK ALS ZE

JE KIND ZIEN

Ik snap je gevoel, maar ik vond het juist leuk dat ze kwamen. Je wilt toch je kleine laten zien. Bij mijn zus mam onze oudste zoon mee, die wilde natuurlijk graag zijn kleine broertje zien. Mijn vriendin heeft een kraamfeestje gehouden. Tot die tijd hebben ze iedereen weggehouden, behalve haar moeder en zus, met wie ze een goede band heeft. Doe waar jij je fijn bij voelt. Uiteindelijk is het jouw kind en horen mensen begrip te hebben voor jouw keuze.

Natasja

ONDENKBAAR

Ik zou het eerlijk gezegd niet tof vinden als ik niet langs mocht komen bij m’n zusjes. Of als mijn ouders niet bij hun dochter langs kunnen. Ondenkbaar voor ons. Vrienden kunnen wel wachten.

DUIDELIJK AANGEVEN

Een idee om op het geboortekaartje al aan te geven dat je een kraamfeest organiseert?

En verder misschien de ouders en eventuele broers en zussen een kort moment geven. Zo hebben ze de kleine wel gezien, maar is het duidelijk dat ze de rest van de kraamtijd niet welkom zijn.

Marit

DILEMMA
TEKST: JANNELIES BLOMMAERT.
NIET ELKE DAG
37

EX-TOPATLEET GIOVANNI CODRINGTON

‘Ik trek me niets aan n anderen’

Ex-topatleet Giovanni Codrington (35) deed twee keer mee aan de Olympische Spelen, nu is hij boa en helpt hij de straten veiliger te houden. Ook zorgt hij elke dinsdag voor zijn dochter Vaiana (1,5).

“Mijn aandacht gaat nu volledig naar haar.”

Nog maar een jaar of vier was hij, toen hij vanuit Suriname in Nederland kwam wonen. Giovanni bleek al jong talent te hebben voor sport. Toen hij vijf was, ging hij op voetbal, waar zijn snelheid niet lang onopgemerkt bleef. Moeder Esmé: “Als kind was hij al heel sportief. Hij hee op judo gezeten, waarmee hij wedstrijden won in België en Duitsland. Ook in voetbal was hij goed, zo speelde hij onder andere tegen FC Twente. Hardlopen kwam erbij, ook daarvoor had hij talent.”

Giovanni Codrington is voormalig atleet, gespecialiseerd in sprint. Zijn grootste succes behaalde hij op de Europese kampioenschappen van 2012 in Helsinki, waar hij met drie anderen kampioen werd op de 4 x 100 m estafette. Ook deed hij 2x mee aan de Olympische Spelen, in Londen (2012) en Rio (2016).

Tegenwoordig is hij boa.

Hij is getrouwd met Vivian. Samen met haar heeft hij een dochter, Vaiana Riley, die 1,5 jaar oud is. Moeder Esmé Karwofodi (62 en oncologieverpleegkundige) is gescheiden en heeft drie kinderen: Giovanni, Vanessa en Ivery.

Giovanni: “Ik had al vroeg door dat ik sneller was dan andere kinderen. Maar op mijn vij iende was de lol er wat betre voetbal wel vanaf. Een vriendin die op atletiek zat, stelde voor dat ik dat eens ging proberen. Ik heb een oefentraining gedaan, en nog één. Ik vond het zo leuk dat ik ben overgestapt. In het eerste jaar werd ik tweede op het Nederlands Kampioenschap en kwam daarna in het Nederlands team. Eerst jeugd, daarna senioren. Dat ging hard.”

In de genen

Giovanni hee zijn spor alent niet van een vreemde. Moeder Esmé: “Mijn vader was keeper, ik heb aan volleybal gedaan, basketbal, voetbal, gymnastiek. Giovanni’s vader deed aan triatlon. Ik heb nooit zo hoog als Giovanni gesport, maar ik doe nog altijd twee keer in de week aan yoga. Ook mijn andere kinderen zijn sportief: mijn dochter Vanessa zat op atletiek en dansen, en ook mijn jongste zoon Ivery zat op atletiek. Hij had alleen niet de discipline om op professioneel niveau te gaan sporten. Die vond het ook wel lekker om op de bank te blijven liggen.”

Giovanni deed twee keer mee aan de Olympische Spelen, maar kreeg in de loop der jaren steeds meer last van fysieke ongemakken. “In 2012 had ik een

38
FOTOGRAAF: ERIC VAN LEEUWEN.
DRIE GENERATIES
39

gescheurde buikspierwand. Ik ben daarna te snel gaan sporten, omdat ik zo graag mee wilde naar de Spelen. Na die Spelen ben ik geopereerd aan een liesbreuk, waarvan ik acht maanden moest herstellen. Ook toen ging ik te snel weer sporten. Daarbovenop kreeg ik last van mijn achillespezen. Acht jaar lang heb ik met pijn rondgelopen. Op een gegeven moment was het mooi geweest.”

Papadag

Giovanni nam rustig de tijd om te herstellen. Tegenwoordig is hij boa. “Ik zag een vacature en wist dat boa’s meer bevoegdheden zouden krijgen, zoals bij de politie. Ik heb gereageerd en nu ben ik boa. Ik ben de hele dag buiten, heb veel contact met mensen, werk samen met ondernemers, burgers, studenten, politie. In geheel Nijmegen ben ik aanspreekpunt voor studentenoverlast. Het is een drukke baan, maar ik vind het leuk en heb het erg naar mijn zin. Ik zit voorlopig wel goed. Misschien kan ik in de toekomst wel gaan leidinggeven, of iets met veiligheid gaan doen. Maar dat is nu nog niet aan de orde. Ik wil eerst meer ervaring opdoen en dan zien we wel.”

Giovanni’s geregistreerd partner Vivian werkt in de zorg en is elke middag vroeg thuis. Giovannni: “Ik werk onregelmatig. Dat vind ik zelf niet erg, dat was ik als topsporter wel gewend. Elke dinsdag is mijn papadag, elke donderdag is de mamadag van Vivian. Zo wisselen we elkaar af. We sporten allebei, en dan past de ander op de kleine en andersom.”

Angstig moment

Giovanni is nu 1,5 jaar vader en hij geniet er met volle teugen van – al begon zijn vaderschap behoorlijk spannend. Giovanni: “De bevalling vond ik moeilijk. Ik vond het erg om te zien dat Vivian pijn had, dat ik haar niet kon helpen. Ik moest iets doen, ik wilde iets bijdragen en was heel blij met de kleine klusjes die het zorgpersoneel me gaf. Dingen aangeven, op knopjes drukken, daardoor voelde ik me nuttiger. Vivian wist al dat ze in het ziekenhuis wilde bevallen en dat is maar goed ook. De placenta kwam niet los en ze verloor enorm veel bloed.

Als ze thuis was bevallen, waren we waarschijnlijk te laat geweest voor het ziekenhuis. Ik schrok enorm toen ze opeens zoveel bloed verloor, ze werd binnen een minuut naar de operatiekamer gereden. Het zorgpersoneel zei niets, ik bleef achter met Vaiana in mijn armen. Zo heb ik een klein uur daar gezeten, al voelde het veel langer. Het was één van de angstigste momenten in mijn leven.”

Meisjesdingen

Al direct vanaf die intensieve bevalling bleek Giovanni een betrokken vader. Zijn moeder Esmé vindt dat hij het goed doet. “Hij is heel erg lief voor zijn dochter, vind ik. De discipline die hij altijd al had, heeft hij nog steeds. Hij is betrokken en leert elke dag hoe hij zijn dochter moet opvoeden. Vaiana is mijn eerste kleinkind, ik vind het geweldig. We wonen 2,5 reizen bij elkaar vandaan, dus ik zie hen niet dagelijks. Als ik er ben, blijf ik altijd een nachtje slapen, heel gezellig is dat. Dan kan ik op mijn gemak met Vaiana spelen. Ook beeldbellen we, Vaiana lacht zodra ze me ziet.” Vindt Giovanni zichzelf veranderd door het vaderschap? Giovanni: “Ja, een beetje wel. Ik ben altijd heel serieus geweest, altijd met topsport bezig geweest. Ik merk dat ik meer lak heb gekregen, ik trek me niets aan van anderen. Ik speel gezellig met mijn dochter, doe meisjesdingen met haar. Het maakt me niet uit wat anderen daarvan vinden. Mijn aandacht gaat nu echt volledig naar haar.”

40
‘De bevalling vond ik moeilijk. Ik vond het erg om te zien dat Vivian pijn had’
DRIE GENERATIES

Mooie toekomst

Giovanni en Vivian genieten van het ouderschap. Wat de toekomst brengt, zien ze wel. Ook hebben ze geen grote toekomstplannen voor hun dochter.

“Sport blij altijd belangrijk in ons gezin”, vertelt Giovanni, “maar ze hoe van mij niet de atletiek in. We proberen met de dag te leven, het maakt me niet uit wat Vaiana gaat doen. Wel vind ik het belangrijk dat ze iets aan sport gaat doen om fit te blijven. Maar of dat nu dansen of tennis is, dat moet ze zelf weten. Vivian deed vroeger aan taekwondo. Als ze zoiets wil, ook goed. Zelfverdediging kan nooit kwaad.”

Hebben moeder Esmé en Giovanni tot slot nog tips voor andere ouders? Om bijvoorbeeld toch naar de sportschool te gaan, ook al ben je moe? Esmé: “Soms ben ik ook moe, maar dan ga ik gewoon. Omdat ik weet: het is heel goed om te gaan en na afloop voel ik me goed. Dan ben ik trots dat ik toch ben gegaan, dat voelt zo lekker. Je moet het wel zelf willen, want als de wil er niet is, dan komt het er niet van. Maar sporten is, naast dat het goed voor je is, ook leuk. Je ontmoet nieuwe mensen, het is heel gezellig.”

Giovanni: “Ik heb nog een tip voor vaders: stel je zoon of dochter voorop. Besteed aandacht aan je kinderen. En besteed aandacht aan je vrouw, want ze hee het echt heel zwaar gehad. Doe leuke dingen. Maak plezier, heb lak aan wat anderen van je vinden en geniet van het leven.”

BEWEGEN MET NIJNTJE:

OUDERS ZIJN ZEER TEVREDEN

Nijntje wil de verbinding leggen tussen generaties en bewegen. Daarom in elke WIJ een interview met een bekende sporter en haar/zijn moeder of vader. Wist je dat nijntje in samenwerking met KNGU een nijntje beweegdiploma heeft? Dit speciaal ontwikkelde beweegprogramma voor kinderen van 2 t/m 5 jaar leert peuters en kleuters spelenderwijs de basisvormen van bewegen. Als beloning krijgen ze het nijntje beweegdiploma. Ouders waarderen zowel de kwaliteit van het programma als de variatie in het les- en beweegaanbod met het cijfer 8! dutchgymnastics.nl/beweegdiploma

©Mercisbv

41
INTERVIEW: FRANKE VAN HOEVEN. FOTOGRAFIE: ANOUK DE KLEERMAEKER.

HOOFD ROL OF BIJ ROL?

Mama verschoont, troost en regelt, papa zorgt voor het geld en maakt plezier. Het is het stereotype beeld van de verschillende rollen van ouders binnen het standaardgezin. Klopt dat beeld? Is het erg dat mama niet speelt en papa niet regelt? En mist een kind dan iets als het opgroeit zonder vader of moeder? Journalist

Karin Razeq dook in het onderwerp.

“Papa stoeit altijd met mij. Waarom doe jij dat niet?” Oeps. Ik slik even als mijn zoontje dit aan me vraagt terwijl ik gedachteloos op mijn telefoon zit te scrollen. Hij wilde met me spelen, maar ik was blij dat ik even rustig kon zitten en zei tegen ‘m dat-ie zelf mocht gaan spelen. Ik ga bij mezelf te rade. Stoei ik inderdaad nooit met ‘m? Als ik heel eerlijk ben: ja, het klopt wat hij zegt. Waarom doe ik dat eigenlijk niet? Het komt vaak niet in me op, realiseer ik me. Ik neem er ook simpelweg de tijd niet voor. Voor mijn gevoel ben ik altijd aan het zorgen en het regelen, en schiet stoeien of überhaupt spélen met m’n kinderen er regelmatig bij in. Ik voel me direct schuldig, leg mijn telefoon weg en pak ‘m beet op de bank om eens flink te ravotten. Hij giert het uit en ik vraag me direct af: waarom heb ik dit niet eerder gedaan?

Vaders versus moeders

’s Avonds zit ik nog eens rustig na te denken over dit opvoedvraagstuk. Ging mijn eigen moeder eigenlijk weleens met me spelen of stoeien? Ik kan het me niet herinneren. Het was vooral mijn vader die dat met ons deed. Vond ik dat erg? Nee, het was zoals het was. Híj nam die rol op zich, dus ik miste het niet. En mijn moeder nam weer andere rollen op zich, zoals het verzorgen, het troosten als ik verdrietig was, het huishouden en alle regeltaken.

Is dat toeval? En zijn deze rollen aangeleerd, of is dat echt iets wat de natuur zo geregeld heeft? Ik vraag het Krista Okma, pedagoge en adviseur Opvoeden & Opgroeien.

Volgens Krista is het waarschijnlijk een combinatie van ‘nature en nurture’. “Veel van dit soort gedragingen zijn aangeleerd. Maar omdat de oorsprong van het gedrag alweer zo lang geleden is, is het onderscheid tussen ‘nature’ en ‘nurture’ lastig te maken. Mannen zijn over het algemeen wat meer praktisch en pragmatisch; vrouwen wat meer verzorgend en invoelend. Met een mannelijk figuur doen kinderen vaak andere dingen. Denk aan gamen, voetballen en klimmen. Vrouwen doen over het algemeen rustigere activiteiten met hun kinderen – maar dit is heel gechargeerd gezegd natuurlijk.”

Zonder vader of moeder

Dat ik bepaalde dingen niet doe, of er anders naar kijk dan mijn partner, is helemaal niet erg volgens Kirsta. Integendeel. “Zolang je over de basisdingen één lijn trekt, is het voor de ontwikkeling van een kind ook goed om te leren dat de directe mensen om hem of haar heen een andere invulling geven aan de verzorging en opvoeding. Zo ziet het kind verschillende benaderingen en perspectieven, leert hij of zij dat er niet maar één manier of waarheid is én worden verschillende vaardigheden ontwikkeld.”

42
TEKST: KARIN RAZEQ.

Jullie rollen binnen het gezin

Dat is iets waar Tanja (35) en haar vrouw, als lesbisch koppel, juist weleens mee struggelen in de opvoeding van hun driejarige zoontje. Tanja: “Met twee moeders, met ook beiden echt wel een vrouwelijke energie, ben ik weleens bang dat hij een mannelijk rolmodel mist. Wij voeden ons zoontje samen op; de biologische vader is niet in beeld. Dat betekent dat ik soms bewust met hem ga voetballen, hoewel ik dat helemaal niet kan, omdat ik denk: dat moet-ie óók ervaren.” Hetzelfde geldt voor hoe ze uitdagingen in de opvoeding benaderen. “Wij zijn altijd opzoek naar de emotie of het probleem áchter de woedeaanval, in plaats van ons kind te straffen. Maar tegenwoordig ga ik soms juist wat ‘pragmatischer’ te werk – zoals ik van veel vaders hoor dat zij dat doen. Gewoon nú even luisteren en anders een gepaste straf. Mijn vrouw vindt overigens dat dat niet de juiste manier is. Maar wat ik van mijn heterovriendinnen hoor, hoort dat kibbelen over de aanpak er ook bij, haha!”

Ook gescheiden vader Mark (41) houdt er rekening mee dat zijn zoon (5) en dochter (3) de helft van de tijd een moeder missen. “Toen mijn ex-vrouw en ik nog samen waren, vervielen we al snel in oude rolpatronen. Ik bracht voornamelijk het geld binnen, zij verzorgde de kinderen. Tegelijkertijd werkte ze ook parttime en zie ik nu wel in dat dat te veel voor haar was. Ik heb er spijt van dat ik destijds niet meer de verzorgende rol op me nam en ik er vooral was voor ‘de leuke dingen’. Nu ik alles zelf moet doen op mijn dagen met de kinderen, ervaar ik dat het enorm veel werk is.” Markt probeert op de dagen dat hij zijn kinderen heeft, ook de rol van moeder op zicht te nemen. “Een praktisch voorbeeld hiervan is dat ik heb leren haren vlechten, zodat ook ik mijn dochter een mooi kapsel kan geven.”

Hechtingsfiguur of rolmodel

Krista vertelt dat veel lesbische koppels, homokoppels of alleenstaande ouders zich vaak wel bewust zijn van het feit dat er een mannelijk of vrouwelijk figuur in huis mist. “En dat is ook niet erg, want een hechtingsfiguur of rolmodel hoeft niet altijd een vader of moeder te zijn. Het kan ook een opa of oma zijn, een oom of tante, een grote neef of de (sport)lera(a)r(es). Als diegene maar ouder is en meer levenservaring heeft.” Vaak zie je dat deze persoon een wat prominentere rol in het leven van het kind gaat spelen.

“Sowieso is het belangrijk om als alleenstaande ouder een vangnet van meerdere hechtingsfiguren te creëren – alleen al zodat je zelf niet overbelast raakt.”

Communiceren kun je leren

Maar hoe zit dat dan wanneer je niet tevreden bent over de rolverdeling binnen het gezin? Zo hoor ik van veel moeders dat zij vinden dat ze veel te veel taken toebedeeld krijgen én vrijwel altijd de mental workload dragen. Krista: “Allereerst is het goed om je te realiseren dat vaders vaak écht wel graag zorgen. Maar ze moeten wel de kans krijgen. Bewust en onbewust worden ze regelmatig buitenspel gezet. Denk aan het kinderdagverblijf dat als eerst de moeder belt als het kind ziek is. Of de informatiefolders bij de verloskundige en op het consultatiebureau waarin vooral moeders afgebeeld worden. De maatschappij is over het algemeen zo ingericht dat moeders de zorgende rol krijgen toebedeeld.”

Omdat wij moeders tegenwoordig veelal werken, is het voor velen een onhoudbare situatie en lopen we massaal over. “Het belangrijkste hierin is: praat met elkaar”, aldus de pedagoge. “Als je ouders wordt, kom je vaak automatisch in een bepaalde rol- en taakverdeling terecht. Ieder doet waar hij of zij goed in is. Daarom is het goed om al voordat de baby er is, samen te overleggen over de verdeling. In alle drukte is dat vaak wat er bij inschiet. En blijf hierover ook praten. Want die ene taak kan toch meer tijd en energie vergen dat je van tevoren had bedacht. Of wellicht ontdek je dat je van andere taken meer energie krijgt. En vergeet niet: als je partner bepaalde taken op zich neemt, laat het dan ook écht los …”

43
‘Nu ik alles zelf moet doen met de kinderen, ervaar ik dat het enorm veel werk is’

MIJN ZWANGERSCHAP

“Mijn zwangerschap verliep heel goed. Ik had geen kwaaltjes en ik was in de laatste weken zelfs nog druk aan het verhuizen. Mijn buik was heel klein, daarom heb ik lang gewacht met het plannen van een fotoshoot, die ik uiteindelijk gemist heb.”

MIJN BEVALLING

“Ik ben bevallen met een keizersnede en ik heb daardoor maar een paar weeën gevoeld. De eerste keer dat ik Baran zag, was heel bijzonder. Ik was meteen verliefd! Wel hoop ik dat ik bij een volgende zwangerschap via de natuurlijke weg kan bevallen. Het lijk me mooi om dat ook mee te maken.”

DE EERSTE TIJD MET MIJN BABY

“De kraamweek was fijn en ik voelde me heel zeker als moeder, maar toen bleek uit de hielprik dat Baran een stofwisselingsziekte hee . Dat was ontze end schrikken en toen heb ik fl ink wat tranen gelaten.”

TEKST:
ELSELIEN VAN DIEREN. FOTO’S: PRIVÉ.

De keizersnede van Zeynep (34) was gepland, maar kwam tóch als een verrassing. “Ik was op een datum aan het wachten en had er nooit aan gedacht dat hij ook eerder zou kunnen komen.”

WAT VOORAF GING

“Mijn man en ik zijn binnen een jaar nadat we elkaar leerden kennen getrouwd. Daarna besloten we vrij snel om te proberen om zwanger te worden. Helaas ging dat niet zo snel als we hoopten. Ik heb een uterus didelphys, wat betekent dat ik een muurtje in mijn baarmoeder heb waardoor er twee kamers zijn. Ik dacht dat dit de reden was dat het niet lukte, maar tijdens een vakantie op Aruba bleek ik ineens toch zwanger. Hoewel het anderhalf jaar geduurd heeft, heb ik de hoop nooit verloren. Op de een of andere manier wist ik gewoon dat het zou lukken.”

MIJN ZWANGERSCHAP

“Ik heb een heel makkelijke zwangerschap gehad. Alleen in de eerste weken was ik wat vermoeid, maar ik was niet misselijk en heb ook geen rare cravings gehad. Mijn buik bleef heel klein, zelfs toen ik hoogzwanger was kon ik mijn eigen veters nog prima strikken. Wat mijn zwangerschap extra leuk maakte, was dat mijn schoonzus tegelijkertijd in verwachting was. We zijn heel close en het was geweldig om dit samen te kunnen delen.”

HOE HET BEGON

“Baran lag in een stuit, waarschijnlijk doordat hij vanwege de vorm van mijn baarmoeder weinig

ruimte had om te draaien. Ik zou daarom een geplande keizersnede krijgen en was op een datum aan het wachten. Ik had er nooit bij stilgestaan dat hij ook eerder zou kunnen komen. Ik ging die ochtend naar de schoonheidsspecialiste om mijn wimpers te laten doen, want ik had ’s avonds mijn zwangerschapsshoot gepland. Dat is er niet van gekomen, want toen ik de deur van de salon achter me dichttrok, braken mijn vliezen. Ik ben naar huis gereden, heb gauw wat babykleertjes ingepakt en mijn man gebeld. Samen zijn we naar het ziekenhuis gegaan.”

DE KEIZERSNEDE

“Als je een geplande keizersnede krijgt, moet je de echte weeën voor zijn. Ik heb twee of drie lichte weeën gehad, die voelden als menstruatiekrampen, en toen werd ik al aangekleed om naar de operatiekamer te gaan. Van de ruggenprik heb ik gelukkig niets gevoeld. Daarna knepen de artsen in mijn buik om te controleren of de verdoving werkte. Toen ik aangaf dat ik nog wel iets voelde, zeiden ze dat ze al vijf centimeter diep in mijn buik waren. Daarna werd er hard aan mijn buik getrokken om de baby eruit te krijgen. Omdat dit wel veel pijn deed, kreeg ik nog wat extra verdoving toegediend. Het ging allemaal razendsnel. Amper tien minuten nadat de operatie begonnen was, werd het doek

BEVALLING MIJN 45
‘Na amper tien minuten, kon ik zien hoe ze Baran uit mijn buik tilden’

‘Hoe vroe r de snijden , hoe s er t e ’

tussen mij en mijn buik naar beneden gehaald zodat ik kon zien hoe ze Baran uit mijn buik tilden.”

DE EERSTE KENNISMAKING

“Baran werd in een doek gewikkeld en aan mijn man gegeven. Hij hee hem aan me laten zien. Dat was zo’n bijzonder moment! Ik werk in de kinderopvang en zie elke dag baby’tjes. Ik had nooit verwacht dat het zo anders zou zijn, op je eigen kind ben je zó verliefd. Ik vind hem echt het allermooiste jongetje van de hele wereld. Baran was een beetje onderkoeld en werd daarom in de couveuse gelegd. Ik werd in de tussentijd gehecht en naar de uitslaapkamer gebracht. Helaas moest hij nog tot de nacht in de couveuse blijven. Dat ik hem niet meteen vast kon houden, vond ik moeilijk. Maar toen het wel mocht, voelde het meteen vertrouwd.”

MIJN GROTE STEUN

“Ik heb de hand van mijn man tijdens de bevalling helemaal fijngeknepen. Ik vond het zo fijn dat hij naast me zat en me steeds vertelde dat het allemaal goed zou komen. De eerste week na de bevalling hee hij vrij genomen zodat we samen voor Baran konden zorgen. De nachten heb ik altijd alleen gedaan en dat doe ik nog steeds, ik word sowieso snel wakker van geluid. Dus als ik toch wakker ben, kan ik Baran net zo goed voeden en verschonen. Helaas kwam mijn borstvoeding niet op gang, maar ik vind het eerlijk gezegd ook wel makkelijk met een fles. Nu weet ik precies hoeveel hij binnenkrijgt.”

DE KRAAMTIJD

“Ik geloof dat als jijzelf relaxed bent, je kind dat ook is. Onzeker heb ik me als moeder nooit gevoeld en Baran sliep al vanaf de eerste nacht in zijn eigen bedje. Met de kraamverzorgster was ik heel blij, ook

al werd mijn tijd gehalveerd vanwege de drukte. Want ook al weet ik door mijn werk al veel van baby’s, ze hee me toch wat nieuwe dingen geleerd en maakte heerlijke ontbijtjes. Intussen was het bij ons thuis een zoete inval. Ik heb een Turkse a omst en in mijn cultuur is het gebruikelijk dat de hele familie meteen langskomt. Dat vind ik heel gezellig. Van kraamtranen had ik geen last, maar helaas bleef onze kraamtijd niet zorgeloos. Twee dagen nadat Baran zijn hielprik had gekregen, werden we gebeld dat we naar het ziekenhuis moesten komen omdat hij de erfelijke stofwisselingsziekte PKU bleek te hebben. ‘Googel het niet en kom meteen langs’, zeiden de artsen. Dat heb ik natuurlijk toch gedaan. Kinderen met PKU zijn gezond bij de geboorte, maar kunnen de stof fenylaline - die je binnenkrijgt als je eiwi en eet - niet goed a reken. Als er teveel van dat sto e in het bloed zit, kan dat een ontwikkelingsachterstand veroorzaken. Gelukkig is daar medicatie voor die bij Baran heel goed aanslaat. Zijn bloedwaardes zijn perfect en het ziet er goed uit voor de toekomst, maar schrikken was het natuurlijk wel. We hadden allebei geen idee dat we dit gen bij ons dragen.”

DE BESNIJDENIS

“Als Baran vijf maanden oud is, wordt hij samen met zijn nee e besneden in een kliniek in Veenendaal. Vroeger werden jongens besneden als ze zes of zeven jaar oud waren, maar tegenwoordig kiezen veel ouders ervoor om het eerder te doen. Want hoe vroeger de besnijdenis, hoe sneller het geneest. En hij is zo klein, dat hij het zich niet zal herinneren. Sommige ouders organiseren een groot feest als hun zoon besneden is. Dat gaan wij niet doen, maar een mooie fotoshoot komt er wel. Die ben ik tenslo e tijdens mijn zwangerschap misgelopen.”

Meer bevallingsverhalen? Kijk op wij.nl/blogs/bevallen 46

Mijn man liep weg om een rolstoel voor me te halen. Ik beviel midden in de nacht op de stoep van het ziekenhuis Bana

IK HEB HEERLIJK ROND GEDOBBERD IN EEN BEVALBAD. ECHT EEN AANRADER! Sharon

Een naam kiezen moeilijk?

71% JA

Soms hilarisch, vaak ontroerend en vooral herkenbaar. Jullie reacties op facebook.com/wij en instagram.com/wij.insta over het (aanstaande) ouderschap.

Mijn favoriete eten tijdens mijn zwangeschap?

Kersen met mayonaise

Tijdens de bevalling: ‘Ik ben echt een slappe hap.’ Na de bevalling: ‘Ik ben toch best een krachtpatser.’

Relaxter bij een tweede? Absoluut, de eerste is het proefmodel waarmee je kan oefenen

Ik heb als juf een Luna (Luuna en Loena), Jamie (Jemie en Djemie), Michael (Miechael en Maijkel), etcetera.

En dan krijg ik een verontwaardigde blik als ik even niet meer weet wat de juiste uitspraak is

Ik wil ze niet alleen achter het behang plakken, maar achter goed isolerend en geluidwerend

behang

Soms lukt het om alles tegelijk schoon te krijgen, een half uurtje ofzo. Tot de kids uit school komen …

IK ZEG ALTIJD: ERIN WAS MAKKELIJKER DAN ERUIT Cherylyn

Ik ben naast mijn dochter in de supermarkt gaan liggen en heb keihard meegeschreeuwd. Ze heeft het daarna nooit meer gedaan Kim

Tegen de arts die mijn ruggenprik

zette: ‘Het is dat ik al getrouwd ben, maar ik zou je zo willen zoenen.’ Amy

Jessica
Ester Ik vind een bevalling een peulenschilletje in vergelijking met een kind opvoeden Karin
Rachel MOM TO MOM
47
MODE Prénatal VEST maat 56 t/m 116 vanaf € 18,99 Prénatal JEANS maat 56 t/m 116 vanaf € 18,99 Prénatal SWEATER maat 74 t/m 116 € 16,99 Prénatal JUMPSUIT maat 56 t/m 68 € 20,99 Prénatal BLOUSE maat 56 t/m 116 vanaf € 16,99 Prénatal BROEK maat 56 t/m 116 vanaf € 15,99 Kijk voor meer baby- en kinderkleding op prenatal.nl Prénatal SHIRT maat 56 t/m 116 vanaf € 11,99 Prénatal BODYWARMER maat 56 t/m 116 vanaf € 17,99 Prénatal BROEK maat 56 t/m 116 vanaf € 12,99 Prénatal SWEATER maat 56 t/m 116 vanaf € 15,99 Prénatal BROEK maat 56 t/m 116 vanaf € 12,99

Dino’s, ruffles en neutrale tinten. Met de nieuwe collectie van Prénatal is jouw kleintje klaar voor het najaar. De combinatie mogelijkheden zijn eindeloos, dus mix and match jouw eigen stijl.

MIX& MATCH

Prénatal SWEATER maat 56 t/m 116 vanaf € 14,99 Prénatal JEANS maat 56 t/m 116 vanaf € 18,99

Roxanne Vis is journalist en eindredacteur. Ze heeft samen met haar vriend Arne twee dochters, Lola (3) en Sophie (9 maanden).

Een ander soort vakantie

Vakantie, dat was doen waar je zin in hebt, en vooral ook genieten van het dolce far niente. Dat is er tegenwoordig niet meer bij. Uitslapen, lummelen, indommelen op een strandstoel? Nope. Met twee jonge kinderen doe je vooral waar zíj zin in hebben, en slapen blijkt helaas geen favoriete bezigheid van die van ons.

En waar ik vroeger prima maandenlang op reis kon gaan met één backpack, hebben we nu zo’n beetje onze hele inboedel verplaatst. Nog nooit eerder zijn we met zoveel spullen op vakantie gegaan. Toen we de schrikbarende hoeveelheid zagen opstapelen, realiseerden we ons dat het never nooit in onze – toch ruim bemeten – auto zou gaan passen. In allerijl schaften we een dakkoffer aan (gratis tip: wacht daar niet mee tot het allerlaatste moment of láát ‘m erop monteren, als je relatie je lief is) en wonderwel kregen we alles mee. En dan nog zat ik op de achterbank tussen twee autostoeltjes in gepropt, want de ruimte op de bijrijdersstoel hadden we hard nodig voor de zooi die we niet kwijt konden in de dakkoffer en de kofferbak.

Het aanvankelijke plan was om drie weken te gaan kamperen, maar nadat we hadden geboekt, bedachten we dat dat toch best een gedoe zou worden met een baby. Moesten we dan voor elk flesje en elk potje gaan hannesen met zo’n gasstelletje? En was zo’n aircoloze tent niet véél te warm voor Sophies middagslaapjes? Nee, het leek ons ineens een bijzonder slecht idee, dat kamperen. Bij de eerste camping konden we gelukkig nog omboeken naar een (belachelijk dure en aftandse) stacaravan. Bij de tweede camping kregen we een optie op een huisje in aanbouw waarvan het nog de vraag was of het af is. Camping drie heeft alleen kampeerplekken, dus daar zullen we toch echt moeten gaan kamperen in een eigen tent. Het gevolg was dus dat we dus absurd veel moesten meeslepen, zeker voor die laatste week.

Maar hé, nu zitten we wel lekker in Italië met alles wat we maar nodig kunnen hebben bij de hand. Lola heeft de tijd van haar leven en ziet in iedere campinggast een vriend; ze steekt tegen elke voorbijganger een verhaal af, of ze haar nu verstaan of niet. Sophie lacht nog meer dan ze normaal al doet, nu ze haar favoriete mensen de hele dag om zich heen heeft. De stapel boeken uitlezen die we tegen beter weten in hebben meegetorst gaat deze vakantie niet gebeuren, maar zoveel tijd met elkaar doorbrengen en herinneringen maken voor het leven is ook wat waard. Veel meer nog zelfs.

COLOFON

Hoofdredactie Mariska van der Kogel

Art direction & vormgeving Gabriëlle de Vries

Directeur/uitgever Marcel Bakker

Aan dit nummer werkten mee

Jannelies Blommaert | Karin Broeren

Elselien van Dieren | Irene van Engen

Franke van Hoeven | Anouk De Kleermaecker

Selien Koster | Marja van de Nes

Karen Razeq | Astrid Timmer

Renate Tromp | Roxanne Vis

Drukwerk

Senefelder Misset Doetinchem B.V.

Advertenties

Laura Beemsterboer en Nouchka Jonker contact@wij.nl

ISSN: 2589-0964

• Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Druk- en zetfouten voorbehouden.

Cadeaupakket WIJ

WIJ verschijnt 4x per jaar via controlled circulation aan zwangere vrouwen en moeders met een kind tot één jaar. Als je je hebt aangemeld voor de blije doos ontvang je tijdens je zwangerschap en totdat je kind één jaar oud is 4x per jaar het magazine WIJ. Heb je vragen? Stuur dan een e-mail naar consumentenservice@wij.nl.

Veranderingen in je woon- of gezinssituatie kun je wijzigen op Mijn.WIJ.nl.

Redactie

WIJ Special Media bv Postbus 2584 1620 EN Hoorn Graag ontvangen wij reacties op redactionele artikelen: redactie@wij.nl.

Het magazine WIJ is een uitgave van WIJ Special Media bv. Persoonsgegevens worden vastgelegd voor de toezending van het magazine WIJ. Je kunt je gegevens beheren op Mijn.WIJ.nl. Zie verder het privacystatement op WIJ.nl.

Op de cover

Cooper en Jimmie

Fotografie

Anouk De Kleermaeker

COLUMN ROXANNE 50

50 Kids t/m 17 jaar

KORTING %

ALL-IN al vanaf

€119 per persoon

17 Kids tot 3 jaar per kind ,50

De leukste all-in herfstvakantie!

Geniet optimaal van een onbezorgde herfstvakantie bij

All-inclusive Family Resort Preston Palace. Bekijk snel onze scherpe aanbiedingen!

Onbeperkt genieten van eten & drinken, vele unieke faciliteiten en ruime keuze in verschillende à la carte restaurants. Test de attracties van Boardwalk indoor kermis, plons in Riviera subtropisch zwemparadijs of laat je betoveren door de Magic Show. Volop entertainment voor het hele gezin. Allemaal all-in!

Boek vandaag nog op prestonpalace.nl/herfstvakantie

Laan van Iserlohn • 7607 PT Almelo • 0546 542 121 • info@prestonpalace.nl

Hoe bouw ik vaste voeding voor mijn baby op?

Bij het Voedingscentrum vind je antwoorden op eetvragen.

Op de website van het Voedingscentrum vind je praktische informatie en handige tips over gezonde voeding voor elke fase: gezond eten tijdens de zwangerschap, borst- en flesvoeding, eerste hapjes geven en eten voor je peuter. Check het op www.voedingscentrum.nl/zwangerenkind

Het Voedingscentrum heeft ook verschillende hulpmiddelen beschikbaar, bijvoorbeeld de inspiratiekaart voor oefenhapjes. Scan de QR-code en download de inspiratiekaart.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.