Magazyn c nr 13

Przyszłość zaczyna się dziś...

Program dla Śląska przypomina jak na razie barwny patchwork – s. 26–29 ROŚNIEMY W SIŁĘ Sławomir M. Suchoń, wiceprezes zarządu Węglokoks S.A. na temat perspektyw grupy kapitałowej.

70 LAT UZNANEJ MARKI CZW „Węglozby t” S.A . w lut ym tego roku świętował 70 -lecie swojej działalności.

ZWIEŃCZENIE DZIEŁ A Kompania Węglowa podpisała z Węglokoksem Kraj przedwstępną umowę sprzedaży kopalń „Bobrek” i „Piekary”.

KWIECIEŃ 2015 NR 2 (14)

MAGAZYN KORPORACYJNY

OFERTA NA WYNAJEM Centrum Konferencyjno-Administracyjno-Hotelowego przy ul. Pszczyńskiej 10 w Katowicach Pragniemy Państwu przedstawić ofertę wynajmu Centrum Konferencyjno-Administracyjno-Hotelowego zlokalizowanego w Katowicach przy ul.

Pszczyńskiej 10 – przy drodze krajowej nr 86 w kierunku na Bielsko.

Nieruchomość położona jest na 2 działkach o powierzchni całkowitej 21.841 m2 i składa się z następujących obiektów: 1. budynku biurowego „A” tzw. Willa Uthemanna (obiekt zabytkowy) składającego się z 4 kondygnacji o powierzchni użytkowej 1.125,06 m2 2. podziemnego łącznika „B” łączącego budynek „A” i „C” o powierzchni użytkowej 147,59 m2 3. budynku biurowego „C” składającego się z 5 kondygnacji o powierzchni użytkowej 2.182,87 m2 4. budynku „D” tj. wolnostojącej portierni o powierzchni użytkowej 13,90 m2.

Budynek „A”

Teren wokół obiektów określonych powyżej jest w całości ogrodzony, oświetlony i zagospodarowany drogami wewnętrznymi, parkingami – 196 miejsc, obiektami małej architektury – ławki parkowe, chodniki, zieleń ozdobna i zieleń parkowa.

Warunki najmu: Preferujemy wynajem całego obiektu lub odrębnie budynku „A” i „C”.

W ramach czynszu najemca ma zapewnione: obsługę techniczną i eksploatacyjną budynków, ochronę, serwis czystościowy, utrzymanie terenów zewnętrznych (lato–zima), dostęp do sal konferencyjnych, dostęp wind, do sieci informatycznej (telefon, internet, LAN).

Dostępne media: energia elektryczna, woda i odprowadzanie ścieków, gaz, telefon, internet, infrastruktura GSM.

Budynek „A” –wnętrze

W przypadku jakichkolwiek pytań prosimy o kontakt: • Jacek Szroborz tel. 32 207 27 44, e-mail: j.szroborz@weglokoks.com.pl • Alicja Janczak tel. 32 207 22 26, email: a.janczak@weglokoks.com.pl Budynek „A” –wnętrze

Budynek „C”

Budynek „C” –wnętrze

Budynek „C” –wnętrze

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

WITAMY

3

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy

P

rzyszłość Śląska zaczyna się dziś, a ściślej, zaczęła

Śląskich produkować nowoczesne wyroby, odpowiadające

się w dniu 7 stycznia br., kiedy to Premier Ewa

oczekiwaniom klientów. W dalszej części magazynu mogą

Kopacz powołała międzyresortowy zespół ds.

Państwo zapoznać się ze szczegółami tego przedsięwzięcia.

wzmocnienia potencjału przemysłowego Śląska

Od ponad 60 lat jesteśmy częścią Śląska, społeczności

(i Małopolski). Pani Premier zadeklarowała wów-

tego regionu. Ze społecznością lokalną łączy nas nie tylko

czas: Chcę, żeby na Śląsku biło serce polskiego przemysłu, a więc

wspólna historia, ale również wspólny cel – budowanie

ten program będzie takim dobrym wstępem do tego, żeby to centrum

lepszej przyszłości. Wierzymy,

przemysłowe, tutaj – na Śląsku powstało. Szerzej o programie

że nasze starania, w budowie

piszemy w dalszej części tego numeru.

nowoczesnego przemysłu na

W Węglokoksie wierzymy, że na Śląsku bije i nadal bić będzie serce polskiego przemysłu. Przemysłu nowo-

Śląsku, znajdą swoich naśladowców.

czesnego, innowacyjnego. Inwestycje realizowane przez firmy Grupy Kapitałowej Węglokoks idealnie wpisują się w ten obraz. Świetnym przykładem jest, powstający w gliwickiej HUCIE ŁABĘDY, nowy wydział produkcji rur, który prof. Jerzy Buzek, były Przewodniczący Parlamentu Europejskiego, określił jako element nowoczesnej

Zapraszam Państwa do lektury.

reindustralizacji regionu.

Jesteśmy przekonani, że elementem równie nowoczesnej reindustralizacji Śląska będą także nasze inwestycje w górnictwie węglowym. Naszym zdaniem, węgiel ma przyszłość, o ile będzie produkowany efektywnie i nowocześnie. Z takim przekonaniem, jedna z naszych spółek – Węglokoks Kraj, realizuje zamiar wejścia w bezpośrednią produkcję

Marzena Mrozik,

węgla, zawierając umowę przedwstępną z Kompanią Wę-

Redaktor naczelna

glową na zakup dwóch kopalń – KWK „Bobrek” i KWK

Rzecznik Prasowy Węglokoks S.A.

„Piekary”. Węglokoks Kraj chce w Bytomiu i Piekarach

C – M AG A Z Y N KO R P O R AC Y J N Y G R U P Y K A P I TA Ł OW E J W Ę G L O KO K S wydawca :

WĘGLOKOKS S.A. ul. Mickiewicza 29, 40-085 Katowice tel. +48 32 258 24 31 faks +48 32 251 54 53 www.weglokoks.com.pl

redaktor naczelna :

Marzena Mrozik tel. +48 32 207 20 70 m.mrozik@weglokoks.com.pl

przygotowanie, projekt graficzny i skład:

Press Kontakt Agencja Public Relations Michał Bartłomowicz

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

spis treści

4 WIADOMOŚCI

w numerze:

Z KRAJU . . . . . . . . . . . . 6 ZE ŚWIATA . . . . . . . . . . . 8 Z GRUPY . . . . . . . . . . . 10

12 15 16

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zwieńczenie dzieła Kopalnie „Piekary” oraz „Bobrek” trafią wkrótce do nowego właściciela. Kompania Węglowa podpisała z Węglokoksem Kraj przedwstępną umowę sprzedaży tych zakładów.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Podpisanie przedwstępnej, warunkowej umowy sprzedaży tzw. czterech zorganizowanych części przedsiębiorstwa Kompanii Węglowej.

Konsekwentnie rozwijamy się

. . . .

Rozmowa ze Sławomirem M. Suchoniem, Wiceprezesem Zarządu ds. Grupy Kapitałowej Węglokoks.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

.

Ważny etap programu naprawczego

Węglowa bessa trwa nadal Prezentujemy ogólną charakterystykę sytuacji na międzynarodowym rynku węglowym w I kwartale 2015 r.

. .

20

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

22

5

W oczekiwaniu na tłuste lata Rok 2014, dla największych koncernów węglowych na świecie był trudny. Choć udało im się utrzymać wysoki poziom produkcji węgla, to jednak znacząco spadły ceny tego surowca.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Śląski patchwork Cała Polska usłyszała o nim 7 stycznia br. Premier Ewa Kopacz, relacjonując przebieg stu dni swoich rządów, poinformowała o założeniach planu restrukturyzacji Kompanii Węglowej.

Jego uzupełnieniem miał być program osłonowy dla regionu śląskiego, redukujący skutki wygaszania nierentownych kopalń.

26

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

70 lat uznanej marki CZW „Węglozbyt” S.A., spółka zależna Węglokoks S.A., w lutym tego roku rozpoczęła 71 rok swojej działalności na krajowym rynku węgla.

30

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

wiadomości

6

J S W KO K S

JASTRZĘBSK A SPÓŁK A WĘGLOWA

Energetyczna inicjatywa

W oczekiwaniu na nowe otwarcie

20

wiadomości z kraju

A

gencja Rozwoju Przemysłu i JSW KOKS podpisały list intencyjny w sprawie budowy elektrociepłowni w miejscowości Radlin. Wartość inwestycji wyniesie ok. 185 mln zł. Strony zakładają, iż komercyjna eksploatacja elektrociepłowni rozpocznie się w drugiej połowie 2017 roku.

– Zgodnie z naszą strategią, obok restrukturyzacji, wspieramy także projekty rozwojowe i innowacyjne. Takim przedsięwzięciem jest budowa elektrociepłowni w Radlinie, która dzięki wykorzystaniu, do tej pory niezagospodarowanego gazu koksowniczego, pozytywnie wpłynie na środowisko naturalne – powiedziała Aleksandra Magaczewska, prezes Agencji Rozwoju Przemysłu.

Decyzja o budowie elektrociepłowni jest wypełnieniem jednego z priorytetów założonych w strategii Grupy Kapitałowej JSW, tj. zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego w oparciu o własne zasoby paliwowe. Elektrociepłownia w Radlinie, o mocy cieplnej 104 MWt, będzie zasilana gazem koksowniczym, co zapewni pełne zagospodarowanie gazu koksowniczego nadmiarowego, pozwoli uzyskać wyższą stopę zwrotu oraz poprawić konkurencyjność przedsiębiorstwa.

Wybudowany blok energetyczny zabezpieczy potrzeby Koksowni Radlin na ciepło technologiczne i energię elektryczną. Nadwyżki ciepła będą mogły również zabezpieczyć potrzeby na ciepło grzewcze Kopalni Węgla Kamiennego „Marcel” oraz Miasta Radlin. Nadwyżki energii energetycznej będą wprowadzane do sieci OSD Tauron Dystrybucja S.A. i sprzedawane odbiorcom zewnętrznym.

kwietnia ma zostać rozstrzygnięty konkurs na stanowisko prezesa Jastrzębskiej Spółki Węglowej, kilka tygodni po tym, jak do dymisji podał się Jarosław Zagórowski, który szefował JSW przez blisko osiem lat.

W następstwie ogłoszenia przez zarząd planu oszczędnościowego uzasadnianego potrzebą poprawy kondycji firmy (co było efektem spadających cen węgla koksowego), strona związkowa zainicjowała 28 stycznia br strajk. Jego efektem było czasowe wstrzymanie wydobycia w kopalniach JSW. Kluczowym postulatem związków stało się odwołanie prezesa spółki Jarosława Zagórowskiego, czego związkowcy domagali się już od dłuższego czasu.

Po burzliwych protestach, 16 stycznia Jarosław Zagórowski podał się do dymisji. W efekcie decyzja ta doprowadziła do podpisania porozumienia pomiędzy zarządem spółki a organizacjami związkowymi. Ma ono przynieść 400 mln zł oszczędności. Najbardziej bezprecedensowym rozwiązaniem, zawartym w wynegocjowanym porozumieniu, jest powiązanie wypłaty 14. pensji z wynikiem finansowym spółki.

W 2014 r. Jastrzębska Spółka Węglowa odnotowała stratę wynoszącą 657,1 mln zł. W pierwszej połowie 2015 roku spodziewany jest dalszy spadek poziomu cen, odreagowanie notowań surowca przewidywane jest na drugą połowę roku.

K ATOW I C K I H O L DING WĘGLOWY

Wspólna naprawa

W

Katowickim Holdingu Węglowym, zarząd spółki i większa część organizacji związkowych osiągnęła kompromis w sprawie programu naprawczego spółki na lata 2015–2020. Pod porozumieniem, dotyczącym programu, podpisały się organizacje związkowe reprezentujące 77% załogi. Powstrzymały się dwa związki zawodowe, Sierpień'80 i lokalna Solidarność'80 RP kopalni „Mysłowice-Wesoła”.

– Nie wszyscy podpisali, ale jednak zwyciężyły argumenty. Nawet ten duży związek, który powstrzymał się od podpisania porozumienia, wstrzymał swoją akcję protestacyjną – poinformował prezes zarządu KHW SA, Zygmunt Łukaszczyk – Rozmowy były twarde, trwały dwa miesiące, ale odbywały się w dobrej atmosferze.

Plan obejmuje szeroką restrukturyzację w spółce. Obejmuje kwestie techniczno-organizacyjne, zatrudnienia, majątkowo-kapitałowe i finansowe.

– Jak podpisaliśmy w porozumieniu ze związkami, w listopadzie ubiegłego roku, gwarantujemy wypłatę 14-tki na 4 marca tego roku i wypłatę marcową. Jednak bez porozumienia z bankami, już po 20 marca możemy stanąć wobec silnego zagrożenia naszej płynności finansowej – ocenił sytuację prezes Łukaszczyk.

Najbardziej widoczne, a przez to budzące emocje, części programu naprawczego, dotyczą przekazania do SRK ruchu „Mysłowice” kopalni „Mysłowice-Wesoła” oraz części ruchu „Boże Dary” kopalni „Murcki-Staszic”. Ważnym elementem planu naprawczego, uwzględniającym już nowy stan prawny, jest stwierdzenie że KHW nie przekaże (bądź jeśli będzie to nieodzowne z uwagi na stan prawny, przekaże w zakresie ograniczonym), koncesję na obecny obszar górniczy Bożych Darów. Równocześnie kontynuowanie będą starania o uzyskanie koncesji na wydobycie węgla z pokładów siodłowych (poniżej 1.000 m) w tamtym obszarze.

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

7

TAU RO N W YD O BYC I E

K ATOWICE

Spór o zarobki

Powrót do rozmów

19

D

marca w Tauron Wydobycie rozpoczął się spór zbiorowy na tle płacowym.

Związki zawodowe domagają się rozliczenia funduszu płac za 2014 rok i wypłacenia pracownikom różnic, jakie powstały w zarobkach po tym, jak pracodawca jednostronnie zmienił zasady rozliczania funduszu wynagrodzeń.

– Zarząd, bez konsultacji ze stroną związkową, zmienił reguły, które obowiązywały od kilkunastu lat, co spowodowało, że wynagrodzenia pracowników zostały uszczuplone – informuje Waldemar Sopata, przewodniczący Solidarności w ZG Sobieski. Związkowcy szacują, że w wyniku tej decyzji fundusz płac został pomniejszony o ok. 4 mln zł.

Niestety, podczas trzech spotkań, nie udało się osiągnąć porozumienia. 19 marca podpisany został protokół rozbieżności. Kolejne rozmowy odbędą się z udziałem mediatora, wyznaczonego przez resort pracy.

Zdaniem związkowców, jeżeli wcześniejsze zasady rozliczania funduszu wynagrodzeń nie zostaną przywrócone, sytuacja powtórzy się w 2015 roku. - Nie możemy na to pozwolić, to by dało zarządowi przyzwolenie na taki, a nie inny sposób postępowania. Kwestie płacowe są uzgadniane przez dwie strony, a jeżeli coś zostanie już uzgodnione, to pracodawca nie może jednostronnie tego zmieniać – mówi Waldemar Sopata.

ecyzją o powołaniu trzech zespołów roboczych, które mają przedstawić rozwiązania dotyczące bezpieczeństwa energetycznego kraju, struktury organizacyjnej kopalń oraz ochrony środowiska i bezpieczeństwa pracy, zakończyła się konferencja wznawiająca prace nad rządową strategią dla górnictwa węgla kamiennego. Uczestnikami kilkugodzinnych obrad byli przedstawiciele strony rządowej, pracodawców oraz organizacji związkowych, a miejscem dyskusji – Śląski Urząd Wojewódzki.

Zespoły mają 2 miesiące na przedstawienie rozwiązań. W ich skład wejdą przedstawiciele strony

społecznej, pracodawców, rządu i ekspertów.

Komentując przyjęte ustalenia, minister Wojciech Kowalczyk zaznaczył, że rząd chce jak najszybszego przyjęcia strategii, niezależnie od tak zwanego „kalendarza politycznego”.

Obecnie, obowiązująca strategia dla górnictwa wygasa z końcem bieżącego roku, stąd konieczność przygotowania nowego dokumentu rządowego, który wyznaczy podstawowe kierunki rozwoju polskiego sektora węglowego w kolejnych latach (2016–2020 z perspektywą do 2027).

S U ROWC E

Strategia do poprawy espół niezależnych ekspertów pod przewodnictwem prof. Jerzego Hausnera opublikował raport pt. „Polityka surowcowa Polski. Coś czego nie ma, a jest bardzo potrzebne”. W raporcie tym autorzy stwierdzają, iż Polsce brakuje spójnej strategii gospodarowania surowcami mineralnymi, a zwłaszcza skutecznej ochrony udokumentowanych, lecz niezagospodarowanych złóż.

– Polska przespała kilkanaście lat boomu surowcowego, korzystając na nim w stopniu umiarkowanym i wysoce nierównomiernym. Korzyści odniosło krajowe górnictwo metali (zwłaszcza miedzi), jednak jego ekspansja globalna – nie znajdując wsparcia ze strony polityki publicznej – była w dużej mierze ograniczona – zauważa prof. Hausner.

Państwa UE dystrybuują w skali światowej 3% surowców mineralnych, zużywając 20%. Unia zmuszona jest zatem importować od 60% do nawet 100% wielu z metali i surowców energetycznych. W 2030 r. deficyt surowców w UE ulegnie pogłębieniu, np. własnej ropy naftowej będzie tylko 12%, gazu 19%, a węgla tylko 34%.

Janusz Steinhoff uważa, że musi powstać dokument łączący politykę surowcową z polityką energetyczną. Stwierdził, iż bardzo ważna jest odpowiedzialna polityka fiskalna, która będzie wyważona, przewidywalna i długofalowa, dzięki czemu zachęci do poszukiwań i wydobycia surowców mineralnych.

KO P E X- E X- COA L

Radni za kopalnią

26

marca, na sesji Rady Gminy Przeciszów k. Oświęcimia, radni uchwalili „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Przeciszów”. To kolejny już krok w kierunku ostatecznej zgody radnych na budowę kopalni spółki Kopex-Ex-Coal.

Uchwała została przyjęta przytłaczającą większością czternastu głosów za, przy jednym przeciw. Zważywszy na wynik głosowania, ostateczna decyzja

powinna być raczej formalnością. Jednak na ostateczną zgodę należy poczekać do chwili, kiedy uchwalony zostanie plan zagospodarowania przestrzennego Gminy.

– Cieszy nas tak duże poparcie radnych Przeciszowa dla tej inwestycji – mówi Marek Uszko, prezes, odpowiedzialnej za budowę kopalni, spółki Kopex-Ex-Coal. – Utwierdza nas to w przekonaniu, że decyzja o inwestowaniu w Przeciszowie była słuszna. Nadal będziemy jednak przekonywać mieszkańców Przeciszowa i sąsiednich gmin do planu budowy kopalni.

wiadomości z kraju

Z

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

wiadomości

8

UKRAINA

Konflikt przyczyną katastrofy górniczej?

4

marca, w donieckiej kopalni im.

Zasiadki, nastąpił wybuch metanu, w wyniku którego 34 górników poniosło śmierć, a 14 zostało rannych.

Szczególnego dramatyzmu nadaje tej

tragedii tło polityczne. Jak informuje rosyjska agencja TASS na podstawie doniesień prokuratury separatystów, sąd samozwańczej Donieckiej Republiki Ludowej aresztował na dwa mie-

siące dyrektora przedsiębiorstwa, pod zarzutem z art. 248 kodeksu karnego DRL. Lider separatystów Aleksandr Zacharczenko podejrzewa, że tragedia jest wynikiem dywersji. Twierdzi tak, mimo iż kilka dni wcześniej zapewniał, że kopalnia im. Zasiadki znajduje się pod kontrolą państwa ukraińskiego.

Pewnie dlatego pilnują jej uzbrojeni separatyści, którzy w dniu wybuchu nie dopuścili też do akcji ukraińskich ratowników, przysłanych przez Kijów. Dopiero po upływie doby, swoją pomoc i „najnowocześniejszy sprzęt do poszukiwania i ratowania ludzi zaginionych w górnictwie”, przysłało do Doniecka Ministerstwo Obrony Cywilnej, Stanów Nadzwyczajnych

i Usuwania Skutków Katastrof (MczS) Federacji Rosyjskiej. Dodatkowo, służby prasowe Kremla wydały w czwartek oficjalny komunikat, że Putin chciałby udzielić pomocy rodzinom „poległych i poszkodowanych w kopalni górników”. Oprócz tego „złożył wyrazy współczucia rodzinom i bliskim górników, którzy zginęli i zostali ranni wskutek katastrofy w kopalni im. Zasiadki w Doniecku”. W tekście ani razu nie wymieniono nazwy państwa, w którym znajduje się kopalnia.

Jednocześnie prezydent Ukrainy Petro Poroszenko ogłosił czwartek, 5 marca, dniem żałoby narodowej w całym kraju. źródła: nettg.pl; rp.pl/wegiel

wicekanclerz stawia na odnawialne źródła energii i postanawia wesprzeć budowę energetycznych tras przesyłowych z północy Niemiec na południe kraju, gdzie jest na nią największe

zapotrzebowanie. Jednak i tu wicepremier spotyka się protestami, tym razem mieszkańców Bawarii, blokujących plany rozbudowy tej infrastruktury. źródło: wyborcza.pl

NIEMCY

Rezygnacja z węgla? wiadomości ze świata

S

ueddeutsche Zeitung podaje, że wicekanclerz, minister gospodarki Niemiec Sigmar Gabriel, zamierza od 2017 r. nałożyć na elektrownie węglowe, emitujące zbyt dużo CO2, dodatkową „opłatę klimatyczną”. Plany, kierowanego przez Gabriela, ministerstwa gospodarki i energetyki przewidują obniżenie do 2020 roku emisji do 290 mln ton CO2 (obecna emisja to 349 mln t.). Właściciele elektrowni mają więc do wyboru zamknięcie działal-

ności, ograniczenie produkcji energii lub zapłacenie „opłaty klimatycznej”.

Od 2020 roku wysokość opłaty ma wynosić od 18 do 20 euro za tonę CO2.

W przypadku przekroczenia emisji o 5 mln ton, elektrownia musiałaby zapłacić dodatkowo 100 mln euro. Jednak, według „SZ”, plany Gabriela napotkały na opór chrześcijańskich demokratów.

Ekspert CDU ds. energetyki Joachim Pfeiffer nazwał „opłatę klimatyczną” pomysłem absurdalnym. Jednocześnie

RO S J A

Otwarto największą kopalnię

W

rosyjskiej Republice Chakasji, na południu Syberii, otwarto największą kopalnię węgla kamiennego w historii tego kraju. Po osiągnięciu pełnych zdolności wydobywczych, kopalnia powinna dostarczać ok. 10 mln ton węgla rocznie. A ponieważ – jak informuje siberiantimes.com – rezerwy ma na 167 lat, Wiktor Zimin, przedstawiciel władz Chakasji, przewiduje rozkwit gospodarczy regionu, wzrost zamożności mieszkańców i ogólny dobrobyt. Może ma rację, bo jednocześnie na Syberii powstają dwa nowe porty węglowe, mające ułatwić Rosjanom dostęp do rynków azjatyckich, szczególnie do Chin, Japonii i Korei. źródło: nettg.pl

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

9

C Z E C HY

CHILE

Trzymają się mocno

Słońce nad Sierra Gorda

R

26

S TA NY Z J E D N O C ZO N E

Kontrowersyjne prawo

Z

wiązek zawodowy pracowników kopalń (United Mine Workers Union) i inne organizacje pracownicze w Zachodniej Wirginii protestowały przeciwko wprowadzeniu nowych przepisów o pracy i bezpieczeństwie w górnictwie.

Chodzi o ustawę senacką nr 357, likwidującą m.in. stanową Komisję ds. Silników Spalinowych, co ujednoliciło jednocześnie stanowe prawo środowiska z prawem federalnym. Mimo sprzeciwów organizacji pracowniczych – twierdzących, że kontrowersyjna ustawa narazi górników na niebezpieczeństwo, zwłaszcza w kontekście zabezpieczenia urządzeń transportowych w kopalniach – gubernator stanu Zachodnia Wirginia w USA Earl Ray Tomblin, nowe przepisy zatwierdził. Podkreślił on, że nowe pra-

wo pozwoli przedsiębiorcom górniczym na większą elastyczność i zwiększenie wydajności i konkurencyjności kopalń.

Podobnego zdania jest przewodniczący Towarzystwa Węglowego Zachodniej Wirginii Bill Raney, który twierdzi, że nowe prawo nie oznacza omijania zasad bezpieczeństwa w kopalniach, ale jest potrzebnym ich uaktualnieniem. Dzięki nowym technologiom, bezpieczeństwo dzisiaj jest zupełnie inne, niż 20 lat temu.

W Zachodniej Wirginii znajduje się najwięcej głębinowych kopalni węgla kamiennego w USA. W górnictwie zatrudnionych jest tu ponad 30 tys. osób, a roczne wydobycie wynosi 144 mln ton.

W kopalniach ginie tam kilka osób rocznie, za wyjątkiem roku 2010, gdy zginęło aż 35 górników. źródło: nettg.pl

marca br. wznowiono pracę w kopalni miedzi Sierra Gorda, na pustyni Atakama w Chile. 24-godzinny, przymusowy postój tego – należącego do KGHM International i hut korporacji Sumitomo – zakładu, spowodowany był kilkudniowymi, obfitymi ulewami, które odcięły od świata dziesiątki tysięcy mieszkańców, niszcząc infrastrukturę. Sytuacja wyglądała tak dramatycznie, że chilij-

ski rząd wprowadził stan wyjątkowy.

Polsko-japońska kopalnia miedzi nie była jedynym zakładem, wstrzymującym pracę – operacje górnicze przerwały też inne kopalnie zagranicznych koncernów w Chile. Warto dodać, że otwarta jesienią zeszłego roku Sierra Gorda, jest w trakcie rozruchu do osiągnięcia pełnej zdolności wydobywczej (obecnie około 75 proc.). źródło: nettg.pl

INDIE

Koniec świętych krów w Indiach?

11

marca br, pod zarzutami korupcji i przestępczej zmowy, dotyczącymi przyznawania koncesji na eksploatację odkrywkowych złóż węgla, przed specjalnym sądem, funkcjonującym przy indyjskim Centralnym Biurze Śledczym, stanął były premier Indii – Manmohan Singh (na zdjęciu). Z kolei 8 kwietnia, w tej samej sprawie, przesłuchany zostanie miliarder Kuamar Mangalam Birla. Już w ubiegłym roku Indyjski Sąd Najwyższy unieważnił wszystkie przydziały (218) złóż węgla z lat 1993–2010, (większość wyznaczonych za rządów Singha), argumentując, że dokonano ich w oparciu o arbitralne, nieprzejrzyste i niesprawiedliwe procedury.

Warto dodać, że to właśnie m.in. skandal węglowy przyczynił się do porażki partii Indyjski Kongres Narodowy w zeszłorocznych wyborach parlamentarnych. Obecny rząd premiera Narendry Modiego jest w trakcie ponownego przydzielania złóż węgla. źródło: nettg.pl

RYN E K E N E RG I I

Boom i... po boomie

J

ak wynika z raportu „Boom and Bust”, ogłoszonego przez amerykańskie organizacje pozarządowe Sierra Club i CoalSwarm – od 2010 r. na każdą otwieraną na świecie elektrownię węglową przypadają dwa obiekty, których projekt został skasowany lub odłożony na półkę. Tym samym kończy się – w ich ocenie – okres boomu węglowego.

Zdaniem dyrektora CoalSwarm – Teda Nace'a, dzieje się tak, bo inwestycje te są szczególnie wrażliwe na zmiany w postrzeganiu ryzyka, którym coraz częściej

stają się działania przeciw zmianom klimatu. Dlatego wiele krajów, również tych, uzależnionych od węgla – decyduje się na ograniczenie zużycia tego surowca.

Przykładem są Chiny, gdzie pomimo konsekwentnego wzrostu gospodarczego, w ubiegłym roku zużycie węgla spadło po raz pierwszy od 14 lat. Podobne tendencje można zresztą zaobserwować w Stanach Zjednoczonych i Unii Europejskiej. Wiele elektrowni jest systematycznie wyłączanych ze względu na wiek. Autorzy raportu wyliczyli, że w latach 2003–2014, moc zamykanych elektrowni, zlokalizowanych w UE i USA, o 22 proc. przekroczyła moce nowych obiektów opalanych węglem. źródło: rp.pl/wegiel

wiadomości ze świata

ozstrzygają się losy czeskiej kopalni Paskov. Komisja Europejska ogłosiła porozumienie, zawarte przed rokiem, pomiędzy rządem Republiki Czeskiej oraz spółką OKD/NWR, w sprawie finansowania kosztów wygaszania wydobycia w tej kopalni.

Wynika z niego, że likwidacja kopalni możliwa będzie po 2017 r., ale tylko w przypadku, gdy koniunktura na węgiel nie wróci. Do tego czasu spółka będzie działała na własne ryzyko ekonomiczne. Firma zobowiązała się do utrzymania zatrudnienia w kopalni na poziomie nie niższym niż 1800 pracowników etatowych, a w 2017 r. stan ten będzie mógł być obniżony do 1600. Po tym okresie rząd czeski przekaże 600 mln koron na pokrycie wydatków w sferze społecznej, w tym odprawy dla pracowników. Porozumienie zawiera gwarancje dla obydwu stron. Wygaśnie zaś, jeśli w ciągu trzech następujących po sobie kwartałów cena najwyższej jakości węgla koksującego spadnie poniżej 110 USD za tonę lub gdy czysty zysk kopalni za cztery następujące po sobie kwartały będzie w sumie dodatni. źródło: biznes.onet.pl

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

wiadomości

10

W Ę G LO KO K S

UOK i K

Konkurs na członka zarządu Zgoda na koncentracje

R

ada Nadzorcza Węglokoks S.A. ogłosiła w poniedziałek 30 marca, postępowanie kwalifikacyjne na stanowisko członka zarządu spółki i wiceprezesa zarządu ds. planowania i rozwoju. 23 kwietnia zostaną przeprowadzone rozmowy kwalifikacyjne z kandydatami na te stanowiska.

Kandydaci muszą spełniać wymogi określone dla członków zarządów spółek handlowych. Podczas rozmów kandydaci będą oceniani m.in. z wiedzy o zakresie działalności spółki oraz o rynku krajowym i zagranicznym, w którym działa spółka, a także ze znajomości uwarunkowań w handlu węglem wynikających z członkostwa Polski w Unii Europejskiej.

H U TA Ł A B Ę DY

Postępowanie konkursowe na członków zarządu

R

ada Nadzorcza HUTY ŁABĘDY S.A. wszczęła postępowania kwalifikacyjne na stanowiska w Zarządzie Spółki. Postępowanie konkursowe dotyczy następujących stanowisk: Prezesa Zarządu, Wiceprezesa Zarządu ds. Handlowych, Wiceprezesa Zarządu ds. Produkcji, Wiceprezesa Zarządu ds. Restrukturyzacji, Rozwoju i Nadzoru Właścicielskiego, Wiceprezesa Zarządu ds. Inwestycji.

Zgłoszenie wraz z kompletem dokumentów, należy składać w terminie do dnia 28 kwietnia 2015 roku. Rozmowy kwalifikacyjne z kandydatami spełniającymi warunki formalne zawarte w ogłoszeniu, zostaną przeprowadzone w siedzibie Spółki, od dnia 30 kwietnia. Szczegóły postępowania dostępne są na stronie www.hutalab.com.pl.

1

kwietnia, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał kilka decyzji, w których zgodził się na koncentracje przedsiębiorców. Dwie z nich otrzymała spółka Węglokoks.

Pierwsza decyzja dotyczy przejęcia Wspólnego Przedsiębiorstwa Energetycznego, kontrolowanego w 60 proc. przez Kompanię Węglową (pozostałe 40% udziałów posiadał Węglokoks SA). Jest to spółka holdingowa dla trzech podmiotów zależnych: Nadwiślańskiej Spółki Energetycznej w Brzeszczach, Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Rudzie Śląskiej oraz zależnego od niej Zespołu Ciepłowni Przemysłowych Carbo-Energia w Rudzie Śląskiej. Przedsiębiorcy prowadzą działalność w zakresie wytwarzania, przesyłu i sprzedaży energii cieplnej.

Analiza Urzędu wykazała, że pomiędzy uczestnikami koncentracji mogą zachodzić powiązania dostawca-odbiorca.

– Węglokoks, potencjalnie, może dostarczać węgiel energetyczny na potrzeby zakładów ciepłowniczych spółek, należących do WPE. Jednak udziały rynkowe uczestników koncentracji są nieznaczne, dlatego koncentracja nie stanowi zagrożenia dla konkurencji – czytamy w uzasadnieniu zgody.

Drugie z rozstrzygnięć, to zgoda na przejęcie przez Węglokoks Huty Pokój z Rudy Śląskiej. Przejmowana spółka zajmuje się produkcją wyrobów hutniczych, przede wszystkim blach i kształtowników walcowanych na gorąco, rur i kształtowników giętych na zimno, a także konstrukcji metalowych. Działalność uczestników koncentracji pokrywa się w zakresie produkcji i sprzedaży kształtowników giętych na zimno.

– Ten rynek, podobnie jak w przypadku innych wyrobów hutniczych, ma wymiar europejski, a udziały Węglokoksu i Huty Pokój w tak określonym rynku są niewielkie – informuje Urząd.

wiadomości z grupy

K ATOW I C E A I R P ORT

Głos ma pasażer

K

atowice Airport oddaje głos pasażerom – nagradzany na świecie system badania poziomu satysfakcji klientów HappyOrNot, został wprowadzony w najważniejszych strefach terminali pasażerskich A i B. Pyrzowickie lotnisko jest pierwszym w Polsce, które wykorzystuje system HappyOrNot jako narzędzie umożliwiające klientom terminali ocenianie jakości kontroli pasażerskiej oraz jakości obsługi w poszczególnych strefach lotniska. Badanie przeprowadzone jest w sposób intuicyjny dla klienta, a jednocześnie dający rzetelne wyniki osobom zarządzającym lotniskiem.

Jak to możliwe? HappyOrNot to bezprzewodowa konsola, której pulpit wyposażony jest tylko w cztery duże

przyciski – emotikony, za pomocą których klient może odpowiedzieć na załączone pytanie i określić stopień swojego zadowolenia. Na wszystkie pytania klient odpowie natychmiastowo, bez ankietera i w pełni anonimowo, naciskając jeden z czterech zachęcających do wciśnięcia guzików, a zadający pytanie otrzyma niespotykaną wcześniej liczbę informacji.

Wszystkie dane, zebrane za pomocą HappyOrNot, są przechowywane w chmurze i dostępne w formie gotowych raportów w panelu użytkownika lub wysyłanych za pomocą e-maila.

Poprzez pytanie pasażerów o ocenę poziomu obsługi, czystość i poziom satysfakcji z najczęściej używanych przez nich stref lotniska, udało się

uzyskać cenne informacje dotyczące codziennego funkcjonowania terminalu. Przekłada się to na poprawę i podwyższenie standardów obsługi pasażerów Katowice Airport oraz zwiększenie ich zadowolenia z czasu jaki spędzają w podróży. – Posiadanie, w gronie klientów, Katowice Airport

jest dla nas szczególnie cenne. Czujemy się szczęśliwi i dumni, że najnowocześniejsze lotnisko w Polsce, posiadające wysokie standardy obsługi klienta, wybrało system HappyOrNot w celu zweryfikowania i usprawnienia tychże standardów – mówi Grzegorz Popek, członek zarządu Retail Partner Polska.

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

11

W Ę G LO KO K S K R A J

Diamentowa spółka

W

ęglokoks Kraj, spółka zależna Węglokoks S.A., zajął pierwsze miejsce wśród średnich firm na liście regionalnej Diamentów Forbesa 2015 – liście przedsiębiorstw najszybciej zwiększających swoją wartość.

Diamenty Forbesa, to coroczne zestawienie przygotowane przez analityków Bisnode Polska, w porozumieniu z redakcją „Forbesa”. W zestawieniu brane są pod uwagę firmy, które osiągnęły przychody ze sprzedaży na poziomie co najmniej 5 mln zł, są rentowne, mają wysoką płynność bieżącą i nie zalegają z płatnościami.

Przedsiębiorstwa, spełniające wszystkie te warunki, muszą również wykazać się dodatnim wynikiem finansowym oraz wartością kapitałów własnych. Tegoroczna edycja listy Diamentów liczy 1716 firm w skali ogólnopolskiej.

Węglokoks Kraj, notując przeciętny wzrost wartości w latach 2011–2013 o 71,54 proc., zajął pierwsze miejsce w kategorii firm średnich, których roczna wartość przychodów wynosi 50–250 mln zł. Na liście ogólnopolskiej, firma uplasowała się na 27 miejscu.

– 2014 rok był jednym z trudniejszych w historii górnictwa węgla kamiennego.

Pomimo wielu zewnętrznych trudności, nasza firma wykonała przyjęte wcześniej założenia. Sprzedaliśmy ponad 750 tys. ton węgla, dzięki czemu rok 2014 zamknę-

liśmy dodatnim wynikiem finansowym. Warto podkreślić, że mimo zaostrzonej na rynku walki konkurencyjnej, udało nam się utrzymać nasze dotychczasowe rynki sprzedaży, a przypomnę, że Węglokoks Kraj sprzedaje swoje produkty odbiorcom przemysłowym – z pominięciem energetyki zawodowej – w tym zwłaszcza elektrociepłowniom, branży cukrowniczej czy chemicznej – podkreśla Krystian Kozakowski, prezes zarządu Węglokoks Kraj sp. z o.o.

Nawiązana współpraca

– Ta umowa może okazać się niezwykle ważna dla naszej firmy, ponieważ może nam otworzyć nowe rynki zbytu, na których chcemy zaistnieć z naszą ofertą – chodzi tu przede wszystkim o obudowy, które mogłyby być zainstalowane głównie w kopalniach rud miedzi – mówi Zenon Górniak, Prezes Zarządu HUTY ŁABĘDY S.A.

Chile jest jednym z najlepiej rozwiniętych gospodarczo krajów Ameryki Południowej. Podstawą gospodarki jest przemysł wydobywczy i przetwórczy. W ubiegłym roku koncern KGHM otworzył w Chile kopalnię Sierra Gorda. To największa polska inwestycja za granicą i czwarty, co do wielkości, górniczy projekt na świecie.

INTER BALT

Kompanijny przyczółek

H

UTA ŁABĘDY S.A. podpisała umowę z firmą Metal Project z Chile, na pośrednictwo w sprzedaży obudów górniczych na rynku południowoamerykańskim.

Rozmowy z chilijską firmą prowadzone były od kwietnia ubiegłego roku, a ściślej od udziału przedstawicieli Huty w misji gospodarczej polskich firm w Chile. Podczas misji, polscy menedżerowie odbyli wiele cennych spotkań biznesowych w Santiago oraz w Copiapo, które

jest sercem górnictwa podziemnego w Chile. Podczas jednego z takich spotkań, przedstawiciele HUTY ŁABĘDY nawiązali kontakt z firmą Metal Project, która m.in. świadczy specjalistyczne usługi dla chilijskiego potentata branży wydobywczej, firmy Codelco. Jesienią ubiegłego roku delegacja Metal Project gościła w Polsce, na zaproszenie HUTY ŁABĘDY. Efektem spotkań jest nawiązanie stałej współpracy pomiędzy firmami.

S

półka Inter-Balt, należąca do Grupy Kapitałowej Węglokoks, została operatorem handlowym autoryzowanego punktu sprzedaży bezpośredniej Kompanii Węglowej w Gdańsku.

Uruchomienie punktu, to inicjatywa Kompanii Węglowej ukierunkowana na zwiększenie konkurencyjności polskiego węgla, zwłaszcza tam, gdzie dotąd bardziej atrakcyjny cenowo był węgiel pochodzący z importu. Sytuacja ta w szczególności dotyczy rejonów północnej Polski.

Oficjalne otwarcie punktu sprzedaży nastąpiło w czwartek 19 marca.

W ofercie punktu jest przede wszystkim gruby sortyment, ale znajdują się w niej także ekogroszek i groszek.

Węgiel pochodzi z kopalń „Ziemowit”, „Jankowice” i „Chwałowice”.

Węgiel opałowy będzie w nim dostępny w takich samych cenach, jakie obowiązują w kopalniach należących do spółki.

wiadomości z grupy

H U T Y Ł A B Ę DY

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

Węglokoks Kraj przejmuje kopalnie

12

Zwieńczenie dzieła Kopalnie „Piekary” oraz „Bobrek” (do niedawna ruch KWK „Bobrek-Centrum”) trafią wkrótce do nowego właściciela. Kompania Węglowa podpisała z Węglokoksem Kraj przedwstępną umowę sprzedaży zakładów. Ostateczne sfinalizowanie transakcji ma nastąpić do końca

Węglokoks Kraj przejmuje kopalnie

kwietnia.

W

ęglokoks K raj, spółka należąca do Grupy Kapitałowej Węglokoks, od dłuższego czasu wyrażała zainteresowanie wspomnianymi kopalniami. Pierwsze rozmowy, dotyczące wówczas jedynie kopalni „Piekary”, zainicjowane zostały już ponad dwa lata temu. Węglokoks na początku 2013 r. zwrócił się do Kompanii Węglowej z propozycją stworzenia wspólnej spółki z wykorzystaniem, należącego do KW, Zakładu Górniczego Piekary. Do wspólnego przedsięwzięcia jednak ostatecznie nie doszło. Jednak kierownictwo Węglokoksu Kraj nie rezygnowało z planów przejęcia kopalni. Mało tego, coraz śmielej zaczęto w spółce myśleć o kupnie, sąsiadującej kopalni „Bobrek-Centrum” (szczególnym zainteresowaniem cieszył się ruch „Bobrek”). Zakładano, że nastąpi to w dalszej perspektywie. Jednak kilkanaście miesięcy później, kiedy okazało się, że sytuacja Kompanii Węglowej jest na tyle poważna, że w spółce tej zaczęto myśleć o zamknięciu niektórych zakładów, pojawiła się szansa przejęcia obu zakładów naraz.

– Widzimy możliwości wykorzystania potencjału obu kopalń – podkreślał już kilka miesięcy temu Krystian Kozakowski, prezes Węglokoks Kraj.

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

według wewnętrznego uzasadnione, dołączą do porozumienia. spółki celowej (SPV) kopalni W kwestii utworzonej „Piekary” przez Węgloprzyjękoks. to stanowisko, Trzecia grupa że zakład – to majątek ten trafinie do związany Spółki Restrukturyzacji z działalnością Kopalń, górniczą, gdzie z przeznaczeniem przejdzie program do naprawczy. likwidacji (sprzeJego daż majątku). wykonanie miało stać się podstawą doProgram sprzedaży miał zorganizowanych być przeprowaczęści dzony w dwóch kopalni na rzecz inwestorów. etapach. W pierwWiadomo szymjuż było etapie wówczas, 4 kopalnie, że tym inwestorem w których wydobycie dla „Piekar”jest będzie ekonomicznie Węglokoks Kraj. uzasadnione: Od tegoKWK czasu „Jankowice”, trwały intensywne KWK „Chwałowice”, rozmowy pomiędzy KWK Węglokoksem „RydułtowyKraj Anna”, KWKWęglową. i Kompanią „Marcel”O ile miałyścieżka trafić do spółki celowej sprzedaży KWK „Bobrek-Centrum” powołanej przez Węglokoks ruch „Bobrek” S.A. byłaNatomiast jasno określona kopalnie, w pow których wydobycie rozumieniu, o tyle rozmowy nie dotyczące jest ekonom iczn Piekar, w których ie uzasa uczestniczyła d n ione: Ktakże WK „Bobrek-Centrum”, Spółka RestrukturyzacjiKWK Kopalń, „Sośnizmieca-Makoszowy”, rzały powoli w kierunku KWK alternatywnego „Brzeszcze”, KWK „Pokój” sposobu sprzedaży miały tejtrafić kopalni. do SpółDuży ki Restruktur wpływ na to miała yzacji kwestia Węgla pomocyS.puA.

blicznejwygaszania w celu dla kopalń, mających w nich działalnotrafić do ści. Do SRK (Komisja Węglokoksu Europejska, S.A. miała póki zostać co, nie sprzedana określiła jednoznacznie KWK „Piekary”. swojego stanowiska w tej sprawie). Zarząd Węglokoksu Kraj skłaniał się zatem coraz bardziej do decyzji o bezpośrednim zakupie kopalni „Piekary” od Kompanii Węglowej.

– Uznaliśmy, że będzie to bardziej transparentna i optymalna biznesowa decyzja – podkreśla Andrzej Krzyształowski, wiceprezes ds. handlowych Węglokoksu Kraj. – Mamy przygotowany konkretny program restrukturyzacji, który pozwoli na to, by w bliskiej przyszłości kopalnia była rentowna i miała perspektywę funkcjonowania do mniej więcej 2030 roku.

Ostatecznie, zarządy Kompanii Węglowej oraz Węglokoksu Kraj, podpisały w czwartek 9 kwietnia br., przedwstępną umowę sprzedaży tzw. zorganizowanych części przedsiębiorstwa,

13

Węglokoks Kraj przejmuje kopalnie

R

Od tego ada Ministrów czasu sprawy 7 stycznia przybrały 2015 r. dynamicznego przyjęłatempa, Plan Naprawczy zwłaszcza dla po tym, jakKompanii premier EwaWęglowej Kopacz powołała S. A. pełnomocnika Przygotowany rządu ds.przez restrukturyPełnozacji górnictwa mocnika Rządu węgla ds. kamiennego.

Restrukturyzacji Węgla Wiadomo było, Kamiennego że bez radykalnych Wojciecha Kowalczyka. działań naprawczych, Kompania Węglowa – Dziś niealternatywa przetrwa jest trudnego jasna: plan okresu naprawczy albo upadłość. dekoniunktury.

W plan Nie ratowania możemy dopuścić do negatywnego największej polskiej scenariusza, spółki węglowej, jakim jest chaotyczna rząd wpisał nieupadłość tylko Węglokoks, likwidacyjnaale– ostrzegał także Węglokoks wiceminister Kraj. Kowalczyk.

Przyjęty na Znalazło to początku wyraz w porozumieniu stycznia plan przewidywał ws. planu naprawczego podział majątku dla Kompanii Kompanii Węglowej Węglowej, zawartego S.A. 17 na stycznia trzy grupy. br., Pierwszastroną między – kopalnie, rządową w których a związkami wydobycie nie jest ekonomicznie uzasadniozawodowymi. ne,Jeden trafiąz punktów do Spółki porozumienia Restrukturyzacji zaKopalń że kładał, S.A. KWK„Bobrek-Centrum” w celu wygaszenia działalności. ruch „Bobrek”, Drugazostanie – kopalnie, sprzedana w których na rzecz wydobycie Węglokoks jest Kraj ekonomicznie Sp. z o.o.,

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

14 JESTEŚMY SOLIDNYM INWESTOREM Krystian Kozakowski, prezes Węglokoks Kraj sp. z o.o.

Węglokoks Kraj przejmuje kopalnie

Uważam, że węgiel w Polsce ma przyszłość, o ile będzie produkowany efektywnie i nowocześnie. Węglokoks Kraj ma jasno zarysowany plan rozwoju w tym zakresie, który obejmuje modernizację kopalń w zakresie produkcji i sprzedaży nowoczesnych produktów, odpowiadających oczekiwaniom klientów na rynku. Mogę zapewnić pracowników kopalń „Bobrek” i „Piekary”, że jesteśmy solidnym inwestorem. Ostatnia nagroda – Diament Forbesa – tylko to potwierdza. Nie można było jej otrzymać przez przypadek, gdyż brana była pod uwagę kondycja firmy z ostatnich trzech lat. Nawet w ostatnim, trudnym dla branży węglowej roku, potrafiliśmy działać efektywnie i być konkurencyjni na rynku. Dlatego, że konsekwentnie trzymamy się wyznaczonego kierunku, a jest nim rozwój firmy. Mimo wielu trudności rynkowych, intensywnie inwestowaliśmy w swoją przyszłość, dopracowując z naszymi amerykańskimi partnerami technologię wzbogacania węgla i produkcję peletu węglowego. Duża w tym zasługa zaangażowania i kompetencji naszych pracowników, bo tak naprawdę, o konkurencyjności naszej firmy nie stanowią jedynie stosowane przez nas technologie wzbogacania węgla, ale przede wszystkim wiedza i umiejętności załogi. Ufam, że zakup kopalń „Bobrek” i „Piekary” nie tylko wieńczy realizację elementu strategii rozwoju Grupy Kapitałowej Węglokoks, ale jest otwarciem nowego rozdziału w historii naszej firmy.

wśród których znalazły się kopalnia „Bobrek” (wydzielona część kopalni „Bobrek-Centrum”) oraz kopalnia „Piekary”.

– Negocjacje z inwestorem były bardzo szybkie i efektywne, w związku z czym wybraliśmy alternatywny sposób sprzedaży kopalni „Piekary”, zakładający, że kopalnia nie zostanie wniesiona do Spółki Restrukturyzacji Kopalń, lecz bezpośrednio sprzedana Węglokoksowi Kraj. Transakcja doskonale wpisuje się w program restrukturyzacji Kompanii Węglowej, jak i w strategię inwestora – powiedział Krzysztof Sędzikowski, prezes Kompanii Węglowej.

– Podpisana umowa stanowi efekt bardzo twórczych i rzetelnych negocjacji. W warunkach transakcyjnych uzgodniliśmy wszystkie, istotne dla obu stron kryteria, w tym objęte porozumieniem z 17 stycznia. Jednocześnie jest to wybór optymalnego rozwiązania, stanowiącego o przyszłości i rozwoju obu kopalń i ich załóg. Zakup kopalń wieńczy realizację elementu strategii rozwoju Grupy Węglokoks, która zakładała m.in. bezpośrednie zaangażowanie w sektor wydobywczy, co stanowi naturalny proces rozwoju każdej

firmy handlowej – powiedział tuż po podpisaniu umowy Krystian Kozakowski, prezes zarządu Węglokoks Kraj.

Formalno-prawne przejęcie kopalń „Bobrek” i „Piekary” przez Węglokoks Kraj, nastąpi po spełnieniu wszystkich warunków określonych w umowie przedwstępnej, w tym uzyskaniu zgody

na zdjęciu:

Szyb kopalni „Piekary”

UOKiK-u oraz organów korporacyjnych obu podmiotów (Rad Nadzorczych oraz Walnych Zgromadzeń).

Strony zamierzają sfinalizować transakcję do końca kwietnia br. Warunki transakcji zostały ustalone w wyniku szczegółowych negocjacji.

Jakub Michalski

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

WĘGLOKOKS ROW

15

Z

arządy spółek Kompania Węglowa S.A. oraz Węglokoks Rybnicki Okręg Wydobywczy (spółki zależnej Węglokoks S.A.), podpisały, w poniedziałek 9 lutego br., przedwstępną, warunkową umowę sprzedaży tzw. czterech zorganizowanych części przedsiębiorstwa Kompanii Węglowej, wśród których znalazły się KWK „Rydułtowy-Anna”, KWK „Marcel”, KWK „ Jankowice” oraz KWK „Chwałowice”. Na podstawie zawartej umowy, Kompania Węglowa otrzymała od spółki Węglokoks ROW zaliczkę. Formalno-prawne przejęcie 4 rybnickich kopalń przez nowego właściciela, nastąpi po spełnieniu wszystkich warunków określonych

w umowie przedwstępnej, w tym zgód administracyjnych i korporacyjnych.

Podpisanie umow y jest etapem realizacji rządowego programu naprawczego dla górnictwa. W kolejnych etapach przewiduje się równoczesne przeniesienie pozostałych w Kompanii Węglowej kopalń, które przeznaczone są do nowej spółki celowej, stworzonej przez Węglokoks. W proces zaangażowane będą banki oraz obejmujący udziały nowi inwestorzy.

– To ważny etap procesu naprawy Kompanii Węglowej. Dalsze wdrażanie działań naprawczych polegać będzie na poprawie efektywności kopalń oraz budowie nowego, silnego podmiotu zdolnego do konkurowania na trudnym rynku węgla – powiedział

Krzysztof Sędzikowski, prezes Kompanii Węglowej.

– Dla spółki celowej Węglokoks Rybnicki Okręg Wydobywczy (Węglokoks ROW), podpisanie umowy oznacza finalizację procesu realizacji celu zasadniczego jej utworzenia, a jednocześnie konsekwentną realizację jednego z głównych celów strategii rozwoju spółki matki Węglokoks S.A. na lata 2010–2015, jakim jest bezpośrednie zaangażowanie w sektor wydobywczy. To kolejny ważny etap w kierunku wzmacniania całej Grupy Kapitałowej i jednocześnie niezwykle istotny krok w procesie restrukturyzacji całej branży węgla kamiennego w Polsce – podkreślił Jerzy Polok, Prezes Zarządu Węglokoks ROW.

WĘGLOKOKS ROW

Ważny etap programu naprawczego

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

w y wiad

16

Konsekwentnie rozwijamy się Rozmowa ze Sławomirem M. Suchoniem, Wiceprezesem Zarządu ds. Grupy Kapitałowej Węglokoks.

w y wiad

Grupa Kapitałowa Węglokoks systematycznie się rozwija, dokonując akwizycji kolejnych firm.

– Zgadza się. Kontynuujemy rozbudowę Grupy Kapitałowej i wychodzimy poza dotychczasową rolę operatora handlowego. Jest to kierunek budowy modelu biznesowego, który sprawdził się w przypadku kilku światowych potentatów, którzy rozwijali swój biznes od pozycji tradera. W ostatnim czasie dokonaliśmy kilku kluczowych akwizycji, które konsekwentnie wzmacniają nasz model biznesowy.

Dokonaliśmy m.in. zakupu kopalń od Kompanii Węglowej, dzięki czemu pozyskaliśmy źródło własnego węgla i tym samym zrealizowaliśmy kolejny kluczowy element strategii rozwoju Węglokoksu przewidzianej na lata 2010–2015, czyli wejście w sektor wydobywczy. Warto nadmienić, że w realizacji strategii nie koncentrujemy się wyłącznie na własnych celach. Jesteśmy aktywnym uczestnikiem procesu restrukturyzacji polskiego górnictwa.

Ten proces, a ściślej program naprawczy Kompanii Węglowej, realizowany przez naszego właściciela, jest mocno zakotwiczony w naszej strategii długoterminowej.

Ten proces, można rzec, przebiegał dwutorowo, bowiem obejmował dwa projekty.

– Owszem, jeden z nich polegał na powołaniu spółki Węglokoks Rybnicki

Okręg Wydobywczy, której celem był zakup od Kompanii Węglowej tzw. czterech zorganizowanych części przedsiębiorstwa Kompanii Węglowej, wśród których znalazły się KWK „Rydułtowy-Anna”, KWK „Marcel”, KWK „Jankowice” oraz KWK „Chwałowice”.

Ta operacja jest de facto pierwszym etapem realizacji rządowego programu naprawczego dla górnictwa. Kolejne etapy będą realizowane zgodnie z programem rządowym. Drugi projekt, który także wpisuje się w program naprawczy Kompanii Węglowej, polega na zakupie dwóch kopalń przez inną naszą spółkę zależną, Węglokoks Kraj. Podpisana z Kompanią Węglową umowa przedwstępna przewiduje, że na przełomie kwietnia i maja Węglokoks Kraj stanie się właścicielem KWK „Bobrek” i KWK „Piekary”.

Można powiedzieć, że Węglokoks odegrał w procesie restrukturyzacji kluczową rolę.

– Z pewnością istotną i wpisującą się w plan przyjęty przez naszego właściciela – Skarb Państwa. Projekty, umownie nazwane przeze mnie, Północnym (realizowany przez Węglokoks Kraj) i Południowym (realizowany przez Węglokoks ROW) były bardzo złożonymi i trudnymi projektami. Zespoły, które je realizowały miały szeroki program zadań i bardzo ambitny harmonogram na zamknięcie wszelkich spraw

aż do najmniejszego szczegółu. Dotychczasowe efekty udało się osiągnąć również poprzez to, iż wyprzedzająco w stosunku do listu intencyjnego zawartego z KW we wrześniu 2014 r., wykonaliśmy sporo analitycznych prac przygotowawczych. Tak czy inaczej udało się osiągnąć zamierzone cele w niemal ekspresowym tempie.

Pierwszy z projektów został zamknięty w styczniu br.; drugi w marcu br. Jest to wynik dobrej zespołowej pracy grup roboczych, składających się z pracowników spółki matki – Węglokoks S.A., spółek Grupy oraz wsparcia ekspertów zewnętrznych. Fakt, że dotychczasowe etapy projektów udało się zamknąć w tak krótkim czasie to zasługa ich ciężkiej pracy, za co im w tym miejscu pragnę serdecznie podziękować.

To nie jedyne akwizycje Grupy Kapitałowej Węglokoks. Urząd Ochrony Konkurencji i Klientów wydał zgodę na przejęcie przez Węglokoks Wspólnego Przedsiębiorstwa Energetycznego.

– Zgadza się. Otrzymaliśmy niedawno zgodę na przejęcie 100% udziałów Wspólnego Przedsiębiorstwa Energetycznego. Dotychczas 60% udziałów posiadała Kompania Węglowa, przy 40% udziale naszej firmy. Wspólne Przedsiębiorstwo Energetyczne to spółka holdingowa składająca się z trzech podmiotów zależnych: Nadwiślańskiej Spółki Energetycz-

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

nej w Brzeszczach, Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Rudzie Śląskiej oraz, zależnego od niej, Zespołu Ciepłowni Przemysłowych Carbo-Energia w Rudzie Śląskiej. Przed kilkoma miesiącami zdecydowaliśmy się odkupić od Kompanii Węglowej jej udziały w WPE, gdyż uznaliśmy, że z uwagi na obecną sytuację naszego Partnera formuła wspólnego przedsięwzięcia wyczerpała się. W ślad za zgodą UOKiK staliśmy się 100-procentowym właścicielem WPE i od tego momentu mogliśmy przystąpić do realizacji celów biznesowych, jakie stawialiśmy sobie wówczas, kiedy tworzyliśmy razem z Kompanią Węglową to przedsiębiorstwo. Dla przypomnienia dodam, że planowaliśmy wówczas tworzenie i realizację nowych projektów energetycznych. Mam tu głównie na myśli produkcję energii (w układzie tzw. trigeneracji, co oznacza jednoczesną produkcję energii elektrycznej, ciepła oraz mediów technologicznych, w tym zimna technologicznego) na bazie silników metanowych, wykorzystujących tenże gaz z niektórych kopalń Kompanii Węglowej. Celem wykorzystania w energetyce i ciepłownictwie metanu pochodzącego z węgla kamiennego jest produkcja taniej, a jednocześnie przyjaznej środowisku energii.

17

A jakie zmiany przechodzi filar hutniczy Grupy Kapitałowej Węglokoks?

Dokonując zakupu kopalń od Kompanii Węglowej pozyskaliśmy źródło własnego węgla i tym samym zrealizowaliśmy kolejny kluczowy element strategii rozwoju Węglokoksu przewidzianej na lata 2010–2015 czyli wejście w sektor wydobywczy. Warto nadmienić, że w realizacji strategii nie koncentrujemy się wyłącznie na własnych celach. Jesteśmy aktywnym uczestnikiem procesu restrukturyzacji polskiego górnictwa.

w y wiad

– Trwają obecnie intensywne prace przy budowie nowego Wydziału Produkcji Rur w HUCIE ŁABĘDY – największego i najnowocześniejszego zakładu produkcji rur zgrzewanych wzdłużnie w Polsce. Zakończenie inwestycji planowane jest na koniec tego roku. Jednocześnie prowadzimy prace analityczne związane z rozszerzeniem naszej dywizji hutniczej. Przed ich finalizacją nie chciałbym ujawniać szczegółów, ale z pewnością realizacja tych planów znacząco wzmocni pion hutniczy w Grupie. Nowy projekt może tworzyć, wraz z należącą do nas HUTĄ ŁABĘDY, udane połączenie z uwagi na komplementarność oferty handlowej, co może dać znakomity efekt synergiczny.

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

Grupa Kapitałowa WĘGLOKOKS

18

100% udziałów

WĘGLOKOKS

Rybnicki Okręg Wydobywczy

70% udziałów

100% udziałów

100% udziałów

WPE

42,49% udziałów

100% udziałów

59,38% udziałów

BIURO CENTRUM

100% udziałów

POLSKÉ UHLÍ (CZECHY)

100%

60%

WĘGLOKOKS SCANDINAVIA

POLKARBON

udziałów

(DANIA)

udziałów

(AUSTRIA)

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

Grupa Kapitałowa HUTA ŁABĘDY 96,99% udziałów

Wspomniał Pan o filarach: górniczym, hutniczym i energetycznym. Węglokoks szczyci się jeszcze jednym – logistycznym. Czy coś w tym względzie dzieje się ciekawego?

19

– Owszem. Kilka miesięcy temu wspólnie z PKP Cargo utworzyliśmy konsorcjum, którego celem jest zakup udziałów Portu Gdańskiego Eksploatacja w Gdańsku. Przedstawiliśmy mocną ofertę kupna PGE i jesteśmy gotowi do rozmów. Wspólnie z naszym partnerem posiadamy dobry plan w zakresie dalszego funkcjonowania i rozwoju PGE. Razem dysponujemy potencjałem finansowym i biznesowym, który jest najlepszym jego wsparciem. Liczymy na korzystne dla nas rezultaty.

Schemat przedstawiający spółki wchodzące w skład Grupy Kapitałowej Węglokoks i Grupy Kapitałowej HUTA ŁABĘDY

– Koncepcja budowy Grupy Kapitałowej Węglokoks materializuje się. Teraz musimy koncentrować się na działaniach związanych z jej wewnętrznym wzmocnieniem, realizacją biznes planów, jakie stały za decyzjami prowadzącymi do dokonanych akwizycji. W szczególności mamy znaczne zadania związane z wygenerowaniem efektów, jakie tkwią w potencjale Grupy. Dotyczy to nie tylko powiązań na poziomie spółek Grupy, ale także pomiędzy profilami biznesowymi lub jak to zostało nazwane – dywizjami.

Nadchodzi czas doskonalenia modelu i pełnej finalizacji rozpoczętych projektów.

Na pewno największym z nich jest projekt związany ze spółką Węglokoks ROW. Na pewno ważnymi zadaniami są prace nad integracją przedsięwzięć hutniczych oraz rozwojem filaru energetycznego Grupy.

Niemniej, to co dotychczas udało nam się zbudować już nabiera właściwego kształtu. Coraz lepiej widać, że wszystkie gałęzie biznesowe, reprezentowane w Grupie, są mocno ze sobą powiązane: handel węglem, produkcja energii, hutnictwo i logistyka, a udział Grupy w wypracowanym wyniku firmy, będzie zwiększać się z każdym rokiem.

rozmawiała:

Marzena Mrozik

w y wiad

Powoli zatem dojrzewają, umownie nazwane, dywizje – węglowa, hutnicza, energetyczna czy logistyczna. Jaki jest ich dalszy kierunek rozwoju?

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

komentarz

20

Węglowa bessa trwa nadal J

e r z y

G

a l e m b a

Prezentujemy ogólną charakterystykę

sytuacji na międzynarodowym

Dyrektor Biura Analiz Strategicznych i Rynkowych WĘGLOKOKS S.A.

k o m e n t a r z e k s p e r c k i

P

oczątek nowego roku przyniósł dość zaskakujący spadek cen węgla energetycznego na rynkach międzynarodowych. W lutym ceny węgla energetycznego nieco wzrosły, ale w marcu nastąpił ich kolejny spadek. Wśród głównych czynników, które determinowały międzynarodowy rynek węgla energetycznego w I kwartale br., wymienia się powszechną nadpodaż węgla oraz zdecydowanie mniejsze jego zużycie.

W przypadku cen węgla koksowego typu hard oraz semi-soft odnotowano nieznaczne korekty w dół w I kwartale br. Ceny węgla typu PCI nie uległy zmianie.

RYNEK WĘGLA ENERGETYCZNEGO EUROPA Jeszcze na początku stycznia cena węgla energetycznego, notowanego na bazie CIF ARA (za 6 000 kcal/kg*) wynosiła 67 USD/t. Jednakże z tygodnia na tydzień cena ta ulegała systematycznemu spadkowi i w końcówce miesiąca wynosiła 57 USD/t.

W ostatecznym rezultacie, średniomiesięczny indeks węglowy za styczeń osiągnął wartość 59 USD/t i był o 12 USD/t niższy od średniomiesięcznego notowania za grudzień 2014 roku. Za tak znacznymi spadkami cen kryły się spore zapasy, zgromadzone w portach ARA oraz zdecydowanie niższe zuży-

rynku węglowym w I kwartale 2015 r.

cie węgla spalanego w europejskich elektrowniach.

Trzeba też zaznaczyć, że w tym samym czasie następowały kolejne obniżki cen ropy naftowej oraz gazu ziemnego.

W lutym, sytuacja nieco się zmieniła, ze względu na pogorszenie warunków pogodowych oraz czasową zwyżkę cen ropy i gazu. Średniomiesięczny indeks węglowy wzrósł o prawie 3 USD/t w relacji do poprzedniego miesiąca i wyniósł 61,90 USD/t.

W marcu można było znów zauważyć systematyczny spadek cen węgla energetycznego, ale skala tych zmian była nieznaczna. Ostatecznie średniomiesięczny indeks węglowy za marzec osiągnął poziom 61 USD/t (vide wykres).

Najnowsze dane statystyczne dotyczące roku 2014, zmuszają nas do dokonania korekty wielkości importu węgla w niektórych krajach europejskich, podanych w poprzednim wydaniu Magazynu C. Z danych tych wynika, że Niemcy zaimportowały 42 mln ton węgla energetycznego (2 mln więcej).

Oznacza to wzrost o 5% w relacji do roku poprzedniego. Podobnie Hiszpania – zwiększyła swój import węgla energetycznego w roku ubiegłym do 13 mln ton, co oznacza wzrost o 2 mln ton w stosunku do 2013 roku.

Włochy, znaczący importer węgla energetycznego, sprowadziły 16 mln ton tego węgla (bez zmian w relacji do roku poprzedniego).

Średniomiesięczne ceny węgla energetycznego w wybranych rejonach świata (IV 2014–III 2015) USD/t 89,00 84,00 79,00 74,00 69,00 64,00 59,00 54,00

IV 2014 V 2014 VI 2014 VII 2014 VIII 2014 IX 2014 X 2014 XI 2014 XII 2014 I 2015 II 2015 III 2015

CIF ARA

FOB Richards Bay RPA

FOB porty Australii

FOB Puerto Bolivar

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

Wielka Brytania i Francja zmniejszyły swój import węgla energetycznego, odpowiednio o 7 mln ton i 4 mln ton, co w konsekwencji miało wpływ na globalną ilość węgla, sprowadzonego na rynki europejskie.

AUSTRALIA Na początku roku, w całym rejonie Azji–Pacyfiku, odnotowano mniejsze zapotrzebowanie na węgiel w sektorze energetycznym. Z dostępnych danych wynika, że w całym 2014 roku Chiny, po wprowadzeniu administracyjnego ograniczenia importu, obniżyły jego wielkość do poziomu 199 mln ton węgla energetycznego (spadek o prawie 5% w relacji do roku poprzedniego). Zaznacza się, że mniejsze zapotrzebowanie na węgiel energetyczny było wynikiem zwiększenia udziału produkcji energii

ze źródeł odnawialnych oraz gazu ziemnego. Tendencje spadkowe w zakresie zmniejszenia zużycia węgla były widoczne w Chinach, również w I kwartale br.

Opisana wcześniej sytuacja rzutowała na notowania australijskiego średniomiesięcznego indeksu dla węgla energetycznego, który w styczniu osiągnął wartość 60,90 USD/t FOB porty Australii i był o prawie 1,5 USD/t niższy od notowań w grudniu 2014.

W lutym nastąpił wzrost średniomiesięcznego indeksu o ponad 5 USD/t do 66,70 USD/t. W marcu indeks ten obniżył się do 62,00 USD/t FOB porty Australii (vide wykres).

KOLUMBIA Orzeczeniem Sądu Konstytucyjnego, kolumbijski przewoźnik kolejowy otrzymał nakaz wstrzymania nocnych przewozów węgla. Decyzja sądu spowodowała poważne zaniepokojenie ze strony odbiorców węgla kolumbijskiego, ponieważ obawiano się znacznego zmniejszenia dostaw węgla do portów załadunkowych. W rzeczywistości dostawy były niższe, ale nie wpłynęło to

Rozwój cen referencyjnych węgla koksowego w ramach kontraktów zawartych z producentami węgla z na bazie FOB porty Australii USD/t

180,00

130,00

80,00 2013

II kw.

2013 III kw.

2013 IV kw.

Węgiel typu hard (HCC)

2014 I kw.

2014 II kw.

2014 III kw.

Węgiel typu semi-soft (SS)

2014 IV kw.

2015 I kw.

Węgiel typu PCI

na wielkość kolumbijskiego eksportu do Europy. Coraz częściej pojawiają się opinie, że kolumbijski przewoźnik jest w stanie zorganizować przewozy do portów tak, aby nadrobić zaległości w dostawach węgla Średniomiesięczny indeks dla węgla kolumbijskiego wynosił w styczniu 55 USD/t FOB Puerto Bolivar i był o 11 USD/t niższy od tej wartości z grudnia ub.r. W lutym i marcu średniomiesięczny indeks dla ww. węgla, wynosił odpowiednio 57,70 USD/t i 57,20 USD/t FOB Puerto Bolivar.

RYNEK WĘGLA KOKSOWEGO Nadpodaż oraz niski popyt na węgiel koksowy, to nadal główne czynniki decydujące o poziomie cen tego węgla. Na I kwartał 2015 roku, cena referencyjna dla węgla koksowego typu hard wynosiła 117 USD/t i była o 2 USD/t niższa od ceny obowiązującej w IV kwartale 2014 roku. Cena dla węgla typu semisoft obniżyła się do 86 USD/t porty Australii, tj.: o 2 USD/t w stosunku do IV kwartale ub.r. Nie uległa natomiast zmianie cena węgla typu PCI w I kwartale br. i wynosiła 99 USD/t FOB porty Australii (vide wykres).

Nie ma niestety optymistycznych prognoz dla węgli koksowych. Wcześniejsze przewidywania , które zakładały zwyżkę cen już w bieżącym roku, zostały zrewidowane. Być może, zmiana cen nastąpi dopiero w 2016 roku. Według niektórych opinii, ceny węgla koksowego typu hard w roku 2015 będą oscylować wokół poziomu 116 USD/t FOB porty Australii. Dopiero w latach 2016 i 2017 mogą osiągnąć poziom odpowiednio 125 USD/t i 130 USD/t FOB porty Australii. *) Ceny węgla energetycznego w całym tekście niniejszego artykułu dotyczą kaloryczności 6000 kcal/kg NAR

k o m e n t a r z e k s p e r c k i

REPUBLIKA POŁUDNIOWEJ AFRYKI. W styczniu br. ceny węgla energetycznego, podobnie jak w Europie, miały tendencję spadkową. Średniomiesięczny indeks dla węgla z RPA wynosił 60,70 USD/t FOB Richards Bay i był o ponad 5 USD/t niższy od notowania z grudnia ub.r. Na bardziej umiarkowaną skalę spadku cen miała niewątpliwie wpływ zapowiedź firmy Glencore, o redukcji wydobycia węgla w jednej ze swych kopalń, co w rezultacie odwróciło tę tendencję.

W lutym, średniomiesięczny indeks wzrósł do 63,10 USD/t, ale w marcu spadł ponownie do 61 USD/t FOB Richards Bay (vide wykres).

21

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

rynek węglow y w świecie

22

W oczekiwaniu na tłuste lata

Rok 2014, dla największych koncernów węglowych na świecie był trudny: choć udało im się

rynek węglowy

utrzymać wysoki poziom produkcji węgla, to jednak znacząco spadły ceny tego surowca.

Długoterminowe prognozy dla światowego rynku węgla są jednak optymistyczne.

N

a międzynarodowych rynkach jest duża nadpodaż węgla energetycznego, co przekłada się na spadek cen w dolarach. Bardzo ważnym czynnikiem dla producentów węgla z poszczególnych państw, są kursy walut wobec dolara. Umocnienie się dolara wobec walut państw eksportujących węgiel powo-

duje, że nawet gdy w dolarach ceny węgla spadają, to w przeliczeniu na waluty krajowe – rosną (lub nie spadają aż tak bardzo, jak w dolarach). Najbardziej jest to widoczne w przypadku Rosji, gdzie przed kryzysem ukraińskim jeden dolar kosztował ok. 30 rubli, a pod koniec roku 2014 było to już blisko 75 rubli. Rosyjscy eksporterzy więcej zyskali

na przeliczniku walutowym, niż stracili na spadku cen węgla w dolarach – mówi Urszula Lorenz z Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk.

Pomimo nadpodaży, największe światowe koncerny węglowe w roku 2014 radziły sobie dość dobrze, niektóre

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

Wszyscy producenci z nich utrzymały poziom produkcji z lat poprzednich, inne nawet go zwiększyły.

Problemem są jednak spadające ceny węgla.

SŁABA KONDYCJA ŚWIATOWEJ GOSPODARKI UDERZA W WĘGIEL Amerykański koncern Peabody Energy (działający jednak w 25 krajach) zwiększył produkcję węgla kamiennego z 222,4 mln ton w 2013 r., do 227,2 mln ton w roku 2014. Sprzedaż była jeszcze większa, i w roku 2014 wyniosła 249,8 mln ton.

Peabody przyznaje, że w 2014 r. światowy rynek węgla został osłabiony przez

walczą o przeżycie i wiedzą, że jeśli na dużej masie wydobywanego węgla obniżą jednostkowe koszty wydobycia, to są w stanie wytrzymać niższe ceny rynkowe.

Glencore ocenia, że w 2014 r. poziom popytu na węgiel, na kluczowych rynkach dla tego koncernu, w tym w Turcji, Indiach oraz Korei Południowej, był stabilny i taki też pozostanie w roku 2015 i latach następnych.

Koncern wskazuje, że znaczący wpływ na zapotrzebowanie na węgiel w Europie miała niska cena gazu ziemnego. Na europejskim rynku, w minionym roku pojawiło się mniej węgla ze Stanów Zjednoczonych.

WYDOBYCIE ZE STRATAMI Z analiz Glencore wynika, że choć zwiększył się eksport węgla z Indonezji, to wiele tamtejszych kopalń pracuje ze stratami. Zwiększyła się także podaż węgla z Rosji, której sprzyja znaczące osłabienie rubla wobec dolara. Dostawy z innych państw, takich jak Kolumbia, Republika Południowej Afryki oraz Australia, pozostawały przez cały rok 2014 na stosunkowo niezmiennym poziomie.

Dobre wyniki za miniony rok, przedstawił również koncern BHP Billiton.

Produkcja węgla energetycznego przez BHP Billiton w roku 2014 wyniosła 73 mln ton, i była taka sama, jak w roku 2013. Warto jednak odnotować aż 20 proc. wzrost produkcji węgla koksowego przez BHP Billiton, do poziomu 45 mln ton. Koncern wskazuje, że kilka jego kopalń, jak australijska New South Wales Energy Coal oraz kolumbijska Cerrejón, zanotowały rekordowy poziom wydobycia. Dla odmiany, zmniejszyła się produkcja w Energy Coal South Africa w RPA oraz w kopalni Navajo w Stanach Zjednoczonych, co było spowodowane wyłączeniem trzech, z pięciu bloków energetycznych w elektrowni Four Corners, gdzie trafia węgiel z tej kopalni.

ZBYT WOLNA REAKCJA NA OTOCZENIE RYNKOWE Inny wielki koncern surowcowy, Rio Tinto, w 2014 r. wydobył 21,8 mln ton węgla energetycznego i był to nieznaczny spadek w stosunku do roku 2013, kiedy produkcja sięgnęła 22,9 mln ton.

Ubiegłoroczna produkcja była za to wyższa niż w roku 2012, kiedy wyniosła 20,6 mln ton.

23

rynek węglowy w świecie

ograniczenie importu, a zmniejszenie globalnych prognoz wzrostu gospodarczego doprowadziło do znacznej przeceny surowców, w tym węgla. Z kolei w Stanach Zjednoczonych, duże zużycie węgla w pierwszych miesiącach 2014 r. zostało następnie ograniczone. Wpływ na spadek cen węgla na tamtejszym rynku, miał stosunkowo łagodny klimat i niższe ceny gazu ziemnego.

Wydobycie węgla w minionym roku zwiększył także inny światowy gigant, czyli koncern Glencore. Całkowita produkcja węgla Glencore w r. 2014 była na poziomie 146,3 mln ton, co było o 6 proc. (czyli 8,2 mln ton) więcej, niż w roku 2013. Jak wyjaśnia koncern, wzrost wydobycia był głównie efektem wzrostu wydajności i zwiększonych dostaw z australijskich kopalń. Warto jednak zaznaczyć, że przez trzy tygodnie, na przełomie grudnia 2014 r. i stycznia 2015 r., australijskie kopalnie koncernu były zamknięte, z powodu nadprodukcji węgla na światowym rynku. Glencore ograniczyło także wydobycie węgla w swojej spółce Optimum w Republice Południowej Afryki (RPA).

Trudna sytuacja na rynku surowców, nie tylko węgla, spowodowała, że w roku 2015 Glencore postanowił ograniczyć inwestycje, z ok. 7,9 mld dolarów (jak zapowiadał wcześniej), do ok. 6,5–6,8 mld dol.

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

24

W roku 2018, węgiel będzie najpowszechniej stosowanym surowcem energetycznym na świecie,

rynek węglowy w świecie

wyprzedzając tym samym ropę naftową.

Koncern również podkreśla trudne warunki działalności. Rio Tinto zwraca uwagę, że spadki cen węgla energetycznego i koksowego rozpoczęły się już w roku 2013 i były kontynuowane w roku 2014. W efekcie, ceny węgla energetycznego były najniższe od 5 lat, a ceny węgla koksowego były najniższe od 7 lat.

W ocenie Rio Tinto, producenci węgla zbyt wolno reagują na otoczenie rynkowe, zwłaszcza na to, co się dzieje w Chinach. W marcu 2015 r., przedstawiciele chińskiego ministerstwa przemysłu zapowiedzieli, że Chiny do 2017 r. ograniczą zużycie węgla o ponad 80 mln ton, aby zmniejszyć zanieczyszczenie powietrza. Do roku 2020, zużycie węgla ma spaść o ok. 160 mln ton.

INDONEZJA I CHINY TRZĘSĄ RYNKIEM WĘGLA Urszula Lorenz z IGSMiE PAN wyjaśnia, że jednym z krajów odpowiedzialnych za spadek światowych cen węgla energetycznego jest Indonezja,

która od 2006 r. jest największym jego eksporterem na świecie.

Pomimo niskich cen, niektóre kraje są pod dużą presją konieczności eksportu węgla. Tak jest m.in. w przypadku Australii, gdzie górnictwo jest bardzo znaczącą gałęzią gospodarki, w której w ostatnich latach, przeprowadzono duże inwestycje. Australijscy producenci sporo zarobili na wysokich cenach węgla w szczycie, w latach 2007–2008 i mocno zwiększyli swoje inwestycje.

Złoża, które były bliżej wybrzeża, które były najtańsze w eksploatacji, powoli się wyczerpują, więc zaczęto eksploatację złóż bardziej odległych i nieco głębszych. Duża część tych inwestycji już pracuje lub jest na ukończeniu, tylko niewielka część z nich została wstrzymana. Spółki węglowe muszą ten węgiel wydobywać i sprzedawać, ponieważ w przeciwnym razie nie spłacą kredytów, które zaciągnięto na realizację tych inwestycji. Większość inwestycji realizowana jest przez duże koncerny międzynarodowe.

W nieco innej sytuacji jest Kolumbia, gdzie również produkcja węgla jest nastawiona na eksport, dlatego realizowane są m.in. inwestycje zwiększające moce przeładunkowe miejscowych portów. Obecnie jednak doszło do ograniczenia dostaw do kolumbijskich portów poprzez linię kolejową Fenoco (obsługującej około 85 proc. całego tamtejszego eksportu węgla), co spowodowane było koniecznością zmniejszenia hałasu, uciążliwego dla blisko położonych osiedli mieszkaniowych. Rząd nakazał więc wybudowanie nowego połączenia lub wstrzymanie dostaw nocnych.

Znaczący wpływ na rynki światowe ma również RPA, gdzie jest jeden z największych na świecie portów węglowych – Richards Bay Coal Terminal (RBCT).

Dzięki jego położeniu można z niego wysyłać węgiel zarówno na rynek azjatycki, jak i europejski. W RPA od dawna spodziewany jest mocny wzrost krajowego zużycia węgla, ponieważ spodziewany jest wzrost produkcji energii elektrycz-

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

WALKA O PRZEŻYCIE – Wszyscy producenci walczą o przeżycie i wiedzą, że jeśli na dużej masie wydobywanego węgla obniżą jednostkowe koszty wydobycia, to są w stanie wytrzymać niższe ceny rynkowe – komentuje Urszula Lorenz.

Bardzo duży wpływ na światowy rynek węgla energetycznego mają Chiny, które są jednocześnie największym na świecie producentem, konsumentem i importerem węgla kamiennego. Kraj Środka wprowadził ograniczenia importowe, mające dwa podstawowe cele – z jednej strony zmniejszenie importu węgla złej jakości (co głownie dotyczy węgla z Indonezji), a z drugiej ochronę własnych producentów surowca.

Brak jeszcze pełnych danych pokazujących światowy rynek węgla w 2014 r., są jedynie pełne dane za rok 2013.

Pokazują one, że dynamika wzrostu produkcji węgla znacznie się zmniejszyła. Pierwszy raz od 7 lat, zużycie węgla było większe, niż jego produkcja.

– W komentarzach analityków nie widać optymizmu. Większość prognoz mówi, że w latach 2015 i 2016 nastąpi stabilizacja cen węgla na obecnym, niskim poziomie – dodaje Urszula Lorenz.

Jak prognozuje, stopniowo ,nadpodaż węgla na rynkach międzynarodowych będzie się zmniejszać, ponieważ obecnych uwarunkowań nie wytrzymają koncerny węglowe. Niskie ceny węgla rodzą także problemy społeczne, gdyż część producentów węgla zmniejsza wydobycie i zwalnia pracowników.

BĘDZIE DOBRZE? Światowe koncerny na przyszłość patrzą z ostrożnym optymizmem. W podsumowaniu roku 2014, koncern Rio Tinto przyznaje, że krótkoterminowe perspektywy dla węgla są dość nieciekawe, ale już prognozy długoterminowe są bardziej pozytywne, co wynika ze stale rosnącego zapotrzebowania na energię i surowce energetyczne. Rio Tinto wskazuje, że w latach 1990–2011 światowe zapotrzebowanie na energię wzrosło o 50 proc. a wg prognoz Międzynarodowej Agencji Energii (IEA),

Spadki cen węgla energetycznego

źródło:

KRAJ

Glencore

2014

2013

ZMIANA W %

Coal McCloskey Newcastle 6 tys. Kcal, dol/t

70

84

17

Średnia cena w eksporcie z Australii węgla energetycznego, dol/t

72

83

13

Średnia cena w eksporcie z RPA węgla energetycznego, dol/t

68

76

11

Średnia cena w eksporcie z Cerrejón (Kolumbia) węgla energetycznego, dol/t

67

73

8

25

Najwięksi eksporterzy węgla energetycznego w 2013 r.

źródło: World Coal Association RPA 72 mln ton

Kanada 4 mln ton

Kolumbia 73 mln ton Stany Zjednoczone 47 mln ton

Rosja 118 mln ton

Indonezja 423 mln ton Australia 182 mln ton

wzrośnie o kolejne 40 proc. do roku 2035. Na tym wzroście skorzystają wszystkie źródła energii, znaczący udział w tym wzroście będzie miał węgiel, który jest najtańszym i najbardziej dostępnym surowcem energetycznym.

Rio Tinto wskazuje, że urbanizacja oraz industrializacja w największych rozwijających się gospodarkach świata, jak Chiny oraz Indie, spowoduje stały wzrost produkcji stali, co pociągnie za sobą wzrost zużycia węgla koksowego.

Koncern liczy też na tradycyjne rynki sprzedaży węgla energetycznego, jak Japonia, Tajwan i Korea Południowa, czyli kraje z silnymi gospodarkami, ale bez dużej ilości własnych surowców energetycznych. Zapotrzebowanie na węgiel ma być widoczne także ze

strony innych państw Azji Południowo-Wschodniej.

Podobne prognozy przedstawia Peabody, wg którego w roku 2015 wzrośnie popyt na węgiel energetyczny w Indiach oraz krajach Azji PołudniowoWschodniej. Szczególny wpływ na wzrost zapotrzebowania na węgiel mają mieć Indie, gdzie istnieją plany zapewnienia powszechnego dostępu, w całym kraju, do energii elektrycznej.

Duża część energii ma być produkowana w elektrowniach węglowych.

Peabody spodziewa się, że już w roku 2018 węgiel będzie najpowszechniej stosowanym surowcem energetycznym na świecie, wyprzedzając tym samym ropę naftową. Węglem będą zainteresowane przede wszystkim kraje rozwijające się.

Emil Rózański

rynek węglowy w świecie

nej w elektrowniach węglowych. Zapowiadana inwestycje energetyczne są jednak opóźniane.

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

Program dla Śląska, czyli...

26

Śląski patchwork Cała Polska usłyszała o nim 7 stycznia br. Premier Ewa Kopacz, relacjonując przebieg stu dni swoich rządów, poinformowała o założeniach planu restrukturyzacji Kompanii Węglowej. Jego uzupełnieniem miał być program osłonowy dla regionu śląskiego, redukujący skutki wygaszania nierentownych kopalń.

T program dla Śląska

uż po tej zapowiedzi, Pani Premier powołała Międzyresortowy Zespół ds. Wzmocnienia Potencjału Przemysłowego Śląska (i Małopolski), na którego czele stanął podsekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Jakub Jaworowski.

NIC O NAS BEZ NAS Śląscy samorządowcy, na wieść o powstającym programie, wyrazili chęć zaangażowania się w ten projekt. Prezydenci miast: Zygmunt Frankiewicz (Gliwice), Grażyna Dziedzic (Ruda Śląska), Małgorzata Mańka-Szulik (Zabrze) oraz Damian Bartyla (Bytom), na pierwsze konsultacje w sprawie programu zostali zaproszeni 10 stycznia do Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego, gdzie trwały rozmowy ze związkami.

– Oczekujemy od strony rządowej, że będziemy partnerami w tych działaniach – mówił Zygmunt Frankiewicz.

W tym samym tonie wypowiadała się też prezydent Zabrza Małgorzata Mańka-Szulik.

– Mamy nadzieję, że rząd doprosi nas do swoich spotkań i będziemy mogli nie tylko podzielić się swoimi niepokojami, ale też będziemy mieli okazję wnosić swoje przemyślenia. Jesteśmy świadomi, że program restrukturyzacji górnictwa musi nastąpić, natomiast wspólne działania muszą być

bardzo dobrze przygotowane i realizowane po partnersku – stwierdziła.

Rząd przyjął ten sygnał i zaprosił włodarzy śląskich miast do współpracy. Pod-

czas podpisywanie porozumienia, premier Ewa Kopacz zapowiedziała, że w sprawie Programu dla Śląska, już na początku marca „chce rozmawiać o konkretach”.

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

SAMORZĄDOWA INICJATYWA Pierwszy pakiet postulatów do rządowego programu samorządowcy z woj. śląskiego sformułowali już w połowie stycznia. Potem powstał szerszy zestaw 37 propozycji, wśród których znalazło się 16 postulatów dotyczących infrastruktury i samorządów, 10 związanych z przedsiębiorczością i innowacyjnością oraz 11 propozycji działań społecznych.

W liczącym 35 stron dokumencie, aż 23 strony poświęcono analizie województwa śląskiego pod względem gospodarczym, ekonomicznym, demograficznym i transportowym. Autorzy tej pracy bazowali jedynie na danych kończących się w 2012, a nawet 2011 roku. Jakie działania postulują samorządowcy?

Przekazany międzyresortowemu zespołowi dokument, zawiera m.in. sugestie dotyczące zagospodarowania majątku pogórniczego. Postuluje, by państwo nieodpłatnie przekazało pokopalniane mienie i infrastrukturę kolejową na rzecz samorządów, które wykazałyby taką wolę, sfinansowało inwentaryzację i uregulowanie stanu prawnego, a także remonty i przebudowę infrastruktury. W dokumencie wskazuje się też na konieczność wyasygnowania dodatkowych środków na likwidację szkód górniczych, związanych z obecną oraz prowadzoną w przeszłości działalnością górniczą. Kolejny pomysł, to powołanie funduszu, pozwalającego zamrozić infrastrukturę kopalń do momentu pozyskania potencjalnego inwestora. Śląscy samorządowcy proponują też przekazanie dodatkowych funduszy z budżetu państwa, na uzbrojenie terenów pod nowe inwestycje z przeznaczeniem dla dużych firm. Chcą też przejąć tereny należące obecnie m.in. do Agencji Nieruchomości Rolnych,

Samorządowcy chcieliby dotacji na budowę mikroinstalacji prosumenckich, zwiększenia nakładów na kulturę, powołania funduszu ochrony zabytków techniki, dzięki czemu możliwe byłoby przekwalifikowanie wybranych nieruchomości kopalni na muzea oraz ośrodki kultury.

Agencji Mienia Wojskowego, Skarbu Państwa i Spółek Skarbu Państwa.

Wśród kolejnych propozycji jest pomysł zwolnień podatkowych i czasowego zwiększenia udziału gmin górniczych w PIT oraz zmniejszenie obowiązującej akcyzy na węgiel i podatku VAT, a także rewitalizacji centrów miast i zabudowy o dużej wartości architektonicznej. Samorządowcy chcieliby dotacji na budowę mikroinstalacji prosumenckich, zwiększenia nakładów na kulturę, powołania funduszu ochrony zabytków techniki, dzięki czemu możliwe byłoby przekwalifikowanie wybranych nieruchomości kopalni na muzea oraz ośrodki kultury. Wsparcie miałoby zostać udzielone także na program kompleksowej likwidacji niskiej emisji na terenie konurbacji śląsko-dąbrowskiej oraz na ekologiczny transport. Ich zdaniem, receptą na skutki likwidacji kopalń jest tworzenie nowych miejsc pracy w małych i średnich przedsiębiorstwach, które mogłyby otrzymywać na ten cel preferencyjne pożyczki. Przedsiębiorcy mogliby liczyć na: refundację składek na ubezpieczenie społeczne (jeśli zatrudnią byłych pracowników górnictwa lub hutnictwa), system dopłat do oprocentowania kredytów bankowych, system subsydiowania usług doradczych dla osób korzystających z takiego wsparcia, specjalne finansowanie przedsiębiorców rozpoczynających działalność w regionie w branżach pozagórniczych i rekompensatę kosztów związanych z przeniesieniem przedsiębiorstwa na teren województwa śląskiego. Dodatkowe ulgi uzyskaliby inwestorzy wchodzący na teren stref ekonomicznych.

Samorządowe propozycje zakładają też wsparcie projektów o kluczowym znaczeniu dla rozwoju technologicznego województwa śląskiego, w tym takich specjalizacji jak medycyna, energetyka i technologie informacyjno-komunikacyjne.

Jednym z instrumentów wsparcia dla odchodzących z górnictwa, byłoby wprowadzenie specjalnych, płatnych urlopów, które pozwoliłyby na przekwalifikowanie zawodowe. Osoby, które po zwolnieniu dostałyby gorzej płatną pracę, mogłyby liczyć na

27

program dla Śląska

– Chcę, żeby tu, na Śląsku, biło serce polskiego przemysłu, a więc ten program będzie takim dobrym wstępem do tego, żeby to centrum przemysłowe – tutaj na Śląsku powstało – podkreśliła.

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

28

Pierwszy pakiet postulatów do rządowego programu samorządowcy z woj. śląskiego sformułowali już w połowie stycznia.

W liczącym 35 stron dokumencie aż 23 strony poświęcono analizie województwa śląskiego pod względem gospodarczym, ekonomicznym,

program dla Śląska

demograficznym i transportowym.

zasiłek wyrównujący różnicę. Bezrobotni, zwolnieni wcześniej z branży górniczej i okołogórniczej, otrzymywaliby dłużej zasiłek dla bezrobotnych, a byli pracownicy górnictwa i innych branż, działających w sektorze okołogórniczym, rozpoczynający działalność gospodarczą, mogliby otrzymać preferencyjne pożyczki. Inny instrument aktywizujący polegałby na finansowaniu szkoleń, przekwalifikowań, korzystaniu z pomocy prawnej czy doradztwa inwestycyjnego.

Wskazane, potencjalne środki finansowania programu to: budżet państwa, środki samorządów, środki prywatne i fundusze europejskie. Rolę koordynatora postulatów i zaangażowania samorządów oraz innych środowisk z regionu wziął na siebie Wojciech Saługa, marszałek województwa śląskiego.

Z TRZECH PUNKTÓW WIDZENIA Propozycje do Programu dla Śląska, przygotowane przez międzyresortowy zespół, prezentowane są na razie bardziej ogólnikowo. Minister Jaworowski wskazuje, że w pracach rządu znajduje

odzwierciedlenie część propozycji złoszonych do programu przez samorząd gospodarczy (np. trwają prace nad nowym prawem zamówień publicznych, powstaje nowa ordynacja podatkowa czy nowe rozwiązania dotyczące rewitalizacji centrów miast). Jego zdaniem, działanie programu powinno koncentrować się na trzech perspektywach: krótko, średnio i długookresowej. Ta pierwsza dotyczyć ma reakcji na zmiany na rynku pracy w efekcie restrukturyzacji górnictwa. Plany, dotyczące tych działań przygotowywane są przede wszystkim przez resort pracy. Średni okres mają wypełnić działania wiążące się m.in. ze współpracą rządu i samorządu. Kluczowa ma być tu aktywność Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, działania na rzecz ściągania inwestorów czy rozwijanie infrastruktury – możliwe m.in. dzięki środkom unijnym. Minister podkreślił wagę współpracy z marszałkiem województwa i samorządem, która pozwoli na wykorzystanie 41 mld zł, pochodzacych z Kontraktu Terytorialnego dla woj. Śląskiego. Działania podejmowane w perspektywie długookresowej miały-

by obejmować m.in. zmiany w prawie czy ułatwienia dla niektórych sektorów gospodarki. Mają dotyczyć nie tylko branż określanych jako nowoczesne, ale też tradycyjnych przemysłów, jak górnictwo (bowiem energetyka w dużej mierze bazuje na węglu), czy hutnictwo.

Swój akces do Programu dla Śląska zgłosiła też Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna. Projekt 4 Silesia (4S) oparty jest na aktywizacji pod inwestycje terenów należących m.in. do gmin, a zlokalizowanych wzdłuż czterech dróg ekspresowych: A1, DTŚ, S1 i S69.

Projekt ten miałby m.in. wyrównać szanse rozwojowe w regionie, zapewnić jego aktywizację i zwiększyć innowacyjność, poprzez tworzenie lokalnych parków przemysłowych. Zdaniem Piotra Wojaczka, prezesa zarządu KSSE, proponowane w projekcie rozwiązania mogą przełożyć się na 900 ha nowych terenów inwestycyjnych, 3000 projektów przemysłowych i usługowych w ramach działalności MŚP, ok. 50 nowych, dużych projektów przemysłowych, ok. 27 tys. nowych miejsc pracy i nakłady inwestycyjne w wysokości 6–10 mld zł.

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

Niestety, problem przyszłości regionu jest od lat, nader często sprowadzany do przyszłości górnictwa, co w praktyce oznacza ograniczenie finansowania transformacji, głównie do sfery zamykania kopalń i odpraw górniczych.

Już w 2000 r., ówczesny rektor Uniwersytetu Śląskiego, Tadeusz Sławek wskazywał, że sprowadzenie transformacji Śląska do kwestii restrukturyzacji górnictwa, umocniło niekorzystny i krzywdzący wizerunek regionu, jako uwikłanego w swoją własną przeszłość i nie potrafiącego zdobyć się na nową ofertę dla samego siebie. Tymczasem, w ramach programu restrukturyzacji, powinny się były znaleźć środki na programy edukacyjne i naukowe, których zadaniem byłoby umożliwienie kształcenia na odpowiednim poziomie i w sposób, dostosowany do wymagań stawianych młodym ludziom przez

nową rzeczywistość. Z kolei potencjał naukowy Śląska jest tak duży, iż z powodzeniem może wypracowywać nowe metody wykorzystania tego, co zostaje po odchodzącym przemyśle i zająć się transferem nowych technologii, choćby w oparciu o parki technologiczne. Inwestorzy podążają wszak za możliwościami otwierającymi się na przyszłość, a nie za regulowaniem rachunków z przeszłością. Przyszłość zaś buduje się w oparciu o prowadzone na najwyższym poziomie badania naukowe i kształcenie społeczeństwa w duchu mądrego wykorzystywania, niektórych przynajmniej, ich wyników – taki program kształcenia jest dla Śląska niezwykle potrzebny.

Obok nauki, równie ważna wydaje się kultura. Bo kultura może odgrywać nie tylko rolę ekonomiczną czy też turystyczną, lecz także stymulującą przedsiębiorczość. Według autorów raportu „Startup Genome”, można zauważyć wyraźną korelację pomiędzy dużą i dynamiczną sceną artystyczną (np. muzyczną), a ekosystemem wspierającym rozwój start-upów. Tak jest na przykład w teksańskim Austin, czy chociażby w Berlinie. W tym kontekście wskazuje się również na to, że kultura jest jednym z czynników mających wpływ na przyciąganie inwestorów do miast. Ostatecznie, lepiej lokować środki tam, gdzie funkcjonuje tzw. miejski lifestyle, przyciągający ponadprzeciętne jednostki.

Inwestycja w kulturę, której odbiorcami i twórcami często są ludzie młodzi, jest więc dla regionu niezbędna. Bo – jak mówił Marcin Kędzierski, prezes Klubu Jagiellońskiego, podczas Wielkiej Śląskiej Debaty pod hasłem „Młody Śląsk 2013–2023” – przyszłość dla młodych jest na Śląsku tak samo, jak w innych miejscach. Ale przyszłość jest tam, gdzie jest praca. Dziś absolwenci studiów wyższych są przygotowani do pracy w przemyśle, który oparty jest na innowacyjnych technologiach. Ale żeby mógł się on na Śląsku prężniej rozwijać, konieczne jest – według Kędzierskiego – wspólne działanie czterech podmiotów: samorządów, biznesu, organizacji pozarządowych i środowisk akademickich. Taka współpraca wytworzyłaby przestrzeń, w której młodzi ludzie mogliby zrobić użytek ze swojej kreatywności i sami stworzyć sobie miejsca pracy.

Program dla Śląska, na obecnym etapie przypomina barwny patchwork w fazie tworzenia. Od wyczucia jego autorów zależeć będzie, czy przerodzi się w wielowątkowe dzieło sztuki, czy kiczowatą narzutę, zasłaniającą rzeczywiste problemy.

Anna Żebrowska

29

program dla Śląska

Na ocenę programu jeszcze za wcześnie, bo do opinii publicznej przenikały dotąd jedynie szczątkowe propozycje, które znajdą się (lub nie znajdą) w tym dokumencie. Pewne aspekty zostały przy budowie projektu pominięte.

Wśród propozycji do programu, którego celem jest przecież łagodzenie skutków restrukturyzacji górnictwa, nie przeprowadzono dokładnej analizy obecnego i prognozowanego zatrudnienia w branży górniczej i okołogórniczej oraz skutków, jakie dla rynku pracy na Śląsku może mieć likwidacja, czy okrojenie działalności kopalń. Nie ma też wiedzy, dotyczącej preferowanych przez regionalnych pracodawców kierunków kształcenia – zawodowego, technicznego i wyższego. Brak refleksji nad faktem, że większość pracowników górnictwa, ze względu na specyficzny rodzaj wykształcenia i doświadczeń zawodowych, może mieć problem z jakimkolwiek przekwalifikowaniem. Brakuje również podsumowania, czy raczej inwentaryzacji istniejących i funkcjonujących w regionie programów restrukturyzacyjnych, osłonowych czy rozwojowych.

Brak także systematycznego przeglądu takich projektów.

Skutkować to może dublowaniem pewnych działań i mnożeniem ośrodków decyzyjnych. W końcu, jak wskazuje Janusz Olszowski, prezes Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej, wśród projektów nie pojawiają się propozycje wsparcia obecnego zatrudnienia w firmach okołogórniczych, narażonych na trafienie rykoszetem, po restrukturyzacji branży. Prezes Olszowski proponuje, by terminy płatności i zobowiązań budżetowych, realizowanych przez firmy zaplecza, realizowane były w relacji do realnych terminów odzyskiwania należności. Należności w spółkach węglowych mogłyby stać się gwarancją dla kredytów, finansujących dostawy dla górnictwa, poprzez zastosowanie instrumentów np. Banku Gospodarstwa Krajowego, Agencji Rozwoju Przemysłu i Polskich Inwestycji Rozwojowych.

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

CZW „Węglozbyt” S.A.

30

70 lat uznanej marki CZW „Węglozbyt” S.A., spółka zależna Węglokoks S.A., w lutym tego roku, rozpoczęła 71 rok swojej działalności na krajowym rynku węgla.

70 lat CZW Węglozbyt

L

uty 1945 r. Świat, a zwłaszcza kontynent europejski, zaczął powoli podnosić się z wojennych zgliszczy. Deficyt podstawowego surowca energetycznego, jakim wciąż jeszcze był węgiel – przy dużym zapotrzebowaniu w warunkach powojennej odbudowy gospodarczej – spowodował, że zarówno w poszczególnych krajach, jak i w skali międzynarodowej podjęto kroki w celu zracjonalizowania jego produkcji i dystrybucji. Nie inaczej było w Polsce. Wszędzie pojawiają się hasła: „Niech żyje nam górniczy stan”, „Polska na węglu stoi”, „Chwała górnikom”. Na zebraniach w kopalniach – „wydobycie”. W komitetach miejskich PZPR – „wydobycie”. Na plenach partii – „wydobycie”. Wciąż więcej i więcej. Na etykietkach od zapałek: „Zostań górnikiem. To dobry i zaszczytny zawód”.

Bohater – Wincenty Pstrowski, w 1947 roku wyzywa górników do współzawodnictwa: kto da więcej węgla niż on.

POUKŁADAĆ HANDEL Priorytetem było wówczas wznowienie produkcji. Kopalnie, choć sprawne technicznie, były jednak zdewastowane rabunkową gospodarką okupantów – odnosi się to zarówno do Niemców, jak i wojsk radzieckich, które tuż po wojnie zarządzały kopalniami, znajdującymi się przed rokiem 1939 po stronie niemieckiej. Nadzorcy radzieccy wywozili z tych kopalń część urządzeń technicznych. Jednak już wówczas wiadomo

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

W ZDERZENIU Z LIBERALIZACJĄ RYNKU Przełomowym momentem dla CZW stał się dopiero rok 1991, w którym, w ramach reformy gospodarki, zdemonopolizowano handel węglem, tworząc silną konkurencję rynkową.

Handlem węglem zajęły się same kopalnie (wówczas ok. 70 samodzielnych jednostek organizacyjnych), a wokół nich na rynku powstało kilka tysięcy firm handlujących węglem.

Aby sprostać ogromnej konkurencji rynkowej, 4 czerwca 1993 r. firmę przekształcono w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa, co zbiegło się z pierwszą po 1991 r. reformą branży górnictwa węgla kamiennego; powstało wówczas siedem spółek węglowych. Firma wprowadza nowoczesne metody zarządzania, poszerza sukcesywnie zakres swojej działalności, ale przede wszystkim restrukturyzuje się.

31

70 lat CZW Węglozbyt

było, że należy także zorganizować cały system dystrybucji tego surowca.

20 lutego 1945 roku powołano „Centralę Węglową” w Katowicach, którą podporządkowano Ministerstwu Przemysłu. Przedmiotem jej działalności była gospodarka węglem, brykietami i koksem, na obszarze całego kraju.

Zakres działalności przedsiębiorstwa obejmował nie tylko dystrybucję opału.

Na Centrali spoczywał także obowiązek unormowania sprawozdawczości i statystyki oraz systemu rozliczeń finansowych obrotu węglem. Szeroki zakres działalności sprawił, że w miarę upływu lat, niektóre działy Centrali stopniowo zyskiwały pełną autonomię i rozpoczynały samodzielny byt. Tak powstała np. Centrala Handlu Zagranicznego Węglokoks oraz Centralny Ośrodek Informatyki Górnictwa.

W 1949 r. firma zmieniła nazwę na Centrala Zbytu Węgla i przez następnych kilkadziesiąt lat pod tym szyldem trwała na swojej monopolistycznej pozycji. Jednak w gospodarce centralnie sterowanej, gdzie ceny węgla były ustalane na poziomie ministerialnym i publikowane w oficjalnych cennikach, rola CZW „Węglozbyt” tak naprawdę sprowadzała się do funkcji logistycznotechnicznych.

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

70 lat CZW Węglozbyt

32

Z ogromnego przedsiębiorstwa państwowego, zatrudniającego w okresie swojej świetności ponad 800 pracowników, firma stała się średnim graczem rynkowym, co wymagało optymalizacji zatrudnienia. Aktualnie, po latach przekształceń, załoga CZW „Węglozbyt” S.A. liczy już tylko 122 pracowników.

CZ W „Węglozby t” S. A . zmuszona była dywersyfikować swoją działalność. Od 2000 r., początkowo w ramach Biura Obrotu Materiałowego, a obecnie w Biurze Handlowym, prowadzona jest działalność, polegająca na dostawach maszyn i urządzeń dla górnictwa oraz świadczenie usług w tym zakresie.

ponad 42 hektarów. Zasadniczym jego przeznaczeniem była i nadal pozostaje funkcja krajowej bazy magazynowej węgla w sortymentach miałowych, o pojemności placów składowych około 1,7 mln ton oraz z możliwością rozładunku i załadunku do wagonów

wierzchni betonowej – 56 tys. m 2.

Pracują tam specjalistyczne maszyny i urządzenia, m.in.: 80-tonowa wywrotnica wagonowa, przenośniki taśmowe, zwałowarki szynowe, spycharki gąsienicowe, ładowarki kołowo-frezowe, żuraw samojezdny, przejezdny zestaw rozładowczy, przesiewacz EXTEC, linociągi przetokowe, lokomotywy spalinowe, wagi wagonowe, wagi samochodowe itd.

W 2013 roku, dla składowiska zakupiono nowe maszyny do załadunku, rozładunku i utrzymania zwałów węgla. Zainwestowano też znaczne środki w infrastrukturę informatyczną i wdrożenie nowej wersji zintegrowanego systemu informatycznego.

W roku bieżącym, planowane są kolejne inwestycje – m.in. zakup STRATEGICZNE sprzętu służącego do rozładunku SKŁADOWISKO i załadunku węgla oraz budowa Poza sumą ogromnych doświadhali obsługi klienta. Wszystko czeń i kompetencji załogi, ważto znacznie przyspieszy obsługę nym atutem firmy pozostaje odbiorców i polepszy jej komfort. składowisko w Ostrowie WielObecny, jubileuszowy rok, to Jerzy Nabiałczyk – Prezes Zarządu CZW „Węglozbyt” S.A. kopolskim. Jedno z dwóch, które asumpt do wspomnień i refleksji, powstały w ramach działalnoa także do wyznaczania nowych ści CZW „Węglozbyt” S.A. Miało ono kolejowych 7–8 tys. ton węgla na dobę. szans i perspektyw firmy. umożliwić tworzenie rezerw państwo- Obecnie istnieje możliwość wywozu – Wierzę, że wszystkie podjęte przez wych węgla oraz zapewnić płynność węgla transportem samochodowym Węglozbyt działania przyczyniają się do w jego dostarczaniu. Oprócz składo- oraz magazynowania 200 tys. ton wę- umocnienia pozytywnego wizerunku całej wiska w Ostrowie Wielkopolskim, po- gla grubego i obrotu tym sortymentem Grupy Kapitałowej Węglokoks i jej wysokiej wstało jeszcze w latach 60. ubiegłego w różnych technologiach. pozycji w branży górniczej – przekonuje wieku składowisko w Elblągu, które Składowisko posiada własną boczni- Jerzy Nabiałczyk, prezes CZW „Węfunkcjonowało do 1981 r. cę kolejową, o łącznej długości 9 km glozbyt” S.A. Składowisko w Ostrowie Wielkopol- oraz place składowe o powierzchni Michał Jakubowski skim usytuowane jest na powierzchni łącznej 170 tys. m2, w tym place o na-

Składowisko Węgla w Ostrowie Wielkopolskim w 1973 roku i obecnie

C – Kwiecień 2015 – 02 (14)

33

Siedziba Centrali Zbytu Węgla „Węglozbyt” S.A. przy ulicy Kościuszki 30 w Katowicach w 1951, 1962 i 1970 roku

KALENDARIUM

Ministerstwu Przemysłu. Przedmiotem jej działalności była gospodarka węglem, brykietami i koksem na obszarze całego kraju.

• 1 maja 1945 roku zmieniono nazwę na „Centrala Zbytu Produktów Przemysłu Węglowego”.

• 1 października 1949 roku zmieniono nazwę na „Centrala Zbytu Węgla”.

• W 1949 roku wyłączono ze struktury, podległe CZW Biuro Handlu Zagranicznego.

W 1952 roku zostało ono przekształcone w Centralę Handlu Zagranicznego „Węglokoks”.

• 1 stycznia 1951 roku utworzono w CZW Centralne Biuro Rozliczeń Przemysłu Węglowego, które później zostało przekształcone w Centralny Ośrodek Informatyki Górnictwa COIG. • W czerwcu 1968 roku rozpoczęło działalność Składowisko Węgla w Ostrowie Wielkopolskim.

• 4 czerwca 1993 roku przekształcono przedsiębiorstwo państwowe „Centrala Zbytu Węgla”, w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa. Przekształcenie zostało dokonane na podstawie ustawy z dnia 5 lutego 1993 roku, o przekształceniach własnościowych niektórych przedsiębiorstw państwowych o szczególnym znaczeniu dla gospodarki Państwa oraz Zarządzenia nr 141/org/93 Ministra Przemysłu i Handlu, z dnia 2 czerwca 1993 roku. Centrala Zbytu Węgla „Węglozbyt” S.A. przejęła wszelkie zobowiązania i należności dotychczasowego przedsiębiorstwa państwowego.

• 1 lipca 1993 roku, wpisem do Rejestru Handlowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Katowicach Wydział VIII Gospodarczy Rejestrowy, dokonano rejestracji Spółki.

• 8 listopada 2001 roku, postanowieniem Sądu Rejonowego w Katowicach, wpisano Centralę Zbytu Węgla „Węglozbyt” Spółka Akcyjna do Krajowego Rejestru Sądowego.

• 9 września 2004 roku Kompania Węglowa SA objęła 70 proc. akcji CZW „Węglozbyt” S.A. Właścicielem reszty akcji pozostał Skarb Państwa.

• 15 marca 2012 roku Kompania Węglowa SA dokonała przeniesienia akcji Centrali Zbytu Węgla „Węglozbyt” S.A. na rzecz Węglokoks S.A.

70 lat CZW Węglozbyt

• 20 lutego 1945 roku powołano „Centralę Węglową” w Katowicach, którą podporządkowano

Węgiel Towary i usługi dla górnictwa Wyroby hutnicze Oleje opałowe www.weglokoks.com.pl

Jesteœmy dla Was! RESTAURACJA POD WIE¯AMI Ul.Mickiewicza 29

Godziny otwarcia Poniedzia³ek-Pi¹tek 8.00 - 17.00 Sobota-Niedziela 9.00 - 16.00

tel. 32 207-21-92 tel. 32 207-27-77

mail: gastronomia@biurocentrum.com.pl

Zapraszamy do restauracji znajduj¹cej siê na parterze naszego obiektu, gdzie zadowolony klient, najwy¿sza jakoœæ i doskona³y smak s¹ na pierwszym miejscu.

Serwujemy wszelkiego rodzaju posi³ki lunchowe, jednoczeœnie w naszej ofercie znajduj¹ siê równie¿ œniadania, przek¹ski, desery oraz napoje.

Ponadto oferujemy naszym klientom kompleksow¹ obs³ugê cateringow¹ spotkañ firmowych i prywatnych, tj. wesela,komunie, imprezy okolicznoœciowe

Oferujemy w codziennej sprzeda¿y: Œniadania Obiady lunchowe na ka¿d¹ kieszeñ Obiady A La Carte Zapraszamy do korzystania z CENTRUM KONFERENCYJNEGO: 300 miejsc w klimatyzowanej Sali oraz 4 mniejsze sale szkoleniowe z pe³nym wyposa¿eniem tel. 32 207 22 05 e-mail: administracja@biurocentrum.com.pl