U S A KO N T R A C H I N Y:
RYWALIZACJA O WPŁYWY W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ
PAW E Ł PA SZ A K
USA vs Chiny: Rywalizacja o wpływy w Europie Środkowo-Wschodniej
O
d objęcia funkcji prezydenta przez Donalda Trumpa rywalizacja USA z Chinami zyskała wyraźnie na intensywności, obejmując kolejne obszary polityki międzynarodowej i gospodarki. Procesy te nie ominęły Europy, która stała się jedną z głównych aren zmagań o prymat polityczny, gospodarczy i technologiczny w systemie międzynarodowym. Rywalizacja o wpływy dotyka również Europy ŚrodkowoWschodniej (EŚW), która z jednej strony skupia ważnych sojuszników USA w NATO, a z drugiej, znajduje się w zasięgu oddziaływania formatu 17+1 oraz Inicjatywy Pasa i Szlaku. Dziś państwa regionu, podobnie jak cała Europa, stają w obliczu konieczności zdefiniowania na nowo relacji z Chinami w odniesieniu do współpracy technologicznej, inwestycji, handlu oraz kwestii normaty wnych. Stanowisko Unii Europejskiej będzie mieć kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia globalnej konfrontacji Chiny-USA, dlatego obydwa mocarstwa będą dążyć również do pozyskania wsparcia krajów EŚW.
www.warsawinstitute.review
Rosnąca aktywność zagraniczna Państwa Środka w odniesieniu do EŚW znalazła wyraz w powołanym w 2012 r. w Warszawie formacie 17+1 (do maja 2019 r. 16+1) oraz Nowym Jedwabnym Szlaku (NJS) ogłoszonym w kazaskiej Astanie w 2013 r. Format 17+1 miał stać się platformą kontaktów ChRL ze zróżnicowanym regionem, wspierającą wymianę handlową oraz implementację inwestycji w ramach NJS. Inicjatywa Pasa i Szlaku miała stać się flagowym projektem administracji Xi Jinpinga, promującym nową wizję globalizacji opartą na zasadzie „win-win”. Celem inicjatywy jest stworzenie sieci połączeń infrastrukturalnych i energetycznych, mających doprowadzić do gospodarczego i politycznego powiązania Eurazji z Chinami. W krajach EŚW, a w szczególności w Polsce, z NJS wiązano bardzo poważne i często wręcz nierealistyczne nadzieje. Po upływie niespełna dekady funkcjonowania obydwu inicjatyw, należy ocenić, że chińskie działania przyniosły wyraźne sukcesy jedynie w odniesieniu do państw Bałkanów Zachodnich oraz Grecji i Węgier.
Raport Specjalny
7
