HOVO Amsterdam - Cursusprogramma najaar 2023

HOVO Amsterdam Cursusprogramma najaar 2023

Blijf betrokken

Meld u aan voor de nieuwsbrief van HOVO Amsterdam en ontvang circa één keer per maand het laatste nieuws van HOVO, cursustips, filmpjes van docenten en informatie over de VU.

Inbedding HOVO Amsterdam, HOVO-programmacommissie HOVO Amsterdam is onderdeel van de Vrije Universiteit Amsterdam. De HOVO-programmacommissie heeft als voornaamste taak het bewaken van de kwaliteit van het onderwijs van HOVO. De leden zijn aangesteld namens de Vrije Universiteit.

prof. dr. Herman Verhoef (voorzitter), Faculteit der Bètawetenschappen

prof. dr. Mirjam Pijnappels

Faculteit der Gedrags- en Bewegingswetenschappen

dr. Bert Jan Lietaert Peerbolte, Faculteit Religie en Theologie

prof. dr. Piet Mulders, Faculteit der Bètawetenschappen

prof. dr. Richard Neerhof, Faculteit der Rechtsgeleerdheid, prof. dr. Arko Oderwald, Amsterdam Universitair Medisch Centrum

dr. Angela Roothaan, Faculteit der Geesteswetenschappen

drs. Mira Maletic, directeur Bedrijfsvoering

Faculteit der Geesteswetenschappen

drs. Carolien van Bergen, programmadirecteur HOVO Amsterdam

dr. Bob Baljet, voorzitter Stichting Vrienden HOVO-VU

drs. Alma van Donk, Bureau Bestuurszaken VU

Verplichte bronvermeldingen

De in deze gids gebruikte afbeeldingen zijn rechtenvrij of gebruikt met toestemming van de rechthebbende. Verplichte vermeldingen van rechthebbenden staan hieronder vermeld. Mocht u desondanks menen rechten te kunnen doen gelden, neemt u dan alstublieft contact met ons op binnen de verschijningsperiode van deze gids.

Unsplash

Pag. 2, 9l - Juraj Filipeje, 5l - Henrique Ferreira, 7l - Frans Ruiter, 7r, ka - Pedro Novales, 8lo – Markus Spiske, 9r - Mohammed_Ajwad, 17l - Ashley Batz, 18l - Giulia May, 21r – Mo, 22lo - tingey-injury-law-firm, 22lo, kv - Ravi Patel, 23r - Gift Habeshaw, 24l, kv/a -Tim Mossholder

Wikimedia

6lb - Michiel Verbeek, 8r - Miguel Hermoso Cuesta, 10l - LBM1948, 16l - Ancient Roman art in the Bardo National Museum, 17r - Lëa-Kim Châteauneuf, 18r - Wolgang Huke, 20r - John Lord from Edinburgh, Scotland, 22lb – NuclearVacuum

Overig

6lo - Mauritshuis, Den Haag, 6r, kv - Frans Henk Hoekstra, 10r - Karel Onwijn, 11l – outschool, 14lb – afb.5 Tineke de Lange; afb. 6: lenny Oosterwijk, 14lo vlnr Pieter van der Meer, Victor Schiferli, Serge Ligtenberg, Merlijn Doomernik, Nattida-Jayne Kanyachalao, 19l,r- Dagmar

Illustrations, 21l - Mikhail Nilov (Pexel), 25r –Emutrain, 26r - Göran Nilsson & The Liverpool Telescope, 27r - Derek Leinweber

Verklaring afkortingen: k(aft), a(chter), v(oor), r(echts), l(inks), b(oven) o(nder).

Intellectueel eigendom

De intellectuele eigendomsrechten op de opzet van de cursussen en de samenstelling van het cursusmateriaal berusten bij de docent die de cursus heeft ontwikkeld en het materiaal heeft samengesteld. Gebruik van het cursusmateriaal anders dan voor de eigen studie is niet toegestaan, evenmin als het verkopen of afstaan daarvan aan derden.

Het najaar bij HOVO Amsterdam

Welkom bij HOVO aan de VU Amsterdam!

Komend najaar kunt u bij HOVO

Amsterdam kiezen uit een royaal cursusaanbod in zes kennisdomeinen, op de VU campus of online, overdag of ‘s avonds.

Bent u nieuw bij HOVO? In deze gids vindt u korte cursusbeschrijvingen van het complete najaarsprogramma, van eendaagse studiedagen tot cursussen van tien bijeenkomsten. Daarnaast leest u wat een leergang bij HOVO inhoudt en vindt u meer informatie over HOVO Extra: de studiedagen en een kindercollege. Op de website vu.nl/hovo vindt u uitgebreide informatie over het cursusaanbod, de docenten, praktische zaken of de VU campus. Tot 1 september vindt u daar ook het complete zomeraanbod.

Kennis op de campus

Sinds 1990 volgen duizenden deelnemers onderwijs bij HOVO aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Kenmerkend voor het cursusprogramma is het veelzijdige aanbod in zes kennisdomeinen, de academische kwaliteit van de programma’s en docenten en de locatie: de levendige en goed bereikbare VU-campus aan de Amsterdamse Zuidas. Het aanbod in dit najaar bestaat uit cursussen van drie tot tien colleges. Daarnaast kunt u deelnemen aan eendaagse studiedagen en een HOVO kindercollege.

Voor wie is het HOVO-onderwijs?

Voor iedereen die zin heeft om nieuwe kennis op te doen. Om daarmee de geest te verrijken, de wereld beter te begrijpen, uit interesse voor een onderwerp of gewoon voor het plezier van leren! HOVO was oorspronkelijk exclusief voor iedereen vanaf vijftig jaar. Hier zijn de onderwijsvorm, inhoud en momenten waarop de cursussen plaatsvinden op

afgestemd. Echter, de leeftijdsgrens is losgelaten en iedereen die zich aangesproken voelt door de inhoud, onderwijsvorm en docent is welkom, ongeacht leeftijd.

Zes kennisdomeinen

Alle cursussen van HOVO Amsterdam zijn ingedeeld in een of soms meerdere van de volgende kennisdomeinen: kunstgeschiedenis en architectuur, (cultuur)geschiedenis, letteren en muziek, filosofie en religie, mens en maatschappij, en exacte en medische vakken. In de gids vindt u het programmaoverzicht per kennisdomein.

Verschillende soorten onderwijs

HOVO biedt verschillende soorten onderwijs:

• Cursussen en leergangen: Het cursusaanbod omvat zowel losse cursussen van twee tot tien bijeenkomsten als leergangen die bestaan uit meerdere cursussen. U kunt ervoor kiezen om een enkele cursus te volgen of meerdere cursussen uit een leergang. Kijk voor uitgebreide informatie over iedere cursus op vu.nl/hovo-cursussen.

• Studiedagen: een dag over een actueel, spraakmakend of historisch onderwerp voor deelnemers van alle leeftijden, inclusief koffie/thee en lunch, vaak in het weekend. Kijk voor uitgebreide infor matie op vu.nl/hovo-studiedagen

Op de campus en online

De meeste cursussen vinden klassikaal plaats op de VU campus. HOVO Amsterdam biedt ook de mogelijkheid om cursussen online te volgen. HOVO maakt hiervoor gebruik van het gebruikersvriendelijke en veilige programma Zoom for Education. Er zijn meerdere mogelijkheden voor online onder wijs. Bij iedere cursusbeschrijving ziet u welke dat zijn. Als er geen vermelding staat is de cursus uitsluitend in klassikale vorm:

• Online – de cursus vindt uitsluitend online plaats.

• Ook online – De toevoeging ‘ook online’ bij een aantal cursussen betekent dat een cursus twee

keer plaatsvindt: klassikaal op de VU campus, en enkele dagen later ook online. Deelnemers uit de klassikale groep mogen ook deelnemen aan de online cursus.

• Hybride – het onderwijs vindt op hetzelfde moment klassikaal en online plaats. Deelnemers aan de klassikale cursussen kunnen ook online deelnemen.

Meer informatie over online onderwijs op vu.nl/hovoonline en bij de cursusbeschrijvingen.

Overdag en ’s avonds

De meeste cursussen zijn overdag. ’s Avonds vinden vooral online cursussen plaats. Ook in het weekend zijn enkele cursussen. De studiedagen zijn komend najaar allemaal op zaterdag: een dagje kennis opdoen op de VU.

Gids en website

In deze gids vindt u de korte beschrijvingen van alle cursussen en studiedagen. We raden u aan om in uw agenda rekening te houden met een week uitloop: bij uitval van een college is het inhaalcollege in principe één week later, op dezelfde dag en tijd. Op pagina 30 en 31 vindt u algemene en praktische informatie, bijvoorbeeld over hoe u zich aanmeldt voor een cursus. Uitgebreide cursusbeschrijvingen, informatie over de docenten, YouTube filmpjes van docenten, literatuur en praktische zaken vindt u bij de cursusbeschrijvingen op vu.nl/hovo, waar u zich ook direct kunt aanmelden. Op vu.nl/ hovo kunt u eenvoudig zoeken op startdatum in de cursuskalender. Of met behulp van de cursuszoeker het aanbod filteren op basis van uw interesses, het onderwerp, type cursus of uw favoriete docent.

Korting op het cursusgeld

Is uw bruto jaarinkomen (alleen of gezamenlijk) niet hoger dan € 24.000? Dan kunt u in aanmerking komen voor een korting van 40% op het cursusgeld. Dit geldt voor maximaal één cursus per semester. Deze korting is een gezamenlijke geste van de Stichting Cursisten HOVO-VU en HOVO Amsterdam.

Op vu.nl/hovo-praktisch vindt u meer informatie over korting ontvangen, onder het kopje ‘Betalen, ontvangen en schenken’. Hier leest u ook hoe u donateur kunt worden.

Docent Suzanne Roelofs over leergangen bij HOVO

Docent Suzanne Roelofs start komend najaar met de nieuwe leergang Architectuurgeschiedenis. Deze leergang bestaat uit drie cursussen over de architectuurgeschiedenis, met een flink accent op de ontwikkelingen in de afgelopen anderhalve eeuw.

Suzanne Roelofs: “Ik wil graag de cursisten een andere blik geven op de gebouwde omgeving om ons heen. Die heeft een directe invloed op hoe wij leven en dat maakt voor mij architectuur en stedenbouw zo interessant. Om de huidige architectuur te begrijpen is het prettig om te weten waar zij vandaan komt. In de eerste cursus uit de leergang gaat het daarom over de architectuur tot 1900. De tweede cursus legt het accent op de 20e eeuw. In die tijd is er veel veranderd: politieke en sociale elementen gingen een steeds grotere rol spelen in architectuur. In de derde cursus zoomen we in tien colleges in op de huidige tijd. We kijken dan bijvoorbeeld naar wat er in de laatste decennia is veranderd op gebied van duurzaamheid en de rol van de burger.”

De cursussen uit een leergang vormen een samenhangend geheel, maar zijn onafhankelijk van elkaar te volgen. Het is dus niet nodig om bij deel I te beginnen: instappen kan op ieder moment.

Alle leergangen

Pag. 5 Leergang Architectuurgeschiedenis

Pag. 6 Leergang Kunstgeschiedenis

Pag. 7 Leergang Kunst in context

Pag. 8 Leergang Duizend jaar Europese cultuur

Pag. 9 Leergang De vroege geschiedenis van Europa

Pag. 19 Leergang Westerse filosofiegeschiedenis

Pag. 22 Leergang Psychologie

Op de website vindt u meer informatie over alle leergangen, met per leergang een korte introductie over de leergang als geheel en een verwijzing naar de lopende cursus(sen): vu.nl/hovo-leergangen.

“Niet alleen Europa, maar ook het Verre Oosten en de Arabische wereld kennen spraakmakende architectuur.”

Kunstgeschiedenis en architectuur

users-class 3 Cursussen 4 Leergangen Mouse-Pointer vu.nl/hovo-cursussen

Leergang Architectuurgeschiedenis I Van de Grieken tot 1900

Van Romeinse theaters en gotische kathedralen, tot bijzondere icoonarchitectuur, sterarchitecten en duurzaamheid. In tweeduizend jaar is er binnen de architectuurgeschiedenis enorm veel gebeurd. In dit eerste deel van de driedelige leergang architectuurgeschiedenis krijgt u in vogelvlucht een beeld van de belangrijkste ontwikkelingen in de westerse architectuurgeschiedenis tot circa 1900. De cursus begint bij de Griekse en Romeinse tempels en theaters, gevolgd door de vroegchristelijke en byzantijnse kerken, romaanse en gotische kathedralen, renaissancistische en barokke paleizen. De negentiende eeuw staat voor neostijlen en Beaux-Arts, maar ook voor de opkomst van staal en glas met de eerste Chicago School en ingenieurswerken. In de cursus ontdekt u zowel de belangrijkste kenmerken, als de maatschappelijke context van de ontwikkeling van de architectuur.

user-chart Docent drs. Suzanne Roelofs

Calendar-Plus 10 colleges, donderdag 21 september t/m

14 december 2023, 13.15-15.15 uur

(geen college op 5 en 19 oktober en 7 december)

€ 300,-

calendar-exclamation Uiterlijk 14 september aanmelden

Let op: deel 1 vindt op donderdagmiddag plaats. Deel 2 en 3 zijn op donderdagochtend.

Cursus kunstgeschiedenis | hybride Belgische kunst

De rijke kunstgeschiedenis van onze zuiderburen vormt het onderwerp van deze cursus. Op artistiek vlak heeft België namelijk heel veel te bieden. Van Romeinse steden en nederzettingen, via abdijen uit de vroege middeleeuwen tot de vermaarde bloei onder de Bourgondiërs toen schilders zoals Jan van Eyck, Rogier van der Weyden en Hans Memling actief waren. Daarmee houdt de Belgische, of proto-Belgische, inbreng in de kunstgeschiedenis niet op. Natuurlijk krijgt ook Rubens de aandacht die hij verdient en komt de kunst uit de tijd van de Belgische natievorming in de negentiende eeuw aan de orde. Deze reis door België eindigt bij hedendaagse kunstenaars, zoals Berlinde de Bruyckere, en bij recente ontwikkelingen waaronder de heropening van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen.

user-chart Docent drs. Krzysztof Dobrowolski-Onclin

Calendar-Plus 10 colleges, dinsdag 26 september t/m 5 december 2023, 11.00-13.00 uur (geen college op 24 oktober)

€ 303,- (inclusief gedrukte syllabus)

calendar-exclamation Uiterlijk 14 september aanmelden

Kunstgeschiedenis en architectuur

Cursus architectuurgeschiedenis

Acht markante architecten

Vijf eeuwen architectuur met acht architecten, geboren in acht verschillende landen. Zij behoren tot de invloedrijkste architecten uit hun tijd en zorgden elk op eigen wijze voor een vernieuwing in de architectuur. U maakt kennis met de architectonische vernieuwingen van Palladio, Vingboons, Adam, Ledoux, Sullivan, Mies van der Rohe, Khan en Hadid. De docent bespreekt niet alleen deze markante persoonlijkheden maar kijkt ook naar de rol van de politieke en sociale omgeving in de tijd waarin zij leven en werken. In hoeverre zijn de wensen van hun invloedrijke opdrachtgevers doorslaggevend?

user-chart Docent drs. Betty Abas

Calendar-Plus 8 colleges, woensdag 27 september t/m 22 november 2023, 13.15-15.15 uur (geen college op 25 oktober)

€ 240,-

calendar-exclamation Uiterlijk 20 september aanmelden

Wat Barok kan betekenen, ervaart u in Italië. De kunstenaar gunt de kerkbezoeker een blik in de hemel, maar in een stadspaleis vol kunst is de toeschouwer juist getuige van het moment waarop Pluto Proserpina naar de onderwereld haalt. De maatschappij verandert en daarmee ook de kunst en de opdrachtgevers. In de Nederlanden ontstaat een grote markt voor genreschilderkunst. Hoe komt dat en hoe weten wij nu iets over mogelijke betekenissen in de schilderijen van Frans Hals en Rembrandt? Maak kennis met de iconografie en iconologie: over de betekenis van beelden toen en nu. user-chart Docent drs. Frans Henk Hoekstra

Calendar-Plus 10 colleges, maandag 2 oktober t/m

11 december 2023, 11.00-13.00 uur (geen college op 23 oktober)

€ 318,- (inclusief gedrukte reader)

calendar-exclamation Uiterlijk 20 september aanmelden

Leergang Kunstgeschiedenis IV | hybride

Barok. Europa 1550 - 1750

Wat is Barok in de beeldende kunst en architectuur? Hoe onderscheidt zich het werk van Caravaggio, Bernini en Borromini ten opzichte van de Renaissance?

Leergang Kunstgeschiedenis VII | hybride Tussen droom en daad:

1940 - 1980

In de beeldende kunst is de periode van 1940 tot 1980 een tijdvak waarin tal van stromingen en stijlen naast elkaar staan en elkaar opvolgen. Van abstract expressionisme (Rothko, Newman), CoBrA, popart (Warhol, Hockney), nouveau réalisme, modernisme in de architectuur (Chandigarh, Brasilia), arte povera tot land art. Na de Tweede Wereldoorlog leek weinig over van alle prachtige utopieën in de beeldende kunst die er waren aan het begin van de twintigste eeuw. De functie van kunst en architectuur staat opnieuw ter discussie. In deze periode verandert de definitie van beeldende kunst als object ingrijpend. De definitie van een kunstwerk is niet beperkt tot het domein van de schilder- en/of beeldhouwkunst. Wanneer noemen we bijvoorbeeld iets kunst?

user-chart Docent drs. Frans Henk Hoekstra

Calendar-Plus 10 colleges, donderdag 28 september t/m 7 december 2023, 10.30-13.00 uur (geen college op 26 oktober)

€ 318,- (inclusief gedrukte reader)

calendar-exclamation Uiterlijk 17 september aanmelden

Cursus architectuur | online

Het bouwwerk centraal:

ontmoetingsplekken

Leergang Kunst in Context II Stedelijk Museum Amsterdam

Negen kunstwerken uit het Stedelijk Museum

Amsterdam van onder meer Chagall, Malevich en Dumas vormen het vertrekpunt voor een dynamische route langs de beeldende kunst vanaf de vroege twintigste eeuw tot nu. De docent bespreekt deze werken in samenhang met kunstwerken uit andere (internationale) museale collecties. Tijdens de cursus krijgt u inzicht in de factoren die een rol spelen bij het ontstaansproces van het kunstwerk, zoals filosofie, techniek, materiaal, maatschappij, politiek en religie. Het uitgangspunt is echter altijd het kunstwerk zelf: een werk van verf, marmer, digitaal materiaal, et cetera. Daarbij is de vraag: hoe kunnen wij nu iets weten over een (modern) kunstwerk? U vindt de lijst met kunstwerken die als uitgangspunt dienen voor elk hoorcollege op vu.nl/hovo, onder de tab ‘Inhoud’ van de cursusbeschrijving.

user-chart Docent drs. Frans Henk Hoekstra

Calendar-Plus 10 colleges, maandag 2 oktober t/m 11 december 2023, 13.30-16.00 uur (geen college op 23 oktober)

€ 323,- (inclusief gedrukte reader)

calendar-exclamation Uiterlijk 20 september aanmelden

Hoe geven architecten vorm aan ontmoetingsplekken? Plekken voor vermaak, reizen, werken, ontspanning, onderwijs en religie brengen voor architecten ieder een eigen bouwopgave met zich mee. Aan welke eisen moet een vliegveld voldoen? Wat is belangrijk bij het ontwerpen van scholen of kantoorcampussen? Welke kenmerken delen schouwburgen, bioscopen en casino’s en waarin verschillen de architectonische uitwerkingen juist? Hoe benadert een architect de bouw van moskeeën, kerken en synagogen? Per college staat steeds één thema centraal. Enkele historische voorbeelden vormen steeds de opmaat voor de behandeling van de meest spraakmakende recente voorbeelden. Nationaal en internationaal, van bekende en onbekende bureaus, bespreekt de docent de specifieke kenmerken en ontwikkeling van elk type bouwwerk. U zult er daarna met andere ogen naar kijken!

user-chart Docent drs. Suzanne Roelofs

Calendar-Plus 6 colleges, maandag 6 november t/m

11 december 2023, 19.00-21.00 uur

€ 180,-

calendar-exclamation Uiterlijk 30 oktober aanmelden

(Cultuur)geschiedenis

Cursus geschiedenis

Het Indonesische beeld van het verleden

Indonesiërs hebben een heel ander beeld van het Indonesische verleden dan Nederlanders. Volgens nationalisten beleefde de Archipel in de pre-koloniale tijd een groots verleden met bloeiende culturen en vormen van nationale eenheid. De koloniale tijd was een donkere tijd. Het vormt een intermezzo waarin het Indonesische volk het slachtoffer was van de westerse, vooral Nederlandse, en Japanse onderdrukking en uitbuiting. Na 1949 benadrukten de autocratische presidenten Soekarno en Soeharto dat Indonesiërs voortdurend in verzet waren geweest tegen het kolonialisme: de militairen hadden de Indonesische natie gered. Ook in 1998, na de terugkeer van de democratie, bleven de Indonesiërs dit beeld van het verleden koesteren. Terwijl de vrijheid van meningsuiting beperkt bleef, stelden Indonesische historici hun visie op het verleden bij.

user-chart Docent drs. Tom van der Geugten

Calendar-Plus 10 colleges, donderdag 21 september t/m

30 november 2023, 13.15-15.15 uur

(geen college op 26 oktober)

€ 300,-

calendar-exclamation Uiterlijk 14 september aanmelden

Leergang Duizend jaar Europese cultuur III

Vroegmoderne tijd 1500 - 1650

Wat gebeurde er in de periode tussen circa 1500 en 1650 op het gebied van filosofie, beeldende kunst, letterkunde en muziek? Ontdek het aan de hand van uiteenlopende gebeurtenissen, ontwikkelingen, stromingen en hoogtepunten uit de eerste anderhalve eeuw van de vroegmoderne Europese cultuurgeschiedenis. Vijf docenten bieden u een breed panorama op de vroegmoderne tijd, te beginnen vanaf het jaar 1500. Van ontdekkingsreizen en koloniale rijkdom, godsdienstoorlogen en gouden eeuwen tot renaissance, barok en absolutisme. Zij plaatsen de grote namen uit de kunst, filosofie en wetenschap in het perspectief van hun tijd en leggen waar mogelijk verbanden tussen de verschillende disciplines. Van Luther en Calvijn, Copernicus en Kepler, Michelangelo en Cranach, Shakespeare en Cervantes tot liefdesliedjes, de madrigalen van Monteverdi en het eerste operagebouw in Europa.

user-chart Docenten drs. Simon Burgers, drs. Duco Burgers, Krzysztof Dobrowolski-Onclin, M.A., drs. Han van der Horst, dr. Baukje Prins

Calendar-Plus 10 colleges, dinsdag 26 september t/m 5 december 2023, 13.15-15.15 uur (geen college op 24 oktober)

€ 311,- (inclusief gedrukte reader)

calendar-exclamation Uiterlijk 17 september aanmelden

Leergang De vroege geschiedenis van Europa II

De neolithische (r)evolutie

Circa 11.000 jaar geleden verandert het klimaat ingrijpend. In het Midden-Oosten ontdekken mensen dat wilde granen eetbaar zijn en zij leren die gecontroleerd te verbouwen. Korte tijd later ontdekt de mens ook hoe hij dieren kan houden en er ontstaat een nieuwe maatschappij. Door de afhankelijkheid van vaste voedselbronnen maakt het nomadische leven plaats voor een sedentair leven en de eerste vaste nederzettingen ontstaan. Een nieuwe immigrantenstroom uit het oosten verandert de samenleving ingrijpend. Van een jagers- en verzamelaarsgemeenschap evolueert Europa tot een agrarische maatschappij, waarin vaste woonplaatsen en het begrip ‘bezit’ een belangrijke rol spelen. Uiteindelijk komen de nieuwkomers ook aan in de Lage Landen. Deze eerste boeren hebben contact met de jagers en verzamelaars maar gaan vooral hun eigen weg.

user-chart Docent drs. Johan Hendriks

Calendar-Plus 10 colleges, woensdag 27 september t/m 6 december 2023, 11.00-13.00 uur (geen college op 18 oktober)

€ 300,-

calendar-exclamation Uiterlijk 20 september aanmelden

en mensenrechten. Maar behoren racisme, genocide en kolonisering niet evenzeer tot de erfenis van het Westen? Hoe navigeren we tussen achterhaalde superioriteitswaan en oeverloos relativisme? In deze cursus neemt de docent de alom waargenomen crisis van de Westerse wereld en het populaire ondergangsdenken onder de loep. Ondanks strategische en internationale teruggang beleefde het Westen tot voor kort nog steeds vrede en welvaart zonder precedent. Maar heeft economische eenwording een overkoepelende Europese identiteit naderbij gebracht? Eén ‘ouderwetse’ oorlog, zoals die in Oekraïne, lijkt zwaarder te wegen dan honderd instellingen of handelsakkoorden.

user-chart Docent prof. dr. Peter Demant

Calendar-Plus 10 colleges, woensdag 4 oktober t/m 13 december 2023, 13.15-15.15 uur (geen college op 25 oktober)

€ 303,- (inclusief digitale reader)

calendar-exclamation Uiterlijk 27 september aanmelden

Cursus geschiedenis

Europa: hoe bestaat het!? (2)

Waar gaan wij naartoe?

Wat zijn Europa en het Westen en voor welke waarden staan ze? De eerste ingeving is vaak vrijheid, democratie

Cursus oudheidkunde

Griekse tirannen (7de – 4de eeuw v.C.)

Hun rol in de Griekse politieke en culturele geschiedenis

De stadstaatjes van het oude Griekenland waren meestal aristocratieën, oligarchieën of democratieën. Daar was één belangrijke uitzondering op: wanneer één man regeerde. Zo’n tirannie begon altijd met een doorgaans gewelddadige staatsgreep en eindigde steevast na twee of drie generaties. De tirannentijd vormde in de geschiedenis van een stadstaat slechts een intermezzo. Maar voor de Griekse kunst en literatuur was het optreden van tirannen meestal zeer stimulerend door de vele opdrachten die zij uitdeelden aan kunstenaars. Ook bij het gros van de bevolking waren tirannen zeker

in het begin populair. Pas later kreeg de term tyrannos een negatieve klank. Wat is in de zevende tot vierde eeuw voor Christus de rol van tirannen in de Griekse politieke en culturele geschiedenis?

user-chart Docent dr. Henk Singor

Calendar-Plus 4 colleges, maandag en woensdag 9, 11, 16 en 18 oktober, 13.15-16.30 uur

€ 183,- (inclusief gedrukte syllabus)

calendar-exclamation Uiterlijk 27 september aanmelden

Cursus geschiedenis | ook online

De turbulente geschiedenis van Midden-Europa

Studiedag geschiedenis en filosofie

Van historie naar hedonisme

de cultuur van het wijndrinken

Eind 2022 zijn twee boeken uitgekomen die elk op eigen wijze de geschiedenis en cultuur van het wijndrinken belichten. Wijn als een Romein van classicus Fik Meijer en Ilja Gort gaat over de ontstaansgeschiedenis en verspreiding van de godendrank in Europa. In Vinosofie, Een proeve van drinken en denken duikt filosoof Jacqueline Duurland in de betekenissen die denkers aan het drinken van wijn en de roes hebben gegeven. Meijer en Duurland hebben speciaal voor HOVO een aantrekkelijke studiedag samengesteld, met een wijnproeverij als afsluiting.

user-chart Docenten prof. dr. Fik Meijer en drs. Jacqueline Duurland

Calendar-Plus 1 studiedag, zaterdag 14 oktober 2023, 10.00-17.00 uur

€ 125,- (inclusief koffie/thee, lunch, wijnproeverij)

calendar-exclamation Uiterlijk 8 oktober aanmelden

In 2004 werden acht Midden-Europese landen lid van de Europese Unie. Decennia lang lagen zij verborgen achter het IJzeren Gordijn: Polen, Litouwen, Oost-Duitsland, Tsjechië, Slowakije, Hongarije, Slovenië en Kroatië. Op de bevrijding van het communistische systeem volgt een snelle en dynamische ontwikkeling. Daarnaast ontstaan echter ook problemen met het handhaven van de rechtsstaat en de bescherming van minderheden. Hoe komt dat? De docent bespreekt in vogelvlucht de politieke geschiedenis en de cultuurhistorie van deze landen. Dit biedt achtergrond en context om de huidige mogelijkheden en moeilijkheden van Midden-Europa te begrijpen.

user-chart Docent drs. Frederik Erens

Calendar-Plus 6 colleges (fysieke of online deelname zie pag. 3)

Groep A – Fysiek: woensdag 1 november t/m

6 december 2023, 11.00-13.00 uur

Groep B – Online: woensdag 1 november t/m

6 december 2023, 13.30-15.30 uur

€ 180,-

calendar-exclamation Uiterlijk 25 oktober aanmelden

Cursus geschiedenis | online

De hedendaagse Duitse cultuur in historisch perspectief

Zowel in Nederland als ook in Duitsland is de zoektocht naar de nationale identiteit een urgent onderwerp. Maar meer dan in Nederland speelt in de Duitse actualiteit het verleden een hoofdrol. Wat kenmerkt de hedendaagse Duitse cultuur? En hoe is dit in historisch perspectief te plaatsen? Is dat anders dan in Nederland? Bij de vraag ‘Wat is Duits?’ kunnen we niet voorbijgaan aan de erfenis van de Duitse negentiende eeuw, de moeizame omgang met de Tweede Wereldoorlog, de langdurige gevolgen van de Duitse deling, het paradoxale succes van de hoofdstad Berlijn, de omstreden ruggengraat van de Duitse economie en de zoektocht naar identiteit in een multiculturele samenleving.

user-chart Docent drs. Merlijn Schoonenboom

Calendar-Plus 6 colleges, donderdag 9 november t/m 14 december 2023, 13.15-15.15 uur

€ 180,-

calendar-exclamation Uiterlijk 2 november aanmelden

Cursus geschiedenis

Op muzikale rondreis door Eurazië

Wie op reis gaat in de vijftien voormalige Sovjetstaten komt zeer uiteenlopende muziekgenres tegen. Vertelt iemand over muziek uit de vroegere Sovjet-Unie, oftewel de Euraziatische regio, dan gaat het al snel over klassieke componisten uit Rusland, zoals Pjotr Tsjaikovski of Sergej Rachmaninov. Maar deze regio, die 550 keer groter is dan Nederland, kent een veel bredere en rijkere muziekcultuur. De Baltische landen, Oekraïne en de Kaukasus hebben een eigen klassieke muziektraditie. De voormalige Sovjetrepublieken hebben ook allemaal hun eeuwenoude volksmuziek. Musici voeren die muziek nog steeds uit met unieke authentieke instrumenten, zoals bijvoorbeeld de komoes (mondharp) in Siberië, de zurna (soort hobo) in Tadzjikistan, de doedoek (dubbelrietblaasinstrument) in Armenië en de bandoera (soort luit) in Oekraïne. U zult uw oren niet geloven!

user-chart Docent drs. Karel Onwijn

Calendar-Plus 7 colleges, vrijdag 10 november t/m 22 december 2023, 11.00-13.00 uur

€ 241,- (inclusief gedrukte reader)

calendar-exclamation Uiterlijk 1 november aanmelden

Uit de cursusevaluaties:

“De betrokkenheid van Karel Onwijn voor zijn vak en zijn grote talent om ons op boeiende wijze mee te nemen in de wereld van de voormalige Sovjet-Unie, zijn indrukwekkend.”

Letteren en muziek

users-class 13 Cursussen 1 Studiedag Mouse-Pointer vu.nl/hovo-cursussen

Cursus letteren, geneeskunde Literatuur en geneeskunde –erfelijkheid

Waar geneeskunde de ziekte voorop stelt, ligt in romans de invalshoek bij de patiënt die een ziekte of aandoening heeft. Dat zorgt ervoor dat romans en films een bijzondere, ‘menselijke’ kijk op geneeskunde kunnen geven. Het unieke programma ‘Literatuur en geneeskunde’ belicht ieder jaar een thema uit de geneeskunde aan de hand van een aantal romans en films. In het najaar van 2023 is dat erfelijkheid. Zijn wij het resultaat van wat ons erfelijk materiaal ons te bieden heeft? Of bepaalt onze opvoeding wie wij in essentie zijn? Het is een vraag die ons al lang bezighoudt. U maakt in deze cursus onder andere kennis met werk van Zola, Couperus, Simon Mawer, Jonathan Franzen, Jeffrey Eugenides, Ira Levin, Jodi Picoult, Barbara Zoeke en Kazuo Ishiguro. U vindt de lijst met boektitels op vu.nl/hovo, onder de tab ‘Inhoud’ van de cursusbeschrijving.

user-chart Docenten prof. dr. Arko Oderwald en dr. David van den Akker

Calendar-Plus 10 colleges, vrijdag 15 september t/m 8 december

2 023, 13.15-15.15 uur (geen college op 22 september, 27 oktober en 3 november)

€ 3 00,-

calendar-exclamation Uiterlijk 10 september aanmelden

Cursus letteren

Literatuur en theater in de Republiek van Weimar

De jaren na de Eerste Wereldoorlog krijgt het verslagen Duitsland geen rust. Geteisterd door geweld, inflatie en sociale ontreddering strompelt de prille democratie van de Weimarrepubliek van de ene crisis naar de andere. Tegen die achtergrond bloeit de literatuur echter op ongekende wijze: met romans, theaterwerken en poëzie, waarin de makers experimenteren met nieuwe, revolutionaire vormen. Daarmee leggen de grote auteurs uit deze tijd de grondslag voor de moderne literatuur van de twintigste eeuw: Bertolt Brecht, Erich Maria Remarque, Alfred Döblin, Kurt Tuscholksy, Thomas Mann en vele anderen.

user-chart Docent drs. Michiel Hagdorn

Calendar-Plus 10 colleges, dinsdag 19 september t/m 28 november 2023, 13.15-15.15 uur (geen college op 24 oktober)

€ 3 08,- (inclusief gedrukte syllabus)

calendar-exclamation Uiterlijk 12 september aanmelden

Cursus letteren

T. S. Eliot’s The Waste Land

The Waste Land is het beroemde modernistische gedicht van T.S. Eliot uit 1922. Het wordt beschouwd als een van de meest invloedrijke en complexe werken van de 20e eeuwse poëzie, vol verwijzingen naar mythologie, religie, literatuur en cultuur. Het beschrijft een wereld die is getroffen door oorlog en chaos, en de ontheemding en vervreemding van de moderne mens. In het gedicht drukt Eliot een gevoel van verwarring en vervreemding uit dat veel mensen ervaren in de jaren na de Eerste Wereldoorlog. Omdat het gedicht rijk is aan symboliek vereist het een zorgvuldige analyse om het volledig te begrijpen. In deze cursus leert u het te doorgronden. U leest niet alleen het gedicht zelf, maar ook enkele gedichten en teksten die meer context bieden.

user-chart Docent drs. Ron Hoffman

Calendar-Plus 10 colleges, donderdag 21 september t/m 30 november 2023, 13.15-15.15 uur (geen college op 26 oktober)

€ 312,- (inclusief gedrukte syllabus)

calendar-exclamation Uiterlijk 14 september aanmelden

om voor een erfgenaam te zorgen. In latere sonnetten is dikwijls sprake van een aanbeden maar onbetrouwbare vrouw, vaak ‘dark lady’ genoemd. De eerste 77 sonnetten vormden het onderwerp van deel 1 van deze dubbelcursus (najaar 2022). In dit tweede deel leest u de overige 77 sonnetten. Hoe kunt u de complexiteit van deze teksten begrijpen? De nadruk ligt op ‘close reading’ en het plaatsen van de sonnetten in de Europese literaire traditie. Verder gaat de meeste aandacht uit naar het virtuoze taalgebruik van Shakespeare.

user-chart Docent drs. Ron Hoffman

Calendar-Plus 10 colleges, maandag 25 september t/m 4 december 2023, 13.15-15.15 uur (geen college op 23 oktober)

€ 312,- (inclusief gedrukte syllabus)

calendar-exclamation Uiterlijk 18 september aanmelden

Cursus letteren

De Sonnetten van Shakespeare (2)

Superlatieven schieten te kort om de 154 sonnetten van Shakespeare recht te doen. Vele ervan behoren tot de mooiste gedichten die ooit geschreven zijn. Ze zijn vaak een combinatie van toegankelijkheid en duisterheid. De eerste zeventien sonnetten roepen een jonge man op

Cursus muziekwetenschap

Canon en fuga in de 17e eeuwse muziek

Wie polyfone muziek uit de middeleeuwen en vooral uit de renaissance beluistert, krijgt de indruk dat canon en fuga synoniemen zijn. Uit contemporaine muziektheoretische bronnen blijkt dat componisten tot en met de zestiende eeuw canon en fuga inderdaad aan elkaar gelijkstelden. Pas in de zeventiende eeuw gaan zij een onderscheid maken tussen de beide technieken. In die ontwikkeling is de emancipatie van de instrumentale muziek een niet te onderschatten factor. Tot die tijd onderscheidde de instrumentale muziek zich nauwelijks van de vocale muziek. De toenemende vervolmaking van muziekinstrumenten maakt die ontwikkeling mogelijk. De zeventiende eeuw is niet alleen de eeuw waarin bouwers, zoals Stradivari(us), de viool perfectioneren. Het is ook de tijd waarin de Duitse orgelbouw nieuwe hoogten bereikt.

user-chart Docent dr. Marcel Zwitser

Calendar-Plus 10 colleges, dinsdag 26 september t/m 5 december 2023, 11.00-13.00 uur (geen college op 24 oktober)

€ 300,-

calendar-exclamation Uiterlijk 19 september aanmelden

Cursus letteren | ook online

De Broers Karamazov van Fjodor

Dostojevski onder de loep

Cursus muziekwetenschap

Franz

Liszt: een leven in ‘poëtische en religieuze harmonieën’

Deze cursus vertelt het onwaarschijnlijke levensverhaal van Franz Liszt (1811-1886). Deze Hongaarse musicus genoot in zijn tijd een onbetwiste en niet eerder vertoonde status. Als een moderne celebrity leefde hij in de openbaarheid. Zijn pianospel bracht iedereen in vervoering. Zijn persoonlijkheid was betoverend, maar hij lokte ook heftige controverses uit. In 1865 verraste hij vriend en vijand met zijn inwijding als abbé in de orde van de Franciscanen. Wie was deze componist? De docent gaat in op zijn levensverhaal en zijn pianomuziek, maar ook de concerten, orkestmuziek en vocale muziek van Liszt komen aan de orde. De cursus eindigt met zijn korte late pianowerken. Die werden populair tussen 1970-1980, toen de muziekwereld inzag dat zij de kiem vormden voor de moderne muziek.

user-chart Docent dr. Marcel Zwitser

Calendar-Plus 10 colleges, dinsdag 26 september t/m 5 december 2023, 13.30-15.30 uur (geen college op 24 oktober)

€ 305,- (inclusief gedrukte syllabus)

calendar-exclamation Uiterlijk 17 september aanmelden

De Broers Karamazov is de laatste roman van Fjodor Dostojevski (1821-1881). In dit boek maakt de losbol Karamazov ruzie met zijn vier zonen (drie echte en één bastaard) over banale zaken zoals geld en vrouwen. Dostojevski gebruikt de exploderende familieruzie als raamwerk om te schrijven over religie, goed en kwaad, ratio versus gevoel. Het religieuze thema springt het meest in het oog: kan God wel bestaan als hij toestaat dat er zoveel kwaad in de wereld is? De oudste nihilistische zoon Ivan vindt van niet, maar in de roman vertolken veel personages andere, hiermee botsende ideeën. Naast de thematische rijkdom werkte Dostojevski de psychologie van zijn personages en de compositie van de roman op een weergaloze manier uit.

user-chart Docent drs. Judith Janssen

Calendar-Plus 5 colleges (fysieke of online deelname - zie pag. 3)

Groep A – Fysiek: vrijdag 29 september t/m

27 oktober 2023, 11.00-13.00 uur

Groep B – Online: maandag 2 oktober t/m

30 oktober 2023, 18.30-20.30 uur

€ 150,-

calendar-exclamation Uiterlijk 24 september aanmelden

Cursus letteren | online

Poëzie lezen - Van J. Slauerhoff

tot en met Ester Naomi Perquin

Aan de hand van zes toonaangevende dichters maakt u kennis met de rijkdom en de veelzijdigheid van de Nederlandstalige poëzie. In zes colleges leert u iedere keer het werk van een andere dichter kennen, van J. Slauerhoff tot en met Ester Naomi Perquin. Welke inspiratiebronnen hadden ze en welke keuzes maakten ze? Hoe laat het gedicht zich lezen? En wat klinkt er tussen de regels? Docent Peter Swanborn licht de gedichten toe én de poëtica van de dichter. Maar bovenal kijkt hij samen met u naar alle verschillende interpretatiemogelijkheden. Deze cursus is bij uitstek geschikt voor wie denkt dat poëzie moeilijk is, of voor wie niet weet waar te beginnen met het lezen van poëzie.

user-chart Docent Peter Swanborn

Calendar-Plus 6 colleges, dinsdagavond 3, 17 en 31 oktober, 14, 28 november en 12 december 2023, 19.00-21.00 uur

€ 180,-

calendar-exclamation Uiterlijk 26 september aanmelden

toonaangevende dichters. Op het programma staan (onder voorbehoud) C.O. Jellema, Hans Tentije, Anneke Brassinga, Charles Ducal en Ruth Lasters. Welke inspiratiebronnen hadden ze en welke keuzes maakten ze? Hoe laat het gedicht zich lezen? En wat klinkt er tussen de regels? Docent Peter Swanborn licht de gedichten toe én de poëtica van de dichter. Maar bovenal kijkt hij samen met u naar alle verschillende interpretatiemogelijkheden.

user-chart Docent Peter Swanborn

Calendar-Plus 5 colleges, maandag 9, 23 oktober, 6 en 20 november en 4 december 2023, 10.30-12.30 uur

€ 150,-

calendar-exclamation Uiterlijk 2 oktober aanmelden

Vrouwen in de literatuur

Cursus letteren | online

Poëzie lezen - Van C.O. Jellema

tot en met Ruth Lasters

Vindt u poëzie moeilijk en weet u niet goed waar te beginnen? In deze online cursus maakt u kennis met de rijkdom en de veelzijdigheid van de Nederlandstalige poëzie. In vijf colleges leert u het werk kennen van vijf

Desperate housewives is de titel van een populaire Amerikaanse televisieserie vol geheimen, grappen en gemenigheden. Maar ‘wanhopige huisvrouwen’ lijkt ook een passend etiket voor deze cursus, waarin de vrouwelijke hoofdpersoon centraal staat. Deze interactieve cursus draait om de rol van de vrouw in acht beroemde, vergeten, herontdekte en moderne romans. Hoe worstelt zij met de haar toegemeten rol? Hoe zag en beschreef men de vrouw? Welke rol speelde het perspectief van de schrijver? Hoe pasten de romans in hun tijd, literair en historisch gezien? Hoe ontvingen critici ze en hoe het publiek? Waarom groeiden sommige boeken uit tot iconisch werken en andere niet? Het ‘oerboek’ Madame Bovary vormt het vertrekpunt. Vanaf daar volgt u chronologisch de ontwikkeling van de vrouwelijke hoofdpersoon in acht romans.

Cursus letteren | hybride

‘Desperate housewives’.

user-chart Docent drs. Lidewijde Paris

Calendar-Plus 8 colleges, woensdag 1 november t/m

20 december 2023, 11.00-13.00 uur

€ 240,-

calendar-exclamation Uiterlijk 25 oktober aanmelden

Cursus muziekwetenschap

Purcell en Händel –briljante Britse Barok

Studiedag muziekgeschiedenis De Goldbergvariaties van Johann Sebastian Bach

De Goldbergvariaties behoren tot de meest geliefde werken van Johann Sebastian Bach. Ze inspireerden de schrijvers Anna Enquist, Bert Natter en Philip Kennicott bijvoorbeeld tot een roman. In 2021 eindigden de Goldbergvariaties in de Klassieke Top 400 van Radio 4 op nummer twaalf. De hoogste plaats voor een piano solo. Tijdens deze studiedag gaat de docent in op de achtergronden, de structuur, de vernieuwende aspecten en de betekenis van dit werk. Ook de symbolische betekenis van de negen canons in de Goldbergvariaties komt aan bod. De live opvoering op de vleugel van de complete Goldbergvariaties door pianist en docent Marcel Worms vormt de grandioze afsluiting van deze muzikale studiedag.

user-chart Docent Marcel Worms

Calendar-Plus 1 studiedag, zaterdag 14 oktober 2023, 10.15-15.45 uur

€ 100,- (inclusief koffie/thee/lunch)

calendar-exclamation Uiterlijk 8 oktober aanmelden

Twee componisten domineren gedurende honderd jaar de Britse eilanden. In de laatste decennia van de zeventiende eeuw schrijft Henry Purcell (circa 1659 - 1695) in Londen een rijk gevarieerd oeuvre voor kerk, hof en theater. Het levert hem de bijnaam ‘Orpheus Britannicus’ op. Niet lang na zijn dood zet de Duitse Georg Friedrich Händel (1685 - 1759) deze lijn voort, eerst met de Italiaanse opera en later met het Engelse oratorium. Mensen noemden hem de ‘grootste componist aller tijden’. Beide componisten hanteerden de in hun tijd leidende Barokstijl. Met hun briljante werken hebben zij een eeuw lang hun stempel gedrukt op het Britse muziekleven en daarmee ook op de muzikale wereld van het Europese continent.

user-chart Docent drs. Frans Jansen

Calendar-Plus 6 colleges, woensdag 1 november t/m

6 december 2023, 13.15-15.15 uur

€ 180,-

calendar-exclamation Uiterlijk 25 oktober aanmelden

Uit de cursusevaluaties:

“Frans Jansen is een fijne, deskundige docent die zijn vak kent. De inhoud werd opgeluisterd met prachtige muziekfragmenten.”

Cursus letteren

Homerus en Odysseus

De Odyssee is onbetwist een van de fraaiste dichtwerken ooit geschreven. Sinds het ontstaan, mogelijk al in de negende eeuw voor Christus, zijn talrijke studies gepubliceerd over zowel de dichter Homerus als over zijn twee heldendichten, Ilias en Odyssee. De geboorteplaats, het leven en de werkwijze van deze begaafde ‘bard’ zijn altijd onderwerp van discussie geweest. Net als de vraag of beide boeken wel van zijn hand waren. In deze cursus staan de Odyssee en de held Odysseus centraal. U leert ook Homerus kennen en krijgt inzicht in zijn epen, het dagelijks leven in zijn tijd en de toen heersende opvattingen. Ook ziet u hoe latere Griekse en Europese schrijvers de figuur Odysseus beoordeelden. Wat is de betekenis van deze twee geschriften geweest voor de antieke mens en latere generaties?

user-chart Docent drs. Hein van Dolen

Calendar-Plus 5 colleges, woensdag 8 november t/m

6 december 2023, 11.00-13.00 uur

€ 161,- (inclusief gedrukte syllabus)

calendar-exclamation Uiterlijk 29 oktober aanmelden

Cursus muziekwetenschap

Kamermuziek - het klassieke en

romantische repertoire

Kamermuziek doet als compositiegenre niet onder voor de werken voor grotere ensembles. Voor de componist vormt het schrijven voor een beperkt aantal instrumenten juist vaak een beproeving van zijn compositorische meesterschap. Binnen het oeuvre van de grote klassieke en vroeg-romantische meesters was het componeren een serieuze aangelegenheid. Hierdoor ontstonden er talrijke kamermuziekwerken van een hoog niveau. Sommige van die componisten hadden zich zelfs een bepaalde tijd grotendeels toegelegd op dit genre. Meestal schreven deze toondichters kamermuziek voor drie tot zes spelers. In zes luistercolleges komen werken aan bod van Mozart, Beethoven, Schubert, Mendelssohn, Schumann en Brahms.

user-chart Docent drs. Jan Ezendam

Calendar-Plus 6 colleges, vrijdag 24 november, 1 en 8 december 2023, 12 en 19 en 26 januari 2024, 13.15-15.15 uur

€ 180,-

calendar-exclamation Uiterlijk 19 november aanmelden

Uit de cursusevaluaties:

“Heel informatief, goed te volgen en een geestige opmerking zo af en toe. Hein van Dolen is een uitstekende docent.”

Filosofie en religie

users-class 7 Cursussen 1 Leergang Mouse-Pointer vu.nl/hovo-cursussen

Cursus filosofie

Denken over religieTussen nihilisme en mystiek

Wat is de betekenis van het religieuze in deze tijd? In West-Europa heeft het christendom voor een ruime meerderheid van de mensen aan kracht en aantrekkelijkheid ingeboet. Dit is de uitkomst van een langdurig historisch proces. Daarmee is de vraag of er nog mogelijkheden zijn voor het religieus denken als zodanig. Kunnen we de mystieke dimensie veroveren op nihilistische tendensen? In het eerste deel van deze cursus laat de docent zien welke ontwikkeling het denken over religie in de geschiedenis heeft doorgemaakt. Dit doet hij aan de hand van filosofen zoals Anselmus, Descartes, Pascal, Kant, Kierkegaard en Nietzsche. In het tweede deel van de cursus verkent de docent samen met u de mogelijkheden van hedendaags religieus denken.

user-chart Docent drs. Arnold Ziegelaar

Calendar-Plus 10 colleges, maandag 18 september t/m 27 november 2023, 11.00-13.00 uur (geen college op 23 oktober)

€ 319,- (inclusief gedrukte syllabus)

calendar-exclamation Uiterlijk 6 september aanmelden

Cursus filosofie

Charles TaylorBronnen van het zelf

De Canadese filosoof Charles Taylor (1931) is een van de invloedrijkste denkers van deze tijd. Zijn boek Bronnen van het zelf geldt als een hedendaagse klassieker. Taylor staat bekend als prominent pleitbezorger van het zogeheten communitarisme. De aanhangers van die politiek-filosofische stroming betogen dat een samenleving niet te begrijpen is als een loutere verzameling van oorspronkelijk gegeven autonome individuen. Zij betogen dat de notie van individualiteit het resultaat is van een vormingsproces binnen een groter sociaal verband. In 1989 vestigde Taylor zijn reputatie met Bronnen van het zelf, waarin hij nauwgezet in kaart brengt langs welke wijsgerige wegen het proces van de individualisering zich voltrokken heeft. Daarmee biedt hij een grondige analyse van de wordingsgeschiedenis van de moderne identiteit.

user-chart Docent drs. Arend Klaas Jagersma

Calendar-Plus 10 colleges, dinsdag 19 september t/m 28 november 2023, 13.15-15.15 uur (geen college op 24 oktober)

€ 300,-

calendar-exclamation Uiterlijk 12 september aanmelden

Cursus filosofie

Geschiedenis en actualiteit van humanisme en verlichting

De moderne Europese cultuur is historisch geworteld in humanisme en verlichting. De centrale gedachte van het humanisme is dat alle mensen gemeen hebben dat ze mens zijn. De historische wortels ervan reiken tot in de klassieke oudheid. Via de filosofie uit de renaissance groeien ze uit tot het Verlichtingsdenken van bijvoorbeeld Spinoza en Voltaire. In de twintigste eeuw denken Sartre, Arendt en Nussbaum na over humanistische thema’s. Ze laten zich gelden bij tal van discussies die aan het moderne bestaan raken: milieu, economie, politiek, vrijheid en verantwoordelijkheid, emancipatie, abortus, euthanasie en hulp bij zelfdoding, religie en multiculturele samenleving. Daarmee is humanisme relevant in een tijd waarin de toekomst van Europa zelf op het spel staat.

user-chart Docent dr. Ton Vink

Calendar-Plus 6 colleges, donderdag 21 september t/m

26 oktober 2023, 13.15-15.15 uur

€ 181,- (inclusief digitale syllabus)

calendar-exclamation Uiterlijk 10 september aanmelden

Leergang Westerse filosofiegeschiedenis IV De hedendaagse filosofie

In deze laatste cursus van de vierdelige leergang Westerse filosofiegeschiedenis verdiept u zich in de wijsgerige ontwikkelingen vanaf het einde van de negentiende eeuw tot aan recente discussies. De grote debatten tussen logisch positivisten, fenomenologen, existentialisten, structuralisten en postmodernisten komen aan bod. U maakt kennis met de belangrijkste opvattingen van denkers zoals Bergson, Wittgenstein, Heidegger, Arendt, Sartre, Popper, Foucault, Habermas, Derrida, Levinas, Taylor en Nussbaum. Ze dragen allemaal hun antwoorden, zienswijzen en methoden aan om daarmee het blijvende belang van de wijsbegeerte voor actuele vraagstukken te onderstrepen. Hun opvattingen hebben een diepgaande invloed uitgeoefend op het hedendaagse mens- en wereldbeeld. Deze verkenning van de laatste etappe van de wijsgerige geschiedenis eindigt met de vraag welke plaats de ‘grote verhalen’ hierin nog innemen.

user-chart Docent drs. Arend Klaas Jagersma

Calendar-Plus 10 colleges, zaterdag 23 september t/m

9 december 2023, 13.15-15.15 uur (geen college op 28 oktober en 4 november)

€ 300,-

calendar-exclamation Uiterlijk 17 september aanmelden

Uit de cursusevaluaties:

“Er is zoveel te leren en Arend Klaas Jagersma weet het zo goed uit te leggen. Absolute top als referentie voor andere filosofiecursussen.”

Filosofie en religie

Cursus filosofie | ook online

Lao Zi – leescollege Dao De Jing

De Dao De Jing (of: Tao Te King) van de Chinese filosoof Lao Zi (of: Lao-tse) is wereldwijd een van de meest vertaalde boeken. De inspirerende teksten over levenskunst, mystiek, vrijheid en politiek hebben de tand des tijds goed doorstaan en zijn nog altijd actueel. De stijl is speels, poëtisch en nooit dogmatisch. Maar omdat het werk stamt uit het China van 2400 jaar geleden, is het boek niet altijd even makkelijk te lezen. In deze cursus leest u samen met de docent dit fascinerende boek. Victor Melenhorst gebruikt daarbij ook de Chinese versie. Zo kan hij u wijzen op nauwelijks vertaalbare passages, woordgrapjes, symbolen en dubbele bodems. Dit maakt het lezen tot een rijkere ervaring dan wanneer u alleen toegang heeft tot het vertaalde werk.

user-chart Docent drs. Victor Melenhorst

Calendar-Plus 9 colleges (fysieke of online deelname - zie pag. 3)

Groep A – Fysiek: donderdag 28 september

t/m 30 november 2023 (geen college op 26 oktober), 11.00-13.00 uur

Groep B – Online: donderdag 28 september

t/m 30 november 2023 (geen college op 26 oktober), 19.00-21.00 uur

€ 270,-

calendar-exclamation Uiterlijk 21 september aanmelden

Cursus filosofie | ook online Hannah Arendt (1951) en Achille

Mbembe (2013) over imperialisme en uitsluiting

In 1951 schreef Hannah Arendt Imperialisme, als deel 2 van haar onderzoek naar totalitarisme. In 2013 verscheen Kritiek van de zwarte rede van Achille Mbembe. Zij hanteerden en problematiseerden allebei identiteitsbegrippen die mensen in de huidige tijd tot op het bot verdelen: zwart, vrouw, ras en natie. Hun perspectieven op imperialisme en kolonialisme gaan verder dan de waan van de dag. Beide denkers zien in de verlichting het begin van een nieuwe orde die mensen zich eigen moeten maken. In die orde vindt insluiting en uitsluiting plaats op basis van nieuwe gronden, soms met zeer gewelddadige consequenties. Het doel van zowel Arendt als Mbembe is om denkkaders aan te reiken die mensen in staat stelt hun eigen denken over insluiting en uitsluiting te verhelderen en verdiepen.

user-chart Docent drs. Petra Bolhuis

Calendar-Plus 10 colleges (fysieke of online deelname - zie pag. 3)

Groep A – Fysiek: maandag 2 oktober t/m

11 december 2023 (geen college op 23 oktober), 11.00-13.00 uur

calendar-exclamation Uiterlijk 25 september aanmelden

Groep B – Online: donderdag 5 oktober t/m

14 december 2023 (geen college op 26 oktober), 19.00-21.00 uur

€ 300,-

calendar-exclamation Uiterlijk 28 september aanmelden

Cursus filosofie

Filosofie als levenskunst

In 1995 publiceerde Pierre Hadot Filosofie als manier van leven. Veel levenskunstboeken zijn erg op de persoonlijke ervaringen van de schrijver gebaseerd. Hadot kiest voor een andere benadering. Hij onderzoekt de basis van de levenskunst in de eerste filosofische scholen. Daarmee keert hij terug naar de bronnen van de levenskunst en biedt een palet van scholen en hun technieken die ons ook nu nog veel kunnen bieden. In deze cursus combineert de docent de klassieke oriëntatie met de teksten van René Gude. In zijn boek Standup filosofie beantwoordt hij vragen over zijn leven en naderende dood. De antwoorden grijpen rechtstreeks terug op de klassieke teksten.

user-chart Docent drs. Petra Bolhuis

Calendar-Plus 10 colleges, maandag 2 oktober t/m 11 december 2023, 13.30-15.30 uur (geen college op 23 oktober)

€ 300,-

calendar-exclamation Uiterlijk 25 september aanmelden

Cursus esthetica

Terugkeer van de onverschrokken schoonheid

Lange tijd was het thema ‘schoonheid’ verdwenen uit de filosofie en de kunst. De laatste decennia denken filosofen weer meer na over de rol van de schoonheid in ons leven en de kunst. In het debat is het mooie terug van weggeweest, maar wel in een ander licht. Wat is schoonheid nu? Wat betekent schoonheid in de natuur en de kunst? Wanneer en hoe ervaren wij het mooie? Juist in tijden van crisis en onzekerheid kan schoonheid als essentiële kracht van grote betekenis zijn voor ons bestaan. Aan de hand van tekstfragmenten uit zowel klassieke teksten als recente werken ontwikkelt u een eigen perspectief op het mooie in de filosofie, natuur en kunst. U leest fragmenten van Aristoteles tot Georges Didi-Huberman.

user-chart Docent drs. Katja Rodenburg

Calendar-Plus 8 colleges, woensdag 4 oktober t/m 29 november 2023, 13.15-15.15 uur (geen college op 25 oktober)

€ 240,-

calendar-exclamation Uiterlijk 27 september aanmelden

Uit de cursusevaluaties:

“Petra Bolhuis is een zeer deskundige docent, didactisch goed, inhoudelijk actueel en maatschappelijk bevlogen.”

Mens en maatschappij

Leergang Psychologie I Inleiding in de psychologie

In tien colleges maakt u kennis met de meest elementaire psychologische theorieën en inzichten. U leert wat de belangrijkste componenten van onze psyche zijn, hoe ze werken en hoe ze de werkelijkheid bepalen die wij dagelijks ervaren. Na een inleiding over gedrag volgt een overzicht van de psychologie als wetenschapsgebied en leert u hoe psychologisch onderzoek plaatsvindt. Vervolgens komen de belangrijkste psychologische componenten aan bod die de mens kenmerken, zoals onze persoonlijkheid, emoties, hoe wij leren en de relatie tussen ons lichaam en onze geest. Het wordt tijdens de cursus helder dat van het waarnemen van een objectieve werkelijkheid, hoe basaal ook, geen sprake is en dat we nooit om individuele verschillen tussen mensen heen kunnen.

user-chart Docent dr. Andreas Wismeijer

Calendar-Plus 10 colleges, donderdag 21 september t/m

30 november 2023, 10.00-12.00 uur

(geen college op 19 oktober)

€ 300,-

calendar-exclamation Uiterlijk 14 september aanmelden

Studiedag mens en maatschappij

Het brein ontrafeld

Het brein is een bijzonder orgaan dat zorgt voor een ideale afstemming van ons lichaam op de omgeving. Maar wanneer die omgeving te druk is, kan dat leiden tot stressklachten. Ook eenzaamheid of verveling kunnen leiden tot stressklachten. Door beter te begrijpen hoe en in welke omstandigheden het brein optimaal tot haar recht komt, kunnen we zelf veel doen om onze stressbestendigheid te vergroten. Tijdens deze studiedag verkent u eerst de anatomie van het brein. Vervolgens ziet u op welke manier al die breinonderdelen werken en samenwerken en welke principes hier leidend zijn. Ook bespreekt de docent de meest voorkomende hersenziekten, zoals dementie, Alzheimer en Parkinson. Vervolgens kijkt u naar de invloed van de omgeving op de werking van ons brein. De docent laat zien hoe we ons brein en de omgeving zo op elkaar kunnen afstemmen dat we een optimaal resultaat bereiken: een brein in balans.

user-chart Docent dr. Andreas Wismeijer

Calendar-Plus 1 studiedag, zaterdag 28 oktober 2023, 10.30-15.30 uur

€ 100,- (inclusief koffie/thee/lunch)

calendar-exclamation Uiterlijk 22 oktober aanmelden

Uit de cursusevaluaties:

“Andreas Wismeijer is een natuurtalent in het doceren. Helder, beheerst de aangeboden stof, beantwoordt vragen adequaat en boven alles met veel humor.”

Studiedag maatschappij De vier reuzen van de 21ste eeuw

In de jaren negentig leek het alsof de westerse democratie definitief had gewonnen. Maar China en India moesten nog van zich laten horen, en inmiddels ziet de wereld er heel anders uit. Er is een nieuwe strijd om het ideologische gelijk losgebarsten met vier reuzen in de hoofdrol: China, India, de Verenigde Staten en Europese Unie. Ze zijn (of worden) machtig genoeg om hun eigen politiek te bepalen zonder dat iemand ze tot de orde kan roepen. Hoog tijd voor een ‘vergelijkend warenonderzoek’. Waar komen die vier reuzen vandaan: politiek, economisch, cultureel, ideologisch? Waarin staan zij sterk en zwak? Waar liggen de overeenkomsten, verschillen, en welke gevolgen kan dit hebben? U ontdekt het tijdens deze fascinerende dag vol eyeopeners en voorzichtige inkijkjes in de wereld van de komende decennia.

user-chart Docent drs. Evert Jan Ouweneel

Calendar-Plus 1 studiedag, zaterdag 28 oktober 2023, 10.00-17.00 uur

€ 100,- (inclusief koffie/thee/lunch)

calendar-exclamation Uiterlijk 22 oktober aanmelden

Labrys Reizen

Exclusieve groepsreizen

Regelmatig organiseren wij reizen onder leiding van hovo -docenten als drs. Krzysztof Dobrowolski-Onclin, drs. Hein L. van Dolen, drs. Frederik Erens, drs. Judith Janssen en drs. Karel Onwijn.

comfortabel reizen met gelijkgestemden verdieping in kunst, cultuur en natuur

reisleiding op hoog niveau oog voor detail en persoonlijke aandacht

024-3822110 info@labrysreizen.nl labrysreizen.nl

Cursus rechten Sterk en zwak bewijs in strafzaken

In elke strafzaak speelt bewijs een rol: heeft de verdachte het misdrijf wel of niet gepleegd? Vaak is het beantwoorden van die vraag vrij eenvoudig omdat er veel bewijs is. Soms ligt het een stuk ingewikkelder en spelen allerlei bewijsvragen een rol, die gaan over de manier waarop we bewijs moeten waarderen. Deze cursus

Mens en maatschappij

bestaat uit een theoretische inleiding aan de hand van praktijkgevallen. Er is aandacht voor de manieren waarop rechters bewijs waarderen en wat de resultaten daarvan zijn. De docent bespreekt bewijstheorieën aan de hand van bekende en minder bekende strafzaken, zoals de Leidse balpenzaak, de Deventer moordzaak en de Schiedammer parkmoord.

user-chart Docent prof. dr. Peter van Koppen

Calendar-Plus 7 colleges, maandag 30 oktober t/m 11 december 2023, 11.00-13.00 uur

€ 210,-

calendar-exclamation Uiterlijk 23 oktober aanmelden

user-chart Docent prof. mr. Kees Blankman

Calendar-Plus 3 colleges, vrijdag 10 november t/m 24 november 2023, 13.15-15.15 uur

€ 90,-

calendar-exclamation Uiterlijk 5 november aanmelden

Cursus rechten

Recht en ouderen: ondersteuning en bescherming

Komende decennia blijft het aantal ouderen groeien. Daarmee neemt ook het aantal mensen toe dat door dementie of andere oorzaken minder goed in staat is om zelf te – blijven – beslissen over hun geld en gezondheid. Niet iedere kwetsbare oudere blijkt zich te hebben voorbereid op een levensfase met een afgenomen wilsbekwaamheid en een toenemende afhankelijkheid van zorg. Voor een groeiende groep ouderen en nog-nietouderen is het raadzaam zich te bezinnen op de juridische mogelijkheden om zoveel mogelijk zelf de regie over het eigen leven te houden, ook als besluitvorming en wilsbepaling op een later moment moeilijker wordt.

Cursus economie

Afrika: een bedreigend of veelbelovend continent?

Is Afrika bedreigend voor ons, door de instroom van migranten of juist een zich snel ontwikkelend continent met een steeds dynamischer landbouw en industriële sector? Stagneert de economische ontwikkeling of plukt Afrika de vruchten van de relatief jonge en steeds beter geschoolde beroepsbevolking die bereid is hard te werken voor lage lonen? In hoeverre leiden etnische verschillen tot oorlogen of profiteren landen van de rijkdom aan grondstoffen? In deze cursus staat de economische ontwikkeling van Afrika centraal. De docent bekijkt met u vijf landen waar hij recent onderzoek heeft gedaan. De economische ontwikkeling, de bevolkingsgroei en de relatie met migratiegedrag komt aan de orde. Afrika is groot en divers, maar een continent met toekomstperspectief. U kunt een Afrooptimistisch verhaal verwachten, onderbouwd met cijfers en foto’s.

Uit de cursusevaluaties:

“De colleges van Meine Pieter van Dijk hebben mij geholpen om berichtgeving in de krant beter te volgen.”

Calendar-Plus 6 colleges, vrijdag 10 november t/m 15 december 2023, 11.00-13.00 uur

€ 180,-

calendar-exclamation Uiterlijk 5 november aanmelden

HOVO Extra

Heeft u zin in een eendaagse onderdompeling in thema? De programma’s onder de noemer ‘HOVO Extra’ zijn kortdurende, los te volgen themabijeenkomsten over actuele, spraakmakende of historische onderwerpen. Voor HOVO-cursisten dé kans om vrienden, vriendinnen of familie mee te nemen naar de VU campus!

Komend najaar bestaat HOVO Extra uit vier studiedagen en een HOVO kindercollege.

Cursus psychiatrie Omgaan met mensen uit andere culturen

Contact maken met mensen uit andere culturen is niet altijd even gemakkelijk. Daarvan getuigen ook volkswijsheden zoals ‘onbekend maakt onbemind’ en ‘soort zoekt soort’. Dat gaat niet alleen over ‘mensen met een niet-westerse achtergrond’. Denk ook aan de cultuurkloof tussen jong en oud, rijk en arm, hoogen laagopgeleiden, gelovig en niet-gelovig, stad en platteland of liberaal en socialistisch. Hoe kunnen we in het contact een cultuurkloof overbruggen? Dat is het onderwerp van deze cursus, waarin het begrip ‘cognitieve empathie’ een centrale rol speelt. Ofwel proberen in de schoenen van de ander te gaan staan om van daaruit die ander te benaderen en te begrijpen.

Studiedagen

Een hele dag rond één thema. Het onderwerp wordt van meerdere kanten belicht en uitgediept. Koffie, thee en lunch zijn inbegrepen in de prijs.

• Van historie naar hedonisme - de cultuur van het wijndrinken (zie pag. 9)

• De Goldbergvariaties van Johann Sebastian Bach (zie pag. 15)

• Het brein ontrafeld (zie pag. 21)

• De vier reuzen van de 21e eeuw (VS, China, Europa, India) (zie pag. 22)

HOVO Kindercollege Op reis naar het heelal

Calendar-Plus 3 colleges, vrijdag 1 december t/m 15 december 2023, 13.15-15.15 uur

€ 90,-

calendar-exclamation Uiterlijk 26 november aanmelden

Samen in de collegebanken! De afgelopen jaren heeft HOVO Amsterdam vaders, moeders, opa’s en oma’s uitgenodigd om samen met hun (klein)kinderen van acht tot twaalf jaar naar de universiteit te komen. Ga in de herfstvakantie samen met Henny Lamers op reis naar het heelal (pag. 26).

Sportcentrum VU

Word fit bij de VU! Sportcentrum VU op Uilenstede ontvangt u graag. U kunt een beweegtest doen en een programma op maat laten samenstellen. Drie maanden onbeperkt sporten, inclusief test, begeleiding en een beweegschema kost € 125,-

user-chart Docent prof. dr. Meine Pieter van Dijk

user-chart Docent prof. dr. Frank Kortmann

Exact en medisch

users-class 5 Cursussen users-class 1 Kindercollege Mouse-Pointer vu.nl/hovo-cursussen

Cursus medische geschiedenis Schatgravers en scheppers - de ontdekkers en makers van onze geneesmiddelen

Tot voor kort moest de lijdende mensheid het zonder effectieve en veilige geneesmiddelen stellen. Pas aan het begin van de vorige eeuw is de ontwikkeling en industriële productie van geneesmiddelen goed op gang gekomen. Hieraan hebben tal van onderzoekers, artsen, ondernemers en bedrijven bijgedragen. Hun boeiende verhalen geven samen vorm aan de geschiedenis van het geneesmiddel. Deze cursus begint bij de man die er in 1817 in slaagde om een zuivere farmacologisch actieve stof uit plantaardig materiaal te isoleren en testen: Friechrich Sertürner, de ontdekker van morfine. De cursus eindigt met de ontwikkeling van biotechnologische geneesmiddelen en de visionairs die daaraan een belangrijke bijdrage hebben geleverd.

user-chart Docent dr. Piet Pijper

Calendar-Plus 6 colleges, maandag 18 september t/m 23 oktober 2023, 11.00-13.00 uur

€ 209,95 (inclusief gedrukt boek)

calendar-exclamation Uiterlijk 11 september aanmelden

Cursus meteorologie Weerkunde (2)

Meteoroloog Rob Groenland gaat in dit tweede deel van de dubbelcursus Weerkunde dieper in op de fundamenten van de Dynamische Meteorologie, waarbij hij verschillende meteorologische processen en fenomenen behandelt. Hij geeft uitleg over de conceptuele modelbeschrijvingen van lage- en hogedrukgebieden, stormdepressies, kou- en warmtefronten, buienclusters, ‘polar lows’ en tropische cyclonen. Verder besteedt de docent aandacht aan de ‘ensemble prediction’ technieken. Hieraan hebben wij ‘de pluim’ te danken, maar ze zijn ook belangrijk voor het opstellen van klimaatscenario’s. De docent maakt tijdens de colleges regelmatig gebruik van een speciale viewer om satellietfoto’s te combineren met numerieke modelvelden. Die leveren een schat aan informatie op over het weer.

user-chart Docent drs. Rob Groenland

Calendar-Plus 8 colleges, dinsdag 26 september t/m 28 november 2023, 11.00-13.00 uur (geen college op 24 en 31 oktober)

€ 240,-

calendar-exclamation Uiterlijk 19 september aanmelden

Cursus bèta De aarde in disbalans

Wereldwijd is er sprake van verstoringen van de mondiale kringlopen van koolstof en stikstof. De verbranding van fossiele brandstoffen, de ontginning van natuurgebieden en de wereldwijde toepassing van kunstmest zijn hiervan de oorzaak. In deze cursus leert u meer over de rol van de atmosfeer, de oceanen en de land-ecosystemen, van toendra tot tropisch regenwoud. Wat is tot nu toe het opwarmend effect geweest en wat zijn verwachtingen voor de komende tachtig jaar? Wat zijn de effecten van de oceaanverzuring die het gevolg is van de opname van CO2 ? En wat is de oorzaak van de hoge stikstofdepositie die momenteel in ons land zelfs bouwprojecten stillegt? Is de aarde uit haar evenwicht?

user-chart Docent prof. dr. Jos Verhoeven

Calendar-Plus 7 colleges, donderdag 5 oktober t/m 23 november 2023, 11.00-13.00 uur (geen college op 26 oktober)

€ 214,- (inclusief digitaal studiemateriaal)

calendar-exclamation Uiterlijk 28 september aanmelden

Cursus sterrenkunde | ook online

De sterren: van witte dwergen tot zwarte gaten

Sinds de zomer van 2022 verrast de James Webbruimtetelescoop de mensheid keer op keer met prachtige foto’s van verre sterrenstelsels uit de diepste krochten van het heelal. Maar wat ziet u eigenlijk? In deze cursus staan de sterren centraal. De zon die we als een heldere lichtbron aan de hemel zien, is in feite een reusachtige gasbol die een ongelooflijke hoeveelheid straling uitzendt. De sterren die we ’s nachts aan de hemel zien, zijn allemaal zonnen, maar dan op enorme afstanden. Hoe zijn de zon en de sterren ontstaan?

Hoe lang leven ze? Wat gebeurt er als de zon sterft? Wat blijft er over als sterren sterven? En waarom had Shakespeare gelijk met zijn uitspraak dat wij gemaakt zijn van sterrenstof?

user-chart Docent prof. dr. Henny Lamers

Calendar-Plus 8 colleges (fysieke of online deelname - zie pag. 3)

Groep A – Fysiek: donderdag 12 oktober t/m

30 november 2023, 13.15-15.15 uur

calendar-exclamation Uiterlijk 5 oktober aanmelden

Groep B – Online: maandag 16 oktober t/m

4 december 2023, 19.00-21.00 uur

€ 240,-

calendar-exclamation Uiterlijk 9 oktober aanmelden

Uit de cursusevaluaties:

“Astronomie cursussen kan ik iedereen aanbevelen, al is het alleen maar om ons leven op aarde te relativeren en te waarderen. Professor

Henny Lamers is een geweldige docent die zijn hoge kennis van zaken eenvoudig weet over te brengen aan iedere belangstellende.”

Kindercollege sterrenkunde

Samen op reis door het heelal

We maken een reis door het heelal, met prachtige foto’s en filmpjes van grote telescopen. We bezoeken planeten in ons zonnestelsel en natuurlijk ook de zon. Weet je dat de zon een doodgewone ster is? En dat alle sterren die je ’s avonds ziet eigenlijk zonnen zijn? Samen met de docent kijk je hoe sterren ontstaan en hoe ze sterven en weer verdwijnen. Op grote afstand zien we wonderlijke melkwegstelsels met miljarden sterren. Hun licht heeft er miljoenen of zelfs miljarden jaren over gedaan om ons te bereiken. Zo kunnen we zien hoe het heelal er in het begin uitzag. Spannend toch?

Dit HOVO-kindercollege is voor iedereen die het leuk vindt om samen met een of meer kinderen in de leeftijd van acht tot twaalf jaar naar de VU te komen. Neem uw (klein)kind mee op avontuur naar het heelal.

user-chart Docent prof. dr. Henny Lamers

Calendar-Plus 1 lezing, zaterdag 28 oktober 2023, 14.00-16.00 uur

€ 1 volwassene, 1 kind € 32,50

1 volwassene, 2 kinderen € 40,-

2 volwassenen, 1 kind € 52,50

calendar-exclamation Uiterlijk 22 oktober aanmelden

Cursus natuurkunde

Van atoom tot kosmos: het standaardmodel van de deeltjesfysica 50 jaar na dato

Massa, energie, kracht, en beweging in ruimte en tijd zijn elementaire concepten in de natuurkunde. Deze concepten spelen niet alleen in het dagelijks leven een rol, zoals bij een vallende appel, het klimaat of de energieproblematiek. Voor de elementaire bouwstenen van de materie, in het laboratorium en in de kosmos, spelen ze evenzeer een rol. Voor de elementaire deeltjes staat het standaardmodel al vijftig jaar centraal. Daarbij vormt symmetrie binnen het theoretische raamwerk van klassieke mechanica, kwantummechanica en relativiteitstheorie de leidraad. Welke concepten en theorieën zijn relevant en wat is de samenhang met symmetrie? De wiskunde stelt ons in staat om deze concepten te doorgronden en gebruiken, dus kennis van wiskunde en natuurkunde op vwo-niveau is nuttig.

user-chart Docent prof. dr. Piet Mulders

Calendar-Plus 7 colleges, maandag 30 oktober t/m 11 december 2023, 13.15-15.15 uur

€ 221,- (inclusief gedrukte syllabus)

calendar-exclamation Uiterlijk 18 oktober aanmelden

Een overzicht van de zomercursussen van HOVO Amsterdam

De cursusgids die voor u ligt, is eind mei gepubliceerd. Dit betekent dat er op het moment van publicatie voor veel zomercursussen nog mogelijkheid tot aanmelding is. Daarom hebben we ook het zomeraanbod in deze gids opgenomen. Het zomerprogramma van HOVO bestaat uit korte en compacte cursussen, wat het een geschikte manier maakt om kennis te maken met HOVO Amsterdam en de docenten. Op vu.nl/hovo kunt u het volledige programma bekijken.

• Vier uitzonderlijke literaire romans

drs. Lidewijde Paris

• Samenzweringstheorien

prof. dr. Peter Demant

• Spooknarratieven

drs. Petra Bolhuis en Arwen Meereboer MA

• Hannah Arendt - Leven en werk

drs. Petra Bolhuis

• Rusland: Ontrafeling van een enigma

drs. Karel Onwijn

• Klimaatverandering en grote rivieren in Europa, Azië, de Verenigde Staten

prof. dr. Meine Pieter van Dijk

• Jane Austen: Sense and Sensibility

drs. Ron Hoffman

• Geheimen: De psychologie van wat we niet vertellen

dr. Andreas Wismeijer

• Thomas Mann: Buddenbrooks en Dood in Venetië

drs. Michiel Hagdorn

• Filosofie in één dag

drs. Evert Jan Ouweneel

• Franse kathedralen en abdijen in Noord-Frankrijk

Krzysztof Dobrowolski-Onclin MA

• Fleurs du mal

drs. Katja Rodenburg

• Klimaatverandering, zeespiegelstijging en orkanen

Gerard van der Steenhoven, Drijfhout, Haarsma

• Landart in de polder

drs. Martine van Kampen

• Ode aan Antwerpen

drs. Thea Willemsen

• Fukuyama: Het liberalisme en zijn schaduwzijden

drs. Arend Klaas Jagersma

• Air Traffic Management & Control: hoe

luchtverkeer in goede banen wordt geleid

Sip Koopmans en Franklin van der Staaij

• Minder bekende pianowerken van de drie grote Weense klassieken

Willem Woestenburg

• Geschiedenis van de Waddeneilanden

dr. Anne Doedens

• Kreta

drs. Hein van Dolen

• De glasramen van Marc Chagall

drs. Ruud Bartlema

• Belichaamd leren

prof. dr. Inger Leemans, dr. Marieke

Hendriksen, prof. dr. Hans Fidom

• De oorlog heeft geen vrouwengezicht

drs. Judith Janssen

• De zoektocht naar geluk

prof. dr. Frank Kortmann

• Flaneren in de stad

drs. Katja Rodenburg

Voorzieningen en bereikbaarheid van de Vrije Universiteit Amsterdam

Welkom op de campus

Voorzieningen

De VU biedt meer dan alleen onderwijs. De VU-campus heeft alles wat een universitaire omgeving aantrekkelijk maakt: de VU Boekhandel, de bibliotheek (UB-VU), het restaurant, Café The Basket, diverse koffiepunten en supermarkt SPAR. In het nieuwe NU.VU-gebouw hebben filmhuis Rialto, theater De Griffioen, de VU Art Science Gallery en Theatercafé Bar Boele hun intrek genomen.

Toegankelijk voor iedereen

Alle zalen zijn rolstoeltoegankelijk en per lift bereikbaar, tenzij anders vermeld bij de cursusbeschrijving. In het Hoofdgebouw bevinden zich invalidentoiletten op de Begane Grond, 1e en 8ste etage. In de grote collegezalen is standaard geluidsversterking aanwezig (geen ringleiding).

Meer informatie over de voorzieningen van de VU Op vu.nl/hovo-praktisch vindt u onder het kopje ‘De VU-campus: voorzieningen, parkeren, bereikbaarheid’ alles over faciliteiten van de VU, bijvoor beeld over het gebruik van kluisjes (in de hal van het Hoofdgebouw) en gevonden voorwerpen (bel bij gevonden/verloren voorwerpen de Beveiliging op 020 598 58 54).

Openbaar vervoer

De VU is goed te bereiken per openbaar vervoer (bus, metro, tram). Zie 9292.nl of gvb.nl . De VU-campus is op loopafstand van Station Amsterdam-Zuid.

Auto en parkeren

Als u met de auto komt, neemt u vanaf de ringweg A10 de afslag S108 Amstelveen. Rondom de VU is voldoende betaalde parkeergelegenheid in bijvoorbeeld Parkeergarage P3 (onder het NU.VU-gebouw aan de Van der Boechorststraat 5a) of in de directe omgeving van de VU (vaak maximaal 3 uur aaneengesloten). Zie ook parkerenbijvu.nl

Parkeren gehandicapten

Op het binnenterrein van de campus is beperkte parkeergelegenheid voor mensen met een gehandicaptenparkeerkaart. Wilt u hiervan gebruik maken, stuur dan uiterlijk drie weken voor aanvang van de cursus een e-mail naar hovo@vu.nl . Bij uw aanvraag moet u een aantal documenten en gegevens meesturen. Meer informatie hierover vindt u op vu.nl/hovo-praktisch onder het kopje ‘De VU-campus: voorzieningen, parkeren, bereikbaarheid’.

Aanmelden en algemene informatie

Al uw gegevens bij elkaar in MijnHOVO

Uw online MijnHOVO-account biedt voor, tijdens en na afloop van de cursus tal van voordelen. Zo kunt u zelf eenvoudig uw persoonlijke gegevens beheren en de status van uw aanmelding volgen. Eventuele presentaties en ander digitaal studiemateriaal staan overzichtelijk per cursus voor u klaar en bij plaatsing van nieuw materiaal krijgt u per e-mail bericht. De enige voorwaarde om hiervan te profiteren is een eigen e-mailadres waarmee u een account kunt aanmaken. U heeft dit account ook nodig voor uw aanmelding.

Aanmelding, bevestiging, betaling en startmail

Wilt u zich aanmelden voor een cursus? Ga naar de website vu.nl/hovo-cursussen. Bij iedere cursus vindt u knoppen voor aanmelding. Als u nog geen MijnHOVOaccount heeft, krijgt u het verzoek deze aan te maken. Vervolgens kunt u uw aanmelding voltooien. Na aanmelding krijgt u per e-mail een automatische ontvangstbevestiging. Zo niet, dan heeft HOVO uw aanmelding niet ontvangen en kunt u het opnieuw proberen. Is uw aanmelding gelukt, dan ziet u de betreffende cursus in MijnHOVO, met de status ‘aangemeld’. Zodra uw aanmelding is verwerkt door een HOVO-medewerker, verandert de status in ‘bevestigd’, of ‘wachtlijst’. U ontvangt ook een e-mailbericht van HOVO met een bevestiging van uw inschrijving. Kort voor aanvang van de cursus ontvangt u bericht over de betaling van de cursus en een startmail met alle praktische informatie, zoals het definitieve rooster en de cursuslocatie.

Annuleren

Aan het annuleren van een cursus zijn kosten verbonden: tot 3 weken voor aanvangsdatum € 25; van 3 weken t/m 1 week voor aanvangsdatum 50% cursuskosten; vanaf 6 dagen t/m aanvangsdatum of na aanvang 100% cursuskosten. U vindt de uitgebreide voorwaarden op de website (vu.nl/hovo-praktisch).

U geeft uw annulering door via uw MijnHOVO-account of via hovo@vu.nl

Praktische informatie

Op vu.nl/hovo-praktisch vindt u de meest recente informatie over alle praktische zaken, zoals over MijnHOVO, over aanmelden en plaatsing of wachtlijst, over betalen en annuleren. U vindt hier ook informatie over de faciliteiten op de campus, parkeren, aanvraag parkeerplek voor gehandicapten en bereikbaarheid.

Staat het antwoord op uw vraag hier niet bij, dan kunt u een mail sturen aan hovo@vu.nl . HOVO is telefonisch beperkt bereikbaar. Kijk op de website voor de bereik baarheid van onze medewerkers.

Uw privacy en verwerking persoonsgegevens

Wij gebruiken uw persoonlijke gegevens voor het verwerken van uw aanmelding en inschrijving, betalingsdoeleinden, identificatiedoeleinden en communicatie over de cursussen (bijvoorbeeld bij uitval van een college), alsook - indien u heeft aangegeven dat u daar toestemming voor geeft - toezending van cursusgidsen of nieuwsbrieven. U kunt deze voorkeuren op ieder moment wijzigen. Volgt u langer dan drie jaar geen cursussen bij HOVO Amsterdam? Dan verwijderen wij uw gegevens uit ons adresbestand. Ook heffen we dan uw MijnHOVO-account op. U kunt zich op ieder moment weer aanmelden. Op vu.nl/hovo-praktisch onder het kopje ‘Aanmelding, plaatsing en algemene voorwaarden’ vindt u ons volledige privacystatement.

Aansprakelijkheid, klachten en algemene voorwaarden

HOVO Amsterdam en de Vrije Universiteit Amsterdam zijn niet aansprakelijk voor eventuele gevolgen van onvoorziene wijzigingen van de gegevens in deze cursusgids. Onze complete algemene voorwaarden en onze klachtenregeling vindt u op vu.nl/hovo-praktisch

Beeld- en geluidsopnames

Het maken van beeld- en geluidsopnames door deelnemers wordt niet op prijs gesteld, mede omdat het vaak als storend wordt ervaren door de docent en medecursisten.

Contact

Map-marker Vrije Universiteit Amsterdam

HOVO Amsterdam

De Boelelaan 1105

1081 HV Amsterdam

T (020) 598 56 69

ENVELOPE-OPEN hovo@vu.nl

Mouse-Pointer vu.nl/hovo