(Cultuur)geschiedenis

Cursus geschiedenis

Het Indonesische beeld van het verleden user-chart Docent drs. Tom van der Geugten

Indonesiërs hebben een heel ander beeld van het Indonesische verleden dan Nederlanders. Volgens nationalisten beleefde de Archipel in de pre-koloniale tijd een groots verleden met bloeiende culturen en vormen van nationale eenheid. De koloniale tijd was een donkere tijd. Het vormt een intermezzo waarin het Indonesische volk het slachtoffer was van de westerse, vooral Nederlandse, en Japanse onderdrukking en uitbuiting. Na 1949 benadrukten de autocratische presidenten Soekarno en Soeharto dat Indonesiërs voortdurend in verzet waren geweest tegen het kolonialisme: de militairen hadden de Indonesische natie gered. Ook in 1998, na de terugkeer van de democratie, bleven de Indonesiërs dit beeld van het verleden koesteren. Terwijl de vrijheid van meningsuiting beperkt bleef, stelden Indonesische historici hun visie op het verleden bij.

Calendar-Plus 10 colleges, donderdag 21 september t/m

30 november 2023, 13.15-15.15 uur

(geen college op 26 oktober)

€ 300,- calendar-exclamation Uiterlijk 14 september aanmelden

Leergang Duizend jaar Europese cultuur III

Vroegmoderne tijd 1500 - 1650

Wat gebeurde er in de periode tussen circa 1500 en 1650 op het gebied van filosofie, beeldende kunst, letterkunde en muziek? Ontdek het aan de hand van uiteenlopende gebeurtenissen, ontwikkelingen, stromingen en hoogtepunten uit de eerste anderhalve eeuw van de vroegmoderne Europese cultuurgeschiedenis. Vijf docenten bieden u een breed panorama op de vroegmoderne tijd, te beginnen vanaf het jaar 1500. Van ontdekkingsreizen en koloniale rijkdom, godsdienstoorlogen en gouden eeuwen tot renaissance, barok en absolutisme. Zij plaatsen de grote namen uit de kunst, filosofie en wetenschap in het perspectief van hun tijd en leggen waar mogelijk verbanden tussen de verschillende disciplines. Van Luther en Calvijn, Copernicus en Kepler, Michelangelo en Cranach, Shakespeare en Cervantes tot liefdesliedjes, de madrigalen van Monteverdi en het eerste operagebouw in Europa.

user-chart Docenten drs. Simon Burgers, drs. Duco Burgers, Lea Grüter, M.A., drs. Han van der Horst, dr. Baukje Prins

Calendar-Plus 10 colleges, dinsdag 26 september t/m 5 december 2023, 13.15-15.15 uur (geen college op 24 oktober)

€ 311,- (inclusief gedrukte reader) calendar-exclamation Uiterlijk 17 september aanmelden

Leergang De vroege geschiedenis van Europa II

De neolithische (r)evolutie

Circa 11.000 jaar geleden verandert het klimaat ingrijpend. In het Midden-Oosten ontdekken mensen dat wilde granen eetbaar zijn en zij leren die gecontroleerd te verbouwen. Korte tijd later ontdekt de mens ook hoe hij dieren kan houden en er ontstaat een nieuwe maatschappij. Door de afhankelijkheid van vaste voedselbronnen maakt het nomadische leven plaats voor een sedentair leven en de eerste vaste nederzettingen ontstaan. Een nieuwe immigrantenstroom uit het oosten verandert de samenleving ingrijpend. Van een jagers- en verzamelaarsgemeenschap evolueert Europa tot een agrarische maatschappij, waarin vaste woonplaatsen en het begrip ‘bezit’ een belangrijke rol spelen. Uiteindelijk komen de nieuwkomers ook aan in de Lage Landen. Deze eerste boeren hebben contact met de jagers en verzamelaars maar gaan vooral hun eigen weg.

user-chart Docent drs. Johan Hendriks

Calendar-Plus 10 colleges, woensdag 27 september t/m 6 december 2023, 11.00-13.00 uur (geen college op 18 oktober)

€ 300,- calendar-exclamation Uiterlijk 20 september aanmelden en mensenrechten. Maar behoren racisme, genocide en kolonisering niet evenzeer tot de erfenis van het Westen? Hoe navigeren we tussen achterhaalde superioriteitswaan en oeverloos relativisme? In deze cursus neemt de docent de alom waargenomen crisis van de Westerse wereld en het populaire ondergangsdenken onder de loep. Ondanks strategische en internationale teruggang beleefde het Westen tot voor kort nog steeds vrede en welvaart zonder precedent. Maar heeft economische eenwording een overkoepelende Europese identiteit naderbij gebracht? Eén ‘ouderwetse’ oorlog, zoals die in Oekraïne, lijkt zwaarder te wegen dan honderd instellingen of handelsakkoorden. user-chart Docent prof. dr. Peter Demant

Calendar-Plus 10 colleges, woensdag 4 oktober t/m 13 december 2023, 13.15-15.15 uur (geen college op 25 oktober)

€ 303,- (inclusief digitale reader) calendar-exclamation Uiterlijk 27 september aanmelden

Cursus geschiedenis

Europa: hoe bestaat het!? (2)

Waar gaan wij naartoe?

Wat zijn Europa en het Westen en voor welke waarden staan ze? De eerste ingeving is vaak vrijheid, democratie

Cursus oudheidkunde

Griekse tirannen (7de – 4de eeuw v.C.)

Hun rol in de Griekse politieke en culturele geschiedenis

De stadstaatjes van het oude Griekenland waren meestal aristocratieën, oligarchieën of democratieën. Daar was één belangrijke uitzondering op: wanneer één man regeerde. Zo’n tirannie begon altijd met een doorgaans gewelddadige staatsgreep en eindigde steevast na twee of drie generaties. De tirannentijd vormde in de geschiedenis van een stadstaat slechts een intermezzo. Maar voor de Griekse kunst en literatuur was het optreden van tirannen meestal zeer stimulerend door de vele opdrachten die zij uitdeelden aan kunstenaars. Ook bij het gros van de bevolking waren tirannen zeker in het begin populair. Pas later kreeg de term tyrannos een negatieve klank. Wat is in de zevende tot vierde eeuw voor Christus de rol van tirannen in de Griekse politieke en culturele geschiedenis? user-chart Docent dr. Henk Singor

Calendar-Plus 4 colleges, maandag en woensdag 9, 11, 16 en 18 oktober, 13.15-16.30 uur

€ 183,- (inclusief gedrukte syllabus) calendar-exclamation Uiterlijk 27 september aanmelden

Cursus geschiedenis | ook online

De turbulente geschiedenis van Midden-Europa

Studiedag geschiedenis en filosofie

Van historie naar hedonisme

De Cultuur Van Het Wijndrinken

Eind 2022 zijn twee boeken uitgekomen die elk op eigen wijze de geschiedenis en cultuur van het wijndrinken belichten. Wijn als een Romein van classicus Fik Meijer en Ilja Gort gaat over de ontstaansgeschiedenis en verspreiding van de godendrank in Europa. In Vinosofie, Een proeve van drinken en denken duikt filosoof Jacqueline Duurland in de betekenissen die denkers aan het drinken van wijn en de roes hebben gegeven. Meijer en Duurland hebben speciaal voor HOVO een aantrekkelijke studiedag samengesteld, met een wijnproeverij als afsluiting.

user-chart Docenten prof. dr. Fik Meijer en drs. Jacqueline Duurland

Calendar-Plus 1 studiedag, zaterdag 14 oktober 2023, 10.00-17.00 uur

€ 125,- (inclusief koffie/thee, lunch, wijnproeverij) calendar-exclamation Uiterlijk 8 oktober aanmelden user-chart Docent drs. Frederik Erens

In 2004 werden acht Midden-Europese landen lid van de Europese Unie. Decennia lang lagen zij verborgen achter het IJzeren Gordijn: Polen, Litouwen, Oost-Duitsland, Tsjechië, Slowakije, Hongarije, Slovenië en Kroatië. Op de bevrijding van het communistische systeem volgt een snelle en dynamische ontwikkeling. Daarnaast ontstaan echter ook problemen met het handhaven van de rechtsstaat en de bescherming van minderheden. Hoe komt dat? De docent bespreekt in vogelvlucht de politieke geschiedenis en de cultuurhistorie van deze landen. Dit biedt achtergrond en context om de huidige mogelijkheden en moeilijkheden van Midden-Europa te begrijpen.

Calendar-Plus 6 colleges (fysieke of online deelname zie pag. 3)

Groep A – Fysiek: woensdag 1 november t/m

6 december 2023, 11.00-13.00 uur

Groep B – Online: woensdag 1 november t/m

6 december 2023, 13.30-15.30 uur

€ 180,- calendar-exclamation Uiterlijk 25 oktober aanmelden

Cursus geschiedenis | online

De hedendaagse Duitse cultuur in historisch perspectief

Zowel in Nederland als ook in Duitsland is de zoektocht naar de nationale identiteit een urgent onderwerp. Maar meer dan in Nederland speelt in de Duitse actualiteit het verleden een hoofdrol. Wat kenmerkt de hedendaagse Duitse cultuur? En hoe is dit in historisch perspectief te plaatsen? Is dat anders dan in Nederland? Bij de vraag ‘Wat is Duits?’ kunnen we niet voorbijgaan aan de erfenis van de Duitse negentiende eeuw, de moeizame omgang met de Tweede Wereldoorlog, de langdurige gevolgen van de Duitse deling, het paradoxale succes van de hoofdstad Berlijn, de omstreden ruggengraat van de Duitse economie en de zoektocht naar identiteit in een multiculturele samenleving.

user-chart Docent drs. Merlijn Schoonenboom

Calendar-Plus 6 colleges, donderdag 9 november t/m 14 december 2023, 13.15-15.15 uur

€ 180,- calendar-exclamation Uiterlijk 2 november aanmelden

Cursus geschiedenis

Op muzikale rondreis door Eurazië

Wie op reis gaat in de vijftien voormalige Sovjetstaten komt zeer uiteenlopende muziekgenres tegen. Vertelt iemand over muziek uit de vroegere Sovjet-Unie, oftewel de Euraziatische regio, dan gaat het al snel over klassieke componisten uit Rusland, zoals Pjotr Tsjaikovski of Sergej Rachmaninov. Maar deze regio, die 550 keer groter is dan Nederland, kent een veel bredere en rijkere muziekcultuur. De Baltische landen, Oekraïne en de Kaukasus hebben een eigen klassieke muziektraditie. De voormalige Sovjetrepublieken hebben ook allemaal hun eeuwenoude volksmuziek. Musici voeren die muziek nog steeds uit met unieke authentieke instrumenten, zoals bijvoorbeeld de komoes (mondharp) in Siberië, de zurna (soort hobo) in Tadzjikistan, de doedoek (dubbelrietblaasinstrument) in Armenië en de bandoera (soort luit) in Oekraïne. U zult uw oren niet geloven!

user-chart Docent drs. Karel Onwijn

Calendar-Plus 7 colleges, vrijdag 10 november t/m 22 december 2023, 11.00-13.00 uur

€ 241,- (inclusief gedrukte reader) calendar-exclamation Uiterlijk 1 november aanmelden

Uit de cursusevaluaties: