InĂ?ormatie over alle abonnementsseries
Muziekcentrum Vredenburg Utrecht
Neem geen risicó, neem een abonnement Eena b o n n e m eint svo o rd e l i g e r Tientallen guldens koÉing Eenabonnementis veelgoedkoperdan gewone'losse'kaartjesvooreen serie concerten,De reductielooptln de tientallen guldens.Vergelijkde prijzenen rekenhet zelf maareensuit.Natuurlijk is het eveneen grote uitgave,maar dan zit u de restvan het selzoenook goed. Verzekerd van uw plaats Er is maaréén manierom u voorhet 11de seizoente verzekeren tegenhet risicodat u uw favorietemuziekzou moetenmissen: dooreen abonnementte kopen.Meteen abonnementbent u verzekerdvan uw plaatsbij de muzlekvan uw voorkeur.U bespaartuzelfde teleurstellende confrontatie met het bordje'uitverkocht'.
Zo koopt u een abonnement í. Op de abonnementenmarkt De eerstegelegenheidom abonnementen te kopenis de abonnementenmarkt, waarvooru zich laatuitnodigen. U komtdus 'op afsoraak'enweethoe laatu aan de beurtbent.De abonnementenmarkt vindt plaato s p 3 , 4 , 6 , 7 , 9 ,1 0e n 1 1m e i . Attentie: lees zorgvuldig de koopinstructie op pagina 48.
ls die al geweest? Als abonnementhouder hoeftu nietachteraÍ in een recensiete lezendat de door u bewonderdeviolistoÍ saxofonistis gehoor, toegejuichtdoor een enthousiast m a a rz o n d e ru . . . Streepie voor Ofschoonalle bezoekersmet dezelfde egardswordenbehandeld,hebbenonze SchriiÍ nu voordelig in op de abonneeseen streepjevoor.Tenslottels poÉrettengaleri j 'Bg het kopenvan een abonnementop een In.januarl (wantdan bestaatVredenburg reeksconcertenook een blilkvan officieel10jaar)verschijnteen f raaie vertrouwenin Muziekcentrum Vredenburg, catalogusvan de componistenbustes die u en daar mag iets extra'stegenoverstaan. aantreftin de Íoyersvan Vredenburg:Íoto's Daaromwordtelkeabonneein de loopvan van allebustes,gegevensoverde het seizoenregelmatiguitgenodigdom kunstwerken en een beknoptsignalement tegeneen flinkgereduceerdeentreeprijs van de geportretteerdecomponisten.Bij de (en somsgeheelgratis)én met het recht catalogusbehoorteen set prentbriefvan vóórbespreken onzegastte zijnbij kaarten,gemaaktvan een selectieuit de bijzondereconcertenof projecten.Een foto'sdie in de cataloguszijnafgedrukt. voorbeeldis de kortingop de prijsvan een Wanneeru tegelijkmet de aankoopvan uw abonnementvoor de Beethovenserie aan abonnementinschrijft en betaaltvoorde heteindevan het seizoen;meer catalogus& prentbrieÍkaarten. krijgtu een voorbeeldenleestu op de middenpagina's. kortingvan f 2,5Oen betaaltu slechts / 10,-.(Catalogusen prentbrieÍkaarten Gemak dient de mens liggendan vanafmediojanuari'89 vooru Eenabonnementkooptu voor uw gemak.U gereedin de Informatiebalie.) hoeÍtnlet steedsweer in de rij te staan;u neemtin één keeralleplaatsbewijzen mee voorde concertenwaaru tóch naartoe wilt. Wensdroom U weet het:zonderabonnementblijÍt concertbezoekvaak een wensdroom. Meer muziek Overlgensmag een abonnementu er niet van weerhoudenin de loopvan het seizoen af en toe (of heel vaak) uw keuzete maken uitdie honderdenconcertendie oeendeel uitmakenvan uw serie.
Abonnementenlijn 030- 332502
Toten met 11 mei kuntu op werkdagen t u s s e n1 0 . 0 0e n 1 6 . 0 0u u rv i a (030)332 502 bij onze telefoonnummer Abonnementenservice terecht met uw vragenoverde abonnementsseries die in deze brochurewordenaanoeboden.
2. Aan de kassa oÍ per post (ná de abonnementenmarkt! ) Attentie: lees zorgvuldig de koopinstructie op pagina 48.
,6 .7 .9 11 11 Kwartet3 . . . . . . . . . . . . . . , , , . . .1,1. . . . . . . R e i z e n dM u z i e k g e z e l s c h.a. .p. . . . . . . . , . .1.2. . . . V o c a a .l . . . . . . . . . . ,, ..13 C o m p o n i s t e n p o r t r e t.t.e. .n. . . . . . . . . . . . . . .1.4. . . . . . Sjostakovitsj' Kamermuziek.. ..16 N e d e r l a n dB s l a z e r sE n s e m b |.e. . . . . . . . . . . . . . 1 7 D eN l e u w e S e r i e. . . . . . . . . . , . . , . . ..1B S c h ó n b e rEg n s e m b l .e. . . . . . . . . . . . . . . . . 2 . .0. . . . . , , M i d d e l e e u w e&n R e n a i s s a n c. .e. . . . . . . . . . . . . 2 2 B a r o k& K l a s s i e k ............23 B a r o k. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2. 4. . . . . .
K i n d e r v r i e n d e. n ..........
.47
Zo kooptu een abonnement ................... 48 B e s t e l f o r mi eu rl . . . . . . , , , , . . . . . . . . . . . . . . . . .4. .9. . . . . . . . Speciale evenementen Vrienden van Vredenburg
26 ..8
De best bereikbare concertzaal ............
GoloÍon Uitgave:Muziekcentrum Vredenburg, Utrecht O p l a g e :1 0 0 . 0 0 0 Ook:inhei:1:1de,sêlzoên.o-ntvang-t,e[ke. abonnementtlouU,ei,O.e,n:speciàiá:n,eC*CiiêXáár:i, R e d a c t i eM : a t h i e uH e i n r i c h s Diekaartgeeftb!leenleeks,bijzon:dêie'cónc.e'ften:jnr.rgSS/Sb.,rêctrt'o$.èeÈ:àáhtiónlii+{b.' GraÍischevormgeving:JanWillemdenHartog Aê,Éè4$$lrx,!tên óaknosde:moséflikrreto,$rÈiqug1 rtë,,ti$ ,éidiiïií*êÊfiis;iiltlÍiàUÍF'}}jjiliiiurii getekenddoor ComponistenporÍetten 16;Hl J i l l e sv a n d e W a r e n b u r g Druk:BrouwerOffset,Utrecht
nffiH.f:l*l$*fiffii#*iÍ##liHilh i Sdmnêgi.',,',,,,,,,'.,,,,.,,,,,r,::,::t,..,,t,.t,iiiiiiiiiiiiii
Een woord van welkom door Peter Smids, directeur van MuziekcentÍum
Vredenburg
Nog een iubileumseizoen? Een mooi cadeau: nóg meer bezoekers 'BB beginapril WanneerdezeSeizoenkrant persen loopt,zit het 1Odeseizoen van de van Vredenburger alweerbijnaop. Bijhet presenteren een van dat jubileumseizoen, jaargeleden,mochtik om goede redenen hoopvolgestemdzijnoverde afloop.Er tekendezich immerseen nogalexplosieve groeiaf in de belangstelling voor de muziek had in 19BG in Vredenburg.Het bezoekcijÍer de spronggemaaktvan de jarenlange en stabiele300-dulzendnaar325-duizend, allesweeserop dat die groeizou Maar,om eerliikte zijn,wanneer doorzetten. je je zo vol vertrouwenuitlaatover de toekomst,is de wens ook wel de bezorgde vadervan de gedachte.Wantmijn medewerkers en ik kunnennog zo ons best doen om een mooi programmasamente stellenen met kennisvan en liefdevoorhet vak aÍ te wikkelen- í, geachtpubllek,bent hettoch die beslistoÍ u onzegastwiltzijnen wiltblijven! Welnu,in het 1Odeseizoenwarende zalen vollerdan oolt.Nieteerdermochtin de loop van een seizoenhet bordje'uitverkocht'zo vaakwordenopgehangen,Eenpaar cljfers zullenbevestigen.In die onzeaccountants het9de seizoenwerdenln totaal17.500 verkocht,in het 1Ode abonnementen seizoenwarendat er maarliefst21.000,dus 2Oy"mee(l En tegenoverhet bezoekcijÍer van 325-duizendin 1986staathet cijfer en 335-duizendin 1987,een overtuigende bepaaldmeerdan marginalevoortzetting van de explosievegroei. Bezeten van muziek 'Vredenburgis bezetenvan muziek':dat paroolheeftons jubileumprogramma begeleid,Die bezetenheidlijktom zich heente grijpen,wantnietalleenin Utrecht, maarÍeitelijkin allebelangrijke muziekcentravan de wereld gaat het bergopwaartsmet de levendemuziek. vandaankomt? Waardie'muziek-honger' Op die vraagkan ik niethet deÍinitieve antwoordgeven. Het moet in de luchtzltten. 'Musikist einTeildes schwingenden Weltalls', zei de componistFerruccio Busonial veledecenniageleden.De oplevingin het muzlekleven wereldwijde moetwel een tekendes tiidszijn,een behoefteaan de nuances, onbedwingbare én de glans,de diepte,de doordachtheid van de muziek,als de onbezonnenheid verweertegen het hoekige,zakelijke '80. Er is zoietsals de klimaatvan de jaren geruststelling dat muzieknog steeds ls, niet mensen-arbeid oorspronkelijke geautomatiseerd en gedigitaliseerd. GenoegfilosoÍievan de koudegrond;de analyseslaatik overaan cultuurhistorische de geleerdenvan hetjaar2000.Maarik ga nietbuitenmijnboekjewanneerik in de zaal en achter de schermenvaststeldat de levendemuziekde wind mee heeÍt,En Vredenburgdoet z'n bestdie wind nog wat ddt
I tE vva^nEt
DE GROTEZAAL.ÊENFEESIVOOROOR& OOG
Nóg een jubileumseizoen, en niet het laatste... Omdatde oÍÍiciëleopeningvan Vredenburg halverwegehet concertseizoen1978179 plaatsvond- 26 januari1979- mag de in het 11de seizoennog verjaardagsvlag eensuit (rekenmaarna!).Dieverjaardag gaatvanzelÍsprekend nietonopgemerkt voorbij.Tochzal dat Íeest(op 12februari '89;zie middenpagina's) nietmeer(maar ook nietminder)zijndan eenvan de vele hoogtepuntenin een seizoendat andermaal400 concertenlang bezetenis van muziek.Wantmet uw enthousiaste responsop het programmavan het 1Ode seizoenhebt u tevensuw goedkeuring gehechtaan een beleiddat erop is gericht van élk seizoeneen feestte maken.Vooruw fiat en voor uw vertrouwenwil ik u graag van hartedanken.En:we gaandoormet nog dan en bezetenheid meerinspiratie voorheen. Uitnodiging MijnwoordvooraÍwil ik graagbesluitenmet aan een iederdie dit leest de uitnodiging om in het 11de seizoen(weer)onze gast te zijn.Leesde 52 pagina'svan dit magazine op uw gemak door, beleeÍalvastde voorpretdie wij bij het samenstellenvan het programmahadden.Maakuw keuzeen sla dan pagina49 op. U zulter geenspijtvan hebben. Peter Smids
gt t.
3
Hffi= gm*#Ë ïfiïiÍd
ii{ffitrffi#tri#
;ïirffi#i
ffifffi
. 7 Íecitals in de grote zaal . met stoelÍeservering.
aanvang 2O.í5 uur
abonnement f íOO,65+ f 85,. cJP f 75,lossekaartv.a./ 22,50 6 5 +í 2 0 , -I C J P f 1 7 , 5 0
Piano I
voor dezeseriezijnvóór het verschilnenvan de Seizoenkranl reedsabonnementen verkocht
Andrei Gavrilov
zondag 9 oktober
maanoas lvo Pogorelich 21 november
maandag GiUnef ë GÍiher & 1 2d e c e m b e r Pekinel
Siiher
dinsdag 10 januari
Alicia de Larrocha
woensdag 22Iebruari
Bella Davidovich
donderdag 23 maarl
Jorge Bolet
dinsdag 4 aptil
Imogen Gooper
G U H E R& S U H E RP E K I N E L
'lk
heb een diepeafkeervan mijnberoepals beroep.Natuurlijk houdik van muzieken zou ik bereidzijn ervoorte steÍven.Maar dat eeuwigerepeterenwordt tenslotteeen sport,die ik haat.En dit beroepis een sport; je moetin topconditiezijn.'DezehaatlieÍde-verklaring werd opgetekenduit de mondvan de RussischepianistÁndrel Gavrilov, die de 11dePlanoserie van Vredenburgopent.Hoeveelmooiser uit zo'n haat-lieÍde-verhouding kan voortkomen,wordt ons in de loop van zeven recitalsvoorgeschoteld. Wanthet gaat zeven recitalslang om kunstenaarsdie inderdaadhet levenvan eentoosoorter moetenleven- trainen(lees:repeteÍen)en nog eenstrainen-, willenzij met hun grote lalentaan de top blijven.De drukop de vedettenvan het internationale muziekpodium wordtnog eensvergroot doordatde modernegeluidsdragers (lees: compactdiscs)een normintroduceren die het oor van de toehoorderverwent,maar die doorde interpreet'live' onmogelijkaltijd kanwordengehaald.Entijdenseen recital met publiekje reputatiebevestigen, is toch al ietsheelandersdan een plaatoonemen met allecorrectiemogelijkheden van dien. AntonRubinstein, de Russische tijdgenoot van FranzLiszt,over optÍeden:'Eensoort nerveuzeangst maaktzich vaak van mij meesterwanneerik op het podiumben in aanwezigheid van een grootpubliek...men kan zich nauwelijks voorstellen hoe pljnlijk dat gevoelkan zijn...dat gevoelvan onzekerheidheeftmij vaak martelingen bezorgddie alleenmet die van de inquisitie kunnenwordenvergeleken, terwijlhet publiekdat toehoort,denkt dat ik volmaakt kalmben.' Gavrilov,geborente Moskouin 1955, 'Richter behoorttot de Connection' (Gramophone); hij studeerdebij Svjatoslav Richter.Zijn talentheefthij van zijn moeder die haarpianisten-carrière moest beëindigentengevolgevan een ziekte. RichterhaaldeGavrilovnaarhet Festival van ïours, waar hij zich bevondtussen illusterecollega'sals Ashkenazy, Michelangeli, Arrauen Pollini.Inmiddels behoortGavrilovzelÍtot de illusteren. BellaDavidovich(1928)studeeÍdeaan het Conservatorium van Moskou.ln de Sovjetuniebehoordezij tot de meest prominente musici.Zo was zij als docente verbondenaan hetConservatorium van de Russischehoofdstaden werd zijzonder onderbreking 28 seizoenenna elkaar gevraagdals solistebij de befaamde Philharmonie van Leningrad.Nochtans emigreerdezij in 1978naarde Verenigde Staten.BellaDavidovichis een klasse apart,ondermeerdoor haaruitzonderlijk 'poëtische' probeermijn toonvorming:'lk pianote latenspreken.Wat ik wil is dat de pianozingt(..,),en om die redenluisterik thuisveelnaarvocalemuziek.' De ÍameuzeSpaansepianisteAlicia de Larrochais van dezelÍdegeneratieals Bella
4
IVOPOGORELICH
BELLADAVIDOVICH
Davidovich.En wat sterstatusbetreÍt, kunnenLarrochaen Davidovichelkaar eveneensde handgeven.Aliciade Larrochastudeerdein Barcelona, de stad waarzij in 1923werd geboren.Frank Marshallwas haarbelangrijkste leraar.Van groot belangvoor haar internationale doorbraakwas het recitaldat zij in 1966gaÍ in NewYork.Onderhet publiekwarenzo'n vijÍtigpianisten, onderwie Arrauen Rubinstein. De NewYorkTimessteldehaar spel op één lijnmet dat van twee levende legendes:Horowitzen Michelangeli. Overlevendelegendesgesproken: tot die categoriemag de jongeJoegoslavische pianisl lvo Pogorellchonderhand wel wordengerekend.Wat hij met andere levendelegendesgemeenheeÍt,is de combinatievan superbemuzikaliteit en techniek,gekoppeldaan een uitzonderlijke podium-performance. Pogorelich, die zijn Nederlandse debuutmaakteop het podium van Vredenburg,werd beroemdals de triomÍantelijke verliezervan het Chopin Concours1980.Eenaantaljuryleden(o.a. MarthaArgerich)stapteboos op en het schandaalwas grootl lvo Pogorelichwerd in 1958geborenin Belgrado,maarhij studeerdevanafzijn elÍde in Moskou,eerst aan de CentraleMuziekschoolen daarna aan het beÍaamdeTsjaikovsky Conservatorium. De pianisteAliza Kezeradze,metwie hij trouwde,had grote
Naarzijn voorde plotselinge'BolefÍage'. zeggenis er in zllnspel nochin zijnrepertoire sprakevan een kenteringdie zo'nragezou We kunnenons daarzelÍ kunnenontketenen. wel voorhet Nietvoorheteerstin Vredenburg, een oordeeloveÍvormenln maart'89,wanneer eerstin de Pianoserie:het Turksepianoduo JorgeBoletvoorde derdemaalaantreedtin Pekinel.De tweelingzustersGuher en Suher van Vredenburg, een Pianoserie hebbende laatstejareno.a.met een aantal lmogen Cooperis het voorbeeldvan een platen(DeutscheGrammophon schitterende pianistedie eldersal een grotereputatiehad hun roemverbreid.ZiJmaakten GesellschaÍt) voordatzij in Nederlandnaam opgebouwd radiobij de hun debuut alswonderkinderen maakle.Overigenszullenvelenhaarspel orkestenvan Ankara.Van 1970 tot 1973 zij bi1AugustLeopolderin FrankÍurt. hebbengehoordzonderte weten dat zíj het studeerden was. Hetwas immerslmogenCooperdie ln de V.S.zeIlenzi)hun studievoortbij Rudolf meewerkteaan de'soundtrack'vande film Serkin,ClaudioArrau,Leo Fleisheren voorts Amadeus.lmogenCooperwerd in 1949 aan de JuilliardSchooloÍ Musicin NewYork. .191 geborenin Londen.Zij studeerdeaan het (V.S.)woonachtige, 4 in De in Philadelphia van Parijsen vervolgensbij Conservatorium te Havanna(Cuba)geborengrootmeester AlÍredBrendelin Londenen Wenen.Met JorgeBoletkande laatstejaren bogen op een BrendelzeIïezi)het Dubbelconcertvan Mozarl voorzijn verhevigdebelangstelling op de plaat.In oktober1982maaktezij haar aan de BBtoetsen.Wellichtis interpretatiekunst Nederlandse debuutals solistebij het een gevolgvan het besefdat die verheviglng Orkest.Onlangs Rotterdams Philharmonisch we in Bolette makenhebbenmet een van de compactdisc met verscheeneen schitterende van de grote laatsterepresentanten traditieen met een uniekinterpreet latewerkenvan Schubert,overigens romantische Vredenburg. opgenomenin Muziekcentrum van hetwerkvan o.a.Liszten Rachmanlnov. OverigensheeÍtde meesterzelfgeenverklaring Wantdaarspeelthetzichallemaalaf. tot van Pogorelich invloedop de ontwikkeling eenwerkelijkuniektoetsenkunstenaar.
,
.-'o,
,W l
^f
r1'rrfi
#,w De nieuwe Steinway
Op 12 december1987staptende pianisten FredéricMeindersen Riande Waal, EvertSnelen vastepianostemmer Vredenburgs voortsPeterSmidsen PaulTukker, directeuren hoofdTechnlsche respectievelijk Dienstvan Vredenburg,in allevroegtein het vliegtuignaarHamburg.Paslaatin de avond warenze weerterugop Schlphol.In het halveetmaalwarenzij te gast tussenliggende bij de firmaSteinway.Datwas geen maareen expeditiedie beleeÍdheidsbezoek,
5
was bedoeldom een nieuweconcertvleugeluit te zoeken. Daar in HamburgmakenSteinway& Sons al wijzede sinds1880op zuiverambachtelijke vleugelsdie in alle concertzalenter wereldeen begripzijn.De produktieomvatperjaar 1600 vleugels,waarvan400 concertvleugels. HeinrichEngelhardSteinweg,geborente Wolfshagenin 1797, is de aartsvadervan de Hij bouwde z'n eerste Steinway-vleugel. instrument in 1836.In 1839emigreerdehij naar New Yorkwaar hij Steinwayheetteen in 1850 ziln bedrijfstichtte.(De roerigegeschiedenis is een boeiend' van de Steinway-onderneming verhaalop zlch.) In 1880werd de Hamburgsevestiging geopend. De voortdurendeverbeteringenaan het instrumenten een voortreÍÍelljkmarketingbeleid- de'koppeling'aangrotenamenzoals Anton Rubinstein,Rosenthalen PaderewskibezorgdenSteinwayeen marktpositiedie nog steedsnietwezenlijkwordtbedreigd. Ook in Vredenburgervarenwe seizoenna seizoendat vrijwelelke planistde voorkeur geeft aan een Steinway,al is niet iedereenzo stelligals VladimirHorowitz.Deze beroemde Russischevirtuooskwam in 1925in Berlijnaan en brachteen bezoekaan een stukoÍ acht, Hij koos zonder negen pianohandelaren. voorbehoudvoor de restvan zijn levenvoor 'Voormij is't belangrijkstedat een Stelnway. pianoeen mooiecontinuiïeitvan het geluld geeft,dat het een zingendlnstrumentis (...).De notenmoetenzingenals in de belcanto-zang eeuw.' van de achttiendeen negentiende (in:DavidDubal,Reflections FromThe Keyboard,New York 1984) Met de begin 1988afgeleverdenieuwe Steinway(nr. 503000)bestaathet 'concertvleugelpark' van Vredenburgnu uitvier waarvandrle Steinways,elk met lnstrumenten, z'n eigen karakter.Want zoalsaltijdbij ambachtelijkewerkstukken:de ene Steinwayis de andereniet.
.8 recitals in de kleine zaal . vriiê plaatskeuze o aanvang 2O.í5 uur
abonnement t 85,65+ t 75,. cJPt65,. lossekaartv.a./ 17,50 65+f 15,-ICJPí 12,50
Piano 2 woensdag 26 oktober
GeoÍfrey
;;G-Roland
Douglas
Madge
werkenvanBusoni/l
Póntinen
Skrjabin Tien sonates/l
Póntinen
Skrjabin Tien sonates/ll
23 november
ffiG-Roland 30 november
woensdas Matthijs Verschoor .14
Werken van o.a. Korngold
ffiG-Robert '18
Grumb Makrokosmos l& ll
december
januari
Nasveld
woensdag B februari
Gristina Ortiz
woensdag 22maarI
GeofÍrey
;;;.d"s-Robert 1 9a o r i l
GEOFFREY DOUGLASI\,4ADGE
Douglas
Nasveld
jaren ontwikkeldehij een hoogstpersoonlijk idioomdat op den duur nietmeerin overeenstemmingkon worden gebrachtmet de geldendevormvoorschriften. VooralvanaÍ het momentdat hij werd geobsedeerddoor mystiek,trachtteSkrjabinin zijnmuziekeen grote matevan spiritualiteiten een mystieke atmosfeerop te roepen,een poging waarinhij op onnavolgbare(maarvaak vergeeÍs geïmiteerde) wijzeslaagde. De ZweedsepianistRoland Póntinenheelleen bijzondere Íeelingvoorde muziekvan Skrjabin. Anderszetje je natuurlijk ook nietaan het uitvoerenvan alletien Sonatesop twee avonden.PóntinenheeftSkrjabinsSonatesin veelEuropesemuziekcentra gespeelden inmiddelsook op cd gezet(BlS).Póntinenwerd in 1963geborennabijStockholm. Hij studeerde o.a.bij MenahemPressler(vanhet BeauxArts Trio),GyórgySebóken ElisabethLeonskaja.
Werken van o.a. Villa.Lobos
Madge
werkenvanBusoni/tl
Amerikaanse en Russische pianomuziek uit de revolutionaire jaren'2O Werkenvan Cowell,Antheil Ornstein,Mosoloven Roslavets
Veel ruimschootsverdiendeloÍ oogsttepianist Geoffrey Douglas Madge mel zijn onlangs uitgebrachtecassettevan zes cd's met bijna allewerkendie FerruccioBusoni(.1866-1924) schreeÍvoor het edele klavier.Die cassetteis een tussentijdse bekroningvoor alleenergieen kunstenaarschap die Madgeal jareninvesteert in de studieen de uitvoering van de muziekvan Busoni.Eenpaar seizoenengeleden(1984/BS) verzorgdeMadgeal eensin de kleinezaaleen drietalBusoni-recitals; het uitkomenvan de Íraaieopnamenis een goedeaanleidingom de uitnodigingaan Madgete herhalen.De muziek van FerruccioBusonigeeftdaarook alle aanleidingtoe. Leo Samama:'Verreweghet merendeelvan Busoni'scomposltiesstaatsterk onderinvloedvan Bach,Liszten Brahms.Dat juistmet Liszt lijkteen onmogelijke combinatie, ertussen.Maarde pianistin Busoniwas bovenaleen magistraalvirtuoósdie net als Liszt allesin het grootaanpakte.Busonihieldnietvan een welgemanierde,roze salon-virtuositeit. Zljn ideaalgold een verpletterendegrootsheidin de werkenvan Bach,Beethoven, Chopin,Liszten zichzelf. Busoniwas een eclecticusen een intellectueel, als pianisten als componist'. ( N R C ,8 . 1 . 8 8 ) Twee avondenBusoni,ook twee avonden Skrjabin, tijdgenootvan Busonien ook al niet geïnteresseerdin conventies.Alexander Skrjabinwerd geborenin Moskou,waar hij drieênveertigjaar lateroverleed.Skrjabins eerstecompositieswerden nog duidelijk beïnvloeddoorChopin,maarin de loopvan de
6
De BraziIiaanse pianiste Cri stina Ortiz, Iijdens haartienerjarenwinnaresvan een hele reeks belangrijke concoursen, is uitgenodigdom werkenvan haar landgenootHeitorVilla-Lobos (1887-1959) te spelen.Aanleidingvoor die uitnodiging was,netals bij GeoffreyMadge,het uitkomenvan een schitterendecd. Die cd was ook aan de orde tijdenseen uitzendingvan het radio-programma Diskotabel. Men dachtvan doente hebbenmet eenwerkvan Busoni,en dat is nietzo vreemdwant zowelBusonials Villa-Lobosstakenhun lieÍdeen respectvoor de muziekvan JohannSebastianBachnietonder stoelenof banken.Villa-Lobos betuigdeBach eer met zijn Bachianasbrasileirasvoor de meestuiteenlopendebezettingen.Villa-Lobos' belangrijkste inspiratiebron was de Braziliaanse folklore,die hij op geïnspireerde en intelligente wijzewist aan te wendenom muziekte schrijven die vooralopvalt door oprechtelyrieken een soms uitgesprokenbrutalevitaliteit,zoals in het anno 1926voltooideen aanArturRubinstein opgedragenRudepoêma. Matthijs Verschoorspeelde eerder in het kader van de'klelne'pianoserie, Toenstondenwerken van Scarlattiop het programma,deze keer gaat het om de muziekvan de vrijwelonbekend geblevenErichWolfgangKorngold, Amerikaanscomponistvan OostenrijksHongaarseaÍkomsten gerangschiktonder De LaatsteRomantici.Hij werd in 1897geborenin Brno.GustavMahlerherkendehetgeniein de tienjarigeKorngolden stuurdehem doornaar AlexanderZemlinsky. Op zijnelfde componeerdehij het balletDerSchneemann, goed voor een sensationeleontvangstbij de premièrein Wenen.Dat succes zouzich onverminderdvoortzetten.Echter,voor zover we Korngoldnu nog kennen,is dat van zijn op de plaatvastgelegdemuzlekvoor het theater. Zljnpianomuziek is geheelin de vergetelheid geraakt.En dat terwijlde grote Schnabel destijdsverruktwas van de Sonatein E en deze in heel Europaspeelde.Maarwie de kost verdiendein Hollywood- en dat deed Korngold van 1934tot aan zljn dood in 1957- werd in Europanietmeervoorvol aangezien...
. 2 concerten
in de grote zaal . met stoelÍeservering
' aanvang 2O'í 5 uur
Extra Abonnement t T
ALEXANDER SKBJABIN
RobertNasveldstudeerdeaan het Utrechts pianobij Polode Haas,Sas Conservatorium: Bungeen HermanUhlhorn,compositiebii Joep en Ton Bruynè|.Nasveldverzorgt Straesser karaktervan de tweerecitalsdie het'eigenwijze' seriePiano2 nog eensbevestigen.In de van zijnrepertoirekiesthil nlet samenstelling voorde gebaandewegen,hoe mooidie ook aan de serie,in januari ziln.Zilneerstebi.ldrage '89, van bestaatuitde integraleuitvoering twee maal GeorgeCrumbsMakrokosmos, 'TwelveFantasy-Pieces afterthe Zod\acÍor AmpliÍiedPiano'.Crumb,geborenin 1929in heeftnooitdeel West-Virginia, Charleston, avant-garde. van de Amerikaanse uitgemaakt hijzichop de oriënteerde Aanvankelijk traditie.Zijn en de romantische klassieke muziekwordtvaak rapsodischen 'improvisatorisch' genoemd,hoewelzijnwerken tot in het kleinstedetailzijngenoteerd.In Crumbslateremuziek,waartoeMakrokosmosI en ll behoren,is sprakevan een ongekende wijzehet die op merkwaardige klankrilkdom verstilling middenhoudttussenWeberniaanse en zinnelijkheid en Messiaen-achtige exuberantie.
abonnement f 5O,stechts f 35r- in combinatie serie uit deze brochure! lossekaartv.a./ 30,-
met een abonnement op een andere
zondag 2 oktober
Pinchas Zukermall, viool Marc Neikrug, piuno
Bach SonateBWV 1029 Takemitsu Arpeggione Beethoven Sonateop. 30 nr. 2
ornsoag 21 februari
Yo-Yo M?, celo Stott Katheryhê
Programmawordtnog
piano
tweeconcerten Dit is geenhalvemaatregel: regionenvan het door musiciuit de allerhoogste in een extraserie muziekleven internationale En om hetgeheelnog meer ondergebracht. 'vaste glanste geven,genietde kringvan - een extra klanten'-lees:abonnementhouders voordeze kortingop de abonnementsprijs Sterrenserie. De ÍormidabelecellisïYo-YoMa werd in 1955te ParijsgeborenuitChineseouders.Zijn begonhijop z'n vierde,op z'n zesde cellostudie gaÍ hijzi.jneersterecitalin de Fransehootdstad. In 1962emigreerdeYo-YoMa metzijnouders naarde VerenigdeStaten.In NewYork studeerdehij bij JanosScholzen Leonard Rose.Op aandringenvan PabloCasalswerd hij in 1964uitgenodigdvoorhet TheAmericanPageantoÍ televisieprogramma the AÍts om op te tredenin een concertonder Het inmiddels leidingvan LeonardBernstein. heeftconcertengegeven 33-jarigesupertalent
Bepaaldexuberantis ook veelvan de muziek die RobertNasveldspeeltin het recital waarmeede seriePiano2 wordt aÍgesloten. Russenals AlexanderMosoloven Nikolaj werdentot hun experimenten Roslavets elandat ge'inspireerd door het revolutionaire '20 Henry kenmerkte. hunvaderlandin de jaren Cowellwas trouwensde eersteAmerikaanse componistdie in de revolutionaire larenwerd uitgenodigdom in Ruslandrecitalste geven.De publiceerdetwee pianostukken staatsuitgeveril gastl Cowells van de Amerikaanse in zijneigenland veÍoorzaakten experimenten meerschandaaldan oh'sen ah's,en dat was dan hetvrolijkelotdat hij deeldemet'Bad Boy of Music'GeorgeAntheil.Hun grotesuccessen boektendeze Amerikaansestaatsburgersin de '20 het OudeWereld,waarzich in de jaren tot een warekunst Schandaalin de Concertzaal wordtoverdie tijd In de literatuur ontwikkelde. metveelrespecten weemoedgesproken.
YO-YOt\,14
7
holzandnama
elzi
van de wereld, muziekpodia op allebelangrijke '86. zoalsin Vredenburgin april PinchasZukermanwerd in 1948geborenin Tel Aviv,lsrael.Hij studeerdeaan het conservatoriumvan zijn geboortestadtotdat violistlsaacSternhem hoorde.Die'stuurde' hem naarde JuilliardSchooloÍ Musicin New York,waarhij in de klasvan de befaamde pedagooglvanGalamianterechtkwam. In 1969 debuutin het Lincoln maaktehijzijnNewyorkse Centeren dat was het begin van een kent schitterende carrière.De muziekliefhebber van ziin Zukermanongetwijfeld grammofoonplaten met pianistDaniel Barenboimen de onlangste jong overleden cellisteJacquelineDu Pre. OokZukermanwas al eerdertnVredenburg,in .1980. Behalvedat concertherinneren Íebruari we ons Zukermansongevraagdecornplimenten voor de akoestiekvan de grotezaal.
Wordt Vriend van VÍedenbuÍg In maart1987passeerdebij de notarisde aktevan de StichtingVriendenvan Vredenburg.De directievan de pas geopendeBijenkorÍ-vestigin g zorgdevoor het 'startkapitaal': een bijdragevan f 25.000,- De kas werd in de loop van de volgendemaandenbijgevulddoor enige honderdenmuzieklieÍhebbers die ook uitgesproken vriendenvan Vredenburg w i l d e nz i j n . Voorzitter Eug.J.R.M.de By overde doelstelling van de StichtingVriendenvan Vredenburg:'De Vriendenzijner om Vredenburgeen extrasteunin de rug te geven.We moetenuitgroeien tot een grote, trouwevriendenkring die Vredenburghelpt zilnbijzonderepositieín het Nederlandse culturelelevente behouden.De fondsen van de stichtingwordenevenwelniet gebruiktom gatenin de begrotingte stoppen,De Vrlendentredenop als sponsor,nietals plaatsvervanger van de overheid,die naarmijnstelligeovertuiging de plichtheeftde voorwaarden te scheppenvooreen veelzildigcultureel teven. Wat hebt u aan uw Vriendschap? Eengoedevriendis nietuitop eigen voordeei,en dat geldtook vooreen Vriend van Vredenburg.Voegtu zich bij de Vrienden,dan steuntu op de eersteplaats een ideaal:de pogingenvan Vredenburg om de meestspraakmakende concertzaal van Nederlandte blijven,om door het matigefinanciëleklimaatin de wereldvan de cultuurniette hoevenvervallenin middelmatigheid. Maarbil vriendschaphorenook regelmatige ontmoetingen, en in het geval van de Vrlendenvan Vredenburgzijndat natuurlijkmuzikáleontmoetingen. Als Vriendvan Vredenburgbentu in de loop van het seizoenin elk gevalte gast bij . een speciaal Vriendenconcert . een excursie(ln januari'BBwerd bijvoorbeeld een bezoekgebrachtaan de nieuweHaagseconcertzaal) . een leztng Vriendenprijs: f 35,Vooreen bijdragevan tenminste/ 35,-mag u zich in het seizoen19BB/89 Vriendvan Vredenburgnoemen.Voordie bijdr6gs krijgtu in elk gevalde Maandagendavan V r e d e n b u r ign h u i s . Aanmelding Meldtu aan met behulpvan het Bestelformulier op pagina49! Muziekcentrum Vredenburgzorgïervoor dat uw Vriendenbijdrage wordt overgemaakt aan de penningmeesteÍ van de stichting. Hebtu uwMaandagenda-abonnement voor.1988/ 89a betaald? ZodrauwVriendenbijdrage is ontvangen, (/ 12,50) wordtuwabonnementsgeld reruggesroft.
8
. 9 concerten
in de gÍote zaal . vÍiie plaatskêuze
. aanvang í 2.(X, uuÍ í8.í.89:
í í.OO uurl
I I
KofÍieconGerten
I I T I
abonnement t 55,lossekaart/ 9,z a a lo p e no m 11 . 0 0u u r gratiskopjekoffievóor het concerl gratisprogrammablad gratiscrèchevoor kinderenvan 2tlmG jaa(
zonoag 9 oktober
Arion Ensemble
Alexandru Lascae, dirigent Vera Beths, viool
Telemann SuiteDon Quichotte Tsjaikovsky Souvenird'un lieucher,vobr vioolen orkest Bartók Divertimentovoor striikers
zonoag 23 oktober
Radio Kamerorkest
Ernest Bour, dirigent Solisten van het Utrechts Gonservatorium
Jonge Mensen op het Concertpodium (í.s.m.Avro-radio)
zondas Amsterdam Loeki 6 november Stardust Quartet
Vierblokfluitisten: DaniëlBruggen, BerthoDriever,PaulLeenhoutsen Karelvan Steenhoven
Oorspronkelijke blokfluitkwartet
zondas POOIS RadiO lsdecember Kamerorkest
Agnieszka Duêznal, dirigent Rian de Waal. oiano
Gorelli Concertogrossoop. 6 nr. B'Kerstconcert' Mozart PianoconcertKV 415 Mozart EinekleineNachtmusik
en bewerkte muziek voor
zonoag B januari 1 1 . 0 0u u r !
Nederlands Blazers Ensemble
zondag 22 januari
Amsterdamse Bachsolisten
zondag 26 februari
Academy oÍ St. Martin-in-the-Fields
Octet o.l.v. Kenneth Sillito
Dvorák Sextet Mendelssohn Octet
zondag 26 maart
Nationaal Jeugd Orkest
Adam Gatehouse, dirigent Solist: winnaar Oscar Back Vioolconcours í989
Programmawordt nog bekendgemaakt
zondag 23 april
Amsterdams Gitaartrio
JohanDorrestein, Olga Franssen, Helenusde Rijke
Mozart SonateKV 448 (bew.) Prokoviev KlassiekeSymfonie!(bew.)
Superieure melange De altijdweergrotebelangstelling voor de Koffieconcerten is eigenlijkeenvoudigte verklaren, Oo de eersteDlaatsis de kwaliteit van het gebodenevoortrefÍelijk; we mogen sprekenvan een superieuremelange.De Koffieconcerten zijnnietingesteldom oninteressante'afdankertjes' onderte brengen. Integendeel, ze brengenensemblesen solisten op het podiumdie netzo goed ln een zoudenpassen. avondserie En natuurlijk zijndag en tijdstipvan de KoïÍieconcertenvoor veel muzieklieÍhebbers extraaantrekkelijk. Dat men al dat mooisvoor een grijpstuiver kan genieten,is natuurlijk ook meerdan een bijkomstigheid. Begonnen om de muziek Overéén puntmag zekergeenmisverstand bestaan:ook bij KoÍÍieconcertenis het begonnenom de muziek.Dat betekento.m.dat oudersvan jongekinderenzichvóór hun gang naarVredenburgmoetenaÍvragenof hun dochteroÍ zoon wel toe is aan een uur stilzitten
NieuwjaarsconceÍt
Bach Orkestsuitenr. 2 Bach Brandenburgs Concertnr 2 Bach Brandenburgs Concertnr 5
en luisterennaarlevendemuziekwaarje niet doorheenmag pratenof ritselen.De inÍormele gang van zakentijdensde concertenis eenvan de charmesvan dezeserie,maarvoormusici en publiekzijner toch beslistgrenzenaan de aanvaardbaarheid van opdringerigegeluiden uitde zaal.Wanneereenjeugdige concertbezoeker op hinderlijke wijzeduidelijk maaktdat zij of hij genoeg heeftvan de muziek, is het aan de oudersom verstandiooo te treden. Gtèchet de regels ven het spet De leeftijdsgrenzen van respectievelijk 2 en 6 jaar zijnonverbiddelijk.Ze zijn nietwillekeurig vastgesteld,maar vanuitde overwegingdat de beschikbareaccommodatieen de crècheleidingkinderenvan 2 t/m 6 jaar goed kunnenopvangen. Brengtu de crecheleiding a.u,b.nietin verlegenheid door de leeftijdsgrenzen te negeren;zil heeÍtde opdrachtde Íegelsvan het spel strikttoete oassen.
9
:tl.,i,, :,.tti+$#Íii#krirTnfultiËdi..i.tf,.1,r,,.r. :,,.iitii:,,, ''.dootjïfjfn'ifgai.:,,,,,,,,,,,.,,,.,,.,..lil.,..,.il,ii,i' ii.V,ooi iísngiên.ouU:w-bitie-n.i+ê.Kgliefsfi | i'i i, :rr ::,
.:',' ...eé.nên.ngg.aanÍtelili,eluEëi,nur{làn,
I :c0neêlrtea:oáailbfèseiitêiê:n:,ên,,,iràÍileién,1,
.::r:.i ...lán.tUeifji$ t.ti*:[uÈiingi.fb#affi iri'lil, 'ir:i.,llii,i: .:,;,,;,;,' .,imiibiqói"6È, i!i!j.,wla+:nnUtjëÈ*edewerket; bllfdi,ên tioorts-,ve1e,,, :,rVAn rhélilJtÈt!ts.Niê-u. jli.ir. i ,.ffi riiyëi.bffi,e,n.tiàntAUiXittnriilsieijiuno ani..dê$ïdetingl,Ein*l!Uê,lvfua!ëk r;hoCIfdtt, 1''.,'....,,,. :..r.h=qf$ii$ililjjàitistlplk.diÍêqF$I;vdn':h r:,Hës;Íden{ierro.ïkér$tii.lan rfadÍ,Mdfti.v.ë1ÉI+ilii,l r"r,,
mi*iei gn.tii*l$s$.swi,, .i,uau1eaies,auei
I I I
UiÍfiêf.'&
Kwartet
InteÍnationale Kwartetseries i.s.m. De Utrechtse KÍing twee sêÍies van 5 concerten & de mogeliikhêid om met extra koÍting eên abonnement te kopen voor beide series
Goncert Het hartvan het kamermuziekprogramma wordt gevormddoortweemaalvijf tradiiiegetrouw De strijkkwartetconcerten strijkkwartetavonden. mogenzich in een stabielebelangstelling verheugen.De oprechteakoestiek van de kleinezaalleentzichgoed voorhet bereiken van een mooievenwichttrrssenanalyseen synthese.En die syntheseis dé kunstvan het U kuntvooÍtaansárnenmet uw 'Het geheimvan strijkkwartet: een strijkkwartet grbapsr.bsëivet"ing êefi osk.::ii, :Vobír ,:ebnCeit i s d a l h e lv a n l a a gr o Lh o o ga l l er e g i s t e rksa n Het conCertvindf een dlnerbestellen. bereikenen dat de instrumenten metelkaar n,atu,u.r]tÍk,ef àats:in:d,ergrbiê.êf.Ue:.klé,lng, kunnenversmelten .. als in geenandere .,... raáJ:venVredeh:buigrVoor:hetdinbr.*óoraï . l sd e v e r s m e [ i n g l u k t ,k r i j g t c o m b i n a r i(e. . . )A het strijkkwarïeï kunl u kiêrèn:uit:viêi íê$ïáuriáhts, *e:,l:]i, er een stembij . alduseen der 1:11 in ledenvan herOr,andoKwartet.enigejaren omgev ng vah Vredenburg gereoen. Dat zo'nevenwichtalieenkanwordenbereikt r een Fransebistro doorde besteensemblesin hetgenre,is een . een ltaliaansrestaurant g e g e v e nd a t v e r p l i c h l i n g esnc h e p tv o o rd e *rben Mexicàans samenstelling van de series.Uiï het aanboddat ..;:,1,,,,, :r€sfáuían't, ;:::;:1, ;,:;1. :,,::,1 . een Ch nees Indischrestaurant op deze pagina'swordtafgedrukt,kanworden opgemaaktdat die verplichtlngen zeerserieus zijngenomen. Voordelig MgesÍál Vrecbnbui$ in,gsvá!.ván'....i...De vaste bezoekersvan de kwartetavondenin Aêêft. Vredenburgzullenweeraangenaamworden groepsbezoek,d w.z wanneei u verrastdoorde combinatievan bekendenamen tenminste10 kaartjeskoopt voor een en debutantenin elk van de tweeseries. 'Debutanten' concert,een aardige korfingop de geldtoverigensalleende gê:bluik,Van vaststelling dat die ensemblesnog nieteerder hêt.Djnê.f Èn+r-espriis:i M,aakt,i ... & Gon,cert:árràlqernent, Uan.dineert.y.ook. in Vredenburgspeelden.In allegevallengaat het hierom kwartetten die hun kwaliteiten nooeensvooÍoe]i0, lêIefiraalvóo#,$ tË.gtêld; :.êÊnii;:irri:!i:i avondie uit net uw Íamilie, de personeelsvereniging oÍ een andere groep
inmiddelsin het internationale muziekleven hebbenbewezen. De programma's wordenzoalsgebruikelijk gedomineerd doormuziekvan klassieke en romantische meesters. Voorzoverde programmavoorstel lenvan de verschlllende ensemblesdat toelieten, is ook plaats ingeruimdvoorhetmindercourante repertoire WantzondeÍvernieuwing kannietmetrecht wordengesprokenvan'levendemuziek'.
Zo gaat het in z'n werk - U kiesteenconCert r-rit hetprogiamma vanMuziekcentrum VÍedenburgDebeste inÍormatiebronnen overdat programma Maándágê:ndai: aiinrde:Seltoenkrênt +r+,de . U draait(030)33 4344 envraagtnaar Í\hnê,:Ítiêtê Vês$êu,i; aneemedewerksler.,,,, Met,,haár,óvert*gl $ublieksco.ntaclë,n,, :'J: ::,,::i 101) overde reservering van(tenminste kaaíten.voor hetconcê,rrl ên,:ván:êVêhvêêl:::: stpelenInhe.tre$tauránlvan,uW:voff ke|lrr:t:i: : r [Jw:reserv:ering wCI,rdï sohaiftelli*,,,,:,,:,,,,,,;,;:,;;, beve,sti $d,iri,maákïdi Íecll:h .tóÍal.ë.,: ...,..,....t.. pêdÍágr vóórrh€i,qine:i: &,Aohcertj,,,,r:,, :,,:,:,,, :r::r:
liffi
u*u. "eioude, oilore*'.i*u
t
r:Vêrvol$eft$'ofitvan gï u,ti,idiEt de.:::,; . :,::,,:;:,;:,,1 ên:treêb.éwliaen;pfils,een,;Vouchbr': :::,,,,,,:,:r,,,, waarmee u hetrestar.rrant betaalï I Enis,:de:,bê$,uste:àVohd,:àÊn$s:brokén;::t::i: d,àn,hoêÍt,u nlêI$,an:dets.re :doeni .dan.u.CIpt.i. de,áf$bspi,okên t!id:!nhêt:rêstaurar,rï,te ,:::::i meldenen daarnaiijdiguwstoelin de concertzaal op te zoeken.
A
llaar eerst: de details Bel(030)334344envraagnaar Annemieke Vesseur, medewêrkster ê.n,4ilrWê.êt Fr.rbliekscontafi
iii?it-,
q
f $
ruut*n O*n*,ot sroepsbezoêk ,,,
* #
10
. 5 conceÉên
in de kleine zaal . rrliie plaatskeuze
. aanvang 2O.15 uur
KwaÍtet uil
rDuag
11 oktober
abonnement 65+ f 9O,.
c.rP t 8o,.
1
Nieuw Boedapester Kwartet Kwartet
maandag Juilliard
Kwartet
Sovietunie
l2december
dinsdag 31 januari
dinsdag 14 maart
Verenigde Staten
Vogler Kwartet DDR
Hagen Kwartet Oostenrijk
. 5 conceÍten in de kleine zaal . vriie plaatskeuze.
Oostenrijk
dinsdas Golorado Kwartet 29 november Verenigde Staten
dinsdag 17januari
dinsdag 14 februari
dinsdag 28 februari
Wilanow Kwartet Polen
Tákacs Kwartet Hongarije
Vermeer Kwartet Verenigde Staten
Kwaïtet
I
65+ f 22,5OICJPf 2O,gratisprogrammablad
keeít
í 2Á -
MikhailKopelman(viool),Andrej Abramenkov(viool),DmitriSjebalin (altviool), ValentinBerlinski(cello)
Schubert StrijkkwartetDB7 Schubert QuartettsatzD703 SchubeÉ StrijkkwartetDB04'Rosamunde'
RobertMann(viool),EarlCarlyss (viool),SamuelRhodes(altviool), JoelKrosnick(cello)
Programmawordt nog bekendgemaakt
TimVogler(viool),FrankReinecke (viool),SteÍanFehlandt(altviool), StephanForck(cello)
Mendelssohn Strijkkwartetop. 44 N. 1 Schumann Strijkkwartet op.41 nr.1 Schumann Strijkkwartet op. 41 nr. 3
LukasHagen(viool),Rainer Schmidt(viool),VeronikaHagen (altviool), ClemensHagen(cello)
Haydn StrijkkwartetHob.|| l/1 Berg StÍijkkwartet Debussy Strljkkwartet
abonnement t íOOr. 65+ t 9O,. cJP t 8O,. lossekaart/ 25,65+ f 22,50ICJP f 2O,gratisprogrammablad
aanvang 2O.í5 uur
Schubert Kwartet
l^eeê
Haydn StrijkkwartetHob.lll/67 Mozart StrijkkwartetKV 465 Beethoven Strijkkwartet op . 18 nr. 2
Kwartet 2 dinsdag 25 oktober
I
AndrásKiss(viool),FerencBalogh (viool),LászlóBárgony(altviool), KárolyBotvay(cello)
l{óngarije
woensdas Borodin .l6november
f íOOr.
FlorianZwiauer(viool),Michael Gebauer(viool),HartmutPascher (altviool), RudolfLeopold(cello)
Haydn Strijkkwartet Hob.lll/17'SerenadenQuartett' DittersdorÍ Strijkkwartetnr, 5 WolÍ ltalienische Serenade Villa.Lobos Striikkwartetnr. 17
JulieRosenfeld(viool),Deborah Redding(viool),FrancescaMartin (altviool), SharonPrater(cello)
Haydn StrljkkwartetHob.lll/46 Beethoven Strijkkwartet op. 95 Bartók Strijkkwartet nr. 5
TadeuszGadzina(viool),Pawel Losakiewicz(viool),RyszardDuz (altviool), MarianWasiolka(cello)
Programmawordt nog bekendgemaakt.
Gábor Tákacs-Nagy(viool),Károly Schranz(viool),GáborOrmai (altviool), AndrásFejér(cello)
Brahms Strijkkwartet nr.2 Beethoven Strijkkwartet op. 131 Dvorák Strijkkwartet op. 105
ShmuelAshkenazy(viool),Pierre Menard(viool),RichardYoung (altviool), MarcJohnson(cello)
Schubert StrijkkwartetDl 12 Ginastera Strijkkwartetnr. 2 Beethoven Strijkkwartet op. 59 nr. 3
3
abonnement t í8O,. 65+ f í6O,.
. KwaÍtetsêries I & 2 samengevoegd . íO conceÍten an dê kleine zaal
c,tP r 14o,-
gratisprogrammablad
íí
. 3 conceÍten
in de klêine zaal . vÍiie plaatskeuze
' aanvang 2O.í5 uuÍ
I
-Reizend
r
abonnementt45r65+ f 4O,cJP t 35,lossekaart/ 20,6 5 +í 1 7 , 5 O I C J Pí 1 5 , -
Muzaekgezelschap MozaÉ Hobokwartet donderdag 10 november Schónberg/Webern Kammersymphonle Tsiaikovsky Pianotrio
nr. 2 Dvorák Pianokwintet donderdag 17 november SchubeÉ Octet
Beethoven Pianotrio donderdag 24 november Prokoviev Pianosonatenr. 7 Brahms Striikkwintetnr. 1
Het Reizend Muziekgezelschap o.l.v. Ghristiaan Bor Edward Auer, piano lk-Hwan Bae, viool ChÍistiaan BoÍ, viool Toby HofÍman, altviool GodÍried l{oogeveên, cello Jerome Lowenthal, Biano Rainer Moog, altviool Mark Peskanov, viool George PietêÍson, klarinet Hans RoeloÍsen, contrabas Nathaniel Rosen, cello Paul Rosenthal, viool Joep Terwey, fagot llarcus Thompson, altviool Han de Vries, hobo Rian de Waal, piano Vicente Zarzo, hoorn
HAN DEVRIESEN GEORGEPIETERSON DRIEREIZIGERS; JOEPTERWEY.
ln novembertrektviolistChristiaanBor weer met langsde zijnReizendMuziekgezelschap concertpodiaom de lieÍhebbers Nederlandse te onthalenop drie met van kamermuziek smaaken gevoelvoor passendeafwisseling samengesteldeprogramma's.Daarmeezet hij een traditievoortdie wat VredenbuJgbetreÍtop donderdagenin drie achtereenvolgende november1985is begonnen.
overleden.Aanvankelijkzag Peterlliitsjhet componerenvan een werkvoorpianotrioniet zitten.Aan zijn weldoensterNadezhdavon MeckschreeÍhij in 1BB0dat de combinatie prano,vioolen cellohem pijndeed aanzijn oren.Hijvond dat er sprakewas van een ongelijkestriJdtussende warmetimbresvan de enerzijdsen de'koningder strijkinstrumenten anderzijds... instrumenten'
De eerstepartituurdie Bor c.s. in november'BB op de lessenaarszet, is die van Mozarts HobokwartetKV 370. Het is een heerlijk werk,geschrevenln Munchenin diverterend (1906/ 1781.SchónbergsKammersymphonie '16) horenwe in de versiedie AntonWebern,zijn aan hetfrontvan de leerlingen strijdmakker dodecafonie,maakte.Van de vijÍtien versieblijven in de oorspronkelijke instrumenten viool,celloen piano- over in er vijÍ- flult,klarinet, WebernsuitersttreÍzekerebewerking. Laatstewerk van het eersteconcert is het omvangrijkePianotrioin a van Peterlljitsj Tsjaikovsky.De componistdroeg het trio ult 'aan de nagedachtenlsvan een groot 1BB2op kunstenaar',waarmeehij verweesnaar de pianistNikolajRubinstein, die in 1BB1was
AntonÍnDvorákschreeÍzijn Tweede in 1887.Het is een van de Pianokwintet hoogtepuntenuit Dvoráksmuziekvoor kleine bezettingen.Het Kwintetop. B1 is een aaneeneen ongebreideld schakelingvan inventies, muzlkaalfeestvoor uitvoerendenen gehoor. Na de oauzevan het tweedeconcertwordt het feestvoortgezetmet het Octet van Franz Schubert.Ook in dit werk,in 1824geschreven voor een ensemblebestaandeuit strijkkwartet, contrabas,klarinet,hoornen fagot,schijnteen stralendezon. Evenalsin het werk van Dvorákis hier sprakevan een overvloedaan schijnbaar gearrangeerde melodische moelteloos vondsten,van een partituurals een schatkamer Schubertover de symÍonischeallurevan het 'Uberhauptwillich mirauf dieseArt den Octet:
12
Weg zur grossenSinfoniebahnen.' Het Iaatsteconcertwordt geopend met een van de mooiePianotrio'svan Ludwigvan Metde drietrio'sopus 1, Beethoven. geschrevenomstreeks1795, creëerde Beethovenzijn eerstemeesterwerkenin de In de trio'sdie werden afdelingkamermuziek. opgedragenaan VorstLichnowsky,horenwe hoe de 2s-jarigecomponistoudevormen, overgenomenvan Haydnen Mozart,gebruikt voorzijnelgenmuzikaleboodschap. Daarnagaat alleaandachtuit naarde Pianosonatenr.7 van Serge Prokoviev.Deze sonatewerd voltooidin 1942,een jaar dat voor in Ruslandverderalleenmaarverschrikkingen petto had. Het laatstestationin deze seriedoor Christlaan is het BorsReizendMuzlekgezelschap in F van JohannesBrahms, Strijkkwintet .1882 geschrevenin tijdenseen verblijfin Bad van de lschl.Het is eenwaardigeafsluiting serie,want voor Brahms'kamermuzlekén voor geldtdat de serieReizendMuziekgezelschap 'overhoop'wordt gehaalden er altijdveel vervolgensop z'n plaatsgezet.
. 5 Íecitals:
4 in de kleine, í in dê gÍotê zaal . uriie plaatskouze
. aanvang 2O.l 5 uur
abonnêment t 8Or. 65+ f 7O,. cJPt60,. lossekaaÍtv.a./ 20,65+f 17,50ICJPf 15,-
Vocaal dinsdag 1 november
Sylvie BfUnet, sopraan Liederen vanDebussy Edwige Bourdy, sopraan Gatherine DubosG, sopraan Jean-Luc Ghaignáud, bariton Ruben LiÍschitz. oiano
donderdag 8 december
Mitsuko Shirai, sopraan Udo Reinêrftáhn, bariton Hartmut Hóll. piano
Wolf ltalienisches Llederbuch
woensoag
Elly Ameling,sop'aan RudolÍ Jansen. "'.n"
De poëzie van Johann WolÍgang von Goethe Liederenvan Mozart,Beethoven, Loewe,Schubert,Mendelssohn, Schumann,Liszt.Brahmsen WolÍ
í I i^^,,^,i | | ldr rudr I
grote zaal
zaterdag 11 februari
;ffi;-Thea '18 april
Nico van der Meel,t"no' Ineke Drabbe.oiuno
van def
PUtten,
De poëzie van Heinrich l{eine Liederenvan o.a.Mendelssohn. Liszt en Wolf
WotÍ Spanisches Liederbuch
sopraan
Ruud van der MeeÍ, bariton RudolÍ Jansen, piano
Prestigleus, lulsterrijk: zo mag Vredenburgde serie liedrecitalsdeze keertoch wel noemen zónder het gevaarte lopenop hollefrasenen reclameleuzente worden betrapt.Niet dat we ons voor de sgriesvan de afgelopenseizoenen hoevente generen,maar soms staatde wind zo gunstigdat het mogelijkis eenwel héél verleidelijke cyclussamente stellen.Zo kondigenwe op deze paginamet zeer veel genoegeneindelijkweer eens een récitalvan EllyAmelingaan.De internationale reputatie van deze Nederlandsesopraanwordt geïllustreerddoor het Íeit dat haar biografieis opgenomenin het standaard-naslagwerk The New Grove DictionaryoÍ Musicand Musicians ('HerpurityoÍ tone,partlcularly in pianissimo passages,and delicatecontrolof vibrato...'). Over de toekomstvan het Nederlandse vocalisten-domhoevenwe ons vooralsnoo
ffffiffiffiË il 4iÊ.PesÍnárzi
RUDOLFJANSEN
geenzorgente maken.Datwerd in 1987nog eens in duidelijketaal bevestigddoor Elisabeth Schwarzkopftijdensde door haar gegeven meestercursus.Strengmaar rechtvaardig scheiddezij het kaf van het koren.TenorNico van der Meelhoordebij het koren;hij wordt beschouwdals Nederlandsgrootstevocale talentvan dit moment.De aanbiedingen uit binnen-en buitenlandvliegendeze aanvankeli.jk tot leraarwiskundeopgeleide tenorom de oren.Hij is inmiddelsook toegelatentot de studievoor de Nederlandse Muziekprijs. De serieVocaalwordt geopend met een zeer rulmekeuzeuit hetwerkelijkuniekelied-oeuvre van ClaudeDebussy.Debussy'sliederen wordenvertolktdoor de crème de la crème van de nieuwegeneratieFransevocalisten:drie damesen een heerdie inmiddelsmet succes hun debuuthebbengemaaktop de Franse podia.Zij makendeel uit van een selectegroep van tien vocalistendie met steunvan de Franse regeringverderstuderenbinneneen kaderdat vergelijkbaar is met de Nederlandse Muziekprijs. We hebbenmet beidehandende kans aangegrepenhen in Utrechthun Nederlandsedebuut te latenmaken. Serie-in-de-serie: de vertolkingvan twee schitterendecycli van Hugo Wolf door interpretendie geen introductiemeer behoeven.HugoWolÍ,hyper-sensibel, en jammerlijk aan zijneindegekomenin de Landesirrenanstalt bij Wenen,is begravenop het kerkhofwaar ook de stofÍelijkerestenvan Beethovenen Schubertrusten.Dat was wel het minstewat men kon doen voor dit genie,dat evenalszijn illusterevoorgangerseen traditie voortzettedoor die traditiete vernieuwen.Hij legde de basisvoor een nieuwegeneratie liedcomponisten,de generatievan Strauss, Pfitzneren Reger.Het SpanischesLiederbuch, 44 liederen,ontstondln de wintervan lBBg'1890. Het ltalienisches Liederbuch, 46 liederen, werd in twee delen geschreven:het eerstein 1890 en 1891, het tweede in 1896. Het eerste lied van de ltaliaansecyclus begintheel 'Auch trefÍend: kleineDingekónnenuns entzUcken,/Auch kleineDingekónnenTeuer seln.'
.8 conceÉen
in de kleine zaat . vriie plaatskêuze
r
' aanvang 2O.15 uul
abonnementfíoO'65+ Í 85r c,tP ,75,.
G om p o n i s t e n p o r t r e t t e n I
woensdag 2 november
dinsdao
JulieRosenÍeld(viool),Deborah Golorado Kwartet (viool),FrancescaMartln Daniel Blumenthá|, pianoRedding (altviool),SharonPrater(cello)
op. 1Bnr.1 (viool), Gerhard Beethoven Strijkkwartet Melcher Wilhelmus Voss(viool),HermannVoss (altviool), PeterBuck(cello)
nr.3 Brahms Strijkkwartet Brieven' nr,2'lntieme Janácek Strijkkwartet
Schumann Ensemble
WillemBrons(piano),PietHoning (klarinet), HiromiKikuchl(viool), Petravan de Vlasakker(vlool),Ken DaniëlEsser(cello) Hakii(altviool),
Schumann Adagio,voor cello en piano Schumann PianoÍio nr. 3 Schumann Pianokwintet en naderaan te kondigenwerken
Academia dtHarmonia
JoséMiguelMoreno(gitaar), EmilioMoreno(viool),Sergl Casademunt(cello),AlbertRomani (klavecimbel) m.m.v.MarinetteTroost(viool)
í 8de-eeuwse kamermuziek uit Spanie Werkenvan Scarlatti,Pla,Ximénez,Castel,Sor en Olivery Astorga
NicodeGier Zoon(fluit), Jacques
Beethoven Trlovoor fluit,fagot en Íortepiano Beethoven Sonatevoor Íortepianoen hoorn Beethoven Andanteen Aliegrovoor hobo, bassethoornen Íortepiano Beethoven Serenadevoor Íortepianoen flult Beethoven Kwintetvoor hobo,klarinet,hoorn, fagot en Íortepiano
7 december
woensdag 25 )anuaíi
*o"rrO"g
EnSemble
ldOmeneO
(hobo),Frankvanden Brink (klarinet,bassethoorn),Jos de Lange (fagot),HermanJeurissen (hoorn),Leo van Doeselaar (fortepiano)
22februari
woensdag B maart
woensdag 12apíil
woensoag 3 mel
nr. 1 Brahms Strijkkwartet Brahms Pianokwintet
MêIOS KWaftet
15 november
-""r.d"s
lossekaartv .a.í 2O,6 5 +f 1 7 , 5 OI C J Pí 1 5 , -
Torleif Thedéen,cetto Roland Póntinen,piano
De Russische Gello Prokoviev Sonateop. 119 Schnittke Sonate Rachmaninov Sonateop. 19
Jacques Zoon,ttuit Vera Beths,vioot JÍirgen Kussmaul, aftviool Anner Bijlsma,cerro
Beethoven Strijktrio Beethoven Serenadevoor fluit,vioolen altviool Beethoven Duo mit zwei obligatenAugenglásern, voor altvioolen cello
Hein Meens,tenot Gilas Tlio
Schubert Schubert Schubert piano Schubert
Whatts in a name? staat in de ln de serieComponistenportretten meestegevallenper concert muziekvan één componistop het programma.Maar de naam van de seriewordt niet als een dwingend, dogmatischdictaatopgevat.Net als in de afgelopenseizoenenbiedt de serleook het passendekader voor enkelegevarieerde die anders niet in kamermuziekprogramma's Vredenburgzouden klinken.Nochtansworden die programma'sgekenmerktdoor een rode draad: bijvoorbeeldmuziekuit een bepaald land oÍ uit een bepaaldestijlperiode.Aan al deze eisenwordt nietvoldaandoor het programmadat het DuitseMelos KwartetgaaÏ uitvoeren.Het zou immersÍlauw ziin om te
SoÍiaShapiro(piano),Gil Sharon (viool),AlexanderPeÍasch (cello)
schermenmet een titel als Het Strijkkwartetdoor de EeuwenHeen.Hiergeldt: het kan niet zo zijn dat het MelosKwartetin het land is en niet in Vredenburgzou concerteren.Op het programmadrie hoogtepuntenuit de literatuur voor strljkkwartet,inderdaaduit drie eeuwen. Het concertbegint met de eersteling(1798) van Ludwigvan Beethoven,het eerstevan de zes sÍijkkwartettenopus 18, die hij opdroeg aan vorst Lobkowitz.Brahms'Derde Strijkkwartet ontstondin 1876.Het is het meestopgewekte strijkkwartetvan JohannesBrahms,die immers niet echt het zonnetiein huiswas. Het Tweede van LeosJanácek,die samenmet Strijkkwartet Dvoráken Smetanahet sterrentriovan de Tsjechlschemuziekvormt,stamtuit 1928.De
14
Sonatevoor pianotrio Liederenvoor tenoren piano Auf dem Strom,voortenor,celloen PianotrionÍ. 2
meesterwas 73 jaar toen hij het schreef.De titel 'lntiemeBrieven'is niettoevalligontstaan:het kwartetvormt de muzikaleneeÍslagvan een hevigeverliefdheiddie Janácekslaatste levensjarenextragloed en glans gaÍ. Janácek overleedeen halfjaar na het voltooienvan dit werk. Ludwigvan Beethovenis de meestgespeelde componistin deze serie,een luxedie zi.in oeuvreruimschootsverdraagt. Eenvan de wordt neergezet twee Beethoven-portretten door een ensemblewaarvande kernwordt gevormddoor violisteVeraBeÍhsen cellist Anner Bijlsma,die beidenwelhaasttot de vaste medewerkersvan Vredenburggerekend
kunstmuzieken werd ln de l Bde eeuw ingezet als solo-instrument en als continuo-instrument, zoalsdat elders in Europagebeurdemet het klavecimbel. De Academiad'Harmonia, aÍkomstiguit Barcelona, werd opgerichtin 1985 doormusicidie elkaarkendenuit het wereldberoemdeensembleHesperionXX. Inmiddelswerdenconcertengegevenin verschillende Europeselanden.
kunnenworden.Op het programmastaato.a. het Duoin Es vooraltvioolen cello'mitzwei obligatenAugenglásern', door de componist opgedragenaan twee brildragendemusici. HeI Ensembleldomeneois een nieuwe verschijning in het Nederlandse concertleven. Het ensemblesluitzijn concertaf met het vooral van de grammofoonplaatbekende Kwintetvoor .1796. fortepianoen blazersuit In dit kwintetis de hoofdrolweggelegdvoor de forteplanoen dat is niet verwonderlijk,want pianistBeethoven schreefhetop de eersteplaatsvoor'eigen gebruik'.De overigewerkenzijnaanzienlijk minder bekend en dat was een redentemeer om de eminenteNederlandsemusicidie elkaar hebbengevondenin ldomeneo,te engageren. GenoegBeethovennu, over naar het genie dat hetwerkvan de hemelbestormende Ludwig voortzette:JohannesBrahms.Van deze componistklinktonder andere het Pianokwintet in f, verschenenin 1865,De ontstaansgeschiedenisvan dit kwintetis een sprekende illustratievan Brahms'verregaandezelÍkritiek, die er ln elk gevalvoor heeftgezorgd dat wij van dezecomponistgeen kamermuziek kennendie we zoudenwillenmissen.Brahmsschreefhet aanvankelijkals strijkkwintet,maar hlj was niet tevredenen maakteeen variantvoor oiano en strijkkwarteten een variantvoor twee piano's! Het Brahms-programma komt voor rekening van Amerikaanse musicidie al eerderin Vredenburgop het podiumverschenen: het uit vier vrouwen(nog steedseen unicum) bestaande Colorado Kwartefen pianist Danlel Blumenthal. De stapvan BrahmsnaarSchumannis niet groot;zowelin muzlkaalopzichtals in hun dagelljkselevenhaddenbeidecomponisten veelmetelkaarte maken.RobertSchumanns
echtgenote, ClaraWieck,was Brahms'stille lieÍdeen bovendienzijn meesttoegewijde critica.Op het programmavan het Schumann EnsemblesïaaIo.a. het 'blutvolle'Pianokwintet uit 1842.Het werk is een toonbeeldvan bevlogenvakmanschap, rijkaan melodische vondstenen hechtvan constructie.Schumanns idool Beethoven(daar is-ieweer!)en zijn vriend Mendelssohn vindenelkaarin dit Planokwintet in Es,dat Robertopdroeg aan zijntrouwevrouw en favorietevertolksterClara.
Tot slot nog een paar regelsover het concert dat onderde titel'De Russlsche cello'wordt gegevendoor twee voortreffelijke jonge musici: cellisl TorleifThedéenen pianíst Roland Póntinen.(Laatstgenoemdekomt in november 'BB al eens naar Utrechtom op twee avonden de tien pianosonatesvan Skrjabinte spelen;zie pagina6.) De namen Prokovieven Rachmaninov zulleneen iederbekend voorkomen.Nietteminspeeltzowel in Serge Rachmaninovsals in Serge Prokovievsoeuvre, wanneermen de werkenvoor piano-solobuiten beschouwinglaat,de kamermuziekgeen grote rol. Dat mag, gehoordwat zij wél aan het muziekpapiertoevertrouwden,gerustworden betreurd. De naamSchnittkeis minderbekend,maardat kan nietlangmeerduren.AlfredSchnittke, geborenin 1934,is de belangrijkste levende Russischecomponlst.Die positieheeft Schnittkeovergenomenvan de in 1975 overledengrootheidDmitriSjostakovitsj. In de CellosonatebereiktSchnittkemet merendeels eenvoudigeharmonische en melodische middelenoptimaalresultaat; de toehoorder moetzlch wel latenmeeslependoor de afwisselingvan gloedvolle,heftigeén lntieme, beschouwende momenten. Om nog eventerug te komenop Sjostakovitsj die zei eens:'Allewoordenover muziekzijn per slotvan rekeningminderbelangrijkdan de muziekzelÍ.Als iemanddaarandersoverdenkt, heeÍtpratenmet hem geenzin.'
Een serieComponistenportretten zonder 'Schubertiade' is zo goed als ondenkbaar.Een van de attractiesvan het Schubert-concert, gegeven door het Gilas Trioen lenot Hein Meens,is ongetwljfeldhet zeldengehoordeAuf dem Strom,voor tenor,celloen piano.Schubert schreeÍhet werk in maartvan het jaar waarinhij overleed,1828.De tekstis van Rellstab('Nimm die letztenAbschiedskusse'). Dit afscheidslied klinktinderdaadmaarzeldenin de concertzalen.Zo niet hetTweedePianotrio,dattot de veelgespeeldehoogtepuntenuit de literatuur voor piano,vioolen cello behoort.Robert SchumannvergeleekSchubertsbeide pianotrio'smet elkaaren karakteriseerde nr, 2 als'mehrhandelnd,mánnlich,dramatisch', 'leidend, terwijlnr. 1 weibllch,lyrisch'is. Muziekuit de SpaanseBarok,met daarineen hoofdrolvoor de gitaar,staatop het programma van het eminenteSpaanseensembleAcademia d'Harmonia.Dit concert in januari'89 kan er onder meer toe bijdragendat een misverstand uitde wereldwordtgeholpen,nl. het ideedat de gitaarop de eersteplaatseen 'folkloreinstÍument' zou zi)n.De gitaar,eenvan de afstammelingen van de Arabischeud (luit), maaktez'n debuutin de gecomponeerde
í5
VERABETHS
. 6 concêrten
in de kleine zaal . vriie plaatskêuze
I
. aanvang í4.3O uuÍ
r
Siostakovitsi' Kamermuziek zondag 6 november
Glaron McFaddêll, sopraanZonderzon, voor mezzosopraanen piano (Moessorgsky) Jard van Nes, mezzosopraan Zes gedichtenvan MarinaTsvetajeva, Ad van Baasbank, teno' voor mezzosopraanen prano Satires,voor sopraanen piano Reinbert de Leeuw, piano Uit joodsevolkspoëzie,voor sopraan, mezzosopraan,tenor en piano
zondag 4 december
Sonatevoor vioolen piano Vera Beths,vioot Zeven romancesop gedichtenvan Anner Bijlsma,cerro AlexanderBlok,voorsopraan,viool, Reinbert de Leeutw,pranocelloen piano Triovoorpiano,vioolen cello Tannie Willemstiin, sooraan
zondag 15 januari
Lieuwe Visser, uas Voorwoordvoor de volledigeuitgave mijnwerkenen enige korte Raphael Hillyer, anvioor van gedachtenbij dit voorwoord,voor bas Reinbert de Leeuuv,pianoen prano Sonatevoor altvioolen piano Suitenaarverzenvan Mlchelangelo, voor bas en plano
zondag 12maarï
Tatjana
Nikolajevá,
piano 24pretudes enruga's, boekI
zonoag .19 maart
Tatjana
NikolaieVá,
piano 24Preludes boekll enÍusa's,
zondag 2april
Raphael Kwartet RonaldHoogeveen(viool),Rami Koch (viool),ZoltanBenyacs(altviool),Henk Lambooy(cello)
Strijkkwartetnr 7 Strijkkwartetnr B Pianokwintet
AlexandeÍ Warenberg, oiano
(R)BEGROETBENJAIVIIN BRITTEN DMITRISJOSTAKOVITSJ
Het sch:iiven van een nieuw werk is een lang en ingewikkeld proces Ook ln onze eeuw moetenwerkelijkgrote componistenblijkbaareerstoverlljdenvoordat hun belangvalt aÍ te lezenaan de frequentie waarmeehun werkenop de programma'svan muziekleven voorkomen.Een het'reguliere' overtuigendvoorbeeldvan dit posthuumgeborenin syndroomlevertDmitriSjostakovitsj, 1906en overledenin 1975.Nadatdecennia langzijnmuziekmaarnietwildedoordringenin het Westen,is de laatstetien jaar op vele muziekpodiain de wereld hard gewerktaan een De grote orkestenen inhaalmanoeuvre. dirigentenhebbende dubbelebodemsin Sjostakovitsj'symfonisoheoeuvreontdekt.En hebbenin kamermuziekensembles een mer à boire gevonden. Sjostakovitsj Inderdaad,bijnaonbegonnenwerk,want SjostakovitsjschreeÍveel. Daaroverde componistzelÍ aan het woord in zijn door 'Getuigenis'(in SolomonVolkovopgeschreven de Nederlandsevertalingvan MarjaWiebesen YolandaBloemen,uitgegevendoor De 'Het 1981): schrijvenvan een Arbeiderspers, nieuwwerk is een lang en ingewikkeldproces.
í6
abonnêmentt8O,65+ f 7O,cJPt60,. lossekaart/ 20,6 s +/ 1 7 , 5 0 / C J P1/5 , -
Somsgaat hetzo:je begintte schrljvenen dan veranderje van gedachte.Het gaat niet altijd zoalsje had gedacht.Als het slechtgaat, laat de compositiedan voor wat hij is en probeerbij het volgendewerk de eerdergemaaktefouten zienswijze, te vermijden.Dat ls mijnpersoonlijke mijnmaniervan werken.Misschienkomtdat wel voortuit het verlangenom zo veel mogelijkte doen.Wanneerik hoordat een componlstelÍ versiesvan een en dezelfdesymfonieheeÍt gemaakt,denklk onwillekeurig: hoeveelnieuwe had hijin die tijd kunnenschrijven?' composities Bescheiden selectie Deze serievan zes concertenrond de kan niet kamermuziekvan DmitriSjostakovitsj meerzijndan een bescheidenselectieuit de werkendie deze grote RusschreeÍvoor kleine bezettingen.In de eerstedrie concertenligt een liederencycli. accent op Sjostakovitsj' Daaronderook Uit joodsevolkspoëzieop. 79 uit 1948.De joodsecultuurbetekendeveelvoor zoweluit muzikaalals uit moreel Sjostakovitsj, 'Het muziek,die is zeergevarieerde oogpunt. vrolijkkanzl1n,maarin werkelijkheid uiterlijk droevigis. Het is bijnaeen lach door tranen heen.Deze elgenschapvan de joodse komtheeldichtbij mijnvoorstelling volksmuziek van hoe muziekmoetzijn.Muziekmoetaltijd twee lagenhebben.'Enoverhet moreleaspect: 'ln onzetijd kan iemanddie pretendeert zijn.' rechtschapen te zijn,geenantisemiet De twee lagenwaarvande componistmelding maakt,zijn ook nadrukkelijkaanwezigin de waarvanhet eerstein vijÍtlenstrijkkwartetten, 1935ontstonden het laatstein 1974.In de afgelopenseizoenenhoordenwe dat o.m.in de vertolkingenvan het FitzwilllamKwarteten van Kwartet.In deze serieis de eer het Sjostakovits.j aan het RaphaelKwartet,een voortreffelijk ensembledat is voortgekomenuit de Hilversumseomroeoorkesten. uit 1940 Aan de vertolkingvan het Pianokwintet wordt meegewerktdoor de Russische,in NederlandwoonachtigepianistAlexander Warenberg.Warenbergdoceertaan het UtrechtsConservatorium. Twee concertenkomenvoor rekeningvan een veteranevan het Russischemuziekleven,de 64-jarigepianisteTatjanaNikolajeva.Zij speelt zondagmiddagen op twee achtereenvolgende in de 24 Preludesen Fuga's,gecomponeerd 1950/51.Het was ook mevrouwNikolajevadie de premièrevan dit opus87 verzorgdeen wel op 23 en 28 december1952in de Glinka Concertzaalte Leningrad,Sjostakovitsj' geboorteplaats.
ïtiM: iiiiiirilii
. 5 concêrten
in de grotê zaal . v?iie plaatskeuze
. aanvang: woÍdt bii de data vermeld
Nederlands Blazers Ensemble zondag 23 oktober 2 0 . 1 5u u r
De muziek van Praag
Krommer Octet Janácek Rikadla Dvorák Serenade
zonoag 27 november 2 0 . 1 5u u r
Dg muziek
Eisrerunterhattungsmusik nr.2,uir: Orkestsuite nr.1
zonoag 8 januari 1 1 . 0 0u u r
Nieuwjaarsconcert
zondag 19 februari 1 4 . 3 0u u r
De muziek van Parijs
Schmitt Lied et Scherzo Milhaud Concertinod'Eté llilhaud Kamersymfonienr. 5 Stravinsky Octet
zonoag 1 6a p r i l 14.30 uur
De muziek van Amsterdam
Andriessen DeStaat Hamburg Nieuwwerk Van llanen Nieuwwerk
van Berlijn
Toch Egonund Emilie,kein Familiendrama Weill War Plav
I r
abonnemenl 17O,. 65+ f 62,5O cJPt55,. lossekaartí20,65+f 17,5OICJP f 15,(8.1.89:/ 9,-)
De Wereldserie van het Nederlands BlazeÍ$ Ensemble Velenherinnerenhet zich mogelijknog (met een onwillekeurigerillingvan weemoed)als de dag van gisteren:dat het Nederlands BlazersEnsemble,bestaandeuit pas aÍgestudeerdeof nog aÍstuderende Amsterdamsemusici,op de Nederlandse muziekscenekwam,zag en overwon. Binneneen paarjaarna de oprichtingvan het ensemblein 1959gaf een steedsgroter publiekzich gewonnenvoor de revitaliserende wijzewaarophet NBE de partiturenvan met name Mozartonder handennam. Er waren de Íameuze nachtconcertenin theaterCarré,waar het publiekook op het puntjevan de stoelzat bil uitvoeringenvan muziekuit onze eeuw. Kortom,het NBE opende nieuwemuzikale perspectievenop het momentdat het muzieklevendaar ook hard aan toe was. Blokkerendeconventieswerdenopgeruimd; het was de tijd dat concerterenin ieansen truiof in ParadisoEen Daad was. De scherpstekantjeszijn er inmiddelsaÍ, maar de aÍkortingNBÊstaatnog onverminderdvoor NieuwBlazersElan.Na bijnadrie decenniate hebbenvolgemaakt, is het NBEnog nietvan zins de LastPostte blazen.Integendeel,de blazersblijven gretigzoekennaar nieuweprikkelsen reagerenalertop elke vondst. Zo'n nieuweprikkelis de inrichtingvan de AmsterdamseBeursvan Berlageals concertzaal;de reactiebestaatuit een muzikalereis langsvier stedenmet een rijk muzikaalverledenen/of heden.Die reislangs Praag,Berlijn,Parijsen Amsterdamlevertsamenmet het inmiddels legendarischeNieuqiaarsconcerteen serie van 5 concertenop onder de titel 'Een Wereldserie'. De tocht leidt langs befaamdemuzikale monumenten,zoals de Serenadevan Dvorák,Stravinsky'sOctet en (als we zo chauvinistischmogen zijn)De Staatvan LouisAndriessen.Maarwe gerakenook op plaatsenwaar de muziektoeristmeestalniet komt.Want Egon und Emilievan ErnstToch oÍ Lied et Scherzovan FlorentSchmittliggen niet op de bekenderoutes. Het spreektwelhaastvoor zich dat Vredenburgzonder aarzeleningingop de uitnodigingom voor de Wereldserie{ripook een opstapplaatsin Utrechtte creèren.Dat is belangwekkenden bovenalgoed nieuws voor elke muziekliefhebber die uit is oo avontuurin de concertzaalen die op zondag wel eens ietsanderswil meemaken.De hoogtevan de reissomkan het probleem nietziin.
17
. í O conceÉen
in de grote zaal . yriie plaatskeuze
. aanyang 2O.í 5 uur lí a.í 2.88: í 4.3O uur)
abonnement f lí5r. 65+ f 9O,.
cJPtao,.
De Nieuwe Serie
lossekaartv.a./ 20,65+ f 17,5OICJPf 15,i.s.mN . Os-radio
Nederlands Kamerkoor SchónbeÍg Ensemble
Reinbert de Leeuw, dirlgent Wouter Goedhart, tenor Frieder Lang, tenor Lucia lleeuwsen, mezzosopraan Kevin Smith, countertenor Gharles van Tassel, bas Lieuwe Visser, bas Max van Weegberg, bas
Aus Deutschland Liederenopera van Kagel
woensdag 1I oktober
Asko Ensemble
David Porcelijn, dirigent Nederlands Saxofoon KwaÍtêt
Vriend Hallelujall Verbey Expulsie Torstensson Licksand Brainsll, voor saxofoonkwartet en instrumentaal ensemble
zondas 6,
Steve Reich and
Steve Reich, muzikaleleiding
Steve Reich Festival Six Marimbas/ Sextet/ DifferentTrains/ EightLines/ NewYorkCounterpoint / Musicfor 1BMusicians/ Musicfor MalletInstruments, Voicesand Organ/ ElectricCounterpoint / Drumming
Mauricio Kagel, dirigent
Kagel Sonant Kagel 5 Stuckefur Jazz-Ensemble Kagel Kantrimiusik
Lucas Vis, dirlgent Markus Stockhausen, trompet Suzanne Stephens, bassethoorn lan StuaÉ, klarlnet Leslie Schatzberger, klarinet Michael Svoboda, trombone
Stockhausen Gesangder Junglinge, elektronische muziek (k Iankregie: KarIheinz Stockhausen) Stockhausen MlchaelsReiseum die Erde.uit: Donnerstagaus Licht
vrijdag 7 oktober
ffïÍS%' Musicians november KfOnOS
zondag
Nieuw
KWaftet
Ensemble
18 december 1 4 . 3 0u u r !
dinsdag 24 januari
Asko Ensemble Stockhausen / Telemusik Festival
vrijdag 24Íebruari
Radio Kamerorkest
Hans Zender, dirigent
Nono lncontri Stockhausen Kontra-Punkte Schónberg Kammersymphonie
vrijdag 3 maart
Radio Kamerorkest
Hans Zender, dirigent
Boulez Eclat llessiaen Sept Haïkaï en naderaan te kondigenwerken
donderdasThe l{illiard 16 maarl
Ensemble
Paul l{illier, dirigent
(uitgebreidvocaalen instrumentaal ensemble)
lk ben geen wiskunstenaar 'Al dat gepraatover technieken,over mijn zogenaamdemathematischemuziek,gaat er helemaalaan voorbijdat intuitiede basisvan de allesis. lk ben geenwiskunstenaar, emotionelekant staatvoorop.Als een stuk niet goed klinkt,is het niet goed. Daarnakomt pas de vraag hoe het in elkaarziï,' Deze klaretaal werd opgetekenduit de mond van SteveReich, samenmet PhilipGlassbehorendtot de van de minimalmusic.Glassen orominenten '60 begonnenmet hun Relch,beideeindjaren repetitieveexperimenten,zijn in de ontwikkeling van hun conceptenver uit elkaargegroeid. Terwijlin de muziekvan PhillpGlasssteeds en meerde neigingtot mooiesamenklanken gebruikvan een somswel erg ongenuanceerd
Párt PassioDomininostriJesuChristlsecundum JOannem
toeslaat,zijnde jongste het herhalingselement zeg werkenvan Reichmindertoegankelijk, TussenMusicfor maargerust:weerbarstiger. 1B lnstrumentsen bljvoorbeeldDesertMusic liggenwereldenvan verschil.Dit laatde essentièlefunctievan de herhalingonverlet:het repetitieveproces blijÍtbepalendvoor de inhoudvan de compositie.In de jongstewerken schuiltevenwelnietmeeralleende uitnodiging (aan de toehoorder)zich over te geven aan de psychlscheeÍfectenvan de herhaling,maar ook om de ontwikkelingen kenteringenvan het muzikalemateriaalte volgen.Tijdenshet meerdaagseSteveReichFestivalin november 'BB kennismaken met kunnenwe (hernieuwd) alleverleidingen en geheimendie de muziek van Relchin zich bergt.
í8
Stockhausen in hoogsteigen persoon De NieuweSerieis ln meer dan één opzichthet podiumvoor uitzonderlijke verschijnselen.Het meestuitzonderlijkis mlsschienwel het fenomeendat tenminstedrie componistenzelÍ naar Utrechtkomenom hun muziekte laten klinken.Dat is zo exceptioneelomdat in onze muziekpraktijksprakeis van een bijnaabsolute musicien scheidingtussencomponerende uitvoerendemusicl,een situatledie in vorige eeuwenondenkbaarwas. BehalveReichkomenook Karlheinz Stockhausenen MauricioKagel naar Utrecht. VoorStockhausenis dat nietongewoon,want dle laat de uitvoeringvan zljn muzlekbij voorkeurniet ongecontroleerdaan derden over 'BO De laatstetwee wekenvan januari verblijft
STEVEREICH
de goeroemetzijngevolgin Nederlandom samenmet voornamelijk aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag aÍgestudeerde jongemusicieen tientalcompositiesuitte voeren.'Telemusik'is de naamvan dit StockhausenJestival. In Utrechtgaan twee werken.EerstklinktGesangder Junglinge,een elektronische compositieuit 1955/56.Piècede résistance is natuurlijk MichaelsReiseum die Erde(1977178), de tweede akte uit de opera Donnerstagaus Licht.Het werk is geschreven vooreen uitgebreidensembleen vijf instrumentale solisten.De hooÍdrolis weggelegdvoor Stockhausenszoon Markus, aanwie hetwerkook is opgedragen.Tot dusver waren uitvoeringenvan deze akte uit Donnerstagaus Lichtvoorbehoudenaan het ParijseEnsembleIntercontemporain. Het feit dat MichaelsReisenu onderleidingvan de componistwordt ingestudeerddoor het Asko Ensemble,mag gerustwordenopgevatals een blijkvan veelbetekenende erkenningin binnenen buitenland. HetAskoEnsemblelevertnóg een belangrijke bijdrageaan De NieuweSerie.Dat is dan een concertin verband met het 2)-jarig bestaanvan het ensembledat voortkwamuit Amsterdamse studentenkringen. Op het programmavan de jubilariso,a,een nieuweversievan Torstenssons Licksand Brains,uitgevoerddoor het NederlandsSaxoÍoonKwarteten het Asko Ensemble(de eersteversiewas voor het NSK alleén). Alles omkerende ironie MauricioKagelis de derdecomponistdie in De NieuweSeriehet podiumnietschuwt.Kagel ( 1931) is een generatiegenootvan Stockhausen (1928).Beidecomponistenzijnvoortrekkers van de naoorlogse nieuwemuziek,beidezijn pioniersvan de elektronische muziekzoalsdie in de jaren'60en '70 in de Keulsestudio evolueerde. Maardeze broedersin de muziek zijnvervolgensiederhun eigenweg gegaan,en hunwegengingenin zeerverschillende richtingen,waarbijStockhausenhet aardoppervlakverlatenlijktte hebben,terwijl Kagelonze planeetjuist omwoelt.Tegenoverde filosofischeernstvan Stockhausenstaatde fantastische relativering en allesomkerende ironievan Kagel. MauricloKagelis door het NieuwEnsemble uitgenodigdleidingte gevenin een programma met werkenvoor uiteenlopendebezettingen. Het oudstewerk is Sonantult 1960. oeschreven
KARLHEINZ STOCKHAUSEN
voorgitaar,harp,contrabasen drums.De premièrevond plaatste Parijsop 1 Íebruari 1962.Donaueschingen was plaatsvan handellngvoor de UhrauÍfUhrung van Kantrimiusik, Pastorale fur Stlmmenund lnstrumente. De 5 StUckefur Jazz-Ensemble zijn ontleendaan het veel langerewerkstuk onderde rareroepnaam'Rrrr,eine (1982).Het zijneerderdertigoÍ Radiophantasie' veertigdan vijÍ stukjesjazz, gehutselden tot vijÍ hoofdstukjessamengeharkt,waarinKagelop zuiverKageliaansewijze dehele jazzgeschiedenis even navertelt. Aus Deutschland Kagelook aan de stártvan De NieuweSerie. Dan doet een omvangrijkvocaalen instrumentaal ensembleonderleidingvan Reinbertde Leeuween hoogtepuntuit het HollandFestival1985nog eensdunnetjesover met de uitvoering van Aus Deutschland, Eine Lieder-Oper. Uitgangspunt voorAus Deutschland was Lisztsomschrijving van Schubertsliederenals miniatuur-opera's. Ernst Vermeulen(NRC,juni '85):'Kagelbeheerstals geenanderde kunstvan hetwonderbaarlijke, de alchemistdie het onmogeli.ike mogelijk maakt,voorwie meervormígheid, transfiguratiesen spiegelbeelden de belangrijkste inspiratlebronnen zijn,Dooden erotiekbieden in Aus Deutschland de openingnaaral dat wonderbaarliike,'
í9
Après Promenos Het eervolleontslag,eind seizoen1987/BB, van de Promenos-serie betekentniet het intrekken van de bijdragevan de omroepensembles aan de hedendaagsemuziekop het podiumvan Vredenburg.Dat mogeondermeerduidelijk wordendoor twee concertenvan het Radio Kamerorkest.Het is geen toevaldat voor deze tweeprogÍamma'sHansZenderis aangetrokken. wantals propagandist en scheppervan eigentijdse muziekheeÍthijeen indrukwekkende reputatieopgebouwd.In Vredenburgkennenwe Zenderook van geïnsplreerdeinterpretaties van Schuberten Mozarten in Bayreuthkent men hem van zijn ParsiÍal. Hij is dus nieteenkennig.Niettemin ontleentZenderztjn bilzonderepositiein het internationale muziekleven voornamelijk aan zijn activiteitenten gunstevan de muziekvan onzeeeuw.De muziekvan met nameBernd AloisZimmermann brachthij in en buitende Bondsrepubliek in omloop.HansZenderwerd geborente Wiesbadenin 1936.Hil studeerdein Frankfurt en Freiburo. van Pàrt Metde Johannes-Passie van de in 1935in Paide(Estland)geborenArvo Pártwordt De NieuweSerlein de paasmaandbesloten.Voor die gelegenheidkomtheteminenteHilliard Ensemblein zeerultgebreidebezettingnaar Utrecht.Het trajectLonden-Utrechtlegt dit vocaleensembledoorgaanséén keer per jaar af om extraglanste verlenenaan het Holland FestivalOude MuziekUtrecht.Toch zijn de Hilliardsnietuitsluitend actiefin het repertolre van eeuwengeleden.Met de muziekvan componistArvo Párthebbenzíj een bijzondere relatie,wat zich laatverklarenuit Pàrtsmuzlkale idioom.In PassioDomlninostriJesuChristi secundumJoannem(1982),een'statisch' meesterwerk dat zijngeheimennietzo maar prijsgeeft, is dat hetteruggrijpen op de vormen en techniekenvan de middeleeuwse polyfonie. Pártschreefeen partituurvan eenvoudige melodischelijnenen naïevemaargerafÍineerde harmonieën. waarinvan tekstexpressie volstrektgeensprakeis.Zijnmuziekis er voor degenendie hetverhaalvan Judas'verraad, Petrus'loochening, Pilatus'lafheiden Jezus' dood kennen.JohannesschrijÍtnietdat Petrus weendena heterkennenvan zijn loochening, en bij Párthorenwe steedsalleende tekst:een noot per lettergreep,een lettergreepper noot. WaarJohanneshet stervenvan Jezuskort aanduidtmet:'En het hooÍdbuigende,gaÍ Hij de geest',komt Párttot de grootstekaalheidin zijnmuziek:sopraanen tenorzingenop dezelÍdetoonhoogte, onbegeleid,in een accentloosritme. AIs het lijdenis volbracht, eindigtPártmet een korten krachtlgcoda van kooren orgelzijningekeerde, om niette zeggen passiemuziek. ongepassioneerde, lirlljji
. 4 concoÍtên
in de klsine zaal . vriie plaatskêuze
. aanvang: woÍdt bii de data vêrmeld
Schónberg Ensemble zonoag 16 oktober '14.30 uur
zonoag 29januari 14.30 uur zondag 23 april 1 4 . 3 0u u r
Schónberg Ensemble
Schónberg KwaÍtet
nr.3 Zemlinsky Strlikkwartet Webern Strijkkwartet op. 132 Beethoven Strljkkwartet
Schónberg Ensemble
Jolivet Rhaosodieà sept Jolivet Chant de Linos Stravinsky SuiteL'Histolredu Soldat
Reinbert de Leeuw, dirigent
il;-Schónberg 21 mei 2 0 . 1 5u u r
Zemlinsky Triovoor klarinet,cello en prano Schreker Der Wind,voor klarinet, hoorn,viool,celloen piano Schónberg VerklàrteNacht,voor strliksextet
Ensemble
ReinbeÉ de Leeuw, dirigent
'Nu moet Beethovenworden gespeeld;laat u de zaal eerstgrondig luchten.'Dit oververhitte advieskreeg Ludwig Bósendorfernadat op 21 december 1908een abonnementsconcertin te Wenenop een groot zijn Bósendorferzaal schandaalwas uitgelopen.Het Rosé speelde er het Tweede Strijkkwartet van Arnold Schónbergen dat Strijkkwartet leiddetot hevigkabaalonderhet publiek. Schandalenhebben de concertendoor het SchónbergEnsemblenooitteweeggebracht. Maar het ensembleheeftzijn huidige vooraanstaandepositiein het muzlekleven evenmincadeau gekregen.Want ook tachtig jaar na het schandaalin Wenenis de muziek nog van Schónbergc.s. veel muzieklieÍhebbers te machtig.
Birtwistle CarmenArcadiae Perpetuum Mechanicae Kagel Variété Yun Octet Xenakis Anaktoria
vooraanstaandepositiebevocht. Kenmerkendvoor de benadering.vanhet SchónbergEnsembleis de absoluteeerbied voor de muziek:voor de muzikalesubstantieen
Hoe dit ook zij: de inspanningenvan het SchónbergEnsemblezijn niet zonder resultaat gebleven.Toen in 1987altviolistHenk Guittart het (dat jaar voor het eersttoegekende)3M Stipendiumverwierf,was dat niet alleeneen onderscheidingvoor Guittart:het hele SchónbergEnsemblekreeg daarmeeeen ruimschoots verdiendepluimop de hoed. Natuurlijkwaren en zijn Henk Guittarten dirigent Reinbertde Leeuwde drijvendekrachten achterhet ensemble,maar het zijn toch alle ledengeweestdie sindsde oprichtingin 1974 met grote vastberadenheldhebben gekozen voor een weg die bepaald niet die van de minsteweerstandzou zijn. van Bijnaanderhalfdecenniumna dat initiatief van het Koninklijk leerlingen en oud-leerlingen Conservatoriumin Den Haag is het Schónberg Ensembleeen vaste gast op de podia van de belangrijkeNederlandseconcertzalenen van menigeconcertzaalbuiten Nederland.De uitvoeringvan de completekamermuziekvan de hoofdmeestersvan de TweedeWeense School- ArnoldSchónberg,AlbanBergen AntonWebern- behoorttot de wapenfeiten waarmeehet SchónbergEnsembledie
I
abonnêment f 55r. 65+ f 47,5O cJP t 4O,. l o s s ek a a r t / 1 7 , 5 0 65+ f 15,-ICJP í 12,50
voorhet musiceren,HenkGuittartsteldeenige jarengeleden in een interviewvast dat deze houdingfeitelijkde leswas die hij en zijn studiegenotenin Den Haag hadden opgedaan bij de pioniersvan de oude muziekin dus bij mensen historischeuitvoeringspraktijk, als FransBruggen,FransVester,Anner Bijlsma 'De en GustavLeonhardt. schellenvlelenons van de ogen: die mensendachtenweeÍ na over de vraag:wat bedoeltde componistmét.' HetSchónbergEnsemblelaatzichvan z'n breedstekant horenin de loop van de vier concertendie de hier gepresenteerdeserie omvat.De TweedeWeenseSchoolen aanverwantenzljn ruimschoots wie had andersverwacht? vertegenwoordigd; is de aandachtdie uitgaatnaarde Opvallender muziekvan na-oorlogsekampioenenvan de vooruitgangzoals HarrisonBlrtwlstle,Mauricio Kagelen lannlsXenakis.Uit die repertoirekeuze moge blijkendat hetSchónbergEnsemblenog steedsniet de weg van de minsteweerstand kiest. Kunstkomttenslottenietvan kunnen,maar van moeten,aldusArnoldSchónberg.
ARNOLDSCHONBERG
20
TonKoopman overhetzoekennaarauthenticiteit Het is een legpuzzel waarvan stukjes ontbreken Bach Fransemuziekspeelde,deed hij dat op zijnmanier(althansgezienhetverslag over het Marchand-Bach-duel, waarbij zoalsbekendMarchandde benennam).De Fransecomponistin kwestiezou ongetwijfeldhet nodigeaan te merken hebbengehad,maareen groottalentals JohannSebastianBach, levendin dezelÍde tijd,kon zich meervrijheidpermitteren. Hoogmoed Was bijna iederemusicustoï zelÍsver in de 19deeeuw,en wellichtnog later,tevens componist,nÉ komt deze combinatie praktischnietmeervoorondermusici.Wij zijnte beperktom ook nog zelÍ te componeren,maar we pretenderenwel het werk van een ander naaronze hand te mogen zetten.HoogmoedlJohann SebastianBach kon het zich veroorloven zijn eigen ideeënte latenprevaleren,hij was een geniaalcomponist;bovendienwas in zijntijd informatieover uitvoeringspraktijk van de muziekuit anderelanden moeilijker te krijgen.JohannSebastian Bach hoordeFransemuziekin Cellespelen, beslistniet door de crème de la crèmevan ln zijnartikeloverauthenticiteit (EarlyMusic, de Fransemusici.Hij nameenvoudigweg in februari1984)brengtR.Taruskin zich op wat hij hoorde.We moetenook niet verscheideneinteressante uit het oog verliezendat er in diezelÍdetijd verklaringen van hetwoord'authentiek' uitgebreidepamflettenwerden naarvoren.Binnende contextvan de oude gepubliceerdoverFranseen ltaliaanse muziekechteris de betekenisduidelijk:het muziek.Wat begrepenFransenen ltalianen vertolkenvan muzíekop instrumenten uit welnigvan elkaarsmuziek.Maardat hoeÍde die tijd volgensde regelsvan de ook niet.Ze kondenhuneigen,vaakdoor uitvoeringspraktijk uit diezelfdeperiode, henzelÍgecomponeerde muziekmet alle overeenkomstigde heersendeideeënvan goed of slechtbegrepen,geleendeideeën toen,op een zo goed en zo eerlijkmogelijke spelen.De ltalianendie zichergerdenaan manier.In feiteproberenin de schoenente de'saaie'muziekvan Lully,lietendie gaan staanvan iemanddie toen leefde. muziekgewoonliggen.Ze hadden Het is natuurlijk onmogelijkde muziekvan bijvoorbeeldde muziekvan Scarlattitot hun JohannSebastianBach nu uit te voeren beschikkingof componeerdenzelf. zoalshij hetzelfgedaanzou hebben. Maar voor ons ligt de zaak anders.Wij Muziekis eentaal mettallozedialecten. hebbengeen keus.Als we nu oude muziek Ook al zou een leerlingvan Bach Das spelen,kunnenwe slechtsterugvallen op Wohltemperirte Claviervan de componist wat anderenschreven.SchreefSchutzniet zelfhebbengeleerd,hijzou het ongetwijfeld dat veelmensenzich belachelijk maken spelenmet een inbrengvanuitzijneigen door de nieuweltaliaansemuziekverkeerd persoonlijkheid. uit te voerenuit onbekendheidmet het StelligspeeldeJohannSebastianBach,om je, zei hij,dan nieuweidioom?Oriënteer nog maarevenbij Bachte blijven,op zijn hod je jezelÍnlet belachelijkte maken. twintigsteanders dan toen hij vi.lftigjaar oud was. Eending echterbleeÍ:hijwas een kind Ondaet de geschiedenis, maar hoed je ervoor die te yeÍzinnen van zilntijd.Hij kendede muzikalewetten en taalvan zijnland,modiÍiceerde die naar Over dlt oriënterenis veel gezegd. eigengoeddunken,maarschreefvoorde Sommigenzijnvan meningdat er zo weinig musicusen het publiekvan toen. hardefeitente vindenzijn dat je het maar Eentegenwoordigveel voorkomendeÍout is beter op je gevoelkunt doen.Anderen, dat spelers(gebruikmakendvan een waaronderik zelf, proberenzich te correct instrumentarium) niet of nauwelijks verplaatsenin de per.iodewaarinde muziek verschilmakentussende muzikaletalen gecomponeerdwerd. Het is nietvoldoende van diverseeomponisten.Interpretatiesvan alleenQuantzte lezenen andere het werk van Frescobaldien Couperlnof overbekendebronnen.Het is onmisbaar Corellien Hàndelklinkenvaakopvallend ook niet-muzikalebronnenna te gaan als gelijk.Het is moeilijkvoor ons om zoveel literatuur,dagboeken,gedichten, dialectente lerenspreken,maar het is Íilosofischewerken.Bekijkschilderijen, noodzakelijk.We staante ver aÍ van de probeerze te begrijpen.Trachtje zittendin 17de en 18de eeuw om dit aspect te mogen een kerk in Salzburgde muziekvan Biber verwaarlozen.WanneerJohannSebastian voor de geestte halen.Waaromzou de
21
muziekje zoveelmeer zeggen dan de kerk? Probeerje in te leven.Ontdekde geschiedenis,maar hoed je ervoordie te verzinnen. Secundairebronnengeven veelalgeen gedetailleerdeverklaringen, maat ze zijn zeer nuttig. Vanuiteen positiefgezichtspuntis er veel materiaalvoorhanden.Dat het soms voor meerderleiuitlegvatbaaris, zal stelligook vroegerzo geweestzijn:tempo, articulatie, vibrato,instrumentaleen vocaletechniek, dynamiek,vrijheid,djminuties en trillerszijn rn meerdereof minderemateonderworoen aan persoonlijke interpretatie. Er zijn uiteraardvele bronnen.Wat één bron vermeldt,hoeftnietonmiddellijk gemeengoed te zljn geweest,Neem nu de veel geciteerdeGeminiani{ekstover f requent vibrato.We moetenniet diÍect met de eerste tevredenzijn.Bijde stichtingSTIMU bijvoorbeeldte Utrechtis een lijstbeschikbaar met over de honderdvibrato-bronnen, Geminianiblijktdaarineen aardige uitzondering.Het staatbuitenkijf dat in de Barokniet iedereenop dezelfdewijze speelde.lk ben hetdan ook volmondig eens met Taruskinals hij zegt: iederetijd had zijnToscanini's. Als JohannSebastian Bach Palestrinaof Pergolesibewerkt,is er ook veel Bach in aanwezig.Maar in het gevalvan een groot meesterstaater veel tegenover.Wij zijn geen van allenJohann SebastianBachen slechtseen enkeling van ons een Toscanini.Wij zijn nog steeds in een leeroroces. llet begon als een trend Wat het instrumentarium betrefthet volgende.Veleclavecinisten hebben,net als ik,eerstpianolesgehad.Tochwerd ik als jongetjevan acht al gegrependoor het klavecimbel. Klavecimbelmuziek gespeeld op de pianowas voor mij onbevredigend, vandaarde uiteindelijkeoverstapnaar klavecimbel.Zo vergaathet ook veel violisten.Een'moderne'vioolmet sÍijkstok is niet geschiktom bepaaldetechniekenuit oude methodenuitte voeren.In mijn conservatoriumtijd had ik met enkele vriendeneen barokensemble,spelendop moderneinstrumenten.De noodzaakom oo oude instrumentente gaan spelen,drong zich meer en meerop. Het was niet het publiekdat erom vroeg,maar onze eigen onbevredigdegevoelens.Waar de 'moderne' instrumenten ophouden, begonnenvoorons de oude.Ditwerddes te duidelijkertoen ik werktemet musiciuit een modernsymÍonieorkest. Het best verkrijgbareresultaathaalthet nietmet wat bereiktkan wordenop barokinstrumenïen. Lees verder op pagina 24
. 4 concertên
an de kleine zaal . vriie plaatskeuze
. aanvang 2O.l 5 uur
abonnement t 55r. 65+ f 47,5O cJPt4O,. .l lossekaart/ 7,50 65+/15,-/CJP/12,50
Middeleeuwen & Renaissance vrijdas 1Bnovember
vrijdag '17 februari
l{opkinson
Smith,
"',d;-Lyra Ensemble lTmaart wenen
vrijdag 7 april
Gursus
Sequentia Kóln
I I
cuÍsusgeld
I
AnthonyBailes(luit),Karinvon Gierke(viool),AnneSmith(fluit), Roger Harmon(cittern),Peter Croton(bandora,luit),Brian Franklin(vlolada gamba)
The Walsingham Gonsort Books Werkenvano.a.Byrd,Bacheler, Aleson en Johnson
Mira ValentaPomykalo,Reinhard Czasch,EsmailVasseghi,lgor Pomykalo(zang, kleineharp, scheitholz,hakkebord, blokfluit,dwarsfluit, lyra,vedel, gusle,slagwerk)
I Reis Glorios Werkenvano.a.DeBornelh. Abruz.Rudelen De Ventadorn
BenjaminBagby(zang,harp), BarbaraThornton(zang),e.a.
lluziek uit de Godex Galixtinus van Riquier e.a.
MuziekuitMiddeleeuwen en Renaissance
5 bijeenkomstên:4 in VÍedenbuÍg, í in Rijksmuseum llet Gatharijneconvent aanvang í 9.45 uur (í 4.í .89: I í .3O uurf i.s.m.StichtingOpenbaarKunstbezit
I
Narváez Ult: Los SeysLibrosdel Delphín,voor vihuela Gitaarmuziek uit de Spaanse Barok Werkenvan o.a. Sanz,Guerauen SantaCruz
vihuela,barokgitaar
Anthony Bailes Gonsort
i.s.m.StichtingOrganisatieOude Muzieken NOS-radio
t 65r.
Gapita sêlecta Deze cursus,een co-produktievan Vredenburg en OpenbaarKunstbezit,omvatvijf bijeenkomsten: een inleidendelezingen vier capita selecta,grepen ult de muziekgeschlede-nis. De caplta selectazijn gekoppeld aan de concerten,maar beogen meerte zijn dan een gesprokenprogrammatoelichting; zij schetsenhet groteregeheelwaaruithet bijbehorendeconcerteen detail belicht. Aandachtzal o.a. worden besteedaan de culturelecontext,aan de uitvoeringspraktijk en aan het gebruikteinstrumentarium. Noten kunnenlezenis nietnoodzakeliik om de cursus te kunnenvolgén. De cursus in vogelvlucht . donderdag17 november Algemeen overzicht Een snelledoorloopvan Middeleeuwenen Renaissanceom het raamwerkaan te geven waarbinnende capita selectavallen.Daarnaast aandachtvoor het repertoiredat zal kllnkenin het concertvan HookinsonSmith.
CursusleiderJan Nuchelmans studeerde muziekwetenschap in Utrechten is docent muziek-en cultuurgeschiedenis aan de conservatoriavan Amsterdamen Den Haag. Hij is verbondenaan de Organisatle Oude Muziek in Utrechten is daar o.a. verantwoordelijk voor de programmering van hetjaarlijkseHofland FestivalOude MuziekUtrecht.
ozaterdagl4januari Muziek in het Catharijneconvent Aan de hand van origineelmateriaaluit dit Rijksmuseumzal worden gesprokenover de bronnenvan de muziekgeschiedenis: o.a.over muzlekboeken, overmuziekop schilderijen, en over olaatsen Íunctievan muziek. rdonderdag l6februarl lnstrumentalemuziek in de 16de eeuw Instrumentalemuziekwerd vroegerdoorgaans geïmproviseerd: de muziekklinkt,en vervliegt,
22
zij is eenmalig.In de loopvan de 1Sdeen 16de eeuw zien we naastde imorovisatiede compositieopkomen;instrumentalemuziek wordt vastgelegdvoor herhaaldeuitvoerlng.Tot aan het eind van de 16deeeuw is de keuzevan instrumentenvrij,daarnagaat de componist bepaaldeinstrumentenvoorschrijven. o donderdag 16 maart Troubadours en jongleurs, de opkomst van de wereldlijke muziek in de Middeleeuwen Latijnwas In de Middeleeuwende taal van de kerken van de kerkmuziek.Aan het eind van de 1 l de eeuw is Zuld-Frankrijk getuigevan de opbloeivan een belangrijkevolkstaalcultuur, waarinook de muziekeen belangrijkerol speelt. De ondergangvan de troubadour-cultuur in de 13de eeuwwordt door de troubadourszelf ln ooggetuigeverslagenbezongen. o donderdag6 april Muziek op het Iberische schiereiland De enormeaantrekkingskracht van het beÍaamdebedevaartsoordSantiagode Compostelabetekendein het Spanjevan de 12de en 13de eeuw ook een vermengingvan inheemseen uitheemse culturen.In de bouwkunstwordt dat duidelijkin de verbreidingvan de gotlschebouwstijl, o.a. langsde Caminode Santiago,in de muziek door de importvan de polyfonemuziekstijlult de Fransekloostersen kathedralen.Het hoge culturelepell aan het hoÍ van Alfonsoel Sabio leeftnog steedsvoort in de schitterende handschriftenvan de Cantigasde SantaMaria.
. I concêÍten
in dê gÍote zaal . met stoelÍêseÍyering
. aanvang 2O,15 uur (4.6.89: í4.3O uurf
abonnement t I í5,65+ t íOO,. cJP t a5,. lossekaaÍtv.a./ 25,65+í 22,50ICJPf 2O,-
Barok & Klassiek
i.s.m. NOS-radio
donderdas Orkest van de 24november Achttiende Eeuw
*r-A-Koor
& Baro ko rkest
16december Nederlandse
Frans Briiggen, dirigent
Mozart Symfonienr. 38'Praagse' Beethoven Symfonienr. 7
Jos van Veldhoven, dirigent en vocalesolisten
Bach. Gantates voor de Kersttijd Herz und Mund und Tat und LebenBWV 147 Jauchzet,frohlocketBWV 24111 UnserMundsei vollLachensBWV110 Gloriain excelslsDeo BWV191
Sigiswald Kuijken, dirlgent BarbaÍa Schlick, sopraan Greta de Reyghere, sopraan James Bowman, altus Ghristophe Prégardien, tenor Peter Lika, bas
Bach CantatelchhattevielBekummernis BWV21 Bach Orkestsuite nr.4BWV1069 Bach Magnificat BWV243a
Reinhard Goebel, dirlgenl
Werken van Biber
Bachvereniging ffi;-Nederlands
2odecember La Petite
Kamerkoor Bande
donderdasMusica Antiqua Kóln 12januari KammerorchesteÍ dinsdag 14 maart
Koor Nederlandse Bachvereniging Amsterdam Baroque Orchestra
Ton Koopman, dirlgent Guy de Mey, tenor Michael SchoppêÍ, bas Barbara Schlick, sopraan Peter Kooy, bas e.a,
Bach Johannes-Passion
zonoag 26 maart
Nederlands Kamerkoor Orkest van de Achttiende Eeuw
Frans Br0ggen, dirigent Jennifer Smith, sopraan llichael Ghance, altus Nico van der Meel, tenor Harry van der Kamp, bas
Bach Hohe Messe
Ton Koopman, dirigent Wilbert Hazelzet, traverso Jaap ter Linden, cello
Haydn SymÍonienr. 45'Abschled' tozaÉ Andantevoor Íluiten orkest Haydn Celloconcertin D MozaÉ Svmfonienr.29
Frans Briiggen, dirigent
Rameau Suite Beethoven Svmfonie nr.6'Pastorale'
donderdas Amsterdam 20aPril orchestra
zondag 4 juni '14.30 uur!
BarOqUe
Orkest van de Achttiende Eeuw
FRANSBROGGENREPETEERT I\iIETZIJN ORKEST
JOHANNSEBASTIAN BACH
23
.4 coneerten
in de kleine zaal . vliie plaatckeuze
. aanuang 2o.15 uu?
I
I
Barok
1
Fr
rhe Purcetl Quartet
',r.|Jd"s
Les Enemis Gonfus
7 oktober
27 ianuari
i.s.m.StichtingOrganisatieOude Muzieken NOS-radio
CatherineMackintosh(viool), Wallfisch(viool),Richard Elizabeth Boothby(violada gamba,cello), RobertWoolley(klavecimbel)
Werken van Purcell
MarcelKetels(blokfluit),Patrick Laureys(blokÍluit),Guy Penson (cello),PhllippeMalfeyt(theorbe)
Engelse en Nederlandse muziek uit de tweede helft van de lTde eeuw
North,ruit
ffi-Nigel
abonnêmêntt62150 65+ f 55,. cJP t 47,50 lossekaart/ 20,65+/17,50/CJP/15,-
Werken van Bach
3 maart
"ffiriosonnerie 14 april
Nancy
Argenta,
sopraan
Vervolgvan pagina 21 In de jarenzestigwas iedereenal blij als er Uberhaupteen barokvioolbespeeldwerd, zelfs als die soms nog wat krasserigklonk.Het begon als een trend maar bleek al snel meer dan dat. Het niveauverbeterde.Toonkwaliteit werd belangrijkevenalstechniek.Toen steeds gingen meermusicizich op oude instrumenten toeleggen,bleek er een grote behoefteaan voortrekkers.De meestennamen liever anderentot voorbeeld,dan zelf te gaan grasduinenin oude bronnen.Toch moetenwe niet uit het oog verliezendat oorspronkelijkheid moderneplanisten(en hun bij,bijvoorbeeld, aantalis vele malen groterdan alle bespelers van oude instrumentenbij elkaar)ook niet zo ruim vertegenwoordigdis. Bijzonderemensen vallenaltijdop, maar ook in de barokperiode warener stelligmassa'sbrave,goedemusici/ die nietevenorigineelwarenals componisten, JohannSebastianBach, Bruhnsof Rossi.Ze verstondenechter hun vak stuk voor stuk beter dan wij, want naastuitvoerendmusicuswaren ze ook comoonist.Het zal voor ons dan ook gemakkelijkerzijn om in de buurtvan een Vivaldite komendan van JohannSebastian BachoÍ Couperin.Technlekkan geleerd worden door het voorbeeldvan de meesterte volgen,dat zienwe ook in de 17de-en 18demaargenlaliteit ls eeuwseschilderkunst, aangeboren. Voorbereiding en gedrevenheid 'authenticinstruments'werd De term hoogsNvaarschijnlljk door Ericson geïntroduceerdin verband met zijn platenserie 'Das alte Werk'.NikolausHarnoncourten GustavLeonhardtkregende kans oude muziek op te nemen,met instrumentenuit de betreffendeperiode.Het hing in de lucht,ook AlfredDeller,met en zonder consort,was al enigetijd actieÍop dit gebied.In het beginvan de jarenvijftigmaaktende CapellaColoniensis ScholaCantorumopgang.De en Wenzingers serle'DasalteWerk'echterhad door de voorbereidlng en de consequente grote gedrevenheidvan de initiatiefnemers lk invloedop vooraleen jong koperspubliek. herinnerme nog hoeveelindrukbepaalde
MonicaHuggett(viool),Sarah Cunningham(violada gamba), MitziMeyerson(klaveclmbel)
Liederen van Purcell en Blow lnstrumentale muziek van Jenkins, Lawes en Purcell
platenvan het Leonhardt-consort of HarnoncourtsMaria-Vespersop ons maakten. Zo moesthet,vondenwe. Een nleuwegeneratie stond op, verliefdop de klankvan en geïnteresseerdin de barokinstrumenten combinatievan wetenschapen techniek. Menigeendenkt dat oude instrumentenin onbruikgeraaktzijnna 1800.Weinigen realiseren zichdat tot laatin de 1gdeeeuween steeds beperkteregroep in oude instrumenten en de muziekdie daarbijhoorde,geïnteresseerd was. Denk aan de hlstorischeconcerten van Fétis(1840;het laatstgedateerde werd in 1839gebouwd),de klavecimbel van oude instrumentenop de tentoonstelling wereldtentoonstellingen, de uitgavevan oude in 19de-eeuwse muziek,de belangstelling tijdschriftenvoor de oude uitvoeringspraktijk. Nu glimlachenwe toegeeÍlijk om boekenals dle Goldschmidt, Haas. van Beyschlag,Dolmetsch, Hetzelfdezal gebeuren(en gebeurtal) met bljvoorbeeldboekenvan Dart,Donningtonen van ondergetekendeover de uitvoeringspraktijk barokmuziek.Toch gaven zij de aanzettot de huidigeresearch. Persoonlijke voorkeur Hoewelmet Íacsimile,Íotocopie,microJllm, veel microjicheen RISM,de informatie is geworden,is het nietiedereen toegankelijker gegevenzelÍ documentatiete achterhalenen te vergelijken.Wie echterde smaakte pakken krijgt,kan en mag nietmeerophouden.Het is neteen legpuzzel.In het beginzieje, net als mijn dochtertjevan vijf, alleende hoeken; langzaammaar zeker krljgtde afbeelding,hoe wazig ook, gestalte.De puzzelzal echter nooit afkomen.ZelÍsln de tijd van Hándelontbraken stukjes,die ingevuldmoestenworden afhankelijkvan persoonlijkevoorkeur.Ook toenmaligecomponistenmoestenzangersen instrumentalisten overtuigenvan hun visie.Met een beetjegeluk slaagdenze daarin.Zekerook kwamenze in contactmet grote muzikanten,die met zoveelovertuiginghÉnopvattingten gehore brachtendat ze overstaggingenvoor zo'n . Het waren variantenop dezelÍde alternatief muzikaletaal. met zijn 19deWanneereen'modern'orkest Monteverdiuitvoert, eeuwse instrumentarium
24
dan zegt iedereen:dit kan nietmeer.Als hetzelÍdeorkestJohannSebastianBach speelt, ls de kritiekveel selectiever.Volgensde een kan het heel goed, anderenzijn daar niet zo zekervan. ZelísBach oo een accordeonls mogelijk.Dit zegtechtermeer tegenwoordig over de kwaliteltvan de muziekvan Bach. Probeerhetzelfdemet Les Nationsvan Frangois Couoerinof een cantatevan Buxtehudeen het resultaatls onmogelijk(hopeli.jk voor iedereen). Wat betekentdit? Misschienmoetenwe iets voorzichtiger met de ideeënvan de componist omgaan.Hoegoed begrijpenwe hem?Smaak kan verworvenworden,maarwie le bon go0t heeft,is vaak omzichtigermet zijn meningdan 'Uitvoeringen degenedie denkthemte bezitten. zijnvandaagde dag op oude instrumenten nogalbleeken misseninterpretatie', werd nog onlangsgemeldin een besprekingin Early genoegwerddit als Music(merkwaardig positieÍervarenbi.jde betrefÍendeuitvoering).In dergelijkegevallenligt de fout bij de uitvoerenden, het ligtnietaan de Instrumenten oÍ de filosoÍieerachter.Degenenechterdie een grote waarderinghebbenvoor deze instrumenten en de oude uitvoeringspraktijk, moetenzich realiserendat muzlekmakendaar het brengteen grote nietophoudt.Integendeel: verantwoordelijkheid met zich mee.Alleende uitvoeringenvan oude muziekmet het correcte lnstrumentarium, een grondigekennisvan de uitvoeringspraktijk van de beireÍfendetijd, een perfectetechnieken groot gevoelvoor toonkwaliteitvan deze oude instrumenten, gevoed door een grote muzikaliteiten gedrevenheid', dat alleenkan deze oude muziekweer tot levenbrengen,dat alleenkan mogelijkmakenvan deze trend een blijvende renaissance te maken. Ton Koopman in: The Programme,uitgave van The AmsterdamBaroqueOrchestra.
Sinds 1987 wordt TheAmsterdam Baroque Orchestra financieelgesteund door het Ministerievan WVC,het PrinsBernhard Fonds en Delta Lloyd VerzekeringsgroepN.V.
.4 concertên in de kleine zaal . vÍiie plaatskeuze . aanvang í4.3O uur
KlassieklAuthentiek
I
abonnement t 55,. 65+ f 47,5O cJP t 4O,. l o s s ek a a r t / 1 7 , 5 0 6 5 +í 1 5 , -I C J Pí 1 2 , 5 0 i . s . mS . tichting O r g a n i s a t iO eude M u z i e ke n N O S - r a d i o
zondas Christophê Goih, cetto 13november Patrick Gohgn. forrepiano
ffi;-Stadler B januari
Ttio Amsterdam
EricHoeprich,Alf Hórbergen CarlesRiera, klarinettenen bassethoorns
Gellosonates van Beethoven en llendelssohn
Werken van Mozart, SchubeÉ en Mendelssohn
Melvyn Tan, roÍtepiano zondag 5 februari
Ghristina Hógman, mezzosopraan
Werken van Schubert, Sor, Aguado, Von Weber en Spohr
Jakob Lindberg,s,taa'
ffi;-Michael 21mei
Schopper, ou.
Schubert Schwanenoesano
AndreasStaier.rorteoiano C H R I S I O P HC EO I N
:H'ollg#lF$eti*,.d:1,:.::,l.,'l.1,1,1 ,OUdê',ttwie*'Utrcêtrtlitiii,iti:til,f i á6,aHUustu$i:,4'$êbtêmb'êr.li. :iiiiiiiiiri,:'ii':iY,i'riil',:iiri',i',,'i,',ii iii:lili:,ili::.:r.: ir.iri.:r,irr.;1.;r.-r r.rrrr
t1,.g88,li.ti.',.,,..,..,.,,.i,,i,'t,..'.f..,.1,.j.f. l,ll.,,.:,lll,.lr,li:':,1,;,..::,l,;li.it:lt:ri:ri l,.,:.,:.: Íhêmá,:iÍjlrali*án$birii.ltit.A*,1II.1II
i*ue.**g. ;,'.oiunaa'ue.rÈari+ue.i.. *t.reii*.ifn,iHue.i*nIWiiterr.,êti ttËffji.f
Ic Fr'Ël :CbËërÉrlËÉëHáire j láfi s4êi módêwêft iojálj.ftiu:Sf#Ëé.Àti11. ; ihsivàf
a;rË;.*m,ffià, d;i,tïÀar.eá;**.qii.r i i:ilii i!i iiiii i ii:rii;r:ii::il:' i:;iliiil:;iil:iii:i ii i;:ili;li il ilil
vuejctA,flAninaly.nAal+V r,mmà,ïÍliti,btii jfl; .li.
t....1.... lr;*a!ánai #v!.+il;**.', #gu*ááf
ïnn,xoonm*r rrrÈ.Àmiié@ttsàiCInueli jtilj eË,ntA*.'.t*9......; .orchêsiiáiltNgw.Ëonáa'
.Íllliou. iltl*oji,ta;x1l,rui1tàftt,ii.
ryY:llllgm,u4flsteiiiFn$en'rBJe,gÊu|tr:Anl'r:nfl ,,,i,,t,,,,,,, ' : t ' : " : ' : : " : ' : : ' : :' : : ' : ' : " : " :
iiïïï.iï;-lïlïffiïii**i;'lË,""i;á ArTlqua,Kg!n:i:,t:n9,:!,al!1s15Ë, .. i:fêp..EléffiÊntg,iif EnSernbie,l -T:r,biSsl:nelib: jrrifi.
:tsit:t':t':u:ti:tr:'t:'::'+'::.'::t:*t::':t j:t'::r;:rt:':::l
;,'r''r,i;;,:,i'r;',ili,' 'r'',,:,1,'r,'tii.,:,,:ti:,i:,in,.,ti ,i,,,,.,,r'.,ir'.,'r'i;'ll'r:rr j,:,.r,i:,i i l ne: KÍAQiSitjrof,f$OfÍalilafne$:['OïymA'n,;,iiri. i l r j . l r r l l r : i : i : : i i l : - i : : :i 1l r : r : , i : ; t i ; , i ; ; ; j t , j t i . i , , , 1i,. ,i , ' . ' : . : . l : . r ' l r : l : i " ; ' : ; l j ; i l ; i : ; i : . r l .
jrli.jirlf:jf:jiitri. ruláiddim.eitson li.SuniuVtl+rulacd.jij
' : I j: I : tr : I I : I i : t': : : I : I I : I i : I I : I I : ti : t: tr : I i : I I : i : I i : ti U: : j:
: t:i : r:i : t:i I i : ti I .i t.:i I i : .i ! . ! ! . ! : i ! : ! ! r : : : : !
"ïiif:, : ï"nï*f*vi ti fï'ïlïi9i1.i.ryli, :.i:ri,,.i: ifanii:,Hhê]hisctt$,Káhlqië!:j1:,f , .;ii;.]i.,i.ii.,,'n'iiii':i'ii'.'ii:i,:i'li:;i:.:r.:.r.r,r.rrrrrrrr1r::r -:..:..:;ii.ii. rrrr
:,, ;,irr:,,iiii,i,r:,1;jl;j,,,1 . 1,'1 ',, 1',.'.,,' ,,;,,..;, l,;l;'.,.1,;;,;;ll;ltll;1r;,1:l:rt,:tfi,ii, i,,itltlli ' ' : a ' : ' : :' : ' : : ' : t ' : t r : t r : t j : a j : ' l l l i r i l j . j i i j r : : r . , : : , : , j : , : . : i , j . : :l :l : ::l:l::l::'::l::l::'::':
.naJ;'"l'rj"r.'*;:.*iumUiÉèdi;+áii,o li iiiii iiiiiiii:i,iiii iiliil:il:;l: il:l;iii;::i;iili;;:i; ii; iliiiii i:iirli
j.jffij:j.il ,ri,rUaAquielr'i;ldliË"s,igi,s$goiA$'ri'f ' ' : : : I I : : I : I : : I I : I I : I : : t' : : U : : I : I I : I 1: I i : I : : tt U t : I : : I I : I i : ti l
àï,l34$g;igijljij., tl;tieó'hti.T:eteïbon.t'óg$'g4b9,
i i : i ' , ' . : i i : ' , , ' ' : ' i : i , , ' I i ' I ' ' , i ' i 'i L' :',:' ,i ':':,i':::.i'I I i : : . : . r : . r r . r r . r r I r r . r r I i I r r I r ; l I ',', :,r':',,',,',,',i',i' i ,i:,::,l,:ri:,i:,i:..:i,r:i:..:,,ri ,,,,.,,.,,.,,.',r' ;ir'r:';:l:ri,::rr;
..'..'..'.,'1,:','','',.,,',.,,;,,,',,.,,.,;.';,';1,,,.,,,,',,,,;1 I I I 't .: .: ,: ,:'I' ,:,,, .:,,: .: ,,I.' ;'....I.;::':.,:'':.l,.:::,:tliI''I''I.i'.i.,r.,r.tiilifi;.Irijii;jjf
25
Bijzondere evenementen in het 11de seizoen voorabonnees Gereduceerdeentreepr'llzen Messiah Oratorium van George Frideric Handel
TheSixteen Choirand Bulletin & bestelÍormulier thuisbezorgd Vredenburgzorgt ervoordat alle abonnementhouderssteeds ruimschoots op tijd worden geïnÍormeerdover de bijzondereevenementen. Ook dat is een voordeelvan een abonnement: u bent steeds de eerstedíe het goede nieuws hoorten u kunt als eerstekaartenbestellen. Regelmatigontvangtu per posteen bulletin met inÍormatieover de eerstvolgende 'specials', inclusieÍalle bijzonderheden over (gereduceerde)entreeprijsen start van de kaartverkoop.Bij elk bulletinzit ook met behulpwaarvanu een bestelformulier kaartenkuntbestellen.U hoeÍtdus nietper se naar de kassate komen
í OOjaar GoncertgebouwoÍkest
Orchestra Harry Ghristophers, dirigent
Requiem van BeÍlioz NationaalJeugd Orkest Nederlands Concertkoor Adam Gatehouse, dirigent Elliott Alasdair, tenor HectorBerliozschreeÍzijn magistrale GrandeMessedes Mortsin 1837;de partituurwerd uitgegevenin 1838,dus 150 jaargeleden.Hettoch al omvangrijke kooren orkestapparaatwordt, conÍormde partituur,uitgebreidmet acht paar pauken en vierkoperensembles die op vieruit elkaarllggendepuntenin de zaalstaan opgesteld.Ondanksdeze sensationele middelenis Berlioz'Requiemuitgesproken dramatischzonderpompeuste zijn.Een muzlkalebelevenisvan de eersteorde.
In Engelandis het uitvoerenvan Handels(of Hándels)oratoriumMessiahin de Kersttijd evenvanzelfsprekend als in onzestreken 'Mattháus-koorts' de in de GoedeWeek. The Sixteen- oorspronkelijkeen uit zestien zangersbestaandLondenskoor dat aan verschlllende editiesvan het Holland FestivalOude MuziekUtrechtextraglans gaÍ - heeÍtmet zijn interpretatles van de Messiahal oo veleoodiain en buiten EngelandÍuroregemaakï.OngetwijÍeld doenwe veelmuzieklieÍhebbers een groot genoegenmet het overvliegenvan dlt gezerscnap.
Riccardo Chailly, dirigent Jean-Yves Thibaudet, prano Brahms TragischeOuverture Liszt Pianoconcertnr. 1 Tsjaikovsky SymÍonienr. 4 Het 100-jarigeConcertgebouworkest maakt in september'BB een tourneelangseen aantalNederlandseconcertpodiaom in de zoveelmogelijkmuziekliefhebbers feestvreugdete latendelen. Het programmaomvat drie hoogtepuntenuit de romantische literatuur. De jonge Franse meesterpianistJean-YvesThibaudetis solistin het EerstePianoconcert van Franz Liszt.de comoonistdie in Utrechteen streepjevoor heeÍt. RICCARDOCHAILLY
Norma Opera van Bellini
Nationale OperavanBelgië Sir John Pritchard, dirigent Sharon Sweet (sopraan),Martine Dupuy (mezzosopraan),George Grey (tenor),Robert Lloyd (bas),e,a. Het spraakmakendeoperagezelschapvan de BrusselseMuntschouwburg is een vaste bespelervan Vredenburg.Dat is een hele eer en vooralsteedsweer een muzikaal genoegen.Befaamdesolistenen de eminentedirigentSirJohnPritchardzijn geëngageerdvoor een concertante uitvoeringvan één van de mooiste operapartituren ooitgeschreven:Norma, tragedialirica,van VincenzoBellinl.De eersteuitvoeringvond op 26 december 1831plaatsin de Scalate MÍlaan. 'Concurrent' RichardWagnernoemde Norma'eenschitterende oartituurdie recht tot het hartspreekt,een geniaalwerk.'En voordatWagnerzoietsover zijn lippen kreeg.,.
GUSTAVIIIAHLER
Mahler/Mazzetti X RadioFilharmonisch Orkest Gaetano Delogu, dirigent Haddenwe nog tegoed:een integrale uitvoeringvan de TiendeSymfonievan GustavMahler,zoals die werd voltooiddoor RemoMazzetti.Vriendenvan Mahler,zet u schrao,
26
De TwaalÍ Uur van
Nederlands Kamerkoor
Vredenburg
Nicolai Gedda, dirigent
Vredenburgheefteen naamte verliezenop het gebiedvan marathon-evenementen. Dienaamls o.a.ontleendaan de jaarlijkse BluesEstafetteen de Nachtvan de Poëzie. Velenherinneren zichook nog wel de z.g. Uitsmijter waarmeeop 4 februari1979de Openings-.1 0-Daagsevan Vredenburg werd afgesloten.Dat was een bonte staalkaart van de muzikalegenresdie het programmavan Vredenburgvervolgens zoudenkleuren.Op 12 februari1989,bijna op de kop af tien jaar later,gaan we bij wijze van verjaardagsfeestnog eens op herhaling.Uiteraardwordthetfeest aangepastaan de tekenendes tilds. Verrasslngspakket.
's Eenvan wereldsbestekoren,geleiddoor een van 's wereldsmeestfameuzezangers: het NederlandsKamerkoor, gedirlgeerd door de ZweedsetenorNicolaiGedda.Een verrassing, zoalsook het programmaeen verrassingzal zijn.Over de hele wereld zong Gedda de sterrenvan de hemelen mochthijovatiesin ontvangstnemen.Dat staathem op 12 april 'Bgin de grole zaal van Vredenburgzekerweer te wachten.
Nog meer muziek Slaook pagina50 op. Daarstaatde Informatie overandereverleidingen van een seizoenmuziekin Vredenburg.
Extra Abonnement 3x Orlando Kwartet Drie concertendoor het voortreÍÍelijke OrlandoKwartetzorgenvooreen mooi geluidin een nieuwelente.Violisten John Hardingen HeinzOberdorÍer,altviolist FerdinandErblichen cellistStefanMetz spelenop elk van de drie avonden kwartettenvan Mozart, Beethovenen Brahms. De faam van het OrlandoKwartetis van dezelÍdeleeÍtijdals die van Vredenburg; een specialeseriemet dlt strijkkwartetis derhalveeen gepastegeste,die door minnaarsvan de kamermuziekzekerzal wordengewaardeerd.
CellistYo-YoMa en violistPinchas Zukerman,beidenvedettenvan het internationale muziekleven, zijnde sterren die stralenin de seriedie luistertnaarde passendenaamExtraAbonnement. Het ExtraAbonnementis ExtraVoordeligin combinatiemet een abonnement op een van de ándereseriesuit deze Seizoenkrant. ZiepaginaT.
Operareizen naal De Munt/Brussel . oktober í988
LaTraviata Opera van Verdi SymÍonie.orkest en koor van de Munt Sylvain Cambreling, dirigent Ursel en KarhErnst Herrmann, regre Solisten:LellaCuberli,WilllamStone,Marek Torzewski, AlexanderOliver,Elzbieta Ardam,GerardLavalle,AlÍredBurgstaller, MarinBednarek . apÍil 1989
Fidelio Opera van Beethoven SymÍonie.orkest en koor van de Munt Hans Zender, dirigent AdolÍ Dresen, regie Solisten:JoannaKozlowska,Josef Protschka,VictorBraun,MarekTorzewski, ErichKnodt,RolandHermann,e.a. Twee maalgaat een bus met operalieÍhebbersnaar de Muntschouwburgin Brusselom een voorstelling doorhet gezelschapvan de Nationale voortrefÍelijke Operavan Belgiëmee te maken. De data worden tijdig bekendgemaakt.
Mattháus.Passion PINCHASZUKERIVAN EN I\,4ARC NEIKRUG
van Johann Sebastian Bach Koor & Barokorkest Nederlandse Bachvereniging The Amsterdam Baroque Orchestra en vocalesolisten Ton Koopman, dirigent - wie kan zich nog BachsMatthàus-Passion een concertseizoenvoorstellenzonder dit meesterwerk uit de muziekgeschiedenis van het Avondland?l Al eerdergaven Kooren Barokorkestvan de NederlandseBachvereniging en The AmsterdamBaroqueOrchestraonder leidingvan Ton Koopmanin de grotezaal van Vredenburgeen zeldzaammooie, ontroerende uitvoering van Bachsmuziek blj het lijdensverhaal volgenshet Evangelie van Mattheus.
vóai.*..i.Cir$ êE$nndê1un,,aui 'A:et+i:Ce:i lHtieuwe keáiidil Ook in het 11deseizoenblijÍtde Maandagendade meestaangewezen inÍormatiebron over het programmavan Vredenburg.Ca. 10 dagenvoorde I ste van elkemaandin hetseizoenverschijnt trouw een krantvan B pagina'smet . een volledige concertagenda op de middenpagina's: data,aanvangstijden, gedetailleerde programma's, entreeprijzen ; . artikelen en interviews die tekst en uitleg gevenbij het programma.
Voorrecht Aan een postabonnement op de Maandagendais het rechtvan schriftelijk plaatsbespreken gekoppeld.Op de binnenkant van de adreswikkel staateen Íormuliermet behulpwaarvanu kaarten reserveertvoor de concertendie u wilt meemaken.
27
Nieuw: kaarten pêr post in huis Eenabonnementop de Maandagenda wordt met ingangvan het seizoen1988/89 nog aantrekkelijker. Wantwanneeru ons strakssamenmet het bestelÍormulier tevens een betaalchequevoor het totaalbedrag .1 van uw bestelling+ / ,- (voorporto-en administratiekosten), óf een betaalcheque en een aan uzelÍgeadresseerde enveloppe met een postzegelvan 75 ct. toestuurt, ontvangtu uw entreebewijzenper post in huis.U hoeftdan nietmeervoorde kassain de rij te staan. Attentie:aldus gekochtekaartenkunnen nietmeerwordenteruggegeven. Wat moet u nÍ doen? Koopsamenmet een abonnement op uw favorieteserie(s)ook een postabonnement op de Maandagenda. Het BestelÍormulier staatop pagina49.
Negentig maalde 'A'vande eerstehoboi'st Nederlands beste orkesten in vredenburg Neemeen abonnement op de programmaboekjesbij uw Orkestenserie.U betaaltdan / 1,50in plaatsvan / 2,- per boekje. U kunt kiezenuittwee sooÍten abonnementen op de programmaboekjes: o programmabonnen:voor aanvangvan elk concerthaalïu, tegen aÍglÍtevan een bon, uw programmaboekjeaf bij de verkoopstand; . programma s per post: u ontvangt uw programmaboekjesteedseen paar dagen voorelk concertper postin huis(vanwege de verzendkostenbent u natuurliikiets duurderuit). Uit & Thuis Busservice bij Orkestenserie 3 Abonneesvan Orkestenserie 3 (ziepagina 31) kunnengebruikmakenvan de verïrouwdeUit & ThuisBusservice, uiteraardtegen betalingvan de speciale abonnementsprijs. Voorwaarde is dat men woonachtigis in de provincieUtrecht, echter buitende gemeenteUtrecht. Zodraer voldoendezichtis op de 'geografische spreiding'vande Uit& Thuisabonnees,wordteen gedetailleerde dienstregellng met vermeldingvan opstapplaatsen opgestelden tijdig toegestuurd.
PETERSMIDSHEETEDODEWAARTWELKOI\,1 IN VFIEDENBURG
Het is een plechtigmomentwanneerde eerstehoboïstvan een symfonieorkest, op het teken van de concertmeester,opstaat om de'A'te geven.De orkestmusici stoppenmidden in een nog even gerepeteerdloopje,het stemmige geroezemoesin de zaal neemtaÍ. Het orkeststemt,eerstde houtblazersen het koper,dan de violen,de altviolen, de celli en de contrabassen. De dirigentverschijnt kwiekof statÍgop het podium.Hij bedankt voorhetwelkomstapolaus en draaitzich naar het orkest.Stilteen concentratie.Het stokjegaatomhoogen... Deze'ceremonie' speeitzich in Vredenburg zo'nnegentigmaalper seizoenaf. Dat is op die avondenof middagenwanneer Nederlandsbeste orkestennaar Utrecht komenvoorhun bijdrageaan het programma,Sindsenigejaren symfonische stappende ledenvan het Concertgebouworkest, het Nederlands Philharmonisch Orkest,het Residentie Orkesten het Rotterdams Philharmonisch Orkestenigemalenper selzoenin respectievelijk Amsterdam,Den Haag en Rotterdamin de bus die hen naar Nederlandsbest bereikbareconcertzaal brengt.
Dankzij de samenwerking tussen Vredenburgen een reeks zendgemachtigden wordtde reisnaar Utrechtook enigetientallen malenper seizoengemaaktvanuitHilversum: door het RadioFilharmonisch Orkest,het Radio Kamerorkest,het RadioSymÍonieOrkesten het Groot Omroepkoor. Bevoorrechte positie Vredenburgverkeert,zekerwa| z'n symÍonischeprogramma-mogelijkheden betreft,in een bevoorrechtepositie.Dat is een constatering die elkecollegaconcertzaalin Nederlanden ook daarbuiten zal bevestigen,lmmers,welke concertzaal waar ook ter wereldbiedt zo vaak aan zoveelwereldberoemdeorkesten onderdak?En dat betekentvanzelfsprekendop de eersteplaatsdat ó - in een bevoorrechte muzleklieÍhebber positieverkeert.Want u kunt uw keuze makenuiteen zeergevarieerdaanbodvan de beste kwaliteit. Op de volgendepagina'sleestu de informatie overde symfonische series,die een belangrijkonderdeelvormenvan het '1 1de seizoenlevendemuziekin Vredenburg.Namensde huisorkesten nodigenwij u uit uw plaatste reserveren voor een paradevan muzikale hoogtepunten,een seizoenvan feestender herkenning én van verrassende w e n d i n g e!n
28
InÍormatieover de Uit & ThuisBusserviceis verkrijgbaar bij AnnemiekeVesseur, medewerksterpubliekscontacten (030- 33 43 44).
ffi
i*s:
nis ilt,.il.i
i##i i$ïr.
:it$ fis; i$.ff $"tI
lfllil
.8 conceÍten
in dê gÍote zaal . met stoêlÍeservering
. aanvang 2O.í5 uur
abonnêment t í25,65+ t 97,50 cJP f 87,50 lossekaartv.a./ 27,50 65+f 25,-ICJPf 22,50
Orkestenserie í woensdag 5 oktober
Nederlands Philharmonisch Orkest
ffi",d=d-Rotterdams 2Toktober PhilharmonischOrkest io Fi Iharmon isch
ffi"s-Rad
18november
OfkeSt
-"=;;G-ROtterdamS
HaÍtmut llaenchen, dirigent Frank Peter Zimmermann, vrool
Párt Cantusin memoriamBenjaminBritten Britten SinÍoniada Requiem Brahms Vioolconcert
Andrew Litton, dirigent André Watts. oiano
Beethoven OuvertureFidelio Beethoven Pianoconcertnr. 3 Vaughan Williams Symfonienr.6
Sergiu Gomissiona, dirigent Sergiu Luca, viool i.s.m.Veronica/Radio 4
Mozart Vioolconcertnr. 3 Mahler SymÍonienr. 1 'Titan'
Edo de waart, dirigenr
adams ThechairmanDances
7december phitharmonisch Orkest ïffit#ïi::ïtillfl,o".'"
Walton Vioolconcert l{olst The Planets
Gonservatorium
vrijdag 20 januari
Nederlands Philharmonisch Orkest
Nederlands r"**r 20ÍebruariPhilharmonischOrkest
;i;A;-Rad
i o Kame ro rkest
Bapril
Omroepkoor
maandag 24 apÍil
GOnCeftgebouwoÍkest
Hartmut Haenchen, dirlgent Garolyn Watkinson, mezzosopraan e.a.
Mahler Das Lied von der Erde
Ken-lchiro Kobayashi, dirigenl Olga de Roos, saxoÍoon Ton Schatteleyn, klarinet
Debussy PetiteSuite Debussy Rapsodievoor klarineten orkest Debussy Rapsodievoor saxofoonen orkest Stravinsky Le Sacredu Printemps
Antoni Ros.Marbà, dirigent France Springuel, cello i.s.m.Veronica/Radio 4
Haydn Haydn Haydn Haydn Haydn Haydn
RiccardoGhaiily, dirigent
Wagenaar OuvertureCyranode Bergerac Debussy Khamma,balletmuziek BeÍnstein Serenade,voor vioolen orkest
Jaap van Zweden, viool
Een abonnement op de progÍammaboekies van OÍkestênserie í kost t í 2,Voor t 2í,5O ontvangt u dê boekiês een paaÍ dagên voor elk concert per post.
HARTI\4UT HAENCHEN
RICCARDOCHAILLY
29
OuvertureLo Speziale Celloconcert in D De Storm,madrigaal Te DeumHob.XXlllc/1 Symfonienr, 97 Te DeumHob.XXlllc/2
. 8 concerten
in de grote zaal . met stoelrêseryeÍing
. aanyang 2O.í5 uuÍ
abonnêment t í25,65+ f 97,5O crrP t a7,5o lossekaartv.a./ 27,50 65+f 25,-ICJPí 22,50
Orkestenserie 2 zater.gag 22 o(lober
Radio Symfonie Orkest
Nederlands dil.d"s 15november Philharmonisch
Orkest
dr.d"s Nederlands 6december Philharmonisch
Orkest
zaleroag 14 januari
Concertgebouworkest
Jan Stulen, dirlgent Rian de Waal, piano i.s.m,Veronica/Radlo 4
Mendelssohn OuvertureMeeresstilleund glucklicheFahrt Paderewski Pianoconcertin a MaÉinu Svmfonienr.4
Gilbert VaÍga, dirigent Dezsó Ranki. piano
Bloch Concerto grossonr.2 Mozart Pianoconcert Schónberg Verklárte Nacht
Bryden Thomson, dirigent Nobuko lmai, altviool
Vaughan Williams ThomasTallisFantasv Walton Altvloolconcert Elgar Symfonienr. 2
Edo de Waart, dirigent Paul Verhey, fluit en vocalesolisten
Keuris Opdrachtwerki.v.m.Eeuwfeest Concertgebouworkest Bernstein Halil,voor fluiten kleinorkest Zemlinsky LyrischeSymfonie
a
zondag 5 februari
Nederlands Philharmonisch Orkest
donderdag 23 februarl
Goncertgebouworkest
,r,r"s
Residentie Orkest Nederlands Goncertkoor
1 4a p r i l
zondag 4 juni
ie Orkest
Gilbert Varga, dirigent Silvia Marcovici, viool
Wagner EineFaust-Ouverture Dvorák Vioolconcert Prokoviev SuiteRomeoenJulla
Riccardo Ghailly, dirigent Maria Ewing, sopraan
llahler Ruckert-Lieder Mahler SymÍonienr.6
Alain Lombard, dirigent Gharlotte Margiono, sopraan Luciana D'lntano, mezzosopraan Alberto Savastano, tenor l{ikolaj Stancev, bas
Verdi Requiem
Hans Vonk, dirigent Ronald Brautigam, piano
Beethoven OuvertureCoriolan Beethoven Pianoconcertnr. 1 Beethoven Symfonlenr. 3'Eroica'
Een abonnement op de programmaboekjes van OÍkestensêrie 2 kost t I 2,Voot , 21,50 ontvangt u de boekjes een paar dagen vooÍ elk concert peÍ post.
HANSVONK
EDODEWMRT
ALAIN LOI\,1BARD
30
.8 concertên
in de grole zaal . met stoêlÍeservering
. aanvang 2O.í5 uur
Orkestenserie 3
I T
abonnêment t í25,. 65+ f 97,5O GJP t 87,50 abonnemênt met Uit & Thuis Busservice f 142,5O lossekaartv.a./ 27,50 6s+f 25,-ICJPf 22,50
maandas Nederlands 24oktober PhilharmonischOrkest
GilbeÊ Varga, dirigent Youri Egorov, piano
Schumann Pianoconcert Schubert SvmÍonienr. 9
d".d"rd"s Concertgebouworkest
Neeme Járvi, dirigent rfaap van Zweden, viool
llendelssohn Vioolconcert Moessorgsky/Ravel Schilderijenvan een tentoonstelling
Sir Yehudi Menuhin, dirigent Dong-Suk Kang, viool
Van Wassenaer Concertogrosso llendelssohn Concertvoor vioolen strijkers (ed.Y. Menuhin) $-Badings Largoen allegroê Dvorák TsjechischeSuite
James Gonlon, dirigent Murray Perahia, piano Dawn Upshaw, sopraan Robert Holl, bas
Ghopin Pianoconcertnr. 2 llahler Des KnabenWunderhorn
17 november
woensdas Nederlands 14december Philharmonisch
zareroag 7 januari
'*-;il-nad
orkest
Rotterdams Philharmonisch Orkest
i o SymÍo ni e Orkest
4 februari
;i"'d-;-R
e s i d e nt i e Or k est
25Íebruari NederlandS
Goncertkoor woensdag 5 april
zondag 23 april
s Philharmonisch Orkest Residentie Orkest Nederlands Goncertkoor
Jean Fournet, dirigent Boris Belkin, viool i.s.m.Veronica/Radio 4
r
Rimskij.Korsakov Ouverture Russisch Pasen Glazoenov Vioolconcert in a .1 'Winterdromen' Tsjaikovsky Symfonie nr.
l{ans Vonk, dirigent Edith Wiens, sopraan RalÍ Lukas, bariton
llozart Symfonlenr. 34 Brahms Ein deutschesReouiem
Hartmut Haenchen, dirigent Justus Frantr. oiano
Beethoven Pianoconcertnr. 3 Bruckner SymÍonienr. 3
Alain Lombard, dirigent l{elene Garretti imezzosopraan Jean Dupouy, tenor Jean.Philippe Gourtis, bas
Berlioz La damnatlonde Faust.léoende dramatique
Een abonnêment op de p?ogrammaboekjes van Orkestênserie 3 kost f í 2r. Voor t 2í,5O ontvangt u de boekjes een paar dagen vooÍ elk conceÉ per post. Voordeze seriezi.jnvóór hetverschijnenvan de Seizoenkrant reedsabonnementenverkocht.
JAI\,IES CONLON
S I RY E H U DIIM E N U H I N
I\iURRAYPERAHIA
3í
. I concerten
in de gÍote zaal . mêt stoelÍêseÍveÍing
. aanvang I g.3O uur Í8.í.89:
í 5.OO uuÍl
abonnemênt t í25,. 65+ f 97,5O cJP t 87,5() lossekaartv.a./ 27,50 65+f 25,-ICJPf 22fi0
Zondagavond Half Acht zondag 16 oktober
I Musici
13 november
Achttiende
.].1 december
Vivaldi Zes concertiuit:L'EstroArmonico
Orkest van de Eeuw
Roger Norrington, dirlgent
Amsterdamse Bachsolisten
zondag 8 januari 1 5 . 0 0u u r l
GOnCertgebOuwOÍkest
t".d"s 29ianuari
StaatSkameÍOÍkest
Bach Zes Brandenburgse Concerten
Edodewaarr,dirisenr Alicia de Larrocha, piano
Van
Mozart Symfonienr.36'Linzer' Schubert Symfonienr. 9
viktor Tretjakov, dirigent
grossoop.3nr.11 Vivatdi concerto Vivaldi Viootconcert ina Rossini Sonatea quatroinG Sjostakovitsj 6 Preludes Haydn Symfonie nr.49'Lapassione'
Kent Nagano, dirigent Ls.m.Veronica/Radio 4
ilahler Symfonienr. 7
Thomas FOri, dirigent lsabelle van Keulen, vioor
C. Ph. E. Bach Sinfonia Puccini Crisantemi Haydn Vioolconcert Lutoslawski Trauermusik Kodály Dansenvan Marosszék
llartmut Haenchen, dirigenl Maria Joáo Pires. oiano
Beethoven Delenuit Prometheus Beethoven Pianoconcertnr. 2 Beethoven Symfonienr. 4
de USSR
Filharmonisch 19 ÍebruarÍ
Orkest
zondag 2april
Gamerata Bern
zondag 21 mei
Nederlands Philharmonisch Orkest
Stravinsky Concertin D, voor strijkers Mozart PianoconcertKV 503 Rachmaninov SymÍonischeDansen
Een abonnement op de progÍammaboekies van de selie zondagavond l{alÍ acht kost t í 2,VooÍ t 2í,5O ontvangt u de boekjes een paaÍ dagen vooÍ êlk concêrt peÍ post.
KENÏ NAGANO
ANTONIOVIVALDI
EDODEWAART
32
.8 concêrten
in de gÍote zaal . met stoelÍeservering
. aanvangl 20.15 uuÍ (í 8.9.88: I 4.3O uur|
abonnement t 95,. 65+ f 85,cJP 175,. lossekaartv.a./ 20,6s+/ l7,sO/CJP/15,
-Veronicats
Meesterwerken zondas
Radio Filharmonisch
Kent Nagano, dirigent Misha Dichter. oiano
Tsjaikovsky Pianoconcertnr. 1 Stravinsky De Vuurvogel,balletmuziek
Gaetano Delogu, dirigent Peter MasseuÍs. tromoet
Reznicek Serenade voorstrijkorkest Neruda Trompetconcert Mozart Symfonie nr.41 'Jupiter'
raterdas Radio Kamerorkest 2eoktober Kleinomroepkoor
Kenneth Montgomery, dirigent Young Hee Kim, sopraan Joke de Vin, alt Nico van der Meel, tenor Huub Glaessens, bas
Kraus OuvertureOlympia Stamitz Symfonlein Es'Echo' Mozart Requiem
zaterdas Radio SymÍonie Orkest
Jan Stulen, dirigent Theodora Geraets. vrool
Marschner OuvertureHansHeiling llendelssohn Vioolconcert llartinu Symfonienr. 4
Sergiu Comissiona, dirigent Stephen Bishop-Kovacevich, piano
Beethoven Pianoconcertnr. 5'Keizerconcert' Bruckner SymÍonienr. 4'Romantische'
Jean Fournet, dirigenl Elly Ameling, sopraan
Berlioz Les nuitsd'été Berlioz Symphoniefantastique
Ernest Bour, dirigent Lena Lootens, sopraan lliranda van Kralingen, sopraan Anthony RolÍe Johnson, tenor Henk Smit, bas-bariton Werner van Mechelen, bas-bariton
Haydn Die SchópÍung,oratorium
Kenneth ilontgomery, dirigent lsabelle van Keulen, viool
Falla El sombrerode tres picos,balletmuziek Elgar Vioolconcert
l?;fiï:i*'orkest =t"-E'"s-R a d i o Ka m e ro r k est 1 oktober
3 december
á64-Radio '17
december OfkeSt
vrijdag 6 januari
Filharmonisch
Radio SymÍonie Orkest
Radio Kamerorkest t"r.rd"s 2l januari Klein Omroepkoor
','r"s
Radio SymÍonie Orkest
24maarï
Deze serie weÍd samengesteld dooÍ Hens Mondt/Ueronica. VeÍonica stelt bii elk concêÍt een gratis programmaboekie ter beschikking. Voordeze seriezijnvóór het verschijnenvan de Seizoenkrant reedsabonnementenverkocht.
SERGIUCOI\IISSIONA
MISHADICHTER
33
. 7 zondagmiddagconcerten
in de grote zaal . met stoêlÍeservering
. aanvang í4.OO uur
abonnement t 85r. 65+ J 75,. cJP t 65,. lossekaart/ 20,6 5 +f 1 7 , 5 0I C J Pf 1 5 , -
KROlBiizondere Muztekprodukties zondag 16 oktober
Radio Filharmonisch Orkest Groot Omroepkoor
l{enry Lewis, dirigent Faye Robinson, sopraan Nicolai Gedda, tenor Richard Stilwell, bariton Henk Smit, bas
Bizet Les Pêcheursde Perles.ooera
Kent Nagano, dirigent Jeanne Moreau, recitante Alain Guny, recitant Patricia Sheridan, sopraan Ghristine Weidinger, sopraan Garolyn Watkinson, mezzosopraan Bruce Brewer, tenor Jeanne Loriod, Ondes Martenol e.a.
Honegger Jeanned'Arc au B0cher,dramatisch oratorium
Rad i o SymÍo n i e O rkest
Kenneth Montgomery, dirigent Michèle Gommand. sooraan
Berlioz Grandesymphonlefunèbreet triomphale Ganteloube Chantsd'Auvergne Lekeu Fantaisie sur deuxairspopulairesangevins
Rad io Symf on i e Orkest
Jean Fournet, dirigent Lieuwe Visser, bariton Jocelyn Ghamonin, sopraan
Poulenc Rapsodienègre,voorbaritonen instrumentaal ensemble Les Six Les Mariésde Ia Tour EiÍÍel Poulenc Le Bal Masque,cantatevoor baritonen instrumentaal ensemble Poulenc Gloria
Jean Fournet, dirigent Jard van Nes, mezzosopraan Philippe Rouillon, bariton e.a,
Roussel Padmávati.ooéra-ballet
'".d--Radio 13november
'". d--
GfOOt
SymÍonie Orkest Omroepkoor
27 november
liï"s-
11december Groot omroepkoor
Ardis Ensemble
,*-a;6-Radio 15januari
GfOOt
Symfonie Orkest Omroepkoor
zondag
Radio Kamerorkest
Kenneth Montgomery, dirigent Gathérine Dubosc, sooraan Frangois Le Roux, bariton Gabriel Bacquir, bas e.a.
Rondom de Franse Revolutie Gossec Le chantdu 14Juillet Méhul Josephen Egypte,opera Produktiei.s.m.ThéátreFrangaisde la Musique, Compiègne,en DisquesChantdu Monde,Parijs
;',d-"s-lzmaaír
Rad i o F i I h a r mon i sc h orkest
Sergiu Gomissiona, dirigent Maria Orán, sopraan Linda Finnie, mezzosopraan Bruce Brewer, tenor Sigmund Gowan, bariton e.a
llassenet Le portraitde Manon,opéra comique Ravel L'Enfantet les Sortilèges,fantaisielyrique
5rebruari Kleinomroepkoor
Deze seÍie weÍd samengestêld dooÍ Dick van der Mee/KRO. Dê KRO stêlt bii êlk conceÍt een gÍatis pÍogÍammaboêkie teÍ bêschikking. Voordezeseriezrjnvóór hetverschijnenvan de reedsabonnementenverkocht. Seizoenkrant
{"
Au Íond du temple saint Eenopeningsfanfare die in een ongetwijÍeld vollezaalzal klinken:een concertante uitvoering van GeorgesBizetspopulaireopera De Parelvissers. Nouja, populair?Hetfameuze duet'Aufond du templesaint'hoortmen te pas (envooralte onpas),maarde restvan de schitterendepartltuurkomt in onze strekentoch weinigtot klinken.Dat is voorDick betrekkelijk van der Meer,verantwoordelijk voorde samenstelling van de serie,de juisteaanleiding om deze opera op het pÍogrammate zetten,Zo kan de startvan de serie,die dit seizoenonder Fransevlag vaart,niemandontgaan. Dat Bizetop 25 oktober1B3B,dus 150 jaar geleden,werd geboren,is mooimeegenomen. Georgeskreeger trouwensÍlinkvan langstoen
34
zijn toonzettingvan de liefdetussenLeïlaen Nadirte Parijsin 1863(125jaargeledenl)in premièreging.De Fransechauvinisten vonden dat Bizetzijn orenteveelnaarWagneren Verdi had latenhangen.Gelukkigwaser Berliozom dat tegente spreken. Parades en Íraaie landschappen De grote Berliozkan uiteraardnietontbrekenin een Franseserie.Hij is dan ook zeer nadrukkelijk aanwezigmet de grootseGrande symphoniefunèbreet triomphaleuit 1840.Voor de uitvoering van dit uitdriedelen(Marche Íunèbre,Oraisonfunèbre,Apothéose) bestaandewerk wordt de blazerssectievan het RadioSymfonieOrkestaanzienlijk uitgebreid. Het is bij het horenvan dezemachtigemuziek
.1 Padmávatïvond plaatsop .juni1923in de ParijseOpera.
JEANFOURNET
niet moeilijkzich een voorsteilingte makenvan een mllitairebegraÍenisstoetdie met veel vlaggenen wimpelsdoor Parijstrekt. Trefzekere,dramatischemuziekvan het soort van de 19de dat alleenmaarin het Frankrijk eeuw kan zijn ontstaan. nletdirectmilitalre Wie denkendaan Frankrijk paradesen guillotines voorzich ziet,maar van la douce eerderde Íraaielandschappen France,zit goed bij de Chantsd'Auvergne, verzamelden gearrangeerddoor Joseph Voorhet Franse Canteloube(1879-1957). volksliedbetekendedeze Canteloubewat Bartókvoor het Hongaarsevolkslled betekende.Hij studeerdein Parijsbij Vincent d'lndyaan de ScholaCantorum.De Chants uitgaven d'Auvergne,in verschillende verschenentussen 1924 en 1955, worden gezongenin dialect. De Fantaisie sur deuxairspopulairesangevlns (1892)is een orkestraalwerk op volksmuziekthema'suitAnjou.De componistwas eveneens een leerlingvan D'lndy.Hetwas de Belg 'Je me tue à GuillaumeLekeu,die eenszei: mettredans ma musiquetoutemon áme.' Jeanne d'Arc en Padmàvati Ruimhonderdjaar nadaiBerliozzijnGrande symphonieschreef,ging in Bazelhet dramatische oratoriumJeanned'Arc au BOcher ln première.Het librettovan PaulClaudellegtin van de Maagdvan Orléanshet de geschiedenis accentop de elementenmysterieen magie, ArthurHoneggerschreefniet een lyrische vorm.Zo wordtde rol operain de gebruikelijke van Jeannegesprokenen zijn de zangsolo's aan de hemelseen de voornamelijk f igurenvoorbehouden. allegorische Van een geheelandereorde is het opéra-ballet PadmávatïvanAlbert Roussel,geschrevenop een librettovan LouisLaloynaar een verhaaluit India.Evenalsin de het'13de-eeuwse geschiedenis van Jeanned'Arc is hlersprake Op van een brandstapelen een'heilige'oorlog. dle brandstapelsterftkoninginPadmàvatidie weigertzich over te geven aan sultanAlauddin. AlbertRousseldeed het idee voor dit werk, waarindansen zangeen gelijkebehandeling krijgen,op tijdenseen van zijn reizendoor het Oosten.Wat directopvalt,is dat de componist 'oosterse' stijl,maar nietvervaltin een quasl toch de sfeervan een anderewereldweet op te roependoor een zeldzamevri.jheidvan toonsoorten harmonie.De eersteuitvoeringvan
Eén van de zes De vierde BljzondereMuziekproduktiestaatstil bij de componistFrancisPoulenc,die 25 laar geledenoverleed.Velenzullenzichverheugen van het prachtige, op de uitvoering pompeuzeGloriauit 1959, allesbehalve geschrevenvoor sopraan,koor en orkest. Poulenccomponeerdehet Gloriain opdracht Foundation. Op 20 januari van de Koussevitzky plaatsin 1961vond de eersteuitvoering Boston.SooraanRosannaCarterien koor en orkestvan de Franseomroeponderleidingvan GeorgesPrêtreverzorgdenop 14februarivan dat jaarde Europesepremière.De dag daarna werd door dit gezelschapen in aanwezigheid van de componisteen opnamegemaakt,die onlangsop cd (EMl)opnieuwis uitgebracht. Er is ook alleszinsredenom uitte ziennaarde van de Rapsodienègrevoor uitvoering piano,Íluiten klarinet, zangstem,strijkkwartet, .191 in 7 Poulencwastoen pas 1B - voorhet eerst uitgevoerd,En uiteraardhoortin dit Poulenc-portret een muzikaleverwijzlngnaar van Les Sixthuis.Dat Francis'lidmaatschap gebeurtdoor de uitvoeringvan een van de twee projectenvan Les Six,het ballet gezamenlijke Les Mariésde la Tour Eiffelop teksten choreografievan Jean Cocteau.De première was op 1Bjuni 1921 in hetTheàtredes ChampsElyseeste Parijs.
Le portrait de Manon Hetoeuvrevan JulesMassenetis ln de afgelopenselzoenenBijzondereMuziekproduktiestamelijkprominentaanwezig geweest.De trouwebezoekersvan de KROzich nog Cherubin(18 concertenherinneren maart1984)en Le Jongleurde NoÍe-Dame(27 oktober 1985).De opera Le portraitde Manon uit 1894,waarinwe DesGrieuxop leeÍtijdaantreffen,is een vervolg hoogbe.laarde op Manonuit 1884.DebussynoemdeMassenet 'Zijn 'explicateur ziel': van de vrouwelijke de lijkenop armen,en de melodieën harmonieën op welvendeschoudersen men neigt zich naar het voorhooÍddier vrouwenom aan de weet te komenwat zich daarachtermag afspelen. FilosoÍen en welgesteldelledenbewerendat zich daarachterhelemaalnietsaÍsoeelt- maar die beweringslulteen tegenovergestelde meninggeenszlnsuit:Massenetbewljstdit zélÍ
35
trouwensal, melodischgesproken...' Inderdaad,er is wat aÍ-gepolemiseerden aÍgezeurdin het Fransemuzleklevendoor de eeuwenheen.Er was altijdwel een factiedie bij de premièrevan een nieuwwerkeen zuur commentaarleverdeof een schandaal ontketende.Ravelsbetoverendeopera over een kind dat een lesjeleertvan tovenaarsen leiddetot grote anderesprookjesfiguren, controversesbij de Parijsepremièrein 1926. Pasna opvoeringenin NewYork,Brusselen Londenwas ook het Parijsepubliekontvankelijk voorRavelsfantastische muziekbii het libretto van Colette. De revolutionaire garde Het voorlaatsteconcertin de serieBijzondere Muziekprodukties ls een schotvoorde boeg. Het kondigtalvasthet hoofdthemavan de serie Dat Le 1989/90aan.nl. de FranseRevolutie. Gossec chantdu 14 Juilletvan Franqois-Joseph daar allesmee heeftte maken,verteltons al de van geboorte,speelde tltel.Gossec,Walloniër tijdenszijn leven( 1734-1829)een prominente rol in het Fransemuziekleven.Zo leverdehil een van de belangrijke bijdrageaan de ontwikkeling Fransesymfonischemuziek;hij vormtmet Berliozen de hiernate eerdergenoemde is noemenMéhulhet trio dat verantwoordelijk voor de statuurvan de Fransesymfonische muziekuit de 19deeeuw. Gossecwas een actiefsympathlsantvan de 1789verliethij Revolutie.In het Revolutie-1aar zijnvoornamepost bij de Operaom de leiding van hetCorpsde Musiquede la Garde Nationale op zichte nemen.Hij leverdeeen 'republikeinse' bijdrageaan de creatievan een muziek,grootsvan opzet en bezettingen geschiktom in de open luchthetgeluidvan het nieuweregimete latenhoren.De eerste verjaardagvan de val van de Bastillewerd gevlerdmet GossecsTe Deum,uitgevoerd door duizendzangersen een immensorkest. Eveneensschreefhij de muziekvoor de van de ceremoniënrondde overbrenging stoÍfelijkerestenvan Voltaireen Rousseaunaar het Pantheonin 1791. Uit dat iaarstamtook het Liedvan de 14deJuli. Méhulbehoordeeveneenstot Etienne-Nicolas garde'.Hijmaaktedeeluitvan de'revolutionaire de betaaldestafvan het InstitutNationalde Musique(waarvanGossecdirecteurwas) dat op I november1793bij decreetwas opgericht Vergadering. Op 30 doorde Nationale Hymneà novemberklonkMehulsrepublikeinse la raison.Hij is ook de componistvan een aan QuatorzeJuilletgewijdwerk,Chant nationaldu 14 juillet1800,dat vanwegez'n ruimtelijke efÍectenwel een voorstudievoor Berlioz' Requiemlijkt.Mehulwas een bezetenmusicus die een grootaanziengenoot,nieïzozeer vanwegeoe nymnesen cantates,maar vanwegezi.jnmuzlekvooÍ het operatheaïer.Zijn beroemdstewerk is Joseph,geschrevenin 1807.De componistroeptmet zijnmuziekeen geïdealiseerdbeeld op van de oudheiden van voorde de edeleJosephdie de Egyptenaren hongersnoodbehoedt.De muziekis even lyrischen harmonieusals de afloopvan het verhaal:alleskwam goed en er heerstevrede. Dat was ook wat de muziekmaker-zonderMéhulvan de Revolutie dubbele-bodems verwachtte.
.6 conceÍten
in de grote zaal . mêt stoelrêseÍyêÍing
. aanvang 2O.í5 uuÍ
Tros lKlassiek
abonnemênt t 8Or. 65+ f 72,5O cJP t 62,50 lossekaartv.a./ 20,65+f 17,5OICJPf 15,-
zaterdas Radio Filharmonisch 5 novemberOfkeSt
Kent Nagano, dirigent en solisten
Mozart SinÍoniaconcertantevoor 4 blazersen orKest Mahler Svmfonienr.5
zaïerdas Radio Filharmonisch
David Zinman, dirigent Heinrich SchiÍÍ, cello
Sibelius Pelléaset Mélisande Sjostakovitsj Celloconcertnr. 2 Brahms Svmfonienr. 3
Ernest Bour, dirigent Ronald Brautigam, piano
Bach Sinfonia Mozart PianoconcertKV 414 SchubeÉ SymÍonlenr.9
Kenneth Montgomery, dirigent Yogng Hee Kim, sopraan Leo van Doeselaar,orgel
Poulenc StabatMater Saint.Saëns Symfonienr. 3'OrgelsymÍonie' Poulenc Gloria
Ernest Bour, dirigent Michael Gollins, klarinet
Mendelssohn SymÍonie voorstriikorkest nr.I Mozart Klarinetconcert Beethoven SymÍonie nr.B
Gaetano Delogu, dirigent Han de Vries, hobo
Beethoven OuvertureEgmont Kalliwoda Hoboconcert Schumann Svmfonienr. 3'Rheinische'
10december
zonoag B januari
OfkeSt
Radio Kamerorkest
'"r.,dfi-Radio SymÍonie Orkest 'lsrebruari Grootomroepkoor zaterdag 11 maart
Radio Kamerorkest
zonoag 1 6a p r i l
Radio SymÍonie Orkest
. .
Deze serie werd samengesteld dooÍ de TÍos/aÍd. Ernstige Muziek. De Tros stelt bij elk concert een gratis progÍammaboekie teÍ beschikking.
TROSS
KENNETHMONTGOMERY
FELIXMENDELSSOHN-BABTHOLDY
36
.6 concerten in de grote zaal . met stoeheservering
. aanyang 2O.í5 uur
I
TroslWenen, Wenen zarerdas Radio Kamerorkest 12 november
Radio Kamerorkest vrijdas 25november Klein omroepkoor
I
abonnementtSO,. 65+ t 72,5O cJP t 62,50 lossekaartv.a.f 20,65+f17,50ICJPf15,'
Peter Hirsch, dirigent Ronald Brautigam, piano Marja Bon, piano
Webern SymÍonieop. 21 Mozart Concertvoor twee piano's Beethoven SymÍonienr. 2
Gaetano Delogu, dirigent Annegeer Stumphius, sopraan EIlen van Lier, sopraan Lena Lootêns, sopraan Nico van deÍ Meel, tenor Neil Mackie, tenor Ruud van der Meer, bariton
Schónberg VerklárteNacht SchubeÉ/Webern Liederen SchubeÊ Lazarusoder Die Feierder Auferstehung, religieusdrama
zaterdag 28 januari
Radio Kamerorkest
Bernhard Klee, dirigent Ab Koster, hoorn Bob Stoel, hoorn
Ariaga SymÍoniein D Haydn Concertvoor twee hoorns Webern 5 Sàtze Beethoven Symfonienr. 1
zaterdag 1 5a p r i l
Radio Kamerorkest
Antoni Ros.Marbà, dirigent Theo Bruins, piano Vera Beths. viool
Mozart Symfonienr. 27 Berg Kammerkonzert, voorpiano,vioolen 13 blaaslnstrumenten Haydn Symfonienr, 85'La Reine'
zaterdag 6 mei
Radio Kamerorkest Klein Omroepkoor Omroep Kamerkoor
Kenneth Montgomery, dirigenï Young Hee Kim, sopraan Nellie van der Sijde, sopraan Nico van der Meel, tenor Jaco lluypen, bas
GraÍ Symfonienr. 14 Schónberg Friedeauf Erden,voor koor Schónberg Drei Volksliedsátze, voor koor llozaÍt Mis KV427'GrosseMesse'
zondag 28 mei
Radio Kamerorkest
Bernhard Klee, dirigent Vladimir Mendelssohn, altviool Leo van Doeselaar, orgel
Mozart OuvertureLucioSilla M. Haydn Concertvoor altvioolen orgel Berg Driedelenuitde LyrischeSuite Mozart SymÍonieKV 444
. o
Deze seÍie wêÍd samengesteld dooÍ de Tros/aÍd. Ernstige Muziek. De Tros stelt bii elk conceÍt een gÍatis pÍogÍammaboekje ter beschikking.
'U
mistwaarschijnlijk in onzemuziekde groeperingin tweeen viermaten,die we veel aantreÍfenin de muziekvan de Weense klassieken en van alle romantici,inclusieÍ Wagner,(,..)Maarook in de periodevan de Weenseklassiekenen vooralin de werkenvan Mozarten Schubertvindenwe steedsweer,en vooralin hun grootstemeesterwerken,het strevenzlchvan deze gebondenheidaan een periodenbouw symmetrische loste maken.(...) Er looptwat dit betreÍteen directelijnvan Mozartvia Schuberten BrahmsnaarReoeren Schónberg.' Alban Berg (uit een díaloog, 23 april 1930 voor de WienerRundfunk)
JOSEPHHAYDN
AFNoLD ScHÓNBERG
37
.5 conceÉen
in de grote zaal . met stoelreservering
. aanvang 20.í5 uur
I
abonnemenl r TS,. 65+ f67,5O cJP t 60,.
A v r o l F a mi Ii e c o n c e r t e n I
zaterdag 11 februari
Radio Filharmonisch Orkest SymÍonie Orkest
Filharmonisch Orkest
lossekaartv.a.f 2o,6 5 +f 1 7 , s 0I C J Pf 1 5 ,
Kent Nagano, dirigent Ruud van der Meer, bariton
De muziek van Oostenrijk Beethoven Balletmuziekuit Prometheus Schubert Liederen Liszt HongaarseRapsodie
Richard Duíallo, dirigent Ronald Brautigam, piano
De muziek van Amerika Barber Adagio voor strijkers Gershwin Pianoconcert Bernstein SymÍonischedansenuit West Side Storv
Roland Kieft, dirigent Jaap van Zweden, vioo Thea van der Putten, sopraan
De muziek van ltalié en Spanje Rossini OuvertureDe Barbiervan Sevilla Mascagni Intermezzouii CavalleriaRusticana Paganini Vioolconcert Falla Sietecanclonespopularesespafrolas Albéniz SpaanseSuite
vrijdag 5 mei
Radio Filharmonisch Orkest
Jean FouÍnet, dirigent Solist: winnaar InteÍnationaal Fluitconcours Scheveningen'88
De muziek van Frankrijk Berlioz OuvertureRob Roy Bizet L'Arlésienne-suite Ghaminade Concertinovoor fluit en orkest Ghabrier Bourréefantasque Satie/Debussy Gymnopedles Ravel Boléro
zaterdag 20 mei
Radio Symfonie Orkest Groot Omroepkoor
Kenneth Montgomery, dirigent Rachel Ann Morgan, mezzosooraan
De muziek van Engeland Purcell TrumpetVoluntary Handel SuiteuitWaterMusic Handel Delenuit Messiah Arne RuleBritannia Elgar Pomp and CircumstanceMarch
+ilII?Q) Deze serie weÍd samengesteld door de Avro/aÍd. Klassieke Muziek. De Avro stelt bii elk concert een gratas pÍogrammaboekie ter beschikking.
In de tweede helÍtvan het concertseizoen presenteertde Avro vijf concertendie beslist óók geschiktzijnvooral uw familieleden, ook als zichonderheneen enkelingbevindtdie altljd beweertniet van klassiekemuziekte houden. Bijde samenstelling van de programma'sis namelijkbewustgekozenvoor'licht verteerbare kost'.
ERIKSATIE
38
Voorde samenhangin de programma's is een beroepgedaanop een benaderingdie al vaker succesvolis gebleken.Per concertwordt uitgegaanvan de muziekdie componisten uit een bepaaldland hebbengeschreven. AIleen in het derde concertzijn twee landenaan de orde, maarwat dle landen- ltaliëen Spanjemet elkaarhebbente maken,hoevenwe de bewonersvan een land dat bekend is om veel regenen weínigzon nietuitte leggen. De programma's zoalsop deze pagina genoemd,kunnennog wel enigewijziging ondergaan;blj het publicerenvan deze (beginapril'BB)hebbenwe Seizoenkrant tenslottenog bijnaeen heeljaar te gaan voordat de eerstematenvan het eersteAvroFamilieconcert klinken.Maardie wijzigingen zullende grote lijn niet aantasten.U kunt bijvoorbeeldvast rekenenop een Íeestelijke finale.HetthemaEngelandheeÍtde programmasamenstellers namelijk geïnspireerdtot het aanrichtenvan een soort Last Nightof The Proms,u wel bekendvan de televisie.De muzlekdie in Londenjaarlijksgoed is voor veel opwinding,staatook voor 20 mei '89 in Utrechtop de lijst:ElgarsMarsPompand Circumstance en RuleBritanniavan Thomas Arne.
' 4 concêrten
in de gÍote zaal . vriie plaatskeuze
. aanvang: woÍdt bii de data veÍmêld
abonnement t 4O,. 65+ / 32,5O CJP oÍ studentenkaan t 25,lossekaart/ 12,50 6 5 +/ 1 0 , CJPof studentenkaaft f 7,50
Gonservatorium concerten maandas SymÍonieorkest 14 november 2 0 . . 1 u5 u r
i.s.mU . Í e c h t sM u z r e k P o d i u m / UÍechts Conservatorium
Kenneth Montgomery, dirigent
Tsjaikovsky Symfonienr. 5 en naderaan te kondigenwerken
dinsdas '13
Strijkorkest
Viktor Liberman, dirigent
Mozart DivertimentoKV 334 Bach Concertvoor 2 violen Bartók Dlvertimento
zonoag 26februari 15.00 uur
SymÍonieorkest
David Porcelijn, dirigent
Straesser TableauxVivants Skrjabin SymÍonienr.3'Le divinpoème' en naderaan te kondigenwerken
zondag 23 april 1 5 . 0 0u u r
SymÍonieoÍkest
december 2 0 . 1 5u u r
Phoenix Toende belangrijkste beslisslngen moesten wordengenomenoverde samenstelling van de serieConservatoriumconcerten, had ïon Hartsuiker,directeurvan het Utrechts Conservatorium, wel iets andersaan zijn hoofd. ln de nachtvan 11 op 12 maart'BBwerd HartsuikerimmersgeconÍronteerdmet het dramavan de verwoestendebrand in het Gebouwvoor Kunsten& Wetenschaopen.Dat gebouwmaaktdeel uitvan het conservatoriumcomplex aan de Mariaplaats. Behalvede viermurenbleeÍweinigoÍ niets overeind.Werkelijkeen dramavoordirectie, docentenen studenten. Het spreektvoor zlch dat de redactievan deze Seizoenkrantde leidingvan het conservatorium nietheeftlastiggevallenmet vragen naar alle detailsvan de programma'svan het seizoen 19BB/89. Wat u op deze pagina leest,zijn alle gegevensdle eind maart'88bekendwaren.Die geveneen meerdan voldoendeindicatievan wat er op stapelstaat:te mooiom publicatievan de serieConservatoriumconcerten uit te stellen. En er is evenminreden om de kooo van een abonnementuit te stellen!
Naderebijzonderheden wordennog bekendgemaakt.
ondergebrekaan inspiratie of een teveelaan routine.En een sterkpuntvan conservatoriumorkestenls bovendiendat ze nooiteen slechte dag hebben! Neem een abonnement Alleenal vanwegede prijsis het een goed idee om een abonnement op de serie Conservaïoriumconcerten te nemen.OÍ neem het bij uw abonnementop eenvan de andere seriesuit deze brochure. En zodra het programmavan oe vler concerten compleetis,kuntu hetzwartop wit meenemen uit de Informatiebalie.
GEBOUWVOORKUNSTEN&WEIENSCHAPPEN IN 1878
Het Iijdtgeen twijÍeldat het Utrechts Conservatorium als een Phoenixuit de as zal herrijzen. Ondanksde brand(enondanksde zeeënvan tijd die de herinrichting van het hoger beroepsonderwijsin de kunstenvergt van Hartsuiker en de zijnen!)is het podiumvan de grotezaal van Vredenburgin het seizoen.1988/ 89 weer vier maalvoor de groterestudentenensemDtes. Groeiende belangstelling Vooralin het seizoen 1987/88is de belangstelling voorde concertendoor de orkestenvan het UtrechtsConservatorium aanzienlijktoegenomen.De mare van het muzikaleÍeest dat zo'n conservatoriumconcert altijdis,heeftzich blijkbaarverbreid.Geleid door voortreÍfelijke orkestpedagogen,leveren de studentendan ook indrukwekkende prestaties,waarbijje als toehoorderals vanzelÍ op het puntjevan je stoel belandt.De uitvoeringen hebbenin elk gevalniette lijden
39
. 5 conceÍten
in de grote zaal . met stoelreservering
. aanvang 2O.í5 uur
I t
Swing dinsdag 25 oktober
Papa Bue's Viking Jazz Band & Arnett
Gobb, tenorsaxofoon
dinsdas Pasadena RooÍ Orchestra 29 november
woensdag 1B januari
Ghris Barber Jazz & Blues Band
dinsdag 7 maart
Glenn Miller Revival Orchestra
dinsdag 25 april
Mr. Acker Bilk & His Paramounl Jazz Band
Als de geleerdenhet bij het rechteeind hebben (we latenons voorlichtendoor Tony Palmerin zijnboek'Allyouneed...'),dan werd de term 'swing'geboren in hetjaar 1935,maarwarende omstandigheden waaronderde geboorte plaatsvondallesbehalve swingend.De blanke klarinettist BennyGoodmanen zijnband kregeneen engagementin het RooseveltHotel ln New York.Daar namenze de plaatsln van de RoyalCanadiansvan Guy Lombardo,bekend 'vriendelijkste om hun muzlekter wereld'.Na van afloop het eersteoptredenliet de hoteldirecteurweten dat ze na twee wekenweer kondenvertrekken. BennyGoodmanen zijn gingenop tournee,richtingwesten muzikanten en dat werd een ramp van de eerstecategorie. In Denverbijvoorbeeldkwam maar een handjevolmensenopdagen, en die vroegen ook nog eens om walsen!Daar in Denverwerd Goodmanaangesproken door een journalist die wilde weten hoe de naamvan de band preciesluidde.'BennyGoodmanand his Orchestra',was het antwoord.Dat was naar het oordeelvan de verslaggevereen naam van niks.DrummerGene Krupaschootzijnbaaste hulpen zei:'Waaromnoemje het nietde Swing 'Prima. Band?'Goodman: SwingBand.Wat 't doet ertoe?'Het bleek er veeltoe te doen, want'swing'werd een gevleugeldeuitdrukking. En overigensging het vrij snel daarnagoed met Goodman.Opeenssloegde vlam in de pan,en werdende omstandigheden sommige zaalhouders té swingend.Terugin New York werd Goodman'opgewacht'door een jong publiekdat de zalenop steltenzetteen daarbij nietzachtzlnnig omsprongmet het meubilair.
19BB/89 horen,behoeventoelichtingnoch aanbeveling. In de aÍgelopenseizoenen hebbende bezoekcijÍers duidelijkgemaakt dat het geachteswing-publiek is gesteldop bewezenkwaliteit.En dat is in deze serie aan de orde: swing én bewezenkwaliteit, Kuntu nog swingen,swingdan mee.
Verwoestendetaferelendoen zlch bij de serie Swingin Vredenburgniet voor, maar het swingt er wel tijdensde reeksconcertenvan de bands die de traditiesvan Goodmanen tijdgenoten voortzetten.De namendie bii de serieSwino
PAPABUE
40
abonnement t 7Or. lossekaartv.a./ 20,-
. 4 concerten
in de kleine zaal . vÍijê plaatskeuzê
o aanvang 20.í 5 uuÍ
Vervolgcursus Bebop De vier data: . z a t e r d a gl 2 n o v e m b e r o zaterdag21 januari . zaterdag 4 maart . zaterdag20 mei De vier items:
.Gool Jazz . West Goast Jazz . Hard Bop . Royal Roost Revisited Rein de GraaÍÍ Trio Rein de GraaÍÍ, piano Koos Serierse, bas Eric Ineke, drums & Solisten
Wie anders dan Rein de GraafÍ? Dat de uiterstsuccesvolle Stoomcursus Bebop een vervolgzou krijgen,kon iedereen voorspellen. Tochkomtdie voorspelling alleen maaruitomdatReinde GraafÍweerziln medewerkingheeÍttoegezegd.Zonder specialistDe GraaÍfgaat het niet.Jeroende ValkschreeÍhet in het Parool:'De GraaÍf(45)is al twintigjaar het levendebewijsdat je nietin New Yorkof New Orleansgeborenhoeftte zijn om eenjazzmusicus van hoog niveaute woroen. Te laat en toch op tiid Welkvan de vier itemsuit dezeVervolgcursus Bebopop welkevan de vierdata aan de orde komt,en welkegastsolisten dan bij het Reinde GraafÍTrioverschijnen, dát was bij hetter perse gaanvan deze brochure(eindmaart'BB)nog netnietbekend.Dat is evenwelgeen redenom het goede nieuwsvan de Vervolgcursus Bebop achtertehouden.En ook geen redenom te ' wachtenmet het kopenvan een abonnement, tenziju straksachterhet net wilt vlssen. .1 'BB Omstreeks mei kunt u in de Informatiebalie van Vredenburgterechtom de /aatstedetailste vernemen(bel030 -31 31 44, en u ontvangtde detailszwartop wit in de brievenbus). Terzake Eenvan de meestopvallendeaspectenvan de '30 bebop-beweging, die in de jaren in New Yorkontstond,maarpas omstreeksI944 'bovengronds' kwam,was de krachtwaaÍmee vrijwelalleanderestljlenvoorlopigwerden weggevaagd.Vooraljonge muzikanten konden niet andersdan zich vol overgavestortenin de opwindenderevolutiedie de bebop teweegbracht. De band van EarlHinesen de daaruitvoortkomende band van BillyEckstine fungeerdenals een ware bop-opleiding met DizzyGillespieen CharlieParkerals hoofddocenten. Totde alumnivan dezeschool behorengroothedenals SonnyStitt,Dexter Gordon,MilesDavisen ook FatsNavarroen
Tadd Dameron.PianistTadd Dameronwas vóór alleseen voortrefÍelijk componisten arrangeur, voor combo maarook voor grote bezettingen met veelblazers.Tadd DameronbeleeÍde goudenmuzikaletijdenin de RoyalRoost,een fameuzeNewyorkseclub,waarhij met trompettistFatsNavarrojazzgeschiedenis schreef. Een revolutie-in-de-revolutie werd teweeggebracht dooreen blankepianistdie in 1928vrijwelgeheelblindwas geworden tengevolgevan een griep-epidemie die in Chicagoheerstein zijngeboortejaar 1919.We hebbenhetoverLennieTristano. Toenhij in 1946naarNewYorkverhuisde,was hijeen van de meestgeschooldejazzmusicivan die tijd.Hij verdiendeeen goed belegdeboterhamals leÍaaren trokveeljongemusiciaan doorzijn 'geleerdheid' en zijn uitgesproken opvattingen, die overigensbepaaldnietiedereen aanstonden. EvenalsKentonen Gershwinwilde Tristanode zwarteAmerikaansejazz en klassiekemuziekvan de OudeWereldmet elkaarversmelten. Hilwas daarbijniet geinteresseerd in gecompliceerde akkoordenwisselingen, maarin zuivere melodischelijnendie zichontwikkelden via een voorïdurend verschuivend metrumen elkaarin hoogtempoopvolgendetoonsoortwisselingen. lmproviseren onderdit regimewas niet iedereengegeven- daarvoorwaren virtuozen als Lee Konitzen WarneMaÍshgewenst. Vanhulsuit is de bebop de muziekvan de East Coast,maarde bewegingverplaatste zich eveneensnaarde anderekustvan de Íederatie. Onderde palmenvan Hollywooden omgeving werd in de jaren'50 muziekgemaaktdle minder frenetiek, minderfel en doorgaansmeer ultgeschrevenwas dan het werk van de grondleggers van de bebop.Dat kon leidentot de naarformalisme neigendemuziekvan muzikanten als DaveBrubeck,maarook tot de schitteÍende, bevlogenmuziekvan grootheden als GerryMulliganen ChetBaker.Andere namendie bij dezestrominghoren:Bud Shank, Bob Cooper,ShortyRogers,FrankRosolinoen HamptonHawes. Tot de meestom zlch heengrijpende genereerde, stromingendie de bop-revolutie behoortzondertwijÍelde luid-en-duidelijke hard bop, ZwarteAmerikanen namenin de loopvan '50 de jaÍen de leidingovervan de beweging voorde burgerrechten, tot dan toe aangevoerd doorverlichteblankeintellectuelen. In de jazz leiddedezeontvoogdingen emancipatie tot het afzwerenvan de cool jazzenheïzoeken naar 'roots' de zwarte in de muziekvan AÍrikaen in de bluesen de gospel.De leerwerdverbreid doorde Jazz Messengers van Art Blakey.In 1955verzameldehijzijneersteJazz Messengers om zich heen.Het patentop die naamberustoverigensbij pianistHoraceSilver, die in 1954een band had samengesteld om er platenmee te maken.In die eerstelichtingJazz Boodschappers zateno.a.trompettistKenny Dorham,saxoÍonist HankMobley,bassistDoug Watkinsen HoraceSilverhimself.
41
I I
abonnement í 47,50 lossekaart/ 15,-
I
i . s . mS . tichting O p e n b a a rK u n s t b e z i t
*ffi**il r*#*in:t*il**r##"
ffiffi
ffiffi
ffiffij: ###
o:nerriden::W,t,Wame;,MàrÉ-h,qgdprle:
?*W*'{&;,,,?.i'i.ïi!#tr,it
. 5 concêÉen:
4 in de kleine, í in de gÍote zaal . vriie plaatskeuze
. aanvang 20, | 5 uur
T I
abonnemênt t 75r. l o s s ek a a r t/ 1 7 , 5 0( 2 1. a . 8 9 /: 3 5 , - )
Blues C h i c a g oB l u e sF e sti va l Jimmy Dawkins Band l{ubert Sumlitr,surtar Nora Jean Wallace, vocars
De rookvan de 9de BluesEstafette(zieelders op deze pagina)zal nog nauwelijks zijn opgetrokken, wanneerde blueslieÍhebber weer wordt opgeroepenzich te meldenvoor het volgendeevenementin haarlzijn Íavoriete genre,Dat is dan hetoptredenvan de Jimmy DawkinsBandmet een paar gastendie zaterdas The Harry Muskee Gang evenveelintroductiebehoevenals Dawkins 4 februari himselÍ,nl.geen.Dawkinsc.s.tourtin novemberen decemberdoor Europaonderde vlag 'ChlcagoBluesFestival', eenjaarlijksin die zarcraag peÍiodewapperendevlag.En zo gaat de 1 1m a a r t zoveelsteserieBluesvan start,een ondernemingdie in Bluescentrum Vredenburg evenvanzelfsprekend als hachelijkis. vrijdag HoezovanzelÍsprekend? Omdatde blueseen 21april authentiek en uiterstvitaalmuzikaalgenreis en Een lange avond met topbands uit de States grote zaal Vredenburghet tot zijn voornaamstetaak rekent een podiumte biedenvoorelk genrelevende muziekdat nietbeterergensanderskan zaterdag wordenondergebracht. Dle mooiewoorden .10 1 3m e i wordenal seizoenenlangin mooiedaden omgezet,zoweldoor het aanrichtenvan de jaarlijkseEstafette,ais door het organiserenvan een reeksbluesconcertendoor het jaar heen, We zijn wel zo nuchterom vastte stellendat Vredenburgop die maniereen aanzlenlijke bijdragèheeftgeleverdaan de nationale wederopstandingvan het genre.Maar we hebbeneigenlijklieverdat lezerdezesdat zegt. Hoezohachelijk? Nouja, hachelijk... Het aanbiedenvan een a-b-o-n-n-e-m-e-n{-s-serie blues is net zoietsals het voorspellenvan het weermet behulpvan de modernstetechnieken: bijnaaltijdkomtde voorspelling uit,maarsoms begintde wind opeensuit een onverwachte hoekte waaienen schuivener wolkenvoorde zon.De bluesheeftnetals hetweerzo z'n eigen regimeen dat komtnog wel eensin conÍlictmet het organisatieprincipe van een abonnementsserie. Dat zijn de momenten waaropje, na het per telexvernemenvan een 'The annulering, denkt: bluesain'tnothin'but a good manfeelin'bad'.Daaromis de clausule 'wijzigingen voorbehouden'geen kwestievan 'indekken', maarmeereen voorspelling, Een beetjebluesliefhebber begrijptdat; die zou zelfsgaan twijÍelenaan de authenticiteit van de serieals die jaar in jaaruitongewijzigdzou wordenaÍgewikkeld.Stelje voor:de blues voorspelbaar.. DAWKINS JII\,4I\,1Y En het vaste bluespubliekvan Vredenburgweet dat Vredenburgvoorspelbarenormenhanteert wanneereen band het laatafweten:dan wordt een band geëngageerddie zo mogelijknog spannenderis dan de afzegger.Daarom: beschouwhet kopenvan een abonnement op de serieBluesals het boekenvan een vakantie bi.jeen reisbureaudat in aanmerkingkomtvoor gU4el;;Íoo{l.{.iGiàfy:iêalfee.n*U1lti,C.,eÍues.Fainhlorr',]'Jimmy.:ilelBBrr'.,s$Gsti.i. de FritsBom Trofee.Ook bij dat reisbureauzit het weer wel eenstegen, maar heeÍtmen toch een toÍÍevakantie. 1 0d e c e m b e r
Melvin Taylor Band
Spring Blues 89
Gatemouth Brown Band
I*;i.'ll*.n#Jc#i.:#n..i.+,n#*'êri.#*.:.ii.il.......:: :.:.:i: :1,i,, i,ii TilË.Ë$.fË$ïfiËffilsslil.:.i:l.l.lii; l.:iiilllllill.l1.llllrlllllrrlllililll:ll
tiii,##r**#u*;i,. ##i;!Ë;lii;.i,**:u**,l'ili;#li*i*irïrl -*" *'*i*"u,"á'-di &t$l:"de myll-Íl anlÊri :l. I i:iir :: *ï#Íffi iÏ::Ht
#m*###** siffi #H 1,' ' tr*x,*Ë r*rr;",ï**,mri*# vêr$ë ó msÍirlet<$,, Í,,ótctobei,
42
Tot slot het woord aan zangerJimmy Rogers: 'Just a Íew more questionsI wantto ask you beÍoreyou go./Nameof your streetand phone number,youraddress,whatfloor?'De antwoorden op dezevragengelieveu in te pagina49. vullenop het BestelÍormulier,
. 4 concerten
in de klêine zaal . yriiê plaatskeuze
. aanuang 20.í 5 uuÍ
I T
IndialKlassiek vrijdag 14 oktober
Shivkumar Sharmá, santoor Zakfu Hussain, taora
vrijdag G.S. SaChdev, bamboeftuil 2 december metbegeleiding op tablaentanpura
vrijdas r u r rr d d rt
vrijdag 21 april
Budhaditiya
Mukherjee,sita'
met begeleiding op tabla
Parveen Sultana,r"ns Dilshad Khan,rang met begeleidingop tablaen tanpura
G.S.SACHDEV
SHIVKUMAR SHARMA
'Wanneer ik speel,verliesik het contactmet de (...)Het is moeilijkuitte leggen, buitenwereld. maar het eerstewat over mij heen komt,is een triestgevoel.En dat heeftnietste makenmet materièlezakenof dat ik ergensspijt van heb. Het is het verlangenietste zijn wat ik nog niet ben. En dat probeerik ln mijnspel: iets dichterbijte komen.Als ik daarinslaag,voelik somseen beetjevrede.(...)NaarIndiase muziekmoetje luisterenmet een soortverstilde nederigheiden concentratie.Wanneerje dat doet, kan onze muziekje werkelijkveel geven.' Met deze woordenintroduceertPanditRavi Shankarde opnamendie weiden gemaaktvan zijn optredenop het MontereyPop Festivalin 1967.Dat was een jaar nadat BeatleGeorge HarrisonnaarIndiawas getogenom daar bij de meestersitarleste nemen.We zijn nu ruim twintigjaarverder.Popmuzieken Indiase muziekzijnelk huneigenweg gegaan,maarde klassiekeIndiasemuziekheeftde westerse muziekpodia nietmeerverlaten.Wat Nederland betreft,is dat in belangrijkemate de verdienste van de StichtingTritantriVidyapeeth,waarvan RaviShankaroverigenserevoorzitteris. Vredenburgis een van de'westerse'podia waar de Indiasemuziekevenvanzelfsprekend is gewordenals een popconcert(of een symfonie van MahleroÍ een flamencoconcert).De serie India/Klassiek1988/89is de Sde in successie en met genoegenkan wordenvastgestelddat geenszinsafneemt. de belangstelling Deze lustrumserieis weer een combinatievan bekendeen nieuwenamen.Om met de nieuwe namente beginnen:ParveenSultanawordt niet voor het eerstaangekondigd,maar haar optredenwordt niettemineen debuut. In oktober 1986moesthaar reis naar Nederland wordengeannuleerd omdatzij in allerustde komstvan haar eerstekind wilde voorbereiden. ParveenSultanais een van de leldende vocalistenin de hindoestaansemuziekvan vandaag.Zij begonhaaropleidingbij haar vader en zettedie voort bij proÍessorChinmoy Lahiriin Calcutta.Zij beschiktover een unieke, helderestem met een bereikvan drieéneenhalf octaaf. Zanger DilshadKhan doet niet onder voor zijn vrouweli.jke collega,maar heeftweer een geheeleigenuitstraling. Zijnstembereikis
43
I
abonnêment t 4Or. .12,50 lossekaart/ i.s.m.StichtingTritantriVidyapeeth en NOS+adio
Íenomenaal:vierdrievierdeoctaaf! Als zanger en als componistvan talrijkeraga'sneemthij een vooraanstaandeplaatsin het Indiase muziekleven in. Ook sitarspeler Budhaditiya M ukherjee koml voor het eerstnaar Nederland.Met zijn 33 jaar behoorthij tot de sitarspelersdie het werk van de generatievan RaviShankarzullen voortzetten.Het talentdaartoeis bij Budhaditiya Mukherjeein ruimematevoorhanden,Vooreen groot publiekwerd dat duidelijktijdens Budhaditiya'sbelangrijkeeersteconcertin Calcuttain 1976.Het gehoorwas overrompeld door de bedwelmendeschoonheidvan zijn spel, door de grote emotionelegeladenheid waarvande ultwerkingnlet werd verstoorddoor enig technischprobleem.Want Budhaditiya 'weeft'zonder uiterlijkvertoonde meest complexestructurendie nochtansvoor zijn publiekvolkomennatuurlijkoverkomen.De jonge meesterkreegzijn eerstelessenop vijÍjarigeleeftijdvan zijn vader,die weer een leerlingwas van Ustad EnayatKhan. De seriewordt in oktobergeopend door ShivkumarSharma,virtuoos bespeler van de santoor.De oorspronkelilke naamvan dit instrument luidt'ShataTantriVenna', 'honderdsnarige luit'.In Perziëkreeghetde naam santoor(honderdsnaren).Ook in andere culturenvindenwe gelijksoortlgeinstrumenten: de cimbaalin de Balkanen de santoriin Griekenland.Aangenomenwordt dat rondtrekkendezigeunersverantwoordelijk zijn voor de verspreiding.De santoorwordt bespeeldmet een paar lichte,uit walnoothout gesnedenhamertjes.ShivkumarSharmakreeg van zijn vader zang- en tabla-onderricht.Later wijddehijzich helemaalaan de in zijn geboortestreekKashmirpopulairesantoor.Zijn kennlsvan vocalemuzieken ritmiekheefteen belangrijkerol gespeeld bij de vernieuwingen die ShivkumarSharmaaan zijn instrumentheeft aangebracht. Langetijd was de bamboeÍluit(bansuri),al bekend uit de oudste legendesrond de herdersgodKrishna,een instrumentvan de volksmuziek.Pas in de 20steeeuw ontdekte men dat het instrumentzich ook goed leentvoor de weergavevan de vredigeen meditatieve elementenin de klassiekemuziek. G.S.Sachdev,aÍkomstiguit Chandigarh,maar sinds 1970woonachtigin Californië, is een van de kunstenaars die de'nieuwestatus'vande bansuriop overtuigende wijzehebben geconsolideerd.Heln Calis(Volkskrant,maart .1 980) kenschetstede essentievan Sachdevs genletreffend:'... zijn toonvormingmaakthet luisterennaar één enkeletoon,door hem uit het nietsopgeroepenen weer in het niets verdwljnend, tot een muzikalebelevenis.'
. 5 concertên:4
in de kleine, í in de gÍote zaal . wiie plaatskeuze
. aanvang 2O.15 uur (22.4.89: í9.3O uuÍ)
I I T
Flamenco 21 oktober
Ghano Lobato,'ung Paco de AntiquêÍá, sitaar
vrijdag '16 december
Luis l{eredia ÍEl Polaco',zans Miguel Ochando, sita"'
rrriirlan
Enrique Otozco,r"ns Luis PastoÍ, gitaut
vrijdag 3l maarl
Paco Taranto,rung RaÍael
RiQUêhi,gitaar
& een dansermet ensemble
'"te|.0"s E!_a!!e499-,E9-stival89
22 april grote zaal '19.30 uur
i c m
í'aca
.la
tran^Àr
en NOS-radio
& een dansermet ensemble
vrijdag 20 januari
abonnement t 9Or. lossekaart/ 20,-(22.4.89:f 45,-)
( ïot diep in de nacht Spanjesprominentef lamencogroepenen -solistenop \ - het podiumvan de grote zaall ----.. -
Flamenco,in het De eersteabonnementsserie selzoen1987/88,was wat je noemteen schot in de roos.Zes maalzat de kleinezaal bomvolbii de optredensvan artiestendie met veel kennis van en liefdevoor het genre door Casa de Espafianaar Utrechtwaren gehaald.De reactiesvan het publieken de recensiesin de dagbladenvormdenmeerdan voldoende met aanleidingom het samenwerkingsverband het ofÍiclèleculturelecentrumvan de Spaanse regeringin Nederlandvoortte zetten.Casa de Espafra,gevestigdaan het Dompleinte Utrecht, heeftde opdrachtde Spaansecultuuroverde vollebreedtete presenteren.Die taak wordt doordirecteurMiguelAngelGonzalez met grote Rodriguezen zijnmedewerkers geestdriÍtop tal van plaatsenin Nederland aangepakt.VoorVredenburgbetekentdit een voortzettingvan de serleFlamencoen van de expositiesmet werk van Spaansebeeldende kunstenaars.Aan het eind van het seizoenis de grote zaal gereserveerdvoor een omvangrijke - hopelijkhet begin van flamenco-manifestatie een nieuwetraditie. OÍschoonhet Spaanseculturelelevenzeer veel meerte biedenheeftdan de Ílamenco,is deze dans-en muziekvormult Andalusiëwel een van de meestvitaletraditiesvan het lberische RomualdoMolina,regisseurvan schiereiland. La BuenaMÍsica de hettelevisieprogramma 'De hierover: rijkemuzikaleen losFlamencos, van de cante verscheidenheid literaire (flamencozang), van de muzikale de intensiteit en exoressieen de soiritualiteit krachtvan de (...)dansen,zijn choreografische van uit een lang rijpingsproces voortgekomen de complexeZuidspaansefolklore.Deze volkskunstis een cultureleschat die wordt gevormddoor de levendeoverblilÍselenvan de beschavingen die Andalusiëin hetverleden hebbenoverheersten waaraanallerlei invloedenzijn toegevoegd,aÍkomstiguit werkelijkde helewereld.ElkeÍlamencostijlis het resultaatvan een langzameevolutleen houdt directverbandmet de sfeerdie heerstein de plaatsof de omgevingwaar deze vorm ontstond.Elkenieuwestijlis beinvloeddoor de 'ziel'van de omgevingdie de bakermatwasvan dezenieuwestijl.' De serieFlamencois een aanwinstvoor het programmavan Vredenburgomdater sprakeis genremet van een springlevend, authentiek een rijkverledenen een rijkheden.Wantde veÍnieuwt nieuwegeneratieÍlamenco-artiesten het idioomzoalsde erÍlatersdat eveneens eeuwenna elkaarhebbenqedaan.
Deze serie kwam mêdê tot stand dank zii dê mêdewerking van de Dirección GenêÍal dêl l.E.E. del Ministerio de TÍabaio y SeguÍidad Social uan Spanie.
44
. 3 concertên
in de grote zaal . vriie plaatskeuzê
. aanvang 2O.í5 uuÍ
I I
abonnement t 60,lossekaartv.a./ 25,-
Latiins.Amerika maandag 3 oktober
Astor Piazzolla & Quinteto Tango Nuevo
donderdag 1 9j a n u a r i
John Williams, sitaa' Paco Pefia,siraat Inti lllimani
:*ffiffiïrii.i.ffinnn*. fátÍinsrnrneii*á
J#ilffi
d o n d e r d a sC h i l i C o n c e r t 6april Ortiga
Quilapayun
'Dit is nietzomaareen lied,dit is een overtuiging.' Dezekarakteristieke aankondiging werdopgetekenduit de mondvan de Nicaraguaanse zangeresNormaElenaGadea tijdenshetzo succesvolverlopenen doorenige duizendenbezochteBsteLatijns-Amerika Festival(Íebruari'BB).Zij gaÍ daarmeeaan dat de Latijnsamerikaanse muziekin belangrijke matedeel uitmaaktvan een strijdcultuur, een cultuurdie is getekenddoor een levenónder overheersing en een |eventégenoverheersing. Datwil nietzeggendat elk lied,elkemelodie een politiekpamfletis,dat er nietgezongen wordtvan de liefdezondermeer,of dat er geen feestengevierdkunnenworden.Niemandkan altijdverbetenmet de strijdbezigzijn,ook voor het levenin onvrijheidmoeteen modusworden gevonden.De MexicaansezangeresAmparo Ochoahierover:'Er is een glimlachnodigom de Latijnsamerikaanse cultuurte waarderen.' Niettemin, een continentdat sindsde 16de eeuwgebuktgaat onderalledenkbarevormen - van kolonialisme van onderdrukking tot een via gerafÍineerde economischeen f inanciële machinaties of bruutgeweldin standgehouden -, een continentdat we uit de afhankelílkheid mediavrijweluitsluitend kennenals rampgebiedof slagveld,zo'ncontinentkan in z'n artistieke uitingsvormen nietdoenalsofer nietsaan de handis. En dat doet hetdan ook niet,getuigede velezangersen musicidie,op de vluchtvoorhun eigenregeringoÍ thuis deelnemendaan de strildom het naakte bestaan,in hun muziekde vrijheldverdedigen te zingenzoalszegebektzijn. Dat velenzich verbondenvoelenmet de strijd van de Latijnsamerikaanse burgersen dat de harmonieën en rltmesuit die verrestrekeneen gretiggehoorvinden,wordtal veleseizoenen geillustreerd door de grotebelangstelling voor de concertendie Vredenburgin dit genre organiseert en doorde massaletoeloopdie het jaarlijkseLatijns-Amerika Festivalkent.
ASTORPIAZZOLLA
=nnàbon-ffiffi.'ïïffi#**sdn# 45
.5 conce;tên
in de kteine zaal . vriie plaatskeuze
' aanvang 20.í5 uur
I I
abonnemênt t 60,l o s s ek a a r tv . a ./ 1 5 , -
Folk Patrick Street lerland vrijdag 9 december
Espe Amol ist gewên a Jidele eine iiddische Revue mit Liedern und Texten
zalerdag 28 januari
Galgija
zarctoag 1Bfebruari
flOUSg Engelahd
zaterdag B april
Turkse traditionele muziek
l{ouse Band 't Kfiekskel2Ojaar Vlaanderen PATRICKSTREET
Het is in de wereldvan de Íolk een goede gewoonteom het na verloopvan tijd voor geziente houden,te zwerennooitmeer een instrumentte zullenaanrakenen dan opeens toch te wordenaangetroÍÍenin een band waarvande leden steevastworden 'ex-zo'.Een geidentiÍiceerdals'ex-zus'of geslaagd van zo'n voorbeeld buitengewoon historischoroces is de lerse band Patrick StreeÍ.Die bestaatnl. uit Andy lrvine(exPlanxty),KevinBurke(ex-BothyBand),Jackie Daly (ex-DeDannan)en Arty McGlynn(exPlanxty,ex-VanMorrison,ex-ClancyBrothers). Met anderewoorden:het puikjevan de lerse folksceneaan de startvan de serieFolk 19BB/89. De tweedeavond in de seriels van een geheel andereorde. De groep Espewas eerder in Utrecht,ook toen om ons te latenkennismaken met haar inhoudelijken muzikaalboeiende jlddischerepertoire. In december'88komt Espe met een uitgebreidebezettingen teksten ist gewena muziekvan het programma'Amol Jidele'in de kofÍers.In deze'revue'wordthet levengeschetstvan de voortdurend opgejaagde('A Jid bist du, gej wejter,gej') maar altijdweer een lichtpuntjeontwarende YankeleBlumenfeld.Het verhaalbegint in OostEuropaaan het begin van de vorige eeuw en eindigtmet de angstigevragenen beangstlgendesignalenin onze dagen, nog zo kort na de holocaust.YankeleBlumenfeldzoekt zijn toevluchtniet in de grote ideologieën,maar in de dromenover hetverhoopteJiddischland. een in de volksmuziek Wie de ontwikkelingen beetjevolgt, kentzeker het ensembleCalgiia. Onder leidingvan etnomusicoloogWouter Swetshoudt het zich al bijnatwintigjaar bezig met de muziekultTurkiieen de Balkan,De naamvan het ensembleis ontleendaan de die sinds de typischealla-turca-ensembles vorigeeeuw in het toen nog onderTurksgezag staandeMacedoniênaarTurksvoorbeeldin de Dezeensembles stedenzijngeformeerd.
allhebben eveneenseen niet-streekgebonden round Balkan-Turksreoertoire.In het met veel kennisvan zakenen grote geestdriÍt ingestudeerdenieuweprogrammastaatde centraal.De Turksekunstmuziek traditionele Calgija{answeten waaromze ervoorzorgen zich tijdig van een plaatste verzekerenbij dit concert,een gretigheiddie voor andereneen signaalmoetzijn. duidelijkverstaanbaar De HouseBand,twee jaar geledenvoor het eerst in Vredenburg,bestaatuit vier onderwie een paarex-Sheguimuzikanten, leden.De harde kernvan het repertoirebestaat uit Engelseen Schotsetraditionelemuziek, maarin de loopder jarenzijnonderandere Bretonseen Canadeseinvloedenhun muziek Daartegenkan niemand binnengeslopen. bezwaarhebben. De finalevan de seriekomtvoor rekeningvan 't de niette stuitenVlaamseÍormatie Kliekske. Die ereolaatsaan het slot van de seriekomt niet 't uitde luchtvallen,want Kliekskeviertz'n twintigjarigejubileumen behoortdaaÍmeetot de ware veteranenvan de Íolk.En over vijÍ jaar weer feest.Het staatalvastin de agenda.
ild;i+ll,lillt +#*r**'+a;+r#*ffiêÉ ái,#,**iiilrui;i*t+*uaÍÀi reniiêêpffi'gn.hèt,reQni'van,VóojbêsÊrè{en;1,.;,..tt.it...,.,,..,,.,.,.l,|..i.,i.
46
. 2 series van 5 pÍogramma's
in de kleine zaal . vriie plaatskeuze
Kindervrienden l&2 . aanvang serie Kindervrienden l: | í.OO uuÍ . aanvang serie Kindervrienden 2: í4.3O uur o voor kinderenvanaÍ6 jaar & hun ouders
zondag 2 oktober
zondag 30 oktober
Pianoduo Wyneke Jordans & Leo van Doeselaar Nieuwe Slagwerkgroep Amsterdam
Marius van Paassen, piano Jeroen Reuling, cello Olga de Roos, saxofoon Tamar Baruch, actrice
Tfompet
zondag 1 1 december Nieuwe Muziekgroep Gent Tekst:René Metzemaeckers Muziek:Louisde Meester Verteller:Bob de Moor Muzikaleleiding:Markde Smet zondag 22 januari
zondag 9 april
ayang Kancil Raras Budaya Wajangspelers o.l.v.RienBaartmans Gamelanorkest o,Lv.ElsjePlantema
I r I
abonnement t 3O,. lossekaart/ 7,50 glaasjeranja inclusief
Weetje waar je voor moet uitkijkenwanneerje veel succes hebt?Je mag gerusteen tikkeltje verwaandworden,dat is de gewoonte.Maarje moetwel succes h-o-u-d-e-n.Met die gedachte in voor- en achterhoofdgeprent,is de nieuwe serie Kindervriendenin elkaargezet.Want dat zaaltjemoet weer stampvolmuzieklieÍhebbers. En dat zal lukken,al was het alleenmaarom de Droommuziek.Denk maar aan een opera:daar wordt het verhaalook gebruiktom de mooiste muziekaan op te hangen.In het droomverhaal past o.a. de treintjesmuziek van componist Villa-Lobos,de ezeltjesmuziek van lbert en de jonge-olifanten-muziek van Stravinsky.De rest kunje dromen. De NieuweMuziekgroepuit Gent vertelthet verhaalvan BetjeTrompet.Betjeheeftzich aangemeldbij de dorpsÍanfareen stortzich daarmeein avonturendie te gek zijn om hieral te verklappen. Van de anderekantvan de aardbol,uit Indonesië,komt het wajangspel.Bij de muziek van het Javaansegamelanorkestwordt met de wajangpoppeneen fabel van het dwerghert Kancilverteld.Van de fabelswaarinKancilde hoofdrolspeelt,wordt al honderdenjaren gesmuldin Indonesië, Maleisièen op de Filippijnen.Maar Kancilis dan ook wel een buitengewoonslim beestje. Het verhaalvan de soldaat,door de beroemdstecomponistvan onze eeuw - lgor Stravinsky- op muziekgezet,is wel een beetje aan de triestekant.Maar een beetjetriestzijn is nooitweg, dan kun je juistextravan muziek genieten.En die muziekvan Stravinskyis wel zo verschrikkelijkmooi,dat ze ook achterstevoren gespeeldverschrikkelijkmooi is. Maar dat gebeurtniet,dat moetje maar op de muziekschoolproberen. Aan de startstreepvan de serieKindervrienden treÍje LucasVis aan. Lucasverdientz'n dagelijkseboterhammet het dirigerenvan grote orkesten.Dat is een spannendebezigheid, want zo'n orkestis af en toe net een schoolklas, en hoe spannenddie kan zijn,dat weet je zelf het beste.LucasVis neemtje mee op muzikaal avontuur.De pianistenWynekeJordansen Leo van Doeselaaren de ledenvan de Nieuwe SlagwerkgroepAmsterdam(die altijdraak slaan)gaan mee. De routevan de avontuurliike tocht is bekend.Die zoudenwe je zó kunnen vertellen,waaromook niet?Daaromniet,want grote mensendenkenvaak:die muziekken ik, daar ga ik naartoe. Maar kinderengaan liever naar muziekdie ze nog niet kennen.Het is een raadsel.
De geschiedenis van de soldaat Ensemble Gontraint m.m.v.Theateracademie Maastricht muziek:lgor Stravinsky
Let goed op bij het invullen van het Bestelformulier(p. 49): o Kindervrienden 1 begint om 11.00uur o Kindervrienden2 begint om 14.30uur
47
Zo koopt u een abonnement Eerste gelegenheid
Tweede gelegenheid (na de abonnementenmarkt)
Abonnementenmarkt 'op aÍspraak' e0 n1 1m e 'i 8 8 3,4,6,7,9,1
Aan de kassa
Reducties
VanaÍmaandagT6melkuntu abonnementenkopen aan de l(assa, dagelijks(beh.zondag)van 10.30tot 18.00 uur.De kassais i.v.m.de zomervakantie geslotenvan 30 junit/m 12 augustus19BB.
65+ Het 65+{arief geldt voor een iederdie 65 jaarof ouderis. Houdersvan een 65+abonnementdienenbij de ingangvan de te tonenwaaruit zaal een ldentiteitsbewils blijktdat zij tenminste65 jaarzijn.
Ook deze keerweer een abonnementenmarkt'opafspraak'.U komtnietop goed maaru geluknaarde abonnementenmarkt, U weetdan hoe laatu laatzich uitnodigen. aan de beurtbent (enVredenburgkan de zakenzorgvuldigvoorbereiden). U viitt voor de aÉonnementenmarkt worden uitgenodigd? o Vul het Bestelformulier dan volledigen d u i d e l i l ikn . . Zet een kruisjein het hokjevóór'lk wil op mijnabonnement de abonnementenmarkt kopen'. . Stuurhet BestelÍormulier in een gesloten enveloppezonder postzegelnaar'. Abon nementenservic e Vredenb urg Antwoordnummer 836 3500V8 Utrecht o U ontvangtdan per post een oproep & volgnummerom op een gegevendag en tijdstipuw plaatste komenuitzoeken(en als vraagtu iemand u dan bentverhinderd, andersom in uw plaatste gaan oÍ u komt diezelÍdedag tussen17.00en 18.00uur), o U betaaltpas op de markt,bij het in ontvangstnemenvan uw abonnement. Lees dit ook goed: o Uw Bestelformuliermoel uiterlijk donderdag28 aprllin ons bezlt zljn. wordenná Bestellingen die laterarriveren, behandeld. de abonnementenmarkt . Volgnummers wordentoegewezenin van de volgordevan binnenkomst bestellingen. . Met uw volgnummerkuntu op de markt tenzij alléénuw eigenbestellingaÍwikkelen, u abonnementenbesteltzoals aangegeven onder'Naastelkaarzitten'.Leeseldersop daza
naainal
INDELING V A K K E NG R O T EZ A A L
Per post in een gesloten Stuuruw BestelÍormulier enveloppezonderpostzegelnaar: Abon nementenservice Vred enb urg Antwoordnummer 836 3500 VB Utrecht Op dezewijzebesteldeabonnementen wordenu tijdigper posttoegestuurd. Atientie:uw bestellingwordt behandeld zodra uw betalingisontvangen.Voeg een daarombij uw Bestelformulier betaalkaartof betaalcheque(géen overschrijvingsbiljet! ) vooÍ het juiste bedrag.Vergeetniethet nummervan uw in te vullen. betaalpasje Ook mogelijk(maarwerktnietzo snel): bedragz.s.m.over maakhetverschuldigde 3994900t.n.v. op girorekening Vredenburg,Utrecht. Muziekcentrum naarde OverschrijvingsÍormulieren girodienstof uw banksturen,nietnaar Vredenburg!
Betalen in twee termijnen Wanneeruw aankoop/ 100,-of meer bedraagt,kunt u in twee gelijketermijnen betalen. Daartoedient u te betalenme| twee ingevuldeen ondertekendebetaalkaarten of betaalcheques,elk voor de helftvan het verschuldigdebedragen respectievelijk gedateerdop de dag van de aankoopén .l5 op december1988. Naast elkaar zitten? Samen bestellen! Wilt u straksin de zaal naastuw vrlendenof kennissenzitten?Dat kan als u gezamenlijk abonnementenkoopt.Verzamelde hecht ze met een nietje Bestelformulieren, aan elkaaren zorg.ervooroat ze ons samen met de betalingbereiken. De kleine lettertjes in Voorde goedeorde:wijzigingen programma's e.d, zijnnietuitgesloten.
48
CJP Het CJPtariefgeldt voor een iederdie op 1 oktober1988nietouder is dan 25 jaar en in het bezitvan een CultureelJongeren Paspoort1988/89.Het CJP moet steedsbij de ingangvan de zaalwordengetoond. Uitzondering:wanneerje nog geen 15 jaar bent, kun je in Vredenburgook zonderCJP gebruikmakenvan de reductieregeling, maar het is handigzo'n paspoortte hebben vanwegehetvoordeeldat je er elders(o.a. musea!)van hebt. Een CJP koop je in de Informatiebalie van Muziekcentrum Vredenburg. Kosten:/ 15,-.Bijaankoopeen identiteitsbewijsmeenemen. Groepsabonnementen kan in Op de normaleabonnementsprijs geval van collectleveaankoopvan een reductie tenminste15 abonnementen van 10%wordengegeven. Voor het bestellenvan groepsabonnementen én voor inÍormatieover allevormenvan groepsbezoekkuntu terechtbij onze medewerksterpubliekscontacten, AnnemiekeVesseur(030 - 33 43 44). Goupons Wle nietvoeltvoor een abonnement,maar wel geregeldconcertenwil bezoeken,ls voordeligeruit metcoupons.Eenset couponskost/ 90,-, maar heefteen waarde van / 100,-.Reductie:10%. voor De couponsgeldenals betaalmiddel concêrtendie door Vredenburgworden georganiseerd. zi.jndie In de Maandagenda concertenherkenbaaraan de vermelding 'couponsgeldig'bij de entreeprijs.
Abonnementenlijn 030- 332502 Uw vragen over de abonnementsseÍies en de wijze van verkoop kunt u tot en met í í mei stellen via een speciale teleÍoonlijn: ÍO3Ol332 5O2 (op werkdagen tussen IO'OOen l6.OO uurl,
Piano1
Ï I
x 100,x 85,x 50,-
Piano2
.Ê.Ê'
fl$ ExtraAbonnement
X
35,- (bijanderabonnement) 55,-
.'8:7:,
Kwartet3
r:llÊl
ReizendMuziekgezelschap
x
i táhl
:uV Vocaai
Componistenportretten
:Ííilr NederlandsBlazersEnsemble Sjostakovitsj'Kamermuziek
90,-
x
160,-
x
4O,-
x 80,x 80,x 140,x
x 60,-
x
85,-
x
75,-
x
7O,-
x
60,-
55,80,40,40,-
x
62,50
11 5 , -
x
90,-
SchónbergEnsemble
x
55,-
x
47.50
x 55,-
x
47.5O
x x x x
Middeleeuwen & Renaissance
x
35,-
x 70;
x
,rË;Cursus , Middeleeuwen & Renaissance
x
115,-
x 100,-
x
85,-
Barok
x
62,50
w t r Á
x
47,50
x
55,-
x
x 40,-
x
125,-
x 97,50
x
87,50
x
x
87,50
Orkestenserie 1 programmabonnen
riÊdi ::ldt:i
47,50
x
21,50
x
125.-
3 :*si;Orkestenserie
x 125.-
3 + busservice lË6riOrkestenserie
x
,;; i programmaUonnen 1,1':
x
12:
iliSE programma's per post
x
21.50
97,50
x 12,x
97,50
x
87,50
142.50 Woonplaats x
97,50
x
;; programmas per post
tá". KRO/BijzondereMuziekprodukties
x 85,-
x
75,-
x 65,-
Veronica'sMeesterwerken ,+.aTros/Klassiek
x 95,-
x 85,-
x
75,-
x 80,-
x
72,50
x
62,50
x 80,-
x
72,50
x 75,-
x
67,50
x 62,50 x 60,-
x x x x
x 32,50
programmabonnen i$ee !:t ii;i:i:i ilii:iii ni:: Vg l:::::ill
TrosMenen, Wenen ii#s :;; ,ob
Avro/FamiIieconcerten
lË.*Conservatoriumconcerten :l:ri:i:t
Swing
lË,.$i Vervolgcursus Bebop iês.'qi Blues t$'$i Á1. i;iilr:
x 4O,-
x x x x x x
90,60,60,30,30,12,50
X
10,- (bilabonnement)
:s,si
Folk
áà Kindervrienden 1
:;i:tiil
i3
Kindervrienden 2
4 r': Portrettengalerij
Portrettengalerij
#$ Maandagenda
iï
Coupons Vriendenvan Vredenburg
gÍ4ldèn$ Aftë,É,rÍizen,in,
87,50
Telefoon:
x 25.Giro/Bank:
India/Klassiek
Latijns-Amerika
*#
40,70,47,50 75,-
Flamenco
iida
Postcode:
x 21,50
x 125,x 12,x 21,50
ilt:ti:li
Straat& huisnummer:
x 12,-
programma s per post :.it' Orkestenserie2 programmabonnen Ë#Ëi ,ii programma s per post
Èlili:i i;iEg Zondagavond HalfAcht
Naam:
65,-
Barok& Klassiek
:..À: Klassiek/Authentiek 'i];.]
x 80,x 100,x 80,-
90,-
x
x 70;
liiriiiii:
1,:,,
45,-
x
De NieuweSerie
:i.;:
tiiiliiili
65,-
x
iiffi Kwartet2
::ai:t)::
75,-
x
75,-
Koffieconcerten
x 100,x 100,x 180,-
',.1i,
x
x
ExtraAbonnement
i,Ï* Kwartet1
,a:):^:
x 85,-
Dit nietinvullenl
Volgnummer: Betaald:
kas
giro
Relatiecode:
x 12,50 x 90,(tenminste / 35,-) ,,i,i:tir.,'','Totaal
cbilllilii
litir
i,.r'1,,r,,.'r
Nog meer muziek in het 1íde seizoen Veel, maaÍ niet alles
lilOs LenteÍestival
In de voor u liggende Seizoenkrant leest u alle informatie over de circa 2OO van het | íde seizoen. Dat is veel, maar toch niet abonnemêntsconcerten alles, want het totale pnogramma voor í988/89 omvat biina 4OO concerten en andere evenêmenten. Op deze pagina leest u ovêr de Íestivalst proiecten en oveÍ de conceÉen die niet in serieverband worden aangeboden. Al tezende zult u wellicht verzuchten: dat is niet bíi te houden. llaar het is wél bii te houden als u een abonnement neemt op de Maandagenda lwaarover mêeÍ op pagina 27f.
Muziekvan onze eeuw klinkttijdensde drie dagen - vrijdag28 t/m zondag 30 april 1989 - van het eersteNOS LenteÍestival. Op de podiaverschijnen o.a.hetAskoEnsemble (Xenakis-programma), het Badio Symfonie Orkesto.l.v.MuhaiTangen het Radio FilharmonischOrkest& GrootOmroepkoor van o.l.v.HansVonk(DieJakobsleiter, Schónberg).
lnternationaal Franz Liszt Pianoconcours Yan 12Ilm 28 mei 1989vindtin Vredenburg het tweede FranzLisztPianoconcours plaats.Veletientallenkandidatenuit alle delenvan de wereldhebbenzich inmiddels aangemeld.Meerdetailsleestu op pagina B van deze Seizoenkrant.
Pop Specials van Op vierdinsdagenis de Radio-3-ploeg de Varain huisom Vara'sPopdinsdag vanuitVredenburgrechtstreeksde lucht in te sturen.Live-concertenvoor live-publiek.
Holland Festival Oude
Blues EstaÍette 88
Beethoven, I suppose?
Muziek Utrecht
Op zaterdag19 novemberbevindtzich in Utrechthet puikjevan de zwarte Amerikaanseblues-scene.Vredenburgis dan andermaalhet podiumvoor Europa's grootsteen interessantstebluesfestival, Eentipje van de sluierwordt al opgelichtop pagina42 van deze Seizoenkrant.
Steedsweer Beethoven!Het'symfonische' seizoenwordt in mei en juni even tradltioneelals meeslependafgeslotenmet een reeksconcerten,gewijd aan de symfonieënen de soloconcertenvan Ludwigvan Beethoven.De serieis dit met seizoeneen samenwerkingsproject Veronica/Radio4.
Tien dagen lang - vrijdag 26 augustust/m '1988- van 's morgens zondag 4 september vroeg tot's avonds laat muziekuit de Middeleeuwen,Renaissance,Baroken Vroeg-Klassiekeperiode.Voor de zevende maaleen hoorndes overvloedsvoor de liefhebbersvan oude muziekin authentieke uitvoeringen.In de InÍormatiebaliekunt u steedsterechtvoor de jongste programmabrochurevan het Festival,op pagina 25 van deze Seizoenkrantkunt u al terechtvoor een smaakmaker.
Schot voor de Boeg Schotvoor de Boeg:zo heet een reeks concertenwaarmeetijdenseen lang weekendin septemberde startvan het nieuweconcertseizoenonder de aandacht wordt gebracht. Entree:gratisof een grijpstuiver. Alledetailsleestu in de Maandagenda die omstreeks1B augustus/september, augustusverschijnt,
John Gage Project
SJU JazzÍestival '89 is Vredenburgna (te) vele Eindfebruari jarenweer eens plaatsvan handelingvan een flink uit de kluitengewassen jazzfestival.De programmasamenstelling is in handenvan de StichtingJazz & GeïmprovlseerdeMuziekin Utrecht,zeg maar:SJU.
Nacht van de Poëzie 9 Als het een sleurwordt, houdenwe ermee oo. maarvoor de 9de editievan de Nacht zljn de eerstedichtersal gestrikt.Ergo:ook in 1989weer een estafettevan driestheidin Allesdraaitom de woorden handeling. Nederlandstaligepoëzie,voorgelezendoor circa 25 gearrlveerdeen aankomende dichtersuit Belgiëen Nederland. Datum:zaterdag 18 maart 1989.
In november'88doetJohnCage,éminence grisevan de na-oorlogseAmerikaanse avant-garde,Nederlandaan voor een omvangrijkprojectaan het Koninklijk te Den Haag. In Utrecht Conservatorium o.a, een concert door het symÍonieorkest van het KoninklijkConservatoriumo.l.v. Beinbertde Leeuw.
50
Gratis Goncerten Bijnaelke zondagavonden elke vrijdagmiddagvan het seizoenbent u van harteen zondereen stuiverentreete betalenwelkom in Muziekcentrum Vredenburg. . Op zondagavond(20.15uur)gaat de setie Witte Concerten:veel 20ste-eeuwse kamermuzlek. één keerper maand musici,en improviserende Nederlandse met ingangvan het seizoen 1988/89ook regelmatigoudemuziekdoorjong talent(in samenwerkingmet de StichtingOrganisatie Oude Muziek). . Op vrijdagmlddag (12.30uur)bieden NOS-radioen Vredenburgu een Lunchconcertaan,dat u dezelfdeavond tussenzes en zevenuur nog eenskunt via Radio4. beluisteren
De best bereikbare concertzaal van Nederland
6A = =
Voorzieningen voor gehandicapten
Ten behoevevan slechthorendenis ln beidezaleneen ríngleiding (inductielus) aangebracht. Rolstoelge bruikerskunnenzonder problemenconcertenbijwonen.In belde zalenvan Muziekcentrum Vredenburgis permanentruimtevrijvoordezegroep gehandicapten. Elkeingangvan Vredenburgis drempelloos en, waarnodig, via een hellingbaan bereikbaar. Deurenen liftenvoldoenaan de eisenvan de Nederlandse Verenigingvoor Revaiidatie. Bilde ingangvan de grotezaalstaan steedsmedewerkersparaatom rolstoelgebruikers oÍ andere gehandicapten naarhun plaatste begeleiden. In de foyervan de groteen van de kleine zaalbevindtzicheen aangepasttoilet.
Met de auto naar Vredenburg
Per bus, tram oÍ trein Per stadsbus De bussenop de lijnen1 t/m 9 van het GVU (Gemeentelijk Vervoerbedrijf Utrecht) stoooenvoor de deurvan Muziekcentrum Vredenburg.Eenaantal anderelijnenvan het GVUheefteen halte bij het CentraalStation,waarvandaan men binneneen paar minutennaarVredenburg loopt. Per trein, streekbus oÍ sneltram Het CentraalStationin Utrechtis een knooppuntvan openbaarvervoer.Treinen uitalledelenvan het landstoppener, en dat geldtook vooreen grootaantalbussenop de lijnenvan het streekbusvervoer en voor de sneltramNieuwegein-Utrecht. ... en teÍug De avondconcerten in Muziekcentrum Vredenburgzijndoorgaansafgelopenop een tijdstipdat men nog ruimschoots de laatste(oÍ nog niet eens de laatste)trein oÍ bus huiswaarts kan nemen.Van concerten die om 20.15uur beginnen,klinktde laatste nootmeestaltussen22.00en 22.30uur.En als het een keerheellaatwordt(Blues Estafette, Nachtvan de Poëzie),zilner ook noo de nachttreinenl
Gemakkelijk en goedkoop paÍkeren Concertbezoekers kunnentegen gereduceerdtariefgebruikmakenvan de parkeergaragesvan Hoog Catharijne.De regelinggeldt van maandagtlmzalerdag ná 17.00uuren op zon-en Íeestdagen onbeoerkt. De parkeergarages liggenin de directe omgevingvan Muziekcentrum Vredenburg. Vredenburg,Stationsstraat en Radboudzijn parkeergarages. de dichtstbijzijnde De parkeerregels Vóórelk concertkunt u aan de buffettenin de foyerterechtvooreen parkeermunt. Die ontvangtu tegen afgiftevan de parkeerkaart (uitde automaatbij de ingang van de garage)en betalingvan / 4,50(tot prijswijzigingen 1.7.BB f 4,25:tussentijdse voorbehouden). Bij hetverlatenvan de garagedoet u de muntbij de slagboomin het kastjemet het opschriÍtServicemunt Hoog Catharijne. (donderdag) Attentie:ga op koopavonden eerdervan huis,wantdan zijnde garages volleren duurïhetzoekenvan een plaats tanoerl
5í
Speciale parkeerplaatsen Op het pleinVredenburgis een drietal parkeerplaatsen gecreëerd,uitsluitend bedoeldvoor gehandicapte concertgangers. Hoete handelenwanneermenvan deze parkeermogelijkheid gebruikwenstte maken?Neem bij de startvan de kaartverkoop,meestal10 dagen voor een concert,teleÍonisch contactop met de Receptievan Muziekcentrum Vredenburg (030 - 33 43 44).De receptionistreserveert de parkeerplaatsvoor het betreffende concerten stuurtonmiddellijk een speciale per posttoe.Die kaarl ontheffingskaart dientachterde voorruitte worden geplaatst.Overigensdientde autotevens te zijn voorzienvan de standaardontheÍfingskaartvoor gehandicapten.
'.. :: :, :ili;Uiia**t:,: vooi:elke,,ahonnec,l.,'., . .óJÈ,ini,ót r.rde selzoe'ronwàqgl'frk* : ,:abonnementhor,rder:êen,speCiálé:' gêettluif oie raaft áËn ,' .,'neAu,éiiekáa*, reêks,bijtondêr€ oqncerten,in'i98S/S9 kógihbop de èénaehziêntijke . ' qéCht,cp ': enirbbp,fiis,:wáa1Uij,in,oe,rneeste moEelilkheiO : : g:éVàllên.ook ;nog,d;e
u*1rano, :Hï:ïÍ;1,ï*,'"' ..ilJ.jfl
Muztekcentrum Vredenburg Utrecht