Seizoen1985/86
il -9
; lii í:
","1.: ti,1 l"BÍ$ï;iíÊr,Ëi ,r' " 1" ilËrr+lHËrÍrËÉ
ill .l:l iit:t!l
" . " - , 1 ' : ; ' " : . , r ": .1 "1. ", ., ' . , r : ' . ' , ' " : ' , : . . ' i ; . - : t ' .
Hetachtsteseizoen:vertrouwdepaden& nieuwewegen
Dit is de achtsteSeizoenkrant van Muziekcentrum Vredenburg,een krantdie magwordenuitgebrachtondereen gelukkiggesternte.lmmeÍs,er is de laatstepaarjaar sprakegeweestvan een zich landelijkdoorzettendegroeiin de belangstellingvooÍ de levendemuziek.De revolutionaireontwikkelingen in de wereld vande geluidsdragers (lees: grammoÍoonplaat en compactdisc) houdende muzieklieÍhebbers niet uit de concertzaal,Aan de perÍectievan de techniekheeftde muziekdie directvoor uw ogen en gÍenwordtgemaaktnog heel veeltoe te voegen.
Onderdezeinspirerende omstandigheden nodigenwij u uit onze gastte zijnin een nieuwseizoenmuziek aan het Vredenburg.Dieuitnodigingis vervatin 56 pagina'sinÍormatieoverde 185 abonnementsconcerten van het seizoen1985/86. De abonnementsconcerten zijn verdeeldover32series,populairen klassiek,waarinvertrouwdepaden wordenbewandeldmaarook nieuwe wegenwordeningeslagen.Leesde krant op uw gemakdooren maakuw keuze,Het bestelÍormulier staatop pagina54.
-;i . ,". "":. Deseries: Piano1 Piano2 KofÍieconcerten ExtÍaabonnement ReizendMuziekgezelschap Kwartet Componistenportretten Vriendenvan hetLied GitaaÍ Rondom AlbanBerg Middeleeuwen & Renaissance Barok Barok& Klassiek Wien,damals Conservatoriu mconcerten Orkestenserie 1 Orkestenserie 2 Orkestenserie 3 RomantischPianoconcert Zondagavond HalÍAcht Zes BijzondereMuziekprodukties RiveGauche Chanson DasLiedvomkleinenMann Kindervrienden Muziek& Dansuit Azië India/Klassiek JazzClub Dixieland & Swing Folk
2 4 8 10 11 12 14 16 '17 21 22 25 26 27 28 29 32 33 34 35 36 38 41 43 44 46 47 49 50 51 52
I
Devoordelenvan een ab-onnement
Hoekooptu een abonnement?
I
I
I r r
Eenabonnementis tientallenprocenten goedkoperdan lossekaarten. U koopt in één keer kaartenvoor de concertenwaar u tóch naartoe wilt. Uw stoel is voor het hele seizoen gereserveerd. Het bordje'uitverkocht'hangter niet voor u.
r I
Eerstegelegenheid:opde abonnementenmarkt van vrijdag31 mei en zaterdag1 juni 1985. Tweede gelegenheid:aan de KassaoÍ peÍ post (ná de abonnementenmarkt). Leeszorgvuldigde koop-instructieop pagina's54 en 55.
Maandagenda Rèducties
28 55
Hoe koopt u een abonnement? BestelÍormulier
54 54
, i l ' - i ï ": : :
r " ' + + : v' .a1 y! : "r o .
lil;"ll l:'
;;:
: - . j i ' :; ;;: , ; o -Ï ";;-;"' : : " . . ' : l l u í
r aanvang:20,15 uurI abonnement t100,-/65+ en CJP185,- I lossekaartÍ17'50à 8 recitalsin de grotezaalr metstoelreservering t30,-/65+ en CJPÍ12,50à t30,- r dinsdag 17 september
ClaudioArrau vriidaq 25 oktober
ArnaldoCohen donderdag12 december
AndreiGavrilov J
u o z U E o
vriidag17ianuari
Jorge Bolet
U L J
zaterdaq15Íebruari Aan het einde van het concertseizoen 1985/86wordt het honderdste sterfjaarvan de verguisdeen veraÍgode Hongaarse componisten pianistFranz Liszt (18111886)herdacht.In Muziekcentrum Vredenburg gebeurt dat met een groots opgezet InternationaalFranz Liszt Pianoconcours1986. Medio 1984zijn jonge pianistenover de helewereld uitgenodigdin te schrijvenvoor dit concours.Eenjury van autoriteitenop het gebiedvan Liszten de pianomuziekzal oordelen over de prestatiesvan de deelnemers.Het concourswordt op Íeestelijkewijze geopend met een recital van de in 1931te Wiesenberg (Tsjechoslowakije)geboren meesterpianist AlÍred Brendel. Brendel,wiens grote klasse behoeÍt aan geenenkelemuziekliefhebber te worden uitgelegd,was een van de eerste pianistendie werk maaktenvan een herwaarderingvan FranzLiszt.Brendel,die ook een begenadigdessayistis,schrijft in 'Nachdenken 0ber Musik' (R. zijn boekje Piper& Co. Verlag,Miinchen 1977,1982) 'lk onder meer: weet dat ik mij compromitteerwanneerik een goed woordjedoe voor Liszt.In Midden-Europa, Nederlanden Scandinaviëis men ontstemd wanneermen zijn naamop het concertprogramma leest.Alle vooroordelen tegen zijn muziek- bombastischeuiterlijkheden, goedkopesentimentaliteit, vormloosheid, eÍfect omwille van het eÍÍect - worden dan zogezegd met gesloten oren van toepassing verklaard op de eveneensin het programma opgenomên Beethoven-sonate.Want een pianistdie zich voor Lisztinzet,kan,zo concludeertmen,als interpreetvan de klassiekenniet helemaalserieusworden genomen.'En'LisztsmuziekheeÍthet
Youri Egorov woensdag 19 maart
Pommier Jean-Bernard vriidag 25 april
MariaJoáo Pires zaterdag 31 mei
AlÍred Brendel I
z U I
o o o J z
kenmerk dat zij het karaktervan de uitvoerendeop Íatale wijze weerspiegelt. Wanneerwerken van Liszt de indruk maken hol en oppervlakkigte 4ijn,een voorspiegelingvan onjuistefeiten,dan moeten deze feiten gewoonlijk aan de interpreet,soms aan de toehoorder en zelden aan Liszt zelÍ worden geweten.' De in 19'l4in HavanageborenJorge Bolet zal deze woorden van Brendel van harte onderstrepen.Tenslotte heeÍt hij een belangrijkdeelvan zijn reputatiete danken aan zijn gewetensvolleinteÍpretatiesvan Lisztsmuziek,ook voor slechtgevulde 'Wie zalen: wil uiteindelijkvoor een zaal lege stoelerioptreden?!Het is uitermate ontmoedigendhet podium op te lopenen voornamelijklegestoelente zien. Maarals ik eenmaalspeel.let ik daar niet meeÍ op.' Rond zijn tiendeging Bolet naar Philadelphia,waar hij werd toegelatentot het CurtisInstituteoÍ Music.Een paarjaar later trad hij al op in het Amerikaanse muziekwalhalla, CarnegieHall;na hem speeldedie avond Rachmaninov. De oudstepianistin de serievan acht recitals is tevensdegene die de spits afbijt: Claudio Arrau, door HenkSuèr (in: De '1981) zonder reserve Pianist;BZZ| óH, gerekend tot de pianistenvan wie over enige decennia zal worden vastgestelddat zij tot de'besten'vanonzetijd behoorden. Arrau werd in 1903geboren.Op zijn zevendeging hij naar Berlijnom er bij LisztleerlingMartin Krausete studeren.Pierre Monteux stond voor het symfonieorkestvan Boston toen Arrau zijn internationale debuut maakte,nu veledecenniageleden. In NederlandheeÍt deze grote van een bijna vertegenwoordiger uitgestorvengeneratiealtijd een bijzondere
grote schaalgenegeerd,maarde Gieseking-normwerd volgensOvationpas t weer gehaalddoor Youri Egorov. o
E c
a a m a
c
Gratisdubbel-|.p.voor elke 25steabonnee Youri Egorov speelt Debussy In samenwerkingmet het Nederlands lmprêsariaatmogenwij aan elke 25ste abonneeop de seriePiano1 een schitterendedubbel-1,p. aanbieden: Debussy- Préludes,Boek | & ll en nog een aantalwerken.Het is de alom gelooÍde opnamewaarvanook wordt gesprokenin de inleidendetekst bij Pianoserie1. (Ovation:'A DebussyInterpreterof the Top Rank').
band gehad met het Concertgebouworkêst, met welk ensemblehij vele platenopnam. Nadatde FransepianistJean-Bernard Pommier nog vorig seizoensolistwas bij het UtrechtsSymfonieOrkest,stapt hij nu voor het eerstop het Muziekcentrumpodium voor een solo-recital.Pommier behoorttot het genre pianistendat de vereisteen gepraktiseerde virtuositeitop geen enkelemanieruitbuit als middelom het publiekte behagen.Veeleerbrengt hij de muzieken het publiekbij elkaardoor een op het f ijne muzikaledetailtoegespitste vertolking.Jean-BernardPommier studeerde aan het ParijseConservatoirebij Yves Nat en PierreSancan,laterbij Eugene lstomin.Op zijn zevendebehoordehij tot dê f inalistenvan het TsjaikovskyConcours (Moskou) met een EersteEervolle Vermeldingvan de door EmileGilels voorgezetenjury. In de loop van zijn carrièregaf Pommierconcertenmet alle grote orkestenover de helewereld,geleid door zulke groothedenals Barenboim, Boulez,Haitink,Von Karajan,Sanderlingen Kondrasjin. De PortugesepianisteMaria Joáo Pires maakteals wonderkindal furore voordatzii een grote reputatieverwierf met haar f ijnzinnigeMozart-vertolkingen. Om gezondheidsredenen moestzij zich een jaren aantal terugtrekkenvan het concertpodium,maar in 1981maaktezii een Íenomenalecome-back,waarbijzij bew'ees nog steedseen uitzonderlijkeMozartinterpreette zijn.'Zij is zondertwijÍeléén deÍ grootsteMozart-specialisten van onze tijd, misschienzelfsde allergrootste.', schreefNRC/Handelsblad na haar concert met Het NederlandsKamerorkestin september1984.De bezoekersvan Maria Joáo '84, Pires'eersterecitalin Utrecht,april weten dat ook romantischemeesters als Schuberten Chopin bij dit natuurtalent in voortreffelijkehandenzijn. Met zijn bijdrageaan de Liszt Pianomarathon1984maaktede Braziliaan Arnaldo Cohen duidelijkdat hij thuishoort in de 'grote' piano-serie.Pasop 19-jarige leeÍtijdbeslootCohenzich serieusop een carrièreals pianisttoe te leggen.ln 1972 maaktehij zijn eersteconcertreisdoor Europa.Datzelfdejaar werd hij glansrijk winnaarvan de eersteprijs op het Busoni Concours.ArnaldoCohengaf recitalsin tal van landen,onder meer in Rusland.ZuidAmerikadoorkruistehij als solist bij het Moskous Kamerorkest. Tot slot aandachtvoor de vertegenwoordigers van de Russische school,die in geen enkeleinternationale pianoseriekunnenontbreken.Andrei
Gavrilov,leerlingen vriendvan de maar niet naar Nederlandte halenSvatoslavRichter, heeÍtzijn talentvan zijn moeder.Zij studeerdeaan het Moskous Conservatoriumbij Neuhaus,maarooor een ziekte werd zij gedwongen haar carrière op te geven.RichterhaaldeGavrilovook naar het Festivalvan Tours,waar hij zijn mooie vak mocht beoeÍenentemiddenvan zulke illusterecollega'sals Ashkenazy, M i c h e l a n g e lAi ,r r a ue n P o l l i n i H . e tb l a d GramophonerekentAndreiGavrilovtot 'The RichterConnection'.Met Richterheeft hij zijn grote lieÍdevoor beeldendekunst gemeen.Met zijn stiel heeÍthij een haat'lk liefde-verhouding: heb een diepeafkeer van mijn beroep- als beroep.Natuurlijk houd ik van muzieken zou ik bereidziin ervoor te sterven.Maar dat eeuwige repeterenwordt tenslotte sport, die ik haat. En dit beroepis een sport;je moet in topconditiezijn.' Hoeveelmoois is er al niet voortgekomenuit zulke artistiekehaatIiefde-verhoud ingen... De naar Nederlandgeëmigreerde RussischepianistYouri EgorovbehoeÍt geen introductie.Wat moetenwij meer schrijvendan dat aan zijn knipselmapmet geestdriftigegeluidenuit de persweer vele recensieszijn toegevoegdsinds Egorovs laatste Utrechtserecital? Zeer veel eer legde hij in met zijn interpretatievan BeethovensVijfdePianoconcert, vastgelegdop de grammoÍoonplaat(HMV). Het Amerikaansemuziektijdschrift Ovation was in alle statenover Egorovsopname (ook HMV)van Debussy'sPréludes.Artur Rubinsteinwas (nietal te serieus)van meningdat niemandDebussymocht opnementot vijÍtigjaar na het overlijden van WalterGieseking.Dat verbodwerd op
frilnfisFfiffi #ëë# r.Í$ÍcërÊ=
fi#&ffi-HruëHilft#C:;'verras:si?gen
-.=.: Uif-Ëe,*ee#.Ëièrmer#Ëlra huinl muziéklerares te UlÍecht, envastebezoekeÍ
áË, t'i$ ; ; ; ; ,' ilif=np$'at**ils.#ËËHáË
RívêGàucheen Chansón,Piánó1èn' Plano2, fk ma?ktÍóuwensookvaak , , recfamevoer hct Mrllieftcentrum.want aan hèt bedinvande maandneet ikaltild êèn hóÍe;stápel[/[aàndagendá's'me€,'diè geeÍ'ikdAnaàn mljnleerlingen.' . :lkiÍreèÍn:éJEèn:fB.k-abcnnèpÈfilgË gil;" ; . g€m4l(zu,cht, wgn! ik,heber een hekel aan stêêds in de Íii bii O. *oO*Otó moèien: staan.El naluuíiik iFhe! Í[nandiêlê vo.ordeelook wel bslààgrijk,wani alS|e zó veel gààt àlCík;*óidtihet tóchgauween ëÉ,i.ê,A,angelëgenhelill;,,ir ;rii:i:-i-ti.,,-.-..- : : rMenÈéndie géénriSico'Snemén, mls.senocikdd"verra-ssingen!lkzal nooit bii Eènaen€ertweglopen.Eatimáàkje wel eení mêà,danvindehrs hEtniet mooien hup,na iCoernuómer verdwijnánerweei eeil pàdr.'lkvind ookhiet alles'mooi,moet gomswel.ergmiihn'sstdoen,omér iets moois'inte horen.' 'ln het Muziekcentrum gebeurtgeuoon teêl me6i.Alc de Sèiloenkràntkomt.óluis ik dïe helemaaluit.lk kijkdan eótrtatiè Serieàdóor'enftièaÍii. Miin vrlCndèn zeSSénèOmC:,hef lffi wel-jetwdedehuis.' ' "'JulietfeGiécowCsheef EêwCldió, o Èécaarq óàr gaed..Àti hàt.ee-n"ueetiárraro c Eàài,"vindik dàt helemààlniet erg. Ná ;o áÍloopÍàn het conèèrtzoèkik altijd iêdêrêenop in de muliekéncyólópédiè. I Wéétiédàt Mous{àkieihèlemààtnièt in : Cióricil..,. ,, ,,''De.prggrapl4q{4g van het Muzièkcènlium.vind ikovei hét algemeen pr**q. t[ m$"ïrèl d! orgélmuiiek.,Hérzóu
dátorelter kóri'l{Héi f;;*,!TlJi.ï,,'n3c : I'oiàlà.'ris""tuuiriiióqr*i
bê|an$riikvoordèélván ' één abónnement: een eoeiépláàts.'
Serie
! i! i; ir I i ;:: :,:::::
i il !r rlit;
:it i;ll i:i ;i,i ;
:i i; i:: i
' I il al Èrlll r. .:r9ll!ll$
,:,í,r:!rl9lr:
uurI abonnemêni 8 recitalsin de kleinezaalr aanvang:20.15 t 90,-/65+ en CJPÍ 75,- I lossekaart115,-/65+ en CJP112,50r Wanneermen het uitsluitendvan de kwantitatievekant bekijkt, is er in de westersemuziekgeschiedenisgeen instrumentdat zo tot de verbeeldingvan componistenen publiek hêeftgêsproken als de piano, In de lateachttiendeeeuw was de pianofortein opkomstten nadelevan het klavecimbel.Ludwigvan Beethoven(17701827)was de eerstecomponistvan niveau die de voordelenvan het toetseninstrument 'Es mét pedaaluitbuitte,al vond hij: ist und bleibtein ungenr.igendes Instrument,ein Clavicembalomiserabile.' Naarmatede pianotechnischverder evolueerde,groeideook de betekenisvan I het instrumentin het muziekleven.Alleenal = a het nÉ trivialegegevendat je er hard en o zacht op kon spelen,opendegrootse = z perspectieven, die door Beethovenen Schubertgoed werden begrepen.De piano cc werd het instrumentoar excellencevan de 'pianistische' dan ook duidelijketaal,een taal die voor Romantieken het objectvan velenverstaanbaaris. De oiano soreekt specialistenals Chopin,Schumannen Liszt. daarbijook nog eensongelooflijk vééltalen, Het bejubeldetoetseninstrument-meten dat is niet zozeer de opvatting van een pedalennam de heerschappijovervan het concertorganisator die wel brood ziet in strijkkwartet,dat gedurende de Klassieke nóg een pianocyclus,als wel van al die periode (Haydn,Mozart, Beethoven)een toondichtersdie het instrumentbii uitstek dominerendepositiehad ingenomen.De geschiktvondenom te zeggenwai ze te ontwikkelingvan de piano en de explosie zeggenhadden. van de pianoliteratuurgingen hand in hand met het verschijnenvan een nieuw Als er één comoonistén virtuoosis fenomeenop hêt concertpodium:de geweestdie de mogelijkhedenvan de piano virtuoos,die in de trits muziek-instrumenten het pianospelop hun uiterstegrenzen uitvoerderniet zeldende meêstprominêntê heeÍt beproeÍd,dan is dat wel Franz Liszt plaatsinnam.Het uiterlijkevertoonen de (1811-1886).Het lijdt geentwijfeldat van solisten-cultus werdeneen vast ingrediënt alle anecdotesover dezebohémien van het muziekleven. minstens85% op waarheidberust.Zijn De oiano heeftmen na de triomÍ in de strapatsenen koketterieënhebbenziin 19deeeuw haar orominenteplaatsniet reputatieals componisttot ver in de áoste meer kunnenaÍnemen.De pianospreekt eeuw alleenmaargeschaad,maar in de jongstedecenniazijn tal van pianistener toch in geslaagdhet kaf van het koren in Lisztsimmenseoeuvrete scheidenen onverwachtveel korenoverte houden. Alf red Brendel behoort tot de onverdachte interpretendie het genievan FranzLiszt hebbenonderkend.Brendelbreektonder mêer een lansvoor de pianobewerkingen die Lisztmaaktevan andermans orkestwerken('Zijnbewerkingen wraakactiesop weerlozecomponisten,op wie de bewerkerzijn eigen inferioriteit verhaalt? Deze beschrijving is op Liszt bepaaldniet van toepassing.'). Tot de cheÍs genre behorenLiszts ts d'oeuvrein dit bewerkingenvan alle NegenSymfonieën a van Ludwigvan Beethoven.Hetzijn geen n z eenvoudigepianopartiturendie een dirigent É doorspeelt om vertrouwd te raken met de U structuurvan een werk. maar 6 ó herscheppingenvan een orkestwerkvoor N
L
twee (of vier) handen. De EngelsepianistRonaldSmith,die in november'84al verbaasdemet een Alkanrecital,nam de ZevendeSymfonievan Van Beethovenin de pianobewerkingvan Franz Lisztop voor het exclusieveen zeer Ïitel van de interessanteNimbus-label. plaat:The AmazingMr. Smith. De Russischecomponisten pianist Anton Rubinsteinwas een tijdgenootvan FranzLiszt:hij leefdevan 1829tot 1894. Anton Rubinsteinen zijn broer Nicholas (1835-1881) nemeneen bijzondereplaatsin in. Door de Russischemuziekgeschiedenis de componistenvan het MachtigeHoopje (Balakirev,Cui, Moessorgsky,RimskyKorsakoven Borodin)werdende gebroedersniet voor vol aangezien,omdat zij componeerdenin de'academische' traditievan Mendelssohn,Schumannen Chooin. NietteminheeÍtde muziekvan met nameAnton tot nog niet zo lang geleden behoord tot het vaste repertoirevan elke oianist.Beidebroersstichtteneen Anton in St.belangrijkconservatorium, Petersburg,Nicholasin Moskou.De jonge NederlandsepianistMariusvan Paassen speelt muziekvan Anton Rubinsteinen werkendie zijn opgedragenaan de pianist legendarischePools/Amerikaanse Artur Rubinstein(o.m.Stravinsky's Ragtime). Eveneensontsprotenaan de Russische culturelevoedingsbodemis de muziekvan 943),uit wiens Serge Rachmaninov(1873-1 oeuvreeen programmawordt samengestelden gespeelddoor de Belg Robert Groslot, docent aan het Utrechts m. Rachmaninovwas tijdens Conservatoriu zijn levenen ook lang daarnavooral bekend,beter:beroemdals pianist,Hij
5 behoorde tot de grootste sterren van zijn generatie.Maar,zoals Dick van der Meer schrijÍt(in: Van giraÍfepiano's, pianoleeuwen, tingellatten& toondichters), het gaat wat ver om de componist achter de '...oÍ legendarischepianistte stellen, hem te verwijzennaar de tweedegarnituur,de aÍdelingmet een Íoutje.Daarvoorwas dit temperament,waarinwodka en tranen naar goede Russischegewoonteom voorrang lijken te strijden, toch te veel beheerstdoor zelÍcontroleen vakmanschap.' Rachmaninovis de onovertroffenmeester 'étude-tableau', van de de typische combinatievan oefeningen toonschildering.In dit genre kan hij zich meten met het andere genie, Franz Liszt. De oudstemuziekdie klinkt in het kader van deze serie is die van Franz Schubert (1797-1828).Men zou kunnen tegenwerpen dat de muziekvan Schuberttoch thuishoort in de vedetten-serie 1, en daar ook geregeld klinkt. Dat klopt, maar aan een compleet Schubert-recitalwaagt zich toch maar zelden een gearriveerdevirtuoos - daarvoor is Franz'muziekte veelvoor de salonen te weinig voor de concertzaalgeschreven.Ten tijde van Schubertwas het nog niet zo dat men zich als componistverdachtmaakte wanneermen veelschreeÍ,integendeel.En Schubert schreef veel, met het gemak van Mozarten de oorspronkelijkheidvan Haydn. 'Der hat'svom liebenHerrgottselber.',zei zijn leraarSalieri.Beethovendacht er niet 'Waarlijk, andersover: in Schubertleeftde goddelijkevonk.'Van dat alleshad Franz SchubertzelÍ geen beseÍ-daarvoorwas hij te bescheidenen te tobberig.Hij was het gelukkigstals hij zijn zoveelstemelodieinval kon verwerken in een van zijn 600 liederen,500 pianostukkenen nog een paar honderdanderecomposities.De Russische pianist Oleg Maisenberg verwierf spectaculairekritiekenmet zijn Schubertplaat (Orfeo).Het belangrijkeAmerikaanse muziekbladOvationvergeleekMaisenbergs spel met dat van SvatoslavRichter en RudolÍSerkin,vanwegezijn subtiele interpretatiemet een geconcentreerde aandachtvoor elk detail. De muziekvan César Franck (18221890)is op recital-pÍogramma's vaak hetzelÍdelot beschorenals die van de Spaansemeesters,over wie wij verderop komente spreken.FrancksPrélude,Choral et Fuguekomt nogaleensvoor,maardan toch gesandwichedtussen een sonate van Mozarten een Fantasievan Schumann.De JapansepianisteHanae Nakaiima,die eerderhet volledigepiano-oeuvrevan Ravel en alle twintig sonatesvan Schubertop de
zaterdaq 26 oktober
JoaquínAchÉcarro Werkenvan Albéniz,Granadosen De Falla
I
m m z
^ 2
c) !
ó a
dinsdag 5 november
RobertGroslot Werkenvan Rachmaninov zondag 1 december(aanvang:14.30uur)
OlegMaisenberg WerkenvanSchubert en Schubert/Liszt
PÊ ABIs R.!ABoÉn
plaatzette,voltooideonlangsde opnamen van alle solowerkenvoor oianovan Franck. De platencassette(label: Colosseum)bevat een groot aantal stukken die zelÍs in goede Werkenvan Franck encyclopedieënzeldenwordenvermeld. Daaronderhet jeugdwerk,een collectievan 46 stukken.Na die jeugdigeperiode vriidag24ianuari componeerde de vaak ten onrechte als 'Franse Brahms'aangeduidecomponist gedurendebijnaveertigjaar niet meervoor piano zowel Prélude,Choralet Fugueals Werken van Liszt en Alkan Prélude,Air et Finalstammenuit het laatste decenniumvan Francksleven. De Spaansepianist Joaquín Achricarro rekent het tot zijn aangenameartistieke dinsdaq 4 Íebruari plicht zijn publiekte conÍronterenmet de muziekvan de grote Spaansecomponisten. Daarinis hij minstenszo gedrevenen beslistals zijn beroemdelandgenoteAlicia de Larrocha. lsaac Albéniz (1860-1909), WerkenvanGrainger EnriqueGranados(1867-1916) en Manuel de Falla(1876-1946) hebbenelk op hun eigen wijze serieuswerk gemaakt van de dinsdag4 maart vermaningdie Antonio Eximeno,de jezuïet en muziektheoreticus die leeÍdevan 1729 tot 1808,opschreef:'...opbasisvan het volksliedzou iedervolk zijn muzieksysteem Rubinstein: werkenvanAntonRubinstein moetenoobouwen...'.Dezedrie aanArtur en muziek, opgedragen componistenslaagdenerin de Spaanse Rubinstein. muziekuit haar isolementtê halendoor aansluitingte vindenbij de piano-tradities ten noorden van de Pyreneeënmet muziek dondeÍdag3 april die nochtans haar wortels heeft in en het idioom ontleentaan de lberischecultuur, zulks zonderte vervallenin het gemakkelijkeeÍÍect van de rapsodie. WerkenvanGriÍÍes Tot de vrijwel letterlijkongehoorde componistenin Pianoserie2 behoren Graingeren Griffes.Als componistgenoot T de AustraliërPercyGrainger(1882-1961 ) nauwelijks aanzien,als concertpianist zoveelmeer.Hij is wellichtde beroemdste -m vertolker van Edvard Griegseffectvolle z Pianoconcert in a. Maar deze c m r onconventioneleartiesthad aanzienIijk a virtuoos m m meer in zijn marsdan geraffineerd z T vertoon. Een goed deel van zijn leven heeft m r a hij opgeofÍerd aan het verzamelenvan F volksmuziekdoor net als Bartóken Kodály de boer op te gaan. DaarnaastheeÍt hij veel muziekgecomponeerden beweÍkt,onder meervoor twee piano's.Zijn bewerkingvan delen uit Gershwinsopera Porgyand Bess is nog niet zolanggeledenop keurig swingendewijzeopgenomendoor de gezustersLabèque.Het Engelsepianoduo Richard Markham & David Nettle hebben alle muziekvan Graingervoor deze combinatieop het repertoiregenomenen op tal van podia met succes vertolkt. Wie de kunst van dit duo alvastwil beluisteren,kan bij de platenwinkelterecht,onder meervoor
dondeÍdag9 ianuari
HanaeNakajima
RonaldSmith
PianoduoRichardMarkham & DavidNettle
MariusvanPaassen
Alwin Bàr
6
G @
z
È ) 'De een Saga-opnamevan Planeten'in de bewerkingdie GustavHolstzelf maaktevan zijn orkestsuite. Tot slot aandachtvoor de vreemdste eend in de bijt: CharlesTomlinsonGrifÍes ( 1 8 8 4 - 1 9 2 0w) i,e n sm u z i e ko p h e t programmastaatvan de Nederlandse p i a n i s tA l w i n B à r .B à r z e t z i c hm e t l i e f d ei n v o o r c o m p o n i s t e nu i t d e m a r g e- z i j n pleidooivoor de muziekvan de Zweed FranzBerwaldis daarvaneen ander sprekendvoorbeeld.GriÍfes'pianolerares MarySelenaBroughtonzag spoedighet uitzonderlijketalentvan de jonge Amerikaanin en zorgdeervoordat hij naar E u r o p ag i n g . E u r o p a w a si n d i e j a r e no p d e eersteplaatsBerlijn,zoals het in de jaren na de EersteWereldoorlogvooral Parijswas dat als een magneetwerkteop Amerikaanse 'Aan kunstenaars. de handvan Miss BroughtonarriveertGriÍÍesop zijn tweeëntwintigstein Berlijnals een van de velejonge Amerikanendie de pensionsen muziekscholenbevolken.Als een droge s p o n sz u i g t h i j a l l e si n z i c h o p : d e o p e r a ' s van Wagneren RichardStrauss,optredens van SarahBernardt,Caruso,lsadora D u n c a n . 's, c h r e e fH e n kd e B y i n d e Volkskrant(28.9.84). VoordatGriffesweer met tegenzinterugkeertnaar de V.S.om er docentte worden aan een deftige j o n g e n s s c h o oi n l d e b u u r t v a nN e w Y o r k , beleefthij woeligetijden in 'Atheneaan de Spree'.Het zijn jaren van schokkende ervaringen,zoalsde bewustwordingen aanvaardingvan zijn homosexualiteit. Van E n g e l b e rH t u m p e r d i n c k r i j g th i j compositieonderricht. Griffeswas een sensitieveerudietdie ooenstondvoor tal van invloeden.Die persoonlijkheid w e e r s p i e g ezl ti c ho o k i n z i j n m u z i e k .D e B y : 'Als er vergelekenmoet worden,komen,na een aanvankelijkeDuits-romantische inslag,vooralcomponistenals Debussy, B u s o n ie n S k r j a b i ni n a a n m e r k i n g M .' aar: 'Het boeiendevan GrifÍes'muziekis dat alle invloedenworden overheerstdoor een persoonlijkeexpressie.GrifÍes'toontaalis gepassioneerden aangrijpend.'Dat en nog veelmeer kan allemaalop de oiano.
n
,e (/:
Serie
I .i
'
.,:'",
í+
11 concertenin de grotezaalr aanvang:12.00uur;zaalopen:11.00uur r gratiskopjekofÍievóór hetconcertr gratispÍogrammablad r gratiscÍèche,uitsluitendvoor kinderenvan 2 Um6 jaar I abonnementt70,- (eenheidspÍiis) r lossekaart18,50(eenheidsprijs) I zondag 3 november
TheAmsterdamBaroque Orchestra TonKoopman, dirigent MonicaHuggett,viool BachVioolconcert in a BachVioolconcert in E grossoop.6 nr.6 HandelConcerto zondaglTjovember tt
É U o E o
In het beroemdedikke woordenboekder Nederlandse taal komentientallenwoorden voor die beginnenmet kofÍie: van koÍÍieachtigvia koÍfiehuisen koffiepikkerij tot koÍf iezuur. Maar het woord kofÍieconcerl komt niet voor. En dat terwijl elke zondagochtendin het seizoen honderdenNederlandsemusicivroeg uit de veren moetenom tijdig op het podium te verschijnenvoor een koffieconcertergens tussenVaalsen Delfzijl. Of het woord nu wel of niet in het woordenboekvoorkomt,óók in de achtste Seizoenkrantvan Muziekcentrum Vredenburgwordt u weer van harte uitgenodigdbij de copieuzeserie KofÍieconcerten, een seriedie zijn weerga niet kent in het land. Het bedenkenen organiserenvan die concertenis een dankbareonderneming, die steedswordt beloond met een goed gevuldetot aÍgeladenvollezaalen een Íeestelijke'zondagse'stemming. De kern van het succesdat de koff ieconcertenvan Muziekcentrum Vredenburgaltijd hebbengehad,is de kwaliteitvan het gebodene:geen aÍdankertjesof tweede soort, maaÍ orkesten en solistendie net zo goed in een avondseriezouden kunnenworden opgenomen.Dat men al die kwaliteitvoor een grijpstuiverkan genieten,is natuurlijk ook meerdan een bijkomstigheid. Bij het samenstellenvan de serie KoÍfieconcertenwordt er rekening mee gehoudendat zich onder de bezoekersveel jeugdigemuziekliefhebbers bevinden.Dat is een goedezaak,zekerwanneerouders zich hebben afgevraagdof dochter/zoon wel toe is aan een uur lang stilzittenen luisterennaar levendemuziekwaar ie niet
doorheen mag praten.Want ook bij koÍÍieconcertenis het begonnenom de muziek.En ofschoondezeconcertenhun charmedeelsontlenenaan de wat informelegang van zaken,zijn er voor musicien publiektoch grenzenaan de aanvaardbaarheid van opdringerige geluidenuit de zaal.Wanneereen kind op hinderlijkewijzedemonstreertdat het z'n neusvol heeftvan de muziek,is het aan de oudersom verstandigop te treden. Jonge kinderenuit de leeftijdscategorie 2 Um 6 jaar kunnen bij Koffieconcerten terecht in de crèche. De leeÍtijdsgrenzên zijn absoluut.Ze zijn niet willekeurig vastgesteld,maar vanuit de overweging dat de beschikbareaccommodatieen de crècheleidingkinderenvan 2 t/m 6 jaar goed kunnenopvangen.Kinderendie jonger zijn dan 2 jaar of ouder dan 6 jaar moetenbeslisteldersworden ondergebracht. Tot slot: kom tijdig naaÍ het Muziekcentrum,zodat u in alle rust van uw kopje koffie kunt genieten. De koffie is klaaÍ o m 1 1 . 0 0u u r .
t zondag 13 oktober
Nederlands Klavierleeuwencircus
z
È
o Y
AlwinBàr,piano piano RonaldBrautigam, FrédéricMeinders, piano Riande Waal,piano
z ts
ó = tr
Los Romeros De koningenvan de Spaansegitaar: Celedonio,Pepe,Celínen Angel Romero
:: t! I
m I
a T
;
zf
: j : : ; , 1 , . . l" l r
c
; i . . - - - . II r , , , ;
m !
I
{
m . - ; m z z i:' in r; à:;: .6.) ! t 9 m z o m c z :c
Í
J
zondag 1 december
zondaq 9 Íebruari
HetNederlandsKamerkoor
ScapinoBallet CircleEnsemble
en een instrumentaalensemble WilliamChristie,dirigent Werkenvan Purcell,Charpentier
PoulencHet olifantjeBabar Satie Sports et Divertissements
zondag 15 december
zondag 2 maart
I Fiamminghi
StockholmSinfonietta
RudolÍWerthen,di rigent Abbie de Quant.f luit FranceSpringuel,cello
Wedin,dirigent Jan-Olav HansRoeloÍsen, contrabas RudolÍSenn,contrabas
BachRicercareaOvoci VivaldiCelloconcertin a DevienneFluitconcertnr. 7 TsjaikovskySouvenirde Florence
CaÍlstedtSonatevoorstrijkers BottesiniGrandduoconcertant, vooÍ2 en strijkers contrabassen DvorákDivertimento
zondag5 ianuari (aanvang11.00uur; zaal open: 10.00uur)
zondaq16 maart
Nieuwjaarskoffieconcert NederlandsBlazers Ensemble
Ana-MariaVera,pi"no Werken van Liszt,Schubert, Debussy zondag 30 maart (Pasen)
zondag 26 ianuari
NationaalJeugdOrkest
FransBrUggen
Adam Gatehouse,di rigent
blokfluiten.traverso
I
" : " t r . at;t:
i!!l;iíj
,
.
t t
, ' - " . 1 : ;
Serie
10
2concertenin degrotezaalr aanvang:20,15uurr abonnementsprijsvoorabonnees f 25,-* (eenheidsprijs)/voor niet-abonneesÍ32,50 (eenheidsprijs)I lossekaartl20,(eenheidsprijs)r onder leidingvan LeonardBernstein.Het inmiddels30-jarigesuper-talentheeÍt concertengegevenmet alle belangrijke orkestenvan Amerikaen Europaen gewerkt met zulke illustereorkestleidersals Lorin Maazel,Seji Ozawaen Herbertvon Karajan.
T *
De extra lage abonnementsprijsvan t25,- geldt uitsluitendwanneermen ook een abonnementneemt(oÍ al heeft)op een of meervan de seriesuit dezeSeizoenkrant.
woensdag 23 oktober o
AmadeusTrio NorbertBrainin(viool),PeterSchidloÍ (altviool),Martin Lovett(cello)
Voor het derdeachtereenvolgende BeethovenStrijktrio's seizoeneen royaalgebaarnaar de'vaste klanten'(lees:abonnees)van MuziekcentrumVredenburg:het aanbod van een tweetalkamermuziekconcerten dinsdaq 8 april door musiciuit de allerhoogsteregionen van het internationalemuziekleven,maar Yo Yo M?,ceno tegeneen extra lageabonnementsprijs. PatriciaZander,pi"no Het Amadeus Trio bestaatuit drie leden van het befaamdeAmadeus Kwartet, Programmawordt nog bekendgemaakt. onbetwistenr. 1 op de wereldranglijstvan I strijkkwartetten.Ondanks de zeer bezette agenda van het kwartet slaagt het trio er toch in met grote regelmaatde literatuur voor strijktriouit te voerenin Europa, Noord-en Zuid-Amerika.Daarnaastwordt ook nog tijd gevondenom voor Deutsche Grammophonopnamente makenvan Íluit-, hobo- en pianokwartetten,waarvoor dan steedsberoemdesolistenworden uitgenodigd.Voor zijn concert in oktober '85 zal het Amadeusïrio een keuzemaken uit de werkendie Ludwigvan Beethoven (1770-1827\ schreeÍvoor de combinatie v i o o l .a l t v i o o lc. e l l o . De strijkersvan het AmadeusTrio o behorenal enigedecenniatot de meest o gevraagdeartiesten,de cellistYo Yo Ma is E ts betrekkelijkrecentdoorgebrokennaar het = internationaleconcertpodium.Hij werd in E 1955in Parijsgeborenuit Chineseouders. ts @ Zijn cello-studiebegon hij op zijn vierde,op az zijn zesdegaf Yo Yo Ma zijn eersterecitalin u de UniversiteitvanParijs.ln 1962 I b emigreerdehij met zijn ouders naarde u @ VerenigdeStaten.In New York studeerde z U Yo Yo Ma bij JanosScholzen Leonard Rose.Op aandringenvan PabloCasals U werd hij in 1964uitgenodigdvoor het ts televisieprog ramma'TheAmericanPageant aÉ U of the Arts' om op te treden in een concert U
Ilet is een ongedwangen gebouw, niet zo statig Uit een gesprekmetmevrouwP, PÍopeÍte Ter Aar.studerendehuisvrouw,vaste bezoeker 'We houdenvan klassiekeen oude muziek,lk houdveel van muziekuit de Renaissance. Verderis BeethoÍen Íavorietin ons gezin.We houdenook van jazz,vóoralLouisvan Dijk.Sommige Íolkloreis ook leuk,vooraluit Joegosláviê en zo.' 'Naarde koÍÍieconcerten gaanwe met het heleoezin.Omaoaatdan oók wel vaak mee.Alsïe een beeïjeop tiid ziin,stellen de kinderensomsvragenaan de orkestleden.Diewordendan altiidheel vriendelijkbeantwoord,' 'Overhei gébouw,wachteven,dan geeÍik u mijnman,die kandaaÍmeeÍover zeggen.'MijnheerProper:'Wij vindenhet gebouwpr€ttig.Je voeltie er thuis.Hetis gebouw,nietzo statig. een ongedwongen Het spr€ekta8n,Datheeftde architect mooibereikt,vindik. lk wasal in het gébouwgeïnteresseerd voordàtik er ooit was geweêst,wantik las er een artikel ovérin HollandHerald,in hetvliegtuig. Toendachtik al: hé.dat is eên merkwaardige conctruGtie.' 'Wíigàan naarconcertenomdatmuziek belangriikvoor ons is. Verdernatuurliik ook om de gezelligesÍeer.' 'Watwij leukvinden,is dat hêt perSonéelons kent.Bij de kassàhoeven wij nooit oheenaamte zeggen.Je vóeltié .
l5n
echtthuis.'
1fl at4 t:,!+ :i i:iL,i:
l ili
i t:]4 r;: ir: I i:r l:l
;"*
Serie
11 t:::
';:.."
iè
;.,,1ïii]4;;:"'
" . :" '
'
""r ".",
, !
:;ii#
uurr abonnement 3 concertenin de kleinezaalr aanvang:20.15 135,-/65* en CJPÍ30,- r lossekaart115,-/65+en CJPt12,50r
Het Reizend Muziekgezelschap
r c
zo
z
ChristiaanBor, viool P h i l i p pH i r s h h o r nv, i o o l Paul Rosenthal,viool MatthiasMaurer,altviool RainerMoog,altviool MarcusThompson,altviool GodÍriedHoogeveen,cello Stephen Kates,cello NathanielRosen,cello GeorgePieterson,klarinet Han de Vries,hobo RonaldBrautigam,piano JeromeLowenthal,piano FrédéricMeinders,piano
z
fr a
I
m
@
o m
m m
I
o m
m z
fr m a C'
z
donderdaq14 november
Een nieuwen beweeglijkverschijnselin het Nederlandsemuzieklevendient zich nu ook in Utrechtaan: het door violist ChristiaanBor geéntameerdead hocensembledat luistertnaarde avontuurliike naam 'ReizendMuziekgezelschap'. In 1Ó82 presenteerdeBor voor het eerst deze ambulanteaanpakmet een kamermuziekfestival in Amsterdam.Direct kwam vast te staan dat het een goede en vruchtbaregedachtewas om in een overzichtelijkeperiodemet een aantal musici bij elkaarte komen,met veelzorg en liefdeeen aantalhoogtepuntenuit de kamermuziekliteratuur in te studerenen er dan vervolgensstad en land mee af te reizen.In november'85is het illustere gezelschapdrie maalvijf dagenop pad met de programma'sdie op dezepaginaworden gepresenteerd.
Crusell Divertimento,voor hobo en strijkkwartet KlughardtSchilÍlieder,voor hobo, altviool en prano BeethovenPianotrioop. 7Onr. 2 TsjaikovskySouvenirde Florence donderdag21 november Mozart Strijkkwintet KV 593 Berg Vier stukkenvoor klarineten piano Berg Adagio,voor viool, klarineten piano Dvorák Pianokwartetop. 87 donderdag28 november
Boccherini voorcelloen piano Sonate, op.8 BrahmsPianotrio SchuberlStrijkkwintet I
-{ 6 z
Op de van origineZwitsersealtviolist MatthiasMaurerna,gaat het bij het Reizend Muziekgezelschap om een AmerikaansNederlandseaangelegenheid. Dat is geen toevalwanneermen weet dat ChristiaanBor een belangrijkdeelvan zijn muzikale opleidingen vorming in de Verenigde Staten, in casu bij Jascha Heifetzheeft genoten. De hier beschikbareruimteis te kleinom aan elk dèr musicieen paar regelste wijden. En voor een signalementvan het programmaontbreektde ruimteeveneens. Maar goedewijn behoeftgeen krans.En het is nog maar de vraag oÍ het verstandig is 'Wanneereen over muziekte schrijven: geletterd man twee woorden over muziek bij elkaarzet, is een van de twee fout.',als men de AmerikaansecomoonistAaron Coplandmoet geloven.
SchotYoorde Boeg Meteenreeksconcerten en voorstellinqen wordtin de mooiemaandseptember eenSchot gegeven. voorde Boegvanhetnieuweseizoen eenwaaÍschuwinosschot datalle
muzieklieÍhebbers wil latenwetendat HetGaat Beginnen. 0p hetprogramma staano.m. kennismakingsconcerten doorhet Nederlands Philharmonisch orkestin kamerorkest-bezetling (solist:Eliso o.l.v.AntoniRos-lVlarbà piano,in Mozarts Wirsaladze, Pianoconcert nr. 18)en in symÍonieorkest-bezetting o.l.v.Edo - SiegÍried-ldyll; de Waart(Wagner MahlerSymÍonie nr. 5), eenkamermuziekpresentatie i , s , m .h e tN e d e r l a nldmsp Í e s a r i a ea ne t en voorstelling rondde dansvande Nagasuit het noordoosten van India. Alledetailsoverdezeevenementen, waariiju gratisoÍ vooreengrijpstuiver welkombent, leestu in de Maandagenda augustus/ september, dieomstÍeeks 20 augustus vande persenrolt.U bentgewaarschuwd.
Tweeseriesvan vijÍ concerten,en de mogelijkheidom tegeneen extÍa reductie eenabonnement op beideseÍieste nemen, Hethartvan hetkamermuziekprogrammawordtgevormddoortweemaal vijÍstrijkkwartetavonden. DeInternationale Kwartetseries zijn eensamenwerkingsprojectvanMuziekcentrum Vredenburg en eenveteraan in hetUtrechtse muziekleven, DeUtrechtse Kring. Destrijkkwartetconcerten mogenzichin eenstabiele belangstelling verheugen. De u oprechteakoestiekvande kleinezaalleent FG zich danool<goedvoorhet bereikenvan = Y eenmooievenwicht tussenanalyse en synthese, dé kunstvan hetstrijkkwartet. Dat o zo'nevenwicht alleenkanwordenbereikt doorde besteensembles in hetgenre,iseen Y gegeven datverplichtingen scheptvoorde samenstelling vande series.Uithetaanbod dat op dezepagina'swordtafgedrukt,kan Serie wordenaÍgeleid datdieverplichtingen zeer serieus wordengenomen. Deprogramma's vandetienconcerten wordenzoalsgebruikelijk beheerst doorde werkenvande klassieke en de romantische meesters. Voorzoverde programmavoorstellen vande verschillende kwartetten dattoelieten, is ookplaatsingeruimd voor hetmindercouranteregertoire. Want zondervernieuwing kanniêtmetrecht 5 concertenin de kleinezaal wordengesproken vanlevende a a n v a n g : 2 0 .u 1u 5r muziek. abonnementt80,J65+ en CJP160,ln de prijsvan eenabonnement fossekaartÍ20,-165+en CJPl15,is een gratispÍogrammablad bij elk concert inbegrepen! dinsdag 8 oktober
T
TakácsKwartet Hongarije
GáborTakács-Nagy(viool),KárolySchranz (viool),GáborOrmai (altviool),AndrásFejér (cello)
dinsdag 28 januari
ConcordKwartet
Verenigde Staten
Mark Sokol (viool),AndrewJennings(viool), John Kochanowski(altviool),Norman Fischer(cello) Mozart Kwartet KV 464 Beethoven Kwartet op. 135 en een nieuwAmerikaanswerk woensdag 26 maart
VermeerKwartet Verenigde Staten
ShmuelAshkenazy(viool),PierreMenard (viool),BernardZaslav(altviool),Marc Johnson(cello)
Nobuko
lfflêi, attvioot
Haydn Kwartetop. 76 nr. 1 Bartók Kwartet nr. 2 BeethovenKwartetoo.59 nr.2
SchubertKwartetop. 125 nr. 1 WebernFrinÍSàtze WebernSechsBagatel len MozarlStrijkkwintetKV593
dinsdag 10 december
dinsdag15april
OrlandoKwartet
SiostakovitsiKwartet
Í
Charles-André Linale(viool),Heinz Oberdorfer(viool),FerdinandErblich (altviool),StefanMetz(cello)
AndrejSjislov(viool),SergejPisjugin (viool),AlexanderGalkovsky(altviool), Alexander Kortsjagin (cello)
a
Programma wordt nog bekendgemaakt.
Programmawordt nog bekendgemaakt.
6
É.
E Nederland Y a F Y
o
So'vjet-Unie
Serie
13 o t
F
z o x
= {m 5 concertenin de kleinezaal a a n v a n g : 2 0 .u 1u 5r abonnementt80,-/65+ en CJPÍ60,fossekaart í20,-165+ en CJPf 15,-
+
dinsdag 29 oktobeÍ
BartókKwartet
Hongarije
PéterKomlós(viool),SándorDevich(viool), GézaNémeth(altviool), LászloMezó(cello) MozartKwartetKV387 RavelKwartet TsjaikovskyKwartetop. 11 dinsdag19 november
KodálvKwartet
Hongarijé
Attila Falvay(viool),TamásSzabó(viool), Gábor Fias(altviool),János Devich(cello)
MozartKwartetKV465 Beethoven Kwartet op.18nr.'l DebussyKwartet woensdag26Íebruari
LaSalleKwartet
Verenigde Staten
dinsdag 6 mei
Walter Levin(viool),HenryMeyer(viool), PeterKamnitzer(altviool),Lee Fiser(cello)
EderKwartet
Haydn Kwartet op. 7'l nr. 2 Beethoven Grosse Fuge Berg LyrischeSuite
Serie
Hongarije
.!
PálEder(viool),ErikaTóth(viool), Zoltán Tóth(altviool), GyórgyEder(cello)
dinsdag 11 maart
HaydnKwartet op.33nr.3 BartókKwartetnr.3 BrahmsKwartet op.51 nr.2
OrlandoKwartet
T
InlernationaleKwartetseries 1&2 samengevoegd! 10concertenin de kleinezaal abonnement(extÍareductie)t 150,-/65+ e n C J P1 1 1 0 , -
Nederland
Charles-AndréLinale(viool),Heinz Oberdorfer(viool),FerdinandErblich (altviool),Stefan Metz (cello) Programmawordt nog bekendgemaakt.
t r r m x
€ + m i
@ m. r @ 1
+
,#;*-**.*#H
ffi.ffiW-,-, I concertenin de kleinezaal r aanvang:20.15uur r abonnementt100,-/65+ en CJPf 85,- I lossekaartf 17'50/65+en CJPt15'- | vriidas4 oklober
dinsdaE18 maart
vrijdag 2 mei
Trio Mendelssohn
GlinkaKwartet
SukTrio
LexKorfÍde Gidts(viool, AlwinBár(piano), EliasArizcuren(cello) altviool),
Zino Vinikov(viool),KeesHtilsmann(viool), MishaGeller(altviool),Dmitri Ferschtman (cello)
JoseÍ Hála(piano),JosefSuk (viool),JoseÍ Chuchro (cello)
MariekeBlankestijh,vioot
Smetana Pianotrio Dvorák Pianotriooo.65 Suk Elegie
George Pieterson, ktarinet Ronald Brautigam,piano
op.57 DvorákVioolsonate op.90'Dumky' DvorákPianotrio op.87 DvorákPianokwartet
donderdaq 22 mei
ProkovievOuvertureop Hebreeuwse en thema's, voorpiano,Rlarinet strijkkwartet ProkovievSonatevoor2 violen ProkovievVioolsonate op.90 ProkovievCellosonate ProkovievStrijkkwartet op.92
woensdaq18december
Marjanne KweksilbgÍ, sopraan Vera Beths,vioot Anner Bijlstïlê,cerro Stanley Hoogland, piano
MendelssohnTrio lsabellevan KeuleÍI,viool RavelVioolsonate Ravel Pianotrio Fauré Pianokwartetop. 15
woensdaq2 april
T
NederlandsStrijktrio
GhopinPianotrio ChopinCellosonate voorcello ChopinGrandDuoConcertant, en piano GhopinPianowerken ChopinPoolseLiederen
Tot het middenvan de 19deeeuw volgdende componistenuit Bohemen trouw het voorbeeld van de klassieke Weensemeesters.Uit die epigonen-periode valt dan ook niet veel interessantste melden.Maar met het opkomenvan een nationaalTsjechisch bewustzijnen het strevennaaronaÍhankelijkheidontwikkelt zich ook een muziekmet een Tsjechische identiteit.Het is in het bijzonderaan de en meestersBedrich Smetana (1824-'1884) te dankendat Antonín Dvorák (1841-1904) de Tsjechischeniuziektot een volwaardig genre evolueerdeen dat Tsjechoslowakije een vooraanstaandmuzieklandwerd. De muziek van Smetanaen Dvorák neemt in het concertlevenzo'n aoarte plaats in
GerardHettema(viool),Ron Ephrat (altviool),Michel Roche(cello);m.m.v. GerritOldeman(viool,altviool)
HermanJeurissen,hoorn voorcoÍno Mozart*SinÍoniaPastorella, pabriccioen strijkkwartet HaydnStrijktrio Romance, voorhoornen MozarVHaydn strijkkwartet MozartRondo,voorhoornen strijkers K V5 1 4 KV407 MozartHoornkwintet (- Leopold; Amadeus) overigeWolfgang
16ianuari donderdaq
OrlandoKwartet Charles-AndréLinale(viool),Heinz Oberdorfer(viool),FerdinandErblich (altviool),SteÍan Metz (cello) llaydn Strijkkwartetten woensdaq 12 Íebruari
GilasTrio SoÍiaShapiro(piano),Gil Sharon(viool), AlexanderPetrasch(cello);m.m.v.Daniella Ciocoiu(viool),Ron Ephrat(altviool) Brahms Pianotrioop. I Brahms Pianokwartetop. 60 Brahms Pianokwintet z u J l
U Y z u J J
ut ÍD o
Y o u o o
omdat een volstrekte beheersingvan de aan zijn echtgenote(vanuitFrankÍurt, klassiekevormen wordt gekoppeld aan het 1905):'lk heb meerdan genoegvan al die elan van de Slavischevolksmuziek. Duitsers,ondanksalle moeitedie ze doen D e m u z i e k ' a u sB ó h m e n sH a i nu n d F l u r ' om aardig te zijn;en bovenallesben ikde klinkt tijdenstwee concertenin de serie muziek beu. Zij beschikkenoverzeer Componistenportretten.Aan het eind van uitgesproken gaven in die sfeer, maarze het seizoen is dat in de vertolking van het ontberen onze fijne smaak en onze Suk Trio, aangevoerddoor een kleinzoon gevoeligheid.En het leukeis dat mijn van de TsjechischecomponistJoseÍ Suk muziek nogal koud, nogal beschaafdzou (1874-1935). Suksr. studeerdebij Dvoráken zijn. Wijzijn niet van hetzelÍderas,dat lijdt trouwde later met diens dochter.JoseÍ Suk geen enkeletwijÍel.' jr. werd in.1929geborente Praag.Enige Een van de componistendie de meeste seizoenengeledengaÍ hij in de kleinezaal invloed.hadden op Fauréscreatievegenie een concert met cellist Janos Starker en was FrédéricChopin (1810-1849),diè in zijn pianistRudolf Buchbinder. muziekaanzienlijkÍijnzinnigerwas dan in Het Mendelssohn Trio verzorgt een de socialeomgang.Zo groot als zijn concert dat geheel is gewijd aan aandachten gevoelvooÍ elke noot in ziin kamermuziekvan Antonín Dvorák.Gast bii compositieswas,zo groot was ook zijn het MendelssohnTrio is de jonge mond wanneer iemand iets deed wat hem Nederlandse violiste Marieke Blankestijn. niet schikte.Ook voor zijn collega'shad hij Zij won in januari1985de eersteprijs op het Í belangrijkeInternationaleMozartCóncours m in Salzburg.In 1977werd zij leerlingevan m Hêrman Krebbers.Daarnazette zij haar ó studievoort bij de Hongaarseviolisten o I pedagoogSándorVéghaan het Salzburger o Mozarteum.MetdedoorVégh geleide z CamerataAcademica van di[ beloemde instituutgeeft MariekeBlankestijneen concertin het kadervan de serie ZondagavondHalfAcht (ziepagina36). Een anderejonge Nederlandseviolisteis betrokken bij het Franseprogramma dat het MendelssohnTrio verzorgt:lsabellevan Keulen.Zij is nog een paàrjaar jonger dan MariekeBlankestijn.Sinds 1979is zij leerlingevan Davinavan Wely(Sweelinck Conservatorium, Amsterdam).In 1983won lsabellevan Keulende tweedeprijsen de publieksprijsop het eersteInternationale Yehudi MenuhinConcourste Folkstone.ln mei 1984werd ze te Genèvewinnaarvan het 'Young Eurovisieconcours MusicianoÍ the weinig delicatewoordenover:Schumann Year'.Ze vertolkte daar het ViiÍde was'een zekereDuitser',Schubert'te ruw', Vioolconcertvan Vieuxtemosmet het Beethoven'onsympath iek,op enkele Orchestrede la SuisseRomandeo.l.v.Horst sonatesna'. Anderecitaten.uitChopins Stein. brievenkunnen niet eenszonder bezwaarin Het MendelssohnTrio en lsabellevan deze kolommenworden afgedrukt.Dit alles Keulenverschijnensamenop het podium in doet nietsaÍ aan zijn muziek,de muziekvan het Pianokwartetin c van Gabriel Fauré een FransePool oÍ een Poolse Fransman. (1845-1924). Fauréwas de meeston-Duitse In het Chopin-portretligt het accentnu componistonder de Fransetoondichters eens niet op de onsterfelijkepianomuziek, van zijn jaren. Dezewat vreemde maar op de spaarzamewerken voor klein formuleringvraagtom enigetoelichting: instrumentaalensemble.Voortsklinkt een ten tijde van CésarFranck,CamilleSaintaantal Poolse Liederen,geschrevenin de Saënsen Gabriel Fauréwas het Franse periode1829-1847 en na Chopinsdood muzieklevenin een hevigepolemiek uitgegevendoor Fontana.Het zijn ietwat gewikkeldover het belangvan de Duitse curieuzetoonzettingenvan Poolsepoëzie, muziek, oÍ preciezer,van Wagner. Saintdie eindelijkmaareens in de concertzaal Saënsstond helemaalopen voor wat zich in moeten worden vertolkt. BayreuthaÍspeelde,Fauréwilde er niets De grote klassiekenvan de (eerste) mee te makenhebben.Fauréin een brieÍ WeenseSchool zijn met twee concerten in
de serie Componistenportretten vertegenwoordigd.Het Orlando Kwartet zet een portret neervande'vadervan het strijkkwartet',Joseph Haydn (1732-1809). 'Papa' Ofschoon Haydn niet de eerste componist was die een strijkkwartet schreeÍ, was hij wel degene die het genre optilde naar de centrale plaats die het kreeg in de kamermuziek.Niet minderdan 83 strij kkwartettencomponeeÍde de onvermoeibareen immer bescheiden Haydn.Bescheidenheid was misschienwel de belangrijkstekarakteristiekvan de mens Haydn,aan wie met name in zijn Londense jaren toch onwaarschijnlijkveel roem ten deel viel. Haydn:'Móchtenwir uns doch immer erinnern,wie viel von dem,was wir sind,wiÍ unserenVorgàngernverdanken, ohne die wir nie das gewordenwàren;wir kàmenviel wenigerin GeÍahr,uns selbstzu r.iberschàtzen.' Mindergehinderddoor bescheidenheid en goede manieren,was Wolfgang Amadeus Mozart(1756-1791), zich toch zeer wel bewust van het belang van zijn voorgangersen evenzeervan de triviale omstandighedenwaaronderzijn genie weÍkte: 'Bijvoorbeeld op reis in de koets of onder de wandelingna een goede maaltijd, 's of nachtsals ik niet kan slapen,dan willen de ideeënbij stromen en het beste komen.' Het Mozart-portretis meer een portret rond Mozart en de hoorn. Mozart schreeÍziin vier hoornconcertenen ook het Kwintetin'Es voor de hooÍnist Joseph Leutgeb (17321811). Mozarten Leutgebwaren gedurende vele jaren met elkaar bevriend.Nog tijdens het jaar van zijn overlijdenlogeerde Mozartbij de Leutgebs,toen zijn vrouw Constanzeeen kuur volgde.Dit alles weerhield de spotter WolÍgang er niet van a m m T x m
op het origineelvan het Hoornconcert KV 417 de opdracht'LeutgebEsel,Ochs und Narr'te schrijven. De muziekvan Johannes Brahms (18331897)is een vasteverschijningin de serie Componistenportretten.Deze keer komt het portret voor rekening van het Gilas Trio plus twee gast-strijkers.In het Pianokwartet op. 60 voegtviolisteDaniellaCiocoiuzich bij het trio, in het Pianokwintetop.34 neemt altviolistRon Ephratzijn plaatsin. Het kwintet is feitelijk een bewerking van het bij de componisten diensvrienden adviseur JosephJoachimin ongenadegevallen strijkkwintet.De muziekis verdernog bekend in de gedaantevan de Sonate voor twee piano's.Uit alle werkenvan Brahms klinkt zijn diepe respectvoor de klassieke Duitsetraditie('Haydn,das war ein Kerl! Wie miserabelsind wir gegensowasl').
16
ffi#ffi i,*-+il'$:*.,,,l,tl-..y llp" a J
ó
uur Vriendenvan het LiedI aanvang:20.15 5 recitalsin de kleinezaalr i.s.m.Vereniging I r abonnementÍ 60,- (eenheidsprijs) I lossekaartJ 15,- (eenheidspriis)
E
u z z
Warnung
donderdag 24 oklober
EinmalnacheineÍlustigenNacht War ich am MorgenseltsamauÍgewacht: ungleichGebliit, Durst,Wasserscheu, DabeigeÍiihÍt undweichlichim Gemiit, Beinahpoetisch,ia, ich bat die Museum ein Lied. Sie,mit veÍstelltemPathos,spottet'mein, GabmirdenschnódenBaÍelein: >EsschlagteineNachtigall Am WasserÍall; Undein VogelebenÍalls, DerschreibtsichWendehals, JohannJakobWendehals; DeÍtut tanzen Beiden PÍlanzen -q WasserÍalls Obbemeld'ten So ginges Íort; mirwurdeimmerbànger' Jetztsprangich auÍ:zumWein!Derwar dennauchmeinRetter, - Merktspuch, ihÍ tránenÍeichen Sànger: ruft mankeineGótter! lm Katzenjammer
Udo Reinemann,bariton RudolÍ Jansen,pi"no
Y
o .z z o F z
Tot slot nog een paar regels over het programma dat het Glinka Kwartet, klarinettistGeorge PieteÍson en pianist Ronald Brautigamwijden aan de kamermuziekvan Serge Prokoviev (18911953).In alle literatuuroverdezeRus die op zijn dertiende werd toegelatentot het conservatoriumvan St.-Petersburg,wordt onvermijdelijkverhaaldvan zijn dwarseen onbehouwenoptreden.Op het conservatoriumlag hij al overhoopmet zijn docenten,wier pedagogiekhêm niet beviel. Hij ontpoptezich tot een componistdie door een muur wilde,de romantische traditiewilde afbrekenmet muziekdie ondanksde opeenstapelingvan dissonantenbinnen de traditionele stÍucturen bleef. Prokovievmiste niet het respectvoor zijn grote klassieke voorgangers,maarergerdezich alle kleuren van de regenboog aan het conservatisme van het muziekleven.En het was nergens goed: noch in Rusland,noch in de VerenigdeStaten en Parijs,waar hij een belangrijkdeelvan zijn creatieveleven doorbracht-'lk dwaaldedoor het enorme park in het middenvan New York,en terwijl ik omhoog keek naarde wolkenkrabbers die aan de rand staan, dacht ik vol woede aan de prachtigeAmerikaanseorkestendie nietsom mijn muziekgaven;en aan de critici die voor de honderdstekeer 'Beethoven is een groot herhaalden, componist', ondertussen hevig bezwaar makendtegen nieuwewerken;en aan de impresario'sdie langeconcertreizen regeldenvoor artiestendie vijÍtig keer hetzelÍdeafgezaagdeprogramma speelden.'
I
Liederenvan Schumann vrijdag 10 ianuari
Hein MeeÍls,tenor Rudolf Jansen,pi"no donderdag 6 maart
Jard van Nes, r"r.o-sopraan Gérard van Blerkt prano dinsdag 25 maart
John Shirley-QuiÍk,oariton Martin lsepp, pi"no
in'1888 Tekst:EduardMórike(1804-'1875), op muziekgezetdoorHugoWolÍ(18601903). Ontleend aan:Textedeutscher Herausgegeben Lieder.EinHandbuch. und eingeleitet vonDietrichFischer-Dieskau. Verlag,Mtlnchen Deutscher Taschenbuch 1968.
woensdag 16 april
Marjanne Kweksi lbêÍ, sopraan Reinbert de Leeuw, piano
T
Liederenvan Alma Mahler,Wolf, Zemlinsky en Schónberg
Y
É, l
o U z z E
-
u cÉ U) z
4 recitafsin de kleinezaalraanvang:20.15uurtabonnementl55,-/65*enCJp/45,-r lossekaartlls,_àí25,_165* enCJplí2,50à Í25,-t T
TijdenshetHollandFestival van1982 waseenÍestivalin het Festivalgewijdaan de ontwikkelingen vande gitaarkunst in Zuid-Amerika, hetcontinent waarhetvan oorsprong genrezo'nhogevlucht lberische heeftgenomen. Vooreenhoogtepunt tijdensdat Gitaarfestival zorgdende Braziliaanse gebroeders Sergio& Odair Assad.Zij zijn evenalsheteertijds beÍaamde duoAbreuleerlingen vande in RiodeJaneirodoceÍende MoninaTávona. Sergioen Odairwerden in 1968toevallig dooreenjournalist ontdekttussende duizenden gitaristen dieBraziliërijkis.Hij zorgdeervoordatze bij mevrouwTávona terechtkwamen.Vanaf1969tradende gebroeders doorheelhunvaderland op. jaarbehoordenze tot de Datzelfde prijswÍnnaars vanhetgitaarconcours te Bratislava. Metzeerveelsucceswerdanno 1980gedebuteerd in NewYork,eenjaar laterin Parijs.DeAssadsleggenzich in het bijzonder toeOpde vertolking vanmuziek d ie doorZuidamerikaanse comoonisten werdgeschreven. De muziekvanEduardoFalÉen paco Pefraworteltin eentraditiedievoorde ontwikkeling vanhetgitaar-repertoire van hetgrootstebelangisgeweest: de folklore. Bij FalÉis datde Zuidamerikaanse volksmuziek, bij Penade eigenzinnige Andalusische flamenco. PacoPeíawerdin 1942geborenin hethartvande Spaanse provincie Andalusië, Córdoba. Op twaalÍjarige leeÍtijdbegonhij zijnloopbaan alsbegeleider vanflamencogezelschappen. In 1963ginghij naar Londen,waarhij in 1967zijneerste gaÍ(Wigmore solorecital Hall).Pacoiseen vande aanvoerders vaneenzeerselect groepjegitaÍistendatde kunstvande
T m zl
z o r r o o m
'flamenco de concierto'verstaat. In 1981 stichttehij in zijn geboortestad hetCentro FlamencoPacoPeóa,eencentrumvooÍ studieen'concerten. DeArgentijnEduardoFalÉ,geborente Salta in 1923,hadalsautodidact al eengrote matevanvirtuositeitontwikkeldvoordathij les nambij eenaantalerkendemeesters. FalÉcomponeert volksmuziek, dietenslotte nietuitsluitend uit in hetgrijzeverleden gemaaktetraditionalsbestaat.Veelvan FalÍ'sstukkenzijnevenArgentijns geworden alsde pampa:'MenzingtoÍ neurietze na,zonderte wetenwisde componist is.' DeTsjechische gitaristVladimirMikulka bêhoortsindsenigejarentot devaleurs s0resbinnenhetwereldje. Degoede grondenvoorzijnbijzondere positie bevestigde Mikulkaonlangsmeteen grammoÍoonplaat waarophij muziekvan zijn landgenootStepánRaken vande MoskovietNikitaKoshkinzette. Gramophone schreef(mei1984):'Ditisde belangrijkste plaatmetgitaarmuziek sinds v e l ej a r e n '',. . . M i k u l ki sae e ng i g a not n d e r 'Dit de gitaÍisten vanvandaag...'en is evenwelnietzo maareenopname,het is eenmijlpaalin de geschiedenis vande gitaar.'Vladimir, geborente Praagin 1950, begon'pas'op 13-jarige leeftijdgitaarte spelen.AanhetPraagsconservatorium studeerde hij bijJiriJirmal.ln 1969venrvierf Mikulkade eersteprijsvanhetConcours International de la Guitare, Parijs.Hijtreedt regelmatig op in heelEuropa, d'eVeienigde Staten, Japanen Australië. Nadatvorigseizoenhet recitalvande ZweedsegitaristGóranSóllschermoest wordenaÍgelast,kondenvoorhetseizoen 1985/86waterdichte aÍsprakenworden
gemaaktoverzijn Utrechtse debuut. Sóllscherwerdop oudejaarsavond 1955 geborenin Vaexjoe. In 1973gafhijzijn eerstesolorecital.Zijn belangrijkstedocent wasPer-OlofJohnsonbij wie hij studeerde aande conservatoria vanMalmóen Kopenhagen. In 1978won hijglansrijk de eersteprijsvanhetConcoursInternational de la Guitare te Parijsen sloothijeen contractmetde Deutsche Grammophon Gesellschaft. In 1979werdzijneersieplaat uitgebrachtdiezowaarde achtsteplaatsin de top-40behaalde en daarmeeAbbaachter zich liet.In 1980maaktehijzijndebuutin de Londense WigmoreHall.InScandinavië is GóranSóllscher bepaald eenberoemdheid, dieo.m.viade televisie eengrootpubliek bereikt.Hij bespeelttweegitaren,te weten eendoorde ZweedGeorgeBolingebouwd elfsnariginstrument (metde stemming van eenrenaissance-luit) en eengitaaruit de ateliersvande Spanjaard JoséRamirez.
I dinsdag 1 oktobeÍ
Sergio& OdairAssad vrijdag 6 december
PacoPefra EduardoFalÍ donderdag27Íebruari
VladimirMikulka zaterdag12april
GóranSóllscher
Serie
21
12 con-ce,rtenin de g,Íote oÍ de kleine zaal I aanvang: wordt bij de concerten vermeld r abonnement t100,-/65+ en CJP f 75,- r losse kaart/10,-à f17,5Ot donderdag 3 oktober - kleine zaal 2 0 . 1 5u u r
PianoduoAnthony& Joseph Paratore Werkenvan Berg en Schónberg zondag 20 oktobeÍ - grote zaal - 20.15 uur
HetNederlandsKamerkoor John Alldis,dirigent
EleonorePameijer,rruit Harmen de Boer, ktarinet WerkenvanÊscher a z @ c @ a
o
: -t
zaterdag 23 november - grote zaal 2 0 . 1 5u u r
Concertgebouworkest Hans Vonk, dirigent
i
o z i t o m z J
o.a. Escher Passacaglia Escher Nostalgies vrijdag 13 december- grote zaal 2 0 . 1 5u u r
dinsdag 21 ianuari- kleinezaal - 20.15uur
Marjanne Kweksi lbêÍ, sopraan Jard van Nes, rezro-sopraan Howard Crook, tenor Reinbertde Leeuw,piano (en nog twee sopranen) Sjostakovitsj Uit Joodse Volkspoëzie JanácekTagebucheinesVerschollenen
Singcircle
zondag 2 Íebruari- grote zaal - 14.30uur
HetNederlandsKamerkoor SchónbergEnsemble
= a
SuzanneFlowers(sopraan),Penelope (sopraan),NancyLong Walmsley-Clark (mezzo-sopraan), RogersCovey-Crump (tenor),GregoryRose(bariton,dirigent), Paul Hillier(bas)
o
StockhausenStimmung; Singcircle-versie
Keuzeuit werkenvan o.m. Dallaoiccola. Maderna,Berioen Nono
zondag 5 januari-grote zaal - 14.30uur
zondag 23 Íebruari- kleinezaal - 14.30uur
I
€ o I
a o
:
Èr i. r:1 I
I c
m
m I (f
ii+) ídi í.@)
lid
iP.;
riie.) r tld ir ill
Reinbertde Leeuw,dirigent.
Berio- Sequenza's
SchónbergKwartet
(fluit),Ernestine MariekeSchneemann Stoop(harp),AnneHaenen(mezzoFredOldenburg (piano), sopraan), George Wiegel(trombone), GerritOldeman (altviool), ErnestRombout(hobo),Peter (slagwerk), Prommel TheoOloÍ(viool)
Jannekevan der Meer(viool),Wim de Jong (viool),HenkGuittart(altviool),Hans Woudenberg(cello) Nono Fragmente,Stille,An Diotima Maderna Strijkkwartet Webern Strijkkwartet Webern Frinf Sátze
,uil;ii ,li;li;,u',, ,,ïi
9,ris.r! .9i9!\1: ;;r;+stl
€n ' ' * 1 i ;;; ,ít ; ! .
; +
i I
!
; ; ; , " ,
;
r l l : ;
1 t : : r l t ; l ; ! r ; ; r r ; : i r
; ; r ; " . 1 , ! t ;
u * 1
+t;
*1* iïi.;ï: ;r,,i, * ilï;ïïr l * i * ; ; u ' : ïï;ï,'; ; lï;lit
sl ! :]í$llqrI .,íd,l .Orur19.; "@-r :,jÍ+;iaslrid , d"L d lq:tP Ísli 4o: . i=:'.:l!!q 1 4 k .,. EUtêJ ln'i
z
E U o
ó tr
U d)
zondag2 maart- grotezaal- 20.15uur
3 concertenen 1 inleidingin de kleine zaal I aanvang:wordt bii de concêrtenvermeld I abonnementt37,50/65+en CJPÍ32,50 r losse kaart/12,50/65+en CJPt10,-r De cirkel is rond: nadathet Schónbero Ensemblein eerdereseizoenen concertseÍiêswijdde aan de kamermuziek van Arnold Schónberg(1874-1951) en Anton Webern(1883-1945) is nu de beurt aan de muziekin kleinebezettingvan het derdegenievan de TweedeWeenseSchool, Alban Berg.Ook een anderecirkel is rond, de cirkelvan het EuropeseJaarvan de Muziek.Bach.Handel.Schr.itzen Scarlatti zijn immersruim aan hun trekkengekomen, maar aan het lelijkeeendjeonder de jubilarissenis in het Íeestgedruismaar terloopsaandachtbesteed.En dat terwiil Alban Berg in 1985dubbelaanleidinggóeft tot het aÍkondigenvan een Componistenjaar: hij werd honderdjaar geledengeboren en overleedvijftigjaar geleden. De Berg-cyclusvergtaanzienlijkminder tijd dan de seriesdie aan zijn collega's werdengewijd.Voor Schónbergs kamermuziekwaren negenconcerten nodig, voor Webernswerkenvier, in het gevalvan Alban Bergzijn drie sessies voldoende.Het oeuvrevan Berg is zeer beperktvan omvang.Er is slechtssprake van twaalÍgeheelzelfstandigecomposities, inclusiefde concertariaDer Wein,de opera'sLulu en Wozzeck,en het Vioolconcert.Maar het belangvan dat oeuvre is omgekeerdevenredigaan de omvang:elk werk op zich is een meesterwerk. Muziekwas voor Alban Berg,die vooral ontvankelijkwas voor de huiveringwekkende kantvan het leven, bovenaleen uitdrukkingskunst. Nooit heeft hij een strengonderscheidwillen maken tussenoud en nieuw,tonaalen atonaal. Voor de dodecafonie-dogmatici was hij al
HetNederlandsKamerkoor Reinbertde Leeuw,dirigent Vera Beths,viool Anner Bijlsma,cello Gerda Ockers, harp Gerrit Hommerson,harmonium Catherine PatÍiasz, alt Liszt Elegie,voor cello, piano,harp en harmonium Liszt Elegie,voor viool en piano Liszl Psalm137,voor sopraan,viool, harp en vrouwenkoor LisztVia Crucis,voor soli, koor en piano donderdag 20 maart - kleine zaal 2 0 . 1 5u u r
SchónbergEnsemble Reinbertde Leeuw,dirigent Dorothy Dorow, sopraan Een keuzeuit werkenvan o.m. Dallapiccola, Maderna,Berioen Nono dinsdag 22 april - kleine zaal - 20.15uur
SchónbergEnsemble Reinbertde Leeuw,dirigent Een keuzeuit werkenvan o.m. Dallapiccola, Maderna,Berioen Nono woensdag 21 mei - kleine zaal -20,15 uur
SchónberqEnsemble Reinbert de LeËuw,dirigent
woensdag 9 oktober- 20.15uur
OverAlbanBerg
Inlêidingen doorReinbert de Leeuwen ElmerSchënberger
d i n s d a g1 5o k t o b e r - 2 0 . 1u5u r Leukon,voorzang en piano Schliessemir die Augen beide,voor zang en prano Pianosonateop. 1 Siebenf rtlhe Lieder,voor zang en piano LyrischeSuite,voor strijkkwartet m.m.v.Marjanne Kweksilber,sopraan zondag 17 november- 14.30uur Vroegeliederen,voor zang en piano Strijkkwartetop. 3 Adagio (uit: Kammerkonzert), voor viool, klarineten piano Siebenf rr.iheLieder,voor zang en ensemble (bew. Reinbertde Leeuw) m.m.v.Marjanne Kweksilber,sopraan w o e n s d a g1 1 d e c e m b e r - 2 0 , 1 5u u r Vier Liederop.2,voor zangen piano Vier Strickeoo. 5. voor klarineten piano Orchesterlieder uber Textevon Peter Altenbergop. 4, voor zang en ensemble (bew.DiderikHaakmaWagenaar) Kammerkonzert, voor viool, pianoen dertienblaasinstru menten m.m.v.Jard van Nes, mezzo-sopraan
SchónbergEnsemble Reinbert de Leeuw,dirigent DorothyDorow,sopraan Dallapiccola LiricheGreche WebernSymphonie Schónberg Kammersymphon ie
I = l
u
ï
U o lU d)
z
U
É.
*+*+*
23
H7 F
É m @
m z
snel een dissident,voor de liefhebbersvan Brahms,Mahleren Strausseen componist wiens muziekniet werd begrepen.De compositiesvan Berg zijn een unieke versmeltingvan de umwerfendetechnieken van Schónbergmet de hypersensitieve bekentenismuziek uit het eindevan de 19de en het beginvan de 20steeeuw. HoofdmeesterArnold Schónbergvatte het zo samen:'Reedsuit Bergsvroegste composities,hoe onvolmaaktdie ook waren, kon men twee aspectenaf leiden. Ten eerste,dat muziekvoor hem een taal was waarin hij zich inderdaadwist uit te drukken.Ten tweede:een overdaadaan warmteen gevoel...' Dat het gezapigeen onverschillige muzieklevenvan 's wereldeerste muziekstad,Wenen,niet het minstegevoel kon opbrengenvoor de muziekvan Alban Berg, is niet zo verwonderlijk.Het genieten van die minutieusuitgewerktecomposities vergl rmmerseen summum aan concentratieen gevoelvan zowel de uitvoerendenals het publiek,omdat Berg (om met J. ReichenÍeldte spreken)het atonalesysteemgebruikt'alsde strohalm... om niet te verdrinkenin zijn wurgende angsten.: De LyrischeSuite voor strijkkwartet (1926)is een van de meestaangrijpende noodsignalen,uitgezondendoor een kunstenaardie heenen weer werd geslingerdtussenzijn behoefteaan uiterste expressievan gevoelensenerzijdsén de drang om te ordenenen te construeren anderzijds.Berg wilde het onzegbare zeggen,en beweesdat een dergelijkstreven alleenin de muziekkan worden gerealiseerd.
^-\,T
FË
ZTtrK
YT\T-I
t\-/ i l\-/ t tJ-Lrl l tH
I.ITRTCHT
Muziek uit de Middeleeuwen, Renaissanceen Barok tientallen concerten in de oude kerken en andere historische gebouwen The Amsterdam Baroque Orchestra * Ton Koopman + Utrechts Barok Consort * Musicalische Compagney * The Sixteen * Musica Antiqua Kóln * René Jacobs * Collegium Musicum van de Nederlandse Bachvereniging * Gustav Leonhardt * Cappella Amsterdam * Gothic Voices * The Hilliard Ensemble * European Baroque Orchestra * Hespèrion XX * The Tallis Scholars + Vocaal Ensemble Currende * Les Filles de Sainte Colombe * LiveOak * Olim * Nederlands Kamerkoor * Ensemble Gilles Binchois + Venance Fortunat Speciale Festivalproduktie: Rappresentatione di Anima e di Corpo
30 augustus- E september19E5
HOLLAND FESTNAL Omstreeks l5 mei verschijnt een folder met een'gedetailleerdoverzicht van alle concerten en overige evenementen. De folder is gratis verkrijgbaar in de Informatiebalie en wordt op schriftelijk (kaartje naar Postbus 550, 3500 AN Utrecht) of telefonisch (030 - 3l 31 214)verzoek graag en snel toesestuurd.
Serie
25
$ffiffi$ffiËffi6g*fuw
,
jlËti,err
f ; r ; t f : t , ; g i i Ë- + i ï i i l , Ë Ë r i $; li; ï : * * ii i ; * i f ' ;r;;;;j ;*ï.', H f Ë ; *_;.: ï ' * f f * r; j j *ï ï; jï ï"{_i". f i ; ; ir ; ïï;E
ffi1;r;*ilirgeïs*i;;::i;r ;rf
r s r i * ' * ;i;r-i Ë í ri i i
iï
5 concertenin de kleinezlal-r_aanvangj wordtbij de concertenvermeldI abonnementt60,J65+ en CJp /47,50. lossekaart t15,- à Í17,50/65+en CJP112,50à t17,50r DavidDouglas(viool,violada gamba, blokfluit),Lyle Nordstrom(pandora,luit, blokfluit,viola da gamba),PatriciaAdams Nordstrom(cittern,violada gamba, blokfluit),PaulO'Dette(luit),Christel ïhielmann (violada gamba,blokÍluit),Emily Van Evera(sopraan,Íluit, blokÍluit)
9crScutcíïía62ev
ln the streets and theatÍes oÍ London Engelsemuziekuit de 2de helftvan de 16de eeuw zondag 16 Íebruari- 14.30uur
Circa1500 o.l.v.Christopher Wilson
woensdag2 oktober- 20.15uur
Gamerata Trajectina MatthySoethoudt(sopraan), Sjabbevan Selfhout(tenor), SaskiaCoolen(blokfluit, violada gamba),ErikBeijer(violada gamba,slagwerk), LouisPeterGrijp(luit, cither) BrederoAmsteldammer Bron:Bredero's Boertigh, Amoreus, en Aendachtigh GrootLied-boeck zondag3 november-14.30 uur
Olim
EmilyVanEvera(sopraan), NancyHadden (Íluit),ErinHeadley (violada gamba,lirone), Christopher Wilson(luit,gitaar),Robert Meunier(luit) Muziekaan de hovenvan Mantuaen Ferrara Werkenvano.m.Cara,Tromboncino en Romano vrijdag4 april- 20.15uur
Emma Kirkby, sopraan
AnthonyRooley,rurt Lutesongsuit de EngelseRenaissance
I
0o6rt[Íon6gcnrocfit _ @ut{outcn unotdnncn t 0dÍalgui luF íeïattaqc DÍc$ormgeóogn/ €rflÍíc[uóer Sarnac[mdÍOartcnoberpgn/ angcfi ÍnmÍmrÍftlÍ[cm 9BnD SÍong/ gfongl €ócngÍdófi'gmrarem onb$ltcrnI OfÍrudÍl Srogíí/q5oDn
tó 0rrgrnuno ?ur0meQ OuínÍrrn.
o.l.v.IngridSmitDuyzentkunst & Margriet Tindemans ErikBeijer(strijkinstrumenten, slaginstrumenten), (zang), LidaDekkers (zang, WielandEggermont blaasinstrumenten), Eveline Juten(luit, zang),JanQuik(blaasinstrumenten), Ingrid (zang),Margriet SmitDuyzentkunst (vedel), Tindemans Willemde Waal(zang) CarminaBurana Eenkeuzeuit de middeleeuwse liederen, gevondenin hetkloostervan Benediktbeuren woensdag22januari- 20.15uur
SwanAlley o.l.v.LyleNordstrom & PaulO'Dette
Schot Yoorde Boeg Meteenreeksconcerlen en voorstellinoen wordtin de mooiemaandseptember eànSchot voorde Boegvanhetnieuweseizoen gegeven, eenwaarschuwingsschot datalle
muzieklieÍhebbers wil latenwetendat HetGaat Beginnen. 0p hetprogramma staano.m. kennismakingsconcerten doorhetNederlands PhilhaÍmonisch 0rkestin kamsrorkesl-bezeilin0 o.l.v.AntoniRos-Marbà (solist:Eliso piano,in Mozarts Wirsaladze, Pianoconcert nr. 18)en in symÍonieorkest-bezetling o.l.v.Edo - SiegÍried-ldyll; de Waart(Wagner MahlerSymÍonie nr. 5), eenkamermuziekpresentatie i.s.m.het Nederlands lmpÍesariaal en een voorstelling rondde dansvande Nagasuit het noordoosten van India. Alledetailsoverdezeevenementen, waarbiiu gratisoÍ vooreengrijpstuiver welkombent, leestu in de Maandagenda augustus/ september, die omstreeks 20 augustus vande peÍsenroll. U bentgewaarschuwd.
26
Serie
Een concert ís heel wat anders dan een Plaat, i;r;; ;i"--'+; óF.Éá#;.;:,'i.
5 concertenin de kleine zaal I aanvang:wordt bij de concertenvermeld r abonnement r Í 72,50165+en CJ P Í57,50 I losse kaart I 15,- à Í 22,50165+en CJP J 12,50 à I 17'50
- 20.15 uur zaterdag30 november
vriidas18april- 20.15uur
EnsembleMelante'81
Wilbert Hazelzet, traverso TOn KOOpman,ktavecimbel
o.l.v.Bob van Asoeren
Bach Sonatesvoor f luit en klavecimbel
RainerKussmaul(viool),ThomàsHengelbrock (viool),Wim ten Have(altviool),Wouter Móller(cello),MargarethUÍquhart (violone),Bob van Asperen(klavecimbel)
Frans Brtiggen,traverso Carl PhilippEmanuelBach Trio in C, voor traverso,viool en basso continuo WurttembergischeSonate,voor klavecimbel Sinfonia,voor strijkkwartet Quartettoin G, voor traverso,altviool, cembaloobligatoen cello EmanuelBach'sEmpfindungen,voor klavichord Concertin d, voor klavecimbelen strijkers zondaq8 december- 14.30uur
GuillemetteLaurens,sopraan Marco Horvath,ruit CacciniAria'suit: Le NuoveMusicae woensdaq29 ianuari- 20.15uur
QuadroHotteterre KeesBoeke(blokfluit),Waltervan Hauwe (blokÍluit),Wouter Móller(cello),Bob van Asperen(klavecimbel)
David James, countertenor MiChael ChanCe, countertenor PurcellAirs Blow Ode to the Deathof Purcell zondaq23 maart - 14.30uur
Agnès Mellon, sopraan Douglas Amrine, ktavecimbel Jed WgntZ, traverso dasamba Marianne Muller, viota van Pignoletde Montéclair, Solo-cantates Clérambault,Hotteterre,Couperinle Grand en Rameau
z
Uit een gesprekmetOnnoNugteÍen, studentte Utrecht"en vagt€bezgeker
àt'h6d.lliï .n kët6êêïlS:i',| i =iittl tË-ll;#.f,k perweekinhetMuuiekcênlrum. Soms l méer,somsmlndèr,hangitàl van wal er i8 en óokeen beetie.Ía.nde finanóiën.' 'Jà; dal zeggen'ménsen wel meèr,dat " . hét duuris. Maardat valt,tocheigenliikwel: mee.Eênavondiestappenkostheelwat . meer,!Ên meteenGIP valt het helemáál wêl mee.Somsben ik voorÍ7,50 oÍ'Í 10,een grói deelvan de avondondeide pannen,. - tÀlsie nu echtvraaglnaarmiingrote ' ik ben ' Íavoriel,dan is.dalwel Bach..Tia, ntlleÍhebber.' 6engroot.contrapu 'lk oa naareenconcertom muziekle beléveJr. Soms'gaathetom minder' bekendestÍkken,dan benje nieuwsgièrig naar het stuk;somsom bekendeen dán-' hen,jenieuwsgierignaardie bÊPaalde . uitvoeringervan.Eenconcèrtis heelwàl; Een andersdan een ptaatopname. pleatopnamékansomshéèlóterielziin,' i gewoonomdatzè hétzov-eel keerover kunnendoen tot het eÍ perÍecl op staat. Maarheelinteressanlis de praktlik.Dieis niet minderperÍect,maar.*elheelandets ' ' quatechniek.Erziin allerleibeperkingèn, in een om'datdaar leve-nde.men$en :, bepaaldezaaliillen. Í)atvind'ik aantrekkèliit.Als er eensiets niêt helemaalperíectgaat,dan hoeftdat helemaalnieteÍg teziin.Valskah some verantwooÍdvals zlin,De mensenhebben daar over het algemeente weinigbegrip Íoor. Als ie nietvaaknaareèn conceÍt gaat,vervrêemdie eigenliikvan de muziekpraktijk.' 'tk kriigiederemaand iullie' Die pluísik uit en ik Maandagendá. omcirkelalleswaarik naartóé wil.Omte : reseryerengebruikik de wikket.'Prima :, ideeib.dat.' . 'J'uiethet onverwachtekan 70 leuk ziin* Dààromzoudenoo-kvêel m€or nie"n8ên : , naardie serie Witte ConcêÍtën(gÍatls ,' ;' in de kleinê' i , concerlenop':zondagavond lssl; rqd:)moetèngaan.Als B modeme .' ; muiiek moeiliiktindt,dan kandatbii zo'n'. Heti8' ConCert tochsrèlweer-meevallen. heél'andarsdan op de radio,"lgziei de gezlc}ten erbli, l{et grappigó'Ían de Witte hgt ConoeÉen'ió'nátuurllik l dièmoelverlaoende. Hetkostniks.ie tunt êrzomaareen-sbinnênlgp€.nj. . ., t . " , ' i -" ,-, -" ., ' Il.v. . . . . . " , . , . '
J J
U a ,U
z
r . "
. l '
::::
Serie
ta 3 a
8 concerten in-de grole lqal r met st4lèlÍeserveringr 661y2ng: wordt bij de concerten vermeld I abonnement t150,-/65+ en CJp Í125,r losse kaart /20,- à t35,-/65+ en CJP 115,- à 135,- I z x o
dinsdag25maart- 19.00uur
F -
Koor& Barokorkest Nederlandse Bachverenigi ng
z o z o c
JosvanVeldhoven, dirigent HowardCÍook,tenor;Evangelist Harryvander Kamp,bas;Christus BaÍbaraSchlick,sopraan MlchaelChance,altus JosephCornwell,tenor PeterKooy,bas
c a
i
BachMatthàus-Passion
woensdag28 mei- 19.30uuÍ dinsdag8 oktober-20.15uur
dinsdag25Íebruari- 20.15 uur
The EnglishConcert
LondonBaroqueDance Theatre
o.l.v.TrevorPinnock Trevor Pinnock,klavecimbel Simon Standage,viool MicaelaComberti.viool
Ensemblevoor dansen muzieko.l.v, StephenPreston
VivaldiConcertoalla rustica Bach Klavecimbelconcert in d HandelConcertogrossoop. 6 nr. 6 Bach Concertvoor twee violen HandelConcertogrossoop.3 nr. 2
Love oÍ Mars and Venus Oorspronkelijke choreograÍie,met muziek van Handel Ballet pour cinq danseuÍs M u z i e k :L u l l y Karakterdansenuit de Commediadell'arte
woensdag 'l3 november- 20.15uur
vrijdag 21 maart - 20.15uur
HetNederlandsKamerkoor The AmsterdamBaroque Orchestra
Goncertgebouworkest
TonKoopman, dirigent ên solisten HandelSamson, oratorium woensdag 18december-19.30 uur
Koor & Barokorkest Nederlandse Bachveren iging Josvan lmmerseel, dirigent ensolisten BachWeihnachts-Oratorium
en koor NikolausHarnoncourl, d irigent KurtEquiluz, tenor/Evangelist RobertHoll,bas/Ch ristus ArleenAugér,sopraan MarjannaLipovsek,alt NeilRosenschein, tenor AntonScharinger,bas BachJohannes-Passion
HetNederlandsKamerkoor The AmsterdamBaroque Orchestra Ton Koopman,dirigent en solistên Bach Hohe Messe
zondagSjuni-20.15uur
Orkestvande Achttiende Eeuw FransBriiggen, dirigent o.a. Mozart
28
Serie
ifffi Hi*ïm'i ffi#ffi$ffiff+* tji(ó'íê)i
4ííè)r!.r êi]Kd,!o id;í".dJ' idí(€
6)íëtl
en CJP/40,- r lossekaartf 15,{65+ en CJPt12'50r uurr abonnement 4 concertenin de kleinezaalr aanvang:20.'15 t47,50/65+ donderdag 17 oktober
Beethoven& Schubert DanielStepner(viool),MarinetteTroost (viool),Ruth Hesseling(altviool),Wouter Móller(cello),AnthonyWoodiów (contrabas),Eric Hoeprich(klarinet),Ab Koster(hoorn),DannyBond (fagot)
I
\.J'
I I
I I
;
tl il
ll
Beethoven Seotet Schubert Octet zaterdag 18 januari
Octophorus PaulDombrecht(hobo),Marc Ponseele (hobo),HansRudolfStalder(klarinet), ElmarSchmid (klarinet),Piet Dombrecht (hoorn),ClaudeMary(hoorn),DannyBond (Íagot),DonnaAgrell(hoorn),Claude Wassmer(contrafagot)
Jos van lmmerseel,pianoÍorte Beethoven Ouverture Fidelio BeethovenSymfonienr. 7 Beethoven Pianokwintet
:" .i*;:;" +;,r'."'+:i"i $íhru+irffiH#j$áÈiïiiiffi weêt rllca en kolt b[na nletr: f 10,-
vriidag 21 Íebruari
H ilbrand Borkent, pianoÍorte Les Tendres Sentiments Werkenvan Mozart,Balbastreen Duphly donderdag13 maart
HoffmeisterKwartet Lucy van Dael(viool),Alda Stuurop(viool), StaasSwierstra(altviool),RainerZipperling (cello)
Ab KosteÍ, hoorn Ruth Hesseling, attviool Eric HoepÍiGh, rtarinet Mozart HooÍnkwintet KV 407 Mozart Strijkkwintet KV 516 Mozart KlarinetkwintetKV 58'l
I
De Maandagendais een veelgelezen krant (oplage:20,000exemplaren)die gedetaiIleerde inÍormatieverschaftover al le concerten en andere ooenbare m evenementenin Muziekcentru Vredenburg. Zoveelmogelijkconcerten worden ook voorzien van een beknopte toelichting. Het eerste nummer van de achtste jaargang verschijnt omstreeks20 augustus 1985.De Maandagendakan gratis worden maarvoor afgehaaldaan de InÍormatiêbalie,
een bijdrage à / 10,- brengt de postbode de krant steedseen dag oÍ acht voor het beginvan de maandin huis. Aan een abonnementop de Maandagendais een extra voordeel verbonden,namelijkhet recht van schriftelijk plaatsbespreken voor alle in een editieaangekondigdeevenementen. Het reserverengeschiedt met behulp van een Íormulierdat is aÍgedruktaan de binnenzijdevan de adresband.
29
Serie
l . r;
" lI
r aanvang:wordtbiideconcertenveÍmeldI abonnementl40,-/ Sorkestconcerteninde gÍotezaalt i.s,m,hetUtrechtsConseÍvatorium r 65* enCJPof Conservatoriumkaart/30,-r losse kaartf 10,-i65* en CJPoÍConservatoriumkaartÍ7,50 a
zondaq16maart- 14.30uur
a
tx
Kamerorkest
-{ HowardWilliams, dirigent a à
j;*iiil t;;
-";: ; i,i
VarèseIntégrales exotiques Messiaen Oiseaux d 2 Strauss Suiteop.4
n;i ;;Á:
:m :z :P
i
:s:llo)iit
:jjjl:#iri
.9lilitjL6ii
::9l..gis slistiri:i
zondaq27april- 20.15 uur G
Symfonieorkest
I
:: m < tz I
li
Van Gilse Concertouverture in C SibeliusVioolconcert SjoslakovitsiSymfonienr. 10
;ïÉ? Een Utrechts aanbod Inleidingdoor Ton Hartsuiker,directeur UtrechtsConservatorium De Utrechtseconcertbezoekermag zich dan verzekerdweten van een rijk symÍonischrepertoiredat zich in MuziekcentrumVredenburg zal afspelen (gelukkigmaar!),Utrechtseigen musische identiteitkent helaaseen grote verarming door de culturelekaalslag(USO,Instituut voor Sonologie).Binnen het Utrechts Conservatoriumheeftzich de afgelopen jaren een grote ontwikkelingvoltrokken; veel docentenvan grote naamzijn aangetrokken en een aanwasvan meer dan 50 buitenlandsestudentenmag blijk geven van de renommee,die het instituutheeÍt opgebouwd. Het UtrechtsConservatoriumacht nu de tijd rijp om aan de Utrechtsebevolkingeen eigenserieorkestconcertenaan te bieden, een aanbodwaarmeevelenzich naarwij hopen als een echt Utrechtsgegevenzullen kunnen identificeren. Steunvoor een culturelesituatieis noodzaakin een stad,die door dê politiekwanneerdat maar uitkomt- te oas en te onpas tot Íaubourgvan de grote stedenin de Randstadwordt verklaard! Het gebodenprogrammakent een grote afwisseling.Twee concertenvan het SymÍonieorkeststaanonder leidingvan beroemded i rigenten: Kenneth Montgomery,die het vorig seizoeneen geweldigprojectleidde,en RonaldZollman, voor het eerst voor het conservatoriumorkest. Daarnaasttwee concerten van het Strijkorkest,dat onder vasteleidingstaat van een heelbijzondermusicus,die
EngelandheeÍtverlatenom helemaalin onze stad werkzaamte kunnenzijn: Eli Goren,voormaligprimariusvan het befaamdeAllegriQuarteten oprichteren dirigentvan de London MozartPlayers. Een kamerorkest-concert onder leidingvan HowardWilliamsgaat als tegenwichtuit van en een blazers-piano-slagwerkbezetting legt een extra accent op 2oste-eeuwse muziek.Bij de solistentreft men zowel studentenaan die afstuderenvoor hun solistendiolomaals lerarenwier namen vasteprik zijn op de programma'svan de grote symfonie-orkesten. Een concertenaanbodvan het Utrechts een eigen Utrechts Conservatorium, gegevendat maaréénding nodig heeft:een eigen Utrechtspubliek!
vrijdag 23 mei - 20.15uur
Strijkorkest EliGoren,dirigent BartókDivertimento for doublestring TippettConcerto orchestra Brasileira nr.9 Villa-Lobos Bachiana
I
zondag 15 december-14,30 uur m
Symfonieorkest
tr
dirigent KennethMontgomery, UdoReinemann, bariton
m z
DiepenbrockMarsyas(delen) to music VaughanWilliams,Serenade Gesellen MahlerLiedereinesfahrenden StraussTodundVerklárung zondag26ianuari- 14.30uur
Strijkorkest Eli Goren,dirigent ElgaÍ Introductionand Allegro Arnold Concertofor two violinsand strings Bruckner.Kwintet
RonaldZollman,dirigent
*;Jl*'--JiË+ffiHffi,ui.jJi,*$,'.fu I aanvang:20.15uurr Sconcerlen indegrotezaallmetstoelreservering abonnementtl00,-{65+ enCJPt75,-r lossekaartf15,op de programmaboekjes vanOrkeslenserie à /35,- I abonnemenl 1i í12,-i.p.v. 116,-t vriidag18april
Nederlands Philharmonisch Orkest Edode Waart,dirigent FelicityLott,sopraan WebernPassacaglia MozarlConcertaria's ElgarSymfonie nr.1
F
o U Y
Hetnieuwe'symÍonische' seizoenin
= Utrechtstartmeteenconcertdateen l
visitekaartje isvoorde traditiesin het Nederlandse muziekleven: eenuitvoering I van MahlersAuÍerstehungs-SymÍonie. E u Orkestenserie 1 is overigensspeciaal z samengesteld om hetpubliekméérvoorte schotelendan uitsluitendde onbetwiste klassieke en romantische meesters. Zo MozartPianoconcert klinkener bijvoorbeeld nr.25 vandc symÍonieên Rachmaninov SymÍonie nr.2 DeenCarlNielsenen vansir EdwardElgar, die in 1924werdbenoemdtot 'Masterof the zaterdag8 Íebruari King'sMusic'.DeWeense Schoolis vertegenwoordigd metwerkenvanMozart Rotterdams PhiIharmonisch en Beethoven.Specialeattentiemag wordengevraagdvoorde EroicaOrkest interpretatie vanhetOrkestvande HartmutHaenchen,dirigent AchttiendeEeuw,geleiddoor Frans Marien van Staalen,cello BrUggen. Ook eenanderemusicusdieeerst carrièreheeftgemaaktalssolist,heeÍtzich Programmawordt nog bekendgemaakt. ontpoptalseengrootdirigent:pianist VladimirAshkenazy. Hetis uiterstcharmant vrijdag 28 Íebruari datAshkenazy zijn concertopentmeteen Nederlands Philharmonisch werkvanJohanWagenaar,de Utrechtse componistdie metZweersen Diepenbrock Orkest eengêneratielanghetaanzienvanhet (in kamerorkestbezetting) Nederlandse muziekleven bépaalde. dl U
zaterdag14 september
Residentie Orkest HansVonk,dirigent RobertaAlexander,sopraan Jardvan Nes,alt Philharmonisch Koor'Toonkunst' WagnerWesendonk-Lieder MahlerSymÍonie nr.2 'AuÍerstehung' zaterdag2 novembeÍ
Concertgebouworkest VladimirAshkenazy,d irigent WagenaarOuvertureDeGetemdeFeeks DebussyLa Mer ProkovievSymfonienr.5 dinsdag19november
Orkestvan de Achttiende Eeuw FransBr0ggen, dirigent RameauSuiteuit LesBoréades Beethoven Symfonie nr.3'Eroica' zaterdag11 januari
Nederlands Philharmonisch Orkest Edode Waart,difigent StephenBishop-Kovacevich, piano KeurisSinfonia
SergiuComissiona, d irigent Giiher& SÍiherPekinel,piano ArriagaOuvertureLosEsclavosFelices MozartConcertvoortweepiano's EnescuPrelude en Menuet, uit:Suitenr.1 DvorákTsjechische Suite donderdag3 april
Rotterdams Philharmonisch Orkest HerbertBlomsledt,dirigent ElisabethLeonskaya,piano WagnerOuverture Lohengrin BeethovenPianoconcert nr.4 NielsenSymÍonie nr.4
É. B U
ê o o U
33 ,, eLetgrg. r iQtizd"4ijlisj a,6)iê, d i4tt(di;' Xa6tel r!1iliriia 1(q)tiêj
gplio. a 4i\6) ils ::r9.0.)l!,ir.ouriig)lla i ia4iid .'e.r,,"rleJ)íi'llal ! 'êr : à t$i ; i i ; ,íèt ' : Lo $ :
lit]!9rr -sti*6jis-)
'
0iis-)êií.dtlll erejío-iià-riiá,11, "gitàjiióriqiasrir. t d 4 1.0.)ts.)Í" i { i r l ; ' t i t ! . " + r t ! ; À r + e + I 'dli€rOl : " ; I ; i ; ; 0jaiqj.Fi j t ; ^ t i i + ; i - ; + ; lê:r r'ê::19:t! ; i 4 ;
+ 1 t t ;
9iiá9" + 4 t t s ; i { t t t e + + + , r e ; t A r t ; i f ; ; s ; ; t e ; t ; ' t ;
;;; ; ; r ;;
;;1r;;';;
t + ,4r
s s l * ; ; nt:s;
el'l9íí{:LS:ri1::, ,eirêEl'l;i(È) 'í.àolr êi?orórt;jidr,'a "$tíèÍ,@.' . sièii$'i€ ..4.idí.d"d'' Laj]@?$-,i(È.i,oJ-@..!9 r lo-ltkdi iê)Í, ií-dlF)tl'
r 6spyang:20.15 8c-o_ncertenin degrotezaaltmetstoelreservering uurr abonnementtl00,-/65+ enCJptTS,-r lossekaartf1S,à 135,- I abonnementop de programmaboekjes van Orkestenserie 2:,f 12,-i.p.u.fi6,- r Een aantal onaantastbaremeesterwerken uit de westerse muziekgeschiedenis,zoalsde vioolconcertenvan Brahms en Tsjaikovskyen HaydnsSymfonie 'Mit dem Paukenschlag',bepaaltop het eerste gezicht al de aantrekkingskrachtvan deze serie van acht concerten. Maar er is meer.Ook in Orkestenserie2 een uitvoerino van MahlersTweede Symfonie, het machtigeopus waarinGustavMahlerhet verhaal van de Titaan uit zijn Eerste Symfonie verder vertelt. Voorts mogen wij ons met hooggespannenverwachtingenverheugen op de indrukwekkendeen meeslepende Faust-SymÍonie van de eindelijkop zijn ware merites beoordeeldeHongaarse componistFranzLiszt.De muziekpersheeÍt de plaatopnamedie cheÍ-dirigentJames Conlon met zijn Rotteídams PhilharmonischOrkestvan het werk maakte,in alle toonaardenbejubeld.
x c 4 z m tr z o
MahlerSymfonie nr,2'Auferstehung' donderdag20 maart
NederlandsPhilharmonisch Orkest AntonKersjes,dirigent HeinrichSchiff,cello Rimskij-Korsakov OuvertureRussisch Pasen TsjaikovskyRococo-variaties, voorcelloen orkest Sjostakovitsj Symfonienr. 15 vrijdag11april
Concertgebouworkest
o m
zondag 13 oktober (aanvang14.30uur)
NederlandsPhilharmonisch Orkest
Jardvan Nes,alt Philharmonisch Koor'Toonkunst'
RiccardoChailly,d i rigent Jorge Bolet,piano
@
-m {
Berio Nieuwwerk FranckVariationsSymphoniques, voor pianoen orkest Ravel Boléro
(in kamerorkestbezetti ng)
Antoni Ros-Marbà,d i rigent Lynda Russell, sopraan John Shirley-Quirk,bas Marie ChristineSpringuel,altviool
donderdagl mei
Rotterdams Philharmon isch Orkest
HandelApollo and Daphne HindemithTrauermusik,voor altvioolen strijkers Mozart SymÍonie nr. 28
JamesConlon,dirigent JosephKalichstein, piano
vrijdag 15 novembeÍ
ResidentieOrkest Hans Vonk, dirigent HermanJeurissen.hoorn H a y d nS y m f o n i en r . 9 4 ' M i t d e m Paukenschlag' Mozart Hoornconcertnr. 2 StravinskyFour NorwegianMoods StravinskySymfoniein drie delen donderdaq19 december
Rotterdams Philharmonisch Orkest
o.a. MozartPianoconcert nr.17 donderdag23 januari m
Rotterdams Philharmonisch aoo z Orkest 5
James Conlon,dirigent Henryk Szeryng, viool Vinson Cole,tenor Utrechts Byzantijns Koor
z
Tsjaikovsky Vioolconcert Liszt Eine Faust-Symphonie dondeÍdag 20 Íebruari
KurtSanderling, dirigent Kyung-Wha Chung,viool
Rotterdams Philharmonisch Orkest
BrahmsVioolconcert SibeliusSymÍonie nr.2
James Conlon,dirigent Roberta Alexander, sopraan
34 ,à1,ê.!) );, At
,i"-,
t-
_ ; d -
iÈff "iidi$,ll ;dÍi!
,*PJf..f.
"ï"j:;
ii':j:1.;.:''+''fi.'
r 361y6nn:20.15uur r abonnementf 100,-/ 65+ en CJPÍ75,- r abonnementmét r met stoelreservering I concertenjí dê gÍote zaal Uit & TMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMrs Busservice f '140,-t losse kaart 115,- à 135,- r abonnement op de pÍogrammaboekjes van OrkestenserieSi Í12,if,.v. /16,- r Elk van de drie orkestenseriesbevat een hoogtepuntuit de literatuurvoor koor,soli en orkest.In serie3 is dat het Requiemvan GiuseppeVerdi,een werk dat een absolute uitdagingis voor elke dirigent.Verdi schreeÍzijn dodenmister nagedachtenis van de schrijverAlessandroManzoni.Het was een mijlpaalin de carrièrevan de grote Italiaanseoperacomponistén in de ontwikkelingvan de Europesemuziek. In Orkestenserie 3 mogen wij ook voor het eerstdirigent BernardHaitink begroeteni n MuziekcentrumVredenburg. Over hoogtepuntengesproken:het internationaleniveauvan de nieuwe symÍonischevoorzieningin Utrechtkan nauwelijksbeterworden geïllustreerddan met het concertwaarin BernardHaitinken pianistVladimirAshkenazysamenhet podium betreden. De glans van dêze cyclus van acht concerten wordt vêrder onder meer beoaald doorde uitvoeringvan BrucknersZevende Symfonieonder leidingvan Edo de Waart. Ook in dezeserieaandachtvoor de volstrektuniekemuziekvan GustavMahler, en wel voor zijn ZesdeSymÍonie,de 'Tragische', uitgevoerddoor het Residentie Orkest.
donderdag14 november
donderdag 17 oktober
o.a. RachmaninovPianoconcertnr. 1
RotterdamsPhilharmonisch Orkest James Conlon,dirigent o.a. Moessorgsky zondaq 1 december
Nederlands Philharmonisch Orkest Ken-lchiroKobayashi,dirigent Nelly Miricioiu,sopraan Rachel Gettler, mezzo-sopraan Alexandru lonita,tenor Nikita Storoiev, bas
z z N
o o
donderdaq13 maart
Verdi Requiem
Nederlands Philharmonisch Orkest
vriidaq 31 ianuari
Concertgebouworkest
HubertSoudant,d i rigent lsabelle van Keulen,vioo.
Bernard Haitink,dirigent VladimirAshkenazy,piano
RotterdamsPhilharmonisch Orkest
BerliozOuvertureCarnavalRomain Saint-SaënsVioolconcertnr. 3 Debussylmages
woensdaq 19 Íebruari zaterdag19 april
Nederlands Philharmonisch Philharmonisch Nederlands Orkest Orkest Edode Waart,dirigent
JeÍÍrey Tate, dirigent Lynn Harrell,cello 'La Passione' HaydnSymfonienr. 49 Elgar Celloconcert BeethovenSymÍonienr. 8
(in kamerorkestbezetting)
nr.7 BrucknerSymfonie
DavidZinman,dirigent Mischa Maisky,cello Gluck Suite uit OrÍeoed Euridice HaydnCelloconcert menten, Bartók Muziekvoor snaarinstru slagwerken celesta zateÍdaq 26 april
ResidentieOrkest Alain Lombard,di rigent Y
z
E I
o E z u o
É.
o.a. ó É. Mahler Symfonienr. 6'Tragische' U U
À È U Á
-ïí{:iA;
Ëiï :i'
lïi
ru#1ïl'11p *r,ql,ï ilt' *ïhïïitrïïï ffi ffi;qï,# ïË!r;;.::1
ffi *$,i45**xs#www. 6_c-oncerten in de grotezaal r met stoelrêservering r-aanvang:20.15uur I abonnementtgS,- / 65+ en CJp/65,_ I lossekaart/15,_ à van de serieRomantischPianoconcert: Í30,- I abonnementop de programmaboekjes i9,- i,p.v,f 12,-t-
€ What'sin a name?,schreeÍeenberoemd r Engelsetoneelschrijverdie overleedin T 16'16.Het RomantischPianoconcertis een z vlag die de lading niet helemaaldekt: in deze serie van zes concerten klinken niet alleenpianoconcertendie geschrevenzijn tijdensde Romantiek.De literatuurvanaÍ m a Mozart voor de combinatie piano-orkest, die in de Romantiekzijn voleindingvond, is o N echterzo'n eigen levengaan leidenin de muziekwereld,dat een aparte cyclus onweerstaanbare mogelijkhedenbiedt.In dezeserieverschijnenook weer alle nieuwe huisorkestenop het podium. Een bijzondere bijdrage komt van het voortreÍÍelijke NationaalJeugd Orkest,een ensembledat is samengestelduit ongewoonenthousiasten hard werkende jonge musicidie op het punt staan hun conservatoriumopleiding aÍ te makenoÍ de examensnog niet zo lang achterde rug hebben.Het ensembleonder leidino - van Adam Gatehouseheeft ook in het bu itenland verbazing gewekt met zijn professioneleallureen muzikaleelán.
c
;
zaterdag 28 september
Rotterdams Philharmonisch Orkest James Gonlon,dirigent Mikhail Rudy,piano Grieg Pianoconcert D v o r á k S y m Í o n in er . 7 zondag 27 oktober
Nederlands Philharmonisch Orkest (in kamerorkestbezetti ng)
zateÍdag lSjanuari
zateÍdag 12 april
WilÍriedBoettcheÍ.diriqent Riande Waal,piano
ResidentieOrkest
Nederlands Philharmonisch Orkest
HaydnSymÍonie nr.1 Mendelssohn Pianoconcert nr.1 Lutoslawski Trauermusik MozartSymÍonienr.39
HeinzWallberg, d irigent DirkJoeres,piano MozartPianoconcert nr.9'Jeunehomme' BrucknerSymÍonie nr.8
zaterdag4 januari
NationaalJeugdOrkest AdamGatehouse, d irigent YouriEgorov,piano WebernSechsOrchesterstricke ElgarEnigmaVariaties BrahmsPianoconcert nr.2
zaterdag22Íebruari
Concertgebouworkest HansVonk,dirigent DmitriAlexeev,piano o.a. MedtneÍPianoconcert
Ken-lchiro Kobayashi, dirigent piano Christian Zacharias, Schumann Pianoconcert BerliozSymphonie Fantastique
I
36
Serie
' ':
i:r.ffire+wM
-'
1i'
i lÉlrg i.; ídrrll " I 1 t ; i . ,
, t 1 t i : * - * n * " :i I: i : : ; I riori.d.r " " * " 1 iii;)iê . : l i : : " " 1 fl ; " , ; : : : : ï ell:iL:,
7 concerten in de gÍote zaal I met stoelÍeseÍveÍing I 241v2t1n:19,30uur r abonnement t100,-/65+ en CJP f 85,- I losse kaart Í15,à f 30,- r abonnementop de programmaboekjesvan de serie ZondagavondHalf Acht: Í10,50 i.p.v. 114,-t De vroege-zondagavond-serieis vanaÍ het eersteseizoenvan Muziekcentrum Vredenburgeen zeergeslaagdeformule geweest.Dezeserie concerten, waarin de boventoon wordt gevoerd door kamerorkestenmet internationaalaanzien, leentzich goed voor concertbezoekmet het helegezin.Door het vervroegde aanvangsuuris men ook weer op tijd thuis en dat is een prettigeomstandigheidaan de vooravondvan een nieuwewerk- of studieweek.Om redenenvan aard vindt één van de organisatorische concertenop zondagmiddagplaats.Dat is het concertwaarin Marieke Blankestiin, winnaresvan het lnternationaleMozart Concours1985,optreedtmet het kamerorkestvan het Mozarleum Salzburg, geleid door Mariekesberoemdepedagoog SándorVégh. Op het gebiedvan vioolvirtuozenstaat Nederlander op het ogenblikuitstekend voor. EmmyVerheyen Vera Bethshebben het stadiumvan Jonge Mensenop het Concertpodiumal geruimetijd achterzich gelaten,maardat podium is onlangs beklommendoor een nieuwegeneratie uitzonderlijketalenten,alle van het vrouwelijkegeslacht: TheodoraGeraets, MariekeBlankestijnen lsabellevan Keulen.Theodora Geraets bijt met het EuÍopean Community Ghamber Orchestra de spits aÍ van de serie Zondagavond HalÍ Acht. Zestienstrijkers en blazersuit een groot aantallandenvan de EEGkomen een paar maal per jaar bijeen om te repeterenen op tourneete gaan.De resultatendie dit enthousiasteensemblebereikt,voldoenaan de hoogstenormen,zoals in januarijl. nog bleek toen het ECCOeen concert gaf voor
o o
E U :E z z
É. o L
U o u I F
de Raad van State (in verband met het EuropeseMuziekjaar). Voor een letterlijkverrassendelementis gezorgddoor een concerttè plannenmet de winnaarvan het KoninginElizabeth Concours1985.Dit belangrijkeconcours wordt om de twee jaar gehoudenin de BelgischehooÍdstadBrussel.Om beurten worden er jonge pianistenen ionge violistenuitgenodigdom zich te metênmet elkaaren met de muziek.Het concours werd in 1937ingestelddoor de Belgische koningin Elizabeth.Zij eerdedaarmeede grote, in Luik geborenviolistEugèneYsaire, van wie zij vioolleskreeg.Het concours 'Prix Ysaiie'. heette dan ook aanvankelijk Wie in 1985winnaarwordt, en wie derhalve solistzal zijn bij het FilharmonischOrkest van Vlaanderen,wetenwe pas in juni, dus na het verschijnenvan deze krant.
Misschienwordt het wel een Nêderlandse aangelegenheid !?! Een spectaculairebijdrage mag worden vêrwacht van het gezelschapvan de NationaleOpera van België (Muntschouwburg,Brussel).Op het programma staat een concertante uitvoeringvan Bellini'soperaover het conÍlict tussende Capuletsen de Montagues,leidendtot de tragischedood van Romeoen Julia.Dezepremièrevoor Nederlandwordt gedirigeerddoor de beÍaamdeEngelsedirigentsir John Pritchard.die over de helewereld roem heeft vergaardals operadirigent. Twee beroemde kamerorkestentreden om het seizoenop in de serieZondagavond HalÍ Acht: I Musicien The Academy of St. Martin-in-the-Fields.Dit seizoen is het ensembleweer aan de laatstgenoemde
37 m
zondag 13 oktober
zondag 23 maart
m
European Community Chamber Orchestra
lsraelChamberOrchestra
-m
AÍpad Joo, dirigent TheodoraGeraets,viool Van MaldereSymfoniein G MozartVioolconcertnr. 4 Patterson European Variations Haydn SymÍonienr. 43'Merkur'
Yoav Talmi,dirigent EmanuelGrubert,cello Gluck Suite uit Don Juan TsjaikovskySouvenirde Florence BoccheriniCelloconcertin d Mozart SymÍonie nr. 40 zondag 20 april
zondag 17 november(aanvang:14.30uur)
CamerataAcademicavan het Mozarteum/Salzburg SándorVégh,dirigent MariekeBlankestijn, viool
@
o
MozartAdagioen fuga
T
MozartDivertimento KV427
UlsterSymphonyOrchestra Vernon Handley,di rigent Emmy Verhey,viool SibeliusKarelia-Su ite Bruch Vioolconcertnr. 1 Elgar SymÍonienr. 2
-z MozartVioolconcert nr.5
e
qi
zondag15december
WinnaarKoninginElizabeth Vioolconcours1985 FilharmonischOrkestvan Vlaanderen RonaldZollman, dirigent zondag12 januari beurt.Het Engelsekamerorkestwordt geleiddoor violistelona Brown,die een aantaljaren geledende plaatsinnamvan NevilleMarriner.lona Brown studeerde onder meer bij HenrykSzeryng.Met ïhe Academyof St. Martin-in{he-Fieldsnam zij verschi Ilende zeer f raaie g rammofoonplatenop, die steedsweer hoge omzetcijfershalen. Het lsrael ChamberOrchestrais noo niet eerder in Utrecht geweest.Yoav Tal-mi weet het lsraèlischeensembleaan te zetten tot uiterstvitaalmusiceren.Daarmeeheeft h e t z i c h g e r a n g s c h i kot n d e r ' sw e r e l d s beste kamerorkesten.Een aantal iaren was Yoav Talmi chef-dirigentvan het êelders Orkest.Talmi werd geborenin de kibboets Merhaviain lsraê1. Hij studeerdeaan de Rubin Muziekacademie in Tel Aviv en aan de JuilliardSèhooloÍ Music in New York. Emmy Verhey is solistein een van de werkenwaarinzij haar kunstenaarschap al vaker bewees:het EersteVioolconcert van Max Bruch (1838-1 920).Dat is tijdenshet laatsteconcert in de serie,met het uit Noord-lerlandaÍkomstigeUlsterSymphony Orchestra.Het Noordiersesymfonieorkest werd opgerichtin 1966en heeftzich een belangrijkeplaatsveroverdin het muzieklevenvan het VerenigdKoninkrijk.In de eerstejaren van zijn bestaanwerd het UlsterSymphonyOrchestramet veel liefde en inzetgeleiddoor MauriceMills,Sergiu Comissionaen Alun Francis.Met ingang van 1985is Vernon Handleybenoemdtot chef-dirigent.Hij is de inspirerendemaestro die het orkestaan het publiek in tal van Europesestedengaatvoorstellen.In 1985 maakt het orkestook zijn debuut in de serie BBC PromenadeConcerts.
Koor & Symfonieorkest NationaleOperaBelgië Muntschouwburg, Brussel Sir John Pritchard.diriqent Lella Cuberli,sopraan Martine Dupuy, mezzo-sopraan Vincenzola Scola,tenor e.a. Bellini I Capulettie i Montecchi,tragedia lyricain twee bedrijven zondag 16 Íebruari
Academyof St. Martin-in-the Fields lona Brown,dirigent,viool CorelliConcertogrossoop. 6 nr. 4 Albinoni Sonataa cinqueop. 2 nr. 3 Vivaldi Vioolconcertop. 9 nr. 12,uit: La Cetera MendelssohnSymfonienr. 10 Britten Variatiesop een themavan Frank Bridge
{
gqgEW.U
"
;'i # " íJ r; er 1 " 1 1^:ï ; t t ; t n ; c t i i + d ; ;?:l1ê.ll i !!r ; ;r,,; 19 ; í!)+Í:rrllrre:ri1:r { l!! ílrl
I
W,AFF.tEx!*.ffiil:
s
-; ;
4: E E: ltqtït1Y11
g8i$8. $Ëll#,8 , fl;
É ii3g. i$
er r j :' NFl4tk'lf$+é[q $eqeÍrgqqeerdi :r v a S t ê q € z b "ê l ;( e í :
:,,,,
::
:
:; . Hëii.ïrë$f.l3,* RËRgÉ:Hi ;i lÊ*ïlt,lit H*ff:i:#;
hêt seizoen 1984/85 absnnemenlenlop:del
eeries2óndágàvbno háFÀcht,rotriorè,
Fi-Éo í.;:tl.iiiÈ.iàfi ;&.$idnC;i: .: r; : l :,il.rt: lt .i Pro4qohèerten.ê.nKoftiêcince'fien.' . ' : : 'lk koopál iáren ábonnémenièn. Datzàl al zo'n ach!jaar zijn;Ik weel het hiet meer ' prêcieS.In iédergeÍál komik vanaÍhet beginin het Muziekêd.ntrum. lk hÊbhetook helemàalzien,bouwèn. , Voorhet Muziekcentrum erwas,ging ik naaÍTivoli.' 'Maardil jaarheblkliel eigveel abónnèmèntèh! Somaiii mijnhele weekèndermëevol.lk neeó :, abonnêmênten ommijzel!tedwingenom ' tè gáan:Ahdera'komt hèi érfóch minder ' shèIvàn,vind ik, en ie móetnatuurlijkaltiid in dè Íii staan.' :
"
di
ià,.oiei "rààs'uoeu"
.'óirbr óàËóuwi ik aánkomèn;lnhet beginwas hètwel i : evenwennen.Irlaa.r ik moetzèggend.atik êi nu gêênenkele moeitèrneèi mee heb. lk verrlèdig.h'eitêlis teCènovèiandÉre ' ' ' mênsên..De mensenvindenal dat beton váák níètmóói.lk heb:ergéènpiobiemen; qee, jk vind hêt mooi:Devormvande zaal vind ik iets apaÍts-.Dat geeft ietstextÍa's aan het biiwonenvan eenconcert..lnde foys,ÍqF hetop sommigepta'atsen watte nauw.Dàar.wordt dan véettedruk.' 'Het pqrÊoneelhèt vanlhel llíuziekeentrumI iqheêlvÍiendelijk.lkzie.veeldezelÍde,, gGtlchten"ênsoÍnmigekenhehmii'Eo . lángzàtuÈihandook *é[ Eènàtondis tit ia ' een concêdvoormli hiet,warithêt i6 heêl gewoongeworden.Ja sorryhoon maarzo is hêt.Muziekis een deelvan mijnleven.' ' TVaáiomik miing€iduiigeeiaán abonnementen in plaalcvan aan een . mooieplaatopnamé?NaaÍeenconeèrt ; gaanis heelrat meerdan naateen nlaet luisteren..Detielè enlourage,de sfeér, . daarwordje helemaalin opgenomen.lkt : : kiik oql( SraaEnaarde musici;iklit nóóil . m ê f j m Í l n o g e n ; d |i ,a, h t ' , . , . t | , , 'Het geldJ hêb er geên hartleei van. . llí , Het iCuiteièkéndbo€ieed.' , ,
'''.'_ ''i t i'Àlt;"':'t: I
I
:
:
, r
:
:
r
:
:
:
:
r
I
r
I
r
.
.
:
,
.
.
'
,
38
Serie
,d###.#iÍ
ruuJ;t#f,.tffiáb%ëlq1-+:;:;,tscxffï,$'#Èïff€.* *gËËffi,ff.e*gsen#wmffiffiffi-e
r aanvang:14,00uuÍl abonnementl60,-/65*enCJP indegrotezaalri,s.m.deKROt metstoelreservering 6zondagmiddagconcerten 145,- r lossekaartl'l 5,-/65* enCJPf 12,50r
I
3
3 z
U
ï t o
z u ts I o z u o Y I
u
6
É U Y E U
z o o
Metzeszondagsematinees zettende KROen Muziekcentrum Vredenburg hun samenwerking voortin eencyclusdie is gewijdaanmuziekdietenonrechtein de categorie'niet-courantrepertoire' verblijÍt. Denadrukligtin dit derdeseizoen Bijzondere Muziekprodu ktiesop muziek voorhetoperapodium. Deseriewordtin stijl geopendmetMassenets Le Jongleur de Notre-Dame op eenlibrettovanMaurice Léna.Indit opuskomengeen vrouwenf igurenvoor,wellichtalsreactieop 'Massenet Debussy's opmerking isde explicateur vande vrouwelijke ziel',en als klinkendDrotestaanhetadresvande vele criticidiehemverweten verwijÍd-zinnelijk te componeren. DeJongleuriseenbeweeglijk type:teruvijlbroederschilder,broeder beeldhouwer, broederdichteren broeder musicus voornamelijk hunhóófdgebruiken
waser de uitdaging doorhetkloosterleven eenoperate schrijvenmetlouter vrouwenstemmen, eenopgavedie uiteindelijk metgrootgemaken in zeer kortetijd werdvervuld. DeDeense comoonist OarlNielsen (1865-1931 ) schreeÍtweeopera's:de tot nationale Deenseoperaverheven ' Maskerade' en de oudtestamentische geschiedenis Saulog David.Nielsen tussende maaktevande gebeurtenissen tweerivaleneenmenselijkdramaover Saulis Íundamenteel botsendekarakters. de eigenzinnige, onberekenbare Davidde mooie,muzikale excentriekeling, (maartamelijk voorspelbare) vorst. Wieverrereizendoet,kanveelverhalen. AlbertRousselwashetreizenin hetbloed gaanzittentijdenszijndienstjaren als marine-oÍf icier.Maartoenhijzichonderde op de hoedevanVincentd'lndyhelemaal verwisselde hij muziekkongaantoeleggen, zonderspijtzijnuniÍormvoor In 1908ginghijop burgerkleding. naarlndiaen hetVerre huwelijksreis al Oosten,strekendie bij eerderebezoeken indrukhaddengemaakt. eenonuitwisbare Maarpasnu washij in staatzijn reisindrukken muzikaal vormte geven,en drieluik datdeedhij in hetsymfonische Evocations. Hetzijnherinneringen aandrie plaatsen nietmetname in India,dieRoussel noemt,om te voorkomendatde luisteraar zou maken zichte concretevoorstellingen bij de muziek. ln hetdriedelige Rédemption, oratorium op eentekstvanEduardBlau,belijdtCésar FranckzijngelooÍin deverlossing vande mensdoorde komstvanChristus op aarde. Bij mondevanengelenkoren en een aartsengel verkondigt hij de uiteindelijke
om de HeiligeMaagdmetwaardige werken te dienen,doetonzespeelman hetliever metzijn onderdanen. Daarmee overtroefthij zelÍsde kokBonifacius. diezichzelÍeen beeldhouwer in suikerwerk noemt,dichter metkruiden,schildermetroomen hetbrein gelijksymfonieên... achtermaaltijden Massenets ooerawordtbevolktdoor mannelijke kloosterlingen, in Suor Angelica,Puccini's eenakter op eenlibretto vanGioacchino Forzani, lopenuitsluitend o nonnenrond.Puccinigingnietoveréén nachtijs;hij bezochtmeermalen zijnzuster f = lginia,diemoeder-overste wasin een z kloosterte Vicopelago. Dehandvande meesterwistte voorkomendat hetwat larmoyante onderwerpvanSuorAngelica (overeen'gevallen'vrouw diehaarintrek c neemtin eenklooster)aÍgleednaarhet E niveauvankitsch.Naasthetgeboeidzijn
39 Westeuropese Jeanned'Arc-rageook een graantjemee te pikken.Maarzekerook vanwege een aspect aan het verhaaldat hem altijd en mateloosbezighield:deliefde in al haarvormen.Het is dan ook vooral in de gedeelteswaarJeannede liefdevoor haar geboortestreeken de toewijdingaan haar heiligeroepingbelijdt,waar Tsjaikovskyzijn absolute meesterschap bewijsten die het alleszinsrechtvaardigen dit stieÍkindonderzijn opera'sweer eens in haar geheelte latenklinken.
zondag Í9 januari
RadioSymfonieOrkest GrootOmroepKoor RichardHickox,dirigent Stephen Roberts, bariton e.a. Vaughan WilliamsDona NobisPacem, cantatevoor sopraan,bariton,gemengd koor en orkest Walton Belshazzar's Feast,voor gemengd koor, baritonen orkest
zondag 27 oktober
Radio Filharmonisch Orkest
zondas 16Íebruari
GrootOmroepKoor
RadioSymfonie Orkest GrootOmroepKoor
Jean Fournet,dirigent Bruno Laplante,bariton Ad van Baasbank,tenor Bernard Kruysen,bariton Harrie Pèeters, bas e.a,
HenryLewis,dirigent en solisten TsjaikovskyDeMaagdvanOrléans,opera in vierbedrijven
Massenet Le Jongleurde Notre-Dame, mirakelspelin drie bedrijven
zondag23 mgart
RadioFilharmonisch Orkest GrootOmroepKoor
zondag 24 november genadedie de zondige mensdoor deemoed,berouwen gebedten deelvallen. De grootsemuziekging bij de premièreop Witte Donderdag1873overigensdoor het behang.Eenonwillig orkest,een vals zingend koor en een volstrekt ongeïnteresseerdesopraan maakten dat het publiek nietsbegreepvan het werk en zich stierlijkverveelde. VaughanWilliamsschreefde cantate Dona nobis pacem in 1936ter gelegenheid van het êeuwÍeestvan de Hudderfield ChoralSociety.De opdrachtgeverszullen vreemd hebbenopgekekentoen ze de zesdelige'protestsong' tegen de verschrikkingenvan de oorlog en een vurige bede om vredeonderogen kregen. Datzelfdegeldt ook voor WilliamWaltons oratorium Belshazzar's Feast. De vrome Engelseoratoriumtraditiekreegbij de eerste uitvoering een schok te verwerken: nog nooit was een bijbels onderuverpmet zo weinig eerbiedbehandeld.OsbertSitwells selectievan oud-testamentischeteksten leverdeWaltonstof voor muziekwaarinde emotieshoogtijvieren.Met de baritonals vertelleren koor en orkestals virtuoze ondersteunersvan de dramatische gebeurtenissenwordt verhaaldvan de belevenissen van de lsraëlietenin de gevangenschap van de hovaardige Babylonischekoning Belshazzar. Waltons muziekis van een verpletterendekracht,net zo overtuigendin de weeklachtvan het volk lsraëlals in de bonte,overweldigende Íeestvreugdetijdens het gewraakte maal waarinvlammendelettersaan de wand des koningsontijdigeeinde aankondigen. Misschienwel omdat Tsjaikovsky zichzelt ontrouw was, heeÍt De Maagd van Orléans bij langena niet de populariteit gekregenvan EugenOneginen Schoppenvrouw.Had hij niet ooit verklaard dat de emotiesvan zijn eigen landgenoten hem het meestvertrouwd en dierbaar waren,en dat hij met zijn onderwerpmoest kunnen meevoelenom muziekmet het zo onmisbarehart te kunnenschriiven? Waaromdan toch begonnenaan zo'n wezensvreemdFransonderwerp? Waarschijnlijkomdat hij hooptevan de
RadioSymfonieOrkest GrootOmroepKoor
SergiuComissiona,dirigent MariannaNicolesco,sopraan e.a.
Kenneth Montgomery,d irigent ChristineWeidinger,sopraan Henk Smit, bas DavidWilson-Johnson,tenor e.a.
RossiniStabatMater,voor soli en koor PucciniSuor Angelica,opera in één bedrijf
NielsenSaul og David,opera in 4 bedrijven zondag 22 december
RadioSymfonieOrkest GrootOmroepKoor
De ertra voordelenvan een abonnementop de aerieZeg Bijzondere Ítíuiiekprodukties: r GÍatisl.p.:iiVe-opname in de grotezaaÍ VànMuiíekcentrum (voorde Vredenburg eerstê750abonneqs). - Eenkortingva;l50%op de entreèprijs vqor hêt€xclusievè recitalvande sopraan : EltyAmeling,begeleiddoorpiànistRudolÍ Jáneen(zondag6 oktober,20.15 uur). r Gratisprogiammaboekje perconcert. r flechfvanvoorrangom aanwezigte zijn bij eenieekSvan12jubileumconcerten dÍede 60-jarigeKROorgániseért in de eigenStudiógedurende dê maanden oktober,novernb€r en decembér198b,
HerbertSchernus,d irigent BeÍnardKruysen,bariton,recitant e.a. RousselEvocations, voorgemengdkooren orkest FranckRédemption, gedicht symfonisch voorspreekstem, mezzo-sopraan, kooren orkest
a m o E o
=
@ a
z
Serie
A1
ï l
ffiffi 6 touÍs de chant in de kleine zaal r 661va11n' 20.15uur r abonnement/75,- (eenheidsprijs)I tosse kaaÍt t17,SO(eenheidspriis)I In de zesde serie Rive Gauche- vernoemd naar de fameuzelinkerSeine-oeverin Parijs,de oever van de kleine cabaretsen café-chantants- komen een paar oude bekenden weer eens naar Utrecht. Een daaryanis van Nederlandseorigine:Dick Annegarn.Annegarnwoont en werkt nu een jaar of tien in Parijs en leeft van het chanson,'zoalseen schoenmakervan zijn schoenen.'Dick,die inmiddelsook de giote theatersals Bobino en Olympiaheeft bedwongen,is niet alleeneen oorspronkelijk tekstdichter maar daarnaast ook een veelzijdigmuzikant.Hij begeleidt zichzelfop gitaar,piano,accordeon, xyloÍoon en geeÍt aÍ en toe ook nog een roÍÍel op een trom. Deze keer brengt hij ook de saxoÍonisten Íluitist Jean Advoóat óee. Zijn teksten zijn avant-gardistisch,zonder uitgesprokenpolitiekestrekking.'lk ben een burgerdie een opvattingte kennen geeÍt,...maar ik pleeggeen politieke opvoedkunde,ik stel niet de poëziein dienstvan de zaak,ik leg mijn politiekeÍdee niet aan een anderop. En celà,je suis plus Néerlandaisque Franqais,car le critique n'est pas pour moi une chose négative.Mon écoute critique essaiede respecterles nuances.Elleévitede simplifier,de schématiser,de sloganiser.' Ook Mouloudji is voor de bezoekervan het Muziekcentrumgeen onbekende.Maar wie hij precies is, valt moeilijk vast te stellen.Zekeris dat hij tot de ouderegarde behoort - dat kan niet anders wanneér ie in 1922bent geboren.In zijn actieveleven heeÍt hij tal van artistieke bezigheden gehad:hij was Íilmacteur,schrijver, toneelspeler,schilderen zange(.Mouloudji is de stem van Parijs en een poëet in de meest poëtischezin van het woord. Want I
o o m m +
wie spreekt er met zoveeltederheid over la ville lumière,over de Parijzenaars? De zachte,charmantetinten overheersenin zijn eigentekstenen in de chansonsvan anderendie hij op zijn repertoireheeÍt genomen.Dat neemtniet weg dat hij ook uiterst treÍzekerde spot weet te drijven met de eigenaardigheden van de menselijke soort zoals hij die ontmoetop de boulevardsvan zijn stad.Maar met lieÍdela chanson,c'est une jeuneÍille! 'Nog nooit heefter iemandin de Rive Gauche-serieopgetredenbij wie je zo sterk het gevoel had dat ze rechtstreekswas weggelopen van de terrasjesof uit de métro-gangenvan Parijsals bij Michèle Bernard. Als ze zaterdagavondniet in de kleinezaal van het MuziekcentrumVredenburohad gestaanmet een uitgebreidebelich-ting,
geluidsversterking en een aantal begelêidendemusiciachterzich, dan zou je je onder het gehoor van een straatzangeres van het beterégenregewaandhebben.': Hennyvan Schaik(vanhet Utrechts Nieuwsblad),evenopgetogenals de overige bezoekersvan Michèle Bernardseerste optredenin de serieRiveGauche,januari '82. Michèleheefthaar repertoireinmiddels weer f link uitgebreid,en komt haar Nederlandsepubliekdaarvanop de hoogte stellen. MaÍc Ogeret presenteerdein eerdere seizoenenpÍogramma'smet een accentop de teksten van Aristide Bruant en Jean Genet,dezekeerdraaitzijn tour de chant om Louis Aragon.Aragonwerd in 1897 geboren in Parijs. Met André Breton en PhilippeSoÉpaultwas hij een van de
42 grondleggersvan het surrealisme.Hij werd communistna zijn kennismakingmet Elsa Triolet,een sociaalbewogenschrijfstervan RussischeaÍkomst(eigenlijkenaam: Elsa Kasan),met wie hij trouwde.Voor Elsa schreeÍAragonschitterendelieÍdesgedichten(Lesyeux d'Elsa,1942).Grote bekendheidverwierfhij met zijn vlammende verzetspoëzie,geschreven i n klassieke alexandrijnen(La DianeÍranqaise,'1945). BehalvepoëzieschreeÍhij ook romansen filosofisch werk, daarinsteedsgetuigend van een grote eruditie,spiritualiteiten engagement. Als er één artiestis die aan een boom zo vol geladenniet gemist kan worden,dan is dat wel Boris Vian (1920-1959). In de historischejaren 1945-1955, de jaren van het existentialisme en Saint-Germai n-desPrés,stak deze homo universalismet koo en schoudersbovenalle anderegroten uit. Hij was ingenieur,romancier, toneelschrijver,jazzmusicus,recensent, vertaler,artistiekdirecteurbij Philips, scenario-schrijver, Iibretto-schrijveren wat al niet. Hier is van belangdat Vian humanist en paciÍistwas en auteurvan vierhonderd chansonswaarin hij zich richttetegen stommiteit,middelmatigheid, schijnheiligheid,vooroordelen, conformisme,tegeneen levendat hem absurd,tragischen wanhopigvoorkwam. Kortom:het chansonop z'n bestl In het spectacleBoris Super Vian latenLes Gargons u kennismakenmet een selectie uit de klassiekendie Vian heeÍtnagelaten. ' L ' e s p r iq t ui v o l e 'i s d e t i t e l v a nh e t programma waarin AÍlette Mirapeu chansons van Boby Lapointe vertolkt. Ze doet dat op overrompelendewijze,zoals blijkt uit de vele laaiendenthousiaste
donderdaq12 december
kritiekenin de belangrijkeFransekranten. Boby Lapointeis in ons land nauwelijks, misschienwel helemaalniet bekend.Deze te vroeg overledendichter,clown,zanger en componistwas ook in zijn eigen land slechtsin kleinekring bekend.Tot de kring van bewonderaarsbehoordenwel zulke groothedenals Louki en Brassensen ook cineastFrangoisTruÍÍaut,voor wiensf ilm 'Tirez sur le pianiste'hij twee chansons componeerde.Boby Lapointewas een zijn teksten woord- en klankkunstenaar, vergenvan de uitvoerderhalsbrekende toeren die de vaakabsurdistische strekking ook nog eens moetenoverbrengen.Een vriendelijkcynismewas Lapointeniet vreemd en dat is een kolÍje naar de hand van comédienneArletteMirapeu-'Boby Lapointesans moustache',zoals L'HumanitéschreeÍ.Zij maaktvan het soectacleeen u itersthumoristische bijeenkomstdoor de sprankelende 'Quel verbindendeteksten.Arlette: ooète, ce Boby LapointelJen'en Íinis pas de le découvrir.Mon seul regret?Ne pas I'avoir connu.' Gelukkigkwamzij wel in contact met Boby'szus Huguettedie met haarop zoek ging naarde originelepartituren.Met succes,tot haaren ons geluk!
Mouloudji woensdaq15ianuari
MarcOgeret chanteLouisAragon donderdag 6 Íebruari
Les Gargons BorisSuperVian woensdaq 5 maarl
MichèleBernard
woensdaq 30 oktober
DickAnnegarn l U
= o l
5
woensdag 20 november
ArletteMirapeu chanteBobyLapointe
À = E
U
t-
tr E
Voor negengulden/vijÍtigcentenen een recentepasÍotokoopie bij de InÍormatiebalie van Muziekcentrum Vredenburg eenCultureelJongeren Paspoort. Als je nietouderbentdan 25jaar kunje metzo'nCJPheelwat uitÍichtenin het Muziekcentrum. maareensdoorom vastte stellendat op tal van LeesdezeSeizoenkrant abonnementspriizen eenÍorsekortingwordtverleendaan houdersvan een koopt,krijgje straksop de prijsvan een CJP.En als ie geenabonnement 'gewoon'kaartienogeen reductievan belang.Kortom:koopeen CJPen maak er vervolgensgebruikvan!(P.S.:laatwel evende vooreen GJP'ergeldende regelstot ie doordringen; zie pagina55).
:
vê'n *o*,,Ëíi-I'Jii;;tIÏ'iJË';iI11'Iu'IÏ'lu'-tlu:Ï'r' idt * :seÍqliïr Iolë, *ri iïï*i*1'*1ï 'ï;ï1i1ïïï ll' ii11iïi1'rï+;1
i,;lffi.*iyiffi$i*Ébáfrit.ffiïÉif .,:;*,*r u na * :,ch n,,
I--ï3 i,' i,rÍàs i' lfiiïli:ffii*ry* 1iuureqn,ljiï*i**'Hiry-1ïiffibfiï I t-1,ï,, .r'il1i
.#fÍ,1iri.itn*rutiï.iË1#ibË"i;ii r. èjlsl..H
"'4*r*****U****
ffi
166i *:È!iÉ CI :;.,",o;!*1a* i * igêhdË 1ilr*nI'1461 1qt-Ëáï:t'i':IIirI;I
ir;1*i*isriiin,ïï,ï+riqïïiiili,i,i, d#i.p*u*à" I I ii,, ,àaner ur 1 ."' Ài;;i;; :'liliilli:'li il i i i1l 1l1"1i,,i,tttiii i ïi,1i,ïlii ''',' ;1i l r:ï 'Rei
ï' l ' , Ï Ï ï . '
*r._r*U***ËË
' , , ,''' ,, . . , ' , : l l l l l l : . l l l i l l l l i l i i l l i ' l i i i i t l
, l ' ' , . . r.,.,: : r ," , . . . . , : , : 1 : : ' : ' , : : , , i '1i ,t l; ll l,l"l ii ir,,' li ; l ll ;i l :' , :
': ii,',,,'.,'.,' " ','" 1,,'.iiililllil"ii"1i11rrri ,,,"; .,'
K;;;u voor lcnqnsïnrqllèi+lll*sin*i,V*" rEi,111,1.., 1rl:h;i t 1erc;ntiY*? bi I ?i ,Mu -;": i ; : . : l ;:rli, l*ei,ta 1I l; i: i, ide r1 . ' ; ï. lffi1ttr :" i ï, l*' r,q : ïï iÏï : : 1i ii ;r: r ;i' I,kËir.riàï b;i' àanti*e; tï ; ,ui t dven . 1,1erhêtbêi!' prí,1àte riïiiii :Ieï.f r,ïffiï?i$in,,cgw:i*if ,ce911l?I , ,nrl, ,b'+ ' bïiiH.à1i: ,"ui'Ëàrrtt' 'à*t ltei[r;l'ii;eni;tsSbilii il :: 3:5iju
il
Serie
44 êíd{9
tiidt!!ê'lí
lï,;t;=ï, *ifldi:fáï Ë:ii*r;;;e
')llê-llr: ;iird ld
zdriiê.r i! )id@.'
ffisr+ffiË;gffi
l' ,i. " ., : :I '.- ;' . i. .;, r. l ,: i ;
$.!i1 Èi
:!4
. a ; t i ; 1 : i"ê :.: ad
il1fuËid;*,+;rei*Ë';rÉ
I qr<li ?gL,e : !:r9,1 tloo
uurr abonnemênt 4 concertenin de kleineen 1 concertin de grotezaalr aanvang:20,15 t60,-/65+ en CJPÍ50,- r lossekaartÍ15,- à f 20,-165+en GJPf 12,50à f 20,-t
1l:1llllrlli tii 6l iair ti
N
o
o É. !:i
u
É. (' o U
o z z U Y u F
donderdag 26 september (grote zaal)
IngridCaven zingt Fassbinderen PiaÍ vrijdag 11 oktober
DieverbranntenDichter Fahrlàssig umgebracht LutzGórner& UlrichTiirk vriidaq29 november
ErikaPluhar donderdaq30 ianuari
Goetheftir Alle LutzGórner,UlrichTiirk & Trio donderdag 17april
Kurt Tucholsky/Hanns Eisler TexteundLieder LutzGórner& UlrichTiirk
I
$ïrËiv;
Das Lied vom kleinen Mann is de titel van een songtekst,geschrevendoor Erich Kàstner,de Duitsedichteren schrijverdie leeÍdevan 1899 tot 1974. Voor de zesde keer is het nu ook de titel van een serie concerten waarin seizoen na seizoen aandachtwordt gevraagdvoor de uitzonderlijkewijzewaaropmen in de Duitse taal spreekt en zingt over het leven
van de kleineman. ln de looo der eeuwen hebbenDuitsedichters,zangersen acteurs de kunst verstaanhet levenoo het ondermaansein al zijn blijeen benauwde situatiesuit te tekenen.ln de ene tekst wordt de kleineman onbarmhartigals de laffe Spiessbtirgerin zijn hemd gezet, in een andere tekst stijgt hij uit boven de materie, in een volgendetekst is hij het jammerlijke slachtoÍÍervan misleidingen onderdrukkingof legt hij juist het juk af en schreeuwt:tot hier en niet verder! Aan de zesde serie Das Lied vom kleinen Mann wordt een belangrijkebijdrage geleverddoor de acteuren zangerLutz Górner, terzijde gestaandoor componist, gitaristen pianistUlrichTÍirk. Dankzij de bemiddelingen voortreffelijke voorbereidingenvan ïheater ForumKóln heeÍt Górner zich de laatstenegen jaar kunnen presenterenmet een aantal goed uitgewerkte projecten rond belangrijke Duitsedichtersen actuelethema's. De grote Duitse poëet, prozaïst, toneelschrijver en natuuronderzoeker Johann WolÍgang Goethe (1749-1832), tijdgenoot van Mozart, Beethoven, Washingtonen Napoleon,staatcentÍaalin het programma Goethe Íiir Alle, BeschreibungeinesMenschenbildes in De muziekin Gedichtenund PÍosastricken. dit programmaisvan Bach,Mozart, Beethoven,Zelter en Trirk. Lutz Górner haaltGoethevan de Olympusen brengt hem onder dê gewone mensen.Hoe hij dat doet, moet men zelf komen vaststellen, maar een aantal citaten uit recensiesin Duitsekrantenwijst de richtingaan: 'Heirn Goethevom StaubebeÍreit','Witz statt Weihrauchschwaden'.'Gottlob nicht
45 lieÍdeloosheidvan mensendie worden meegesleeptdoor opgedrongen waandenkbeelden. Met de omvangrijket.v.serie'Berlin Alexanderplatz' (19791maakte Fassbindereen monumentvoor zichzelfen voor de kunstenaarsvan zijn generalie.Zijn songtekstenzijn aanzienlijkminderbekend dan zijn f ilms en toneelstukken. Een stuk of tien songsop tekstenvan Fassbindervormende kern van het optreden van Ingrid Caven, de befaamde actricedie werd geborenin Saarbrticken. Het is niet verwonderlijkdat zij in die stad in contact kwam met de Fransetaal en cultuur.Sinds1980Woonten werkt zij in Parijs.Fassbinderkentzij van haar engagementbij diensAnti-Teaterwaaraan zij de liefdevoor het collectiefopbouwen van een programmaoverhield.lngridCaven mehr Dichterf0rst','DervermenschIichte Dichterheros'. Tijdenszijn gymnasiumjaren publiceerdede in 1890geborenKurt Tucholsky zijn eerste schotschriften tegên de Kaiser.Nietteminmoesthij in de eerste wereldoorlogvoor de keizernaar het slagveldin Roemenië.Gemotiveerderdan ooit pakte hij daarnade pen weer op, onder meer om de rotte plekkenin de Republiek van Weimaraan te wijzen.Ondertal van pseudoniemen(PeterPanter,Theobald Tiger,lgnazWrobel,KasparHauser)ging hij tekeertegenzijn landgenoten,'Een natie van bierdrinkers,dienstknechten, dienstplichtigenen dienstbaren.'In'1924 vestigde'Tucho'zich in het vrijereParijsom als correspondentvan verschillendelinkse bladende kost te verdienen.In 1929keerde hij voor kortetijd terug naarzijn vaderland, maar vluchttevoor het opkomendeNazisme naar Zweden.In 1933werdenzijn boeken verbrand,op 21 december1935pleegdehij zelfmoordomdat hij niet langerkon verdragendat Duitslandwerkelijkde weg opging die hij zelÍ had voorspeld. Boekverbrandingis het thema dat ten grondslagligt aan het programmaDie verbÍanntenDichter- Fahrlàssig umgebracht,met tekstenvan onder meer Bertolt Brecht,HeinrichMann,Kurt Tucholsky,Erich Mrisam,Albrecht HaushoÍeren Max Hermann-Neisse. Daarnaastklinkenooktekstenvan onbekendeschrijvers,wier boeken eveneensin 1933in vlammenopgingen. Voor een bevrijdendelach zorgen de 'Fl.isterwitze', die in de donkereNazi-jaren de moed erin moestenhouden.Aangrijpend is de laatstebrieÍ die Adam KuckhofÍin ziin cel schreef, vlak voor zijn executie.Het motto van dit programmais ontleendaan HeinrichHeine:'Dort,wo man Bricher verbrennt,vêrbrenntman am Ende auch Menschen.i 'Uber Leben',heeteen boekjemet teksten van de Oostenrijkseactrice en chanteuseErika Pluhar(uitgegevenbij Rowohlt).In haar gedichtenen songteksten zoekt Erika naarde sleutel van het levenen uitdrukkelijkniet naarde sleutelvan de hemé1.Voor haarzelf en voor het lezendof luisterendpubliekschetstzij Íragmenten van het levenen zet dan allesop allesom uitzicht te bieden op een betere toekomst. Erika Pluharwerd in 1939geborenin Wenen.Zij studeerdeaan het MaxReinhardt-Seminar voordatzij op twintigjarigeleeÍtijdeen engagementkreeg bij het WeenseBurgtheater.Erika werkte mee aan een reeksÍilms en is ook via de plaatte beluisteren(o.m.'Pluharsingt
-c B]ermann').Eenstrofeuit de songtekst 'Frau, il l a u fw e g ' : ' N i e m a l w s i e d e rg e b e nw i r í) das auÍ,/unterSchmerzengesuchtund schwergefu nden./DieTàuschungen z m zerbrochen,die Lrigengeklárt,/und langsamheilendie Wunden./Niemals wiedergebenwir das auf,Munsch,Schuld und Wissenselbstzu wáhlen,/Menschen zu sein, nicht weniger,nicht mehr/mitLeibern, KóoÍenund Seelen.' Een van de meestverbijsterende, overrompelendeen ondoorgrondelijke Íenomenenin het maatschappelijke en artistieke levenvan de laatstetwee decenniawas de voortijdiguit het leven gestapte Rainer Werner Fassbinder, Met iemandals GtintherGrassbehoorthii tot het groepjeDuitsekunstenaarsdie eén ongenadigbeeldschiepenvan maatschappelijke rottingsprocessen,zowel vóór als ná de oorlog,en van de manier z waarop de kleineman erdoorwerd a I geïnÍecteerd.Fassbinder-Íilm-en toneelo regisseur,toneelschrijver, scenarioo schrijver,acteur-werd in 1967acteuraan m z het Aktion Theaterin Mtinchen.In '68 ging zijn eerstestuk in première,'Katzelmachei'. '69 In vormdehij de Anti-Teatergroep, waarmeehij zijn eerstelangespeelÍilm maakte,'Liebeist kàlterals der Tod.' Sinds 1971maaktehij een groot aantalf ilms, geproduceerddoor zijn eigen maatschappij,Tango-Film.De scenario's waren vrijwelsteedsvan hemzelf:zeer persoonlijkereactiesop de maatschappelijke ontwikkelingenin de Bondsrepubliek.Met een zichzell relativerende melodramatischestiil conÍronteerdehij zijn landgenoteávan alle generatiesmet de verhoudingenwaarinzij leefden,met de machteloosheiden opent de serieDas Liedvom kleinenMann, maar ze zou net zo goed in de serie Chansonkunnenstaan.Datde Fransetaal klinkt in een Duitstaligeseriemag op het eerste gehoor eigenaardiglijken - het besef dat de tekstendie klinkenin de.loopvan vijf avondenLied vom kleinenMann de grenzen van het Duitsetaalgebiedverre overschrijden,is een doorslaggevend argumentom Cavenin dit kader.te presenteren.Anderesongs in haar utrechtseoptredenkomenvan onder meer Edith PiaÍ,een van de legendesvan het Fransechanson,en voorts uit een aantal van de veertigÍilms waaraanCaven meewerkte.
I
46
Serie lr+iii,
li,
i-tj
".-,-"-'"'",",,.---,-;"".j:+;,..iÏ .,,',,,.,',.,r,;,1: "+:r-,iÏ, +;liffi t,tl;;."J;".,1.: " i-+,1.;r .. .ir: ii:; '"".-.._-"'.11' ir'::{:' ::i "i;""..1'-l;--*'Ë:..,:, i:*l*1,."*:: :."' :1_. 1"i' ".1" ,'," ,..1
ïj ïji
uurr abonnement voorkinderenvanaÍca,7 jaar& hunoudersI kleinezaal;aanvang:14.30 6 muzikale voorstellingen í27,50 r lossekaartÍ6,- (eenheidspriis) I inclusieÍglaasjeranjar (eenheidsprijs)
Hebje ook zo'n verschrikkelijkehekelaan muziek?Neemdan een scheroeschaarmet stompe puntenen knip dezepagina'saan duizendsnippers.Ol pak een pikzwart vetkrijtje en zorg ervoor dat je geen letter meer kunt lezen,want anderszou je toch nog wel eens in de verleidingkunnen komen om op een mooie middag,terwijlje op de televisieiets kunt zien over de KapitaleKinder Computer, een kaartje te kopen voor een van de muzikale voorstellingenin de serieKindervrienden. Of houd je van avontuur?Dan moet je zien te regelendat je een abonnementkrijgt voor de zes vooÍstellingen,want er valt wel wat te beleven.Wie verwacht nou de beroemdeviolistTheo OloÍ in een kinderconcert?Dat is toch iemanddie met het ConcertgebouworkestMozart speelt? Had je gedacht. Samen met nog een paar musicizorgt hij ervoordat een uur óm is voordat je het in de gaten hebt. Hij vertelt over de geheimenvan de klassiekemuziek, hij speeltop zijn prachtigeeeuwenoude viool en dan blijkt opeensdat klassieke muziekook door mensenen niet door onaardsewezens wordt gemaakt. In de serieKindervrienden word je ook twee keer op een muzikaal sprookje getracteerd.Wel eens van Little Red Riding Hood gehoord?Dat zijn vier Engelse
zondag 20 oktober
woorden die evenveelbetekenenals ons Roodkapje, De Amerikaansecomponist Seymour Barab zette het verhaalvan het lievemeisje,de nog lievereoma en die afschuwelijkewolf op muziek.Natuurlijk spelenAnne Haenenen haarvriendenhet sprookjein het Nederlands. De Nachtegaalken je misschienniet. Het verhaalis bedachtdoor de beroemde sprookjesschrijver HansChristiaan Andersen.Theo Loevendiemaaktede muziek,die trouwensal op de plaatstaat (merk: Donemus).Eenvertelleren zeven musici latenhorendat het levenvan de mooistzingendevogelook niet altijdeven gemakkelijkis. En met die Belgen-moppenmoet het afgelopenzijn, al is het een raar land,waar ze twee talen spreken en daaroverook nog steedsruziemaken.'t Kliekskekomt uit Vlaanderen,maaktgeen ruziemaar muziek op een grote hoeveelheidinstrumenten. Misschienzijn er wel meer instrumenten dan noten. Over noten gesproken: moet je naaÍ noten luisterenoÍ moetje er naar kijken? Zou je ook met je ogen kunnenluisterenen met je oren kijken?VolgensBernardvan Beurden,de aanvoerdervan Hoor's Hier en een van de grootste muzikale kindervriendenvan het Koninkriikder Nederlanden,kan dat allemaal.Én als je het nog niet kunt,zal hij het je wel even leren. Als je komt tenminste.We haddenje ook gÍaag gezien bij de Kindermiddag van de Poëzie, een voorstelling waarop we zonder iets te laten merken verschrikkelijktrots zijn. Op zo'n Middagdragendichtersvoor uit hun eigenwerk en wel op 'n manierdat je graagje mond houdt en denkt: 'Zou ik dat ook kunnen?'De dichterszeggenvan wel.
De Nachteqaal
Sprookje van Ha-nsChristiaanAndersen Muziek:TheoLoevendie zondag 24 november
't Kliekske zondaq 15 december
Notenkijken
doorHoor'sHiero.l.v.Bernardvan Beurden zondag5 ianuari
Theo Olof, vioor Tan Cronê, piano
Gijsbrechtvan Aemstel Kwartet LeonorePameijer(Íluit),ErnestineStoop (harp),Jan Erik van RegterenAltena(viool), Eduardvan RegterenAltena(cello) zondag 2 maart
Kindermiddagvan de Poëzie zondag 6 april
Roodkapje Muzikaalsprookje van Seymour Barab, uitgevoerdo.l.v.Anne Haenen
I
o z
U Y
d
z u U
o Y U f Y F
6v-o-o_rstellingen ing_egrotezaalr metstoelreservering r aanvang:20.1S uurr abonnementtT5,_/65+ enCJp/60,_r lossekaartÍ15,_ à Í25,-165+en CJP/12,50à f 25,-t dinsdag 1 oktober
Operavan Tibet woensdag 2 oktober
Kodo Japan zondag 29 december z I @ G l
j
India/l
Chhau-dansen Mayurbhanj,Orissa Thang Ta, Manipur Purulia,Bengalen
r I
dinsdag 14 januari De serieMuziek& Dans uit...is de nieuweweg die wordt ingeslagenop het gebiedvan de Íolklore in het programma van MuziekcentrumVrêdenburq.Deze nieuween aangenaam-avontuu-rlij ke weg kan worden ingeslagendank zij de goede contactêndie zijn gelegdmet twee gespecialiseerde instellingenop het terrein van de niet-westerse culturen:het Maison des Culturesdu Monde in Parijsen het KoninklijkInstituutvoor de Tropen in AmsleÍdam. Het leeuwendeelvan de serie is samengesteldin overlegmet ChériÍ Khaznadar,directeurvan de Pariise instelling.Utrechtwordt opgenomenin het tourneeschemavan een reeksuit India afkomstigeensemblesdie in Parijsen andereFransestedenvoorstellingengeven. Het contact met het Maisondes Cultures biedt ook mooievooruitzichtenvoor de volgendeseizoenen.Zo worden er voor 1986/87plannengemaaktvoor een aan Zu id-Amerika gewijdecyclus. Het KoninklijkInstituutvoor de Tropen verleentbijstandbij de begeleidingvan de onderscheidenprojecten,hetgeenonder meer zal uitmondenin een uitgebreide programmatoelichting bij elke voorstelling.
India/ll
BaulS Bengaten
Ghhakkri Bhakha J a m m ue n K a s h m i r dinsdag 11 Íebruari lndia/lll
Raslila dinsdag 22april lndia/lV
Langas Manganiars Rajasthan
De vraagzou kunnen rijzenof zoveel aandachtvoor de cultuurvan Indianiet een beetjeeentonigwordt. Het antwoordop die vraag luidt (natuurlijk)'nee'.Bij het samenstellenvan de serie is uitdrukkeliik gestreefdnaarveelafwisseling,die ookwaarneembaaris voor lekenen niet alleen voor antropologenen etnomusicologen. Het zorgenvoor de nodigevariatiewàs geen al te ingewikkeldeopgave:tenslotteis I Indiaeen immensland met een oppervlakte a van 31Ámiljoenm2(80 maal Neoeilànd).Ln É J
dat grote land hebbenzich in de loop van de langegeschiedenistal van culturenen subcultuÍenontwikkeld.Met een gebruikelijkeverdelingvan het Indiasevolk in Hindoesen MoslimsoÍ in kastesheeÍt men bij langena niet allesgezegdover de grote verscheidenheid aan culturen.Het hindoeïsme,dat in enigevorm door ruim 80% van de bevolkingwordt aangehangen, is immerseen syncretischegodsdienst.Er is sprakevan een versmeltingvan een groot aantalwijsgerigeen religieuzeopvattingen van verschillendeorigine,waarbijniet wordt gezocht naar het ophefÍen van tegenstrijdigheden oÍ het met elkaarin overeenstemming brengenvan dogma's.De serievoorstellingendie in het seizoen1985/ 86 wordt aangeboden,kan zekerniet meer doen dan een tipje van de sluieroplichten. Een andertipje wordt overigensopgelicht in een andereserie:India/Klassiek, waaroveru meer leestop pagina49 van dit magaztne.
Een programmarond de Chhau-dansen komt uit het noordoostenvan India.Uit de staatOrissakomende chhau-dansenvan Mayurbhanj,een heel bijzonderevorm die afwijktvan de anderedansenin India.De danserszijn niet gemaskerd.De Mayurbhanj is verwant aan de martiale kunst.De Thang Ta-dansis afkomstiguit de vlaktenvan Manipur.Het is de martiale kunstvan de Meiteis,opgenomenin een ritueelschouwspel.Dê dansershanteren zwaardenen lansenom de demonente verdrijven.De dansersvan purulia. Bengalen(hoofdstad: Calcutta)dragen maskersdie met extravagantepluimenzijn versterd.In uiterstlevendige,kortescènes
48 Ik moe? er niet aan denken dat ik niet meer naaÍ ae conoerEaal zou
Rajasthanin het noordwesten.De groep van RupayanSansthanis thuis in twee tradities,die van de Langasen die van de Manganiars.De Langa-gemeenschap woont in de woestijn in het oosten van !:i i;: :,;1;;l tF,lffêillgeáfi;: Rajasthan.Sinds vele eeuwen heeft men er de ballade-kunstgeperfectioneerd.De zingenbij gelegenhedenals Langa-zangers geboorten, bru iloÍten en begraÍenissen. De Manganiarszijn eveneensberoepszangers,die zichzelfbegeleidenop kartals, een soort castagnettenwaarmeezij zeer kunstigeritmeskunnenspelen.De zang in dit bijzondereprogrammawordt afgewisseldmet fluitspelop de zogenaamdeNur - een uitzonderlijke combinatievan vocaleen instrumentale techniek. Voor een onvergelijkelijkeervaring zorgt zeker het gezelschapdat afkomstig is uit het land dat wij vooral kennen van Uit een qesprekmet mevrouwH' Verweii' documentaiÍesover wetenschappelijk Jonker iilt'ulpcht,?6iaaÍ,.EcdeÍ ln liet ; , voorbereidalpinisme.De Opera van Tibet behàrtigen.vande belangentCn qud€rê zou voor een traditionelevoorstellingeen "' óens-en,en Íásle beoêkêi heledag nodig hebben,maar beperktzich 1,. tijdens de Europesevoorstellingentot een 'lk heb dit seizoeneentabohÍtêmenl op oaar uur van liederen,ballades,dansenen Àcht, de seriesZbndagavond,'Half vertellingen.In zijn huidigevorm stamtdit PÍoÍneonoerten. Gomponistenportretlen, Tibetaansemuziektheateruit het eind van en Chanson.Daamaaslkiik::itièdere de 19deeeuw,maar de ontwikkelingbegon endan maahdin de Maandagenda al in de 1Sdeeeuw uit de vermengingvan uia de r.vlkkel.Heelprsttb i3 reservèèrik religieusen wereldlijktheater.OÍschoonde " d6l.' historischeen mythologischethema'sde : ,,." , Du* ik.koopookwel lassê kaa4èntvoor overhandhebben,wordt elk stuk ook gebruiktals vehikelvan socialekritieken kotfiééoÍtcêrtenbíivooÉeeld.Ik ben ook politiekcommentaar.Dat gebeurtdan als naaÍtwee optredensin de serieDasLied vom kleinênllano geweesi.H€tnadê€l het toevalligzo uitkomten is altijd hel : Zo van lossekaartenio natuut{iik,'dat aanleidingvoor komischeimprovisatie. eomsuitverkochtiaen datje wal eene.êen ^ specifiek Tibetaansals dit theateris,zo mindergoedeplaat* hebt.DaaromBoopik I toegankelijkis het ook voor mensenoveral ook àbonnamènten:noolt,ultvêÍkochtén Y op de wereld en dat heeÍt alles te maken van de aangesneden altiiil een gogdeplaats! met de universaliteit : 'lk vind het wel eensmoeiliikdat die thema'sen de bijzondereexpressiviteit ie iè Cl worden episodesuit het levenvan Shiva zo langvan tevorenmoelvastleggen,want deze kunstvorm eigen is. vertelC. ik doe nogzgveelanderedingen:Duser Van een volstrekt andere orde is het In de volgendevoorstellingstaatde zang komt*êl eensiétabelangrijkstÍssenên optreden van het ensemble Kodo, de centraal.De Bauls uit Bengalen,waartoe ' laten . dan Ínoetikeen concerl.voorbii hartslagtrommelaars'van het Japanse ook Bangladeshmoet worden gerekend, gaan.lk geeÍ.miinaboqnemèntdanwel eiland Sado. ln 1971kwam op dat eiland, zijn rondtrekkendetroubadoursdie zingen aan le-mand ander6.' zo'n 300 kilometervan Tokio, een groep . r in de mystieketraditie van de Sahajiya, 'lk neemmeestdllemand-meeàls lk jonge mensenbij elkaar.Zij waren waarvan de wortels tot in het begin van cle ' B a u l ' b e t e k e n t ' i ne e n naarconcerténga,'wanldàtiswsl geïnteresseerdin de oude Japansetraditie 1 7 d ee e u w r e i k e n . , geièlliger,maaiikhebgeentestê op het gebiedvan muzieken theater. toestandvan trance'. Somsga ik ook alleen,ale concertpaÍinerGezamenlijkbegonnenzij aan een lange, Tweevocaletraditiesuit Kashmiren niemandmêewil oí kan.Datvind ik ook intensievestudieperiode,waarbij de fysieke Jammu,in het uiterstenoordenvan India, niet erg hOor;iekorntvooÍdê muziek lk disciplineeen belangrijkerolspeelde.In worden vertegenwoordigddoor houd het'meestvan klassiekemuziek. 1975 maaktenzij onder de naam Ondekoza de groep van Hissina respectievelijk Moizert,dát is eigenlljkmiin grotê hun debuut,sindseen jaar werkt een groep Akhataren de groep van KrishnaDevi.De l voorkeur,en dan nietzijnsymÍonieën, zelfstandigonder de naamKodo.In de eerste conÍronteert ons met de populaire maar meerziin kamermuziek.Ve-r{erook totaliteit van een meeslependoptredên Chhakkri-stijl,een stijlwaarinhet ritmeeen Íàn Schubert,Mendelsgghn,Ghopin, . :: vormt de bespelingvan de enormetaiko,de belangrijkerolspeelt.De tweedegroep , Ravel.De'watïibhteremuiièk dus.'' ' reuzentrom,altijdweer een letterlijkdoor een unieke beheersthet Bhakha-repertoire, 'lk.vlndeen concertvéél leqkerdan , , . merg en beengaand hoogtePunt. vorm van koorzangdie gebruik maaktvan hoprie iqiet een daal Al die nuanceringe-n harmonieënwelke niet eldersin India beteí; omdalie het óók tíêt EénÈlCdt voorkomen. Bhakha wordt door vrouwen en dient mber om iets nóg êênsle-horennvind mannengezongen. ' ik. [tiaar thuis"iseialtiidzovêél atlêidingr De Raslilakomt voort uit de Dhrupad-stiil, J e i e t l h e e , ó l d e l e l e l o ognC a l l.n s ê d ' de Noordindiasetraditievan het gezongen cónéertzaalheb iè.ve.elmseÍèoncêntÍalie. gedichtdie in de 15deeeuw is ontstaan. lk vinq hêt áliijd heel iarimèr als het Een Raslila-groepbestaatuit een goeroe, aÍbèlopbn"is.lk moet er nietlan denkei een zangerdie tevensleideris van de dàt ik:nietméer.nbarde éoncertzaallou acteurs/danseÍs,een instrumentaal rotrdèndat " kungrenga.anr'Vrcseliik.'Platen ensembleen jongensdie dansenen gemisvoor mii niet goed makón.' acteren.De jongens,die nog niet in hun yoot I , iDe.zàalvan het.ftlltrziekcentruiÍris puberteitzijn,wonen êen aantaljaren in de medgenniét:etd&eg€nltelijk.Daar i oude_ bijgebouwen van de tempel waar ze hèétt de architeclnÍginig.'aàndácfiaan '.' ' religieusen artistiekworden onderricht besteed. Maai fiiJieaekerhif4'l6liikof ' , .' prachtig en goeroe. uitgedoste De door een ónCéiè]lig.Aló;dázaal vol iC,lb'heliuisl . J opgemaakte kinderen dansen met een hèplgezellig.BlivoortteEldftetêêl'', . "' cÉ ongelooÍlijke gratie episodes uit het leven l àl dió.kindereh', È kóffieconcert.'Leukmel van Krishna. j êSíIil.i,, De laatsteIndia-voorstellingis weer I gewijd aan de vocale cultuur. Deze keer Ío gaat het om de muziek uit de woestijn van
fË -+i
#.jflÍ
;jïf
.ri'i' ".'.-...#:
6 concertenin de kleinezaalI i.s.m.Stichting TritantriVidyapeeth r aanvang:20.1S uur I abonnementí47,50(eenheÍdsprijs) r losse kaartt10,- (eenheidspriis) I
vrijdag 18 oktober
Voor het tweede achtereenvolgende seizoen wordt in een serie concerten een dwarsdoorsnedegeboden van de levende Indiasemuziektradities, zulksweer in met tabla-en tanpura-begeleiding samenwerking met de Stichting TritantÍi Protima Bedi, oans Vidyapeeth. Dezestichting is sinds 1976 verantwoordelijkvoor de gewetensvolle promotievan de Indiasemuziekin vriidag1 november Nederland.De belangrijksteactiviteitis de organisatievan concerten in de Mozes& Zia MohiuddinDagaÍ,rudravinaAáronkerk aan het Amsterdamse mettanpura-begeleiding Waterlooplein en op een enkele andere lokatiein Nederland.Tritantriis ook de uitgevervan een inÍormatieblad,Indian vrijdag22 november Music Newslettergeheten. In een van de Newsletterslezenwe: 'De schoonheid van een muzieksoort moet worden gezocht in haar eigen karakteristieken,niet in een vergelijkingmet anderemuziek. De westerseluisteraarhoede zich ervoor te vriidag7 maart zoeken naar harmonieof contrapuntin een Indiasemuziekuitvoering.Westersemuziek Balaram Pathak,surbahar, sitar heeftde mogelijkheidvan meerdere Ashok Pêthêk,sitar klankenen lijnentegelijkertijdontwikkeld; IndiasemuziekheeÍtzich over duizenden Vinod Pathak,taora Jarengeconcentreerdop de verfijning van een enkelemelodischelijn en de vrijdag 25 april verhouding daarvantot het ritme. De basisbegrippenvan de Indiasemuziekzijn raga en tala. Een raga is een nauwomlijnd melodiemodeldat ten grondslagligt aan bamboefluit elke muziekuitvoering. Talaordent het ritme in de vorm van cycli. Terwijl westerse muziekvastligt(is genoteerd),laat Indiase klassiekemuziek de uitvoerderseen zekere vriidag16mei vrijheid.Aanzienlijkedelenvan elk concert zijn geïmproviseerd, zij het binnende lmrat Khan, sitar, surbahar grenzenvan ragaen tala.' met tabla-en tanpura-begeleiding De zes concerten van het seizoen 1985/ I 86 kunnenelke muzieklieÍhebber vertrouwd
MohammedSayidKhan,zans
SultanKhan,saransr Zakir Hussain,t"nra
Hariprasad Chaurasia,
Zakir Hussain,t"or"
! maken met de onweerstaanbare > schoonheidvan de Indiasemuziek,die zo anders is dan de westerseen toch zo toegankelijkvoor een toegewijdpubliek waar ook ter wereld. In het eersteconcert kan het publiek meteenvaststellendat de zang Íeitelijk de basis is van de klassieke Indiasemuziek.Tenvijl in het westen Indiasemuziek meestalwordt geassocieerd met instrumentalemuziek,voeÍenin het land van herkomstvocale concerten de boventoon.Om dit gegevente accentueren wordt de serieIndia/Klassiek geopenddoor de zangerMohammedSayid Khan, afkomstig uit Bombay. Khan komt voor het eerst naar Nederland.Het gaat om een programmain de (licht-)klassieke stijl, met n a m eo m ' g h a z a l e ' n ' t h u m r i ' ,b e i d e devotionelevormenvan de Noordindiase zang. Na de pauzekunnenwe kennisnemen van de zogenaamde'Odissi-dans', van oorspongeen tempeldansuit de staat Orissa.Archeologischevondstenvan Odissi-afbeeldingen daterenal uit de tweede eeuw voor Christus. De danseres Protima Bedi, opgeleiddoor Kelucharan MahapatÍa,geeft leidingaan hêt Odissi Danscentrumin Bombav. De rudravina is een Noórdindiasevariant van de vina (luit).Het instrumentheeÍttwee grote kalebassenals klankbodemsaan weerszijdenvan een holle bamboebuis.Zia Mohiuddin Dagar vertegenwoordigtde negentiendegeneratievan een Íamilievan beroemdemusici,die sindsde 1Sdeeeuw 'dhrupad' de is toegedaan.De'dhrupad'is een sobere,meditatievestijl.Zia Mohiuddin kreeg vanaÍ zijn vijfde jaar les van zijn vader, musicusaan het hof van de Maharadiavan Udaipur. !
o -í @
m
,,,.+i :i":ji'"-''+t' ,-l; J:-; .",;5,';J;gi
E
Ê a Met Ram Narayanbehoort Sultan Khan tot het zeer exclusievegezelschapvirtuozen op de sarangi,een verschrikkelijkmoeilijk instrument.De drie speelsnarenvan dit strijkinstrumentworden met de nagelsvan de linkerhandgestopt.Tussenen onder de speelsnarenbevindenzich vijÍendertig die hier en daar danig in resonantiesnaren, de weg zitten.Sultan Khan leerdede kunst van zijn vaderGulab Khan,eertijdseen beroemd sarangi-speleren zanger van de IndoreGharana.SultanKhanwordt op tabla begeleid door de voortreÍÍelijkeZakir Hussain,die na de pauzesolo zal optreden. Tot de grootste sitar-spelersvan India behorenBalaramen zijn zoon Ashok Pathak. De familietraditievan de Pathaks gaat terug tot de periode van de Amirkhosaroin de 12deeeuw. Balaran,die zich maar moeilijk laat bewegentot tournees komt voor het eerst naar ons land. Wat HaÍiprasadChaurasiamet de kleploze bamboe-dwarsflu it weet te bereiken,grenstaan het onwaarschijnlijke. Dat mocht het Utrechtsepubliek in april 1985 al eens vaststellen.Hariprasad Chaurasiaraakte geÍascineerddoor de 'bansuri'tijdenseen recitalvan Pandit Bholanath.Hij melddezich onmiddellijkals leerling aan bij deze meester.Later kreeg hij les van Smt. AnnapooÍna Devi,de talentrijke dochtervan UstadAllaudinKhan in Bombay. In zijn concerten weet Chaurasia een sÍeer van concentratieen betovering op te roepen, die zelÍs voor concerten met Indiasemuzieknog uitzonderlijkis. ln het laatsteconcert van de serie is de hooÍdrol weer toebedacht aan de sitar. lmrat Khan kreegzijn opleidingvan zijn oudere broer VilayatKhan,wiens verdienstenvoor de Indiaseklassieke muzieknauwelijksoverschatkunnen worden. De door hem ontwikkeldeGayaki-stijl, gebaseerdop de soepelheidvan de menselijkestem, heeft lmrat ook van zijn broer overgenomen.Voorts kreeg lmrat onderrichtop de surbaharvan zijn oom UstadWaheed Khan. De surbahar is een lagergestemdevariant van de sitar, met een langerehalsen langeresnaren.De surbahar leentzich in het bijzondervoor de meer meditatievemuziekvormen.
I
7 concerten opzateÍdagavond & eentweedaagsÍestival I kleinezaal; aanvang : 20.30uur r abonnement f 75,- (éenheidspriis) r losse kaart Í12,50 à Í20,- (eenheidspriis) I
G.
:? I ts Y
{
b o I u
= Nichts ist dauerndals der Wechsel.OÍ, het berichtvdn zoalsTalleyrandzei bij'Ce n'estpas un Napoleonsoverlijden: événement,c'est une nouvelle'.Vanwaar deze omgevallenboekenkast?Alleen maar om te laten weten.datde Íormule van de JazzClub wordt veranderd.Na drie die extravroeg seizoenendubbelconcerten, begonnen(halfacht)voegt de clubleiding zich naarde aard der dingen.Nauwkeurige observatievan kenners,vermomd als leken, en het steelsafluisterenvan gesprekken aandezinkhebbengeleerddatéénbandper Club preciesgenoegvan het goede is,zeker als de eerste maten muziek op een jazzy-er tijdstipklinken. Het is toch tamelijkmoeilijken vaak onmogelijkom op een gewoneavond in het seizoen,dus buitenelk festival-verband, twee groepen op het podium te zetten
éénpubliekiste vinden.Niet waarvoor zeldenkomteengrootdeelvanhetpubliek speciaalop éénnaamaÍ,en datgaatdan ten kostevande responsoÍ aandachtvan hetpubliekbij de anderenaam.Demensis eenomnivoor,maardatwil nietzeggendat hij vanallessmílt. TherelsA TimeFor Bovendien: Enzo is halÍachtgeentijd voor Everything. jazz.Hall negenwel,datweeseenhaastig gehoudenonderzoekin jazz-concertal snel in binnen-en buitenland agenda's uit. Eénformatieperavonddus in het nieuweseizoen(geÏmProviseerde en de avond voorbehouden) wijzigingen begintom 20.30uur.Welkebandsin de loopvandeJazzClubs1985/86zullen te optreden,is nog metgeenmogelijkheid En zeggen.Maarkwaliteitis gewaarborgd. misschiengaatovereenjaarde boelweer de uit de helemaal om,zulksindachtig gevallenwoordenvanpianist boekenkast 'Ja, CecilTaylor: datwashetwel ongeveer' is het misschien Opdatmomenttenminste; veranderd.' inmiddels
De data zaterdag5 oktober zaterdag2 november zaterdag14december zateÍdag11ianuari zaterdag15Íebruari zaterdag22maarl zaterdag5 april &
FreedomJazzFestival
zaterdag3 mei zondag4 mei
""",i'"'"*":"
'-t"".,'rr . f.l ;.1; ,'."" "' i".'."-""'i.r-"" r . -'
iffi ,d 'rti'rt'111;;g
T.concerten-in d_e_g^rote zaal I metstoelÍeseÍvering_r i.s.m.w_imwigt Productions & TimelessRecoÍdsr aanvang:20.15 uur I abonnementt97,50(eenheidsprijs) I lossekaartl2O,- à f 25,-(eénheidsprijs)I o I
6 @
m N N F (D
r c m a z
dinsdag22 oktober
EugenCicero& Wilhelm Krumbach zaterdag16 november
PasadenaRoof Orchestra Voor de pauze:The Paper Note Jazz Band dinsdag 10 december
DutchSwingCollegeBand donderdag16 januari
Chris BarberJazz& Blues Band dinsdag 18 Íebrgari
Syd LawrenceOrchestra
speeltde muziekvan Glenn Miller dinsdag 18 maart
LillianBouttéand her Music Friends Voor de pauze:DeepRiverQuartet donderdag10 april
Louis vàtt Dijk, ptano Pim Jacobs, piano DanielWayenbeÍg,piano
'Vertrouwde padenen nieuwewegen',luidt het motto van deze Seizoenkrant.-Datmotto ,. ool he.elnadrukkelijkvan toepassingop de serieDixieland& Swing 198b/86, een seriedie swingt in alletoonaarden. Nieuw is bijvoorbeeldhet pianisten-tÍio Louis van Dijk,Pim Jacobs en Daniel Wayenberg. De eersteen de laatstetreden al jarensamenop in pÍogramma'sdie steedsvollezalentrekken.Met de toevoegingvan de vaderlandsevedettepim Jacobsworden nieuweavontuurlijkewegen ingeslagenin de conÍrontatievan klassiek en )azz. Een soortgelijkeconÍrontatieis onderwerpvan het optredendat pianist Eugen Cicero en organist/clavecinist Wilhelm Krumbachverzorgen.Cicerotrekt al enige decenniade aandachtmet ziin variantop klassiekepartituren.Krumbachis de organistdie een kleinjaar geledende wereldverrastemet 'nieuwe'stukkenvan Johann SebastianBach.Op een plaatkan inmiddelsworden beluisteÍdhoe ver men lees:Cicero& Krumbach- kan gaanals men zich niet teveellaat leidendoor wat gebruikelijkis. Op een ánderemanierklassiekis het repertoirevan het Syd Lawrence Orchestra,een band die uitstekendthuis is in het repertoiredat Glenn Milleren tijdgenotenhebbengecomponeerd. Prèmierevoor Utrecht! Ook een première,maarweer uit een heelanderecultuurafkomstig,wordt geleverddoor LillianBoutté and her Music Friends.LillianBouttéis geborenen getogen in de swingende muziekstadNew Orleans - een betere achtergrond is voor een jazz-zangeresnauwelijks denkbaar. Zij
trad op tijdenstal van festivalsin Amerika en Europa. Vast al vaak gehoord via de radio, maar nog nooit eerderin Muziekcentrum Vredenburg:het Deep Rivereuartel, vier vocalistendie bedrevenzijn in de close harmonywelkevooralvoor de oorlog zo populairwas. De stevige ruggegraatvan de serie Dixieland& Swing bestaatuit de optredens van drie bandsdie volgenseen enquête onder abonneesen oud-abonneestot de absolutêÍavorietenbehoren.Chris Barber zit al dertig jaar in het vak, een prestatiedie alles heeftte makenmet zijn onstuitbare musiceer-en vernieuwingsd rift. Het PasadenaRooÍ Orchestraspeelt,gestoken in_passende kledij,de muziekuit de jaren '20 '30. en SousaÍoonspeler en bassistJohn Arthy voelt perfect aan hoe nostalgieen eigentijdsegeluidenmet elkaarmóeten worden gemixed. En wie moetenwe vertellen dat de Dutch Swing GollegeBand van PeterSchilperoort sinds de Bevrijdingin '45 behoorttot de top van de Europesedixieland-bands? De muzikantenvan de DSCBzijn er nietjonger op geworden,maardat kan men alleén paper maarzien,niet horen.The Note Jazz Band is een Utrechtsorkestdat afgelopen seizoenmet zóveelsuccesoptrad,dat een herhalingeenvoudigvoor de hand lag.
I
Gratisl.p.voor elkeabonnee Voor eike abonnee op de serie Dixieland& Swing 1985/86is er een gratis lqngspeelplaatuit de catalogusvan Timeless Records, Gekozen kan worden uit deze dÍie schijven: r SevenSteps:HarryVerbeke/Rob Agerbeek Kwartet r On Stqge;PapaBue'sVikingJazzBand . 1l ftly Prime,Vot. il; Art Btakéy& His Jazz Messengers
I r lossekaart112,50(eenheidspÍiis) uurr abonnement 7 concertenin de kleinezaalr aanvang:20.15 170,- (eenheidspriis) Wie dacht dat het met Íolk was gedaanin m Vredenburg, heeftniet Muziekcentru Juan José Mosalini,bandoneon tussen de regelsvan de kranteberichten dóór oelezen.Noch het folkfestival,noch de Gustavo Beytelmah, piano serieFolk worden biigezetin welke grafkelder dan ook. Over het folkÍestival Patrice Caratini, o"s nieuwestijl leestu meerop pag.56. Tango Nuevo Op dezepaginais de nieuweserie folkconcerten van het seizoen 1985/86aan Argentinië de orde,een seriedie een avond méér omvat dan die van het voorgaandeseizoen. AfschaÍÍen? Uitbreiden! dinsdaq 26 november De eerstetwee concerten in de serie signalerenmeteenal de jongste ontwikkelingenin de wereldvan de AlfredoMarcucci(bandoneon),Juan folkmuziek:een toenemendebelangstelIi ng Masondo(zang,gitaar),Dirck van Esbroeck voor de stemvan de culturendie zijn (zang,gitaar,hobo) ontstaanonder de tropen-oÍ subtropenzon' Een van de meest in het oog en vooral I het oor lopende muzikalesensatiesvan de zans, José Barrense-Dias, sitaar laatstetijd is de herwaarderingvan de Argentijnsetango, de muziekvan Buenos Brazilië Aires (waar het overigensook bitter koud kan zijn). Twee Íormaties maken aan het begin van de serieFolk duidelijkdat Astor vriidaq 13 decembeÍ Piazzolladan wel een groot interpreet is van 'verdriet om op te dansen', maar zêker het niet de enige. Een van de meest Schotland eioenzinniqeen overtuiqendevertolkers va-nde Tan-goNuevo is Juan José Mosalini, die al geruimetijd samenwerktmet pianist/ 8 ianuari woensdaq componist Gustavo Beytelman. Mosalini is vanaÍ zijn zevendeberoepsmuzikanten werktesamenmet o.m. Piazzollaen SuzannaRinaldi. Vlaanderen BandoneonistAlfredoMarcuccizit al veel langerin hetvak. Hij had het podium al Juan vaarwelgezegdtoen RUM-muzikanten vriidag31januari Masondo(Argentijn!)en Dirckvan Esbroeck(opgegroeidin Argentiniê)hem overhaaldenom samenmet hen het lerland
vriidaq25oktober
Tangoy OtrasMilongas
Boys of the Lough
DeNieuweSnaar
TheChieftains zateÍdaq 15 maart
Fèlc Perlinpinpin Occitanië,Frankrijk
I
Jakkes Nederland donderdaq 24 april
't Kliekske Vlaanderen
programma Tango y Otras Milongas te laaÁ doen. In dit programmakrijgtook de muziek van het plattelandveel aandacht. Daarbij is MaÍcucci zeer wel in staat alle klassiekenvan de tango op authentieke wijze voor het voetlicht te brengen. José Barrense-Dias komt uit Brazilië. Hij werd geboren in Campo Alegre de Lourdes,een dorpje in het noordoostenvan de staatBahia.De rijkdomvan zijn familie bestond uit het talent en de gitaar van José, die zijn eigenvariantontwikkeldevan een genre dat een kruisingis van Braziliaanse én Afrikaanseelementen.Op zijn vijÍtiende verliethij de armoedevan ziin geboortestreekom naar magneetSáo Paulo te trekken. Sinds een aantal jaren woont José in Zwitserlandvan waaruit hij rondtrekt om de muziek vah zijn geboortestreekuit te dragen.
@ m @ a I m z a m o a
Vaniuit Atrèxander Skrjabin
4 cdncertenin de gróte zaal 2.7-14-22maart 1986 De overigebijdragenaan de serieFolk komenvan minderver. De Boys oÍ the Lough zijn thuis in de traditioneleetnische muziekvan Schotlanden de Shetlandeilanden.De lerseChieftainsbehorenal sinds de vroegejaren '60 tot de meest virtuozeen prominentevertegenwoordigers van de lersemuziek.Hun verrichtingenzijn ook te horenop originalsoundtracks(Barry Lyndon,van Kubrick;The PurpleTaxi,van Ustinov). Een van de meestopzienbarende verschijnselenin de Nederlandstalige nietclassificeerbarekleinkunstwordt gevormd door het vrolijkegezelschapdat luistert naar de naam De Nieuwe Snaar. Na de uiterstsuccesvolleproduktie'Fragmenten uit de geïllustreerdemuziek',komenJan de Smet (accordeon),GeertVermeulen(viool) en Krisde Smet (hobo)begin 1986op de plankenmet Chant-áge.Geheelpassendin de traditievan Urbanus,Radeisen Parisiana voltrekkende voorstellingenvan De Nieuwe Snaarzich in de sfeervan bloederige lieÍdesliederen, verbitterdechansonsen een overdosisaan Vlaamsepret. 't Kliekske behoortmet ziin enorme i n s t r u m e n t e n w i n keenl e e n balladenrepertoire waaryanhet begin en het einde uit het zicht zijn verdwenen,tot de veteranenvan de Vlaamsefolk. Een groot deel van Zuid-Frankrijken kleineaangrenzendestukjesSpanjeen ItaliëvormensamenOccitanié.Perlinpinpin Fèlc heefteen repertoireopgebouwdvan de Occitaansemuziek,die een mengelmoes is van Franse,Spaanse,ltaliaanseen Arabischeingrediëntenen die vooral in de Middeleeuwenbloeide. De Nederlandse folkscenewordt in deze internationaleserievertegenwoordigddoor de formatieJakkes. Dit kwartetmunt uit in de vrolijk-cynische blik op het levenvan vandaag.Het refreinvan'De maatschappelij k werkster'spreekt boekdelen:'Datwas de maatschappelijk werkster,/Jeanned'Arc in pocket-formaat./ De maatschappelijk werkster,/bij iederleed paraat!'
T
ResidentieOrkest dirigenten:
LucasVis OthmarMága RonaldZollman solisten:
Maria Orán, sopraan Naum Grubert,ptano Hákon Austbó, piano Herbert Henck, piano Joanna MadroskiewicZ.vioor In deze serie concerten staat de muziek van de uitzondêflijkeRussischecomponist AlexanderSkrjabin(1872-19.15) centraal.In zijn eerstecompositiesklinkt nog duidelijk de muzikaleerfenisvan Chopindoor, maar in de loop der jarenontwikkeldehij een volstrekteigen idioomdat op den duur niet meer uit de weg kon rnetde geldende vormvoorschriften.Vooral vanaf het moment dat hij werd geobsedeerddoor mystiek,trachttehij in zijn muziekeen grote matevan spiritualiteiten mystieke stemmingte brengen,'eenpogingwaarinhij met zijn grote gevoelvoor kolorieten sfeer op onnavolgbarewijzeslaagde.Op de programma'svan de vier concêrten staan o.m. het Pianoconcert,Prometheus, SymÍonienr.2, Poèmede I'extaseen Mysterium.VanuitSkrjabinworden lijnen getrokken naar zijn voorgangers, tijdgenotenen navolgersen klinkenwerken van o.m. Sibelius,Schónberg, Szymanowsky; Lourié, Mo$solov en Rachmaninov. Elk Vanuit-êoncertbestaat u i t t w e ed e l e n : e e r sm t u z i e ki n k l e i n e bezetting,daarnasymfonischewerken. Nader berichtvolgt - neemeen abonnementop de Maandagenda.
t
54
Eêstefióimtdier1985/86 Naam
TeleÍoon
Adres
Giro/Bankrekening
op de Eerstegelegenheid: abonnementenmarkt vrijdag31 mei- 10.00tot 17.00en 19.00 tot 21.00uur zaterdag1 juni - 10.00tot 15.00uur
I
Postcode I
Handtekening
Woonplaats
65+
Serie t1 Piano1 | 1 12 Orkêstenserie | 03 Programma's I 2 t4 Orkestenserie | 05 Programma's I 3 )6 Orkestenserie | 17 Orkestenserie 3 | + Busservice I 08 Programma's I )9 Rom.Pianoconcert I 10 Programma's I Zondagavond I HalfAcht I 12 Programma's I t 3 ZesBiiz.Muziekprod. I 1 4 Piano2 | t 5 KoÍÍieconcerten I 1 6 Extraabonnement I Muziekgez. 1 7 Reizend I 1 8 Kwartet1 | 1 9 Kwartet2 | 20 Kwartet3 | 21 Componisten| portretten vanhetLied 22 Vrienden ] 23 Gitaar 24 Rondom 25 AlbanBerg 26 Middeleeuwen & Ren. Barok 127 Barok& Klassiek Wien,damals riumconc. Conservato Rive Gauche 131 Chanson |3, DasLiedvom kleinenMann l.o Kindervrienden & Dansuit Azië 13uMuziek IndiaKlassiek 136 137 JazzClub & Swing lrt Dixieland Folk Maandagenda 1985/8€ I Couponboekje
l,' t"
Po
1.. I
r I
x 1t00,| x /100,- | xí 12,-, x /100,- | xÍ 12,-, x /100,- | x f 140,xÍ 12,-, x/ 85,- | xf s,|
I
x/ as,-
|
75,- |
x / 85,x f 75,-
xf 75,-l
x | 75,-
xf
75,- |
x f 75,-
x/
65,- |
x f 65,-
xf
I
x /100,- | x I 10,50 , x/ oo,| x/90,- I x f 70,x f 32,50 x / 35,x I 80,x / 80,x /150,-
x/ 85,- |
x/ 85,-
x f 45,x f 75,-
x f 45,x f 75,-
x /100,x / 60,x / 55,x /100,x / 37,50 x I 60,x f 72,50 x /150,x f 47,50 x f 40,x f 75,-
x / 85,-
x / 85,-
xf xf xÍ xf x/ xf x| x/
xf xf xf xf xI xf x| x/
x x x x x
begintdeverkoopvan Zoalsgebruikelijk meteen'markt'.Methet abonnementen pluscontantgeld bestelÍormulier ingevulde komtu of girobetaalkaarten/bankcheques Aande naarhet Muziekcentrum. in deÍoyer verschillende'marktkramen' Aanheteindvan bespreektu uw plaatsen. rekentu af en krijgtu de marktwandeling eensoecialekwitantiemee.De makenuw kassamedewerkers gereeden stuÍen zorgvuldig abonnementen ze tijdigper posttoe (eennieuweaanpak dieverbandhoudtmetde automatisering anders,maarvooral vande kaartverkoop; veiliger).
Totaal
CJP
wordtin Metbehulpvanvolgnummers elkgevalop vrijdag31 meien indiennodig 1 junidevolgorde ook opzaterdag abonnees vastgelegd waarinde aanstaande worden Volgnummers wordengeholpen. vanaf9.30uur op vriidag31 meiuitgereikt bij de ingangvande abonnementenmarkt.
Tweedegelegenheid a, Aan de Kassa VanafzaterdagI juni kuntu kopenaande Kassa. abonnementen
f 25,- (voo(abonnees) x / 30,/ 30,x / 60,60,/ x / 60,/ 60,x /110,/110,-
45,75,32,50 47,50 57,50 125,40,30,-
b. PeÍpost duidelijken Vuluw BestelÍormulier volledigin en stuurhetin eengesloten zónderpostzegelnaar: enveloppe inistratie Abonnementenadm rg, Vredenbu Muziekcentrum Antwoordnummer 836,3500VB Utrecht.Op worden dezewijzebesteldeabonnementen perposttoegestuurd. Attentieruw bestellingwordtin behandelinggenomenzodrauw betaling is ontvangen. Desnelstemaniervanbetalenis het vaneengegarandeerde bijsluiten (geen betaalcheque oÍ girobetaalkaart Vergeetniethet overschrijvingsÍormulier). in te vullen! nummervanuw betaalpasje bedragook U kunt hetverschuldigde 3994900 op postgirorekening overmaken Vredenburg, UtÍecht, vanMuziekcentrum maardat kostal gauweenweekextra. sturennaaÍde Overschrijvingen Postgirodienst oÍ naaruw bank,nietnaar hetMuziekcentrum.
45,75,32,50 47,50 57,50 125,40,30,-
(prijswordt nog bekendgemaakt)
x/ xf xf xf xÍ xf xÍ xf x/
I 60,- | 27,50 , 75,- | 47,50 75,97,50 70,10,67,50
xl sO,- |
x / 50,-
x/ 60,- |
x I 60,-
Adres Abonnementenadministratie Vredenburg Muziekcentrum 836 Antwoordnummer VB UTRECHT 35OO (geenpostzegelnodig)
Betalenin tweetermiinen Wanneer uw aankoop /100,-oÍ méér kuntu in tweegelijketermijnen bedraagt betalen.Daartoedientu te betalenmettwee betaalcheques/ ingevuldeen ondertekende girobetaalkaarten, steedsvoorde helftvan
Totaal te betalen
Volgnummer:
BetaaldO kas O giro/datum:
Relatienr.
\y oto I
55 het verschuldigde bedrag en respectievelijk gedateerdop de dag van de aankoop en 15 december1985.
N
-a m
Naast elkaar zitten Wilt u straks in de zaal naast uw vrienden of kennissenzitten? Dat kan als u gezamenlijk abonnementenkoopt. hechtze Verzamelde Bestelformulieren, met een nietjeaan elkaaren zorg ervoordat ze tegelijkertijd(in één enveloppe)worden aangeboden.
c m z @ a m N m z
De kleine lêtterties . Zoíg ervoor dat u op tijd uw plaats in de zaal hebt ingenomen.Om musicien publiek niet te storen,mogen laatkomersalleen tijdens applaus,níettijdensde muziekin de zaal worden toegelaten. Komt u te laat - dat kan gebeuren - volg dan de aanwijzingenvan de suppoostop. I Een abonnementis niet persoonlijk. Wanneeru een keer bent verhinderd,is het toegestaanzonder nadere aankondiging iemand anders met uw abonnementskaart naar het concert te laten gaan. Betreft het dan gelden een 65+- oÍ CJP-abonnement, 'vervanger'wel dezelfde regels als voor de voor de houdervan het abonnement(zie: Bijbetalentot het Reductie-abonnementen). normaletarief is niet mogelijk. I Voor de goede orde: wijzigingenin programma'se.d.voorbehouden.
65+ kanuitsluitend Een65+-abonnement wordengekochtdoor inwonersvande gemeente diegeldt Utrecht(eenregeling cultureleinstellingen). vooralleUtrechtse vaneen65+-abonnement Houders dienenbij de ingangvande zaaleen te tonenwaaruitblijktdat identiteitsbewijs men65jaaroÍ ouderen inwonervande gemeenteUtrechtis. Dezebeperkinggeldtnietvoor abonnementen op de Internationale Kwartetseries en voorde serieZes Muziekprodu kties,een Bijzondere metde KRO. samenwerkingsproject
bij zekerheideenoÍ anderidentiteitsbewijs zichsteken. HetCJPis te koopin de InÍormatiebalie van Muziekcentrum Vredenburg, Kosten:19,50pluseenrecentepasÍoto.Bij meenemen I aankoopeenidentiteitsbewijs Attentie:per1 oktober1985moetmenin andersis het bezitzijnvaneenCJP1985/86, nietgeldig, eenCJP-abonnement
Groepsabonnement kanin Op de normaleabonnementsprijs gevallen van vancollectieve aankoop een tenminste'l 5 abonnementen aanzienlijke reductie wordengegeven. VooralleinÍormatie overgroepsen vooralleanderevoÍmen abonnementen kuntu terechtbij onze vangroepsbezoek mevrouw medewerker Publiekscontacten, toestel248). A. M. C.Vesseur(030-334344,
(10% reductie) Couponboekje Wienietvoeltvooreenserieabonnementmaarwelgeregeldconcerten wil bezoeken, kanbij de koopvan tocheenreductiein de entreebewijzen wachtslepenen welmetbehulpvaneen couponboekje. kost/67,50en bevat Eencouponboekje
CJP kanuitsluitend EenCJP-abonnement dieop 1 wordengekochtdoorpeÍsonen oktober1985nietouderzijndan25jagr.
die Houdersvan een CJP-abonnement 15 jaar oÍ ouder zijn, dienenaan de ingang van de zaal behalve het abonnement ook een geldig CJP (CultureelJongeren Paspoort)te tonen.Wie 14 jaar of jonger is, 'groot maar uitgevallen',moet voor de
Rolstoelgebruikers kunnen zonder problemenconcertenbijwonen.ln beide zalen is permanentruimtevrij voor deze groep gehandicapten. Elke ingangvan het Muziekcentrumis drempelloosen, waar nodig,via een hellingbaanbereikbaar.Deurenen liften voldoen aan de eisen van de Nederlandse In de Íoyervan Verenigingvoor Revalidatie. de grote én van de kleinezaal bevindtzich een aangepasttoilet. Bij de ingang van de grote zaal staan steeds medewerkersparaatom ikersoÍ anderegehandicapten rolstoelgebru naar hun plaatste begeleiden. Speciale parkeerplaatsen Op het pleinVredenburgis een dÍietal parkeerplaatsen gecreèerd,uitsluitend bedoeld voor gehandicapteconcertgangers.
terwaardevanf 75,-. coupons('cheques') Voordeel:10%. Decouponsgeldenalsbetaalmiddel voorconcerten diedoorhetMuziekcentrum In de Maandagenda zijn zijngeorganiseerd. herkenbaaraan de dieconcerten 'coupons geldig'bijde vermelding entreeprijs. Attentie: I abonnementen kunnennietmet couponswordenbetaald; r couponboekjes kunnenhetheleseizoen aande kassawordengekocht,echterniet tijdenshetopeningsuur vóóraanvang van eenconcert; I couponsdienentijdenshetseizoen 1985/86te wordenbesteed- daarna verliezenze hunwaardeen restitutieis ondergeenbedingmogelijk.
Verhuisbericht VeÍhuistu en bentu abonnementVredenbuÍg? houderbij MuziekcentÍum Laatons dat dan zo spoedigmogeliik weten.Sluuruw verhuisbeÍichtaan: MuziekcentÍum lnÍormatiebalie Vredenburg,Postbus550,3500AN Utrecht.
Hoe te handelenwanneermen van deze parkeermogelijkheid gebruikwenstte maken? Bij de start van de kaartverkoop (doorgaans5 dagenvoor hetconcert)dient men teleÍonisch contact op te nemen met de receptievan het Muziekcentrum(030334344). De receptionistreserveertde parkeerplaatsvoor het betrefÍendeconcert en stuurtonmiddellijkeen speciale 'ontheÍÍingskaart'peÍ post toe. Die kaart dient achterde voorruitte worden geplaatst.De auto dient tevensvoorzien te zijn van de standaard-ontheÍÍingskaartvoor gehandicapten.Men ontvangtook een en een aanduidingvan de situatietekening route om de parkeerplaatsente.bereiken. Ten behoevevan slechlhorenden is in beidezaleneen ringleiding(inductielus) aangebracht.
56 .l !
: '
""
.
t . - , . .' ,
!:..!l
. ; ; " i .sjiÍ:)id ítl:l i;r Er I
rllir:ri,9: r
" " ; ; I
' r
; ;
' . ; ' : ' , ' '.,:. . , . 1. . , " ti '" t 'È-ií,.4.fi,:9
r'r'l-'".
ln deze krant worden ca.185 abonnementsconcerten gepÍesenteerd, Dat is veel, maar niet alles, want het totale programma van het seizoen 1985/86zal ruim 350 concertenen andere culturele êvenementen omvatten, Op deze pagina leest u over de Íestivals en projecten en over de concerten die niet in serieverbandworden aangeboden. Neem een abonnementop de Maandagenda(zie pagina 28),dan kan u in de loop van het seizoen niets ontgaan!
trlrlr! ii i;l iar)
Keerkring Muziekfestival
Gratisconcerten
Swing uit de tropenen de subtropenin een marathonconcertop zaterdag7 december. De opvolgervan het Vredenburg Folkfestival.
HollandFestivalOude MuziekUtrechtí985
Elke woensdagmiddagin het seizoenvindt in de grote of kleinezaaleen gratis Lunchconcerlplaats.Aanvang:12.45uur; duur: ca. een halÍ uur. De concertenworden georganiseerdin samenwerkingmet De UtrechtseKring. Witte Concerten zijn avondvullende concerten op veel zondagavondenin het seizoen. De concertenreekskomt tot stand in samenwerkingmet het Nederlands lmpresariaaten de StichtingCombinatie In UtrechtseMuziekbelangen/Gaudeamus. de Witte Concertenwordt ruim aandacht geschonkenaan de muziekvan de 20ste eeuw.
VoordevierdemaaleenÍeestvoor de liefhebbers vande oudemuziekin authentieke uitvoering. Meerinformatie leestu op pagina23vandezekrant.Medio meiis eenÍoldermeteengedetailleerd programmaoverzicht beschikbaar in de Informatiebalie. :
vande voorSonologie HetInstituut gaat RijksuniversiteitUtrecht,datoverigens naarhetKoninklijk verhuizen in DenHaag,is Conservatorium vooreenreeks verantwoordelijk ElektronischeConcerten. Dezeconcerten geveneenbeeldvandejongste in de elektronische muziek. ontwikkelingen
FranzLiszt Festival
VijÍ concerten met werken van de Hongaarsecomponisten pianistFranzLiszt (1811-1886),wiens honderdstesterfdagin 1986wordt herdacht.Het programmaomvat o.m. een concertdoor het Rotterdams PhilharmonischOrkest,een recitaldoor pianistRonaldSmith en de traditionele FranzLisztPianomarathon. Het Festival 's Tien dagenlangvan morgens vroegtot speeltzich af van donderdag23 t/m zondag 's avonds laatmuziekuit de Middeleeuwen, 26 januari1986.Zie ook: Internationaal Renaissance, Baroken Vroeg-Klassieke FranzLisztPianoconcours1986. periode.
Schotvoor de Boeg Een reeksconcertenin septemberwijst het geachtpubliekerop dat het concertseizoen in de startblokkenstaat.Entree:gratisoÍ een grijpstuiver.Alle detailsstaanin de die ca. Maandagendaaugustus/september, 20 augustusvan de persenloopt.
ManifestatieGriekseMuziek ln het kadervan het EuropeseMuziekjaar 1985is Atheneuitgeroepentot culturele hoofdstad.Athenekomt naar Nederland (i.c.Utrecht)met authêntiekevoorbeelden van de Grieksemuziek,van de Byzantijnse cultuurtot de vernieuwendewerkenvan Xenakis.
RudolfEscher Concertenmet werkenvan Rudolt Escher begeleideneen expositiein het m (oktober/november Universiteitsmuseu 1985).
BluesEstaÍette1985 Eurooa's interessantstebluesÍestival: een halÍ etmaallangeen bloemlêzinguit de jongsteontwikkelingenin de zwartemuziek van de VerenigdeStaten.Datum: 9 november.
Nachtvan de PoëzieVl Nieuw& toch hetzelfde:Nederlandstalige dichtersuit Belgiëen Nederlandstrijden met de entr'actesom de aandachtvan het publiek,zonderdat het primaatvan de poëzieook maareen secondewankelt.ls dit nu echt de laatsteNacht?In uw agenda blokkeren:zaterdag 8 maart1986.
Internationaal FranzLiszt Pianoconcours1986 EindelijkheeftNederlandook een pianoconcoursvan internationaleallure. Zie pagina6.
Jazz,Blues& Go Naastde concertendie zijn ondergebracht in de seriesJazzClub en Dixieland& Swing, worden met een door de dollar-koers bepaalderegelmaat'losse'concertenin de muziek afdeling geïmproviseerde georganiseerd. Wie op de hoogtewil blijven,wordt abonneeop de Maandagenda.
Pop Poo-muzieklaatzich niet in een abonnementsserie dwingen.Maar iedereen weet dat in Utrechteen Poocentrum Vredenburgis gevestigd.Een keeroÍ vijÍentwintigper seizoendaverende decibellendoor het gebouw.Houd de popagenda'sin de vakpersen de advertentiesin de dagbladennauwlettendin de gaten.
Elektronische Concerten
Koren& Korpsen Het Muziekcentru m-programmazou onvolledigzijn zonderde uitvoeringenvan Met name dê Utrechtseamateur-ensembles. de concertenvan de oratoriumverenigingen vormeneen wezenlijkonderdeelvan het muziekseizoen.
En wat dies meerzij Leesde Maandagenda!!!
I
1985/86 BestelÍormulier Naam
Telefoon
Adres
Giro/Bankrekening
Postcode Woonplaats
Handtekening
Serie
65+
)1 Piano1 )2 Orkestenserie 1 03 Programma's 2 Orkestenserie 05 Programma's )6 Orkestenserie 3 )7 Orkestenserie 3 + Busservice 08 Programma's ,9 Rom.Pianoconcert 10 Programma's t 1 Zondagavond HalfAcht 12 Programma's t 3 ZesBijz.Muziekprod. t 4 Piano2 t 5 KoÍÍieconcerten t 6 Extraabonnement t 7 ReizendMuziekgez. t 8 Kwartet1 r9 Kwartet2 l0 Kwartet3 l1 Componistenportretten 22 Vriendenvanhet Liêd l3 Gitaar t4 Rondom l5 AlbanBerg l6 Middeleeuwen & Ren. 27 Barok 28 Barok& Klassiek l9 Wien,damals t0 Conservatoriumconc. t1 RiveGauche t2 Chanson t3 DasLiedvom kleinenMann t4 Kindervrienden t5 Muziek& Dansuit Azië t6 IndiaKlassiek ,7 JazzClub 38 Dixieland & Swing 39 Folk Maandagenda 1985/8( Couponboekje
x /t00,| x /100,- | xf 12,-, x /100,- | xÍ 12,-, x 1100,- | x f 140,x f 12= , x/ 85,- | xf e,|
I
CJP
x/ as,-
Totaal
xf
75,- |
|
x f 85,x f 75,-
xf
75,- |
x f 75,-
x7rc,-l
x f 75,-
x/
r/
6s,-
85,-
65,- |
I
x /100,- I x / 10,50 , xÍ OO,| x/ 90,- | x Í 70,x / 32,50 x / 35,x / 80,x I 80,x /150,-
x/ 85,- I
xt
xf 45,| xf 75,-l
'Í 45,xÍ75,-
x x x x x x x x x x x x
x I 85,-
x / 85,-
x x x x x x x x
x x x x x x x x
f 100,/ 60,/ 55,1100,/ 37,50 I 60,f 72,50 /150,Í 47,50 f 4Q,f 75,/ 90,-
x/ xf xf xf xf x/ xÍ xI x/
I 60,- | 27,5Q , 75,-l 47,50 75,97,50 70,10,67,50
x x x x x
f 25,- (voorabonnees) x / 30,/ 30,x / 60,/ 60,x / 60,/ 60,x t110,/110,-
í f f | | f f /
45,75,32,50 47,50 57,5Q 125,40,30,-
xl
SO,- |
x / 50,-
x1OO,- |
x / 60,-
Í f f f / f f /
45,75,32,50 47,50 57,50 125,40,30,-
Totaal te betalen
Volgnummer:
BetaaldO kasO giro/datum:
Relatienr.
Muziekcentrum Vredenburg
Vredenburgpassage 77 Correspondentiead res: Postbus 550, 3500AN Utrecht Directie,Programmacoórd inatie, Publiciteit.Administratie.Technische D i e n s tH , u i s h o u d e l i j kDe i e n s t : r telefoon:030-334344 r telex:76105 mcvut r postrekening:3994900
Kassa Telefoon I Geopend I
030-314544 maandagt/m zaterdag: 1 0 . 0 0 - 1 5 . 0u0u r ( t / m2 9 j u n i 1 9 8 5 ) ; 1 0 . 3 0 - 1 8 . 0u0u r (vanaï24 augustus 1985) r één uur voor aanvangvan een concen (dan geen kaartverkoop voor andereconcerten!) Telefonischreserveren:11.00-15.00 uur. Kaartverkoopsteedsvanaf5 dagenvóór een concert,tenzijandersaangekondigdin de Maandagenda,advertentiesoÍ andere tussentijdsepublicaties. Gereserveerde kaartendienenuiterliikeen halÍ uur voor aanvangvan een concertte worden aÍgehaald.
Informatiebalie Telefoon r Geopend r r r r
030-313144 m a a n d a g 1: 3 . 0 0 - 1 7 . 0u0u r dinsdagt/m vrijdag:10.001 7 . 0 0u u r z a t e r d a g1: 0 . 0 0 - 1 5 . 0u0u r één uur voor aanvangvan de meesteconcertenin de grote zaal
parkeren Goedkoop Concertbezoekers kunnenvan maandag t/m zaterdagná 17.00uuren op zon- en feestdagenonbeperkt,tegensterk gereduceerdtarieÍgebruik makenvan acht parkeergarages in de omgevingvan het Muziekcentrum. Het betreftde garages: r Vrêdenburg(ingangRijnkade),Riinkade (ingangRijnkade),Stationsstraat(ingang Stationsstraat), Radboud(ingang Stationsstraat), Godebald(ingang Spoorstraat),Moreelsepark(ingang Spoorstraat), Jaarbeursplein(ingang Jaarbeursplein),Springweg(ingang Strosteeg)welke laatstetwee iets verder verwijderdliggen. Tegen inleveringvóór aanvangvan het concert van de parkeerkaarten betaling van f 3,50(prijsverhogingvoorbehouden)aan een van de buÍÍettenontvangtu een munt waarmee u na aÍloop de parkeergarage 'betaalt'. Atlentie: ga op koopavonden (donderdag)eerdervan huis,want door de drukte duurt het zoekenvan een plaats langer!l
Colofon Redactie:MathieuHeinrichs met bijdragenvan AnnemiekeVesseur, Koos Groenen Ton Hartsuiker GraÍischevormgeving:Rob van den Elzen Druk: Van Boekhoven-Bosch bv. Utrecht