Voka Tribune september 2022 - 15 'voor-lopers' voor Vlaanderen 2030 by Voka - Vlaams netwerk van ondernemingen

TribuneVokamagazine2022-SEPTEMBER Ondernemers staan klaar om vaart te makenP708123Erkenningsnummer-XGentAfgiftekantoor|2022september–15Jaargang|vzwVokavanuitgaveEen 15 ‘voor-lopers’ voor Vlaanderen 2030 Laat je inspireren

• welkom • Als“eerste uit de bocht komen Alle parameters wijzen erop dat we – na een lange, hete zomer – voor een koude, moeilijke winter staan. De stijgende energieprijzen, de torenhoge inflatie en de hogere loonkosten door de automatische indexering zorgen ervoor dat we alles uit de kast moeten halen om het hoofd boven water te houden. Ook de krapte op de arbeidsmarkt, waar bij het steeds moeilijker wordt om geschikt talent te vinden, zorgt voor een domper op de groei. We mogen met recht en reden spreken over een crisis. Wetende dat onze overheidsfinanciën te kampen hebben met een tekort van 5%, zullen we creatief moet zijn om die crisis aan te pakken. Daarom hebben we nu echt nood aan regeringen die de juiste beslissingen nemen op korte termijn en die zorgen voor slimme, structurele hervormingen op lange termijn. Ondanks het zware weer waarin we zijn terecht gekomen, zien we dat heel wat ondernemingen blijven investeren en groei en. Zij die al hebben ingezet op duurzaamheid, digitalisering en een gezonde relatie met medewerkers en stakeholders, hebben een voorsprong kunnen uitbouwen die nu en ook in de toekomst zijn vruchten zal afwerpen. Ondernemingen moeten dat blijven doen. Meer nog, we zijn goed op weg om van duurzaamheid en digitalisering een Vlaams exportproduct te maken. Dat moet althans de ambitie zijn, het gemeenschap pelijke doel. Zo kunnen we weer groeien, en dat komt ten goede aan de ganse maatschappij. Bij een crisis kan je twee dingen doen: ofwel ga je ‘achter-lopen’ – achter de feiten hollen – ofwel ga je ‘voor-lopen’. Dan neem je het heft in eigen handen en effen je de weg voor anderen.

Dat eerste moeten we als overheid, ondernemers en burgers absoluut vermijden. We moeten vooruit! En het zal een lange race worden. Het doet me denken aan de estafetteloop van het WK atletiek. Daar bleek meermaals dat wie als eerste uit de bocht komt, de wedstrijd wint. Daar moeten we naar streven: als eerste uit de bocht komen, met de ingesteldheid om te willen winnen. Ik ben ervan overtuigd dat we, dankzij ons Vlaams ondernemerschap, die race kunnen winnen.

HANS MAERTENS Gedelegeerd bestuurder Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen

In dit nummer 5 IN HET KORT Warme initiatieven. 6 INTERVIEW Voorzitter Wouter De Geest over de uitdagingen voor ons beleid. 11 GROEIMANIFEST 11 engagementen vanuit ondernemingen voor groei. 13 GESPOT Voka Podcast & Papers. #INCLUSIEVE WERKOMGEVING 14 PODCAST: TOEKOMSTDEVAN WERK. 18 IMEC CREATIEF.REKRUTEERT 22 DEUSJEVOO OVER DE IDEALE WERKPLEK. 26 ATLAS PRIORITEIT.SOFTMOTIVATIECOPCO:ENSKILLSZIJN 30 AANPAK JOBTALENT: APART, SUCCESVOL.MAAR #DUURZAME ECONOMIE 33 GARE VANDUURZAAMMARITIME:VASTGOEDNEXTENSA. 36 DE KIM’SFILOSOFIEGROENEVANCHOCOLATES. 41 ZIERO: VOORTREKKER IN DE #INVESTERENTOEKOMST.WATERSTOFINDETOEKOMST42HBANTWERP:EENMETAVERSEVOLDIAMANTEN.49FOUBERT:INNOVATIEFMETIJS.55BOTHRSGEEFTKLANTENEENDIGITALEBOOST. 52 IN BEELD 140 politici op zomerstage bij bedrijven. 56 AGENDA Handig overzicht van onze activiteiten. 58 DE CODE Podcast: Els Aerts op zoek naar de trends van de toekomst. KANTOREN NATIONAAL Koningsstraat 154-158, 1000 Brussel – T. 02 229 81 11 – M. info@voka.be ANTWERPEN-WAASLAND Markgravestraat 12, 2000 Antwerpen – T. 03 232 22 19 ■ Kleine Laan 28, 9100 Sint-Niklaas – T. 03 776 34 64 BRUSSELSE METROPOOL Koningsstraat 154-158, 1000 Brussel – T. 02 229 81 42 LIMBURG Gouverneur Roppesingel 51, 3500 Hasselt – T. 011 56 02 00 MECHELEN-KEMPEN Kleinhoefstraat 9, 2440 Geel – T. 014 56 30 30 ■ Onze-Lieve-Vrouwestraat 85, 2800 Mechelen – T. 015 45 10 20 OOST-VLAANDEREN Lammerstraat 18, 9000 Gent – T. 09 266 14 40 ■ Noordlaan 21, 9200 Dendermonde – T. 052 33 98 00 VLAAMS-BRABANT Tiensevest 170, 3000 Leuven – T. 016 22 26 89 ■ Medialaan 26, 1800 Vilvoorde – T. 02 255 20 20 WEST-VLAANDEREN President Kennedylaan 9A, 8500 Kortrijk – T. 056 23 50 51 DANKJEWEL REDACTIE Sandy Panis, Katrien Stragier, Martine Taeymans MEDEWERKERS AAN DIT NUMMER Jan Caris, Karel Duerinckx, Stijn Janssen, Chak López, Sandy Panis, Kristof Vanderhoeven, Jill Van Cauwenbergh, Kristien Vermaelen REDACTIECOÖRDINATOR Sandy Panis VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Hans Maertens, i.o.v. Voka vzw, Burg. Callewaertlaan 6, 8810 Lichtervelde ADVERTENTIES Chris Lens, T. 0475 856 232, M. chris.lens@voka.be REALISATIE HeadOffice COVERONTWERP Studio Chapo DRUK INNI group VOKA TRIBUNE Een magazine van Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen Koningsstraat 154-158, 1000 Brussel T. 02 229 81 11, F. 02 229 81 00, M. info@voka.be, www.voka.be #Voorlopers Vanaf 14 In Vlaanderen tellen we heel wat ‘voor-lopers’: pioniers die een voorbeeld zijn voor anderen. Duurzaamheid, digitalisering en een open geest naar werknemers en zittenstakeholdersinhunDNA. “Laten we stormklokkende luiden” “We zullen onze krachten moeten bundelen om de crisis te bestrijden én om van Vlaanderen opnieuw een topregio te maken”, zegt Voka-voorzitter Wouter De Geest. Community 6We laten jou nog verder kijken met dit magazine. Scan de QR-codes bij de artikels met je smartphone of tablet en bekijk meteen extraZoonlinecontent.gajetewerk: Scan smartphone.QR-codedemetjeZorg dat hetverbondenjebentmetinternet. Geniet van al het materiaal!online-extra

Exact cloud business software is de onbetwiste nummer één in de Benelux. Reeds 550.000 kmo’s vertrouwen dagelijks op de gebruiksvriendelijkheid, ﬂexibiliteit en uitzonderlijke services van Exact. Ontdek welk pakket het best bij jou past op Exact.be Met ongeveer weet je niets. Met Exact weet je alles. BME_22050_advertisement for De Vlaamse Ondernemer_365Hx 255W.indd 1 07/05/2022 14:39

Op 25 oktober wordt de Voka Dag Duurzaam Ondernemen

www.openbedrijvendag.be/bedrijven• initiatieven • 1

Opradarde

Op zondag 2 oktober verwelkomen bedrijven over heel Vlaanderen het grote publiek op de 32ste editie van Voka Open Bedrijvendag. Naar goede gewoonte zullen duizenden mensen een kijkje nemen achter de schermen van hun favoriete ondernemingen. De deel nemende bedrijven zullen technische snufjes demonstreren, de bezoekers kunnen jobs uitproberen, er worden hapjes geproefd en weetjes verzameld. Voka Open Bedrijvendag zal opnieuw een feestdag voor het ondernemerschap worden”, aldus Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.

Onze welzijns- en zorgsector staat voor grote uitdagingen: de toenemende complexe zorgvraag gaat gepaard met zware druk op de financiering en betaalbaarheid. Hoog tijd voor een nieuw perspectief! Op het Voka Health Commu nity Congres verkennen we betalingsmodellen die inzetten op preventie en meer geïntegreerde zorg. Meer info? Wil je ontdekken hoe we tot meerwaarde in de zorg komen voor iedereen? Schrijf je dan in op voka.be/hccongres2022

• 5 • Vijfde Voka Dag Duurzaam Ondernemen Futureproof ambitions

Samen ondernemen, samen groeien Voka Health Community Congres samenwerkenintegraal‘Meer-waarde’:enpreventief Meer info? Zin om ook je deuren te openen die dag of zelf bij andere bedrijven een kijkje te nemen? Surf naar

Als Voka zijn we niet alleen de grootste netwerk-, belangenbehartigings- en dienstenorganisatie voor ondernemingen in Vlaanderen, we hebben ook als prioriteit om het ondernemerschap in Vlaanderen te promoten, bij jong en oud, burgers en politici. Hier selecteerden we drie van de vele initiatieven die we een warm hart toedragen.

georganiseerd, hét duurzaamheidsevenement van Voka. Meer dan 200 ondernemers komen samen om geïnspireerd te worden door Piet Colruyt, bij te leren over prangende thema’s zoals circulariteit of een elektrische vloot. Bovendien worden alle SDG Pioneers en SDG Champions in de bloemetjes gezet. Meer info? www.voka.be/dagduurzaamondernemen

• 6 • • interview •

e schrijven begin augustus, hoogzomer. Het is vrij rustig op het politieke toneel, de meeste beleidsmakers genieten nog van hun vakantie. Voka-voorzitter Wouter De Geest staat daarentegen op scherp wanneer we hem spreken in de aanloop van de Voka Rentrée, hét topevent waarmee Voka begin september traditiegetrouw het nieuwe politiek-economische werkjaar aftrapt. Dat er hard gewerkt gaat moeten worden, staat volgens de voorzitter buiten kijf. Uit internationale rankings blijkt immers dat België weer naar diepe dalen afglijdt. Wouter De Geest trok daarom al in verschillende interviews aan de alarmbel en pleitte voor verregaande structurele hervormingen. “Maar het is frustre rend dat zo’n oproep uiteindelijk onvoldoende respons krijgt in het concreet beleid van onze regeringen”, steekt de voorzitter van wal. “De vraag is of we niet beter de stormklokken laten galmen vanuit de verschillende belforten die we in Vlaanderen rijk zijn. Belforten stonden vroeger symbool voor verworven vrijheden en vooruitgang. Wanneer de stormklokken luidden, betekende dit dat er een dreiging opdook voor de hele gemeenschap. We moeten net zoals vroeger samenkomen op de Grote Markt en de krachten bundelen. Het oplopende begrotingstekort, de hoge schuldgraad, de onzekere energiebevoorrading en oplopende energieprijzen, de ongeziene inflatie, de werkzaamheidsgraad, de kwaliteit van ons onderwijs, een rechtszeker vergunningenbeleid, … Er zijn werven genoeg waar we samen aan moeten werken.”

“Laten

Bekijk hier het interview met de voorzitter.

DOOR SANDY PANIS | FOTOGRAFIE CHAK LÓPEZ stormklokkensamenwedeluiden”W

Die kracht van verbinding – tussen politici, burgers en onder nemers – is voor de voorzitter essentieel. “Heel wat uitdagingen waar ondernemingen mee te maken krijgen, zijn uiteindelijk ook uitdagingen voor de hele samenleving. Het tekort aan arbeids krachten bijvoorbeeld. Als we de werkzaamheidsgraad opkrik ken, betekent dat meer middelen voor de schatkist waarmee we de staatsschuld en het pensioenprobleem kunnen aanpakken. Tegelijkertijd geven we meer mensen een doel, een perspectief. Ook dát is essentieel.”

De energiecrisis, de torenhoge inflatie, onze tanende concurrentiekracht, de krapte op de arbeidsmarkt, … Het zijn maar enkele van de dossiers die ondernemers grote zorgen baren. Er zal de komende maanden dan ook hard gewerkt moeten worden, zegt Voka-voorzitter Wouter De Geest. “Iedereen – ondernemers, politici en burgers – zal de krachten moeten bundelen. Niet alleen om de crisis te bestrijden, maar ook om haar om te buigen tot kansen om van Vlaanderen een topregio te maken tegen 2030.”

• 8 • • interview • Samen groeien, daar gaat het Voka om. Vandaar ook het toekomst plan om van Vlaanderen een topregio te maken tegen 2030. Voka schreef dit midden in de coronacrisis. “Met ons Plan Samen Groeien hebben we een stip op de horizon geplaatst waar we met z’n allen naartoe kunnen werken. Het plan is niet vrijblijvend: we werken met concrete KPI’s: 5% investeringen in O&O, 55% broeikasgasreducties in Europa dankzij een groene transitie en een werkzaamheidsgraad van 85%. Centraal in ons plan staat 2% groei. Maar niet zomaar groei om de groei. We gaan voor gezonde en gedeelde groei. Gedeeld, want we laten niemand achter, en gezond, want we willen de planeet niet verder belasten. Leggen we met deze doelstellingen de lat hoog? Jazeker. Maar je moet ambitieus zijn om de top te kunnen bereiken. Kijk naar onze sporters: je wint geen ritten in de Tour de France of je haalt geen medailles op een WK atletiek zonder offers te brengen. Ik ben bijvoorbeeld blij dat we de kaap van 3% publieke en private O&O-uitgaven hebben gehaald, daarmee bevinden we ons in het Europese koppeloton. Maar eens je in dat koppeloton zit, moet je ook willen winnen. Daarom gaan we voor 5%.”

“Dat vormt inderdaad een belangrijk probleem. In 2022, maar vooral ook in 2023-2024, gaan we een loonkostenstijging op ons zien afkomen van in totaal 17%. Voor Belgische ondernemingen komt dat neer op 26 miljard euro extra loonkosten. Intussen loopt de loonhandicap met onze buurlanden opnieuw op. De verbete ring ervan die we tussen 2008 en 2019 hebben opgebouwd dreigt volledig teruggeschroefd te worden. Zoals het er nu naar uitziet gaat het minstens zes jaar duren om de loonhandicap terug te dringen, dus met ook zes jaar bijkomende economische schade. De wet op de loonnorm zou dat wat moeten temperen, maar zelfs daarover gaan nu stemmen op om dit ongedaan te maken.”

Na de acute fase van de coronacrisis werden de groeiplannen doorkruist met de oorlog in Oekraïne … “De oorlog is in de eerste plaats verschrikkelijk wegens al het menselijk leed dat die met zich meebrengt. Daarbij zijn er enkel verliezers. In Vlaanderen kwam een ongeziene solidariteitsgolf op gang bij zowel burgers als ondernemers. Het geeft een warm gevoel en het bevestigt ook dat er een aantal waarden zijn – noem het de ideeën van de Verlichting – die diep verankerd zitten in het DNA van onze samenleving.”

“Maar er is uiteraard ook een grote economische impact, die bovenop die van de coronacrisis komt. We waren het jaar noch tans goed gestart. In het eerste kwartaal lag de activiteit 1,6% boven het niveau van net voor corona. Er zijn dan wel niet zoveel bedrijven die handel drijven met Rusland of Oekraïne: in 2019 ging 1% van de Belgische uitvoer naar Rusland. Maar de neveneffecten, de ‘collateral damage’ zeg maar, voor onze economie zijn enorm. In de eerste plaats op het vlak van energie. Ondernemingen in Vlaanderen staan zwaar onder druk door elektriciteitsprijzen die 50% hoger zijn en voor energie-intensieve bedrijven zelfs tot 70%. Dat bleek uit een recente enquête van Voka bij onze ondernemin gen. Op het vlak van aardgas spreken we zelfs over prijsstijgingen van meer dan 70%. Ook de blijvend verstoorde toeleveringsketen gooit roet in het eten. Heel wat bedrijven geven aan dat ze nood gedwongen hun productiecapaciteit moeten verminderen, wat uiteraard niet bevorderlijk is voor de toekomst.”

Voka lanceerde in mei op het event ‘La Primavera’ het Groeimanifest. Hoe kadert dat in het Plan Samen Groeien?

“Let wel: er is niets mis mee dat lonen worden aangepast aan inflatie en er is uiteraard ook niets mis mee dat de koopkracht van mensen wordt beschermd. Want ook een verminderde koopkracht heeft een negatieve economische impact. Alleen moeten we eens nadenken over het model dat we daarvoor gebruiken en of de lasten ervan niet beter verdeeld kunnen worden. We kunnen dan praten over een indexering tot een bepaald loonplafond, of het voorstel van Voka kan in overweging genomen worden om aan elke werknemer een nettopremie uit te keren van 500 euro in combinatie met een eenmalige indexsprong van 3%. Ook dat is een verhaal van ‘samen groeien’. Wij willen niemand achterlaten. Integendeel, wij willen kansen creëren door werk te geven, door onderwijs te ondersteunen en tegelijkertijd ook door de koopkracht te beschermen.”

“Het Voka Groeimanifest (zie pagina 11) bevat elf concrete engagementen die ondernemingen aangaan om zelf bij te dragen aan Vlaanderen topregio in 2030. Dat is niet onbelangrijk: onder nemingen vormen een enorme verbindende kracht in onze maat schappij, naar de burger toe door kansen te bieden, maar ook naar de politiek toe. Ondernemingen kunnen inspiratie bieden, en dat is wat we met het Groeimanifest doen. Er gebeuren al enorm mooie dingen op het terrein, in deze Voka Tribune kan je tal van verhalen over ‘voor-lopers’ op dit vlak lezen.”

Als heel wat ondernemingen het voortouw nemen, is een organisatie als Voka dan nog nodig? “Om verbinding te kunnen realiseren, heb je actoren nodig. Ondernemingen zijn een belangrijke actor. Zij schrijven hun eigen verhaal. Wij kanaliseren en versterken hun stem voor die thema’s waar wij verbinding leggen met de politiek. En we zorgen ervoor dat ze hun verhaal kunnen blijven schrijven: met gezonde grond waarin hun zaadjes kunnen kiemen. Dat kan alleen als een organisatie als Voka impact heeft. We hebben gezien dat dat zo is: denk aan de energienorm en de verlenging van de jongste kernreactoren, de introductie van de Vlaamse jobbonus, de vele maatregelen die tot stand kwamen tijdens de coronacrisis, … Voka is zowel constructief als kritisch naar onze overheden, maar steeds met hetzelfde doel: welvaart creëren door ondernemerschap. Door die verbinding kunnen we onze leden, en dat zijn er toch 18.000, helpen. Ik bewonder ook het sterke netwerk dat Voka vormt dank zij de zes Voka - Kamers van Koophandel. Zij vormen een brug naar de lokale beleidsmakers en leveren dagelijks concrete onderne mersverhalen met voorbeelden van wat goed gaat en waar er iets schort, op het vlak van vergunningen bijvoorbeeld. Ook tijdens de coronacrisis waren zij een houvast voor de Voka-leden.”

De hoge energieprijzen zorgen via de automatische loonindexering ook voor een hogere loonkost voor ondernemingen. Ondernemingen betalen dus dubbel?

Hoe kunnen we de energiecrisis te lijf gaan, die tenslotte het tandwiel in gang heeft gezet? “In eerste instantie moeten we de deal met Engie over de ver lenging van de kernreactoren zo snel mogelijk afronden. Zo

“Als gevolg van dat alles krijgen we ook nog eens te kampen met een torenhoge inflatie, die mee zal leiden tot een recessie. Onze groeimotor sputtert en we moeten dus goed nadenken wat we gaan doen om ervoor te zorgen dat die motor niet stilvalt. De competiti viteit van onze ondernemingen moet daarbij met stip gegarandeerd worden. Dat is een oproep die ik tijdens De Voka Rentrée zeker zal herhalen voor onze politici en partijvoorzitters. Want als we dat niet doen, dan zullen er nog grotere calamiteiten op ons afkomen, zoals misgelopen investeringen en herstructureringen. Terwijl we net weten dat de werkzaamheidsgraad de oplossing is voor veel pro blemen in dit land. Daarom moeten we het gesprek eerlijk voeren, weg van allerlei dogma’s. Het is nu niet de tijd om geschenken uit te delen aan wie ook. We moeten doelgericht maatregelen nemen.”

• 9 • kunnen we de kerncentrales openhouden en werken aan een langetermijnplan. We moeten dit zien als een industrieel project waarbij we verstandig samenwerken. De operator, de overheid en experten ter zake moeten de rangen sluiten, bijvoorbeeld voor de ontwikkeling van nieuwe technologieën en inzichten in verband met nucleair afval. Kernenergie in combinatie met de verdere versnelde uitrol van hernieuwbare energie zal ervoor zorgen dat we niet zonder stroom vallen, onze CO2-uitstoot reduceren en minder afhankelijk worden van energie uit het buitenland. We moeten streven naar zoveel mogelijk Europese samenwerking waarbij het gelijk speelveld tussen landen gegarandeerd wordt.” “We moeten volop inzetten op de groene transitie naar her nieuwbare energie: door onze windmolenparken op zee verder uit te bouwen, door het leggen van zonnepanelen te stimuleren en door de mogelijkheden van waterstof verder te ontplooien. Dat zal allemaal gepaard moeten gaan met de nodige investeringen in infrastructuur en in netten. Ook voor de elektrificatie is dat belang rijk. Laat ons dus niet langer tijd verspillen aan eindeloze discussies daarover. Ik denk daarbij aan acute dossiers als het Ventilus-project en de Boucle du Hainaut waar dringend een doorbraak nodig is. Rechtszekerheid, zowel voor burgers als industrie, vormt daarbij een rode draad. Met een stop-en-go-beleid is niemand gebaat. Laten we daarbij ook nadenken over intelligente combinaties. Bijvoorbeeld landbouwgrond dat door het stikstofdossier niet meer gebruikt kan worden voor veeteelt, in te zetten voor de plaatsing van zonnepane len met een recurrent inkomen voor de landbouwer. In de landen rondom ons zien we dat al gebeuren. Daarom: laten we niet enkel

schappij”onzedeverbindeneenvormennemingen“Onder-enorme-krachtinmaat-

WOUTER DE GEEST

Tot slot: welke uitdagingen zie je nog voor jezelf in de laatste maanden van je voorzitterschap? “Als afscheidnemend voorzitter is het uiteraard mijn grootste uitdaging om ervoor te zorgen dat de opvolging verzekerd is en dat het Voka-huis op een goede manier wordt overgedragen, met grote dankbaarheid voor alle mensen die er zich dagelijks voor inzetten.

In de eerste plaats zijn dat onze ondernemers, want zij dragen Voka, maar ook alle Voka-medewerkers. Ik bewonder de spirit die ik bij hen gezien heb, het geloof in vooruitgang, ook tijdens corona.”

• interview • • 10 • de crisis zelf bestrijden, maar er ook gebruik van maken voor nieuwe kansen. Laten we de krachten bundelen tot een sluitend systeem dat ten goede komt aan iedereen.”

Tijdens het ‘La Primavera’-lentefeest van Voka lanceerde voorzitter Wouter De Geest het groeimanifest. Het publiek ondertekende nadien de elf engagementen.

“De Vlaamse regering heeft met haar plan ‘Vlaamse Veerkracht’ goed werk geleverd: er is een monitoringsysteem gebouwd op basis van sterke KPI’s en de regering is op weg hier een verbindend en wervend verhaal rond te schrijven met Flanders Technology. Ik zou haar willen vragen om hier moed uit te putten om de juiste weg te bewandelen voor alle dossiers waar ze volledig voor bevoegd is. Op het vlak van onderwijs bijvoorbeeld: stimuleer STEM-richtingen, bewaak de kwaliteit van ons onderwijs, pak het lerarentekort creatief aan. Blijf resoluut inzetten op acties rond droogte en water. Stimuleer de circulaire economie. Ga geen taboes uit de weg, op het vlak van mobiliteit en de slimme kilometerheffing bijvoorbeeld. En voer aub je voornemen uit om het vergunningenbeleid kritisch on der de loep te nemen: laten we dat systeem simplificeren, versnellen en de rechtszekerheid garanderen.”

“Tot slot zal één ding mij blijven bezighouden: wat kunnen we doen om de impact van Voka nog te vergroten? Ik geloof rotsvast dat het Plan Samen Groeien de nodige potentie in zich draagt om uit te groeien tot een nieuw sociaal-economisch pact dat écht het verschil maakt. We zien dat vandaag al. Daarvoor wil ik me blijven inzetten.”

“Daarnaast zal ik ‘de winkel’ nauwlettend in het oog blijven houden en wanneer nodig de boodschappen van Voka blijven uitdragen. We staan ook voor een belangrijke periode. De aftrap is genomen om de verkiezingsmemoranda van Voka op gang te trekken. Ik wil deze bal verder aan het rollen brengen zodat mijn opvolgster of opvolger goals kan maken.”

Wat ziet u nu nog als de belangrijkste uitdagingen voor de komende regeerperiode? “De federale regering is duidelijk op zoek naar een tweede of zelfs derde adem. Met de verkiezingen van 2024 in het vooruitzicht rest de vraag of het realistisch is om nog grote hervormingen van deze regering te verwachten. Ik vrees van niet. Maar wanneer je geen grootse verwachtingen meer mag hebben, hoop ik toch nog op het volgende. Ten eerste, hou de staatshuishouding onder controle en zorg ervoor dat het oplopende begrotingstekort teruggeschroefd wordt. Het totale begrotingstekort wordt voor 2022 geraamd op 4,7% van het bbp, of 26 miljard. En zonder ingrijpen zal dat de komende jaren nog toenemen. Ten tweede, zorg ervoor dat de aanzetten die er waren in het regeerakkoord om de werkzaamheids graad op te krikken absoluut uitgevoerd worden. Doe je dat niet, dan neem je kansen weg. Als je geen grote hervormingen meer kunt uitvoeren, dan mag je zeker één ding niet doen, en dat is kansen voor de toekomst wegnemen. Elke maand en elk jaar telt hier. Goed, er was de arbeidsdeal, maar die is te mager. We moeten inzetten op een asymmetrisch arbeidsmarktbeleid. Dan krijg je beweging in de regio’s en zet je meer mensen aan het werk. Ten derde, rond de overeenkomst over de nucleaire verlenging fatsoenlijk af. En tot slot: ga niet rommelen in de marge, zeker niet wat fiscaliteit betreft. De minister van Financiën heeft een blauwdruk gemaakt voor een brede fiscale hervorming. Laten we dat plan ernstig nemen, goed doorre kenen en kijken wat dat inhoudt voor de bedrijven maar ook voor alle segmenten van de maatschappij. Laten we ons behoeden voor allerlei kleine maatregelen die storend zijn voor het grotere geheel.”

Engagementen vanuit ondernemingen voor groei Ontdek meer over onze engagementen op voka.be/groeimanifest

1STE ZONDAG VAN OKTOBER Samen ondernemen, samen groeiensamen deuren openen,ook jullie deuren?Check www.openbedrijvendag.bevoor meer informatie! volg ons #openbedrijvendagop: #wijdoenmee

DE TOEKOMST VAN MOBILITEIT

Nieuwsuitdemarge

• 13 • Download de Voka Paper deBeluisterpodcast • gespot •

DE ARBEIDSMARKT IS ZIEK Een gezonde en gedeelde groei van 2% realiseren in 2030 is essentieel om onze economie, pensioenen en zorg op het hoogste niveau te houden. Die uitdaging vraagt om meer mensen aan het werk. Voka mikt in het Plan Samen Groeien op een tewerkstellingsgraad van 85%. Om dat niveau te bereiken moeten we inzetten op het voorkomen van uitval door ziekte en een snelle en effectieve re-integratie van zieke medewerkers. Nieuwe Voka Podcast-reeks: ‘De toekomst van …’

Op 5 jaar tijd verdubbelde het aantal va catures in de zorg van 10.334 naar 22.256. En door de vergrijzing stijgt de behoefte aan nieuw personeel pijlsnel. Hoe kunnen we aan deze vraag tegemoetkomen en hoe kan digitalisering daarbij helpen? Een gesprek met Daan Aeyels (expert zorg en welzijn Voka), Pieter Vandervoort (cardio loog Ziekenhuis Oost-Limburg) en Dorien Van Dormael (innovatiemanager i-mens).

De arbeidsmarkt kampt met een serieuze krapte, bedrijven moeten steeds sneller di gitaliseren, maar niet iedereen is daar klaar voor. Sonja Teughels (senior adviseur ar beidsmarkt Voka) en Anouk Lagae (Accent) kijken in deze podcast naar de toekomst van werk. Aansluitend brengt Stefaan Lam mertyn (AZ Groeninge) een getuigenis over hoe hij tijdelijk uitviel in zijn job.

NAAR EEN ONDERNEMEND ONDERWIJS Ondernemingen hebben alle belang bij een kwalitatief onderwijs, want daar worden de talenten van de toekomst gevormd. Ze kunnen er zelf ook actief aan bijdragen door intensief samen te werken met onderwijsin stellingen. Daarmee zorgen bedrijven boven dien voor een betere afstemming met de huidige én toekomstige noden van de arbeidsmarkt.

DE TOEKOMST VAN WERK

In deze aflevering zoeken we uit hoe onze mobiliteit er in de toekomst gaat uitzien. Onze gidsen en toekomstvoorspellers zijn Goedele Sannen (mobiliteitsexpert Voka) en Tom Van Puijm (facility manager BASF). Moderator Els Aerts confronteert hen tijdens het gesprek met de radicale toekomst beelden van toekomstverkenner Stefaan Vandist, een consultant in innovatie die toe komstverkenning gebruikt als gereedschap.

DE TOEKOMST VAN ZORG

Het is een boeiende tijd in de business van werk verschaffen en de arbeidsmarkt bestuderen. Hadden jullie begin 2020 gedacht dat we nu hier zouden staan? Anouk Lagae: “Neen. Dat de markt zo hot zou zijn en zoveel uitdagingen zou opleveren bezorgt elke CEO hoofdpijn. De rem van de groei ligt in het niet vinden van medewerkers. Ik wist dat er een lange termijnuitdaging lag, maar dat het zo snel zo hot zou worden op de markt, had ik niet verwacht.”

‘De Toekomst van Werk’ ging Els Aerts samen met Anouk Lagae, CEO van Accent, en Sonja Teughels, senior adviseur arbeidsmarkt bij Voka, op zoek naar hoe de toekomst van onze jobs er volgens hen uitziet. In dit artikel maken ze de balans op van vandaag, postcorona.

DE TOEKOMST VAN WERK

Tijdens corona schakelden veel bedrijven over op tijdelijke werkloosheid. Men kon geen andere weg op dan de kosten te drukken. Maar tegelijkertijd was er in andere sectoren wel veel vraag. We hebben de fout gemaakt door iedereen ‘op te sluiten’ in die werkloosheid, terwijl die stilstand gebruikt • inclusieve werkomgeving •

We kampen met een krapte op de arbeidsmarkt, bedrijven moeten in een razend tempo digitaliseren, maar niet iedereen is mee. In onze podcast

Sonja Teughels: “Als je terugkijkt naar zo’n 2,5 jaar geleden zijn er wel wat omwentelingen gebeurd. Momenteel is het inderdaad een enorme zoektocht naar het vinden van de juiste mensen. Maar dit was voorspeld omdat we wisten dat er een ge neratie op pensioen gaat. En dat diegenen die erbij komen kwantitatief met te weinig zijn om die uittredende mensen te vervan gen. Dat graduele, langzame proces liet zich echter pas laat voelen. Nu zitten we midden in die urgentie. Noem het de per fecte storm. Krapte op de arbeidsmarkt, al lerlei problemen in de logistieke keten, het aarzelende klimaat. Door corona werden we geconfronteerd met de heropleving van de economie. Die krapte is er nu net te veel aan. En de impact die corona zou hebben, konden we op dat moment niet weten, net als de huidige crisis in Oekraïne.”

Sonja: “Het creëert wel kansen, maar be leidsmatig is daar te weinig op gereageerd.

DOOR ELS AERTS/KRISTIEN VERMAELEN | FOTOGRAFIE CHAK LÓPEZ

“Durf werknemers aan te nemen op waardes en ze te trainen in skills”

Crisissen creëren ook kansen, er verschijnen veel nieuwe dingen.

• 14 •

TeughelsSonja Senior arbeidsmarktadviseurbij Voka. Studeerde sociologie & economie.

LagaeAnouk

CEO van GreatAccentWonhandelsingenieur.StudeerdeAccent.voorin2021metdewedstrijdPlacetoWork. kon worden voor opleidingen of het tijdelijk elders aan de slag gaan. Geen van de twee is gebeurd. Het beleid en sociale partners slaagden er niet in om kort op te bal te spelen. Een gemiste kans. Daarnaast zijn er ook te weinig mensen aan het werk. En diegenen die we nu aan het werk moeten krijgen, zijn moeilijk bereikbaar en inzetbaar. We moeten alle zeilen bijzetten op het vlak van opleiding en ondersteuning om die mensen in bedrijven binnen te loodsen. Die opportuniteit vraagt veel werk.”

• 15 • • inclusieve werkomgeving •

Anouk: “Gelukkig dat we die tijdelijke werkloosheid hadden omdat de eerste weken zo overweldigend waren, maar we hebben dit als een soort slaapmiddel gebruikt. Zo forceerden we ons niet om ons te heruitvinden. In de VS, waar geen sociaal vangnet is, hebben veel mensen dit aangegrepen om zich om te scholen of om te verhuizen. Soms moet de pijn precies nog heviger zijn vooraleer er beleidsmatig beslissingen worden genomen. Je kan bij de pakken blijven neerzitten of er zelf iets aan proberen doen. Bij Accent hebben we recent twee opleidingscentra gekocht waarbij we zelf talent gaan opleiden, want we vinden de juiste krachten niet. Education is the new recruitment.”

Welke veranderingen moeten er beleids matig komen om bepaalde problemen op te lossen? Sonja: “Een beladen vraag. Ik denk dat we op korte termijn een activeringslogica moeten inbouwen in alle uitkeringen en daar de nodige opleidingen aan moeten koppelen. De uitkeringen in ons land zijn onbeperkt in de tijd. Het zou beter zijn als er iets tegenover stond. Als je kan werken, ook al is het maar halftijds, dan werk je mee. Met de nodige hulp en ondersteuning. Doe je dit niet dan verlies je een stukje van je rechten. Daarnaast zijn opleidingen cruciaal omdat sommigen niet goed opgeleid zijn, maar

Integraal en preventief samenwerken

Hoog tijd voor een nieuw perspectief! Op het Voka Health Community Congres verkennen we betalingsmodellen die inzetten op preventie en meer geïntegreerde zorg. Wil je ontdekken hoe we tot meer waarde in de zorg voor iedereen komen? Schrijf je dan in via voka.be/hccongres2022

Onze welzijns- en zorgsector staat voor grote uitdagingen: de toenemende complexe zorgvraag gaat gepaard met zware druk op de financiering & betaalbaarheid.

Meer waarde

Als je werknemer zijn job doet met passie en hij schaart zich achter de droom en de cul tuur, dan ontstaat er magie. Veel managers kijken te enggeestig naar een cv of naar hun wensenlijstje. Neem het heft in handen en durf werknemers aan te nemen op waardes en ze te trainen in skills. Bijscholing is altijd nodig, maar zo kan iemand in z’n passie zijn talent uitoefenen.”

The time is now … BELUISTER DE PODCAST Benieuwd naar wat Anouk Lagae en Sonja Teughels te vertellen hebben over de toekomst van werk? Zal technologie de wereld redden? Gaat de hoge werkdruk ten koste van onze gezondheid? En wat zal de rol zijn die vakbonden te spelen hebben in dit geheel? Ook brengt Stefaan Lammertyn, woordvoerder van AZ Groeninge, een getuigenis over hoe hij tijdelijk uitviel op het werk. Luister naar de volledige podcastaflevering van ‘De Toekomst van Werk’ op Spotify. www.voka.be/detoekomstvanwerk

Zeer uitdagend voor bedrijven om dat ze geconfronteerd worden met erg uiteenlopende vragen van werk nemers. Er komt wat sleet op de formule van het nine to five werken. De jongere ge neratie wil zijn werk ook combineren met een opleiding, een lange reis, … Terwijl oudere werknemers eerder avers staan tegenover opleidingen. Als werkgever krijg je met dat uiteenlopende palet aan ver wachtingen te maken waarbij je mensen moet gaan motiveren en meekrijgen. Die rol van de leidinggevende, die de cultuur moet bewaken, gaat cruciaal zijn. Die gaat het verschil maken.”

SONJA TEUGHELS

En wat is de perfecte werkgever dan? Waar kan je je voordeel uithalen als je talent zoekt? Anouk: “Ik kader dit graag in het ABCprincipe. Durf je mensen autonomie geven. Laat hen bottom-up meebesturen, geef hen inspraak, luister ernaar en laat ruimte voor initiatief. Veel bedrijven werken top-down.

“Educatie is het beste wapen voor het waarborgen van productiviteit werkzaamheid”en

Sonja: “In sommige bedrijven wordt meer hiërarchisch gewerkt, ze zitten vast in bepaalde gegroeide structuren. Soms ligt er angst of wantrouwen aan de basis of ze schieten in een kramp over opleidingen. Die bepaalde logica moet veranderen.

Bij Accent hebben we bijvoorbeeld 300 ‘mini-CEO’s’ die hun kantoor runnen zoals zij het willen. B staat voor bonding of ver binding. Zorg dat je mensen verbonden zijn met je droom, met je cultuur en met elkaar. Dat was wel een uitdaging tijdens corona. Tot slot staat C voor competentie. Geef hen de juiste tools en opleidingen, geef hen kansen om nieuwe zaken te leren. Het ABC is voor ons echt een leidraad om over te waken. Als je dat doet, floreren mensen. En als ze 100% of 200% van zichzelf geven, gaat het bedrijf groeien. Het start bij de mensen, maar we focussen zo hard op profit dat we de essentie vergeten zijn.”

• 17 • • inclusieve werkomgeving • ook de jobs steeds ingewikkelder worden. Mensen kunnen niet meer mee. Educatie is het beste wapen voor het waarborgen van de productiviteit en de werkzaamheid. En ook de flexibiliteit ligt onder vuur. Geef meer ruimte aan de bedrijven om met de werknemers eigen akkoorden te sluiten. Bijvoorbeeld een latere shift, interne verplaatsingen, … Dat zijn ingrepen die op korte termijn een verschil kunnen maken.”

Hoe ziet de ideale werknemer eruit volgens jullie? Anouk: “Elke omgeving heeft andere uitda gingen nodig, dus krijg je een combinatie van verschillende werknemers binnen een bedrijf. De ideale werknemer bestaat niet. Het is wel belangrijk dat mensen aansluiten bij de visie van je bedrijf en bij je cultuur. Als je ze dan de nodige vrijheid en autonomie geeft, krijgen ze de kansen om het beste van zichzelf te geven. Je moet ze laten groeien.

• 18 • • inclusieve werkomgeving • Van fabschool tot blind varen: de rekruteringcreatievebijimec AANWERVEN IN TIJDEN VAN KRAPTE

creatief uit de

zeilen

Chris Beenders

Alle bijzetten bijzonder hoek komen. wat zowel (verantwoordelijke

rekrutering en reward), Annelien Buedts (talent aquisition team lead) en Bob Geivers (verantwoordelijke onboarding) doen om de honderden openstaande vacatures bij imec ingevuld krijgen. DOOR KRISTOF VANDERHOEVEN | FOTOGRAFIE TIM DIRVEN

Dat is

Hoe anders is het om iemand die zonder enige voorkennis instroomt op te leiden? Annelien: “Ik durf gerust zeggen dat het een uitdaging was om via open vacatures de juiste mensen aan te werven. Je vaart in zekere zin blind omdat het diploma en het cv wegvallen. Anderzijds laat dat je wel toe om meteen naar de mens te kijken die voor je zit. Een standaardsollicitatiegesprek is misschien iets te veel een check list-interview, hier screenen we op het potentieel. Waterdicht is dat systeem uiteraard niet, maar het is een manier van werken die we meenemen naar de meer traditionele jobinterviews. Technische skills zijn prima aan te leren, terwijl soft skills – of het ontbreken daarvan – vaak de reden zijn waarom het wel of net niet klikt tussen een bedrijf en de werknemer.”

Chris Beenders: “Je zou zelfs kunnen zeggen dat het talent de oorlog gewonnen heeft. De macht ligt vandaag meer dan ooit bij de (poten tiële) werknemer omdat er zo veel gegadigden zijn. Wij hebben recent een strategisch plan voorgelegd binnen imec om dat probleem aan te pakken door op creatieve wijze in te zetten op instroom en reward. Maar we kijken ook naar tijdelijke werkkrachten, stagiairs en mas terstudenten om tekorten op te vangen. En we focussen natuurlijk ook op training van onze eigen werknemers. Dertig procent van de vacatures wordt ingevuld door mensen die al bij imec werken.”

“Je vaart in zekere zin blind wanneer hetwegvallen”endiplomahetcv

Talent aantrekken is één ding, hoe behouden jullie het aanwezige talent?

ANNELIEN BUEDTS

Sinds wanneer is het een extra grote uitdaging om de juiste mensen te vinden?

Hoe ziet jullie scholings en opleidingsprogramma er precies uit? Annelien: “Wij kijken tegenwoordig veel meer naar de motivatie, de soft skills en het potentieel van de persoon in kwestie, in plaats van naar het diploma en het cv. Daarom denken we erover om de derde editie van de imec fabschool op te starten. Ons voornaamste doel is om kandidaten die niet over de juiste kwalificaties beschikken zelf op te leiden tot first line technicians. Die mensen krijgen een introductie rond veiligheid, een inleiding in enkele wetenschaps vakken en les over de procestechnieken die verwacht worden in hun toekomstige job. En dat allemaal in de vorm van duaal leren, een combinatie van een theoretische opleiding en stageperiodes. De eerste twee edities maakten duidelijk dat de focus nog te veel op het theoretische aspect lag. Nu zouden we graag meer nadruk leggen op de stages en het praktische luik.”

Annelien: “Dat is absoluut een uitdaging. Retention is the new hiring was een van de slagzinnen uit een recente presentatie. We doen al jarenlang exitgesprekken met mensen die voor een andere uitdaging kiezen. Dankzij die gesprekken weten we steeds beter hoe we mensen kunnen overtuigen om bij imec te blijven of naar imec terug te keren. Onze managers houden constant de vinger aan de pols bij de medewerkers om te zien of iedereen nog tevreden is, en ook om eventuele groeinoden zo snel mogelijk te capteren. Met zijn meer dan 4.000 werknemers is imec inmiddels te groot voor zelfs de meest uitgebreide HR-dienst, om al die mensen persoonlijk te begeleiden. Dat is bij ons de taak van de managers. HR zorgt ervoor dat alle processen en strategieën aanwezig zijn zodat de managers hun team zo goed mogelijk kunnen leiden.”

• inclusieve werkomgeving •

Annelien Buedts: “Dat is altijd al een uitdaging geweest, maar na de coronacrisis begonnen een heleboel bedrijven opnieuw te rekru teren, waardoor de krapte op de arbeidsmarkt een nog nijpender probleem is geworden. De war on talent is al een vrij oud begrip, maar nu meer dan ooit actueel.”

Polestar 2 Snel—

Snel—Polestar*GemiddeldeWLTP:Milieu-informatieleverbaar*(KB19.03.2004):polestar.comBoekjetestrit16.7-20.2kWh/100km-0gCO2/kmlevertermijn6maanden2leverbaar*Milieu-informatie(KB19.03.2004):polestar.comBoekjetestritWLTP:16.7-20.2kWh/100km-0gCO2/km*Gemiddeldelevertermijn6maanden

aanwerven“Diversis één ding, maar als die mensen vervolgens in een worden,gedwongenkeurslijfhaaltdatweiniguit”

Annelien: “We sturen ook al onze vacatureteksten door een genderdecoder zodat vrouwen zich net zozeer aangesproken voelen als mannen. We merken immers dat er bij bepaalde functies nog steeds een ondervertegenwoordiging van vrouwen is. We trachten daar alles aan te doen om die weg te werken door bijvoorbeeld de woorden die vrouwen zouden kunnen afschrikken te schrappen uit de vacature. We zijn vooral op zoek naar mensen die open-minded zijn en die het prima vinden om op een diverse werkvloer terecht te komen.”

CHRIS BEENDERS

Chris: “Voor ons is het van het allergrootste belang dat mensen maximaal zichzelf kunnen zijn. Divers aanwerven is één ding, maar als die mensen vervolgens in een keurslijf gedwongen worden, haalt dat weinig uit. Ik durf gerust zeggen dat imec dankzij al onze initiatieven en acties een bijzonder inclusieve werkplek is.”

Wat doen jullie concreet om meer mensen aan het werk te krijgen in een inclusieve omgeving?

Welke beslissingen zou de politiek moeten nemen om jullie het leven te vergemakkelijken? Bob Geivers: “Een van de dingen die we bij imec al jaren doen is het zeer internationaal aanwerven. Als verantwoordelijke voor de onboarding van de internationale werknemers kom ik dage lijks in aanraking met hindernissen die de overheid voor ons zou kunnen wegnemen. Bijvoorbeeld door het merk ‘werken in België’ nog beter te promoten, zodat ook mensen die België niet goed kennen inzien wat voor een goeie werkplek ons land is. Maar ook het aantrekken van internationaal talent wordt bemoeilijkt door het feit dat Vlaanderen verantwoordelijk is voor de toegang tot de arbeidsmarkt en de federale overheid voor het deel migratie. Dat levert algauw wachttijden van vier maanden op. Dat betekent dat wij regelmatig oprecht geïnteresseerde kandidaten mislopen. We zien dat die doorlooptijden in onze buurlanden korter zijn. Het zou niet slecht zijn om bijvoorbeeld de Nederlandse procedure door te lichten om te kijken of een versneld traject mogelijk zou zijn. Al die kleine puzzelstukjes zullen er hopelijk voor zorgen dat we onze openstaande functies keer op keer met goede, gemotiveerde werknemers kunnen invullen.”

• 21 • • inclusieve werkomgeving •

• 22 • “Met jeinterieurplafondsmuren,enkaneenverhaalvertellen”

Bekijk hier het interview met Jo Peters.

VAN DECORBOUW TOT SLIM ONTWORPEN WERKPLEKKEN

Deusjevoo is verantwoordelijk voor zeventig procent van de decors die we op de Vlaamse televisie te zien krijgen, maar jullie kantoorgebouw zelf ziet er ook bijzonder uit. Wat is daar het verhaal achter? “Heel simpel: met je muren, je plafonds en je interieur kan je een verhaal vertellen. En elke ruimte die het verhaal van het bedrijf in kwestie niet vertelt, is in mijn ogen een gemiste kans. Je moet een kantoorruimte niet invullen volgens de smaak van de CEO of domweg copypasten van een of ander bedrijf in Silicon Valley. Wist je trouwens dat dat de reden is waarom hier de landschaps bureaus hun intrede deden sinds de jaren tachtig? In de VS werden die aanvankelijk volgestouwd met typistes, wat maakte dat je een monotoon geluid hoorde als je daar werkte. Anno 2022 is zo’n landschapsbureau een aanslag op ieders zintuigen met het lawaai van de printer, die ene veel te luid typende collega, de steeds

DOOR KRISTOF VANDERHOEVEN FOTOGRAFIE KAREL DUERINCKX

• 23 • • inclusieve werkomgeving •

Waar en wanneer heeft Deusjevoo het levenslicht gezien? “Het begon allemaal met Ron Brandsteder! (grijnst) Ik ben een kind van de jaren zeventig en net zoals mijn generatiege noten keek ik toen uitsluitend naar de Nederlandse televisie. Toen ik Brandsteder hoorde zeggen dat het decor van de ‘Honeymoonquiz’ door een Belg was gemaakt, dacht ik: ‘Als ik ooit mijn brood kan verdienen door tv-sets te creëren, doe ik dat me teen’. Het traditionele onderwijs wilde op dat moment niet lukken en gelukkig mocht ik van mijn ouders de – toen nog niet zo voor de hand liggende – overstap maken naar het kunstonderwijs. Daar ben ik volledig opengebloeid. Een vervolgopleiding set design bestond nog niet, dus ging ik maar naar de filmschool. Achteraf bekeken was dat een magistrale zet, want daar heb ik geleerd hoe televisie wordt gemaakt en heb ik vooral contacten gelegd met mensen die mij later werk konden bezorgen. Veel van mijn klasgenoten zijn immers in de televisiewereld beland, dus duurde het niet lang voor ik een telefoontje kreeg met de vraag of ik hen kon helpen met een decor of televiesieset. Dat deed ik dan maar, vanuit een tuinhuis in Houthalen-Helchteren. Decennia later zitten we hier, in The barn, een vergaderruimte die ik naar het beeld van het toenmalige tuinhuis heb ingericht.”

Over de betekenis van de naam van zijn bedrijf, Deusjevoo, hult Jo Peters zich in stilzwijgen. “Hoe langer ik erover zwijg, hoe leuker het wordt”, zegt de CEO met een brede smile. Gelukkig wil Peters wel enkele andere inzichten met ons delen, bijvoorbeeld over hoe je de ideale kantoorruimte creëert.

•

• 24 • overgaande telefoon en die twee andere collega’s die hun hele weekend zitten te bespreken.”

“Bij UPspace werken we met onderzoekers, interieurarchitecten en ervaringsdeskundigen. Dat is voor mij de ideale mix van mensen om klanten te helpen bij het bedenken van hun ideale werkplek. Als ik praat met een potentiële nieuwe klant is het voor mij essentieel dat niet alleen de CEO het een goed idee vindt, maar dat iedereen in de organisatie erachter staat. De ervaring leert me immers dat het anders toch niet lukt. We bevragen niet alleen ieders voorkeuren qua werkplek, maar peilen ook naar wat voor type mens ze zijn. Het is veel verstandiger om drie mensen met soortgelijke voorkeuren qua werkplek in dezelfde ruimte onder te brengen, dan gewoon de boekhouding in een kantoor te proppen, HR in het volgende kan toor, enzovoort. Bedrijven hebben vooral veel verschillende plekken nodig: een ruimte waar er in stilte gewerkt kan worden, een zaal die dient voor brainstorms, een hokje waarin je kan bellen zonder je collega’s te storen en ga zo maar door. Eens je die klik hebt gemaakt, heb ik er alle vertrouwen in dat het wel goed komt met die nieuwe werkplek. En gelukkig beseffen steeds meer bedrijven dat er meer nodig is dan een pool- en kickertafel om het hun werknemers naar hun zin te maken.” inclusieve werkomgeving

Het klinkt bijzonder logisch, maar waar heb je die inzichten zelf dan opgedaan? “Ik heb nooit voor een baas gewerkt, dus ik heb het allemaal zelf moeten ontdekken. Toen ik acht jaar geleden op het randje van de burn-out stond, maakte ik kennis met het werk van professor Theo Compernolle. Ik las in zijn boeken dat mensen helemaal niet in staat zijn om te multitasken. Die mythe lijkt maar niet ont kracht te geraken, terwijl het al vaak bewezen is dat ons brein dat simpelweg niet kan. Hij legt precies uit wat hersenen wel en niet aankunnen. Ik heb me verdiept in zijn werk en heb zo een aantal inzichten verworven die mijn persoonlijke en professionele leven veranderd hebben.”

Niet veel later werd UPspace geboren. Hoe past die dochteronderneming in het grotere geheel van Deusjevoo?

Hoe gaan jullie dan precies te werk?

“Met UPspace helpen we bedrijven om hun purpose te weerspie gelen in het gebouw zelf. Eens je met de kennis van professor Compernolle naar een standaard kantoorruimte kijkt, weet je gewoon ‘Hier gaan we de mist in’. En dus kon ik simpelweg niet anders dan die kennis aanwenden om mensen te helpen bij het bedenken van een slimmere werkplek. De zaken liepen voor corona al goed, maar sinds de pandemie begonnen steeds meer bedrijven in te zien dat werknemers nood hebben aan een fijne, mooie, slim ontworpen werkplek waar ze zich echt goed kunnen voelen. Het zijn die zaken die potentiële werknemers mee over de streep zullen trekken. Meer nog dan alleen maar te focussen op een zinvolle inrichting, doen we ook een heuse enquête bij elke werknemer. Dat is een cruciale stap in het proces omdat je daar mee de mening van iedereen laat meetellen en je in één klap het perfecte draagvlak voor de komende veranderingen creëert.”

•

Inspirerende locaties voor uw off-site meetings Wallonië telt vele uitzonderlijke businesslocaties. Musea, kastelen en ander historisch erfoed lenen zich perfect voor een inspirerende meeting- of eventlocatie. Voor meer info kijk op www.meetinwallonia.be TerhulpenvanKasteel © ErroyauxDenis-WBT BoverieLa © FagnoulP.-Liege-FTPL Sainte-AnneLavauxvanKasteel © PetitA.

• inclusieve werkomgeving • • 26 • HET AANWERVINGSBELEID BIJ ATLAS COPCO IS CONSTANT IN EVOLUTIE Internationaal aanwerven, inzetten op interne opleidingen en ‘tapas learnings’ aanbieden, bij Atlas Copco wordt alles op alles gezet om de krapte op de arbeidsmarkt te slim af te zijn. Annick De Bakker en Karl Mast geven een woordje uitleg. DOOR KRISTOF VANDERHOEVEN | FOTOGRAFIE TIM DIRVEN zwareontlastenom“Automatiserenmensentevantaken”

“Het is voor ons zeermoeilijkaltijdomspecifiekeprofielentevinden”

ANNICK DE BAKKER Hoe verloopt jullie selectie en aanwervingsbeleid anno 2022? Karl Mast: “Om die vraag te kunnen beant woorden, moet je weten dat Atlas Copco wereldwijd 40.000 mensen tewerkstelt, verspreid over vier business area’s. Annick en ik hebben het voornamelijk over Atlas Copco Airtec. In zekere zin de vreemde eend in de bijt, omdat we hier 2.000 men sen werk bieden en wij de vier belangrijkste pijlers van Atlas Copco dus in één locatie verankerd moesten krijgen.”

Annick De Bakker: “Het is voor ons altijd moeilijk om voldoende goeie mensen te vinden, omdat we op zoek gaan naar zeer specifieke profielen. Niet alleen de hoogopgeleide technische profielen zoals ingenieurs, maar ook de systeemopera toren zijn niet dik gezaaid in België. Wij kijken al een tijdje over de landsgrenzen heen en rekruteren geregeld mensen uit het buitenland. Daarnaast werken we ook nauw samen met hogescholen en universiteiten, ontwikkelen we spelvormen

• 27 • • inclusieve werkomgeving •

Karl: “Zo zien wij dat niet. Als we bepaalde processen automatiseren is dat vooral om het werk voor onze mensen aangenamer en meer ergonomisch verantwoord te maken. We automatiseren dus niet om werkkrachten te kunnen uitsparen, maar wel om die mensen te ontlasten van al te repetitieve werkjes en fysiek zware taken.”

• “Met onze ‘tapas

Het heeft immers geen zin om heuse opleidingstrajecten aan te bieden aan een persoon die op dat moment tot over zijn oren in het werk zit.” Is ook het automatiseren en robotiseren van de werkprocessen een manier om de krapte op de arbeidsmarkt het hoofd te bieden?

medewerkerskunnenlearnings’bijscholenophuneigentempo”

Annick: “Wij zouden erg blij zijn als werken in België op zich wat beter in de kijker gezet zou worden en als er, net zoals in de buurlanden, meer aandacht zou geschon ken worden aan het promoten van STEMjobs. Hoewel we begrijpen dat controle belangrijk is, zou de overheid ons het leven ook makkelijker kunnen maken door minder strenge regels op te leggen voor de tewerkstelling van niet-Europeanen. Tot die tijd zullen wij, samen met de hulp van part ners zoals Voka, ons uiterste best blijven doen om op een zo creatief mogelijke wijze onze vele vacatures ingevuld te krijgen.” inclusieve werkomgeving

KARL MAST • 28 •

zodat kinderen spelenderwijs kennis kun nen maken met STEM-profielen (Science, Technology, Engineering and Mathematics) en intensiveren we sinds enkele jaren onze eigen interne opleidingen.”

Hoe pakken jullie die reskilling en ups killing dan concreet aan?

Annick: “Daar waar we vroeger nog heel erg vasthielden aan het belang van dat techni sche diploma, kijken we nu meer dan ooit naar de motivatie, de leerbaarheid en de soft skills van de kandidaat in kwestie. Zodra iemand heel erg graag bij Atlas Copco wil werken, die persoon leergierig is en over de juiste attitude beschikt om goed in teamver band te kunnen functioneren, laten wij die graag een van onze opleidingen volgen.”

Karl: “Wat de upskilling betreft, bieden we onze interne medewerkers sinds enige tijd de zogenaamde ‘tapas learnings’ aan. Die maken dat de medewerker in kwestie op eigen tempo, en vooral in de hoeveelhe den die hij of zij op dat moment aankan, de nieuwe informatie tot zich kan nemen.

Wat kan de overheid doen om jullie taak enigszins te vergemakkelijken?

•

Daarnaast implementeerde mobco Operational Intelligence - Honeywell’s effectieve oplossing voor IT-beheer - waardoor we de productiviteit van ons personeel nog verder konden verhogen. Het platform leert ons hoe we onze mobiele vloot best kunnen inschakelen en dit doorheen de gehele levenscyclus”, aldus Sébastien Colaux, Telematic Manager bij JOST Group. “Als toonaangevende Europese speler in transport en logistiek, had JOST Group nood een betrou wbare en toekomstbestendige mobiele oploss ing om hun traditionele waardeketen kracht bij te zetten. Honeywell’s alomvattende oplossing samen met mobco’s ervaring en expertise in de mobility sector, bleken al snel de perfecte fit. Een goede keuze zo blijkt, want zowel op hardwareals softwareniveau plukt de onderneming intussen de vruchten van hun investering”, besluit Stefan Berth, Business Development Manager Modern Workplace bij mobco. Meer info: mob.co/honeywell

Het komt hoogstwaarschijnlijk niet als een ver rassing dat zowat elke sector getroffen werd door de COVID-19-pandemie.

Al snel viel hun oog op de unieke samenwerking tussen mobco en Honeywell. Door de handen in elkaar te slaan met het duo, werden de chauffeurs niet alleen uitgerust met een geschikt robuust toes tel, in dit geval de EDA52, maar wordt het IT-team voortaan ook ondersteund bij de uitrol en het be heer van de mobiele vloot. “Honeywell en mobco sloegen de handen in elkaar om een naadloze integratie van de nieuwste mobiele computers binnen onze bestaande infrastructuur te realiseren.

Een robuuste mobiele vloot, de stap naar een toekomstbestendige moderne werkplek

Misleidend prijskaartje En toch schrikt het prijskaartje heel wat bedrijven onterecht af. Niet alleen ligt de Total Cost Of Ownership (TCO) van rugged devices beduidend lager, ook krijgen de productiviteit en efficiëntie een fikse boost wanneer men dergelijke toestellen omarmt. Als we naar de toekomst kijken, zullen zij die goed uitgerust zijn aan hetlangste eind trek ken, zo geloofde men ook bij JOST Group. En dus ging de logistiek- en transportfirma op zoek naar een mobiele oplossing die haar chauffeurs op en naast de baan bij moet staan én het leven van haar IT-team moet vergemakkelijken.

Bedrijven moesten noodgedwongen bijsturen om het hoofd boven water te houden. Ook logistiek en transport ontsprong de dans niet. De sector moest mod erniseren om haar activiteiten draaiende te houd en. En daar hoort uiteraard een vleugje mobiele technologie bij. Net omdat het werk niet alleen in een magazijn, maar ook op de weg uitgevoerd wordt, laten tra ditionele mobiele oplossingen het vaak afweten. De moderne supply chain vereist de integratie van alle werkprocessen, gaande van voorraa dadministratie, over verzendingsnota’s tot bewijs van aflevering, in één systeem. En laat robuuste mobiele toestellen nu net uitermate geschikt zijn om dergelijke kloof te overbruggen. Ze zorgen niet alleen voor realtime toegang tot bedrijfsgegevens, maar beschikken ook over geavanceerde con nectiviteitsopties én zijn duurzaam dankzij hun robuuste bouw en ontwerp.

De COVID-19-pandemie

ontregelde de toeleveringsketens van bedrijven en hele sectoren, een problematiek die nergens zo prominent aanwezig is als in logistiek en transport. Nu van de sector verwacht wordt dat ze 24/7/365 verbonden zijn, worden de supply chains als maar digitaler. Een uitdaging waar ook logistiek- en transportfirma JOST Group voor kwam te staan.

IN DE FILIPIJNEN

De coronacrisis vertraagde de zaken misschien even, maar nu zitten we in volle crisis. De vergrijzing en het record aantal openstaande vacatures zorgen voor twijfel en zelfs ongerustheid, maar wanhopen doet Caroline Santermans, gedelegeerd bestuurder van Job Talent, niet. “Mijn mensen komen creatiever dan ooit uit de hoek en dat werpt z’n vruchten af.”

DOOR KRISTOF VANDERHOEVEN | FOTOGRAFIE JOB TALENT

In welke mate speelt de coronacrisis daarin mee? “Als de crisis al een rol heeft gespeeld, dan eerder een vertragende rol. De redenen voor dat gebrek aan arbeidskrachten liggen eerder bij de vergrijzing en het feit dat veel te veel mensen werkloos zijn of om andere redenen niet aan het werk zijn. Denk aan burn-out, ziekte of mentale pro blemen. Vlak voor de pandemie kondigden die problemen zich al in de verte aan, maar nu breken ze echt in alle hevigheid los.”

belangrijkstemenselijke“Hetaspectisaltijdhetvoorons”

Hoe gaan jullie bij Job Talent om met de krapte op de arbeidsmarkt? “Wij hoeven de oplossingen niet te beden ken – dat is aan de overheid – maar we dragen wel de gevolgen. We moeten steeds creatiever uit de hoek komen om nog mensen te vinden. We zetten nu meer dan ooit in op sociale media en zien gelukkig dat dit – zeker bij de generaties onder de veertig jaar – z’n vruchten begint af te werpen. We organiseren ook jobdagen allerhande. Bovendien zijn mijn mensen

JOB REKRUTEERTTALENT

• 30 •

• inclusieve werkomgeving •

Hoe zou je de huidige situatie op de arbeidsmarkt omschrijven? Caroline Santermans: “Momenteel staat de teller op zo’n 85.000 vacatures in Vlaanderen, dat is een uitzonderlijk hoog cijfer. Er zijn veel meer vacatures dan er beschikbare arbeidskrachten zijn, vooral in de technische functies. Het tekort is op dit moment zelfs zo nijpend dat sommige van onze klanten niet meer aan groei durven te denken. Ze zetten momenteel in op het garanderen van hun dagelijkse werking.”

Wat kan de overheid doen om jullie (nog meer) te helpen? “Jammer genoeg maken de rigide regels het allesbehalve evident om buitenlandse arbeidskrachten naar België te halen. Het duurt lang vooraleer zo’n dossier goedge keurd wordt. We botsen ook op het feit dat er verschillende overheden voor verschillende aspecten van hetzelfde dossier verantwoor delijk zijn, waardoor het geheel nog meer vertraging oploopt. Ook de huisvesting voor niet-Europese inwoners is aan zeer strikte regels onderworpen en dat bemoeilijkt ons operationeel proces. Dat de overheid onze werking – en ons Filipijns project in het bijzonder – van A tot Z heeft doorgelicht, vind ik niet meer dan normaal. Ik maakte me daar ook geen zorgen over omdat ik wist dat we met alles in orde waren. Maar als ik zie welke tekorten er in de zorgsector zijn, slaat de schrik me om het hart.”

• 31 • • inclusieve werkomgeving •

Waarom kiezen jullie specifiek voor werkkrachten uit de Filipijnen? “Ik heb er zelf lang niet bij stilgestaan, maar Belgen delen een heleboel normen en waarden met de Filipijnen. We zijn harde werkers en loyale mensen met een rustig karakter. Dat matcht gewoon heel erg goed. Die overeenkomsten zorgen er ook voor dat Filipijnen makkelijk kunnen integreren in ons land. Want je mag nog de beste werkkracht ter wereld vinden en naar hier halen, als die zich niet goed voelt, gaat dat nooit een succesverhaal worden. Inmiddels hebben we bijna honderd Filipijnen aan het werk kunnen zetten en daarvan is er nog maar eentje terugge keerd naar de Filipijnen. De overige men sen zijn dolgelukkig met hun job in België en ook de werkgevers zijn zeer te spreken over hun werkethiek en ijver.”

Wat doen onze buurlanden beter?

“We werven ook Poolse en Filipijnse werknemers aan om de meer dan 85.000 openstaande vacatures in Vlaanderen te helpen opvullen”, zegt Caroline Santermans van Job Talent.

inmiddels zeer vindingrijk geworden om, ondanks de schaarste, toch voldoende goeie medewerkers te bezorgen aan de bedrijven die ons inschakelen. We hebben bijvoorbeeld een instroomkanaal uit Polen op poten gezet en in juli 2019 zijn we met een Filipijns project gestart. Normaal ge zien zouden de eerste werknemers die op dit project intekenden in maart 2020 naar België gekomen zijn, maar dat was buiten corona gerekend natuurlijk.”

“Ze handelen vooral sneller. Zij onderkennen het probleem van de vergrijzing en het gebrek aan helpende handen in de zieken huizen en rusthuizen. Ze spelen daar zeer pragmatisch op in door zelfs mensen van wie het diploma niet aan de normen voldoet aan te trekken en te laten beginnen. Ze geven hen de eenvoudigste taakjes – denk aan bedden opmaken of mensen verschonen –in afwachting van hun bijscholing en het moment waarop ze de landstaal voldoende machtig zijn om fulltime ingeschakeld te worden. We moeten ook overschakelen op dat pragmatische, snelle handelen als we de boot niet willen missen en die gemotiveerde buitenlandse werkkrachten niet aan onze neus willen zien voorbijgaan. België is en blijft een geweldig land om in te wonen en te werken, dus laat ons dat ook uitdragen als burgers en promoten als overheid. Zo zullen de buitenlandse werkkrachten nog makkelijker de weg naar België vinden en misschien zelfs nog enthousiaster zijn dan ze nu al zijn.”

Hoe gaan jullie dan te werk? “We screenen de geïnteresseerde Filipijnse werknemers eerst via Teams en peilen daarbij zeer uitge breid naar hun expertise, opleiding en motivatie. Het menselijke aspect is voor mij zelfs nog belangrijker dan hun kennis en ervaring. Dit zorgt er immers mee voor dat hun komst naar België een fijne, suc cesvolle ervaring wordt of niet.”

THE POWER OF BEING UNDERSTOOD AUDIT | TAX | CONSULTING

RSM Belgium is a member of the RSM network and trades as RSM. RSM is the trading name used by the members of the RSM network. Each member of the RSM network is an independent accounting and consulting firm each of which practices in its own right. The RSM network is not itself a separate legal entity of any description in any jurisdiction. The RSM network is administered by RSM International Limited, a company registered in England and Wales (company number 4040598) whose registered office is at 50 Cannon Street, London, EC4N 6JJ. The brand and trademark RSM and other intellectual property rights used by members of the network are owned by RSM International Association, an association governed by article 60 et seq of the Civil Code of Switzerland whose seat is in Zug.

De wereld is één groot dorp en verbindt lokale behoeftes met internationale interacties Als adviseur begrijpen we je business en denken we heel graag mee. We identificeren snel bedreigingen en opportuniteiten en geven een antwoord op je vraag die nog komen moet. RSM Belgium integreert lokale kennis met een wereldwijde visie. RSM, the Power of Being Understood.

Kwww.rsmbelgium.beantoreninAntwerpen, Brussel, Charleroi, Bergen, Zaventem Volgens technologiefederatie Agoria ging 30 % van de kmo’s al aan de slag met digitalisering. En u? Als ICT-partner helpen we u graag bij uw digitale transformatie. We gaan samen met u op zoek naar groeikansen en zorgen er met onze expertise en oplossingen voor dat uw bedrijf steeds op volle kracht draait. Want samen werken is de start van samen groeien. Orange, ICT-partner voor

nietGroeienSamenSamengroeibedrijvenzwoegen?kansenpakken!doetualleen.

Als adviseur begrijpen we je business.

Laat u inspireren op www.connecttogrow.be

DOOR SANDY PANIS “We streven naar olympisch goud

Grootste zonnefabriek

• 33 • • duurzame economie •

Nextensa wil zich uitdrukkelijk profileren als een duurzaam bedrijf. “Alle gebouwen die we opleveren voldoen aan de hoog ste standaarden qua duurzaamheid. Maar met Gare Maritime zijn we nog een stap verder gegaan. Dat project vormt ons uithangbord”, zegt Van Geyte. “Het hele gebouw is energieneutraal. Met de zonnepanelen op ons dak vor men we de grootste zonnefabriek van Brussel. We beschikken over een BEO-veld (Boorgat Energie Opslag, red.) dat via geo thermie in de winter warmte uit de bodem kan halen en in de zomer verkoeling. We hebben ook een systeem opgezet voor de recuperatie van regenwater waarmee we onder meer onze acht binnentuinen kunnen besproeien. Daarnaast zijn al onze kantoren in het Gare Maritime gebouwd uit hout, wat goed is voor onze CO2-uitstoot. We zetten ook maxi maal in op het hergebruik van materialen, met respect voor de rijke historiek van dit gebouw. Zo hebben we de kasseien die op de middenstrook van het gebouw liggen één voor één gelabeld, bewerkt en terug op hun oorspronkelijke plek gelegd. We hebben ook twee derde van de oorspronkelijke planchetten van het dak gerecupereerd, ...”

“Die duurzaamheidsfilosofie vertaalt zich ook in onze missie. We willen events, retail-, werken hang-outerva ringen combineren. Met onze residentiële appartementen Het Gare Maritime, gelegen op de terreinen van Tour & Taxis in Brussel, was meer dan honderd jaar geleden nog het grootste rangeerstation van Europa. Vandaag is het een bruisende site, uitgerust met de modernste technologieën qua duurzaamheid, waar mensen werken, shoppen, eten en relaxen.

N extensa werd vorig jaar geboren uit de fusie van Extensa en Leasinvest. Extensa is een vastgoedontwikkelaar die zich op dat moment vooral richtte op de ontwikkeling van Tour & Taxis, Leasinvest is vooral investeerder. Het jonge bedrijf met een lange geschiedenis (Extensa, oorspronkelijk ‘Extensions et Entreprises Anversoises’, bestaat al meer dan hon derd jaar) telt vandaag 85 medewerkers, heeft een portefeuille van 1,4 miljard euro en is actief in België, Luxemburg en Oostenrijk. De hoofdaandeelhouder is Ackermans & van Haaren met 65% van de aandelen. “Het feit dat we én ontwikkelaar én investeerder zijn, maakt ons uniek”, vertelt Michel Van Geyte. “We houden alles zoveel mogelijk in eigen handen, van de bouwput tot de verhuur, verkoop en exploitatie van de gebouwen.”

Het moet ‘de duurzame parel aan de Brusselse kroon’ zomaarMichelplatformvanNextensavastgoedontwikkelaar-investeerdervanworden.“Wemaakteneenplatformvangoedereneenvanmensen”,zegtCEOVanGeyte.Maardatliepnietvaneenleiendakje. duurzaamheid”qua

naast het Gare Maritime trachten we onze bewoners alles te bieden wat ze maar nodig hebben. Zo willen we inzetten op geïntegreerde stadsontwikkeling.

Het klinkt natuurlijk allemaal heel mooi, maar het was een bijzon der dure investering en het was ook hard werken om de rendabili teit uit dit project te halen, geeft Van Geyte toe. Ook de pandemie was zoals voor velen een serieuze streep door de rekening. “Het gebouw was net opgeleverd toen corona uitbrak. Zo hebben we bijna twee jaar verloren. We hebben die tijd gebruikt om volop in te zetten op het residentiële gedeelte van Tour & Taxis. In een eerste fase leverden we 450 appartementen op die bijna allemaal verkocht zijn. Daarna volgenden er nog eens 350, hiervoor zijn de presales net gestart. En we hebben nog uitbreidingsplannen: in totaal telt de site van Tour & Taxis 3 hectare, en daar komt in de komende drie jaar nog eens 130.000 vierkante meter bij. We zijn met een gans team bezig met de voorbereiding van de bouwver gunning voor nog eens 1.000 appartement en 40.000 kantoren. Dat is niet altijd evident met de stijgende materiaalprijzen.”

• 34 • • duurzame economie •

Hard werken

“Ook al zijn onze prijzen boven gemiddeld, we merken dat onze klanten bereid zijn om te betalen voor de kwaliteit die we bieden. Onder hen rekenen we onder meer Accenture, Universal Studio’s, Colibri en Unicef. Ook bieden we met ‘Spaces’ onderdak aan tal van start-ups. Zij willen zich stuk voor stuk uitdrukkelijk associëren met ons duurzaamheidsverhaal. De combinatie van al die ingrediënten maakt dat hier een ware ‘pioniersgeest’ leeft. Ik ben ervan overtuigd dat we alles in huis hebben om uit te groeien tot de populairste lifestylebestemming van Brussel.”

Ook de kantoren in het Gare Maritime zijn intussen bijna allemaal ingenomen. “Van de 40.000 vierkante meter is ongeveer 25.000 à 30.000 voorbehouden voor kantoren, 10.000 voor retail.

Food Market, mét topchefs Een van de uithangborden is de Food Market in het hart van de site. “Ook hier gingen we voor een bijzonder concept. De markt bestaat uit een tiental ‘kraampjes’ waar topchefs gezonde en lek kere voeding aanbieden met lokale producten en aan een betaal bare prijs. Wie onze Food Market bezoekt, kan ter plekke het eten bestellen via zijn smartphone. Zo trekken we veel jonge mensen aan uit de buurt, de binnenstad, maar ook uit de rand van Brussel. Precies onze doelgroep. De Food Market startte in november vorig jaar, na twee maanden hadden we al 40.000 bezoekers.”

Directieleden Nextensa: Michel Van Geyte (CEO), Peter De Durpel (COO), Olivier Vuylsteke (CIO) en Tim Rens (CFO). Ons grootste werk is nu nog de invulling van de retail. Daarbij mikken we op design en destination stores van onconventionele merken. Shoppen in het Gare Maritime wordt zo een soort beleving. Ook willen we voldoende comfort bieden aan onze residenten door het aanbod van voedingswinkels en sportgelegenheid zoals een fitness.”

Ook dat is goed voor het milieu en de mobiliteit.”

speelt al jaren binnen Kim’s Chocolates, maar pas in 2015 vielen de puzzelstukjes perfect in elkaar toen CEO Marc Quirijnen besefte dat het ook belangrijk was om dat verhaal te vertellen. “Je kan wel initiatieven nemen, maar als niemand ervan afweet, bestaat jouw duurzaamheidsaanpaksimpelwegniet.”

• 37 • • duurzame economie •

im’s Chocolates startte in 1987 met Fons Maex als drijvende kracht. Hun voornaamste doel was om de leemte tussen dure kwaliteitschocolade en goedkope choco lade van dubieuze kwaliteit in te vullen.

“En dat is uiteraard gelukt, anders zouden we 35 jaar later niet meer bestaan”, geeft CEO Marc Quirijnen graag mee. “We maken nog steeds heerlijke chocolade voor een zo breed mogelijk publiek aan betaalbare prij zen. Ondanks de toegenomen concurrentie is die missie dus niet veranderd. Meer nog, we zouden graag de voorkeurs partner van de wereldwijde retail worden. We ambiëren een waardes.deverlenenontwerpen,tenwaarbij‘onestopshop’-ervaringwelekkereproduccreërenenverpakkingenmaarookadviesmetbetrekkingtotwetgevingennutritioneleKim’sChocolatesis gevestigd in Tienen en er werken 200 top medewerkers van 27 nationaliteiten.”

Wanneer is het duurzaamheidsaspect bij jullie op de voorgrond getreden? “Ik zeg graag dat Kim’s Chocolates al duur zaam was voor het hip werd om duurzaam te zijn. We zijn altijd op zoek gegaan naar de meest efficiënte manier van werken en dat overlapt weleens met de meest duurzame oplossing. De kentering is er ge komen toen we in 2006 van Aarschot naar Tienen verhuisden. In Aarschot zaten we in een bestaand gebouw dat niet aange past was aan de behoeftes van het bedrijf. Op onze huidige locatie mochten we het gebouw vanaf nul ontwerpen. Hierdoor konden we een aantal weldoordachte keu zes maken. We hebben bijvoorbeeld een automatisch magazijn, een zelfontworpen waterzuiveringsinstallatie en er liggen 4.000 zonnepanelen op het dak, wat toch een vijfde van ons verbruik afdekt. Ook meten we sinds enkele jaren met de hulp van Futureproofed onze CO₂-uitstoot. Veel van die initiatieven nemen we omdat ze ook geld opleveren, we moeten tenslotte winst maken om te kunnen groeien. We doen dit echter ook omdat we oprecht menen dat we deze initiatieven moeten nemen als we zorgzaam willen doorgroeien.”

CEO MARCWIJSTQUIRIJNENDEWEG

Het duurzaamheidsverhaal

KIM’S CHOCOLATES’

Kdenken“Duurzaamhelptonsomjuistteondernemen”

DOOR KRISTOF VANDERHOEVEN | FOTOGRAFIE FREDERIK BEYENS

Hoe word je de groenste chocoladeproducent van Europa? “In 2015 kwamen we in aanraking met een (ondertussen grote) klant die volledig terecht de sector snel wilde verduurza men. Op datzelfde moment werden de Sustainable Development Goals gelan ceerd door de VN. Niet veel later kwam Voka voorbij met de vraag om die SDG’s concreet te implementeren via het onder tussen bekende Voka Charter. Die drie din gen zorgden samen voor het besef dat we niet alleen duurzaam moeten handelen, maar er vooral ook over moeten commu niceren. In de eerste plaats intern. Tijdens onze roadshow delen we vier keer per jaar de stand van zaken met onze medewerkers en externen. Het communiceren doe je door bijvoorbeeld een boude stelling zoals

VOOR SORTEERKAMPIOENEN ZIJN DEZE MEDAILLES GOUD WAARD. Samen kunnen we grootse dingen bereiken! Vorig jaar hebben Belgische bedrijven 703.000 ton bedrijfsmatige verpakkingen gerecycleerd. Proficiat aan die bedrijven die ons hielpen dit nieuwe record te breken. Wil je je bij hen voegen? Ontdek hoe op iksorteerinmijnbedrijf.be VAL_22045_ANNONCE TRI_VOKA_210x297_NL_PROD.indd 3 29/04/22 10:29

Het duurzaamheidselement gaat natuurlijk ook hand in hand met denken op de lange termijn … (pikt in) “Exact. Ik zeg altijd tegen onze mensen: ‘Het is fijn dat we hier al 35 jaar zijn, maar ik zou er graag nog 35 jaar bij doen’. En daarvoor zullen we sowieso winst moeten blijven maken, want zonder winst geen groei. Maar we willen geen winst om de winst en groei om de groei. Het is voor ons van primordiaal belang om juist te ondernemen. Dat betekent zorgzaam omgaan met onze mensen en met de middelen die we ter beschikking hebben.

‘Kim’s Chocolates is misschien wel de groenste chocoladeproducent van Europa’ op de website te publiceren. Zo’n stelling is vooral een manier om onszelf aan te spo ren om daadwerkelijk zo duurzaam moge lijk te werk te gaan. Je kan wel initiatieven nemen, maar als niemand ervan afweet, dan bestaat jouw duurzaamheidsaanpak simpelweg niet.”

• 39 • • duurzame economie •

MarcinterviewhierBekijkhetmetQuirijnen.

Zowel in Tienen als in Afrika waar ons chocoladeverhaal begint. De consument zal uiteindelijk de bedrijven laten overleven die oprecht duurzame keuzes maken. Als je daar niet achter staat, dan hou je het niet vol of val je door de ‘greenwashing’-mand. In dat kader is het heel belangrijk te bena drukken dat ondanks alle inspanningen die wij op ons niveau leveren, wij de klimaat verandering niet alleen kunnen stoppen. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje, ie dereen zal zijn steentje moeten bijdragen. Uiteraard zijn we trots op onze initiatieven en we hopen dat onze medewerkers dat ook uitdragen naar de buitenwereld.”

In 2010 startten jullie zelfs een heus scholenproject op in Tanzania. “Klopt. We waren op zoek naar een nieuwe biochocolade en gingen samen met Callebaut op werkbezoek in Tanzania. De schrijnende armoede waarin de chocolade boeren moeten werken, kwam bij onze toenmalige CEO Fons Maex heel hard bin nen. Zo hard dat we meteen een schooltje adopteerden. We kregen daar veel applaus voor. Vanuit Tanzania kwam meteen de vraag of we niet nog een paar schooltjes konden helpen. We hadden toen echter niet de middelen om tientallen Tanzaniaanse scholen te financieren. Maar niets doen was ons te gemakkelijk. We besloten om de premies die we vrijwillig betalen bij de aankoop van de cacao niet meer in een grote anonieme pot van allerlei waardevolle projecten te stoppen, maar ze rechtstreeks aan te wenden voor de bouw van scholen in Tanzania. We maakten vervolgens deals met lokale cementbedrijven en houthande laren om hen mee in het project te krijgen. Onze laatste voorwaarde was dat ook de cacaoboeren zelf een steentje bijdroegen door de handen uit de mouwen te steken tijdens de bouwwerken. Inmiddels hebben we de juiste aanpak gevonden en bouwden we al 1.500 klaslokalen in het land. We zijn geen sociale instelling die de wereld tracht te verbeteren, maar soms voel je in je leven iets wat je ‘nu gewoon even moet doen’.

Hierdoor kunnen we in Tanzania de situatie van de cacaoboeren en hun gezinnen echt veranderen.”

De PMD-zak op de werkvloer? Die hoort er gewoon b . Sluit een PMD-contract af met een aangesloten afvalophaler en ontvang een welkomstpremie. Zo kom je de verplichting na om PMD te sorteren op je werkplek en draag je samen met je bedrijf bij aan de circulaire economie. Sorteer PMD op het werk, net zoals thuis. Meer info en gratis communicatiemateriaal op sorterenophetwerk.be Samen goed sorteren, beter recycleren FostPlus_AD_PMD_VokaTribune_B210mmH297mm_NL_v02.indd 1 3/08/2022 17:50

“De

Waren Thomas Houben en Mark Pecqueur in 2010 nog iets té visionair, dan komt de kennis die ze toen al in huis hadden, nu perfect van pas. De toekomst zal meer ecologisch moeten zijn en daar kunnen waterstoftoepassingen een belangrijke rol in spelen. En laat dat nu net de core business van Ziero zijn.

• 41 •

kunnen nu al een bestaande verbrandingsmotor ombouwen tot een waterstofmotor die geen CO₂-uitstoot.”

• duurzame economie •

Roepen jullie in zo’n geval de hulp van Voka in? Dat hebben we nu niet gedaan, maar het is als bedrijf wel fijn om te weten dat er een heuse organisatie achter je staat. Voka moet blijven doen wat het altijd al heeft gedaan, de Vlaamse bedrijven vertegenwoordigen en verdedigen. Want ik denk niet dat iedereen goed beseft hoeveel risico je als zelfstandige neemt. Los daarvan zou het ook fijn zijn dat de overheid onze kennis en expertise wat meer naar waarde schat. Wij zijn een volk van makers. We hebben nog steeds top ingenieurs, maar omdat andere lan den veel korter op de bal spelen en meer middelen vrijmaken voor innovatie, dreigen we die voorsprong kwijt te geraken.” nieuwe technologieën zullen op punt staan”

DOOR KRISTOF VANDERHOEVEN

Thomas Houben: “We zijn van start gegaan in oktober 2019, voor het waarom moet ik je even uitleggen wie Mark Pecqueur is. Mark is een oud-leraar van mij en een grote meneer in de automobiel wereld. We werkten eerder samen in een bedrijf dat zich vooral toespitste op zonnepanelen en waterstoftoepassingen. Dat liep goed – we zijn er toen in geslaagd om een heftruck op water stof te laten rijden – maar we waren onze tijd iets te ver vooruit.

SAMEN MET ZIERO NAAR EEN ZERO-EMISSIEBELEID

Anders gezegd: de noodzaak om op zoek te gaan naar ecologische oplossingen was er toen nog niet echt. Toen zowel Mark als ik in 2019 steeds vaker de vraag kregen of we onze kennis in verband met waterstoftoepassingen konden delen of zelfs meteen iets voor bedrijf X of Y konden bouwen, wisten we: ‘dit is het moment om Ziero op te starten’.”

Wanneer en waarom heb je Ziero opgestart?

Is die noodzaak om zo snel mogelijk naar zero emissie op zoek te gaan, en dus ook naar milieuvriendelijkere toepassingen, een rechtstreeks gevolg van de Europese Green Deal? “Zonder twijfel. Er is al veel gezegd en geschreven over de ambitie van die deal, maar mij lijken dat zeer realistische eisen. Het is logisch dat bedrijven hun productie zo schoon mogelijk moeten maken en dat iedereen zijn uitstoot maxi maal moet beperken. Ziero is er voor iedereen die iets nodig heeft wat te maken heeft met waterstof. Ik noem Ziero weleens een onestopshop for hydrogen Het is een relatief nieuwe markt dus de vragen en noden zijn zeer uiteen lopend. We trachten onze expertise ten dienste te stellen van alle mensen en bedrijven die vragen hebben over welke kunnenenelektrischweook.toepassingwaterstofdanWewetendatindetoekomstzullenrijdenopwaterstofzullenvliegen.Enwe

Jij lijkt je weinig zorgen te maken over de haalbaarheid van die nieuwe technologieën… “De technische kant van de zaak zal op punt staan en haalbaar zijn, maar ik vraag me wel af wanneer de verschillende Europese regeringen hun verantwoordelijkheid gaan nemen. Als ik zie dat er in België zelfs nog geen degelijke wetteksten over waterstoftoepas singen en zero emissie bestaan. En ik hoor van DATS24 hoe moeilijk het is om een waterstoftankstation te bouwen, dan baart me dat wel zorgen. De overheid vraagt van ons om nieuwe technologieën aan te leveren, maar als we dat doen moeten we ofwel nodeloos lang wachten op vergunningen, ofwel worden we compleet aan ons lot overgelaten voor tal van administratieve processen. Als wij een nieuwe generator moeten laten keuren, komen we tot de vaststelling dat daar nog geen wetteksten over bestaan en is de enige realistische oplossing dat wij die teksten zelf gaan bedenken. Dat kan de bedoeling niet zijn.”

Ook dat eerder gesloten imago wil HB Antwerp doorbreken. Wie de inkom hal van hun kantoor betreedt, waant zich bij wijze van spreken ín een diamant.

PANIS | FOTOGRAFIE CHAK

Wij gingen hen opzoeken in hun atelier dat zich in de Antwerpse Hoveniersstraat bevindt, hartje Diamantwijk. Wie daar wandelt ziet de halve wereld passeren, samen met patrouillerende politiemannen en hoog beveiligde pantserwagens die diamanten aan- en afvoeren. De meeste van de nog bestaande ateliers zijn afgesloten van de buitenwereld, voor de veiligheid, maar ook uit geheimhouding. De waarde van de stenen die zich daar bevinden, spreekt dan ook tot de verbeelding.

“Vroeger volgeniedereeneenbijdiamantenwarennaamloos,onskrijgenzeeigenDNAenkanhunreisindemetaverse”

“Alles wat je hier ziet past in ons verhaal en onze missie”, vertelt Shai HB ANTWERP DIAMANTEN TOT LEVEN IN DE METAVERSE

“Ontworpen door de decorbouwers van Tomorrowland”, lacht Margaux Donckier, public affairs director van HB Antwerp, ter wijl ze ons langs beveiligde glazen deuren loodst die openen met haar handpalm afdruk. Wanneer we de ateliers passeren zien we ruimtes met veel glas en licht die in niets lijken op de klinisch witte gangen met zware deuren in de rest van het gebouw.

BRENGT

De quantumshift van het diamanten techbedrijf HB Antwerp slaat aan: op twee jaar tijd konden ze 120 mensen aanwerven en willen grote modehuizen, gaande van Louis Vuitton tot Dior, met hen samenwerken. SANDY LÓPEZ

• 42 •

D e drie oprichters van HB Antwerp startten hun avontuur begin 2020. Ze wilden de volledige keten van de ontginning van de ruwe steen tot de afgewerkte diamant in eigen handen houden. Traditioneel komen daarbij heel wat spelers aan te pas en is er amper nog een connectie tussen de commu nity die eigenaar is van de mijn, de ontginner, slijper, retailer en consument. Antwerpse roots Daar wilde HB Antwerp verandering in brengen. De productie, het slijpen zelf, verankerden ze in Antwerpen en besteedden ze niet uit aan India zoals dat tegenwoordig meestal gebeurt.

DOOR

• 43 • de Toledo, een van de drie oprichters, wat later bij een dampend kommetje soep. “Daarmee willen we deze speciale mineralen vieren, die miljoenen jaren oud zijn, ouder nog dan de dinosaurus sen. Onze missie start hier in Antwerpen. We hebben de naam van de stad geclaimd, net zoals de modesector dat deed, omdat we niet willen meegaan in het verhaal dat hier alles te duur of te traag is, of dat er te weinig talent zou zijn. Vijfhonderd jaar geleden vormde Antwerpen het centrum van de wereld, in heel wat landen worden we nog steeds zo gepercipieerd.”

Transparant verhaal “Maar als je van hieruit wil opereren en produceren, dat moet je je sterk kunnen differentiëren ten opzichte van de rest van de wereld. Bij ons was al snel duidelijk dat dit een verhaal van transparantie zou zijn waarbij we de connectie willen herstellen tussen de herkomst van de ruwe diamant en de uiteindelijke consument.” HB Antwerp doet dat via blockchaintechnologie, een soort digitaal register dat elke stap in de levensloop van de steen vastlegt. De technologie werd ontwikkeld in samenwerking met Microsoft. “Wat we registreren kan werkelijk over alles gaan, tot de kleinste millimeter stof die op de diamant gevonden wordt,” lacht de Toledo. “Wie de ruwe diamant ontgint, hoe lang hij onderweg is, welk potentieel hij heeft, wie hem onderzocht of geslepen heeft, wie de uiteindelijke koper is. Zo creëren we een community, een ecosysteem rond de diamant, waarbij iedereen die te maken krijgt met de steen in verbinding staat met elkaar. Dat laat ons toe een stuk van de winst te laten terugvloeien naar het land van Datherkomst.”landvan herkomst is voor het overgrote deel van hun stenen Botswana. Via een contract met het Canadese

20682_210x297-A4_watjenietziet-corporate.indd 2 05/07/2022 11:00

Zoals het juiste woord of een comfortabele stilte. Of één en al oor voor wat gezegd wordt.

Ook wat u niet ziet is vaak van onschatbare waarde.

Aandacht voor de grootse dingen en voor details die het verschil maken. Daaraan herkent u de ziel van onze bank. www.delen.bank

• 45 • • toekomst •

Digitale tweelingdiamant Om de link met het land van oorsprong tastbaar te maken, lanceerde HB Antwerp ‘Signum’, een platform waarbij kopers van ruwe diamanten automatisch een digitale tweeling – ‘digital twin’ – van de steen krijgen in de metaverse. Dat is de volgende krachtige versie van het internet waarin virtuele ruimtes zoals Fortnite en Roblox aan elkaar gekoppeld worden en waar je dankzij augmented reality ook zelf dingen kan doen en Donckier:beleven.“Eindvorig

De Toledo vult aan: “Voor de consument gaat zo een hele andere wereld open. Wie een ruwe diamant koopt, doet dat vaak als investering om weg te bergen in een kluis tot hij bijvoorbeeld wil huwen en er een diamant uit wil laten slijpen. In de virtuele wereld zijn er veel meer moge lijkheden om met de steen op een veilige manier te pronken. Je kunt er zelfs je avatar van maken.”

Bij HB Antwerp werken heel wat jonge, hoogopgeleide, technologische en digitale profielen zoals economen, data-analisten en digitale ontwikkelaars. Zij ondersteunen mee het verhaal van de blockchain en de digitale twins. mijnbouwbedrijf Lucara Diamond heeft HB exclusief toegang tot een mijn in Botswana voor stenen van meer dan 10 karaat. De Toledo: “We kozen voor Botswana omdat dit land stabiel is, een goed gezondheids systeem heeft, geen corruptie kent en veel goed opgeleide mensen. Sinds ons contract stroomde 80% meer inkomsten terug naar de lokale overheid, dankzij de blockchain.”

Hoogtechnologisch ambacht Wat er zoal in de blockchain zit, wordt al snel duidelijk wanneer we een rondleiding krijgen door de ateliers. In het eerste onderzoekt een dame een ruwe diamant met een MRI-scanner. Op het aanpalende computerscherm worden mogelijke vor men van stenen getoond die eruit gehaald zouden kunnen worden. We zetten een stapje achteruit wanneer Donckier vertelt dat dit de derde grootste diamant ooit is, niet minder dan 1.175 karaat (235 gram). In een volgend lokaal kijken onderzoe kers met een CT-scan naar de binnenkant van een diamant om te registreren waar er nog oneffenheden of inclusies zitten. Eentje daarvan heeft – met een beetje ver beelding – de vorm van een luipaard. “Zo’n bijzonderheid komt in de blockchain, het behoort mee tot het verhaal en het DNA van de steen”, zegt Donckier. “Zeker in de metaverse zal dit zijn waarde alleen maar doenTijdensstijgen.”de volgende etappes zien we de stenen kleiner en fijner worden. Hoogtechnologische machines die HB Antwerp zelf liet ontwikkelen, kunnen de diamanten nauwkeurig slijpen. Desondanks zijn er ook nog heel wat professionele slijpers ijverig aan het werk. “Machines kun nen het menselijk oog niet vervangen. Dat corrigeert waar machines dat niet kunnen. Diamant slijpen is en blijft een ambacht, “Sinds ons contract stroomde 80% meer inkomsten terug naar de lokale overheid, dankzij de blockchain” DE TOLEDO

jaar lanceerden we bij wijze van experiment al enkele digitale diamanten met NFT’s (digitale eigendomscertificaten red.) zonder fysieke twin. In amper drie minuten tijd waren ze verkocht voor 6.100 euro per stuk. Dat werkte dus. Voortaan zullen we wel enkel nog digitale twins creëren waar ook een fysieke diamant aan wordt gekoppeld.”

SHAI

websites elke maand 60 000 leerkrachten bereiken en een e-mail versturen naar meer dan 30 000 e-mailadressen Een (letterlijk) groeiende doelgroep Via Zwijsen bereik je 740 000 leerlingen Een product dat je imago versterkt321 Versterk je merk met Zwijsen!

321 “ Door

Op school komen kinderen dagelijks in aanraking met de producten van Zwijsen. Wij adviseren bedrijven en organisaties waar kansen liggen én maken lesmaterialen helemaal op maat.

hebben

Ontwikkel met Zwijsen een educatief product dat kinderen aanspreekt. Zo werkten we al voor:

Ontwikkel met Zwijsen een educatief product dat kinderen aanspreekt. Zo werkten

we al voor: Op school komen kinderen dagelijks in aanraking met de producten van Zwijsen. Wij adviseren bedrijven en organisaties waar kansen liggen én maken lesmaterialen helemaal op maat. SurfNieuwsgierig?naarwww.uitgeverijzwijsen.be/partners

neem contact op met stephanie.b2b@uitgeverijzwijsen.be Dé sleutel tot de leerkrachten Zo kan je via

ReNUveer en bespaar voor altijd op je energiefactuur.

SurfNieuwsgierig?naarwww.uitgeverijzwijsen.be/partners

Info & ﬁnanciële voordelen: renovatieverplichting.be De renovatieverplichting brengt op! 6317_Y22_VO_ Campagne NR gebouwen_Advertentie_115x220_01.indd 1 10/08/2022 12:49

Of neem contact op met stephanie.b2b@uitgeverijzwijsen.be Dé sleutel tot de leerkrachten Zo kan je via onze websites elke maand 60 000 leerkrachten bereiken en een e-mail versturen naar meer dan 30 000 e-mailadressen Een (letterlijk) groeiende doelgroep Via Zwijsen bereik je 740 000 leerlingen Een product dat je imago versterkt de renovatieverplichting we ons verwarmingssysteem vernieuwd. De verwarming op kantoor moet nu minder hard draaien en toch is de temperatuur hier aangenaam, zowel in de zomer als in de winter. Zo kunnen we onze middelen nuttiger besteden.”

Of onze

• 47 • een kunst. En ook: het is een luxeproduct. Dat wil je toch niet laten creëren door machines alleen?”, lacht Donckier. Kunstenaars en digitale profielen

“Dat komt omdat zij mee deel uitma ken van het ecosysteem. In de blockchain registreren we ook wie en hoe lang die op de steen gewerkt heeft”, vult de Toledo aan. “Zo behoren ze tot het verhaal en worden ze gezien als echte kunstenaars.”

Het gros van de slijpers die werken bij HB Antwerp zijn opgeleid in hun eigen ‘HB Academy’. “We konden niet anders, want diamantslijpers zonder werk liggen niet voor het grijpen.” HB werkt daarom onder meer samen met de VDAB, die mensen naar de opleiding toe leidt. Wie in aanmerking komt? Donckier: “We zijn op zoek naar sterk gemotiveerde mensen, die zich goed kunnen concentreren en ook perfectionistisch zijn. Na een opleiding van drie maanden kunnen ze bij ons aan de slag met een mentor naast zich. Het is een enorm divers publiek, dat doorgaans veel voldoening haalt uit de job.”

Anders dan wat je misschien zou verwachten bij een diamantbedrijf, zie je bij HB Antwerp heel wat jonge mensen rondlopen met hoogopgeleide, technologi sche en digitale profielen zoals economen, data-analisten en digitale ontwikkelaars. Zij stroomlijnen onder meer het verhaal van de blockchain en de digitale twins in de metaverse. “Ook hier komt onze missie goed van pas. Want het verhaal dat wij daarin vertellen – over transparantie, duur zaamheid en verantwoordelijkheid met behulp van de virtuele wereld – spreekt die jonge generatie aan. Wellicht hadden ze bij de aanvang van hun studies nooit gedacht dat ze in de diamantwereld te recht zouden komen, maar bij ons vinden ze de nodige uitdagingen. Hetzelfde geldt overigens voor onze klanten, dankzij de digitale twins kunnen we een heel ander publiek bereiken dan de traditionele diamantliefhebbers.”Daarnaastinvesteert

HB Antwerp ook in opleiding in Botswana, met het HB Innovation Lab. “Het idee is om in Botswana een tweede hub te openen die een afspie geling is van ons atelier en kantoor hier. Via het HB Innovation Lab leiden we daarvoor lokale mensen op die dezelfde taken uitvoeren als wij hier in Antwerpen. We ont wikkelen onder meer vaardigheden als lei derschap, innovatie en ondernemerschap. De interesse is enorm. Voor de volgende editie van dit Innovation Lab organiseren we een hackaton om de beste krachten te kunnen selecteren. We werken er ook samen met WomHub om meer meisjes en vrouwen te stimuleren om te kiezen voor een STEM-richting. Dit doen we vanuit onze overtuiging dat gendergelijkheid mee aan de basis ligt van een duurzame en welvaren de maatschappij”, zegt Donckier. “Het is zoals je eigen kind, dat zul je altijd blijven herkennen, onder welke omstandigheden ook.”

SHAI DE TOLEDO

• toekomst • Gestolen, maar niet vergeten Tot slot nog een laatste vraag. Stel: je bent in het bezit van een ruwe diamant van HB Antwerp, en dus ook zijn digital twin, en die wordt gestolen in de ‘echte’ wereld. Wat gebeurt er dan? De Toledo: “Vanaf het moment dat we niet meer weten waar een steen zich bevindt, en dus ons ecosysteem verlaten heeft, verliest hij zijn waarde, dus ook de digital twin. Mocht hij ooit opnieuw opduiken – en gestolen stenen doen dat meestal – zal hij dankzij onze blockchain altijd herkenbaar blijven, zelfs al blijft er nog maar de helft of een fractie van de steen over. Het is zoals je eigen kind, dat zal je altijd blijven herkennen, onder welke omstandigheden ook.”

• 49 •

Vandaar dat jullie ook snel investeerden in 180 zonnepanelen en je een programma schreef om de ijskarren een zo logisch mogelijke route te laten rijden? “Exact. Ik had ook veel sneller dan andere han delaars door wat de kracht van sociale media is. Wij hebben nooit geadverteerd in maga zines of op televisie, wel meteen op Facebook en Instagram. Foubert leeft echt online en daar steken we tot op de dag van vandaag nog veel tijd en energie in. Het is leuk om te zien dat mensen maar wat graag foto’s posten van hun ijsje en de ijskar die op hun werkplek op de parking staat. Ik mag zelf dan wel een gepas sioneerde foodie zijn, het is voor de klanten dat we het doen. Vandaar ook dat we elke dag open zijn en we van in het begin onze zaak toegankelijk gemaakt hebben voor minder validen. Slechtzienden krijgen trouwens een menukaart in braille.” Hoe ver kun je die zucht naar efficiëntie doordrijven? “Ideeën genoeg hier, hoor (grijnst). We hebben nu een van onze ijskarren uitgerust met een zonnepaneel op het dak om te zien hoeveel winst we daarmee kunnen boeken. Maar meer nog dan om de efficiëntie, gaat het me om de mentaliteit die ermee samenhangt. Heeft iemand een leuk idee voor een nieuwe ijsjessmaak, dan proberen we die gewoon uit. En als het werkt, verkopen we het vanaf de volgende dag. Stilstaan is echt achteruitgaan, daarom moet je als ondernemer constant bezig blijven. Vorig jaar vervingen we bijvoor beeld onze plastic potjes en lepeltjes door het milieuvriendelijkere PLA-karton.”

Wat kan de overheid doen om jouw werk te vergemakkelijken? “Een regel die zeker aangepast moet worden, is die van de seizoensarbeid. Op dit moment is het voor ons bijna onmogelijk om mensen aan te nemen die zeven maanden per jaar vijftig uur per week willen werken om vervolgens vijf maanden niet te werken. En als de overheid zou beslissen om cash geld af te schaffen, zou ik helemaal tevreden zijn. Want nu heb ik dus iemand in dienst die de helft van de werkweek bezig is met geld tellen. Dat is toch absurd? Als ik zie dat er bij parkeergarages en in bussen alleen nog maar cashloos betaald kan worden, moet je dat toch kunnen uitbreiden naar de horeca? BROERS FOUBERT EN HUN CONSTANTE WIL OM TE VERNIEUWEN

J an Foubert mag dan wel opgeleid zijn als IT’er en zijn hele jeugd al pro grammerend hebben doorgebracht, in 2010 zei hij samen met broer Carlos ‘En nu starten we een crèmerie’. “We

zijn allebei gepassioneerd door eten en de keuze voor ijs was in die zin strategisch dat we een product zochten dat je een hele dag door kunt eten. Dat er in de buurt amper concur rentie was, helpt ook. Nu ja, het is niet dat er geen andere ijssalons zijn, maar er was en is er geen enkel met een soortgelijke aanpak.”

Die aanpak is inderdaad apart te noemen: Foubert is zeven op zeven open van 12 uur tot 23 uur. Jullie hebben inmiddels zestien ijskarren die je via een app kan oproepen en jullie waren pioniers op het vlak van webshops voor thuislevering.

Of het een goede zomer was voor Jan en Carlos Foubert? “We hebben twee keer ons innovatiegoedéénverbroken,omzetrecordwaarvankeermetmeerdan25procent.”Ommaartezeggendatdezakengaan.Endaarspeelteensleutelrolin.

“Ziedaar het voordeel van een IT’er die een ijs salon opent (lacht). Normaal gezien begin je in de horeca en school je je van daaruit bij, maar bij mij was het andersom. Wat handig is omdat ik mijn eigen programma’s kan schrijven. Dus als wij het moeilijk hebben om een systeem uit te dokteren om last minute vervanging te vinden voor ziek personeel, maak ik gewoon een app waarmee ik al onze flexi-jobbers en studenten in een keer kan aanschrijven. Ik ben – en dat is echt een rechtstreeks gevolg van mijn opleiding – steevast op zoek naar de meest efficiënt mogelijke manier van werken. Eens ik zoiets gevonden heb, deel ik dat ook graag met anderen. Zo rijden er nu in België al vijftig ijskarren rond met onze software aan boord en daarvan zijn er maar zestien van ons.”

DOOR KRISTOF VANDERHOEVEN FOTOGRAFIE FILIP WAUTERS • toekomst •“Wij zoeken altijd naar de efficiëntste manier van werken”

• publireportage • • 50 • LET’S MEET IN HASSELT OP ZOEK NAAR NIEUWE IDEEËN VOOR JE BEDRIJFSEVENT? NOOD AAN VERANDERING VAN LOCATIE VOOR JE VERGADERINGEN? KIES VOOR HASSELT! IN HASSELT VIND JE ALLES WAT JE ZOEKT: EEN COMBINATIE VAN SMAAK, NATUUR, MUZIEK, KUNST EN KENNIS. DE PERFECTE UITVALSBASIS OM JE COLLEGA’S MEER TE BIEDEN BOVENOP JE MEETING.

MEET IN HASSELT Maastrichterstraat 59, 3500 Hasselt 011 23 96 www.meet@hasselt.be67meetinhasselt.be Culinair van casual tot chic Apéro Boules

Terug in de sfeer van je afgelopen vakantie komen? Bij Apéro Boules kan dat zonder probleem. Wakker de teamgeest aan door een spelletje petanque op één van de 10 jeu de boulesbanen. Sip terwijl van een heerlijke cocktail en geniet van een hapje. Oh ja, er is ook een terras gelegen aan het water. Heerlijk toch?

Wellicht ben je er al eentje tegengekomen in Hasselt: een grote gevel vol graffiti of een verborgen streetartpareltje. Ze brengen kleur in en om de Hasseltse binnenstad. Wil je ze allemaal bewonderen? Ga samen met een gids en met jouw team op pad voor een Streetartwandeling! Niet met een uiteen zetting over de geschiedenis of de archi tectuur, maar wel met een verhaal over de bizarre figuren en haarscherpe tekeningen die metershoog het straatbeeld kleuren.

Bij The Park Playground op Park H maak je op een unieke manier kennis met virtual reality. Hier kun je je lightsaberskills tonen, wandelen op een smalle plank tussen wolkenkrabbers, boogschieten en nog veel meer. Een onvergetelijk virtualreality- avon tuur, samen met je team of collega’s! Rob Biesmans, zaakvoerder en bartender van Koks & Tales – gekroond tot beste cocktailbar van België – mag je gerust een ‘trendsetter’ noemen als het op cock tails aankomt. Tijdens een workshop in zijn cocktailbar gaan jullie zelf aan de slag en om de lekkerste cocktail te maken. En wie denk je dat er mag proeven?

Hasselt telt adressen te over om jou en je collega’s of zakenpartners culinair in de watten te leggen. Waar je in alle rust een zakelijk deal kan sluiten of een personeels diner kan organiseren. Van ontbijt tot en met diner. Van casual tot chic. Van kleine tot héél grote groepen. Hasselt is immers hét walhalla voor lekkerbekken.

• 51 • ▶ VENUES Corda Campus is een toonaangevende tech-campus op de voormalige Philipssite. Zo’n 250 bedrijven hebben hier hun vaste stek, dus aan bedrijvigheid geen gebrek. Op de campus vind je een aanbod van 25 vergaderlokalen en een auditorium voor 250 personen. Aan echt alles werd gedacht: lekker eten, de nieuwste tech nologieën, verrassende pop-ups en een treinstation en parking voor de deur. Geef je meeting of event een religieus tintje in de prachtige kapel van een voormalig Clarissenklooster in de Clarenhofkapel Ze wordt ook wel eens ‘de Sixtijnse kapel aan de Demer’ genoemd. Tot 80 personen kan je hier makkelijk kwijt. Amen! Kunst saai? Niet als je naar Z33, Huis voor Actuele Kunst, Design & Architectuur komt. Zodra je voor de nieuwe gevel staat, zal dit cultuurhuis iedereen intri geren en naar binnen lokken. Verken het nieuwe gebouw en ontdek het verhaal achter de architectuur, van eerste schets tot eindresultaat. Met een aanbod van verschillende zalen kan je hier terecht voor een vergadering, congres, receptie of personeelsfeest. ▶ &ACTIVITEITENONTSPANNING

▶ HASSELTSMAAKMAKEND

◀ Streetartwandeling ▼ Clarenhofkapel ▲

◀

▶ CONTACT Inspiratie nodig voor jouw meeting, vergadering, teambuilding, congres of personeelsfeest in Hasselt? Bij Meet in Hasselt staan we voor je klaar. Vertel ons je plannen en wensen, wij gaan ermee aan de slag. Geen zorgen, wel een heleboel verrassen de tips en suggesties. Gebundeld in een compleet en objectief overzicht.

Bekijk hier de stage. Premier Alexander De Croo mocht onder grote persbelangstelling de spits van inbijZomerstagesdeafbijtenICOTerminalsZeebrugge.

• 52 • • in beeld •

Bekijk hier alle Zomerstages.overfilmpjesdeVoka Simon Mouton

Hij hielp aandooronderhavenbedrijfhetmeertesleutelenwagens.

ONDERNEMING&POLITIEK 140politici Dbijzomerstageopbedrijven

Voor het 30ste jaar op rij organiseerde Voka van begin augustus tot eind september de Voka Zomerstages voor politici. Voka wil hen met dit initiatief nauwer in contact brengen met het bedrijfsleven. Zo’n 140 politici gingen in op het aanbod. Gesprekken met de medewerkers en hun management, meelopen op de werkvloer, zelf de handen uit de mouwen steken, alles te zien krijgen van productie tot verkoop … Boeiende ervaringen!

e politici liepen een halve of een hele dag stage bij verschillende ondernemingen. Op die manier maakt Voka letterlijk de verbinding tussen Wetstraat en werkvloer. Zo ging premier Alexander De Croo bijvoorbeeld op stage bij ICO Terminals in Zeebrugge. “We willen van de zomermaanden gebruik maken om bruggen te slaan tussen de politiek en de bedrijven. Politici kunnen zelf ervaren hoe onze ondernemingen elke dag maatschappelijke groei realiseren. De Voka Zomerstages zorgen voor een verfrissende kijk op ondernemen in Vlaanderen en Brussel. We zijn blij dat we de premier, ministers en vele parlementsleden konden overtuigen om een werkbezoek te brengen aan een van onze mooie bedrijven”, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.

• 53 •

Vlaams minister van (o.m.) Energie, Zuhal Demir, was te gast bij Brussels Airport. Op de tarmac kon ze kennis maken met werknemers.

Vlaams minister van (o.m.) Brussel, Benjamin Dalle, testte zijn groene vingers

Vlaams parlementslid Katrien Water-link.integraalwetenentrotseerdeSchryversdehittekwamallesteoverhetwaterbedrijf

Vlaams parlementslid Koen Daniëls ontdekte bij logisitiek innovator Transport Gilbert De Clercq hoe automatisatie het beroep van vergemakkelijkt.chauffeur Covoorzitter van Groen Jeremie Vaneeckhout mocht het reilen en zeilen volgen van het Jan Yperman Ziekenhuis.

besturen.meteenKrinkels.landschapsaannemerbijHijmochtereentractorBrusselsparlementslidJuanBenjumea-MorenozagbijBeauventhoeduurzameenergieindepraktijkwordtgebracht.

Tax compliancy en komendebereide-invoicing:uvooropveranderingen Laat u begeleiden door een partner met nationale en internationale ervaring, Unifiedpost Group Uw voordelen: Voldoe aan lokale en internationale fiscaleOvergangregelgevingvanpapier en tijdrovende handmatige processen naar geautomatiseerde oplossingen voor Procure-to-pay of Order-to-Cash Betaal en wordt betaald op een veilige, correcte, geautomatiseerde en snellere manier. Onze oplossingen: Lid van EESPA en VBO E-invoicing Business Expert Group www.unifiedpost.com De juiste tools voor wie werk geeft: zet elke stap met vdab.be/werkgevers

DOOR KRISTOF VANDERHOEVEN

DE BAND OF BOTHRS VAN GIL EN STEF NIMMEGEERS

• 55 • • toekomst •

“Mijn broer en ik staan daar geregeld bij stil en beseffen echt wel hoe gek dat eigenlijk allemaal is gelopen. Anderzijds is die groei ook een van de leukste aspecten van onze job. Niet zozeer omdat dat betekent dat de zaken goed gaan, wel omdat we onze droom en onze passie kunnen delen met steeds meer mensen. Aangezien we alsmaar meer business doen in Duitsland en de Verenigde Staten, denken we er ook over na om in beide landen een Bothrsstudio te openen. Zeker in de States merken we dat klanten liever zaken doen met een bedrijf dat op z’n minst daar een vestiging heeft. Op zulke momenten zijn we maar wat blij dat we beroep kunnen doen op de mensen van Voka Gent om ons met raad en daad bij te staan. Het is immers op zulke sleutelmomenten dat je wel wat goede raad van ervaringsdeskundigen kan gebruiken.”

“We nemen enkele weken de tijd om zowel de vraag van onze klant als de klant zelf goed te leren kennen door met mensen op elk niveau van de organisatie te spreken. Zodra we beginnen bouwen aan de gevraagde digitale produc ten, geven we onszelf de opdracht om elke week iets op te leveren. Zo zijn wij verplicht om verder te doen, ziet de klant meteen resultaat en kunnen wij direct moni toren of onze aanpak werkt. Het is wel zo dat we het best samenwerken met klanten die helemaal mee zijn in onze aanpak. Voorzichtige vragen van mensen die eigenlijk niet geloven in wat we doen, kaatsen we liever terug. Maar klanten zoals het AZ Maria Middelares – die mede dankzij corona beseften dat hun dienstverlening ook steeds vaker online moet gebeuren – die ons vragen om een heus digitaal ziekenhuis voor hen te bouwen, omarmen we dan weer met plezier.”

“We digitalegraagonzeschuddenklantenwakkermeteenboost”

Een groei van twee naar veertig medewerkers op vier jaar tijd en uitbreidingsplannen voor Duitsland en de Verenigde Staten. Zeggen dat de zaken goed gaan bij het Gentse technologiebedrijf Bothrs – het geesteskind van broers Gil en Stef Nimmegeers – is een understatement van jewelste. Stef praat ons bij over de opmars van Bothrs.

Hoe vreemd is het om op amper vier jaar tijd uit te groeien van een tweemanszaak naar een heuse com pany met veertig werknemers?

Vandaar ook dat het motto van Bothrs ‘Getting started is more important than being right’ is? “Exact. Wat we zowel voor Belfius, Bofrost als Telenet doen is design en technologie gebruiken om de quality of life van hun eindklanten te verbeteren. Digitale producten in de markt zetten en vooral kijken hoe zowel de gebruikers als de markt daarop rea geren. Zo kunnen we aan de hand van die analyse bijsturen waar nodig. Vaak is het vooral een kwestie van onze klanten wakker te schudden met een digitale boost en er aan te beginnen. Let wel, die nadruk op snelheid mag nooit ten koste gaan van de kwaliteit.”

Waar en wanneer zag Bothrs het levenslicht? “Bothrs is ontstaan vanuit een passie voor digital products en digital strategy van mezelf en mijn twee jaar oudere broer Gil. In het begin van onze carrière merkten we dat we op het werk relatief weinig gedaan kregen op een week tijd, terwijl we in het weekend het ene probleem na het andere konden oplossen. Als vrienden ons vroegen om een app te bouwen om studentenbegeleiding op punt te stellen of zelfs om het ideale verjaardagscadeau voor je vriend(in) te vinden, was dat op een-twee-drie gefixt. Het grote verschil is dat er in grote bedrijven vaak te veel beslissingsnemers zitten, die allemaal hun zegje willen doen. Hierdoor komt een digitaal project al snel in de zogenaamde ‘paralysis analysis’-fase terecht. En dan gebeurt er dus niets meer.”

Hoe gaan jullie precies te werk?

• agenda • • 56 • 2 oktober Voka Open Bedrijvendag

Op zondag 2 oktober vindt de 32ste editie van Voka Open Bedrijvendag plaats. Over heel Vlaanderen verwelkomen diverse bedrijven het grote publiek en kan men een kijkje nemen achter de schermen. Een feestdag voor het ondernemerschap. Wil je ook graag je deuren openzetten of zelf op bezoek gaan bij een bedrijf? Surf dan naar www.openbedrijvendag.be/bedrijven 25 oktober Voka OndernemenDuurzaamDag Voor de vijfde keer wordt de Voka Dag Duurzaam Ondernemen georganiseerd, hét duurzaamheidsevenement van Voka. Meer dan 200 ondernemers laten zich inspireren door Piet Colruyt en komen meer te weten over thema’s zoals circulariteit of een elektrische vloot. Ook worden alle SDG Pioneers en SDG Cham pions nog eens in de spotlights gezet.

16 | 09 SCHELDETALKS Met ConnerVooruit-voorzitterRousseau Royal Yacht Club België (Antwerpen) 11 | 10 UPDATE ROUTEPLAN 2025 BNP Paribas Fortis (Antwerpen) 20 | 10 ANTWERP REAL ESTATE KLAAR VOOR EEN NIEUWE GOUDEN EEUW BNP Paribas Fortis (Antwerpen) 27 | 11 T.E.M. 02 | 12 STUDIE- EN NETWERKMISSIE EGYPTE 07 | 12 EINDEJAARSFEEST ’t Bau-huis (Sint-Niklaas) 02 | 09 YOUNG VOKA METROPOLITAN @Belgian Beer Weekend Grote Markt (Brussel) 13 | 09 MAROKKOAMBASSADEURSLUNCH Voka (Brussel) 06 | 10 VASTGOEDCLUB @BNP Paribas Fortis Warandeberg Hoofdkantoor BNP Paribas Fortis (Brussel) 13 | 10 CONNECT @CBRE Hoofdkantoor CBRE (Brussel) 24 | 10 NAJAARSLUNCH Het kenniskapitaal van Brussel De Warande (Brussel) 26 | 09 PLATO RENDEZ-VOUS VOOR DE GROEIENDE ONDERNEMER Leer en groei collega-ondernemersmet Corda Campus (Hasselt) 24 | 10 VOKA KVK STARTERSAVONDLIMBURG Ontmoet, deel en leer Voka (Hasselt) 26 | 09 ONDER ONDERNEMERS Culinaire tour door Limburgse bedrijven Nelissen (Lanaken)Steenfabrieken 10 | 11 DAG VAN VASTGOED Watt17 (Heusden-Zolder) 22 | 09 THE CHAMBER Exclusief netwerkevent voor top-CEO’s uit metMechelen-Kempen,regioGeorges-LouisBouchez Mechelen 29 | 09 PRIJS ONDERNEMEN 2022: Wervelende show en heerlijk walkingdinner waarbij één onderneming wordt bekroond Heist-op-den-Berg 05 | 10 VOKA FIETST Community van fietsende ondernemers uit Mechelen-Kempenregio Kempus / Van Roey (Turnhout) 13 | 10 MBA HIGHLIGHTS Het prestigieuze MBAprogramma in een notendop Online 20 | 11 B2B- EN NETWERKMISSIE ZWEDEN Stockholm, Göteborg Antwerpen-Waasland MetropoolBrusselse Limburg Mechelen-Kempen agenda09|202212|2022

• 57 • • agenda • Oost-Vlaanderen VANAF 19 | 09 LEREND MILIEUFORUMNETWERK Voka Box (Gent) VANAF 27 | 10 MBA HIGHLIGHTS 2022-2023 I.s.m. Solvay Brussels School of Economics and Management Pillows Grand Boutique Hotel Reylof (Gent) VAN 13 | 11 TOT 18 | 11 TELINSPIRATIEMISSIEAVIV2022 Missie naar Tel Aviv en Jeruzalem in samenwerking met FIT en het consulaat van Israël Tel Aviv, Jeruzalem 17 | 11 XPERTFINDER | TECH LOGISTICS Fabriek Logistiek (Gent) VANAF 23 | 11 BRYO SCALEUP Voka Box (Gent) 16 | 09 VOKA GOLF TROPHY 2022 Brabantse Golf (Melsbroek) 21 | 09 AAN TAFEL MET JAN JAMBON & THEO FRANCKEN De Victorie (Linden) 22 | 09 EN 01 | 12 ATELIER CARBON FOOTPRINT Voka (Vilvoorde) 03 | 10 EN 10 | 10 DUURZAME MOBILITEIT Hoe verbeter je de fietscultuur in je bedrijf en hoe kan je de wagen duurzaam inzetten? Verschillende locaties 14 | 10 KEN JE BUREN Bedrijfsbezoek Citribel Citribel (Tienen) 19 | 09 SEMINARIE: VERGROENING VAN JE BEDRIJFSWAGENPARK Voka (Brugge) 23 | 09 LAB: FINANCIEEL INZICHT VOOR NIET-FINANCIËLEN Voka (West-Vlaanderen) 23 | 09 START INNOVATION ACADEMY Voka (Brugge) 30 | 09 GO INTERNATIONAL Internationaal succes begint met een doordachte strategie Voka West-Vlaanderen 27 | 10 VERDERKIJKERSINNOVATIECONGRES2022 Budafabriek (Kortrijk) Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Scan volledigevoorQR-codedede agenda in jouw regio. West-Vlaanderenwww.voka.be/Vlaams-Brabantwww.voka.be/Oost-Vlaanderenwww.voka.be/Mechelen-Kempenwww.voka.be/Limburgwww.voka.be/Brusselsewww.voka.be/Antwerpen-Waaslandwww.voka.be/MetropoolHOE ZAG EDITIE 2021 ERUIT? ▶ 80 pitches van vooraanstaande tech scale-ups ▶ 500+ aanwezige tech investeerders, corporates en founders ▶ 1.500+ een-op-een-meetings 15 – 17 november | Meetdistrict Gent The Big Score Ook dit jaar is Voka opnieuw partner van The Big Score: hét internationale event voor venture capital & bedrijfsinnovatie, waar veelbelovende start-ups & scale-ups, investeerders en gevestigde multinationals elkaar ontmoeten. 15 & 16 NOVEMBER: PITCHES VAN 50 EUROPESE SCALE-UPS 17 NOVEMBER: PITCHES VAN 40 BELGISCHE START-UPS Het event focust op high potential tech start-ups & scale-ups in domeinen zoals health, finance, mobility, SaaS, marketing, … www.thebigscore.eu

Vlaanderen topregio in 2030? De wereld en Vlaanderen zullen er tegen dan vast helemaal anders uitzien. Werk, mobiliteit en zorg: het zijn maar drie van de domeinen die (nu al) in een stroomversnelling van veranderingen terechtkomen. En de pandemie deed daar nog een schepje bovenop. Producer en storyteller Els Aerts spreekt in deze podcastreeks met enkele toekomstdenkers, experten en ervaringsdeskundigen en gaat op zoek naar de trends van de toekomst. Scan bovenstaande QR-code en beluister alle afleveringen.

ONTDEK DE VOKA-PODCASTREEKSNIEUWE “De toekomstvan…” • de code • • 58 •

Wij zijn Een familiale, onafhankelijke beursvennootschap die haar eigen middelen samen investeert met de uwe en op die manier dezelfde belangen deelt. Wij hebben een wereldwijde benadering en combineren actieve en indexmatige strategieën. En u? TREETOP ASSET MANAGEMENT BELGIUM Frankenstraat, 79 bus 7 1040 Brussel +32 2 613 15 30 Leopoldlaan, 111 8300 Knokke Heist +32 50 950 760 www.treetopprivate.be TreeTop Private is een gepersonaliseerde beleggingsadviesdienst aangeboden door TreeTop Asset Management Belgium, een naamloze vennootschap naar Belgisch recht met vergunning voor beursvennootschap die onder toezicht staat van de Nationale Bank van België (de NBB), de Berlaimontlaan 14, 1000 Brussel, www nbb be Laten we even kennismaken Onze financieel adviseurs gaan graag een langetermijnrelatie met u aan en bieden u aangepaste beheersoplossingen voor u privé of uw vennootschap.

Workplace Store: Word een employer of choice, laat uw medewerkers zelf hun favorie te (werkplek)tools bestellen via een webshop op maat van uw onderneming

Workplace Support: Besteed het beheer van uw moderne werkplek uit, onze moderne werkplek experts helpen uw eindgebruikers en VIP’s graag verder

Workplace Financing: Ontdek onze flexibele financieringsmogelijkheden, koop of lease de gekozen toestellen voor een vaste kost per Efficiëntermaand voor uw onderneming, beter voor uw medewerkers.

workplace.mob.co

Flexibiliteit en voorspelbaarheid, de pijlers van de moderne werkplek. Met mobco workplace ondersteunen we uw onderneming bij de uitrol van een toekomstbestendige flexibele werkplek én dit voor een vaste kost per maand. Een efficiënte oplossing om de volledige levenscyclus van uw werkplek te beheren? Check! Wat heeft mobco workplace uw onderneming te bieden?

Voka Tribune september 2022 - 15 'voor-lopers' voor Vlaanderen 2030

Articles inside

FOUBERT INNOVATIEF MET IJS.

HB ANTWERP EEN METAVERSE VOL DIAMANTEN.

ZIERO: VOORTREKKER IN DE WATERSTOF- TOEKOMST.

AANPAK JOBTALENT APART, MAAR SUCCESVOL.

IMEC REKRUTEERT CREATIEF.

GARE MARITIME DUURZAAM VASTGOED VAN NEXTENSA.

PODCAST: DE TOEKOMST VAN WERK.

ATLAS COPCO MOTIVATIE EN SOFT SKILLS ZIJN PRIORITEIT.

DE GROENE FILOSOFIE VAN KIM’S CHOCOLATES.

DEUSJEVOO OVER DE IDEALE WERKPLEK.