3 minute read
MARLEX
Vaccinatiebeleid op de werkvloer: kan u een werknemer verplichten om zich te laten vaccineren tegen het coronavirus?
In België bestaat momenteel geen algemene verplichting voor het vaccin tegen COVID-19, dat slechts “sterk aangeraden” wordt. En het ziet er ook niet naar uit dat de Belgische overheid dit op korte termijn zal verplichten voor de gehele bevolking… Maar als ondernemer wil u wel graag terug naar het “normale leven op de werkvloer”. Kan u vaccinatie verplichten?
Als algemeen principe geldt dat elke burger de vrije keuze heeft om zich al dan niet te laten vaccineren. In België wordt voor de gehele bevolking op vandaag slechts één vaccinatie verplicht, namelijk het vaccin tegen polio.
Dit sluit ook aan bij het door artikel 8 van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens gewaarborgde recht op eerbiediging van privéleven, dat wordt gezien als rechtsgrond voor de vrije keuze om zich al dan niet te laten vaccineren (en daarover ook geen gegevens mee te delen). Meteen maken we daar een kanttekening bij, aangezien het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in een arrest van 8 april 2021, bevestigde dat men bij wet kan verplicht worden zich te laten vaccineren, dat dit niet “manu militari” mag worden afgedwongen, maar dat artikel 8 EVRM wel toelaat dat aan het niet beantwoorden aan die verplichting gevolgen worden verbonden (een boete en weigering van toegang tot kinderopvang – zie EHRM 8 april 2021, het betrof hier geen COVID-19 vaccinatieverplichting).
Specifiek voor vaccinatie in het kader van tewerkstelling, voorziet de welzijnsreglementering slechts voor bepaalde sectoren zoals de gezondheidssector, in de verplichting voor het personeel om zich te laten inenten tegen een bepaalde ziekte, zoals hepatitis B (zie Bijlage VII.1-6 bij de Codex Welzijn op het Werk). Deze lijst zou natuurlijk kunnen uitgebreid worden, om voor risicogevoelige sectoren ook het COVID-19-vaccin te verplichten. Dit is op vandaag echter (helaas) nog niet het geval.
Wij denken dan ook dat een werkgever op vandaag onvoldoende “rechtsgrond” heeft om vaccinatie van het personeel te verplichten.
HOE MOET DE WERKGEVER OMGAAN MET DIE VRIJE KEUZE OP DE WERKVLOER?
Momenteel woedt onder sociaalrechtelijke juristen e.a., een debat over de vraag of werknemers die zich niet laten vaccineren, door de werkgever kunnen worden geweigerd op de werkvloer en dus zonder dat er een wettelijke of reglementaire basis is voor een verplichte vaccinatie.
De Welzijnswet verplicht de werkgever om de nodige maatregelen te treffen ter bevordering van het welzijn van zijn werknemers, waarbij hij risico's moet voorkomen en bestrijden bij de bron. Daarnaast moet ook iedere werknemer naar zijn beste vermogen zorg dragen voor zijn eigen veiligheid en gezondheid en deze van de andere betrokken personen.
Sommigen leiden daaruit af dat de werknemer zich moet laten vaccineren zodra mogelijk, en dat de werkgever van zijn kant enkel gevaccineerde werknemers mag tewerkstellen, als dit nodig is om de gezondheidsrisico’s voor de anderen te beperken.
Anderen lezen in het voormelde arrest van het EHRM dan weer een grond om de vereiste van “wet” te interpreteren in die zin dat ook een arbeidsreglement of zelfs een “policy” zou volstaan om vaccinatie te verplichten in uw bedrijf, als het maar “duidelijk en bekend” is.
De meer gangbare stelling luidt dat de werkgever geen werknemers kan weigeren op de werkvloer te komen wegens het ontbreken van een vaccinatie, wanneer deze werknemers de geldende hygiënische maatregelen volgen en de werkvloer “coronaproof” wordt ingericht.
Het debat zal nog wel even aanhouden, en de vraag lijkt ons daarbij vooral hoe lang dergelijke “coronaproof” maatregelen en opstellingen nog moeten aangehouden worden. Momenteel raden wij aan om de voortschrijding van de vaccinatiecampagne en de verdere afbouw van corona-maatregelen door de overheid af te wachten, uw “coronaproof” werkorganisatie aan te houden en geen werknemers te weigeren op de werkvloer louter op grond van een “vaccinatieweigering”. Ook het beëindigen van de arbeidsrelatie om de loutere reden dat een werknemer zich niet liet vaccineren, lijkt in die zin risicovol.
Alexia Hoste en Charlotte Knockaert, Marlex
dirk martensstraat 23, 8200 brugge t +32 50 83 20 38 f +32 50 83 20 36 advocatenkantoor@marlex.be marlex.be
