Oost-Vlaanderen Ondernemers 2021 #9

Een maan delijkse u itgave van Voka – Kamer van Koophan del Oo st-V laan dere n | Jaarg ang 22 | numme r 07 | se pte mber 20 21

SEPTEMBER 2021

ONDER

NEMERS

Voka’s vijfpuntenplan voor een échte economische relance

HIGH

MEDIUM

KENT U AL UW SECURITY & SAFETY RISICO’ S ? “Diefstal, een cyberaanval, vandalisme, beschadigingen, hooguit een vechtpartij, maar nooit had ik aan brandstichting gedacht” Dit is het antwoord dat een Vlaamse ondernemer ons onlangs gaf nadat hij de G4S Risk Assessment uitvoerde. Deze test heeft hem geholpen om de gepaste beveiligingsoplossing te kiezen en geen onnodige kosten te maken.

DOE DE GRATIS TEST VIA G4S .BE LOW

VOORLOPER

Een onvergetelijke of een onvergeeflijke uitstap? Volgend jaar sluit ons land een eerste kernreactor. De beslissing om volledig uit kernenergie te stappen is omstreden. Natuurlijk zijn er argumenten om voor deze optie te kiezen, maar niet nù en niet met het vervangende energiescenario dat op tafel ligt. Het kan vreemd klinken maar vooral het milieu zal immers schade lijden door de uitstap. De VN-Intergouvernementele Werkgroep inzake Klimaatverandering (IPCC) over Climate Change waarschuwt dat de gevolgen van klimaatverandering veel ernstiger worden dan eerst aangenomen. Er komen (zijn?) meer epidemieën, meer overstromingen en tegelijk meer droogte, hittegolven en problemen met waterbevoorrading. Europa neemt de dreiging terecht heel ernstig. Met The European Deal mikt de Europese Commissie op een klimaatneutraal Europa tegen 2050. Tegen 2030 moeten de broeikasgassen op ons continent (netto) al met 55% verminderd zijn t.o.v. het referentiejaar 1990. Voor België is de klus aartsmoeilijk. Zon en wind worden onze belangrijkste bondgenoten. Maar de verwachte capaciteitsgroei van deze hernieuwbare bronnen (7-9% per jaar) in ons land is volstrekt onvoldoende om de voorziene sluiting van alle Belgische kerncentrales tegen 2025 te compenseren. Het is pijnlijk vast te stellen dat onze geldverslindende overheid er niet in slaagt om (nog maar bij benadering) een budget in evenwicht af te leveren of schulden af te bouwen en nu de voorkeur geeft aan de bouw van geldverslindende en subsidie slurpende gascentrales. Dat terwijl de reeds afbetaalde kerncentrales zeker nog tien jaar of langer meekunnen, met een mega milieu- en CO2 winst bovenop. “De beslissing tot In afwachting kunnen onze bedrijven best de kernuitstap dateert focussen op rationeel energiegebruik en investeren in milieuvriendelijke technologie. al van 2003. Anno 2021 is er In Vlaanderen realiseerde industrie reeds geen volledig bevredigend een aanzienlijke emissiereductie en dat bij een alternatief scenario” groeiende economie. Bedrijven die nalaten inspanningen te leveren voor het klimaat zullen dat ongetwijfeld fiscaal bekopen. Dat belooft weinig goeds; energie is voor de Belgische energie-intensieve industrie nu al tot 35% duurder dan in de buurlanden. Wij wachten met ongeduld op de concrete uitvoering van de beloofde energienorm. Voka pleit al langer voor een ambitieuze en realistische bijdrage aan de EU-klimaatdoelen. Dat vergt maatregelen die een win-win opleveren voor economie én klimaat en daarbij rekening houden met onze lokale economische context. Een vorm van energietransitie die zekerheid biedt over betaalbare, duurzame energie en de competitiviteit van onze bedrijven bewaakt. Een klimaatbeleid dat bottom up gevoed wordt, op maat van sectoren of ondernemingen. Meer nog dan de keuze voor de uitstap verontrust het onvermogen van het beleid in ons land om een kritiek dossier zoals energie(transitie), tijdig en met oog voor de lange termijn, effectief aan te pakken. De beslissing tot de kernuitstap dateert al van 2003. Anno 2021 is er geen volledig bevredigend alternatief scenario. Een keuze voor de combinatie van nucleaire energie als ondersteuning van een basisnetwerk van hernieuwbare energie zou dat wel zijn. De nucleaire uitstap wordt wellicht onvergetelijk, hopelijk wordt hij ook niet onvergeeflijk.

JEF WITTOUCK

Voorzitter Voka – Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen O N D E R N E M E R S # 07

4 FOCUS

18 DOSSIER

COLOFON ONDERNEMERS IS HET MAANDBLAD VAN Voka Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen. Jaargang 22, september 2021. Verschijnt niet in juli-augustus.

KANTOREN 9000 Gent Lammerstraat 18 – T 09 266 14 40 9200 Dendermonde Noordlaan 21 – T 052 33 98 00 Web http://www.voka.be/oost-vlaanderen

BESTUURSCOMITÉ VAN VOKA OOST-VLAANDEREN Jef Wittouck, An Bels, Erik Chabot, Jan Cornelis, Ann De Clercq, Ilse De Smedt, Christiaan De Wilde, Siegert Dierickx, Farida Doulami, Stefan Fesser, Dieter Hillaert, Alexander Hoogewijs, Geert Moerman, Griet Nuytinck, Karen Pieters, Wim Pynaert, Roseline Van Damme, Christine Van den Berghe, Kristof Van Hoorebeke, Jens Van Mol.

EREVOORZITTERS VAN VOKA OOST-VLAANDEREN Luc De Bruyckere, Chris De Hollander, Ronald Everaert, Jean-Paul Van Avermaet, Marc Vereecken en Marcel Verschelden.

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Geert Moerman – Lammerstraat 18 – 9000 Gent

HOOFDREDACTIE Jan Geers – jan.geers@voka.be

EINDREDACTIE Sam De Kegel – sam.dekegel@voka.be

WERKTEN MEE Jolyn De Baets, Sven Decaestecker, Sam De Kegel, Nathalie Dolmans, Laurens Fagard, Jan Geers, Wim Kempenaers, Annemie Morbee, Sandy Panis, Ann Vandamme, Jan Van Gyseghem.

MAGAZINE REALISATIE LAYOUT Karakters, Gent, www.karakters.be

ABONNEMENTEN Hilde Pelleman, hilde.pelleman@voka.be, Marie-Ange Sallemeyn, marie-ange.sallemeyn@voka.be

54 HET IDEE

In dit nummer 1 Een onvergetelijke of een onvergeeflijke uitstap? VOORLOPER

4 De vijf uitdagende werven van Voka’s relanceplan FOCUS

IMPACT

PUBLICITEIT Rik Vyncke - rik.vyncke@telenet.be - 0477 30 21 32 Marie-Ange Sallemeyn, Ann Vandamme, pub.ov@voka.be, T 09 266 15 71

16 Terug naar de werkvloer BREEDBEELD

Zij geven het duurzame voorbeeld DOSSIER: SUSTAINABILITY AS A SERVICE

35 Ontdek de Brexit veerkrachtsubsidie VIAVOKA

14 De relance in Oost-Vlaanderen

DRUK Drukkerij Perka, Maldegem, www.perka.be

18 Voka Charter Duurzaam Ondernemen: je sparringpartner naar een sustainable toekomst

36 OPENING SOON: het nieuwe Voka-kantoor in Aalst

De overige (nog steeds coronaproof) activiteiten van Voka CONNECTIES

INHOUD

52 HET ZIT IN DE GENEN

44 BAMBOE 40 MIJN BEGINJAREN

48 HORIZON

40 Stashed laat mensen met weinig tijd gezond eten MIJN BEGINJAREN

52 Vierde generatie timmert aan de toekomst bij Novo Interieur en Bouw HET ZIT IN DE GENEN

44 AAtechnics groeit verder op site Otterburcht

Bizzcontrol haalt 1 miljoen euro op BAMBOE

54 Tandtechnisch labo Camerlynck lanceert innovatieve mondbescherming HET IDEE

48 Bekina Boots zet voet aan de grond in de VS HORIZON

59 Een raad van advies of bestuur: hoofdingrediënt om te groeien

Op inspiratietoer met Accelero LEREN VAN EN MET ELKAAR

62 Het scholenrapport van Dirk Van Damme, onderwijstopman bij OESO ONDERWIJS EN TALENT

69 North Sea Port: de havensprokkels THUISHAVEN

70 Geert twittert over thuis en/of op kantoor werken GEERT DACHT

72 Deugniet WAARVAN SPRAKE

O N D E R N E M E R S # 07

FOCUS

Voka’s vijfpuntenplan voor een échte economische relance De relance écht op gang schieten, dat wil Voka doen via vijf grote ‘werven’. Voka’s hoofdeconoom Bart Van Craeynest formuleert concrete voorstellen, vijf ondernemers geven hun eigenzinnige visie op de vijf werven. TEKST SAM DE KEGEL EN LAURENS FAGARD

Werf 1: Extra overheids investeringen

“Hoe gaan we alle handicaps wegwerken die voor de coronacrisis ook al bestonden?”, dat is de hamvraag volgens Bart Van Craeynest, Voka’s hoofdeconoom. “Onze overheden investeren bijvoorbeeld al jarenlang te weinig”, zegt hij. “In de periode 1995-2019 investeerden alle Belgische overheden samen gemiddeld zo’n 2,25% van het bbp per jaar. Dat was samen met Duitsland het laagste niveau in Europa over die periode. Het gemiddelde in de buurlanden was 3,3% van het bbp, in Zweden was dat 4,3%.” Sinds midden jaren 80 waren de overheidsinvesteringen net voldoende om de normale slijtage aan de infrastructuur te compenseren, maar ondertussen is onze economie stevig gegroeid en is de publieke infrastructuur niet meer in overeenstemming met die economie. Volgens het IMF is onze publieke kapitaalvoorraad bij de laagste onder de klassieke industrielanden. Dat staat in schril contrast met ons overheidsbeslag (verwachte overheidsuitgaven van 56% van het bbp post-corona), waarvoor we bij de hoogste onder de industrielanden horen. Bart: “We betalen dus veel belastingen, maar krijgen te weinig terug in overheidsinvesteringen. De coronacrisis is een bijkomende reden om die inhaalbeweging versneld in te zetten.”

Bart Van Craeynest, hoofdeconoom Voka: “Wat hebben we nodig voor de klimaattransitie en digitalisering? IT’ers, ingenieurs, wetenschappers, technische vakmannen. Qua afgestudeerden in STEM-opleidingen in hoger onderwijs scoren we echter de op één na laagste van alle industrielanden.”

Er is nood aan een concreet plan om de overheidsinvesteringen structureel te verhogen naar 4% van het bbp (en liefst al sneller dan 2030). Bart: “Het moet gaan om productieve overheidsinvesteringen die zichzelf terugbetalen en het groeipotentieel van onze economie versterken. Voor de oriëntatie van die bijkomende investeringen blijft het investeringspact van de regering Michel valabel. De grote aandachtspunten zijn: transportinfrastructuur, digitale infrastructuur,

duurzame transitie en energie. In het huidige lagerenteklimaat betalen productieve overheidsinvesteringen zichzelf terug.” En wat met de al torenhoge overheidsschuld? “Als je die enkel gebruikt om pensioenen en hogere lonen te betalen, zit je met een probleem, want die betalen zichzelf niet terug. Gebruik die ook om b.v. de digitalisering een extra duw in de rug te geven, want die betaalt zichzelf wel terug. Je mag dus lenen voor overheids investeringen als ze zichzelf terugbetalen.” Soms wordt de term ‘investering’ wat misbruikt, vindt hij. “Iedereen die extra overheidsuitgaven wil realiseren, noemt dit nu een ‘investering’”, zegt hij fijntjes.

De mening van Jean-Marie de Buck van Overstraeten, Square Groep “Ik denk dat de overheid er zich van bewust is dat ze het investeringsniveau van de voorbije jaren op peil moet houden”, zegt Jean-Marie de Buck van Overstraeten, de oprichter, eigenaar en CEO van Square Group, een specialist in infrastructuur- en sloopwerken en recyclage van bouwpuin. “De overheidsinvesteringen nog sterk verhogen, lijkt me niet realistisch. Wat de overheden wel moeten doen, is het juiste kader creëren waarin investeringen, zowel publiek als privé, gestimuleerd kunnen worden. Dat kan o.a. via fiscale ondersteuningsmaatregelen, zowel voor de industrie als voor particulieren. De verlaging van de vennootschapsbelasting was een goede zet.” “Vooral de verduurzaming van onze economie kan die een boost geven voor de komende vijftien à twintig jaar. Elke overheid en elk land moet daar zijn steentje toe bijdragen. Als we milieurampen zoals de recente overstromingen de komende vijf jaar op regelmatige basis zullen meemaken, gaan de verzekeringspremies O N D E R N E M E R S # 07

▼

De visie van Bart Van Craeynest, hoofdeconoom Voka

FOCUS

ontploffen en krijgen we economisch een nog véél groter probleem.”

SNELLER RENOVEREN EN ISOLEREN Wat zijn volgens jou productieve investeringen? Jean-Marie: We moeten veel meer e-laadpalen installeren. Slimme technologie voor woningen kan de bouw sterk stimuleren. Privéwoningen en overheidsgebouwen moeten veel sneller en beter gerenoveerd en geïsoleerd worden… We moeten naar een veel duurzamere maatschappij gaan. Ik vind dat de overheid zelf veel meer moet investeren in openbaar vervoer. Ik vind ook dat de overheid méér moet investeren in fietspaden dan in pakweg nieuwe wegen. Misschien spreek ik tegen mijn eigen winkel, maar als elke ondernemer puur vanuit zijn eigen business denkt, kan je nooit tot een maatschappelijk debat van enig niveau komen. Elke ondernemer zal zich moeten aanpassen en desnoods heruitvinden.

Het recycleren van slooppuin om er nieuwe granulaten van te maken is nu onze snelst groeiende tak. Ook de wet geving moet zich sneller aanpassen zodat veel meer gerecycleerd bouwafval kan toegepast worden in de bouw. Zo’n transitie vergt enorme investeringen en daarom hebben we een duidelijke visie nodig van de overheid, zodat de industrie weet welke richting ze kan uitgaan.” “Ik geloof dat burgers steeds minder zullen denken in termen van ‘wat is de kostprijs van mijn investering’ maar meer in ‘wat is de kostprijs van gebruik en cost of ownership'. Ze zullen minder kijken naar de aankoopprijs van een wagen, maar naar de totale kostprijs, inclusief verbruik, fiscaliteit en onderhoud. Dan wordt de cost of ownership van een elektrische wagen interessanter dan die van een dieselwagen. Dat zal in de toekomst ook gelden voor woningen. Voor een energiezuinige woning betaal je meer, maar op het einde van de rit minder.”

Liquiditeiten nodig in uw bedrijf?

“We hebben een duidelijke visie nodig van de overheid, zodat de industrie weet welke richting ze kan uitgaan” JEAN-MARIE DE BUCK VAN OVERSTRAETEN (SQUARE GROEP)

Rendement op uw geld?

Wij kunnen u helpen via Sale & Rent Back operaties Vraag gratis naar uw mogelijkheden hieromtrent. Discrete afhandeling. No cure, no pay.

Beleg in vastgoed (4% à 8,5% netto huurrendement). Momenteel 28 investeringsdossiers in aanbieding (op aanvraag). Volledige discretie. Bel of mail ons voor een afspraak

09 222 69 69 Guldensporenpark 1A 9820 Merelbeke info@salenko.com www.salenko.com

Bedrijfsvastgoed - M & A marc.peeters@salenko.com

Werf 2: Beter werkende arbeidsmarkt

50 jaar of een halve eeuw. Zo ver gaan de belangrijkste ingrepen in onze regels rond arbeidsduur terug. Het wordt dringend tijd dat een aantal verouderde concepten in ons arbeidsrecht aangepast worden en dat ondernemingen de kans krijgen om zich vlotter aan te passen aan een steeds veranderende economie. Flexibiliteit en maatwerk voor zowel werkgever als werknemer moeten daarom de kern van een moderne arbeidsduur regeling zijn, vindt Voka. Annualisering van de arbeidsduur is een van de pistes. Voka pleit ook voor een werkzaamheids graad van minstens 80%, zoals in Nederland en een aantal Scandinavische landen. Bart: “We zijn te weinig flexibel rond atypische arbeidsregimes. In Scandinavië zijn er veel meer tussenvormen mogelijk, ook qua combinaties tussen werken en uitkering. Het aantal arbeidsongeschikten ontploft bij ons naarmate het (brug)pensioen dichterbij komt. We moeten focussen op wat er wel nog mogelijk is, zoals bijvoorbeeld twee vijfde werken en drie vijfde uitkering.” Het tekort aan (technisch) talent is voor bedrijven momenteel dé belangrijkste hindernis om te groeien. Bart: “Enerzijds zijn er (veel) te weinig mensen aan het werk, anderzijds vinden we geen volk, dat is het grote drama. Vergeet het idee dat er nog een gigantische klap moet komen op de arbeidsmarkt. De grote uitdaging voor nu en de komende twintig jaar is: vinden we voldoende personeel? Er treden nog steeds meer werknemers uit dan er nieuwe bijkomen. Via meer flexibiliteit in arbeidsregimes en hogere nettolonen kunnen we hopelijk meer lager geschoolde m/v aan de slag krijgen, want er zijn nog veel te veel inactieven, de zogenoemde niet-werkende niet-werkzoekenden.”

“Daarnaast wordt de mismatch op onze arbeidsmarkt stilaan legendarisch. Wat hebben we nodig voor de klimaattransitie en de digitalisering? IT’ers, ingenieurs, wetenschappers, technische vakmannen. Qua afgestudeerden in STEM-opleidingen in het hoger onderwijs scoren we de op één na laagste van alle industrielanden. Binnen het onderwijs moeten sowieso alle technische opleidingen nog veel meer opgewaardeerd worden, ook in het middelbaar”, zegt hij kordaat. “We moeten jongeren ook nog intenser begeleiden naar een goede studiekeuze en kinderen veel vroeger technische opleidingen als een ‘positieve keuze’ laten zien. Nu starten er nog te veel in ‘de Latijnse’ en komen ze nadien in het beruchte watervalsysteem. Ook ondernemerschap moeten we veel vroeger in het onderwijs incorporeren.” Eenmaal op de arbeidsmarkt moeten we meer levenslang leren. “Via een leer rekening geef je iedereen een budget om opleidingen te volgen. Ook als individu heb je de verantwoordelijkheid om je te herscholen als je carrière vastzit.”

“TSO-opleidingen worden nog altijd als minderwaardig bestempeld terwijl die perceptie je reinste onzin is” HENDRIK AELBRECHT, ATS GROEP

De mening van Hendrik Aelbrecht, ATS Groep Technische profielen zijn de witte raven op de arbeidsmarkt. Dat ondervindt ook ATS Groep, een multidisciplinair technologiebedrijf uit Merelbeke met specialisaties in elektro, mechatronica en HVAC. “Wij zijn met 900 vaste medewerkers, waarvan het leeuwendeel technici zijn”, getuigt Hendrik Aelbrecht, die sinds vorig jaar samen met Chris Corijn het roer overnam. Jaarlijks doet ATS Groep zo’n 80 à 90 aanwervingen. “Dat zijn grotendeels schoolverlaters omdat technici niet snel veranderen van job. Als ze dat al doen, is het omdat ze op zichzelf beginnen of hun carrière een nieuwe wending geven. Maar er woedt een hevige strijd om de beste jongeren binnen te halen. Er is een kloof

▼

De visie van Bart Van Craeynest, hoofdeconoom Voka

O N D E R N E M E R S # 07

FOCUS

tussen vacatures op de arbeidsmarkt en het aantal afgestudeerden. Op het einde van het schooljaar zie je maar een handvol studenten per klas afzwaaien terwijl dat er minstens twintig zouden moeten zijn”, zucht Hendrik. Volgens Hendrik is het onevenwicht te wijten aan enkele factoren. “TSOopleidingen worden nog altijd bestempeld als minderwaardig terwijl die perceptie je reinste onzin is. Technici met een metier zijn de koningen van vandaag en dat legt hen in vergelijking met een aantal bacheloropleidingen ook financieel geen windeieren. Niet meer dan terecht door de technologische revolutie waarin we ons bevinden.” “Een van de grotere bottlenecks ligt bij ouders die alles in handen hebben om hun kinderen te begeesteren voor techniek. Daar gebeuren langzaamaan meer initiatieven rond waar ook wij met ATS ons steentje toe bijdragen. Zo kwam FluxLab tot stand, waar kinderen zich kunnen inschrijven voor zomerkampen en in aanraking komen met technologie. En ook ouders kunnen meevolgen”, vertelt Hendrik.

LEREN DOOR ROTEREN Ook laaggeschoolden aan het werk krijgen is volgens Hendrik niet altijd evident, maar er zijn mogelijkheden. “Er heerst soms een hangmatcultuur. Door de hoge uitkeringen is het voor jongeren niet altijd de moeite om te gaan werken. We focussen daardoor sterk op de relatie tussen werknemer en werkgever. Het is een cliché, maar onze deur staat altijd open. We zijn aanspreekbaar en onze mensen appreciëren dat.” “Daarnaast vestigen we de aandacht op levenslang leren met onze ATS Academy waarin onze medewerkers opleidingen kunnen volgen. Maar ook een rotatie systeem tussen jobs is van cruciaal belang zodat iedereen alle skills kan aanleren en gemotiveerd blijft. Zo leer je het bedrijf vanuit een andere bril kennen. Zoveel mogelijk mensen aan de slag krijgen is moeilijk, maar onze huidige werknemers blijven enthousiasmeren, is misschien nog de grootste uitdaging”, besluit Hendrik. 8

Werf 3: Groeiondersteunende fiscaliteit

De visie van Bart Van Craeynest, hoofdeconoom Voka De belastingdruk in België is een van de hoogste ter wereld en is in belangrijke mate gericht op arbeid, op werken en ondernemen dus. Voka pleit voor een geleidelijke shift. “Nu een zware belasting verlaging voorstellen, is onzin, want er zijn te veel budgettaire uitdagingen. We zaten voor de crisis al met een groot overheidstekort dat nu nog groter is. We willen meer investeren, we moeten de vergrijzing opvangen… Binnen ons huidige belastingsysteem kunnen we die belastingdruk zeker voor een stuk verschuiven, maar de grote vraag is naar wat? Ook de belastingdruk op vermogens is al aanzienlijk, internationaal zitten we echter slechts gemiddeld qua lasten op consumptie en vervuilende activiteiten. We moeten sowieso het totaalplaatje bekijken en zijn nu bezig om een concreet plan uit te werken rond fiscale hervorming.” Daarnaast wil Voka een nieuwe mindset aanwakkeren bij spaarders en hen meer de weg laten vinden naar onze Vlaamse bedrijven. Er staat maar liefst 288 miljard op spaarboekjes (private spaarmiddelen) geparkeerd en 100 miljard op zicht rekeningen. En nog eens 34 miljard

deposito’s op ten hoogste 1 jaar. Dat is maar liefst 422 miljard euro quasi-cash die particulieren op allerlei rekeningen aanhouden. Bart: “Het is niet zo dat er niets gebeurt met dat geld: banken gebruiken die deposito’s voor hun kredietverlening. Maar we kunnen op z’n minst een deel van die middelen effectiever inzetten. Er zijn verschillende mogelijkheden om particulieren op een fiscaalvriendelijke manier te laten investeren in lokale bedrijven. Er is enorm veel geld beschikbaar, we zouden dit kapitaal meer kunnen activeren.”

De mening van Tom Du Caju, DUCAJU “Je kan een heel zware tanker niet meteen in een andere richting duwen”, alludeert Tom Du Caju, CEO van kartonen verpakkingsspecialist DUCAJU, op een mogelijke shift van de belasting op arbeid naar andere parameters, denk aan consumptie of vervuiling. “Ik ben wel een grote voorstander om de fiscaliteit te vereenvoudigen en vooral de belastingdruk te verlagen, zowel op winst als op arbeid. De last op arbeid is bij ons bijzonder hoog en het sociaal passief heel belastend. Dat remt ons als ondernemers. Daarnaast vind ik evenzeer dat we onze

goede mensen te weinig kunnen belonen. En het kan evenmin voor mij dat er gigantische ontslagvergoedingen worden gegeven aan parlementairen en CEO’s die hun werk niet goed doen.”

RECHTVAARDIGE FISCALITEIT Tom pleit voor een rechtvaardige fiscaliteit, voor iedereen. Die onrechtvaardigheid zit in vele hoekjes. “Als het gaat over zwart werk, staan we Europees hoog genoteerd. Grote bedrijven die aan ontduiking doen worden geviseerd, maar een professor zei onlangs nog dat als alle ‘kleintjes’ zouden stoppen met zwarte klussen, we 25 miljard euro per jaar meer inkomsten hebben. Ik vind dat we in een staat leven waar sommige te veel toegestopt krijgen en andere te weinig. Zo pleit ik resoluut om de laagste lonen op te trekken in ons land, ik pleit evenzeer om subsidies voor ondernemingen quasi af te schaffen.” Hij vindt ook dat bedrijven moeten bereid zijn om in functie van een lagere loonlast hogere nettolonen uit te betalen. “Denk aan de steeds groeiende groep van eenoudergezinnen die niet rond komen met 1.500 euro. Daar is te weinig respect voor. Beloon mensen die hun best doen en onze maatschappij vooruit helpen.”

Wat met het vele geld dat nu geparkeerd staat op spaarrekeningen? Zouden we dit niet beter wat meer injecteren in jonge groeibedrijven via mechanismen zoals de win-winlening? “Ik vind dat een mooi verhaal, maar je moet al wat onder nemend zijn om je zuurverdiende spaarcenten te investeren in een jong bedrijf. Voor de gemiddelde burger is dat een brug te ver. We moeten vooral de burger stimuleren om het geld te laten rollen. Laat investeren over aan de kapitaalkrachtige families, die vandaag jammer genoeg vooral geviseerd worden bij een betoging van vakbonden. Terwijl ze vaak zorgen voor rechtstreekse tewerkstelling of massaal investeren in grote bedrijven. De sterkste schouders moeten voor alle duidelijkheid de meeste lasten betalen, maar je mag ze niet kapot viseren.” Tom gelooft veel meer in belonen dan in straffen. “Het verhaal rond lasten op vervuilen moet geloofwaardig zijn. Het heeft weinig zin om in Europa extra te belasten op vervuilen als ze in de rest van de wereld geen inspanning leveren, want dan worden we weggeconcurreerd. Vorig jaar staken we met vier andere Belgische producenten onze nek uit om mondmaskers te maken in eigen land. We hebben alle vijf geconstateerd dat onze

“Het heeft weinig zin om in Europa extra te belasten op vervuiling als ze in de rest van de wereld geen inspanning leveren, want dan worden we weggeconcurreerd” TOM DU CAJU, DUCAJU

regeringen nauwelijks interesse hadden. Voor elke euro die we daarop konden verdienen, kon de staat een halve euro terugkrijgen via belastingen op arbeid en winst, en toch hebben ze massaal in het buitenland besteld, soms bij malafide organisaties. En onze politici komen daar mee weg…” O N D E R N E M E R S # 07

FOCUS

Werf 4: Bedrijfsvriendelijke regelgeving

“In sommige steden worden we met open armen ontvangen, in andere wordt het ons zeer moeilijk gemaakt iets te ondernemen” PETER VAN PRAET, BAVET

De visie van Bart Van Craeynest, hoofdeconoom Voka

restaurants (waarvan drie in Gent), in het najaar volgen nog twee openingen.

3 uur. Zo snel kan je een bedrijf registreren in Estland. Door het gemak wordt maar liefst 98% van alle ondernemingen er online opgestart. Een goede starters dynamiek is cruciaal voor het hele ondernemingsweefsel. Niet alleen kan dit zorgen voor nieuwe jobs en meer toegevoegde waarde, het verhoogt ook de algemene competitiviteit. Het is dan ook belangrijk dat je laagdrempelig en snel een nieuwe onderneming kan opstarten in België. Helaas kan dit vandaag nog een stuk beter, sneller en efficiënter. Nu gebeurt het in zes omslachtige stappen (voor een vennootschap) en duurt het dagen tot weken, in Estland gebeurt het in drie eenvoudige stappen en duurt het slechts enkele uren. Bart: “We kunnen ons zeker laten inspireren door Estland, dat al jaren héél sterk inzet op de digitalisering en vereenvoudiging van al zijn overheidsdiensten en interacties met zowel burgers als ondernemingen.”

Zoals elke ondernemer krijgt ook oprichter Peter Van Praet te maken met over regulering en/of minder bedrijfsvriendelijke regelgeving, zoals bij de opening van een nieuw restaurant. Peter: “We hebben gelukkig een stevige structuur en mensen in dienst die de rompslomp op de voet opvolgen, van omgevingsvergunningen en bestemmingswijzigingen over monumentenzorg tot horecavergunningen en FAVVvergunningen. We werken ook samen met externe juristen en/of designers, advocaten, ingenieurs en architecten. Dat heeft zijn kostenplaatje.”

Voka’s hoofdeconoom beklemtoont dat we wel de goede richting uitgaan. “Er komen steeds meer digitale loketten bij onze overheden, maar alles kan beter. Vaak zijn bedrijven ook de wet voor door nieuwe innovaties in pakweg e-commerce, klimaattransitie of digitalisering. Het regelgevend kader is sowieso nog te veel een rem op ondernemen.”

Hij beseft dat starters het veel moeilijker hebben om al die administratie zelf op te volgen. “Ze zouden zich vooral op het creatieve moeten kunnen focussen, eerder dan dat regels de zaken afremmen. Wij zien grote verschillen van stad tot stad. In sommige steden worden we met open armen ontvangen, in andere wordt het ons zeer moeilijk gemaakt om iets te onder nemen, ook al lukt het altijd wel.”

ÉÉN AANSPREEKPUNT

De mening van Peter Van Praet, Bavet

Peter pleit ervoor om alle vergunnings aanvragen gecentraliseerd en meer digitaal te laten verlopen via een interne, vaste contactpersoon bij de stedelijke overheid, die als tussenpersoon fungeert tussen het bedrijf en alle instanties. “In sommige steden is dat ook zo. Maar omgekeerd gebeurt het ook dat instanties elkaar tegenspreken en dan verlies je zoveel tijd en cash.”

Bavet is een merk van restaurants die gefocust zijn op single dish spaghetti, via verschillende soorten pasta, sauzen en toppings. Er werken 75 mensen in de restaurants, op het hoofdkantoor nog eens 15. Het bedrijf groeit sterk met 15 actieve

Bavet heeft ook een vestiging in Nederland en daar verloopt alles digitaler en vlotter. “Je dient een dossier in met een stappenplan en je krijgt een periode om ontbrekende stukken nadien aan te vullen. Eén aanspreekpunt controleert alles.”

Werf 5: Internationale handel bevorderen

Er zijn voldoende tech starten scale-ups om de administratieve vereenvoudiging te versnellen, vindt hij. Regelgeving moet zich ook sneller aanpassen aan nieuwe concepten/innovaties. “Wij zijn een van de laatste landen die Uber hebben toegelaten en dan nog onder restricties. Tijdens de covid-crisis hebben we zelf 70% van ons omzetcijfer gehaald, daar blijft nauwelijks 10% winst van over. Alles werd toen thuis geleverd: dan betaal je een voedingskost, personeelskost en delivery cost en die laatste is op dit moment niet rendabel voor de delivery speler, niet voor ons en al helemaal niet voor de persoon die het eten levert. Het is aan de overheden om mee een kader te creëren voor een rendabel en duurzaam systeem.”

De visie van Bart Van Craeynest, hoofdeconoom Voka Volgens een voorlopige raming van de Nationale Bank daalde de Belgische uitvoer in 2020 met 8% tegenover 2019 en de invoer met 9,5%, de hoogste daling sinds de financiële crisis in 2009. De implicaties voor België kunnen amper overschat worden aangezien ons verdienmodel resoluut gestoeld is op internationale handel. Zo bedroeg in 2018 de Belgische export 82,6% van het bbp en onze import 82,7%. Bart: “De coronacrisis werd door sommigen al bestempeld als de finale doodsteek voor de globalisering, die al voor deze crisis onder druk stond. In essentie is de Belgische markt gewoon veel te klein om ons huidige welvaarts niveau enkel lokaal te realiseren. We zijn niet tegen korte keten en/of lokaal produceren, maar je mag daar je beleid niet te veel op richten. Integendeel, als we ons zouden afsluiten van de wereld en protectionistisch opstellen, krijgen we de boemerang in ons gezicht terug. Volgens het Planbureau is 30% van onze welvaart en onze jobs direct en indirect gelinkt aan die buitenlandse handel, wat neerkomt op 1,32 miljoen banen.” Een relance van de Belgische economie is dus in sterke mate afhankelijk van een relance van de exportmotor. Bart: “Om een relance van de dienstenexport te verzekeren is het fundamenteel dat het vrij verkeer van personen binnen de EU zo snel mogelijk genormaliseerd wordt. We lopen ook nog wat achter op die diensten export. Goederenexport is dan weer sterk gebaat bij een ambitieuze Europese handelsagenda. Het CETA-handelsakkoord met Canada heeft fenomenaal veel voor ons opgeleverd. Je kan maar beter goede handelsakkoorden afsluiten in plaats van de boot helemaal af te houden, want dan

“België is een te klein land om als merk te overleven, Europa is onze speeltuin” LAURENT VAN LAERE, HEROCK WORKWEAR

sluiten landen wel akkoorden met andere landen. We hopen bijvoorbeeld dat het handelsverdrag tussen de EU en de vier Mercosur-landen Brazilië, Argentinië, Uruguay en Paraguay snel groen licht krijgt, want dat biedt enorme opportuniteiten voor onze bedrijven. We voeren al heel wat uit naar die landen. Denk maar aan chemische producten, goed voor zo’n 1,5 miljard aan uitvoer.” ▼

Peter ziet ook positieve punten. “Tijdens corona hebben we vlot onze premies kunnen aanvragen en ontvangen. Doe dat dan ook voor de aanvraag van een nieuwe vestiging of het opstarten van een nieuwe vennootschap. Waarom moet dat bij ons allemaal zo complex zijn? De Scandinavische landen staan daar veel verder in.”

O N D E R N E M E R S # 07

Health Community Congres

WAT? Working Apart Together! Samen over werk, welzijn en werkgeluk in het nieuwe normaal 28 september | Den Berg, Londerzeel

Sch je n rijf u in !

Het hybride werken werd door corona versneld ingevoerd en vervaagt de grens tussen privé en werk. Dit nieuwe normaal vormt een uitzonderlijke uitdaging voor de gezondheid van de medewerkers en het welzijnsbeleid van ondernemingen.

Wil je ontdekken hoe we tot een gezond, digitaal en duurzaam welzijnsbeleid voor iedereen komen? Schrijf je dan in voor het HC- congres op 28/9 via voka.be!

Herock Workwear is een kledingproducent uit Hamme die sinds 2009 geëvolueerd is naar de niche van modieuze en functionele werkkledij en veiligheidsschoenen. Laurent Van Laere: “We positioneren ons met een gemiddelde prijs voor hoogwaardige kwaliteit en mikken vooral op de bouw en logistiek en minder op de zware industrie.” Eerst groeide Herock Workwear in de Benelux, in 2015 waren ze al actief in de Benelux, Frankrijk, Duitsland en Engeland, tot op vandaag hun key markten. “Als familiebedrijf hebben we onze groeibeperkingen in een hyperconcurrentiële markt. Onze voorraad bouwen we op met de winsten van het jaar ervoor.” “België is een te klein land om als merk te overleven. We hebben dat volume nodig en zien onszelf als een Europese speler met Europa als onze speeltuin. We zijn

nauw verbonden met de Franse markt en cultuur die we al jaren kennen. Ook in Oostenrijk hebben we een zestigtal dealers die onze kledij verkopen, van DIY en bouwmarkten en ijzerwaren tot speciaalzaken in werkkledij. In Duitsland hebben we ook een fysieke vestiging, maar iedereen wil er zijn waardoor hij heel competitief is.” “We kunnen nog zoveel groeien in Europa, zoals in Scandinavië. Laat ons dat eerst doen in plaats van te mikken op de VS en Canada waar er een totaal andere normering is op kledij; ze moet een vlamvertragende factor hebben die miniem is maar daardoor moet die kledij wel getest worden. Dat kost allemaal geld en moeite.”

BREXIT ZORGENKIND “Vooral de Brexit bezorgt ons nu kopzorgen en extra kosten. Het is één grote klucht waarbij ook Europa ons in de steek laat. De eerste drie maanden van 2021 hebben we niets kunnen exporteren naar onze grootste klant in het VK. We hebben

nu beroep gedaan op een distributeur om de goederen daar te krijgen. Voorlopig investeren we niet meer in het VK. Onze goederen worden immers vanuit China ingeklaard in Europa. Daarvoor betalen we 12% invoerrechten en nu betalen we nogmaals om het door te voeren naar het VK. Er is geen enkele manier om dit terug te vorderen en zo zijn we altijd te duur. Bovendien is het VK een discountmarkt. In de toekomst hopen we voldoende volumes op te bouwen die we dan rechtstreeks vanuit Azië kunnen versturen naar onze distribiteurs.” “Tot hoever reikt Europa?”, stelt Laurent zich de vraag. “Je moet eens proberen om een gsm-abonnement af te sluiten voor een Franse vertegenwoordiger als Belgische firma? Dat gaat niet zolang je daar geen maatschappelijke zetel hebt. Dat is toch te gek voor woorden? Dat maakt alles administratief zoveel omslachtiger.” ■

De mening van Laurent Van Laere, Herock Workwear

NIEUWBOUW • RENOVATIE • ONDERHOUD • INTERVENTIES

Eugène Bekaertlaan 55 - B-8790 Waregem T +32 (0)56 62 00 80 - info@mutec.be www.mutec.be O N D E R N E M E R S # 07

IMPACT

De relance in Oost-Vlaanderen Om te zorgen dat ook in Oost-Vlaanderen de relance vorm krijgt, zet Voka Oost-Vlaanderen in op lokale belangenbehartiging. Dat is belangrijk om Vlaamse en federale aandacht en middelen naar deze regio te krijgen. Hieronder een bondig overzicht van de inspanningen op de verschillende domeinen. TEKST JAN GEERS

 OVERHEIDSINVESTERINGEN De staat van de Oost-Vlaamse transportinfrastructuur is op veel vlakken abominabel. Al jaren ijvert Voka Oost-Vlaanderen voor een aantal dossiers die investeringen vergen, met succes. Zo is de Nieuwe Sluis in Terneuzen een project van groot belang voor de haven, net als de ombouw van

de R4 rond Gent. Beide investeringen hebben een impact op de hele provincie. Toch blijven we tot in de uithoeken van de provincie pleiten voor concrete infrastructuurinvesteringen die nog steeds niet in de steigers staan. Denk aan de ombouw van de E34, N41 en N42 of het vernieuwen van de vele brokkelbruggen die onze regio telt. Maar ook rond laadinfrastructuur werken

Met het manifest voor Rimpelloze Zaken neemt Voka Oost-Vlaanderen het voortouw om starten scale-ups te stimuleren.

“We blijven tot in de uithoeken van de provincie pleiten voor concrete infrastructuurinvesteringen die nog steeds niet in de steigers staan” Onze provincie telt nog heel wat ‘brokkelbruggen’ die moeten vernieuwd worden.

we samen met Stad Gent om de ambities hoog te leggen. Ten slotte vragen we de komende jaren verregaande investeringen in fietsbereikbaarheid, onder andere in de Gentse haven maar evengoed richting andere werkplekken. Er zijn genoeg nuttige investeringen die een hefboom voor de economie kunnen betekenen in Oost-Vlaanderen. Voka Oost-Vlaanderen zal zich dan ook blijven inzetten om die gerealiseerd te zien.

 ARBEIDSMARKT De arbeidsmarktsituatie is nijpend. OostVlaanderen heeft een werkloosheidsgraad

“Met ons platform jobsin.vlaanderen stimuleren we lokale besturen en bedrijven om samen de jobs in eigen streek te promoten”

van 6.1% (zo’n 44.000 mensen) en dat aantal daalde de voorbije maanden pijlsnel. De recentste cijfers van juni tonen een daling van 12,8%. Ondertussen staan er wel zo’n 67.700 vacatures open, het hoogste aantal ooit. Die vacatures invullen is dus bijna onmogelijk en die trend zal niet snel omkeren. Ook in onze lokale werking dragen we ons steentje bij. Met ons platform jobsin.vlaanderen stimuleren we lokale besturen en bedrijven om samen de jobs in eigen streek te promoten. Goed voor de zichtbaarheid van de lokale vacatures en mogelijk een extra troef in het mobiliteitsvraagstuk. Vandaag traden Hamme, Lebbeke, Eeklo, Lievegem, Nazareth, Wetteren en Zele al toe en er is interesse vanuit heel wat andere gemeentes. Ook heel wat andere initiatieven van Voka Oost-Vlaanderen zijn erop gericht om vacatures te helpen invullen, vooral gericht op specifieke groepen zoals (hoogopgeleide) anderstaligen of specifiek opleiden en begeleiden van IT’ers uit andere landen.

 FISCALITEIT De coronarekening doorschuiven naar ondernemers zullen we niet toelaten als

het over gemeentelijke bedrijfsbelastingen gaat. Gent voert binnenkort een vernieuwde bedrijfsbelasting in die ongeveer 1,5 miljoen euro extra moet opbrengen. Voka Oost-Vlaanderen heeft zich dan ook publiek tegen die extra bedrijfsbelasting gekant. Ook lokale belastingen hebben volgens ons een impact op de internationale concurrentiepositie waar veel van onze ondernemingen zich in bevinden.

 STARTERS EN JONGE ONDERNEMINGEN Met het manifest voor Rimpelloze Zaken heeft Voka Oost-Vlaanderen het voortouw genomen om starten scale-ups te stimuleren. In Vlaanderen zijn er nog te weinig starters en net die vernieuwing van de economie is een cruciale wissel op de toekomst. Het zorgt voor innovatie, toekomstige tewerkstelling en nieuwe exportmogelijkheden op termijn. OostVlaanderen heeft een sterke start-up wereld en een aantal scale-ups die pijlsnel internationaal aan het doorbreken zijn, onder andere in de digitale of biotechnologie. Toch werkt Voka Oost-Vlaanderen eraan om de bestaande drempels op vlak van arbeidsmarkt, ondersteuning, imago en fiscaliteit weg te nemen.

O N D E R N E M E R S # 07

BREEDBEELD

(Deels) terug naar kantoor In volle coronatijd, medio 2020, investeerde Verhofsté, fabrikant van o.a. fietsrekken, 2,5 miljoen euro in nieuwe kantoren, magazijn, atelier en machines op het Zeelse industrieterrein. In die kantoren zijn op subtiele wijze materialen verwerkt zoals blauwstaal en cortenstaal, die ze ook toepassen in hun projecten. Jammer genoeg bleven de offices grotendeels leeg tot … nu. Alle operationele medewerkers keren sinds kort terug naar kantoor en kiezen zelf één dag per week om thuis te werken. De verkopers werken drie dagen van thuis uit en twee dagen op kantoor. CEO Marc Verhofsté: “We zullen vanaf nu ook veel meer klanten en andere stakeholders uitnodigen voor seminaries, opleidingen en vergaderingen.” Of hoe elk bedrijf zichzelf ook op vlak van werkorganisatie nu heruitvindt… TEKST SAM DE KEGEL – FOTO WIM KEMPENAERS

O N D E R N E M E R S # 07

DOSSIER

WAAR DUURZAAM ONDERNEMEN IN ESSENTIE OVER GAAT

“Duurzaamheid is je gezond boerenverstand aanspreken” Duurzaam ondernemen verankeren in jouw bedrijfsvoering én strategie is een slimme zet. Het maakt je efficiënter, meer futureproof en aantrekkelijker voor sollicitanten. Het Voka Charter Duurzaam Ondernemen (VCDO) begeleidt al 24 jaar lang bedrijven in die vaak complexe oefening. In gesprek met drie bezielers van het duurzame gedachtegoed. TEKST SAM DE KEGEL - FOTO WIM KEMPENAERS

WIE IS WIE? Katrien Moens is manager duurzaam ondernemen bij Voka Oost-Vlaanderen Maarten Dheedene is coördinator duurzaam ondernemen bij Voka Oost-Vlaanderen Jensen Vercamer is coördinator duurzaam ondernemen bij Voka Oost-Vlaanderen

Voka Oost-Vlaanderen is al sinds 1997 druk doende met duurzaamheid via het Milieucharter en nadien het VCDO. Terwijl duurzaam ondernemen in de jaren 90 pionieren was, zie je dat het nu bij bijna elk bedrijf top of mind is? Katrien Moens: “Bij allemaal durf ik niet te beweren, maar bij zij die deelnemen aan ons charter mag ik veronderstellen van wel. In 1997 weet ik zelfs niet of het woord duurzaamheid al überhaupt gebruikt werd. We spraken toen over milieuzorg. Vandaag is de planet-pijler slechts één

Van links naar rechts: Maarten Dheedene, Katrien Moens en Jensen Vercamer, drie bezielers van duurzaam ondernemen bij Voka Oost-Vlaanderen.

Hoe ga je de echt duurzame jongens onderscheiden van de mooipraters? Vandaag valt in bijna elk interview het woord duurzaamheid… Jensen Vercamer: “Wij zien heel weinig greenwashers. Greenwashing is echt bewust liegen over bepaalde zaken. Denk aan de Volkswagen Dieselgate, waarbij men zei dat de stikstofoxiden (NOx) en

CO2 gigantisch daalden, terwijl dat helemaal niet zo was.” Maarten Dheedene: “Er wordt veel gegoocheld met de term ‘greenwashing’. Soms durven bedrijven zelfs niet communiceren rond hun duurzame initiatieven omdat ze het gevoel hebben dat ze nog niet voldoende doen of omdat ze bang zijn om van de media het verwijt te krijgen dat ze zich bezondigen aan greenwashing. De deelnemers aan het VCDO krijgen van ons handvaten om eerlijk en gefaseerd te communiceren.”

Jensen: “Als je een duurzame inspanning levert, mag je daarover transparant communiceren. Niemand kan de wereld veranderen, maar je kan ze wel stapje voor stapje verbeteren.” En eerlijk zijn betekent toegeven dat er vaak nog veel werk aan de winkel is… Katrien: “Absoluut. Je hebt natuurlijk bedrijven die er 100% van overtuigd zijn dat ze sterk inzetten op duurzaamheid, maar die achteraf, nadat ze deelnamen aan ons charter, zeggen: ‘We dachten dat we

▼

component van duurzaam ondernemen. Het people- en prosperity-luik zijn er later aan toegevoegd.”

O N D E R N E M E R S # 07

DOSSIER

“Duurzaamheid moet vervat zitten in je strategie op lange termijn” KATRIEN MOENS

heel goed bezig waren, maar jullie hebben ons weer even met beide voetjes op de grond gezet.’ De bedrijfsrealiteit is natuurlijk complex. Je kan klanten maximaal proberen overtuigen van de duurzame aspecten van je product, maar je bent niet de enige toeleverancier en je moet opletten dat je jezelf niet uit de markt prijst. Als je bijvoorbeeld reinigingsmiddelen verkoopt,

kan je er wel voor zorgen dat je via heldere communicatie je klanten ‘opvoedt’ om niet te overdoseren. Maar ook dat is een enorme uitdaging als fabrikant: hoe zorg je ervoor dat je klanten niet te veel van je product gebruiken? Tussen wat je denkt als burger en wat je doet als consument gaapt vaak een grote kloof.” Bij duurzaamheid wordt vaak gesproken over de 80-20-regel waarbij je op 80% van

jouw corebusiness gaat verduurzamen, 20% kan dan gaan over acties die in de marge liggen, denk aan bijenkorven of groene buffers? Jensen: “We vragen aan de deelnemende bedrijven om jaarlijks een concreet actieplan te maken. Als we zien dat 80% van wat ze voorstellen niet in hun core business zit, dan proberen we dat meer te draaien naar die corebusiness.” Betekent dit concreet dat bijvoorbeeld een brouwerij duurzame grondstoffen integreert in het productieproces, water energie-efficiënt inzet en hergebruikt, transportkilometers probeert te beperken, etc…? Katrien: Klopt. De uitdaging is om zowel te verduurzamen in je product en het productieproces als in de aanvoer van grondstoffen tot en met de logistiek. Veel hangt natuurlijk af van het soort activiteit dat je doet. In sommige sectoren

building together industriebouw

3 PRODUCTIEVESTIGINGEN : KOMEN - PITTEM - DUINKERKE mahieu-construct.be

Maarten: “Het is niet omdat je staal produceert, dat an sich een product is met een vervuilend productieproces, dat je het niet zo duurzaam mogelijk kunt produceren, wat ArcelorMittal perfect aantoont.” Katrien: “Het is soms heel moeilijk om in je product zelf te gaan verduurzamen omdat je geconfronteerd wordt met je klanten en/of de eindconsument die je moet overtuigen.” Maarten: “Je kan bijvoorbeeld in je productiecyclus de CO2 -uitstoot met 20% verminderen, maar als de eindprijs daardoor 10% hoger is en de klant is niet bereid daarvoor te betalen, dan heb je een probleem.” Is het voor dienstverlenende bedrijven nog moeilijker om te verduurzamen? Maarten: “Duurzaamheid is veel meer dan enkel de impact op het milieu, ook de impact op je werknemers en op al jouw stakeholders is belangrijk. Denk aan levenslang leren, inclusie, diversiteit op de werkvloer,…” Katrien: “Zeker. Duurzaamheid gaat niet enkel over planet, maar ook over people, prosperity, peace en partnerships.” Jensen: “Sollicitanten zijn steeds meer op zoek naar bedrijven die een positieve impact realiseren op vele domeinen.” Katrien: “Mensen willen steeds vaker in een bedrijf werken waar ze het gevoel hebben dat ze ‘iets goeds’ doen, maatschappelijk relevant zijn. De verwachtingen naar bedrijven zijn op dat vlak in tien jaar tijd helemaal anders geworden.” Wat als je activiteit in essentie niet duurzaam is? Denk bijvoorbeeld aan copy centers die papier printen. Hoe kunnen die verduurzamen? Katrien: “Bedrijven in die sector weten dat ze zullen moeten veranderen. Want wat zal er binnen tien jaar nog geprint worden? Ook papierfabrieken en krantendrukkerijen moeten daar over nadenken. Kijk in onze regio naar Bolton Copy dat nu GroenDruk heet. Dat bedrijf is beginnen diversifiëren in activiteiten en het zet ook fietskoeriers in. Eigenlijk komt het erop neer dat duurzaamheid altijd in je strategie moet zitten die

bovendien lang genoeg vooruit kijkt. Nu, sommige bedrijven kijken twintig jaar vooruit, voor andere is drie jaar al lange termijn (knipoog). Huidige investeringen moeten ook afgetoetst worden aan die langetermijnstrategie, een enorme uitdaging. Als de return on investment slechts twee jaar mag zijn, kan je op sommige projecten niet duurzaam worden.”

Die teams komen ook op het einde van de rit – als ze hun VCDO moeten verdedigen – hun actie toelichten. De betrokkenheid verhoogt enorm als ideeën van de werkvloer komen en niet enkel top-down.” Maarten: “Daarnaast is transparantie key. Draag je strategische doelstellingen continu transparant uit en blijf ze herhalen naar alle medewerkers.”

“Greenwashing – echt bewust liegen over groene initiatieven – zien we nauwelijks” JENSEN VERCAMER

Maarten: “Dat is een uitdaging voor ons: hoe ver durf je een bedrijf laten vooruit kijken en hoe ver durven ze zelf doelstellingen formuleren op 15 of 20 jaar zonder dat ze weten dat ze die ooit zullen kunnen realiseren.” Katrien: “ArcelorMittal wil tegen 2050 klimaatneutraal worden, maar zal sowieso ook tussendoelen zetten, want je kan nooit perfect inschatten welke nieuwe ontwikkelingen er de komende tien jaar zullen doorbreken.” Leggen jullie bij startende deelnemers de lat soms bewust iets lager? Katrien: “Ja. Veel bedrijven die nu instappen in VCDO staan al ver, maar als dat niet zo is, zeggen we bewust: ‘Let op, zet uw doelen niet te hoog in het begin. Maak ze haalbaar want enkel dan krijg je een positieve flow. Een van de grote voordelen van ons charter is dat we het kunnen aanpassen aan het niveau van het bedrijf. En sommige scoren fantastisch op de planet-poot, maar hebben nog veel werk aan de people-poot. Of omgekeerd.” Hoe betrek je alle medewerkers in die verduurzaming? Katrien: “De belangrijkste tip die we graag meegeven is om binnen de verschillende afdelingen of teams een oproep te doen naar acties of projecten die kunnen meegenomen worden in het charter. Dat werkt heel goed.

Is duurzaamheid niet in essentie gewoon een efficiëntieoefening, bijvoorbeeld meer bier maken met minder water, zodat je harde euro’s bespaart? Jensen: “Uiteraard, zeker wat het planet- luik betreft. Het people-luik meten is veel moeilijker. Hoe meet je of je werknemers veel gelukkiger zijn dan voorheen, dat is zo moeilijk.” Katrien: “Ik geef één keer per jaar een gastcollege in Kortrijk. Op het einde van zo’n les zei een van de studenten: ‘Dus eigenlijk is duurzaam ondernemen gewoon gezond boerenverstand?’ Daar komt het inderdaad op neer: zaken in vraag stellen, kritisch nadenken en je gezond verstand gebruiken. Verduurzamen is geen rocket science, maar je moet weten waar je naartoe wil.” Hoe belangrijk is LCA oftewel life cycle analysis? Katrien: “LCA is de analyse van een product, vanaf de grondstoffen- en ontwerpfase tot na de levensloop, zodat het product gemakkelijk demonteerbaar, herbruikbaar en/of recycleerbaar is. Eén randbemerking: enkel als LCA’s op dezelfde manier zijn gemaakt, kan je producten met elkaar vergelijken. LCA’s zijn trouwens niet nieuw. In de jaren 80 werd er al een LCA van glazen en kunststofflessen gemaakt. (fijntjes) Toen moest je vooral weten wie de opdracht gegeven had, want zo kende je het resultaat.” ▼

is verduurzamen veel moeilijker, maar je kan altijd stappen zetten.”

O N D E R N E M E R S # 07

DOSSIER

Maarten: “LCA is wel een belangrijke voedingsbron voor de verdere uitbouw van de circulaire economie.” Jensen: “Een klein voorbeeld: elke producent van broeken geeft extra knopen mee, terwijl die nadien meestal in de vuilnis emmer belanden. Je kan dit als producent kritisch in vraag stellen, die knopen niet meer meeleveren en daarover communiceren. Maar ook je broek moet natuurlijk duurzaam zijn.” Katrien: “Je kan je ook de vraag stellen of je om de zes weken een volledig nieuwe collectie duurzaam op de markt kan brengen, zoals nu de regel is in fast fashion…” Ook het wetgevend kader met de Europese Green Deal en de Vlaamse Blue Deal zal een en ander versnellen? Katrien: “Zeker, ook naar communicatie toe. Duurzaamheidsverslaggeving

“Duurzaamheid is in essentie een efficiëntie-oefening” MAARTEN DHEEDENE

wordt vanaf volgend jaar verplicht voor grote bedrijven, ook als ze niet beurs genoteerd zijn.” Maarten: “We zijn wel geen doemdenkers als het gaat over klimaatverandering. We geloven vooral heel sterk dat bedrijven een deel van de oplossing kunnen en zullen zijn. Een groot deel van de inspanningen gebeurt vandaag vooral

in de industrie en niet zozeer bij de huishoudens.” Katrien: “De industrie zal er ook voor zorgen dat de huishoudens duurzamer zullen worden. Het is een wisselwerking. Het is jammer dat bedrijven vooral negatief in het nieuws komen, terwijl ze vaak pionieren. De pers leeft te veel op negatief nieuws. Het is ook een kwestie

Moeten we ook leren leven met paradoxen: als je ergens een duurzame innovatie doet, kan dat ergens anders een negatieve impact hebben? Katrien: “Inderdaad. Als je de luchtzuivering wil verbeteren, heb je daar energie

voor nodig. Of als je water zuivert, creëer je afvalstoffen. Alles hangt aan elkaar.” Jensen: “Klopt, maar je kan altijd actie ondernemen. Die paradoxen zijn er nu eenmaal altijd als je rond duurzaamheid werkt. Als een brouwerij minder water wil verbruiken om zijn bier te produceren, kan je het reinigingswater reduceren van 20% naar 10%, maar de persoon die de installaties moet reinigen met de helft

minder water zal niet tevreden zijn en de hygiëne van de installaties kan erop achteruitgaan.” Katrien: “Voor elke investering of actie kijk je best naar de impact op elk van de 17 Sustainable Development Goals (SDG’s). Op sommige zal die impact negatief zijn, op andere positief. Kijk dus naar het totaalplaatje, maak een afweging en beslis.” ■

van voortschrijdend inzicht. Je mag nooit zaken uit het verleden beoordelen met de kennis, de normen en de waarden die we nu hebben. Asbest werd in de vorige eeuw massaal gebruikt en nu gelukkig niet meer. Maar laat dat geen rem zijn op innovatie. Als je het voorzorgsprincipe te strak toepast, kan je helemaal niet meer innoveren of zelfs niet meer leven. Tot slot, CO2-uitstoot is een mondiaal probleem dat we mondiaal moeten aanpakken. Als je hier een staalreus à la ArcelorMittal zou sluiten, gaan we nog veel meer milieuonvriendelijk staal uit China importeren.”

Interesse om duurzaam ondernemen ook te verankeren in jouw onderneming? Schrijf je in via de QR-code van VCDO:

O N D E R N E M E R S # 0 7 23

Bedrijfsmatig verpakkingsafval recycleren, dat doen we allemaal samen. Valipac begeleidt al meer dan 20 jaar lang alle economische spelers die hierbij betrokken zijn. Samen delen we de verantwoordelijkheid en werken we elke dag aan een duurzame toekomst. valipac.be

Zij geven het duurzame voorbeeld Van CO2-neutrale productie over eigen energieopwekking tot gerecycleerde verpakkingen: deze bedrijven willen de impact van hun producten en productieprocessen op het milieu minimaliseren. Met succes.

Gentse start-up AM-TEAM wint prestigieuze award in digitale waterinnovatie De jonge Gentse techspeler AM-TEAM, wereldspeler in wording in 3D-simulaties om water-, farma- en biotechbedrijven te helpen hun processen te verbeteren, heeft net voor de zomer als enige Belgische geselecteerde hun eerste Water Europe Innovation Award te pakken in de categorie ‘Digital Water’. Hun revolutionair computermodel voorspelt hoe medicijnresten uit afvalwater kunnen worden verwijderd. Zo kan het afvalwater zelfs opnieuw gezuiverd worden tot drinkwater.

Coca-Cola gebruikt geen nieuw plastic meer in zijn flessen Je zal het amper zien of merken, maar sinds deze zomer zit er géén nieuw plastic meer in de petflesjes van Coca-Cola in België en Luxemburg. Alle flesjes Coca-Cola, Fanta, Sprite of andere merken uit het portfolio, zullen voor 100% gemaakt worden uit gerecycleerd plastic. De investering in gerecycleerd materiaal van minstens 10 miljoen euro per jaar zal jaarlijks 14.000 ton nieuw plastic besparen (ten opzichte van flesjes uit nieuw plastic) en zal een positieve impact op de CO2-uitstoot hebben: 100% gerecycleerd plastic heeft een CO2-voetafdruk die tot 70% lager is dan nieuw plastic gemaakt van fossiele grondstoffen. “Hiermee zetten we een enorme stap richting circulaire plastic verpakkingen met minder CO2-uitstoot waar we samen met de hele industrie aan werken”, aldus An Vermeulen, country director België-Luxemburg voor Coca-Cola European Partners. nl.coca-cola.be

Axians en CNHi zorgen voor slimmer oogstproces

am-team.com

Goodless Smartgroup biedt duurzame totaaloplossingen voor herbruikbare drinken koffiebekers en voedselverpakkingen Goodless, het Oost-Vlaams bedrijf gespecialiseerd in volledige servicing van herbruikbare bekers (SmartCups®) en bijhorende verzamelpunten (SmartBins®) en zijn sectorgenoot Durafest versmelten tot de Goodless Smartgroup. Door deze samenwerking kunnen beiden hun diensten rond duurzame totaaloplossingen van herbruikbare bekers en voedings verpakkingen voor festivals, events, horeca en bedrijven verder uitbreiden. Ondernemers Rudi De Kerpel van Goodless en Koen Heyvaert van Durafest blijven een belangrijke rol spelen in het nieuwe bedrijf. Zo wordt Rudi executive chairman en verantwoordelijke voor R&D en expansie van de groep buiten België. Koen wordt CEO en blijft dus verantwoordelijk voor de dagdagelijkse leiding van het bedrijf dat in België zijn services aanbiedt onder de naam Red-Use Events, Red-Use On the Go en Red-Use Services. goodless.be

Met de Harvest Coordination App maken Axians en CNHi samen de landbouwvoertuigen slimmer. De coördinatie van het intensieve oogstproces wordt vereenvoudigd, voor CNHi and Axians alle partijen, inclusief de Harvest Coordination app loonwerkers. CNH industrial is een wereldspeler gespecialiseerd in de bouw van landbouwmachines, vrachtwagens en commerciële voertuigen, speciale voertuigen en motoren en transmissies. Bij CNHi wordt sterk ingezet op digitale transformatie. Axians bouwde een mobile app voor de bestuurders van de maaidorsers en de bins en voor de magazijniers, en een webapplicatie voor de farm managers. Zo kan het oogstproces worden opgevolgd en krijgt iedere partij de nodige informatie om efficiënt samen te werken. Stilstand van de maaidorser wordt vermeden voor een optimale efficiëntie. De automatische rapportering op basis van de sensorgegevens geeft niet alleen een gedetailleerd overzicht van de voedingswaarden van het product, maar biedt ook traceerbaarheid op veel kleinere batches. En met de ‘Grain Loss Calculator’ wordt artificiële intelligentie ingezet om verliezen te meten en de instellingen van de maaidorser aan te passen. axians.be O N D E R N E M E R S # 0 7 25

Duurzaamheid centraal stellen in uw strategie is de sleutel tot succes Nu de gevolgen van de klimaatverandering steeds duidelijker worden en de sociale ongelijkheid toeneemt, verwachten klanten, investeerders en andere belanghebbenden dat bedrijven hun verantwoordelijkheid nemen. Een goed onderbouwde duurzaamheidsstrategie stelt u als bedrijfsleider in staat de juiste mindset aan te nemen om concrete actie te ondernemen. Ons team van deskundigen kan u ondersteunen en begeleiden tijdens uw duurzaamheidstraject – van strategieontwikkeling tot implementatie, rapportering en waardecreatie. Start uw duurzaamheidstraject: home.kpmg/be/sustainability © 2021 KPMG Central Services, een Belgisch Economisch Samenwerkingsverband (“ESV/GIE”) en lid van de KPMG wereldwijde organisatie van zelfstandige ondernemingen die verbonden zijn aan KPMG International Limited, een “private English company limited by guarantee”. Alle rechten voorbehouden.

MCC Verstraete realiseert CO2-neutrale productie in Maldegem & Ursel In mould labeldrukkerij MCC Verstraete is steeds op zoek naar manieren om de impact van zijn producten en productieprocessen op het milieu te minimaliseren. Eind maart reikte een onafhankelijke partij het certificaat van CO2-neutrale productie uit voor de twee Belgische productie-eenheden in Maldegem en Ursel. Een mijlpaal binnen de MCC-groep (het Amerikaanse moederbedrijf), want MCC Verstraete is de eerste site die het CO2-neutrale productiecertificaat behaalt. De CO2-uitstoot werd herleid van 5.000 ton CO2 eq. tot nul. Om dit te bekomen werden een aantal projecten, acties en optimalisaties gerealiseerd die de uitstoot van broeikasgassen minimaliseren en de totale CO2-voetafdruk verkleinen, zoals investeringen in meer dan 100 (software)systemen voor het monitoren van elektriciteit, water, gas, enz., overschakeling op LED-verlichting, vervanging van lichtschakelaars door aanwezigheidsdetectie, warmterecuperatie en 100% groene elektriciteit, waarvan een deel afkomstig van eigen zonnepanelen Na het installeren van alle bovenstaande initiatieven was er een restant van 528 ton CO2 uitstoot. MCC Verstraete compenseerde dit restant door te investeren in een bosbouwproject in Guatemala, gericht op het behoud en de bescherming van het ecosysteem. verstraete.mcclabel.com

Bouwbedrijf Vandenbussche wakkert biodiversiteit aan op hun bedrijfsterreinen De bedrijfsterreinen van algemene bouwonderneming Vandenbussche uit Aalter zijn gelegen in de Groendreef. In afwachting van de verdere definitieve ontwikkeling van het terrein ondernam het bouwbedrijf in het voorjaar actie om de biodiversiteit aan te wakkeren. Kristof Defruyt, CEO bij Vandenbussche: “We kozen voor houtkanten aan de zijkanten van het terrein, bestaande uit een mengeling van bomen en struiken. Over de volledige breedte van het terrein werd vervolgens een strook met lange grassen aangelegd, met daarachter een bloemenweide van 1000 m². Honeybeez Imkerij plaatste bijenkasten met als doelstelling de bijenpopulatie in onze regio terug te doen aangroeien en zo mee te werken aan een duurzame en groene omgeving. Dit project is een samenwerking van aannemer Vandenbussche en IC Group.” Vorig jaar nog leverde Vandenbussche het state-of-the-art kantoorgebouw op, dat gelegen is rechts van de kantoren van Vandenbussche. Het gebouw kreeg de naam ‘The Green’. Het bouwbedrijf neemt ook al jarenlang deel aan het Voka Milieucharter (8 keer) gevolgd door het Voka Charter Duurzaam Ondernemen (4 keer). Het ontwikkelt o.a. een mobiele stadsbatterij op de bouwwerven, stelt het bemalingswater op de werven ook beschikbaar voor buurt bewoners en lokale landbouwers, stimuleert het gebruik van de fiets in plaats van de wagen voor woon-werkverkeer en het plaatste vorig jaar extra zonnepanelen op de kantoorgebouwen.

Filliers Distillery produceert voortaan zijn eigen elektriciteit Sinds juni maakt Filliers Distillery zijn premium (graan)distillaten met hernieuwbare energie die ter plaatse wordt opgewekt. Hiervoor plaatste ENGIE 492 zonnepanelen op het dak van de stokerij. Als één van de laatste warme stokerijen in België produceert Filliers jaarlijks om en bij 20.000 hectoliter aan ambachtelijk gestookte sterkedranken. In de stokerij gebeurt alles nog steeds ter plaatse, van het pompen van eigen bronwater, het malen van granen, het creëren van fijne fruit- en kruidendistillaten, tot het fermenteren en distilleren, het rijpen in houten vaten, en nu dus ook het produceren van elektriciteit. Met zijn piekvermogen van 182 kWp produceert de nieuwe zonne-installatie ongeveer evenveel elektriciteit als het jaarlijkse verbruik van 50 gezinnen. De installatie zorgt voor een jaarlijkse besparing van 74 ton CO2, het equivalent van 37 dieselwagens minder in het verkeer. De zonnepanelen werden geïnstalleerd via derdepartijfinanciering. ENGIE stond in voor de financiering en de plaatsing van de zonnepaneleninstallatie en zal ook het onderhoud voor zijn rekening nemen gedurende 10 jaar. Filliers kan gebruikmaken van de geproduceerde elektriciteit tegen gunstige voorwaarden en wordt na 10 jaar eigenaar van de installatie. filliersdistillery.com/nl – engie.com

vandenbusschebouw.be O N D E R N E M E R S # 07

dé groothandel in professionele & duurzame schoonmaakproducten en -materialen

SCHOONMAAK PRODUCTEN

SCHOONMAAK MATERIALEN

HYGIËNISCHE PAPIERWAREN

MACHINES & POETSWAGENS

MEEGEDEELD

VOKA CHARTER DUURZAAM ONDERNEMEN ZET ALLE STAKEHOLDERS IN BEWEGING

Salubris gaat voor economisch verantwoorde duurzaamheid Via het Voka Charter Duurzaam Ondernemen besloot Salubris resoluut in te zetten op duurzaamheid. Geen evidentie voor een groothandel in industriële schoonmaakproducten die o.m. disposables, hygiënische papierwaren en reinigingsmiddelen verkoopt. En toch: “dankzij het Voka-charter zijn we heel breed en vooral toekomstgericht beginnen denken.”

Salubris is een snelgroeiend familiebedrijf waarvan de 39 medewerkers in 2020 een omzet van 19 miljoen euro genereerden. Opgericht in 1980, is ondertussen de derde generatie aan het werk in Aalter, waar het bedrijf over een opslagmagazijn beschikt van 4.800 m2 (6.000 palletplaatsen) met 8.000 referenties op voorraad en 16.000 in cataloog.

opleidingen. Want schoonmaken is een vak. Daarom werken we quasi uitsluitend met merkenleveranciers: wij stellen de ondersteuning van onze fabrikanten op prijs en zij weten dat wij ervoor zorgen dat hun producten op de juiste manier gebruikt worden. Daarnaast hebben we de troeven in huis van een typisch familiebedrijf: persoonlijke service, flexibel en alert.”

SCHOONMAKEN IS EEN VAK Operationeel manager Filip Peeters: “Salubris heeft een sterke groei gekend met leveringen aan de zorgsector, maar ondertussen leveren we ook veel aan de publieke sector (lokale overheden, OCMW’s, gemeente- en stadsbesturen). Ook het assortiment van Salubris werd door de jaren heen steeds meer uitgebreid: gaande van microvezeldoeken over schoonmaakproducten, semi-medische artikelen (denk aan vochtige washandjes en shampoocaps), corona-beschermingsmiddelen tot werk wagentjes, disposables, onderhoudsmachines en schoonmaakrobots. Peeters: We onderscheiden ons in de markt door ons professioneel advies en onze

DUURZAAMHEID MET OOG OP DE TOEKOMST Vorig jaar besloot Salubris zich in te schrijven voor het Voka Charter Duurzaam Ondernemen, een traject waar sales & productmanager Conny Monteyne met de nodige passie haar tijd in investeerde maar vooral: het gaf het bedrijf een bredere kijk, trok alle stakeholders mee in het bad en leverde een gedragen visie op de toekomst op. Monteyne: “Zo’n charter behaal je mits de nodige inspanningen op één jaar, maar eigenlijk begint het dan pas. Het zet je aan om na te denken over àlle aspecten van duurzaamheid en tegelijkertijd het evenwicht te bewaren tussen ecologie, de medewerkers en de economische haalbaarheid.”

Zichtbare investeringen van het afgelopen jaar zijn de hybride wagens, de 6 elektrische laadpalen, de CNG bestelwagen, het groendak en het bijenhotel, maar dankzij dit traject heeft Salubris ook andere grote, zij het minder zichtbare, stappen gezet. Monteyne: “We zijn gaan nadenken over onze verpakkingen en gebruiken nu vooral recycleerbare plastics (polypropyleen, R-HDPE en R-PP). Voor de producten die wij verkopen, kijken we naar onze leveranciers: hoe duurzaam produceren ze bijvoorbeeld wegwerphandschoenen? We werken met de meest duurzame chemieleverancier voor onze schoonmaakproducten, met een papieren handdoekenproducent die werkt met gerecycleerd materiaal en zelfs de gebruikte papieren handdoeken uit de toiletruimtes recupereert … noem maar op.” En het gaat nog verder: Salubris betrekt alle stakeholders bij deze duurzaamheids gedachte, want: “Het gaat over de toekomst van het bedrijf, over waar we willen staan in de toekomst. Mijn droom is dat onze klanten in de eerste plaats klant zijn om wie we zijn, en waar we voor staan, geïnspireerd door het boek van David Attenborough, “een leven op onze planeet.” O N D E R N E M E R S # 07

MEEGEDEELD

SAAS SUSTAINABILITY AS A SERVICE

Duurzaamheid uitstralen is de kunst BOVA ENVIRO+ wil en kan als studiebureau haar steentje bijdragen in het helpen van bedrijven om bewuste(re) keuzes te maken bij hun strategie naar een duurzamere wereld. Ons milieustudiebureau draagt niet alleen zelf bij tot de SDG’s of Sustainable Development Goals via een aantal concrete acties, maar wenst dit uit te stralen naar andere bedrijven via onze diensten op vlak van milieu en duurzaamheid.

De laatste tijd kunnen we er niet meer omheen: we worden overspoeld met pers berichten omtrent bewust keuzes maken voor de toekomst. Dat is ook broodnodig, want anders kunnen we de huidige en toekomstige generaties niet meer bieden wat wij allemaal (gratis) gekregen hebben van Moeder Aarde. Earth Overshoot Day viel in 2021 op 29 juli, dit is de dag in het jaar waarop de mensheid evenveel grondstoffen en voedingswaren heeft verbruikt als de aarde in één jaar kan leveren. In 2020 viel die dag op 22 augustus, dit betekent dat we het tij nog niet hebben kunnen doen keren.

TO WALK THE TALK Als milieustudiebureau dragen we bij BOVA ENVIRO+ ‘Zorg voor onze Omgeving’ hoog in het vaandel. Naast ons lidmaatschap bij The Shift willen we ons actief engageren en bijdragen tot de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties, de zogenaamde SDG’s. Om ons engagement in daden om te zetten, hebben we een reeks projecten uitgewerkt die nauw aansluiten bij onze corebusiness en waar we het meeste verschil kunnen maken.

SDG 3 - GOEDE GEZONDHEID EN WELZIJN Bij BOVA ENVIRO+ geloven we in het motto ‘een gezonde geest in een gezond lichaam’. Als milieustudiebureau en dienstenbedrijf ligt onze grootste waarde bij de mensen die samen ons team vormen. Bijgevolg werken we sinds 2018 samen met ons team Gezondheid aan de goede gezondheid en het welzijn van onze werknemers. Sinds jaar en dag organiseren we een jaarlijkse teamdag waar sportiviteit en collegialiteit sleutel begrippen zijn. Daarnaast moedigen we ons personeel aan om met de fiets naar het werk te komen of om het STOP-principe (Stappen, Trappen, Openbaar vervoer, Privé-vervoer) toe te passen bij verplaatsingen naar de hoofd steden en zo bij te dragen aan een vermindering van het fijn stof en onze CO2-voetafdruk.

SDG 4 – KWALITEITSONDERWIJS BOVA ENVIRO+ heeft een uitgebreide opleidingskalender waarop zowel eigen werknemers als externen kunnen inschrijven.

Deze opleidingen gaan van praktijkgerichte workshops tot online webinars. Zowel open opleidingen als opleidingen op maat van een bedrijf worden gegeven. Bovendien verzorgt BOVA ENVIRO+ regelmatig gastlessen en promotorschappen thesissen bij het UGain programma (https://www.ugain.ugent.be) van de Universiteit Gent en dragen we zo bij aan de opleiding van toekomstige milieucoördinatoren. We engageren ons dan ook om onze opleidingen op een kwaliteitsvolle en duurzame manier verder te ontwikkelen. 'Levenslang leren' stimuleren we bij onze eigen werknemers.

SDG 12 - VERANTWOORDE CONSUMPTIE EN PRODUCTIE BOVA ENVIRO+ moedigt duurzame consumptiepatronen op de werkvloer aan door de aankoop van fairtrade en biologische producten waaronder koffie, thee, fruitsap en onverpakt fruit in de burelen. Verder sensibiliseren we onze werknemers door deel te nemen aan acties omtrent specifieke topics zoals plasticgebruik (mei plasticvrij) en verantwoord printen

MEEGEDEELD

(reductie papierverbruik als milieudoelstelling van ons ISO14001-Milieumanagementsysteem). Tot slot willen we ons engageren om milieu onvriendelijke producten op onze kantoren te identificeren en te vervangen door duurzamere alternatieven. Zo hebben we in 2021 onze medewerkers een SeaTowel (100% gemaakt van plastic uit de zee) cadeau gegeven om de vakantie goed in te zetten. Herbruikbare drinkbussen voor onderweg en op kantoor dragen bij tot minder gebruik aan PET-flessen.

SDG 13 – KLIMAATACTIE Bij BOVA ENVIRO+ streven we ernaar om onze CO2-voetafdruk te verkleinen. Dit doen we door monitoring van onze twee grootste bronnen, namelijk onze autovloot en energieverbruik in de kantoren. De kunst is om eerst alles in kaart te brengen en te bepalen wat onze huidige carbon footprint is om vervolgens concrete doelstellingen te plakken op de CO2-vermindering naar de toekomst toe. Dit kunnen we door deze milieubeleidsdoelstelling in te schrijven

in ons intern milieu-managementsysteem (ISO14001) en ons te benchmarken met gelijkaardige bedrijven waarbij we een erkend toetsingskader respecteren. BOVA ENVIRO+ zal hierbij kiezen voor het principe van Science Based Targets. Streefdoelen worden als ‘wetenschappelijk onderbouwd’ beschouwd als ze in overeenstemming zijn met wat de meest recente klimaatwetenschap nodig acht om de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs te halen: de opwarming van de aarde beperken tot ruim onder de 2 °C boven het pre-industriële niveau en inspanningen leveren om de opwarming tot 1,5°C te beperken. Voor BOVA ENVIRO+ betekent dit om tegen 2030 te streven naar een CO2-reductie van zo’n 50%, van een uitstoot van 162 ton/jaar naar zo’n 90 ton/jaar of 1,6 ton/FTE ( Scope 1 & 2). Dit kunnen we realiseren door te werken op onder meer aankoop van hybride/elektrische wagens, bewuste verplaatsingen (cfr. telewerk), verbetering energielabel kantoren en het afsluiten van ‘groene’ energiecontracten.

SDG 15 - LEVEN OP HET LAND Bij BOVA ENVIRO+ dragen we zorg voor onze omgeving niet enkel bij ons maar zeker bij onze klanten. Ons team telt dan ook enkele tientallen specialisten op het vlak van milieu en bodem, die onze klanten kunnen bijstaan met hun expertise. Op deze manier kunnen we kort op de bal spelen en problemen vanuit verschillende hoeken aanpakken. Onze verschillende erkende MER-deskundigen brengen bij projecten de effecten op de omgeving in kaart om zo bij te dragen aan een duurzamere samenleving. Tot slot helpen we biodiversiteit een handje door de aanleg van een bloemenweide met inheemse soorten aan ons hoofdkantoor en de plaatsing van een bijenhotel (ons BEe+ hotel). ir. Kaat Allaert Bestuurder Manager BOVA ENVIRO+, milieustudiebureau

O N D E R N E M E R S # 07

MEEGEDEELD

Hoe Arteco strategisch verduurzaamt Van een Life Cycle Assessment voor hun producten tot efficiënt omgaan met water, het zijn slechts twee concrete voorbeelden van hoe Arteco, een joint venture tussen Chevron en TotalEnergies, werk maakt van duurzaamheid.

Arteco werd in 1998 opgericht met focus op de ontwikkeling, productie en verkoop van kwalitatief hoogstaande koelvloeistoffen en heat transfer fluids voor automobiel- en industriële toepassingen. Arteco is een leider in Europa en een snelgroeiende speler in Azië en het Midden-Oosten. Dankzij onze moedermaatschappijen hebben wij met onze technologie een globaal marktbereik. Arteco staat bekend om de nauwe samen werking met de Original Equipment Manufacturers – autofabrikanten – om koelvloeistoffen te ontwikkelen die voldoen aan de strenge eisen voor eerste vulling en servicetoepassingen. We richten ons op het leveren van state-of-the-art kwaliteits producten en -diensten. Met onze visie willen we aantonen dat we bijdragen aan een steeds veranderende wereld en hoe we als Arteco het verschil kunnen blijven maken.

CO2-VOETAFDRUK BEREKENEN EN VERLAGEN Een aantal jaren geleden startte Arteco de samenwerking met het VOKA-charter op en dankzij de inzet op elke SDG behaalden we in 2020 het UNITAR (United Nations Institute for

Training and Research) certificaat. In parallel ontwikkelden we methoden om onze CO2voetafdruk te berekenen en te verlagen. De snelle evolutie van onze klanten richting e-mobiliteit met ambitieuze klimaatdoelstellingen als drijfveer, spoorden ons aan om een extra stap te zetten richting een volledig Life Cycle Assesment en een strategisch verduurzamingsplan voor onze producten. Hiervoor steunen en rekenen wij ook op onze leveranciers zowel wat grondstoffen, verpakkingsmaterialen als logistiek betreft. Arteco ziet haar leveranciers als belangrijke stakeholders. Onze partners dragen immers ook bij aan klantentevredenheid en differentiatie tegenover de concurrentie.

SLIM OMGAAN MET (DRINK)WATER We kunnen met trots vaststellen dat we heel wat initiatieven bij Arteco hebben rond ecologie. In onze producten verbruiken we behoorlijk wat water en we beseffen dat drinkwater een schaars product wordt, mede door de opwarming van de aarde en een overmatig waterverbruik. Slim omgaan met water is levensnoodzakelijk; we willen twee van onze projecten kort vermelden:

1. In onze fabriek te Schoten wordt het regenwater en bedrijfsafvalwater gescheiden. Het regenwater wordt geloosd in het Albertkanaal. Bedoeling van dit project is om ter vervanging van het stadswater (drinkwater), kanaalwater te gebruiken voor de aanmaak van demiwater in het productieproces. 2. Wij steunen via Watershed Organisation Trust een belangrijk waterbehoudproject in waterarme regio’s van Indië. De lokale bevolking krijgt materiaal en wordt opgeleid zodat het zelfstandig kan voorzien in haar waternoden gedurende het hele jaar via watercaptatie. Duurzaamheid bij Arteco gaat uiteraard niet enkel over klimaatdoelstellingen. Wij streven naar een evenwicht rond de drie duurzaamheidspijlers. Zo heeft ons bedrijf een eigen bedrijfscultuur ontwikkeld waarbij alle werknemers aangemoedigd worden om samen te werken en elkaar te helpen slagen in deze veranderende wereld. www.arteco-coolants.com

MEEGEDEELD

Het sociaal passief bij reorganisatie: een delicate rekensom Plan je noodgedwongen een herstructurering of collectief ontslag binnen je bedrijf, dan kan het prijskaartje stevig oplopen. Door de wettelijke ontslagvergoedingen en de kostprijs voor outplacement bijvoorbeeld. De inschatting van deze kosten is het sociaal passief. Maar vergis je niet: dit bedrag is niet louter de som van de individuele opzegvergoedingen. Wat is het dan wel?

Kort gezegd is het sociaal passief de totale kostprijs bij de beëindiging van de arbeidsovereenkomst. De berekening is de optelling van de vele mogelijke wettelijke vergoedingen en andere kosten die gepaard kunnen gaan met een ontslag.

HOE BEGROOT JE JE SOCIAAL PASSIEF? Om de totale werkgeverskosten bij ontslag in kaart te brengen, hou je rekening met een aantal elementen. De samenstelling van het jaarloon bijvoorbeeld. Daarbij komen ook allerlei uitzonderingsregimes in zicht: is er sprake van deeltijds werk, tijdskrediet of gedeeltelijke werkhervatting? Kreeg je eveneens te maken met langdurig zieke werknemers of tijdelijke werkloosheid naar aanleiding van de coronacrisis? Ook het vakantiegeld moet je in rekening brengen, dubbel én enkel. Maar bereken je dat op het basisloon of breng je ook premies en voordelen in rekening? Soms zijn er nog kosten verbonden aan het ontslag van werknemers die recht hebben op werkloosheid

met bedrijfstoeslag. Maar hoe ga je na of een werknemer eventueel onder een van de vele uitzonderingsregimes valt? Dat heeft allemaal een impact op je sociaal passief. Het is duidelijk: hoe complexer het hr-landschap binnen je onderneming, hoe moeilijker de berekening van je sociaal passief.

IMPACT VAN HET EENHEIDSSTATUUT In 2014 zorgde het eenheidsstatuut voor langere opzegtermijnen en dus hogere ontslagkosten. Om die kosten op te vangen,

Zijn herstructurering en collectief ontslag onafwendbaar? Voor de berekening van je sociaal passief reken je maar beter op een ervaren partner. Geef ons een seintje en onze experts helpen je graag. www.sdworx.be

werd een fiscale vrijstelling ingevoerd: het ‘sociaal passief eenheidsstatuut’. Maar die berekening staat dan weer los van wat er hier onder dit begrip wordt verstaan. Door die gelijkschakeling van arbeiders en bedienden moet je bovendien rekening houden met twee verschillende berekeningswijzen: die voor én na 2014.

TOT SLOT: LET OP VOOR DE ADDERS ONDER HET GRAS Je ontslagspaarpot kan dus maar beter groot genoeg zijn. Want vaak duiken er bijkomende kosten op waar je misschien niet meteen aan dacht. Denk hierbij aan de kosten verbonden aan outplacement, inschakelingsvergoedingen, vergoedingen bij meervoudig ontslag, collectieve ontslag vergoedingen, sluitingsvergoedingen of bijzondere compenserende bijdrages. Zie jij het bos nog door de bomen? Geen nood, wij wel!

O N D E R N E M E R S # 0 7 33

Plan je privévermogen en denk tijdig na over de continuïteit van je onderneming Niet alleen de cijfers van je onderneming verdienen de nodige aandacht. Als ondernemer kijk je best verder dan enkel je kwartaal- en jaarrekeningen en maak je ook werk van je vermogensplanning. De vermogensplanners van VGD Estate Planning zorgen dat je inspanningen als ondernemer niet voor niets zijn en denken mee over de continuïteit van je onderneming door ook je privévermogen optimaal te beheren. Ze doen daarbij een beroep op de expertise in verschillende kennisdomeinen die financieel dienstverlener VGD opbouwde tijdens haar 40-jarig bestaan. Er zijn verschillende sleutelmomenten in je leven als ondernemer waarbij vermogensplanning belangrijk blijkt. Denk maar aan de aankoop van onroerend goed, investeringen in bedrijfsgebouwen, schenkingen, pensioen, huwelijk, kinderen, afdekkingen van bepaalde schulden ... Al die momenten moeten een trigger zijn om na te denken over waar je met je bedrijf naartoe wil. Onze vermogensplanners willen dat je zorgeloos kan ondernemen door je in te dekken tegen alle worstcasescenario’s die bij die opvolging, schenkingen, continuïteit, ziekte … kunnen komen kijken. Zorgeloos ondernemen dankzij vermogensplanning Vermogensplanning is overigens geen ‘luxeprobleem’ voor grote vermogens, of iets dat alleen belangrijk wordt vanaf een bepaalde leeftijd. Kleinere vermogens kunnen immers ook complex zijn, denk maar nieuw samengestelde gezinnen bijvoorbeeld. De adviseurs van VGD Estate Planning houden rekening met verschillende parameters, waarvan vermogen vaak zelfs de minder relevante is in de grootorde. Zo kunnen bepaalde aanpassingen in de juridische documenten van je onderneming al een wereld van verschil maken wat vermogensplanning betreft. Het gaat dus om veel meer dan een cijfer op een vermogen plakken.

Met als gevolg dat de papierwinkel vaak onvolledig is. Daarnaast stapel je al snel veel (delicate) documenten en mappen op die je niet zomaar kwijt wil spelen: denk aan huwelijkscontracten, testamenten, schenkingsdocumenten, financiële prognoses … Digitaliseren is dus geen overbodige luxe. VGD Pax Familia: plan vandaag voor morgen Een digitaal platform en dashboard als VGD Pax Familia kan goed van pas komen om een en ander in kaart te brengen. Als ondernemer heb je op die manier ook een beter overzicht en kan je gemakkelijker vermogens-, pensioenen cashflowplanning bekijken of simulaties maken. Bovendien komen actiepunten beter bloot te liggen en kan je gerichter en meer gefundeerd beslissingen nemen, zoals de aankoop van onroerend goed of de overdracht van bepaalde vermogens aan de kinderen. Dankzij de digitale tool VGD Pax Familia heeft je vermogensadviseur bovendien alle informatie bij de hand om je vermogen op een efficiënte en gestructureerde manier aan te pakken, met een volledige kennis van zaken. Zo kan hij snel en proactief bijsturen. Dat maakt het ook heel eenvoudig om je successieplanning te optimaliseren en je vermogen beter bij te houden. Op naar een zorgeloze morgen! Benieuwd hoe je je vermogen of pensioen optimaal kan plannen? Contacteer vrijblijvend onze adviseurs Estate Planning Frederic Dedeurwaerdere Vermogensplanner

frederic.dedeurwaerdere@vgd.eu +32 9 398 77 54

Lieselotte Vandevelde Vermogensplanner

Digitalisering: efficiënter en veiliger Bij veel ondernemers gaat alle energie vaak naar de uitbouw van het bedrijf, waardoor de privéadministratie en vermogensplanning niet hoog op de agenda staan.

Meer weten? Download ons e-book: “Denk vandaag al aan jouw toekomst.”

lieselotte.vandevelde@vgd.eu +32 3 502 13 71 Meer info? Bezoek onze website be.vgd.eu/nl/diensten/estate-planning of kom gerust eens langs in onze Oost-Vlaamse VGD-kantoren in Aalst, Gent of Sint-Niklaas.

Doe beroep op de Brexit veerkrachtsubsidie Hoewel de Brexit sinds 1 januari 2021 een feit is, heerst er nog veel onduidelijkheid bij Vlaamse ondernemers over de nieuwe afspraken die het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie zijn overeengekomen. Bovendien moeten heel wat Vlaamse kmo’s die importeren en exporteren naar het VK zich heroriënteren naar nieuwe markten, producten en diensten om het verlies te compenseren of moeten ze hun bedrijfsvoering aanpassen aan nieuwe marktomstandigheden om competitief te blijven. De Vlaamse regering wil deze transities ondersteunen via de nieuwe Brexit veerkrachtsubsidie.

AANWERVEN EXTERNE ADVISEUR Concreet ondersteunt VLAIO de helft van de kosten van een externe dienstverlener die de onderneming zal bijstaan in de heroriëntatie (met een maximum van 25.000 euro). Het strategisch extern advies moet zich richten op een of meerdere bedrijfsprocessen en de adviseur dient aan te tonen dat hij over specifieke kennis beschikt. De externe adviseur assisteert bijvoorbeeld bij het onderzoeken van een nieuw product of dienstverlening of bij het ontwikkelen van een digitale strategie om de competitiviteit te boosten.

SUBSIDIE VOOR PERSONEELSKOST Naast de subsidiëring van het advies van een externe dienstverlener kan een onderneming ook 25.000 euro steun voor eigen personeelskosten aanvragen. Dit wil zeggen dat de kosten van alle medewerkers die bijdragen aan de transformatie en de kosten van de onderneming in het

kader van het heroriëntatieproject kunnen worden ingebracht. Dit deel van de subsidie is echter niet verplicht.

SUCCESVOLLE AANVRAAG Een succesvolle aanvraag kan aantonen dat het gaat om een strategische heroriëntering die rekening houdt met duurzame economische groei en dat het traject een substantiële invloed heeft op de huidige bedrijfsvoering. Daarnaast moet de onderneming een doordacht stappenplan voorleggen en aantonen dat er nood is aan specifieke kennis van buitenaf. De subsidieaanvraag kan je indienen via vlaio.be/brexitveerkracht tot 31 december 2021 of uitputting van het budget.

WAT KUNNEN WE NOG VERWACHTEN?

het VK te verlagen, zijn op dit moment Deloitte en VIL, het innovatieplatform voor de logistieke sector, bezig met het opzetten van het zogenaamde ‘Gateway2Britain’ project. Dit project moet bedrijven voornamelijk ondersteunen bij het digitaliseringsproces van de nodige administratie. De eerste fase werd reeds goedgekeurd door Vlaams minister van Economie, Hilde Crevits (CD&V). De verdere vormgeving van het project zal volgen in het najaar. Daarnaast zullen er vanaf 1 oktober 2021 (en 1 januari 2022) wijzigingen zijn in het importproces van bepaalde goederen die onderhevig zijn aan sanitaire en fyto sanitaire controles. Vanaf dan moeten de goederen aan aanvullende eisen voldoen om ze op de Britse markt te mogen importeren.

Om de administratieve lasten die gepaard gaan met de handel van goederen met

meer info: Om ondernemingen optimaal voor te bereiden organiseert Voka op 16 september (van 10 tot 12 u) een webinar waarin wordt geschetst welke acties de Belgische exporteurs en Britse importeurs moeten ondernemen om in regel te zijn.

O N D E R N E M E R S # 0 7 35

CONNECTIES

Ontdek het nieuwe kantoor van Voka Oost-Vlaanderen in Aalst De nieuwe ondernemersspot Voka Vaart wordt – naast de Voka Box in Gent – de tweede vaste ontmoetingsplek van Voka in Oost-Vlaanderen. OPENINGSWEEK: 15 TOT 22 OKTOBER 2021 Het volledige programma vind je in onze oktobereditie. Voka Vaart - Werf 8 - 9300 Aalst

ing n e p o n soo

AGENDA 13.09.2021

Big Refresh

15.09.2021

Uitreiking Voka Charter Duurzaam Ondernemen

22.09.2021 Netwekkers te gast bij Magelaan 06.11.2021

Netwekkers te gast bij Voka Vaart Aalst

24.11.2021

Netwekkers te gast bij Trustteam en i.s.m. Voka-West-Vlaanderen

08.12.2021 Netwekkers te gast bij Syneton en i.s.m. Voka Mechelen/Kempen Voka Digihub Tour: In september te gast bij Sirris & Flanders Make (Kortrijk) en in oktober bij Odisee & KU Leuven (Gent). ACTUEEL OVERZICHT:

MEER INFO: netwerking.gent@voka.be

O N D E R N E M E R S # 07

ONDERNEMERS & CO

Certifisc

Nieuwe fiscaliteit voor wagens en laadpalen De federale regering heeft in het regeerakkoord vooropgesteld dat CO2-emissievrije bedrijfswagens vanaf 2026 de norm moeten worden. Een belangrijke stap hiertoe werd gezet door een recent akkoord omtrent een wetsontwerp dat de vergroening van onze mobiliteit moet bewerkstelligen. Dit akkoord heeft een bijzondere impact op de bedrijfs- en salariswagens. Mits goedkeuring door het parlement, zal de nieuwe regeling haar eerste gevolgen kennen vanaf 1 juli 2023.

Fiscale aftrekbaarheid personenwagens Fossiele brandstof Voor personenwagens die op fossiele brandstof rijden en die aangeschaft werden vóór 1 juli 2023, zal de huidige fiscale aftrekregeling van toepassing blijven voor de volledige looptijd van de wagen. Voor deze wagens verandert er dus niets en zal de aftrekbaarheid blijven schommelen tussen de 40 en 100 %, afhankelijk van de CO2-uitstoot. Voor personenwagens die op fossiele brandstof rijden en die aangeschaft werden tussen 1 juli 2023 en 31 december 2025 blijft ook de huidige regeling van toepassing, maar zal een geleidelijke vermindering van de maximale fiscale aftrekbaarheid ingevoerd worden. De aftrekbaarheid wordt in 2025 afgetopt op 75%, 50% in 2026, 25% in 2027, om uiteindelijk tot nul herleid te worden in 2028 en verdere jaren. Voor personenwagens die op fossiele brandstof rijden en die aangeschaft werden vanaf 1 januari 2026, zal geen fiscale aftrekbaarheid meer mogelijk zijn. CO2-emissievrij Voor personenwagens die CO2-emissievrij (volledige elektrisch, waterstof…) zijn, zal de fiscale aftrekbaarheid als volgt evolueren: • Aangeschaft vóór 1 januari 2026: huidige regeling aftrekbaarheid blijft gelden voor de volledige looptijd van de wagen • Aangeschaft vanaf 2026: 100% aftrek voor de volledige looptijd – Aangeschaft vanaf 2027: 95% aftrek voor de volledige looptijd – Aangeschaft vanaf 2028: 90% aftrek 38

voor de volledige looptijd – Aangeschaft vanaf 2029: 82,5% aftrek voor de volledige looptijd – Aangeschaft vanaf 2030: 75% aftrek voor de volledige looptijd – Aangeschaft vanaf 2031: 67,5% aftrek voor de volledige looptijd

Voor ondernemingen die een nieuwe CO2emissievrije vrachtwagen aanschaffen, een tankinfrastructuur voor waterstof of een elektrisch laadstation voor CO2-emissievrije vrachtwagens installeren, zal een verhoogde investeringsaftrek gelden. Het tarief hiervan bedraagt:

Hybride Voor hybride personenwagens aangeschaft vóór 1 juli 2023 blijft de huidige regeling voor de aftrekbaarheid gelden. Indien de hybride personenwagen aangeschaft werd tussen 1 juli 2023 en 31 december 2025, blijft ook de huidige regeling gelden, met het verschil dat de benzine- of dieselkosten voor maximum 50 % aftrekbaar zullen zijn. Indien de hybride personenwagen vanaf 1 januari 2026 wordt aangeschaft, zal geen fiscale aftrek van kosten meer mogelijk zijn.

– 35,0% in 2023 – 29,5% in 2024 – 24,0% in 2025 – 18,5% in 2026 – 13,5% in 2027 Jorn Peyskens

Fiscaliteit laadpalen Particulieren kunnen een belastingvermindering verkrijgen naar aanleiding van de aankoop en plaatsing van een laadstation thuis. De particulier die dit doet tussen 1 september 2021 en 31 december 2022, zal een belastingvermindering van 45% verkrijgen. In 2023 daalt het tarief van de belastingvermindering naar 30% en in 2024 zal het tarief 15% bedragen. Het bedrag waarvoor een belastingvermindering kan worden verleend en waarop ze wordt berekend, is beperkt tot 1.500 euro per laadpaal en per belastingplichtige. Ook ondernemingen die tussen 1 september 2021 en 31 augustus 2024 investeren in laadinfrastructuur kunnen rekenen op fiscale steun. Hierbij geldt de belangrijke voorwaarde dat de laadinfrastructuur vrij toegankelijk moet zijn voor derden (tegen betaling) en dit ofwel tijdens ofwel buiten de normale werkuren. De fiscale steun voor ondernemingen neemt de vorm aan van een verhoogde kostenaftrek. Voor investeringen in laadinfrastructuur tussen 1 september 2021 en 31 december 2022 geldt een aftrekpercentage van 200%; tussen 1 januari 2023 en 31 augustus 2024 geldt een aftrekpercentage van 150%.

Uw boekhouding digitaal, advies in mensentaal KANTOREN TE GENT EN TE OUDENAARDE T GENT 09 221 14 41 T OUDENAARDE 055 30 14 41

www.certifisc.be

ONDERNEMERS & CO

COTTYN Advocaten

Wanneer het regent in Parijs, blijft het droog in Madrid De coronacrisis heeft al heel veel gevraagd van ondernemers. Na de lockdown werden draaiboeken gepubliceerd met veiligheidsmaatregelen die op zijn minst volatiel genoemd kunnen worden. De ondernemer paste zich zo goed als mogelijk aan. De crisis is immers ernstig.

De bevolking toonde zich aanvankelijk ook van haar geduldigste kant. Aan het roer staan in deze crisis, kan niet eenvoudig zijn. Toch zijn er grenzen aan wat men mag vragen (opleggen?) aan een bevolking. Die ultieme grens heet de Grondwet. Een mogelijke nieuwkomer in de maatregelen is de coronapas. Die heeft al wat inkt doen vloeien in ons land. De ene ziet er een pasjesmaatchappij in, de andere net een mogelijkheid de maatschappij terug open te krijgen. Wat onze rechters ervan denken, weten we (nog) niet. Over de grens is er echter wél al constitutionele inkt gevloeid over het concept. In Frankrijk werd de sanitaire noodtoestand uitgeroepen door een (nieuwe) wet van 23 maart 2020 en uiteindelijk al verlengd tot 15 november 2021. Het Franse parlement gaf aan de eerste minister de mogelijkheid de toegang tot bepaalde plaatsen te verbieden, behalve voor personen in het bezit van een coronapas. Die pas kan men krijgen indien men (i) gevaccineerd is, (ii) bewijs van een recente, negatieve test kan voorleggen, (iii) een certificaat dat men corona heeft gehad kan laten zien. De pas is verplicht in de horeca, professionele seminaries, in de gezondheidszorg (uitgezonderd spoedgevallen), verplaatsing per openbaar vervoer tussen verschillende regio’s en in grote winkels en winkelcentra van meer dan 20.000m². In Frankrijk is daarmee de horeca-sector en de (grotere) retail het zwaarst “getroffen”. De Franse Conseil Constitutionnel oordeelde echter dat de pas grondwettig was. De keuze om de pas te verplichten in de horeca en enkel de grote retail, vloeit volgens deze Raad voort uit de “natuur” van de daar uitgevoerde activiteiten (zoals alcoholconsumptie of een shoppende mensenmassa).

De controle van de pas is er voor politie én voor de zaakvoering. De zaakvoerder die nalaat te controleren, kan veroordeeld worden tot een gevangenisstraf van 1 jaar en een boete van 9.000 euro. De bijkomende kosten die deze controleplicht met zich meebrengt voor een zaak, achtte de Franse Grondwettelijke Raad niet disproportioneel. Ook in de mogelijke straf, zag de Raad geen graten. De coronapas is ook verplicht voor werknemers in de transportsector of die werken in voor het publiek toegankelijke plaatsen. De werknemer met een contract van bepaalde duur die geen pas kan voorleggen, kon zelfs worden ontslagen. De Raad besloot tot een schending van het gelijkheidsbeginsel, nu deze regel niet gold voor vaste werknemers. In een tweede, gelijkaardige maatregel, zag de Raad dan weer geen probleem: de werknemer die geen pas kan voorleggen en weigert verlof op te nemen zolang hij dit niet doet, wordt geschorst. De opschorting van de arbeidsovereenkomst brengt ook met zich mee dat hij onbetaald thuis zit. Dit schendt volgens de Raad de Franse Grondwet niet, omdat met de werknemer ook moet bekeken worden of hij binnen de onderneming geen ander werk kan doen en hij zich altijd nog kan regulariseren, ook zonder zich te laten vaccineren. De vraag is of de pas daarmee naar Belgische normen wel grondwettig kan zijn. De Belgische Grondwet verbiedt nl. een noodtoestand (i.e. een situatie waar rechten niet beperkt maar geschorst worden). Intussen heeft het Spaanse Tribunal Constitucional al gesteld dat een verbod tot het uitoefenen van een recht, behalve in de enkele gevallen bepaald door de overheid, een schorsing van een recht is. Anders gezegd: het verbod mag niet de regel zijn; de toelating niet de uitzondering. Daarvoor moet de noodtoestand nl. worden uitgeroepen. Omdat de noodtoestand in Spanje niet conform de Spaanse Grondwet was uitgeroepen, waren vele maatregelen er ongrondwettig. De noodtoestand doet dus misschien wel regenen in Parijs, maar in Madrid blijft het voorlopig nog droog. Druppelt het dan in Brussel? Dat is hier dus nog zo zeker niet. In tegenstelling tot Frankrijk en

Spanje is de noodtoestand hier zelfs verboden. Ons Grondwettelijk Hof spreekt zich alvast binnenkort uit over onze grondwettelijke grens. Uit de redening van het Hof zal hopelijk ook blijken in welke mate een coronapas mogelijk is en welke lasten ondernemers daarvoor moeten dragen. Als we het Spaanse Tribunal Constitucional alvast moeten volgen in haar interpretatie over wat een noodtoestand nu wel of niet is, is een algehele sluiting van ondernemingen zoals we ze gekend hebben tijdens de lockdown, bij ons hoe dan ook verboden. Ook mét pandemiewet. De impact op een Belgische coronapas van deze Madrileense rechtspraak is nog niet helemaal duidelijk en we weten dus nog niet of het ook droog blijft bij ons. Wij hopen, ongetwijfeld met u, op een snel einde van de epidemie en wij dragen daarin allemaal een verantwoordelijkheid. Wij om ons gezond verstand te gebruiken. Onze politici om de Grondwet te respecteren.

Jan De Groote

COTTYN Advocaten Leopoldlaan 48 - 9300 Aalst BE0898.966.997 COTTYN Lawyers

www.cottyn.eu O N D E R N E M E R S # 0 7 39

MIJN BEGINJAREN

Nooit meer stressen op kantoor over jouw volgende maaltijd TEKST LAURENS FAGARD

BEDRIJF Stashed ontwikkelt instantmaaltijden op basis van verse ingrediënten. “Onze doelgroep: voornamelijk mensen die weinig tijd hebben maar toch gezond willen eten. We zijn gestart begin vorig jaar en bieden intussen drie maaltijden aan op onze webshop”, vertelt Mathias Ellegiers, één van de oprichters.

BEZIELERS Mathias Ellegiers en Stephen De Rycke leerden elkaar een tweetal jaar geleden kennen en niet veel later was Stashed geboren. “We hebben beiden ervaring met start-ups die focussen op gezondheid in de brede zin en die insteek bracht ons samen”, vertelt Mathias. “Stephen bouwde voorheen al met Holy Berry een productgamma uit waarbij acaibessen centraal staan terwijl ik bij Fully werkte rond ergonomische meubels.” “Tijdens onze eerste gesprekken merkte ik meteen de drive en nieuwsgierigheid bij Mathias op”, aldus Stephen. “Het werd voor mij snel duidelijk dat ik met hem een concept wilde uitwerken rond gezonde voeding. Nadat ons idee stilaan vorm kreeg, konden we ons in de coronapauze volledig storten op de productontwikkeling. Nu de lancering achter de rug is, neem ik meer de sales en marketing op mij terwijl Mathias zich buigt over alle andere operationele klussen.”

INSPIRATIEBRON “We vertrokken vanuit de situatie die ons en ongetwijfeld een heleboel andere mensen ook vaak overkomt”, zegt Stephen. “Als je gefocust aan het werk bent en aan je computer bent gekluisterd, vergeet je 40

vaak iets gezond te voorzien als lunch. Het alternatief is eten bestellen of een broodje gaan halen in de winkel maar daar verlies je vaak veel tijd mee en het haalt je uit jouw workflow.” Zo begon onze zoektocht naar een product dat snel klaar is, tegelijk gezond is en dat je bovendien gewoon kan bewaren in de kast op kantoor .” “Het was de start van een lang maar boeiend onderzoek”, weet Mathias. “We wilden onze maaltijden gezond maken en tegelijk voorzien van de juiste hoeveelheid voedingsstoffen. Die twee voorwaarden zijn niet altijd terug te vinden in kant-enklare voeding. Om ons verder te verdiepen spraken we met een aantal voedselinstanties, diëtisten en ondernemers uit de sector. Uiteindelijk kwamen we uit bij vriesdrogen, een techniek die gebruikt wordt om voedsel langer te conserveren. Dankzij die droogmethode blijft ook de smaak behouden, blijven de voedingsstoffen nog aanwezig en nemen gewicht en volume af. Het is niet voor niets dat NASA de techniek toepast op voedsel dat ze meesturen op ruimtemissies.”

USP Vriesdrogen als bewaringstechniek is niets nieuws, maar toch zagen Mathias en

“We zouden graag voet aan wal zetten in de Verenigde Staten”

Stephen al vrij snel een grote uitdaging. “Wij wilden een gebalanceerde gevriesdroogde maaltijd ontwikkelen die van smaak en textuur restaurantwaardig is”, verduidelijkt Mathias. “En dat is nooit eerder gedaan”, treedt Stephen bij. “Je ziet namelijk dat de huidige gevriesdroogde maaltijden meer gericht zijn op mensen die de bergen in trekken”, gaat Stephen verder. “De focus ligt meestal op zoveel mogelijk calorieën en zo weinig mogelijk gewicht. Maar op een doordeweekse dag heb je geen nood aan extra calorieën. Daarnaast verschilt onze aanpak ook van dat soort maaltijden. Bij ons maakt een chef de maaltijd eerst vers klaar waarna ze gevriesdroogd wordt. Zo zijn de smaken al meteen afgestemd op elkaar terwijl andere spelers gevriesdroogde voedingscomponenten los van elkaar in een zakje steken.”

GROOTSTE UITDAGING Een gevestigde waarde in de voedings sector worden, gaat gepaard met loodzware uitdagingen en daar is het tweetal zich ten volle van bewust. “Technisch gezien is de klassieke boterham met kaas onze grootste concurrent”, zegt Mathias gekscherend. “Alle andere maaltijdconcepten kunnen perfect naast elkaar staan met elk hun eigen sterktes.” “Op lange termijn moeten we de perceptie rond gevriesdroogd eten doorbreken”, klinkt het overtuigd bij Stephen. “We hebben onze maaltijden bij verschillende restauranthouders in Gent getest. Die waren unaniem positief en zelfs verbaasd van de versheid. Als het grote publiek daar ook zo over denkt, is onze missie geslaagd.”

Stashed ontwikkelt gebalanceerde gevriesdroogde maaltijden die van smaak en textuur restaurantwaardig zijn.

GROOTSTE MEEVALLER “Nog voor onze echte lanceringscampagne effectief van start ging, hebben we toch al 300 maaltijden verzonden. Dat was een enorme opsteker”, vindt Stephen. “Met de ervaring die ik heb in e-commerce weet ik hoe moeilijk het is om op een organische manier klanten aan te trekken. Bij de kleine marketingcampagnes die we al deden was de impact wel groot. We stuurden ook een gratis maaltijd op als je een vragenlijst invulde. Zo kon iedereen kennismaken met ons concept en kregen wij waardevolle input voor onze toekomstige producten.”

2022 EN VERDER Na de lancering van Stashed stelt het duo alles in het werk om extra maaltijden aan te bieden. “Dit jaar willen we nog zeker drie andere alternatieven klaar hebben. Volgend jaar willen we gaan naar twaalf maaltijden en binnen drie jaar zijn dat er hopelijk een dertigtal”, klinkt het ambitieus bij Mathias. “Daarvoor hebben we natuurlijk extra krachten nodig, zeker op gebied van marketing en sales.” Naar marktverbreding toe richten Mathias en Stephen hun pijlen logischer wijs op Europa maar ook verder daar

buiten. “We zouden graag voet aan wal zetten in de Verenigde Staten. Daar is de consument al veel meer vertrouwd met kant-en-klare maaltijden. Ook de complexiteit rond e-commerce is er een pak minder dan in Europa. Maar laten we eerst maar focussen op een succesvolle brand awareness in Gent om op korte termijn op te schalen naar andere provinciesteden”, aldus Stephen.

GOUDEN TIP “Als je op zoek gaat naar early adopters die jouw product aanvaarden, volgt de rest snel”, beweert Mathias. “En luister vooral ook naar jouw intuïtie maar zorg ervoor dat die op de markt is gebaseerd. Er is heel veel nuttige informatie online beschikbaar waaruit je nuttige dingen kan afleiden, maar uiteindelijk moet je gevoel toch ook juist zitten.”

BryoStandUp Voor prestarters die de haalbaarheid van hun idee willen testen. Start voorjaar 2022 10 sessies 250 euro

BryoStartUp Voor ambitieuze start-ups die hun business willen challengen. Start 22 oktober 2021 10 sessies 500 euro

BryoScaleUp Voor ondernemers met bewezen businessmodel en schaalbaar product. Start november 2021 10 sesies 1.000 euro

BRYO “Ondernemen doe je niet alleen”, vult Stephen aan. “Breng jouw ideeën zo veel mogelijk naar buiten, bouw een netwerk uit en laat je bijstaan door mensen met ervaring. Het Bryo-netwerk is daar het geschikte platform voor en kan jouw bedrijf een enorme duw in de goede richting geven.” O N D E R N E M E R S # 07

Omdat ik graag mijn eigen tempo kies

En waarom onderneem jij? Wat je motivatie ook is, met het ING Starters Package heb je alles om van start te gaan. Je Business Banker staat ook voor je klaar en begeleidt je graag met concreet advies. Dit is het moment!

Start je zaak op ing.be/Starters De voorwaarden en tarieven van de ING Professionele zichtrekening vind je op ing.be. ING België nv • Bank/Kredietgever • Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel • RPR Brussel • Btw BE 0403.200.393 • BIC : BBRUBEBB • IBAN: BE45 3109 1560 2789. Verzekeringsmakelaar ingeschreven bij de FSMA onder het nummer 403200393 • www.ing.be. • Verantwoordelijke uitgever: Philippe Wallez • Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel • 09/21.

telex

Adifo legt eerste steen van gloednieuw kantoorgebouw in Maldegem Begin juni ging de eerste steenlegging door van de nieuwe kantoorgebouwen waar Adifo zijn intrek zal nemen in de eerste helft van volgend jaar. Adifo, actief in meer dan 60 landen, is een internationaal IT-bedrijf, gespecialiseerd in strategische software voor producenten van dierlijke en menselijke voeding. Sinds 1974 groeide het bedrijf uit Maldegem uit tot een internationale speler met kantoren in China en de VS. “De huidige gebouwen voldeden niet meer aan de moderne vereisten van een modern IT-bedrijf”, vertelt Gerard Marneth, CEO van Adifo. “Onze nieuwe stek zal uitgerust zijn met alle nodige faciliteiten in een duurzaam kader met driedubbelglas, zonneweringen, een warmtepomp en elektrische laadpalen op de parking.” Naar het ontwerp van architectenbureau AIKO zal Vandenbussche uit Aalter de bouw op zich nemen. adifo.com

Azumuta begeleidt Petersime in digitaliseringsproces Petersime uit Zulte, wereld speler in de productie van broedmachines en broederij-uitrusting, groeide de afgelopen jaren uit tot de nummer één in zijn niche. Door de sterke groei wil het bedrijf de komende jaren sterk inzetten op digitalisering, veiligheidsprocedures en risicoanalyse. “Om onze productiecapaciteit verder te optimaliseren zijn we op zoek gegaan naar geavanceerde technologie”, zegt Alex Deleenheer, Process Engineer bij Petersime. Zo kwam het bedrijf uit bij Gents softwarebedrijf Azumuta die specifiek werknemers in productie-omgeving ondersteunen. Het platform helpt de afdelingen om de kennisoverdracht te borgen tussen anciens en de jonge generatie. “Veel mensen die op pensioen gingen, namen een schat van informatie met zich mee en dat is zonde. Dat willen we nu aanpakken met deze tool.” azumuta.com – petersime.com

Richard Nelemans (ECC) Eric Van Tichelen (ECC) Wim Debedts (Barry Callebaut) Bert Olieslagers (Barry Callebaut)

Barry Callebaut breidt rangen uit met Europe Chocolate Company De Barry Callebaut Group, de grootste producent van kwaliteitschocolade en cacaoproducten ter wereld, neemt Europe Chocolate Company (ECC) over. Door de strategische overname wil Barry Callebaut nog beter inspelen op de groeiende vraag van voedingsproducenten naar uiterst specifieke chocoladespecialiteiten en -decoraties. ECC vervaardigt een ruim assortiment aan producten in verschillende smaken en kleuren (staafjes, krullen, stukjes, blaadjes, schilfers enz.). “We zullen onze marktpositie verder kunnen verstevigen dankzij ECC’s unieke knowhow”, vertelt Wim Debedts, VP Food Manufacturers West-Europa bij Barry Callebaut. Ook Eric Van Tichelen, Managing Director van ECC klinkt verheugd: “Dertig jaar geleden zijn we van nul gestart met het maken van gespecialiseerde chocoladeproducten. Door de overname kan de groei van ECC in een stroomversnelling raken door het omvangrijke verkoopnetwerk van Barry Callebaut.” barry-callebaut.com - eurochoccomp.be

O N D E R N E M E R S # 0 7 43

BAMBOE

HET GROEIVERHAAL VAN AATECHNICS, VBRIDGE EN OTTERBURCHT

Van slim energie management tot duurzame aquacultuur Na een robuust parcours in duurzame energie en energiemanagement, zet AAtechnics haar expertise ook in andere sectoren in, namelijk in de aquacultuur. Deze innovatieve aanpak moet het handelsmerk worden voor de site Otterburcht, waar het bedrijf zich onlangs vestigde. TEKST LAURENS FAGARD - FOTO NATHALIE DOLMANS

Jan D'hont (l.) en Tom Van Nevel (r.), twee van de drie partners die samen de site Otterburcht verder ontwikkelen.

“We brengen innovatieve bedrijven met een focus op technologie of biologie samen op de site Otterburcht om er te groeien. Kruisbestuiving schept nieuwe kansen”

In april verhuisde snelgroeiend bedrijf AAtechnics van Lokeren en Kasteelbrakel naar de Ottergemsesteenweg-Zuid in Gent op een site met historische fabrieksgebouwen langs de groene oevers van de Schelde, vlakbij de Ghelamco Arena. Initieel focuste AAtechnics zich op zonne-energieprojecten en elektrisch onderhoud van tankstations, maar al snel leidden synergieën tussen beide specialiteiten tot de ontwikkeling van een uniek energiemanagement- en monitoringplatform. Nu de specialist in duurzame energieproductie, -opslag en -management gevestigd is in een deel dat al gerenoveerd is, focussen partners Frédéric Beaumont, Tom Van Nevel en Jan D’hont zich volop op de verdere ontwikkeling van de site. “We bouwen een hub voor bedrijven met een focus op technologie of biologie die ruimte nodig hebben voor testen, prototyping en productie.”

VAN INSTALLATEUR TOT KENNISBEDRIJF Toen Jan, die reeds actief was in industriële zonnepaneelinstallaties, in 2010 AAtechnics (voorheen A&A Electrics) overnam, verzorgde het bedrijf het elektrisch en mechanisch onderhoud van tankstations. “De technische kennis die aanwezig was in de onderneming kon ook ingezet worden in de reeds bestaande zonnepanelenbusiness.” “Anderzijds leidde onze kennis van monitoring bij zonnepanelen tot de ontwikkeling van C-all, een monitoringsysteem om alle sensoren van tankstations visueel in kaart te brengen en de performantie vanop afstand te monitoren en te beheren. Bij een installatie van zonnepanelen is het gewoon dat alle componenten nauwkeurig gemonitord worden. Dit was niet zo bij tankstations. Er was geen online overzicht beschikbaar om alle systemen op de tankstations te controleren. Deze systemen staan in voor het tanken en de bevoorrading van de stations, maar ook voor het voldoen aan de milieu- en veiligheidseisen.”

▼

Het stemde het bedrijf tot nadenken en kort daarna ging de bal aan het rollen. “Samen met Roel Van Steenberghe van het snelgroeiende vBridge, een expert in IoT en cloud architecture, ontwikkelden we C-all. Het platform visualiseert de werking van de pompen en alle andere systemen, inclusief camerabeelden.

O N D E R N E M E R S # 0 7 45

BAMBOE

Met geconsolideerde data maakten we de overstap van reactive naar predictive maintenance, en konden we de veiligheid en efficiëntie van de uitbating van de stations gevoelig verhogen. Shell pionierde door het systeem te installeren in het volledige Belgische netwerk. C-all wordt inmiddels uitgerold in binnen- en buitenland bij grote maatschappijen.”

“Wij zetten technologie in om stress bij garnalen vroegtijdig te herkennen en zo sterfte te voorkomen”

van de zeeën, maar de relatief jonge sector kan nog duurzamer worden. “Veranderende omgevingsfactoren kunnen aanleiding geven tot stress bij garnalen, wat oorzaak kan zijn van sterfte op grote schaal. Wij zetten onze technologie in om garnaalstress vroegtijdig te herkennen en te vermijden. Met ons monitoringsysteem kunnen we alle parameters opvolgen en ingrijpen indien nodig.”

LAKMOESPROEF BIJ D’IETEREN Voor het bedrijf uit Gent was dit de eerste stap in de uitbouw van een volledig uitgerust platform. “De shift naar het duurzaam omgaan met energie is volop aan de gang. Als wij daar ons steentje in kunnen bijdragen door met slimme algoritmes de voetafdruk van tankstations naar beneden te krijgen, zijn we op de goede weg.“ “Met de ontwikkeling van het platform voor tankstations, breiden we nu uit naar andere industrieën. Eind vorig jaar lanceerde D’Ieteren Immo haar H2O project voor slimme opslag van zelfgeproduceerde elektriciteit. AAtechnics stond in voor de engineering, installatie en aansturing van zonnepanelen, industriële batterij en laadpark voor elektrische voertuigen.

C-all EMS (Energy Management System) zorgt voor een optimaal gebruik van de geproduceerde elektriciteit van de zonne panelen en de warmtekrachtkoppeling. Via realtime metingen en opbrengstvoorspelling van de PV-installatie wordt het laadpark voor elektrische wagens en een batterijcontainer van 600kWh intelligent aangestuurd.” “We zetten C-all in voor de analyse van het elektrisch verbruik bij bedrijven om hen te adviseren en te ontzorgen.”

GARNALEN MET STRESS AAtechnics zal zijn platform nu ook gebruiken in de aquacultuur. Aquacultuur biedt een alternatief voor de overbevissing

“Voor ons pilootproject werden een aantal doctorandi aangenomen met kennis van aquacultuur, die onze huidige ploeg van 30 mensen versterken. De onderzoeken en testen zullen plaatsvinden in een fabriekshal die we van top tot teen aan het verbouwen zijn en die dit jaar wordt opgeleverd.” “Naast onze eigen business biedt de Otterburcht-site plaats voor een 60-tal mensen. Innovatieve bedrijven actief in biologische vakgebieden en technologie in de ruimste zin kunnen zich hier vestigen. Kruisbestuiving schept nieuwe kansen voor ondernemerschap en onze site Otterburcht is daar een uitstekende locatie voor.”

Lode Cools, Nicholas De Nil en Wim Hoornaert, de oprichters van het Gentse fintechbedrijf Bizzcontrol. © Jaime Korbee

Gentse start-up Bizzcontrol haalt 1 miljoen op om accountancy sexy te maken De Gentse start-up Bizzcontrol heeft 1 miljoen euro opgehaald. Het bedrijf maakt software die accountants in staat stelt de complexe boekhoudcijfers begrijpbaar en visueel voor te stellen in ondernemerstaal. Iedereen kent het beeld van ondernemers die met een schoendoos vol bonnetjes toekomen bij hun accountant. Gelukkig hebben de laatste tien jaar heel wat softwareontwikkelaars de digitale transformatie in boekhoudland opgestart. Een groot deel van de boekhoudkundige processen verloopt vandaag digitaal, zodat de schoendozen stilaan opgeborgen kunnen worden. Deze evolutie zorgt voor een verschuiving van het pure boekhouden naar extra diensten gericht op adviesverlening. Bizzcontrol maakt gebruik van de rijke boekhouddata, en brengt met behulp van business intelligence technologie de verborgen inzichten aan de oppervlakte.

Zo kunnen accountants hun adviesverlening op een gestructureerde en begrijpbare manier organiseren. “Ondernemers zijn de laatste jaren veeleisender geworden, en dat geldt ook voor de eisen die ze stellen aan hun accountant”, zegt CEO en medeoprichter Nicholas De Nil. “Accountants die hun klanten nog adviseren op basis van een standaard resultatenrekening of balans, halen niet alle waarde uit de data waarover ze beschikken. Door gebruik te maken van business intelligence, breng je deze data tot leven waardoor de boekhouding zowel voor de ondernemer

als voor de accountant interessanter én aantrekkelijker wordt.” Bizzcontrol bestaat iets meer dan een jaar en nu al draaien meer dan duizend kmo’s op hun platform. Met het opgehaalde geld zal het bestaande team uitgebreid worden om de toekomstige groei te ondersteunen. De investeerders zijn PMV, Belfius en privé-investeerders Hans Kluwer (PwC, Intersentia, Winbooks), Donaat De Vos (McKinsey, Multi-Fish), Werner Van Hooghten (AC|S, Thomas More) en Jean-Luc Deleersnyder (Sibelco, Vlerick).

Voka bedankt zijn partners

O N D E R N E M E R S # 07

HORIZON

Verenigde Staten van Amerika in één oogopslag

HOOFDSTAD Washington D.C. (681.170 inwoners) OPPERVLAKTE 9.833.517 km² (= 322 x België) INWONERS 323,9 miljoen STAATSHOOFD & REGERINGSLEIDER President Joe Biden TAAL Engels MUNT Amerikaanse dollar (USD), 1 Amerikaanse dollar = 0,85 € BELANGRIJKE STEDEN New York metropolitan area (23,4 mio inwoners), LA metropolitan area (18,2 mio), Chicago metropolitan area (9,9 mio), Washington & Baltimore metropolitan area (9,3 mio), Greater San Francisco Bay Area (8,3 mio), Greater Houston Area (6,4 mio) BRUTO BINNENLANDS PRODUCT (BBP) 21.433 miljard USD (533 miljard USD in België) BBP/CAPITA 65.280 USD (46.414 USD in België) KANSRIJKE SECTOREN automobielsector: naast voertuigen ook vliegende taxi’s, Lidar, elektrificering, kunstmatige intelligentie life sciences: immunotherapie, infectieziekten, life Sciences 4.0, biotechhubs bouw-residentieel: woningen met houten skeletstructuur, exporteurs van high-end bouwmaterialen, zoals vloerbekleding, muurbekleding, aluminiumramen, terrasconstructies, … chemische industrie: bulk petrochemische producten, zogenaamde ‘specialties’, agro chemicals, anorganische chemische producten, plastics en kunststoffen, zepen, detergenten en cosmetica, synthetische rubberproducten, synthetische vezels, vernissen design sector: designmeubelen en design interieurproducten meubelindustrie: huismeubilair, keukens en kantoormeubilair FIT-MARKTSTUDIES Cybersecurity in Georgia, Leidraad bij oprichten Amerikaanse onderneming, Horticultuur, Start-up funding in Southeast USA, Fintech in Georgia, Food and Beverage market, Gaming industrie, Chemische sector, Life sciences, Tv-streamingdiensten, Hernieuwbare energie, E-commerce bron: FIT / wikipedia

Boots on the ground in de VS VS: land of big opportunities, maar niet eenvoudig om er voet aan de grond te krijgen. Dat geldt ook, figuurlijk én letterlijk, voor veiligheidslaarzenproducent Bekina Boots uit Kluisbergen. Sinds 2019 met eigen stock ter plaatse. TEKST SAM DE KEGEL

on the ground, lees: een lokale voorraad laarzen– er meer mogelijkheden zijn voor een gedifferentieerde marktaanpak.” “De grootste hinderpaal voor de VS is dat, ondanks de hogere prijsniveaus die daar gemiddeld gehanteerd worden, er hoge import duties zijn”, weet Thomas. “De VS beschermen zichzelf met vrij hoge importheffingen in vergelijking met bijvoorbeeld Canada waar de laatste jaren de importheffingen vanuit Europa helemaal weggevallen zijn. Door zelf een groter stuk van de distributieketen in handen te nemen in de VS, kunnen we de laarzen een stuk kosteneffectiever en dieper in de markt positioneren.”

In de meeste landen heeft Bekina Boots een importeur/distributeur die specialist is in zijn niche. Thomas: “Meestal is een landbouwspeler bijvoorbeeld niet vertrouwd met de voedingssector. Hij heeft prikkeldraad, handschoenen en laarzen voor de landbouw in het gamma, maar geen kledij voor de voedingssector. Meestal hebben we twee à drie distributeurs per land die al dan niet de exclusiviteit in hun sector hebben om ons product te verdelen in dat land.”

Door lokaal een voorraad PU-laarzen te stockeren, kunnen ze hun klanten ook sneller beleveren. Charlotte Meirschaert, business development manager: “Je zou verwachten dat je vanuit België aan grote mastodonten meteen enkele palletten of een container kan leveren, maar Amerikanen willen vaak starten met dropshipping. Hierbij ‘testen’ ze jouw product en kunnen eindgebruikers per paar bestellen op hun website. Bekina is verplicht om rechtstreeks bij die eindgebruikers te leveren via UPS, FedEx, … over heel de VS. Kosten voor transport doorrekenen vinden ze geen probleem, snelle service is veel belangrijker en het feit dat ze zelf geen kosten moeten maken om jouw producten te stockeren. Daardoor zijn we dus verplicht om lokaal aanwezig te zijn, omdat je soms binnen de 48 uur moet leveren en dat is onmogelijk om vanuit België te doen. Het is ook beter om de klanten te begeleiden met contact personen uit dezelfde tijdzones. De klanten verwachten heel snel een antwoord bij eventuele vragen. Klant is, meer dan in welk ander continent, koning.”

BOOTS ON THE GROUND

VERKOPEN VIA AMAZON

In de VS is Bekina sinds 2019 ook permanent aanwezig. Hun PU-laarzen worden er gestockeerd in Chicago, in nauwe samenwerking met enkele logistieke partners. Thomas: “Midden jaren 90 reisde Bekina al naar de VS. Mijn vader en het toenmalige salesteam probeerden daar toen al voet aan de grond te krijgen, maar het is altijd een moeilijk land geweest. Land of big opportunities: veel vogels in de lucht, maar weinig in de hand. In Canada bijvoorbeeld staan we sterker dan in de VS. We voelden dat via een strategie van boots

Bekina heeft Chicago als uitvalsbasis. Charlotte: “Afhankelijk van de sectoren waar we aan leveren, zitten we verspreid over gans de VS. Visserij zit logischerwijs aan de kusten, de voedselverwerkende industrie meer centraal en landbouw zit zo goed als overal. Chicago is centraal gelegen en dus zijn we daar op zoek gegaan naar de juiste partners.”

Bekina Boots, met hoofdzetel in Kluisbergen, produceert in België al decennialang hoogwaardige polyurethaan (PU)-laarzen die hoofdzakelijk voor de buitenlandse markt bestemd zijn. “Ruim 90 procent van onze veiligheidslaarzen is voor export bestemd en vertrekt naar meer dan 58 landen in alle uithoeken van de wereld. Misschien dat er door de natte zomer in België nu verhoudingsgewijs iets meer laarzen in eigen land verkocht werden, maar het klopt dat we vooral ons vizier op het buitenland richten. In 2017 waren we nog finalist in de Leeuw van de Export. Hoofdzakelijk zijn we sterk in markten waar er een voldoende bbp per capita (inwoner) is, en dus een zekere ontwikkelingsgraad, en waar de landbouw, visserij en voedingsverwerkende industrie goed vertegenwoordigd zijn. Ook in de opkomende offshore industrie zijn onze laarzen steeds meer gegeerd. In die sectoren kunnen we met onze laarzen het verschil maken. Werkomstandigheden waar het koud en nat is, daar voelen onze laarzen zich in hun element”, zegt CEO Thomas Vanderbeke met een kwinkslag.

Naast een magazijn heeft de laarzen producent ook sales agents en een customer service persoon ter plekke. Charlotte: ▼

Foto op zee in de buurt van Alaska met de specifieke visserslaars die Bekina Boots voor de VS ontwikkelde.

O N D E R N E M E R S # 0 7 49

HORIZON

1 “Praat altijd eerst over koetjes en kalfjes”.

2 Wees geduldig. “In de VS moet je heel veel gesprekken voeren om iets rond te krijgen. Soms krijg je het gevoel dat ze akkoord gaan, maar eigenlijk zijn ze pas echt overtuigd als ze in superlatieven beginnen praten. It has to be great, dan pas ben je zeker.”

3 Gedraag je als een local. “Amerikanen onder Amerikanen, weet je wel.”

“In 2019 zijn we er gestart met stockeren en hebben we nog aan enkele beurzen kunnen deelnemen, maar in maart 2020 viel zo goed als alle business development stil door corona. Wij konden niet reizen, onze sales agents evenmin. Iedereen ging in survivalmodus, alle beurzen werden afgelast en onze beurzen werden ook niet online gehouden. Wij hadden net voor corona gelukkig wel al een extra verkoopkanaal opgestart via Amazon, zo konden klanten ons toch nog vinden”

Gelukkig werden laarzen als product niet ‘geaffecteerd’ door corona. Simpel gezegd: wie versleten laarzen heeft, zal niet met natte voeten blijven rondlopen. De sectoren waar onze laarzen gedragen worden zijn primaire of essentiële sectoren. Onze enige zorg was en is de supply chain die beïnvloed wordt door corona.” Corona blijft evenwel voor onzekerheid zorgen, waardoor bedrijven misschien wat terughoudend blijven. “Daarnaast is er in de VS momenteel een heel groot tekort aan chauffeurs, dat zien we ook bij onze logistieke partners”, zegt Charlotte. “De havens staan vol met containers omdat er geen chauffeurs gevonden worden omdat ze een covid-uitkering krijgen die soms hoger is dan hun loon. Voorlopig lukt het gelukkig wel met onze transport- en logistieke partners om alles rond te krijgen. Je merkt opnieuw dat onze Amerikaanse klanten snelle service belangrijk vinden en daarvoor iets meer willen betalen. In Europa ligt dit anders.” “Het grote voordeel van onze huidige aanpak met lokale stock en lokale sales agents is dat we meer controle hebben over de ganse keten en sturing kunnen geven. Zo kunnen we stap voor stap bekender worden.” “We bouwen ook graag banden op met andere Belgische bedrijven die in de VS ervaring hebben met lokale productie of er actief zijn in de kunststofsector. Ook al hebben we op vandaag geen concrete

plannen voor productie ter plekke, we willen klaar zijn. Er zijn ons al heel wat Belgische bedrijven voorgegaan die eerst succesvol gegroeid zijn in Europa, begonnen te exporteren naar de VS en nadien daar ook begonnen te produceren.”

LAARZEN AANPASSEN AAN LOCALS Elke markt en elk land heeft zijn eigen wensen en voorkeuren. Bekina ontwikkelde eerder al laarzen met een bredere schacht voor de Mahori in Nieuw-Zeeland. “Voor de visserijsector in o.a. Alaska hebben we een specifieke rubberzool ontwikkeld om het slipgevaar te beperken en om niet vast te raken in netten”, vertelt Thomas. “Ook de kleuren variëren. Europese voedingsbedrijven gebruiken hoofdzakelijk witte en blauwe laarzen in de voedingssector, in de VS zijn dat dan weer gele laarzen. Landbouwers dragen in de VS eerder laarzen zonder veiligheidsneus, Europese landbouwers gaan typisch meer voor veiligheid.” “De VS zijn zonder twijfel een uitdagende markt”, vat Thomas samen. “We zijn ambitieus om er verder te groeien en staan ook open voor Vlaamse m/v die als expat met een focus op de VS ambitie hebben om ons daarmee te helpen”, besluit hij. “Vlaanderen heeft veel export ervaring als kleine, open economie. Met de haven van Antwerpen hebben we een containerhaven op wereldniveau aan onze achterdeur, met heel veel rechtstreekse lijnen naar de wereld, een niet te onderschatten troef.” ■

Zo sluit je deals met Amerikanen

GEZOCHT: AMERIKAANSE CHAUFFEURS

“In de VS start bijna iedereen zijn shoppingzoektocht op Amazon en niet op Google, je moet er dus zeker op aanwezig zijn, anders besta je niet als merk”, weet Charlotte. “Eind 2019 namen we die beslissing en een lokaal agency heeft ons begeleid. Door te werken met een Amerikaans agency, ben je zeker dat teksten, foto’s, enz. voldoen aan de look en feel die een Amerikaan verwacht. Je store moet Amerikaans ogen.” Starten op Amazon vergde een stevige, administratieve voorbereiding. “Essentieel is opnieuw een goede logistieke partner hebben die weet hoe je met mastodonten zoals een Amazon moet werken (specifieke labeling, shipping, piece picking, enz.) en een goed agency dat ervaring heeft met al die administratieve processen.” 50

Logistieke vestiging van Bekina Boots in Chicago.

telex

Chemiebedrijf Devan voortaan deel van Duitse groep Pulcra Chemicals, het Duitse bedrijf voor speciaalchemie, neemt met Devan een branchegenoot uit Ronse over. Daarmee is het de eerste acquisitie in zijn geschiedenis. Devan is voornamelijk bekend van zijn antimicrobiële assortiment BI-OME, een duurzame trackrecord met probiotica-oplossingen en een lange reputatie op het gebied van thermoregulatie en vlamvertragers. “Met Devan kunnen we onze visie ondersteunen om de toonaangevende internationale benchmark voor duurzame chemie te zijn. We kunnen ons bedrijf laten groeien als Solution Specialist voor onze klanten in een brede waaier van textielmarkten”, zegt Ümit Yaldiz, CEO van Pulcra Chemicals Group. Ook bij Devan kijkt men uit naar de integratie met de Duitse organisatie die meer dan 1.000 werknemers heeft. “Dit nieuwe huis zal de innovatieve Devan-afwerkingen in staat stellen sneller een weg te vinden naar de wereldwijde textielmarkt”, vertelt Sven Ghyselinck, CEO van Devan. devan.net

Creaplan neemt standenbouwactiviteiten Deusjevoo over Nu de standen- en interieurbouwsector terug op gang schiet na een stilte van anderhalf jaar, zijn de eerste herstructureringen een feit. Creaplan uit Nazareth neemt de standenbouwactiviteiten van Deusjevoo uit Genk over. Voor Michael Debaveye, CEO van Creaplan, is het een logische stap. “De afgelopen jaren zijn er bedrijven die uit de sector stappen, hun focus verleggen of deel worden van een consolidatie.” Door de overname zal Deusjevoo zich in de toekomst nog meer toeleggen op decorbouw in de tv- en entertainmentsector in de Benelux. De decors van de Genkse speler waren al te zien in Familie, de Cooke & Verhulst Show en Rad van Fortuin. Voor Creaplan is de overname deel van een groeitraject met eerder al overnames van het West-Vaamse Bulik en de Nederlandse event-expert For Live. creaplan.be

135 km lange kabel van Kreta naar Griekse vasteland dankzij Jan De Nul Aalsterse baggeraar Jan De Nul heeft voor het eerst in de geschiedenis Kreta verbonden met het Griekse vasteland met een onderzeese elektriciteitskabel. Daarmee worden de decennialange plannen van het eiland om meer betrouwbare, goedkopere en milieuvriendelijke elektriciteitsaanvoer te krijgen eindelijk realiteit. In zeer uitdagende weersomstandig heden klaarde de Isaac Newton, één van ’s werelds grootste kabelleggers de klus door een kabel te installeren die een diepte haalt van één kilometer en 135 kilometer lang is. “De zeebodem is enorm uitdagend met ruwe rotsen en kabelspanningen van 75 ton. Dankzij de tomeloze inzet van de bemanning aan boord zijn we erin geslaagd om de installatie van een van de meest uitdagende interconnectoren ter wereld op te leveren”, zegt Tobias Boderé, project manager bij Jan De Nul Group. jandenul.com

Igepa verstevigt positie met overname Seynhaeve Plastics Igepa Belux, marktleider in België en Luxemburg als toeleveringsbedrijf voor de wereld van papier, visuele communicatie, verpakking en hygiëneproducten, trekt verder op groeipad. Het bedrijf neemt Seynhaeve Plastics uit Hooglede over en wil daarmee verder diversifiëren en de poot van visuele communicatie verstevigen. Seynhaeve Plastics is distributeur van kunstoffen voor bouw en industrie maar heeft ook heel wat klanten in de visuele communicatiemarkt. “Ik geloof in de toekomst van de bouw en industriële markt. De overheid en privésector plannen immers heel wat investeringen gerelateerd hieraan. Met deze zet moeten we kunnen participeren”, vertelt Dirk Salens, CEO van Igepa Belux. De speler uit Aalter neemt ook alle activiteiten, klanten, stock, machines en het voltallige personeel mee over en zal met de overname een omzet realiseren van 28 miljoen euro. igepa.be

O N D E R N E M E R S # 07

HET ZIT IN DE GENEN

Van l. naar r.: Bert, Koen en Dries Notte. Samen vormen ze de vierde generatie van Novo Interieur en Bouw (I.B.)

“Onze deur staat altijd open” Broers Bert en Dries Notte en neef Koen Notte vormen het triumviraat van afwerkingsbedrijf Novo Interieur en Bouw (I.B.) uit Merelbeke. Al regeren ze zeker niet met ijzeren hand. De stijl van het huis is eerder pragmatisch en empathisch. “Problemen zijn er om zo snel mogelijk op te lossen.” TEKST SAM DE KEGEL – FOTO WIM KEMPENAERS

Terwijl de fotosessie plaatsvindt met de drie zaakvoerders, doen we een rondje in het bedrijf. In de schrijnwerkafdeling spreekt een arbeider ons spontaan aan. “Ik was vroeger aan de slag bij een houtbedrijf in de regio, maar daar was ik een nummer. Als ik hier met iets zit, kan ik altijd de ‘bazen’ aanspreken. De sfeer is opperbest.” “Dat is zo fijn om te horen”, zegt medezaakvoerder Bert Notte, vierde generatie. Novo I.B. is anno 2021 een afwerkings bedrijf, gespecialiseerd in complexe renovaties: pleisterwerk, wanden, plafonds, vloeren, schilderwerk, technieken 52

en maatwerkmeubilair, maar evengoed b2b-totaalprojecten. Maar het begon allemaal met schilderwerken, toen Richard Notte de kwast ter hand nam in 1919. “Dat was onze overgrootvader”, steekt Bert Notte van wal. “Onze grootvader, Roger, zette de schilderwerken verder en startte met personeel. Hij werkte vooral rond de kerktoren en vaak voor de Broeders en Zusters van Liefde. Die laatste zijn trouwens nog steeds een trouwe klant. Nadien nam mijn vader, Wim, het bedrijf over. Toen was er al een schrijnwerkatelier, hetzij nog heel bescheiden. Pas na de verhuis naar het Industriepark van Merelbeke in de jaren 80 is de groei echt gestart.”

ONDERAAN DE LADDER GESTART Bert, Dries en Koen kwamen tussen 2004 en 2006 het bedrijf vervoegen. Koen volgde graduaat bouw, Dries is assistent-architect en Bert studeerde af als industrieel ingenieur bouwkunde. Hij startte als ‘vakantiejobber’ binnen Novo. “Ik werd eerst ingezet voor de minder plezante jobs zoals isolatie verwijderen of gyproc naar boven dragen”, lacht hij. “Na mijn studies overwoog ik even om een sabbatjaar te nemen, maar dat was buiten mijn vader gerekend. Ik heb in die eerste jaren wel veel bijgeleerd.” Koen (valt in): “Na een tijdje als vakantiejobber mochten we dan al eens helpen plafonds plaatsen.

Toen plaatsten we nog veel gyproc zelf, nu gebeurt dat in onderaanneming.” Bij Koen was het nooit de bedoeling om meteen na zijn studies bij Novo te starten, maar doordat het schrijnwerkatelier werd geüpgraded met CNC-machines zochten ze iemand extra. “Eigenlijk zijn we alle drie begonnen in gewone functies”, zegt Koen. Ik coördineerde de schrijnwerkerij, Bert deed projectleiding en Dries begon in de calculatie op de offertedienst. We waren dus gewone werknemers, maar geleidelijk aan namen we steeds meer taken op ons.” Sinds 2012 hebben de broers en neef de zaak geleidelijk aan overgenomen, ondertussen zijn ook de aandelen in hun handen. Hun papa’s zijn wel nog steeds actief in het bedrijf in het opvolgen van klanten en in de boekhouding.

naar een schrijnwerker. Er werken al heel veel buitenlanders in de bouwsector. Wij werken in onderaanneming met Roemenen, Bulgaren, Portugezen en Brazilianen. Vroeger was daar nog veel argwaan tegenover bij de klanten, nu zit niemand daar nog mee in.” “In België moet iedereen blijkbaar zo lang mogelijk studeren, maar de stielen vallen weg”, vindt Koen. “Scholen moeten technische opleidingen meer promoten, want wie een vak tot stielman studeert, heeft werk. Punt.” De drie heren geven toe dat ze soms de hand ook in eigen boezem moeten steken omdat er soms te weinig tijd is om jonge talenten te begeleiden op de werkvloer. “Na een jaar trekken ze dan naar de Volvo voor de mooie lonen en vaste uren. Je merkt dat oudere arbeiders ook soms wat moeite hebben om hun kennis te delen.

“In België moet iedereen blijkbaar zo lang mogelijk studeren, maar de stielen vallen weg”

GEZOCHT: PROJECTLEIDERS Novo I.B. renoveert hotels, winkels en kantoren en is daarnaast actief in de zorgsector. “Via eerst de Broeders van Liefde en nadien via openbare aanbestedingen raakten we in de wereld van psychiatrische instellingen, woonzorgcentra en zieken huizen. We hebben ons gespecialiseerd in renovaties, zoals bijvoorbeeld deze van de polikliniek van AZ Sint-Blasius. Dat gebeurt heel gefaseerd, je kan niet zomaar een polikliniek plat leggen.” Novo I.B. telt nu zo’n zestig werknemers, waarvan 45 arbeiders. Het afwerkingsbedrijf klasse 7 werkt steeds met een eigen ploeg op de werven, aangevuld met onderaannemers (dagelijks zo’n 30 koppen) die dagelijks in contact staan met de projectleiders. Bert: “Het is bijzonder lastig om jong Vlaams technisch talent te vinden. Er staan continu vacatures open voor projectleiders, projectvoorbereiders en schrijnwerkers. We krijgen wat instroom via interim en VDAB en zoeken zelf via LinkedIn, maar het blijft een struggle. Wie echt goed is, begint zelfstandig. Er is ook veel vraag op de particuliere markt

En jongere werknemers moet je soms motiveren om die extra mijl te lopen.” De drie zaakvoerders stralen rust uit tijdens het interview. “In onze job moet je bijzonder stressbestendig zijn. Alles moet steeds sneller en er zijn altijd wel probleempjes die moeten opgelost worden.” Dries doet vandaag nog steeds de calculatie, Koen en Bert volgen zelf nog een aantal projecten op. Koen: “Een beetje uit noodzaak. We zouden liever meer bezig zijn met het dagelijks beleid op middellange termijn, maar we kampen nog steeds met een tekort aan projectleiders.” “We zouden eventueel nog andere markten willen aansnijden en meer managen, maar we blijven nu te veel in het operationele vasthangen”, vult Bert aan. “Zaken zoals functionerings gesprekken willen we optimaliseren, maar die blijven wat liggen.”

Voka Vaart in Aalst, een realisatie van NOVO I.B. Op 15 oktober opent Voka OostVlaanderen een nieuwe hub aan het Werfplein in hartje Aalst: Voka Vaart. Novo I.B. is verantwoordelijk voor de complete binnenafwerking. Voka zal in het gebouw twee verdiepingen gebruiken met in totaal 450 m² werkruimtes, meeting rooms, loungecorner, onthaalruimte en koffiebar.

worden voor montage, want daar stropt het vaak. We zetten nu steeds meer in op totaalprojecten, op die manier hebben bedrijven slechts één aanspreekpunt.”

TOEGANKELIJKHEID ALS KERNWAARDE Dit is een pur sang familiebedrijf met korte beslissingslijnen. “Er lopen hier eigenlijk geen managers rond. Wij zijn heel toegankelijk, zowel voor onze werknemers als klanten. Elke klant heeft ons telefoonnummer, maar ze zullen ons enkel bellen als er echt een probleem is. Dan proberen we dat zo snel mogelijk op te lossen. Maar we zullen nooit een financiële toegeving doen omdat zaken niet goed afgewerkt zijn. We leveren liever kwaliteit en goede service.” Bert volgt binnenkort Plato Next Generation via Voka Oost-Vlaanderen. “Vooral om te leren van ondernemers uit andere sectoren. Ik ben benieuwd hoe zij hun zoektocht naar personeel aanpakken. Uiteindelijk worstelen we allemaal met dezelfde problemen.” Van de opvolging liggen de drie heren nog niet wakker, want hun kinderen zijn nog heel jong. “We zijn zelf nog maar 37, 39 en 40, jonkies dus.”

Ligt de familiale opvolging ook bij jouw bedrijf in het vooruitzicht? Bekijk zeker ons aanbod:

Novo I.B. wil ook nog meer inzetten op automatisering. Koen: “De schrijnwerkerij willen we nog meer automatiseren zodat ons personeel nog meer kan ingezet O N D E R N E M E R S # 0 7 53

HET IDEE

TANDTECHNISCH LABO CAMERLYNCK LANCEERT INNOVATIE IN MONDBESCHERMING

Tot de tanden gewapend SlimFit-Bit zet de traditionele markt van mondbescherming op zijn kop. Dankzij innovatieve 3D-technieken stellen Joris Camerlynck en zijn vader naar eigen zeggen een nieuwe norm. Hun mondbeschermer beschermt niet alleen beter, hij is ook veel dunner wat de sportprestaties ten goede komt. Een product dat een eigen naam en marketing verdient, vonden vader en zoon. TEKST LAURENS FAGARD

Uit de dagelijkse praktijk van het tandtechnisch labo Camerlynck weten de heren hoe kostbaar onze tanden zijn. Een ‘bitje ’dragen (zoals dat in de volksmond benoemd wordt) is een goed idee. Wie de Olympische Spelen volgde, weet dat het in hockey- en bokswereld ingeburgerd is. 54

Zijn eigen slechte ervaringen met de huidige mondbeschermers zette Joris Camerlynck aan om samen met zijn vader vanaf nul het concept te herbekijken. “Een mondbeschermer moet vast zitten”, verduidelijkt Joris. “Standaardproducten zijn misschien

Daarnaast zijn alle producten, ook de op maat gemaakte, zeer dik. Men vertrekt steeds van een zacht materiaal dat de klap moet opvangen. “Zoals de band rond de botsauto”, lacht Joris. “4mm is de norm. Dergelijke dikte zorgt ervoor dat ademen moeilijk wordt, spreken bijna onmogelijk en de speekselaanmaak ‘aanzienlijk’. Redenen genoeg om de beschermer niet te dragen.”

noorderburen dat noemen, te organiseren bij de sportclubs. Andermaal was corona de spelbreker. Maar ook moesten we inzien dat niet elke sportclub de faciliteiten heeft en dat we hiermee ook de individuele sporter moeilijk konden bereiken.”

Dat blijkt ook uit de test opgezet door UGent. Omdat het van de meeste producten in de markt niet objectief te achterhalen is hoe sterk ze zijn, werd een vergelijkende test opgezet tussen SlimFitBit en een op maat gemaakte soepele beschermer. “Deze laatste absorbeert beter de eerste klap, maar eenmaal de kracht groter is dan het absorptie vermogen is er geen bescherming meer. De SlimFit-Bit filtert de eerste klap minder, maar heeft een kreukelzone en een inwendige versterking die bij een grote klap de tanden effectief beschermt. Hij kan dan ook schade oplopen, zoals een motorhelm.”

Er wordt wel de mogelijkheid geboden aan clubs om een ‘hapdag’ te organiseren. Dat geeft hen de kans zich te profileren en meerwaarde te bieden aan de leden. Met de start van het nieuwe sportseizoen is Joris volop bezig een team mondhygiënisten uit te bouwen.

HAPDAGEN Elke mondbeschermer wordt op maat gemaakt. Dat vereist dat ‘de maat’ genomen wordt. Alles begint met een digitale 3D-mondscan. “Veel preciezer en ook veel leuker dan een klassieke afdruk met afdrukmateriaal”, zegt Joris. “Het eerste opzet was om ‘hapdagen’, zoals onze

Joris bouwde vervolgens een netwerk van innovatieve tandartspraktijken uit die in exclusiviteit de SlimFit-Bit kunnen aanbieden. Daarnaast engageren deze praktijken zich om minsten 1 scan per dag te organiseren.

De missie van SlimFit-Bit is onnodig tandletsel voorkomen. Daarvoor moet de bescherming gedragen worden. Dat vereist een bit die vast zit en zo comfortabel is zodat de sporter voluit kan gaan. Dat vereist ook een toegankelijke prijssetting en dito concept. Joris heeft zijn digitale marketing op orde. Sportclubs en -federaties werden aangeschreven. Hij realiseerde een sponsorovereenkomst voor het Gents boksgala. Verder bouwt Joris aan een pool nationale ambassadeurs. Enkele Red Panthers zijn tevreden gebruikers net als Florent Van Aubel van de Red Lions. “Ook een aantal leden van Rugby Gent en kickboksers ▼

goedkoop, ze blijven niet zitten waardoor ze of foutief of gewoon niet gedragen worden. Een motorhelm is ook waardeloos als je hem niet vastgespt.”

in 3D-printing. Een product dat aan de medische normen moest voldoen, konden ook zij niet bieden. Maar toen kwam corona en was er nood aan wattenstaafjes om de PCR-test uit te voeren. Maar een wattenstaafje is nog geen mondbeschermer. Na een lange weg van productontwikkeling, testen en bijsturen lag er een bitje met een dikte van 1,3 mm, ontworpen volgens een doordacht concept en in een biocompatibel materiaal op tafel. In niets te vergelijken met wat er vandaag op de markt is.”

GETEST EN GOEDGEKEURD Als innovatief dentaal labo gebruikt Camerlynck Cad-design, een frees- en 3D-printtechniek voor het realiseren van de nieuwste dentale producten. De twee maakten het zichzelf niet gemakkelijk: terwijl het gros van de producten geregistreerd staat als persoonlijk beschermmiddel, koos het duo vanuit hun dentale achtergrond een product te maken dat voldoet aan de medische normen. De zoektocht naar een geschikt materiaal dat ook in de mond kon gebruikt worden, was begonnen.

SlimFit-Bit reisde mee naar de Olympische Spelen met Florent Van Aubel (Red Lions) en naar het EK in Amsterdam met een aantal Red Panthers.

“Een toevallige ontmoeting bracht ons bij een Belgisch bedrijf gespecialiseerd O N D E R N E M E R S # 07

HET IDEE

dragen onze mondbeschermer al. Maar ook aan de basis wordt gewerkt. We organiseren infoavonden voor ouders en clubverantwoordelijken op aanvraag. Tanden zijn te kostbaar om ze niet te beschermen. Ouders kopen vaak met de beste bedoeling standaardproducten zonder zich te realiseren dat ze geen of weinig bescherming geven.”

GOUDEN TANDEM Het jonge bedrijf zet eerst in op naam bekendheid. Dat de Red Lions een gouden prestatie neerzetten, is daarbij een cadeau uit Tokyo. Omdat het product de speler zelf zoveel voordeel oplevert, rekent Joris op een exponentiële groei. We moeten ons klaar maken voor de Nederlandse markt, weet Joris. Nederland Hockeyland. Alhoewel, relativeert Joris met een knipoog. “Wij hebben de gouden ploeg.

Op termijn kijken we nog naar andere potentiële markten zoals Frankrijk dat zo’n half miljoen rugbyspelers telt en als we stout willen dromen: de Verenigde Staten waar mixed martial arts (MMA) enorm populair is.” De techniek die vader en zoon ontwikkelden, heeft ook potentieel voor andere toepassingen. Ook daar wordt over nagedacht. De tandem vader-zoon blijkt een succesvolle combinatie. Joris: “Wij willen geen ‘verkoper’ zijn, maar een partner voor de clubs. We hebben hetzelfde doel: voluit gaan in de sport, maar op een veilige manier. Aanwezigheid op tornooien en andere evenementen is een piste. Misschien bouwen we een busje om tot een scanmobiel.” Aan ideeën ontbreekt het de heren niet. De financiering van het project is andere

koek. Joris: “Het is een kwestie van de eerste significante verkoop te hebben. Behoorlijk frustrerend, want het is in de opstart dat er kapitaal nodig is. Eenmaal de verkoop begint, loopt het wel los.” “Ik run mijn dentaal labo”, legt vader Koen uit. “Uiteraard is de SlimFit-Bit mijn baby, maar het is beter dat iemand zich volledig kan focussen op dit verhaal. Bovendien moet je jonge mensen de kans geven zich te bewijzen. Joris heeft talenten die ik minder bezit, en omgekeerd. Het is mooi om zien dat je zoon de kansen grijpt die je hem aanbiedt. En ik weet uit eigen ervaring hoe belangrijk het is om als jonge ondernemer een klankbord te hebben. Ik had die luxe niet, tot ik Voka ontdekte”, besluit hij. www.slimfit-bit.be

Er zijn veel potentiële groeimarkten voor de nieuwe mondbeschermer van Labo Camerlynck. Denk aan: de bokssport en mixed martial arts (MMA), enorm populair in de VS.

telex Insight Partners investeert 130 miljoen euro in Lansweeper Lansweeper, martkleider in IT Asset Management (ITAM) 2.0-oplossingen, heeft een minderheidsinvestering van 130 miljoen euro afgesloten met Insight Partners, een toonaangevend wereldwijd risicokapitaal- en private equity-bedrijf. Daarmee voegt Insight Partners zich bij bestaande investeerder Dovesco, die het bedrijf uit Grembergen in 2018 overnam. Sindsdien telt Lansweeper 150 mensen en heeft het meerdere kantoren in Europa en de Verenigde Staten. Met de toetreding van een extra geldschieter is het softwarebedrijf goed gepositioneerd om zijn missie op de ITAM-markt opnieuw te definiëren. “We hebben al enkele jaren contact met Lansweeper en blijven onder de indruk van het kaliber van het team. Als bedrijf met diepgaande expertise in de beste bedrijfssoftware zijn we verheugd om hen te helpen in de volgende groeifase.”

MaisonRouge voortaan onder de vleugels van Alychlo Alychlo, het familiale investeringsbedrijf van Marc Coucke, neemt een meerderheidsparticipatie in het Gentse people agency MaisonRouge. Sinds de oprichting in 2008 groeide het bedrijf onder de vleugels van oprichter Olivier Saverys uit tot een gewaardeerde leverancier van hospitalitypersoneel die de afgelopen jaren al te vinden waren op alle grote Belgische festivals en Tomorrowland Winter in Alpe d’Heuz in een recenter verleden. Vanaf nu kan MaisonRouge dus ook beroep doen op de kennis en expertise dat Alychlo doorheen de jaren opbouwde in zowel de algemene bedrijfsvoering als in de specifieke entertainment- en hospitalitywereld. Olivier Saverys zal in eerste instantie aanblijven als zaakvoerder van MaisonRouge en mee de overgang begeleiden naar een nieuwe CEO. Nadien zal hij een rol opnemen als verantwoordelijke van het leisure portfolio van ALychlo, waar MaisonRouge ook deel zal van uitmaken. maisonrouge.be

lansweeper.com

Vergeet Mobilease, vanaf nu is het MHC Mobility Mobilease, expert in operationele leasing, private lease en wagenparkbeheer fusioneerde recent met Mitshubishi UFJ Lease & Finance. Die samensmelting gaat vanaf nu ook gepaard met een nieuwe naam: MHC Mobility. Het nieuwe merk is daarmee ook een afspiegeling van de strategie bij het moederbedrijf. De eerste drie letters staan voor ‘Meedenken’, ‘Hulpvaardig’ en ‘Continu in beweging’. Het bedrijf wil verder blijven inzetten om zijn oplossingen uit te breiden met naast vaste leasingformules in te zetten op occasielease, korte termijnverhuur en een aantal wagens die te koop staan. mhcmobility.be

Partena Ziekenfonds en OZ gaan verder onder ‘Helan’ OZ Groep, Partena Ziekenfonds en al hun nevenactiviteiten gaan voortaan samen verder onder de nieuwe naam Helan. De groep wil verder inzetten op het verbeteren van de levenskwaliteit van haar klanten. Co-CEO Rik Selleslaghs licht de nieuwe naam toe: “Helan is een nieuw begrip, ontstaan uit een samentrekking. Enerzijds is er ‘helen’, wat staat voor gezondheid en een uniek ‘geheel’ van geïntegreerde diensten. Anderzijds heb je ‘élan’, wat staat voor onze gedrevenheid, expertise en proactiviteit.” Voor het bedenken en uitwerken van het nieuwe concept schakelden de ziekenfondsen de hulp in van fullservicebureau Duke & Grace. “Hoe schep je een glashelder merk en toekomstbeeld voor zo’n brede organisatie? Dat was de grote uitdaging. Door zowel eindklanten als medewerkers te betrekken in het proces konden we de nodige aandacht besteden aan bepaalde gevoeligheden bij verschillende stakeholders én intern voldoende draagvlak creëren voor de samensmelting”, aldus Pieter De Baets, Creative Strategist bij Duke & Grace.

O N D E R N E M E R S # 07

MEEGEDEELD

FLEXIBEL VERLONEN:

Individualiseren om te optimaliseren Flexibele verloningsvormen zoals cafetariaplannen blijven in populariteit toenemen. De voorbije jaren is er zelfs sprake van een verdubbeling van het aantal ondernemingen die dergelijke flexibele verloningsplannen opgezet hebben. Meer dan de helft van de werknemers op vandaag geeft aan open te staan om hun verloningspakket flexibel in te vullen, indien ze die kans krijgen. Cafetariaplannen zijn dan ook een belangrijk element in the ‘war for talent’, waar ook kmo’s meer en meer gebruik van maken.

Een cafetariaplan geeft werknemers de mogelijkheid om hun verloningspakket op individueel niveau fiscaal en sociaal zekerheidsrechtelijk te optimaliseren. Werknemers krijgen, binnen een bepaald kader, de ruimte om hun loonpakket op maat samen te stellen en te kiezen voor voordelen die aansluiten bij hun persoonlijke noden en wensen. In een cafetariaplan kunnen werknemers bestaande loonelementen omzetten in een budget. Loonelementen die onderworpen zijn aan de normale sociale zekerheids bijdragen en belastingen zijn doorgaans het meest aantrekkelijk om in te ruilen. Of een bepaald loonbestanddeel kan omgezet worden in een budget, is afhankelijk van de wettelijke en sectorale spelregels. Zo moeten de minimale baremalonen steeds gerespecteerd worden. Bovendien moet er voor de eindejaarspremies worden nagegaan of de sectorale cao’s hiervoor een alternatieve uitbetalingswijze voorzien. Daarnaast moeten de werknemers er zich van bewust zijn dat het inruilen van loon elementen, onderworpen aan de normale sociale zekerheidsbijdragen, voor opties die op vlak van sociale zekerheid worden vrijgesteld, een impact kan hebben op de opbouw van hun sociale rechten, denk onder meer aan pensioenopbouw en vervangings inkomsten bij arbeidsongeschiktheid.

INRICHTING THUISKANTOOR

SIMULEREN EN COMMUNICEREN

Het gecreëerde budget wordt vervolgens door de werknemer aangewend om keuzes te financieren. Deze keuzes kunnen zich situeren op verschillende terreinen zoals multimedia (smartphone, tablet, laptop, …), work-life voordelen (extralegale vakantie dagen, sportieve incentives, …) en aanvullende verzekeringen (terugbetaling van individueel pensioensparen, tandverzekering, …). Mobiliteit vormt door de mogelijkheid om te opteren voor bijvoorbeeld een bedrijfswagen of een bedrijfsfiets, al jaren een gesmaakt keuzethema. Ook cafetariaplannen zijn niet immuun gebleken voor het ‘corona-effect’. Keuzes die de inrichting van het thuiskantoor faciliteren zoals ergonomisch bureaumateriaal, een tweede computerscherm, een printer, … zijn het voorbije jaar enorm in populariteit gestegen.

Het gaat hierbij zowel om bijdragen op vlak van sociale zekerheid als de onderwerping aan bedrijfsvoorheffing, de aftrekbaarheid in de vennootschapsbelasting en eventuele btw-aspecten verbonden aan de voordelen (bijv. bedrijfsfietsen of multimedia). Daarnaast is het belangrijk om de randkosten die sommige keuzemogelijkheden met zich meebrengen omwille van hun operationele complexiteit niet uit het oog te verliezen.

Cafetariaplannen worden doorgaans kostenneutraal opgezet maar kunnen ook kostenbesparend of zelfs kostenverhogend zijn. Belangrijk is dat de werkgever zich op voorhand goed bewust is van alle kosten gelinkt aan zowel de budgetcreatoren als de verschillende keuzemogelijkheden, zodat de individualiseringsmogelijkheden geen onaangenaam financieel plaatje met zich meebrengen.

Een goede voorbereiding is dan ook cruciaal om een geslaagd cafetariaplan op te zetten. Langs werkgeverszijde is het belangrijk om het totale (kosten)plaatje van bij de start goed in kaart te brengen. Een gefundeerde simulatie is hierbij primordiaal. Voor de werknemers is een voorafgaande, duidelijke communicatie essentieel zodat zij een weloverwogen keuze kunnen maken waarbij de voor- en nadelen van hun keuzes nauwgezet tegen elkaar afgewogen kunnen worden. Een policy die alle spelregels helder en juridisch correct vertaalt voor de werk nemers is daarom onontbeerlijk. Emilie Ickroth, eickroth@deloitte.com

LEREN VAN EN MET ELKAAR

“De meest onderschatte en belangrijkste hefboom om te groeien? Een raad van advies en/of bestuur”

Een raad van advies of bestuur: hoofdingrediënt om te groeien Voka Oost-Vlaanderen wil haar leden helpen bij het opstarten en/of versterken van een raad van advies of bestuur. Hoe precies? Via coaching, matchmaking én netwerking. Omar Mohout, gedreven ondernemer en auteur, vertelt waarom elke ondernemer moet kiezen voor een raad van advies en/of bestuur. TEKST JOLYN DE BAETS

HEFBOOM OM TE GROEIEN Volgens Omar Mohout moet elke ondernemer zich de volgende vraag stellen: “Hoe kan ik groeien en wie kan mij hierbij helpen? Het is onmogelijk dat je als bedrijfsleider alle wijsheid in pacht hebt. Je moet je bewust zijn van jouw zwaktes en op zoek gaan naar mensen die waarde kunnen toevoegen aan jouw onderneming. Buiten de bedrijfsmuren kijken is een must. De geknipte personen zijn vaak diegenen die zouden moeten zetelen in jouw raad van advies of bestuur. Zij beschikken over de juiste kennis, ervaring en netwerk. Hun missie is om jouw onderneming nog succesvoller te maken.”

DE PERFECTE MATCH Omar: “Het samenstellen van een raad van advies en/of bestuur is een complex

proces. Daarom is Voka Oost-Vlaanderen de ideale partner in dit verhaal: je krijgt toegang tot heel wat expertise én het grootste ondernemersnetwerk. Voka kent haar leden en hun behoeften door en door. Zo kunnen zij een bedrijfsleider matchen met de juiste personen. De combinatie van het uitgebreid netwerk van Voka en hun expertise maakt dit traject de uitgelezen kans om jouw onderneming te laten groeien. Elke onderneming, groot of klein, heeft baat bij het hebben van een raad van advies of bestuur.”

JUISTE KEUZE VOOR JOUW ONDERNEMING Op 25 november 2021 ontvangen we bedrijfsleiders, adviseurs en bestuurders van dit traject bij Watt The Firms in Gent voor een netwerkevent. Omar Mohout is

ook aanwezig en zorgt voor een inspirerende keynote. Door zijn jarenlange ervaring weet hij als geen ander wat de grootste uitdagingen zijn van ondernemen. “Ze zullen terechtkomen in een zeer leerrijke omgeving. Ik wil de deelnemers inspireren en hen nieuwe inzichten meegeven. Het is belangrijk dat ze weten dat het kiezen voor een raad van advies of bestuur de juiste strategische zet is.”

Een raad van advies of bestuur, iets voor jouw onderneming? Neem dan zeker een kijkje op onze website:

O N D E R N E M E R S # 07

LEREN VAN EN MET ELKAAR

RELAAS VAN TWEEDAAGSE ‘TRENDS GAZELLEN INSPIRATION TOUR’ VOOR SNELGROEIENDE BEDRIJVEN

Een spiegel om te groeien Het voorbije jaar deelden zaakvoerders van snelgroeiende bedrijven maandelijks ervaringen met elkaar in het Voka-traject Accelero. Als sluitstuk trokken ze in juni op ‘Inspiration Tour’ doorheen Oost- en West-Vlaanderen om voorbeeldbedrijven te bezoeken. Boris Rogge (Metanous) en Carl Bergé (ArchX) vertellen hoe het eraan toe ging. TEKST LAURENS FAGARD

“In het Accelero-traject kunnen bedrijfsleiders ervaringen delen om hun groeipijnen en uitdagingen aan te pakken”, vertelt Nathalie Landuyt, die vanuit Voka Oost-Vlaanderen het programma begeleidt. “Gedurende het volledige jaar focussen we op twee aspecten. Enerzijds proberen we bedrijven de structuur mee te geven die nodig is om duurzaam te groeien en anderzijds reiken we handvaten om opportuniteiten te herkennen in de markt.” Een inspiratiereis naar Dublin met onder meer Microsoft en Google op het programma moest het summum worden voor de 15 zaakvoerders die deelnemen

aan het groeitraject Accelero. Daar stak de coronapandemie een stokje voor. Als alternatief stapte de groep op de bus van Coach Partners om Oost- en West-Vlaanderen te doorkruisen en enkele kleppers van bedrijven te bezoeken.

HANDBOEK OM TE GROEIEN De tweedaagse ging van start met de 22 deelnemers van het Accelero-traject in West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen en werd aangevuld met enkele Trends Gazellen. De eerste dag bestond uit bezoeken aan Aqualex in Deerlijk en Upgrade Estate in Gent. Zij brachten samen met Bizbike (Kruisem) en Citymesh (Oostkamp) getuigenissen over hun snelle groeicurve.

“Het is altijd enorm boeiend om van verschillende bedrijven hun verhaal te horen hoe ze zich positioneren in de markt”, vertelt Boris Rogge van Metanous. “Ze zijn ook een stuk groter dan ons dus zij weten perfect waar ze destijds tegenaan liepen en kunnen dat meegeven aan de groep. Dat is ook de reden waarom ik deelneem aan zulke trajecten. De ervaringsuitwisseling is van onschatbare waarde.” Ook tijdens de Inspiration Tour was er tussendoor tijd voor onderlinge kennismaking met speeddates en rondetafelgesprekken. De Accelero-deelnemers ontmoetten hier tal van Trends Gazellen uit Oost- en West-Vlaanderen (House of Music, FleetMaster, Savic Group, Coach Partners,..) Na een goed gevulde eerste dag stond een bezoek aan Cyborn in Antwerpen gepland en gaf het Nederlandse ScaleUp Company een workshop over strategie. “We hebben hun boek als leidraad gebruikt doorheen het traject”, aldus Carl Bergé van ArchX. “Het is een soort van handboek tijdens cruciale groeifases van jouw onderneming.”

“De ervaringsuitwisseling is van onschatbare waarde” BORIS ROGGE (METANOUS)

Omdat bedrijfsvastgoed de juiste expertise vraagt. “Doordat we maandelijks samenkomen, is er altijd wel iemand die je even met de neus op de feiten drukt” CARL BERGÉ (ARCHX)

SPIEGELTJE, SPIEGELTJE AAN DE WAND… Boris en Carl onthouden vooral dat het Accelero-traject hen een spiegel voorhoudt. “De sessies schudden me soms wakker”, zegt Carl. “Als ondernemer staan we er vaak alleen voor maar doordat we maandelijks samenkomen, is er altijd wel iemand die je even met de neus op de feiten drukt. En soms krijg je ook bevestiging We / dat je goed bezig bent.” know

how

“Op twee dagen tijd is er veel kruisbestuiving geweest”, vindt Boris. “Door het traject heb ik ook geleerd dat we ons op afgesproken momenten moeten toeleggen op hoe we onze groei verder aanpakken. Nu zitten we per kwartaal en jaarlijks samen om concrete stappen af te spreken zonder dat we in operationele taken vervallen. We hebben zelfs iemand aangeworven die zich specifiek op dat deel zal toeleggen.” Beide ondernemers zien Accelero zelfs als hun persoonlijke raad van advies. “We bellen elkaar geregeld om advies te vragen over de meest uiteenlopende zaken”, zegt Carl.

www.turner.immo

Bij Van Cauter Multitechnieken kan u terecht26/03/2019 voor advies betreffende totaaloplossingen op maat op vlak van elektriciteit, HVAC en beveiligingsinstallaties.

Turner - AD VOKA Ondernemers - 21-03-2019.indd 1

Ook zaakvoerder van een snelgroeiend bedrijf? Ontdek de Accelero-trajecten die opstarten op 14 oktober 2021 (voor bedrijven met 30 tot 150 medewerkers) en 6 mei 2022 (voor bedrijven met 10 tot 30 medewerkers).

ALGEMENE ELEKTROTECHNIEKEN HVAC BEVEILIGINGSINSTALLATIES ONDERHOUDSDIENST

KEIBERG 74 - 9340 LEDE T 053 83 13 38 E INFO@VANCAUTER.COM W WWW.VANCAUTER.COM

O N D E R N E M E R S # 07

10:59:24

ONDERWIJS EN TALENT

“Digitalisering van het onderwijs is niet zomaar het transplanteren van leerstof naar een ander medium. Je moet daarbij heel je leerproces herdenken” Dirk Van Damme.

DIRK VAN DAMME, ONDERWIJSTOPMAN BIJ OESO, MAAKT HET RAPPORT VAN ONS ONDERWIJS

“Onderwijs en ICT-marktleiders moeten veel nauwer samenwerken” Het is geen publiek geheim dat we in internationale vergelijkingen niet uitblinken op het vlak van digitale transformatie. Ook op het vlak van de digitalisering van ons onderwijs zijn we lang niet de beste leerling van de klas. In Vlaanderen wil men nu sterk inzetten op die digitalisering. Onderwijstopman van de OESO waarschuwt wel voor mogelijke valkuilen. “Het vraagt veel opleiding, een mentaliteitswijziging en vooral inhoudelijk denkwerk over een redesign van leerprocessen en -materialen, liefst van de leraren zelf.” TEKST SANDY PANIS

Door de pandemie zijn we wel in een digitale versnelling beland, ook op het vlak van onderwijs… “De gezondheidscrisis heeft ons ook kansen opgeleverd. Zo staan heel wat leraren

veel meer open voor digitaal onderwijs dan voorheen. Het onderwijs is bezig met een steep learning curve op dat vlak en we moeten er echt alles aan doen om die digitale stroomversnelling structureel te verankeren. Maar toch, internationaal vergeleken blijven we steken op een amateuristisch en bescheiden niveau, waarbij we nog te veel gewoon het contactonderwijs gekopieerd hebben naar een digitale omgeving. Je moet goed voor ogen houden dat de overstap naar digitalisering van het onderwijs een serieuze inspanning vraagt. Het is niet zomaar het transplanteren van leerstof naar een ander medium. Je moet daarbij heel je leerproces herdenken. Wetenschappers en instellingen die al langer nadenken over de inzet van digitale instrumenten in onderwijs, kunnen de weg tonen. Ze werken met ver gevorderde interactieve leeromgevingen, met learning analytics en AI monitoren ze voortdurend hoe de leerling door de leerstof gaat en ze sturen de lessen bij op het niveau van de lerende.” ▼

Hoe doen we het in Vlaanderen op het vlak van digitaal onderwijs? “We hebben veel te lang gewacht om de digitale transformatie van ons onderwijs voor te bereiden. Terwijl andere landen in precoronatijd al volop bezig waren met digitale strategieën in hun onderwijs te integreren, gebeurde dat bij ons eerder schoorvoetend. Toen de pandemiecrisis losbarstte, waren we totaal onvoorbereid waardoor de switch naar het afstands onderwijs chaotisch verliep. In heel wat statistieken scoren we dan ook een pak minder dan het OESO-gemiddelde: op vlak van devices per leerling, de digitale skills van leerlingen, de mate waarin leraren ICT inzetten voor hun eigen professionele ontwikkeling, …”

O N D E R N E M E R S # 0 7 63

ONDERWIJS EN TALENT

tussen onderwijs en bedrijfsleven. Er leeft sterk de idee dat onderwijs puur een publiek goed is en dat bedrijven daarbij niet te veel bedeeld moeten worden. Nochtans zien we dat heel wat andere landen die ook sterk gehecht zijn aan de publieke functie van hun onderwijs, wél sterk samenwerken met de kwalitatieve marktleiders op het vlak van ICT. Wij missen daardoor kansen.” “Een andere valkuil zijn de digitale skills van de leerlingen. Men gaat er vaak verkeerdelijk van uit dat ze allemaal digital natives zijn en met alle mogelijk digitale tools kunnen werken. Maar dat klopt niet. Hun digitale skills zijn vrij laag zelfs, buiten dan de vaardigheden om te kunnen gamen, sociale media te gebruiken en websites te bekijken. Als je echt naar een efficiënte digitale leeromgeving wil gaan, dan heb je een hoger niveau nodig, ook bij de leraren.”

Ben Weyts wil met de ‘Digisprong’ 375 miljoen euro investeren in de digitalisering van het onderwijs. Een kans om onze achterstand in te halen? “Ik vind wat er gebeurt met de digisprong een interessante evolutie. Maar ook dat moeten we bedachtzaam aanpakken. We mogen niet in de valkuil trappen zoals vele andere landen al deden: met allerlei ‘one laptop per child’-programma’s werd er enorm veel geld gepompt in infrastruc-

investeerden in de digitale infrastructuur van hun scholen zonder de leerprocessen te herdenken, slechter scoorden in internationale vergelijkingen zoals PISA.” Zijn er nog andere valkuilen? “We beschikken in Vlaanderen niet echt over goede platforms om tot een echte digitale transformatie te komen. Smartschool bijvoorbeeld, oorspronkelijk een interessant initiatief van

“Bij ons rust er vaak nog een taboe op samenwerkingsverbanden tussen onderwijs en bedrijfsleven” tuur. Maar wanneer je dan achteraf ging kijken wat het resultaat was, dan bleek dat in heel wat scholen de computers nog in dozen staken. Dus ja, je mag investeren in infrastructuur en connectiviteit, maar je moet vooral zorgen dat er op het veld voldoende capaciteit aanwezig is om de digitale transformatie te absorberen. Dat is niet enkel een kwestie van geld. Het vraagt veel opleiding, een mentaliteitswijziging en vooral veel inhoudelijk denkwerk over een redesign van leerprocessen en -materialen, liefst van de leraren zelf. Doe je dat niet, dan riskeer je uiteindelijk te eindigen met slechtere leerresultaten dan mocht je de investeringen niet gedaan hebben. OESOonderzoek toont aan dat landen die zwaar 64

geëngageerde leraren, beschikt niet over de expertise, capaciteit en schaalgrootte om die digitale sprong te maken. Daarvoor heb je partnerships nodig met grote bedrijven zoals Microsoft of Apple. In Nederland staat men daarin al een pak verder. ‘Surf’ bijvoorbeeld is een samenwerkingsverband van allerlei onderwijs- en onderzoeksinstellingen die ervoor willen zorgen dat scholen en de onderzoeksgemeenschap over de beste en nieuwste ICT-voorzieningen kunnen beschikken. Op hun website vind je voor elk aspect van de digitalisering een lijst van bedrijven die daarvoor het best geschikt zijn. Bij ons rust er vaak nog een taboe op samenwerkingsverbanden

Tot slot, vele leerlingen hebben een leerachterstand opgelopen door het gedwongen afstandsonderwijs. Hoe kunnen we dat remediëren? “Het afstandsonderwijs was voor niemand ideaal, maar het was vooral problematisch voor kinderen uit kwetsbare gezinnen. Niet enkel omdat ze niet over de nodige infrastructuur beschikten – dat vormde slechts de oppervlakte van het probleem – maar vooral omdat hun thuissituatie woog op het leerproces.” “Persoonlijk vind ik dat we extra middelen voor onderwijs naar aanleiding van de coronacrisis prioritair moeten inzetten om de leerachterstand en -vertraging van onze jongeren snel aan te pakken. In dat verband pleit ik – naar analogie van een rapport opgesteld door Harvard – voor de ‘Marie Kondo’-aanpak, de wereldbekende Japanse auteur gekend voor haar huishoud- en opruimtips. Het rapport van Harvard stelt dat je in een crisissituatie heel kritisch door het ganse leercurriculum moet gaan. Je moet de elementen selecteren die essentieel zijn voor het latere leerproces en je daar op concentreren. Ik pleit hiermee niet om bepaalde vakken te laten vallen, maar wel om deze oefening te maken binnen de vakken zelf. In september moeten er ook meer leraren in de klassen komen om te remediëren.” Lees meer en debatteer mee op www.voka.be/ slimonderwijs.

t n e m o m e t s e b t e H ? g a d van de . n a a g s i u h N a ar

Gelukkig zijn er onze opleidingen rond welzijn op het werk. Last van werkstress? Of moeite met motivatie? Investeer dan in je eigen welzijn of dat van je werknemers. Ook de Week van het Werkgeluk - van 20 tot en met 26 september - is hiervoor het uitgelezen moment. De opleidingen van Cevora helpen bedrijven en hun bedienden om veerkrachtig te blijven. Om te werken aan hun eigen welzijn en dat van anderen. Want iedereen heeft het recht om zich goed te voelen in zijn of haar job.

Maak werk van je werkgeluk. Bekijk ons aanbod op cevora.be/welzijn

telex RecoMatics verwelkomt Cedric Van Holsbeke als nieuwe CTO RecoMatics, gespecialiseerd in software voor digitale workflows en documentmanagement, breidt zijn team uit met Cedric Van Holsbeke als gloednieuwe CTO. Hij maakt ook per direct deel uit van het managementteam. De burgerlijk ingenieur regeltechniek en biomedische ingenieurs technieken startte zijn loopbaan als onderzoeker bij de UGent waar hij ook doctoreerde. Tijdens zijn academische en technische loopbaan kwam Cedric uitgebreid in contact met hightech software ontwikkeling en alles wat met digitale transformatie te maken heeft. “Ik kijk ernaar uit om mijn kennis te gebruiken om de klanten van RecoMatics te ondersteunen in hun trajecten”, aldus Cedric Van Holsbeke. Wilfried Geulleaume, CEO van het Gents bedrijf is verheugd dat een dergelijk profiel zoals Cedric de rangen versterkt. recomatics.com

Changeconsultants vinden elkaar en starten ‘Fusies en Overnames’ Tijdens een Online Open Coffee Break eind 2020 ontmoetten Magali Bleuzé van B21 en Peter Dick van DynamICK elkaar voor het eerst. Uit enkele gesprekken die volgden besloten ze samen te werken en hun aanbod als consultant te versterken. Waar Magali ervaring heeft als change- en peoplemanager, kan Peter rekenen op expertise vanuit financiële projecten. Voortaan willen ze onder de gemeenschappelijke noemer ‘Fusies en Overnames’ bedrijven adviseren en begeleiden in hun integratietraject. “Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat 84% van de overnames falen en daar wilden we beiden iets aan doen”, zegt Peter. “We zijn complementair en door onze brede ervaring kunnen we een multidisciplinaire benadering aanbieden.”

Vierde generatie neemt het roer over bij Hout – Bois van Steenberge

Afvalverwerker en recyclagebedrijf Renewi heeft Mark Thys aangesteld als Managing Director voor Commercial Waste Belgium. Eerder werkte Mark bij Eurofins Scientific als global chief transformation officer en was hij actief in verschillende seniorfuncties bij Dunlop en Goodyear. Otto de Bont, CEO van Renewi is alvast opgetogen: “Hij is een sterke people leader met een bewezen track record in het stimuleren van zakelijke prestaties binnen competitieve sectoren. Na een grondige inwerkperiode zal hij Wim Geens opvolgen die de onderneming verlaat om zijn carrière een andere wending te geven.”

Véronique van Steenberge en haar echtgenoot Benoît Clarysse nemen het familiebedrijf Hout – Bois van Steenberge volledig over. Het bedrijf werd in 1903 opgericht door Joseph van Steenberge en ging over van vader op zoon. Ondertussen bestaat het familiebedrijf 118 jaar en is de vierde generatie aan zet. Marc van Steenberge geeft nu de fakkel door aan zijn dochter Véronique en haar echtgenoot Benoît. In 2017 werd de Brugse ondernemer Benoît Clarysse al lid van de raad van bestuur wat van hem de geschikte kandidaat maakte om gedelegeerd bestuurder van Hout – Bois van Steenberge te worden. “Ik heb het voordeel dat ik nog relatief nieuw ben binnen de sector en daardoor alles kan bekijken met een frisse blik. In de loop van het jaar wil ik nog verder de klemtoon leggen op de kwaliteit van onze service”, aldus Benoît Clarysse.

renewi.com

vansteenberge.be

fusiesenovernames.be

Renewi haalt Mark Thys aan boord voor Commercial Waste Belgium

O N D E R N E M E R S # 07

Samen ondernemen Meer dan 6.000 bedrijfsleiders van Belgische familiale kmo’s doen een beroep op onze deskundigheid in accountancy, btw, ﬁscaliteit, ondernemingsrecht of ﬁnancieel management. Vertrouw net als deze ondernemers op ons en u onderneemt niet langer alleen!

THUISHAVEN

Sensoren monitoren waterkwaliteit van Zeekanaal Gent-Terneuzen Als verkeersader voor zeeschepen en binnen vaartschepen en als bron van koel- en proceswater voor de industrie, vervult het Zeekanaal Gent-Terneuzen een uitgesproken economische functie. Maar daar houdt de rol van de vaarweg niet op. Natuurontwikkeling en biodiversiteit, een goede kwaliteit voor de leefomgeving, duurzame watervoorziening en duurzaam beheer voor de ruimere regio zijn evenzeer belangrijk.

Goederenoverslag in North Sea Port herstelt in eerste jaarhelft

North Sea Port zet als duurzame haven in op een robuust en integraal watersysteem, met een optimaal waterbeheer als grondslag. Daarom is het actief betrokken bij het project ‘Internet of Water’, een project van imec, VITO, Vlakwa, Vlaamse Milieu Maatschappij, De Watergroep en Aquafin en met de steun van het Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO). Binnen dit vierjarig onderzoeksproject, dat in 2019 startte, rolt Vlaanderen een fijnmazig netwerk van slimme sensoren uit. Het doel is om tegen 2023 parameters als zuurtegraad (pH), zoutconcentratie en temperatuur continu te monitoren. Innovatieve algoritmes en hydrologische modellen zullen alle gegevens verwerken om te anticiperen op de waterkwaliteit. Na het ontwikkelen en testen van sensoren en meetsystemen volgt vanaf 2022 de brede uitrol van het netwerk.

North Sea Port boekte in het eerste halfjaar van 2021 een goederenoverslag via zeevaart van 34 miljoen ton, een stijging van 5,1%. Met deze stijging kende de haven voor de eerste zes maanden van dit jaar 1,6 miljoen ton goederenoverslag via zeevaart meer in vergelijking met dezelfde periode in het ‘coronajaar’ 2020. De overslag van droge bulk stijgt met 9,6% tot 17,8 miljoen ton dankzij de groei bij schroot, natuurlijke meststoffen, gips en cement. De overslag van rollend materieel – ro/ro - komt met een stijging van 39% tot 1,7 miljoen ton weer helemaal op gang. De vloeibare bulk blijft met 8,7 miljoen ton op een gelijk niveau. De overslag van containers kent een lichte daling (4,8%) en komt uit op 1,2 miljoen ton. Voor binnenvaart noteerde North Sea Port deze eerste jaarhelft een overslag van 29 miljoen ton ten opzichte van 2020. Een stijging met 1,9% (535.000 ton).

Primeur: verschillende sites van ArcelorMittal ontvangen ResponsibleSteel-certificaat ArcelorMittal behaalde deze zomer de certificering ResponsibleSteel™ in België, Duitsland en Luxemburg. De staalproductievestigingen van ArcelorMittal Belgium (Gent, Luik, Geel en Genk), Luxemburg (Belval, Differdange en Rodange) en Duitsland (Bremen en Eisenhüttenstadt) zijn de eerste staalbedrijven wereldwijd die onafhankelijk geauditeerd zijn en voldoen aan de normen voor ResponsibleSteel, het eerste wereldwijde multistakeholder normen certificeringsinitiatief. Een primeur dus voor de staalindustrie.

Op vier locaties op het Zeekanaal GentTerneuzen (twee in het Gentse deel en twee in het Nederlandse) zijn slimme sensoren geplaatst. Ook als infrastructuurbeheerder heeft North Sea Port baat bij een goede monitoring. Verzilting, bijvoorbeeld, is niet alleen slecht voor de landbouw en de natuurontwikkeling, maar zout tast ook stalen en houten constructies zoals kades en funderingspalen aan. Internet of Water helpt om aan een toekomstbestendig assetmanagement te doen.

eGHO

Voka-VeGHO sterker in de haven dankzij:

Bedrijven verenigen in North Sea Port

O N D E R N E M E R S # 07

GEERT DACHT

Thuis of op kantoor werken? De vrije markt beslist 26 jun - Geert Moerman @Geert_D8i VOLG GEERT MOERMAN OP TWITTER

@Geert_D8 Reageer op geert.moerman@voka.be

De vrije markt zal de komende jaren bepalen wat goede thuiswerk policy’s zijn. Te strikt en je vindt misschien geen goede mensen meer. Te laks en je hebt misschien geen klanten, bedrijfscultuur en creativiteit meer

Om het even welke bedrijfsleider ik vandaag ontmoet, het gesprek draait steevast uit op de post-covid thuiswerkpolitiek. De meeste bedrijven denken aan 1 of 2 dagen per week, soms meer. Sommige bepalen nog extra modaliteiten zoals thuiswerkdagen die niet aaneensluitend mogen zijn, of niet op maandag en op vrijdag. Andere insteken zijn dat de eerste 6 maanden van tewerkstelling geen thuiswerk mogelijk is om de integratie en opleiding in het bedrijf te bevorderen. Er zijn bedrijven die opteren voor 2 dezelfde dagen waarop iedereen naar het werk komt om de teamgeest en de samenwerking te bevorderen. Daarvoor heb je natuurlijk veel ruimte nodig, omdat gedurende deze 2 dagen iedereen op kantoor is. Een besparingsoperatie op kantoorruimte zit er dan niet in, wat toch veelal een nevenobjectief is. Ik heb de

“Thuiswerk kan een nieuwe splijtzwam worden en de vroegere verschillen tussen arbeiders en bedienden opnieuw installeren”

indruk dat vooral organisaties met grote hoofdkwartieren in Brussel (dus ook de Vlaamse en federale overheid), zeer ver gaan in de thuiswerkpolitiek en er slechts 1 ‘verplichte’ kantoordag per week zou overblijven. Vraag is hoe belangrijk de besparingsoperatie is in deze overweging en of er met criteria als bereikbaarheid 70

voor klanten, teamwerk en bedrijfscultuur wordt rekening gehouden? Productie- en retailbedrijven hebben nog een extra moeilijkheidsgraad. Thuiswerk kan een nieuwe splijtzwam worden en de vroegere verschillen tussen arbeiders en bedienden opnieuw installeren. De arbeiders moeten stipt om 8 uur op de fabriek aanwezig zijn, terwijl de bedienden rustig de kindjes naar school brengen en dan tegen 9 uur online komen. Uit solidariteit vragen veel van deze bedrijven dan ook aan hun bedienden en kaderleden om thuiswerk te beperken. Minder gevoelig ligt deze problematiek bij dienstenbedrijven met veel hoogopgeleide medewerkers, die veelal geen policy opstellen rond thuiswerk en iedereen zijn eigen planning laten maken. Ze rekenen op spontaan ownership, waarbij de medewerker zelf de goede afwegingen maakt in het belang van de organisatie. In de thuiswerkdiscussie mis ik de strategische gedachte, waarom het bedrijf of de organisatie eigenlijk bestaat. Op een of andere manier is de essentie van een organisatie steeds haar klant, voor de overheid haar burger. Dus de eerste prioriteit bij het bepalen waar en wanneer mensen werken, is de vraag: “Wat is best voor de klant?” Hoe ben je vlotst bereikbaar, wanneer en waar willen de klanten je ontmoeten? De overheden die gedurende de ganse covid-periode bijna volledig op thuiswerk hebben gedraaid, lijken niet echt de correcte afwegingen te maken. Vele ondernemingen rapporteren

Op Twitter deelt Geert Moerman kort en krachtig zijn visie op ondernemerschap, economie, politiek en het leven zoals het is. U kan hem volgen onder de twitternaam Geert D8: ‘Geert dacht’. In Ondernemers geeft hij maandelijks een uitgebreider commentaar bij enkele opvallende tweets.

dat ambtenaren dikwijls moeilijker bereikbaar waren en dat de samenwerking in grotere dossiers stroever verliep dan bij fysieke meetings. De overheid lijkt dus een slechte graad meter om te bepalen wat de ideale combinatie met thuiswerk is, de burgers of de ondernemingen lijken niet hun prioriteit nummer 1 te zijn bij deze afweging. Hiermee kom ik tot de essentie van mijn stelling. In een vrije markt met open concurrentie zal de mate van thuiswerk – verschillend van sector tot sector – mee de competitiviteit bepalen en dus het succes van een bedrijf op langere termijn. Hoe werkt dat? Als een bedrijf onnodig strikt is en bijna geen thuiswerk toelaat - terwijl dit best haalbaar is om resultaten te halen en klanten te servicen - zal het minder goede mensen kunnen aantrekken. En aangezien de arbeidsmarkt ook de komende jaren krap zal zijn, zal je zo moeilijker groeien als bedrijf. Als je thuiswerkpolitiek evenwel te laks is en medewerkers kiezen in de eerste plaats voor wat hen zelf praktisch best uitkomt – veelal dus thuiswerk – zal je moeilijker klanten bereiken. Of ben je misschien niet op de uren aan het werk dat je klanten bereikbaar zijn. Je zal ook minder nieuwe producten en diensten ontwikkelen, of moeilijk bestaande producten en processen optimaliseren omdat er minder teamwerking is. Je organisatie is immers een ecosysteem dat door samen te werken een stroom aan nieuwe initiatieven genereert. Deels gaat dit om geplande samenwerking, door bijvoorbeeld een vergadering te beleggen rond een bepaald thema. Dikwijls gaat het echter om ongeplande samenwerking en ideeën, gewoon omdat men op onverwachte momenten met elkaar communiceert, een probleem voorlegt, iets opvangt uit een gesprek, … en hiermee aan de slag gaat. Serendipiteit heet dit met een groot woord, nieuwe ideeën die opborrelen waarvan je niet wist dat je ernaar op zoek was.

“In een vrije markt zal de mate van thuiswerk – verschillend van sector tot sector – mee de competitiviteit bepalen en dus het succes van een bedrijf op langere termijn”

Kortom, de toekomst zal uitwijzen wat de goede mix is tussen bij klanten zijn, samen met je team werken, onderlinge energiestromen creëren via ongeplande momenten van groepssfeer en efficiënt thuiswerk waar mogelijk. Bedrijven die deze mix perfect in de vingers krijgen, zullen succesvoller zijn. Organisaties die gedreven worden door starre denkbeelden van de leiding of, aan de andere kant van het spectrum, door eenzijdige thuiswerkeisen van medewerkers of vakbonden, zullen langzaam maar zeker afglijden qua competitiviteit. De vrije markt zal zichzelf ook op dit terrein reguleren, dit wonderlijk mechanisme blijft onovertroffen.

14 juli - Geert Moerman @Geert_D8i De versoepeling van de maatregelen worden best per regio beslist, zodat elke regio zijn eigen lasten en lusten heeft

30 juni - Geert Moerman @Geert_D8i Waarom niet wijzen op de belangrijke positieve conclusies uit onderzoek @Stijn_Baert, oa wat sectoren industrie en diensten betreft? Door deze negatieve framing ontmoedigt men mensen om te solliciteren bij onze bedrijven, zo blijft de Gentse werkzaamheidsgraad onaanvaardbaar laag

20 juli - Geert Moerman @Geert_D8i Voor elk probleem komt de roep dat er te weinig middelen zijn. Met grote overheidsbeslag kan je niet spreken van gebrek aan overheidsmiddelen. Wel de prangende vraag of overheidsmiddelen efficiënt ingezet worden @Bvancraeynest @tijd

27 juli - Geert Moerman @Geert_D8i Misschien ook eens aan de burger (= de klant) vragen of ambtenaren efficiënter van thuis werken @destandaard ?

O N D E R N E M E R S # 07

WAARVAN SPRAKE

Deugniet

VRIJE TRIBUNE DOOR THOMAS JOOS, CEO HYPERNOVA

onder de redactionele verantwoordelijkheid van de auteur

Gijse kleinen deugniet! Met twee jonge dochtertjes in huis ontglipt deze uitspraak me bijna dagelijks. Met gespeelde strengheid reageer ik op vingers in de pot choco, gekriebel aan mijn voeten of de plotse verschijning van Peppa Pig op televisie. Mijn dametjes kijken daar natuurlijk los doorheen. Ze ruiken de onderliggende vertedering van kilometers ver en draaien papa rond hun vinger. Op naar de volgende grap of grol. Deugniet is één van mijn favoriete Vlaamse woorden. Van oorsprong een term die werd gebruikt om een stout kind te benoemen, niet zo liefkozend als vandaag. Zo waren vagebond of nietsnut populaire alternatieven om de kinderlijke ondeugd af te keuren. Van vertedering was lang geen sprake.

“Dacht je nu echt dat tijdsregistratie, aanvraagformulieren en managers werden uitgevonden om de werkende mens optimaal te laten groeien?” Het begrip deugniet onderging een interessante en mooie evolutie. Het symboliseert het feit dat we kinderen die buiten de lijntjes kleuren minder snel veroordelen. Dat we hen zoveel mogelijk kansen geven om te leren en te groeien. Tot ze afstuderen. Vanaf dan smelt onze positieve benadering als sneeuw voor de zon en gaan we die kleine deugnieten behandelen als ‘nietsnutten’. Investering en begeleiding maken plaats voor efficiëntie en controle. We staan er zelfs niet bij stil en doen het uit gewoonte. Of dacht je nu echt dat tijdsregistratie, aanvraagformulieren en managers werden uitgevonden om de werkende mens optimaal te laten groeien?

Ik dacht het niet. Deze principes werden honderd jaar geleden geïntroduceerd om ‘nietsnutten’ efficiënter te doen samenwerken. Managers moesten controleren of medewerkers de juiste taken wel correct uitvoerden. Niet denken, gewoon doen. We dragen deze wantrouwige insteek hardnekkiger mee dan je zou denken. Het kostte ons recent nog een globale pandemie om thuiswerk massaal te introduceren. Niet technologie maar wantrouwen hield telewerk jarenlang tegen. Er is gelukkig hoop. Manager staat net als deugniet op een kantelpunt. Mensen pikken het niet langer om als ‘nietsnut’ behandeld te worden. Ik merk het keer op keer wanneer we met ons bedrijf managementaudits doen. Gebrek aan appreciatie, betrokkenheid en groeiperspectief zijn de populairste redenen waarom mensen hun job opzeggen. En hierin speelt de manager vaak een cruciale rol. In onze kenniseconomie maakt het voor bedrijven een groot verschil als ze kunnen werken met gemotiveerde, groeiende mensen. Ik zag de afgelopen jaren honderden ambitieuze onder nemers, managers en leiders dan ook investeren in cultuur, samenwerking en interne opleidingen. Bewust (of onbewust) zetten ze wantrouwige principes aan de kant en helpen ze collega’s groeien en schitteren. Zelfsturende teams, minder managers, werken waar je wil, onbeperkt verlof, online zelfstudie, publieke loonlijsten... In de praktijk gaat dat met vallen en opstaan, maar de positieve benadering inspireert me elke dag opnieuw. Misschien schreeuwen we het dus ooit wel met onderliggende bewondering en vertedering uit: gijse dekselse manager!

Boek nu je slimste citytrip van het jaar De Dag van de Payroll Professional zit in een speciaal jasje. Reis op 14 oktober mee naar Payrollville, onze virtuele kennisstad. Schuif aan voor 2 interactieve webinars over hot topics in hr en payroll, en meer leuks!

TE VEEL VOOR 1 PAGINA? Bezoek meer dan 100den bedrijven. Reserveer je bezoek op www.openbedrijvendag.be

VOLG ONS OP

#OPENBEDRIJVENDAG

Oost-Vlaanderen Ondernemers 2021 #9

Articles inside

HET ZIT IN DE GENEN

DOSSIER

HORIZON

MIJN BEGINJAREN

BAMBOE