GA JE MEE OP tuinenreis?
SHOWGIRLS
BLOEMEN DIE DE AANDACHT TREKKEN
EEN ACHTERTUIN ALS EEN BOEKET
OOK NIET TE MISSEN
• DE VEELZIJDIGE SALVIA
• UITGEDIEPT: INHEEMSE PLANTEN
• MULTI-INZETBARE STADSTUIN
NATTE VOETEN
Wat bloeit er aan de waterkant?
EEN ZOMERS SCHILDERIJ
Pasteltinten zijn niet besteed aan Roel Vorsthof. Ook is hij spaarzaam met wit. Het liefst schildert hij de borders rond zijn oude koetsiershuis in Epe paars, roze, blauw, rood en oranje. En dat levert vuurwerk op in de zomertuin.
MIRJAM
TEKST:
ENZERINK BEELD: TRUI HEINHUIS
Tuin De Vorst Hof wordt aan de voorzijde klassiek omheind door een zwart, ijzeren hekwerkje. Al trekken de weelderige planten zich weinig aan van die begrenzing. Overal steken wolkjes gele venkel tussen de spijlen door. Het is een favoriet van Roel, omdat de luchtige plant voor spannende doorkijkjes zorgt. Paarsblauwe pluimen ereprijs en donkerroze pimpernellen buigen diep over het hekje heen. De zilvergrijze blaadjes van ezelsoren piepen eronderdoor. Ze nodigen voorbijgangers uit om even over de viltige blaadjes te aaien. De kleuren van de vaste planten steken mooi af tegen twee imposante rode treurbeuken, die Roel hier twintig jaar geleden plantte. Net als de boeketten van eenjarigen, waaronder rode dahlia’s. Het paadje naar de voordeur krult zich tussen smalle taxushaagjes door. Ze vervangen de buxus die hier schimmel en mot niet overleefden. De deur heeft hier geen entreefunctie meer, maar vormt het achtergronddecor voor een sinaasappelboompje. De echte entree bevindt zich aan de zijkant, naast een imposante pot met citroenverbena. “Die staat hier bewust”, zegt Roel. “Elke keer als ik er langs loop, haal ik mijn handen er even doorheen. De geur is heerlijk.”
SIERGRASSEN IN POT
Het tuinpad naar Roels achtertuin loopt langs een vrolijk bed met oranje zonnekruid en gele zonnehoedjes. De geelbloeiende kompasplant torent er met zo’n 2 meter hoog bovenuit. In een voeg heeft zich een pol vedergras (Stipa tenuissima) genesteld. Roel stapt er behoedzaam langs. “In de tuin kan ik hem helaas niet overhouden. Daarvoor is het hier waarschijnlijk te nat in de winter. Maar hier staat hij al jaren, gewoon op een paar millimeter ruimte met zijn wortels in het gele zand. Echt een cadeautje.” Inmiddels zet Roel steeds meer siergrassen in potten, zodat hij ze in de winter droog kan wegzetten. “In het voorjaar plaats ik ze dan met pot en al tussen de vaste planten. Leuk om er een beetje mee te schuiven, zodat ik steeds weer nieuwe combinaties kan maken.”
DE KELDER IN
Tegen de gevel leunt een grote toef venkel. Die heeft zich spontaan uitgezaaid in Lavandula angustifolia ‘Hidcote’ en Sedum ‘Matrona’
Roel bij een favoriete combinatie: de rode zonnehoed (Echinacea purpurea) met de bolletjes van de rode pimpernel ‘Tanna’.
‘Ik maak mijn combinaties met een bepaald doel; de compositie is in balans qua kleur en vorm.’
de spouw. “Die fijne bladstructuur komt schitterend uit tegen de donkere gevel. En het geel past goed bij de kozijnen. Een blijvertje dus.”
In de border trekt een roodbruine bananenplant de aandacht. Het grote, glanzende blad is decoratief gestreept. Het stekje dat Roel kocht, groeide in een paar maanden uit naar drie meter hoogte. “De banaan is natuurlijk niet winterhard, dus die gaat in het najaar de kelder in om te overwinteren. Je moet hem dan eerst een tijdje op de kop hangen om het water eruit te laten lopen.” Tijdens een rondwandeling kan Roel het niet laten om hier en daar een onvolkomenheid weg te plukken. Een pispotje dat zich omhoog werkt langs een tabaksplant, wikkelt hij voorzichtig van de steel af. Spontaan uitgezaaid leverkruid onthoudt hij voor later. Het móet eruit anders verdringt het straks de lagere planten, weet de tuinier. “Als iets me écht in de weg staat, dan wacht ik niet tot het najaar met verplanten. Dat geldt ook voor een bloemkleur die vloekt in de border. Anders blijf ik me eraan storen.”
DRENTS BRUIN
De liefde voor tuinieren zat er al vroeg in bij Roel. Als twaalfjarig jochie keek hij de kunst af van zijn moeder en oma, die eveneens tuinierden op de Veluwse zandgrond. “Ik zaaide onder meer afrikaantjes en maakte daar mijn eigen tuintje mee. Toen ik een jaar of zestien was, heb ik de nieuwe tuin van mijn ouders in Emst beplant met de eenjarigen van mijn moeder. Een keer per jaar was er dan een tuintjeskeuring in het dorp. Daar hebben we vaak de eerste prijs mee gewonnen.” De wens voor een grote tuin leidde Roel en zijn echtgenote Karin dertig jaar geleden naar deze plek aan de rand van Epe. Het knusse, vrijstaande huis uit 1908 was ooit de woning van een koetsier, die werkte bij Huize Brinkgreve, even verderop. Karin besloot vijftien jaar geleden dat de witte gevel ‘Drents bruin’ moest worden. Ze had een vooruitziende blik; de vormen, structuren en kleuren van de tuin steken prachtig af tegen dit donkere decor.
ROELS MASTERPIECE
Kogeldistel Echinops
‘Taplow Blue’ voor de pijlen van ereprijs Veronicastrum ‘Virginicum Alba’.
Ook in de achtertuin staat het huis op een groen voetstuk. De blik wordt hier direct gevangen door Roels masterpiece: een vijver van 18 m2 ligt ingebed tussen deinende zeeën van kleur. Wuivende paarse
‘Wit, geel en pasteltinten zijn zacht en vallen nauwelijks op. Van mij mag het écht knallen in de tuin.’
kattenstaarten, toeven rode pimpernel en boeketten oranje zonnekruid zorgen voor een wauw-effect in de maand augustus. Aan de achterzijde zijn de vijverranden opgehoogd en groen beplant. Hierdoor ontstaat een mooie dieptewerking. “Ik probeer te schilderen met bloemen in mijn tuin”, legt Roel uit. "Maar een schilderij heeft ook een achtergrond nodig. Zo’n omlijsting van groen geeft rust en een gevoel van beslotenheid.” Roel is jaarrond bezig met het verfijnen van zijn schilderachtige composities. Hiervoor combineert hij het liefst uitgesproken kleuren. “Wit, geel en pasteltinten zijn zacht en vallen nauwelijks op. Van mij mag het écht knallen in de tuin. Ik houd ervan als bloemen op ooghoogte bloeien, zoals de dahlia’s, kattenstaarten en Heleniums. Je hoeft niet te bukken om ze te bewonderen. Een schilderij hang je ook op ooghoogte.”
Overal komen donkerbladige planten en heesters terug in de tuin. Soorten als zilverkaars, vlier en pruikenboom zijn blikvangers die goed combineren met bloemen in felle kleuren. “Kleur is bepalend voor een compositie. Maar ik let zéker ook op bloemvorm. Zo wissel ik pijlvormige bloemen als van ereprijs af met platte bloemen, zoals dahlia en rode zonnehoed. Zo ontstaat ritme in de border.”
MANSHOGE PLUIMPAPAVERS
Een smal pad leidt pal langs de vijver, waar steeds weer een ander kleurrijk doorkijkje wacht. Via rode zonnehoedjes leidt een zichtlijn naar de paarse tooien van bergamotplanten. Oranjegele vuurpijlen lichten knalrode dahlia’s en gele zonneoogjes aan. “Die vuurpijlen vind ik niet eens zo
Links 1 Roze (onbekende) Dahlia 2 Rudbeckia fulgida 3 Helenium ‘Sahin’s Early Flowerer’ 4 Kniphofia ‘Royal Castle’ 5 Echinacea purpurea 6 Persicaria amplexicaulis ‘Speciosa’ 7 Streptocarpus saxorum 8 Helenium ‘Moerheim Beauty’ 9 Echinacea ‘Intermezzo’
heel mooi als bloem, maar in het geheel springen ze er écht uit. Denk je ze weg, dan is deze plek lang niet zo spannend.” Achter de vijver loopt het pad verder onder de bladeren van een Catalpa en manshoge pluimpapavers. Om de ruimte ten volste te benutten, maakte Roel allerlei groene elementen in de schaduw. Zo bouwde hij verschillende stapelmuurtjes van oude dakpannen, hout en stenen. Met een beetje hulp ontstaan hier minituintjes met mos, vetkruid en mansoor. “Tussen de dakpannen plant ik ook allerlei eenjarigen uit als bonte hondsdraf en Dichondra ‘Silver Falls’. Het is alleen lastig watergeven. Het
zijn natuurlijk dakpannen dus het water loopt er zo vanaf”, zegt Roel lachend. Het zicht op de vijver is minstens zo indrukwekkend vanaf deze plek. Roel wijst op een grote groep paarse bergamotplanten, Monarda ‘On Parade’, die oplicht in de zon. “Deze Monarda’s, maar ook de Heleniums en Persicaria’s herhalen zich een aantal keer. De grote groepen zorgen zo voor rust in deze uitbundige border.”
TIP
Een tuin vol kleur komt nog beter uit de verf als je hier en daar een groen rustpunt inbouwt, zoals een stukje gazon of een border met groene elementen.
Weefplant venkel met rode zonnehoed (Echinacea purpurea) en rode dahlia.
ROELS FAVORIETE (KLEUREN)COMBINATIES
• De roze Persicaria orientalis (‘Kiss me over the garden gate’), zaait zich ontzettend uit in mijn tuin, maar is prachtig met een lila bloeiende Thalictrum delavayi ‘Hewitt’s Double’.
• De oranje Salvia confertiflora is heel bijzonder, zeker in combinatie met de blauwe Salvia ‘Amistad’. Beide Salvia’s, maar met verschillende bloemvormen.”
• De oranjebruine Heliopsis helianthoides ‘Bleeding Hearts’ bloeit van juni tot begin september en staat heel stevig. Mooi met Agastache ‘Black Adder’.
• Paarse dahlia’s met ernaast donkerbladig leverkruid, Eupatorium rugosum ‘Chocolate’.
• Langs de vijver staat een oranje leeuwenoor (Leonotis leonurus) heel mooi naast een paarse vlinderstruik en lila kattenstaarten (Lythrum salicaria).
• De blauwe bollen van de kogeldistel Echinops bannaticus ‘Taplow Blue’ met de punten van de bloeiaren van Veronicastrum virginicum ‘Album’.
ZES FAVORIETE LAAT- EN
LANGBLOEIERS
1 “Ik ben dol op de zeer lang bloeiende Verbena’s en vooral de roze Verbena hastata ‘Rosea’, bijvoorbeeld met een roze roos of dropplant.”
2 “Echinacea vind ik een geweldig geslacht. De ‘pallida’ heeft met zachtroze afhangende bloemblaadjes een zomerjurkje aan tussen siergras Stipa gigantea.”
3 “Langs de vijver staan veel kattenstaarten (Lythrum salicaria), ze zorgen voor een mooi, wuivend effect. Om ze in toom te houden en de bloei te verlengen, knip ik ze vaak in juni een stuk terug.”
4 “Ieder jaar plant ik een bijzondere karmozijnbes, Phytolacca icosandra, in de border naast de vijver. Hij is echt beeldbepalend met prachtige donkerrode nerven.”
5 “De roze aaibare bloemaren van Sanguisorba hakusanensis ‘Lilac Squirrel’ dansen in de border in combinatie met het groenblauwe blad van de pluimpapavers (Macleaya cordata).”
6 “Thalictrum delavayi ‘Hewitt’s Double’. De minuscuul kleine knopjes zijn net zo mooi als de bloemenpropjes, die een grote bloemenwolk vormen”.
WEEFPLANTEN
Net als in de voortuin past Roel in de achtertuin regelmatig gele venkel toe. Hij legt uit dat dit soort hoge weefplanten ideaal is voor kleine tuinen. “Ze nemen relatief weinig ruimte in beslag. En je kijkt er mooi doorheen, zodat je ook andere planten nog ziet. Ik zet ze dan ook gerust vooraan in een border. Net als een andere favoriet, Thalictrum, zorgen ze bovendien voor verbinding; ze weven als het ware verschillende plantengroepen aan elkaar.”
Tussen de vaste planten zet Roel allerlei bijzondere eenjarigen en bolgewassen. Stuk voor stuk langbloeiers die voor extra vuur zorgen in de border. Donkerrode, oranje, roze en paarse dahlia’s bijvoorbeeld. “Vroeger vond ik dahlia’s oubollig, maar tegenwoordig zijn er heel veel mooie soorten verkrijgbaar. Dit jaar heb ik ze voor het eerst voorgetrokken. Als het blad al wat steviger is in mei, komen er minder slakken op af.”
MONUMENTEN VAN DE TUIN
Een handjevol eenjarigen is voor Roel onmisbaar in de tuin. Zoals de wonderboom, die binnen een paar maanden tijd uitschiet van zaadje naar een heuse boom met opvallend rood blad. Ook de tabaksplant, met opvallende witte kelken mag niet ontbreken. Net als een speciale karmozijnbes (Phytolacca icosandra) met felroze bloemaren op roze stelen. “Ik noem ze wel eens de monumenten van de tuin. Het komt wel eens voor dat ik ze lastig kan vinden bij kwekers. Daar slaap ik dan slecht van. Ze maken zóveel sfeer.” Ook is Roel dol op suikerriet (Canna). Niet zozeer vanwege de bloemen,
‘Een schilderij hang je ook op ooghoogte.’
maar om het donkerrode blad. Helemáál in combinatie met knaloranje dahlia’s. “Mensen vragen wel eens of ik op de vaas ook zulke mooie combinaties maak met de bloemen uit mijn tuin. Maar we plukken hier nooit bloemen. Ik maak mijn combinaties met een bepaald doel; de compositie is in balans qua kleur en vorm. Haal je er iets weg, dan is het effect weg.”
Open tuin
Tuin De Vorst Hof is op het hoogtepunt van de zomerbloei geopend op 5 augustus. Ook is de tuin nog t/m 5 september iedere zaterdag open, wel even bellen voordat je op bezoek wilt komen. Daarnaast zijn groepen in deze periode op afspraak welkom voor een tuinrondleiding.
TIP Behalve zijn eigen tuin, fotografeert Roel ook in opdracht de borders van andere tuinliefhebbers.
Meer informatie staat op www.opentuindevorsthof.nl
Thalictrum delavayi ‘Hewitt’s Double’
Echinacea purpurea met Sanguisorba ‘Tanna’ Rode (onbekende) dahlia
Al in de voortuin zijn Roels borders warm van kleur, met op de achtergrond het blad van rode beuken, rode dahlia’s, purperen Salvia’s, rode Crocosmia’s en roze Persicaria ‘Pink Elephant’, witte dropplant (Astache) en witte ruit Thalictrum delavayi ‘Splendide White’.
SHOPPEN IN DE STIJL VAN ROEL
1 TIJDLOOS TAFEREEL Vaas Hanson van ijzer, ø 11,5 cm, € 9,95, www.loberon.nl 2 KLIMSTEUN IN FRANSE STIJL Rankengeleiderset in 2 hoogtes, € 148,00, www.loberon.nl 3 IJZEREN STOEL Stoel Tharot, € 138, www.loberon.nl 4 MATZWARTE KRUIWAGEN Kruiwagen Deluxe, € 295, www.bybenson.com 5 WIJN OF WATER? Regenton Portvat 500 liter, € 299, www.regenton.nl 6 VOOR BUITENBEWONERS Insectenhotel Corsica, € 399,99, www.vivara.nl 7 (HART)VERWARMEND BonFeu BonSolo Roest Tuinhaard, hoogte: 124 cm, € 139,95, www.vuurkorfwinkel.nl 8 ORANJE BOVEN Leonotis leonurus zaden, € 4, www.onszaden.nl 9 ZACHTROZE TOUCH Persicaria affnis ‘Superba’, € 2,50, www.directplant.nl 6 8 2 9 7 4
AUGUSTUS
Zomerse rijkdom
In augustus staat de tuin volop in bloei. Terwijl de dagen langzaam korter worden, barst de border van kleur en leven. Van rijkbloeiende tot verrassend sterke doorbloeiers, dit is de maand waarin je tuin écht imponeert.
Zowel onder de hete zomerzon, als onder de nu nog zichtbare Melkweg.
TEKST: TESS MUTSTERS FOTO’S: SHUTTERSTOCK, GAP PHOTOS/MADDIE THORNHILL
Dahlia-explosie
Augustus is toch wel dé maand van de dahlia’s. Dahlia ‘Bahama Mama’ heeft een bijzondere kleurenmix in de bloem van zachtgeel, crème en magenta. Met een hoogte van ongeveer één meter een prima langbloeier voor in het midden of achter in de border.
Vriendelijk zachtroze
Butomus umbellatus (zwanenbloem) is een sierlijke en elegante waterplant met fijne, grasachtige bladeren, hoge stelen en een schermvormige bloeiwijze met zachtroze bloemen. Deze plant is geweldig voor natuurlijke vijvers en moeraszones. BLOEI juni-augustus HOOGTE 100 cm STANDPLAATS zon
Natte voeten
De (zwem)vijver is een heerlijke plek om nu te vertoeven. Deze planten passen perfect aan de waterkant en houden voeten graag koel.
1 2 3
Subtiele schoonheid
1 Pijlvormig blad en rechtopstaande aren vol helderblauwe bloemen. Pontederia cordata ‘Blue Pickerel’ (snoekkruid) is een subtiele schoonheid aan het water. De bloei trekt libellen en bijen aan en zorgt voor structuur langs de waterrand.
BLOEI juli-september HOOGTE 90 cm STANDPLAATS zon
Verticaal sieraad
2 Deze sierlijke plant heeft lange, verticale bloeiaren in zacht lila. Veronicastrum virginicum ‘Fascination’ (ereprijs) staat graag aan de waterkant, maar kan ook prima in een natte border. Hij is ook prachtig om te combineren met tal van andere borderplanten, of bijvoorbeeld naast grote kattenstaart.
BLOEI juli-september HOOGTE 150 cm STANDPLAATS zon
Dromerige vijverplant
3 De indrukwekkende waterlelie Nymphaea ‘Perry's Fire Opal’ heeft grote, stervormige bloemen in een dieproze tint. De bloem heeft een romantische uitstraling en staat geweldig op een dromerige vijver.
Houttuynia cordata ‘Chameleon’ (moerasanemoon) heeft bont blad en subtiele witte bloemetjes.
Mentha aquatica (watermunt) is een aromatische oeverplant die bloeit met paarsroze bloemtrossen die sterk geuren. Bij aanraking verspreiden de bladeren een sterke muntgeur.
BLOEI juni-september HOOGTE op het wateroppervlak STANDPLAATS zon
Lythrum salicaria (grote kattenstaart) is een rijkbloeiende plant waar bijen en vlinders gek op zijn.
Zacht & lieflijk
Zo aan het eind van de zomer genieten we nog even van alle lieflijkheid die de zomer te bieden heeft. Er zijn tal van dromerige, fijne plantjes die je in je border kunt zetten voor een romantische sfeer.
Wolkachtig
1 Gipskruid is een klassieke plant met een wolkachtige bloei; prachtig in de border én in een boeket. De sierlijk vertakte stelen van Gypsophila paniculata ‘Bristol Fairy’ zitten vol kleine, gevulde witte bloemetjes; een lust voor het oog. Ideaal als opvuller tussen vaste planten, de plant heeft een dromerige uitstraling.
BLOEI juli-september
HOOGTE 80-100 cm
STANDPLAATS zon
Lekker luchtig
2 Gaura lindheimeri ‘Whirling Butterflies’ is een lichtvoetige plant met witroze, vlinderachtige bloemetjes die lijken te dansen in de wind. De stengels zijn slank en vertakt, waardoor de plant een luchtig effect geeft in je border. Hij bloeit langdurig en rijk, ook als het warm en droog is. Een onvermoeibare plant!
BLOEI juni-oktober
HOOGTE 70-100 cm
STANDPLAATS zon
Zelfzaaiend
3 De satijnachtige, lichtroze bloemen van Malva moschata ‘Rosea’ (muskuskaasjeskruid) komen zo zacht en lieflijk over dat je ernaar kunt blijven kijken. De plant bloeit rijkelijk en is populair onder bijen en zweefvliegen. De plant staat prachtig in natuurlijke borders en zaait vaak zelf uit, waardoor hij op onverwachte plekken in de tuin verschijnt.
BLOEI juni-september
HOOGTE 60-90 cm
STANDPLAATS zon
Blauwe nevel
4 Calamintha nepeta ‘Blue Cloud’ wordt ook wel bergsteentijm genoemd. Dankzij de open structuur en kleine, lilablauwe bloemetjes krijgt de plant een dromerige, nevelachtige bloei.
BLOEI juli-september
HOOGTE 30-40 cm
STANDPLAATS zon
Dromerige bostuin
Een sierlijke verschijning met luchtige, violetpaarse bloemtrossen en fijn, varenachtig blad; dat is Thalictrum delavayi ‘Hewitt’s Double’ (Chinese ruit). De bloempjes zijn gevuld en hangen aan dunne, wiegende stelen. Deze plant is ideaal voor een schaduwborder of lichte bostuin waar hij hoogte en transparantie toevoegt. Plaats hem beschut tegen harde wind. BLOEI juli-september HOOGTE 120-140 cm STANDPLAATS halfschaduw
LUCHTIGE WOLKJES
In een dromerige tuin, waarin je gedachten mogen zweven, passen de pluimen van Cortaderia selloana 'Pumila' perfect. De sierlijke, zilverwitte pluimen wiegen zacht op de wind, als luchtige wolkjes op stelen. De compacte 'Pumila' blijft lager dan de klassieke soort (ongeveer 1,5 meter), maar heeft wel de volle, zachte pluimen die het licht vangen van de zon. Knip in het najaar gerust wat stelen af voor op vaas, zo geniet je er ook tijdens de koudere maanden nog van.
Beeld: GAP Photos/Joanna Kossak
IN DE WOLKEN
In het dagelijks leven razen je gedachten vaak maar door. Maar tijdens het wieden, zaaien of planten mag je loslaten. Dan dwaal je even weg, met je hoofd in de wolken. Deze beplantingen nodigen daar als vanzelf toe uit.
TEKST: KRISTEL ENGELEN
POP-UP WEGDROOMPLEK
Onder het zachte bladerdak van een oude boom is het alsof de tijd even stilstaat. Een hangstoel van katoen mag hier eigenlijk niet ontbreken: hij is licht in gewicht en je hangt hem eenvoudig op en bergt hem net zo snel weer op, zonder dat hij veel ruimte in beslag neemt. Een wegdroomplek die je in een handomdraai creeërt. Beeld: Shutterstock
’N VLEUGJE BOHO
Wapperende doeken, veldbloemen en plukfruit op linnen: zo mooi kan eenvoud zijn! Deze zomertafel voelt nonchalant, warm en vrij, precies wat we verstaan onder de bohostijl. Voeg nog wat wit textiel, hout, glaswerk en een vleugje spiritualiteit toe en je tuin ademt de zonovergoten Ibiza-stijl. Beide stijlen vieren het buitenleven en het loslaten van regels. Waan je even niet op aarde, maar ergens tussen bomen, licht en lucht. Beeld: Shutterstock
BLUE CLOUD
De beplanting in deze border is beweeglijk en licht, als een impressionistisch schilderij. De penseelstreken komen van het siergrasje Hordeum jubatum 'Early Pink', Calamintha nepeta 'Blue Cloud' (de blauwgrijze wolk, zeer geliefd bij bijen) en Molinia, aangevuld met de levendige paarstinten van Salvia en de witte Erigeron annuus
Beeld: GAP Photos/Carole Drake Locatie: Dove Cottage
Nursery Eigenaren: Kim and Stephen Rogers
FLADDERENDE VLINDERTJES
Met zijn luchtige witte bloempjes die fladderen op dunne stelen, doet Gaura lindheimeri 'Whirling Butterflies' zijn naam alle eer aan. Als kleine vlindertjes zweven ze boven de beplanting, voortdurend in beweging door de wind. Deze plant brengt het gevoel van lichtheid en vrijheid, precies wat we willen. Bloeit van juni tot in de herfst.
Beeld: GAP Photos/Robert Mabic
TROUWSETTING
Gipskruid (Gypsophila) doet denken aan bruidsboeketten, maar is ook een verrassend mooie tuinplant. Het fijne, wolkachtige bloeiwerk combineert prachtig met siergrassen en weelderig groen. Gipskruid houdt van een zonnige, goed doorlatende plek en bloeit rijk. In deze loungehoek brengt het een gevoel van lichtheid en vrijheid, alsof je in een zomerse trouwsetting bent beland.
Beeld: GAP Photos/Matteo Carassale
Ontwerp: Cristina Mazzucchelli
MARLEEN RUIJTER-VAN LANGEN (39) WOONT SAMEN MET HAAR MAN DAVE (38), ZOON MORRIS (6) EN 7 KIPPEN IN HET NOORD-HOLLANDSE SCHAGEN. ZE ONTWERPT TUINEN, SCHRIJFT OVER VERGROENEN EN ZET ZICH IN VOOR EEN GROENE, GIFVRIJE OMGEVING. HAAR EIGEN TUIN OMSCHRIJFT ZE ALS EEN GROENE ONTMOETINGSPLAATS WAAR RUIMTE IS VOOR VERWONDERING, ONTSPANNING EN ONTDEKKING.
TUINIEREN IN AUGUSTUS
GENIETEN, VERZORGEN ÉN VOORUITDENKEN
Augustus is voor mij altijd écht een feestje in de tuin; de prachtige kleuren, rijke geuren en zoemende insecten zorgen voor een heerlijke sfeer. Maar vaak ben ik deze maand ook zelf een ‘bezige bij’; de hitte en vochtigheid kunnen een flinke impact hebben op de tuin.
TEKST: MARLEEN RUIJTER – VAN LANGEN BEELD: MARLEEN RUIJTER – VAN LANGEN, SHUTTERSTOCK
Nieuwe plannen
Naast genieten in de tuin gebruik ik de maand augustus ook vaak voor het bedenken van nieuwe plannen qua tuinontwerp. Zodra de herfst (het ideale aanplantseizoen) zich dan aandient, kan ik meteen een vliegende start maken met het uitvoeren en planten. Om de tuin spannend te maken zorg ik ervoor dat deze niet in één oogopslag te overzien is. Ik werk bijvoorbeeld met doorkijkjes, hoogteverschillen en paden die 'verdwijnen' achter een struik.
Watergeven uit de sloot
In augustus kan het heet en droog zijn, dus ik controleer de tuin regelmatig om uitdroging te voorkomen. Mocht het nodig zijn om water te geven en de regenton is leeg, dan gebruik ik hiervoor water uit de sloot, die grenst aan onze tuin. Op deze manier kan ik waterverspilling voorkomen. Het geven van water doe ik bij voorkeur in de vroege ochtend en ik voorzie de tuin liever één keer in de week van flink wat water, dan af en toe een beetje.
Rozemarijn stekken: zo doe je dat!
Ga op zoek een gezonde stengel van ongeveer 10-15 cm (zonder bloemen of knoppen) en knip ze - net onder een naaldje - af met een snoeischaar. Ik zorg ervoor dat de stek minstens twee paar naaldjes heeft en verwijder de overige. Mocht je gebruikmaken van stekpoeder dan kun je het afgesneden puntje hierin dopen waarna je de stek in een potje met vochtige stekgrond steekt. Ik maak zelf geen gebruik van stekgrond, maar ik maak zelf een mengsel van potgrond en scherp zand. Het potje met de stek dek ik af met doorzichtig plastic. Ik zet het op een lichte plek, maar niet in de volle zon. Na enkele weken zul je zien dat er wortels beginnen te groeien en dat er nieuwe naaldjes verschijnen. Zodra de stek voldoende wortels heeft ontwikkeld, kun je deze verpotten naar een grotere pot met verse potgrond.
NOG MEER STEKKEN
Natuurlijk neem ik niet alleen stekken van rozemarijn. In augustus zijn ook de vlinderstruik en lavendel aan de beurt. Door het warme weer zullen de stekken snel wortelen en daarna is er nog meer dan genoeg tijd om ze voor de winter sterk te laten worden.
Zaaien van laatbloeiende planten
Het zaaiseizoen is nog niet over! Er zijn nog enkele planten die ik nu ga zaaien, zodat ik getrakteerd word op bloei in de nazomer:
• Oost-indische kers (kan tot ver in oktober bloeien)
• Goudsbloem
• Korenbloem (zaai deze vroeg in augustus; hij kan bij gunstige omstandigheden binnen zes weken in bloei staan)
• Bijenbrood
• Komkommerkruid
Meeldauw bestrijden
In mijn tuin kan er af en toe meeldauw verschijnen. Dit is een veelvoorkomende schimmelziekte, die voedingsstoffen uit bladeren van jouw planten haalt en waarbij het lijkt alsof de planten meel of poeder over zich heen hebben gekregen. De droogte in de bodem en vochtige lucht in augustus zijn de perfecte omstandigheden voor meeldauw. Toen ik dit voor de allereerste keer zag, raakte ik toch wel een beetje in paniek. Ondertussen weet ik dat als ik de aangetaste plantendelen afknip, een mulchlaag rond de voet van de plant aanbreng en water geef in de ochtend (zodat de planten droger de nacht in gaan) het weer helemaal goed kan komen. Het is hierbij heel belangrijk om geen aangetaste bladeren of plantresten op de composthoop te gooien, om zo de verspreiding van de schimmel te voorkomen. Na het verwijderen zorg ik er altijd voor dat zowel mijn handen als snoeimateriaal goed schoon zijn.
Tuinieren in potten
Dit is ook het perfecte moment om lege bloembakken op te vullen met herfstbloeiers om zo nog langer van jouw tuin te kunnen genieten. Ik gebruik hiervoor bijvoorbeeld herfstanemoon, herfstaster of purperklokje (voor de prachtig gekleurde bladeren).
BLADLUIS
Rond deze tijd zijn er eigenlijk altijd wel bladluizen aanwezig in mijn tuin, zeker als het warm en vochtig weer is. Ik kom ze vooral tegen op bloemknoppen en onderkanten van bladeren. Gelukkig zijn de natuurlijk bestrijders ook goed vertegenwoordigd, waardoor ingrijpen (vaak) niet nodig is. Bladluizen zijn namelijk een belangrijke voedselbron voor lieveheersbeestjes, zweefvliegen en vogels en laat ik er daar nou toevallig heel veel van hebben in mijn tuin. Wil je toch ingrijpen? Spuit ze weg met water of geef planten met sterke geuren (zoals knoflook, salie en dille) een plekje in jouw tuin om bladluizen op afstand te houden.
Voorjaarsbloembollen bestellen
Augustus is ook het perfecte moment om vooruit te denken en je alvast bezig te houden met de winter en het voorjaar, want dit is de ideale tijd om voorjaarsbloeiende bloembollen te bestellen. Ik denk hier nu al over na, omdat ik dan de beste keuze heb als het gaat om soorten en kleuren. En na het bestellen kun je nog rustig nadenken waar je welke bollen een plekje wilt geven, het planten vindt namelijk pas vanaf september (t/m december) plaats. Ik bestel eigenlijk altijd te veel, dus je raadt het al; ook nu staat er weer een ruilmiddag in de agenda!
CONTROLERONDJE
Tijdens mijn dagelijkse rondje door de tuin controleer ik de verschillende planten in mijn tuin. In augustus, wanneer het wat vochtiger wordt dan de afgelopen maanden en de grond juist droger is dan aan het begin van de zomer kunnen plantziekten (schimmels, meeldauw of bladziekten) voorkomen. Vooral onze rozen, die nog weleens last hebben van roest, krijgen een uitgebreide inspectie.
ROEST
Roest is een schimmelziekte, die zich net zoals meeldauw, ontwikkelt in een vochtige en warme omgeving. Je kunt het herkennen aan oranje of bruine stippen of vlekjes op de bladeren. Aan de onderkant van de bladeren zie je oranje of roestbruine sporen, waardoor het lijkt alsof het blad roestig is (vandaar ook de naam ‘roest’). Net als bij meeldauw ga ik aan de slag met het verwijderen van de aangetaste bladeren en voorzie ik de bodem rondom de plant van een mulchlaag. Ook zorg ik voor een verbeterde luchtcirculatie door overtollig blad weg te knippen.
TIPS VOOR HET VERZAMELEN VAN ZADEN
• Ik laat de bloemen altijd volledig uitbloeien, het zaad rijpt pas goed als de bloem volledig uitgebloeid is.
• Verzamelen doe ik bij voorkeur bij droog weer, dit om te voorkomen dat vochtige zaden gaan schimmelen.
• Ik knip zaadhoofden af en laat ze drogen.
• De verzamelde zaden bewaar ik droog en koel in bijvoorbeeld papieren zakjes of glazen potjes.
• Vergeet niet om de zakjes en/of potjes te voorzien van de plantnaam en datum van verzamelen.
VOOR DIEREN EN ZADEN VAN EIGEN OOGST
In augustus nadert het einde van de bloeiperiode van veel zomerbloeiers en verschijnen er prachtige zaadhoofden. Ik laat een groot gedeelte van deze zaadhoofden staan als voer voor de vogels, een schuilplaats voor insecten en natuurlijk als prachtige aanvulling op mijn tuin. De overige zaadhoofden knip ik af om zo zaden uit eigen tuin te verzamelen en alvast de basis te leggen voor een nieuwe, bloeiende tuin. Zo verzamel ik zaden van onder andere goudsbloem, vingerhoedskruid, ijzerhard en stokroos. Af en toe regel ik een gezellige middag om zaden te ruilen of weg te geven aan andere tuinliefhebbers.
WILDE DIEREN IN DE TUIN
In augustus begint het gedrag van de (wilde) dieren in mijn tuin langzaamaan te veranderen. Ze reageren op het korter worden van de dagen en de veranderingen van het seizoen. Zo worden de vogels stiller, bereiden egels zich voor op de winter, zie ik minder vlinders fladderen tijdens de koelere ochtenden en verschijnen er juist meer spinnen. Om wilde dieren in mijn tuin ‘tevreden’ te houden, zorg ik voor dagelijks vers water en maak ik rommelhoekjes (met bladeren, takjes en ander snoeiafval) waar insecten kunnen schuilen en nestelen.
Minder aandacht voor het gazon
Ons volwassen gazon ziet er in de zomer altijd een beetje geel uit, omdat we deze geen water geven bij droogte. Na een flinke regenbui zal het namelijk alweer snel groen worden. Het maaien van het gras laat ik altijd over aan mijn lieftallige wederhelft. Hij krijgt bij warm weer altijd de opdracht om het gras niet te kort te maaien, dit om uitdroging van de bodem te voorkomen.
SNIPPERS
TEKST EN SAMENSTELLING: ROSALIE VAN ZIJP
Bloembommetjes
Met Blossombs geef je je tuin of balkon een vrolijke bloemenboost – én help je bijen en vlinders tegelijk. Deze kleurrijke bloembommetjes zijn gemaakt van natuurlijke klei, wildebloemzaden en kleurpigment. Ze vallen na verloop van tijd uiteen in de aarde en geven leven aan een mix van bloemen waar bestuivers dol op zijn. Gooi ze op een kale plek in de aarde, wacht op een beetje regen (of geef water) en laat de natuur haar werk doen. www.blossombs.nl
Waterhulp van de olla
Even weg of gewoon geen zin om elke dag met de gieter in de weer te zijn?
Laat een Olla het werk doen. Door de poreuze wand van deze slimme irrigatiepot van klei – een techniek die al duizenden jaren wordt gebruikt – sijpelt het vocht langzaam de aarde in, precies daar waar planten het nodig hebben. www.handiggoed.nl
NIEUW MODEL BEAR CHAIR
Een unieke stoel waarin je heerlijk kunt zitten? De Bear Chair! Bear Chairs worden al sinds 1987 met de hand gemaakt in Ontario, Canada. Het originele model is van duurzaam Red Cedar, een Noord-Amerikaanse naaldhoutsoort die bekendstaat om zijn kwaliteit en weerbestendigheid. Nieuw in de collectie is de Royal Composite Bear Chair, een robuuste en opklapbare stoel van onverwoestbaar gerecycleerd composietmateriaal. Dankzij de iets hogere zit stap je er extra makkelijk in en uit. Verkrijgbaar in wit, rood of zwart en met vijftien jaar garantie. www.bearchair.eu
CO2-neutrale terrasverwarming
Een prachtig vlammenspel zonder last van prikkende rook of vervelende geuren? Dat kan met de duurzame terrasverwarmer Green Flame Rocket Heater. Deze CO²neutrale terrasverwarmer stookt voordeliger dan gas of elektriciteit. Omdat je hem eenvoudig kunt verplaatsen, maak je elke hoek van de tuin in een handomdraai gezellig en comfortabel voor een lange en duurzame zomeravond. www.compleetgroen.nl
Mix & match veldboeket
Magische balkonhortensia
Met de balkonhortensia’s van Magical Hydrangea haal je maandenlange bloei naar je terras of balkon. Deze sterke planten blijven compact van vorm en zorgen voor een prachtig kleurenspel dat zich langzaam ontwikkelt. Tijdens het bloeiseizoen verandert de bloemkleur spectaculair mee met het licht. Van pastel naar dieprood, van zacht naar levendig. Ze zijn makkelijk in onderhoud, winterhard en geschikt voor zonnige én halfschaduwrijke plekken. Zelfs zonder groene vingers geniet je van een betoverende bloemenzee die tot ver in het najaar mooi blijft. www.magicalhydrangea.com
Potjes van restwol
Op zoek naar een milieuvriendelijke manier om zaailingen te laten groeien? De biologisch afbreekbare Wool Pots van restwol zijn een duurzame keuze. Ze zijn handgemaakt in Portugal, volledig natuurlijk en beschermen jonge plantjes in hun kwetsbare beginfase, ook tegen slakken. Tijdens het biologisch afbreekproces van de wol wordt de bodem gevoed en gezonde wortelgroei gestimuleerd. www.ecotuintje.nl
Stel je eigen ‘veldboeket’ samen met deze mooie glasonderzetters. Er zijn 4 soorten bloemen, elk in 3 kleuren. Zo kun je zelf een mooi veldboeket op tafel samenstellen. www.tools2cook.shop
Flexibele designparasol
Schaduw nodig zonder in te leveren op stijl? De Smart van Glatz combineert minimalistisch design met doordachte techniek. De moderne parasol kantelt moeiteloos met de zon mee en is in hoogte verstelbaar met een simpele draaibeweging. Zijn ingetogen uitstraling past op elk terras of balkon en het doek is verkrijgbaar in meer dan 65 kleuren. Dankzij hoogwaardige materialen biedt hij betrouwbare bescherming, alsmede een elegante aanvulling op je buitenruimte. www.glatz.com