Vastgoed Adviseur december 2019

KV

UIT

O OR

BLI

Samen verder innoveren: VBO NEXT Trendstrategen voorspellen digitaal geldinfarct Smart houses: Wie pakt de pot van 600 miljoen?

MARJA APPELMAN:

Bouwen op basis van visie en samenwerking jaargang 33, nummer 6 | december 2019 vakblad van makelaars en taxateurs | een uitgave van brancheorganisatie VBO

in dit nummer

actueel Marja Appelman – Bouwen op basis van visie en samenwerking

6

Vastgoed en de toekomst

15

Smart Houses; wie pakt de pot van 600 miljoen?

27

Onno Dwars: “Makelaars ga werken op basis van een toekomstvisie”

28

columns No-nonsense – 2020: werk aan de vastgoedwinkel

5

Kadaster – Waar gaan we heen in 2020?

11

Bedrijfsmatig Vastgoed – Geen noodverband maar echte maatregelen

19

Landelijk en Agrarisch Vastgoed – Kunstmatige intelligentie

25

uit de vereniging Collega’s aan het woord over de kabinetsplannen

12

Claudia Marijnissen van Claudia Makelaardij

22

Samen verder innoveren: VBO NEXT

23

Evenementenkalender

26

6 “WANNEER IEDEREEN ZIJN/ HAAR ROL PAKT BEN IK BEHOORLIJK OPTIMISTISCH”

achtergrond Uit de rechtspraak – Makelaar tussen twee vuren

20

Marktonderzoek & Kadastercijfers

30

15

colofon

VASTGOED EN DE TOEKOMST

VASTGOED ADVISEUR IS EEN UITGAVE VAN BRANCHEORGANISATIE VBO HOOFD- EN EINDREDACTIE Sandra Kers, sandra.kers@vbo.nl ADVERTENTIEACQUISITIE Adnovus, info@adnovus.nl AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Harry Bruijniks, Louis Huyts, Harry Kaspers, Sandra Kers, Henk de Kleine, Harry Mos, Carola Peters, Johan van de Sande, Kristina Ullrich, Paul de Vries BEELDMATERIAAL Istock, Truus van Gog, Paul ter Wolbeek, Esther van Dijk, Olivier van der Kuil, Joyce Goverde, Claudia Marijnissen, Ard Bax, ING, Ballast Nedam Development, VBO

23 TIL JE ONDERNEMERSCHAP NAAR DE NEXT LEVEL

COVER Truus van Gog PREPRESS EN DRUK www.up-score.nl REDACTIEADRES Gildeweg 13, 2632 BD Nootdorp, Tel. (070) 345 87 03 E-mail: vbo@vbo.nl

28

Advertentietarieven en verschijningsdata vindt u op www.vbomakelaar.nl.

ISSN: 1384-7635

FSC® C017135

DE BEHOEFTE VAN DE KLANT GAAT VERDER DAN EEN DAK BOVEN HET HOOFD | V A STGOED A DV I SEU R | 3

TE KOOP

TE KOOP HEERLIJK WONEN BEGIN

T OP

NEESKENS.COM YERSEKE - GOES -

Ti m Scha ap TIMV AST

D. NL

THOLEN

V ER KO CH T

Ook snel verk ope n? Bel ons

HT VBEI NRN EKNO1 C WEEK

!

ZEER SNEL

VERKOCHT

ALS MAKELAAR OPTIMAAL BEREIKBAAR ZIJN? WIJ ONTZORGEN U GRAAG Telefonische ondersteuning Bezichtigingen inplannen Opstellen koopovereenkomst

Natascha REOC

Medewerkers met ruime ervaring in de makelaardij

AL VANAF € 1,90 PER GESPREK!

Uitwerken taxatierapport

Opstartkosten € 25,00 eenmalig

Professionele bereikbaarheid van uw kantoor

Abonnementskosten € 32,50 per maand

Flexibele abonnementen

Inclusief intakegesprek, eigen doorschakelnummer & persoonlijk ingesproken welkomsttekst.

Eenvoudige doorschakeling Diverse administratieve taken

Bezoek REOC.NL

NO NONSENSE

2020: werk aan de vastgoedwinkel!

De lijst met ‘uitdagingen’ voor de vastgoedsector lijkt elke dag langer te worden.

Innovatie en energietransitie stonden al op die lijst. Evenals de startersproblematiek en de toegenomen aandacht voor infrastructuur. Sinds enkele maanden moeten we ons ook intensief bezighouden met begrippen als PAS en PFAS. Er is dus werk aan de winkel. Niet alleen voor de overheid maar ook voor makelaars en taxateurs. Want wie is er nu méér geschikt als adviseur bij het oplossen van al die vraagstukken?

D

e VBO-makelaar/taxateur is bij uitstek dé

35 jaar of jonger zijn. Dit jongerennetwerk van VBO-

overheid kan met die kennis haar voordeel

in de agenda gezet. Het is geweldig om te zien hoe

deskundige in zijn of haar werkgebied. De

doen. Dus, VBO-leden: ga aan de slag met uw gemeente.

Denk mee en doe mee. Maak werk van uw vak; alle betrokken partijen zitten te wachten op ú!

Het interview met de directeur Woningmarkt van het

vastgoedprofessionals heeft zijn eerste bijeenkomst al enthousiast ons Algemeen bestuurslid Ard Bax zich als ambassadeur inzet voor deze nieuwe community. Daar zullen we beslist nog veel van horen.

ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijks-

2020. We hebben er zin in. De uitdagingen waar we

moet worden bepaald wat de behoefte is. Daarbij zien

gaan ze met enthousiasme tegemoet. We zetten onze

relaties spreekt wat dat betreft boekdelen: “Lokaal we ook zeker een taak voor de makelaars, want zij kennen de lokale woningbehoefte het beste.”

In deze editie van de Vastgoed Adviseur maakt u kennis met twee trendwatchers. Zij laten op een verrassende manier hun ‘trendstrategische’ licht schijnen over ons vak en over de ontwikkeling daarvan. Want ook

vakinhoudelijk staan we voor een aantal uitdagingen.

Hoe bereiden we ons voor op een succesvolle toekomst? Een toekomst waarin de woonconsument

voor staan, gaan we niet uit de weg. Integendeel: we

schouders eronder om van die uitdagingen kansen te maken voor onze leden.

Het Dagelijks en Algemeen bestuur, de directie, het

managementteam en alle medewerkers; samen zorgen we ervoor dat uw belangen ook in 2020 optimaal

worden behartigd. Zodat u uw mooie vak zo goed en succesvol mogelijk kunt uitoefenen. Samen maken we

van 2020 – het jaar waarin VBO alweer 35 jaar bestaat – een geweldig jaar.

ons nog steeds – en hopelijk nog beter – weet te

Ik wens u en de uwen fijne feestdagen toe, een mooie

voor onze organisatie. Maar niet alleen voor VBO; u

2020. ■

vinden? Daar zien we een grote verantwoordelijkheid moet zelf ook aan de slag. Met vernieuwende diensten

jaarwisseling en vooral een succesvol en gezond

waarmee u nog beter in staat bent om uw toegevoegde waarde te bewijzen. Daar helpen we u graag bij.

Ook voor de vastgoedsector geldt: de jeugd heeft de

Harry Bruijniks,

toekomst. Daarom gaan we in 2020 aan de slag met

voorzitter VBO

VBO NEXT. Een community binnen VBO voor leden die

| V A STGOED A DV I SEU R | 5

marja appelman Studie:

1995: Master Economie VU Amsterdam Loopbaan:

1996: Economisch adviseur Nederlandse Mededingingsautoriteit

1998: Senior-adviseur ministerie van Economische Zaken

2004: Waarnemend directeur Curatieve Zorg bij de Nederlandse Zorgautoriteit

2008: Oprichter en mede-eigenaar van adviesbureau SiRM

2013: Directeur Kansspelautoriteit

2018: Directeur Woningmarkt bij BZK

ACTUEEL | Woningbouw

Bouwen op basis van visie en samenwerking

partijen ontwikkelen; de overheid stuurt Het kabinet krijgt lof maar ook kritiek als het gaat om de plannen voor de woningbouw. Er komt nu écht geld beschikbaar: in totaal twee miljard euro. Echter: de woningcorporaties vinden het bedrag van een miljard euro korting op de verhuurderheffing een ‘druppel op een gloeiende plaat’; projectontwikkelaars vragen zich af hoe het andere miljard (voor nieuwbouw) het beste hun kant op kan rollen. En hoe zit het met de investeringen voor de energietransitie, de infrastructuur en – last but not least – met de gevolgen van de stikstofuitspraak? Als er niet snel een handelingsperspectief komt (zoals een drempelwaarde voor de stikstof) komt er niet veel terecht van alle plannen voor nieuwbouw.

Overigens: er is ook een tekort aan bouwvakkers en aan gemeenteambtenaren die de plannen kunnen toetsen. Uitdagingen te over dus voor Marja Appelman, directeur Woningmarkt bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Ze gaat die uitdagingen graag aan.

“N

Wat een verrassing, die twee miljard!

ou, die maatregel komt niet uit de lucht vallen, hoor. We zijn natuurlijk al lange tijd in gesprek met

alle betrokken partijen. Als resultaat daarvan is in

2018 de Woonagenda opgesteld en zijn de Woondeals tot

stand gekomen met de vijf regio’s waar de woningbouw-

opgave het grootst is. In de gesprekken die zijn gevoerd, is

de problematiek op lokaal en regionaal niveau duidelijker

geworden. Niet alleen als het om nieuwbouw gaat; ook in de bestaande bouw moeten we de nodige verbeteringen aanbrengen.”

Was dat dan nog niet duidelijk?

aan de slag met de woningbouwimpuls en werken de procedure en criteria nu uit. In de schaarsteregio’s wordt

aan de hand van business cases in beeld gebracht waar de financiële knelpunten zitten om te starten met de bouw van betaalbare woningen. Een goede samenwerking met

gemeenten, provincies, projectontwikkelaars en bouwers is

daarbij van groot belang. Om die knelpunten aan te pakken, is nu een miljard euro voor nieuwbouw beschikbaar, te verdelen over vier jaar. Het is de bedoeling dat – mede dankzij die bijdrage – de nieuwbouwproductie langjarig op

een voldoende hoog niveau blijft. De woningbouwimpuls is zo een logisch vervolg op de Woonagenda en Woondeals.”

“In elk geval niet toen het Regeerakkoord werd opgesteld.

Hoe snel merkt de huizenzoeker hier wat van?

nu wel het geval. We moeten veel aandacht besteden aan

voor starters en mensen met een middeninkomen door

Toen speelde de problematiek nog niet in deze mate. Dat is

de huisvesting van sociaal kwetsbare groepen. Vandaar de korting op de verhuurderheffing. Bij de totstandkoming

van de Woondeals hebben we ook goed zicht gekregen

op de onderwerpen waarop we snel moeten ‘schakelen’ met het geld van de woningbouwimpuls. We willen snel

“Met de woningbouwimpuls willen we het verschil maken meer betaalbare woningen te bouwen. Dat gaat niet van

vandaag op morgen. Ter vergelijking: de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra verscheen in 1991. Het hoogtepunt

van de woningbouwproductie lag in 1995; vier jaar later dus.

| V A STGOED A DV I SEU R | 7

De NEPROM vroeg in 2018 al om een bedrag van één à

twee miljard per jaar. De projectontwikkelaars zijn ook van mening dat er te veel nadruk wordt gelegd op binnenstedelijk bouwen.

“Misschien is het miljard dat nu beschikbaar is voor nieuwbouw een eerste stap. Onze visie is dat er in regio’s

een integrale aanpak komt, waarin ruimte is voor wonen, werken, mobiliteit, recreatie, natuur etc. De Nationale

Omgevingsvisie (NOVI) nodigt ook uit om zo’n brede visie te ontwikkelen. De rijksoverheid heeft als taak om dat proces te sturen waar dat nodig is, maar het uitgangspunt

is dat alle betrokken partijen in de regio samen die brede visie ontwikkelen. Lokaal moet worden bepaald wat de

behoefte is. Daarbij zien we ook zeker een taak voor de makelaars, want zij kennen de lokale woningbehoefte het beste.”

Schiet dat proces al een beetje op?

“Dat verschilt per regio. Er zijn enkele regio’s waar zichtbaar vooruitgang wordt geboekt. De Verstedelijkingsalliantie

Zuidelijke Randstad is daarvan een mooi voorbeeld, maar ook in bijvoorbeeld Alkmaar, Zwolle en andere regio’s zijn positieve ontwikkelingen.”

Is daar de discussie tussen binnen– en buitenstedelijk bouwen dan ook opgelost?

“Met de discussie over ‘rood’ en ‘groen’ wordt de opgave te veel versimpeld. Het gaat om de totaliteit van die opgave; niet alleen om de vraag of je wel of niet in het buitengebied mag bouwen. Ons uitgangspunt blijft

dat eerst binnenstedelijk moet worden gekeken of daar

plancapaciteit is. Als het nodig is, moet je ook buiten de stedelijke omgeving kijken. We vragen dan wel om een

concreet plan waarbij voldoende plancapaciteit, tempo en

betaalbaarheid essentiële onderdelen zijn. Daarvoor zijn de provincies aan zet.”

Wat is de rol van het Expertteam Woningbouw in dat proces?

“Het Expertteam dat we in 2018 hebben opgericht. helpt

gemeenten en provincies met het lostrekken van lastige

DIRECTIE WONINGMARKT

De directie Woningmarkt draagt bij aan een goed functionerende woningmarkt, waarin iedereen

een passende woning kan vinden in een prettige leefomgeving. Nu en in de toekomst. De directie is verantwoordelijk voor beleid en regelgeving

voor de huurmarkt, de woningcorporaties en de

koopmarkt. Accenten liggen op het realiseren van de

woningbouwopgave, betaalbaarheid, helpen oplossen

van regionale problemen en de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Sinds 1 augustus 2018 is Marja Appelman directeur Woningmarkt.

8 |

| VAS T GOED AD VIS EUR

DE C EM B ER 2 0 1 9

woningbouwprojecten door oplossingsgericht advies en

minder financiële ruimte dan beleggers om een woning

gaan we nu ook proactief inzetten. Het expertteam helpt

een achterstand. In een krappe woningmarkt kan dan

expertise. Deze ‘buitenboordmotorfunctie’ van het team bijvoorbeeld ook bij het realiseren van flexwoningen.”

In de oktobereditie van de Vastgoed Adviseur pleitte de

Rabobank voor een financiële prikkel voor gemeenten. Kan

zo’n prikkel helpen om wat meer tempo te maken met het beschikbaar stellen van bouwlocaties?

“In de Woondeals hebben we met vijf regio’s met de

grootste woningbouwopgaven afspraken gemaakt. Die

afspraken gaan over een groot aantal onderwerpen, maar

ook altijd over het beschikbaar stellen van voldoende

te kopen. Daardoor hebben individuele woningkopers een onwenselijke situatie ontstaan. Wij streven naar een

meer gelijkwaardige positie. De woningmarkt is van ons

allemaal. We moeten alle belangen in het oog houden

om zo veel mogelijk gelijke kansen te creëren voor alle

woningzoekenden. Een stabiele woningmarkt is belangrijk: voor de eigenaren maar ook voor de economie als geheel, en daar zijn beleggers ook een onderdeel van. Dat is tijdens de woningcrisis die achter ons ligt, maar al te duidelijk geworden.”

bouwlocaties. Waar nodig voeren we de druk op om dat te bevorderen. Een aparte financiële prikkel hiervoor ligt niet

in de rede. Wel moeten we borgen dat financiële prikkels bij gemeenten niet de verkeerde kant op werken.”

Hoe zorgt u ervoor dat woningen betaalbaar worden

c.q. blijven; bijvoorbeeld voor starters en voor de middeninkomens?

“Als het gaat om de huursector hebben we daarvoor

“Uitgangspunt is dat alle betrokken partijen in de regio samen die brede visie ontwikkelen. Lokaal moet worden bepaald wat de behoefte is. Daarbij zien we ook zeker een taak voor de makelaars, want zij kennen de lokale woningbehoefte het beste.”

een aantal instrumenten ontwikkeld, maar ook in de

koopsector zijn er mogelijkheden. Gemeenten hebben al verschillende mogelijkheden, we luisteren naar de

De stikstofproblematiek zorgt voor extra vertraging. Is het

brengen. Bijvoorbeeld door sociale koop te bevorderen.

mol per hectare) de oplossing? Die hoeveelheid stikstof is

wensen om daar waar mogelijk verbeteringen aan te

De grens voor sociale koop wordt nu gekoppeld aan de

Nationale Hypotheek Garantie – dat is € 310.000 voor 2020. Daardoor maken we het voor veel meer gemeenten mogelijk om betaalbare woningen voor starters te

bouwen en langjarig te behouden, en wordt het voor

starters mogelijk om een woning betaalbaar te kopen.

Daarbij gelden regels die voorkomen dat iemand die woning vervolgens met een enorme winst doorverkoopt

instellen van een drempelwaarde voor stikstofdepositie (0,05 vergelijkbaar met een zakje Pokon per hectare.

“Er zijn inmiddels maatregelen aangekondigd voor de korte termijn en de vergunningverlening komt weer op

gang. Aan de langetermijnaanpak wordt met man en macht gewerkt. Ondertussen zie ik ook veel creativiteit ontstaan, zoals met elektrische bouwapparatuur en het gebruik van natuurlijke materialen.”

of verhuurt. Probleem is dat veel gemeenten niet duidelijk

Hoe optimistisch bent u?

kunnen realiseren en andere instrumenten kunnen

optimistisch. In verschillende regio’s komen mooie

op het netvlies hebben hoe ze sociale koopwoningen gebruiken. Een handreiking gaat hen daarbij helpen.”

Er wordt geopperd om overdrachtsbelasting voor starters af te schaffen.

“Dat klopt. We doen er onderzoek naar, maar de uitvoerbaarheid blijkt niet zo eenvoudig. Het is bijvoorbeeld lastig om in de uitvoering te bepalen wie starter is. Dat

neemt niet weg dat we ervoor moeten zorgen dat ook

starters goede mogelijkheden krijgen om een woning te kopen. Dat blijft het uitgangspunt.”

Wat is de rol van beleggers op de woningmarkt?

“Die is belangrijk. In de voorbije crisis waren het de beleggers

die de aanzet gaven voor herstel van de woningmarkt.

Onze intentie is dan ook niet om de beleggers buitenspel te

“Wanneer iedereen zijn of haar rol pakt ben ik behoorlijk resultaten tot stand. Daar zien we dat projectontwikkelaars, bouwers, banken woningcorporaties, makelaars en andere

partijen allemaal hun aandeel nemen in het proces. Het is goed om te zien dat ze elkaar weten te vinden. Die goede voorbeelden kunnen we gebruiken in de regio’s waar het

nog niet zo vlot verloopt. Met wat hulp is het ook voor hen mogelijk om uit een eventuele impasse te komen.

Ik wil daarbij aantekenen dat goede informatievoorziening – ook voor woningzoekenden – van groot belang is. Lang

niet alle woningzoekenden weten waar ze moeten beginnen en dat betekent ook dat ze mogelijk kansen laten

liggen. VBO neemt deel aan een werkgroep die daarvoor de nodige stimulansen gaat bieden.

zetten, maar juist om een duurzame relatie op te bouwen.

Ik wil graag een compliment geven aan al die partijen die

de positie van andere woningkopers. Die hebben vaak

dit immense vraagstuk.” ■

Dat betekent ook dat we niet de ogen mogen sluiten voor

bereid zijn om hun aandeel te leveren bij de oplossing van

| V A STGOED A DV I SEU R | 9

Tekst: Carola Peters Beeld: Truus van Gog

COLUMN Kadaster

waar gaan we heen in 2020?

Het einde van het jaar is in zicht. Alle reden om een blik op de toekomst te werpen. Het lijkt erop dat daar nu veel meer onzekerheid in schuilt dan in de voorgaande jaren het geval leek te zijn. Desondanks zie ik de toekomst vol vertrouwen tegemoet.

V

aak krijg ik de vraag hoe de markt zich gaat

Een recessie die wellicht andere landen binnen Europa

houd ik rekening met trends uit het verleden

zorgen. Een naderende Brexit of maatregelen die

ontwikkelen. Bij het beantwoorden hiervan

en in hoeverre beleid of economische omstandigheden deze trends nog zouden kunnen ombuigen. Het

komende jaar heeft, volgens mij, een grote mate van onzekerheid voor ons in petto.

Er zijn veel externe factoren die van invloed zijn op de ontwikkelingen op de koopwoningmarkt. Pakken zich

donkere wolken samen over Nederland of is alles goud wat er blinkt? Ik richt me dan vooral op de

treft, maar mogelijk ook in Nederland voor onrust gaat

worden genomen door president Trump kunnen

hiervoor de oorzaak zijn. Maar één ding is zeker: door deze onzekerheid zal er ook voorzichtigheid bij kopers en verkopers van woningen ontstaan. Ik verwacht dan ook dat de prijsontwikkeling zal afvlakken, ondanks dat de hypotheekrente laag blijft en de koopkracht

toeneemt. Volgend jaar zal de prijs niet in dezelfde mate stijgen als de afgelopen jaren.

hypotheekrente en het inkomen. Dit zijn zogenaamde

Voor wat betreft het aantal transacties lijkt een verdere

beïnvloeden. Het Nibud baseert op basis van deze

procent minder huizen verkocht dan in 2018. In 2020

fundamentele

factoren

die

de

betaalbaarheid

factoren zijn advies aan de minister met betrekking tot

de maximale hypotheeklasten bij aankoop van een woning.

daling logisch. Dit jaar worden er ongeveer zeven verwacht ik een kleinere daling dan in het afgelopen jaar.

De verwachting is een laag blijvende rente en een

Tenslotte sta ik nog even stil bij de groei van de

inderdaad goud is wat er blinkt.

segment alleen maar groter zal worden en niet alleen in

stijgende koopkracht. Het lijkt er dus op dat het

Andere factoren die minder zwaar wegen, maar wel

meespelen zijn de beperkte nieuwbouw en de trend om

particuliere verhuurmarkt. Mijn aanname is dat dit

de grote steden. Dit zorgt voor een druk op de woningprijs.

bij verhuizen de oude woning niet te verkopen, maar te

Kortom: ik ben iets minder zeker van mijn verwachtin-

op de koopwoningmarkt. Minder aanbod bij een

Er is zoveel externe onzekerheid, maar over één ding

verhuren. Beide zorgen voor een daling van het aanbod

gelijkblijvende of zelfs iets stijgende vraag geeft hogere prijzen.

gen voor de komende twaalf maanden dan voorheen. kan ik stellig zijn: ook in 2020 is er sprake van een prijsstijging. ■

De economische vooruitzichten en de politieke situatie in sommige landen die voor onze economie van belang

Paul de Vries,

zijn, zijn de figuurlijke donkere wolken die boven

Woningmarktexpert

Nederland hangen. Dit zorgt voor enige mate van

Kadaster

onrust en onzekerheid. Er verschijnen steeds meer

berichten in de media die voor het komende jaar een recessie voorspellen.

| V A STGOED A DV I SEU R | 1 1

ACTUEEL | Woningmarkt

collega’s aan

Op Prinsjesdag presenteerde het kabinet vérgaande plannen om de woningmarkt vlot

te trekken. Goed nieuws voor onze sector, dat wel. Maar inmiddels kennen we ook de stikstofcrisis en het probleem van PFAS in de grond.

Paul ter Wolbeek Via Paul Makelaardij in Tilburg

Esther van Dijk Zelfstandig makelaar in Hoorn

‘De markt is hier nog altijd oververhit. Het is zelfs erger dan

‘Die maatregelen uit de Miljoenennota zijn een druppel op

echt geen verandering. De lage rentestand, de hoge huren en

gebouwd wordt. Ik ken bijvoorbeeld veel ouderen die hun grote

pakweg een jaar geleden. En ik verwacht op de korte termijn het grote aantal woningzoekenden – ook studenten – zorgen voor een enorme vraag bij een té beperkt aanbod. Daar komt

bij dat het aantal beleggers toeneemt. Ook mensen die gewoon wat rendement van hun spaargeld willen, zetten de stap.

Appartementen zijn inmiddels al niet meer te krijgen.

de gloeiende plaat. Zeker zolang het juiste woningtype niet twee-onder-één-kap wel willen verruilen voor een gelijkvloerse woning. Maar die zijn en komen er niet. Net zo min als betaalbare appartementen. Verder is er een groep huizenbezitters die ‘tiny’

wil bouwen. Maar ondanks dat hier veel ruimte is, vinden zij geen bouwgrond.

“Ik ben alléén begonnen…”

Verlaging van de overdrachtsbelasting voor starters zal alleen

De minister kan 1 miljard euro vrijmaken, maar de stikstofcrisis

groep – noodgedwongen – besteden aan nog hogere biedingen.

is nu echt een probleem. Als de bouw niet snel op gang komt, worden de huizenprijzen straks nóg hoger. Mijn idee voor

stedelijke gebieden: versnel de transformatie van kantoren en winkels tot woningen. Daar is voldoende leegstand…. Het

kabinetsplan om beleggers via box 3 zwaarder te gaan belasten, spreekt mij als oud-fiscalist niet zo aan. Die groep maakt

namelijk ook kosten voor financiering, verzekering e.d. Het zou eerlijker zijn als ze die dan weer in aftrek mogen brengen.

Voor 2020 heb ik persoonlijk goede hoop. Dat komt ook echt

maar tot prijsopdrijving leiden; die vrijgekomen euro’s gaat die De overheid zou er goed aan doen beter naar de markt te

luisteren. Daarbij helpt het ook niet om de huidige generatie studenten op te schepen met enorme studieschulden die bij

de aanvraag van een hypotheek meetellen. Zo komen zij straks helemaal niet meer aan de bak. Ook betaalbaar huren is door het beperkte aanbod immers geen optie en de wachttijden zijn lang.

“Kansen in expatmarkt”

doordat we de concurrentie vóór zijn in het gebruik van social

Drie jaar geleden ben ik hier gestart. De concurrentie is groot,

daardoor hebben we een prima naamsbekendheid en daardoor

blijkt dat ik altijd bereikbaar ben. Maar ook dat ik bouwkundig

media. En ook onze website is heel goed vindbaar. Mede

verhoudingsgewijs een groot aanbod. Er zijn weken dat we wel 14 objecten binnen krijgen. De funda-cijfers laten zien dat onze woningen gemiddeld twee keer zo goed bezocht worden als die

van de concurrentie. Ik begon hier alleen, maar inmiddels zijn we met z’n drieën. Binnenkort komt er zelfs een vierde bij...’ ■

12 |

| VAS T G OED AD VIS EUR

maar ook voor 2020 geloof ik in eigen kracht. Heel belangrijk en duurzaam financieel adviseur ben. Grote kansen zie ik in

de expatmarkt, nu Google en Microsoft zich in de kop van Noord-Holland vestigen. Er komt een enorme behoefte aan gemeubileerde huurwoningen van rond de 1.500 euro. Als

projectontwikkelaars daarop inspringen, zorg ik wel voor de rest. Dan komt het mooi van pas dat ik óók 6 talen beheers…’ ■

DE C EM B ER 2 0 1 9

het woord

Drie collega’s uit verschillende delen van het land geven hun visie. Gaan de kabinetsplannen nog helpen? Hoe is de stand van zaken in hun verzorgingsgebied? En wat zijn hún verwachtingen voor 2020?

Olivier van der Kuil Zelfstandig makelaar/adviseur in Apeldoorn:

‘Plannen zijn mooi, maar je ziet het: we zijn net twee maanden

verder en door de PFAS- en stikstofcrisis ligt alles op z’n gat. Nee,

ik zie mede daardoor in 2020 niet veel veranderen. Het aanbod blijft schaars, de rente is laag en de vraag groeit. Ook doordat

deze regio meer en meer ontdekt wordt door randstedelingen.

Zelfs nu de prijzen omhoog schieten. Iedereen lijkt bereid om ‘over’ te bieden. De huizen gaan als warme broodjes; veel is binnen een dag verkocht en haalt funda niet eens.

“Gerommel en geneuzel vooral” De in september afgekondigde maatregelen vind ik minimaal.

Gerommel in de marge, geneuzel! Neem het afschaffen van

de overdrachtsbelasting voor starters. Op zich een goed idee.

Maar het effect zal minimaal zijn als je dat voordeel niet aan de hele woningmarkt tot bijvoorbeeld de NHG-grens van 310.000 euro geeft. Dan pas komt de doorstroming op gang en durven

ook gezinnen met weinig spaargeld in beweging te komen. En ook op andere onderdelen mag het wat mij betreft wel wat

rigoureuzer. Zomaar een idee: stoppen met renteaftrek en tegelijkertijd boetevrij oversluiten stimuleren.

De markt mag overspannen zijn en de concurrentie moordend, vertrouwen in de toekomst en dus in 2020 heb ik zeker. Ik

hanteer een ontzorgingsconcept dat veel partijen aanspreekt.

Wat waren die plannen ook al weer?

In de Miljoenennota die afgelopen Prinsjesdag het licht zag, presenteerde het kabinet vergaande plannen om de woningmarkt weer op gang te brengen. Doordrongen van de ernst van de situatie trekt de minister flink de portemonnee. De bouw krijgt een impuls van 1 miljard euro; woningcorporaties hoeven – eveneens 1 miljard euro – minder aan verhuurdersheffingen te betalen als zij bouwen. Onderzocht wordt of de overdrachtsbelasting voor starters kan worden afschaft en tegelijkertijd de belasting voor beleggers verhoogd kan worden.

Maar er is meer! Zo wordt bekeken of een wettelijke zelfbewoningsplicht voor kopers van woningen mogelijk is, worden de regels voor het verkrijgen van hypotheken voor beleggingspanden strenger en wordt ‘scheefwonen’ aangepakt. Verder daalt onder meer het eigenwoningforfait, mogen tweeverdieners voor een maximale hypotheek het hoogste inkomen met 80% (was 70%) vermeerderen ten opzichte van het lagere inkomen én wordt de hypotheekrenteaftrek verder afgebouwd. Iets wat ook geldt voor de wet Hillen die het eigenwoningforfait doet vervallen voor wie (bijna) geen hypotheekschuld meer heeft. ■

Aan- en verkoop, verzekeringen, financiering, duurzaamheidsadvies (de uitdaging die daar ligt, is groot; de overheid mag

best nog concreter worden en meer stimuleren), ik leg echt alle puzzelstukjes. De klant vindt alles op één adres.’ ■

Tekst: Harry Mos Beeld: Paul ter Wolbeek, Esther van Dijk, Olivier van der Kuil

| V A STGOED A DV I SEU R | 1 3

ADVERTORIAL

Taxaties opnemen via een app

“ wat mij als eerste te binnen schiet…eindelijk!!”

Dit is de reactie van Wijzer Wonen uit Drachten wanneer wij hem vragen naar zijn ervaring met de Provadie opname-app. Wijzer Wonen is één van de taxatiekantoren die ook vindt dat de taxatieopnames van woningen veel slimmer moeten kunnen tegenwoordig. Het ouderwetse taxeren met pen en papier zorgt voor veel onnodig administratief werk en komt bovendien vaak niet de kwaliteit ten goede.

EFFICIËNTIE EN KWALITEIT

naar verwachting volgend jaar geïntroduceerd wordt.

de druk op de taxatiebranche opgevoerd om meer

drukke marktomstandigheden vond Laurens Hoebert,

Mede door de AFM en De Nederlandsche Bank wordt

kwaliteit te leveren. De taxatierapporten zijn hierdoor de afgelopen jaren steeds verder uitgebreid en deze ontwikkeling zal zo doorgaan met het ABC-model dat

Vanwege de uitgebreidere rapporten alsmede de huidige oprichter van Provadie, dat er iets moest gebeuren. “Mijn doel was om een app te ontwikkelen waarmee al het

dubbele administratieve werk kwam te vervallen, de

kwaliteit omhoog ging en het taxeren weer leuk werd. En dat is gelukt!”

AANKLIKKEN IN PLAATS VAN SCHRIJVEN

Met de app loopt de taxateur zijn/haar gebruikelijke route door de woning en in plaats van te schrijven klikt

hij/zij allerlei zaken aan. Deze input wordt automatisch gegenereerd tot output in het rapport. Het gevolg is een uitgebreid rapport zonder maar één woord te hoeven schrijven.

In de app vraagt de taxateur tevens documenten op

d.m.v. diverse koppelingen en foto’s krijgen automatisch

de juiste benaming mee en komen op de juiste plek in het rapport. De taxateur voert de afmetingen in en er volgt automatisch een meetstaat. Terug op kantoor schiet

de taxateur het rapport eenvoudig in Taxateurs Unie of Taxatieweb en hoeft daar alleen nog de waarde te bepalen en de referentiepanden toe te voegen.

PROBEER NU 2 WEKEN GRATIS

Op de website www.provadie.nl maak je als taxateur een

account aan en vervolgens kan de app worden gedownload in de App store en Google Play Store. Taxateurs die voor 15

januari 2020 een account aanmaken kunnen de app 2 weken gratis uitproberen.

Op de website www.provadie.nl kun jij je ook inschrijven

voor een gratis webinar of workshop op locatie om alle tips & tricks van de app te ontdekken. ■

14 |

| VAS T GOED AD VIS EUR

DEC EM B ER 2 0 1 9

ACTUEEL | Trendwatching

Vastgoed en de toekomst

“de consument wil echte aandacht; daar heeft hij graag wat extra geld voor over.”

Het vak van makelaar en taxateur gaat veranderen. Dat is niet verwonderlijk: alle sectoren veranderen – vooral door de toenemende digitalisering. Kunstmatige intelligentie wordt een steeds belangrijkere aanvulling op het werk van de vastgoedspecialist. Op basis van een groot aantal openbare gegevens zal meer gebruik gemaakt worden van Decision Support Systems (DSS).* Is dat een schrikbeeld voor onze beroepsgroep? “Integendeel”, zeggen Lieke en Richard Lamb, samen co-founders van het Future Expertise Center // Trendwatcher.com. “De consument blijft waarde hechten aan échte aandacht. Ook als dat extra kosten met zich meebrengt.“ * DSS is een systeem dat het nemen van beslissingen ondersteunt door relaties tussen gegevens zichtbaar te maken en het maken van rapportages te ondersteunen.

Niet voor het een of het ander, maar wat hebben we eigenlijk

ze de eerste klappen hebben gekregen. Als de omzet- en

ichard: “Aan een trendwatcher – die alleen trends

steeds wanhopig vasthoudt aan een protocol. Ook in de

R

aan een trendwatcher?

waarneemt – heb je niet zo veel. Daarom noemen wij onszelf TrendStrateeg. We maken bedrijfsleven

en overheid ‘toekomstproof’. Eigenlijk zie je overal dat

beslissers zich terugtrekken in hun eigen sector. Ze

merken pas dat de wereld om hen heen verandert als

winstcijfers dalen. Vaak zie je dan dat een organisatie nog

vastgoedsector, waar alles met elkaar samenhangt: bouw, logistiek, maar ook makelaardij en notariaat.

Toen we in 2006 voorspelden dat er een financiële crisis dreigde, begon iedereen elkaar na verloop van tijd na te

| V A STGOED A DV I SEU R | 1 5

praten. Daar bleef het aanvankelijk bij. De meeste mensen werden pas wakker geschud toen het al te laat was.”

Wat is dan jullie taak?

Lieke: “Wij laten zien welke ontwikkelingen gaande

zijn. En dan niet datgene wat iedereen wel ziet maar

dingen waar eigenlijk niemand op let. De wereld zit heel complex in elkaar. Het is voor veel mensen lastig om

verder dan hun eigen kringetje te kijken. Neem nu de situatie in een regio als Zuid-Limburg met tegelijkertijd

krimp op de woningmarkt en groei qua bedrijvigheid. De

problemen kun je ook in een groter verband zien, waarbij je over landsgrenzen heen kijkt. Dan zijn er opeens allerlei mogelijkheden zoals megacity’s. Overigens: wij zijn niet

primair op zoek naar nieuwe producten of diensten maar naar proces-innovaties.”

De crisis is ook aan de vastgoedsector niet geruisloos voorbij gegaan. Zit er nu een nieuwe bedreiging in het vat?

Lieke: “Dat hoeft niet het geval te zijn, maar je moet

wel alert zijn. Met slimme digitale systemen kun je alle

mogelijke informatie over panden en locaties binnenhalen.

Daarom zullen makelaars steeds meer ICT-specialisten in

dienst moeten nemen. Uitbesteden werkt niet. Je moet

de concurrentie twee stappen vóór zijn. Dat zag je ook

ten tijde van de financiële crisis: de échte specialisten

schakelden moeiteloos over naar een meer adviserende rol.

De vakmensen zijn overgebleven.”

Richard: “Een dergelijke ontwikkeling zie je ook bij de taxateurs. Modelmatig taxeren zal in veel gevallen prima mogelijk blijken, maar de consument hecht waarde aan

aandacht en maatwerk. De prijs is dan minder belangrijk.

Ook het vak van taxateur wordt steeds makkelijker door

allerlei technologische oplossingen. De 360˚-camera is

daarvan een sprekend voorbeeld. We zien ook allerlei tech-servicebedrijfjes ontstaan die de taxateur bij

zijn werk ondersteunen. Dat levert op den duur een kostenbesparing op.”

Er zijn nu drie brancheorganisaties voor makelaars en taxateurs. Kunnen we ook met één toe?

Richard: “Je ziet dat de overheid graag met één organisatie praat. Dat werkt natuurlijk ook heel efficiënt. Wij zijn ervan overtuigd dat elke organisatie haar eigen

specialisme heeft. Dat pleit voor het bestaansrecht van

meer organisaties. Bovendien houd je elkaar scherp want je leden zullen je steeds opnieuw de vraag stellen ‘Wat doen jullie eigenlijk voor ons?’ Ofwel: ‘Wat is de meerwaarde van mijn lidmaatschap?’ Op die vraag moet je een duidelijk antwoord hebben.”

“Het verbaast ons dat het financiële systeem qua ICT nog werkt. Betrouwbaar is het al lang niet meer.”

We bouwen nu veel te weinig voor de groeiende bevolking.

Maar als de babyboomers over een jaar of 20 de markt verlaten, zijn er misschien te veel huizen.

Lieke: “Het probleem is nog veel groter. Woonconsumenten

willen ruimte; ook senioren. Meer vierkante meters dus.

Tiny living is leuk als trend maar in de praktijk weerbarstig.

Bovendien stijgen de prijzen van woningen tot grote

hoogten en willen ook babyboomers de hoofdprijs – áls ze al verkopen. En anders willen de erfgenamen die wel. Dat

Richard en Lieke Lamb

betekent dat er straks veel royale woningen op de markt

komen die voor grote groepen mensen niet betaalbaar zijn.

De markt kan dat naar alle waarschijnlijkheid niet aan. Dat is een groot risico voor de economie.”

Richard: “Maar er zijn ook andere ontwikkelingen.

Babyboomers zijn in veel gevallen kapitaalkrachtig en kopen huizen voor de verhuur. Ook grote huizen die verhuurd worden (al dan niet in appartementen gesplitst)

aan meer gezinnen. Eigenlijk net als na de Tweede Wereldoorlog…”

Diezelfde babyboomers geven niet graag geld uit aan verduurzaming.

Richard: “Omdat ze niet weten wat die maatregelen kunnen opleveren. Er is een groep die dat maar al te goed weet, en

die is afkomstig uit China, India en de Golfstaten. Zonder dat ‘we’ het in de gaten hebben, kopen zij panden en

bouwgrond op, sturen er met WeChat hun eigen toeristen

16 |

| VAS T GOED AD VIS EUR

DEC EM B ER 2 0 1 9

naartoe die vervolgens (ook met WeChat) souvenirs kopen

in winkels die ook eigendom zijn van hun landslieden. Op

die manier blijft het grote geld in die landen. Wij zien een compleet digitaal geldinfarct aankomen, want met bitcoins

“Makelaars zullen steeds meer

ingewikkelder financieel systeem, verliest iedereen het

ICT-specialisten in dienst moeten nemen.

en andere digitale munten, gecombineerd met een steeds overzicht. Het verbaast ons dat alles qua ICT nog werkt.

Uitbesteden werkt niet.”

Betrouwbaar is het al lang niet meer.”

Daar worden we niet vrolijk van.

Lieke: “Er zijn geweldig veel mogelijkheden maar we

moeten waakzaam blijven. Een nieuwe financiële crisis ligt op de loer. Kijk naar de negatieve Europese rente en minder stabiele landen als Italië en Frankrijk. Veel

Nederlanders hebben niet voldoende buffers om nieuwe klappen op te vangen.”

Is de deeleconomie een blijvertje of willen we straks toch weer allemaal onze eigen spullen?

Lieke: “Jongeren hechten in het algemeen niet veel waarde aan bezit. Ze wonen bij voorkeur in de stad en daar is het bezit van een auto niet handig. Door allerlei slimme internetapplicaties wordt het delen van voorzieningen

ook steeds eenvoudiger. Die gemakselementen maken de deeleconomie nog interessanter.”

Richard: “Ouderen hebben veel belangstelling voor het

wonen in hofjes, waar ook voorzieningen worden gedeeld.

Want vergeet niet: eenzaamheid is echt een probleem, en voor gehandicapten geldt dat in versterkte mate. Dat los je daarmee enigszins op.

Veel 65-plussers verwachten – in het kader van de verzorgingsmaatschappij – nog steeds van de overheid dat die alle problemen wel oplost. Maar die overheid trekt

zich steeds meer terug. Dus regelen jongeren veel meer zelf. Ouderen kunnen dat vaak niet, bijvoorbeeld omdat ze

niet goed aangehaakt zijn bij de steeds verder toenemende digitalisering. Ik zie dat in mijn eigen omgeving: de echt

oude mensen moeten intensief worden geholpen in het

‘digitale doolhof’ bij hun contact met de overheid, banken, verzekeraars etc.”

Nog zo’n actueel onderwerp: de energietransitie.

Richard: “Ja, die transitie komt de overheid wel heel goed uit!

Want kijk maar wat er gebeurt: het duurzaamheidsverhaal

is een aanjager voor de economie. Het leidt zelfs tot een tekort aan vakmensen. Dat wordt steeds lastiger voor de hele sector.” ■

Tekst: Carola Peters Beeld: Istock, Joyce Goverde

| V A STGOED A DV I SEU R | 1 7

ALS KWALITEIT DE FUNDERING VAN UW KANTOOR IS Dan schrijft u zich nu in bij het SCVM register.

Hét kwaliteitsregister voor de deskundige makelaar.

WWW.SCVM.NL

COLUMN

Bedrijfsmatig Vastgoed

geen noodverband maar échte maatregelen We leven in een – schijnbaar eindeloze – hoogconjunctuur. Dat is een prettig gevoel, maar schijn kan ook hier bedriegen. Naar mijn idee zijn de eerste barsten in het mooie plaatje al zichtbaar. Sterker nog: we lopen het risico dat de Nederlandse economie met een klap tot stilstand komt. De oorzaak: alle wetten en regels rond onderwerpen als PAS, PFAS en Natura 2000-gebieden. Daarin schuilt een groot gevaar. Het kabinet mag dan graag vertellen dat Nederland het beste jongetje/meisje van de klas is; de gevolgen van deze wet- en regelgeving komen als een boemerang terug in onze maatschappij.

Mogelijk met desastreuze gevolgen.

D

e vragen zijn talrijk. Hoeveel vervuilde deeltjes

Ook als het kabinet met adequate maatregelen komt

programmatische aanpak van de stikstof-

voorbereiden op een veranderende toekomst. Het

mogen er nu eigenlijk in de grond zitten? Is de

problematiek wel verantwoord? Om nog maar te zwijgen over de Natura 2000-gebieden. Die zijn op

voorstel van onze eigen regering ter goedkeuring aan ‘Brussel’ voorgelegd. En wat waren we er trots op! Nu

de regering aan de Europese regels wordt gehouden, is het land te klein. Laten we hopen dat de overheid met

maatregelen komt die verder gaan dan het aanleggen van een noodverband zoals de 100 km per uur. Nóg

langer wachten met effectieve maatregelen kan een uiterst negatieve uitwerking hebben op de hele economische groei. Dan is het uit met de pret.

Die

problematiek

heeft

ook

invloed

op

onze

werkzaamheden. De meeste woningmakelaars kampen

al jaren met de schaarste op de huizenmarkt – en een dalende omzet. De hoop was gevestigd op meer

nieuwbouw met als gevolg meer doorstroming. En meer te koop staande woningen. Echter: de geplande aantallen nieuwbouwwoningen worden bij lange na niet gehaald. Vergunningen worden niet verstrekt of

zelfs ingetrokken. U kent de oorzaak: stikstof en PFAS.

om deze problemen op te lossen, zullen we ons moeten sectiebestuur BV faciliteert de leden met opleidings-

trajecten en tools om goed voorbereid te zijn op die toekomst. De afgelopen jaren hebben we er veel aan

gedaan om het niveau van onze leden nog verder te verhogen. Daar gaan we mee door, bijvoorbeeld met

Flux-trainingen. Leden die Flux-aangesloten zijn, kunnen doorstromen naar TMI. Dat ‘merk’ is bekend bij alle banken en het opent de weg naar MKB-taxaties.

Het streven is bekend: alle sectieleden die willen blijven

taxeren, moeten vóór 2023 REV-gecertificeerd zijn.

Leden die zich alleen bezighouden met makelen, zullen

we ook faciliteren, zodat zij hun vak optimaal kunnen uitoefenen. Kwaliteit; daar gaat het om.

Kwaliteit is een voorwaarde – maar dat niet alleen.

Ongeacht of u bezig bent met makelen of taxeren; kwaliteit betaalt zich altijd uit.

Namens het sectiebestuur wens ik eenieder een goede jaarwisseling en een succesvol 2020 toe. ■

Een stijgende werkloosheid ligt op de loer. Ook de

Louis Huijts REV RM RT,

ondernemers worden voorzichtig en trappen op de rem

Bedrijfsmatig Vastgoed

zakelijke markt lijdt onder deze ontwikkelingen:

voorzitter sectie

als het gaat om investeringen. De verhuizing naar een groter kantoor of bedrijfspand wordt ‘even’ uitgesteld.

Specialist bedrijfsmatig

| V A STGOED A DV I SEU R | 1 9

UIT DE RECHTSPRAAK

makelaar tussen twee vuren: worden twee heren gediend?

Af en toe wordt een makelaar zowel door de verkoper als de koper van eenzelfde pand gevraagd om zijn of haar diensten te verlenen. Als er vervolgens problemen ontstaan, claimen beide partijen de loyaliteit van de makelaar. Uw collega Hoekman werd daar een tijdje geleden mee geconfronteerd. Hoe pakte dat voor hem uit?

F

red Vogelzang heeft een omvangrijke vastgoed-

had fantastische ideeën en het kon niet fout gaan. Giller

de gemeente een oud raadhuis gekocht, en kon

ontwikkeling zou komen. Als Giller niet de koopsom zou

portefeuille. Enkele jaren geleden heeft hij van

hij bovendien de hand leggen op vier daaromheen

liggende woningen en een kinderdagverblijf. Het was de

bedoeling van Fred om op die locatie een woontoren te

overtuigde Fred dat zijn ambitieuze plan daadwerkelijk tot betalen, mocht Fred de koop ontbinden en kreeg hij het tot dan ontwikkelde plan er gratis bij.

realiseren. Probleem was echter dat de buurt fel gekant

Aangezien Fred nog niet precies wist hoe hij het raadhuis

voormalige raadhuis werd door toedoen van de buurt

daarvoor nodig had, werd overeengekomen dat Fred het

was tegen een dergelijke grootschalige ontwikkeling. Het

een rijksmonument, zodat sloop niet meer mogelijk was.

Na veel plussen en minnen besloot Fred om het pand te

gaan ontwikkelen tot een boetiekhotel en de daaromheen gelegen panden te verkopen.

Hoekman, die vaker als makelaar voor Fred optrad, kwam

aanzetten met een kandidaat-koper: een zekere Gé Giller.

Deze was een paar maanden advocaat geweest, maar

tot hotel zou omvormen en hoeveel buitenterrein hij rijksmonument maximaal zou ontwikkelen en dat IRED

daar absoluut niet in de weg mocht staan. Bovendien kwamen Fred en Giller overeen dat Fred bij de overdracht

van het verkochte aan IRED de nadere omvang van de percelen nog zou aanwijzen zonder prijscompensatie

verschuldigd te zijn. Hoekman legde dat in de koopakte vast.

zonder veel succes. De voor bepaalde types advocaten

DOORVERKOOP

noodzakelijke kennis en vaardigheden. Hij liet zich daardoor

Drie woningen kon hij verkopen aan particulieren en in

kenmerkende branie bezat Giller wel, maar hij ontbeerde de

niet weerhouden. Integendeel: hij besloot voor het Grote Geld te gaan en projectontwikkelaar te worden. Hij richtte

een besloten vennootschap op met een vermogen van

Van de planvorming door Giller kwam niets terecht. het vierde huis zou hij zelf zijn intrek nemen. Daarmee

kon Giller negen ton binnenhalen, plus nog drie ton voor zijn eigen huis. Resultaat: een opbrengst van € 1,2

zegge één euro. Deze werd ‘International Real Estate

miljoen; aan Fred te betalen. Giller had regelmatig contact

naam voor een klein bedrijfje, maar dat zou volgens Giller

dreigende debacle. Hoekman had toevallig net mijnheer

Development’ gedoopt, afgekort IRED. Inderdaad: een grote razendsnel veranderen.

GRATIS PLANONTWIKKELING

Giller wilde de panden van Fred kopen, en met bemiddeling

van Hoekman kwamen ze al snel tot overeenstemming.

De koopsom was € 2,4 miljoen. Er was een klein probleem: IRED had haar enige euro aan vermogen toevallig net

uitgegeven. Het geld was dus op. Maar niet getreurd: IRED

20 |

| VAS T G OED AD VIS EUR

met makelaar Hoekman en klaagde daarbij over het

Sol ontmoet, een Oost-Europese ondernemer. Deze zocht

een woning onder het motto ‘Het hoeft niet groot te zijn, als het maar enorm is’. Sol bezocht het kinderdagverblijf dat nog onverkocht was en was razend enthousiast

over de enorme oppervlakte van het gebouw. Dat kon

hij wel verbouwen tot een stadspaleis. De buitenruimte

eromheen leende zich prima voor een zwembad, jacuzzi, tennisveldje en tropische binnentuin.

DEC EM B ER 2 0 1 9

Sol zou € 1,3 miljoen betalen. Dat was dus goed geregeld.

dat luiden? Giller had die tijd niet; hij moest de verkochte

zou uitvoeren en wel in volle omvang. Fred zag dat niet

leveren. Hij zat dus lelijk knel. Uiteindelijk zag Giller zich

Giller eiste vervolgens van Fred dat hij de koop direct

zitten. Zijn plan om het rijksmonument tot boetiekhotel

te verbouwen, kreeg juist concrete vorm. Hij had minstens 150 m2 extra grond nodig om een laad- en loszone en

drie woningen en het kinderdagverblijf aan zijn kopers genoodzaakt om tegemoet te komen aan de eisen van Fred en 150 m2 van de grond in te leveren.

parkeerplaatsen te realiseren. Voor Giller was dat

MAKELAAR AANSPRAKELIJK?

aan Sol aan wie hij de volle buitenruimte had verkocht.

kreeg en dreigde de koop te ontbinden. Na een fel debat

onbespreekbaar. Hij zou dan heel wat uit te leggen hebben

Giller eiste nakoming van de koop en levering van het

volledige vastgoed. Fred was not amused door deze

houding. Eerst liet Giller niets van zich horen en nu

Daar bleef het niet bij. Sol klaagde dat hij te weinig grond werd afgesproken dat de koopsom werd verlaagd met

een ton. De door Giller gedroomde winst werd daardoor weggevaagd. Tandenknarsend ging hij akkoord.

moesten spoed-spoed-spoed aan hem de panden worden

Vervolgens ontving Giller een courtagenota van Hoekman:

Fred verweerde zich en eiste op zijn beurt van Giller

transactie met Sol. Giller weigerde te betalen. Volgens

geleverd? Giller startte vervolgens een kort geding. medewerking tot het uitvoeren van de koop: Giller moest

tegen betaling van de koopsom de percelen afnemen zoals Fred zou aanwijzen.

VAAG TAALGEBRUIK

Nu de zaak zo op de spits werd gedreven, werd de

koopakte er nog eens bij gehaald. De door Hoekman

een kleine € 10.000, vanwege zijn bemoeienis bij de hem had Hoekman twee heren gediend, zowel koper als verkoper. Bovendien meende Giller dat Hoekman hem niet

goed had geadviseerd. Had Hoekman immers niet moeten voorkomen dat hij een koopovereenkomst zou sluiten

met Sol terwijl er nog enorme vaagheden waren over de omvang van hetgeen Giller zelf had gekocht?

opgestelde bepalingen waren zo ongelooflijk wollig dat

De rechtbank was snel klaar met deze zaak. Het verbod

kunnen geven. Fred vroeg Hoekman om een toelichting;

niet tegelijkertijd Fred als verkoper en Giller als koper

iedere partij er zijn eigen betekenis aan meende te

die was ietsjes concreter en in het voordeel van Fred. Voor

de kortgedingrechter bleef het helaas allemaal te duister

om soep te maken van de door de heren aangevoerde stellingen. De rechter kon niet vaststellen welke afspraken precies gemaakt waren. Daarvoor moesten getuigen

worden gehoord. Dat werd niets, dus moesten Giller en

Fred nader overleg plegen. Giller moest wel, want het zou nog lang duren voordat er een vonnis kwam. En hoe zou

om twee heren te dienen, gold hier niet. Hoekman had bijgestaan. In die transactie had Hoekman slechts Fred

bijgestaan. In een heel andere transactie, tussen Giller en Sol, had hij Giller bijgestaan. Dat Hoekman daarbij een fout

gemaakt had, kon ook niet worden volgehouden. Giller was een professionele projectontwikkelaar en hij werd geacht

stukken goed te kunnen lezen. Giller moest de courtage betalen en kreeg geen schadevergoeding. ■

Tekst: Mr. J.A.M. van de Sande, advocaat te Rotterdam www.vandesandeadvocaten.nl

(De namen zijn gefingeerd)

| V A STGOED A DV I SEU R | 21

Uit de Vereniging

Makelaar van de maand

maak kennis met ons 1.200ste vbo-lid: makelaar claudia marijnissen Op 30 augustus jl. trad makelaar Claudia Marijnissen toe tot onze vereniging. We mochten haar welkom heten als 1200ste lid. Ze start in een markt die onder druk staat en in een overvolle regio met heel veel concurrentie. Maar: “ Niet geschoten is altijd mis, en mensen blijven hoe dan ook toch woningen kopen en verkopen”.

D

e stad Breda telt al flink wat makelaars

in verkoop en één verkochte woning, dus het

is historisch laag. Claudia Marijnissen

goede leads, dus ik heb er alle vertrouwen in.”

lijkt nog wat mager. Maar ik heb al flink wat

en het aantal woningen in de verkoop

Met die leads zoekt Claudia Marijnissen steeds

heeft juist dit moment gekozen om te starten.

naar het beste verdienmodel: “Ik ben daarin

Ondanks dat ze pas 29 jaar is, heeft ze al flink

volledig flexibel. Courtage, percentage, staffel,

wat vlieguren in de makelaardij gemaakt, bij

alles is bespreekbaar. Ik kijk goed naar de klant

verschillende kantoren rond Breda en Tilburg. “Ik

en zijn of haar mogelijkheden en wensen. Ik

heb aanvankelijk iets heel anders gestudeerd”,

kan ook nog in alle vrijheid naar de oplossing

vertelt ze. ‘Ik rondde in 2010 een opleiding

zoeken doordat mijn kosten zo laag mogelijk zijn.

International Business en Management af. Het

Kantoor, personeel, ik heb het allemaal niet. Eerst

was rond die tijd lastig om aan werk te komen

kijken mensen of het met jou kan werken. Als ze

en ik wilde sowieso nog verder leren. Zo kwam

dat gevoel bij meerdere makelaars hebben, gaat

ik in Spanje terecht, waar ik stage liep bij een

toch het prijskaartje een rol spelen. En dan wil ik

Spaanse makelaar. Ik startte met opleidingen

voor dit vak, solliciteerde in Nederland bij een aantal makelaarskantoren en rolde er zo in. Het

eruit springen.”

Claudia Marijnissen

prettige voor mij is nu dat ik zowel in de binnen- als buitendienst heb

PERSOONLIJKE MARKETING

het volkomen basic.”

haar eigen naam erin. “Ik heb lang gezocht naar een naam, want er is

gewerkt. Als volledige eenpitter kan ik zo dus alles zelf doen. Ik houd

al zo veel. Ik wilde in elk geval geen fancy fantasienaam. Dan krijg je

DE HASHTAG-MAKELAAR

Eén van de zaken die Claudia Marijnissen volledig in eigen hand houdt, is het gebruik van social media. Dit is voor haar onbetwist hét instrument voor de makelaar-van-nu.

“Ik geloof er absoluut in dat mensen zitten te wachten op een makelaar die het op een nieuwe manier doet. In die aanpak past natuurlijk de inzet van Facebook en Instagram. Facebook blijft gewoon een

veelgebruikt medium en Instagram is enorm sterk in opkomst. Deze media geven volop mogelijkheden om woningen op een bijzondere manier te presenteren en om de aandacht te trekken. Je kunt spelen met hashtags, video, collages, en je kunt posts delen en laten delen

door je netwerk. Ik zoek naar de optimale combinatie van zichtbaar zijn op de kanalen waar ik mijn doelgroep kan bereiken en wat de beste

frequentie is voor het plaatsen van de juiste hoeveelheid berichten.

De kunst is om het slim en handig te doen en dus moet je veel experimenteren en kijken wat werkt. Dat doe ik liever zelf dan dat ik het

uitbesteed.” De nieuwe website is wel uitbesteed. Woningen worden hier op een bijzondere manier gepresenteerd. Opvallend is ook het

veelvuldige gebruik van social media-buttons, mogelijkheden om te reageren en te delen. “Ik heb nu nog maar één woning in portefeuille

22 |

Claudia Marijnissen heeft bewust gekozen voor een bedrijfsnaam met

| VAS T GOED AD VIS EUR

dat mensen die naam fout intikken in Google en dan komen ze nooit

bij je terecht. Dus het is gewoon heel eenvoudig ‘Claudia Makelaardij’ geworden. Omdat ik denk dat mensen kiezen voor wie ik ben, en wat

ik kan.” Slim in die benadering is de wijze waarop Claudia op haar

gloednieuwe website in zes punten haar manier van werken uitlegt.

Geen hoogdravende taal. Geen moeilijk jargon. Helder, duidelijk, laagdrempelig en sympathiek.

Rest de vraag waarom Claudia juist voor VBO heeft gekozen. “Ik belde VBO om te vragen of en hoe ik lid kon worden en werd meteen hartelijk ontvangen. Ik kreeg alle nodige hulp en adviezen. Dat voelde

meteen enorm prettig, als een manier van werken die bij mij past. Ik

heb ook een collega-organisatie van VBO gebeld, maar die hebben me na mijn vraag nooit meer teruggebeld. Ik was mogelijk niet

interessant genoeg, of ik bracht niet genoeg geld mee.” En hoe is

Claudia ontvangen door haar collega-makelaars in de regio Breda/ Tilburg? “Ik heb met veel van hen goed contact, ze vinden dit een stoere stap van me en gunnen me alle succes.” Wij sluiten ons daar volledig bij aan. ■

Tekst: Henk de Kleine Beeld: Claudia Marijnissen

DEC EM B ER 2 0 1 9

UIT DE VERENIGING VBO NEXT

vbo next: wat doe jij morgen?

De ontwikkelingen in vastgoed gaan in een rap tempo. ‘Duurzaamheid’ en ‘slimmer bouwen’ zijn vaak gebruikte termen. Maar ook de opkomst van digitalisering en technologie hebben een grote impact op de branche en het vak van makelaar en taxateur. Hoe zorg je ervoor dat je voorbereid bent op de toekomst?

I

SAMEN INNOVEREN. DAAR GAAN WIJ VOOR.

nspiratie, kennis delen, exclusiviteit, innovatie en vernieuwing zijn de sleutelwoorden voor VBO NEXT. Een community binnen VBO voor leden die 35 jaar of jonger

zijn. Ard Bax, zelf ondernemer en Algemeen bestuurslid, is ambassadeur van VBO NEXT. “VBO NEXT is een denktank

en ontwikkelingsplatform dat leden zelf vullen met nieuwe

ideeën. Bijvoorbeeld over de toekomst van de makelaar en taxateur of nieuwe trends in vastgoed”, zegt hij.

ook! VBO NEXT wordt zeker geen ‘jongerenclub’ binnen VBO. We willen vooral VBO versterken door deze (nieuwe) groep

professionals aan onze organisatie en aan elkaar te binden.

Dat gaan we onder andere doen door diverse activiteiten te organiseren in een informele setting, waar spraakmakende en boeiende kwesties aan bod komen die relevant zijn

voor hun ontwikkeling als makelaar en taxateur. Hiermee zorgen we ervoor dat ‘young professionals’ (nog beter) aansluiting vinden bij hun brancheorganisatie VBO.”

Ard richtte in november 2015 – net 25 jaar oud – Visie

Om de aanwas van jong talent te vergroten, worden ook een

steeds, dus het zeskoppige team doet het goed. Toch

uit Groningen, Eindhoven en Rotterdam voor een

Makelaardij op in Amersfoort. Het kantoor groeit nog heeft Ard de behoefte om zo nu en dan met andere jonge

professionals te sparren over allerlei onderwerpen zoals marketing automation, digitalisering en globalisering. “Dat

Ard Bax, Algemeen bestuurslid VBO

keer per jaar studenten van de HBO-vastgoedopleidingen bijeenkomst van VBO NEXT uitgenodigd. Zo is niet alleen de vastgoedsector volop in beweging, maar VBO ook! ■

Tekst: Carola Peters Beeld: Istock, Ard Bax

is niet zo eenvoudig. Tijdens je opleiding heb je intensief

contact met elkaar, maar na je examen ga je allemaal je eigen weg. Je ziet elkaar niet meer. Dat is jammer, want het

SAVE THE DATE

dezelfde carrièrefase zitten, van gedachten te wisselen en

Datum: 11 februari 2020

is heel interessant om zo nu en dan met vakgenoten, die in na te denken over de volgende stap in het ondernemen en makelen. Je zit immers allemaal in dezelfde situatie.”

BOUWEN AAN DE TOEKOMST

Ard realiseert zich tegelijkertijd dat die zo gewenste uitwisseling van ervaringen en ideeën ook prima met

oudere vakgenoten mogelijk is. “Natuurlijk; dat doen we

VBO NEXT Kick-off

Tijd: 18.00-21.30 uur (inclusief dinerbuffet)

Locatie: De Utrechtse Stadsvrijheid (DUS) in Utrecht Exclusief voor VBO-leden INTERESSE?

Mail voor meer informatie naar events@vbo.nl

| V A STGOED A DV I SEU R | 23

TAXATEUR BEDRIJFSMATIG VASTGOED WORDEN? Kies dan voor onze Opleiding Taxateur Bedrijfsmatig Vastgoed en word specialist op dit vakgebied. www.makelaarsopleidingen.nl

> start najaar 2019

TAXATEUR LANDELIJK EN AGRARISCH VASTGOED WORDEN? Kies dan voor onze Opleiding Landelijk en Agrarisch Vastgoed en word specialist op dit vakgebied. www.makelaarsopleidingen.nl

> start najaar 2019

COLUMN

Landelijk en Agrarisch Vastgoed

de toekomst: kunstmatige intelligentie Een column voor de Vastgoed Adviseur waarin ik mijn licht laat schijnen over de toekomst; dat was het verzoek van de redactie. De toekomst van de landbouwsector en – in het verlengde daarvan – de toekomst van ons vak als makelaar/taxateur landelijk en agrarisch vastgoed. Op zo’n verzoek kun je natuurlijk alleen maar positief antwoorden, want de toekomst zit vol uitdagingen.

D

at geldt niet alleen voor de nabije toekomst

In ‘Vastgoedmarkt’ schrijft hij dat modelmatig taxeren

ligt. Er vallen heel wat lessen te leren uit

Met name doordat wij als makelaars/taxateurs nog

maar ook voor de periode die wat verder weg

boeken die de afgelopen decennia behandelen. Nog interessanter

zijn

de

boeken

over

mogelijke

wordt gehinderd door een beperkte toegang tot data. weinig data delen.

ontwikkelingen in de nabije en verre toekomst.

In het interview met de trendstrategen in deze

voor onder de kerstboom: de boeken ‘21 lessen voor de

belang van data. Ik denk dan ook dat we in de komende

Bent u dat met me eens? Dan heb ik wel een aanrader

21ste eeuw’ en ‘Homo Deus’ van Juval Noah Harari.

Daarin geeft deze joodse historicus/schrijver/filosoof

helder zijn visie op de vraag waar wij met z’n allen heen

gaan. Die visie geldt voor vrijwel alle thema’s waar je

als 21e-eeuwse mens mee te maken krijgt: arbeid, gezondheid, milieu, maar ook landbouw en voedsel.

Data

en

kunstmatige

intelligentie

spelen

een

belangrijke rol in de toekomstvisie van Harari. In de ‘les’ over dit onderwerp filosofeert hij over de vraag in hoeverre de factor arbeid c.q. het hebben van werk of

een baan gaat veranderen. Zijn inschatting is dat we

pas aan het prille begin staan van een geautomatiseerde toekomst. De gevolgen zijn desalniettemin duidelijk: er

zullen veel banen verdwijnen. En we moeten ervan uitgaan dat dat ook voor onze business geldt.

Vastgoed Adviseur leest u ook over het toenemende jaren steeds meer data zullen gaan delen. De koppeling en toegankelijkheid van data wordt immers alleen

maar groter. En kunstmatige intelligentie wordt alleen maar slimmer. Dan kunt u zelf invullen hoe de dagelijkse praktijk van de taxateur er op termijn uitziet.

Schets ik daarmee een angstbeeld? Zeker niet, maar we

moeten er wel mee leren omgaan want deze processen zijn niet tegen te houden. Dat moeten we ook niet willen.

Onze dagelijkse praktijk gaat er anders uitzien; misschien eerder dan we nu voor mogelijk houden. De toekomst is spannend en uitdagend.

Voor de zeer nabije toekomst wens ik u mooie feestdagen en een succesvol 2020 toe. ■

Want hoe moeilijk is het straks voor een kunstmatig

brein om de waarde te bepalen van een perceel grond?

Natuurlijk op voorwaarde dat het kunstmatige brein

beschikt over vrijwel alle data van dat perceel grond, maar ook over de omgeving etc. Modelmatig

waarderen is binnen de woningmarkt al een bekend

Harry Kaspers,

begrip, maar deze werkwijze wordt nog maar beperkt

bestuurslid sectie

aan de Universiteit van Tilburg en Tias School for

Agrarisch Vastgoed

toegepast. Dirk Brounen, hoogleraar vastgoedeconomie

Landelijk en

Business and Society, heeft daarvoor wel een verklaring.

| V A STGOED A DV I SEU R | 25

UIT DE VERENIGING

vbo-events

Brancheorganisatie VBO organiseert ruim 30 bijeenkomsten en evenementen per jaar. Kennis delen, inspiratie opdoen, de laatste ontwikkelingen horen en ledenbinding staan centraal tijdens de verschillende evenementen. De meeste momenten zijn alleen toegankelijk voor VBO-leden, maar vanzelfsprekend is bij een aantal evenementen ook gelegenheid om aan te sluiten als je geen lid bent van VBO.

Eventkalender Q1, 2020 JANUARI

Dinsdag 14 januari

Kennis en Koffie: Marketing voor Makelaars Vinkeveen en Zwolle

Exclusief voor VBO-leden Donderdag 16 januari

Kennis en Koffie: Marketing voor Makelaars Deurne en Dordrecht

Exclusief voor VBO-leden

FEBRUARI

Dinsdag 11 februari VBO NEXT Utrecht

Exclusief voor VBO-leden van 35 jaar of jonger

MAART

Dinsdag 3 maart

Mentorenmiddag Locatie n.t.b.

Exclusief voor VBO-leden, huidige mentoren Dinsdag 24 maart

TEGoVa Jaarcongres Locatie n.t.b.

Taxateurs - VBO-leden, leden van NVM en Vastgoedpro Donderdag 26 maart

Algemene Sectie Vergadering (ASV) Locatie n.t.b.

VBO-leden secties LAV en BV

De exacte locaties, tijden en het programma worden

binnenkort bekendgemaakt. Voor meer informatie over bijeenkomsten en evenementen van VBO

ga naar vbomakelaar.nl en leden van VBO naar Sfeerimpressie van de Ronde door Nederland

26 |

| VAS T GOED AD VIS EUR

mijnvbo.nl.

DEC EM B ER 2 0 1 9

Huis van ACTUEEL | de Toekomst

wie pakt de pot van 600 miljoen euro?

In 1989 opende toenmalig minister Ed Nijpels van het toenmalige Ministerie van Volkshuivesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (VROM) het Huis van de Toekomst, het geesteskind van de veelzijdige pionier Chriet Titulaer. Als we daarvan nu de beelden op YouTube zien, kijken we er met een glimlach naar. Nu, dertig jaar later, lijkt het er dan toch echt op dat het Huis van de Toekomst realiteit is geworden, zij het met technologie van nu.

R

ecent onderzoek van ING laat zien wat de potentie van die markt is: 600 miljoen euro. Maurice van

Sante, sectoreconoom Bouw en Vastgoed bij de ING,

licht het onderzoek toe en neemt ons mee in de nuances.

“Voor ons onderzoek hebben we woonconsumenten, dus kopers van een huis, gevraagd of ze geld overhebben voor

technieken die hun woning slimmer en/of aangenamer maken. We zagen dat 20% van de respondenten daarvoor

duizenden euro’s over blijkt hebben bij de aankoop van een

woning. Als je dat cijfer doortrekt naar de markt voor de komende jaren, dan kom je tot dat cijfer van 600 miljoen euro. De interessante vraag is nu, wie die marktkans weet te benutten.’

NICE TO HAVE OF NEED TO HAVE?

Maurice van Sante schetst dat er drie ontwikkelingen zijn die de mogelijkheid van een Smart Home in een stroom-

Maurice van Sante, sectoreconoom Building & Construction en Real Estate ING

heel veel technologie draadloos in een woning aanbren-

open, als de thuiszorg voor de deur zegt te staan? Ik denk

de aansturing van apparatuur met spraak neemt een hoge

met elkaar als anderen, in gesprek te gaan en na te denken

versnelling brengen. “In tegenstelling tot vroeger kun je nu gen. Je hebt dus geen grote of dure ingrepen nodig. Ook

vlucht. En ten derde is er de beschikbaarheid van steeds goedkopere sensoren. Wat we nu vooral zien, is een sterke

opkomst van smart devices die je bijvoorbeeld bij een win-

kel als Media Markt kunt kopen. Met die middelen kun je als consument zelf toewerken naar een Smart Home. Daar staan marktpartijen als installateurs en bouwers helemaal buiten. Dit is anders bij Smart House devices. Daar is de

technologie echt in de woning ingebouwd. Denk aan een camera bij de ingang of beveiliging, voorzieningen die we ook wel domotica noemen. Daar zien we ook kansen voor

nieuwe toetreders, die met technologie echt iets kunnen toevoegen aan een woning. Over het algemeen zien con-

sumenten Smart Homes toch vooral in de ‘nice to have’sfeer maar het kan soms ook ‘need-to-have’ zijn. Denk aan de vergrijzing en aan senioren die langer zelfstandig in

hun eigen huis blijven wonen, bijvoorbeeld. Voor wie doe je

dat het ook voor makelaars interessant kan zijn om zowel

over, welke elementen je kunt toevoegen aan een woning, die werkelijk waarde toevoegen en op den duur zelfs onmisbaar worden voor de consument. Mensen geven in ons onderzoek wel aan dat ze liever meer geld uitgeven

aan het duurzaam maken van de woning dan aan slimme technologie. Maar wat nu als je die twee koppelt?

Energieleveranciers zijn daar al op ingesprongen, maar er is nog veel meer mogelijk dan alleen slimme meters. Ik kan me goed voorstellen dat je ook tal van concepten kunt

bedenken op het vlak van zorg, veiligheid en comfort. We zitten nu in een fase waarin we al lang blij zijn dat er über-

haupt gebouwd wordt omdat er meer vraag dan aanbod is. Maar er kan een moment komen dat dit omslaat. Dan

wil je graag dat je woning net iets meer heeft dan een

andere. Dat kan met technologie. Er liggen volop kansen, dat bewijst ons onderzoek.” ■

Tekst: Henk de Kleine Beeld: ING

| V A STGOED A DV I SEU R | 27

ACTUEEL | Duurzaamheid

“ de makelaar zou een consulent van woongeluk moeten zijn.”

“Makelaars en taxateurs zouden veel breder kunnen kijken naar hun business”, stelt Onno Dwars, directeur van Ballast Nedam Development en dit jaar winnaar van de Duurzame 50. “Als je met een toekomstgerichte blik naar vastgoed kijkt, dan zie je een heel andere meerwaarde.”

“L

aat ik een mooi voorbeeld noemen van de manier

verschillen in levensverwachting zie je bijvoorbeeld ook in

wordt gekeken. We weten uit onderzoek dat de

dan inwoners van Leidsche Rijn.” ‘Waarde’. Dat woord

waarop nu nog veelal naar woningen en vastgoed

levensverwachting voor inwoners van Zwolle zo’n twee

jaar hoger is dan die voor inwoners van Amsterdam.

Toch is de waarde van vastgoed in onze hoofdstad veel hoger dan die in Zwolle. Best vreemd, toch? Die grote

Utrecht; mensen in de wijk Overvecht leven jaren korter

keert in het gesprek met Onno Dwars steeds weer terug, als we het over wonen nu en in de toekomst hebben. Dus niet een woord als ‘duurzaamheid’, in de ogen van Onno

Dwars te veel een containerbegrip, het geeft geen sturing

Project: De Groene Loper in Maastricht

28 |

| VAS T GOED AD VIS EUR

DEC EM B ER 2 0 1 9

en richting. ‘Duurzaamheid wordt soms zelfs gezien als

iets wat geld kost, of ons belemmert in onze vrijheid.

Zie de discussie over 130 kilometer rijden, om maar iets

te noemen. Terwijl duurzaamheid voor niemand nadelig is, en enorme kansen biedt en waarde toevoegt. Om die

reden begon Ballast Nedam Development als één van de

eerste grote ontwikkelaars in 2017 met gasloos bouwen.

Tegelijkertijd stuurden we veel onderbouwing voor die stap naar onder andere leden van de Tweede Kamer. Niet zozeer

omdat wij aan de bel trokken, maar toch: in december 2017

stond gasloos bouwen in het Regeerakkoord als ambitie, en in april 2018 was het wet. Daar was iedereen verbolgen

over, we houden kennelijk niet van die verandering. Maar als we met z’n allen voelen dat iets echt moet, dan kan het

snel gaan. En geloof me, het moet. We moeten met nieuwe manieren van denken en doen, een meerwaarde toevoegen aan wat we bouwen en verkopen.”

LEVEN IN HET VERLEDEN

Onno Dwars, directeur Ballast Nedam Development

taxateurs hun doen en denken nog sterk baseren op het

waarde kunt toevoegen aan wonen en woningen. Zo zijn

gestuurd door de markt op dit moment. Mijn stelling is:

Loper’ waar we de buitenlucht zuiveren voordat die de

“Wat mij opvalt,” vervolgt Onno, “is dat veel makelaars en verleden en het nu. Transacties en waardering worden

je zou veel meer moeten gaan werken op basis van een toekomstvisie. Je kunt namelijk gewoon op je vingers natellen dat niet-duurzame gebouwen minder waard

worden. Een woning die nu nog op het gasnet aangesloten

we nu in Maastricht bezig met het project ‘De Groene woning binnenkomt. We kijken hoe de consument en de

markt daarop reageren. Hebben mensen daar extra geld voor over en hoe werkt dat?”

is, verliest waarde. Simpelweg omdat je weet dat het geld

CONSULENT VAN WOONGELUK

of laat echt gaan gebeuren. Vergelijk het maar met het

taxateurs zich veel meer kunnen richten op andere waarden

gaat kosten om tot energietransitie te komen. Dat zal vroeg kopen van een woning met asbest. Daarvan weet je: daar moet iets mee gebeuren. Zo is het met een gasaansluiting ook, dat is geen hogere wiskunde. Kortom, je moet volgens

mij beter kijken naar de waarde in de toekomst. Overigens denk ik dat we bij deze discussie over overstappen naar

andere energievormen de belangrijkste stap overslaan: isoleren. Dat is ook een enorme kostenpost en die zou je

volgens mij moeten inprijzen als je een bestaande woning koopt.”

LANGER LEVEN IS DE WAARDE VAN DE TOEKOMST

“Ik las onlangs een mooi artikel in de NRC over wat er gebeurd zou zijn als er jaren geleden in Brussel geen regels

Naar de mening van Onno Dwars zouden makelaars en

van wonen: “Waarde gaat voor mij niet zozeer over geld, het gaat zeker ook over gezondheid en geluk. Hoe willen mensen oud worden? En hoe willen ze dan wonen? We zien een trek naar appartementen en gelijkvloers wonen, en

met name binnenstedelijk. Vroeger was het Nederlandse ideaal de rijtjeswoning of liever nog de tweekapper, maar dat verandert snel. Mensen gaan anders kijken naar

hun totale woonomgeving, en niet alleen meer naar de locatie en het huis waarin zij wonen. Sociale, persoonlijke

netwerken worden belangrijker. Iemand in de buurt die er voor je is, dat heeft óók een enorme waarde. Ik denk dat je

als makelaar enorm veel met deze ontwikkelingen kunt.

waren gemaakt over de uitstoot van fijnstof. We weten nu

Je kunt bijdragen aan nieuwe inzichten, kom maar met

6 jaar verlengd heeft. We zijn dus kennelijk met z’n allen

over de energietransitie, je hebt daar echt een rol in. Als

dat die ingreep onze levensverwachting met gemiddeld in staat om de gebouwde omgeving zo in te richten dat

we langer leven. Dat is dan ook precies de koers die we

met Ballast Nedam Development varen. Kijk naar onze ontwikkeling van de Cartesiusdriehoek in Utrecht. Daar

gaan we met een heel breed consortium een volledig nieuwe benadering van wonen ontwikkelen. Je praat dan

ook over gedeelde mobiliteit, over natuur in de omgeving en over sociale samenhang. We weten ook uit andere

ontwikkelingen dat je met allerlei innovaties heel veel

ideeën! En je kunt je klanten zeker ook beter voorlichten

het goed is, ben je bezig met de behoefte van de klant en

die gaat verder dan een dak boven het hoofd. In dat beter

en completer voorlichten zit absoluut een verdienmodel.

Hoe kun je verduurzamen? Welke groene technologie is er al beschikbaar om je nieuwe huis toekomstbestendig te maken? Hoe kun je straks onbezorgd in je woning

blijven wonen? De makelaar kan veel meer een adviseur worden op die waarden. De makelaar zou een consulent van woongeluk moeten zijn.” ■

Tekst: Henk de Kleine Beeld: Ballast Nedam Development

| V A STGOED A DV I SEU R | 29

MARKTONDERZOEK

kadastercijfers Publicatie november 2019 Aantal geregistreerde verkochte woningen

marktrapportage Landelijke Monitor Studentenhuisvesting 2019 Om inzicht te krijgen in de omvang,

samenstelling en verwachte ontwikkelingen voor

de komende acht jaar van de studentenpopulatie

en de studentenhuisvesting heeft Kences in 2012

de Landelijke Monitor Studentenghuisvesting in het leven geroepen. In oktober 2019 verscheen de nieuwste versie.

Publicatiedatum: 18-11-2019 | Kadaster

Aantal geregistreerde verkochte woningen

Particuliere verhuurders op de Nederlandse woningmarkt De particuliere huursector ligt door zijn forse groei in de afgelopen 5 tot 10 jaar onder een vergrootglas. Veel studies leggen de nadruk

op de oorzaken en effecten van deze ontwikkeling, waardoor de structuur van de sector

onderbelicht blijft. Doel van deze studie is de

investeringsmotieven en beleggingsstrategieën van particuliere ver-

huurders te verkennen, en zo bij te dragen aan een beter gefundeerd

maatschappelijk debat. Dit onderzoek is gebaseerd op een grootschalige enquête onder meer dan 800 particuliere beleggers en meer dan Publicatiedatum: 18-11-2019 | Kadaster

Gemiddelde koopsom

30 aanvullende diepte-interviews.

Landelijk beeld van ondermijnende criminaliteit Het rapport bevat de resultaten van een

verkennend kwalitatief onderzoek naar de

effecten van ondermijnende criminaliteit. Het

gaat daarbij in op 4 punten: drugscriminaliteit,

mensenhandel, fraude en witwassen.

Publicatiedatum: 18-11-2019 | Kadaster

Gemiddelde koopsom

Sociale koopwoningen in het bestemmingsplan De bestemming ‘Sociale koopwoning’ in het

bestemmingsplan is één van de instrumenten van het Rijk om meer goedkope nieuwbouw te realiseren. Daarmee poogt zij meer

huishoudens met een middeninkomen,

waaronder koopstarters, te helpen aan een geschikte woning. De Tweede Kamer wil

weten hoe het instrument in de praktijk uitpakt. Is dit instrument de oplossing? Of één van de oplossingen? Of zijn er andere en wellicht betere alternatieven? Platform31 onderzocht ervaringen met de Publicatiedatum: 18-11-2019 | Kadaster

bestemming ‘Sociale koopwoning’ in het bestemmingsplan.

Bron: Kadaster.

30 |

| VAS T GOED AD VIS EUR

DEC EM B ER 2 0 1 9

KAN JIJ OOK EEN CARRIÉRE BOOST GEBRUIKEN? MAAK EEN FLITSENDE START ALS ZELFSTANDIG MAKELAAR!

KIEZENVOORDIVA.NL DIVA MAKELAARS 088 448 31 60

Warmere vloer, meer comfort en gezondere woning Duurzame kadotips voor de feestdagen Tonzon HR-Radiatorfolie bijvoorbeeld die direct achterop de radiator wordt geplakt zonder dat deze van de muur hoeft. Het TONZON, ANDERE TECHNIEK, BETER ISOLEREND EFFECT Vloeren verliezen vrijwel alle warmte door uitstraling naar de kruipruimtebodem en fundering. Andere soorten isolatie (zoals het in de nieuwbouw gebruikte EPS) beperken wel het warmteverlies door geleiding maar stralen de doorgelaten warmte aan de onderkant gewoon uit. Zo lekt 24 uur per dag warmte aan de onderkant weg, waardoor nieuwbouwwoningen met vloerverwarming nog niet echt energiezuinig zijn. Het unieke TONZON Thermoskussen reduceert deze warmtestraling trapsgewijs tot vrijwel nul. De vloer wordt sneller warm en de eindtemperatuur is hoger bij een lagere luchttemperatuur.

Meer comfort met minder energieverbruik.

“TONZON Vloerisolatie zorgt ook bij nieuwere woningen nog voor een stijging van het wooncomfort en een lagere gasrekening.”

doet zo onzichtbaar zijn werk en is binnen een jaar terug verdiend.

Ketelfolie, ook geschikt voor de close-in boilers en bespaar daar 60 tot 100 kWh per jaar. Herbruikbare warmtepads, handig om mee te nemen tijdens een wandeling of skivakantie.

Voor meer ideeën kijk op tonzon.nl NU tijdelijk gratis verzendig via de webshop!

Actie code : feestdagen2019

Thermoskussens

SCHONE DROGERE KRUIPRUIMTE Het wonen boven een vochtig gat in de grond is niet prettig en zelfs soms ongezond. Door een onderdruk wordt constant vochtige lucht uit de

Bodemfolie

kruipruimte de woning ingezogen. Dit vocht moet door ventilatie weer worden afgevoerd. Dit kost energie en daar willen we juist zo weinig mogelijk van gebruiken. TONZON Bodemfolie stopt de verdamping van vocht uit de bodem, remt het vrijkomen van schadelijk radongas en zorgt zo voor een schone, drogere kruipruimte. Misschien wel de meest duurzame maatregel voor veel Nederlandse woningen. In de gebruiksfase biedt het talloze voordelen waaronder energiebesparing. De Bodemfolie is overigens volledig recyclebaar.

CV-KETEL OPTIMALISERINGSPAKKET Combinatie pakket bestaande uit: 1 pakket HR-Ketelfolie met magneettape a € 9,95 1 pakket HR-Radiatorfolie, 50 cm breed, 7,5 m lang incl tape a € 17,24 1 pakket HR-Bandagefolie, 12,5 cm breed, 12 m lang a € 4,95 1 pakket a 20 supermagneetjes a € 5,99 Normaal € 38,13

Nu voor € 33,00