
4 minute read
Gentspoort: “Kunnen we iets met een oud tramstel?”
Gentspoort: “Kunnen we iets met een oud tramstel?”
Die vraag werd gesteld aan het projectteam van Gentspoort, verantwoordelijk voor de studie naar de aanleg van onder andere tien kilometer extra tramlijnen in het hart van Gent. Het betekende de start van een zotte rit. Wij spraken erover met projectleider Frank Vanden Bulcke en kunstenares Alice Martha.
Door Wouter Toelen & Iris Knevels
____
“We wilden ons project met een knal in de kijker zetten”, vertelt Frank Vanden Bulcke. Het project Gentspoort stond aan de vooravond van de publieke lancering, het projectteam was druk bezig met de opmaak van het communicatieplan. “De Vlaamse vervoersmaatschappij De Lijn, één van de projectpartners van Gentspoort, was bezig met het vervangen van de tramstellen. Plots viel alles op zijn plaats. Een oud tramstel zou ingericht kunnen worden als infopunt waar Gentenaars terecht kunnen met vragen over het project. Gezien de ontoegankelijkheid van de tram, is de piste van infopunt momenteel verlaten, maar het idee van de tram is gebleven. Zo was het idee geboren om de Gentspoorttram te onthullen bij de projectlancering en later te gebruiken als aankondigingsmiddel dat we de komende jaren langs het traject kunnen verplaatsen. Het was het paradepaardje van onze communicatiemiddelen.”
Een tram verplaatst zichzelf niet
Een tram als communicatiemiddel, begin er maar aan. Frank legt uit: “Probeer maar eens een oude tram te verplaatsen naar een andere locatie zonder tramrails. We werkten, in overleg met META vzw, een volledig verhuisplan uit waarbij we een beroep moesten doen op een grote oplegger. We moesten zelfs mobiele rails gebruiken om de tram van de oplegger op zijn juiste plaats te krijgen. Een huzarenstukje.”
Droom wordt werkelijkheid. Of nachtmerrie?
Twee dagen voor de lancering werd het tramstel klaargezet. Het projectteam zette er hekken rond, zodat de tram afgeschermd was van het straatbeeld. Twee nachten gebeurde er niets. Gelukkig. De projectlancering met onthulling van de tram aan het Stapelplein kon doorgaan zoals gepland. Maar de euforie van de lancering sloeg de dag nadien volledig om. De Gentspoorttram werd beklad.
“Er was duidelijk behoefte aan een nieuwe plek voor graffiti in deze buurt van Gent”, is de reactie van Frank. “De tram werd in de dagen na de lancering verschillende keren met graffiti bespoten en overspoten. Een eyecatcher was het nu zeker, maar niet zoals we wilden.”
Omarm de omgeving
Wat nu? Er waren verschillende opties: de tram in zijn oorspronkelijke staat herstellen, de tram omvormen tot een erkende graffitizone voor kunstenaars in opleiding of er iets helemaal nieuws mee doen. De laatste piste kreeg uiteindelijk de voorkeur. Frank legt uit: “Als kunstenaars een tram zien als een object om hun kunst op te uiten, laat ons die gedachte dan omarmen en de tram aan de kunst geven.”
“Eén van de ambities is het creëren van een veilige, inclusieve stad. We willen dat iedereen zich in Gent thuis voelt. Daarom bood ik onze tram aan voor het project ‘Walls To Remember’ van Amazone vzw. Een project dat bijdraagt aan de actie ‘De straat is van ons’ van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen (IGVM). Die actie is in het leven geroepen om de vertegenwoordiging en zichtbaarheid van vrouwen in de openbare ruimte te versterken”, vertelt Frank.
De tien gezichten van Alice Martha
De tram aan het Stapelplein werd uiteindelijk gekozen als locatie voor een kunstwerk van de Gentse kunstenares Alice Martha. Zij maakte een gigantische graffiti waarin Gentse vrouwen met een voortrekkersrol in de strijd voor gendergelijkheid centraal staan. “Ik creëerde een kunstwerk van tien Gentse vrouwen die streden voor vrouwenrechten. Ik voegde ook willekeurige gezichten toe om het groepsgebeuren van de gelijkheidsstrijd te benadrukken”, zegt Alice. “Tijdens het maken van het werk werd ik regelmatig aangesproken door voorbijgangers. Hierdoor voelde ik dat het kunstwerk al begon te leven in de buurt nog voordat het klaar was. Voor mij was het een unieke ervaring om zo mijn steentje bij te dragen aan mijn stad.”
Vandaag kan je de tram nog steeds bewonderen aan het Stapelplein in Gent, in afwachting van een volgende verhuizing en mogelijke invulling.

____
Meer weten?