DE NATUUR KAN NIET ZONDER INSECTEN
ZE NIET VERDWIJNEN
Insecten zijn onmisbaar
Planten, dieren, insecten, bacteriën en schimmels hebben elkaar nodig. Samen vormen ze een leefgemeenschap; een ecosysteem. Ieder deeltje van het systeem hee zijn eigen rol en kan niet zonder de ander overleven.
Insecten spelen hierin een essentiële rol. Ze ruimen dode planten en dieren op en zetten deze om in voedingssto en voor planten. Zelf vormen insecten voedsel voor grotere dieren, zoals kikkers en vogels. En niet onbelangrijk; insecten zorgen voor de bestuiving van planten.
Helaas gaat het slecht met insecten, en dat is zorgelijk.
Als steeds meer insecten verdwijnen, ontstaat er een domino-e ect: ook andere dieren zullen uitsterven. Daarom is het van levensbelang om insecten te helpen.
Hun leefgebied staat onder druk
“Ondanks dat Utrechts Landschap haar natuurgebieden hartstikke goed beheert, gaat het niet goed,” vertelt ecoloog Markus Feijen. “Er verdwijnen steeds meer insecten. Dat komt door stikstof, verdroging, versnippering, klimaatverandering en exoten.”
“De omstandigheden zijn zo slecht geworden, dat we extra maatregelen moeten nemen om soorten te behouden.” Vooral de verzuring is volgens Markus een probleem. “Die ontstaat door de neerslag van stikstof. In de bodem komen hierdoor schadelijke sto en vrij en belangrijke mineralen verdwijnen.”
De verandering van de bodem hee invloed op de kwaliteit van de planten die er groeien. “Veel bloeiende planten verdwijnen, waardoor er steeds minder insecten komen. Je snapt wel wat dit doet met vogels.
Zij krijgen een tekort aan goed voedsel en kunnen hun jongen niet grootbrengen. Op Plantage Willem III dreigt daardoor nu de geelgors te verdwijnen.”
Ruimte voor herstel
Om het domino-e ect zo veel mogelijk te beperken moeten we de insecten helpen en hun leefgebied redden. Utrechts Landschap werkt daarom op heel veel plekken in de provincie aan het herstel van de biodiversiteit. “Omdat de omstandigheden zó slecht zijn geworden, hebben we niet genoeg middelen om alles te doen wat nodig is,” vertelt Markus. “Met uw hulp kunnen we dat hopelijk wel. In deze brochure laten we een aantal concrete projecten zien, waar we de insecten kunnen helpen.”
Helpt u mee?
Ook al zijn insecten klein, hun invloed op de biodiversiteit is groot. Kom ook in actie voor de insecten in de Utrechtse natuur! Door hun leefomgeving te verbeteren, kunnen ze overleven.
LAAT
Heidestein en
Bornia: herstel van de heide
Voor de heivlinder
WELKE DIEREN PROFITEREN
OOK VAN DIT PROJECT?
Blauwvleugelsprinkhaan, schavertje (ook een sprinkhaan), heidezandbij, zandhagedis, boomleeuwerik
Op Heidestein en Bornia tussen Zeist en Austerlitz willen we 75 hectare heide herstellen voor de heivlinder. Omdat de heide door de invloed van stikstof dichtgroeit, komt de vlinder er bijna niet meer voor.
De heivlinder is a ankelijk van droge heide, met daartussen kaal zand. De vlinder voedt zich met nectar uit de heide en legt haar eitjes in het kale zand. Door stikstof dreigt het kale zand dicht te groeien en kan de vlinder zich niet meer voortplanten. Ook de kwaliteit van de heide verslechtert waardoor de heivlinder onvoldoende nectar vindt om te overleven.
Na bodemonderzoek nemen we gericht maatregelen om de bodem te verbeteren. Dat kan bijvoorbeeld door kalk toe te voegen. Met een gezondere bodem, kan de heide zich herstellen, dringen we invasieve planten op de kale grond terug en neemt het aantal heivlinders weer toe.
HET HERSTEL VAN DE HEIDE IS OOK GOED VOOR DE ZELDZAME KORSTMOSSEN DIE OP HET KALE ZAND GROEIEN
Amersfoort
Utrecht
Plantage Willem III: aanleg akker
Voor de rozenkever
Op Plantage Willem III bij Elst willen we een extra akker aanleggen, zodat er meer ruimte komt voor de rozenkever. Deze kever is een belangrijke voedingsbron voor de jongen van de geelgors.
Door de intensieve landbouw is er steeds minder leefruimte voor grote kevers als de rozenkever. Vogels hebben direct last van dit kevertekort. Zo brengt de geelgors zijn jongen groot op de insecten en larven van de rozenkever. Door op Plantage Willem III de bestaande akker te verdubbelen naar 3,5 hectare, krijgt de rozenkever twee keer zoveel leefruimte en de geelgors hopelijk twee keer zoveel voedsel. Ook in de winter
WELKE DIEREN PROFITEREN
OOK VAN DIT PROJECT?
Zomersmaragd (ook een kever), geelgors, groenling, appelvink, ringmussen en boomleeuwerik.
profi teren vogels van de akker. Utrechts Landschap laat altijd een deel van het graan staan, zodat vogels er het hele jaar voedsel vinden.
Naast het aanleggen van een extra akker, willen we ook zorgen voor meer struweel rondom de akker. Dat is goed voor vogels als de grauwe klauwier. De monumentale bomen naast de akker beschermen we tegen het vee.
Amersfoort
Utrecht
Foto's Herman van den Bijtel, Jelger Herder, Johannes Klapwijk, Noortje Russel, Gilles San Martin, Klaas Wiersma, Dick Jeukens, Angeliek de Jonge, Wouter van Brenk, Michel Geven, André Russcher Ontwerp Hallo Mondo
Park Vliegbasis Soesterberg:
bestrijden Afghaanse duizendknoop
Voor de kommavlinder
Op de voormalige vliegbasis bij Soesterberg wordt de kommavlinder bedreigd door de Afghaanse duizendknoop. Deze plant breidt zich razendsnel uit en moeten we zo snel mogelijk verwijderen.
In het bos van het munitiepark liggen meerdere open plekken met bloemrijk grasland. Deze dreigen dicht te groeien met de Afghaanse duizendknoop. De invasieve exoot verdringt het bloemrijke grasland waar de kommavlinder van afhankelijk is. De vlinder haalt nectar uit de bloemen van slangenkruid en struikheide en legt haar eitjes in de bladschedes van schapengras. De rupsen van de kommavlinder overwinteren onderin de pollen van het gemaaide grasland. Dat maaien kan nu niet, omdat de duizendknoop zich daardoor verder verspreidt.
Door de Afghaanse duizendknoop met wortel en al uit te graven kunnen we het leefgebied van de kommavlinder behouden.
De Afghaanse duizendknoop is minder agressief dan de bekende Japanse duizendknoop, maar breidt zich heel snel uit. De plant verdubbelt zichzelf elk jaar. Het is dus snel handelen.
WELKE DIEREN PROFITEREN
OOK VAN DIT PROJECT?
Geelsprietdikkopje (ook een vlinder), levendbarende hagedis en hazelworm.
ONMISBAAR
jessie bragdon boswachter
“De kleine bloemrijke graslanden in het munitiepark hebben een eigen microklimaat, waar het in de zomer langer vochtig blijft dan op het grasland langs de landingsbaan. Dat maakt de gebieden cruciaal voor de kommavlinder om te overleven. Aan het eind van de zomer is het grasland langs de landingsbaan soms zo droog, dat er geen nectar meer te vinden is. De kommavlinder kan dan voor nectar terecht op de bloemrijke graslanden in het munitiepark. Dat maakt deze gebiedjes echt onmisbaar voor de vlinder.”
Amersfoort
Utrecht
Hazelworm
Help de insecten aan meer ruimte, voedsel en veiligheid
Om insecten als het heideblauwtje, de kommavlinder en rozenkever te helpen moeten we snel maatregelen nemen. De werkzaamheden om de natuur te herstellen kosten veel geld, daarom hebben we uw hulp hard nodig. Helpt u de Utrechtse insecten vandaag nog met een bijdrage?
Totaal benodigd budget voor de drie projecten: € 90.000 voor 2025/2026 De projecten zullen in 2026 uitgevoerd worden.
€25
Aanleggen van 10 m2 akker
Zodat de geelgors weer voldoende rozenkevers kan vinden om haar jongen te voeden.
‘Namens de insecten, bedankt voor uw steun’
€50
Bestrij den van 5 m2 Afghaanse duizendknoop
Zodat de kommavlinder ook in droge zomers nectar kan vinden.
Bij een donatie vanaf € 250 ontvangt u een certificaat d
€100
Herstel van 0.2 ha heide
Met uw bijdrage is het volgende mogelijk: Geeft u om de insecten
markus Feijen ecoloog
Postadres
Postbus 121 3730 AC De Bilt
Telefoon 030 - 220 55 55 IBAN NL27 RABO 0102 0710 20
Zodat de heivlinder straks weer rondfladdert over de heide.
Meest gekozen